EGE BÖLGESĐ SANAYĐ ODASI 2009 YILI ÜRETĐMDEN SATIŞLARINA GÖRE G EGE BÖLGESB LGESĐ NĐN N BÜYÜK B K SANAYĐ KURULUŞLARI LARI DEĞERLEND ERLENDĐRMESĐ Ender YORGANCILAR Yönetim Kurulu Başkanı 28 Haziran 2010
2009 YILI ÜRETĐMDEN SATIŞLARINA GÖRE EGE BÖLGESĐ NĐN BÜYÜK SANAYĐ KURULUŞLARI ÇALIŞMASINI 28 YILDAN BU YANA SÜRDÜRMEKTEYĐZ. 2007 YILINDAN BU YANA DEĞERLENDĐRME ÜRETĐMDEN SATIŞLARI 17 MĐLYON TL BARAJI ÜZERĐNDEN YAPILMAKTADIR. TOPLAM ANKET GÖNDERENLERĐN 2008 YILINDA %45 Đ 2009 YILINDA %39 U SÖZ KONUSU BARAJI AŞMIŞLARDIR. 2008 YILINDA 296 FĐRMA, 2009 YILINDA 254 FĐRMA LĐSTEMĐZE GĐRMĐŞTĐR. SUNUMDAKĐ DEĞERLENDĐRMELER ĐLK 100 ĐÇĐNE GĐREN FĐRMALAR ĐÇĐN YAPILMIŞTIR.
GENEL DEĞERLENDĐRME 2009 yılında kredi temini sıkıntısı yaşayan ve önünü tam olarak göremeyen firmalarımız yatırımlarını erteleyerek, kapasitelerini her zamankinden daha düşük seviyelerde tutmuşlardır. 2008 yılına göre firmalarımızın; Üretimleri %25 Đhracatı %37 Firmalarımız; 2008 yılındaki rekor zarar artışının ardından, 2009 yılında zararın %63 azalması ile satış karlılığı artan, Kaynak yapısı daha çok bozulan bir yapı görünümündedirler. 2007 yılına göre firmalarımızın Diğer Satışları %55 Zararı %41 Đstihdamları %17,5 Özetle; firmalarımız 2009 yılında, krize hazırlıksız yakalandıkları 2008 yılından, özellikle satış ağırlıklı rakamlarda, 2007 yılına göre, diğer satışlar, istihdam ve zarar başlıklarında daha kötü bir tablo içindedirler.
GENEL DEĞERLENDĐRME II Bugün ülkemiz adına en büyük risk dışa bağımlı yapımızdır. Ucuz olduğu gerekçesiyle ara mallarına olan ithalatın artması yerli üretimin önündeki en büyük engellerden biridir. Firmalarımızın yatırım yapabilmeleri için önünü görmesi ve finansman temini sağlaması gerekmektedir. Bunu 2009 yılında yapamamışlardır. Aktif yapısı bozulan firmalarımız, satış karlılığı dışında 2007 karlılık performansını yakalayamamışlardır. Talebin durması ile birlikte emtia fiyatlarındaki artış özellikle demir çelik firmalarımızın üretimlerini ciddi oranda olumsuz etkilemiştir.
100 Büyük B k Firma Listesinde 254 Firma Listesinde Özel Firma 99 Firma 253 Firma Kamu 1 Firma 1 Firma Ar-Ge Çalışması Olan 44 Firma 75 Firma Yabancı Sermayeli 26 Firma 45 Firma Zarar Bildiren 21 Firma 46 Firma Kar Bildiren 79 Firma 208 Firma
254 FĐRMANIN F ÜRETĐMDEN SATIŞININ ININ ĐLLERE GÖRE G DAĞILIMI ĐL FĐRMA SAYISI ÜRETĐMDEN SATIŞ (Milyon TL) PAY (%) ĐZMĐR 195 27.815 72,7 MANĐSA 17 7.060 18,4 DENĐZLĐ 19 2.156 5,6 AYDIN 11 583 1,5 UŞAK 8 358 0,9 KÜTAHYA 3 258 0,7 AFYON 1 38 0,1 TOPLAM 254 38.268 100
100 BÜYÜK B K FĐRMANIN F ĐLLERE GÖRE G DAĞILIMI Đl Firma Sayısı 2009 Üretimden Satış 2009 (Milyon TL) Pay (%) Firma Sayısı 2008 Üretimden Satış 2008 (Milyon TL) Pay (%) ĐZMĐR 70 23.206 70,5 67 32.841 74,4 MANĐSA 15 6.885 20,9 17 7.350 16,7 DENĐZLĐ 8 1.708 5,2 8 2.446 5,5 AYDIN 3 741 2,3 4 331 0,7 KÜTAHYA 2 233 0,7 2 688 1,6 UŞAK 2 144 0,4 - - - MUĞLA - - - 2 484 1,1 TOPLAM 100 32.917 100 100 44.140 100
100 BÜYÜK B K FĐRMANIN F TOPLAM 254 FĐRMA F ĐÇĐNDEKĐ PAYI BAŞLIKLAR Đthalat Tutarı $ Araştırma Geliştirme Giderleri Bilanço Karı Đhracat Tutarı $ Diğer Gelirler Üretim Toplam Ciro Öz Sermaye Net Aktif Toplamı Ödenen Kiralar Borçlar Toplamı Ödenen Maaş/Ücret Tutarı Diğer Satışlar Ödenen Faizler Cari Yıl Zararı Çalışan Sayısı Yabancı Sermaye Payı PAY (%) 95,4 93,6 89,3 88,3 88,3 86,2 85,8 84,8 83,6 82,8 82,3 80,5 80,3 74,8 73,7 70,8 63,9
100 BÜYÜK B K FĐRMA F ĐÇĐNDE EN YÜKSEK Y ÜRETĐMDEN SATIŞ GERÇEKLE EKLEŞTĐREN ĐLK 10 FĐRMA F (Milyon TL) 2009 SIRA 2008 SIRA FĐRMA SEKTÖR ÜRETĐMDEN SATIŞ 1 1 TÜPRAŞ-TÜRKĐYE PETROL RAFĐNERĐLERĐ A.Ş ĐZMĐR RAFĐNERĐ MÜDÜRLÜĞÜ Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri 5.389 2 3 VESTEL ELEKTRONĐK SAN. TĐC. A.Ş. Elektronik 2.608 3 2 HABAŞ SINAĐ VE TIBBĐ GAZLAR ĐSTĐHSAL ENDÜSTRĐSĐ A.Ş. ĐZMĐR ŞUBESĐ Kimya 2.520 4 4 PETKĐM PETROKĐMYA HOLDĐNG A.Ş. Kimya 2.028 5 5 PHILSA PHILIP MORRIS SABANCI SĐGARA VE TÜTÜNCÜLÜK SAN. VE TĐC. A.Ş. Tütün 1.533 6 9 VESTEL BEYAZ EŞYA SAN. VE TĐC. A.Ş. Elektrik Cihazları 1.155 7 8 ERBAKIR ELEKTROLĐTĐK BAKIR MAM. A.Ş. Elektrik Cihazları 870 8 10 EGE LĐNYĐTLERĐĐŞLETMESĐ MÜESSESESĐ MÜD. (KAMU) Maden 826 9 6 ĐZMĐR DEMĐR ÇELĐK SANAYĐ A.Ş. Demir Çelik X 10 17 JTI TÜTÜN ÜRÜNLERĐ SANAYĐ A.Ş. Tütün 603
100 BÜYÜK B K FĐRMA F ĐÇĐNDE EN YÜKSEK Y ĐHRACAT GERÇEKLE EKLEŞTĐREN ĐLK 10 FĐRMAF SIRA 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 FĐRMA VESTEL ELEKTRONĐK SAN. TĐC. A.Ş. TÜPRAŞ-TÜRKĐYE PETROL RAFĐNERĐLERĐ A.Ş ĐZMĐR RAFĐNERĐ MÜDÜRLÜĞÜ HABAŞ SINAĐ VE TIBBĐ GAZLAR ĐSTĐHSAL ENDÜSTRĐSĐ A.Ş. ĐZMĐR ŞUBESĐ VESTEL BEYAZ EŞYA SAN. VE TĐC. A.Ş. PETKĐM PETROKĐMYA HOLDĐNG A.Ş. ĐZMĐR DEMĐR ÇELĐK SANAYĐ A.Ş. INDESIT COMPANY BEYAZ EŞYA SAN. VE TĐC. A.Ş. ÖZKAN DEMĐR ÇELĐK SANAYĐ A.Ş. MENDERES TEKSTĐL SAN. TĐC. A.Ş. JTI TÜTÜN ÜRÜNLERĐ SANAYĐ A.Ş. SEKTÖR Elektronik Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri Kimya Elektronik Kimya Demir Çelik Soğutma Demir Çelik Dokuma ve Kombine Tesisler Tütün
100 BÜYÜK B K FĐRMA F ĐÇĐNDE EN YÜKSEK Y ĐSTĐHDAM SAĞLAYAN ĐLK 10 FĐRMAF SIRA 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 FĐRMA VESTEL ELEKTRONĐK SAN. TĐC. A.Ş. VESTEL BEYAZ EŞYA SAN. VE TĐC. A.Ş. MENDERES TEKSTĐL SAN. TĐC. A.Ş. HUGO BOSS TEKSTĐL SANAYĐ LTD. ŞTĐ. BMC SANAYĐ VE TĐCARET A.Ş. EGE LĐNYĐTLERĐ ĐŞLETMESĐ MÜESSESESĐ MÜD. (KAMU) PETKĐM PETROKĐMYA HOLDĐNG A.Ş. KESKĐNOĞLU TAVUKÇULUK VE DAMIZLIK ĐŞLETMELERĐ SAN. VE TĐC. A.Ş. DELPHI OTOMOTIVE SYSTEMS LTD. ŞTĐ. EGE SERBEST BÖLGE ŞUBESĐ HABAŞ SINAĐ VE TIBBĐ GAZLAR ĐSTĐHSAL ENDÜSTRĐSĐ A.Ş. ĐZMĐR ŞUBESĐ SEKTÖR Elektrik Cihazları Elektronik Dokuma ve Kombine Tesisler Dış Giyim Taşıt Diğer Ulaşım Araçları Maden Kimya Gıda Otomotiv Yedek Parça Kimya
100 BÜYÜK B K FĐRMA F ĐÇĐNDE EN YÜKSEK Y AR-GE HARCAMASI OLAN ĐLK 10 FĐRMAF SIRA 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 FĐRMA BMC SANAYĐ VE TĐCARET A.Ş. VESTEL ELEKTRONĐK SAN. TĐC. A.Ş. VESTEL BEYAZ EŞYA SAN. VE TĐC. A.Ş. SCHNEIDER ELEKTRĐK SAN. VE TĐC. A.Ş DYO BOYA FABRĐKALARI SAN. VE TĐC. A.Ş. PINAR SÜT MAMULLERĐ SANAYĐ A.Ş KANSAI ALTAN BOYA SAN. VE TĐC. A.Ş. ĐNCĐ AKÜ SAN. VE TĐC. A.Ş. KLĐMASAN KLĐMA SAN. VE TĐC. A.Ş. TÜPRAŞ-TÜRKĐYE PETROL RAFĐNERĐLERĐ A.Ş ĐZMĐR RAFĐNERĐ MÜDÜRLÜĞÜ SEKTÖR Taşıt Diğer Ulaşım Araçları Elektronik Elektrik Cihazları Elektrik Cihazları Kimya Süt ve Süt Ürünleri Kimya Elektrik Cihazları Soğutma Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri
100 BÜYÜK B K FĐRMA F ĐÇĐNDE EN YÜKSEK Y KATMA DEĞER ER YARATAN ĐLK 10 FĐRMAF SIRA 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 FĐRMA PHILSA PHILIP MORRIS SABANCI SĐGARA VE TÜTÜNCÜLÜK SAN. VE TĐC. A.Ş. TÜPRAŞ-TÜRKĐYE PETROL RAFĐNERĐLERĐ A.Ş ĐZMĐR RAFĐNERĐ MÜDÜRLÜĞÜ VESTEL ELEKTRONĐK SAN. TĐC. A.Ş. EGE LĐNYĐTLERĐ ĐŞLETMESĐ MÜESSESESĐ MÜD. PETKĐM PETROKĐMYA HOLDĐNG A.Ş. TÜPRAG METAL MADENCĐLĐK SAN. VE TĐC. A.Ş. VESTEL BEYAZ EŞYA SAN. VE TĐC. A.Ş. HABAŞ SINAĐ VE TIBBĐ GAZLAR ĐSTĐHSAL END. A.Ş. ĐZMĐR ŞUBESĐ KOZA ALTIN ĐŞLETMELERĐ A.Ş. ANADOLU EFES BĐRACILIK VE MALT SANAYĐ A.Ş. ĐZMĐR ŞUBESĐ SEKTÖR Tütün Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri Elektronik Maden Kimya Maden Elektrik Cihazları Kimya Maden Đçecek
Üretim Net Kar 2009 YILI 100 BÜYÜK FĐRMA DEĞERLENDĐRMESĐ 100 BÜYÜK B K FĐRMA F ĐÇĐNDE YER ALAN ODAMIZ ÜYESĐ 72 FĐRMANIN F PAYI (%) Toplam Ciro Diğer Satışlar Ödenen Maaş/Ücret Tutarı Ödenen Faizler Ödenen Kiralar Bilanço Karı Diğer Gelirler Cari Yıl Zararı Net Aktif Toplamı Borçlar Toplamı Öz Sermaye Đhracat Tutarı Đthalat Tutarı Çalışan Sayısı Yabancı Sermaye Payı Araştırma Geliştirme Giderleri Katma Değer PAY (%) 74 73 76 72 71 44 78 68 94 75 72 78 63 78 62 74 65 77 70
2008-2009 2009 DÖNEMD NEMĐNDE NDE ÜRETĐMĐNĐ ORANSAL OLARAK ARTTIRAN ĐLK 5 FĐRMAF FĐRMA DENTAŞ KAĞIT SAN. A.Ş. SUN TEKSTĐL SAN.VE TĐC.A.Ş SUNEL TĐCARET TÜRK A.Ş. ÖRGEN GIDA SANAYĐ VE TĐCARET A.Ş. KÜTAHYA ŞEKER FAB. A.Ş. DEĞĐŞĐ ĞĐŞĐM M (%) 212,4 212,0 111,8 94,5 87,3 2008-2009 2009 DÖNEMD NEMĐNDE NDE ÜRETĐMĐNĐ MĐKTARSAL OLARAK ARTTIRAN ĐLK 5 FĐRMAF FĐRMA VESTEL ELEKTRONĐK SAN. TĐC. A.Ş. TÜPRAG METAL MADENCĐLĐK SAN.VE TĐC.A.Ş. KESKĐNOĞLU TAVUKÇULUK VE DAMIZLIK ĐŞLETMELERĐ SAN. VE TĐC. A.Ş. ABALIOĞLU YEM-SOYA VE TEKSTĐL SANAYĐ A.Ş. PHILSA PHILIP MORRIS SABANCI SĐGARA VE TÜTÜNCÜLÜK SAN. VE TĐC. A.Ş. DEĞĐŞĐ ĞĐŞĐM (Milyon TL) 236 146 129 99 95
-60,15 2009 YILI 100 BÜYÜK FĐRMA DEĞERLENDĐRMESĐ 2008-2009 2009 ÜRETĐMĐNĐ ORANSAL OLARAK AZALTAN ĐLK 5 FĐRMAF FĐRMA ÇEBĐTAŞ DEMĐR ÇELĐK ENDÜSTRĐSĐ A.Ş. DÖRT YILDIZ DEMĐR VE ÇELĐK ĐŞLETMELERĐ SAN. VE TĐC. LTD. ŞTĐ. EGE ÇELĐK ENDÜSTRĐSĐ SAN. VE TĐC. A.Ş. HAYES LEMMERZ JANTAŞ JANT SAN. VE TĐC. A.Ş. AFAPREFABRĐK PREFABRĐKE BETON SAN. VE TĐC. A.Ş. DEĞĐŞĐM (%) -93,9-83,9-70,8-60,1-55,5 2008-2009 2009 ÜRETĐMĐNĐ MĐKTARSAL OLARAK AZALTAN ĐLK 5 FĐRMAF FĐRMA TÜPRAŞ-TÜRKĐYE PETROL RAFĐNERĐLERĐ A.Ş ĐZMĐR RAFĐNERĐ MÜD. HABAŞ SINAĐ VE TIBBĐ GAZLAR ĐSTĐHSAL ENDÜSTRĐSĐ A.Ş. ĐZMĐR ŞUBESĐ EGE ÇELĐK ENDÜSTRĐSĐ SANAYĐ VE TĐCARET A.Ş. ĐZMĐR DEMĐR ÇELĐK SANAYĐ A.Ş. ÇEBĐTAŞ DEMĐR ÇELĐK ENDÜSTRĐSĐ A.Ş. DEĞĐŞĐM (Milyon TL) -5.268-957 -917-645 -504
50.000 48.000 46.000 44.000 42.000 40.000 38.000 36.000 34.000 32.000 30.000 28.000 26.000 24.000 22.000 20.000 SATIŞLAR (Milyon TL) 48.491 41.710 44.073 35.317 35.888 36.161 33.987 32.917 23.706 Üretimden Satışlar Toplam Ciro 21.785 2005 2006 2007 2008 2009 CARĐ DEĞĐŞĐM (%) REEL DEĞĐŞĐM (%) 2007/2008 2007/2009 2008/2009 2008/2009 Üretimden Satışlar 21,9-9 - 25,3-29 Toplam Ciro 16,3-15,3-27,2-30,9 Krize 2008 in son 3 ayında yakalanan firmalarımız, 4 yıldır üretimlerini artırırken, yaşanan talep daralmasının satışlar üzerindeki olumsuz etkisi rakamlardan da gözlenmektedir. Cari değişime göre satışlarda %25, enflasyondan arındırılmış reel değişime göre de %30 luk azalma söz konusudur.
3.500 3.000 2.500 2.000 1.500 1.000 500-2.173 954 439 515 KAR/ ZARAR DURUMU (Milyon TL) 3.173 2.943 2.954 2.970 2.669 1.990 2.176 766 183 203 285 2005 2006 2007 2008 2009 Bilanço Karı Bilanço Zararı Net Kar CARĐ DEĞĐŞĐM (%) REEL DEĞĐŞĐM (%) 2007/2008 2007/2009 2008/2009 2008/2009 Bilanço Karı - 7,3-6,9 0,4-4,8 Bilanço Zararı 278,0 40,6-62,8-64,7 Net Kar - 26,7-10,1 22,6 16,4 Geçmiş yıllarda likidite rüzgarının etkisiyle firmalarımızın karlarında artışlar gözlenmiş ancak, krizle birlikte 2008 yılında özellikle zarar hanesinde beklenmeyen artışlar yaşanmıştı. 2009 yılına hazırlıklı giren firmalarımız bilançolarında ve maliyetlerinde yaptıkları revizelerle bu zararı telafi etmeye çalışmışlardır. Karda 0,4 lük artışa karşın değişiklik olurken, zararda %63 lük azalma net karın %23 artmasına sebep olmuştur.
85.000 80.000 75.000 70.000 65.000 60.000 55.000 50.000 ĐSTĐHDAM SAYISI (Kişi) 71.589 82.197 64.329 72.922 68.835 2.900 2.400 1.900 1.400 ÜCRETLER (Milyon TL) 2.276 2.115 2.354 1.575 1.860 2005 2006 2007 2008 2009 2005 2006 2007 2008 2009 CARĐ DEĞĐŞĐM (%) REEL DEĞĐŞĐM (%) 2007/2008 2007/2009 2008/2009 2008/2009 Đstihdam -11,3-17,5-7,0-12 Ücret 3,4-7,0-10,1-14,7 Krizin önce ihracat ve akabinde üretimi sekteye uğratmasının en acı sonucunu istihdamda görmekteyiz. Đşsizlik bugün ülkenin acil çözüm üretmesi gereken en hassas sorunu haline gelmiştir. Buna paralel olarak ücretlerde de gerileme söz konusudur.
22.500 20.500 18.500 16.500 14.500 12.500 10.500 8.500 6.500 4.500 8.121 5.600 DIŞ TĐCARET (Milyon $) 14.737 20.252 12.062 11.021 13.576 11.183 9.855 8.555 Đhracat (Milyon $) Đthalat (Milyon $) 2005 2006 2007 2008 2009 CARĐ DEĞĐŞĐM (%) REEL DEĞĐŞĐM (%) 2007/2008 2007/2009 2008/2009 2008/2009 ĐHRACAT 21,4-23,5-37,0-40,2 ĐTHALAT 37,4-25,4-45,7-48,5 132 milyar dolar ihracat yapan Türkiye nin dış ticaret toplamından bölgemiz firmalarının aldığı pay %10 iken, 2009 yılında ihracatın payı %8,4 e, ithalatın da %7,8 e gerilemiştir. Satışlar ile aynı ivmeyi takip eden ihracat verileri duran talebin ardından %37 oranında azalmıştır. 100 Büyük firmanın dış ticaret açığına katkısı bu sene de devam etmiştir. Bunda en büyük pay sahibi emtia fiyatlarındaki artış ve dışa bağımlı yapımızdır. Ne yazık ki, sonuçta ara mallarını ithal eden bir ülke haline geldik.
6.000 4.000 2.000 - DĐĞER SATIŞLAR (Milyar TL) 5.549 4.419 1.917 1.901 2.400 2005 2006 2007 2008 2009 1.800 1.600 1.400 1.200 1.000 800 600 400 200 - DĐĞER GELĐRLER (Milyon TL) 1.631 1.587 1.131 1.146 553 2005 2006 2007 2008 2009 CARĐ DEĞĐŞĐM (%) REEL DEĞĐŞĐM (%) 2007/2008 2007/2009 2008/2009 2008/2009 Diğer Satışlar -20,4-56,7-45,7-48 Diğer Gelirler 2,8-27,8-29,7-33,3 Yaşanan talep daralması; firmalarımızın diğer satışlarını %46 düşürürken, firmaların esas faaliyetleri dışında elde ettikleri gelir olan diğer gelirleri de %30 oranında geriletmiştir.
8,0 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 - SATIŞ KARLILIĞI (%) 7,6 5,5 7,1 4,5 1,9 2005 2006 2007 2008 2009 22,0 19,0 16,0 13,0 10,0 EKONOMĐK KARLILIK (%) 19,3 17,9 17,5 17,7 13,0 2005 2006 2007 2008 2009 Karlılık oranları bizlere işletmenin ne ölçüde etkin kullanıldığını gösterir. 2001 den sonraki en düşük oranı yakalayan 2005 in ardından, satış karlılığında istikrara ulaşılamamıştır. Kriz 2008 yılında firmalarımızı umulandan fazla etkilemiş ve satış karlılığı neredeyse yarı yarıya azalmıştır. 2009 yılında toparlanma eğilimi ve firmalarımızın maliyetlerini, bilançolarını gözden geçirmeleriyle birlikte söz konusu oranda 2007 yılına geri dönülmüştür. Satış karlılığındaki artış büyük ölçüde işletmelerin kira, personel gideri gibi giderlerinde kesintiye gitmesinin doğal bir sonucudur. Fakat uzun vadede bunun sürdürülemez olduğu da unutulmamalıdır. Net katma değerin varlık toplamına oranı ile bulunan ekonomik karlılık, konulan para karşılığında ekonomiye ne kadar ilave kıymet yaratıldığını göstermektedir. 2008 yılında düşüşe geçen ekonomik karlılık oranı, 2009 yılında toparlanma eğilimine girse de 2007 performansını yakalayamamıştır.
VARLIK KARLILIĞI (%) 20,0 15,0 16,3 18,6 13,5 16,9 10,0 5,0-4,6 8,0 7,0 9,7 8,8 2,4 2005 2006 2007 2008 2009 ÖZSERMAYE KARLILIĞI AKTĐF KARLILIK 2005 yılında karlılıktaki düşmenin etkisiyle aktif ve özsermaye yani özkaynak karlılığı da 2005 yılında dip yaptıktan sonra yükselişe geçmiştir. Özkaynak karlılığında 2008 yılını dışarıda tuttuğumuzda 2006 yılına geri dönüldüğünü ve 2008 in 2.5 puan üstünde olduğunu görmekteyiz. Özkaynak karlılığında görülen olumsuzluklar, aktif karlılık için de geçerlidir. Bir şirketin yapmış olduğu yatırımın karlılığını gösteren Aktif karlılık oranında da 2007 performansı yakalanamamıştır.
BORÇLULUK DURUMU (%) 120,0 100,0 104,0 93,4 80,0 93,9 91,6 92,8 60,0 51,0 48,3 40,0 20,0 48,4 47,8 48,1-2005 2006 2007 2008 2009 BORÇ/ÖZS BORÇ/AKTĐF Finansal riskin göstergesi olan ve borçlanma oranı olarak adlandırılan borç/özsermaye oranı kaynak yapısındaki olası olumsuzluğu göstermesi açısından önemlidir. Firmaların finansman ihtiyacını özkaynaklarıyla mı yoksa borç yoluyla mı sağladığının tespitidir. Oranın %100 ü aşması durumu risklidir. Dolayısı ile grafik firmalarımızın riskten nispeten uzaklaştığını göstermektedir. Borç/aktif oranı işletmenin yatırımlarının finansmanında ne ölçüde borç kullanıldığını ifade eder. %50 nin altındaki oranlar tercih sebebidir. Firmalarımızın oranları da kırmızı çizgiye yaklaşıldığını göstermektedir.
100 BÜYÜK FĐRMANIN SEKTÖRLERE GÖRE DIŞ TĐCARETĐ (Milyon $) Sektör Đhracat Đhracat Pay (%) Đthalat Đthalat Pay (%) Dış Ticaret Açığı GIDA, ĐÇKĐ, TÜTÜN 930 10,9 902 8,2 28 DOKUMA, GĐYĐM, DERĐ, AYAKKABI 544 6,4 113 1,0 430 Net Đhracatçı TÜKETĐM 1.474 17,2 1.016 9,2 458 KAĞIT VE BASIM 75 0,9 171 1,6-96 KĐMYA, PETROL, LASTĐK, PLASTĐK 2.513 29,4 6.212 56,5-3.699 Net Đthalatçı TAŞ VE TOPRAĞA DAYALI 491 5,7 132 1,2 359 METAL ANA 810 9,5 962 8,7-152 DĐĞER ĐMALAT 4 0,0 0 0,0 4 ARA 3.893 45,5 7.477 68,0-3.584 MADENCĐLĐK VE TAŞ OCAKÇILIĞI 258 3,0 42 0,4 215 METAL EŞYA, MAKĐNA VE TEÇH. 77 0,9 96 0,9-18 ELEKTRĐK - ELEKTRONĐK 2.364 27,6 2.114 19,2 250 TAŞIT ARAÇLARI 487 5,7 254 2,3 233 YATIRIM 3.186 37,2 2.506 22,8 680 TOPLAM 8.552 100 10.999 100-2.447
100 BÜYÜK B K FĐRMANIN F DIŞ TĐCARETĐNĐN ÜRETĐMDEN SATIŞLAR ĐÇĐNDEKĐ PAYI Sektör GIDA, ĐÇKĐ, TÜTÜN DOKUMA, GĐYĐM, DERĐ, AYAKKABI KAĞIT VE BASIM KĐMYA, PETROL, LASTĐK, PLASTĐK TAŞ VE TOPRAĞA DAYALI METAL ANA DĐĞER ĐMALAT MADENCĐLĐK VE TAŞ OCAKÇILIĞI METAL EŞYA, MAKĐNA VE TEÇH. ELEKTRĐK - ELEKTRONĐK TAŞIT ARAÇLARI TOPLAM TÜKETĐM ARA YATIRIM Đhracat / Satış (%) 22,4 80,1 30,5 18,6 32,8 45,8 40,7 6,0 34,8 24,4 33,0 71,9 57,1 59,0 40,1 Đthalat / Satış (%) 21,6 16,7 20,9 41,7 83,8 12,3 52,2 0,0 69,3 4,0 40,9 62,2 29,6 45,2 52,1
Teşekkürler