TÜRK MUHASEBE MESLE NDEK GEL fimeler N ORTAYA ÇIKARDI I SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNER LER Yahya ARIKAN SMMMO Baflkan çinde yaflad m z bilgi ça nda; küreselleflme, teknolojik geliflmeler, nternet ve elektronik ifllemler, bilgi yönetimi ve bilginin en etkin flekilde kullan m, dünyada yaflanan önemli geliflmeleri oluflturmaktad r. Bu geliflmelerden ülkemiz, her alanda ve her meslekte etkilenerek kendine düflen pay almaktad r. Bu süreç de Türk muhasebe mesle i de uluslararas geliflmelere paralel bir de iflim göstermifltir. Bu de iflim beraberinde baz sorunlar ortaya ç karm fl ve meslek örgütleri bu sorunlar n giderilmesi için gerekli çözüm önerileri konusunda çal flmalar bafllatm flt r. Bu çal flmalar n koordinasyonunu yapan TÜRMOB, YMM ve SMMM Odalar ndan, bölgelerindeki meslek mensuplar yla toplant lar yap larak, mesleki sorunlar n tespiti ve çözüm önerileri konusunda raporlar düzenlenmesini talep etmifltir. Bu yaz mda tüm odalardan gelen sorunlar ve çözüm önerileri konusunda görüflleri sizlerin bilgisine sunuyorum. HAKSIZ REKABET Mesleki dayan flma yayg nlaflmal. Mükerrer 227 ye göre vergi beyannamelerinin imzalanmas zorunlulu u Müflteri de iflikli i odaya bildirilmeli. Meslek mensuplar n n ücretini ödemeyen müflteriler teflhir edilmeli. fiirketleflme ve ortakl klar hukuku oluflturulmal. Yeni büro aç lmas planlanmal. Meslek mensubunun tutaca defter say s s n rland r lmal. Stajyer say s s n rland r lmal. Gözetim alt nda stajyer uygulamas kald r lmal. Sözleflmeler odaya gönderilmeli ve odalarca izlenmeli. Devir teslim tutanaklar düzenlenmeli. Büro tescil belgeleri vize edilmeli. Odaya verilen müflteri listeleri ile maliye bilgileri aras nda çapraz kontrol SMMMO Yay n Organ 7
Müflteri tahsilatlar kredi kart ile Tekelleflme önlenmeli. Stajyer planlamas yap larak müflteri say s na göre bürolarda eleman çal flt r lmal. Ödeme yapmayan müflterilerin sözleflmeleri fesh edilerek odaya bildirilmeli. Sözleflmesi fesh edilen müflteriler vergi dairesine bildirilmeli. Haks z rekabet eden meslek mensuplar mesleki yay n organlar nda ilan edilmeli. Mesleki flirketler veya ortakl klarda sorumlu meslek mensubu olmaks z n flube aç lmamal. MESLEK SORUNLAR Meslek mensubunun hastal, vefat hali mücbir sebep say lmal. Muhasebe yaz l mlar nda standartlar oluflturulmal ve TÜRMOB lisans aranmal. SM ler sermaye tespit raporu düzenleyebilmeli. MAL DAREDEN BEKLENT LER Enflasyon muhasebesi uygulanmamal veya gayri faal iflletmeler muaf tutulmal. Tahsil edemedi imiz ücretler için makbuz kesilmemeli ve Gelir-KDV çeliflkisi düzeltilmeli. 4. Dönem geçici vergi kald r lmal veya süreler uzat lmal. Esnaf bünyesinde tutulan defter tutma ifllemleri kald r lmal. Beyanname süreleri eski tarihlere çekilmeli. Vergi daireleri aras nda uygulama birlikteli i sa lanmal. Meslek mensubuna verilecek E-Beyanname flifresi ile internet üzerinden sak ncal vergi mükellefleri izlenebilmeli. Vergi daireleri meslek mensuplar n n mahsup ifllemlerini h zland rmal. 4 nolu ve 18 nolu tebli ler yeniden ele al narak, sorumlulu un s n rlar net olarak belirlenmeli. Yaka kart veya mesleki kimlik kart olmadan vergi dairesinde ifl takibi yap lmamal. Meslek mensubu d fl nda vergi daireleri vergi levhalar n onayla mamal. Ba ml çal flan meslek mensubu sadece bordrolu oldu u firman n beyannamesini elektronik ortamda gönderecek flekilde flifre alabilmeli. fl yeri aç l fllar nda sözleflme istenmeli. Reflit olan herkes y ll k beyanname vermeli. Her türlü beyanname (gelir, kurumlar, gayri menkul sermaye irad, menkul sermaye irad gibi) meslek mensubu taraf ndan düzenlenmeli ve denetlenmeli. B formu kald r lmal. Performans kriterleri kald r lmal. Amortisman cetvelleri gözden geçirilmeli. Nerden buldun yasas yeniden yürürlü e konmal. SMMMO Yay n Organ 8
Vergi reformu Yasal olmayan matrah art r m zorlamas ndan vazgeçilmeli. Uygulanmakta olan %40 yat r m indiriminin Do u ve Güneydo u illerinde %80-100 oran na yükseltilmeli. Basit Usul kald r lmal. Sürekli mali af ç kar lmamal. Meslek mensuplar n n bilgisayar ve program yat r mlar na %100 amortisman hakk SSK KURUMUNDAN BEKLENT LER SSK, Bölge Çal flma, iflyeri sicil no su ve fl kur bildirimleri teke indirilmeli. EK 1 ve EK 2 kald r lmal. dari para cezalar makul seviyede olmal. dari para cezalar nda uygulama öncesi uyar ve talep sistemi getirilmeli, tekrar halinde ceza E-beyannamede oldu u gibi E-bildirgede de tek flifre meslek mensubuna verilmeli. Elektronik ortamda sa l k karnesi al nabilmeli. TTK DA YAPILMASI GEREKEN DE fi KL KLER Birleflme farkl neviden flirketler aras nda olabilmeli. Murak pl k olgusu muhasebe mesle ine dayand r lmal. TTK tabi flirketlerin muhasebe uygulamalar n n referans Türkiye Muhasebe Standartlar Kurulunun yay nlayaca standartlar olmal. SOSYAL DAYANIfiMA Noterler gibi bir havuz oluflturulmal ve ihtiyaca göre yard m Mesleki sorumluluk sigortas Meslek mensuplar n n teknolojik yat r mlar teflvik edilmeli (düflük faizli kredi, vergi istisnas ve di er teflvikler) Sa l k sigortas sa lanmal. MESLEK YASASI Lisans mezunu olmayan mesle e girmemeli. SM unvan s navla kald r lmal. S navs z mesle e kimse girmemeli. Bakanl k vesayeti kalkmal. Stajdan say lan süreler kald r lmal. Staj süresi 3 y l olmal. Staj meslek mensubunun yan nda Meslekte uzmanlaflma ayr cal tan nmal. (ba ms z denetçilik, vergi denetçili i,ssk denetçili i gibi) Mesle e giriflte zorunlu olan okul say s azalt lmal. Meslek mensuplar n n yetki ve sorumluluklar belirlenmeli. Mesleki sorumluluk sigortas getirilmeli. Oda dan flma meclisi yasal statüye kavuflmal. Kaçak çal flanlarla ilgili olarak yap lan flikayetlerin takibine oda müdahil olarak kat labilmeli. Kamuda çal flan meslek mensuplar n n, meslek mensubu olmaktan kaynakl olarak SMMMO Yay n Organ 9
yapt klar ifllere uygun olarak özlük haklar verilmeli. Mali polis taraf ndan meslek mensuplar n n bürolar n n aranmas s ras nda savc l k izni ile birlikte oda yönetimince görevlendirilecek bir mensubunun olmas zorunlulu u getirilmeli. YÖNETMEL KLER Reklam yasa tan m yeniden Tabela ve kartvizitlere standart getirilmeli. MAL TAT L Temmuz ay mali tatil olarak MESLEK K ML K Mesleki kimlik her yerde tan nmal d r.(ba -Kur-Vergi Dairesi-Bankalar gibi) ÜCRET TAR FES Ücret tarifesi TÜRMOB taraf ndan yay nlanmal. Ücret tarifesi zamana göre belirlenmeli. Ücretler ciro üzerinden hesaplanmal. Mahkemelerdeki bilirkiflilik ücretlerini TÜRMOB belirlemeli. YEN fi ALANLARI Bankalara verilen bilançolarda meslek mensuplar n n imzas aranmal. Yerel yönetimler, özel idareler, siyasi partiler, vak flar, sendikalar, döner sermayeli kurulufllar v.b. meslek mensuplar nca denetlenmeli. Sermaye flirketlerinin denetimi ve genel kurul gözetmenli i, konu ile ilgili e itime kat lm fl ve sertifika alm fl meslek mensuplar nca Adalet bakanl ile birlikte yap lacak bir çal flma ile mali bilirkiflilik meslek mensuplar nca YAYINLAR Ç kan vergi kanunlar n n yorumu yap larak üyeye elektronik ortamda gönderilmeli. Toplanan vergilerin nas l harcand, ekonominin içinde bulundu u durumu v.b gibi konular içeren ayl k bülten ç kart lmal. Sektörel bazda hesap planlar haz rlanmal. MESLEK VE TOPLUMSAL KONULAR Kay t d fl ekonomi ile mücadele edilmeli. Vergi yasalar basit ve anlafl labilir flekilde yeniden ele al nmal. Nerden buldun yeniden yürürlü e girmeli. Demokrasi ve laiklik konusunda duyarl olunmal. E itim, sa l k ve adalet konular nda kamuoyu nezdinde gerekli tepki gösterilmeli. Kimsesiz ve sokak çocuklar na sahip ç k lmal. AB ile ilgili gerekli çal flmalar Vergi yasalar haz rlan rken TÜRMOB ve odalar m z aktif görev almal. SMMMO Yay n Organ 10
Do al çevreye karfl duyarl l k toplumun tüm kesimlerine yayg nlaflt r lmal. TÜRMOB DAN BEKLENT LER Tüm ihtilaflar için TÜRMOB bünyesinde hukuk birimi oluflturulmal. Birikmifl üye aidatlar n n tasfiyesine çözüm bulunmal. Dan flmanl k birimi kurulmal. Çal flanlar için k dem tazminat fonu kurulmal. Stajyerlere vergi ve SSK muafiyeti getirilmeli. Hukuki düzenlemeler zaman nda bildirilmeli. AB de faaliyet gösteren meslek mensuplar n n sahip oldu u hak ve yetkileri ülkemiz meslek mensuplar da sahip olmal. Vefat eden meslek mensubunun bürosu odaca denetlenmeli, ruhsat ve kaflesi an nda al nmal. Mesle i tan t c etkinlikler Ruhsat, nakil, kay t silme gibi ifllemlerde odalar aras nda uygulama birlikteli ini sa lamal. E T MLER E itimler yasalar aynen anlatmak yerine, uygulamaya yönelik olmal. Meslek mensuplar sürekli e itime tabi tutulmal. Uluslararas muhasebe standartlar e itimi Küçük ve orta ölçekli firmalara e itim verilmeli. Etik kurallar e itimi D fl Ticaret konusunda e itimler Yabanc dil e itimi Teknoloji e itimi Mükellef e itimi WEB SAYFASI Soru cevap bölümü olmal. YMM ODALARININ MESLEK SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNER LER 3568 Say l meslek yasas n n 12 maddesindeki müflterek ve müteselsil sorumluluk ve buna ba l olarak sair düzenlemeler de ifltirilmeli. Anayasam z ve genel hukuk kurallar m za uygun bir biçimde meslek mensubunun ihmal, kusur ve kast ile sa lad menfaat ölçüsünde müflterek müteselsil sorumluluk esas getirilmeli. Haks z rekabeti ortadan kald r lmas na yarayacak yeni ifl olanaklar sa lanmal. Meslek mensuplar na zorunlu e itim Programa kat lana sertifika verilmeli, üst üste iki kez bu e itimlere kat lmayanlara yapt r m getirilmeli. Karfl inceleme tutana ve rapor dizposizyonlar nda uyulmas zorunlu asgari standartlar belirlenmeli ve uygulatt r lmal. TÜRMOB Yönetim Kurulu odalardan gelen görüflleri de erlendirerek 16 dosyadan oluflan projelerini 26 ocak da 40.Baflkanlar Kurulunun görüfllerine sunmufltur.baflkan- SMMMO Yay n Organ 11
lar Kurulu sunulan projeleri meslek yaflant m za yeni heyecan ve dinamizm getirece ini ve TÜRMOB yönetim kurulunun bir an evvel çal flmalara bafllamas n kararlaflt rm flt r. TÜRMOB UN V ZYON ÖNER S (ÇALIfiMA PROGRAMI) PROJELER ve HEDEFLER PROJE 1 : MUHASEBE MESLE NDE HAKSIZ REKABET PROJE 2 : MESLEK YASASI, YÖNETMEL KLER VE MESLEK KARARLAR PROJE 3 : MUHASEBE MESLE KAL TE STANDARTLARI MERKEZ N N OLUfiTURULMASI PROJE 4 : MUHASEBE MESLE NDE ET K PROJE 5 : MUHASEBE MESLE NDE UZMANLAfiMA PROJE 6 : ULUSLARARASI MUHASEBE UZMANLIK RUHSATI PROJE 7 : KAMU KURUMLARI LE L fik LERDE VER ML L K YARATMA PROJE 8 : MUHASEBE STANDARTLARI UYGULAMALARI PROJE 9 : MEVZUATI ZLEME VE OLUfiTURMA PROJE 10: VERG VE D ER MEVZUATLARDA GÖRÜfi OLUfiTURMA VE YORUMLAR PROJE 11: MUHASEBE MESLE NDE fi GEL fit RME VE MESLE N GELECE PROJE 12: AVRUPA B RL MUKTESEBATINDA MUHASEBE MESLE N N UYUMU PROJE 13: TÜRK YE MUHASEBE MESLE N GEL fit RME FORUMU PROJE 14: KOB LER, MUHASEBE VE DENET M UYGULAMALARI PROJE 15: MUHASEBE MESLE NDE TOPLUMSAL ÇALIfiMA KONULARI Kay t d fl ekonomi Gelir idaresinin yeniden yap lanmas Vergi reformu Mükellef haklar, mali haklar ve yükümlülükler, yarg ile ilgili sorunlar Avrupa birli i fonlar Yolsuzluk ve yozlaflma Sosyal güvenlik Ülkemiz finans dünyas n n sorunlar ve çözüm önerileri SMMMO Yay n Organ 12
Reel sektörün sorunlar ve çözüm önerileri stihdam ve iflsizlik Özellefltirme Çal flma Hukuku Ülkemizin Enerji Sorunlar Yerel Yönetimler SONUÇ Ça m zda meslekler toplam kalite yönetimini sa layabilmek için gelece e yönelik mesleki çal flmalar konusunda sürekli araflt rma içinde olmal d rlar. Bu nedenle sorunlar çözülmüfl, geliflmelere aç k ve gelece i yakalam fl muhasebe meslek mensuplar müflterilerini, yap lan iflin kalitesi, verilen hizmetin niteli i yönünden memnun etmelidir. Mesleki sorumlulu un gerektirdi i kadar bir müflteri memnuniyeti içerisinde olmal d r. Bu süreç de odalar m za ve Birli imize önemli görevlerin düfltü ünün bilincindeyiz. TÜRMOB un 40. Baflkanlar Kurulunda onaylanan proje ve hedeflere meslek camiam z katk sunmal ve sahiplenmelidir. SMMMO Yay n Organ 13