iii TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROJE ONAY FORMU Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Yönetimi, Denetimi, Planlaması ve Ekonomisi Bilim Dalı öğrencisi Güngör EBCİM tarafından hazırlanan Ortaokulların Temizlik İhtiyaçlarının Karşılanma Düzeyi başlıklı Tezsiz Yüksek Lisans Projesi tarafımdan okunmuş, kapsamı ve niteliği açısından Tezsiz Yüksek Lisans Projesi olarak kabul edilmiştir. Yard. Doç. Dr. Fatma ÇOBANOĞLU Danışman Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yönetim Kurulu'nun....tarih ve... sayılı kararıyla onaylanmıştır. Prof. Dr. Ramazan BAŞTÜRK Enstitü Müdürü
iv ETİK BEYANNAMESİ Pamukkale Üniversitesi eğitim bilimleri Enstitüsü, tez yazım kurallarına uygun olarak hazırladığım bu tez çalışmasında; Tez içindeki bütün bilgi ve belgeleri akademik kurallar çerçevesinde elde ettiğimi, Görsel, işitsel ve yazılı tüm bilgi ve sonuçları bilimsel ahlak kurallarına uygun olarak sunduğumu, Başkalarının eserlerinden yararlanılması durumunda ilgili eserlere bilimsel normlara uygun olarak atıfta bulunduğumu, Atıfta bulunduğum eserlerin tümünü kaynak olarak gösterdiğimi, Kullanılan verilerde herhangi bir tahrifat yapmadığımı, Bu tezin herhangi bir bölümünü u üniversitede veya başka bir üniversitede başka bir tez çalışması olarak sunmadığımı beyan ederim.. Güngör EBCİM
v TEŞEKKÜR Proje çalışmalarımda yardımlarını, desteğini, sabrını ve bilgisini esirgemeyen değerli hocam Yard Doç. Dr. Fatma ÇOBANOĞLU na, yapmış olduğum anket çalışmalarına katılan değerli okul yöneticilerine, yüksek lisans eğitimim boyunca bilgilerinden yararlandığım bütün hocalarıma ve büyük bir sabır ve özveri örneği gösteren sevgili eşim Aysel EBCİM e ve sevgili oğullarım Osman Berkay ve Arda Engin e tüm kalbimle teşekkür ederim. Güngör EBCİM
vi ÖZET ORTAOKULLARDA TEMİZLİK İHTİYAÇLARININ KARŞILANMA DÜZEYİ Ebcim, Güngör Tezsiz Yüksek Lisans Projesi Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı Eğitim Yönetimi, Denetimi, Planlaması ve Ekonomisi Bilim Dalı Proje Danışmanı: Yard. Doç. Dr. Fatma Çobanoğlu Temmuz 2016, 33 Sayfa Bu araştırmanın amacı, Denizli merkez ilçedeki ortaokulların temizlik ihtiyaçlarının hangi yollarla temin edildiğini tespit etmek ve bu ihtiyaçların karşılanma düzeyini belirlemektir. Tarama modelindeki araştırmanın çalışma grubunu 2013-2014 eğitim öğretim yılında Denizli ili merkez ilçeler Merkezefendi ve Pamukkale ilçelerinden yansız olarak seçilen 50 ortaokul müdürü oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak okul müdürlerine uygulanmak üzere geliştirilen anket formları kullanılmıştır. Veriler çalışma grubundaki her bir okul ziyaret edilerek araştırmacı tarafından toplanmış ve Microsoft Office excel programına aktarılmıştır. Araştırmanın probleminin çözümlenmesi amacıyla okul müdürlerinden elde edilen verilere göre okullardaki temizlik hizmetlerinin durumu ve ihtiyaçlarının karşılanma düzeylerine ilişkin ifadelerin dağılımları şekillerle gösterilmiştir.
vii Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre, ortaokullardaki hizmetli personelin yetersiz olduğu görülmektedir. Temizlik işlerinin yeteri düzeyde yapılmadığı, temizlikte kullanılan araç ve gereçlerin okullar tarafından karşılanmasında güçlükler çekildiği görülmektedir. Bu durumun okulların bütçesinin sadece bağışlardan oluşması ve kendine ait ödeneklerinin olmamasının neden olduğu anlaşılmaktadır. Okulların hizmetli ihtiyaçlarının önemli bir kısmı geçici personel istihdamı ile sağlanmakta olup, kadrolu ve geçici hizmetlilerin çalışma koşullarında farklılıklara rastlanmaktadır. Okul idarecilerinin çoğunluğu hizmetli çalıştırma tercihinde geçici (hizmet satın alma) personel ile çalışmayı tercih etmektedirler. Milli Eğitim Bakanlığı her okulda öğretmenlerde olduğu gibi hizmetli normu belirlemeli ve okulların hizmetli ihtiyacını karşılamalıdır. Temizlik malzeme ihtiyacını karşılamak için okullara ödenek aktarılmalıdır. Okulların temizlik işlerinin yeteri düzeye ulaşması ve sağlıklı bir eğitim öğretim ortamının oluşmasını sağlamakla görevli okul yöneticileridir. Bunun için okullara öğrenci sayısı dikkat edilerek ödenek ayrılmalı yada yeteri kadar hizmetli çalışan istihdam edilmelidir.
viii İÇİNDEKİLER Proje Onay Sayfası Etik Beyannamesi Teşekkür Özet İçindekiler Tablolar Listesi....iii iv...v vi.. viii ix BİRİNCİ BÖLÜM GİRİŞ 1.1. Problem Durumu...1 1.2. Problem Cümlesi.....2 1.3. Alt Problemler.....2 1.4. Araştırmanın Amacı....2 1.5. Araştırmanın Önemi 2 1.6. Araştırmanın Sınırlılıkları...3 1.7. Varsayımlar.....3 1.8. Tanımlar. 3 İKİNCİ BÖLÜM ALAN YAZIN TARAMASI 2.1. Okulların temizliği...4
ix 2.2. İlgili Araştırmalar...6 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM YÖNTEM 3.1. Araştırmanın Deseni.7 3.2. Evren ve Örneklem.....7 3.3. Veri Toplama Araçları...10 3.4. Veri Toplama Süreci.10 3.5. Verilerin Analizi...10 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM BULGULAR 4.1. 1. Alt Probleme İlişkin Bulgular....11 4.2. 2. Alt Probleme İlişkin Bulgular 18 4.3. 3. Alt Probleme İlişkin Bulgular 20 BEŞİNCİ BÖLÜM TARTIŞMA VE ÖNERİLER 5.1. Tartışma 25 5.2. Öneriler..26
x ALTINCI BÖLÜM 5.KAYNAKLAR Kaynaklar...28 EKLER Anket.30 Özgeçmiş...33 ŞEKİLLER LİSTESİ Şekil 3.1 Katılımcıların Cinsiyeti..8 Şekil 3.2 Katılımcıların Okuldaki Görev Süresi Dağılımı.8 Şekil 3.3 Okulların Öğretim Şekli Dağılımı.. 9 Şekil 3.4 Okulların Öğrenci Sayısı Dağılımı.....9 Şekil 4.1 Okullardaki Kadrolu Hizmetli Sayısı Durumu 11 Şekil 4.2 Hizmetli Sayısı Yeterlik Durumu...12 Şekil 4.3 Derslik Sayısı Dağılımı...12 Şekil 4.4 Tuvalet Sayısı Durumu...13 Şekil 4.5 İçme Suyu Kaynağının Durumu.13 Şekil 4.6 Lavabolardaki Sıvı Sabun/Köpük Durumu 14 Şekil 4.7 Tuvalet Kağıdı Durumu...14 Şekil 4.8 Kağıt Havlu, Peçete. El kurutucu Durumu.15
xi Şekil 4.9 Tuvalet ve Lavaboların Temizlenme Sıklığı...15 Şekil 4.10 Dersliklerin Islak Paspas İle Temizlenme Sıklığı.16 Şekil 4.11 Sınıflardaki Çöplerin Toplanma Sıklığı 17 Şekil 4.12 Öğrenci Sıralarının Temizlenme Sıklığı...17 Şekil 4.13 Temizlik İhtiyaçlarının Kaynağı...18 Şekil 4.14 Temizlik Giderleri İçin Ayrılan Miktar.19 Şekil 4.15 Hizmet Satın Yöntemi İle Çalıştırılan Personele Ayrılan Bütçe Durumu...19 Şekil 4. 16 Temizlik Araç, Gereç Malzemelerine Ayrılan Para Miktarı Durumu..20 Şekil 4.17 Temizlik Giderleri İçin Ayrılan Miktarın Yeterlilik Durumu...21 Şekil 4.18 Hizmet Satın Alma Durumu.21 Şekil 4.19 Hizmet Satın Alma Yöntemi İle Çalıştırılan Personel Sayısı...22 Şekil 4.20 Hizmet Satın Yöntemi İle Çalıştırılan Personel Sayısı Yeterliliği 22 Şekil 4.21 Hizmetlilerin Görev Yapmalarında Kadro Biçiminin Etkisi.23 Şekil 4.22 Kadro Tipine Göre Hizmetli Tercihi.23