DOİG DAVRANIŞ ODAKLI İŞ GÜVENLİĞİ MART 2014
Konular 1- DOİG Tanımlama 2- İş Güvenliği 3- Tehlike Ve Risk Tanımlama 4- KKM (Kişisel Koruyucu Malzeme) 5- Tehlike Algılama Teknikleri 6- Gözlem Teknikleri
Çalışanlarımızdan Güvenli Davranış Beklentileri Minimum ISG güvenlik politikalarını, standart ve prosedürlerini anlar ve uygular Kendini veya başkalarını riske atmaz Olaya/duruma uygun tepkiyi verir Kimse bakmazken bile doğru şeyi yapar Emin olmadığında durur, düşünür ve gerekiyorsa başkalarına sorar Güvensiz davranışları sorgular Dinlemek için hazırdır ÖRNEKLER Her zaman doğru kişisel koruyucuları giyer Güvensiz davranmaz İhtiyaç duyulan eğitimlere katılır Tüm kaza ve nearmiss leri (ramak kala) raporlar Güvensiz koşulları raporlar Güvenlik kurallarını takip eder Güvenlik izinlerini doğru ve eksiksiz bir şekilde tamamlar Vb... Beklenen Kurallara uyumun daha etkili ve verimli bir şekilde sağlanabilmesi için öneriler getirir İş güvenliği vizyonuna inanır, sahiplenir ve etrafındakileri etkiler Kendisinin ve başkalarının güvenliğinden sorumluluk duyar Proaktif bir şekilde riskleri tespit eder ve gidermeye çalışır Yardım istemeye, hatalarını kabul etmeye ve değişime açıktır. Tüm kazaların önlenebilir olduğuna inanır Uzun dönemli bir başarı için daha üstün bir iş güvenliğinin gerekliliğine inanır Hızlı ancak hassas davranma yetkinliklerini geliştirmiştir Proaktif olarak bilgiyi paylaşır ÖRNEKLER Komite, denetim, proje ve davranış geliştirme çalışmalarına katılır Geliştirme çalışmalarına aktif olarak katılır İstenenden fazlasını yapar Güvensiz davranışları, koşulları ve uygulamaları kabul etmez Hatırlatmaya ihtiyaç duymaz Güvensiz operasyonları durdurmanın hakkı ve sorumluluğu olduğunu bilir Yapıcı geri bildirime açıktır Vb... Beklentileri Aşan Kurallara uyumda örnek gösterilerek saygı görür Başkalarının hata yapmasına engel olur Riskleri azaltır, problemleri çözer ve temel nedenleri giderir Çözümü zor veya direkt olarak kendi sorumluluğunda olmayan problemleri bile gündeme getirir Başkalarına örnek olur ve etrafındakileri olumlu yönde etkiler Mükemmel iş güvenliği performansının faydalarını etrafına anlatır ÖRNEKLER Başarılı iş güvenliği takımlarına liderlik eder Diğer kişilere hatalardan ders almaları için yardımcı olur Kendini değerlendirir ve etrafındakilerden geri bildirim bekler Risklere karşı sürekli olarak dikkatlidir Yenilikçi yaklaşımları ve üstün katkıları ile herkesi şaşırtır Vb...
1 DOİG DAVRANIŞ ODAKLI İŞ GÜVENLİĞİ
DOİG İÇERİK 1. DOİG Tanımı 2. DOİG Amacı 3. DOİG Prensipleri 4. DOİG Süreci
1- DOİG TANIMI İş alanlarında çalışanların iş adımlarını uygularken İş Güvenliği temellerine uygun olmayan davranışlarda Bulunmalarına DAVRANIŞ ODAKLI İŞ GÜVENLİĞİ denir.
2- DOİG AMAÇ Çalışanların her bir İş noktasında İş Güvenliği kuralları dışında olan güvensiz davranışlarını tespit etmek ve hatalı davranışın tüm alanlarda her çalışan tarafından aynı bilinç ile farkındalık uyumunu amaçlar.
3-DOİG PRENSİPLERİ İş yerinde İŞ GÜVENLİĞİ nin ölçülebilen 3 elemanı vardır. 1. İNSAN 2. ÇALIŞMA ORTAMI 3. DAVRANIŞ
3-DOİG PRENSİPLERİ 3-1 İNSAN 3.1.1 Fiziksel kabiliyet : Fiziksel özellikleri ile Yaptığı işin beklentilerini en iyi şekilde karşılayan, becerileri en üst seviyede sürekli gelişime açık ve Şirket İş Güvenliği yapısına pozitif katma değer sağlayan çalışan.
3-DOİG PRENSİPLERİ 3-1 İNSAN 3.1.2 Tecrübe : Tecrübe zamanla elde edilen bilgi birikimidir.yani İş hayatında İş ile ilgili çalışma süresinin belirlediği sanayi dilinde Pişme anlamında gelir.tecrübe kontrolü zor bir çalışma psikolojisi olduğundan İş Güvenliği bilincinde süreklilik sağlanmalıdır.
3-DOİG PRENSİPLERİ 3-1 İNSAN 3.1.3 Eğitim : Çalışanın çalışma hayatı boyunca İş ve Çevresi ile yaşadığı tüm İş yaşamını disiplin haline getirmek için hazırlanmış kurallar öğretisidir.
3-DOİG PRENSİPLERİ 3-2 ÇALIŞMA ORTAMI 3.2.1 Mühendislik Kontroller : İşin yapılışında etken olan ana yapıların belirlenmesi ve çalışan standartlarının oluşumunda yöntem geliştirenlerin oluşturduğu İş Güvenliği kontrol mekanizmalarıdır. (Risk Analizleri Ergonomi Haritaları Kontrol sistemleri Prosedürler vs.)
3-DOİG PRENSİPLERİ 3-2 ÇALIŞMA ORTAMI 3.2.2 Techizat : İşin yapılabilmesi için gerekli yardımcı alet edevat veya makinalardır.çalışma ortamında İş Güvenliği açısından kullanım Standartları belirleyici olur.
3-DOİG PRENSİPLERİ 3-2 ÇALIŞMA ORTAMI 3.2.3 İş Tanımı : Müşteri beklentilerini karşılayacak şekilde üretilmesi gereken ürün için uygulanmış iş standartlarıdır.iş Yapısına göre İş Güvenliği tehlike Durumu değişkendir.
3-DOİG PRENSİPLERİ 3-2 ÇALIŞMA ORTAMI 3.2.4 İş Kültürü : Şirketin tamamını kapsayan sadece üretim verileri ile değil Çalışan yapısından,iş güvenliğine ve tüm sosyal yapısı ile oluşan şirket çalışma profilidir.
3-DOİG PRENSİPLERİ 3-2 DAVRANIŞ İş yerlerinde çalışanlar çalışma Zamanları ilerledikçe İŞ ve YÖNTEM Arasında sıkı bir bağ kurmaya başladıkları tespit edilmiştir. Bu bağ çalışanın belirlenmiş kurallardaki eksiklikler,denetim veya yönetim hatalarından kaynaklı riskleri yönetmesi ile başlayan Davranış Odaklı Kazalar ile sonuçlanmasıdır.
4-DOİG SÜRECİ DOİG Süreci sırasıyla aşağıdaki adımlardan meydana gelmektedir. 4.1.1 Gözlem ve Geribildirim : Çalışan davranışlarının gözlenmesi ve geri bildirimi 4.1.2 Raporlama ve Analiz : Gözlemlenen çalışan davranışlarının analizi ve raporlanması 4.1.3 İyileştirme: Güvensiz davranışların ortadan kaldırılması için iyileştirme faaliyetlerinin planlanması 4.1.4 Süreklilik ve Yaygınlaştırma: İyileştirmelerin kuvvetlendirilmesi ve yaygınlaştırılarak sürekliliğinin sağlanması
2 İŞ GÜVENLİĞİ İŞ GÜVENLİĞİ GENEL BAKIŞ Tepe Enstidü Eğitim Danışmanlık
İŞ GÜVENLİĞİ : Çalışanların, müteahhit personelin, ziyaretçilerin ve çalışma alanındaki diğer insanların, karşılaşabileceği olası tehlikelere karşı önlemlerinin alınmasıyla güvenliklerinin sağlanmasıdır. Tepe Enstidü Eğitim Danışmanlık
İŞ GÜVENLİĞİ TEMEL HEDEFLERİ ; 1- ÇALIŞANLARI KORUMAK : ÇALIŞANLARI İŞYERİNİN OLUMSUZ ETKİLERİNDEN KORUNMASI, RAHAT VE GÜVENLİ BİR ÇALIŞAM ORTAMI SAĞLANMASI. Tepe Enstidü Eğitim Danışmanlık
İŞ GÜVENLİĞİ TEMEL HEDEFLERİ ; 2- ÜRETİM GÜVENLİĞİNİ SAĞLAMAK : İŞ KAZALARI VE MESLEK HASTALIKLARININ ÖNLENMESİ İŞ GÜCÜ KAYIPLARINI AZALTARAK, ÜRETİM GÜVENLİĞİNİN VE ÜRETİM VERİMLİLİĞİNİN SAĞLANMASI. Tepe Enstidü Eğitim Danışmanlık
İŞ GÜVENLİĞİ TEMEL HEDEFLERİ ; 3- İŞLETME GÜVENLİĞİNİ SAĞLAMAK : OLUMSUZ KOŞULLARDAN DOĞACAK MAKİNA ARIZALARI, PATLAMA, YANGIN GİBİ TEHLİKELİ DURUMLARI ORTADAN KALDIRILARAK İŞLETME GÜVENLİĞİNİN SAĞLANMASI. Tepe Enstidü Eğitim Danışmanlık
Güvenli çalışma ortamı Güvenli makine & ekipman Sıfır Kaza İş güvenliği bilinci Emniyetli çalışma Yönetim sistemi Tepe Enstidü Eğitim Danışmanlık 4-45
3 TEHLİKE & RİSK TEHLİKE & RİSK TANIMI Tepe Enstidü Eğitim Danışmanlık
* Kaza oluşumu / Tehlike ve Risk ; Nedenler Olay İş Kazası Güvensiz Hareketler Güvensiz T E H L İ K E İş Kazası Yaralanma, Maddi Hasar ÖLÜM Koşullar Tepe Enstidü Eğitim Danışmanlık
Nedenler ; GÜVENSİZ HAREKETLER : ÇALIŞANLARIN KAZA OLASILIĞINI ARTIRAN HATALI DAVRANIŞLARIDIR. ÖRNEĞİN; * GEREKLİ İŞ GÜVENLİĞİ KORUYUCULARINI KULLANMADAN ÇALIŞMAK * GÖREV KAPSAMINDA YER ALMAYAN BİR İŞİ YAPMAYA YA DA BİLGİSİ OLMADIĞI BİR EKİPMANI ÇALIŞTIRMAYA KALKMAK * TEHLİKELİ HIZDA ÇALIŞMAK, ALET KULLANMAK * İŞ STANDARTLARI DIŞINDA ÇALIŞMAK * DALGINLIK, SİNİRLİLİK VB. DURUMLAR
Nedenler ; GÜVENSİZ KOŞULLAR : KAZA OLASILIĞINI ARTIRAN FİZİKSEL VE ÇEVRESEL FAKTÖRLERDİR. ÖRNEĞİN; * KORUYUCUSUZ YA DA YETERLİ ÖZELLİKTE OLMAYAN KORUYUCU İLE ÇALIŞTIRILAN EKİPMAN * KUSURLU, ESKİMİŞ, KONTROL VE BAKIMI YAPILMAMIŞ ALET VE EKİPMANLAR * İŞ YERİNDEKİ DAĞINIK DÜZEN (DÜZENSİZLİK) * YETERSİZ YA DA AŞIRI AYDINLATMA * YETERLİ DÜZEYDE KORUYUCULUK SAĞLAYAMAYAN KİŞİSEL KORUYUCULAR * YETERSİZ HAVALANDIRMA, KİRLİ HAVA KAYNAKLARI VB.
* Tehlike ve Risk ; Günlük hayatta Tehlike ve Risk kavramları birbirinin yerine sıklıkla kullanılmaktadır. Gerçekte ise Tehlike ve Risk Aynı şey değildir. İş Sağlığı ve Güvenliği olarak her iki kavram arasında anlam olarak farklılıklar bulunmaktadır. Tepe Enstidü Eğitim Danışmanlık
* Tehlike ; Çalışma alanının fiziksel kusurları, İnsanların hatalı davranışları gibi çalışma ortam ve koşullarında var olan yada dışarıdan gelebilecek kapsamı belirlenmemiş olan anormal durumların Kişilere,çevreye ve işletmeye zarar verme potansiyelini ifade eder. Tepe Enstidü Eğitim Danışmanlık
* Risk ; Belirli bir tehlikeli olayın meydana gelme olasılığı ile bu olayın sonuçlarının ortaya çıkardığı zarar ve hasarın şiddetinin bileşkesidir. Tepe Enstidü Eğitim Danışmanlık
* Tehlike Ve Risk Kavramları ; Yüksekte çalışma potansiyel bir Tehlike dir. Çalışanın yüksekten düşme olasılığı ve düşmeden oluşabilecek zarar şiddetinin bileşkesi ise Risk in nicel değerini ifade etmektedir. Tepe Enstidü Eğitim Danışmanlık
* Tehlike Ve Risk Kavramı 1 ; Kapalı Ortamda Çalışma Bir tank içinde kaynak yapan çalışanın yangına maruz kalması ya da kaynak gazlarından etkilenmesi Elektrik Enerjisi İzalasyonu yetersiz ya da hatalı bir elektrikli iş ekipmanını kullanan çalışanın elektrik şokuna kapılması Tepe Enstidü Eğitim Danışmanlık
* Tehlike Ve Risk Kavramı 2 ; Gürültü Sürekli olarak yüksek seviyede gürültülü işlerde çalışanların kalıcı işitme kaybına uğraması. Not : Yüksek ses şiddet düzeyi > 85 db Kanla Bulaşan Hastalıklar Kan nakli yolu ile hastalık bulaşması Tepe Enstidü Eğitim Danışmanlık
* Tehlike Ve Risk Kavramı 3 ; Oksi-Yanıcı gaz sistemi Koruyucu sistemi olmayan bir oksi-yanıcı gaz sistemi ile çalışanın kazaya uğraması Yüksekte Çalışmak Çalışanın yüksekten düşmesi Malzeme düşmesi Tepe Enstidü Eğitim Danışmanlık
4 KKM KİŞİSEL KORUYUCU MALZEMELER Tepe Enstidü Eğitim Danışmanlık 4-45
KİŞİSEL KORUYUCU EKİPMANLAR İŞ GÜVENLİĞİ İLE İLGİLİ TÜM ÇALIŞMALARA RAĞMEN, MEVCUT TEHLİKE GİDERİLEMİYORSA, KİŞİSEL KORUYUCULARIN KULLANILMASI GÜNDEME GELİR Tepe Enstidü Eğitim Danışmanlık 4-45
Kişisel Koruyucu Ekipmanlar Göz Yüz Baş Ayak Ellerve kollar Gövde işitme İş Güvenliği Gözlükleri Yüz Siperliği Baretler İş güvenliği ayakkabıları Eldivenler Yelekler, önlükler Kulak tıkaçları, kulaklıklar Tepe Enstidü Eğitim Danışmanlık 4-45
Kişisel Koruyucu Ekipmanlar Önlemler Uygun kişisel koruyucu, doğru şekilde kullanılmalı Kullanılan kişisel koruyucu çalışan için ek risk getirmemeli Tepe Enstidü Eğitim Danışmanlık
Kişisel Koruyucu Ekipmanlar Metod ; Alan Bazlı KKE Kullanım Tablosu Alan bazlı KKE Kullanım Kontrolleri (Audit&Günlük Kontrol Formları) Değişim periyodları belirleme KKE kullanımında Kişisel Farkındalık Gelişimi Tepe Enstidü Eğitim Danışmanlık
5 ALGILAMA TEHLİKE ALGILAMA TEKNİKLERİ
Tehlike Algısı Nasıl Oluşur? Faktörleri nelerdir? TEHLİKE ALGISI : Genellikle işin uygulayıcısı tarafından algılanması Zor olan tehlikeli durumların ikinci şahıslar (Makina Sorumlusu,İSG Sorumlusu) tarafından proses audit veya rutin kontroller sırasında tespit edilmesidir. Burada her zaman kişisel olarak sorgulanması gereken durum yapılan işin gerçekten çalışma güvenliğine etkisi olmalıdır. Örnek :? Aparat kırık!!... Makina Sorumlusunu çağırmalıyım? Sorumlumuyum!!... Sorumlusuna Haber verilmeli? Dokunmamalıyım!!... Uyarı yazısı asılmalı? Arıza ne acaba!!... Bakımı çağırayım...... İSG Bölümü tarafından ve Makina İSG analizlerinde riskler belirlenmelidir.
TEHLİKE ALGILAMA TEKNİKLERİ Algılama Geliştirme ; *BAKIŞ AÇIMIZI DEĞERLENDİRELİM*
6 GÖZLEM GÖZLEM TEKNİKLERİ
GÖZLEM TEKNİKLERİ GÖZLEM TEKNİKLERİ 3 AŞAMADAN OLUŞUR ; 1- GÖZLEM KURALLARI 2- GÖZLEM GERİ BİLDİRİM 3- GÖZLEM DEĞERLENDİRME
GÖZLEM TEKNİKLERİ 1- GÖZLEM KURALLARI 1.1- Gözlemci gözlem yapacağı proses operatörünü yapılan çalışma ile ilgili bilgilendirir. 1.2- Gözlem sırasında gözlemci kendi güvenliğini sağlayacak alandan gözlem yapmalıdır, 1.3- Gözlem esnasında operatöre soru yönlendirmemeli veya işlem adımı hakkında yönlendirmelerde bulunmamalıdır. 1.4- Gözlemci gözlemlediği operatörü en fazla 10-15dakika gözlemlemelidir. 1.5- Gözlem tamamlandığında gözlemlenen operatöre gözlemin tamamlandığı bilgisini vermelidir.
GÖZLEM TEKNİKLERİ 1- GÖZLEM KURALLARI 1.1- Gözlemci gözlem yapacağı proses operatörünü yapılan çalışma ile ilgili bilgilendirir. Merhaba, benim adım Ali Birazdan senin proseste çalışmanı gözlemleyeceğim. Amacım; elimdeki formda Yazan davranış odaklı iş güvenliği maddelerinikontrol etmek olacaktır. Bana sormak istediğin bir şey varmı? Yoksa çalışmaya Başlayabilirsin. Teşekkürler Merhaba, Anladım Teşekkürler, benim davranmam gereken Özel bir durum varmı?
GÖZLEM TEKNİKLERİ 1- GÖZLEM KURALLARI 1.2- Gözlem sırasında gözlemci kendi güvenliğini sağlayacak alandan gözlem yapmalıdır,
GÖZLEM TEKNİKLERİ 1- GÖZLEM KURALLARI 1.3- Gözlem esnasında operatöre soru yönlendirmemeli veya işlem adımı hakkında yönlendirmelerde bulunmamalıdır. Zorunlu hallerde Makina Sorumlusundan yardım alınmalıdır.
GÖZLEM TEKNİKLERİ 1- GÖZLEM KURALLARI 1.4- Gözlemci gözlemlediği operatörü veya operatörleri en fazla 10-15 dakika gözlemlemelidir.
GÖZLEM TEKNİKLERİ 1- GÖZLEM KURALLARI 1.5- Gözlem tamamlandığında gözlemlenen operatöre gözlemin tamamlandığı bilgisini vermelidir. Teşekkürler, Gözlem Tamamlandı İyi Çalışmalar Bende Teşekkür ederim
GÖZLEM TEKNİKLERİ 2- GÖZLEM GERİ BİLDİRİM 2.1- Gözlemci prosesten ayrılmadan gözlem yaptığı operatöre bulgular ile ilgili geri bildirim yapmalıdır. 2.2- Gözlemci Gözlem formunun arka sayfasındaki kısma,gözlem esnasında tespit edilemeyen ancak operatörün daha önce başına gelmiş bulguları bildirmesini istemelidir 2.3- Daha sonra Gözlemci gözlem formunu KRK-Öneri kutularına atacak ve İSG bürosuda bunları toplayarak kayıt altına alacaktır.
GÖZLEM TEKNİKLERİ 3- GÖZLEM DEĞERLENDİRME İş Güvenliği Bürosu tarafından toplanan gözlem bildirim formları Genel değerlendirme formlarına aktarılacak, her hafta Salı günü Bölüm yöneticileri ve DOİG sorumlulularına tablo hakkında bilgi verilerek,eylemler-iyileştirmeler-sorumluların belirlenmesi ve terminler ile ilgili bilgilerin girilmesi sağlanacaktır.
Teşekkürler