GENEL ORYANTASYON REHBERİ Doküman Kodu :YÖN.RH.01 Yayın Tarihi : 13.12.2012 Revizyon Tarihi Revizyon No : 1/24
İÇİNDEKİLER 1- Hastaneye Ulaşım Ve İletişim Bilgileri 2- Başhekimimizden Mesaj 3- Misyonumuz Vizyonumuz - Kalite Politikamız ve Değerlerimiz 4- Önsöz ve Kurumumuzun Sizden Beklentileri 5- Hastane Tarihçesi 6- Hastane Fiziki Yapısı 7- Hastanemizde Hizmet Sunulan Bölümler 8- Hastanemizde Sunulan Başlıca Hizmetler 9- Yönetsel Yapı ve Yöneticilerimiz 10- Çalışma Koşulları ve Hastane Kuralları 11- İzinler 12- Oryantasyon Programı 13- Hasta Ve Hasta Yakınlarına Taahhütler 14- Hasta Ve Hasta Yakınlarının Hakları İle İletişimde Standartlar 15- Hasta Hakları 2/24
1. HASTANEYE ULAŞIM VE İLETİŞİM BİLGİLERİ İletişim Adresi : Ulvikale M. Ş.Karaağaç/ISPARTA Telefon No : 0 246 4114528 Faks No : 0 246 4112026 E-Mail Adresi : ispartdhs7@saglik.gov.tr Web Site Adresi : www.skaraagacdh.gov.tr 3/24
2. BAŞHEKİMİMİZDEN MESAJ Isparta Şarkikaraağaç Dr. Sadettin BİLGİÇ Devlet Hastanesi olarak, hastalarımıza verdiğimiz hizmetin etkinlik ve verimliliğini sürekli gözeterek en iyiye ulaşmak temel amacımızdır. Bu ancak her bir çalışanımızın işini severek ve sahiplenerek yapmasıyla mümkün olacaktır. Pek çok alanda olduğu gibi, sağlık alanında da başarı ekip çalışmasıyla kazanılır. Ben olmaktan sıyrıldığımızda başarı artık kaçınılmazdır. Sizler ve bizler biliyoruz ki; günümüzde iş yaşamındaki verimliliğin ve başarının kaynağı çalıştığımız ortama uyum sağlamak, değerlerini benimsemek ve aynı misyonu paylaşabilmekten geçmektedir. Bizler, ortak değerlerimizin ve hizmet politikamızın hedeflerine en kısa sürede ulaşacağına inanıyor, ekibimize katılmanızdan onur ve mutluluk duyuyoruz OP.DR.AHMET YEŞİLTAŞ Başhekim ( Hastane Yöneticisi ) 3. MİSYONUMUZ VİZYONUMUZ - KALİTE POLİTİKAMIZ VE DEĞERLERİMİZ MİSYONUMUZ Bilimsel ve çağdaş yönetim anlayışıyla, hasta ve çalışan haklarını koruyarak, kesintisiz, etkin ve ölçülebilir sağlık hizmeti sunmaktır. VİZYONUMUZ Sağlık hizmetlerindeki gelişmeleri ve yenilikleri görerek halkımızın hak ettiği nitelikli, çağdaş ve bilimsel sağlık hizmetlerini üretmek, güçlü bir takım ruhu ile bölgemizde tercih edilen hastane haline gelmektir. KALİTE POLİTİKAMIZ Şarkîkaraağaç Dr.Sadettin Bilgiç Devlet Hastanesi olarak; Deneyimlerimizden aldığımız güç ve sorumluluk ile bugüne kadar sunduğumuz insan odaklı sağlık hizmetini; gelişen teknolojiyi kullanarak sürdürüp, Şarkîkaraağaç Dr. Sadettin Bilgiç Devlet Hastanesi için; insan sağlığının korunması, hasta çalışan memnuniyetinin sağlanması ve tıbbi etiğe uygun hizmet sunmak temel prensiptir. DEĞERLERİMİZ Dürüstlükle davranmak Şeffaflıkla çalışmak Kişilere saygı göstermek Hasta odaklı olmak 4/24
4. ÖNSÖZ VE KURUMUMUZUN SİZDEN BEKLENTİLERİ Aramıza yeni katılan siz sevgili personelimiz, Bu kitapçık; kalite bilincinin temel alındığı hastanemizde aramıza yeni katılan çalışma arkadaşlarımızın kısa sürede hastanemize uyum sağlamaları amacıyla yürütülen oryantasyon programına katkı amacıyla hazırlanmıştır. Kurumumuza yeni katılan sizlerin adaptasyonunu hızlandırmak, hastanemizle ilgili bilgilere en güvenilir ve sağlıklı bir şekilde ulaşmanız temel hedefimizdir. Sizden beklentimiz; Mevcut yasa, yönetmelik ve etik kurallara uyarak hastanemiz vizyon, misyon,kalite politikası ve kurumsal değerler ışığında görevinizi en iyi şekilde yapmanızdır. Bir ön yargıyı yıkmak, bir atomu parçalamaktan daha zordur, diyen A.EİNSTEİN, edindiğimiz yargıların çoğunlukla ilk izlenimlerden kaynaklı olduğunu belirtmiştir. Sizlerin Isparta Şarkikaraağaç Dr. Sadettin Bilgiç Devlet Hastanesi hakkında olumsuz bir yargı edinmeniz, biliyoruz ki sonraki bütün performansınızı etkileyecektir. Bu bilinçle amacımız; sizlerin mümkün olan en kısa sürede hastanemiz ile uyumunuzu sağlamaktır. Karşılaşacağınız olumsuzluklar varsa bunları en kısa sürede paylaşmanız, olası yanlış anlamaları düzelteceği gibi, hem bireysel hem de kurumsal gelişmemizin önünü açacaktır. Çünkü eksiklerimizi ancak eleştiriye açık olabildiğimiz oranda giderebileceğimizin farkındayız. Hastanemizi benimsediğiniz oranda sizin ve hastanemizin daha verimli çalışacağı açıktır. Hastane politikamız doğrultusunda yapacağınız her türlü etkinliğin saygı göreceğinden asla şüphe duymayınız. Hizmet üretiminiz sırasında karşılaşacağınız zorluklar sizi yıldırmamalıdır. Unutmayınız; Derin olan kuyu değil, kısa olan iptir. (Mevlana) Bizlere katacağınız güçle hastanemizi daha yüksek hedeflere ulaştıracağınıza olan güvenimiz tamdır. Bizler, Isparta Şarkikaraağaç Dr. Sadettin Bilgiç Devlet Hastanesi çalışanları olarak ortak değerlerimizin hastanemizi hedeflerine en kısa sürede ulaştıracağına inanıyor, sizlerinde ekibimize katılmanızdan onur ve mutluluk duyuyoruz. Isparta Şarkikaraağaç Dr. Sadettin Bilgiç Devlet Hastanesi ekibinin bir parçası olarak her zaman mutlu ve işinizden zevk alarak çalışmanızı diler, ihtiyaç duyacağınız her bilgi için bize başvurabileceğinizi hatırlatmak isteriz. 5/24
5. Ş.KARAAĞAÇ DR.SADETTİN BİLGİÇ DEVLET HASTANESİ TARİHÇESİ Şarkikaraağaç Devlet Hastanesi, 1953 Yılında devlet hastanesi olarak tescil edilerek 35 yatakla hizmet vermeye başlamıştır. 1984 yılında yeni ek bina yapılarak hastanemiz 2500 m2 kapalı alana kavuşmuştur. 2009 Yılında standart yatak sayısı 50 yatak olarak tescil edilmiştir. 2009 yılında temeli atılan yeni hizmet binamız 16 Eylül 2012 tarihinde 35 yatak kapasitesi ile hizmete girmiştir. Yeni hizmet binamıza hemşehrimiz, eski milletvekili ve bakanlarımızdan Dr. Sadettin Bilgiç in ismi verilmiştir Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumunun 23 Kasım 2012 tarih ve 3706 yazısıyla hastanemiz Şarkikaraağaç Dr. Sadettin Bilgiç Devlet Hastanesi adını almış ve 40 yatak kapasite ile tescili yapılmıştır. Hastanemiz Modern ve ergonomik yapıya sahip yeni hizmet binasıyla 40 yatak kapasitesi ile hizmet vermeye devam etmektedir. 6. HASTANENİN FİZİKİ YAPISI : Hastanemiz 8554 m 2 alan üzerinde toplam 7500 m 2 kapalı alana sahiptir. Dış görünüm olarak dörtgen ve dairesel iki bölümden oluşmaktadır. Dörtgen bölüm bodrum, zemin ve 1.kattan oluşmaktadır. Dairesel bölüm bodrum, zemin ve 3 kattan oluşmaktadır. Dörtgen bölümün; Zemin katında; Poliklinikler, Acil Servis Röntgen Birimi ve İdari birimler bulunmaktadır. Bodrum Katında; Merkezi Sterilizasyon Ünitesi,Çamaşırhane, Arşiv, Server Odası, Kazan Dairesi, Teknik Servis, Gıda Depoları ve Laboratuvar bulunmaktadır. 1.Katında; Ameliyathane, Hemodiyaliz Ünitesi ve Doğum Kliniği bulunmaktadır. Dairesel bölümün; Zemin katında; İdari Birimle ve Santral bulunmaktadır. Bodrum Katında; İlaç ve Ayniyat Ambar Depoları, Tıbbi ve Evsel Atık Depoları, Sığınak, Morg ve Merkezi Tıbbi Gaz Sistemi Deposu bulunmaktadır 1. ve 2. Katında; Yatan Hasta Servisleri bulunmaktadır. Dairesel yapı içerisine yerleştirilen hasta odaları ve ortada hemşire deski yer almaktadır. Bu fiziki yapı hastanın hemşireye, hemşirenin de hastaya ulaşımını ve iletişimini sağlamada büyük bir avantaj sağlamaktadır. 3.Katında; Eğitim Salonu Toplantı Salonu, Kalite Yönetim Birimi ve Yemekhane bulunmaktadır. Yemekhane önündeki dairesel balkon yapı tüm Şarkikaraağaç a hakim bir durum oluşturmaktadır. 6/24
7. HASTANEMİZDE HİZMET SUNULAN BÖLÜMLER BODRUM KAT Çamaşırhane Merkezi Sterilizasyon Ünitesi Mescit Server Odası Kazan Dairesi Teknisyen Odası Şoför Odası Arşiv Laboratuvar Gıda Depoları Eczane Deposu Ayniyat Ambar Deposu Sığınak Morg Evsel ve Tıbbi Atık Depoları ZEMİN KAT Başhekimlik İdari Mali Hiz. Müdürü Sağlık Bak. Hiz. Müdürü Santral Sicil Özlük Taşınır Kayıt Kontrol Satınalma Mutemetlik İstatistik Birimi Hasta Hakları Birimi Sağlık Kurulu Adli Kalem Birimi Vezne Röntgen Kan alma Hasta Kayıt Danışma Dahiliye Polikliniği Çocuk Polikliniği Genel cerrahi Polikliniği Kadın-Doğum Polikliniği Engelli Hasta Polikliniği EKG Odası Acil Poliklinik Acil Triyaj Odası Müşahede Odaları Genel Poliklinik Acil Doktor Odası Acil Hemşire Odası 1.KAT Çocuk Servisi Kadın Hast. Doğum Servisi Genel Cerrahi Servisi Doğum Salonu Ameliyathane Hemodiyaliz Ünitesi Yeni Doğan İşitme Tarama 2.KAT Dahiliye servisi 3.KAT Eğitim Salonu Kalite Yönetim Birimi Personel Yemekhanesi 7/24
8. HASTANEMİZDE SUNULAN BAŞLICA HİZMETLER 1. Poliklinik Hizmetleri Genel Cerrahi, İç Hastalıkları, Çocuk, Kadın Doğum, Diş branşlarında hafta içi 08 17 :00 saatleri arası poliklinik hizmeti verilmektedir. Ayrıca Engelli polikliniği yapılanmamızla engelli hastalarımıza hafta içi 08 17 :00 saatleri arsında hizmet verilmektedir. Bunların dışında 24 saat kesintisiz Acil Poliklinik ve Ambulans hizmetleri verilmektedir. 2. Klinik Hizmetleri Genel Cerrahi, İç Hastalıkları, Çocuk, Kadın Doğum, branşlarında hasta yatışı yapılarak klinik hizmetleri verilmektedir. 3. Diyaliz Hizmetleri Hastanemizde 6 yatakla diyaliz hizmeti verilmektedir 4. Ameliyathane Hizmetleri 2 odalı ameliyathanemiz teknik donanım ve personel olarak 24 saat hizmet verecek şekilde planlanmıştır. 5. Hastanemiz Teşhis Tedavi Destek Üniteleri Biyokimya Laboratuvarı, Radyoloji üniteleri ( röntgen-usg-ekg üniteleri) bulunmaktadır. 6. Dış Kaynaklı Hizmetlerimiz Hastanemizde bazı hizmet süreçleri hizmet alım yoluyla dış kaynaklı hale getirilmiştir. Bunlar; Yemek Hizmetleri Güvenlik Hizmetleri, Hastane Bilgi Yönetim Sistemleri ( Otomasyonu ) Temizlik Hizmetleri Veri Hazırlama Hizmetleri 8/24
9. YÖNETSEL YAPI VE YÖNETİCİLERİMİZ HASTANE YÖNETİMİ Op. Dr. Ahmet YEŞİLTAŞ. Hastane Yöneticisi / Başhekim Halil ÖZÇELİK İdari ve Mali Hizmetler Müdürü Ummahan ÖNAL.Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü HASTANEMİZ ORGANİZASYON YAPISI HASTANE YÖNETİCİSİ YÖNETİCİ SEKRETERLİĞİ İDARİ MALİ MÜDÜR SAĞLIK HİZMETLERİ MÜDÜRÜ BAŞHEKİM KALİTE BİRİMİ İDARİ BİRİM MALİ BİRİM BİLGİ İŞLEM TEKNİK SERVİS SİVİL SAVUNMA POLİKLİNİKLER HASTA HAKLARI ÇALIŞAÜVENLİĞİ ENFEKSİYYON KONTROL KOMİTESİ TIBBİ SOAL HİZ.SY SEKRETERLİK YAZI İŞLERİ SATIN ALMA OTOMASYON ELEKTRİK SİVİL SAVUNMA KLİNİKLER MSÜ EĞİTİM HEMŞ. SİCİL ÖZLÜK DÖNER SERMAYE TEKNİK sihhi TESİSAT GÜVENLİK HİZ. DİYALİZ HASTA VE ÇALIŞAN GÜVENLİĞİ ARŞİV VEZNE SANTRAL ACİL SERVİS İSTATİSTİK MUTEMETLİK MORG LABORATUAR FATURALAMA AMELİYATHANE AYNİYAT RÖNTGEN KAN ALMA DOĞUMHANE ÇAMAŞIRHANE TEMİZLİK İŞLERİ ECZANE TRANSFÜZYON MERK. 9/24
10. ÇALIŞMA KOŞULLARI Sağlık bakanlığın Yataklı tedavi kurumları işletme yönetmeliğine uyulur. Memurların haftalık çalışma süresi genel olarak 40 saattir. Bu süre cumartesi ve pazar tatil olmak üzere düzenlenir. Kurumların ve hizmetlerin özellikleri dikkate alınmak suretiyle farklı çalışma süreleri tespit olunabilir. Günlük çalışmanın başlama ve bitme saatleri ile öğle dinlenme süresi, bölgelerin ve hizmetin özelliklerine göre merkezde Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca, illerde valiler tarafından tespit olunur. Günün 24 saatinde devamlılık gösteren hizmetlerde çalışan Devlet memurlarının çalışma saat ve şekilleri, Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığının muvafakati alındıktan sonra kurumlarınca düzenlenir. Hastane çalışanlarının tabi oldukları farklı mesai bulunmaktadır. 08-17 gündüz mesaisi 08-16 gündüz mesaisi 08-16 Nöbet 16-24 Nöbet 24-08 Nöbet 16-08 Nöbet 08-08 Nöbet HASTANE KURALLARI Etik Kurallar: Çalışma ortamında genel ahlak ve tıbbi etik kuralları uyulmasına dikkat edilmektedir. Hastane çalışanları hizmetlerin yerine getirilmesinde sürekli gelişimi, katılımcılığı, saydamlığı, tarafsızlığı, dürüstlüğü, hastane yararını gözetmeyi, hesap verilebilirliği ve güveni esas alır. Hastanın günlük yaşamını kolaylaştırmayı, ihtiyaçlarını en etkin, hızlı ve verimli biçimde karşılamayı, hizmet kalitesini yükseltmeyi, hastaların memnuniyetini artırmayı, hizmetten yararlananların ihtiyacına ve hizmetlerin sonucuna odaklı olmayı hedefler. Hastane çalışanları yaptıkları tüm işlerde yasallık, adalet, eşitlik ve dürüstlük ilkeleri doğrultusunda hareket ederler. Hizmetleri uygulamada din, dil, siyasi düşünce, ırk, cinsiyet v.b. sebeplerle ayrım yapamazlar. İnsan hak ve özgürlüklerine aykırı veya kısıtlayıcı muamelede veya uygulamalarda bulunamazlar. Kıyafet Kuralları: Devlet Memurları kılık-kıyafet yönetmeliğine uygun olarak davranmak zorunlu olup, çalışma süresi içinde prezantabl olmaya özen gösterilmektedir. Kimlik Kartı: Üzerine Ad-Soyad-Unvan gibi bilgilerinizin kayıtlı olduğu kimlik kartlarını görünür bir şekilde taşıma zorunluluğu vardır. Duyuru ve afişlerin ilan edilmesi: Her türlü ilan ve bilgi içeren afişler sadece idari izinle uygun görülen yerlere asılabilmektedir. Telefon ve acil çağrılar: Hastane çalışanları kurum içi aramaları direkt olarak, acil çağrılar ise santral aracılığıyla anonsla yapılmaktadır. Hastane dışı aramalar ise, santrale numaranın bildirilmesiyle yapılabilir. Özel çağrıların ücretlendirilmesi maaştan kesilerek yapılır. Ayrıca tüm çağrılar 3 dakika ile sınırlıdır. Basına bilgi verme: Görsel ve yazılı basına bilgi verme idari izine bağlıdır. 10/24
11. İZİNLER Özlük Haklarımız Yıllık İzin Hizmeti 1 yıldan on yıla kadar (On yıl dahil) olanlar için 20 gün hizmeti on yıldan fazla olanlar için 30 gündür. Zorunlu hallerde bu sürelere gidiş ve dönüş için en çok 2'şer gün eklenebilir. Yıllık izinler, amirin uygun bulacağı zamanlarda, toptan veya ihtiyaca göre kısım kısım kullanılabilir. Birbirini izleyen iki yılın izni bir arada verilebilir. Cari yıl ile bir önceki yıl hariç önceki yıllara ait kullanılmayan izin hakları düşer. Hizmetleri sırasında radyoaktif ışınlarla çalışan personele, her yıl yıllık izinlerine ilaveten 1 aylık sağlık izni verilir. Mazeret izni: Kadın memura doğum yapmasından önce 8 hafta ve doğum yaptığı tarihten itibaren 8 hafta olmak üzere toplam 16 hafta süre ile aylıklı analık izini verilir. Çoğul gebelik halinde doğumdan önceki 8 haftalık süreye 2 hafta süre eklenir. Ancak sağlık durumu uygun olduğu takdirde tabibin onayı ile memur isterse doğumdan önceki 5 haftaya kadar iş yerinde çalışabilir. Bu durumda memurun çalıştığı süreler, doğum sonrası sürelere eklenir. Yukarıda ön görülen süreler memurun sağlık durumuna göre tabibin raporunda belirlenecek miktarda uzatılabilir. Doğumda veya doğum sonrasında analık izni kullanılırken annenin ölümü halinde, isteği üzerine memur olan babaya anne için öngörülen süre kadar izin verilir. Kadın memurlara, bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için ilk 6 ay için 3 son 6 ay için 1,5 saat günlük süt izni verilir. Süt izninin kullanımında annenin saat seçimi hakkı vardır. Erkek memura, karısının doğum yapması sebebiyle isteği üzerine 10 gün babalık izini verilir. Memura isteği üzerine, kendisinin veya çocuğunun evlenmesi, ya da kendisinin veya eşinin, annesinin, babasının, eşinin, çocuğunun veya kardeşinin ölümü halinde 7 gün izin verilir. Yukarda belirtilen hallerden başka, merkezlerde atamaya yetkili amirler, illerde valiler, ilçelerde kaymakamlar ve yurt dışında, diplomatik misyon şefleri tarafından dairesi amirinin muvafakatiyle, bir yıl içinde toptan veya parça parça olarak, mazeretleri sebebiyle memurlara 10 gün izin verilebilir. Zaruret halinde 10 gün daha aynı usulle mazeret izni verilebilir. Bu takdirde ikinci defa aldığı bu izin yıllık izninden düşülür. Hastalık İzni (657-105 Md.) : Kanser, verem ve akıl hastalıkları gibi uzun süreli bir tedaviye ihtiyaç gösteren hastalığa yakalananlara 18 aya kadar, diğer hastalık hallerinde ise 12 ay hastalık izni verilir. İzin süresinin sonunda hastalıklarının devam ettiği resmi sağlık kurullarının raporu ile tespit edilenlerin izinleri bir katına kadar uzatılır. Bu sürelerin sonunda da iyileşmeyen memurlar hakkında emeklilik hükümleri uygulanır Bunlardan gerekli sağlık şartlarını yeniden kazandıkları resmi sağlık kurullarınca tespit edilenler tekrar görev almak istedikleri takdirde, eski derece ve niteliklerine uygun görevlere öncelikle atanırlar. Görevlerinden dolayı saldırıya uğrayan memurlar ile görevleri sırasında ve görevlerinden dolayı bir kazaya uğrayan veya bir meslek hastalığına tutulan memurlar, iyileşinceye kadar izinli sayılırlar. Ayrıca, memurun bakmakla yükümlü olduğu veya memur refakat etmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek ana, baba, eş ve çocukları ile kardeşlerinden birinin ağır bir kaza geçirmesi veya tedavisi uzun süren bir hastalığının bulunması hallerinde, bu hallerin sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi şartıyla, aylık ve özlük hakları korunarak, üç aya kadar izin verilir. Gerektiğinde bu süre bir katına kadar uzatılır 11/24
Aylıksız İzin: Memura, 105 inci maddenin son fıkrası uyarınca verilen iznin bitiminden itibaren, sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi şartıyla, istekleri üzerine 18 aya kadar aylıksız izin verilebilir. Doğum yapan memura, doğum sonrası analık izni süresinin bitiminden; eşi doğum yapan memura ise, doğum tarihinden itibaren istekleri üzerine 24 aya kadar aylıksız izin verilir. Üç yaşını doldurmamış bir çocuğu eşiyle birlikte veya münferit olarak evlat edinen memurlar ile memur olmayan eşin münferit olarak evlat edinmesi halinde memur olan eşlerine, çocuğun ana ve babasının rızasının kesinleştiği tarihten veya vesayet dairelerinin izin verme tarihinden itibaren, istekleri üzerine 24 aya kadar aylıksız izin verilir. Memura, yıllık izinde esas alınan süreler itibarıyla beş hizmet yılını tamamlamış olması ve isteği halinde memuriyeti boyunca ve en fazla iki defada kullanılmak üzere, toplam bir yıla kadar aylıksız izin verilebilir. Aylıksız izin süresinin bitiminden önce mazereti gerektiren sebebin ortadan kalkması halinde, on gün içinde göreve dönülmesi zorunludur. Aylıksız izin süresinin bitiminde veya mazeret sebebinin kalkmasını izleyen on gün içinde görevine dönmeyenler, memuriyetten çekilmiş sayılır. Muvazzaf askerliğe ayrılan memurlar askerlik süresince görev yeri saklı kalarak aylıksız izinli sayılır. İLİŞİK KESME Nakil yoluyla; 657 ve 2547 sayılı Kanunlara tabi çalışan personel nakil yoluyla başka bir kuruma geçmek isterse, geçmek istediği yere bir dilekçe ile başvurur. Kurum gerekli prosedürü tamamlar. Emeklilik; 657 ve 2547 sayılı Kanunlara tabi çalışan personel emekli olmak istediğinde, çalıştığı birime dilekçe ile başvurur. Dilekçenin ekinde 6 adet fotoğraf ve fotoğraflı nüfus sureti bulunması gerekir ve dilekçeye açık ikametgâh adresi yazılır. Kurum gerekli onayı alınır ve Emekli Sandığı na yönlendirilir. Kişi üzerinde zimmet varsa teslim eder. İstifa; 657, 657 4/b ya da 2547 sayılı kanunlardan herhangi birine bağlı çalışan personel istifa etmek istediğinde çalıştığı kuruma bir dilekçe ile başvurur, kurum gerekli işlemleri yapar. ÜCRETLER:657 sayılı D.M.K. göre belirtilen unvan ve kadro derecesine göre ayın 15. de ödenir. 12/24
12. ORYANTASYON PROGRAMI GENEL UYUM (Oryantasyon) BÖLÜM UYUM (Adaptasyon) Hastanemizde işe yeni başlayan tüm çalışanlarımıza oryantasyon (genel uyum) eğitimi verilir. Genel uyum eğitim sorumluları, Eğitim Komitesi üyeleridir. Hastane Tanıtımı ve oryantasyon eğitimleri; Eğitim Hemşireleri, bölüm uyum eğitimi sorumluları ve görevlendirilen eğitimciler tarafından göreve başladığı ilk hafta içeresinde verilir. Hastane tanıtımı kapsamında yer alan konular; Hastanenin Fiziki Yapısı, Hizmet Sunulan Bölümler, Yönetsel Yapı ve Yöneticiler, Çalışma Koşulları, İzinler, Hastaneye Ulaşım, Hastane İletişim Bilgilerini kapsamaktadır Oryantasyon Eğitiminde meslek gruplarına yönelik konularda eğitimler verilir. Oryantasyon Eğitim programının organizasyonundan eğitim hemşireleri sorumludur. Katılımcılara Oryantasyon Eğitim Formu doldurulur. Eğitim kayıtları Eğitim Hemşireleri tarafından saklanır. Oryantasyon Eğitim kayıtları, hastane bilgi yönetim sistemine işlenmektedir. Tedarikçi firmalara ait personellerin eğitim kayıtları ilgili firma ve hastanemiz eğitim hemşireleri tarafından saklanır. Hastanemizde görev yapmakta iken görev yeri değişen personelimize bölüm adaptasyon eğitimi verilir. Meslek bazında her bölüm için uyum eğitimi sorumlusu o branşın sorumlusudur. Takipler Adaptasyon Eğitimi sorumluları tarafından gerçekleştirilir. Adaptasyon Eğitimi kapsamında yer alan konular; Bölüm Yöneticisi ve Çalışanlarının Tanıtılması, Bölümün Faaliyetleri ve İşleyişi Bölümün Fiziki Yapısı, Çalışanların mesleki kategorilerine göre görev, yetki ve sorumlulukları, Bölüm ile ilgili yazılı düzenlemeler, Bölüm ile ilgili Hizmet Kalite Standartları, Hastane bilgi yönetim sisteminde çalışan personel tarafından çalışacağı bölüm ile ilgili modülün eğitimini konularını kapsamaktadır. Eğitimler; Adaptasyon Eğitim sorumluları, birimlerin meslek bazındaki sorumluları ve bu sorumluların yetkilendirdiği çalışanlar tarafından verilir. Her birim; Adaptasyon eğitimi konularını zorunlu eğitimler dışında, meslek gruplarına göre ihtiyaçları doğrultusunda belirlerler. Verilen eğitimler; Birim İçi Adaptasyon Eğitimi Takip Formuna kayıt edilir ve birimde saklanır. Formun bir kopyası Eğitim Komitesine teslim edilir ve eğitim hemşireleri tarafından saklanır. 13/24
Uyum Eğitimi Sorumluları: MESLEK GRUBU GENEL UYUM EĞİTİMİ SORUMLUSU BÖLÜM UYUM EĞİTİMİ SORUMLUSU Hekim Başhekim Yardımcısı Sorumlu Hekim (Hemşire- Ebe-Sağlık Memuru-Acil Tıp Teknisyeni Eğitim Hemşireleri Sorumlu Hemşire Röntgen Teknisyeni Eğitim Hemşireleri Sorumlu Röntgen Teknisyeni Laboratuvar Teknisyeni Eğitim Hemşireleri Sorumlu Laboratuar Teknisyeni Anestezi Teknisyeni Eğitim Hemşireleri Sorumlu Anestezi Teknisyeni Diğer Teknisyen ve Teknikerler Psikolog, Eczacı, Diyetisyen, Fizyoterapist, Tıbbi Teknolog Eğitim Hemşireleri Başhekim Yardımcısı Çalıştığı Bölüm Sorumlusu Çalıştığı Bölüm Sorumlusu Memur Müdür Yardımcısı Çalıştığı Bölüm Sorumlusu Teknik Servis Müdür Yardımcısı Çalıştığı Bölüm Sorumlusu Tıbbi Sekreter Müdür Yardımcısı Çalıştığı Bölüm Sorumlusu Temizlik Personeli Hasta Kayıt- Danışma- Karşılama- Yönlendirme Mutfak Personeli Eğitim Hemşireleri - Temizlik Şefi Eğitim Hemşireleri Şirket Sorumlusu Eğitim Hemşireleri Şirket Sorumlusu Sorumlu Hemşire Temizlik Şefi Sorumlu Hemşire Çalıştığı Bölüm Hasta Kayıt Personeli/Sorumlusu Şirket Sorumlusu 14/24
Genel Uyum Eğitimi(Oryantasyon) Kapsamında Meslek Gruplarına Uygulanan Programlar: Eğitim Meslek Grubu İlgili Komite Konu Süre (dk) Hekim Sağlık memuru Hemşire Ebe ATT Paramedik Anestezi Tekn. Laboratuvar Tekn. Röntgen Tekn. Diş Tekn. Eczacı Tıbbi Sekreter Memur Teknik Servis Hasta Kayıt Gör. Karşılama Yönlendirme Güvenlik Temizlik Hizmetleri Mutfak ve Yemek Hiz. Eğitim Komitesi Hastane Tanıtımı (Sunum + Gezi) Hasta Eğitimleri 60 X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X İletişim X X X X X X X X X X X X X X X X X X X Mavi Kod, Pembe Kod X X X X X X X X X X X X X X X X X X X İlaç Güvenliği X X X X X X X X X Hasta Güvenliği Komitesi Çalışan Güvenliği Komitesi Enfeksiyon Kontrol Komitesi Kalite Yönetim Birimi Güvenlik Raporlama X X X X X X X X X X X Sözel istem X X X X X X Hasta Kimliğinin Tanımlanması 60 X X X X X X X X X X X X Hasta Düşmeleri X X X X X X X X X X Transfüzyon Güvenliği X X X X X X X X Çalışan Hakları ve Güvenliği X X X X X X X X X X X X X X X X X X X Beyaz Kod 60 X X X X X X X X X X X X X X X X X X X Kişisel sağlık Taramaları X X X X X X X X X X X X X X X X X X X Hastane Enfeksiyonları 60 X X X X X X X X X X X X X X İzolasyonlar ve İzolasyonYön. X X X X X X X X X Atık Yönetimi X X X X X X X X X X X X X X X X X X X El Hijyeni, X X X X X X X X X X X X X X X X X X X Kişisel Kor. Ekipman Kul. X X X X X X X X X X X X X X X X X X X Kesici Delici Alet Yaralan. X X X X X X X X X X X X X X X X X X X Kan ve Vücut X X X X X X X X X X X Sıvılarıyla Bulaş Hizmet Kalite Standartları 30 X X X X X X X X X X X X X X X X X X X 15/24
Bölüm Uyum Eğitimi Adaptasyon Eğitimi Kapsamında Meslek Gruplarına Uygulanan Programlar Eğitim Meslek Grubu Konu Hekim Sağlık memuru Hemşire Ebe ATT Paramedik Anestezi Tekn. Laboratuvar Tekn. Röntgen Tekn. Diş Tekn. Eczacı Tıbbi Sekreter Memur Teknik Servis Hasta Kayıt Gör. Karşılama Yönlendirme Güvenlik Temizlik Hizmetleri Mutfak ve Yemek Hiz. Birim Yöneticisi ve Çalışanlarıyla Tanışma Birimin Fiziki Yapısının Tanıtılması X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X Birimin Faaliyetleri ve İşleyişi X X X X X X X X X X X X X X X X X X X Çalışanın Birimdeki Görev ve Sorumlulukları Birime Yönelik Yazılı Düzenlemeler Birim ile İlgili Hizmet Kalite Standartları Birim ile İlgili Hastane Otomasyon Sistemi X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X Hasta ve Çalışan Güvenliği X X X X X X X X X X X X X X X X X X X Kimlik Tanımlama X X X X X X X X X X X X X X X X X X X Mavi Kod X X X X X X X X X X X X X X X X X X X Beyaz Kod X X X X X X X X X X X X X X X X X X X Pembe Kod X X X X X X X X X X X X X X X X X X X CPR uygulamaları X X X X X Mavi Kod X X X X X X X X X X X X X X X X X X X Kişisel Koruyucu Ekipman Kullanımı X X X X X X X X X X X X X X X X X X X Güvenlik Raporlama Sistemi X X X X X X X X X X X X X X X X X X X Bilgi Güvenliği X X X X X X X X X X X X X X X X X X X Panik Kritik Değer Bildirimi X X X X X X X X Sözel Order X X X X X Hasta Başı Test Cihazı, Bakım ve Temizliği X X X X X X X X Hasta Kaldırma ve Taşıma Kuralları Temizlik Malzemelerinin Kullanım Özellikleri ve Birimde Saklanma Koşulları Temizlik Kuralları(Genelriskli alan) Numunelerin Güvenli Toplanmas ve Taşınması Birimin Özelliğine Göre Diğer Konular X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X 16/24
13. HASTA VE HASTA YAKINLARINA TAAHHÜTLER Hastalar arasında ırk, dil, din, cinsiyet, sınıf, sosyal ve politik zümre farkı gözetilmeyeceğini, Hastanın sağlık güvenliğini herşeyin üzerinde tutan bir sağlık hizmeti sunulacağını Hastaya, mesleğinin icrasına müdahale edilmeyen bir hekimce bakılacağını Hastanın tedavisinin zorunlu bir sonucu olarak vücut bütünlüğünü bozucu, ileriki yaşam kalitesini etkileyici müdahale ve tedavi şekillerinde hastanın veya vasisinin onayı ile müdahale edileceğini (acil durumlarda onay alınmaz) Hastanın hastalığıyla ilgili sırlarının yasal zorunluluk olmadıkça ebediyen saklı tutulacağını, Hastanın hastalığıyla ilgili bilgilendirileceğini, Tedavi sonucunda olabilecek komplikasyonlarla ilgili olarak uyarılacağını Hastaya tedavinin her aşamasında bilgi verileceğini, Tedavinin getireceği maddi ve manevi sonuçlar hakkında aydınlatacağını, Hastaya hastalığı hakkında başka bir hekimden görüş alma veya hekim seçme hakkını tanınacağını Yatarak tedavi olan hastaya taburcu olurken epikriz (hasta dosyası özeti) verileceğini, Hastaların yaşamlarıyla ilgili kararları kabul ve red de dahil kendisinin vermesini taahhüt ederiz. 17/24
14. HASTA VE HASTA YAKINLARININ HAKLARI İLE İLETİŞİMDE STANDARTLAR Kurum, bakım sırasında hasta ve hasta yakını haklarını destekleyen süreçleri sağlamakla yükümlüdür. 1. Bakım verilirken hastanın kişisel değerleri ve inançları gözetilmeli ve bunlara saygı gösterilmelidir. Amacı : Bir kurumun liderleri temel olarak o kurumun hastalarını nasıl tedavi ettiğinden sorumludur. Dolayısıyla liderlerin hasta ve hasta yakınlarının haklarını ve yasa ve yönetmeliklerin öngördüğü kurumsal yükümlülüklerini öğrenmesi ve anlaması şarttır. Liderler böylece kurum çapındaki tüm personelin bu hakların korunmasında sorumluluk alabilmesi için gerekli yönlendirmeyi yapabilirler. Hasta haklarının etkili bir şekilde korunabilmesi ve geliştirilmesi için liderler işbirliği içinde hareket etmeli ve kurumun hizmet ettiği popülasyonla ilgili sorumluluklarını anlamaya çalışmalıdır. Kurum hastaların ve bazı durumlarda hasta yakınlarının haklarına saygı göstermeli ve böylece sundukları bakımla ilgili hangi bilgilerin hangi koşullar altında hasta yakınlarıyla ve başkalarıyla paylaşılması gerektiğini tanımlayabilmelidir. Örneğin hasta tanısının ailesiyle/yakınlarıyla paylaşılmasını istemeyebilir. Hasta ve hasta yakınlarının hakları kurum, personeli ve hasta ve yakınları arasındaki tüm ilişkilerin temel bir parçasını oluşturur. Bu bağlamda tüm personelin kurumdaki hastalarla etkileşimleri ve sağladıkları bakım sırasında hasta ve hasta yakını haklarıyla ilgili oluşabilecek sorunların bilincinde olmasını ve bunlara cevap verebilmesini sağlayacak politika ve prosedürler geliştirilebilir ve uygulanabilir. Kurum ilgili politika ve prosedürlerin geliştirilmesinde işbirlikçi ve kapsayıcı bir süreç kullanmalı ve uygun olduğu ölçüde hasta ve yakınlarını da bu sürece dahil etmelidir. 2. Kurum, hastanın manevi ve dini inançlarıyla ilgili hastadan veya ailesinden/yakınlarından gelebilecek din görevlisi ve benzeri talepleri karşılamak için bir süreç geliştirmelidir. Her hasta bakım sürecine kendi değerlerini ve inançlarını getirir. Bazı değerler ve inançlar genelde tüm hastalar tarafından paylaşılır ve sıklıkla kültürel veya dini kökene sahiptir. Ancak sadece hastaya özel değerler ve inançlar da söz konusu olabilir. Tüm hastalar, kendi inançlarını diğer hastaların inanç ve değerlerine saygı gösterecek şekilde ifade etmeleri konusunda teşvik edilmelidir. Güçlü inanç ve değerler bakım sürecini şekillendirebilir ve hastaların bakıma nasıl cevap vereceğini belirleyebilir. Dolayısıyla her sağlık çalışanı sunduğu bakım ve hizmetleri, hastanın değerleri ve inançları çerçevesinden anlamaya çalışmalıdır. Bir hasta veya yakınlarının dini veya manevi ihtiyaçlarıyla ilgili olarak birisiyle görüşme talebine karşı kurum bu talebi karşılayacak bir süreç geliştirmiş olmalıdır. Bu süreç kurumda daimi çalışan din görevlileri, yerel kaynaklar veya ailenin yönlendireceği kaynaklarla gerçekleştirilebilir. Söz konusu süreç, kurum veya ülke talepte bulunulan belirli bir dini ya da inancı resmi olarak tanımıyorsa ve/veya gerekli kaynaklara sahip değilse daha karmaşık bir hale gelebilir 3. Bakım verilirken hastanın ihtiyaç duyduğu mahremiyet sağlanmalıdır. Hastanın mahremiyeti, özellikle de klinik görüşmeler, muayene, işlem/tedavi ve hasta nakliyesi sırasında önem taşımaktadır. Hastalar, diğer personelin, diğer hastaların ve hatta aile fertlerinin karşısında mahremiyetlerinin korunmasını isteyebilirler. Benzer bir şekilde hastalar resimlerinin çekilmesini, kayıt yapılmasını veya akreditasyon denetim görüşmelerine katılmayı istemeyebilirler. Tüm hastalara mahremiyet sağlanması için bazı yaygın yaklaşımlar kullanılmakla birlikte her bir hastanın duruma göre farklı veya ek mahremiyet beklentileri ve ihtiyaçları olabilmektedir ve bu beklenti ve ihtiyaçlar zaman içerisinde değişim gösterebilir. Dolayısıyla personel hastalara bakım ve hizmet sunarken söz konusu bakım veya hizmetle ilgili mahremiyet ihtiyaç ve beklentilerini sorgulamalıdır. Bir çalışanla hastası arasındaki iletişim bir güven ve açık bir bilgi alışverişi ortamı oluşmasını sağlayacaktır ve kayda geçirilmesi gerekmez. 18/24
4. Kurum hastaların eşyalarını hırsızlık ve kayba karşı korumak için önlem almalıdır. Kurum, hastanın eşyalarıyla ilgili sorumluluk üstleniyorsa bu durumu hasta ve yakınlarına bildirmelidir. Kurum, hastanın yanında getirdiği kişisel eşyaların bir kısmı veya tümü için sorumluluk üstleniyorsa, bu eşyaların korunması ve kayıp veya hırsızlığın önlenmesi için bir süreç geliştirilmelidir. Bu süreç kapsamında acil hastaların, günübirlik cerrahi hastalarının, yatan hastaların, eşyalarına sahip çıkmak için alternatif yolu olmayan hastaların ve eşyalarıyla ilgili karar verme kapasitesine sahip olmayan hastaların eşyaları da ele alınmalıdır. 5. Hastalar fiziksel saldırılara karşı korunmalıdır. Kurum hastalarını ziyaretçilerin, diğer hastaların ve çalışanların saldırılarına karşı korumakla yükümlüdür. Bu sorumluluk özellikle çocuklar, yaşlılar ve kendini koruyamayacak ve yardım istemekten aciz diğer gruplar için geçerlidir. Kurum saldırıları önlemek için binadaki kimliksiz kişilerin tespit edilmesi, binanın uzak veya tecrit edilmiş alanlarının izlenmesi ve saldırı tehdidi altındakilere hızlı yardım ulaştırılması benzeri yolları kullanmalıdır. 6. Çocuklar, engelli bireyler, yaşlı hastalar ve diğer yüksek riskli hasta Her kurum korumasız ve risk altındaki hasta gruplarını belirlemeli ve bu gruplardaki bireylerin haklarını korumak için süreçler geliştirmelidir. Korumasız hasta gruplarının ve kurumların sorumlulukları yasa ve yönetmeliklerde tanımlanıyor olabilir. Çalışanlar bu süreç kapsamındaki sorumluluklarının bilincinde olmalıdır. En azından çocuklar, engelli bireyler, yaşlılar ve tanımlanacak diğer risk altındaki popülasyonlar koruma altına alınmalıdır. Şayet kurumda komadaki hastalara ve zihinsel veya duygusal engelleri olan kişilere bakım veriliyorsa bu kişiler de sürece dahil edilmelidir. Söz konusu koruma sadece fiziksel saldırılarla sınırlı olmamalı, aynı zamanda istismarı, ihmali, hizmetlerin esirgenmesini veya yangın durumunda verilecek desteği de kapsamalıdır. Popülasyonlarına uygun koruma sağlanmalıdır. 7. Hastaların bilgileri gizli tutulmalıdır. Kayda geçirilen ve toplanılan tıbbi ve diğer sağlıkla ilgili bilgiler hastanın ve ihtiyaçlarının anlaşılması ve zaman içerisinde gerekli bakım ve hizmetlerin sağlanması açısından önemlidir. Bu bilgiler kağıt üzerinde veya elektronik ortamda veya bu iki yöntemin bir kombinasyonu şeklinde saklanabilir. Kurum bu bilgilere gizli bilgi muamelesi yapmalı ve söz konusu bilgileri kayıp ve istismara karşı korumak için politika ve prosedürler geliştirmelidir. Bu politikalar ve prosedürler, yasa ve yönetmeliklerce açıklanmasına izin verilen bilgileri yansıtmalıdır. Çalışanlar, bu gizli bilgileri hastanın kapısına veya hemşire bankosuna asmayarak ve kamuya açık alanlarda hastalarla ilgili konuları konuşmayarak hasta bilgilerinin gizliliğine saygı göstermelidir. Çalışanlar bilgilerin gizliliğiyle ilgili yasa ve yönetmeliklerin bilincinde olmalı ve hastaları kurumda bilgi gizliliğinin nasıl sağlandığıyla ilgili bilgilendirmelidir. Hastalara ayrıca ne zaman ve hangi koşullar altında bilgilerin ifşa edilebileceği ve kendilerinden nasıl izin alınacağı konusunda da bilgi verilmelidir. 8. Kurum, hasta ve yakınlarının bakım sürecine dahil olma hakkını desteklemelidir. Hasta ve hasta yakınları, bakımlarıyla ilgili kararlar verme, bakımlarıyla ilgili soru sorma ve hatta tanısal işlemleri ve tedavileri reddetme suretiyle bakım sürecine dahil olurlar. Kurum, ilgili politika ve prosedürleri geliştirmek ve uygulamak suretiyle hasta ve hasta yakınlarının bakımın her aşamasına dahil olmasını desteklemeli ve geliştirmelidir. Politika ve prosedürlerde, bakımlarını olumsuz etkileyeceği endişesi olmaksızın hastaların kurum dahilinde veya haricinde ikinci bir görüş alma hakkı da ele alınmalıdır. Tüm çalışanlar bu politika ve prosedürler ve hasta ve hasta yakınlarının bakım sürecine katılma 19/24
haklarının desteklenmesinde üstlendikleri rol konusunda eğitilmelidir. 9. Kurum hasta ve yakınlarını anlayabilecekleri bir yöntem ve dil kullanarak, tıbbi rahatsızlıkları ve doğrulanmış tanılar hakkında kendilerine nasıl bilgi verileceği, planlanan bakım ve tedavinin nasıl anlatılacağı ve kendi bakımlarıyla ilgili kararlara arzu ettikleri ölçüde nasıl katılabilecekleri konularında bilgilendirmelidir. Hasta ve hasta yakınlarının bakımla ilgili kararlara katılabilmeleri için, uygun olduğu ölçüde doğrulanmış tanılar dahil değerlendirmede saptanan tıbbi sorunları ve önerilen bakım ve tedaviler hakkında temel bilgiler almaları gerekmektedir. Hastalar ve aileleri bu bilginin kendilerine ne zaman verileceğini ve bu bilgilerin aktarılmasından kimin sorumlu olduğunu bilmeleri gerekir. Hasta ve hasta yakınları bakımla ilgili ne tür bir karar almaları gerektiğini ve bu kararlara nasıl katılabileceklerini anlamalıdır. Buna ek olarak hasta ve hasta yakınlarının kurumun onam alma sürecini ve hangi bakım süreçleri, tetkikler, işlemler ve tedaviler için onam zorunluluğu olduğunu kavramaları gerekmektedir. Bazı hastalar doğrulanmış bir teşhisi bilmek veya bakımlarıyla ilgili kararlara katılmak istemese de onlara bu fırsat verilmeli ve bir aile ferdi, arkadaş veya onlar yerine karar verecek bir vekil aracılığıyla katılım imkanı sağlanmalıdır. 10. Kurum hasta ve yakınlarına, beklenmedik sonuçlar dahil bakım ve tedavinin sonuçları hakkında nasıl bilgilendirileceklerini ve bu bilgiyi kendilerine kimin vereceğini söylemelidir. Bakım süreci sırasında hastalar ve uygun durumlarda hasta yakınlarının planlanan bakım ve tedavinin sonuçlarını öğrenme hakkı vardır. Aynı zamanda hastalara ve yakınlarına, örneğin ameliyat veya reçete edilen ilaçlar veya diğer tedaviler sırasında gelişen beklenmedik durumlar gibi bakım ve tedavinin beklenmedik sonuçları da açıklanmalıdır. Hastalar beklenen ve beklenmedik sonuçların kendilerine nasıl anlatılacağını ve bu bilgiyi kendilerine kimin vereceğini net bir şekilde öğrenmelidir. 11. Kurum hasta ve yakınlarını tedavinin reddedilmesi ve devam ettirilmemesi durumunda hak ve sorumluluklarının ne olduğu konusunda bilgilendirmelidir. Hastalar veya onlar adına karar veren kişiler planlanan bakım veya tedaviyi reddetmeyi veya bakım veya tedaviye başlandıktan sonra devam ettirmemeyi tercih edebilirler. Kurum hasta ve hasta yakınlarını bu kararı verme hakları konusunda bilgilendirmeli ve bu tür bir kararın doğurabileceği sonuçları ve bu konudaki sorumluluklarını aktarmalıdır. Hasta ve hasta yakınları her türlü alternatif bakım ve tedavi olasılığı konusunda da bilgilendirilmelidir 12. Kurum hastanın resüsitasyonu reddetme ve yaşamı destekleyici tedavilerden feragat etme veya reddetme hakkını desteklemelidir. Resüsitasyon hizmetlerini reddetme veya yaşamı destekleyici tedavilerden feragat etme veya eddetme kararları hastaların, hasta yakınlarının, sağlık çalışanlarının ve kurumların karşı karşıya kaldığı en güç seçeneklerden biridir. Bu tür kararları doğuracak tüm durum ve senaryoları öngörebilecek tek bir sürecin geliştirilmesi mümkün değildir. Bu nedenden ötürü kurumun zor kararların alınabilmesi için bir çerçeve geliştirmesi önem taşımaktadır. Bu çerçevenin hedefleri şunlar olmalıdır: Kurumun bu konularla ilgili duruşunun tanımlanması yardımcı olur; Kurumun duruşunun, özellikle de resüsitasyona yönelik yasal düzenlemelerin hastanın istekleriyle örtüşmediği durumlarda, hizmet ettiği toplumun dini ve kültürel normlarına ve her türlü yasal veya idari düzenlemeye uygun olmasını sağlar; Bu kararların bakım sırasında değişebildiği durumları ele alır; ve Sağlık çalışanlarına, hastaların bu tür isteklerini gerçekleştirirken etik ve yasal açıdan yol gösterir. Hastanın istekleri konusunda karar verme sürecinin tutarlı olarak yürütüldüğünden emin olabilmek için kurum, birçok uzman ve görüşü kapsayan bir süreç kullanarak gerekli politika ve prosedürleri geliştirmelidir.. 20/24
Bu politika ve prosedürlerde hesap verme sorumluluğu ve mesuliyet konularının yanı sıra sürecin hastanın kayıtlarında nasıl belgeleneceği de tanımlanmalıdır 13. Kurum hastanın uygun bir ağrı değerlendirme ve ağrı yönetimi hakkını desteklemelidir. Ağrı hastaların sık yaşadıkları bir durumdur ve giderilmeyen ağrı olumsuz fiziksel ve psikolojik etkilere yol açabilmektedir. Hastalar ağrıya sıklıkla toplumsal normlar ve kültürel ve dini gelenekler çerçevesinde tepki verirler. Dolayısıyla hastalar ağrılarını bildirmeleri konusunda teşvik edilmeli ve desteklenmelidir. Kurumun bakım süreçlerinde tüm hastaların uygun bir ağrı değerlendirmesi ve yönetimi hakkı tanınmalı ve süreçler bu uygulamaları yansıtmalıdır. 14. Kurum hastanın yaşamının sonunda saygılı ve merhametli bir bakım alma hakkını desteklemelidir. AMACI: Ölmekte olan hastaların ihtiyaç duyduğu özellikle saygılı ve şefkatli bir bakımdır. Yaşamın son evrelerinde verilecek her türlü bakımı, hastaların rahatına ve haysiyetine yönelik özen ve ihtimam yönlendirmelidir. Bu ihtiyaçlardan bazıları primer ve sekonder semptomların tedavisi; ağrı yönetimi hasta ve hasta yakınlarının psikolojik, sosyal, duygusal, dini ve kültürel ihtiyaçlarının karşılanması ve bakım kararlarına katılımdır 15. Kurum hasta ve yakınlarını şikayet, anlaşmazlık ve fikir ayrılıklarını alma ve yönetme süreci ve hastanın bu süreçlere katılma hakkı hakkında bilgilendirmelidir. Hastalar, bakımları hakkında şikayette bulunma ve bu şikayetlerin değerlendirilmesi ve mümkünse çözümlenmesi hakkına sahiptirler. Aynı şekilde bakımla ilgili kararlar bazen hem kurum hem de hasta, hasta yakınları ve diğer karar vericiler açısından sorulara, anlaşmazlıklara veya benzer ikilemlere yol açabilmektedir. Bu tür ikilemler erişim, tedavi veya taburculukla ilgili sorunlardan kaynaklanabilir. Bu tür sorunların çözümlenmesi, örneğin resüsitasyon hizmetlerinin reddedilmesi veya yaşamı destekleyici tedaviden feragat edilmesi veya reddedilmesi gibi durumlarda özellikle güç olmaktadır. Kurum, bu tür ikilem ve şikayetlere yönelik çözüm arayışlarını tanımlayan süreçler geliştirmelidir. Kurum politika ve prosedürlerinde süreçlere katılması gereken tarafları ve hasta ve hasta yakınlarının sürece nasıl dahil edileceğini tanımlamalıdır. 16. Çalışanlar, hastaların değerlerinin ve inançlarının saptanması ve hasta haklarının korunması konusunda üstlendikleri görevler konusunda eğitilmelidir. Kurum tüm çalışanları hasta ve hasta yakınlarının hakları konusunda eğitmelidir. Eğitim kapsamında, çalışanların değer ve inançlarının bakım hizmeti verdikleri hastalardan farklı olabileceği vurgulanmalıdır. Eğitim kapsamında her çalışanın hastaların değer ve inançlarının saptanmasına nasıl katılacağı ve bakım sürecinde bu değer ve inançları nasıl gözeteceği yer almalıdır. 17. Tüm hastalar anlayabilecekleri bir şekilde ve dil kullanılarak hakları ve sorumlulukları konusunda bilgilendirilmelidir. Bir sağlık kurumuna yatış veya ayaktan tedavi alma hastalar için korkutucu ve kafa karıştırıcı olabilmektedir. Bu durum hastaların bakım süreci kapsamındaki haklarını ve sorumluluklarını anlamalarını zorlaştırmaktadır. Bu sebepten ötürü kurum hasta ve hasta yakını hak ve sorumluluklarını içeren yazılı bir belge hazırlamalı ve bu belgeyi yatan veya ayaktan hasta olarak kuruma kabul anında hastalara vermelidir. Aynı belge her ziyaretlerinde ve yatış süresi boyunca ulaşılır olmalıdır. Bu belge örneğin binanın değişik yerlerinde teşhir edilebilir. Söz konusu belgedeki açıklamalar, hastanın yaşına, idrak düzeyine ve kullandığı dile uygun olmalıdır. Yazılı iletişimin etkili ya da uygun olmadığı durumlarda hasta ve hasta yakınlarına hak ve sorumlulukları anlayabilecekleri bir dil ve şekilde anlatılmalıdır. 21/24
BİLGİLENDİRİLMİŞ ONAM 1. Hastalardan bilgilendirilmiş onam kurumun tanımlayacağı bir süreçle alınmalı ve eğitimli personel tarafından hastanın anlayabileceği bir dilde gerçekleştirilmelidir. Hastaların bakımlarıyla ilgili kararlara katılmalarının en önemli yollarından biri de bilgilendirilmiş onam vermeleridir. Onam verebilmek için hastanın, planlanan bakımla ilgili olarak bilgilendirilmiş bir karar için gerekli olan etkenler konusunda bilgilendirilmesi gerekmektedir. Bilgilendirilmiş onam bakım sürecinde değişik aşamalarda alınabilir. Bilgilendirilmiş onam örneğin hastanın kuruma yatışı sırasında ve yüksek riskli belirli işlem veya tedaviler uygulanmadan önce alınabilir. Onam süreci kurum tarafından politika ve prosedürlerde açık bir şekilde tanımlanmalıdır. Bu politika ve prosedürlere ilgili kanun ve yönetmelikler de dahil edilmelidir. Hasta ve hasta yakınları, hangi tetkikler, işlemler ve tedaviler için onam gerektiği ve nasıl onam verebilecekleri konusunda bilgilendirilmelidir (örneğin sözel olarak, bir onam formunu imzalayarakveya başka bir yöntemle). Hasta ve hasta yakınları, hastanın yanı sıra kimlerin onam verme yetkisine sahip olduğunu anlamalıdır. Belirlenmiş çalışanlar hastaları bilgilendirmek ve hastanın onamını alıp dokümante etme konusunda eğitilmelidir. 2. Hasta ve yakınlarına bakımlarıyla ilgili kararları verebilmeleri için hastalıkları, önerilen tedavi(-ler) ve sağlık çalışanları hakkında yeterli bilgi verilmelidir. Hastane çalışanları hastaya ve uygun olan durumlarda hasta yakınlarına önerilen tedaviyi(-leri) veya işlemleri açık bir şekilde açıklamalıdır. Sağlanacak bilgilere şu konular dahil edilmelidir: a. Hastanın durumu; b. Önerilen tedavi(-ler); c. Tedaviyi sağlayan kişinin ismi; d. Potansiyel faydalar ve çekinceler; e. Olası alternatifler; f. Başarı olasılığı; g. Nekahet dönemiyle ilgili olası sorunlar; ve h. Tedavi görmemenin olası sonuçları. Hastane çalışanları ayrıca hastayı bakımından esas sorumlu olan hekimin veya diğer klinisyenin kimliği ve işlemleri veya tedaviyi(-leri) gerçekleştirme yetkisine sahip olan kişiler konusunda da bilgilendirmelidir. Hastalar sıklıkla primer hekimlerinin tecrübesi, kurumda geçirilecek süre (yatış süresi) ve benzer konularda sorular yöneltmektedir. Kurum, hastaların primer bakım sağlayıcıları hakkındaki ek bilgi taleplerini karşılamak için bir süreç geliştirmelidir. 3. Kurum, geçerli yasalar ve kültürel koşullar çerçevesinde hastanın yerine başkalarının onam verebileceği bir süreci tanımlamalıdır. Bazı durumlarda bakımla ilgili bilgilendirilmiş onamın hasta dışında (veya onun yanı sıra başka) biri tarafından alınması ve bu kişinin hastanın bakımıyla ilgili karar sürecine dahil edilmesi gerekebilir. Bu durum özellikle hasta bakımıyla ilgili karar almak için gerekli zihinsel veya fiziksel kapasiteye sahip değilse, kültür veya adetler bakım kararlarını başkalarının almasını gerektiriyorsa veya hasta bir çocuksa geçerli olmaktadır. Hasta eğer kendi bakımıyla ilgili kararları alamıyorsa onun yerine karar alabilecek bir vekil belirlenmelidir. Onamı hasta dışında bir kişinin vermesi halinde bu durum hastanın kayıtlarında/dosyasında belirtilmelidir. 4. Hastanın kuruma yatışı veya ayaktan hastanın ilk olarak sisteme kaydedilmesi sırasında tedavi için genel bir onam alınıyorsa kapsam ve sınırları net olarak çizilmelidir. Birçok kurum, hastalarının yatışı yapılırken ya da ilk kez ayaktan hasta olarak kabul edilirken (ima yollu bir onama güvenmek yerine) tedavi için bir genel onam almaktadır. 22/24
Genel onam alınırken hastalara bu genel onamın kapsamı hakkında bilgi verilmeli, örneğin hangi tahlil ve tedavilerin bu genel kapsama dahil olduğu söylenmelidir. Hastalara aynı zamanda ayrı bir bilgilendirilmiş onam gereken diğer tetkik ve tedaviler hakkında da bilgi verilmelidir. Genel onamda hastanın bakım sürecine katılma olasılığı olan öğrenci ve diğer stajyerler de ele alınmalıdır. Kurum genel onamın hastanın kayıtlarında/dosyasında nasıl dokümante edileceğini tanımlamalıdır. 5. Cerrahi, anestezi, kan ve kan ürünlerinin kullanımı ve diğer riskli tedavi ve işlemler öncesinde bilgilendirilmiş onam alınmalıdır. Planlanan bakım cerrahi veya invazif işlemleri, (orta ve derin sedasyon dahil) anesteziyi, kan ve kan ürünlerinin kullanımını veya başka bir yüksek riskli tedavi veya işlemleri içeriyorsa ayrı bir onam alınması zorunludur. Bu onam süreci kapsamında tanımlanan bilgiler aktarılmalı ve söz konusu bilgileri veren kişinin kimliği de kayıt altına alınmalıdır. 6. Kurum, spesifik bilgilendirilmiş onam alınması gereken tedavi ve işlem kategorilerini veya tiplerini tanımlamalıdır. Her tedavi veya işlem için ayrı ve özel bir onam alınması şart değildir. Her kurum, onam şartı aranan yüksek riskli, soruna meyilli veya onam şartı aranan diğer işlem ve tedavileri kendi tanımlamalıdır. Kurum bu işlem ve tedavilerin bir listesini hazırlamalı ve onam alma sürecinin tutarlı gerçekleşmesi için personelini bu konuda eğitmelidir. Söz konusu liste, tedavileri ve işlemleri uygulayan hekimlerin ve diğer bakım sağlayıcıların ortak çalışmasıyla hazırlanmalıdır. Bu listede ayaktan ve yatarak sağlanan tüm işlem ve tedaviler yer almalıdır. 15. HASTA HAKLARI Bilindiği üzere Resmi Gazete, Tarih: 01.08.1998; Sayı: 23420 yayınlanarak yürürlüğe giren yönetmelik esasına göre hastanemizde Hasta Hakları Birimi oluşturulmuştur. Bu yönetmelikle beraber; Temel insan haklarının sağlık hizmetlerine sahasındaki yansıması olan ve başta Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nda, diğer mevzuatta ve milletlerarası hukuki metinlerde kabul edilen "hasta hakları"nı somut olarak göstermek ve sağlık hizmeti verilen bütün kurum ve kuruluşlarda insan haysiyetine yakışır şekilde herkesin "hasta hakları"ndan faydalanabilmesine, hak ihlallerinden korunabilmesine ve gerektiğinde hukuki korunma yollarını fiilen kullanabilmesine dair usul ve esasları düzenlemek amacı ile hazırlanmıştır. HASTA VE YAKINLARININ HAKLARI Saygın bir hizmet almak Hastanede yattığınız süre içerisinde hastalığınızla, tedavinizle ve aldığınız hizmetle ilgili tüm bilgilerin gizli kalmasını istemek, Tedavinizden sorumlu doktor ve sağlık personelini seçmek Durumunuz hakkında bilgi için talepte bulunmak ve anlayabileceğiniz bir şekilde buna ulaşmak Rızanız olmaksızın ve verdiğiniz rızaya uygun olmayan tıbbi işleme tabi tutulmamak, Rızanız olmaksızın ve verdiğiniz rızaya uygun olmayan tıbbi işleme tabi tutulmamak, 23/24
Tedavinizle ilgili kararlara katılmak, İstediğinizde tedaviyi reddetme ve/veya durdurma hakkını kullanmak Kültürel, dini inanç ve ruhsal durumunuza saygı gösterilmesini beklemek, Hastanemizin belirlenen kurallarına uygun olarak ziyaretçi kabul etmek, Hastanın genel durumuna göre refakatçi bulundurmaktır. HASTA VE YAKINLARININ SORUMLULUKLARI Yakınmalarınız, daha önce geçirdiğiniz hastalıklar, varsa kullandığınız ilaçlar ve sağlığınızla ilgili tüm bilgileri eksiksiz olarak bildirmek, Tedaviniz ve ilaçlarla ilgili tavsiyeleri dikkatle dinlemek, anlaşılmayan hususları sormak, Sağlık, sosyal güvenlik ve kişisel bilgilerinizdeki değişiklikleri zamanında bildirmek, Tedaviyi reddetme veya tedavi planına uymamaktan kaynaklanan sorumlulukları kabul etmek, Tedavi ve tedavi düzenini etkileyecek bütün klinik kurallara uymak, Çevrenizdeki diğer hastalar ve personele saygı göstermek, Hastanenin ziyaretçi ve diğer kurallarına (fiziksel veya sözlü saldırıda bulunmak; sigara, alkol veya diğer kullanılması yasak maddeler kullanmak v.s. ) uymaktır. Konu ile ilgili detaylı bilgi için aşağıda yazılı olan linkten faydalanabilirsiniz. Hasta Haklarına olan ilginiz için şimdiden teşekkür ederiz. www.tbmm.gov.tr/komisyon/insanhak/orta/um_hastahaklari.pdf Detaylı Bilgi İçin; HASTA HAKLARI BİRİMİ 24/24