SAKARYA İKTİSAT DERGİSİ CİLT 6, SAYI 3, 2017, SS THE SAKARYA JOURNAL OF ECONOMICS, VOLUME 6, NUMBER 3, 2017, PP

Benzer belgeler
TÜRK AKREDİTASYON KURUMU. Personel Akreditasyon Başkanlığı

LABORATUVAR AKREDİTASYON BAŞKANLIĞI

TÜRK AKREDİTASYON KURUMU. Ürün Hizmet ve Muayene Akreditasyon Başkanlığı Muayene Kuruluşu Akreditasyonu

Laboratuvar Akreditasyonu

Laboratuvar Akreditasyonu

Hilal DOĞRUÖZ ÖZER Uzman

TÜRK AKREDİTASYON KURUMU. Sistem Akreditasyon Başkanlığı

Faaliyet 1.8. Eğiticilerin Eğitimi ULUSAL YETERLİLİK SİSTEMİ Mesleki Yeterliliklerin Tanımlanması ve Belgelendirilmesi

TÜRKAK ve Akreditasyon Çalışmaları

KYK BELGEM YAYIN / DEĞİŞİKLİK DURUMU T.ERDEM Dr.Arda SÜRMELİ. Öneri/ memnuniyet tanımları eklendi.

TÜRK AKREDİTASYON KURUMU. 24. İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ HAFTASI

MYK tarafından kabul edilen ulusal yeterliliklere göre sınav ve belgelendirme faaliyetleri, yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşları tarafından

TÜRK AKREDİTASYON KURUMU. Ürün Hizmet ve Muayene Akreditasyon Başkanlığı Ürün Belgelendirme Akreditasyonu

Fatih BİLEN MYK Uzman Yardımcısı Sınav ve Belgelendirme Dairesi Başkanlığı. 14 Eylül 2015 ADANA

Türk Akreditasyon Kurumu -TÜRKAK

P704. Revizyon No : 05 Yürürlük Tarihi : Yeterlilik Deneyleri ve Laboratuvarlar Arası Karşılaştırma Programları Prosedürü

DEMİRYOLU SEKTÖRÜNDE ÜRÜN BELGELENDİRME SÜREÇLERİ

İŞGÜCÜ PİYASASI İHTİYAÇLARININ KARŞILANMASI İÇİN MESLEKİ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SEMİNERİ

LABORATUVAR AKREDİTASYON BAŞKANLIĞI. Serhat GÖK

EN ISO/IEC PERSONEL BELGELENDİREN KURULUŞLAR İÇİN GENEL ŞARTLAR

YETERLİLİK DENEYLERİ VE LABORATUARLAR ARASI KARŞILAŞTIRMA PROGRAMLARI PROSEDÜRÜ Doküman No.: P704 Revizyon No: 04 Yürürlük Tarihi:

ULUSAL YETERLİLİK SİSTEMİ

KALİTE EL KİTABI PERSONEL BELGELENDİRME

T.C. Mesleki Yeterlilik Kurumu. H.Ali EROĞLU Uzman

Mesleğe SMMM olarak başlayan meslek mensupları; Staja Başlama Tarihi veri alınacaktır.

BAŞVURU KILAVUZU. MYK ULUSAL YETERLİLİKLERİ BELGELENDİRME PROGRAMLARINDA UYGULANACAK (Mesleki Yeterlilik Belgesi) Şeref DEMİR Şeref DEMİR Ayhan ÖZER

PROSEDÜR. Departman İsim Tarih İmza. Yön. Temsilcisi Personel Belgelendirme Mdr. Hazırlayan. Eren İŞMAN Eren İŞMAN

Personel Akreditasyonu ve Doğalgaz Sektörü

BAŞVURU KILAVUZU. MYK ULUSAL YETERLİLİKLERİ BELGELENDİRME PROGRAMLARINDA UYGULANACAK (Mesleki Yeterlilik Belgesi) ASO 2. ve 3.

T. C. KAMU İHALE KURUMU

Ulusal Yeterlilik Sistemi ve Mesleki Yeterlilik Kurumu

Mehmet ORDUKAYA. Mesleki Yeterlilik Kurumu Sınav ve Belgelendirme Dairesi Başkanı ANTALYA

TOBB YET-MER Mesleki Yeterlilik ve Belgelendirme Merkezi KOBİ Danışmanlığı Alanı Belgelendirme Programı. YM.PRG.2 Rev.01

Prosedür. Kalite Yönetim Sisteminde Neden gerçekleştirilecek?

İŞİNİZİ SAĞLAMA ALIN. PAGEV MESLEKİ YETERLİLİK merkezinden Alacağınız sertifika İLE PLASTİK SEKTÖRÜNÜN ARANAN ÇALIŞANI OLUN

1. ETAP BAŞVURU TARİHLERİ

11UY İş ve Meslek Danışmanı (Seviye 6) (Rev. No:02) Yeterlilik Sınavına Giriş Şartı Olarak Belirlenen Eğitime İlişkin Genel Şartlar

Mesleki Yeterlilik Kurumu. By: M. Murat ÇİFTÇİ, Uzman Yardımcısı Date: Venue: İstanbul

Hazırlayan: S. DOĞAN Onaylayan: C.PERGEL

MESLEK MENSUPLARI İÇİN GEÇİŞ DÖNEMİ EĞİTİM PROGRAMI

Kariyer ve Yetenek Yönetimi Ulusal Meslek Standardı

İSMES İSTANBUL MESLEKİ EĞİTİM ÇEVRE DAN. ve HİZM. A.Ş. KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ

ŞİKAYETLER VE İTİRAZLAR PROSEDÜRÜ

MESLEKMENSUPLARı ıçin GEÇıŞDÖNEMı E~lTıM PROGRAMI

Kontrol: Gökhan BİRBİL

Kontrol: Gökhan BİRBİL

TOBB MEYBEM Mesleki Yeterlilik ve Belgelendirme Merkezleri. Afyonkarahisar Ticaret ve Sanayi Odası 9 Ocak 2017

ISO 9001:2015 KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ GEÇİŞİ İLE İLGİLİ BİLGİLENDİRME

TOBB YET-MER Mesleki Yeterlilik ve Belgelendirme Merkezi Proje Yönetim Alanı Belgelendirme Programı. YM.PRG.1 Rev.01

d h k d t s a t

PROSEDÜR Organizasyon ve Personel Kriterleri Prosedürü

Yeterlilik Deneyleri ve Laboratuvarlar Arası Karşılaştırma Programları Prosedürü

TOBB YET-MER Mesleki Yeterlilik ve Belgelendirme Merkezi Yönetim ve Danışmanlık Alanı Belgelendirme Programı. YM.PRG.1 Rev.00

Prosedür El Kitabı. İtiraz ve Şikayetleri Değerlendirme Prosedürü A - TS EN ISO / IEC Kapsamındaki İtiraz ve Şikayetler

PROSÜDÜR EL KİTABI. İtiraz ve Şikayetleri Değerlendirme Prosedürü TS EN ISO / IEC ve TS EN ISO/IEC Kapsamındaki İtiraz ve Şikayetler

Revizyon Nedeni YENİ DOKÜMAN FORMATINA GEÇİLDİ. EN referanslara eklendi.

PROSEDÜR Yayın Tarihi 15/10/2005 Revizyon No 6

PERSONEL BELGELENDİRME PROSEDÜRÜ (GENEL ŞARTLAR)

ŞİKAYET ve İTİRAZLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ PROSEDÜRÜ

İTİRAZ VE ŞİKÂYETLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ PROSEDÜRÜ

ŞİKAYET VE İTİRAZLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ PROSEDÜRÜ

Dr. Yıldırım CESARETLİ. Akreditasyon ve Yeterlilik Testleri. Biyosidal Ürün Analiz Laboratuvarlarında

BELGE, MARKA ve LOGO KULLANIMI PROSEDÜRÜ

TS EN ISO/IEC Kullanılabilir Arayüz Sertifikası Verilmesi Süreci

ŞİKÂYET ve İTİRAZ REHBERİ

PROSİS in tüm kayıtlı ve belgeli müşterileri ve eğitim katılımcıları için geçerlidir.

DEĞİŞİKLİKLER TABLOSU

Hazırlayan: S. DOĞAN Onaylayan: C.PERGEL

Bu talimat, 12UY İskele Kurulum Elemanı nın ulusal yeterliliğine dayalı olarak sınav ve belgelendirme ile ilgili süreçleri kapsar.

TÜRK AKREDİTASYON KURUMU

1.AMAÇ Bu prosedürün amacı firmamıza gelen itiraz ve şikayetlerin nasıl ele alındığını tarif etmektir.

İNŞAAT SEKTÖRÜNE ULUSAL YETERLİLİK SİSTEMİ PENCERESİNDEN BAKIŞ

PERSONEL BELGELENDİRME

MÜŞTERİ İTİRAZ PROSEDÜRÜ

TS EN ISO 14001: 2005 AC: Haziran 2010

KYK BELGEM TARAFSIZLIĞIN YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ

KYK BELGEM BELGE, MARKA VE LOGO KULLANIM PROSEDÜRÜ. YAYIN / DEĞİŞİKLİK DURUMU Revizyon No. Değişiklik Tarihi. Değişikliği Yapan.

Doğalgaz Sektöründe Mesleki Yeterlilik. By: Mehmet ORDUKAYA Date: 02/11/2017 Venue:

Uygunluk Değerlendirme

İNŞAAT İŞÇİSİ S2 ŞARTNAMESİ

Adres: Saracalar Mahallesi Özal Bulvarı 351/8 C3 Blok No:25/1 Akyurt/ANKARA P.K Adres:

PROSEDÜRÜ GEDİK TEST MERKEZİ EĞİTİM, BELGELENDİRME VE ENDÜSTRİYEL HİZMET MERKEZİ HAZIRLAYAN KONTROL EDEN ONAYLAYAN. Dr. Polat TOPUZ Genel Müdür v.

İÇ TETKİKÇİ DEĞERLENDİRME SINAVI

16UY İNŞAAT İŞÇİSİ MESLEKİ BELGELENDİRME PROGRAMI

ISO 13485:2016 TIBBİ CİHAZLAR KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ GEÇİŞ KILAVUZU

ISI YALITIMCISI S3 ŞARTNAMESİ

MÜŞTERİ İTİRAZ PROSEDÜRÜ

Doküman No: 06.PR.İ.03 Yayın Tarihi: Revizyon No: 02 Revizyon Tarihi: İTİRAZ VE ŞİKAYETLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ PROSEDÜRÜ

BELGELENDİRME YÖNETİMİ

ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME DAİRESİ BAŞKANLIĞI TARAFINDAN PİLOT SEÇİLEN BÖLGELERDE YÜRÜTÜLEN ÇALIŞMALAR

R Yer Alacak Denetçi ve Teknik. Kriterleri. Revizyon No : 04 Yürürlük Tarihi :

SINAV KOMİSYONU VE UYGULAMA FAALİYETİ

ISO 9001:2015 KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ GEÇİŞİ

OSEM-SS OTO BAKIM VE ONARIM MERKEZİ YETERLİLİK BELGELENDİRMESİ KURALLARI. K-01 Rev / 6

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

BELGELENDİRME SÜRECINDE ŞİKÂYET VE İTİRAZLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ PROSEDÜRÜ HAZIRLAYAN KONTROL EDEN ONAYLAYAN

MESLEKİ YETERLİLİK KURUMU VE MYK MESLEKİ YETERLİLİK BELGESİNİN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNDEKİ YERİ. Mehmet ORDUKAYA

Notice Belgelendirme Muayene ve Denetim Hiz. A.Ş Onaylanmış Kuruluş 2764

t d h k d, t t s a t

Türk Akreditasyon Kurumu TÜRKAK PERSONELİNİN EĞİTİM İHTİYACININ BELİRLENMESİ TALİMATI. Doküman Adı: Doküman No.: T Revizyon No: 02

Transkript:

TS EN ISO/IEC 17024 PERSONEL BELGELENDİRME STANDARDINA GÖRE UYGUNLUK DEĞERLENDİRME KURULUŞLARININ AKREDİTASYONU UYGULAMASI: SAKARYA ÜNİVERSİTESİ SÜREKLİ EĞİTİM, UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ SINAV VE BELGELENDİRME FAALİYETLERİ Yrd.Doç.Dr. Mümtaz İPEK, Sakarya Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü, ipek@sakarya.edu.tr Öğr. Gör. Songül DÖĞER, Sakarya Üniversitesi, Sakarya Eğitim, Uygulama ve Araştırma Merkezi Personel Belgelendirme Koordinatörü, ÖZET Bu çalışmanın amacı, Personel Belgelendirmede akreditasyon çalışmalarının önemini ve nitelikli iş gücünün oluşmasındaki yerini inceleyerek Türkiye de bu uygulamaların gelişmesine katkı sağlamaktır. Çalışmada, Sakarya Üniversitesi Sürekli Eğitim, Uygulama ve Araştırma Merkezinin (SAUSEM) TS EN ISO/IEC 17024 Personel Belgelendirme Standardına göre akredite edilmesi, Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından sınav ve belgelendirme yapmak konusunda yetkilendirilmesi süreci incelenmiştir. Araştırma sonucunda, SAUSEM in Personel Belgelendirme konusundaki bilgi birikiminin diğer kurum ve kuruluşlara yol göstermesi beklenmektedir. Çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde akreditasyon kavramı ve akreditasyon ile personel belgelendirme arasındaki ilişki, ikinci bölümde, TS EN ISO/IEC 17024 Personel Belgelendirme Standardına Göre Uygunluk Değerlendirme Kuruluşlarının Akreditasyonu süreci hakkında bilgi verilecektir. Üçüncü bölümde Türkiye de alanında öncü kuruluş olan SÜSEM in akreditasyon ve belgelendirme süreçleri incelenecek, SAUSEM in yaptığı Mesleki Yeterlilik sınavlarına değinilecektir. Sonuç ve öneriler ile çalışma sonlandırılacaktır. Anahtar kelimeler: Akreditasyon, MYK, sınav, belgelendirme, ISO 17024, SAUSEM 63

Yrd.Doç.Dr. Mümtaz İPEK/Öğr. Gör. Songül DÖĞER IMPLEMENTATION OF ACCREDITATION OF CONFORMITY ASSESSMENT INSTITUTIONS BY TS EN ISO / IEC 17024 PERSONNEL CERTIFICATION STANDARTS: SAKARYA UNIVERSITY CONTINUING EDUCATION, PRACTICE AND RESEARCH CENTER, TESTING AND CERTIFICATION ACTIVITIES. SUMMARY The aim of this study is examine the importance of staff certifications accreditation work and the occurrence of a qualified workforce and also to contribute to the development of these applications in Turkey.The study is about to be accredited Sakarya University Continuing Education Application and Research Center by TS EN ISO / IEC 17024 Personnel Certification Standard and to be authorized to do testing and certification by the Vocational Qualifications Authority.As a result of this research these are understood that SAUSEM is the pioneer to continuing education center of other universities regarding to personnel certification and contribute to formation of qualified workforce needed in Turkey. Accreditation is an established quality infrastructure to support the reability and validity of the studies carried out by conformity assessment institutions and therefore at the result of these studies assessment of conformity documentation (test and inspection reports, calibration certificates, management system documentation, product documentation, personnel files, etc.). Accreditation of confirmity assessment intitutions are carried out on the basis of requirements recognized worldwide, international standards for determining qualification criteria for related confirmity assessment institutions, specific requirements for relevant sector and general requirements located in the designed guidance documents by regional and international accreditation instutions. Staff certifications accreditation is an confirmity assessment programs document and announce by providing assessment of the individual's knowledge, skills and experiences in a particular subject area according to objective criteria, and then providing formal recognition.the number of the graduated people from education program increase day by day but measuring and comparing qualification of them cannot be achieved. However, the quality of staff needed by enterprises under competitive conditions is not always ensured. This also reduces the quality of competition and bring workers load to works. Competitiveness of individuals certified by accredited conformity assessment institutions increase and their employment opportunities expand through the certification. On the other hand the holder of the staff must constantly improve their personal and professional qualifications for the continuation of the document. This requirement helps people to develop the quality of life and job. Increasing the quality of working life will mean the economy is stabilized. Keywords: Accreditation, MYK, exam, documentation, ISO 17024, SAUSEM 64

1. Giriş Bu çalışmanın amacı, Personel Belgelendirmede akreditasyon çalışmalarının önemini, nitelikli iş gücünün oluşmasındaki yerini incelemek ve Türkiye de bu uygulamaların gelişmesine katkı sağlamaktır. Çalışmada, Sakarya Üniversitesi Sürekli Eğitim, Uygulama ve Araştırma Merkezinin (SAUSEM) TS EN ISO/IEC 17024 Personel Belgelendirme Standardına göre akredite edilmesi, Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından sınav ve belgelendirme yapmak konusunda yetkilendirilmesi süreci incelenmiştir. Araştırma sonucunda, SAUSEM in Personel Belgelendirme konusundaki bilgi birikiminin diğer kurum ve kuruluşlara yol göstermesi beklenmektedir. Çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde akreditasyon kavramı ve akreditasyon personel belgelendirme arasında ilişkisi, ikinci bölümde, TS EN ISO/IEC 17024 Personel Belgelendirme Standardına Göre Uygunluk Değerlendirme Kuruluşlarının Akreditasyonu süreci incelenecektir. Üçüncü bölümde Türkiye de alanında öncü kuruluş olan SÜSEM in akreditasyon ve belgelendirme süreçleri incelenecektir. Sonuç ve değerlendirme ile çalışma sonlandırılacaktır. 2. Akreditasyon Kavramı Akreditasyon uygunluk değerlendirme kuruluşlarınca gerçekleştirilen çalışmaların ve dolayısıyla bu çalışmalar sonucunda düzenledikleri uygunluk teyit belgelerinin (deney ve muayene raporları, kalibrasyon sertifikaları, yönetim sistemi belgeleri, ürün belgeleri, personel belgeleri vb) güvenilirliğini ve geçerliliğini desteklemek amacıyla oluşturulmuş bir kalite altyapısıdır. Avrupa Birliğinde Malların ve Belgeli Personelin Serbest Dolaşımı için Temel Gereksinimler aşağıdaki gibi özetlenebilir. Avrupa da yapılan ticaret esas alınarak üye ülkelerde yapılan uygulama kurallarının bütünselleştirilmesi, Teknolojik altyapının benzer düzeye gelmesinin sağlanması, Harmonizasyon, En genel kural olarak; Bir kez test edildiğinde her ülkede kabul görür sloganının tüm ülkelerde kabul edilmesi, Yeni Yaklaşım Direktifinde belirli zorunlu şartlara uyulması (Güzel,2013) Uygunluk değerlendirme kuruluşlarının akreditasyonu, ilgili uygunluk değerlendirme kuruluşları için yeterlilik kriterlerini belirleyen uluslararası standartlar, ilgili sektöre özel gereklilikler ve bölgesel veya uluslararası akreditasyon kuruluşları tarafından belirlenmiş rehber dokümanlarda belirlenmiş, dünya genelinde kabul görmekte olan, gereklilikler esas alınarak gerçekleştirilmektedir. Akredite bir uygunluk değerlendirme kuruluşunca verilmiş bir uygunluk belgesine sahip bir ürün veya hizmet, bu ürün veya hizmet için uygulanabilir olan gereklilikleri 65

Yrd.Doç.Dr. Mümtaz İPEK/Öğr. Gör. Songül DÖĞER sağlamakta olduğuna dair güven telkin eder. Bu sistematik sayesinde akreditasyon ticarette teknik engellerin kaldırılmasına katkıda bulunmaktadır. Akredite hizmetlerin küresel kabulü noktasında ise akreditasyon hizmetinin kendisinin güvenilirliği konusunda soru işaretleri oluşmaktadır. Akreditasyon kuruluşları arasındaki güven mekanizması ise akreditasyon kuruluşları tarafından oluşturulmuş olan IAF (Uluslararası Akreditasyon Forumu), ILAC (Uluslararası Laboratuvar Akreditasyonu Birliği), EA (Avrupa Akreditasyon Birliği) vb uluslararası veya bölgesel örgütler ile yapılmakta olan çok taraflı tanınma anlaşmaları ile tesis edilmektedir. TÜRKAK; 2006 yılında, Avrupa Akreditasyon Birliğince denetlenerek; laboratuvar, muayene ve sistem belgelendirme akreditasyonu alanlarında Karşılıklı Tanınma Anlaşmasını (MLA) imzalayarak uluslararası tanınırlığı olan bir akreditasyon kuruluşu haline gelmiştir. TÜRKAK'ın daha önce imzalanan alanlara ilaveten Personel, Ürün, Çevre Yönetim Sistemleri Belgelendirme alanlarında da Karşılıklı Tanınma Anlaşması (MLA) 2008 yılında imzalanmıştır. TÜRKAK aynı zamanda IAF (Uluslararası Akreditasyon Forumu) ile de faaliyet gösterdiği tüm alanlarda Karşılıklı Tanınma Anlaşması imzalamıştır. TS EN ISO/IEC 17024 Personel Belgelendirme Standardına Göre Uygunluk Değerlendirme Kuruluşlarının Akreditasyonu Süreci a. Yetkilendirilecek Alanın Belirlenmesi Kurum/Kuruluş, öncelikle hangi meslek konusunda sınav ve belgelendirme yetkisi talep edileceği alanı belirlemelidir. Bunun için kurum/kuruluşun imkân ve yeteneklerine uygun, aynı zamanda piyasada istihdam olanağı bulunan, kamu ya da özel sektörde talep görecek meslek olması yetki alınacak alanın belirlenmesinde önemli kriterdir. b. Sınav ve Belgelendirme Kurumu İle Protokol c. Akreditasyon Başvurusu d. İlgili Evrak, Doküman ve Materyalin Hazırlanması e. Sınav ve Belgelendirme Faaliyetlerin Simülasyonu f. Başvuru İşleminin Gerçekleştirilmesi g. Tetkik Aşaması h. Düzeltici Faaliyetlerin Gerçekleştirilmesi 3. SAÜSEM in TS EN ISO/IEC 17024 Personel Belgelendirme Standardına Göre Uygunluk Değerlendirme Kuruluşlarının Akreditasyonu Sürecinin Analizi SAUSEM akreditasyon kurumu olarak yetkisi uluslararası otoritelere dayandığı ve alanında saygın bir kamu kuruluşu olması nedeni ile TÜRKAK a başvurmayı tercih etmiştir. 66

Öncelikle hangi meslek konusunda sınav ve belgelendirme yetkisi talep edileceği belirlenir. Bunun için kurumun imkân ve yeteneklerine uygun olan, aynı zamanda piyasada istihdam olanağı bulunan, kamu ya da özel sektörde talep görecek meslek olması gibi kriterler esas alınmıştır. İlk etapta yetki konusu olarak, İŞ-KUR un iş ve meslek danışmanı pozisyonunda alım yapacağı 4000 kişilik istihdama yönelik adaylara mesleki yeterlilik sertifikasına sahip olma şartı getirdiği İş ve Meslek Danışmanı seviye 6 Ulusal Yeterliliği değerlendirilmiştir. Bu amaçla gerçekleştirilen 7 adım aşağıda sıralanmıştır; 1-Programın sahibi olan Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) ile bir ön protokol imzalanmıştır. 2-Akreditasyon başvurusu için TÜRKAK belirlenmiştir. Akreditasyon kuruluşlarının uluslararası tanınabilirliği, ticarette malların serbest dolaşımını sağlamak ve belgeli personelin taraf olan tüm ülkelerde belgesi ile iş olanağına sahip olabilmesi için çok önemlidir. 3-Türkak a akreditasyon başvurusu aşaması; İç Doküman, hedefleri gerçekleştirmede yararlanılan planları, metotları ve prosedürleri kapsar ve bu suretle performansa dayalı yönetime katkıda bulunur. İç kontrol ayrıca varlıkları korumada, hataları ve yolsuzlukları önleme ve ortaya çıkarmada ilk savunma hattı olarak işlev görür. (Demirbaş, - 2005) ISO 17024 personel belgelendirme standardının şartlarını karşılayacak yetkinliğe sahip olduğunun kanıtlarını oluşturmak ve TÜRKAK a sunmak noktasında aşağıdaki atamaları yapmış ve organizasyonunu oluşturmuştur. Organizasyon yapısı; Kalite Yönetim Temsilcisi Tarafsızlık Komitesi Program Komitesi Şikayet ve İtirazların Değerlendirilmesi Komitesi Sınav Yapıcılar Belge kararı veren personel ve ofis işleri için gereken personel olarak şekillenmiştir. Sonrasında aşağıdaki dokümanlar hazırlanmıştır: -Organizasyonda görev alan tüm personelin görev tanımları, yetkinlik ve atanma kriterleri -Tarafsız hizmet ve gizlilik taahhütleri -Kalite Politikası -Politikayı destekleyen hedefler 67

Yrd.Doç.Dr. Mümtaz İPEK/Öğr. Gör. Songül DÖĞER -Belgelendirme el kitabı -Prosedürler -Talimatlar -Proses tanımları -Listeler, planlar, formlar gibi sınav ve belgelendirme sürecine ilişkin tüm faaliyetleri tanımlamaya, kayıt etmeye, değerlendirilmeye ve yeniden değerlendirilip izlenebilirliği sağlamaya yönelik tüm evraklar ile yönetim sistemine ait dokümantasyon hazırlanır. Standart, kalite yönetimine ait iki alternatif sunmaktadır. A) ISO 9001 gibi uluslararası bir yönetim sistemi içinde 150 17024 gerekliliklerini sağlamak B) ISO 17024 sistemi içinde kalite yönetim gerekliliklerini sağlamak SAUSEM (B) seçeneğini tercih ederek kalite yönetim sistemi gereklilikleri olan -Doküman hazırlama ve yönetimi -Kayıtların kontrolü -İç tetkit -Düzeltici faaliyetler -Önleyici faaliyetler -Yönetimin gözden geçirmesi prosesleri için gerekli yönetim sistemini oluşturmuştur. 4-Soru Bankalarının ve Performans Sınavı İzlediklerinin Oluşturulması Yetki talep edilmesi planlanan meslek alanındaki Ulusal yeterliliğin her bir birimine ait teorik sınav ve performans sınavlarında ölçülmesi gereken başarım ölçütleri esas alınarak bilgi, beceri ve yetkinlik kriterleri belirlenir. Teorik sınavlar için sorulması öngörülen soru sayılarının en az 3 katını sağlayacak şekilde soru bankaları, performans sınavına yönelik olarak da gerekli senaryo ve kontrol adımlarını içeren uygulama setleri hazırlanır. Soru bankası ve uygulama setleri program komitesinin onayının ardından geçerlilik kazanır. 5-Demo Sınavının Yapılması ve Kamera Kayıtlarının Oluşturulması Kuruluş sınav yapma ve belgelendirme konusundaki yetenek ve yetkinliğinin kanıtı olarak yetki talep etmeyi planladığı meslekle ilgili sınav programı oluşturur. Bu programda başvuru şartları, sınav yeri, sınav zamanı ve sınav bölümlerinin şekli de bulunmalıdır. Program komitesi sınav programını inceler ve onayını müteakip teorik sınav için soru kitapçığı oluşturulur. Sorular Ulusal Yeterlilikte yer alan adımların 68

öğrenme çıktılarını karşılayacak şekilde onaylı soru bankasından rassal olarak seçilir. Soru kitapçığı basılır, kontrol ve onaydan sonra aday sayısınca çoğaltılır. Demo sınavı için sınırlı sayıda adayın başvurusu alınır. İş ve Meslek Danışmanıseviye6 yeterlilik programı sınavına başvuru yapacak adaylar için; bir yükseköğretim kurumunda en az lisans düzeyinde mezun olmak şartı aranır. Ayrıca bir eğitim programı tamamlama şartı yoktur (Yurtdışından mezun olanlar için denkliği YÖK tarafından onaylanmış belgeler kabul edilecektir). Deneyim şartı aranmamaktadır Adaylar başvuru tarihleri arasında aşağıdaki sırayı takip etmek sureti ile internet ortamında başvurularını gerçekleştirirler. A. Sınav ücretinin bankaya yatırılması B. İnternet ortamında başvuru işlemlerinin gerçekleştirilmesi 1. Başvuru Formunun (SAÜSEM.PBFr.26, SAÜSEM.PBFr.26-1 ) doldurulması. 2. Vesikalık fotoğrafın yüklenmesi ( son 6 ay içinde çektirilmiş net görüntü olmalı), 3. Nüfus cüzdanının önlü arkalı olarak sisteme yüklenmesi (jpeg), 4. Bankadan alınan dekontun sisteme yüklenmesi. 5. Lisans diplomasının sisteme yüklenmesi (jpeg), 6. Belge Kullanım Sözleşmesinin (SAÜSEM.PBFr.27) onaylanması, 7. Başvurunun onaylanması. Başvuru sahibinin ilgili belgelendirme programında belirtilen şartları sağlayıp sağlamadığı, Personel Belgelendirme bölümü tarafından çek edilir. Başvuru Evraklarının kontrolü sonucunda iki durum söz konusudur. a) Başvuru kabul edilir. Sınava girecek adaylar listesine otomatik olarak eklenir ve aday başvurusunun kabulüne ilişkin durumu web sayfasından T.C Kimlik Numarası ve şifre ile sorgular. b) Başvuru sahibinin şartları sağlamadığı görülürse, adayın başvurusu reddedilir ve başvuru sahibine gerekçeleri bildirilir. Onaylanmış başvuru sayısına göre sınav planlanır ve sınavın tüm bölümleri kamera ile kayıt altına alınır. Oluşan tüm dokümantasyon ve elektronik kayıtlar TÜRKAK a başvuru sırasında sunulur. TÜRKAK yaptığı inceleme ve değerlendirmeler sonucu kuruluşa denetçiler atayarak tetkik planlar. 6-TÜRKAK Akreditasyon Tetkikinin Gerçekleşmesi Mutabık kalınan tarihte ve planlandığı şekilde TÜRKAK Akreditasyonu tetkiki gerçekleştirilir. Bu denetim sırasında sınav simülasyonu yapılarak TÜRKAK denetim ekibi sınav faaliyetlerini izler. SAUSEM 2012 yılı Ocak ayında Tetkik Görevlileri ve 69

Yrd.Doç.Dr. Mümtaz İPEK/Öğr. Gör. Songül DÖĞER Teknik Uzmanların önerileri doğrultusunda gerçekleştirilen ilk akreditasyon denetiminde bulunan minör uygunsuzlukların tamamlanması ile TS EN ISO/IEC 17024 Personel Belgelendirme Standardına göre sınav ve belgelendirme yapmak üzere akredite edilmiş oldu. 4 yıl geçerli olan akredite çevrimi 10 Ocak 2016 yılında sona ereceğinden Akreditasyon Yenileme için 25.11.2015 tarihinde başvuruda bulunmuştur. 7-Mesleki Yeterlilik Kurumundan Yetkinin Alınması Süreci Ön sözleşme kapsamına alınan İş ve Meslek Danışmanı- seviye 6 mesleği Ulusal Yeterliliği alanında sınav ve belgelendirme yapmak üzere SAÜSEM in TÜRKAK akreditasyonunun internette yayınlanmasının ardından Mesleki Yeterlilik Kurumuna (MYK) yetki başvurusunda bulunulur. MYK da TÜRKAK formatında bir denetim gerçekleştirmiş ve yine 2012 yılı Ocak ayı içinde SAÜSEM i İMD-seviye 6 Ulusal Yeterliliğinde sınav ve belgelendirme faaliyetlerini yürütmek üzere yetkilendirmiştir. Mesleki Yeterlilik Kurumu 5544 sayılı ve 21/9/2006 tarihli kanun ile kurulan Mesleki Yeterlilik Kurumunun (MYK) amacı, ulusal ve uluslararası meslek standartlarını temel alarak, teknik ve meslekî alanlarda ulusal yeterliliklerin esaslarını belirlemek; denetim, ölçme ve değerlendirme, belgelendirme ve sertifikalandırmaya ilişkin faaliyetleri yürütmek için gerekli ulusal yeterlilik sistemini kurmak ve işletmektir. Meslekî Yeterlilik Kurumunun kurulması, çalışma usûl ve esaslarının belirlenmesi ile Türkiye Yeterlilikler Çerçevesiyle ilgili hususların düzenlenmesini bu kanun ile düzenlenmiştir.(2) Mesleki Yeterlilik Kurumunun (MYK) kurulmasıyla, Türkiye İş Kurumunun (İŞKUR) koordinasyonunda, Dünya Bankasının fon desteğiyle 1992-2000 yılları arasında uygulanan İstihdam ve Eğitim Projesiyle (EİP) başlatılmıştır. EİP'nin "Meslek Standartları Sınav ve Belgelendirme" bileşeni kapsamında, 1992 yılında üçlü katılımla Meslek Standartları Milli Protokolü imzalanarak; devlet, işçi ve işveren taraflarının yer aldığı Meslek Standartları Komisyonu (MSK) kurulmuştur. MSK'nın gözetiminde Araştırma Teknik Hizmetler Birimi (ATHB)'nin 1995-2000 döneminde yaptığı çalışmalar neticesinde eğitim ve iş dünyası "meslek standardı" kavramı ile tanıştırılmış, meslek standardı taslakları ve soru bankası oluşturulmuş, 2000 yılında EİP tamamlandığında tarafların üzerinde mutabık oldukları Ulusal Meslek Standartları Kurumu (UMSK) Kanun taslağı hazırlanmıştır. Kurum faaliyete geçtikten sonra uygulamada karşılaşılan sorunların giderilmesi, Avrupa Birliğinde ve ülkemiz genelinde eğitim ve istihdama ilişkin gerçekleşmeler, Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi, Ulusal İstihdam Stratejisi, Hayat Boyu Öğrenme Stratejisi, İstihdam ve Mesleki Eğitim İlişkisinin Güçlendirilmesi Eylem Planı gibi odağında eğitim ve istihdam ilişkisinin yer aldığı MYK'ya ilave görev ve sorumluluklar getiren düzenlemeler nedeniyle MYK Kanununda önemli değişiklikler yapılmıştır. Bu kapsamda, ülkemizde tehlikeli ve çok tehlikeli mesleklerde çalışanların MYK Mesleki Yeterlilik Belgesine sahip olması zorunlu hale getirilmiştir. 70

Çalışanlarımızın MYK sınav ve belgelendirme masraflarının işsizlik sigortası fonundan karşılanmasına yönelik düzenlemeler yapılmış ve ülkemizde verilecek tüm mesleki ve teknik eğitimin MYK tarafından yayımlanan ulusal meslek standartlarına göre verilmesi yasal zorunluluk haline getirilmiştir. Bu düzenlemeler MYK yı görev ve sorumlulukları itibarıyla Türkiye nin Yeterlilikler Kurumuna dönüştürmüştür. 4. SAUSEM in Sınav ve Belgelendirme Faaliyetleri 11UY0017-6 İş ve Meslek Danışmanı- Seviye 6 Mesleki Yeterlilik Belgesi vermek üzere 11/01/2012 tarihinde Türk Akreditasyon Kurumundan AB-0022-P no ile akredite olmuş ve MYK tarafından yapılan inceleme denetim ve değerlendirme sonucunda 20/01/2012. tarihinde yetkilendirilerek sınav ve belgelendirme çalışmalarına resmen başlamıştır.(4) İzleyen yıllarda ise akreditasyon kapsamında sürekli kapsam genişletmeye gitmiş ve Personel Belgelendirme Koordinatörlüğü birimi aşağıdaki tabloda yer alan sınav ve belgelendirme faaliyetlerini gerçekleştirmiştir. Yeterlilik Alanı Sınav Yapılan Aday Sayısı Verilen Belge Sayısı İş Ve Yönetim 17250 13691 Bilgi İşlem 3547 995 Kaynak 752 502 İnşaat 91 67 Otomotiv 5200 3884 Toplam: 26840 19139 5. Sonuçlar ve Öneriler TS EN ISO/IEC 17024 Personel Akreditasyonu Standardının Sağladığı Faydalar TS EN ISO IEC 17024 standardını farklı ve faydalı kılan en önemli özelliği, ilk kez, personel yetenekleri konusunun ciddi şekilde ele alınmasıdır. Çalışma alanı ne olursa olsun, kuruluş için iş performansını önemli düzeyde arttıracak ve aynı zamanda personel belgelendirme sertifikasyonunun önemini ortaya koymaktadır. Eğitim ile istihdam ilişkisini güçlendir. Personel eğitimi ve öğrendiklerinin kalitesi güvence altına alınır. Ulusal ve uluslararası kıyaslanabilme altyapısı oluşur. Hayat boyu öğrenmeyi destekler. 71

Yrd.Doç.Dr. Mümtaz İPEK/Öğr. Gör. Songül DÖĞER Öğrenme sonucunda oluşan çıktıların, ulusal standartlar çerçevesinde değerlendirerek personel yetkilendirilmesini en doğru şekilde yapılmasını mümkün kılar. İşgörenler; Yetkinliklerini kariyer planlarına yansıtabilecek, İlk işe giriş ya da iş değişikliği durumlarında belge sunabilecek, Eksiklikleri olan konuları görerek eğitim alabilecek, Hayat boyu öğrenmenin desteklendiği ülkeler arasında hareketlilik sağlayabileceklerdir. İşverenler ise; Teşvik Desteği Rekabet Gücü İstihdam Olanakları Kalifiye işgücü Kaliteli Çalışma Ortamı Sürdürülebilir Gelişme alanlarında önemli katkı sağlayacaklardır. Sınav ve belgelendirme hizmetlerinde kaliteyi, güvenliği, adil ve tarafsız yaklaşımı sağlayabilmek amacı ile oluşturulan mevzuat, ilgili kurumların önce Türkiye Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK) tarafından ISO 17024 e göre akredite edilmelerini, ardından Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) tarafından yetkilendirilmelerini zorunlu kılmaktadır. KAYNAKLAR Çelik, Orhan, and Kadir Gürdal. "Muhasebe Eğitiminde Kalite Arayışları ve Akreditasyon (Eşdeğerleme) Standartları." Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi 1.2 (1999): 45-67. Demirbaş, Mahmut. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Yıl:4 Sayı:7 Bahar 2005/1 s.167-188 Demirbaş, Mahmut. "İç kontrol ve iç denetim faaliyetlerinin kapsamında meydana gelen değişimler." (2005). Güzel, Ömer. "Uygunluk Değerlendirme ve Akredite Laboratuvarların Önemi." Kalibrasyon ve Deney Laboratuvarları Derneği. TURKLAB (2013). http://europass.gov.tr/index.php Mesleki Yeterlilik Kurumu Sınav, Ölçme Değerlendirme ve Belgelendirme Yönetmeliği 72

Yayımlandığı R.Gazete: Tarih : 7/10/2006 Sayı : 26312 http://www.turkak.org.tr/turkaksite/akreditasyonakreditasyonnedir.aspx Mesleki Yeterlilik Kurumu Sınav, Ölçme Değerlendirme ve Belgelendirme Yönetmeliği, R.Gazete: Tarih : 15/10/2015 Sayı : 26312 73