IŞIK ĐZLEYEN ROBOT PROJESĐ LIGHT FOLLOWĐNG ROBOT PROJECT Proje Yürütücüleri Hasan ALTAŞ, Sinop Ünv. Meslek Yüksekokulu Mekatronik Bölümü, SĐNOP Tayfun KOÇ, Sinop Ünv. Meslek Yüksekokulu Mekatronik Bölümü, SĐNOP Muhammed KÜTÜK, Sinop Ünv. Meslek Yüksekokulu Mekatronik Bölümü, SĐNOP 1
ÖZET Bu projenin amacı, basit elektronik ve mekanik düzenekler kullanarak ışığa yönelen bir aracın nasıl tasarlanabileceğini gösterme ve elektronik sistem ile hareket kabiliyeti kazandırarak kullanım amacına uygun hale getirmektir. Sistemin geliştirilebilir olması kullanıcının istediği alanlarda kullanılabilmesi açısından önemli bir unsurdur. Işık izleyen Robotun çalışma mantığı, araç üzerine yerleştirilen iki adet ışığa duyarlı direnç (LDR) yardımıyla aracın gideceği yönü ayarlamaya dayanıyor. Aracın sağa veya sola dönüşü için birbirinden bağımsız iki adet doğru akım motoru gerekli. iki motorun hızı arasındaki farka bağlı olarak aracın hareket yönü değişiyor. Hız ayarlama işlemi 4 transistörlü bir elektronik devre yardımıyla gerçekleştiriliyor. ABSTRACT The purpose of this project, turning to the light of a vehicle using the simple electronic and mechanical assemblies to show how to design and electronics to make the system available for the purpose of giving mobility. The system can be used in areas the user wants to be a major factor to be developed. Light follows the logic of a robot, the car placed on the two light-sensitive resistor (LDR) to set the direction of the aid is based on the vehicle's destination. Two independent pieces of the vehicle to the right or left turn direct current motor is required. The difference between the two depending on the speed of the motor vehicle is changing direction of movement. 4 Speed adjustment process is carried out with the help of an electronic circuit transistor. 2
1.IŞIK ĐZLEYEN ROBOT 1.1 Yapım Şekli ve Aşamaları 1.1.1 Hareketli mekanizma Işık izleyen robot yapımında işlem önceliği mekanik kısmıdır. Mekanik kısmı dişliler ve tekerlekler oluşturmaktadır. Resim 1,0 da görüldüğü gibi motorun sağladığı dairesel hareketi daha güçlü, daha hızlı hale getirmek ve hareket iletimini sağlamak için dişli çarklar kullanılır. Böylece robotun hareket kabiliyeti arttırılmış olur. 1.1.2 Baskı devre tasarımı Resim 1.0 Resim 1.1 Resim1.2 Robotun elektronik devresi resim1.1 deki gibi hazırlandıktan sonra baskı plaketi ayarlanır. Baskı plaketi hazırlandıktan sonra kullanacağımız elektronik devre elemanları hazırlamış olduğumuz baskı devre plaketine yerleştirilir, lehimleme yapılarak elektronik kısmı şekil 1,2 deki gibi hazırlanmış olur. 3
1.1.3 Güç kaynağı tasarımı Resim 1.3 Resim 1.4 Devrenin enerji gereksinimini sağlamak üzere resim 1,3 de görüldüğü gibi 2 adet alkaline kalem pil yuva üzerinde seri olarak birbirine bağlanır. Hazırlamış olduğumuz enerji kaynağı bir önceki adımda hazırlanmış olan elektronik devre ye bağlanır. Bu işlem gerçekleştirilirken enerji kaynağının monte edileceği yer resim 1,4 teki gibi robotun dengesi ve dış görünüşü göz önünde bulundurulması gerekmektedir. 1.1.3 Pıc programının hazırlanması Işık takip eden robotta kullanacağımız pıc i programlama işlemi gerçekleştirilir. Bu devrede kullanacağımız PIC16F84 programlaması gerçekleştirilir. 16F84 temel özellikleri; Çalışma gerilimi 2v 5.5v tur. 4
4MHz- 20HHz arasında hızlarda çalışabilir. PIC16F84 1 Kbyte lık bir program belleğine sahiptir. Program belleği elektriksel olarak yazılıp silinebilir, program çalıştığı sırada sadece okuna bilir. PIC16F84 mikro denetleyicisinin 13 tane I/O propundan 5 tanesi A portu 8tanesi B portudur. 1.2 Maliyet hesaplamaları 1 adet PIC16F84 8 adet drenç 1 adet kondansatör 2 adet diyot 2 adet transistör 2 adet led 2 adet Redüktörsüz dc motor 4 adet tekerlek 2 adet alkaline pil (2 adet) Diğer malzemeler 10 tl 2 tl 10 tl 6 tl 20 tl 20 tl + Toplam = 72 TL 2. SONUÇ Bu projeyi hazırlarken hem ucuz he pratik aynı zamanda farklı bir tasarım ortaya koymak amaçlı bir yöntem izledik. Bir oyuncak araba alarak dişlilerinden yararlanıp ve motorunu kullanarak hazırlamış olduğumuz elektronik sistemi araba gövdesine monte edip güç kaynağını da devreye bağlandıktan sonra ışık izleyen robotumuzu ortaya çıkarmış olduk. 5
KAYNAKÇA 1) Fırat Üniversitesinden Yavuz Erol'un yapmış olduğu ışık izleyen robot çalışması. http://www.teknolojidersi.com/2011/03/21/i%c5%9f%c4%b1k-takip-eden-robotyap%c4%b1m%c4%b1/ 18.03.2012 2) Bir grup öğrencilerin yapmış olduğu ışık izleyen robot http://www.kendinyap.gen.tr/elektrik-elektronik/304-ik-zleyen-robot.html 02.04.2012 3) Elektronik sisteminde yardım alınan siteler; http://www.derinelektronik.com/robot-devreleri/robot-devresi/isik-izleyicirobot.html http://elektrobilim.org/forum/robot-projeleri/3983-isik-izleyen-robot.html 6