Coca-Cola İçecek Ankara Fabrikası ABC Yüksek Basınç Kompresörü Yarım Yük Otomasyon Kaizen Projesi 8 Ekim 2015 1
1.PROJENİN BELİRLENMESİ 2.EKİP ÜYELERİNİN BELİRLENMESİ 3.HEDEFİN BELİRLENMESİ 4.AKSİYON PLANI PEOPLE 5.ELDE EDİLEN SONUÇLAR SUNUMUN İÇERİĞİ CUSTOMER CUSTOMER REPUTATION PEOPLE 6.STANDARTLAŞTIRMA VE YAYGINLAŞTIRMA 7.ÇALIŞMA TEKNİKLERİ / YÖNTEMİ 8.YÖNETİMİN DESTEĞİ REPUTATION EFFICIENCY & LOW COST EFFICIENCY & LOW COST 2
PROJENİN BELİRLENMESİ BSC (Balanced Score Card) TCCC-CCİ-AF Stratejileri Stratejiyi Destekleyecek Kilit Süreçler PEOPLE PEOPLE Ağırlıklı Puan 3 2 1 Süreç Sıralaması 1. 2. 3. Proje İsmi Proje 1 Kilit süreç 1 Kilit süreç 2 Önceki Yıl Gerçekleşen Sonuçlar Performans Hedefleri Kilit süreç 3 Toplam Puan Kilit süreç belirleme matrisinden gelen öncelik sıralaması REPUTATION Projeler REPUTATION EFFICIENCY & LOW COST EFFICIENCY & LOW Tamamlanma Durum Açıklam a Tarihi COST Sorumlu YGG toplantı değerlendirme raporu Proje önceliklendirme matrisi Proje 2 Proje 3 Proje 4 Proje 5 İlişki Puanları Kilit süreç belirleme matrisinden gelen ağırlık puanı 3
BSC 2014DESTEKLEYEN PROJELER Üretim Kalite Yönetim Sistem Süreci Ambar ve Sevkiyat Projemizin belirlenmesinde bu yaklaşım izlenmiştir. PROJENİN BELİRLENMESİ CUSTOMER CUSTOMER REPUTATION 2013 BSC de, finansal boyutta fırsatlar olduğu görülmüştür. 2013 Üretim giderlerimizin analizi yapıldığında büyük kısmının işçilik ve enerji giderlerimiz olduğu saptanmıştır. 2014 yılında BSC Finansal boyutunda; performans hedeflerini yakalamada en fazla katkı sağlayacak projelerin, enerji tüketimini azaltacak projeler olacağı konusunda fikir birliğine varılmış ve önceliklendirme matrisinde ilk 10 içerisinde yer almıştır. Ağırlıklı Puan 3 2 1 Süreç Sıralaması 1. 2. 3. No Proje İsmi Toplam Puan Sorumlu Planlanan Tamamlanma Tarihi 1 Post Mix makinası alımı ve kurulumu 10 8 3 49 Emir Tarık Çolak 30 Kasım 2 3 kez yangın, 6 değişik şekilde kimyasal yayılma, sınırlandırılmış alan ve ilkyardım tatbikatları ve eğitimleri 8 8 8 48 İhsan İpek 31 Aralık 3 Paketleme malzemeleri verimliliğinin artırılması 8 8 5 45 İhsan İpek 30 Eylül 4 SFR 20 green oven projesi 10 5 3 43 Ugraş Güngör 30 Ekim 5 1,75-1-5 europalet üretimine başlanması 10 5 3 43 Memet Sucu 30 Mart 6 2,25 Fanta üretimine başlanması 10 5 3 43 Memet Sucu 30 Haziran 7 1,25 Coca-Cola üretimine başlanması 10 5 3 43 Memet Sucu 30 Mart 8 1.hat hat verimliliğinin artırılması 10 4 3 41 Ahmet Akgür 30 Aralık 9 Enerji kazanımına yönelik projeler yapılması 10 5 1 41 Memet Sucu 30 Nisan 10 Yenice 3 nolu kuyunun tesisat bağlantısı yapılarak devreye alınması 10 5 1 41 Sebahattin Aydoğan 28 Şubat 4
PROJENİN BELİRLENMESİ Trafoların Enerji Tüketimi TR 3&5 Tüketim Kırılımları 20000000 2013 TRAFO ELEKTRİK TÜKETİMLERİ 100 15000000 80 KWH 10000000 60 % 40 5000000 20 0 TRAfo tr5 tr3 tr2 tr4 tr1 TR 1_1 5341293 5158895 2982712 2854139 2819878 Percent 27,9 26,9 15,6 14,9 14,7 Cum % 27,9 54,8 70,4 85,3 100,0 0 Bu kapsamda ilk olarak; 2013 yılı, ana trafo enerji tüketim değerleri hesaplanmış, en yüksek tüketimin 3 & 5 nolu trafolarda olduğu belirlenmiştir. Bu trafolara bağlı makinalar incelendiğinde ise; en yüksek elektrik tüketiminin ABC kompresörüne ait olduğu tespit edilmiştir. 5
EKİP ÜYELERİNİN BELİRLENMESİ Yönetim Ekip Lideri Ekip Üyeleri Memet Sucu Üretim Şefi, Makine Mühendisi Eğitim Koordinatörü 15 yıl iş tecrübesi, 6 yıl CCI tecrübesi, Ahmet Akgür Üretim Şefi, Elektrik, Elektronik Mühendisi Enerji Koordinatörü 10 yıl iş tecrübesi, 3 yıl CCI tecrübesi, Aytekin Olcay Uzman Formeni, Teknik lise mezunu, Makina Kompresör Bakım Sorumlusu 1 25 yıl iş tecrübesi, 18 yıl CCI tecrübesi, Ferdağ Aksu Elektrik Teknisyeni TREX Veri Toplama Sistemi Sorumlusu 16 yıl iş tecrübesi, 13 yıl CCI tecrübesi, 6
PROJENİN BELİRLENMESİ Balık Kılçığı Yöntemiyle Proje analizinin yapılması Bakım Yetersizliği CUSTOMER Kule ve soğutma grubu bakımının yapılmaması Uygun yedek parça seçilmemesi Kurutucu bakımının yapılmaması Şişirme Makinalarının bakımının yapılmaması Kompresör Bakımının zamanında yapılmaması Basınçlı hava yetersizliği Hava kaçağı Bakımsızlık Blowerda ARS sistemi olmaması Set değerinin hatalı ayarlanması Ortam Şartları) (Sıcaklık, nem vs) ABC kompresörü yüksek enerji tüketim Buffer tank yetersizliği İnvertör olmaması Hava kaçakları Bakımın zamanında yapılmaması Dur-kalklı çalışma Yarım yük otomasyonu bulunmaması Otomasyon sisteminin olmaması Verimsiz Çalışma Üretilen havanın tüketilenden fazla olması (eş çalıştırma) Şişirme makinasında Green oven fırınların bulunmaması 7
ABC Kompresör Projesi İş Önceliklendirme Matrisi PROJENİN BELİRLENMESİ Kök nedenlere yönelik yapılabilecek iyileştirmeleri, önceliklendirme matrisi yardımıyla ilgili kriterlere göre değerlendirilmiştir. Yarım yük otomasyon projesinin de en kısa sürede, en az maliyetle en yüksek kazanımı getireceği belirlenmiştir. Yönetimin desteğiyle, projeye başlanmıştır. PROJE ÖNCELİKLENDİRME MATRİSİ İnovasyon Uygulanabilirlik Maliyet Kazanç Zaman T. Puan Yarım yük otomasyonu 4 4 5 5 5 2000 Hava kaçağı kontrolü 1 5 5 2 5 250 İlave buffer tank eklenmesi 1 5 4 2 4 160 Blowerlarda basınç sabitlenmesi 2 3 4 3 2 144 Sfr 20 Green Oven fırın revizyonu 3 3 1 4 3 108 Şişirme basınçlarının düşürülmesi 1 3 4 2 3 72 Kompresöre invertör takılması 1 3 1 3 4 36 Blower a ARS sistemi otomasyonu 3 3 1 2 2 36 Kompresör dairesine havalandırma yapılması 1 5 1 2 2 20 8
PROJENİN BELİRLENMESİ Kompresör nedir? Emme Basma valfleri? Boş Tam Yük nedir? 9
PROJENİN BELİRLENMESİ Kademe nedir, neden ihtiyaç duyarız? Yarım Yük Nedir? Hava Tankı Hava Tankı 10
Proje KPI Tablosu PEOPLE HEDEFİN BELİRLENMESİ Proje Detaylarının belirlenmesinden sonra, Proje hedefi belirleme aşamasına gelinmiştir; Fabrikamızda hedefler; CUSTOMER CUSTOMER REPUTATION Bir önceki yılda gerçekleşen sonuçlar ve yapılacak olan iyileştirmenin getirisi göz önünde bulundurularak belirlenmektedir. PEOPLE REPUTATION EFFICIENCY & LOW COST EFFICIENCY & LOW COST Bu proje için hedef belirlenirken Orijinal olarak yarım yük otomasyonu bulunan Bellis Morcom kompresörün çalışma değerleri referans alınmıştır. Projeye özel performans göstergeleri oluşturulmuştur. Enerji Performans Göstergeleri 2011 2012 2013 2014 BP Boş yükte çalışma saatinin toplam çalışma saatine oranı % 25 25 25 15 Tam yükte çalışma saatinin toplam çalışma saatine oranı % 75 75 75 60 Yarım yükte çalışma saatinin toplam çalışma saatine oranı % X X X 25,00 Elektrik kullanımı(şişe Şişirme) (şişe / kwh) 30,60 31,55 29,09 31,60 Toplam Enerji Kullanımı (Mj / Lt ürün) 0,23 0,24 0,27 0,259 11
AKSİYON PLANI Risk Değerlendirmesi ABC KOMPRESÖR YARIM YÜK OTOMASYON PROJESİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ No TEHLİKELER OLASILIK (1-5) ŞİDDET (1-5) RİSK (1-25) KONTROL VAR MI? (1-5) RİSK ALTINDAKİ PERSONEL SAYISI ÖNCEKİ KAZALAR TOPLAM PUAN DEĞERLENDİRME 1 Kompresörün Çalışmaması 3 1 3 1 1 0 5 2 Kompresörün verimsiz çalışması 4 1 4 1 1 0 6 3 Kompresörün boşa geçmemesi 2 2 4 1 0 0 5 Çalışmama durumunda eski düzenek devreye alınabilir. Sistemde emniyet valfleri ve sistemi kapatabilecek elektronik kontrol elemanları mevcuttur. 4 5 Kompresörün mekanik hasara uğraması (yağlamama problemi, parçaların aşınması, hava kaçağı, kompresörün piston ve valflerinin ısınma sonucu sarması vb.) Kompresörün elektronik hasara uğraması (Soft starter arızası, uyumsuz çalışma) 1 3 3 1 1 0 5 Projeye sırasında yaşanacak mekanik parça aşınmasına karşın, yedek parça stokları kontrol edilecek ve eksik olan malzemeler şipariş edilecektir. İhtiyaç duyulan parçaların maliyeti yönetime sunulacaktır. 1 4 4 1 1 0 6 12
AKSİYON PLANI Risk analizinin tamamlanmasından sonra zaman diyagramı oluşturulmuştur. 5 adımdan oluşan projemizin 3 ayda tamamlanacağı öngörülmüştür. Her adım sonrası değerlendirme yapılmış ve toplantı tutanağı tutulmuştur. Yönetime projenin ilerleyişi ile her toplantı sonrası bilgi verilmiştir. Projemiz 3 ayda tamamlanmıştır. KAIZEN TOPLANTI TUTANAĞI Tarih 13.03.2014 Toplantı Yeri Kaizen Katılımcılar Memet Sucu, Ahmet Akgür, Aytekin Olcay, Ferdağ Aksu Toplantı Bilgilendirme Emir Tarık Çolak, İhsan İpek Sıra No Alınan Kararlar Odası Sorumlu 1 Enerji kazanımı için düşünülen projelerin teklifleri alınarak, proje liderine ulaştırılacak Tüm ekip 2 Proje için zaman diyagramı oluşturulacak M.Sucu 3 BM kompresördeki yarım yük otomasyonu ile ilgili ölçüm yapılacak F.Aksu 4 2.bir buffer tankına ihtiyaç olup olmadığı yerinde gözlenecek A.Olcay 5 BM Kompresördki yarım yük otomasyonun getirdiği kazanç hesaplanacak A.Akgür Planlanan Zaman Gerçekleşeme Zamanı Yönetime Geri Bildirim Verme Zamanı Ölçüm Zamanı 13
AKSİYON PLANI Projede Kullanılacak Ekipmanların Seçimi ve Siparişi 0-50 bar basınç sensörü Zaman Sayaçları Basınç Transmiteri 10 barlık selenoid valf ve pnömatik bağlantı elemanları 14
AKSİYON PLANI Projenin Uygulanması İhtiyaç duyulan parçalar yerine bağlandıktan sonra Çalışma set değerleri belirlenmiştir. Boş yükte 38 bar, Yarım yükte 35 bar, Tam yükte 33 bar olacak şekilde ayarlanmıştır. 15
AKSİYON PLANI Proje Öncesi Çalışma Şekli Mevcut Durum Çalışma Şekli 16
Sayaçların Bağlanması ve Boş-Tam-Yarım Yükün Ölçümlenmesi Proje uygulamaya konulmadan önce, analizör yardımıyla, kompresörün boşta ve tam yükte çektiği elektrik gücü ölçümlendi. ABC kompresörüne yapılan uygulamadan sonra, kompresörün çalışma saati süresince; boşta, yarım yükte ve tam yükte çalışma süreleri zaman sayaçları bağlanarak ölçülmeye devam edilmiştir. PROJE MALİYETİ 500 Euro ELDE EDİLEN SONUÇLAR-2014 Tarih Çalışma Saat Sayacı Günlük Ç.Saati Y.Yük Boşta Yükte Tarih MART NİSAN MAYIS Çalışma Saat Sayacı Günlük Ç.Saati Y.Yük Boşta Yükte Tarih Çalışma Saat Sayacı Günlük Ç.Saati Y.Yük Boşta Yükte 01.03.14 55381 0 0 0 01.04.14 55612 0 0 0 01.05.14 55852 0 0 0 0 02.03.14 55381 0 0 0 02.04.14 55612 0 0 0 02.05.14 55852 0 0 0 0 03.03.14 55381 0 0 0 03.04.14 55612 0 0 0 03.05.14 55852 0 0 0 0 04.03.14 55381 0 0 0 04.04.14 55612 0 0 0 04.05.14 55852 0 0 0 0 05.03.14 55381 43 11 32 05.04.14 55612 0 0 0 05.05.14 55852 10 4 2 5 06.03.14 55424 23 6 17 06.04.14 55612 2 0 0 1 06.05.14 55862 28 10 4 14 07.03.14 55447 19 5 14 07.04.14 55614 14 2 2 10 07.05.14 55890 17 6 3 9 08.03.14 55466 0 0 0 08.04.14 55628 6 1 1 4 08.05.14 55907 23 8 3 12 09.03.14 55466 0 0 0 09.04.14 55634 0 0 0 0 09.05.14 55930 25 9 4 13 10.03.14 55466 23 6 17 10.04.14 55634 0 0 0 0 10.05.14 55955 0 0 0 0 11.03.14 55489 18 5 14 11.04.14 55634 0 0 0 0 11.05.14 55955 0 0 0 0 12.03.14 55507 0 0 0 12.04.14 55634 0 0 0 0 12.05.14 55955 44 15 7 22 13.03.14 55507 5 1 4 13.04.14 55634 0 0 0 0 13.05.14 55999 0 0 0 0 14.03.14 55512 0 0 0 14.04.14 55634 11 2 2 8 14.05.14 55999 0 0 0 0 15.03.14 55512 0 0 0 15.04.14 55645 14 2 2 10 15.05.14 55999 0 0 0 0 16.03.14 55512 0 0 0 16.04.14 55659 15 2 2 11 16.05.14 55999 0 0 0 0 17.03.14 55512 0 0 0 17.04.14 55674 15 2 2 11 17.05.14 55999 0 0 0 0 18.03.14 55512 0 0 0 18.04.14 55689 15 2 2 11 18.05.14 55999 84 29 13 42 19.03.14 55512 0 0 0 19.04.14 55704 0 0 0 0 19.05.14 56083 24 8 4 12 20.03.14 55512 0 0 0 20.04.14 55704 15 2 2 11 20.05.14 56107 18 6 3 9 21.03.14 55512 0 0 0 21.04.14 55719 6 1 1 4 21.05.14 56125 15 5 2 8 22.03.14 55512 0 0 0 22.04.14 55725 15 2 2 11 22.05.14 56140 23 8 3 12 23.03.14 55512 17 4 13 23.04.14 55740 18 3 3 13 23.05.14 56163 23 8 3 12 24.03.14 55529 23 6 17 24.04.14 55758 15 2 2 11 24.05.14 56186 0 0 0 0 25.03.14 55552 18 5 14 25.04.14 55773 13 2 2 9 25.05.14 56186 21 7 3 11 26.03.14 55570 12 3 9 26.04.14 55786 0 0 0 0 26.05.14 56207 24 8 4 12 27.03.14 55582 21 5 16 27.04.14 55786 20 3 3 14 27.05.14 56231 23 8 3 12 28.03.14 55603 9 2 7 28.04.14 55806 23 3 3 16 28.05.14 56254 24 8 4 12 29.03.14 55612 0 0 0 29.04.14 55829 23 3 3 16 29.05.14 56278 17 6 3 9 30.03.14 55612 0 0 0 30.04.14 55852 0 0 0 0 30.05.14 56295 0 0 0 0 31.03.14 55612 0 0 0 31.05.14 56295 0 0 0 0 MART TOPLAM 231 57,75 173 NİSAN TOPLAM 240 36 36 168 MAYIS TOPLAM 443 155 66 222 % Çalışma Değeri 0% 25% 75% % Çalışma Değeri 15% 15% 70% % Çalışma Değeri 35% 15% 50% 17
ELDE EDİLEN SONUÇLAR Time Series Plot of 2013; 2014; 2015 600 Yıllar 2013 2014 2015 Kompresör Güç kw 500 400 300 390 318 314 Kompresör Ortalama Güç = (kw) Toplam Elektrik Tüketimi(kWH) Toplam Çalışma Saati (H) 200 Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Aylar Ağu Eyl Eki Kas Ara 18
ELDE EDİLEN SONUÇLAR-2015 CUSTOMER Enerji Performans Göstergeleri 2011 2012 2013 2014 BP 2014 ACT 2015 ACT Boş yükte çalışma saatinin toplam çalışma saatine oranı % 25 25 25 15 15 17 KAZANÇ Kwh CO2 Emisyonu (Metrik ton) TL Tam yükte çalışma saatinin toplam çalışma saatine oranı % 75 75 75 60 50 40 2014 278.483 120.539 69.500 Yarım yükte çalışma saatinin toplam çalışma saatine oranı % X X X 25,00 35,00 43,00 2015 262.656 113.689 65.664 Elektrik kullanımı (Şişe Şişirme) (şişe / kwh) 30,60 31,55 29,09 31,60 30,99 32,68 Toplam Enerji Kullanımı (Mj / Lt ürün) 0,231 0,238 0,269 0,259 0,244 0,263 TOPLAM 541.139 234.228 135.164 19
STANDARTLAŞTIRMA VE YAYGINLAŞTIRMA Yapılan çalışmanın tamamlanmasından itibaren enerji koordinatörü tarafından aylık olarak kompresörün boşta ve CUSTOMER yükte çalışma zamanları, çektiği enerji değerleri takip edilmeye başlanmış ve iyileşmeler gözlemlenip ekip ile paylaşılmıştır. Proje sonrası, Yüksek Basınç Kompresörlere ait MEX Bakım kitabındaki bilgiler güncellenmiştir. Cokeport Veri Tabanı kullanılarak projemizin girişleri sisteme yapılmış ve tüm Coca-Cola İçecek fabrikalarına paylaşımda bulunularak projemizi görmeleri sağlanmıştır. 2014 ve 2015 de 3 kez yapılan MEX eğitimlerinde, yurtiçi ve yurtdışından gelen toplamda 37 katılımcıya konuyla ilgili eğitim verilmiştir. Bu projenin başarıya ulaşması sonrasında, aynı uygulama, fabrikamızdaki diğer kompresörlerden birine daha uygulanmıştır. Ayrıca, pet üretim uzman formeni arkadaşımız, aynı projeyi Sapanca Su fabrikasındaki kompresöre de uygulayarak projeyi yaygınlaştırmıştır. 20
STANDARTLAŞTIRMA VE YAYGINLAŞTIRMA Sistemin bakım modülüne entegrasyonu sağlanmış olup, periyodik kontrolleri ve bakımları SAP üzerinden yapılmaktadır. Makine Çalıştırma Talimatı ÇT013 Revizyon 2 doküman numarasıyla sisteme kayıt edilmiştir. SAP bakım modülünde, M4 bildirimi içerisine proje işlenerek, yapılan iyileştirme kayıt altına alınmıştır. 21
ÇALIŞMA TEKNİKLERİ / YÖNTEMİ Fabrikamızda 1998 İPK metodunun kullanımıyla başlayan problem çözme teknikleri maceramız, sırasıyla; L6ơ (Yalın 6 Sigma) TPM, 5S, MEX, OE, CUSTOMER TRIZ ve KAIZEN yaklaşımlarının sistemimize entegre edilmesiyle devam etmektedir. Ayrıca bunlara entegre olarak; Zaman Serisi, Histogram, proje önceliklendirme matrisi Pareto Şeması, Balık Kılçığı, Beyin Fırtınası Risk analizi metodları kullanılmaktadır. Yıllar Kaizen Projeleri L6ơ Projeleri 2006 7 x 2007 17 x 2008 41 1 2009 74 1 2010 30 1 2011 91 3 2012 35 6 2013 62 3 2014 85 3 TOPLAM 442 18 22
YÖNETİMİN DESTEĞİ CUSTOMER 23
TEŞEKKÜRLER 24