BÖLÜM 6: Görme v Editörün Sunuşu Ç ok güzel bir deyişi, geliştirerek sunuşa başlamak istiyorum. Yarım hekim, insanı candan eder ve yarım psikolog insanı akıldan eder. Neil R. Carlson, psikoloji, psikolojik danışmanlık ve tıp öğrencilerine ve bu alanda çalışan meslek mensuplarına; davranışın nörolojik temelleri ile ilgili çok önemli bilgiler sunuyor. Bu kitabı okumadan ve içeriğini tam olarak özümsemeden psikoloji ve fizyoloji ile bilgiler yerine oturmayacak ve eksik kalacaktır. Üç yıl önce Nobel in Genel yayın yönetmeni Sn. Nevzat Argun la, Öğrenme Teorileri kitabını yayına hazırladığımız zaman aramızda şöyle bir konuşma geçmişti: Hocam, fizyolojik psikoloji alanında öğrencilerin yararlanabileceği hiçbir kitap yok, bu konuda büyük bir boşluk var. demişti. İşte o zaman içime bir kor düştü, bu kor beni yakmaya başladı ve bu boşluğu hangi kaynağın doldurabileceği konusunda bir yıllık bir araştırma yaptım ve size çevirisi sunulan bu kitabın 7. basımına ulaştığımda bu kaynağın, bu alandaki boşluğu dolduracak en temel eser olduğuna karar verdim. Sonra Nobel tarafından hızla 2011 yılında basılan 8. basımın telif hakları alındı. Çeviri ekibini oluşturduk; yılmadan, yoğun bir tempo ile çalışmaya başladık. Gözden Geçirilmiş Yeni Basım Bu kitap, tüm dünya ülkelerinde ve ülkemizde hem psikoloji bölümlerinde hem de tıp fakülteleri ve psikolojik danışmanlık bölümlerinde okutulan ve çok aranan bir temel kaynak olmuştur ve alanda önemli bir boşluğu doldurmuştur. Gözden geçirilmiş bu yeni basımda, değerli okuyucularımızdan gelen geri bildirimler doğrultusunda kitapta kullanılan kavramlar yeniden gözden geçirildi; kavram, anlatım ve gramer düzeltmeleri yapıldı. Özellikle geri bildirimlerini bizimle paylaşan Prof. Dr. Duran Çakmak'a değerli katkıları için teşekkür ediyorum. Bu basımda anlatım ve gramer düzeltmelerini gözden geçiren Gönül Ekici ve dizgide yapılan düzeltmeleri işleyen Hamide Yalçın'a katkıları için teşekkür ediyorum. Yrd. Doç. Dr. Muzaffer Şahin Ekim 2014 v
Teşekkür Bu kitapla ilgili çalışma, araştırma dönemi dâhil üç yıl sürdü. Özellikle 2010 da başlayan çeviri çalışması 2011 de çok yoğun bir tempo ile devam etti. En büyük motivasyon kaynağım, bu alanda eğitim gören ve çalışan, insanlara yardım ve hizmet etmeye kendilerini adamış; onların sağlıklı bir yaşam sürdürmesini amaçlayan meslektaşlarıma ve öğrencilere bu bilgileri sunarak, özverili çalışmalarına katkıda bulunmaktı. İlk olarak bu kitapla ilgili araştırmalarım sırasında ABD de psikoloji lisans eğitimini tamamlayan ve psikoloji bölümünde yüksek lisans yapan öğrencim Damla Doğan Karaburun, oradaki fizyoloji hocaları ile bağlantı kurdu ve bu kitabın ABD de bu alanda yazılmış en önemli kitap olduğu bilgisini benimle paylaştı. Daha sonra çeviri ekibini oluşturmaya başladım. Bu çalışmada pek çok insanın desteği ve katkısı oldu. Yrd. Doç. Dr. Nihal Büyük Uslu, Doç. Dr. Neşe Akış la bağlantı kurmamı sağladı, ekibin oluşmasına katkı sağlayan Doç. Dr. Neşe Akış a teşekkür ediyorum. Çeviri ekibine ilk katılan Uzman Pedagog, Elif Koca Erol oldu, bir bölümün çevirisini hayatında büyük değişimlerin yaşandığı bir sırada, çok yoğun işlerinin arasında tamamladı; destek ve katkıları için teşekkür ediyorum. Erzurum, Oltu Devlet hastanesinde ruh hastalıkları bölümünde çalışan Psikiyatrist Dr. Utkan Tiyekli, dört bölümü hızlı ve mükemmel bir üslupla belirlenen süre içinde tamamlayarak bu çalışmaya çok büyük ve nitelikli bir katkı sağladı; katkıları için teşekkür ediyorum. Okyanuslar ötesinde olmasına karşın, her an ve hızlı bir iletişim içinde olan bölümlerin çevirilerini belirlenen tarihten önce ve büyük bir özenle tamamlayan, daha önce National Insititutes of Health (NIH) ve Koç Üniversitesi'nde Postdoctoral Fellowship olarak çalışan Adli Bilimler Doktoru Gülnaz Tatlıcı Amerika da çalışmalarını sürdürürken üç bölümü çevirerek katkıda bulundu; bu değerli katkıları için Dr. Gülnaz Tatlıcı ya teşekkür ederim. Marmara Üniversitesinde çalışan değerli meslektaşım Seval Erden İmamoğlu iki bölümün çevirisini büyük bir özen ve titizlikle yaptı; katkıları ve özeni için teşekkür ediyorum. Çeviri ekibine Arel Üniversitesinden değerli dört meslektaşım katıldı: Yrd. Doç. Dr. Ferzan Curun 1,5 bölümün çevirisi ile özellikle duygu bölümünü severek ve büyük bir coşku ile çevirdi, Medipol Üniversitesinde çalışmaya başlayan Yrd. Doç. Dr. Nihal Büyükuslu 1,5 bölümü çevirdi, özellikle ilk bölümde çok titiz bir çalışma yaptı. Beslenme ile İlgili Davranışlar bölümünde Yrd. Doç. Dr. Ferzan Curun la iş birliği içinde güzel bir çalışma yaptılar; kendilerine katkıları için teşekkür ediyorum. Yrd. Doç. Dr. Alper Engeler bir bölümü çok güzel bir üslupla çevirdi, sonra çok titiz bir kontrol yaptı, katkıları için teşekkür ediyorum. Öğretim Görevlisi Uzman Klinik Psikolog Ceylin Özcan, ekibe sonradan katıldı. Hızlı ve güzel bir çeviri ile son bölümü çevirdi; değerli katkısı için teşekkür ediyorum. Gülhane Askeri Akademisinden Uzman Psikolog Selgün Yüceil ve Yrd. Doç. Dr. Fahriye Oflaz, birlikte İkinci Bölümü büyük bir özenle çevirdiler, son kontrolleri de büyük bir titizlik içinde yaptılar; bu katkıları için kendilerine teşekkür ediyorum. Barış Toptaş, ön söz bölümünü çevirerek, Damla Doğan Karaburun ise indeks bölümünü çevirerek katkı verdiler; bu katkılar için kendilerine teşekkür ediyorum. Son olarak eşim Nilbahar Şahin e teşekkür etmek istiyorum; bu çalışmalar yüzünden yaz tatilinden vazgeçtik, cumartesi, pazar yoğun bir şekilde çalıştım, evin bütün sorumluluklarını tek başına üstlenerek bana destek verdi. Bu çalışmada benim kadar onun da emeği var; kendisine sevgi ve teşekkürlerimi ifade ediyorum. Çeviri editörü olarak gelen her bölümü tekrar tekrar inceledim ve dil birliğinin sağlanmasına çoğunlukla özen gösterdim. Ayrıca çok teknik olan Latince isimleri, ben ve arkadaşlarım mümkün olduğunca Türkçeleştirmeye çalıştık. Bölümleri çeviren arkadaşların, zaman zaman bazı terimler için farklı farklı karşılıklar kullanma isteklerini de kabul ettim. Bu yaklaşımla, ilk kez bu terimlerle karşılaşan okuyucuların yeni kaynaklarda farklı terimlerle karşılaştıklarında daha kolay anlayabileceklerini düşündüm. Fizyolojik psikoloji kitabının çevirisi ile ilgili ilk paylaşımı yaptığı, kitabın yayın haklarının alınmasında ve çalışmanın her aşamasında verdiği destek için Genel Yayın yönetmeni Sn. Nevzat Argun a; her konuda her türlü desteği veren, çalışmaları organize eden Yayın Koordinatörü Sn. Pınar Gülter e; kitabın mizanpajını başarıyla yapıp kitabın orijinal formundan daha güzel bir form hazırlayan Sn. Zehra Çidam a; son redaksiyonlarda değerli katkılar veren Sn. Naim Dilek e katkıları için teşekkür ederim. Kapak ve Jenerik çalışmalarını ince bir estetik anlayışla yapan Sn. Mehtap Yürümez e katkıları için teşekkür ederim. Bu kitabı sizlere sunarken edinilen bilgilerle hizmet sunduğunuz, sunduğumuz insanlara daha yararlı olabileceğinize, olabileceğimize tüm kalbimle inanıyorum. Çeviri Editörü: Muzaffer Şahin Ph.D. vi
Ön Söz Hayatım boyunca, işlerin nasıl yürüdüğünü bilmek istedim. Çocukken, saatleri, radyoları, annemin dikiş makinesini ve ilgimi çeken diğer hünerli aygıtları söküp parçalarına ayırır, içlerinde ne olduğuna bakardım. Ailemin desteğiyle, bu alışkanlığım daha da büyüdü (ya da en azından, parçaları tekrar bir araya getirmem şeklinde düzeldi), ancak hâlâ merakım devam ediyor. Kolej günlerimden bu yana, bildiğimiz en karmaşık makine parçası hakkında bulabildiğim kadarını bulmaya çalıştım: İnsan beyni (hakkında). Bugün, Sinirbilim araştırmasının alanı çok faal ve üretkendir. Büyük sayıda bilim insanı git gide daha ileri yöntemler kullanarak ve daha ilginç sonuçları elde ederek, davranış fizyolojisini anlamaya çalışıyor. Onların bulguları, benim daha fazla yazmama yardımcı oluyor. Onların adanmışlıklarına ve çalışkanlıklarına hayranım ve onlardan edindiğim bilgiler sayesinde bir şeyler söyleyebiliyorum ve bu yüzden onlara teşekkür ediyorum. Onların çabaları olmadan, bu kitabı yazamazdım. Bu kitabın ilk basımını, izlenecek yolu öğreten ve insanlar üzerine yapılmış en vurgulu çalışma olan Davranış Fizyolojisi nin daha özlü sürümünü isteyen meslektaşlarımın ricasıyla yazdım. Bu kitabın ilk bölümünde esaslar (temeller) üzerine; Bilim Alanın Tarihi, Nöronların, Nöroanatominin, Psikofarmakolojinin ve Araştırma Yöntemlerinin Yapısı ve İşlevi konularına değiniliyor. Bölüm 2 ise, girdi ler hakkında; Duyusal Sistemler konusu ele alınmaktadır. Bölüm 3'te motiv davranış adını verebileceğimiz kavrama değiniliyor: Uyku, Üreme, Duygu ve Beslenme. Dördüncü Bölümde, öğrenme ve sözlü iletişim konularını ele alınıyor. Son bölüm ise, nörolojik ve ruhsal bozukluklar üstünde duruluyor. Bu Basımdaki Yenilikler Tabii ki, bu kitaptaki bütün bölümler yeniden gözden geçirildi. Meslektaşlarım kitabımda belirtmem için ilginç araştırma sonuçları sağlayarak, beni oldukça meşgul ettiler. Aşağıdaki listeler, bu kitapta bulunacak yeniliklerden bazılarını içermektedir: Yeni Bulgular Beyin ölçüsünü kontrol eden genler Asetaminofen faaliyeti Lif sistemindeki difüzyon geriliminin görüntülenmesi Görsel ilişki korteksindeki renk küreciklerinin keşfi Acıya karşı kalıtımsal (doğuştan) duyarsızlığa neden olan genin keşfi Annelik davranışının değiştirilen nöral kontrol bölgesi Ahlaki kararları sağlayan beyin mekanizmaları Beden duruşu ve duygusal ifadeler Bariatrik cerrahinin anoreksik peptidlerin salgılamasına etkileri Bildirimsel olmayan öğrenmede bazal gangliyonların rolü AIDS-Bunaklık karmaşasının nedenleri Şizofreninin ilerleyişinde D vitamini eksikliğinin muhtemel rolü Etik dışı davranışlarda telâfi alışkanlıkları Otistik bozukluklarda beyin patolojisi xv
xvi Ön Söz Yeni Konular Dilde bulunan yağlı asit dedektörlerinin kanıtı Yordamsal ve bildirimsel öğrenmede uykunun etkisi Beynin REM uykusu kayıt süreci Ventromedial-Ön lob korteksinin sosyal kuralların ihlalinde tepkinin rolü Somato duyu sisteminin duygusal tanıma ve empatideki rolü İleri düzey açlığa ilişkin anoreksik belirtiler Yeni anoreksi tedavisi Hipokampus'ten neokorteks e anı transferi Görsel kelime-form alanının tanımı Ketojenik diyet ve nöbet bozuklukları (epilepsi) tedavisi için yapılan 2-DG deneylerinin gelişimi Beyin-bilgisayarı, bilgisayar kontrollü araçları yönetmekle karşı karşıya Huntington hastalığının tedavisi için küçük RNA ların iletilmesi üzerine hayvan araştırmaları Anksiyete bozukluklarının yeniden örgütlendiği bölge Travma sonrası stres bozukluğunda 5-HT taşıyıcıları Bağımlılık davranışında sırt striatumunun rolü İnsular korteksin nikotin bağımlığındaki rolü Bağımlılık tedavisinde yeni test edilen ilaçlar Uçuş duyarlığının sigara alışkanlığındaki rolü Öğrenme Stratejileri Öğrenme stratejisinin kitap boyunca akıp giden bu ana fikir, davranışsal sinirbilim araştırma bulgularının gündelik hayata uygulanabilmesine yardımcı olması için yaratıldı. Örneğin, Bölüm 1'de Öğrenme Stratejileri, Bölüm 5'te Araştırmanın Yöntem ve Stratejileri adlı bölümleri bulacaksınız. Bu şaşırtıcı araştırma metotları listesiyle daha önce karşılaşmadığınızı fakat bir araştırma projesinin ilerleyebildiği yolu oluşturan varsayımsal incelemeleri düzenli bir hâlde göreceksiniz. Her adımda inceleme, içerikte bulunan ve devam eden programa uygulanabilecek belirli bir prosedürü resmeder. Her bölümde art arda gelen kısımlar, bölüme ele alınan konuya ilişkin uygun bir tahlil sağlayan genel bir bakış açısı sağlar. Öğrenme Hedefleri: Her bölüm, aynı zamanda çalışma rehberinin çerçevesini de belirleyen bir öğrenme hedefi listesiyle başlar. Ön Söz: Her bölüm, olayın (durumun) nörolojik bir bozukluk mu yoksa sinirbilimsel bir mesele mi olduğunu tarif eden bir giriş ile başlar. Son Söz: Bölümün sonunda son söz, girişte yükselen meseleyi, okuyucunun bölüm boyunca edindiklerini veya ilgili başlıkta tanıtılan argümanlar ile çözüme ulaştırır. Ara Özet: Ara özetler, kitabın her bir ana bölümünü takip eder. Özetler, sadece işe yarar görüşler sağlamaz; aynı zamanda her bir bölümü kontrol edilebilir gruplara ayırır. Düşündüren Sorular: Çoğu ara özeti, bu düşündüren sorular izler. Sorular öğrencilerin bir önceki bölümde öğrendikleri üzerine düşünmelerine olanak sağlar. Kavramlar: Kavramların tanımı metnin kenar kısımlarında, bu kavramların ile ilgili ilk defa tartışıldığı sayfada yer almaktadır.
Ön Söz xvii Anahtar Kavramlar ve Önerilen Kaynaklar: Her bölüm, hızlı bir gözden geçirme için "Anahtar Kavramlar" ve parçada tartışılan konu hakkında daha fazla bilgi sağlayan "Önerilen Kaynaklar" kısımları ile sonlanır. Pedagojik Olarak Sanatın Sesi Bu kitaptaki resim çalışmalarına, I-Hua Grafik ten Jay Alexander imza attı. Jay ve ben, yıllardır benim kitaplarım üzerine çalışıyoruz. Bence iş birliğimizin sayesinde bu denli açık, ilgi uyandırıcı ve pedagojik olarak etkili çizimler ortaya çıktı. Eğitimciler İçin Ekler Deneyimli tüm eğitimciler için çeşitli ilâvelere ulaşılabilir. MyPsychkit (www.mypsychkit.com): MyPsychkit, öğrenciler için çalışma araçları sunarak, Davranışçı Sinirbilim in esaslarını açık ve derinlemesine anlamalarına yardımcı olan yeni bir çevrimiçi kaynaktır. MyPsychkit Nörofizyoloji (Nöral İletişim, Eylem Potansiyeli, Sinapslar ve Postsinaptik Ötesi Potansiyel), Nöroanatomi (Döndürülebilir Beyin, Beyin Dilimleri ve Beyin zarı ile Beyin Omurilik Sıvısı), Psikofarmakoloji, Araştırma Yöntemleri, İşitme, Hafıza, Sözel İletişim ve Otizm ile ilgili animasyon modülleri içerir. MyPsychKit ayrıca, kendinizin hesaplayabileceği alıştırma testleri, etkileşimli açıklayıcı terimler sözlüğü şeklinde okuma fişleri ve araştırma yazımı sırasında öğrencilere yardımcı olan Research Navigator a giriş hakkı içerir. Eğitmen Kılavuzu: Utah Üniversitesi nden John C. Churchwell tarafından yazılan bu kılavuz, sınıf hazırlığı ve yönetimi için bir araç sunar. Her bir parça, kullanışlı ilâvelere, öğretim hedeflerine ders materyaline, gösterim/aktivitelere ve güncelleştirilmiş video, medya, okuma önerileri ile internet kaynaklarına detaylı pedagojik bilgi bağlantısı veren "Kavram Kartları'nı içerir. Test Bankası: Teksas Ziraat ve Makine Üniversitesi nden Paul Wellman tarafından yazılan bu kaynak, hedef ana kavramlara yönelen sorular içerir. Her parça yaklaşık çoktan seçmeli, doğru/yanlış, kısa cevap ve her biri sayfa referansı, zorluk derecelendirmesi ile tür hedefi içeren makalelerden oluşan 100 soru içerir. Test Bankası nın bilgisayar ortamına aktarılmış sürümü, öğretmenlere kolayca quiz ve sınav oluşturup baskı formunda edinebileceği, güçlü bir değerlendirme-geliştirme programı olan Pearson MyTest inde ayrıca ulaşılabilir. Çevrimiçi edinilebilen sorular ve testler, eğitmenlere her yerde ve her zaman büyük bir esneklik ve değerlendirme imkânı verir. Eğitmenler var olan soruları düzeltme, değiştirme ve saklama yetkisine sahip olabilir. - PowerPoint Sunumu: Pennsylvania daki Edinborough Üniversitesi nden Grant McLaren in hazırladığı bu interaktif araç, parçalarda bulunan anahtar noktaları paylaşarak, ders gelişimini ve sınıf tartışmalarını kolaylaştırır. - Fizyolojik Psikoloji Slaytları: Allyn & Bacon ın Fizyolojik Psikoloji ana metinlerinde bulunan slayt paketi yaklaşık 100 renkli görüntülü asetat içerir. Öğrenciler İçin Ekler MyPsychkit (www.mypsychkit.com): MyPsychkit, öğrenciler için çalışma araçları sunarak, Davranışçı Sinirbilim in esaslarını açık ve derinlemesine anlamalarına yardımcı olan yeni * Editörün Notu: Kitapta bazı web sayfalarına ilişkin erişim adresleri bulunmaktadır. Bu adreslere erişim konusunda yaşanacak sorunlar yayınevinin sorumluluğunda değildir.
xviii Ön Söz bir çevrimiçi kaynaktır. MyPsychkit Nörofizyoloji (Nöral İletişim, Eylem Potansiyeli, Sinapslar ve Sinaptik Ötesi Potansiyel), Nöroanatomi (Döndürülebilir Beyin, Beyin Dilimleri ve Beyin zarı ile Beyin Omurilik Sıvısı), Psikofarmakoloji, Araştırma Metotları, Duyma Sınavı, Hafıza, Sözel İletişim ve Otizm ile ilgili animasyon modülleri içerir. MyPsychKit ayrıca, kendinizin hesaplayabileceği alıştırma testleri, etkileşimli açıklayıcı terimler sözlüğü şeklinde okuma fişleri ve araştırma yazımı sırasında öğrencilere yardımcı olan Research Navigator a giriş hakkı içerir. Çalışma Rehberi: Irvine, California Üniversitesi nden Heather Dickinson-Anson tarafından yazılan bu çalışma kitabı, her parçada bulunan öğrenme hedefleri, kişisel testler ve çapraz bulmacalarla çalışma alışkanlığına yönelik bir taslak sağlar. Öğrenme sürecine aktif katılıma yönelik Davranışsal-Sinirbilim prensiplerini anlamaya yardımcı olur. Fizyolojik Psikoloji öğrenmenin önemli aşamalarından biri de yeni kelimeler öğrenmektir. Bu çalışma rehberi içerdiği bir yüzünde terim, diğer yüzünde tanımları yazan, kavrama kartları ile bu sürece destek verecektir. Allyn & Bacon Fizyolojik Psikoloji Çalışma Sitesi (www.abphysio.com): Davranışsal- Sinirbilim üzerine düzenli ana başlıklar ile Allyn ve Bacon, Fizyolojik Psikoloji Çalışma Sitesi alıştırma testleri, web bağlantıları ve okuma fişleri içerir. Fizyolojik Psikoloji Çalışma Kartları: Allyn ve Bacon ın çalışma kartları çalışmayı daha kolay, etkili ve keyifli hâle getirir. Konu bilgisi en temel ayrıntılarına kadar, öğrencilere konu esaslarını çabuk gözden geçirecek ve kavrayacak şekilde, sınavlara hazırlık için düzenlenmiştir. Sonuç Olarak Sinirbilim üzerine yapılan araştırmaların hızlı gelişimine ayak uydurmaya çalışmak eğitmenler ve ders kitabı yazarları arasında bir çekişmeye neden olmaktadır. Eğer bir öğrenci, o anki olgulara olan inancımızı kolayca hatırlarsa, oradan modası kolay geçen bilgi ile ayrılması daha çabuk olacaktır. Bu kitapta, okurların araştırmaların bize sunduğu temel fizyolojik süreçler hakkında arka plan oluşturacak yeterli miktarda materyal ve bilgi sunmaya çalıştım. Bu kitabı ilginç ve bilgi verici çerçevede tasarladım. İleriki çalışmalara sarsılmaz bir zemin oluşturması için gayret ettim. Gelecek konuları henüz almamış öğrenciler, kendi davranışlarını daha iyi ve tatmin edici olarak anlayabilmeliler. Ayrıca öğrenciler, bireyin amacına, ruh hâline veya davranışına etki eden bozukluklarla ilişkili tıbbi gelişmeleri uygulamada keyif alacaklardır. Umarım insanlar, bu kitabı dikkatlice okur ve bu yolla insan davranışlarını yeni bir ışık altında algılarlar. Teşekkür Bu kitabın eksiklikleriyle ilgili suçlamaları kabul etmeme rağmen, bu yeni basım ve Davranış Fizyolojisi kitabının 10. Sürümü için kendi çalışmalarının eş basımlarını, yer verdiğim konu önerilerini, bu kitap için yeniden oluşturulan fotoğraflarını ve bir önceki basımda bulunan noksanlıkları bana gönderdikleri için meslektaşlarıma teşekkür etmek istiyorum. Bu basım için yorumlarından dolayı aşağıda adı geçen arkadaşlarıma teşekkür ederim: Danny Benbassat, George Washington Üniversitesi Robert Berks, Granite State Koleji Stacy Birch, Brockport SUNY Koleji Melissa Burns-Cusato, Centre Koleji Patty Costello, Gustavus Adolphus Koleji Eleanor Downey, Lewis-Clark State Koleji Nukte Edguer, Brandon Üniversitesi
Ön Söz xix Edward Fox, Purdue Üniversitesi David Ludden, Lindsey Wilson Koleji Donald Sweet, St. Catherine Koleji Steve Weinert, Cuyamaca Koleji Allyn ve Bacon daki insanlara da teşekkür etmek isterim. Yardımlarını, desteğini ve cesaretini veren editörüm Susan Hartman a; kitabı okuyup yorumlarını gönderen meslektaşlarımın yorumlarını ve önerilerini derleyen Yazı İşleri asistanım Mary Lombard a; Çalışma Rehberi, Eğitmen Kılavuzu, Test Bankası ve PowerPoint sunumları gibi ikincil materyallerin üretimini denetleyen Kara Kikel e; bu kitabı oluşturan ekibi bir araya getiren Yapım Editörü Karen Mason a; kitabın oluşumunu idare etmedeki hünerli yeteneklerini gösteren Barbara Gracia ya teşekkür etmek istiyorum. İnanılmaz derecede sıkışık olan takvimde, her şeyi zamanında yaptı. Çok az insan, böylesi yüzlerce resimleme içeren ve benim gibi titiz bir yazarın kitabının yapım editörlüğünün ne denli zor, talepkâr, zaman harcayan bir iş olduğunun farkındadır. Ona, yaptığı her şey için teşekkür ediyorum. Deidre Schaefer, Yazı İşleri asistanlığı yapt; başkaları baskıda görmeden, benim yaptığım tüm yazım yanlışlarını düzeltmemi sağladı. Karım Mary ye, desteği için teşekkür etmeliyim. Yazmak yalnız bir yolculuktur; çünkü kişi, günün pek çok saatinde düşünceleriyle yalnız kalmak zorundadır. Ona okumam, düşünmem ve yazmam için kendisini ihmal ettiğimi hissettirmeden bana zaman verdiği için teşekkür ediyorum. Okuyucuya Umarım bu kitabı okurken, sadece beyin hakkında daha fazlasını öğrenmez, aynı zamanda onun ne denli mucizevî bir organ olduğunu takdir edersiniz. Beyin, inanılmaz derecede karmaşık ve belki de anlayabilmemiz için en kayda değer ögedir. Bu kitabı yazarken, öğrencilerle konuştuğumu, onlara klinisyenlerin ve araştırma bilimcilerinin hikâyelerini anlattığımı hayal ettim. Varlığınızın yazma sürecimdeki yalnızlığımı en aza indirgediğini bilin. Umarım diyalogumuz devam eder. Lütfen kitapla ilgili beğendikleriniz ve beğenmedikleriniz hakkında bana yazın. E-posta adresim nrc@psych.umass.edu. Eğer yazarsanız, bu iletişimi iki yönlü kılabiliriz.