Petrol sözcüğü, Latince de taş anlamına gelen petra ile yağ anlamına gelen oleum sözcüklerinden oluşmuştur (Petra oleum= Petrol).



Benzer belgeler
PETROL VE PETROL ÜRÜNLERĐ

MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 3

Soru 5) Pistonun, silindir içersinde iki ölü nokta arasında yaptığı tek bir harekete ne denir? a) Çevrim b) Vakum c) Basma d) Zaman

İçten yanmalı motorlarda temel kavramlarının açıklanması Benzinli ve dizel motorların çalışma prensiplerinin anlatılması

Serüveni 7.ÜNİTE Endüstride -CANLILARDA ENERJİ hidrokarbonlar

MOTORLU ARACI OLUŞTURAN KISIMLAR

Temel Motor Teknolojisi

BENZİN MOTORLARI. (Ref. e_makaleleri, Rafineri Prosesleri)

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

Halit YAŞAR. Doç. Dr. Makina Mühendisliği Bölümü Otomotiv Anabilim Dalı Öğretim Üyesi

HİDROKARBONLAR ve ALKANLAR. Kimya Ders Notu

OTOMOTİV TEKNOLOJİLERİ

SÜLEYMAN DEMĠREL ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ MAKĠNA MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ MOTORLAR LABORATUARI DENEY FÖYÜ DENEY ADI MOTORLAR DENEYĠ

SU ÜRÜNLERİNDE MEKANİZASYON

BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE LABORATUVAR DERSİ. Yakıt Püskürtme Sistemleri Deneyi

DENİZ MOTORLARI. e. Egzoz Sistemi Motor içinde yanma sonrası oluşan kirli gazların dışarı atılmasını sağlayan sistem.

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MOTORLAR LABORATUARI

İÇTEN YANMALI MOTORLARIN ÇALIŞMA PRENSİPLERİ DİZEL MOTORLARI

1. Doğalgaz nedir? 2. Doğalgaz nasıl oluşur?

KÖMÜR BİTÜMLÜ ALT BİTÜMLÜ. Termal Buhar Kömürü Elektrik enerjisi üretimi, çimento sanayi, vs

8. Silindirlerin Düzenleniş Şekline Göre

İÇTEN YANMALI MOTORLAR 2. BÖLÜM EK DERS NOTLARI

ANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA M.Y.O. ENERJİ YÖNETİM VE POLİTİKALARI ÖMER FATİH TUĞLUCA

MAKİNE VE TEÇHİZAT İŞLERİNDE İSG

HİDROKARBONLAR I ÖRNEK 1

MOTOR BĐLGĐLERĐ. *Karbüratörde avans, rolanti ayarı (büyük vida ve küçük vida ile yapılır)

Bölüm 2 Kirletici Maddelerin Oluşumu

MAKİNE VE MOTOR DERS NOTLARI 4.HAFTA

ALKANLAR FİZİKSEL VE KİMYASAL ÖZELLİKLERİ

KİMYA-IV. Alkanlar (2. Konu)

(I) SAYILI LİSTE (A) CETVELİ

(I) SAYILI LİSTE (A) CETVELİ

(I) SAYILI LİSTE (A) CETVELİ Vergi Tutarı (TL)

Yarışma Sınavı. 5 Hangisi direksiyon sisteminin parçası değildir? A ) Pitman kolu B ) Rot C ) A Çatalı D ) Kampana E ) Kremayer

Buji ile ateşlemeli motorlar için teorik çevrimin (Hava Standart OTTO çevrimi) Sıkıştırma ile ateşlemeli motorlar için teorik çevrimin (Dizel Teorik

Oktanı (RON) 98'den az olanlar (Kurşunlu normal benzin) (Kurşunlu süper benzin) (İçindeki kurşun miktarı litrede 0,013 gramı geçenler)

TAMGA ENDÜSTRİYEL KONTROL SİSTEMLERİ LTD.ŞTİ., ENERJİ YÖNETİMİNDE SINIRSIZ ÇÖZÜMLER SUNAR. HOŞGELDİNİZ

Otto ve Dizel Çevrimlerinin Termodinamik Analizi. Bölüm 9: Gaz Akışkanlı Güç Çevrimleri

ÖLÇÜ BİRİMİ Havagazı, sugazı, fakir gaz ve benzeri gazlar (petrol gazı ve diğer gazlı hidrokarbonlar hariç) m 3 15

HİDROKARBONLAR HİDROKARBONLAR 2. AROMATİK 1. ALİFATİK HİDROKARBONLAR HİDROKARBONLAR TEK HALKALI (BENZEN VE TÜREVLERİ) DOYMAMIŞ

PERFORMANS İYİLEŞTİRİCİ KATKILAR. WÜRTH ün yüksek kaliteli katkı ürünleri aracınızı korur, bakımını sağlar ve performansını arttırır.

İÇERİK. Amaç Yanma Dizel motorlardan kaynaklanan emisyonlar Dizel motor kaynaklı emisyonların insan ve çevre sağlığına etkileri Sonuç

(İçindeki kurşun miktarı litrede 0,013 gramı geçmeyenler)

ÇALIŞMA YAPRAĞI KONU ANLATIMI

MOTORLAR VE TRAKTÖRLER Dersi 3

(I) SAYILI LİSTE (A) CETVELİ (Yeni) Vergi Tutarı (TL) (Eski) Vergi Tutarı (TL) Birimi. (Hafif yağlar ve müstahzarları)

(I) SAYILI LİSTE (A) CETVELİ Vergi tutarı (TL)

(İçindeki kurşun miktarı litrede 0,013 gramı geçmeyenler)

(A) CETVELİ. Yeni Vergi Tutarı (TL) Vergi Tutarı (TL) Birimi. (Hafif yağlar ve müstahzarları) Özel bir işleme tabi tutulacak olanlar (Yalnız nafta)

(I) SAYILI LİSTE (A) CETVELİ

OTOMOTİV TEKNOLOJİLERİ

SİRKÜLER RAPOR

(I) SAYILI LİSTE. (Hafif yağlar ve müstahzarları) Özel bir işleme tabi tutulacak olanlar 0

LPG ve Doğal Gaz Yakıt Sistemleri

MAKİNE VE MOTOR DERS NOTLARI 9.HAFTA

AROMATİK BİLEŞİKLER

I SAYILI LİSTEAYILI CETVEL (A) CETVELİ. (Oktanı (RON) 98 veya daha fazla olanlar) Kurşunsuz benzin 98 oktan 1,6135 Litre

ORGANĠK BĠLEġĠKLER. 2. ÜNİTE 6. Bölüm

ENDÜSTRİDE VE CANLILARDA ENERJİ HAZIRLAYAN FEHMİ GÜR

1)Isı ve Sıcaklık farklıdır Sıcak Madde Soğuk Maddeyi İletir

Rafinasyon Ürünleri. Yakıt olarak kullanılan petrol ürünleri

Tarihli Resmi Gazete 2009/15725 Sayılı BKK

MM430 MOTORLAR MOTOR YAPISI

Organik Bileşiklerin Sınıflandırılması - Alkanlar. Prof. Dr. Arif ALTINTAŞ

23.Araçta motor yağı kontrolü hangi bakımda yapılır? a) Günlük b) Haftalık c) Aylık d) Yıllık

İstanbul, DUYURU NO:2011/23

Motorin. o Dizel motorlarda kullanılan, ham petrolün C de damıtılmasıyla elde edilen, özgül ağırlığı 0,89 kg/dm 3 olan yakıttır.

Bölüm 3 Motor Çalışma Koşullarının Emisyonlara Etkisi

Uçak motorunun ana fonksiyonu uçağa gereken hareketi sağlamaktır. Motorun uçaktaki diğer fonksiyonları ise

Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Buca/İZMİR. Yanma. Prof.Dr. Abdurrahman BAYRAM

SİRKÜLER 2016/30 (I) SAYILI LİSTE (A) CETVELİ. (Hafif yağlar ve müstahzarları) (İçindeki kurşun miktarı litrede 0,013 gramı geçmeyenler)

Gemi Diesel Motorları

T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI EĞİTİM TEKNOLOJİLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Ölçme Değerlendirme ve Açıköğretim Kurumları Daire Başkanlığı

SÜRDÜRÜLEBİLİR ENERJİ VE HİDROJEN ZEYNEP KEŞKEK ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ

Sayı: VERGİ SİRKÜLERİ

7. Krank Mili 8. Biyel Kolu 9. Pistonlar 10. Segmanlar 11. Kam Mili 12. Subaplar

Sirküler: 2016/14 İstanbul, Konu: KDV Oranlarında ve ÖTV Tutarlarında Değişiklik Yapan Bakanlar Kurulu Kararı

Kömür ve Doğalgaz. Öğr. Gör. Onur BATTAL

KİMYA-IV. Alkenler (3. Konu)

Direkt Enjeksiyonlu Araçlara LPG Dönüşümü. Hazırlayan ve Sunan: Utku Beyaztaş Sercan Küçükbeycan

HİDROKARBONLAR ve ALKİNLER. Kimya Ders Notu

: KDV ve ÖTV ye ilişkin 2016/9153 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı

DİESEL MOTORLARIN TARİHÇESİ

5-Aşağıdakilerden hangisi motorun hareketli parçalarından değildir? a) Eksantrik(Kam) Mili b)biyel Kolu c) Supap d) Blok

HİDROKARBONLAR ve ALKENLER. Ders Notu

İçten Yanmalı Motorların Doğalgazla Çalışır Hale Getirilmeleri ve Dönüştürülmüş Motorların Performans Parametrelerinin Analizi

Sirküler No: 079 İstanbul, 9 Eylül 2016

Sirküler no: 115 İstanbul, 25 Eylül 2012

KİMYA-IV. Alkenler (3. Konu)

VSI-2.0 OTOGAZ DÖNÜŞÜM KİTİ

SİRKÜLER 2016/52. KONU : KDV Oranında ve ÖTV Tutarlarında Değişiklik Yapan Bakanlar Kurulu Kararı Yayımlandı.

GEMİ SİSTEMİ VE DEVRELERİ. Prof.Dr.Adnan Parlak

TERMİK MOTORLAR TARIMSAL MEKANİZASYON DERSİ NOTLARI 1. Motorların kıyaslanması. Yakıtların genel özellikleri


Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/6) Akreditasyon Kapsamı

YAKIT VE ATEŞLEME SİSTEMİ 1. Aşağıdakilerden hangisi distribütörün görevidir? A) Aküyü şarj etmek B) Egzoz gazinin çıkışını sağlamak C) Motor suyunu

(I) SAYILI LİSTE (A) CETVELİ

MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 4

SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MOTORLAR LABORATUARI DENEY FÖYÜ DENEY ADI MOTORLAR DENEYİ

Transkript:

PETROL Petrol sözcüğü, Latince de taş anlamına gelen petra ile yağ anlamına gelen oleum sözcüklerinden oluşmuştur (Petra oleum= Petrol). Petrol halk arasında, yalnız belirli bir yakıtı (Benzin, Gazyağı, Dizel - Motorin, Motor yağı, Fuel oil) olarak bilinmesine rağmen, aslında petrol kelimesi doğal halde bulunan ve yeraltından çıkarılan işlenmemiş ham petrol anlamına gelmektedir. Petrol, hidrokarbonların karışımından meydana gelmiş olup, her zaman sabit bir kimyevi bileşimi yoktur. Doğal akaryakıt olan ham petrol, bulunduğu memleketlere göre değişen bileşimler gösterir. Örneğin; Amerika'da özellikle Pennsylvania bölgesinde çıkarılan petroller genellikle hidrokarbon sınıfından olan bileşikleri, Rusya petrolleri, kötü kokulu naften sınıfından bileşikleri; Romanya petrolleri ise bu ikisinin bir karışımını içerir. Çeşitli tipteki petrollerin spesifik ağırlıkları 0,80-0,96; alevlenme noktaları 15-120 o C ve ortalama ısıtma kuvvetleri 10,500 cal/kg'dır. Ortalama elementel bileşimleri ise; karbon %84, hidrojen %12, oksijen %1 olup çok az miktarda da kükürt bulunur. Teksas ve Kaliforniya petrollerinde kükürt diğerlerine oranla fazladır. Değişik kimyasal içeriğe sahip hidrokarbonların biraraya gelerek oluşturduğu değişik kimyevi bileşimde olan çok sayıda petrol tipi bulunmaktadır (Örneğin: parafin bazlı petrol, asfalt bazlı petrol gibi). Yüz milyonlarca yıl önce, denizlerde yaşayan ya da suların denizlere sürüklediği hayvan ve bitki kalıntıları anaeorabik bir ortamda, gerekli şartlar altında (ısı basınç ve mikroorganizmaların etkisiyle), ham petrole benzer kerojeni meydana getirmiştir. Kerojen sonradan, yukarı tabakalara doğru göç etmesi esnasında gittikçe değişmiş ve ham petrolü meydana getirmiştir. Bu yüzden de hiçbir sahanın ham petrolü, tam olarak öteki bir sahanın ham petrolüne uymaz; muhakkak az çok farklar bulunur. Hatta bu durum, aynı bir petrol sahasında bile, çoğu zaman görülür. Kimyasal oluşumu Oktan, petrolde bulunan bir hidrokarbondur. Çizgiler kovalent bağ, siyah küreler karbon ve beyaz küreler hidrojendirler. Petrolün kimyasal yapısı farklı uzunluklardaki hidrokarbon zincirlerinden oluşur. Bu zincirler, petrolün arıtım sürecinde, damıtma sayesinde ayrıştırılıp benzin, jet yakıtı, kerosen gibi ürünler elde edilir.

Bu alkanların genel gösterimi C n H 2n+2 biçimindedir. Örneğin benzinde yaygın olarak bulunan 2,2,4-Trimetilpentanın ifadesi: C 8 H 18 biçiminde olup oksijen ile ısıveren tepkimesi şöyledir: C 8 H 18 (s) + 12.5O 2 (g) 8CO 2 (g) + 9H 2 O(g) + ısı Petrolün veya benzinin kısmı yanması karbon monoksit ve/veya nitrik asit gibi zehirli gazların yayımına yol açar. C 8 H 18 (s) + 12.5O 2 (g) + N 2 (g) 6CO 2 (g) + 2CO(g) + 2NO(g) + 9H 2 O(g) + ısı Petrol, yüksek ısı ve/veya basınç ortamında, ısıalan tepkimeler sonucunda oluşur. Örneğin kerojen farklı uzunluklardaki hidrokarbonlara bölünebilir: CH 1.45 (k) + ısı.663ch 1.6 (s) +.076CH 2 (s) +.04CH 2.6 (g) +.006CH 4 (g) +.012CH 2.6 (k) +.018CH 4.0 (k) +.185CH.25 (k) BENZĐN PETROL ÜRÜNLERĐ 150 C a kadar ham benzin, 150-250 C a kadar kerosin, jet yakıtı, 250-350 C a kadar dizel yakıtı, 350 C dan sonra da ağır yağlar elde edilir. Kimyasal olarak benzin ham petrolün özelliğine bağlı olarak 120 den fazla hidrokarbon ihtiva eder. Bunların çoğu doymuş hidrokarbon yapısında olup, 4 den 12 ye kadar karbon ihtiva ederler. Sentetik olarak benzini Alman kimyager Bergius un metodu ile kömürden elde etmek mümkündür. Bu metoda göre kömür yüksek basınç altında katalitik hidrojenasyon ile sıvı hidrokarbonlara dönüştürülür. Fischer-Tropsch ise karbonmonoksit ile hidrojeni katalitik olarak birleştirerek sıvı hidrokarbon elde etmiştir. Her iki metod ile hem daha pahalı hem de daha kalitesiz benzin elde edilmektedir. Ancak yakın bir gelecekte bu proseslerin ticari önemi olma ihtimali vardır. Organik bileşenlerin parçalanması, katalitik veya ısı ile bozunmasıyla elde edilen benzin, bugünün motorlarının çoğu için gerekli olan yüksek performansı sağlar. Benzin en fazla içten yanmalı motorlarda ve bir dereceye kadar da özel sobalarda yakıt olarak, organik kimyada ise çözücü olarak kullanılır. Yağ endüstrisinin ilk zamanlarında büyük ölçüde atılan benzin, otomobil sanayiinin gelişmesiyle büyük önem kazanmıştır. Motor benzininin kaynama noktası 32,2 C ile 210 C arasındadır. Motor yakıtı olarak fonksiyonlarını tam yapabilmesi için, ticari benzin, şu özelliklere sahip olarak üretilmelidir:

1. Değişik yük altında ve hızda durmadan yanabilmeli; 2. Motorun kolay çalışması için soğuk havalarda yeterli olarak buharlaşmalı; 3. Sıcak havalarda aşırı derecede buharlaşarak tıkanmalara sebep olmamalı; 4. Motorda kurum teşkiline yol açan kaynama noktası yüksek olan bileşikleri bertaraf etmeli; 5. Depo içinde oksitlenmeye yol açmamalı; 6. Buji tıkanmasını ve karbüratör buzlanmasını minimuma indirmelidir. Benzinin motorlarda hava ile olan hassas karışımı, iklim ve mevsime göre düzenlenir. Benzinin kalitesini belirten en önemli faktör, oktan sayısıdır. Oktan sayısı benzinin yanma esnasında vurmaya karşı direnç kabiliyetinin bir ölçüsüdür. Şayet oktan sayısı çok küçük ise motor vurur ve zarara uğrar. Oktan sayısı çok yüksek ise fazla kaliteli olması istenmediğinden gereksiz yere para ödenmiş olur. Otomobil motorları çeşitli oktanlara ihtiyaç gösterdiğinden piyasaya çok sayıda oktan sayıları farklı olan benzin sürülmektedir. Çeşitli türlerdeki benzinlerin verdikleri enerjiler arasında küçük farklar vardır. Şayet otomobil vurmadan çalışıyorsa, farklı benzinlerle aldığı mesafeler aynıdır. HĐDROKARBON Hidrokarbon, sadece karbon ve hidrojen C x H y atomlarından oluşan kimyasal bileşiklerin genel adı. Örneğin metan, bir karbon ve dört hidrojen atomundan oluşan bir hidrokarbondur. Sadece karbon ve hidrojen atomları ihtiva eden organik bileşikler. Hidrokarbonlar çok çeşitlidir. Birçok üyesi endüstriyel bakımdan önemlidir. Örneğin metan tabii gazların temel maddesidir. Benzin hidrokarbonlar karışımı olduğu gibi benzen, naftalin ve asetilen de birer hidrokarbondur. Hidrokarbonlar teorik bakımdan da önemlidir. Çünkü organik bileşiklerin birçok sınıfının sistematik olarak adlandırılmasında hidrokarbonların adlandırılması esastır. Hidrokarbon Tipleri Hidrokarbonlar yapılarına bağlı olarak alifatik, aromatik ve alisiklik bileşikler olarak tasnif edilebilir. Alifatik ve alisiklik bileşikler de doymuş ve doymamış olarak sınıfandırılır. Doymuş hidrokarbon, mümkün olan en çok hidrojen ihtiva eder ve karbonlar birbirlerine bir elektron çiftinin meydana getirdiği tek elektron bağı ile bağlıdırlar. Doymamış hidrokarbonlarda ise karbonlar birbirlerine çift veya üç bağ ile bağlanmışlardır. Alifatik hidrokarbonlar, hidrojen atomlarının bağlı olduğu düz veya dallanmış karbon zincirlerinden meydana gelmiştir.

Doymuş alifatik hidrokarbonlar Bunlara alkanlar veya parafinler de denir. Genel formülü C n H 2n+2 'dir (n: karbon sayısı). Alkanlar bir homolog seri meydana getirir ki bu seride birbirini takip eden bileşikler arasında (CH 2 ) kadar fark vardır.bu fark nedenıyle homolog(aynı)seri olustururlar. Karbon sayısının Latincesinin sonuna (AN) eki getirilerek adlandırılır.bileşikler birbirine yakın benzerler gösterir Karbon sayısı birden ona kadar olan alkanlar metan, etan, propan, bütan, pentan, hekzan, heptan, oktan, nonan ve dekan şeklinde adlandırılır. Dört karbonlu hidrokarbonlardan itibaren izomeri (kapalı formülü aynı, açık formülü farklı olma) olayı başlar. Alkanlar doymuş olduklarından sadce yer değiştirmesi tepkimesi verirler.yanarlar.genel yanma tepkimeleri; C 2 H 2n+2 +3n+1/2 O 2 >nco 2 +(n+1)h 2 O dur.bu olay aynı zamanda alkanların yükseltgenmesi manasınada gelir. Doymamış hidrokarbonlar Alkenler Bu sınıfa olefinler sınıfı da denir. Bu sınıfta hiç olmazsa iki karbon arasında çift bağ vardır. Karbon sayısının latincesinin sonuna EN ve ĐLEN eki getirilerek adlandırılır. Çift bağın hangi karbonlar arasında olduğunu belirtmek için rakam kullanılır. Bu rakam çift bağın bağlı olduğu karbonlardan ilkine aittir.sp2 hibritleşmesi yaparlar.birbirini takip eden iki alkan molekülü arasında CH2kadar fark vardır.homolog seri olusturular Alkenler oldukça aktiftir. Doymamış karbonlara hidrojen, halojen ve diğer bazı bileşikler katılır. Alkinler Doymamış diğer hidrokarbon grubudur. Karbonlardan bir çiftinin arasında üç bağ vardır. Karbon sayısının Latincesinin sonuna ĐN eki getirilerek adlandırılır: Alkinler kimyasal olarak alkenlere göre çok daha aktiftir

Aromatik hidrokarbonlar Aromatik hidrokarbonlar bir veya daha çok benzen halkası ihtiva ederler. Benzen halkasının yapısı çok çeşitli şekilde gösterilmiştir. Birinci formül açık formül olup bağlanma şekillerini, karbon ve hidrojen sayılarını göstermektedir. 2 ve 3 numaralı formüller ise basitleştirilmiş benzen formülüdür. Benzen halkasına çeşitli grupların girdirilmesi ile çeşitli bileşikler elde edilir. Toluen, ksilen, naftalin gibi misaller vermek mümkündür. Alisiklik hidrokarbonlar Alisiklik hidrokarbonlar üç veya daha fazla karbon bulunduran halkalı bileşiklerdir. Bu halkalar benzen halkalarından farklıdır Gazyağı Gazyağı, rafinerilerde benzinden sonra alınan bir üründür. Önceleri sadece aydınlatma amacıyla kullanılırken sonradan ısıtma, soğutma, traktör yakıtı ve jet yakıtı olarak kullanılmaya da başlanmıştır. Arıtımevi Shell Oil arıtımevi, Kaliforniya. Arıtımevi (rafineri), ham petrolün işlenip, benzin ve dizel gibi daha kullanışlı petrol ürünlerine dönüştürüldüğü üretimliktir (fabrika). Arıtımevleri genelde büyük borular ile donatılmış geniş alan kaplayan yapılar görünümündedirler.

DĐZEL MOTOR Tek silindirli sabit dizel motoru, 1906 yapımı Rudolf Diesel'in dizel motoru için aldığı patent Dizel Motoru, içten yanmalı bir motor tipidir. Daha özel bir tanımla, dizel motor oksijen içeren bir gazın (genellikle bu atmosferik havadır) sıkıştırılarak yüksek basınç ve sıcaklığa ulaşması ve silindir içine püskürtülen yakıtın bu sayede alev alması ve patlaması prensibi ile çalışan bir motordur. Bu yüzden benzinli motorlardan farklı olarak ateşleme için bujiye ve yakıt oksijen karışımını oluşturmak için karbüratöre ihtiyaç yoktur. 1892'de Alman Mühendis Rudolf Diesel tarafından bulunmuş ve daha sonra 23 Şubat 1893'te patenti alınmış bu süreç dizel çevrimi olarak bilinir. Diesel, motoru kömür tozu dahil çeşitli yakıtların kullanımına yönelik olarak tasarlamıştır. Motorun sunumunu 1900 deki Dünya Fuarı'nda, yakıt olarak yer fıstığı yağı (Biodizel) kullanarak yapmıştır. Đçten yanmalı motor Đçten yanmalı benzinli motorun çalışma prensibi

Đçten yanmalı motorlar, yakıtın motor içinde yanma odası adı verilen sınırlanmış bir alan içinde yakılması ile enerji elde edilen motorlardır. Bu motorlara bu ismin verilmesinin sebebi, bu motorlardan önceki motorlarda yani dıştan yanmalı motorlarda (örneğin; buhar makinesi,stirling motoru) yakıtın motor dışında bulunan başka bir ortamda yakılması ile enerji elde edilmesidir. Buhar makinelerinde yakıtın motorun dışında bir bölümde yakılması ile elde edilen ısı enerjisi suyun buharlaştırılmasında kullanılıyordu. Buhar basıncı ile hareket ettirilen pistonlardan da mekanik enerji elde ediliyordu. Đçten yanmalı motorlarda yanma odasının motorun içine taşınmasıyla birlikte oldukça kompakt motorlar üretilebilmiştir ve otomobillerin oluşması sağlanmıştır Benzinli motor Dört zamanlı içten yanmalı, pistonlu bir benzin motorunun çalışması Benzinli motor, bir tür içten yanmalı motordur.benzinli motorlarda kullanılan yakıt benzin olup, yakıt dizel motordan farklı olarak karbüratör adı verilen bir düzenek sayesinde,sıvı olarak değil buharlaşıp hava ile karışarak silindire girer. Benzinin oksijen (hava) ile oluşturduğu karışım sonucunda yanma gerçekleşir.yakıt hava karışımının silindirin içinde bir kıvılcım ile yanması sonucu bir patlama meydana gelir. Burada yine dizel motordan farklı yanmayı sağlamak için kıvılcım yani buji kullanılır. Patlamanın ortaya çıkardığı basınç, piston tarafından hareket enerjisine dönüştürülür. Benzinli motorun çalışma prensibini oluşturan çevrim dört zamanlı çevrim ya da Otto Çevrimi olarak da anılır. Bu çevrim 1876 yılında Alman mühendis Nikolaus Otto tarafından bulunmuştur.çevrim dört aşamadan oluşur.

1. Emme:Karbüratörden gelen benzin-hava karışımı, emme sübabının açılması ile silindir içine çekilir. 2. Sıkıştırma:Piston yukarı çıkarak benzin-hava karışımını sıkıştırır. 3. Yanma:Sıkışan ve ısınan karışım, bujiden çıkan kıvılcım ile tutuşur. Oluşan patlama ile piston aşağı doğru itilir.hareket gücü bu aşamada üretilmiş olur. 4. Egsoz:Bu aşamada ise pistonun yukarı hareketi ile yanma sonucu oluşan gazlar egsoz sübabından dışarı atılır ve bir çevrim tamamlanarak, diğer çevrim yeniden başlar. Türkiye'deki üretim Türkiye'nin ilk %100 Türk Malı Dizel Motorunu, 1967 senesinde Yüksek Mühendis Abdülkadir Özgür seri olarak üretmiştir. Đlk olarak 1 silindirli Su Soğutmalı Direkt Enjeksiyonlu olarak üretilen bu motorlar, Motosan A.Ş. firması adı altında (http://www.motosan.com/products.html) sulama motopompları, elektrik jeneratörleri, dizel deniz motorları, bahçe traktörleri, uygulamalarında 40 yılı aşkın süredir Avrupa, Asya ve Afrika kıtalarında hizmet vermektedir. Motosan firması 1,2 ve 3 silindirli dizel su soğutmalı OHC ( Over Head Camshaft - Üstten Kam Milli ), Turbo Şarjlı ( Aşırı Doldurmalı ) Euro III emisyonlu Silindir Başına 4 Subaplı 120 HP gücüne kadar motorlar üretmektedir. Çalışma prensipleri Gaz sıkıştırıldığında, sıcaklığı yükselir, dizel motoru bu özelliği kullanarak yakıtı ateşler. Hava, dizel motorunun silindiri içine çekilir ve bir piston tarafından, kıvılcım ateşlemeli (benzinli) motorlardakinden çok daha yüksek (25 katı bulabilir) bir oranda sıkıştırılır. Hava sıcaklığı 700-900 C'a ulaşır. Piston hareketinin en tepe noktasında, dizel yakıt yüksek basınçla atomizer memeden geçerek yanma odasının içine püskürtülür, burada sıcak ve yüksek basınçlı hava ile karışır. Bu karışım hızla tutuşur ve yanar. Hızlı sıcaklık artışı ile yanma odası içindeki gaz genleşir, artan basınç, pistonu aşağı doğru hareket ettirir. Biyel (piston) kolu, krank mili çıkışına dönme gücü olarak iletilir. Motorun süpürmesinde, egzoz gazını silindirin dışına atma ve taze hava çekme işlemi, kapakçıklar (valf) veya giriş ve çıkış kanalları aracılığıyla yapılır. Dizel motorun kapasitesinin tam olarak kullanılabimesi için içeriye alınan havayı sıkıştırabilecek turboşarjer kullanılması gerekir; turboşarjer ile havanın sıkıştırılmasından sonra bir artsoğutucu/arasoğutucu ile içeri alınan havanın soğutulması ayrıca verimi arttırılır. Çok soğuk havalarda, dizel yakıt koyulaşır, viskozitesi artar, balmumu kristalleri oluşur veya jel haline dönüşür. Yakıt enjektörü, yakıtı silindirin içine etkili bir şekilde itemez ve bu yüzden soğuk havalarda motorun çalıştırılmasını zorlaştırabilir. Dizel teknolojisinde bu zorluğu yenmek için çeşitli önlemler geliştirilmiştir. Sıkça kullanılan bir uygulama, yakıt hattı ve yakıt filtresini elektrikle ısıtmaktır. Bazı motorlarda silindir içinde bulunan kızdırma bujileri denen küçük elektrikli ısıtıcılar, çalıştırmak için silindirleri önceden ısıtırlar. Az sayıda

motorda kullanılan başka bir teknolojide ise, manifold içindeki rezistans telli ısıtıcılar, motor çalışma sıcaklığına gelinceye dek giriş havasını ısıtır. Soğuk havalarda, motor uzun süreli (1 saatten daha fazla) kapatıldığında kullanılan ve şehir cereyanı ile çalışan motor blok ısıtıcıları, aşınma ve çalıştırma zamanını azaltmak için sıklıkla kullanılır. Eski dizel motor sisteminin en önemli parçası hız kontrol ünitesidir; bu ünite yakıtın gelme hızını kontrol ederek motorun hızını sınırlar. Benzin motorlarından farklı olarak dizel motorlarında hava emme sübabı yoktur, bu yüzden hız kontrol ünitesi olmazsa motor fazla hızlanır. Eski tip hız kontrol üniteleri motordan bir vites sistemi ile yönlendirilir ve böylece sadece motor hızıyla doğru ilişkili olarak yakıt sağlanırdı. Modern elektronik kontrollü dizel motorları benzin motorlarındakine benzer bir kontrol mekanizmasını (ECM) Elektronik Kontrol Modülü veya Elektronik Kontrol Ünitesi (ECU) yoluyla uygularlar. Motor "bilgisayarı" ECM/ECU içinde motorun çalışmasıyla ilgili algoritmalar ve kalibrasyon tabloları kaydedilmiştir. ECM/ECU bir sensörden motor hızına dair sinyal alınca gereken bilgi işlemlerini yapar, elektronik ve hidrolik valfler aracılığıyla yakıt miktarını ve yanma zamanlamasını kontrol ederek motor hızını sabit tutar. Yakıtın pistonların içine enjeksiyonunun başlama zamanının kontrolu, emisyonların azaltılması ve motor veriminin (yakıt ekonomisi) artırılması için en önemli unsurdur. Silindir içine yakıt enjeksiyonu başlama zamanlaması, günümüz modern motorlarında elektronik olarak kontrol edilmektedir. Zamanlama, genellikle üst ölü noktanın (TDC/Top Dead Center) önündeki pistonun krank ünitesi açısı ile ölçülür. Örneğin, piston üst ölü noktadan 10 derece önde olduğu zaman eğer ECM/ECU yakıt enjeksiyonuna başlarsa, enjeksiyon başlama veya zamanlama 10 derece öndedir denir. Optimal zamanlama, motorun hızı ve yükü kadar tasarımına da bağlıdır. Enjeksiyon tipleri Dizel motorlarda yakıt enjeksiyonu, endirekt ve direkt olarak iki tiptir. Endirekt enjeksiyonda yakıt, dizel motorda yanma odası dışında, ön oda olarak adlandırılan yere verilir. Yanma başladığında yanma odasının içine yayılır. Bu tipte motordaki aşırı gürültü ve titreşim düşürülür, fakat ısı kaybı artar ve motor verimi düşük olur. Direkt enjeksiyon ise modern dizel motorlarda kullanılır. Burada motordaki yanma odasına yakıt doğrudan püskürtülür. Emisyon Kontrolü Dizel motorlarının en büyük sorunlarından biri, yanma veriminin düşük olmasıdır. Bir başka deyişle; yanma odasına giren yakıt homojenize bir şekilde yanmaz. Bunun sonucunda ortama çok fazla sera etkisi yapacak gazlar verilir. Bunun kontrolü son yıllarda Dizel motoru üreticilerinin en büyük sorunlarından birisi haline gelmiştir. Avrupa Birliğinin almış olduğu karara göre Kasım 2008'de Euro V standartları Avrupa'da devreye giriyor.

Emisyon değerlerini düşürmek için ise araştırmalar hala devam etmekte. NADI konsepti diye tabir edilen bir uygulama ile emisyon değerleri düşürülürken performans artışı da kayda değer bir şekilde artmaktadır. Bu uygulama ile enjeksiyon açıları düşürülerek küresel ısınmaya etkisi olacak gazların oluşumu bir nebze olsun azaltılmaktadır. Motorların Sınıflandırılması Silindir Birleştirme Şekline Göre Ateşleme tipine Göre Kullanılan yakıta göre Zamanlama Sistemine Göre Çevrimlerine Göre Silindir Sayılarına Göre Soğutma Sistemlerine Göre Diğer Tip Motorlar Sıralı tip motor, V tipi motor, Boksör tipi motor, Yıldız tipi motor, W tipi motor, H tipi motor Buji ile ateşlemeli motorlar, Sıkıştırma ile ateşlemeli motorlar Benzinli motor, Dizel motor, LPG'li motor, Doğalgazlı motor 2 Zamanlı motor, 4 Zamanlı motor Sabit hacim çevrimli motor, Sabit basınç çevrimli motor, Karma çevrimli motor Tek silindirli motorlar, Çok silindirli motorlar Hava soğutmalı motor, Su soğutmalı motor Gaz türbini, Wankel motoru, Stirling motoru, Zıt pistonlu motorlar Otomobil Sayfasına Erişim Termodinamik çevrimler Carnot çevrimi Rankine çevrimi Brayton çevrimi Diesel çevrimi Ericsson çevrimi Joule çevrimi Miller çevrimi Kalina çevrimi Otto çevrimi Stirling çevrimi Karma çevrim "http://tr.wikipedia.org/wiki/dizel_motor"'dan alındı MAZOT Mazot, veya motorin dizel motorlarda kullanilan, ham petrolün damıtma ürünlerinden biridir. MOTOR YAĞI Motor yağı, motorlu taşıtlarda motorun çalışan parçaları arasında kaygan bir yağ tabakası oluşturarak sürtünen yüzeylerin aşınmasını önler. Ayrıca motorun içinde çalışan parçaları temizler.

Đçten yanmalı motorların parçaları ( Đçten yanmalı, su soğutmalı motorlar göz önüne alınmış ve genel parçalar yazılmıştır. Çeşitli motor teknolojilerine göre değişiklik gösterebilir ) Motor gövdesi Krank sistemi Zamanlama sistemi Benzinli motor yakıt sistemi Dizel motor yakıt sistemi Benzinli motor ateşleme sistemi Elektrik sistemi Yağlama sistemi Soğutma sistemi Egzoz sistemi Cebri doldurma Silindir kapağı, Motor silindiri, Silindir kapak contası, Silindir gömleği Piston, Piston sekmanı, Piston pimi, Biyel kolu, Krank mili, Krank mil yatağı, Volan Kam mili, Triger kayışı, Motor supapı, Külbütör Hava filtresi, Karbüratör, Benzin enjektörü, Benzin filtresi, Emme manifoldu Yakıt deposu, Yakıt besleme pompası, Mazot filtresi, Enjeksiyon pompası, Common rail, Yanma odası, Dizel enjektörü Batarya, Endüksiyon bobini, Distribitör, Buji Alternatör, Batarya, Şarj dinamosu, Marş motoru, Kontak anahtarı Yağ pompası, Karter, Yağ filtresi, Yağ soğutucusu, Motor yağı Motor radyatörü, Antifiriz, Devirdaim pompası, Radyatör kapağı, Motor vantilatörü, Termostat Egzoz manifoldu, Egzoz susturucusu, Katalitik konvertör Turboşarj, Intercooler, Pompa duse, Süperşarj Otomobil Sayfasına Erişim LPG LPG yani sıvılaştırılmış petrol gazı ham petrolun rafinelerde damıtılması sırasında veya petrol yataklarının üzerinde bulunan doğal gazın ayrıştırılması ile elde edilen ve basınç altında sıvılaştırılan,renksiz,kokusuz ve havadan ağır ve yanıcı bir gazdır.bir sızıntı halinde gaz kaçağının hemen anlaşılması için rafineri tarafından özel kokulandırılmıştır.ülkemizde kullanılan mix LPG nin bileşimi genelde %70 bütan,%30 propandır.1 litre LPG gazlaştığında normal şartlarda yaklaşık 250 litre gaz hacmine ulaşır.lpg doğal gaz gibi uçucu olmayıp,dibe çöker. LPG kullanım şartlarına uyulduğunda,tüketicilerin güvenle kullanabileceği bir yakıttır. LPG doğal gazın sağladığı bütün faydaları sağlayan ve herhangi bir merkezi altyapı gerektirmeyen bir enerji türüdür. LPG basit kimyasal yapısından dolayı diğer enerji kaynaklarına göre çevreci bir yakıttır. LPG ambalajlanabilen ve taşınabilir bir enerji türüdür.

LPG ayrıca,diğer yakıt türlerine göre ısı değeri yüksek ve verimli bir yakıttır LPG herhangi bir yaşam biriminin yaklaşık tüm enerji ihtiyacını karşılayabilmektedir. Asfalt Asfalt, viskoz (az akışkan, lizüci) halden katı hale kadar değişkenlik gösteren siyah ve kahverengi organik bir madde. Esas olarak bir hidrokarbon olan asfaltın, kimyasal bileşimi oldukça karışık ve değişken olup, petrolün destilasyonundan veya tabii yataklardan elde edilir. Bugün yaygın olarak kullanılan asfalt, petrolün rafinasyonundan elde edilen yan üründür. Maden kömürünün damıtılması esnasında elde edilen siyah madde zifttir. Asfalt; yolların, hava alanlarının kaplanmasında, çatı izolasyonunda, su ile irtibatlı olan yapılarda su geçirmezlik sağlamada kullanılır. Yapışkan özelliği vardır. Boya sanayiinde, akü imalatında, su kanallarını kaplamada ve kil tuğlalarını yapıştırmada kullanılır. Asfalt genellikle petrolün oksidasyonu neticesinde teşekkül etmiştir. Yani petrol menşelidir. Çamur ve göl halinde (Bermudez kara gölünde ve Trinidad'daki kara gölde) bulunduğu gibi, yer altında kaya aralarında sert halde de bulunur. Sert haldekiler yer altından maden çıkarılır gibi çıkarılır. Ayrıca kum taşlarında ve killer arasında da bulunur.