Biyoenerjide Güncel ve Öncelikli Teknoloji Alanları ve TTGV Destekleri Ferda Ulutaş Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı TIREC 2010 Türkiye Uluslararası Yenilenebilir Enerji Kongresi Türkiye Biyoenerji Piyasası 30 Eylül 1 Ekim 2010 Grand Cevahir Otel / Đstanbul
TTGV DESTEKLERĐ - BĐYOENERJĐ Teknoloji Geliştirme Projeleri Desteği (Ar-Ge Projeleri) Maksimum: 1 milyon ABD Doları http://www.ttgv.org.tr/tr/ar-ge-proje-destekleri Çevre Proje Destekleri Yenilenebilir Enerji (Uygulama ve Yatırım Projeleri) http://www.ttgv.org.tr/tr/cevre-proje-destekleri Maksimum: 1 milyon ABD Doları Đleri Teknoloji Projeleri Desteği (Yeni) (Belirlenen üç öncelikli alanda Ar-Ge + Ticarileşme) - Yenilenebilir Enerji http://www.ttgv.org.tr/tr/ileri-teknoloji-projeleri-destegi 1 3 milyon ABD Destekler geri dönüşlü olup, proje toplam bütçesinin en fazla %50 si desteklenmektedir.
TTGV DESTEKLERĐ - BĐYOENERJĐ Đleri Teknoloji Projeleri Desteği Hazırlık Çalışmaları kapsamında Dünyadaki eğilimler ve Pazar durumu Yatırım ve Ar-Ge Faaliyetleri Öne çıkan teknoloji alanları Türkiye deki durum Öncelikli Ar-Ge konuları Çalıştaylar düzenlenerek uzman görüşleri alındı. http://www.ttgv.org.tr/content/docs/itep-raporu.pdf
BĐYOENERJĐ Biyokütleden Enerji Elde Etme Yöntemleri Yakma Isı Dönüştürme Biyoyakıt Fermantasyon Gazlaştırma Sentezleme Piroliz
BĐYOYAKITLAR Biyoyakıt Grubu Biyoyakıt Üretim Prosesi Sıvı Biyoyakıt Sentetik Yakıt Gaz Biyoyakıt Biyoetanol, biyodizel, biyodimetileter Sıvı biyokütle, sentetik dizel, sentetik gaz, biyometanol, ağır alkol (butanol karışımları), dimetil-eter Biyogaz, biyohidrojen Đleri enzimatik hidroliz ve fermantasyon Gazlaştırma, sentezleme ve piroliz Fermantasyon, gazlaştırma ve sentezleme
DÜNYA BĐYOENERJĐ GÖSTERGELERĐ
DÜNYA BĐYOENERJĐ GÖSTERGELERĐ-Ülkeler
DÜNYADAN ÇEŞĐTLĐ ĐSTATĐSTĐKLER Biyoenerji teknolojilerine en fazla Ar-Ge yatırımını ABD, Brezilya, Kanada, Fransa ve Đsveç yapmaktadır. 2000 yılından itibaren Japonya ve Finlandiya nın biyoenerji Ar-Ge harcamalarında önemli artışların kaydedildiği tespit edilmektedir. Dünya biyoetanol pazarının yaklaşık %40'ına sahip olan Brezilya'nın 2008 yılında sahip olduğu büyük ölçekli etanol üretim tesis sayısı 400, biyodizel üretim tesis sayısı ise 60 dır. AB'de üretilen etanolun %30 u akaryakıtta kullanılmaktadır. 2009 yılı sonu itibariyle Avrupa daki etanol üretim kapasitesi yıllık 3 milyar litrenin üzerindedir. Đspanya, Polonya, Fransa, Đsveç ve Almanya ağırlıklı olarak buğdaydan biyoetanol üretiminde aktif durumdadır. Bitkisel yağlar ve bunlardan elde edilen yakıtlar içinde özellikle biyodizel/biyomotorin e olan ilgi dünya çapında giderek artmaktadır. Biyodizel üretiminde dünyadaki en büyük aktör AB olup, hammadde olarak genellikle kanola bitkisi kullanılmaktadır.
DÜNYADA ÖNGÖRÜ VE BEKLENTĐLER Biyoenerjinin 2050 yılında toplam enerji tüketiminin %23 üne erişeceği tahmin ediliyor. (1) %20 si ulaşım biyoyakıtlarında %20 si elektrik üretiminde %60 ı biyokimyasallarda, ısıtma, pişirme, endüstriyel süreçlerde Avrupa Komisyonu tarafından, biyoenerji alanında önümüzdeki 10 yıllık dönemde 9 milyar Euro luk yatırım bekleniyor. 4,5 Milyar lignoselülozik hammaddelerin termo-kimyasal dönüşüm optimizasyonu 3,4 Milyar biyokimyasal dönüşüm 1 Milyar biyokütle hammadde araştırması ve yeni değer zinciri çalışmaları 2010'dan sonra, hammaddeleri gıda dışı ürünler olan ikinci kuşak biyoyakıtların üretilmesi ve kullanılması öngörülüyor. (2) (1) Uluslar arası Enerji Ajansı BLUE Map Senaryosu (2) Avrupa Biyoyakıt Teknoloji Platformunun 2006 yılında hazırladığı yol haritası
DÜNYADA ÖNCELĐKLĐ AR-GE KONULARI (1) Sürdürülebilir biyokütle üretimi konusunda çalışmalar yapılması; Yeni biyokütle hammaddeleri geliştirilmesi; Düşük maliyetli termo-kimyasal ve biyokimyasal esaslı yeni dönüştürme teknolojilerinin ve farklı enzim ve katalizörlerin geliştirilmesi; Selüloz açısından zengin olan odunsu atıklar vb. biyokütleden düşük maliyetli yüksek verimli enerji elde edilmesine yönelik farklı proses geliştirme çalışmaları yapılması; Odun artıklarının işlenerek içten yanmalı motorlarda, yakıt pillerinde ya da doğalgaz tesislerinde kullanılmak üzere sentetik gaz üretilmesi; Biyokütleden daha yüksek verimlilikte enerji üretimi için döngüde organik sıvı kullanan Organik Rankine Çevrimi kullanımı çalışmaları yapılması. (1) Uluslararası Enerji Ajansı
DÜNYADA ÖNCELĐKLĐ ALANLAR VE AR-GE ABD: Biyoyakıt alanındaki temel araştırmalar Đtalya: Akışkan yataklı gazlaştırma, piroliz, selülozun etilalkole biyodönüşümü, biyokütle ekimi Đsveç: siyah likörden biyoyakıt elde edilmesi, düşük kalitede orman atıklarından yüksek kalitede biyoyakıt elde edilmesi, lignoboost (siyah likörden lignin ekstraksiyonu) uygulamaları Çin: Farklı atıkların değerlendirilerek proses edilmesi
TÜRKĐYE DE YAPILAN AR-GE ÇALIŞMALARI Biyokütle kömür karışımları yakma ve gazlaştırma teknolojileri Biyodizel üretimine yönelik hammadde çalışmaları Biyokütle karışımlarından sıvı yakıt üretimi biyodizel, biyoetanol Biyogaz üretimi Güneş enerjisi destekli biyogaz üretimi Biyoyakıtla çalışan gaz türbini Vb.
TÜRKĐYE DE ÖNCELĐKLĐ ALANLAR TTGV - ĐTEP Çalıştay Çıktıları Potansiyelimizin yüksek olmasına karşın uygulama ve Ar- Ge olarak geliştirilme potansiyeli yüksektir. Biyoenerji ile ilgili her alan öncelikli olarak görülebilmektedir: Biyolojik (biyogaz, biyohidrojen, biyoetanol) enerji dönüştürme sistemleri Fiziko-kimyasal (biyodizel) dönüşüm sistemleri Termo-kimyasal (yakma, gazlaştırma, piroliz, mangal kömürü oluşturulması) dönüştürme sistemleri
TÜRKĐYE DE ÖNCELĐKLĐ ALANLAR TTGV - ĐTEP Çalıştay Çıktıları Biyolojik (biyogaz, biyohidrojen, biyoetanol) enerji dönüştürme sistemleri Öncelik derecesi 3 (çok öncelikli) 2-3 yıl süreli ve 1-2 M TL boyutlu Ar-Ge, 1-6 M TL boyutlu demonstrasyon ve 2-6 M TL boyutlu yatırım projeleri yapılabilir. Üniversite sanayi arasında düzgün bir bağlantı olmazsa uluslararası pazarda rekabet şansı az.
TÜRKĐYE DE ÖNCELĐKLĐ ALANLAR TTGV - ĐTEP Çalıştay Çıktıları Fiziko-kimyasal (biyodizel) dönüşüm sistemleri Öncelik derecesi 2 (orta öncelikli) Diğer dönüştürme sistemlerine göre yetkinliğimizin daha yüksek olduğu bir alan. Bütçe aralığı çok geniş (2 20 MTL), proje süresi 2-4 yıl
TÜRKĐYE DE ÖNCELĐKLĐ ALANLAR TTGV - ĐTEP Çalıştay Çıktıları Termo-kimyasal (yakma, gazlaştırma, piroliz, mangal kömürü oluşturulması) dönüştürme sistemleri Öncelik derecesi 3 (çok öncelikli) 3-4 yıl süreli, 1-8 M TL bütçeli Ar-Ge, demonstrasyon ve yatırım projeleri Gazlaştırma teknolojilerinde tüm ülkelerin aynı konumda olması Türkiye de yapılacak çalışmalarla uluslararası rekabet şansının oldukça yüksek olduğunu göstermektedir.
TÜRKĐYE DE ÖNCELĐKLĐ ALANLAR TTGV - ĐTEP Çalıştay Çıktıları Atık ve diğer biyokütle türleri için bir envanter oluşturulması ve atık türü başına birim biyogaz eldesi verimlerinin belirlenmesi Đşletimi kolay kırsalda kullanılabilecek paket tesislerin geliştirilmesi Proses hızlarının arttırılmasına yönelik Ar-Ge yapılması Yüksek katı fazda işletilebilen reaktör tasarımı Biyoyakıt proses atıklarının değerlendirilme teknolojilerinin geliştirilmesi Biyoyakıt hammaddelerinin ve biyoyakıtın ekonomik depolanma tekniklerinin geliştirilmesi ve demonstrasyonu Biyoyakıt-biyorafineri entegrasyonu Gıda dışı hammaddelerden biyoyakıt üretimi Biyogazın doğal gaz niteliğinde zenginleştirilmesi ve doğal gaz yerine kullanılması Biyokütle depolanması
TEŞEKKÜRLER Ferda Ulutaş Çevre Projeleri Grubu Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı Cyberplaza B-Blok Kat: 5-6 Bilkent/Ankara fulutas@ttgv.org.tr