SAYI/NUMBER:103 AĞUSTOS/AUGUST 2011 ISSN1303-8494 Ağustos/August 2011 Sayı/Number:103 İTOVİZYON Y ı l / Y e a r : 9 İSTANBUL TİCARET ODASI NIN AYLIK YAYINIDIR - A MONTHLY PUBLICATION OF ISTANBUL CHAMBER OF COMMERCE İTO KİTAPLAR YIL/YEAR:9 www.ito.org.tr İSTANBUL TİCARET ODASI NIN AYLIK YAYINIDIR-A MONTHLY PUBLICATION OF ISTANBUL CHAMBER OF COMMERCE İHTİYATLI BÜ YÜ ME YE DEVAM Cautious continuation of growth Gözler AB ve ABD ekonomilerinde Diplomaside denge arayışı Eyes on the EU and US economies Pursuit for balance in diplomacy
BAŞ Ş KAN DAN-FROM A N THE PRESIDENT Yeni hedefler için yeni ve büyük politikalar belirlemeliyiz For new targets we must determine new and great policies Türkiye, 2001 2011 yılları arasında ekonomide önem- li bir normalleşme ve iyileşme süreci yaşadı. Küresel krize rağmen son 10 yılda yıllık ortalama yüzde 5 in üzerinde büyüdü. Bu büyüme ile kişi başı gelirimiz 10 bin dolara ulaştı ve Türkiye orta gelirli ülkeler grubuna yerleşti. Şimdi ise bu 10 yıllık sürecin ardından yeni bir 10 yıllık döneme giriyoruz. Geride bıraktığımız 2011 genel se- çimlerinin sonuçları ve ekonomide ulaşılan nokta, bize, geçmişin başarıları üzerine kurulabilecek yeni bir gele- cek için, büyük bir başlangıç imkanı veriyor. Bu yeni dönemde artık hedefimiz, kişi başı geliri 20 bin dolara taşımaktır. Böylelikle Türkiye, sanayileşmiş-refah sevi- yesini artırmış ülkeler ligine yükselebilecektir. Nitekim seçim öncesinde 2023 yılına ilişkin yapılan açıklamalar da önümüzdeki 10 yıl için bu hedefe odaklanılacağını gösteriyor. Bu hedefe ulaşmak için, ekonomik istikrar ile klasik para ve maliye politikalarının yanında yeni enstrüman- lara ihtiyacımız var. Çünkü hem millet hem özel sektör olarak çıtayı yükselttik. Atalarımız, Baş başa verme- yince taş yerinden kalkmaz der. Bu nedenle yeni bir büyüme modelini elbirliği ile tasarlamamız gerekiyor. Bize göre böyle bir modelin başarısı, ihracata ve rekabetçi üretim yapısına dayalı arz yanlısı büyüme anlayı- şına bağlıdır. Küresel rekabet gücümüzü de ancak bu yolla artırabiliriz. Between 2001 and 2011, Turkey has passed through an im- portant period of normalization and improvement in economy. Despite the global crisis, it achieved to grow by average 5 percent every year throughout the last decade. Thanks to this growth, our income per capita has reached $10,000 USD, and introduced Turkey to the group of middle income countries. Not, after that 10-year period, we are entering to a new 10- year period. Results of 2011 General Elections, and the point reached in economy allow us to make a great start for a new future that may be built on our past achievements. In this new period, our target is to increase income per capita to $20,000 USD level, which will introduce Turkey to the league of industrialized-prosperous countries. In fact, the pre-election state- ments on year 2023 (centennial of the republic) also show that these targets will remain in focus in the forthcoming decade. In order to reach this target, we need economic stability, as well as new instruments besides classical monetary and finan- cial policies because we, as a nation and as the private sector, have raised the bar. Many hands make light work said our ancestors. In this respect, we have to collaborate to design a new growth model. We believe that, success of such a model depends on a supply-sider growth approach based on expor- tation, and a competitive production structure. Only in this way we can boost our global competitive edge. Bir dahaki sayıda buluşmak dileğiyle... Hope to see you with our next issue... DR. MURAT YALÇINTAŞ İ TOVİ ZYON AĞ USTOS/AUGUST 2011-1-
İÇİNDEKİL İstanbul Ticaret Odası Adına İmtiyaz Sahibi Owner on Behalf of the İstanbul Chamber of Commerce Dr. Murat Yalçıntaş SAYI/NUMBER A Ğ USTOS/AUGUST103 Genel Yayın Koordinatörü ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Puplications Coordinator and Editor-in-Chief Dr. Cengiz Ersun İTO Yayınlar Koordinatörü ICOC Puplications Coordinator İsmail Şen Yayın Kurulu Publishing Committee Dr. Cengiz Ersun Selçuk Tayfun Ok Kenan Öztekin Dr. Ahmet Naci Helvacı Şefik Memiş İsmail Şen Zeliha Aslan Tamer Çerçi Doğan Erdoğan Genel Yayın Yönetmeni Executive Editor Zeliha Aslan Haber Koordinatörü News Coordinator Tamer Çerçi Haber Merkezi Press Department Reporters Dilek Ülker, Soyhan Alpaslan, İlker Başöz, Canan Bilgin, Nuran Çapkın, Yahya Gül, Dilşah Keflioğlu, Nalan Söylemez, Fedai Yıldırımım Adres / Address İSTANBUL TİCARET ODASI İSTANBUL CHAMBER OF COMMERCE, Reşadiye Cad. Eminönü-İstanbul / Turkey Telefon numaraları / Telephone numbers 0 212 455 60 00 (44 lines) Basın Yayın Şubesi / Press Department Tel: 0 212 455 61 20 Fax: 0 212 513 83 11 Internet: www.ito.org.tr Tasarım / Design Taze Ajans 0 212 603 08 33 www.tazeajans.com Baskı / Publishing Şan Ofset Tel: 0 212 289 24 24 Yayın Türü: Yerel Süreli Yayın Yayın Tarihi: 11.08.2011 Bu dergi içeriğindeki tüm yazı ve resimler, kaynak gösterilmeksizin ve izin alınmaksızın kullanılamaz. Tüm yazıların sorumluluğu yazarlarına aittir. The contents of this magazine may be repoduced by mentioning the source all responsibility of the views expressed and pictures published in this Review belong to the authors of the articles 12 4 08 12 İTO heyeti Başbakan ı ziyaret etti ICOC mission visited the Prime Minister Cidde de Türk Haftası Turkish Week in Jeddah İpek Yolu nu yeniden canlandıralım Let us revive the Silk Road İTO dan yeni hükümete ziyaret ICOC Visited the New Government Tunus, Türkiye nin tecrübesinden faydalanacak Tunus will benefit from the Turkish experience İranlı makine mühendisleri geldi The Visit of Iranian mechanical engineers Mesleki eğitim çalışmalarına Almanya dan övgü Vocational training activities praised by Germany Optisyenlerin sorunları Ankara ya iletilecek The problems of opticians will be conveyed to Ankara 19 23 28 30 32 34 40 46 FUAR-FAIR FAIR MIDEST e katılanlara avantaj fırsatları Advantageous opportunities for participants of MIDEST KAPAK-COVER İhtiyatlı büyümeye devam Cautious continuation of growth KAPAK-COVER Gözler AB ve ABD ekonomilerinde Eyes on the EU and US economies KAPAK-COVER Diplomaside denge arayışı Pursuit for balance in diplomacy ANALİZ-ANALYSISANALYSIS Türkiye kriz dalgasına hazır mı? Is Turkey ready for a crisis wave? DÜNYA EKONOMİSİ WORLD ECONOMY ABD ekonomisi ya batacak, ya çıkacak USA economy to either sink or climb come out TÜRKİYE EKONOMİSİ ECONOMY TURKEY Türkiye Asya tipi yeni bir ekonomik modele mi geçiyor? Is Turkey transitioning to a new 'Asian' economic model? ARAŞTIRMA-RESEARCHRESEARCH Yılda 3 milyar dolar savruluyor 3-billion dollars wasted annually BORSA-EXCHANGE MARKET Elmas ve pırlantanın da borsası var Diamond and brilliant have a bourse, too AB AJANDASI-EU AGENDA İSTKA dan hibe desteği Grant support by IDA
ER-CONTENTS 64 40 50 53 58 64 70 50 76 82 ASIRLIK ÇINARLAR AGE-OLD VETERANS Tunç Uluğ: Aile şirketlerinin anayasası olmalı Family companies should have a constitution" SEKTÖREL AÇIKOTURUM SECTORAL OPEN FORUM Yüksek maliyetler rekabette zorluyor New costs restrain competition 70 88 91 92 94 96 YATIRIM-INVESTMENTINVESTMENT Madeira adasından yatırıma davet Madeira island calls for investment HEDEF PAZAR-TARGET MARKET Cezayir yabancı yatırımcı arıyor Algeria looks for foreign investors İSTANBUL-İSTANBUL Dünya turizminin yıldızı: İstanbul Star of global tourism: İ stanbul YAŞAM-LIFE Pazara gidelim eskiler alalım Let us go to the bazaar and get some oldies KAYBOLAN MESLEKLER DISAPPEARING PROFESSIONS Aba dokumacılığı Aba (wadmal) weaving VERGİ-TAX Vergi denetiminde yeniden yapılanma Reconstruction in Tax Auditing KİTAPLIK-BOOKSHELF SOSYAL GÜVENLİK SOCIAL SECURITY 3 soru & 3 cevap 3 questions & 3 answers EKONOMİK VERİLER ECONOMIC INDICATORS ADRESLER-ADDRESSESADDRESSES İ TOVİ ZYON AĞ USTOS/AUGUST 2011-3-
İ TO DAN HABERLER İstanbul Ticaret Odası Yönetim (İTO) Kurulu Başkanı Dr. Murat Yalçıntaş başkanlığındaki İTO Heyeti, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ı ziyaret etti. Dr. Yalçıntaş, ziyarette iş dünyasının yeni hükümetten beklentilerini aktardı. 12 Haziran seçimleri sonrasında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ın randevu verdiği ilk sivil toplum örgütü İTO oldu. Ankara da gerçekleşen ziyarete Başkan Yardımcıları Şekib Avdagiç ve Dursun Topçu ile birlikte giden İTO Başkanı Dr. Murat Yalçıntaş, Başbakan Erdoğan a içinde yeni ekonomik büyüme modelini de barındıran bir ekonomik rapor sundu. Mehmet Şimşek in de katılımıyla ziyaretin fevkalade verimli geçtiğini belirten Dr. Yalçıntaş, İTO nun yurtdışı fuarları ile ilgili bilgi aktardık. Sayın Başbakanımız, uluslararası fuarlarımızdaki başarılarımızdan dolayı büyük memnuniyet duyduğunu söyledi ve Odamızı tebrik etti. Bize her türlü desteği vermeye devam edeceklerini belirterek, bizden daha çok ülkeye gitmemizi istedi. Kendilerinin bu isteğini gerçekleştirmek için her türlü çabayı göstereceğimizi ilettik diye konuştu. ICOC mission visited the Prime Minister, Recep Tayyip Erdoğan under the presidency of Dr. Murat Yalçıntaş, the President of Istanbul Chamber of Commerce (ICOC). During this meeting, Dr. Yalçıntaş expressed the expectations of the business world from the new government. Following the 12 June elections, ICOC became the first non- governmental organization which the Prime Minister, Recep Tayyip Erdoğan, made an appointment with Dr. Murat Yalçıntaş, who NEWS FROM ICOC İTO HEYETİ BAŞBAKAN I ZİYARET ETTİ ICOC MISSION VISITED THE PRIME MINISTER went to Ankara for this visit together with Vice-Presidents Şekib Avdagiç and Dursun Topçu, presented Prime Minister Erdoğan an economic report including the new economic growth model. Dr. Yalçıntaş stated that it was a remarkably efficient visit especially with the participation of Mehmet Şimşek and said We gave information about the foreign fairs of ICOC. Mr. Prime Minister expressed his gratefulness for our success in our international fairs and congratulated our chamber. He stated that they would go on supporting us and asked us to visit more countries. We said that we would do our best to make his wishes true. Suudi Arabistan da, başkent Riyad dan sonraki ikinci büyük şehir Cidde nin Sanayi ve Ticaret Odası Başkan Yardımcısı Mazen M. Batterjee, Başbakanlık Tanıtım ve Yatırım Ajansı Başkanı Mehmet İlker Aycı ve beraberindeki heyet ile İTO yu ziyaret etti. Heyeti kabul eden İTO Yönetim Kurulu Üyesi İsrafil Kuralay, öncelikle İTO ve İstanbul ekonomisi hakkında bilgi verdi. Kuralay, Cidde Sanayi ve Ticaret Odası ile ticari ilişkilerin gelişmesi için her türlü desteği vermeye İTO olarak hazır olduklarını iletti. Kuralay, ekonomik ilişkilerin daha da gelişmesi açısından bu tür heyet ziyaretlerinin son derece önemli ve faydalı olduğunu vurguladı. Cidde Sanayi ve Ticaret Odası Başkan Yardımcısı Mazen M. Batterjee ise yılsonunda TUSKON un Cidde de bir organizasyonu olduğunu hatırlatarak, İTO ile daha büyük organizasyonlara imza atabileceklerini söyledi. Türkiye yi ve İTO yu dost ülkenin dost kurumu olarak gördüklerini ifade eden Batterjee, İTO yu ülkelerinde ağırlamaktan büyük memnuniyet duyacaklarını dile getirdi. Toplantı sonrasında, iki kurumun ortaklaşa Türk Haftası benzeri bir organizasyona Cidde de imza atabileceği konuşuldu. Mazen M. Batterjee, vice president of Chamber of Industry and Commerce of Jeddah, which is the second largest city after the capital Riyadh of Saudi Arabia, and Mehmet İlker Aycı, the president of Investment, Support and Promotion Agency of Turkey visited ICOC together with their committee. CİDDE DE TÜRK HAFTASI ICOC Board Member İsrafil Kurulay welcomed the Committee and firstly informed them about ICOC and Istanbul economy. Kurulay stated that ICOC was ready to provide every kind of support for the purpose of developing the commercial relations with the Chamber of Industry and Commerce of Jeddah. Kurulay emphasized that the committee visits were extremely important and beneficial for the further development of the economic relationships. The Vice President TURKISH WEEK IN JEDDAH of Chamber of Industry and Commerce of Jeddah, Mazen M. Batterjee reminded the organization of TUSKON in Jeddah at the end of the year and expressed that they could organize bigger events with ICOC. Stating that ICOC was the friendly institution of a friendly country, Batterjee said that they would be very pleased to host ICOC in their countries. After the meeting, it was mentioned that these two institutions could organize an event like Turkish Week in common in Jeddah. -4- İ TOVİ ZYON AĞ USTOS/AUGUST 2011
İTO, Hükümet in bakanlarını makamlarında ziyaret ederek, hayırlı olsun dileklerinde bulundu. İTO Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Murat Yalçıntaş, Başkan Yardımcıları Şekib Avdagiç ve Dursun Topçu, Sayman Üye Hasan Demir, Yönetim Kurulu Üyeleri Mehmet Develioğlu, Yakup Köç, İsrafil Kuralay, Muhammet Yenel ve İTO Genel Sekreteri Dr. Cengiz Ersun dan oluşan heyet, bakanlara iş dünyasının güncel sorunlarını içeren birer rapor da sundu. Görüşmelerde İTO Yönetim Kurulu Üyelerine, son dönem İTO Meclis inde görev yapan milletvekilleri Nureddin Nebati ve Osman Aşkın Bak da eşlik etti. İTO Heyeti, ziyaretler kapsamında Başbakan Yardımcısı Ali Babacan la bir görüşme gerçekleştirdi. Babacan ın Başbakanlık Merkez Bina daki makamında gerçekleştirilen ziyaret sırasında İTO Başkanı Dr. Yalçıntaş, günün anısına özel olarak yaptırılan bir gümüş tabağı Babacan a hediye etti. İTO Heyeti; Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, Milli Eğitim Bakanı Ömer Dinçer, Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ve Başbakanlık Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanı Serdar Çam ile de görüştü. Türkiye Büyük Millet Meclisi ni de ziyaret eden İTO Heyeti, Ak Parti Grup Başkanvekili Mahir Ünal ve TBMM Çevre Komisyonu Başkanı Erol Kaya yı da makamında ziyaret etti. IICOC visited the ministers in their offices and congratulated them. The mission consisting of the ICOC President Dr. Murat Yalçıntaş, Vice-Presidents Şekib Avdagiç and Dursun Topçu, The treasurer Hasan Demir, Board Members Mehmet Develioğlu, Yakup Köç, İTO DAN YENİ HÜKÜMETE ZİYARET ICOC VISITED THE NEW GOVERNMENT İsrafil Kuralay, Muhammet Yenel, and Secretary General of ICOC Dr. Cengiz Ersun, presented the ministers a report over the general problems of the business world. During the meeting, Nureddin Nebati and Osman Aşkın Bak, the deputies who took place in the latest ICOC council accompanied ICOC Board Members. During these visits, ICOC mission had a meeting with Vice Prime Minister Ali Babacan. President Dr. Yalçıntaş visited Babacan in his office in the Prime Ministry Central Building and presented Babacan a silver plate that is made specially as a remembrance for this day. ICOC Mission had meetings with the Minister of Labor and Social Security Faruk Çelik, Minister of Education Ömer Dinçer, Minister of Finance Mehmet Şimşek and Prime Ministry Office of Turkish Cooperation and Development Serdar Çam. ICOC Board also visited the Turkish Grand National Assembly and visited the Justice and Development Party Group Deputy Chairman, Mahir Ünal and the Turkish Grand National Assembly Chairman of Environment Commission, Erol Kaya in their offices İPEK YOLU NU YENİDEN CANLANDIRALIM LET US REVIVE THE SILK ROAD Japonya Wakayama Eyaleti Sanayi Teşvik Kurumu ndan bir heyet İTO yu ziyaret etti. Japon iş adamlarını kabul eden İTO Yönetim Kurulu Üyesi İsrafil Kuralay, Fiziken birbirimize uzak olsak da, gönül itibariyle birbirimize çok yakın iki ülkeyiz dedi. Kuralay konuşmasına şöyle devam etti: Japonya İpek Yolu nun doğu ucunda, Türkiye de batı ucunda yer almaktadır. Bu tarihi İpek Yolu nu yeniden canlandırmamız gerektiğini düşünüyorum. Bu güzel ilişkileri ekonomik anlamda daha da güçlendirmeliyiz. Daha çok işbirliği ile ortak projeler üretmeliyiz. Dünyanın üçüncü büyük ülkesi Japonya ile yapacağımız işbirliğinin bölgemize, Asya ya ve Türkiye ye katkı sağlayacağına inanmaktayız. A committe of Japan, Wakayama State Institution of Industrial Encouragement visited ICOC. ICOC Board Member İsrafil Kuralay, who welcomed the Japanese businessmen, said Even if we are physically far from each other, we are very close countries in our heart. Kuralay went on his speech as follows: Japan is located at the eastern edge of the Silk Road, while Turkey is at the western edge. I think we need to revive the historical Silk Road. We should strengthen our economic relationships as well. We should produce common projects, increasing our cooperation. We believe that a cooperation project with Japan, the third biggest country of the world will contribute a lot to our region, Asia and Turkey. İ TOVİ ZYON AĞ USTOS/AUGUST 2011-5-
İ TO DAN HABERLER NEWS FROM ICOC Tunus Nahda Partisi nin yetkilileri, İTO yu ziyaret etti. Nahda Kurucular Meclisi Genel Başkanı Ali Lareydh, partinin üst düzey yetkilileri ve işadamlarından oluşan heyeti, İTO Yönetim Kurulu Üyesi İsrafil Kuralay kabul etti. Ali Lareydh, Tunus ta 23 Ekim de genel bir seçim yapılacağını hatırlatarak, seçimlerin ardından kurucu meclis ile yeni bir anayasa ve devlet yapılanmasına gidileceğini söyledi. Ali Lareydh, Gannuşi nin onursal başkanlığını yaptığı Nahda Partisi olarak Türkiye nin demokrasi ve devlet yapılanmasındaki tecrübelerinden faydalanmak istediklerini ifade etti. Türkiye nin en büyük odası olan İTO nun ticari tecrübelerinden de yararlanmak istediklerini belirten Lareydh, bu konuda karşılıklı ziyaretler hedeflediklerini söyledi. İTO Yönetim Kurulu Üyesi İsrafil Kuralay da Tunus la ticari ilişkiler kurmanın faydalı olacağını TUNUS, TÜRKİYE NİN TECRÜBESİNDEN FAYDALANACAK TUNUS WILL BENEFIT FROM THE TURKISH EXPERIENCE belirtti. Bir ülkenin siyasi yapısının yanı sıra ekonomisinin de güçlü olması gerektiğini belirten Kuralay, Türkiye bu konuda örnek bir ülke dedi. The officials of Nahda Party of Tunus visited ICOC. İsrafil Kuralay welcomed the General President of Nahda Constituent Assembly, Ali Lareydh and a committee comprised of the party s senior officials, and businessmen. Ali Lareydh reminded that there would be a general election in 23 October in Tunus and they would prepare a new constitution supporting the reconstruction of the country with the constituent assembly. As Nahda Party under the honorary presidentship of Ghannushi, Ali Lareydh stated that they would like to get benefit from the Turkish experience of democracy and state reconstruction. Noting that they also wished to benefit from the experiences of ICOC, the biggest chamber of Turkey, Lareydh said that they targeted to increase the mutual visits. ICOC Board Member İsrafil Kurulay, in turn, pointed out that it would be beneficial to improve the commercial relationships with Tunus. Kurulay, emphasizing that a country had to be strong both from political and economic respects, said Turkish is a model country from those respects. İRANLI MAKİNE MÜHENDİSLERİ GELDİ THE VISIT OF IRANIAN MECHANICAL ENGINEERS İran Makine Mühendislik Hizmetleri Başkanlığı ndan bir heyet İTO yu ziyaret etti. Heyetle iki ülke ticareti konusunda görüş alışverişinde bulunuldu. Türkiye ve İran arasındaki ticarette enerji ithalatının yoğunluk kazandığını bir dönemde gerçekleştirilen bu ziyarette, özellikle demir-çelik, makine ve elektrikli aletlerin oluşturduğu güçlü sektörel altyapıya dikkat çekildi. 2010 itibariyle demir çelik, makine ve elektrikli teçhizatların oluşturduğu kalemler, 1 milyar dolarlık bir ticaret hacmini aşıyor. Bu yıl da aynı sektörde artışın sürmesi bekleniyor. ICOC was visited by a committee from the Mechanical Engineering Services of Iran. Representatives from the two countries exchanged ideas over their commercial relationships. In this visit, which took place during a period when the energy import issues gained intensity in the commerce between Turkey and Iran, especially the strong sectoral structure of iron-steel, mechanical and electrical devices was emphasized. These items have over 1 billion dollars trading volume as of 2010. The sector is also expected to develop throughout this year. -6- İ TOVİ ZYON AĞ USTOS/AUGUST 2011
MESLEKİ EĞİTİM ÇALIŞMALARINA ALMANYA DAN ÖVGÜ VOCATIONAL TRAINING ACTIVITIES PRAISED BY GERMANY Almanya daki göçmen kökenli gençlere mesleki eğitim veren BMK Bildungswerk Meslek Eğitim Kuruluşu, İstanbul Ticaret Odası nı ziyaret etti. Heyeti İTO Yönetim Kurulu Başkan Vekili Dursun Topçu kabul etti. Aralarında Almanya Ticaret ve Sanayi Odası mensupları, Alman ve Türk gazetecileri ile Berlin deki yerel yönetim yetkililerinin bulunduğu heyete, Berlin Belediyesi Meclis Üyesi Knut Mildner Spindler başkanlık etti. Merkezin direktörü Setaphan Felisiak Sadece Türkiye de değil Malta da, İngiltere de eğitim faaliyetleri içindeyiz. TOBB çatısı altında Türk-Alman Ticaret Odası nı kurduk. Pek çok Alman ve Türk şirket başvuruda bulundu. İlgili ülkelerle karşılıklı staj imkânı var. İTO nun mesleki eğitime verdiği büyük önemi biliyoruz. İTO ile birlikte çalışmaya hazırız diye konuştu. Kreuzberg deki BWK Bildungswerk kuruluşu, Berlin de birçok farklı sponsor ve Alman İş Bulma Kurumu ile birlikte çalışıyor. BWK Bildungswerk, genç ve yetişkinler için farklı alanlarda iş eğitimleri sağlıyor. Kuruluşun hedefi, Almanya nın iş yaptığı ülkelerin ana dilini ve Almanca yı aynı düzeyde konuşan mesleki eğitimli bir işgücü oluşturmak. BMK Bildungswerk Training Institution, which offers vocational training to young emigrants in Germany, paid a visit to İstanbul Chamber of Commerce. The committee was accepted by Dursun Topçu, Deputy Chairman of the Board of Directors of ICOC. The committee which included members of the German Chamber of Industry and Commerce, German and Turkish journalists, and local government authorities for Berlin was led by Knut Mildner Spindler, Member to the Municipal Council of Berlin. Setaphan Felisiak, the Director of the Center, said: "We conduct training operations not only in Turkey, but also in Malta and England. We have established the Turkish-German Chamber of Commerce under the roof of UCCE. Various German and Turkish companies have submitted applications. There are mutual internship opportunities offered in the relevant countries. We realize the great importance ICOC puts in vocational training. We are ready to cooperate with ICOC." BWK Bildungswerk institution of Kreuzberg collaborates with many different sponsors in Berlin and the German Job Recruitment Agency. BWK Bildungswerk offers vocational training in various fields for youngsters and adults. The goal of the institution is to generate labor power with vocational training where mother tongues of countries conducting business with Germany and the German language are spoken at the same level of fluency. OPTİSYENLERİN SORUNLARI ANKARA YA İLETİLECEK THE PROBLEMS OF OPTICIANS WILL BE CONVEYED TO ANKARA Optik ve Optometrik Meslek Komitesi, Türkiye Gözlük Sanayicileri Derneği nin katkısıyla optik sektörü bilgilendirme toplantısı düzenledi. Yıldız Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İbrahim Kırçova nın başkanlık ettiği toplantıda sektörün durumu tartışıldı. Toplantıda, İstanbul Ticaret Üniversitesi nde (İTİCÜ) optisyenlik bölümü açılması, sektörün yapısal sorunları gündeme geldi. Bu arada İTO Yönetim Kurulu nun, Sağlık Bakanlığı nı da ziyaret ederek, sektörün talep ve beklentilerini iletmesi planlanıyor. Committee of Optical and Optometric Professions organized a meeting over the optical sector with the contribution of Turkish Association of Optical Industrialists. The sectoral conditions were discussed in the meeting organized under the presidency of Prof. Dr. İbrahim Kırçova, an academic of Yıldız Technical University. During the meeting, the opening of the Opticianship Program in Istanbul Commerce University and the structural problems of the sector were on the agenda. Meanwhile, ICOC Board plans to visit the Ministry of Health and convey the demands and expectations of the sector. İ TOVİ ZYON AĞ USTOS/AUGUST 2011-7-
FUAR-FAIR Fedai Yı ldı r ı m İTO 20. kez Avrupa nın 2. büyük yan sanayi fuarında ICOC at the 2nd biggest industrial subcontracting show of Europe for the 20th time MIDEST E KATILANLARA AVANTAJ FIRSATLARI ADVANTAGEOUS OPPORTUNITIES FOR PARTICIPANTS OF MIDEST A vrupa nın en büyük ikinci yan sanayi fuarı MIDEST, 15 18 Kasım 2011 tarihleri arasında Paris te düzenlenecek. Fuar, bu yıl da onbinlerce ziyaretçiyi ağırlayacak. 41 inci kez kapılarını açacak olan fuarın, Türkiye milli katılımını 20 nci kez İstanbul Ticaret Odası yapıyor. M IDEST Industrial Subcontracting Show, the second biggest industrial subcontracting fair of Europe, will take place in Paris on November 15-18, 2011. The fair will entertain tens of thousands of visitors this year too. İstanbul Chamber of Commerce will be the national participant of Turkey for the 20th time at the fair, which will be opening its gates for the 41st time. -8- İ TOVİ ZYON AĞ USTOS/AUGUST 2011
Türk sanayisi, milli katılımı İstanbul Ticaret Odası (İTO) tarafından organize edilen MIDEST Yan Sanayi Fuarı için hazırlanıyor. Hannover Sanayi Fuarı nın ardından Avrupa nın en büyük sanayi fuarı olma özelliğiyle dikkat çeken MIDEST 2011, bu yıl 41 inci kez düzenleniyor. İTO nun daha önce 19 kez milli katılımını organize ettiği MIDEST Yan Sanayi Fuarı, 15 18 Kasım 2011 tarihleri arasında Fransa nın başkenti Paris te gerçekleştirilecek. DEV FİRMALAR GELECEK MIDEST Fuarı na katılım her yıl artıyor. Fuara geçen yıl 74 ülkeden 40 bin 424 firma katıldı. Fuara bu yıl Almanya, İspanya, İsviçre, İtalya, Macaristan ve Portekiz gibi ülkelerin yanında pek çok ülkeden dev yan sanayi firmaları katılacak. İTO; metal işleme ürünlerinden, elektrik- elektronik ürünlerine, verimlilik proseslerinden plastik, kauçuk ve kompozit ürünlerine kadar pek çok ürünün sergileneceği fuara katılacak firmalara çok cazip imkanlar sunuyor. İTO, firmalara, özel katılım şartlarının yanı sıra özel ödeme planı da sunuyor. Fuara İTO ile katılacak firmaları cazip avantajlar beklerken, özel paket fiyatına göre stand metrekare satışı 390 Euro dan gerçekleşecek. YOĞUN KATILIM OLACAK Geçen yıl 31 Türk firmasının ürünlerini sergileme fırsatı bulduğu fuara bu yıl da yoğun katılım bekleniyor. İTO, Türkiye nin ve Türk firmalarının tanıtımına büyük katkı sağlayan MIDEST e Turkish industry is preparing for the MIDEST Industrial Subcontracting Show, for which national participation will be organized by İstanbul Chamber of Commerce (ICOC). Attracting attention due to being the second biggest industrial fair of Europe following Hannover Industrial Fair, MIDEST will be organized for the 41st time in 2011. The MIDEST Industrial Subcontracting Show, for which national participation was organized by ICOC 19 times before, will take place in the capital of France, Paris, on November 15-18, 2011. GIGANTIC FIRMS WILL PARTICIPATE Gigantic industrial subcontracting firms from Germany, Spain, Switzerland, Italy, Hungary and Portugal as well as many other countries will take part in the fair this year. ICOC offers many highly attractive advantages to firms which will attend the fair where various products from metal procession products to electrics-electronics products and from productivity processes to plastic, rubber and composite products will be exhibited. ICOC offers the firms special payment plans in addition to exclusive participation conditions. PARTICIPATION WILL BE INTENSIVE Participation to the MIDEST Show increases every year. 40 thousand and 424 firms from 74 countries took part in the fair last year. While attractive advantages await firms which will attend the fair along with ICOC, 390 Euros per square meters will be charged for booths in accordance with the special package price. Intensive participation in the fair, where 31 Turkish firms found the opportunity to exhibit their products last year, is expected for this year too. ICOC is preparing for MIDEST, which greatly contributes to promotion of Turkey and Turkish firms, with the same enthusiasm this year as well. Interest in the fair, where the area in square meters and the number of participating firms keep increasing every year, is intensive for this year too. Announcements about the fair are also notified through İstanbul Commercial Gazette, the webpage and daily newspapers in specific intervals. Communicating with other cities as well, ICOC is trying to ensure provision of participants by sending circular notes to chambers and relevant institutions via fax or e-mail. The fair will be attended by firms from not only İstanbul but also other cities. SERVICES TO BE OFFERED The following services will offered to firms which will take part in MIDEST through organization of ICOC, in İ TOVİ ZYON AĞ USTOS/AUGUST 2011-9-
bu yıl da aynı heyecanla hazırlanıyor. Her yıl metrekare ve firma sayısının arttığı MIDEST Fuarı na bu yıl da büyük bir ilgi söz konusu. İTO, fuar bilgilerini düzenli olarak firmalara duyuruyor. Ayrıca, İstanbul Ticaret Gazetesi nde, internet sayfasında ve günlük gazetelerde de belirli aralıklarla fuarın duyurularını yapıyor. Fuara sadece İstanbul dan değil, diğer şehirlerden de katılım sağlanıyor. Diğer şehirlere de ulaşan İTO, oda ve kuruluşlara da faks ve e-pasta yoluyla sirküler göndererek, iştirakçi teminine ulaşmaya çalışıyor. BU HİZMETLER VERİLECEK İTO nun organizasyonuyla MIDEST e giden firmalara katılım ücretiyle birlikte şu hizmetler de verilecek: Stand inşaatı, temel dekorasyon malzemeleri, elektrik bağlantısı ve temel aydınlatma, İstanbul Paris İstanbul nakliye organizasyonu, Türkiye Fransa gümrük giriş / çıkış işlemleri, malların sigortalanması, fuarın genel kataloğu ve internet ortamında firma bilgilerinin yer alması, tanıtım bedeli, İTO tarafından hazırlanan CD de firma bilgilerinin yer alması, tanıtım bedeli, fuar süresince iletişim araçlarından faydalanma imkânı ve ücretsiz fuar giriş kartı temini. İTO organizasyonuyla fuarda yer almak isteyen firmalar 0212 455 62 17 nolu telefonla ya da berna.yurtseven@ito.org. tr e-posta adresiyle İTO ya ulaşabilir. addition to the participation fee: Building booths, basic decoration materials, power connections, basic lighting, arrangement transportation on the İstanbul-Paris-İstanbul line, customs entry and exit processes between Turkey and France, insurance of goods, general fair catalogue, publication of firm information Özel katılım şartları Özel paket fiyatı: 390 Euro/ m2 on internet, promotion fee, firm information on the CD to be issued by ICOC, opportunity to make use of communication instruments throughout the fair and provision of free-of-charge fair entry card. Firms which wish to participate in the fair through ICOC's organization are required to contact ICOC as soon as possible. Minimum stand büyüklüğü: 9 m2 (+3 m2 ve üstü) Teşvik işlemlerinin takibi (Yüzde 50 DTM) Special participation conditions Price of the special package: 390 Euro/ m2 Maximum stand area: 9 m2 (+3 m2 and above) Monitoring incentive processes (50% DTM) Bu ürünler sergilenecek Metal işleme (vida, kesme, talaşlı işlem, özel makineler, finisaj, ısıl ve yüzey işlem) Bağlantı elemanları Dövme, döküm, imalat Yarı mamul metal ürünler Saç şekillendirme Plastik / kauçuk / kompozit malzeme işleme Elektrik / elektronik Endüstriyel hizmetler (mikroteknik / hassas sanayi parçaları mühendislik / dizayn/ araştırma / kalite) Verimlilik hrosesleri These products will be exhibited Metal processing (screws, cutters, machining, special machinery, finishing machinery, heat and surface treatment) Connection parts Forging, casting, manufacturing Semi-finished metal products Metal sheet formation Plastic/rubber/composite material processing Electrics/electronics Industrial services (microtechnics/precision industrial parts engineering/design/research/quality) Efficiency processes
ÇİN FUARI İ TOVİ ZYON AĞ USTOS/AUGUST 2011-11-
KAPAK-COVER Nevzat Eren Yılın ikinci yarısında Türkiye ekonomisini neler bekliyor? What awaits Turkish economy during the second half of the year? İHTİYATLI YÜME BÜYÜ DEVAM CAUTIOUS CONTINUATION OF GROWTH MEYE
Y ılın ikinci yarısını ve genel seçimleri geride bıraktığımız bu dönemde, dünya ekonomisindeki belirsizlik ön plana çıkıyor. Sağlam kamu maliyesi ve güçlü bankacılık sistemi sayesinde Türkiye olası dalgalanmadan nispeten az hasarla çıkabilir. Ancak, gerek devletin gerekse özel sektörün temkinli davranıp riskleri azaltmasında fayda var. Orta ve uzun vadede dış ticaret açığını azaltarak, cari açığı sorun olmaktan çıkaracak önlemlerin planlanması ve uygulanması gerekiyor. A t this time, as we have left behind the second half of the year as well as the general elections, the uncertainty in global economy stands out. Thanks to the sound public finance and powerful banking system, Turkey may actually survive possible fluctuations with relatively less damage incurred. However, both public and private sectors had better act cautious and minimize risks. Foreign trade deficit needs to be reduced in mid- and long-term while planning and implementing precautions which will hold the current deficit back from posing a problem. 2010 yılında güçlü bir toparlanma gösteren Türkiye ekonomisi 2011 in ilk yarısında da beklentilerin üzerinde bir performans sergiledi. Bu nedenle Türkiye, performansıyla bütün dünyanın ilgi odağı olmaya devam ediyor. Türkiye ilk çeyrekte dünyanın en hızlı büyüyen ekonomisi olurken; istihdam alanında süregelen iyileşmeler, kamu maliyesinde rekor seviyelerde olumlu performans, tek haneli rakamlarda seyreden enflasyon ve faiz oranları yılın ilk yarısının olumlu temel göstergeleriydi. Bunun yanında tek olumsuz nokta cari açıktaki hızlı artış oldu. Sanayi üretim endeksi, imalat sanayi kapasite kullanım oranı gibi öncü göstergeler 2011 yılının ikinci çeyreğinde de yüksek bir büyüme oranı gerçekleşeceğini gösteriyor. Kredilerin artış eğilimi de bu öngörüyü destekliyor. Merkez Bankası nın aldığı ve daha sonra BDDK tarafından ilave tedbirlerle desteklenen önlemlerin yılın son çeyreğine doğru sonuç vermesi bekleniyor. Bunun yanı sıra dış talepte bir azalma meydana gelmesi neticesinde hem ihracatın hem de ithalatın artış hızlarında bir azalma olacağı öngörülüyor. DIŞSAL RİSKLER Avrupa daki borç krizi her an patlayabilecek bir bomba gibi gündemde yerini korurken ABD nin borçlanma tavanının vaktinde arttıramaması olasılığı gözleri ABD nin devasa borçlarına çevirdi. Borç tavanı artırılsa bile piyasalarda devlet borçlarının ödenebilirliğine ilişkin endişeler kısa vadede yok olacak gibi gözükmüyor. Avrupa daki bir devletin ya da ABD nin borç ödeyemez duruma gelmesi bir bumerang etkisiyle bütün dünyayı sarsacak likidite sıkışıklığına ve dolayısıyla yeni bir finansal krize kapı açacak. Ancak piyasa beklentileri ABD deki borçlanma tavanının bir krize yol açmadan arttırılacağı yönünde. Buna mukabil AB üyelerinin borç problemini çözmekten ziyade zamanı satan alan girişimlerinin Having displayed strong recovery in the year 2010, Turkish economy performed well above expectations during the first half of 2011. Due to this reason, Turkey continues to be the center of attention around the entire globe. Turkey achieved to become the world's fastest-growing economy of the globe whereas continued improvements in the field of employment, record-level positive performance in public finance, and inflation and interest rates which remain at single digits were all positive indicators for the first half of the year. The only negativity that took place in addition to these was the rapid increase in current deficit. Primary indicators such as the industrial manufacturing index and capacity usage by the manufacturing industry indicate that a high growth rate will be realized in the second quarter of 2011 as well. The tendency to increase in loans also supports this projection. Precautions taken by the Central Bank and supported by measures of BRSA are expected to yield positive results through the last quarter of the year. In addition, a decline in both exports and imports is also expected as a result of the decrease in foreign demand. EXTERNAL RISKS While the loan crisis in Europe maintains its position like a bomb to explode any minute now, the USA's possible failure in increasing the borrowing cap on time draws the attention to the enormous debts of the USA. Even if the borrowing cap is increased, concerns in the markets related to affordability of public debts do not look like they will vanish in the short İ TOVİ ZYON AĞ USTOS/AUGUST 2011-13-
piyasaları tatmin etmekten çok uzak olduğunu ve üye ülkelerden bazılarının temerrüde düşme ihtimalinin giderek artmakta olduğu görülüyor. Sağlam kamu maliyesi ve güçlü bankacılık sistemi sayesinde Türkiye nin yeni bir krizden nispeten az hasarla çıkması ihtimal dahilinde olsa bile, gerek devletin gerekse özel sektörün temkinli davranıp riskleri azaltmasında fayda var. BÜYÜME BAZ ETKİSİNDEN KAYNAKLANMIYOR 2010 yılına hızlı bir toparlanmayla giren Türkiye ekonomisi 2010 yılını yüzde 8,9 büyümeyle kapattı. Türkiye yüksek tempolu büyümesini 2011 yılının ilk çeyreğinde de devam ettirdi. TÜİK verilerine göre 2011 yılı Ocak-Mart döneminde GSYH yüzde 11 arttı. Türkiye böylece ilk çeyrek itibariyle dünyanın en hızlı büyüyen ekonomisi oldu. Türkiye'yi yüzde 9.9'la Arjantin ve yüzde 9.7'yle Çin takip etti. 2010 yılının ilk çeyreğindeki yüzde 12 lik büyüme göz önüne alındığında, 2011 yılının ilk çeyreğindeki rekor büyümede baz etkisinin olmadığı görülüyor. Zaten 2010 yılının son çeyreğinde özel sektör sabit sermaye oluşumunun yüzde 49,5 yükselmesi geleceğe yönelik yatırımlarının rekor seviyede arttığı ve bunun neticesinde 2011 ilk çeyreğinde yüksek büyüme gerçekleşeceği beklentisini oluşturmuştu. İlk çeyrekte sanayi üretim endeksinin yüzde 14 ün üzerinde artması üzerine ilk çeyrek büyümesinin çift rakamlarda olmasının sürpriz olmayacağı belirtilmeye başlanmıştı. Dolayısıyla piyasa beklentilerinin üzerinde bir büyüme gerçekleşti. 2011 ilk çeyreğinde yılında hane halklarının yurt içi tüketimi yüzde 11,6 artarken, devletin tüketim harcamaları ise yüzde 6,7 yükseldi. Kamu sektörü sabit sermaye yatırımları yüzde 4,9 artarken, özel sektör sabit sermaye yatırımları yüzde 38,3 büyüdü. BÜYÜMEYİ ÖZEL SEKTÖR SIRTLADI İktisadi faaliyetlere göre baktığımızda, 2011 yılında, inşaat sektörü yüzde 14,8, imalat sanayi yüzde 12,3, toptan ve perakende ticaret sektörü yüzde 17,2, ulaştırma ve haberleşme sektörü yüzde 12,2 büyüdü. Cari fiyatlarla GSYH nin yarısına yakın kısmını oluşturan term. Any European state or the USA falling into loan default would create a boomerang effect which would, in parallel, lead to congestion of liquidity and therefore a new financial crisis which might shake the entire globe. On the other hand, market expectations are for an increase in the borrowing cap in the USA before a crisis breaks out. On the contrary, it is observed that EU member states are far from satisfying the markets with their attempts aimed at buying time rather than solving the loan problem, and the probability of some member states as to falling into default increases steadily. Although the possibilities indicate that Turkey might leave behind a new crisis with relatively less damage thanks to the sound public finance and powerful banking system, both public and private sectors had better act cautious and minimize risks. GROWTH DOES NOT ORIGINATE FROM THE BASE EFFECT Turkish economy, which entered the year 2010 in rapid recovery, completed the year with a growth rate of 8,9%. Turkey sustained the rapid growth rate also during the first quarter of 2011. According to the data of TSI, GDP increased by 11% in the January-March period of 2011. Thus Turkey became the fastest-growing economy of the world as of the first quarter. Following Turkey was Argentina with 9.9% and China with 9.7%. Considering the growth rate of 12% realized during the first quarter of 2010, it is understood that the base effect did not affect the record growth rate in the first quarter of 2011. The increase of 49.5% in accumulation of fixed capital in the private sector in the last quarter of 2010 actually gave rise to the expectations regarding record-level increases future investments and a high growth rate to be realized in the first quarter of 2011 as a result. Upon the increase of over 14% in the industrial manufacturing index already in the first quarter, statements started to be made as to that it would not be surprising to see a two-digit growth rate in the first quarter. Therefore, the growth rate was realized well above the market expectations. While domestic consumption
bu dört sektörün böylesine yüksek seviyelerde büyümesi dikkat çekici. İthalatın ihracattan daha çok hızlı artması neticesinde dış ticaret büyümeye negatif katkıda bulundu. Devletin ve özel sektörün harcamalarına baktığımızda büyümenin ana motorunun kamudan ziyade özel sektör yatırımları ve iç tüketim olduğunu görüyoruz. Özel sektör sabit sermaye yatırımlarının yüzde 38,3 büyümesi ve bu yatırımlarının geçmişte hep belirsizliklerle anılan seçim döneminde gerçekleşmesi, özel sektörün geleceğe yönelik beklentilerinin pozitif olduğunu işaret ederken önümüzdeki çeyrekte de yüksek bir büyüme hızı yakalayacağımızın göstergesi. Buna ilaveten sanayi üretim endeksinde süregelen yükseliş ve kredilerin artış hızı 2011 ikinci çeyrekte de yüksek bir büyüme olacağını gösteriyor. Bununla birlikte mevsimsellikten arındırılmış sanayi üretim endeksi verileri, sanayi üretimindeki artışın hız kestiğini gösterirken, gerek Merkez Bankası nın gerekse BDDK nın kredi artış hızını yavaşlatmaya yönelik tedbirleriyle, yılın ikinci yarısında daha düşük bir büyüme beklentisi mevcut. ENFLASYON HEDEFİ SAPABİLİR Yılın ilk üç ayında yüzde 5 in altında seyreden Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) Mart ayında yüzde 3.99 oranında artışla son 41 yılın en düşük seviyesine geriledi. Enflasyon nisan ayında baz etkisinin azalmasıyla birlikte yeniden bir yükseliş trendine girmişti. Mayıs ayında ise TÜFE yıllık bazda, beklentilerin çok üzerinde artarak yüzde 4.26 seviyesinden yüzde 7.17 seviyesine yükselmişti. Hızlı artışın sebebi gıda sektörü fiyatlarındaki artış oldu. Gıda fiyatlarında Mayıs ayında görülen yükselişin toplam aylık TÜFE'ye etkisi yaklaşık 1.3 puan, yıllık toplam TÜFE ye etkisi yaklaşık 3,4 puan olmuştu. Gıda fiyatlarındaki artışın Haziran ayında hız kesmesiyle beraber, Haziran ayında yıllık enflasyon yüzde 6,24 seviyesine geriledi. Çekirdek enflasyonda uzun süredir yatay gözüken görünüm son aylarda bir miktar değişerek, yukarı yönlü bir eğilim gösterdi. Yılsonunda enflasyon oranının Merkez Bankası hedefi olan yüzde 6,9 rakamının bir miktar üzerinde gerçekleşmesi bekleniyor. CARİ AÇIK YİNE GÜNDEMDE Cari işlemler dengesi, yılın ilk beş ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre 20.4 milyar dolar artarak 37.3 milyar dolara ulaştı. Bu gelişmede dış ticaret açığının 20,5 milyar dolar of households increased by 11.6% during the first quarter of 2011, public expenditures on consumption also increased by 6.7%. Fixed capital investments of the public sector increased by 4.9% and those of the private sector by 38.3%. THE PRIVATE SECTOR SHOULDERS GROWTH Considering economic activities, the construction sector grew by 14.8%, manufacturing industry by 12.3%, retail and wholesale trade by 17.2%, and communication and transportation by 12.2% in 2011. It is striking to see that these four sectors, which make up for almost half of the GDP in current prices, grow at such high rates. As a result of imports increasing more rapidly than exports, foreign trade contributed negatively to growth. When we observe expenditures of the public and private sectors, it can be seen that growth was mainly fueled by investments of the private sector and domestic consumption rather than activities of the public sector. Whereas the 38.3% of increase in fixed capital investments of the private sector and realization of these investments during the election period, which used the be always associated with uncertainty in the past, point out to the fact that future prospects of the private sector are positive, these also indicate that we will attain a high growth rate also in the upcoming quarter. Furthermore, industrial manufacturing data excluding seasonal input indicate that the speed of industrial manufacturing is reduced while there are expectations for a lower growth rate in the second half of the year due to the measures taken by both the Central Bank and BRSA for toning down the rate of increase in loans. INFLATION GOAL MIGHT DEVIATE The Consumer Prices Index (CPI), which followed at a level below 5% during the initial 3 months of the year, faltered back to the lowest level of the past 41 years with an increase of 3.99% in the month of March. Inflation restored a trend of increase as the base effect declined in April. In May, CPI increased way over the expectations from 4.26% to 7.17%. The increases in prices of the foodstuff sector were the reason underlying the rapid increase. The increase in foodstuff prices in May impacted the total monthly CPI rate by 1.3 points, the total annual CPI rate by approximately 3.4 points. As the increases in foodstuff prices slowed down in June, annual inflation rate declined to the level of 6.24% in June. The long-standing horizontal picture of core inflation has changed a little bit in recent months and entered an upwards trend. Inflation is expected to turn out to be a little above the level of 6.9%, which is the goal of the Central Bank, at the end of the year. CURRENT DEFICIT ON THE AGENDA AGAIN The balance of current accounts increased by 20.4 billion dollars, compared to the same period of the previous year, and reached the level of 37.3 billion dollars within the first five months of the year. Foreign trade deficit increasing by 20.5 billion dollars to 37.1 billion dollars was an impact on this development. On the other hand, 12-monthly cumulative current deficit exceeded 68 billion dollars as of the end of May, reaching a record level. At the financing frontier, short-term and debt- accumulating sources as well as foreign currency input from unidentified sources continue to maintain their weight. İ TOVİ ZYON AĞ USTOS/AUGUST 2011-15-
field of employment. 10.8% in March, the unemployment rate decreased by 2.1 points in April compared to the same period of the previous year and declined to 9.9%.Thus, the unemployment rate was restored to the pre-recession levels. While the decrease in unemployment rate was significant, the decrease should be expected to slow down and even follow a nearly-horizontal course during the second half of the year. tutarında artarak 37,1 milyar dolara ulaşması etkili oldu. Öte yandan, 12 aylık kümülatif cari açık Mayıs itibarıyla 68 milyar doları aşarak rekor seviyeye yükseldi. Finansman tarafında, kısa vadeli ve borç yaratan kaynaklar ile kaynağı belirlenemeyen döviz girişinin ağırlığını koruduğu görülüyor. Cari açığın hızla yükselmesi, gerek sağlam kamu maliyesi gerekse güçlü bankacılık sistemi sayesinde finansman açısından kısa vadede problem değil. Ancak cari açık uzun vadede kriz çıkarma potansiyeline sahip. Ekonomimizde ara malı üretimini mümkün kılmak, katma değeri yüksek ürün üretimine geçmek ve yerli üreticilere rekabet üstünlüğü sağlamak için gerekli yapısal değişiklikleri gerçekleştirmek, uzun vadede dış ticaret açığının ve dolayısıyla cari açığın problem olmaktan çıkmasını sağlayacak. İŞSİZLİK KRİZ ÖNCESİNE DÖNDÜ Kriz sonrası dönemde birçok gelişmiş ülkede kriz süresince artan işsizlik oranları düşürülemedi. Bu noktada Türkiye istihdam alanında sergilediği gelişmelerle bu ülkelerden pozitif anlamda ayrıştı. Mart ayında yüzde 10,8 olan işsizlik oranı Nisan ayında geçen yılın aynı dönemine göre 2,1 puan düşüşle yüzde 9,9 olarak gerçekleşti. Böylece işsizlik kriz öncesi seviyelere geriledi. İşsizlik oranındaki azalma önemli olmakla beraber yılın ikinci yarsında azalmanın hız keseceği ve hatta yataya yakın bir seyir seyretmesi beklenmeli. KAMU MALİYESİNDE AYRIŞTIK Kriz sonrası dönemde başta gelişmiş ülkeler olmak üzere birçok ülkede kamu maliyesinde bozulmalar yaşandı. Türkiye de ise gerek bütçe, gerekse borç rasyolarında düzelmeler görüldü. 2010 yılında süregelen bu düzelme 2011 yılının ilk aylarında da devam etti. Kamu borç stokunun milli gelire oranı kriz döneminde başta The rapid increase in current deficit is not a problem in the short term in terms of financing, thanks to the sound public finance and the powerful banking system but current deficit holds the potential to lead to a crisis on the long run. Enabling intermediate financial manufacturing in our economy, transitioning to manufacturing of products with high added- value and realizing the structural changes required to empower local manufacturers with the upper hand in competition will prevent the foreign trade deficit, and current deficit in parallel, from being a problem in the long term. UNEMPLOYMENT BACK TO THE PRE-RECESSION PERIOD Unemployment rates which steadily increased during the post-recession period in many developed countries could not be reduced. At this point, Turkey differed from these countries in the positive sense through the developments displayed in the WE DIFFERED IN PUBLIC FINANCE Public finance was disrupted in many countries, especially developed countries, in the post-recession period. In Turkey, both loan and budget ratios were addressed with corrections. This improvement that continued throughout 2010 was also sustained during the initial months of 2011. The ratio of public debt stock to national income increased steadily primarily in EU countries during the recession period and in the post-recession period, capacity to repay public debts started to be questioned for many EU countries, especially Greece. Debt/national income ratio, which exceeded 140% in Greece and 119% in Italy, increased to 45.6% in our country in 2009. Considering the strong growth performance and positive budget developments, this rate is expected to decrease to 40% in 2011. In addition, it is observed that maturity terms are extended for both domestic and foreign debts as of the first six months of 2011 when compared to the year 2010. When budget data is observed, it can be seen that the performance in the first half of the year was quite successful. Even though there were some limited fluctuations -16- İ TOVİ ZYON AĞ USTOS/AUGUST 2011
AB ülkeleri olmak üzere hızla artarken, kriz sonrası dönemde başta Yunanistan olmak üzere birçok AB ülkesinin kamu borçlarını ödeyebilme gücü sorgulanır hale geldi. Yunanistan da yüzde 140, İtalya da yüzde 119 u aşan borç-milli gelir oranı ülkemizde 2009 yılında yüzde 45,6 ya yükseldi. 2010 yılında ise yüzde 41,6 ya düşürüldü. Güçlü büyüme performansı ve olumlu bütçe gelişmeleri göz önüne alındığında bu oranın 2011 yılında yüzde 40 seviyesine indirilmesi bekleniyor. Ayrıca 2011 yılın ilk altı ayı itibariyle hem iç borçlanma hem de dış borçlanmada 2010 yılına göre vadelerin arttığı görülüyor. Bütçe verilerine bakıldığında, yılın ilk yarısında oldukça başarılı bir performans gösterildiği görülüyor. Yılın ilk aylarında bütçe göstergelerinde sınırlı dalgalanmalar olsa da, bütçe gelirleri özellikle vergi gelirlerinin yüksek performansı nedeniyle beklentileri aştı. Bütçe gelirleri yılın ilk altı ayında önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 20,7 kadar artarken, vergi gelirleriyse yüzde 24,4 oranında arttı. REKOR VERGİ BARIŞI Bütçenin yaklaşık milyar TL fazla verdiği yılın ilk yarısında vergi barışından yaklaşık 8 milyar TL lik tahsilât da göz önüne alınmalı. Bununla birlikte vergi barışından elde edilen miktar göz ardı edildiğinde bile vergi gelirlerinde yaklaşık yüzde 14 bir artış olduğu görülüyor. Bu dönemde giderlerin enflasyonun altında sadece yüzde 4,9 oranında artması, seçim döneminde bile mali disiplinin elden bırakılmamış olduğunu göstermesi bakımından dikkat çekici. Bütçe açıklarının Milli Gelire oranı Almanya da yüzde 3.3, Fransa da yüzde 7.0, İngiltere de yüzde 10.4, Avrupa Bölgesi ortalaması yüzde 6.0 oldu. Yılın ilk yarısı itibariyle bütçe sadece fazla vermekle AB üyesi ülkelerde borç stoku / GSYH (%) / Debt Stock in EU Member States / GDP (%) Euro Bölgesi (17 ülke) / Euro Zone (17 countries) kalmadı, 25.2 milyar TL faiz dışı fazla oluştu. Türkiye de yılsonunda bütçe açığının milli gelire oranının yüzde 2' nin altında gerçekleşmesinin sürpriz olmayacağını söyleyebiliriz. PARA POLİTİKASI Merkez Bankası nın faizleri düşük tutup zorunlu karşılık oranlarını arttırarak hem sıcak para girişini azaltmak hem de bankaların fon maliyetlerini artırarak aşırı kredi büyümesini engelleme amaçlı para politikası henüz sonuç vermemiş gibi. Yılın ilk altı ayında toplam kredilerdeki artış hızı önceki senenin aynı dönemiyle karşılaştırıldığında yüzde 38, 2010 yılsonuna göre ise yaklaşık yüzde 18 oldu. Merkez Bankası dışındaki kuruluşların da kredi büyümesini önleme adına tedbirler alabileceği bir süredir konuşuluyordu. İlk tedbir Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu ndan (BDDK) geldi. Haziran ayında konut ve taşıt kredisi dışındaki krediler için genel karşılık oranları artırıldı. Bankaların sermaye yeterliliklerinin hesaplanmasında kullanılan risk ağırlıklarının taşıt ve konut kredileri dışındaki 2005 2006 2007 2008 2009 2010 70,0 68,4 66,2 69,9 79,3 85,1 AB (27 ülke) / EU (27 countries) 62,8 61,5 59,0 62,3 74,4 80,0 Yunanistan / Greece 100,0 106,1 105,4 110,7 127,1 142,8 İtalya / Italy 105,9 106,6 103,6 106,3 116,1 119,0 Belçika / Belgium 92,1 88,1 84,2 89,6 96,2 96,8 Portekiz / Portugal 62,8 63,9 68,3 71,6 83,0 93,0 Almanya / Germany 68,0 67,6 64,9 66,3 73,5 83,2 Fransa / France 66,4 63,7 63,9 67,7 78,3 81,7 Macaristan / Hungary 61,8 65,7 66,1 72,3 78,4 80,2 İngiltere / England 42,5 43,4 44,5 54,4 69,6 80,0 Avusturya / Austria 64,6 62,8 60,7 63,8 69,6 72,3 Hollanda / Netherlands 51,8 47,4 45,3 58,2 60,8 62,7 İspanya / Spain 43,0 39,6 36,1 39,8 53,3 60,1 Türkiye / Turkey 52,7 46,5 39,9 40,0 46,1 42,2 in budget indicators during the first months of the year, budget income -tax income in particular- exceeded expectations thanks to the high performance. Budget income increased by 20.7% in the first six months of the year compared to the same period of the previous year, and tax income increased by 24.4%. RECORD-LEVEL TAX RECONCILIATION The collection of approximately 8 billion TL from tax reconciliation during the first half of the year, when budget turned out to yield about... TL extra, should be noted as well. Furthermore, even when the yield of tax reconciliation is ignored, there is still an increase of nearly 14% in tax income. The fact that expenditures increased by 4.9% in this period, which was below the inflation level, is important as it proves that financial discipline was not disrupted even during the election period. The ratio of budget deficits to national income was 3.3% in Germany, 7.0% in France and 10.4% in England, summing up the Euro Zone average to 6.0%. Not only the budget yielded extra as of the first half of the year, a primary surplus of 25.2 billion TL was realized. It is safe to say that it will not be surprising to see that the ratio of budget deficit to national income is realized under 2% at the end of the year. MONETARY POLICY The policy of the Central Bank involving low interest rates to increase the required reserve ratio, decrease hot money flow and prevent excessive growth of loans by increasing fund costs of banks at the same time does not seem to yield any results just yet. When the pace of increase in total loans in the first six months of the year is compared to the same period of the previous year, the percentage is 38 and 18 when compared to the end of 2010. It has been discussed for a while that the organizations other than the Central Bank might also take some measures in order to prevent loan growth. The first measure came from the Banking Regulation and Supervision Agency (BDSA). General reserve ratios for real estate and vehicle loans were increased in June. The risk weight, excluding vehicle and real estate loans, İ TOVİ ZYON AĞ USTOS/AUGUST 2011-17-
tüketici kredileri ile ilgili olanları yeniden düzenlendi. Alınan kararla toplam krediler içinde tüketici kredilerinin payı yüzde 20 oranını aşan bankaların genel karşılık oranı yüzde 1 den yüzde 4 e çıkarıldı. Bu karar cari açık açısından olumlu karşılanırken, kredi büyümesinin ve özellikle büyük bankaların kârlılığının önemli ölçüde etkileneceği görüşü hâkim oldu. BDDK ayrıca sermaye yeterlilik rasyosunda kredi riskine esas tutarın hesaplanmasında da değişikliğe gitti. TÜKETİCİ KREDİLERİNE DÜZENLEME Kısaca özetlemek gerekirse, bundan sonra tüketici kredilerinin toplam kredilerine oranı yüzde 20'nin üzerinde olan bankalar 100 liralık tüketici kredisi için 4 lira karşılık ayırmak durumunda olacak. Takibe düşen alacakları taşıt ve konut kredileri dışındaki tüketici kredilerine oranı yüzde 8'in üzerinde olan bankalar da kredilerin vadeleri süresince yüzde 8 karşılık ayıracak. Karşılık oranlarının artması bankalara ek maliyet getirecek, bu artış da tüketicilerin alacağı kredilere yansıyacak. BBDK nın kararı dikkatlice incelendiğinde, bu düzenlemenin özellikle daha karlı olduğu gerekçesiyle tüketici ve nakit kredilere ağırlık vererek büyümeyi hedefleyen bankaların kredi maliyetlerini yukarı çekecek bir uygulama olduğunu görüyoruz. Bankaların kredi vermesini önleyici değil, ancak ağırlıklı olarak tüketici kredisi vererek karlılığını artırmaya çalışan bankaların karşılık oranlarını artıran mantıklı bir düzenleme. Bu durum bankaları, oluşacak ek maliyetler nedeniyle kredi portföy dağılımındaki dengeyi korumaları için motive edecek. which are used to calculate capital adequacy of banks were recalculated for consumer loans. According to the decision made, the general reserve ratio of banks where the share of consumer loans exceeds 20% among total range of credits was increased from 1% to 4%. While this decision was welcomed positively in terms of current deficit, the governing opinion was that it would significantly impact loan growth and especially the stability of large banks. BDSA also changed the capital adequacy ratio in terms of calculation of the sum taken into consideration for loan risk. To summarize it briefly, banks where share of consumer loans is over 20% among the total range of credits will be required to reserve 4 liras for each 100- lira consumer loan. Also, banks where share of collectibles brought before the court is over 8% among consumer loans, aside from vehicle and real estate loans, will be required to reserve 8% throughout the maturity term of the relevant loans. The increase in reserve ratios will incur extra costs on banks and this increase will be reflected on the loans to be granted to the consumers. When this decision of BDSA is paid closer attention to, it is clear that this regulation will increase loan costs incurred on banks which aim to grow by putting the weight on consumer and cash loans, as they were considered to be more profitable. It does not prevent banks from granting loans but it is a rational regulation that increases reserve ratio of banks which seek to increase profitability by mainly offering consumer loans. This situation is bound to motivate banks in ensuring the balance of distribution for their loan portfolios, due to the extra costs incurred on them.
KAPAK-COVER Utku Altunöz Ekonomist Economist Dünya ve Türkiye de finans piyasalarını neler bekliyor? What is ahead for global and Turkish finance markets? GÖZLER AB VE ABD EKONOMİLERİNDE EYES ON THE EU AND US ECONOMIES Y unanistan daki krizin kontrol altına alınamaması durumunda, bu dalgalanmanın diğer AB ülkelerine de sıçraması mümkün. Öte yandan 15 trilyon dolarla dünya Gayri Safi Milli Hasılası nın yüzde 26 sına sahip ABD deki gelişmeler önemli. Görünen o ki yılın ikinci yarısında Türkiye ekonomisi için ABD ve Avrupa daki gelişmeler belirleyici olacak. I f the crisis in Greece cannot be taken under control, this fluctuation may also infect other EU countries. On the other hand, developments in the US, which holds 26% of the world's Gross National Product (GNP) with $ 15 trillion USD, are quite important. It seems that the developments in the US and EU markets will be determinant for Turkish economy in the second half of the year. İ TOVİ ZYON AĞ USTOS/AUGUST 2011-19-