KANSER TANIMA VE KORUNMA Uzm. Dr Dilek Leyla MAMÇU
Sunum İçeriği Genel Bilgiler Dünyada ve Ülkemizdeki son durum Kanser nasıl oluşuyor Risk faktörleri neler Tedavi seçenekleri Önleme mümkün mü Sorular/ yanıtlar..
Bazı Gerçekler Tüm dünyada Kalp ve Damar hastalıklarından sonra ikinci ölüm nedeni Tüm dünyada ölümlerin yaklaşık % 13 ünden sorumlu (7.6 milyon ) 2030 da yılda 11 milyon kişinin kanser nedeniyle öleceği tahmin edilmekte, Sigara kullanımı en önemli risk faktörü.aşırı alkol kullanımı, kötü beslenme ve hareketsizlik de önemli etkenlerden.. Az gelişmiş ülkelerdeki kanserlerin %20 sinden, gelişmiş ülkelerdekilerin ise % 9 undan enfeksiyonlar sorumlu, Kanserden ölümlerin %30 undan fazlası önlenebilir.
Kanser Teşhis Vakaları Her Geçen Yıl Artıyor Türkiye de her yıl 200 bin yeni vaka.. Erkeklerde akciğer, mesane ve larinks gibi sigara kullanımıyla ilgili kanserler ilk sıralarda, Kadınlardaysa meme kanseri, en sık görülen kanser. Kolorektal kanserler hem erkeklerde, hem de kadınlarda üst sıralarda bulunmaktadır
*Shanghai Smoker, Photograph by Justin Guariglia
Kanser Nedir? Kanser, hücrenin olağandışı bölünüp çoğalmasıdır. Kanserli hastalarda hücre, canlının zararına çoğalır. Organların işlevlerini yapmalarını engeller.
Kanser Oluşumu Kişisel genetik faktörler Fiziksel karsinojenler: UV ışınları, ionize radyasyon.. Kimyasal karsinojenler :asbest tozu,sigaradaki bazı maddeler,aflatoksin (gıdalarla bulaşma) ve arsenik (içme sularına bulaşma).. Biyolojik karsinojenler ; bazı virus, bakteri ve parazitler Yaşlanma Hücresel tamir mekanizmasının yetersizliği
Kanserin Ön Belirtileri Vücudun herhangi bir yerinde nedeni bilinmeyen şişkinlikler, sertlikler, iyileşmeyen yaralar, Vücudun çeşitli yerlerindeki benlerde ve siğillerde, renk ve büyüklük değişmeleri, Durdurulamayan kanamalar, Ses kısıklığı Geçmeyen öksürük Nedeni anlaşılamayan ateş ye zayıflama, Dışkılama alışkanlıklarındaki değişiklikler.
*Breast Cancer Survivors Photograph by Peter Essick; photograph of Marleen Quint by Amelia Davis
Kanserde Risk Faktörleri Sigara Alkol Sağlıksız Beslenme Kronik virus enfeksiyonları : Hepatit B, Hepatit C, Human Papillom Virus
Bunlardan kaçınarak Kanserlerin % 30 azaltılması mümkün.. Sigara kullanımı Aşırı kilo veya Obesite Az sebze ve meyve tüketimi Hareketsizlik Alkol alımı Cinsel yolla bulaşan HPV enfeksiyonları Kentlerde Hava kirliliği Kapalı ortamlarda katı yakıtların solunması
Önleme Stratejileri Karsinojenlerden kaçınma HPV ve Hepatit B ye karşı aşılanma Mesleki maruziyetleri azaltma Güneş ışınlarının etkisini azaltıcı önlemler
Kanserde Erken Teşhis İle Vakaların Yarısında Tam Şifa Mümkün Tarama testleri : KKMM: 20 yaştan itibaren her ay Mamografi:40 yaştan itibaren her iki yılda bir PAP smear :30 yaştan sonra yılda bir Dışkıda Gizli kan :50 yaş sonrası yılda bir Kolonoskopi:50 yaş sonrası 10 yılda bir Prostat Spesifik Antijen : 50 yaş sonrası yılda bir
Tedavi Cerrahi olarak tümörün çıkarılması Kemoterapi Radyasyon Terapisi Destek Tedavisi (psikoloji, beslenme,davranışsal tedaviler ) Palyatif tedavi: Şikayetlere yönelik tedaviler
Ulusal Kanser Kontrol Programı TC Sağlık Bakanlığı Kanser Savaş Dairesi Kanser Erken Teşhis, Eğitim ve Tarama merkezi Gönüllü Kuruluşlar
KANSERDEN......KAYGILANMAYIN! KANSER ÖNLENEBİLİR BİR HASTALIKTIR!
SİGARA KULLANMAYIN!
Anne Karnındaki Bebeği İlaç, Kimyasal Maddeler, Toksinler ve Radyasyondan Koruyun!
Çalışma Ortamındaki Zararlı Maddelerden Sakının!
Gereksiz Radyolojik Tetkiklerden Kaçının!
Gereksiz İlaç Kullanımından Kaçının!
Güneş Işığının Zararlı Etkilerinden Korunun!
Düzenli Egzersiz Yapın!
Yüksek Kalorili Diyet ve Katkı Maddelerinden Uzak Durun!
Böcek İlacı ve Diğer Tarım İlaçlarından Uzak Durun!
Alkolden Uzak Durun!
TEŞEKKÜRLER