İnsülin Nasıl Uygulanır? Diyabet BR.HLİ.046
www.hisarhospital.com
İNSÜLİN UYGULAMA Diyabette temel amaç kan şekeri düzeyini hedef aralıklarda tutmaktır. Bu amaçla beslenme tedavisi, egzersiz ve ilaç tedavisi gibi yöntemler kullanılır. İnsülinin çok az salgılandığı veya hiç salgılanmadığı Tip 1 diyabette yaşam tarzı değişikliklerine ek olarak kişi ömür boyu günde birkaç defa insülin kullanmak durumundadır. Tip 2 diyabette tedaviye genelde şeker hapları (oral antidiyabetikler) ile başlanır. Oral antidiyabetiklerin yeterli gelemediği durumlarda, cerrahi girişimler öncesi ve sonrasında gereken zaman kadar, ağır enfeksiyon hallerinde insülin tedavisine başlanır. Ayrıca beslenme tedavisinin ve egzersizin yeterli gelmediği gebelik dönemi diyabetinde (gestasyonel diyabet) de insülin tedavisi uygulanır.
İNSÜLİN TİPLERİ Hızlı Etkili İnsülinler Etkisi ortalama 15 dakikada başlar. 45 dakika 2,5 saatte pik yapar. 3,5 4 saatte etkisi biter. Berrak görünümlüdür. Yemeklerden ortalama 5 dakika önce uygulanmalıdır. (İğnenin kalem ucunda kalması enkefsiyon riski oluşturabileceği gibi, insülinin dışarı sızma ihtimali ile gereksiz doz kaybına neden olabilmektedir. ) Kısa Etkili İnsülinler Etkisi ortalama 0,5 saat 1 saatte başlar. 2 4 saatte pik yapar. 3 6 saatte etkisi biter. Berrak görünümlüdür. Yemeklerden ortalama yarım saat önce uygulanmalıdır. Orta Etkili İnsülinler Etkisi ortalama 2 4 saatte başlar. 6 12 saatte pik yapar. 12 16 saatte etkisi biter. Bulanık görünümlüdür. Uygulama öncesi kalemin on defa sağa sola, on defa öne arkaya sallanması gerekir. Yemeklerden ortalama yarım saat önce uygulanmalıdır. Uzun Etkili İnsülinler Etkisi ortalama 2 4 saatte başlayıp, 24 saat sürer. Pik etkisi yapmaz. Berrak görünümlüdür. Yemek saatleri ile bağlantılı değildir. Uygulama zamanında dikkat edilmesi gereken tek nokta her gün önerilen dozun aynı saatte yapılmasıdır.
Karışım İnsülinler Kısa ve orta etkili insülinlerin karışımı ile hazırlanmış olan insülinlerdir. Etki başlama süreleri farklılık gösterir. Uygulama öncesi kalemin on defa sağa sola, on defa öne arkaya sallanması gerekir. Yemek zamanları ile ilişkisi değişkendir. Önemli; Önerilen insülin dozlarınızın uygulama zamanı doktorunuzun önerisi doğrultusunda değişkenlik gösterebilir. İNSÜLİN UYGULAMA YERLERİ İnsülin evde kullanılırken deri altına (subkutan) uygulanır.
İNSÜLİN UYGULAMA BÖLGELERİ İnsülin en hızlı karın bölgesinden, en yavaş bacak bölgesinden emilir. Uygulama sırasında bölgeleri rotasyona sokarak dinlendirmeye dikkat etmek gerekir.
Cilt Altı (Subkutan) İnsülin Uygulaması Nasıl Yapılır? Eller yıkanır. İnsülin iğnesi yerleştirilmeden önce kartuşun ucu alkolle silinir. İnsülin kaleminin her uygulama öncesi ortalama 1 ünite ile test edilmesi gerekir. İnsülinin uygulama zamanının doğruluğundan emin olunmalıdır. Orta etkili insülin ve karışım insülin kullanılıyorsa, insülin kalemi sağa sola ve öne arkaya doğru onar defa sallanır; ancak çalkalanmaz. İnsülin dozu ayarlanır. Uygulama bölgesinin temiz olması yeterlidir. Bölge alkollü pamuk ile silindikten sonra alkol insülinin etkisini değiştirdiği için kuruması beklenir. Deri, işaret parmağı ve başparmak arasında kavranarak kaldırılır; ancak cilt sıkılmamalıdır. Böylece kas dokusu ve cilt altı dokusu birbirinden ayrılmış olur. İğne ucu, deri kıvrımı bırakılmadan 45 90 derecelik açı ile deriye batırılır. İnsülin cilt altına enjekte edilir. İnsülin enjekte edilirken deri kıvrımı bırakılmaz. İnsülinin tamamı enjekte edildikten sonra 5 10 saniye beklenir, deri kıvrımı bırakılır ve iğne çekilir.
Enjeksiyon yeri ovulmaz veya alkollü pamuk ile silinmez. Enjeksiyon yerinden kanama, akıntı olursa hafifçe bastırılabilir. İnsülin kaleminden iğnesi çıkarılır (İğnenin kalem ucunda kalması enfeksiyon riski oluşturabileceği gibi, insülinin dışarı sızma ihtimali de gereksiz doz kaybına neden olabilir.) İğne kapağı kapatılarak çöp kutusuna atılır. İnsülinin kapağı kapatılarak kaldırılır. Kullanılan insülin için önerilen yemek zamanında yemek yenir. İnsülin uygulaması sırasında cilt 2 veya 3 parmakla kavranarak kaldırılmalıdır. Yanlış cilt kaldırma yöntemi Doğru cilt kaldırma yöntemi
1 2 3 4 İnsülin iğneleri tek kullanımlıktır. Birden fazla kullanıldığında uygulama sırasında hissedilecek ağrıyı artırır. İnsülin iğnesinin birden fazla kullanımından sonra meydana gelen tahribat yukarıdaki resimde görülmektedir. İnsülinin Saklama Koşulları Açılmamış insülinler buzdolabının kapak bölümündeki raflarda son kullanma tarihine kadar saklanabilir. Asla buzluğa konulmamalıdır. Kullanılmak üzere açılmış olan insülinler oda ısısında 28 gün boyunca kullanılabilir. Ancak çok sıcağa maruz kalması engellenmelidir. Çünkü 30 derecenin üzerindeki sıcaklıkta etkisi giderek azalır. Seyahatler sırasında kapalı olan insülinler, soğuk zincirini bozmamak amaçlı termosta veya buz kalıpları (Ancak buz kalıbına direkt temas ettirilmemeli, dondurulmamalıdır.) ile taşınmalıdır.
! İnsülin Uygulaması Sırasında Ağrıyı Azaltmak İçin Yapılması Gerekenler Enjekte edilen insülini oda ısısında tutun. Enjeksiyon sırasında hava vermemeye özen gösterin. Cilt temizliği yaparken kullandığınız alkolün cilt üzerinden uçmasını bekleyin. Enjeksiyon bölgesindeki kaslarınızı uygulama sırasında germeyin. Cildi çabuk geçerek enjeksiyon yapın. Cilt altı dokuya giriş sırasında iğnenin ucunu hareket ettirmeyin. Uygulama bölgesini enjeksiyon sonrası alkolle silin. UNUTMAYIN! İnsülin alınırken mutlaka son kullanma tarihini kontrol edin. Hekiminizin reçete ettiği insülini alın. Çünkü hiçbir insülin birbirinin muadili olarak kullanılamaz. Berrak insülinler berrak görüntüsünü kaybettiğinde, bulanık insülinler tortulu hale geldiğinde etkinliğini kaybetmiş demektir. Kesinlikle kullanmayın.
www.hisarhospital.com
World Hospital Standarts Approved by JCI Acreditation Certificate Saray Mah. Siteyolu Cad. No:7 34768 Ümraniye / İstanbul Telefon:+90 216 524 13 00 (Pbx) info@hisarhospital.com BR.HLİ.046