ANADOLU NUN DÜNYASI Bekir Özgen Düfle 2 Düflen Düfl Dün gece, yeni bir düfl gördüm. Yaflam ba lar m koptu sand m. Bu a dolu düflte, okul, okul olmaktan ç km fl verilen diplomalar n hiçbir de eri kalmam fl. Dünyan n en tatl çocukluk günlerini cehenneme çeviren, yaflam yaflan lmaz k lan u ursuzlar varm fl. Bunlar, vermezler al rlar, asmazlar süründürürlermifl. Yaflam m z n içe sinecek her yerinde okulda, kitapç da, serviste, kantinde, hatta evimizin içinde bile karfl m za ç kar, bizleri tedirgin ederlermifl. Yerli mi, yabanc m ; gâvur mu müslüman m olduklar da belli de ilmifl. Kimlermifl peki bunlar?.. Dinleyen dervifl, murad na ermifl 130
Daha günün ilk dersi idi. Ö renciler henüz kitap ve defterlerini çantalar ndan ç karmam fllard ki, edebiyat ö retmeni s n f n kap s ndan içeri girdi. Kimsenin ona ald rd yoktu. Kimi ayakta geziniyor, kimi sa a sola sald r yor, kimi de s ras na oturmufl kendi ifliyle u rafl yordu. Bu kay ts zl a bozuldu. Renk vermemeye çal flt. Ortal k biraz olsun yat - fl p gürültü ve devinim azal nca, kaba sesten hepsine, Günayd n! dedi. S n ftan yan ta benzer bir gürültü duyulduysa da, ne dendi ini kimse anlamad. Bu boflluktan yararlanan Cingöz oldu. Parma n kald rd, Ö retmenim, biliyor musun bugün ne oldu? diye y l flt. Hayrola, denizlerdeki gemilerin karay m vurdu yoksa? Benim ad m Cingöz. Gemilerimi bat racak göz var m bende? Evvel Allah, Ali nin külah n Veli ye, Veli ninkini Ali ye giydiririm, kurtar r m onu. Ne oldu öyleyse, anlat bakal m. Babam, Bizim ö rencilik y llar - m zda Yerli Mal Haftas vard. Bütün arkadafllar evlerinde kendi ürettikleri yiyecekleri okula getirirler orada paylafl p yerdik. Hem birimizde olmayan öteki de tatm fl olur, hem paylaflmay ö renir, hem de param z n d flar gitmesine engel olurduk, diyor. Biz niçin böyle günler yapm yoruz art k? At lgan Ö retmen, bir an için öfkeye kap l r gibi olduysa da, kendini çabuk toparlad. Bafllad say p dökmeye. BD EK M 2012 O sözünü etti in hafta, lisede de il, ilkokulda uygulan rd, bu bir. kincisine gelince, o günler çok eskilerde kald Cingöz. Art k yerli mal diye bir fley mi kald? Her ülke bir Ortak Pazar oldu ç kt. Sat lan ürünlerin kimin mal oldu u belli mi? Hem belli olsa da dedi, arkas n getirmedi. Bizim ö rencilik y llar m zda Yerli Mal Haftas vard. Bütün arkadafllar evlerinde kendi ürettikleri yiyecekleri okula getirirler orada paylafl p yerdik. Sat n ald klar m z, d flar dan gelmese olmaz m ö retmenim? Olmaz, çünkü baflkalar bizden hem daha ucuza mal ediyorlar, hem de daha nitelikli üretim yap yorlar. Böylece sizler de yorulmufl olmuyorsunuz. O günün son dersinin sonu yaklaflt - nda, ö renciler d flar ç kmak için can at yordu. Ço u, defter ve kitaplar n çantalar na koymufl, tetikte bekliyordu. Zilin çalmas yla, hepsinin birden kap ya yönelmeleri bir oldu. Cingöz ün arkadafl Cenk, yerinden kalkmam fl, s n f n bütünüyle boflalmas n beklemiflti. Onu böyle gören ö retmeni, Hayrola! Senin eve git- 131
BD EK M 2012 Bir giydi ini bir daha giymiyor. Eline geçen her arac bir kez kullan p at yor. En pahal yiyecekleri yiyor. Sonra da, Ac yorum sizlere, diyerek s r t p duruyor. meye niyetin yok mu yoksa? diye sordu. Sizinle bire bir konuflmak istiyordum ö retmenim. Pekiyi ama k sa kes. Yetiflmem gereken ifller var. Söyle, ne diyece ini merak ettim. Evren arkadafl m z var ya ö retmenim! Onun ailesinin durumu çok iyi. Bir giydi ini bir daha giymiyor. Eline geçen her arac bir kez kullan p at yor. En pahal yiyecekleri yiyor. Sonra da, Ac yorum sizlere, diyerek s r t p duruyor. Ay p ediyor, böyle yap yorsa... Aynen öyle ö retmenim. Ben, düflündüm tafl nd m, onun cezas n kendim kesmeye karar verdim. Nas l olsa gücüm yeter. Kaybedecek bir fleyim de yok. fiöyle, eflek sudan gelene kadar iyi bir sopa atarsam, akl n bafl - na toplar. Ne dersiniz, iyi yapm fl olmaz m y m ö retmenim? 132 fiaflk n yeniyetmeler! Bunlar n yemleri gür geliyor; enerjilerini boflaltacak yer bulam yorlar, diye düflündü At lgan Ö retmen. Cenk, onun kafas ndan geçenleri okumufl gibi, Sorun, salt Evren olsa haydi neyse. Melisa arkadafl da k zl - na bakmadan satanistler aras na girmifl. lle de aran zdan birinin can na k yaca m diye bize gözda veriyor. Demem o ki, s n f m zdaki her arkadafl n bir tak nt s var. Kimi tez elden vars l olabilmek için internet arac l - yla kumar oynuyor; kimi de kendi arkadafllar na hap sat yor. Hepsinin gözünü para h rs bürümüfl, ondan baflka bir fley görmüyor. Bu kadar n beklemiyor olmal ki, birden flaflk nlaflt ö retmeni. Önce bu ifle bulaflmak istemedi. Sandalyesine oturup bir süre düflündü. Ne demeli, ne yapmal yd? Sana ne kardeflim.
Vars l n mal, vars n zü ürdün çenesini yorsun dursun. Sen kendi ifline bak. Olur olmaz fleylere burnunu sokma. B rak onlar ne haltlar varsa görsünler? mi demeli; Ben gereken önlemleri al r m! diyerek Cenk i bafl ndan m savmal?; yoksa bir ö retmen sorumlulu u ile ifle el mi koymal yd? K rlaflmaya yüz tutmufl saçlar n kar flt rd. çinden bir ses, Sen kar flma, kimseyle kötü olma diye uyard onu. Bu ifller kirli ifller. Sen kendi dalgana bak. Kendine yeni parasal kaynaklar yaratman n yollar n ara. Baflka türlü herkesin arkas nda kal r, gördü ünden geri düflersin. Bu ac mas z tüketim yar fl nda kendi evinde bile ac nacaklar aras na girersin. Biliyorum, bir ö retmen olarak bugünün yükselen de erlerine uyum sa layabilmen kolay de il. Ancak evrensel ak fla ayak uyduramazsan da toplumun d fl na itilir, orada bir bafl na kalakal rs n. En iyisi, belay bafl ndan savmak, topu baflkalar na atmakt. Bak, Cenk, dedi. Benim derdim bana yeter. Söyle ailene, sorunlar n z onlar çözsün. Arkas ndan da, Bana ne veriyorlar ki, benden ne bekleyecekler? Ne kadar ekmek, o kadar köfte, sözcükleri dökülüverdi a z ndan. Aradan üç dört gün ya geçmifl, ya geçmemiflti. Cenk in, s n f arkadafl Evren i bir köfleye s k flt r p sekiz on yerinden b çaklad duyuldu. Sald r - n n nedeni bir türlü bulunamad. Kimi, BD EK M 2012 Cenk in ayakkab lar n n marka olmamas yla alay edildi ini, kimi baflar l bir ö renci olmas n n k skan ld n, kimi de Evren in üstü aç k spor arabada gezerken Cenkgile laf att n ileri sürdü. Kolluk güçlerinin Cenk i s k flt rmalar n n da bir yarar olmad. As l neden bulunamad. Bu olay n kötü bir örnek oluflturmas ndan korkan yetkililer iflin savsaklanmas n istemediler. fli ele almak okul müdürüne düfltü. Bütün ö retmenleri ve velileri bir araya toplad. Tuhaf bir gülümsemeyle: Arkadafllar, bana bak n hele. Açt rd n z kutuyu, söyletiyorsunuz kötüyü. Çocuklar m z, ifllevlerini yitiren dünün modas geçmifl fantezileriyle, bugüne egemen olan yeni evrensel de erler aras nda bocalamaktad rlar. Kendi bildi imiz do rular e rilmeye bafllam flt r çünkü. Öpüp bafl m za koydu unuz ço u erdem k r nt lar n çöp tenekesine atma zaman gelmifl de geçmektedir bile. Akl n z bafl n za al n. Bu azg n selin önüne geçmeye kalk flmay n. Çarp l r, gidersiniz. Benden söylemesi. Onu dinleyen hemen herkes, Sen salla dur bafl n, ben bilirim iflimi! diyerek oradan ayr l rken, At lgan Ö retmen e de bir durup bin düflünmek kald. Ben kendimi kurtaramad m ki, baflkalar n n derdine derman olabileyim, diye ikirciklendi. Bir gün sonra bu duygularla s n fa girdi inde, içinden ders yapmak gelmiyordu. Daha dirimsel konulara de inmeliydi. Durdu durdu duramad. Ö rencilerine döndü, Sizler üniversiteyi 133
BD EK M 2012 134 bitirince ne olmak istiyorsunuz? diye sordu. Ald yan tlar çarp c ; çarp c oldu u kadar da düflündürücüydü. Büyük ço unlu un dile i varl kl olmakt. Kendi iflini kurmak, kendi gemisini yüzdürmek, kendi ç kar na bakmakt. Benliklerinde tortulaflan beklentileri yaflama geçirmekti. Bunlar! dedi kendi kendine. Yesinler, içsinler, gezsinler, tozsunlar. Har vurup harman savursunlar! Ha bire harcay p tüketsinler. Vur patlas n, çal oynas n yaps nlar. Güzel de... Bu de irmenin suyu nereden, nas l gelecek? Ya tüketemeyenler ne olacak?.. Karars z kald. Yaflam n önünde set olan bütün korkular yenmekti amac. Ne ki, yaflananlar da pek tekin de ildi. çi s k ld. Afla tükürsem sakal, yukar tükürsem b y k, diye m r ldand. Bofl ver. nceldi i yerden kopsun, der gibi oldu. yi de, ya koparsa, o zaman erinç içinde olabilecek miydi? Bir kez daha kafas kar flt. Diken üstündeydi sanki. Konuflmal y m, dedi. Hem de enine boyuna! Ama Duraklad istemeden. Ya söylediklerim ö rencilerimce cep telefonlar na kaydedilir, okulun d fl na tafl n rsa Ya yukar dakilerin kula na ulafl rsa? Ne yapar m o Azaman? Bir kez daha yutkundu kald. t lgan Ö retmen, okuldan ç k p kendini evinin yoluna vurdu- unda, gün devrilmifl, gökyüzü, gözü gözden saklayan dingin bir grili e bürünmüfltü. Omuzlar dik evler aras ndan geçerken kendi beli bükülmüfltü sanki. Duruflunda, benimsenmifl bir yenilginin hazin sessizli i sezilir gibiydi. Bofl ver! dedi duyulur duyulmaz bir sesle. Bu düzen böyle gelmifl böyle gider. Memleketi kurtarmak bana m düfltü? En sevdi i velisi Veli yle yüz yüze geldiler tam da o anda. Esenlefltiler. Dudaklar n n k p rdad n gören Veli nin, Söylemek istedi iniz bir fley mi vard hocam? demesini duymad. Ya da duymazl ktan geldi. Uyand mda, dudaklar m n uçuklad n ayr msayamad m birden. Kafam, geceki düflümde de il de sanki günümüzün gerçeklerinde gezinip duruyordu. Bir daha da uyuyamad m. Ah bu düfle düflen düfller!.. dedim. bekirozgen@butundunya.com.tr RAKAMLAR Ö retmen, ilkokula yeni bafllayan miniklere sordu: Say saymay bilen var m? Bir minik el kald rd, Ben biliyorum. Babam bana ö retti dedi. Ö retmen, ö rencisine sorusunu hemen sordu: Söyle bakal m, üçten sonra kaç gelir? dedi. Minik ö renci, hemen Dört diye yan t verdi. Ö retmen, Peki, alt dan sonra kaç gelir? dedi. Ö renci yine hiç düflünmeden Yedi dedi. Ö retmen Baban iyi bir ö retmenmifl. Peki, ondan sonra kaç gelir? dedi. Minik ö renci, yan t bilmesinin gururuyla flöyle yan t verdi: Vale.