T.C. BURDUR VALĐLĐĞĐ ĐL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ BURDUR ĐL ÇEVRE DURUM RAPORU

T.C. BURDUR VALĐLĐĞĐ ĐL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ BURDUR ĐL ÇEVRE DURUM RAPORU BURDUR - 2009

Çevreyi Korumak Aklın Gereğidir M. Kemal ATATÜRK

ĐÇĐNDEKĐLER A.COĞRAFĐ KAPSAM A.1 Giriş... 1 A.2 Đl ve Đlçe Sınırları... 1 A.3 Burdur ili Coğrafi Durumu... 2 A.4 Burdur Đli Topografyası ve Jeomorfolojik durumu... 2 A.5 Jeolojik Yapı ve stratigrafi... 7 A.5.1 Metamorfizma ve Mağmatizma... 9 A.5.2 Tektonik ve Paleocoğrafya... 9 B.DOĞAL KAYNAKLAR B.1 Enerji kaynakları... 15 B.1.1 Güneş... 15 B.1.2 Su gücü... 15 B.1.3 Kömür... 17 B.1.4 Doğal gaz... 17 B.1.5 Rüzgar... 17 B.1.6 Biyokütle... 20 B.1.7 Petrol... 20 B.1.8. Jeotermal sahalar... 20 B.2 Biyolojik Çeşitlilik... 20 B.2.1 Ormanlar... 20 B.2.1.1 Odun Üretimine Ayrılan Tarım Alanları... 21 B.2.2 Çayır ve Mera... 22 B.2.3. Sulak Alanlar... 22 B.2.4 Flora... 22 B.2.5 Fauna... 22 B.2.6 Milli Parklar, Tabiat Parkları, Tabiat Anıtı ve Tabiatı Koruma Alanları ve diğer Hassas Yöreler.....22 B.3 Toprak... 23 B.4 Su Kaynakları... 24 B.4.1 Đçme Suyu Kaynakları ve Barajlar... 24 B.4.2 Yeraltı Su kaynakları... 24 B.4.3 Akarsular... 24 B.4.4 Göller ve Göletler... 24 B.5 Mineral kaynaklar... 24 B.5.1. Sanayi Madenleri... 24 B.5.2. Metalik Madenleri... 25 B.5.3. Enerji Madenleri... 25 B.5.4. Taş Ocakları Nizamnamesine Tabi Olan Doğal Malzemeler... 25 ii

C. HAVA (ATMOSFER VE ĐKLĐM) C.1 Đklim ve Hava... 28 C1.1 Doğal Değişkenler... 28 C.1.1.1 Rüzgar... 28 C.1.1.2 Basınç... 30 C.1.1.3 Nem... 30 C.1.1.4 Sıcaklık... 31 C.1.1.5 Buharlaşma... 32 C.1.1.6 Yağışlar... 32 C.1.1.6.1 Yağmur... 32 C.1.1.6.2 Kar, Dolu, Sis ve Kırağı... 32 C.1.1.7 Seller... 33 C.1.1.8 Kuraklık... 33 C.1.1.9 Mikroklima... 33 C.1.2 Yapay etmenler... 33 C.1.2.1 Plansız kentleşme... 33 C.1.2.2 Yeşil alanlar... 33 C.1.2.3 Isınmada kullanılan yakıtlar... 34 C.1.2.4 Endüstriyel emisyonlar... 35 C.1.2.5 Trafikten kaynaklanan emisyonlar... 35 C.2 Hava kirletici gazlar ve kaynaklar... 36 C.2.1 Kükürtdioksit konsantrasyonu ve duman... 36 C.2.2 Partikül Madde Emisyonları... 36 C.2.3 Karbonmonoksit Emisyonları... 37 C.2.4 Azot Oksit Emisyonları... 37 C.2.5 Hidrokarbon ve Kurşun Emisyonları... 37 C.3 Atmosferik Kirlilik... 38 C.3.1. Ozon Tabakasının Đncelmesinin Etkileri... 38 C.3.2. Asit Yağmurlarının Etkileri... 38 C.4 Hava Kirlaticilerinin Çevreye Olan Etkileri... 38 C.4.1 Doğal Çevreye Etkileri... 38 C.4.1.1 Su Üzerindeki Etkileri... 38 C.4.1.2 Toprak Üzerine Etkileri... 39 C.4.1.3 Flora ve Fauna Üzerindeki Etkileri... 39 C.4.1.4 Đnsan Sağlığı Üzerindeki Etkileri... 39 C.4.2 Yapay Çevreye (Görüntü Kirliği Üzerine) Etkileri... 43 D. SU D.1 Su Kaynaklarının Kullanımı... 44 D.1.1 Yeraltı Suları... 44 D.1.2 Jeotermal Kaynaklar... 47 D.1.3 Akarsular... 47 D.1.4 Göller, Göletler ve Rezervuarlar... 49 D.1.5 Denizler... 63 D.2 Doğal Drenaj Sistemleri... 63 iii

D.3 Su Kaynaklarını Kirliliği ve Çevreye Etkileri... 63 D.3.1 Yeraltı Suları ve Kirlilik... 63 D.3.2 Akarsularda Kirlilik... 64 D.3.3 Göller, Göletler ve Rezervuarlarda Kirlilik... 64 D.3.4 Denizlerde Kirlilik... 65 D.4 Su ve Kıyı Yönetimi, Strateji ve Politikalar... 65 D.5 Su Kaynaklarında Kirlilik Etmenleri... 65 D.5.1 Tuzluluk... 65 D.5.2 Zehirli Gazlar... 65 D.5.3 Azot ve Fosforun Yol Açtığı Kirlilik... 66 D.5.4 Ağır Metaller ve Đz Elementler... 68 D.5.5 Zehirli Organik Bileşikler... 69 D.5.5.1 Siyanürler... 69 D.5.5.2 Petrol ve Türevleri... 70 D.5.5.3 Pelikloro Naftalinler ve Bifeniller... 71 D.5.5.4 Pestisitler ve Su Kirliliği... 72 D.5.5.5 Gübreler ve Su Kirliliği... 72 D.5.5.6 Deterjanlar ve Su Kirliliği... 73 D.5.6 Çözünmüş Organik Maddeler... 74 D.5.7 Patojenler... 75 D.5.8 Askıda Katı Maddeler... 76 D.5.9 Radyoaktif Kirleticiler ve Su Kirliliği... 76 E. TOPRAK VE ARAZĐ KULLANIMI E.1 Genel toprak yapısı... 141 E.2 Toprak Kirliliği... 142 E.2.1 Kimyasal Kirlenme... 142 E.2.1.1 Atmosferik Kirlenme... 142 E.2.1.2 Atıklardan Kirlenme... 143 E.2.2 Mikrobiyal Kirlenme... 143 E.3 Arazi... 143 E.3.1 Arazi Varlığı... 143 E.3.1.1 Arazi Sınıfları... 143 E.3.1.2 Kullanma Durumu... 144 E.3.2 Arazi Problemleri... 146 F. FLORA-FAUNA VE HASSAS YÖRELER F.1 Ekosistem Tipleri... 150 F.1.1 Ormanlar... 150 F.1.1.1 Ormanların Ekolojik Yapısı... 150 F.1.1.2 Đlin Orman Envanteri... 151 F.1.1.3 Orman Varlığının Yararları... 151 F.1.1.4 Orman Kadastro ve Mülkiyet Konuları... 151 F.1.2 Çayır ve Meralar... 152 F.1.3 Sulak Alanlar... 168 F.1.4 Diğer Alanlar (Step vb.)... 168 F.2 Flora... 169 iv

F.2.1 Habitat ve Toplulukları... 169 F.2.2 Türler ve Populasyonları... 175 F.3 Fauna... 175 F.3.1 Habitat ve Toplulukları... 176 F.3.2 Türler ve Populasyonları... 179 F.3.3 Hayvan Yaşama Hakları... 179 F.3.3.1 Evcil Hayvanlar... 179 F.3.3.1.1 Sahipli Hayvanlar... 179 F.3.3.1.2 Sahipsiz Hayvanlar... 179 F.3.3.2 Nesli tehlike Altında Olan ve Olması Muhtemel Olan Evcil ve Yaban Hayvanlar... 180 F.3.3.3 Hayvan Hakları Đhlalleri... 180 F.3.3.4 Valilikler, Belediyeler ve Gönüllü Kuruluşlarla Đşbirliği... 180 F.4 Hassas.yöreler kapsamında olup (*) bölümündeki bilgilerin isteneceği alanlar... 181 F.4.1. Ülkemiz Mevzuatı Uyarınca Korunması Gerekli Alanlar... 181 F.4.1.1 F.4.1.2 2873 Sayılı Milli Parklar Kanunu nun 2. Maddesinde Tanımlanan ve Bu Kanunun 3. Maddesi Uyarınca Belirlenen Milli Parklar, Tabiat Parkları, Tabiat Anıtları ve Tabiat Koruma Alanları... 182 3167 Sayılı Kara Avcılığı Kanunu Uyarınca Çevre ve Orman Bakanlığı nca Belirlenen Yaban Hayatı Koruma Sahaları ve Yaban Hayvanı Yerleştirme Alanları... 189 F.4.1.3 2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu nun 2. Maddesinin a - Tanımlar Bendinin 1.,2.,3. ve 5. Alt Bentlerinde Kültür Varlıkları, Tabiat Varlıkları, Sit ve Koruma Alanı Olarak Tanımlanan ve Aynı Kanun ile 3386 Sayılı Kanunun (2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu nun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve Bu Kanuna Bazı Maddelerin Eklenmesi Hakkında Kanun) Đlgili Maddeleri Uyarınca Tespiti ve Tescili Yapılan Alanlar... 189 F.4.1.4 F.4.1.5 F.4.1.6 F.4.1.7 1380 Sayılı Su Ürünleri Kanunu Kapsamında Olan Su Ürünleri Đstihsal ve Üreme Sahaları... 212 4/9/1988 Tarihli ve 19919 Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanan Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği nin 17 nci ve 1/7/1999 Tarihli ve 23742 Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanan Yönetmelikle Değişik 18.,19. ve 20. Maddelerinde Tanımlanan Alanlar... 212 2/11/1986 Tarihli ve 19269 Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanan Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği nin 49. Maddesinde Tanımlanan Hassas Kirlenme Bölgeleri... 212 2872 Sayılı Çevre Kanunu nun 9. Maddesi Uyarınca Bakanlar Kurulu Tarafından Özel Çevre Koruma Bölgeleri Olarak Tespit ve Đlan Edilen Alanlar... 212 F.4.1.8 2960 Sayılı Boğaziçi Kanunu na Göre Koruma Altına Alınan Alanlar.. 212 F.4.1.9 6831 Sayılı Orman Kanunu Gereğince Orman Alanı Sayılan Yerler 213 F.4.1.10 3621 Sayılı Kıyı Kanunu Gereğince Yapı Yasağı Getirilen Alanlar... 213 F.4.1.11 3573 Sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanunda Belirtilen Alanlar... 213 F.4.1.12 4342 Sayılı Mera Kanununda Belirtilen Alanlar... 213 F.4.1.13 F.4.2 30.01.2002 Tarih ve 24656 Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanarak Yürürlüğe Giren Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği nde Belirtilen Alanlar 213 Ülkemizin Taraf Olduğu Uluslararası Sözleşmeler Uyarınca Korunması v

Gerekli Alanlar... 215 F.4.2.1 20/2/1984 Tarih ve 18318 Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanarak Yürürlüğe Giren Avrupa nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi (BERN Sözleşmesi) Uyarınca Koruma Altına Alınmış Alanlardan Önemli Deniz Kaplumbağası Üreme Alanları nda Belirtilen I. ve II. Koruma Bölgeleri, Akdeniz Foku Yaşama ve Üreme Alanları 216 F.4.2.2 12/6/1981 Tarih ve 17368 Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanarak Yürürlüğe Giren Akdeniz in Kirlenmeye Karşı Korunması Sözleşmesi (Barcelona Sözleşmesi) Uyarınca Korumaya Alınan Alanlar... 216 F.4.2.2.1 23/10/1988 Tarihli ve 19968 Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanan Akdeniz de Özel Koruma Alanlarının Korunmasına Ait Protokol Gereği Ülkemizde Özel Koruma Alanı Olarak Belirlenmiş Alanlar.. 216 F.4.2.2.2 13/9/1985 Tarihli Cenova Bildirgesi Gereği Seçilmiş Birleşmiş Milletler Çevre Programı Tarafından Yayımlanmış Olan Akdeniz de Ortak Öneme Sahip 100 Kıyısal Tarihi Sit Listesinde Yer Alan Alanlar... 216 F.4.2.2.3 Cenova Deklerasyonu nun 17. Maddesinde Yer Alan Akdeniz e Has Nesli Tehlikede Olan Deniz Türlerinin Yaşama ve Beslenme Ortamı Olan Kıyısal Alanlar... 216 F.4.2.3 14/2/1983 Tarih ve 17959 Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanarak Yürürlüğe Giren Dünya Kültür ve Tabiat Mirasının Korunması Sözleşmesi nin 1. ve 2. Maddeleri Gereğince Kültür ve Turizm Bakanlığı Tarafından Koruma Altına Alınan Kültürel Miras ve Doğal Miras Statüsü Verilen Kültürel, Tarihi ve Doğal Alanlar... 217 F.4.2.4 17/05/1994 Tarih ve 21937 Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanarak Yürürlüğe Giren Özellikle Su Kuşları Yaşama Ortamı Olarak Uluslararası Öneme Sahip Sulak Alanların Korunması Sözleşmesi (RAMSAR Sözleşmesi) Uyarınca Koruma Altına Alınmış Alanlar... 218 F.4.3 Korunması Gereken Alanlar... 222 F.4.3.1 Onaylı Çevre Düzeni Planlarında, Mevcut Özellikleri Korunacak Alan Olarak Tesbit Edilen ve Yapılaşma Yasağı Getirilen Alanlar (Tabii Karakteri Korunacak Alan, Biogenetik Rezerv Alanları, Jeotermal Alanlar vb.) 222 F.4.3.2 Tarım Alanları: Tarımsal Kalkınma Alanları, Sulanan, Sulanması Mümkün ve Arazi Kullanma Kabiliyet Sınıfları I, II, III ve IV Olan Alanlar, Yağışa Bağlı Tarımda Kullanılan I. ve II. Sınıf ile, Özel Mahsul Plantasyon Alanlarının Tamamı... 226 F.4.3.3 Sulak Alanlar: Doğal veya Yapay, Devamlı veya Geçici, Suların Durgun veya Akıntılı, Tatlı, Acı veya Tuzlu, Denizlerin Gel-Git Hareketinin Çekilme Devresinde 6 Metreyi Geçmeyen Derinlikleri Kapsayan, Başta Su Kuşları Olmak Üzere Canlıların Yaşama Ortamı Olarak Önem Taşıyan Bütün Sular, Bataklık Sazlık ve Turbiyeler ile Bu Alanların Kıyı Kenar Çizgisinden Đtibaren Kara Tarafına Doğru Ekolojik Açıdan Sulak Alan Kalan Yerler... 226 F.4.3.4 Göller, Akarsular, Yeraltısuyu Đşletme Sahaları... 227 F.4.3.5 Bilimsel Araştırmalar Đçin Önem Arzeden ve/veya Nesli Tehlikeye Düşmüş veya Düşebilir Türler ve Ülkemiz Đçin Endemik Olan Türlerin Yaşama Ortamı Olan Alanlar, Biyosfer Rezervi, Biyotoplar, Biyogenetik Rezerv Alanları, Benzersiz Özelliklerdeki Jeolojik ve Jeomorfolojik Oluşumların Bulunduğu Alanlar... 227 F.4.3.6 Mesire Yerleri; 6831 Sayılı Orman Kanununa Tabi Alanlarda Halkın Rekrasyonel Kullanımını Düzenleyip, Kullanımının Doğal Yapının Tahribine Neden Olmadan Yönlendirilmesini Sağlamak Üzere Ayrılan Alanlar. 227 vi

G. TURĐZM G.1 Yörenin turistik değerleri... 228 G.1.1 Yörenin doğal değerleri... 228 G.1.1.1 Konum... 228 G.1.1.2 Fiziki özellikler... 228 G.1.2 Kültürel değerler... 230 G.2 Turizm çeşitleri... 273 G.3 Turistik altyapı... 274 G.4 Turist Sayısı... 274 G.5 Turizm Ekonomisi... 275 G.6 Turizm Çevre Đlişkisi... 275 H. TARIM VE HAYVANCILIK H.1 Genel tarımsal yapı... 277 H.2 Tarımsal Üretim... 278 H.2.1 Bitkisel Üretim... 279 H.2.1.1 Tarla Bitkileri... 279 H.2.1.1.1 Buğdaygiller... 279 H.2.1.1.2 Baklagiller... 279 H.2.1.1.3 Yem Bitkileri... 279 H.2.1.1.4 Endüstriyel Bitkiler... 280 H.2.1.2 Bahçe Bitkileri... 280 H.2.1.2.1 Meyve Üretimi... 280 H.2.1.2.2 Sebze Üretimi... 281 H.2.1.2.3 Süs Bitkileri... 282 H.2.2 Hayvansal Üretim... 282 H.2.2.1 Büyükbaş Hayvancılık... 282 H.2.2.2 Küçükbaş Hayvancılık... 283 H.2.2.3 Kümes Hayvancılığı (Kanatlı Üretim)... 283 H.2.2.4 Su Ürünleri... 283 H.2.2.5 Kürk Hayvancılığı... 284 H.2.2.6 Arıcılık ve Đpekböceği... 284 H.3 Organik Tarım... 284 H.4 Tarımsal Đşletmeler... 284 H.4.1 Kamu Đşletmeleri... 284 H.4.2 Özel Đşletmeler... 284 H.5 Tarımsal Faaliyetler... 284 H.5.1 Pestisit Kullanımı... 285 H.5.2 Gübre Kullanımı... 285 H.5.3 Toprak Kullanımı... 286 I.MADENCĐLĐK I.1 Maden Kanununa Tabi Olan Madenler ve Taş Ocakları Nizamnamesine Tabi Olan Doğal Malzemeler... 289 I.1.1 Sanayi Madenleri... 289 vii

I.1.1 Metalik Madenler... 289 I.1.3 Enerji Madenleri... 289 I.1.4 Taş Ocakları Nizamnamesine Tabi Olan Doğal Malzemeler... 289 I.2 Madencilik Faaliyetlerinin Yapıldığı Yerlerin Özellikleri... 289 I.3 Cevher Zenginleştirme... 290 I.4 Madencilik Faaliyetlerinin Çevre Üzerine Etkileri... 290 I.5 Madencilik Faaliyetleri Sonucunda Arazi Kazanım Amacıyla Yapılan Rehabilitasyon Çalışmaları... 290 J. ENERJĐ J.1 Birincil Enerji Kaynakları... 293 J.1.1 Taş Kömürü... 293 J.1.2 Linyit Kömürü... 293 J.1.3 Asfaltit... 293 J.1.4 Bitümlü Şist... 293 J.1.5 Hampetrol... 293 J.1.6 Doğal Gaz... 293 J.1.7 Nükleer Kaynaklar (Uranyum ve Toryum)... 293 J.1.8 Orman... 294 J.1.9 Hidrolik... 294 J.1.10 Jeotermal... 294 J.1.11 Güneş... 294 J.1.12 Rüzgar... 295 J.1.13 Biyokütle... 296 J.2 Đkincil Enerji Kaynakları... 296 J.2.1 Termik Enerji... 296 J.2.2 Hidrolik Enerji... 296 J.2.3 Nükleer Enerji... 296 J.2.4 Yenilenebilir Elektrik Enerjisi Üretimi... 296 J.3 Enerji Tüketiminin Sektörlere Göre Dağılımı... 296 J.4 Enerji Tasarrufu Đle Đlgili Yapılan Çalışmalar... 297 K. SANAYĐ VE TEKNOLOJĐ K.1 Đl Sanayinin Gelişimi, Yer Seçimi Süreçleri ve Bunu Etkileyen Etkenler... 298 K.2 Genel Anlamda Sanayinin Gruplandırılması... 298 K.3 Sanayinin Đlçelere Göre Dağılımı... 299 K.4 Sanayi Gruplarına Göre Đşyeri Sayıları ve Đstihdam Durumu... 299 K.5 Sanayi Gruplarına Göre Üretim Teknolojisi ve Enerji Kullanımı... 304 K.6 Sanayiden Kaynaklanan Çevre Sorunları ve Alınan Önlemler... 305 K.6.1 Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliği... 305 K.6.2 Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Su Kirliliği... 306 K.6.3 Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Toprak Kirliliği... 306 K.6.4 Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Gürültü Kirliliği... 306 K.6.5 Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Atıklar... 306 K.7 Sanayi Tesislerinin Acil Durum Planı... 306 viii

L. ALTYAPI, ULAŞIM VE HABERLEŞME L.1 Altyapı... 309 L.1.1 Temiz Su Sistemi... 309 L.1.2 Atık Su Sistemi, Kanalizasyon ve Arıtma Sistemi... 309 L.1.3 Yeşil Alanlar... 309 L.1.4 Elektrik Đletim Hatları... 301 L.1.5 Doğal Gaz Boru Hatları... 311 L.2 Ulaşım... 311 L.2.1 Karayolları... 311 L.2.1.1 Karayolları Genel... 311 L.2.1.2 Ulaşım Planlaması... 312 L.2.1.3 Toplu Taşım Sistemleri... 312 L.2.1.4 Kentiçi Yollar... 312 L.2.1.5 Araç Sayıları... 312 L.2.2 Demiryolları... 312 L.2.2.1 Kullanılan Raylı Sistemler... 312 L.2.2.2 Taşımacılıkta Demiryolları... 313 L.2.3 Deniz, Göl, Nehir Taşımacılığı... 313 L.2.3.1 Limanlar... 313 L.2.3.2 Taşımacılık... 313 L.2.4 Havayolları... 313 L.3 Haberleşme... 313 L.4 Đlin Plan Durumu... 313 L.5 Đldeki Baz Đstasyonları Sayısı... 313 M.YERLEŞĐM ALANLARI VE NÜFUS M.1 Kentsel ve Kırsal Planlama... 315 M.1.1 Kentsel Alanlar... 315 M.1.1.1 Doğal Özelliklerin Kent Formuna Etkileri... 315 M.1.1.2 Kentsel Büyüme Deseni... 315 M.1.1.3 Planlı Kentsel Gelişme Alanları... 317 M.1.1.4 Kentsel Alanlarda Yoğunluk... 318 M.1.1.5 Kentsel Yenileme Alanları... 318 M.1.1.6 Endüstri Alanlarda Yer Seçimi... 319 M.1.1.7 Tarihi, Kültürel, Arkeolojik ve Turistik Özellikli Alanlar... 319 M.1.2 Kırsal Alanlar... 319 M.1.2.1 Kırsal Yerleşme Deseni... 319 M.1.2.2 Arazi Mülkiyeti... 319 M.2 Altyapı... 319 M.3 Binalar ve Yapı Çeşitleri... 319 M.3.1 Kamu Binaları... 310 M.3.2 Okullar... 321 M.3.3 Hastaneler ve Sağlık Tesisleri... 322 M.3.4 Sosyal ve Kültürel Tesisler... 322 M.3.5 Endüstriyel Yapılar... 322 M.3.6 Göçer ve Hareketli Barınaklar... 322 M.3.7 Otel, Motel ve Turizm Amaçlı Diğer Yapılar... 322 ix

M.3.8 Bürolar ve Dükkanlar... 323 M.3.9 Kırsal Alanda Yapılaşma... 323 M.3.10 Yerel Mimari Özellikler... 323 M.3.11 Bina Yapımında Kullanılan Yerel Materyaller... 323 M.4 Sosyo-Ekonomik Yapı... 324 M.4.1 Đş Alanları ve Đşsizlik... 324 M.4.2 Göçler... 325 M.4.3 Göçebe Đşçiler (Mevsimlik)... 326 M.4.4 Kent Toprağının Mülkiyet Dağılımı... 326 M.4.5 Konut Yapım Süreçleri... 326 M.4.6 Gecekondu Islah ve Önleme Bölgeleri... 326 M.5 Yerleşim Yerlerinin Çevresel Etkileri... 326 M.5.1 Görüntü Kirliliği... 326 M.5.2 Binalarda Ses Đzolasyonu... 326 M.5.3 Havaalanları ve Çevresinde Oluşturulan Gürültü Zonları... 326 M.5.4 Ticari ve Endüstriyel Gürültü... 326 M.5.5 Kentsel Atıklar... 327 M.5.6 Binalarda Isı Yalıtımı... 327 M.6 Nüfus... 327 M.6.1 Nüfusun Yıllara Göre Değişimi... 327 M.6.2 Nüfusun Yaş, Cinsiyet ve Eğitim Gruplarına Göre Dağılımı... 328 M.6.3 Đl ve Đlçelerin Nüfus Yoğunlukları... 330 M.6.4 Nüfus Değişim Oranı... 331 N. ATIKLAR N.1 Evsel Katı Atıklar... 333 N.2 Tehlikeli Atıklar... 333 N.3 Özel Atıklar... 334 N.3.1 Tıbbi Atıkları... 334 N.3.2 Atık Yağlar... 335 N.3.3 Bitkisel ve Hayvansal Atık Yağlar... 335 N.3.4 Pil ve Aküler... 335 N.3.5 Cips ve Diğer Yakma Fırınlarından Kaynaklanan Küller... 335 N.3.6 Tarama Çamurları... 335 N.3.7 Elektrik ve Elektronik Atıklar... 335 N.3.8 Kullanım Ömrü Bitmiş Araçlar... 335 N.4 Diğer Atıklar... 335 N.4.1 Ambalaj Atıkları... 336 N.4.2 Hayvan Kadavraları... 336 N.4.3 Mezbaha Atıkları... 336 N.5 Atık Yönetimi... 336 N.6 Katı Atıkların Miktar ve Kompozisyonu... 336 N.7 Katı Atıkların Biriktirilmesi, Toplanması, Taşınması ve Aktarma Merkezleri... 337 N.8 Atıkların Bertaraf Yöntemleri... 337 N.8.1 Katı Atıkların Depolanması... 337 N.8.2 Atıkların Yakılması... 337 N.8.3 Kompost... 337 x

N.9 Atıkların Geri Kazanımı ve Değerlendirmesi... 337 N.10 Atıkların Çevre Üzerindeki Etkileri... 337 O. GÜRÜLTÜ VE TĐTREŞĐM O.1 Gürültü... 338 O.1.1 Gürültü Kaynakları... 339 O.1.1.1 Trafik Gürültüsü... 339 O.1.1.2 Endüstri Gürültüsü... 340 O.1.1.3 Đnşaat Gürültüsü... 340 O.1.1.4 Yerleşim Alanlarında Oluşan Gürültüler... 341 O.1.1.5 Havaalanları Yakınında Oluşan Gürültü... 341 O.1.2 Gürültü ile Mücadele... 341 O.1.3 Gürültünün Çevreye Olan Etkileri... 341 O.1.3.1 Gürültünün Fiziksel Çevreye Olan Etkileri... 341 O.1.3.2 Gürültünün Sosyal Çevreye Olan Etkileri... 341 O.1.4 Gürültünün Đnsanlar Üzerine Olan Etkileri... 341 O.1.4.1 Fiziksel Etkileri... 341 O.1.4.2 Fizyolojik Etkileri... 342 O.1.4.3 Psikolojik Etkileri... 342 O.1.4.4 Performans Üzerine Etkileri... 343 O.2 Titreşim... 344 P. AFETLER P.1 Doğal Afetler... 345 P.1.1 Depremler... 345 P.1.2 Heyelan ve Çığlar... 345 P.1.3 Seller... 345 P.1.4 Orman, Otlak ve Sazlık Yangınları... 345 P.1.5 Ormanlar Üzerinde Biyotik veya Abiyotik Faktörlerin Etkileri... 346 P.1.6 Fırtınalar... 346 P.2 Diğer Afetler... 346 P.2.1 Radyoaktif Maddeler... 346 P.2.2 Denize Dökülen Petrol ve Diğer Tehlikeli Atıklar... 346 P.2.3 Tehlikeli Maddeler... 346 P.3 Afetlerin Etkileri ve Yardım Tedbirleri... 346 P.3.1 Sivil Savunma Birimleri... 347 P.3.2 Yangın Kontrol ve Önleme Tedbirleri... 347 P.3.3 Đlkyardım Servisleri... 347 P.3.4 Afetzedeler ve Mültecilerin Yeniden Đskanı... 347 P.3.5 Tehlikeli Maddelerin Sınırlararası Taşınımı Đçin Alınan Tedbirler... 347 P.3.6 Afetler ve Büyük Endüstriyel Kazalar... 347 xi

R. SAĞLIK VE ÇEVRE R.1 Temel sağlık hizmetleri... 349 R.1.1 Sağlık Kurumlarının Dağılımı... 349 R.1.2 Bulaşıcı Hastalıklar... 350 R.1.2.1 Đçme, Kullanma ve Sulama Suları... 358 R.1.2.2 Denizler... 360 R.1.2.3 Zoonoz Hastalıklar... 360 R.1.3 Gıda Hijyeni... 360 R.1.4 Aşılama Çalışmaları... 360 R.1.5 Bebek Ölümleri... 360 R.1.6 Ölümlerin Hastalık, Yaş ve Cins Gruplarına Göre Dağılımı... 365 R.1.7 Aile Planlaması Çalışmaları... 374 R.2 Çevre Kirliliği ve Zararlarından Oluşan Sağlık Riskleri... 375 R.2.1 Kentsel Hava Kirliliğinin Đnsan Sağlığı Üzerine Etkileri... 375 R.2.2 Su Kirliliğinin Đnsan Sağlığı Üzerine Etkileri... 376 R.2.3 Atıkların Đnsan Sağlığı Üzerine Etkileri... 376 R.2.4 Gürültünün Đnsan Sağlığı Üzerine Etkileri... 377 R.2.5 Pestisitlerin Đnsan Sağlığı Üzerine Etkileri... 377 R.2.6 Đyonize Radyasyondan Korunma... 377 R.2.7 Baz Đstasyonlarından Yayılan Radyasyonun Đnsan Sağlığı Üzerine Etkileri... 378 S. ÇEVRE EĞĐTĐMĐ S.1 Kamu Kuruluşlarının Çevre Eğitimi ile Đlgili Faaliyetleri... 379 S.2 Çevre Đle Đlgili Gönüllü Kuruluşlar ve Faaliyetleri... 379 S.2.1 Çevre Vakıfları...379 S.2.2 Çevre Dernekleri... 380 S.2.3 Çevreyle Đlgili Federasyonlar... 380 T. ÇEVRE YÖNETĐMĐ VE PLANLAMA T.1 Çevre Kirliliğinin ve Çevresel Tahribatın Önlenmesi... 381 T.2 Doğal Kaynakların Ekolojik Dengeler Esas Alınarak Verimli Kullanımı, Korunması ve Geliştirilmesi... 381 T.3 Ekonomik ve Sosyal Faaliyetlerin, Sonuçlarının Çevrenin Taşıma Kapasitesini Aşmayacak Biçimde Planlanması... 382 T.4 Çevrenin Đnsan- Psikososyal Đhtiyaçlarıyla Uyumunun Sağlanması 384 T.5 Çevre Duyarlı Arazi Kullanım Planlaması... 386 T.6. Çevresel Etki Değerlendirmesi... 386 xii

TABLOLAR DĐZĐNĐ Tablo No:... Sayfa No: Tablo A-1: Burdur Đlçelerinin Merkeze Olan Uzaklıkları:... 2 Tablo B.1: 2009 Yılı Meteorolojik veriler... 16 Tablo B.2: Burdur Đli Akarsu Havzaları.... 15 Tablo B-3: Burdur Đli Kömür Envanteri... 17 Tablo B-4: Đlimiz 2009 yılı aylık rüzgar hızı... 17 Tablo B-5: Đlimiz 2009 yılı aylık rüzgar hızı... 17 Tablo B-6: 2009 Yılı Rüzgar Yönü ve Hızları:... 18 Tablo B-7: Burdur Đli Orman Durumu.... 21 Tablo B-8: Burdur Đli 2009 Yılı Tali Orman Ürünleri... 21 Tablo B-9: Burdur Đli 2009 Yılı Ana Orman Ürünleri... 21 Tablo B-10: Burdur Đli Toprak Kaynakları Potansiyeli... 22 Tablo B-11: Burdur Đli Maden Envanteri... 26 Tablo C-1: 2009 yılı aylık rüzgar ortalama hızı.... 29 Tablo C-2: 2009 yılı aylık rüzgar esme sayıları... 29 Tablo C-3: 2009 yılı Basınç Ortalaması... 30 Tablo C-4: 2009 yılı Nem Ortalaması.... 31 Tablo C-5: 2009 Yılı Yağış verileri... 32 Tablo C-6: 2009 Yılı Sıcaklık verileri... 32 Tablo C-7: 2009 yılı buharlaşma verileri.... 33 Tablo C-8: 2009 Yılı Yıllık Yağış Verileri..... 34 Tablo C-9: 2009 Yılı meteoroloji verileri..... 34 Tablo C-10: Yerli Kömür Özellikleri.... 36 Tablo C-11: Đthal Kömür Özellikleri... 36 Tablo C-12: Briket Kömür Özellikleri.... 36 Tablo C-13: Yıllar ve araç sayısı itibariyle yapılan egzoz gazı emisyon ölçümleri... 37 Tablo C-14: SO2 ve PM ortalamaları... 38 Tablo C-15: CO Miktarları Tesirleri..... 44 Tablo C-16: Hava Kirleticilerin Sağlığa Etkileri..... 44 Tablo C-17: Kükürt Dioksitin Đnsan Sağlığı Üzerine Etkisi... 45 Tablo D.1: Burdur Đlinde Đşletmede Olan YAS Tesisleri.... 47 Tablo D.2: Burdur ilinde Đnşaatı Devam Eden Yeraltısuyu Tesisleri... 48 Tablo D-3: Yer altı Suyu Đşletme Rezervi... 49 Tablo D.4: Akarsuların Aylara Göre Debileri (m 3 /s).... 50 Tablo D-5: Akarsular... 50 Tablo D-6: Akarsuların Aylara Göre Debileri (m 3 /s)... 51 Tablo D-7: Akarsu Havzaları..... 51 Tablo D-8: Göller..... 54 Tablo D-9: Đl Özel Đdaresi Köye Yönelik Hizmetler Müdürlüğü Gölet Bilgileri... 64 Tablo D-10: Đl Özel Đdaresi Köye Yönelik Hizmetler Müdürlüğü Hayvansal Đçme Suyu (HĐS) gölet bilgileri..... 65 Tablo D-11: DSĐ 18. Bölge Müdürlüğü Su Kalitesi Gözlem Çalışma Programı.... 81 Tablo D-12: Burdur Çayı Burdur Gölüne Karışmadan Su Analiz Raporu..... 82 Tablo D-13: Büğdüz Suludere Su Analiz Raporu..... 87 Tablo D-14: Bozçay Yazıköy Su Analiz Raporu..... 91 Tablo D-15: Burdur Çayı Şehir Öncesi Su Analiz Raporu..... 96 Tablo D-16: Çavdır baraj Çıkışı Su Analiz Raporu..... 100 Tablo D-17: Yapraklı Baraj Çıkışı Su Analiz Raporu... 105 Tablo D-18: Yapraklı Baraj Çıkışı Çatalçeşme Su Analiz Raporu..... 110 xiii

Tablo D-19: Başpınar Kaynağı Başpınar Su Analiz Raporu... 115 Tablo D-20: Çine Ovası Kaynakları Su Analiz Raporu..... 120 Tablo D-21: Karacaören Barajı rezervuarı Su Analiz Raporu..... 124 Tablo D-22: Aksu çayı Karacaören I Baraj Çıkışı Su Analiz Raporu... 131 Tablo D-23: Karacaören II Baraj Rezervuarı Su Analiz Raporu... 137 Tablo D-24: Karacaören Barajı II HES Çıkışı Su Analiz Raporu... 143 Tablo D-25: Burdur Gölü Su Analiz Raporu..... 146 Tablo E-1: Toprak Kaynakları Potansiyeli... 153 Tablo E-2: Tarım Arazilerinin Kullanım Şekline Göre Dağılımı:.... 155 Tablo E-3: Kültür Arazisinin Đlçelere Göre Dağılımı... 156 Tablo E-4: Sulanan Arazi Miktarlarının Đlçelere Göre Dağılımı... 156 Tablo E-5: Đlimizde sularla erozyonun kapsamı:... 157 Tablo E-6: Büyük Toprak Gruplarının Đlçelere Göre Dağılımı... 158 Tablo E-7: Arazi Kullanım Kabiliyet Sınıflarına Göre Dağılım.... 159 Tablo E-8: Arazilerin Eğimlerine Göre Dağılımı... 159 Tablo F-1: Đlimizin ağaç türlerine göre dağılımı:.... 161 Tablo F-2: Burdur ilinde orman durumu.... 161 Tablo F-3: Burdur ili Ormanlarının Verimlilik Yüzdesi;.... 162 Tablo F-4: Burdur ili 2009 yılında hasat edilip kullanıma sunulan orman ürünleri:.... 162 Tablo F-5: Burdur ili 2009 yılında hasat edilip kullanıma sunulan tali orman ürünleri:162 Tablo F-6: Çayır-mer a alanlarının arazi kabiliyet sınıflarına göre dağılımı..... 163 Tablo F-7: Burdur Merkez Mera Alanları (Yerleşim Birimi ve Alan Olarak)... 164 Tablo F-8: Burdur Bucak ilçesi Mera Alanları (yerleşim birimi ve alan olarak)... 165 Tablo F-9: Burdur Gölhisar ilçesi Mera Alanları (Yerleşim Birimi Ve Alan Olarak).166 Tablo F-10: Burdur Yeşilova ilçesi Mera Alanları... 167 Tablo F-11: Burdur Yeşilova ilçesi Mera Alanları... 168 Tablo F-12: Burdur Đli Mera Alanları Tesbit ve Tahdit Çalışmaları.... 169 Tablo F-13: Endemik Türler... 177 Tablo F-14: Karasal Türler ve Populasyonları.... 178 Tablo F-15: Đlimizdeki Av Hayvanları Koruma ve Üretme Sahaları.... 184 Tablo F-16: Burdur Müze Müdürlüğüne Bağlı Anıtsal Yapılar... 191 Tablo F-17: Burdur Đli Müze Müdürlüğüne Bağlı Doğal Sit Alanları.194 Tablo F-18: Burdur Đli Müze Müdürlüğüne Bağlı Arkeolojik Sit Alanları... 195 Tablo F-19: Son 5 Yıllık Su Ürünleri Üretimi.... 201 Tablo F-20: Su Ürünleri Üretimi... 213 Tablo F-21: Son 5 yıl içerisinde onaylanan projeler.... 214 Tablo F-22: Đlimizde Mevcut Göl ve Göletlerin 2006Yılı Balıklandırma Çalışması. 214 Tablo F-23: 2009 Yılı Su Ürünleri Desteklemeleri... 214 Tablo F-24: Đlimizdeki Sulakalanlar Alanları... 214 Tablo G-1: Burdur Müzesi Eser Sayısı.... 254 Tablo G-2: Yerel Etkinlikler... 278 Tablo G-3: Đlimizde bulunan Belediye Belgeli konaklama tesisleri:.... 279 Tablo G-4: Đlimizde konaklayan ve geceleyen turistlerin Milliyetlerine göre dağılımı.280 Tablo H.1: Toprak Kaynakları Potansiyeli... 283 Tablo H-2: Tarım Arazilerinin Kullanım Şekline Göre Dağılımı.... 284 Tablo H-3: Sulanan Arazi Miktarlarının Đlçelere Göre Dağılımı.... 285 Tablo H-4: Son 5 Yıllık Tarla Bitkileri Üretim ve Verim Durumu.... 286 Tablo H-5: Son 5 Yıllık Tarla Bitkileri Üretim ve Verim Durumu.... 288 Tablo H-6: Bitkisel Üretim ve Verim Durumunun Đlçelere Göre Dağılımı.... 288 xiv

Tablo H-51: 2009 Yılı Hayvan Varlığı... 307 Tablo H-52 : Büyükbaş Hayvan Varlığının Đlçelere Göre Dağılımı.... 308 Tablo H-53 : Son 5 Yıllık Hayvansal Ürünler Üretim Miktarları.... 308 Tablo H-54: 2009 Yılı Kümes Hayvan Varlığı.... 309 Tablo H-55: Son 5 Yıllık Su Ürünleri Üretimi... 309 Tablo H-56: Su Ürünleri Kültür Balıkları Üretimi... 310 Tablo H-57: Son 5 yıl içerisinde onaylanan projeler... 310 Tablo H-58: Đlimizde Mevcut Göl ve Göletlerin 2009Yılı Balıklandırma Çalışması.310 Tablo H-59: 2009 Yılı Su Ürünleri Desteklemeleri.... 311 Tablo H-60: Arıcılık Varlığı... 311 Tablo H-61: Đlimizde Son 5 Yıllık Bal Üretim Miktarları... 311 Tablo H-62: Cinslerine göre gübre kullanımı ve gübrelenen alan.... 312 Tablo I-1. Đlimizde Maden dairesinden ruhsatlı sahalar... 318 Tablo I-2:Burdur Đl Özel Đdaresi Tarafından Verilen 2009 Yılı Ruhsat Listesi.... 318 Tablo J.1:Türkiye'nin Rüzgar Değerleri.... 322 Tablo J-2: Elektrik Tüketimi.... 324 Tablo K-1: Faaliyette Bulunan Küçük Sanayi Siteleri.... 326 Tablo K-2: Küçük Sanayi Siteleri Đşletmelerinin Đşyeri Bazında Yoğunluğu... 326 Tablo K-3: Küçük Sanayi Siteleri Đşletmelerinde Đstihdam Ağırlıklı Olduğu Sektörler327 Tablo K-4: Burdur Organize Sanayi Bölgesi nde tahsisi yapılan parsellerin sektörel dağılımı.... 327 Tablo K-5: Burdur Geneli Đşletme Çalışları ve istihdam... 328 Tablo K-6: 1990 2000 yılı toplam nüfus ve istihdam edilen nüfus... 330 Tablo K-7: Burdur il merkezi ekonomik faaliyete göre istihdam edilen nüfus... 331 Tablo K-8:Đlimizde tüketilen elektrik miktarı..... 331 Tablo L-1: Burdur Đmar Planı nda Muhtelif Bölgelere Düşen Sahalar ve Bunların Genel Alanlara Kıyaslanması.... 335 Tablo L-2: 1971 yılı Đmar Planı Mevcut Gelecek Arazi Kullanımı :.... 336 Tablo L-3: Đlimizdeki 154 Kv lik Elektrik Đletim Hatları... 337 Tablo L-4: Burdur ili 2009 yılı trafiğe kayıtlı araç sayıları... 338 Tablo L-5: Baz Đstasyon Sayıları... 339 Tablo M-1: Burdur Đli, Đlköğretim Öğrenci Sayısı.... 346 Tablo M-2: Burdur Đli, Ortaöğretim Öğrenci Sayısı... 349 Tablo M-3: Fakülte ve Yüksekokullar.... 350 Tablo M-3: 2001 Yılı Đş Đsteyen ve Đşe Yerleştirilenler (Yaş Grupları).... 354 Tablo M-4: 2001 Yılı Đş Đsteyen ve Đşe Yerleştirilenler (Eğitim Düzeyleri)... 354 Tablo M-5: Burdur Đli Đlçelerinin 1950-2000 Yılları Arası Toplam Nüfusları... 357 Tablo M-6: Yıllara Göre Burdur Đli Nüfus Miktarı ve Cinsiyet Oranları... 358 Tablo M-7: Burdur ilinde nüfusun yaş gruplarına göre dağılımı.... 358 Tablo M-8: Cinsiyetlere göre yaş grupları.... 358 Tablo M-9: Burdur Đlinde Đlçeler Đtibariyle Şehir ve Köy Nüfusu, Yüzölçümü Ve Nüfus Yoğunluğu:.... 359 Tablo M-10: Burdur Đli Nüfus Göstergeleri.... 360 Tablo P-1: Đlimizde son yüzyılda meydana gelen depremler..... 376 Tablo P-2: Đlimizde Son 10 Yılda Çıkan Orman Yangınlarının Dağılımı... 377 Tablo R-1. Đlimizdeki sağlık Kuruluşları bina durumu.... 381 Tablo R-2: Burdur Đli Sağlık Kurumları Listesi.... 381 Tablo R-3: Bulaşıcı hastalıklar... 387 Tablo R-4: Su Analizleri.... 386 Tablo R-5: Zoonoz Hastalıkları... 386 xv

Tablo R-6: Aşılama Çalışmaları... 387 Tablo R-7: Bebek Ölümleri.... 388 Tablo R-8: Yıllara Göre Ölümlerin Yaş ve Cins Gruplarına Dağılımı.... 390 GRAFĐKLER DĐZĐNĐ Grafik No:... Sayfa No: Grafik B.1: Burdur Đli Uzun Yıllar Aylık Ortalama Meteorolojik Verileri... 15 Grafik B.2: 2009 Yılı En Hızlı Rüzgar hızı ve Rüzgar Yönü... 19 Grafik B.3: 2009Yılı Rüzgar Esme Sayıları ve Rüzgar Yönü... 19 Grafik B.4: 2009 Yılı Rüzgar Ortalama hızı ve Yönü... 20 Grafik C-1: Uzun Yıllar Rüzgar Esme Sayıları... 28 Grafik C-2: Uzun Yıllar Rüzgar Ortalama Hızı..... 28 Grafik C-3: 2009 Yılı Yıllık Ortalama Rüzgar Hızı... 29 Grafik C-4: Basınç Grafiği..... 30 Grafik C-5: 2009 Yılı Ortalama Sıcaklık..... 31 Grafik C-6: Son On Yıllık Kış Dönemi PM Ortalamaları... 39 Grafik C-7: Son On Yıllık Kış Dönemi SO2 Ortalamaları..... 40 Grafik E-1: Burdur Đli Arazi kabiliyet Sınıfları ve Dağılımı... 152 Grafik E-2: Burdur ilinin toprak gruplarının dağılımı... 152 Grafik E-3: Tarım Arazilerinin Kullanım Şekillerine Göre Dağılımı.... 154 Grafik E-4: Arazilerin Kullanılma Şekline Göre Dağılımı.... 155 Grafik E-5: Bağ-Bahçe Bitkileri Dağılımı:.... 155 Grafik H-1: Tarım Arazilerinin Kullanma Kabiliyetine Göre Dağılımı... 284 Grafik H.2: Kuru ve Sulu Tarım Arazilerinin Dağılımı.... 284 Grafik K-1: Burdur ilinde küçük sanayi sitelerinde istihdam oranı.... 328 Grafik K-2: Kullanım yerlerine göre elektrik tüketimi..... 332 Grafik M-1: Sağlık kuruluşları.... 351 Grafik M-2: Yaş Piramidi... 359 EKLER DĐZĐNĐ Ek No:... Sayfa No: Ek A-1: Đl ve ilçe sınırları haritası..... 10 Ek A-2: Burdur ve çevresinin genelleştirilmiş stratigrafik kesiti... 11 Ek A-3: Burdur ve çevresinin fay haritası... 12 Ek A-4: Burdur ve çevresinin jeoloji haritası... 13 Ek A-5: Burdur ve çevresinin deprem haritası..... 14 Ek D-1: DSĐ Burdur Haritası... 150 Ek G-1: Burdur ili Turizm Haritası..... 281 Ek G- 5: Burdur Örenyerlerlnın Yıllık Yerli Ve Yabancı Ziyaretçi Sayısı ve Gelir Durumu282 Ek H-1: Burdur Đli Büyük Toprak Grupları... 314 Ek H-2: Burdur Đli Şimdiki Arazi Kullanım Şekli... 315 Ek K-1: Burdur Đli Nüfus Yoğunluğu Haritası.... 334 Ek P-1: Burdur Đli Deprem Haritası... 380 xvi

(A). COĞRAFĐ KAPSAM A.1. Giriş: Burdur ili; Güney-Batı Anadolu da, Göller Bölgesi olarak da adlandırılan Batı Akdeniz Bölgesinde yer alır. Yüzölçümü 6.840 km 2 olup, ülke topraklarının yüzde 0.88 ini kaplamaktadır. Ortalama yükseklik 1000 m.dir. Güneybatı Anadolu nun Göller Bölgesi diye bilinen yöresinde bulunan Burdur, doğu ve güneyinde Antalya, batısında Denizli, güneybatısında Muğla, kuzeyinde Afyon ve Isparta illeri tarafından çevrelenmiştir. Klasik Grek Çağı nda Psidya olarak isimlendirilen bu bölgeye Türk lerin gelişi 1071 Malazgirt Zaferine dayanır. Bugünkü Burdur toprakları 1391 yılında Yıldırım Beyazıt tarafından Osmanlı topraklarına katılmış, 1852 de Burdur Sancağı kurulmuş, Cumhuriyetle birlikte il merkezi olmuştur. Şu anda Burdur ili, merkez ilçeyle birlikte 11 ilçeden oluşmaktadır. Burdur yöresinin eski çağlardaki adı Limobrama idi. Bu ad gölkenti anlamına gelen Limonobria sözcüğünden türemişti. Bizans döneminde bölgeye Pilidorion denirdi. Bu sözcük sonraları Poliydor olarak söylenir olmuş, daha sonra Burdur'a dönüşmüştür. Selçuklu döneminde bölgeye önce Tirkemiş diye anılmış sonra Burdur denilmiştir. Bu adlarla ilgili çeşitli rivayetler vardır. Bunlardan birine göre Burdur yöresine, 1071-1100 yılları arasında ilk yerleşen Kınalı Aşireti olmuştur. Daha sonra çevreye yerleşen bir başka aşiretin beyi, bir gün Kınalı Aşiretine misafir gelmiş çadırların düzenli sıralanmasını görerek "Ne güzel tirkemiş ne güzel tirkemiş" diyerek beğendiğini göstermiş, tirkemiş sözcüğü de yeni yurdun adı olmuş. Ahmet Vefik Paşa, Lehce-i Osmani'de " Tirkemiş,Ağlasun ve Đncirli Cesim kazadır. Merkezi Burdur şehridir."demektedir. Bir başka rivayete göre ise; Tirkemiş kasabası çay kenarında düz bir alana kurulu olduğundan,seller halkın can ve mal kaybına neden oluyordu. Çevredeki bataklık yüzünden de çeşitli zorluklarla karşılaşılıyordu. Bu nedenle yerleşim yerlerini değiştirmek zorunda kaldılar.aşiret beyi tüm aile reislerini yanına alarak yeni yurt kurulacak yere geldi. Sen burada dur, sen burada dur diyerek herkesin yerini gösterdi. Tüm aşiret halkını yerleştirdi. Burada dur sözü uzun zaman dilden düşmedi ve zamanla Burdur'a dönüşerek bölgenin adı oldu. Đlin doğal yapısı oldukça engebelidir. Çukurlarda oluşan Karataş, Salda, Yarışlı, Gölhisar ve Burdur Gölleri bu yöreye Göller Bölgesi denilmesine sebep olmuştur. En yüksek yeri ise 2598 metrelik Koçaş Dağıdır. A.2. Đl ve Đlçe Sınırları: Đl ve ilçe sınırlarını gösteren harita Ek A-2 de verilmiştir. Đlde, merkez ilçe ile birlikte, Ağlasun, Altınyayla, Bucak, Çavdır, Çeltikçi, Gölhisar, Karamanlı, Kemer, 1

Tefenni, Yeşilova olmak üzere 11 ilçe vardır. Merkez ilçeden sonra gelen en büyük ilçe merkezi Bucak tır. Đlçelerin Đl Merkezine uzaklıkları Tablo A-1 de verilmiştir. Tablo A-1: Burdur Đlçelerinin Merkeze Olan Uzaklıkları: Đlçe Adı Merkeze Uzaklığı (Km) Đlçe Adı Merkeze Uzaklığı (Km) Ağlasun 32 Gölhisar 107 Altınyayla: 118 Karamanlı: 60 Bucak 45 Kemer : 57 Çavdır : 90 Tefenni 70 Çeltikçi: 32 Yeşilova 60 Burdur Đl Merkezinden görünüm. A.3. Đlin Coğrafi Durumu: Đlin toprakları 36 0-53 / ve 37 0 50 / kuzey enlemleriyle, 29 0 24 / ve 30 0 53 / doğu boylamları arasında yer alır. Đlin doğusunda ve güneyinde Antalya, güney batısında Muğla, batısında Denizli, kuzeyinde Afyon ve Isparta illeri bulunmaktadır. Kütahya, Afyon ve Isparta illerini Antalya Limanına bağlayan yollar üzerindeki konumuyla Burdur, Batı ve Orta Anadolu nun Güneybatı Anadolu ile ilişkisini sağlamaktadır. A.4 Đlin Topografyası ve Jeomorfolojik Durumu: Genel olarak Torosların iç kısmında yeralan Burdur, dalgalı plato görünümündedir. Yüzey şekilleri açısından; Đl topraklarını çevreleyen dağlar ve aralarına sıkışmış düzlükler, güney ve güneydoğudaki yüksek yaylalar ve güneybatıdaki taban kesimi 2

ovalık engebeli plato olmak üzere üç ana bölüme ayrılabilir. Đl arazisinin yüzde 60.6 sı dağlık alan, yüzde 2.7 si yayla, yüzde 19 u ova ve yüzde 17.6 sı ise platodur.đlin kuzey, kuzeybatı ve güneyindeki dağların arasında verimli ovalar, göller, bunlara dökülen akarsular ve bunların beslediği havzalar vardır.đl merkezinden güney ve güney-doğuya gidildikçe yükseltisi artan ova, plato ve dağlar vardır. Güneybatı arazisi daha yumuşak yapıdadır. Đl tabanda verimli ovaları olan bir yayla görünümündedir. Đl toprakları tektonik ve karstik çöküntü alanlarını kapsamaktadır. Bu nedenle sularla dolu çöküntü çanaklarının, vadilerin, mağaraların, inlerin ve dehlizlerin bulunduğu bölge göller bölgesi adını almıştır. a) Dağlar Bölgeye engebeli bir yapı kazandıran dağların büyük bölümü Batı Torosların uzantısıdır. En önemlileri güneyde Boncuk Dağları, Elmalı Dağı, Beydağları ve Katrancık Dağı, doğuda Kuyucak ve Dedegöl Dağları, kuzeyde Karakuş Dağları, batıda ise Acıgöl ve Eşeler Dağlarıdır. Katrancık Dağının en yüksek tepesi Kestel Dağı olup, tamamen çam ve ardıç ormanıyla kaplıdır. Ağlasun ilçe merkezinin kuzey doğusundaki Akdağ da tarihi Sagalassus kenti kalıntıları vardır. Eşeler Dağları geniş meralar ve zengin krom yatakları barındırır. Güneybatı Anadolu nun Toroslara bağlanan yükseltileri olan Koçar Dağlarında güney sahiline geçit veren Karınca Beli vardır. b) Ovalar Dağların arasında, eski kapalı havzaların dolmasıyla oluşmuş, dar ve derin boğazlarla birbirinden ayrılan ovalar bulunmaktadır. Tabanları eski birer göl yatağı olan bu ovalar arasında Burdur, Ağlasun, Bucak, Tefenni, Gölhisar ovaları ve Yeşilova sayılabilir. c) Akarsular Kapalı bir havza olan Burdur da Dalaman Çayı ve Aksu Çayı dışında denize ulaşan akarsu yoktur. Dere ve çay niteliğindeki küçük akarsuların bir bölümü göllere dökülürken bir bölümü de düdenlerde kaybolur. Merkez Đlçedeki; Alakır, Burdur, Çerçin ve Gravgaz Çayları Burdur Gölüne dökülür. Bunlardan Burdur ve Gravgaz Çaylarından tarım arazilerinin sulanmasında faydalanılmaktadır. Tekke Köyünden çıkan Arvallı Çayı, Onaç Barajının yapımıyla burada toplanmaktadır. Ağlasun ilçesindeki Başköy Çayı; Aksu Çayı ve Isparta Çayı ile birleşerek Karacaören Baraj Gölünde toplanmaktadır. Karaevliler gölü ve çevresindeki dağlardan çıkan Çeltikçi Çayı, önceleri döküldüğü Kestel Gölü kuruduğundan suyunun tamamı tarım alanlarında kullanılmaktadır. 3

Gölhisar ilçesi sınırları içinden geçen Dalaman Çayı Fethiye den Akdenize dökülmektedir. Yeşilova Đlçesindeki Armut Çayı Bayındır Gölüne; Doğanbaba, Salda ve Köpek Çayları Salda Gölüne, sulamada kullanılan Yarışlı Çayı da Yarışlı Gölüne dökülür. d) Göller Burdur topraklarında çok sayıda karstik kökenli göl vardır. Burdur Gölü: Türkiyenin en büyük göllerinden biridir. Uzunluğu 34 km., yüzölçümü 180 km 2 dir. En derin yeri 110 metreyi bulmaktadır. Tuzluluk nedeniyle balık yaşamayan Göl de, 1930 lu yıllarda Avusturyalı Hidrobiyoloji uzmanlarınca uzun araştırmalar yapılmış, 1955 de yılan balığı ve 1979 da Van Gölünden getirilen balıkların üretilmesine çalışılmıştır. Özellikle Su Kuşları Yaşama Ortamı Olarak Uluslararası Öneme Sahip Sulak Alanlar Hakkında Sözleşme (RAMSAR) çerçevesinde uluslararası listeye dahil edilerek koruma altına alınmıştır. Ayrıca Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu tarafından da Doğal Sit Alanı ilan edilmiştir. 3167 sayılı Kara Avcılığı Kanunu gereğince 1993 yılında 38.125 ha. Yaban Hayatı Geliştirme Sahası olarak ilan edilmiştir. Yarışlı Gölü: Yeşilova ilçe sınırları içinde 2 bin dekarlık alanı kaplamaktadır. Karataş Gölü: Bahçeözü Gölü olarak da adlandırılan Karataş Tepesi ve Kağılcık Dağları önündeki Göl, Devlet Su Đşleri Genel Müdürlüğü nün kontrolünde sulamada kullanılmaktadır. 3167 sayılı Kara Avcılığı Kanunu gereğince 1995 yılında 4.720 ha. Yaban Hayatı Geliştirme Sahası olarak ilan edilmiştir. Gölhisar Gölü: Đlçenin aynı adla anılan büyük ovasında oluşmuştur. En çok 10 metre derinliği olan gölün suları Dalaman Çayına akıtılarak kontrol edilmektedir. Salda Gölü: Yeşilova Đlçe merkezine 4 km. uzaklıkta; Doğanbaba, Salda, Eşeler Dağları ve Kayadibi taşı önünde oluşmuş olup, tektonik yapıdadır. Denizden 1.193 metre yüksekliktedir. 125 km 2 alan kaplayan Göl, 185 metre derinliği ile Türkiye nin en derin gölleri arasındadır. Çorak Gölü: Yeşilova ilçesinde 1150 ha. Alanı kapsamaktadır. GENEL JEOMORFOLOJI Jeomorfolojik özellikleri bakımından iki ana bölüme ayrılmaktadır. Bunlardan birisi, Burdur ve Yarışlı göllerini içerisine alan Burdur Havzası, diğeri ise; Burdur Havzasının güneybatısında uzanan ve Karamanlı-Tefenni ve Kemer arasında kalan Tefenni Havzası'dır. Oluşum ve gelişimleri açısından birbirinden farklı süreçlerle ortaya çıkmış olan bu genç havzalar, günümüzde bir boğazla birbirine bağlanmaktadır. Yukarıda genel tanımları yapılan bu genç, Pleyistosen yaşlı havzalar, aynı Pliyosen Havzası içerisinde yer almaktadırlar. Keçiborlu güneyinden başlayan Burdur Pliyosen 4

havzası, kuzeydoğu-güneybatı yönünde yaklaşık 100 km. uzandıktan sonra Tefenni güneyinde allokton birimlerle sonlanır. Burdur Havzası Göller bölgesinin batısında yer alan ve kuzeydoğu-güneybatı doğrultusunda uzanan Burdur Havzası 55 km. uzunluğa ve 15 km. genişliğe sahip tektonik kökenli bir havzadır. Havza içerisinde havzanın genel uzanımına koşut ve günümüzde birbirinden bağımsız olan Burdur ve Yarışlı gölleri bulunmaktadır. Endoreyik özellikteki havzanın çevresi değişik yaş ve türdeki kayalardan oluşan yüksek alanlarla çevrilmiştir (Ardel, 1951). Gölün batı ve kuzeyi, Oligosen yaşlı çakıltaşları ve yer yer bunları üzerleyen Likya Napı'na ilişkin kireçtaşı bloklu serpantinit, spilit vb.nin oluşturduğu yüksek alan ile flüviyal kökenli Pliyosen tortullarının oluşturduğu tepelik alanlardan oluşur. Bu kaya birimleri üzerinde Pliyosen sonrası aşınım yüzeyleri ile Kuvaterner ve daha eski drenaj sistemleri gelişmiştir. Gölün doğusunda ise; çoğunlukla Eosen yaşlı kumtası ve kiltaşı birimlerinin oluşturduğu tepelik alanlar ile üzerindeki parçalanmış aşınım yüzeyleri ve "badlands" topografyasına ilişkin oluşumlar gözlenmektedir. Burdur yerleşim merkezinden güneye doğru ise, Burdur formasyonu diye tanımlanan ve Pliyosen gölüne ilişkin kil-marn ve tüflerden oluşmuş birim yer alır ki, bunlar üzerinde özellikle geniş alanlı aşınım yüzeyleri ve Kuvaterner vadileri oldukça dikkat çekicidir. Pliyosen yaşlı birimler bu kesimde genellikle güneydoğuya eğimli monoklinal bir yapıya, yer yer geniş açılı kıvrımlara ve birçok normal ve ters faylara sahiptir. Birçok yerde Pliyosen çökelleri altında ve kimi yerde de havza tabanı içerisinde sertgen tepeler şeklinde kalmış kireçtaşı blokları, havzalaşma açısından çok önemli unsurlardır. Havzanın güneybatı kesimi ise tümüyle mesozoyik yaşlı kireçtaşlarından oluşmaktadır. Erimeye elverişli olan bu birimlerde doğal olarak karstik şekiller gelişmiştir. Bunlardan en önemlisi Yarışlı polyesidir. Yukarıda ana hatlarıyla tanıtılan havzanın tabanında ise; aktüel göller ile bunların Pleyistosen içerisindeki salınımlarıyla oluşmuş Pleyistosen depoları yer almaktadır. Bunlardan Burdur gölü yaklaşık 35 km uzunluk ve en geniş yerinde 7.5 km genişliğe sahip acı su içeren bir göldür. Deniz seviyesinden yüksekliği 855 m. en derin yeri ise ; Đlyas-Karakent Köyü arasında 1 1 0 metredir. Derinliğin en fazla olduğu güneybatı kenarında kireçtaşlarından ibaret olan dik kıyılar mevcut olup kıyı düzlüğü gelişmemiştir. Gölün diğer kesimleri çok sığ olup özellikle kuzeydoğu kenarında kıyı düzlüğü oldukça geniş alan kaplamaktadır. Kıyı düzlüğü ile havzayı çevreleyen yüksek alanlar arasında gölsel sekiler, alüvyon yelpazeleri ve glasiler gibi birimler gözlenmektedir. Gölsel sekiler, genellikle havzanın kuzey ve güneyinde yer alırlar. Bunların en yüksek noktası 960 metrede olduğuna göre gölün Orta Pleyistosenden beri 105 metre çekilmiş olduğu ortaya çıkmaktadır. 5

Tefenni Havzası Kozluca-Karamanlı-Tefenni ve Kemer yerleşme yerleri arasında yeralan Karamanlı bölümü dışında Kuvaterner yaşlı bir havzadır. Havza Karamanlı-Tefenni ve Pınarbaşı adlı ovaların birleşmesinden oluşmuştur. Karamanlı bölümü: Kuzey-Güney uzanımlı bu bölüm doğusunda Mesozoyik yaşlı kireçtaşlarından oluşmuş Bozdağ ile batıda ofiyolitlerden oluşmuş yüksek alanla çevrilidir. Jenetik anlamda bir polye olan bu bölüm içerisinde Üst Pliyosen'de başlayan ve günümüze değin gelişme gösteren alüvyal yelpazeler en önemli jeomorfolojik birimlerdendir. Bunlardan başka Bozdağ eteklerinde oluşmuş birikinti konileri ve aşınım glasileri de değinilmesi gereken birimlerdendir. Karamanlı bölümü Tefenni ovasına bir boğazla birleşmektedir. Tefenni ovası çevresi tümüyle serpantin ve kireçtaşlarından oluşmaktadır. Bunların üzerinde de günümüzde parçalanmış olarak izlenen aşınım yüzeyleri gelişmiştir. Ova ortasında Karataş Gölü yer alır ki bunun denizden yüksekliği 1040 metredir. Karataş Gölü'nün kuzeyinde; yer alan Pınarbaşı ovasının ortasında yaz döneminde kuruyan ve bataklık halini alan Pınarbaşı Gölü bulunmaktadır. Bu göller çok genç (Holosen) olup, çevrelerinde seki oluşmamıştır. Tefenni havzası tümüyle kendisinden daha alçakta olan Burdur havzasına drene olmaktadır. Her iki havza, Bozçay boğazı ile birbirine birleşmektedir. Bu boğaz Karaçal formasyonu diye adlanmış çakıltaşları ve kuzeye doğru Burdur gölünün seki depoları içinde açılmıştır. JEOMORFOLOJĐK BĐRĐMLER Bölge tektonik açıdan Miyosen'den itibaren oldukça hareketli dönemler yaşamıştır. Yaşanan bu olaylar yörenin şekillenmesinde birinci derecede rol oynamıştır. Flüviyal, gölsel vb. dış süreçler bu tektonik aktivite nedeniyle yeni biçimlere dönüşmüşlerdir. Akarsu-vadi sistemleri, Pliyosen'de başlayan ve günümüze değin oluşumunu sürdüren alüvyal yelpaze kompleksleri ile Kuvaterner'deki tektonik ve klimatik özellikleri ortaya çıkaran gölsel sekiler, en önemli jeomorfolojik birimlerdendir. Ayrıca denüdasyon yüzeyleri (aşınım yüzeyleri) ve karstik oluşumlar da sahanın gelişmesinde önemli veri sunan diğer jeomorfolojik birimlerdendir. Aşınım Yüzeyleri Çeşitli kaya birimleri üzerinde gelişmiş olan aşınım yüzeyleri (denüdasyon yüzeyleri), havzayı kuşatan yüksek dağlar üzerinde bulunanlar dışında (MĐA), genellikle bir dönemin eseridirler. Saha genelinde yapılan gözlemler sonucunda bunların Pliyosen ve hemen sonrasında oluşmaya başladıkları anlaşılmaktadır. Pliyosen ve sonrasında oluşmaya başlayıp günümüze değin gelişim gösteren bu yüzeyler, genellikle Pliyosen yaşlı gölsel Burdur formasyonu ile yine Pliyosen yaşındaki fluviyal havza kenar çökelleri üzerinde çok belirgindirler. Sözkonusu çökel kayalarının tektonik eğimleri üzerinde diskordan olarak gelişmiş yüzeyler, Miyosen, Oligosen ve çok daha eski birimler üzerinde de devam eder. 6

A.5. JEOMORFOLOJĐK YAPI VE STRATĐGRAFĐ: GENEL JEOLOJĐ Đl arazisi farklı jeolojik zamanlara ait çeşitli formasyonların bir araya geldiği nisbeten karışık bir yapıya sahiptir. Đkinci jeolojik zamandan önce TETĐS jeosenklinal sahası içinde kalmış olan il arazisi Alp orojenezi ile ikinci, üçüncü ve dördüncü zaman boyunca jeolojik oluşum safhalarının hepsini geçirerek bugünkü görünümü kazanmıştır. Đl arazisinde yaygın olarak görünen formasyonlar mesozoik ve tesiyer'in muhtelif devirlerine aittir. Kuaterner depoları ise bölgenin alçak sahalarında yer alır. Pliyosen dönemine ilişkin birimler; Ofiyolitik Melanj En yaşlı birim Koçyiğit (1983) tarafından "Đç Toros Napı" olarak ta adlandırılan Allokton kökenli melanj'dır. Birim serpantinleşmiş harzburjit, serpantinit, gabro, amfibolit ve spilitten oluşmuş bazik-ultrabazikler ile kireçtaşı bloklarından oluşan karmaşık halindedir. Napın bölgeye yerleşimi ise Burdigaliyen sonrasıdır. Burdur Gölü kuzeybatısında Oligosen çakıltaşları üzerinde, Kemer-Çamoluk arasında Miyosen (Burdigaliyen) birimleri üzerinde, havza içerisinde ise; Pliyosen gölsel çökelleri altında yaygın olarak gözlenmektedir. Eosen Yalçınkaya ve diğerleri (1986) tarafından Garipçe formasyonu olarak adlandırılan birim, orta katmanlı, kahve, boz renkli detritik kireçtaşları ve beyaz renkli marnlar ve çoğunlukla fliş özelliğinde gözlenir, istif üstte yeralan konglomeralarla son bulur. Yaklaşık kalınlığı 1500 metreyi bulan birim, Eosen'e ilişkin diğer birimler tarafından uyumlu olarak örtülürler. Birim sadece Burdur Gölü kuzeydoğusunda Gölbaşı-Gökçebağ köyleri arasında izlenir. Oligosen Yalçınkaya ve diğerleri (1986) tarafından birkaç formasyona ayrılan Oligosen'e ilişkin birimlerin en altında Eosen yaşlı birimler üzerine açısal uyumsuzlukla gelen yaklaşık 50 m. kalınlığında beyaz, bej renkli ince-orta tabakalanmalı karasal kumtaşı marn ardışıklı birimler yeralmaktadır. Đstif gri renkli orta tabakalanmalı bol Oligosen nümmilitleri içeren neritik kireçtaşlarıyla devam eder. Üstte ise yer yer aralarında karbonat çimentolu kumtaşları düzeyi bulunan polijenik çakıltaşlarıyla son bulur. Yaklaşık kalınlığı 1000-1500 m.dir. Birim geniş yayılımlı olarak Burdur Gölü batısında Kılıç köyü ile Đlyas köyü arasında izlenir. Miyosen Altta 25-50 m. kalınlığında gri ve grimsi siyah renkli resifal kireçtaşlarıyla başlayıp, boz-kahve renkli ince-orta katmanlı kumtaşı-marn ardalanması şeklinde devam eden bu birimler yaklaşık 1500 m. kalınlıkta ve fliş karakterindedir. Altta, kendisinden yaşlı tüm birimleri açısal uyumsuzlukla örten birim, Alt Miyosen sonundaki tektonik hareket sonucu batıdan bindiren allokton birimlerce örtülmüştür. Söz konusu üzerlemenin en iyi gözlendiği yer Kemer kuzeydoğusundaki Çamoluk köyü dolaylarıdır. Miyosen'e ilişkin bu denizel birimler Kemer dolayında allokton birimler tarafından, diğer kesimlerinde ise Pliyosen ve Kuvaterner yaşlı gölsel ve flüviyal çökellerle örtülmüştür. 7

Pliyosen Önceki araştırmacılar tarafından (örneğin Karaman, 1986) "Burdur Formasyonu" olarak adlandırılan ve Akdere ile Gölcük üyeleri olmak üzere iki üyeye ayrılan bu formasyonun üç üyeye ayrılması gerektiği sonucuna varılarak incelenmiştir. Kuyucak üyesi olarak adlanan birim, Burdur Gölü'nün kuzeybatısında Kuyucak köyü dolayında tüm özellikleriyle izlenmektedir. Kırmızı kahve renkli, kanal dolgulu, çakıl ve kum mercekleri içeren çamurtaşı biçiminde bir doku sunmaktadır. Üst düzeylerine doğru yeryer ince karbonat bantları gözlenmektedir. Yaklaşık kalınlığı 150-200 m. dolayındadır. Birim çoğunlukla Oligosen yaşlı çakıltaşları üzerinde ve bazen de Kuyucak fayı önünde izlenmektedir. Çakıl mercekleri ve genelde tane boyu üste doğru kabalanmaktadır. Birimin kuzey ve kuzeybatıdan kaynaklandığı içsel yapısından anlaşılmaktadır. Pliyosen çökeliminin tabanını oluşturan bu birim tümüyle akarsu ortamının ürünü.halindedir. Birimin havza içlerine doğru devamında da, gölsel çökellerle yanal ve düşey geçişli olduğu görülmektedir. Akdere Üyesi: Karaman (1986) tarafından adlanan bu üye, formasyon içerisinde önemli bir yer tutmaktadır. Çalışma alanında; Burdur kentinin hemen kuzeyinde başlayıp Kemer ilçesine kadar uzanan bu birim açık sarı ve beyaz rengiyle oldukça tipiktir. Genellikle kil, marn, killi kireçtaşı şeklinde devam eden istif üst düzeylerine doğru tüf, tüfit katmanları içermektedir. Ardalanmalı biçimde gözlenen istifteki marnlar güneyde kalınlaşmaktadır. Birim içerisinde ince linyitli düzeyler bulunmaktadır. Tefenni Havzasındaki Pınarbaşı köyünün 2-3 km. güneyi ile yine Akören köyünün 5-6 km. güneyinde izlenen kömürlü düzeyler, birbirinin devamı şeklinde gözükmemektedir. Bu da göl kıyı çizgisininin veya düzeyinin salınım yaptığını göstermektedir. Kırmızı renkli fluviyal çökellerle yanal ve düşey geçişli olan bu üye, havza içerisinde kalmış allokton birimleri de örtmektedir. Gölcük Üyesi: Karaman (1986b) tarafından adlanan bu üye Pliyosen gölüne malzeme vermesi açısından önem arzetmektedir. Akdere üyesi içerisindeki tüf, tüfit ve pomzalar, Isparta-Burdur arasındaki Gölcük volkanizmasından gelmiştir. Genel olarak özellikleri verilmeye çalışılan Burdur formasyonu fosil içeriği yönünden oldukça fakirdir. Karaman tarafından Prof.Dr.Erol Akyol'a polen analizi için gönderilen örneklerden birimin yaşı "muhtemelen Pliyosen" olarak gelmiştir. Đstifin üst düzeylerine yakın bir yerden aldığımız omurgalı fosilin yaşlandırmasında ise, "Üst Pliyosen'in altı" olduğu saptanmıştır. Kuvaterner Bölgede yer alan Alüvyon yelpazesi, birikinti konisi, yelpaze deltası, göl ve akarsu sekileri, eski göl tabanı v.b. kuvaterner yaşlı çökelimler birer jeomorfolojik birim oluşturduklarından dolayı, "jeomorfolojik birimler" bölümünde ayrıntılı olarak ele alınmışlardır. Bu bölümde, özel bir jeomorfolojik birim oluşturmayan travertenlere değinilecektir. Travertenler inceleme alanının doğusunda, Burdur-Antalya yolu üzerindeki Yakaköy dolaylarında çok geniş alanlar kaplamaktadır. Yaklaşık kalınlığı 200 m. kadardır (Karaman, 8