Hayat Sigortalarının Gelişimi İçin Hayat Sigortası İnceleme ve Araştırma Komitesi
2 Komite Üyeleri
Hayat ın Ekonomiye Katkısı Artıyor 2017 üçüncü çeyrek itibarıyla hayat sigortaları verileri Prim üretimi: 5 milyar TL (%49 artış) Toplam prim üretimindeki payı: %15 Teknik karşılıklar: 8,2 milyar TL (2016 yılında) 275 bin dosya için: 2,4 milyar TL tazminat (1,5 milyar TL si vefat tazminatı) (2017 yılı 3. çeyrek) 148 bin dosya için: 2,4 milyar TL tazminat (1,3 milyar TL si vefat tazminatı) 3
Potansiyel Yüksek 2016 da hayat sigortası primlerinin GSYH ye oranı: Dünyada %3,47 Avrupa da %3,99 Türkiye de %0,19 (BES dahil %0,47) 2016 da kişi başına düşen hayat sigortası prim üretimi Dünyada 353 USD Avrupa da 962 USD Türkiye de 21 USD (BES dahil 51 USD) 4
Gelişim için
Düzenleme Ortamı İyileştirilmeli Sorunlar Artan sayıda düzenleyici Farklı düzenlemeler arasında çelişkiler Sigortacılık tekniği ile uyumsuzluklar Ticari ve altyapısal koşulların gözetilmemesi nedeniyle kaynak israfı ve sektörün hizmet iyileştirmeye yeterince odaklanamaması Sigortacılığı etkileyen her düzenleme, Hazine katılımıyla hazırlanmalı Sigortacılık sektörü dâhil tüm tarafların eşgüdümü sağlanmalı Çelişkiler giderilmeli Dağınık haldeki ikincil mevzuat konsolide edilmeli Tüm yeni düzenlemelerde uyum için en az 1 yıllık süre öngörülmeli 6
Sigorta Bilinci Artırılmalı Sorunlar Özellikle hayat sigortalarına ilişkin ihtiyaç farkındalığı düşük Toplum, finansal planlama konusunda yeterli bilgi ve beceriye sahip değil Bireyler kendilerine uygun sigorta ürün ve hizmetlerinin ulaşılabilir olduğunu bilmiyor Hayat sigortası vergi teşviklerinden yeterince yararlanılmıyor Sigortaların bireysel ve toplumsal faydaları öğretim müfredatına dâhil edilmeli Kamu otoritesi de bilinçlendirme ve teşvik çalışmalarına katılmalı Kamu spotları ve reklamlar ile desteklenen, yaygın bir iletişim kampanyası yürütülmeli Vergi teşviklerinin kullanılabilirliğini artıracak uygulamalar geliştirilmeli. 7
Dijitalleşme ve Alternatif Dağıtım Kanalları Fırsatlar Dijital teknolojiler gelişiyor ve yaygınlaşıyor Alternatif dağıtım kanalları çeşitleniyor Tabletler üzerine atılan imzaların ve kısa mesaj (sms) ile verilen onayların hukuki geçerliliği güçlendirilmeli Oto finansman, teknoloji marketleri ve benzeri platformlarda sigortalar, bu platformların ürünleri ile birlikte teknik personel olmadan satılabilmeli E-ticaret izni olmayan potansiyel müşterilere bir kereye mahsus ürün bilgilendirmesi yapılabilmeli Bireysel hayat sigortalarında yaşa göre değişmeyen sabit prim uygulanabilmeli 8
Kişisel Verilere Erişim Kolaylaştırılmalı İhtiyaçlar Tazminat ödemelerinin hızlandırılması Tazminat değerlendirmelerinin yerindeliğinin artırılması Sigortalılardan onay alınmış olması kaydıyla SGK, İŞKUR ve TÜİK verilerine elektronik ortamda ulaşılabilmeli Erişim, doğrudan sigorta şirketleri tarafından veya SBM üzerinden gerçekleştirilebilir 9
Birikimli Hayat Sigortası Teşvikleri Artırılmalı Fırsatlar Birikimli hayat sigortaları, bireylerin orta vadeli tasarruf ihtiyaçlarını karşılamaya uygun bir şekilde konumlandırılabilir. BES tecrübesi, birikimli hayat sigortalarında şeffaflığın ve güvenin sağlanması için kullanılabilir. Birikimli hayat sigortaları için ödenen primler diğer sigorta primlerinden ayrıştırılarak vergi teşvikine konu edilebilmeli Birim bazlı birikimli hayat sigortalarında, bireysel emeklilik fonları kullanılabilmeli 10
Eğitim Sigortasına Özel Teşvik Verilmeli İhtiyaçlar Aileler, kaliteli eğitimin artan maliyetleri için birikim yapabilmeli Anne-babanın başına bir şey gelmesi halinde çocuk okuldan ayrılmak zorunda kalmamalı Devletin ebeveynlere verdiği özel okul teşvikleri şeffaf ve sistematik bir yapıya kavuşturulmalı Eğitime yönelik hayat sigortaları aşağıdaki modelde yapılandırılarak teşvik edilebilir: Ebeveynin sigortalı olduğu bir birikimli hayat veya karma hayat sigortası düzenlenir, Tazminat veya birikim tutarı doğrudan eğitim kurumuna ödenir, Bu çerçevede düzenlenen poliçelere ödenen primler için devlet katkısı verilir. 11
Maluliyet Sigortaları Yeniden Düzenlenmeli Sorunlar Sektördeki maluliyet teminatı, sigortalının gerçek ihtiyacını değil, fiziksel veya tıbbi durumunu dikkate alıyor Hastalık sonucu maluliyete ilişkin bir genel şart düzenlemesi yok Maluliyet sigortaları, hastalık ve kaza sonucu maluliyet teminatlarını içeren bir ana başlık altında toplanarak düzenlenmeli Uluslararası uygulamalara paralel olarak maluliyet, kişinin Herhangi Bir Mesleği Yapamama ya da Kendi Mesleğini veya Benzer Bir Mesleği Yapamama şeklinde de tanımlanabilmeli 12
Uzun Süreli Bakım Sigortaları Teşvik Edilmeli İhtiyaçlar ve Fırsatlar Ülkemizin toplam nüfusu içinde 65 yaş üstü nüfusun oranı %8,2 iken, bu oranın 2023 yılında %10,2, 2075 yılında ise %27,7 olacağı tahmin edilmektedir. Uzun süreli bakım için yapılacak harcamaların bireyler ve kamu bütçesi üzerindeki gelecekteki etkisinin azaltılması gerekmektedir. Günlük yaşam aktivitelerinin belirlenecek bir süreden daha uzun süreyle yardımsız yapılamaması halinde peşin, belirli süreli veya ömür boyu tazminat ödemesi yapılan uzun süreli bakım sigortalarına yönelik düzenleme yapılmalı ve bu sigortalar teşvik edilmelidir. Yaşlı nüfusun uzun süreli bakım ihtiyaçlarını karşılayacak bakım merkezlerinin standardizasyonu ve yaygınlaştırılması sağlanarak tazminatın doğrudan bu merkezlere ödendiği ürünlerde primlere devlet katkısı verilebilir. 13
Yıllık Gelir Sigortaları Mevzuatında Değişiklik Yapılmalı İhtiyaçlar ve Fırsatlar Devlet katkısı ve Otomatik Katılım ile birlikte BES, emekliliğe yönelik yaygın bir bireysel birikim sağlıyor. Gelir sigortaları aracılığıyla emeklilik çağındaki kişilerin birikimlerinin süreli veya ömür boyu gelire dönüştürülmesi mümkün Buna karşın gelir sigortalarına yönelik mevcut düzenleme, sigorta şirketlerinin üzerindeki uzun yaşam ve yatırım risklerini yönetmek için yeterli değildir. Maaş artışlarının TÜFE ye endeksli olması zorunlu olmamalıdır. 56 yaşının üzerindeki kişiler için düzenlenecek poliçelerin ömür boyu olması koşulu kaldırılmalıdır. 14
Teşekkürler...