Öz-Değerlendirme Aracı: Kriterler Öz-Değerlendirme Aracı teknolojik ve elektronik aletler ve yazılımlar ile ilgili sorular üzerine kuruludur. Bu belgede ileri yaştaki bireylerin nasıl temel veya ileri seviye bilgisayar kullanıcısı olarak kategorize edileceği açıklanmaktadır. Öncelikle, bazı bireylerin destekleyici ürünlere ihtiyaç duyduğu gerçeğinin bilincinde olmalıyız. Bu gruba özellikle ileri yaştaki bireyler dahildir ve bu sebeple özdeğerlendirme aracının giriş kısmında kullanıcılara ihtiyaç duydukları herhangi bir destek olup olmadığı sorulmaktadır. Engelli bireyler genel olarak dört kategoride gruplandırılmaktadır: Görsel engel: körlük, görme eksikliği, renk körlüğü Duyma engeli: sağırlık Fiziksel engel: fare kullanamama, cevap vermede yavaşlık, sınırlı ince motor beceri kontrolü Zihinsel engel: öğrenme güçlüğü, dikkat dağınıklığı, yüklü miktarda bilgiyi hatırlayamama veya odaklanamama Çeşitli engeller için çeşitli destek ekipmanları kullanılmaktadır ve bu kişiler için doğru çözümü sağlamak için size ileri yaştaki bireylerin ihtiyaç duyabileceği çeşitli araçlar/teknolojilerden örnekler sunuyoruz: Görsel engel Ses Tanıma Yazılımı Ekran Okuyucu, Kabartma Yazısı Yazıcısı, Alfabe Klavyesi Uyarlanabilir Klavye, Ekran Klavyeler Büyüteç Lens, Büyüteç Yazılımı Internet Treasure Hunt Improving the Attractiveness of Learning for Seniors Project number 539334-LLP-1-2013-1-ES-GRUNDTVIG-GMP
Duyma Engeli Yardımcı Dinleme Araçları Endüksiyon Döngü Sistemleri Bire Bir İletişim Aracı Fiziksel Engel Ağız Çubuğu, Kafa Değneği Tek Anahtar İle Erişim, Çekme Üfleme Anahtarı Büyük Boy İztopu Fare Göz Takip Yazılımı Zihinsel Engel Oran Geliştirici (Gramer Ve Tahmin Yazılımı) İletişim Tahtaları Metin Okuyucu Yukarıda yazılı olan destekleyici ekipman ve yazılımlar engelli bireylerin işlevsel kapasitelerini sağlamalarına, arttırmalarına ve geliştirmelerine yardımcı araçlar olarak yaygın kullanılan teknolojilerdir ancak kişilerin ihtiyaçlarına göre burada listelenenler yeterli gelmeyebilir. Engelli bireylerin testi tamamlamak için ihtiyaç duyduğu ürün veya hizmeti sağlamak eğiticinin sorumluluğudur. Daha sonraki bölümde temel ve ileri seviye kısımlarından oluşan 30 soruluk anketin içeriğinden bahsedilmekte ve bu test sonucunda bireylerin nasıl kategorize edileceğinin kriterleri açıklanmaktadır. Anketin ilk on beş sorusu temel kullanıcı düzeyini ve ikinci on beş soru ise ileri seviye kullanıcı düzeyini ölçmeye yöneliktir. Sayfa 2
Temel Seviye Soruları Bu sorular değişik teknolojilerin çeşitli bölümleri, örneğin temel bilgisayar becerileri, Google ve Gmail kullanımı dikkate alınarak hazırlanmıştır ve bunların nasıl kullanılacağına odaklanılmaktadır. Bu bölüm içerisinde ayrım şu şekilde yapılmaktadır: Temel Bilgisayar Becerileri: 1-6 Google: 7-10 Gmail: 11-14 İleri Seviye Soruları Daha önce değinildiği gibi testin geri kalanı İleri Seviye sorularını içermektedir, bu konular: Fotoğraflar, Facebook, Skype ve Tablet kullanımıdır. ayrım şu şekilde yapılmaktadır: Fotoğraf: 15-18 Facebook: 19-22 Skype: 23-26 Tablet: 26-30. Bu bölüm içerisinde Bu aracın doğru kullanımı ve kullanıcının seviyesini tespit etmek için şu talimatlar izlenmelidir: 1. İlk olarak teste kullanıcının verdiği cevaplar, cevap anahtarı (bu belgenin sonunda bulunmaktadır) ile karşılaştırılmalıdır. Doğru ve yanlışların tespitinin kolay yapılabilmesi bakımından, kullanıcı cevaplarının bir tablo biçiminde çıkarılması tavsiye edilmektedir. 2. Daha sonra kullanıcının temel seviye veya ileri seviye olduğunu belirlemek için şu koşullara bakılmaktadır: Sayfa 3
a. Eğer her blokta iki veya daha fazla hatalı cevap varsa: temel bilgisayar becerileri (1-6 ncı sorular), Google (7-10 ncu sorular) ve Gmail ( 11-14 ncü sorular), bu testi çözen kullanıcı temel seviyededir. Eğer her blokta sadece 1 yanlış cevap varsa bu kullanıcı ileri seviye olarak sınıflandırılır ve diğer 15 soruluk ileri seviye kısmında bu durumla uyum olup olmadığına bakılır. 1 3. Öz-Değerlendirme Aracı yaygın teknolojilere dair temel bir bilgisi olan kullanıcı ile bilgisayar kullanımında temel bir bilgiye sahip olup da bunu geliştirmek isteyen kişileri kategorize etmektedir. Beceri seviyesi belirlendikten sonra kullanıcı kendi seviyesine denk gelen kursa katılmalıdır. Kayıt esnasında ileri yaştaki kursiyere işitme cihazı ve/veya gözlük getirmesi ve başka bir sağlık ihtiyacı varsa bunu belirtmesi hatırlatılmalıdır. 4. İleri yaştaki bireylerin bu anketi kolayca doldurabilmeleri için öz-değerlendirme aracının okuyucu dostu basılı versiyonu geliştirilmiştir. Ayrıca, çevrimiçi anket doldurmaya alışkın olmayan oldukça temel bilgisayar becerileri olan kullanıcılar için kâğıt formatı ek bir destek olarak sunulmaktadır. 1 Eğer siz bir uzman olarak anketi dolduran kişinin temel seviyede olmadığı ancak belli bir alanda, örneğin Gmail kullanımıyla ilgili güçlük yaşadığı kanaatine sahipseniz, bu kişi yine de ileri seviye kullanıcı olarak sınıflandırılabilir. Anketin ikinci bölümündeki cevaplar değerlendirildiğinde bu kullanıcının seviyesi ile ilgili daha sağlıklı bir bilgi edinilebilir. Bu anketi dolduran kişi ile görüşülerek seviyesi ile ilgili karar verme süreci desteklenebilir. Ancak bu kural ileri yaştaki bireylerin sınıflandırılması için bir öneri niteliğindedir, nihai karar öğretmene aittir. Sayfa 4
Cevap Anahtarı 1. A 2. A 3. A 4. D 5. B 6. A 7. A 8. D 9. C 10. A 11. D 12. C 13. B 14. D 15. C 16. D 17. C 18. B 19. D 20. C 21. B 22. C 23. A 24. A 25. C 26. C 27. D 28. B 29. A 30. C Sayfa 5