Benzer belgeler
YOĞUN BAKIMDA KARDİYAK RESUSİTASYON. Doç.Dr.Hakan Tezcan

KARDİYOPULMONER RESUSİTASYON

CPR. Uzm.Songül DEMİROK Hemşire H.i.E. 2013

Nabızsız Arrest. TYD Algoritması: Yardım çağır KPR başla O2 ver Monitöre veya defibrilatöre bağla. Ritim kontrolü

İleri Kardiyak Yaşam Desteği

Ders. İLERİ YAŞAM DESTEĞİ Bakış Açısı

İleri Kardiyak Yaşam Desteği

Nabızsız Arrest. TYD Algoritması: Yardım çağır KPR başla O2 ver Monitöre veya defibrilatöre bağla. Ritim kontrolü

İKYD 2010 Önerileri. Kardiyoserebral resüsitasyon TYD KPR Sürekli End-tidal CO2 monitorizasyonu Kaliteli masaj

ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ AKIŞ ŞEMASI. Hareket veya yanıt yok. 112 yi arayın AED getirin veya 2. kurtarıcıyı yardım için gönderin

Disritmiler, Ölümcül Disritmiler ve Elektriksel Tedaviler

Temel ve İleri Yaşam Desteği. Dr. Çiğdem KATIRCI EKŞİ Mod. Yrd.Doç.Dr H.Ufuk AKDEMİR

KARDİYOPULMONER RESÜSİTASYON ERİŞKİN İLERİ YAŞAM DESTEĞİ ( EİYD) Prof. Dr. Kamil PEMBECİ

ACLS Protokollerinin Gözden Geçirilmesi

NABIZSIZ RİTİMLERDE RESUSİTASYON. Dr.DERYA YILMAZ AÜTF ACİL TIP AD

RESUSİTASYON FARMAKOLOJİSİ. Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN

Ders. İLERİ YAŞAM DESTEĞİ Bakış Açısı

Öğrenim Hedefleri. Plan. Dolaşım. Çocukta TYD Temel yaşam desteğinde farklılıklar. Çocuk resüsitasyonunda ana ilkeler

Hemodiyaliz Hastalarında CPR. Dr. Başar Cander Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi

Bu Ünitede; Kritik Hastanın Erken Tanınması Hastane İçinde Resüsitasyon Erişkin İleri Yaşam Desteği Algoritması

PEDİATRİK RESÜSİTASYON.

İleri Yaşam Desteği Ölümcül Ritmler. Doç. Dr. Zeynep GÖKCAN ÇAKIR Atatürk Üniversitesi Acil Tıp A.D Erzurum-2015

Çocuklarda Kardiyopulmoner Arrestin Engellenmesi

2015 ACLS KILAVUZU TEMEL YAŞAM DESTEĞİ. Uzm.Dr. Kasım ÖZTÜRK

Erişkin Bireylerde Kalp ve Solunum Durması

İLERİ YAŞAM DESTEĞİ. Prof. Dr. Tanıl KENDİRLİ Çocuk Yoğun Bakım BD.

BRADİKARDİ Havayolu,oksijen 12-lead EKG Kan basıncı, oksimetri Sistolik kan basıncı<90mmhg Kalp hızı<40/dk Kalp yetmezliği Ventriküler aritmiler VAR Y

Kaynak. CPR ve ECC Kılavuz Değişiklikleri ACLS 2005 Update ATUDER. Kanıt Sınıflaması

T.C BEÜ SAĞLIK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ HEMŞİRELİK HİZMETLERİ MÜDÜRLÜĞÜ 2018 YILI I. DÖNEM HİZMET İÇİ EĞİTİM PROGRAMI

İleri Yaşam Desteği Doç.Dr.Oktay Demirkıran İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Anesteziyoloji Anabilim Dalı Sadi Sun Yoğun Bakım Ünitesi

KAYSERİ ACİL GÜNLERİ TEMEL VE İLERİ KARDİYAK YAŞAM DESTEĞİ DR. MÜKERREM ALTUNTAŞ KEAH ACİL TIP KLİNİĞİ ARALIK 2017

Kardiyopulmoner Resusitasyon 2015-Update

İLERİ KARDİYAK YAŞAM DESTEĞİ. Dr.Şevki Hakan Eren Mardin 2017

TYD Temel Yaşam Desteği

GEBELERDE KARDİYOPULMONER RESÜSİTASYON. Dr. Gönül Tezcan Keleş

CPR. Uzm.Dr. Korhan İVELİK KİLİS DEVLET HASTANESİ

Bradikardinin neden olduğu hemodinamik bozukluk ve semptomları var mı? (Bilinç durumu,şok bulguları,göğüs ağrısı vs.)

C.P.R ATASAM HASTANESİ KALİTE YÖNETİM BİRİMİ

TANIM ANİ KARDİYAK ÖLÜM ANİ KARDİYAK ÖLÜM (AKÖ) NEDİR? ŞU ANKİ RESÜTASYONDAKİ TANI ALMIŞ KARDİYAK HASTALIĞI OLAN VEYA OLMAYAN KİŞİLERDE KISA

ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ. Olgu 1. Olgu 2. Kaynaklar. Olgu Türkiye Acil Tıp Derneği Asistan Oryantasyon Eğitimi

Yetişkin İleri Yaşam Desteği

GELİŞEBİLECEK ARİTMİLERDE OLASI SORUNLAR VE TEDAVİSİ

KANAMALI HASTANIN TRANSFERİ. Doç.Dr Can Aktaş Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp A.D

KARDİYOPULMONER RESÜSİTASYON 2015 GÜNCELLEMELERİ. Doç Dr Özlem GÜNEYSEL Dr Lütfi Kırdar Kartal EAH Acil Tıp Kliniği

DEFİBRİLASYON ATT.Cengiz DURMUŞ

Zararlı değil fakat yararlı da değil, beklentiler sınırlı

NORMAL ELEKTROKARDĠYOGRAFĠ (EKG)

KARDİYOPULMONER RESÜSİTASYON

Pediatrik İleri Kardiyak Yaşam Desteği Algoritmalar

TEMEL YAŞAM DESTEĞİ. Uzm.Dr.Müge GÜNALP ACİL TIP ANABİLİM DALI

UZUN VADELİ YAŞAM DESTEĞİ

MAVİ KOD UYGULAMA TALİMATI

YENİDEN CANLANDIRMA UYGULAMALARI. Dr. Murat ORAK Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı

Post-kardiyak Arrest Sendromu ve. Post-resüsitatif Bakım

ECMO TAKİP. Kartal Koşuyolu Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi. Perfüzyonist Birol AK

ELEKTRONİK NÜSHA. BASILMIŞ HALİ KONTROLSUZ KOPYADIR.

T.C NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ

Uzm. Dr. Haldun Akoğlu

YOĞUN BAKIMDA KARDİYAK ARİTMİLERE YAKLAŞIM

Tarihçe. Kardiyopulmoner Resüsitasyon. İhtiyacımız olan sadece iki elimizdir. KPR ve AKB Tarihçe. KPR ve AKB 2000

YETİŞKİN İLERİ KARDİYAK YAŞAM DESTEĞİ Güncel Algoritmalar. Yrd. Doç. Dr. Ethem ACAR Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Tıp Fakültesi, Acil Tıp AD

Yoğun Bakımda Nörolojik Resüsitasyon

Yaşam Kurtarma Zinciri. E rken h a berleşm e E rken C PR E rken D efibrila syon E rken İleri Y a şa m D esteği

DR. ERGÜN ÇİL.

ERİŞKİN İLERİ YAŞAM DESTEĞİ YRD. DOÇ. DR İLKER ÖNGÜÇ AYCAN DİCLE ÜNİVERSİTESİ ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON ABD

Pediatrik hasta tanımı 0 ile 18 yaş arası tüm hasta popülasyonunu kapsamaktadır. Ancak bu kadar geniş bir yelpazeyi kapsayacak tek bir yaklaşım da

KARDİYAK DİSRİTMİLER - II. Erken Ventriküler Vuru (EVV) Ventriküler Parasistol Akdeniz Üniversitesi Acil Tıp AD. Dr.

Bradikardili Hastaya Yaklaşım. Doç. Dr. Mustafa KARACA ĠKÇÜ KARDĠYOLOJĠ KLĠNĠĞĠ

Konjestif Kalp Yetmezliğinde Solunum Desteği. Uzm. Dr. Nil ÖZYÜNCÜ Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı

İnvaziv Girişimler. Sunum Planı. SANTRAL VENÖZ KATETER Endikasyonlar. SANTRAL VENÖZ KATETER İşlem öncesinde

Çok Zaman Geçti Özledik

ÖLÜMCÜL EKG TANILARI VE ACİL YAKLAŞIMLAR. Uzm.Dr.Cesareddin DİKMETAŞ İstanbul Kanuni Sultan Süleyman Eğitim ve Araştırma Hastanesi

Hazırlayan: Hatice Şentürk Acıbadem Bursa Hastanesi Klinik Eğitim Hemşiresi Hazırlanma Tarihi: 01/08/2016

Anestezi Uygulama II Bahar / Ders:9. Anestezi ve Emboliler

TEMEL YAŞAM DESTEĞİ PROF. DR. FİSUN ŞENUZUN AYKAR

İLK YARDIMIN TEMEL İLKELERİ ve TEMEL YAŞAM DESTEĞİ. Yrd.Doç.Dr.Togay EVRİN Ufuk Üniversitesi Acil Tıp AD

Pediatrik Havayolu Yönetimi

KVC YOĞUN BAKIMDA HİPOTANSİF VE KANAMALI HASTAYA YAKLAŞIM HEM. ASLI AKBULUT KVC YOĞUN BAKIM

GÖĞÜS AĞRILI HASTAYA YAKLAŞIM DEFİBRİLASYON-DEFİBRİLATÖR KULLANIMI

BRADİKARDİK HASTAYA YAKLAŞIM

Acil serviste pacemaker kullanımı. Uzm.Dr.Şükrü YORULMAZ S.B.Ü ANKARA EAH ACİL TIP KLİNİĞİ

KAN VE SIVI RESÜSİTASYO N -1 AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ACİL TIP ANABİLİM DALI Dr.İlker GÜNDÜZ

β Bloker ve Kalsiyum Kanal Bloker Zehirlenmeleri Uzm. Dr. Yusuf Ali Altuncı Ege Ünv. Tıp Fak. Acil Tıp Ad

YENİDOĞANDA MEKANİK VENTİLASYON KURSU OLGU SUNUMU-1

İleri Kardiyak Yaşam Desteği (İKYD) ve Yenilikler

Kardio Pulmoner Resusitasyon TEMEL YAŞAM DESTEĞİ. Uz. Dr. Tolga KUNAK Kardiyoloji

BRADİARİTMİLER. Dr. Özlem M. Bostan Uludağ Üni.Tıp Fak. Çocuk Kardiyoloji Bilim Dalı

ÇOCUKLARDA İLERİ YAŞAM DESTEĞİ 2015 (ÇİYAD 2015) PEDIATRIC ADVANCED LIFE SUPPORT 2015 (PALS 2015)

SEPSİS OLGULARI. Prof Dr Sait Karakurt Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ve Yoğun Bakım Ana Bilim Dalı

AKUT SOLUNUM SIKINTISI SENDROMU YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015

KPR SIRASINDA TROMBOLİTİK TEDAVİ. Dr ERTAN SÖNMEZ ACİL TIP A.B.D

Kardiyopulmoner Resüsitasyon. Dr. Yıldıray Çete Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı

TEMEL YAŞAM DESTEĞİ. Prof. Dr. Tanıl KENDİRLİ Çocuk Yoğun Bakım BD.

ÖZEL DURUMLARDA KARDİYAK ARREST

Travma Dışı Nedenlere Bağlı Kardiyopulmoner Arreste Yaklaşım

Sunu planı. Solunum yetmezliği NON-İNVAZİV MEKANİK VENTİLASYON NIMV

TYD - İKYD. Doç Dr Murat ERSEL

T.C. BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü Hizmet İçi Eğitim Programı

İlk Değerlendirme İşlemleri

Normal bir EKG de izlenen P dalgası atriyal uyarılmayı, QRS ventriküler uyarılmayı ve T ventriküllerin yeniden toparlanmasını yansıtır.

Transkript:

YOĞUN BAKIMDA KARDİYAK RESUSİTASYON Doç.Dr.Hakan Tezcan Yoğun bakım hastalarında kardiyak arrest sıklıkla kardiyak nedenlere bağlı olabildiği gibi son dönem pulmoner hastalıklar, ileri santral sinir sistemi hastalıkları, maligniteler, sepsis, elektrolit bozuklukları ve ilaç toksisitesine bağlı da gelişebilir. Kardiyak arrest geliştirebilecek dört çeşit ritim : ventriküler fibrilasyon (VF), nabızsız hızlı ventriküler taşikardi (NVT), nabızsız elektrik aktivite (NEA) ve asistoli olarak sayılabilir. Bu arrest ritimlerinden sağkalım temel ve ileri yaşam desteğinin süratle uygulanmasına bağlıdır. Monitörize edilen hastalarda gelişen VF/VT gibi ritimlere hemen uygulanacak defibrilasyon ile sağkalım şansı artar. Yoğun bakım ünitelerinde çalışan tıbbi personel kardiyak arresti tanıma ve kardiyopulmoner resusitasyona (KPR) başlama yeteneğine sahip olmalıdır. Yine yoğun bakımlarda KPR için gerekli tüm ekipman ve ilaçlar eksiksiz olarak kolay erişebilir pozisyonda tutulmalıdır. Önceden DNAR (do not attempt resuscitation) kararı alınmış hastalara KPR başlanmamalıdır. Kardiyak resusitasyona başlama ve temel yaşam desteği : Kardiyak arrest tanısı konduğu anda derhal yardım çağrılmalı ve gerekli ekipman hasta başına getirilmelidir. Bu arada monitörde ritim VT/VF ise defibrilatör hazırlanıncaya kadar tek bir prekordiyal vuru denenebilir.kpr hemen başlamalı 30: 2 ( kompresyon : ventilasyon ), defibrilatör hazır olur olmaz da derhal ilk şok verilmelidir. Bazı hastalarda nabız varken sadece solunum arresti gelişebilir, bu hastalarda akciğerlerde birkaç dakika içerisinde yeterli ventilasyon sağlanamazsa nörolojik hasar ve diğer hayati organlarda hasar gelişip nihayetinde kardiyak arrest ortaya çıkabilir. Havayolu sağlanması ve ventilasyon : Kardiyak arrest geçiren hasta entübe değilse bu işlem için hazırlanıncaya kadar ba arkaya-çene yukarı pozisyonu, orofarengeal veya nazofarengeal havayolu ile ilk anda hava yolu açıklığı sağlanabilir, ağız içi aspire edilerek temizlenebilir. En kısa süre içerisinde hastayı entübe etmek gereklidir. Havayolu için trakeal entübasyon optimal metod olarak kabul edilebilir. Alternatif olarak laryngeal mask airway, combitube, larengeal tüp, Ambu (balon-valv-maske) ile ventilasyon sağlanabilir. Trakeal entübasyonu ekipteki en deneyimli eleman üstlenmelidir. Entübasyon girişimi sırasında göğüs kompresyonuna uzun süre ara vermemeli, işlem 30 sn den uzun sürmemelidir. Deneme aralarında Ambu ile solunum desteği sağlanabilir. Entübasyon sağlandıktan sonra tüpün doğru yerde olduğu kontrol edilmelidir. Akciğer alanlarının bilateral aksillada oskülte edilmesi, epigastrik bölgenin oskültasyonu, direkt grafi çekilmesi ve karbondioksit detektör cihazları bu amaç için kullanılabilir. Akciğerlerin ventilasyonunda göğüs kafesini kaldıracak miktarda yeterli nefes 1 sn içinde verilmelidir. Erişkinler için 500-600 ml tidal volüm yeterli olabilir. Otomatik ventilatör kullanılıyorsa tidal volum 6-7 ml/kg solunum sayısı ise 10/dk olarak ayarlanmalıdır.ventilatöre bağlı hastalarda göğüs kompresyonları hastaya yeterli tidal volum verilmesine engel oluyorsa makineden ayrılıp Ambu kullanılarak KPR sürdürülebilir, bu esnada ventilatörü ortamdan uzaklaştırmak veya kapatmak uygun olacaktır. Hiperventilasyondan kaçınılmalıdır, intratorasik basıncın artmasına, venöz dönüşün azalmasına, kardiyak debinin azalmasına dolayısıyla da koroner ve serebral perfüzyonun azalmasına sebep olabilir. Sık ve yüksek hacimlerde havalandırma ayrıca gastric inflasyona da sebep olabilir.. Gastrik inflasyon Ambu ile daha sık görülür ; regürgitasyona, aspirasyona sebep olabilir, ayrıca diyafragma elevasyonuyla akciğer hareketlerini kısıtlayabilir. Kullanılan havayolu sistemine ayrıca oksijen desteği de sağlanmalıdır ( 10-12 L/dk). KPR için havayolu emniyete alındıktan sonra dakikada 10 nefes civarında verilmelidir ( veya 5-6 sn de bir nefes), bu arada kalp masajına kesintisiz olarak dakika da 100 kompresyon yapacak şekilde devam edilmelidir. Kalp masajı (göğüs kompresyonu) : Kardiyak arrestin ilk dakikalarında miyokardiyal ve serebral oksijenizasyonda kandaki oksijen seviyesinden çok dolaşımın durması etkilidir. Bu

yüzden yeterli dolaşımın sağlanması için kalp masajına dolaşım belirtilerinin olmadığı tespit edilince süratle başlamak gereklidir. KPR sürerken göğüs kompresyonlarına ara vermemeye çalışılmalıdır. Düz yatan hastanın sırtının altına sert bir tahta koyduktan sonra kompresyon sternumun alt yarısına orta hatta uygulanır. Hastanın yanında vertikal pozisyonda durulur, eller üstüste gelecek şekilde tutulur veya kenetlenir, kollar dik olarak, dirsekler bükülmeden, sternumu 4-5 cm çöktürecek şekilde kompresyon yapılır. Eşit kompresyon ve relaksasyon zamanı tanımak gerekir, kompresyon sonrası göğüsün geriye şismesine izin vermelidir. Bu intratorasik basıncın fazla artmaması ve kalbe yeterli venöz dönüşün sağlanması açısından önemlidir. Kompresyon hızı ise 100/dk olarak ayarlanmalıdır. Kalp masajı yapan kişinin 2 dakikada bir değiştirilmesi önerilmektedir. Defibrilasyon : VF veya nabızsız VT kardiyak arrestte en sık görülebilecek ritmlerdir. Acil defibrilasyon hayat kurtarıcıdır ve mümkün olan en kısa sürede uygulanmalıdır. Yoğun bakımda positive basınçlı solunuma ihtiyacı olan hastalara gerekirse ventilatöre bağlı halde şok verilebilir. Ventilatör hastadan ayrılmışsa en az 1 metre uzaklaştırılmalı veya daha iyisi kapatılmalıdır. Yangın tehlikesine karşı oksijen kaynağı maske ve nazal kanulleri ortamdan uzaklaştırmak gerekir. Yoğun bakımda erişkin kaşıkları kullanılmalı ve fazla miktarda jel sürülmemelidir. Çok gerekliyse ve el altında malzeme varsa elektrod konacak bölgeler hızlıca traşlanabilir, yoksa vakit kaybedilmemelidir. Elektrodlar pil veya ICD gibi cihazların uzağına tatbik edilmelidir. Defibrilasyon sonrası bu cihazların fonksiyonlarını kontrol etmek uygun olacaktır. Sağ (sternal) elektrod sternumun sağına klavikula altına, apikal elektrod ise mid-aksiller hatta yerleştirilmelidir. Alternatif elektrod yerleşim yerleri de kullanılabilir ( sağ ve sol biaksiller, apikal ve sağ-sol üst sırta, anterior sol prekordium ve sırtta sol skapula altına ).Apikal elektrodun uzun ekseni kraniokaudal yönde tutulmalıdır. Elektrodlar göğüs duvarına sıkıca bastırılmalıdır. Transtorasik empedans ekspiryumda minimaldir, mümkünse defibrilasyon bu esnada yapılmalıdır. Son dönemlerde bifazik defibrilatör cihazları daha yaygın olarak kullanılmaktadır, bu cihazlarla 150-200 J, eski monofazik cihazlarda ise 360 J şok enerjisi kullanılmalıdır ( çocuklarda 4 J/kg ). Prekordiyal vuru : Monitorize olan hastada kardiyak arrest ilk tespit edildiğinde elin ulnar kenarıyla ve yumruk iyice sıkılmış olarak, 20 cm lik yüksekten sternumun alt yarısına hızla vurulup kaldırılabilir. VT ve VF yi sinüs ritmine çevirme ihtimali vardır. İlaç uygulama yolları : Yoğun bakımda hastalar genellikle periferik veya santral venöz damaryolu açık şekilde bulunmaktadır. İlaçlar intravenöz yolla kolaylıkla verilebilir. KPR sırasında diafragma üstü venöz yollar tercih edilir. Mecbur kalınırsa endotrakeal yolla da ilaçlar verilebilir. Endotrakeal yolda ilaçlar sulandırarak ve daha yüksek dozlarda uygulanır. İntraosseoz yol daha çok pediatrik hastalarda alternatif olarak kullanılabilir. KPR sırasında serum fizyolojik (SF) gibi dekstroz içermeyen sıvılar tercih edilmelidir. İlaç uygulamalarından sonra en az 20 cc SF ile flaş yapılmalıdır. Periferik damar yolu kullanılıyorsa ekstremite 10-20 sn kadar kaldırılabilir. İleri yaşam desteği : Temel yaşam desteği prensipleri uygulandıktan sonra ritim değerlendirmesi yapılır. Kardiyak arreste sebep olan ritmler şok uygulanabilir olan (VF,NVT ) ve olmayanlar ( asistoli,nea) şeklinde ayrılabilir ve tedavi prensipleri farklıdır. VF-NVT: Kardiyak arrest tespit edilince derhal yardım çağrılmalı ve KPR ye (30:2) başlanmalı defibrilatör hemen hasta başına getirilmeli. - Trakeal tüp veya kaliteli bir havayolu varlığında bir kişi 100/dk hızında kompresyon yaparken diğeri 8-10/dk sıklığında ventilasyon sağlayabilir. - Hazır olunca tek bir şok veriniz (150-200 J bifazik, 360 J monofazik ) - Ara vermeden KPR ye devam ediniz - İki dakika sonra ritmi kontrol ediniz - Gerekiyorsa bir şok daha veriniz (ikinci ve sonraki şoklar için 150-360 J bifazik verilebilir ) - KPR ye ara vermeden 2 dk daha devam ediniz

- Ritim hala VT/VF ise 3. şoktan önce 1 mg adrenalin veriniz ve şoku uygulayınız - KPR süresince adrenalin 1 mg her 3 dk da bir tekrar edilir. - Üç şoktan sonra VT/VF sebat ediyorsa 300 mg amiodarone bolus (gerekirse 150 mg ek bolus veya 24 saatte 900 mg infüzyon verilebilir) - Daha sonra şok-2 dk KPR-ritm kontrol sırasıyla devam edilir. Ritm kontrolleri kısa tutulmalı, defibrilasyon sonrasında KPR ye ara vermeden devam edilmelidir. İlk veya ikinci doz adrenalin yerine alternatif olarak 40 U vasopressin de verilebilir. VF uzun süreli sebat ediyorsa elektrod pozisyonlarını değiştirmek denenebilir, ayrıca potansiyel olarak döndürülebilir etiyolojiler gözden geçirilerek tedavi edilmelidir. Alternatif antiaritmik olarak lidokain verilebilir (1-1.5 mg/kg ilk doz, maksimum 3 doz ) veya 1-2 g IV magnesium ( torsade de pointes ; polimorfik VT için ) kullanılabilir. KPR süresi klinik değerlendirmeye göre değişebilir, ancak KPR ye bir kez başlandıysa hasta VT/VF de kaldığı sürece devam edilebilir. Asistoli ve NEA: Nabızsız elektrik aktivite, nabız palpe edilememesine rağmen kardiyak elektrik aktivitenin var olmasıdır. Zayıf miyokardiyal kontraksiyonlar olsa da bunlar nabız veya ölçülebilir kan basıncı için yeterli değildir. NEA genellikle düzeltilebilir bir sebebe bağlıdır.nea ve asistoli de bu sebepler tedavi edilmezse sağkalım ihtimali çok düşüktür. Asistoli tanısında monitörde, kablo veya elektrodlarda bir problem olup olmadığı kontrol edilmelidir. Kardiyak arrestte ilk tespit edilen ritm NEA veya asistoli ise bu hastalar defibrilasyondan fayda görmezler. - KPR derhal başlatılmalıdır - Adrenalin 1 mg verilmelidir ve her 3 dk da bir tekrar edilir - Asitolide veya ritm yavaş NEA ( <60/dk ) ise atropin 1 mg verilir (maksimum 3 mg ). - Nabız yoksa ve ritim değişmiyorsa KPR ye aralıksız devam edilir - Göğüs kompreyonu 100/dk, ventilasyon 8-10/dk olarak uygulanır - 2 dk da bir göğüs kompresyonu yapan kişi değiştirilir ve ritim kontrolü yapılır - Bu arada düzeltilebilir etiyolojiler söz konusu ise bunlara yönelik tedaviler uygulanır KPR sırasında ritim VT/VF ye dönerse ilgili algoritma uygulanır. Gerçek asistolide pace takılmasının faydası yoktur, ancak ağır bradikardi veya EKG de P dalgaları izleniyorsa pace takılması işe yarayabilir. Ritmin asistoli vaya ince VF olduğu konusunda şüphe varsa defibrilasyon yapılmaz KPR sürdürülür. Düzeltilebilir bir sebep ortada yoksa ve hasta tüm uygulamalara rağmen 20 dk dan fazla asistolide kalıyorsa KPR sonlandırılabilir. Düzeltilebilir sebepler: Kardiyek arrest sırasında her hastada potansiyel olarak düzeltilebilir sebepler gözden geçirilmeli ve tedavi edilmelidir. Bu sebepler akılda kolay kalması için H ve T ler olarak ikiye ayrılabilir. H: Hipoksi, hipovolemi, hipotermi, hipo/hiperkalemi, hipokalsemi, hidrogen ionu (asidoz) hipoglisemi T: Tansiyon pnömotoraks, tamponad kardiyak, toksinler, tromboz ( pulmoner,koroner ) Hipoksi riski %100 oksijen verilerek minimalize edilmeli.ağır kanamalarda intravasküler volum süratle yerine konmalı. Pnömotoraks varlığında dekompresyon, kardiyak tamponad saptanırsa da derhal perikardiyosentez yapılmalıdır. Hiperkalemi, hipokalsemi söz konusu ise veya kalsiyum antagonisti fazla doz almış hastalarda intravenöz kalsiyum verilebilir. Pulmoner emboliye bağlı arrest düşünülüyorsa trombolitik tedavi uygulanabilir. Devam eden KPR fibrinoliz için kontrendikasyon değildir.

Kardiyak arrest Havayolu aç Yardım çağır KPR uygula Defibrilatörü hazır et Ritmi kontrol et VF/NabızsızVT Asistoli/NEA 1 Şok 150-360 J bifazik, 360 J monofazik KPR 2 dakika KPR 2 dakika KPR Sırasında: Göğüs kompresyonlarına ara verme Kompresyon 100/dk, ventilasyon 8-10/dk 2 dk da bir ritm kontrol et, görev değiştir VF/VF de 3. Şok öncesi adrenalin 1 mg VF/VF de 3. şoktan sonra amiodaron 300 mg Asistoli/NEA de hemen adrenalin 1 mg Adrenalin 3 dk bir tekrar et Asistolide atropin 1 mg (max 3 mg ) Düzeltilebilir Sebepler: Hipoksi Hipovolemi Hipotermi Hipo/hiperkalemi Hipokalsemi Hidrojen iyonu(asidoz) Hipoglisemi Tansiyon pnömotoraks Tamponad kardiyak Tromboz Toksinler Şekil 1 : Kardiyak arrestte ileri yaşam desteği algoritması KPR sırasında kullanılan ilaçlar : KPR sırasında kullanılan ilaçlar vazopressorlar, antiaritmikler ve diğer ilaçlar olarak ayrılabilir. Vazopressorlar : Sağkalım üzerine etkileri konusunda yeterli bilimsel kanıt olamasa da bu grup ilaçlar KPR sırasında serebral ve koroner perfüzyonu artırdıkları düşünülerek kullanılırlar. Adrenalin : Primer etki alfa-adrenerjik etkiyle sistemik vazokonstriksiyondur, bu koroner ve serebral perfüzyon basınçlarını artırır. Ayrıca beta-adrenerjik etkiyle (inotropik ve kronotropik) koroner ve serebral kan akımını artırır. Ancak bu etkisi kalbin iş yükünün ve oksijen

tüketiminin artışına da sebep olabilir. Başlangıç dozu 1 mg IV dir ve KPR boyunca 3 dk da bir tekrarlanır.gerekirse intratrakeal yoldan 2-3 mg adrenalin 10 mg steril suda sulandırılmış olarak verilebilir. Adrenalin genelde 1/1000 soluyonda bulunur (1 ml de 1 mg olacak şekilde). Vazopressin: Yüksek dozlarda güçlü bir vazokonstriktördür, düz kas üzerine etkilidir.kpr de adrenaline üstünlüğü gösterilememiştir. Antiaritmikler: Sağkalıma etkilerini gösteren bilimsel kanıtlar sınırlı olsa da kardiyak arrest sırasında gelişen aritmilerde kullanılırlar. Amiodaron: Aksiyon potansiyel süresi ve refrakter periyodu uzatan, membran stabilizatörü bir antiaritmik ajandır. AV iletiyi ve aksesuar yoldan iletiyi yavaşlatır. Hafif negatif inotropik etkisi vardır, hipotansiyon ve bradikardiye yol açabilir. Amiodaron refrakter VF /VT de defibrilasyona cevabı artırır. KPR sırasında VF/VT üç şoktan sonra hala devam ediyorsa 300 mg amiodaron, 20 cc dekstroz içinde dilue edilerek verilir. Daha sonra 150 mg ek bolus ve 24 saatlik infüzyona geçilebilir. Santral venden veya kalın kateterle açılmış periferik venden verilebilir, sonrasında bol flaş yapılmalıdır, tromboflebite yol açabilir. Lidokain : Amiodaron elde yoksa alternatif olarak kullanılabilir. Miyosit refrakter periyodunu artırır, ventriküler otomatisite ve ektopik aktiviteyi azaltır. Özellikle iskemik zeminde ve digital toksisitesinde gelişen ventriküler aritmilerde etkilidir.vf için eşiği yükseltir. Başlangıç dozu 1-1.5.mg/kg, gerekirse 50 mg ek bolus verilebilir. İlk saat içerisinde 3 mg/kg aşılmamalıdır. Karaciğerden metabolize olur.aşırı dozlar miyokard depresyonu, konfüzyon, parestezi ve konvulsiyona sebep olabilir. Magnesium: Kardiyak arrestte rutin kullanılması kanıtlanmamıştır. Digoksin toksisitesi, hipomagnezemi, hipokalemi düşünülüyorsa ve torsade de pointes tip VT (düzensiz polimorfik VT) varlığında verilebilir. Başlangıç dozu intravenöz 2 g (4 ml,8 mmol, %50 MgSO4) 10 ml dekstroz da sulandırılarak 2-5 dakikada verilir. 10-15 dk sonra tekrar edilebilir. Vazodilatasyon ve hipotansiyona yol açabilir. Diğer ilaçlar : Atropin: Vagolitik etkisi vardır.1 mg IV başlanır 3-5 dk da bir 1 mg tekrarlanabilir, maksimum 3 mg verilmelidir. Mecbur kalınırsa intratrakeal yoldan da verilebilir, ancak sağlanan plazma konsantrasyonları değişkendir. Sodyum bikarbonat: Kardiyak arrest sırasında kombine respiratuar ve metabolik asidoz vardır. Asidozu tedavi etmenin en iyi yolu etkin KPR dir. KPR sırasında rutin sodyum bikarbonat kullanımı önerilmez. Arrest sırasında arteriyel kan gazları karar için güvenilir olmayabilir. Hafif asidoz vazodilatasyona yol açar serebral dolaşımı artırır, bu nedenle kan ph sının tam düzeltilmesi uygun olmayabilir. Hiperkalemi, ciddi metabolik asidoz ( arteriyel ph < 7.1 ise), trisiklik aşırı dozu gibi durumlarda kullanılabilir. 50 mmol ( 50 cc %8.4 solusyon) IV verilebilir, gerekirse doz tekrarlanır. Kalsiyum ile aynı yoldan verilmemelidir. Kalsiyum : Kalsiyum antagonisti aşırı dozu, hipokalsemi veya hiperkalemi gibi özel haller söz konusuysa 10 mg %10 Ca Cl verilebilir. Spontan dolaşım varsa yavaş verilmelidir. Teofilin: Kronotropik ve inotropik etkileri vardır. Asistolik kardiyak arrest, atropine refrakter periarrest bradikardi de kullanılabilir. Aminofilin 250-500 mg (5 mg/kg) IV yavaş infüzyonla verilir.toksik dozları aritmi ve konvulsiyona yol açabilir. Trombolitikler : Arrest sebebi pulmoner emboli veya miyokard infarktüsü ise kullanımları söz konusu olabilir.devam eden KPR fibrinoliz için kontrendikasyon değildir.trombolitik bu nedenle verilmişse en az 60-90 dk sürdürülmelidir. İntravenöz sıvılar: KPR sırasında hipovolemi yoksa fazla miktarda sıvı vermenin gereği yoktur.tercih edilecek sıvı serum fizyolojiktir.periferden verilen ilaçlardan sonra SF ile flaş yapılır. KPR sonrası bakım : KPR sonrası bakım klinik gidiş ve sağkalım açısndan çok önemlidir. Hastanın stabil bir kardiyak ritim, normal hemodinamik fonksiyon ve nörolojik defisit olmadan normal serebral fonksiyona sahip olması için hastanın ileri tedavisi düzenlenmelidir. -Hipoksi ve hiperkarbi sakıncalıdır, tekrar kardiyak arrest gelişmesine ve sekonder beyin hasarına yol açabilir.buna karşın hipokarbi de serebral vazokonstriksiyon yapar ve serebral kan dolaşımının azalmasına sebep olabilir, bu nedenle hiperventilasyondan kaçınılmalıdır. Yeterli derecede arteriel oksijen saturasyonu ve normokarbi sağlanmalıdır.

- Hastalara gastrik tüp konmalıdır, gastrik distansiyon ventilasyonu olumsuz etkiliyebilir - Kontrol amacıyla akciğer grafisi çekilmelidir - Akut koroner sendrom söz konusuysa erken trombolitik tedavi veya perkütan koroner girişim ile revaskülarizasyon sağlanmalıdır. - Kardiyak arrest sonrası düşük kardiyak indeks, hipotansiyon ve aritmiler gözlenebilir.takipte intrarteriyel invazif kan basıncı monitorizasyonu gereklidir. Ayrıca kardiyak debi takibi için pulmoner arter kateteri yardımcı olabilir. Kan basıncını yeterli idrar çıkışını sağlayacak seviyelerde tutmalıdır. Hipotansiyon serebral kan akımını da olumsuz etkiler ve nörolojik hasara yol açabilir. - Hipokalemi ventriküler aritmilere yol açabilir.potasyum düzeyi 4-4.5 mmol civarında tutulmalıdır. - Kısa süreli arrest geçirip hemen dönen ve normal serebral-kardiyak fonksiyonlara sahip hastalar ventilatöre bağlanmayabilir, yüz maskesiyle oksijen verilerek takip edilebilirler. Diğer hastalar genellikle hastalar sedatize edilip ( gerekirse nöromusküler blokajla ) bir süre ventilatöre bağlı tutulurlar. Bunun için kesin bir süre tanımlanmamıştır. - Kan glukozu kontrol edilmelidir. Hiperglisemi nörolojik gidişi olumsuz etkileyebilir. Yoğun bakım hastalarında insülin infüzyonuyla sıkı glisemik kontrol (80-110 mg/dl) hastane içi mortaliteyi azaltmaktadır. Komatöz hastalarda hipoglisemi riski açısından dikkatli olmalıdır. - Vücut ısısı kontrolü önemlidir. Hipertermi de nörolojik gidişi olumsuz etkiler,aktif soğutma ve antipiretikler ile düzeltilebilir. - Konvulsiyonlar engellenmelidir, uzun sürerse serebral hasara yol açabilir ( benzodiazepinler, propofol kullanılabilir ). - Kardiyak fonksiyonlar stabilize olduktan sonra sağkalım en fazla beyin fonksiyonlarına bağlıdır. Referanslar: 1 European Resuscitation Council Guidelines for Resuscitation 2005. Resuscitation 2005 ; 67(suppl 1) : S1-S189 2 2005 American Heart Association Guidelines for Cardiopulmonary Resuscitation and Emergency Cardiovascular Care. Circulation 2005;112(suppl I ) :IV1-IV211.