Rulmanlı Yataklar YUVARLANMALI YATAKLAR I: RULMANLAR Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü
Giriş Rulmanlı Yataklar Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Yuvarlanmalı Yataklama ve Türler Bilyalı Rulmanlar Sabit Bilyalı Rulmanlar Eğik Bilyalı Rulmanlar Oynak Bilyalı Rulmanlar Makaralı Rulmanlar Eğik Makaları Rulmanlar Oynak Makaralı Rulmanlar İğneli Rulmanlar Eksenel Rulmanlar Rulman Standart Gösterimlerinsuz Geniş Düzlemsel Eğilimli Yatak
Giriş : Yuvarlanma-kayma sürtünmesi prensibi ile çalışan, dönen bir makine elemanı ile duran bir makine elemanı arasında kuvvet geçişini aradaki yuvarlanma elemanları vasıtasıyla sağlayan yataklardır. Rulman elemanları: Dış Bilezik İç bilezik Bilye(yuvarlanma elemanı) Kafes
Giriş
Yuvarlanma Elemanları
Rulman Çeşitleri yükün durumuna göre; -Radyal rulmanlı yataklar, -Eksenel rulmanlı Yataklar, -Radyal ve Eksenel R. Yatak.
Rulmanlı yatakların Sınıflandırılması
Avantajlar/Dezavantajlar Avantajlar ilk harekette fazla sürtünme yapmazlar, Eksenel yükleri de karşılarlar, Eksenel yönden az yer kaplar Hafiftir, Az bakım isterler, Yağlaması basittir, yağ sarfiyatı azdır Milin yatay, eğik veya dik olmaması halinde aynı kolaylıkla takılır, Standart olarak imal edilirler. Dezavantajları: Yüksek hızlarda gürültülü çalışırlar, Ömürleri az ve hıza bağlıdır, Radyal yönden çok yer kaplar, sönümleme kabiliyetleri azdır, Montaj ve demontajlarında problem çıkabilir. Yüksek tolerans gerektiğinden pahalıdır.
Rulman İmalatı Ruman İmlatı Video
Rulmanlı Yatak Çeşitleri BİLYALI RULMANLAR Sabit bilyalı Rulmanlar: Radyal ve eksenel yük taşıyabilirler, Bütün devir sayıları için uygundur, ucuz olup en çok kullanılan rulmandır
Sabit bilyalı rulmanlar Yan taraflarında farklı sızdırmazlık elemanları içeren rulman tipleri Uygulamada iki sıralı bilyalı sabit rulmanlar da kullanılmaktadır.
Eğik bilyalı rulmanlar Yük taşıma açısı : Yuvarlanma elemanı ile yuvarlanma yüzeyleri arasında temas noktalarının oluşturduğu doğru ile yatağın merkez doğrusu arasındaki açıdır. Bu rulmanlar radyal kuvvetlerin yanında büyük eksenel kuvvetler de taşırlar. =40 o dir
Eğik bilyalı rulmanlar a: Kuvvet tatbik noktası temas doğrusunun rulman eksenini kestiği nokta olup rulman kataloglarında verilir. Tek sıralı eğik rulmanlar çift olarak takılır
Oynak Bilyalı Rulmanlar Milin yatak yuvasına göre eğim yapmasına müsaade eder Genellikle iki sıralıdır Dış bileziğin iç kısmı küreseldir, yatak kendi kendini ayarlar
Makaralı Rulmanlar Sabit makaralı rulmanlar Dış boyutları aynı olan bir sıralı bilyalı yataktan iki kat daha fazla yük taşır. Temas, çizgi temasıdır. Ağır ve darbeli işletmelerde kullanılır.
Makaralı Rulmanlar Sabit makaralı rulmanlar N: İç bileziği faturalı NU:Dış bileziği Faturalı NJ:Dış Bilezik Faturalı İç Bilezik Tek taraflı faturalı, NUP:İç ve dış bilezikler faturalı
Makaralı Rulmanlar Konik Makaralı Rulmanlar Makaraların yüzeylerinin eğik durumlarından dolayı radyal ve eksenel kuvvetleri taşımaya elverişleridir. Daima çift ve simetrik yerleştirilirler
Makaralı Rulmanlar Makaralı oynak Rulmanlar Milin eğim yapmasına izin verir Ağır ve darbeli zorlanmalarda tercih edilir İki sıra makara vardır Dış bilezik iç yüzeyi, küreseldir Büyük radyal yük anında iki yönde etki eden eksenel yükleri de taşır.
İğneli Rulmanlar İğneli Rulmanlar Kafessiz, ince uzun, silindirik makaralara sahiptir, Radyal yönde dar yerlerde kullanılır, Sürtünme kuvveti büyük, titreşimli hareketlerde elverişlidir.
Eksenel rulmanlı yataklar Tek yönlü bilyalı eksenel yataklar Oluklu plak veya bilezikler arasında hareket eden bir sıra bilye vardır Orta büyüklükteki eksenel yükleri taşıyanlar radyal yük taşımazlar
Eksenel Tek yönlü bilyalı eksenel yataklar Çalışma esnasında bilyalar merkezkaç kuvvet etkisi ile yanlara kayar, dolayısıyla yüksek devirdeki hızlar için uygun değildir -.
Eksenel İki yönlü bilyalı eksenel Rulmanlar İki sıra bilya grubuna sahip Her bir sıra bir yöndeki eksenel yükleri taşır Dış bileziklerin oturma yüzeyleri küresel olabilir
Eksenel Makaralı oynak eksenel rulmanlar Çok büyük yük kabiliyetlerine sahiptir, Eksen kaçıklığının ve mil eğilmelerinin çok büyük olduğu yerlerde kullanılır. bileziğin hareket yüzeyi küreseldir. Rulman kendi kendini ayarlayabilir. Radyal kuvvetleri de taşır.
Rulman Boyut Serileri ve Standart semboller Rulmanlar: Rulman tipi delik çapı d dış çap D ve genişlik B içeren sayı grupları ile sembolize edilirler. Aynı d delik çapına, çeşitli D dış çap ve B genişlikleri karşılık gelir. Boyut Serisi; iki rakamdan oluşur ve bu farklılığı ifade eder.
Rulman Boyut Serileri ve Standart semboller Boyut serisinde: birinci rakam: genişlik serisi ikinci rakam : çap serisi Aynı çap serisine mensup rulmanların delik çapları aynı ise dış çapları da aynıdır. Her çap serisi bir çok genişlik serilerini ihtiva eder. Boyut serileri ve mil çapları aynı olan rulmanlar aynı kesite sahiptir.
Rulman Boyut Serileri ve Standart semboller Kullanılan sembol, 00:d=10mm, 01:d=12mm, 02:d=15mm ve 03:d=17mm bunların dışında sembol sayısı=d/5
Rulman Boyut Serileri ve Standart semboller
Gelecek Ders Rulman Hesabı, Seçimi ve montajı.