ISF 107 GENEL MUHASEBE I. İşletme ve Temel Bilgiler. Değer hareketleri. İşletmenin Amaçları Muhasebe İle İlgili Temel Konular

Transkript

1 1. HAFTA ISF 107 GENEL MUHASEBE I Muhasebe İle İlgili Temel Konular Doç.Dr. Murat YILDIRIM muratyildirim@karabuk.edu.tr KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi İşletme ve Temel Bilgiler İşletme: Kişiler ve kurumların ihtiyaçlarını karşılayarak onları tatmin etmek için, üretim faktörlerini bilinçli ve sistemli olarak bir araya getirerek mal ve hizmet üreten, pazarlayan ve bu faaliyetlerin sonunda da bir kar elde etmeyi amaçlayan iktisadi,teknikvehukukibirimlerolarakifadeedilebilir. Ekonomik değer taşıyan mal veya hizmetlerin üretildiği veya pazarlandığı yada her iki eylemin beraber yapıldığı kuruluşa işletmedenilmektedir. Bu mallar ekmek, sigara, makine gibi somut mallar olabileceği gibi banka, sigorta işlemleri muhasebecilik gibi soyut mallar da olabilir. Değer hareketleri Para yada Alacak Hakkı Mal ve Hizmet Üretim Faktörleri Sermaye Tabi Kaynaklar Beşeri Kaynaklar Bilgi(Girişimcilik) İşletmenin Amaçları İşletmelerce genellikle benimsenen başlıca amaçlar şu şekilde sıralanabilir: Malvehizmetüreterektoplumrefahınıartırmak, İşletmedeistihdamısüreklikılmak, İşletmeninsürekliliğinisağlamak, Üretimive satışlarıartırmak, İşletmeninpiyasapayınıartırmak, İşletmeninbüyümesinisağlamak, İşletmeninkarınımaksimumyapmak, İşletmenincaripiyasadeğerinimaksimumyapmak. Muhasebe İle İlgili Temel Terimler Varlık, işletmenin faaliyetlerini sürdürmek için sahip olması gereken, para, ticari mal, tesis,taşıtvb.unsurlaradenir. Muhasebedevarlıklar dönen varlıkve duranvarlıkolarakikikısma ayrılır. Dönen varlıklar, bir yıl yada normal faaliyet döneminde işletmenin faaliyetlerini sürdürmek üzere edindiği ve bir yıl tüketilecek, harcanacak veya satılacak olan varlıklara denir.. Örn. Ticari mal, senetli alacaklar, çek vb. Duran varlıklar, bir yıl yada normal faaliyet döneninden daha uzun zaman süresinceişletmefaaliyetlerinisürdürmeküzereedinilenvebir yıl içinde paraya dönüşmesi beklenmeyen varlıklara denir. Örn. Makineler, taşıtlar,demirbaşlar vb. 1

2 Muhasebe İle İlgili Temel Terimler Kaynaklar, işletmenin sahip olduğu tüm varlıkların kimler tarafından işletmeye verildiğini ifade eder. Varlıklardaki hak sahiplerine göre sermaye, öz kaynaklar ile yabancı kaynaklar diye ikigrubaayrılır. Öz kaynaklar, İşletmenin sahip yada ortakların işletmeye getirdiklerivarlıklardır. Yabancı kaynaklar, üçüncü kişi ve kurumların işletmenin faaliyetlerinisürdürmesiiçinverdikleriödünçdeğerlerdir. Aktif Bilanço Pasif Varlıklar (Birinci Kişi) Yabancı Kaynaklar (Üçüncü Kişiler Özkaynaklar (İkinci Kişi) Muhasebe İle İlgili Temel Terimler Gider, işletmenin gelir elde etmek amacıyla yapılan varlık tükenmesiyadaharcamadır. Maliyet, işletmenin mal ve hizmet elde etmek üzere yaptıkları varlıktükenmesiyadaharcamadır. Gelir, işletmenin esas faaliyetleri sonucunda yada yan faaliyetleri sonucundaeldeettiğiparasaltutardır. Fiyat,birbirimmalvehizmetiçinsatıcınınistediğitutardır. Tahsilat,para vepara yerinegeçenaraçlarınişletmeyegirişidir. Ödeme, para vepara yerinegeçenaraçlarınişletmedençıkışıdır. Malalışı,işletmeninsatıcılardanmalalmasıdır. Malsatışı,işletmeninmüşterilerinemalsatmasıdır. İşletme Muhasebe İlişkisi Rekabetin fazla yaşandığı günümüzde, işletme faaliyetleri için planlamave kontrolfonksiyonudaha daönemkazanmıştır. İşletmenin planlama ve kontrol fonksiyonu gerçekleştirebilmesi içinişletmeiçerisindenbilgiüretilmesigerekir. Bu bilgi Muhasebe bilgi sistemi tarafından sağlanır. Bu ne kadar iyisağlanırsaişletmekararlarıdaokadariyialınacaktır. Örneğin, bir işletme yöneticisi, işletmesinin karlı çalışıp çalışmadığını, mali sorumluluklarını yerine getirip getiremediğinimuhasebeverilerinedayanaraköğrenebilir. Muhasebenin Tanımı MUHASEBE; işletmeler arası karşılıklı ilişkiler ve işletme içi olaylar sebebiyle işletmenin varlıklarında ve kaynaklarında, gelirlerinde ve giderlerinde değişme meydana getiren ve para ile ifadeedilenolayveişlemlereaitbilgileri, kaydeden, sınıflandıran, özetleyerekraporlayan, analizedipyorumlayan ve böylece işletme ilgililerine, amaçlarına uygun yararlı bilgiler sağlayanbilimdalıdır. Muhasebe Bilgi Sisteminden Yararlananlar Devlet Kamuoyu Kredi Kuruluşları Yöneticiler Muhasebe Bilgi Sistemi Yatırımcıla r Hissedarlar Sendikalar Muhasebenin Görevi İşletmelerin elde ettiği ve kullandığı üretim faktörlerinin karşılığında bir para çıkışı, ürettiği mal ve hizmetlerin satılması sonucunda da bir para girişi söz konusu olacaktır. Muhasebe bu değer hareketlerinin parasal yönü ile ilgilenir. Muhasebenin görevi para ile ifade edilen bu değer hareketlerini belirli bir düzen içerisinde izleyerek bunların sonuçlarını belirli dönemler halinde ortaya koymaktır. 2

3 Muhasebenin Önemi Muhasebe faaliyetlerinin sonucunda önemli faydalı bilgiler ortaya konulmuş olacaktır. Muhasebenin sağlayacağı bilgiler ile işletmelerin etkin, verimli, karlı yönetilip yönetilmediği ve zayıf ve güçlü tarafları hakkında faydalı bilgiler sağlanmış olacaktır. Muhasebe işletmenin kendisini dış dünyaya ifade etmekte kullandıkları bir lisandır. Muhasebe işletmenin kendini kontrol altında tutmakta kullandığı sinir sistemidir. Muhasebeye Konu Olma Şartları Muhasebenin kapsamına giren olaylarda şu iki şart birlikte olmalıdır. Olay, işletme ile ilgi bir olay olmalıdır. Örneğin Aişletmesi için, B ve C işletmesi arasındaki bir olay A işletmesinin muhasebesinin ilgilendirmez. Ancak B ve C işletmeleri ile A işlemesi arasındaki olaylar A işletmesinin muhasebesini ilgilendirir. Olay, mali nitelikli bir olay (ekonomik değeri olan parasal olay)olmalıdır. Örneğin işletme müdürünün işten ayrılması muhasebeyi ilgilendirmez ancak ayrılma nedeniyle verilecek tazminatmuhasebeyiilgilendirir. Muhasebenin Fonksiyonları Muhasebe ilk zamanlar sadece ticari işlemleri kaydedilmesi olarak görülmekteydi. Ekonomi biliminin gelişmesiyle, muhasebe ilave görevler üstlenmeye başlayarak işletmenin temel bilgi kaynağı konumuna ulaştı. Ticari işlemlerin kaydının yanı sıra işletme yöneticilerinin karar alma ve uygulamaları denetleme faaliyetlerine ışık tutacak bilgi sağlama fonksiyonlarını daüstlenmiş oldu. Muhasebenin Fonksiyonları(Görevleri) Kaydetmek Fonksiyonu Sınıflandırmak Fonksiyonu Özetleyerek Raporlama Fonksiyonu Analiz Etme ve Yorumlama Fonksiyonu Kaydetme Fonksiyonu Kaydetme fonksiyonu, belgelere dayalı, parayla ifade edilebilen mali nitelikteki olaylar ve işlemlerin (mal alım satımı, alacağın tahsili, borcun ödenmesi gibi) tarih sırasına göre kaydedilmesini ifadeetmektedir. İşletmenin mükellefiyet türüne göre tutmak zorunda olduğu muhasebedefterlerinekayıtedilmesigerekir. Belgeye dayanan bir mali nitelikli işlemin muhasebe defterlerine kayıt edilmemesi yasalarca işletmeyi suçlu duruma düşüreceği için işletmenin faaliyetleri ile ilgili her belgeyi kayıt altına alması gereklidir. Sınıflandırma Fonksiyonu Yevmiye defterine tarih sırasına göre yapılan kayıtlar sonucunda çok sayıda bilgi arka arkaya sıralanmış olur. Bu bilgilerin tarih sırasınagöre sıralanmasıişletme ile ilgilenençeşitliçevrelere yarar sağlamaz. Bu bilgilerin yararlı olabilmesi için anlamlı bir biçimde sınıflandırılmasıgereklidir. Sınıflandırma fonksiyonu; yevmiye defterine tarih sırasıyla yapılan kayıtların aynı nitelikteki işlemleri bir arada görmemizi sağlayacak biçimde defteri kebir (büyük defter) hesaplarına aktarılması yoluyla gerçekleştirilir. Örneğin kasaya nakit girişleri, senet vererek borçlanmalar, bankaya para yatırıp çekmeler vs. ayrı ayrı görebileceğimiz hale gelmişolur. Özetleyerek Raporlama Fonksiyonu Özetleyerek Raporlama Fonksiyonu, kaydedilmiş ve sınıflandırılmış mali nitelikteki olayları ve işlemleri özetlenerek mali tablolar ve raporlar haline getirilmesi ve ilgili kişilere (devlet, ortaklar,alıcılar,satıcılarvb.) bu raporlarsunulmasıfonksiyonudur. Butablolarınen önemlileribilanço vegelirtablosudur. İşletme ile ilgili kişiler ve gruplar farklı zaman aralıkları ile ve farklı nitelikteki bilgilere ihtiyaç duyarlar. İşletme faaliyetleri için raporlama dönemi en çok bir yıl olup, bu süre kullanıcı ile işletme arasındaki ilişkinin niteliğine bağlıdır. Vergi dairesi ilgili raporları yılda bir defa almayı yeterli bulurken, şirket yönetim kurulu aylık, şirketmüdürüisenerdeysegünlükolarakalmayıisteyecektir. 3

4 Analiz Etme ve Yorumlama Fonksiyonu Kaydetme, Sınıflandırma ve Özetleyerek raporlama muhasebenin klasik fonksiyonları olarak belirtilebilir. Ancak muhasebe yardımıyla işletme hakkındaki bilgilerin analiz edilmesi ve yorumlanması büyük önem kazanmıştır. Bu analiz, değerlendirme ve yorumlar işletme ile ilgili çeşitli menfaat gruplarınaalacaklarıkararlardayardımcıolacaktır. Analiz ve Yorumlama Fonksiyonu ile raporlarda yer alan özet bilgiler ve bunları kendi aralarındaki ilişkileri yorumlanır. Bunun gerçekleştirilmesi için, mali tablolar ve raporlar Finansal analize tabi tutulur ve bunların sonuçlarına göre, mali tablolarda ve raporlarda yer alanbilgilerinneanlamageldiğibelirlenir. Kaydetme Muhasebe Bilgi Sistemi Sınıflandırma Özetleyerek Raporlama Analiz Edip Yorumlama Karar Vericiler İçin Faydalı Bilgi Muhasebe Türleri Muhasebe aşağıdaki şekilde türlerine ayrılabilir. Genel (Finansal) Muhasebe Maliyet Muhasebesi Yönetim Muhasebesi Uzmanlık Muhasebesi Genel Muhasebe İşletmelerin diğer işletmeler veya kişilerle ilişkilerinin oluşturduğu çeşitli faaliyetleri bulunmaktadır. Bu ilişkilere satın alma, satma, borçalma, borç vermegibiörneklerverilebilir. Diğer işletme ve kişilerle ilişkiler sonucunda ortayaçıkanişlemlerin belgelendirilmesi, kaydedilmesi, sınıflandırılması, özetlenerek raporlanması ve analiz edilip yorumlanması Genel (finansal) Muhasebeolarakifadeedilir. Genel muhasebenin görevi; bir işletmenin varlık ve kaynaklarını belirlemek, bunlardaki değişiklikleri saptamak, gelir ve giderleri karşılaştırarak faaliyet sonuçlarını mali tablolar aracılığıyla ortaya koymaktır. Esas itibariyle, ticari işletmeler bu muhasebe türünü kullanmaktadır. Maliyet Muhasebesi Üretim faaliyetleri ile uğraşan işletmelerin, üretim safhasında ortaya çıkan, başka bir ifadeyle iç ilişkileri sonucunda meydana gelenedeğerhareketlerininkaydıve bunlaradayalıhesaplamalar maliyetmuhasebesininilgialanınagirmektedir. Maliyet muhasebesi ile amaçlanan üretilen mamullerin maliyetlerini doğru biçimde ortaya koymak, giderler üzerinde kontrol sağlamak, işletme ile ilgili alınacak kararların planlamasınaveözelyönetimkararlarınayardımcıolmaktır. Bu veriler sayesinde işletme yönetimi, satış fiyatlarının doğru tespiti, harcamaların denetlenmesi ve geleceğe yönelik planlama faaliyetlerinisağlambirtemeleoturturmuşolur. Yönetim Muhasebesi Genel muhasebe ve maliyet muhasebesi faaliyetleri sonucunda üretilen bilgilerin işletmenin daha iyi yönetilmesi için kullanılan muhasebe dalıdır. Burada çeşitli karar verme teknikleri muhasebenin ürettiği bilgilere uygulanmakta, bu yolla yöneticilerin doğru karar vermelerine yardımcı olmak amaçlanmaktadır. 4

5 Uzmanlık Muhasebeleri Bu muhasebe türleri; yukarıda belirtilen üç muhasebe türünün çeşitli faaliyet alanlarının (bankacılık, inşaat, konaklama vs.)özelliklerine uygun olarak adapte edilmesiyle oluşturulmaktadır. Banka muhasebesi, Sigorta muhasebesi, İnşaat muhasebesi, Konaklama muhasebesi bu türlerin başlıcalarıdır. Muhasebenin Görevleri Borç ve Alacak İlişkisini İzler: muhasebe işletmenin, sahip/sahipleri, diğer işletme yada kişilerle arasında ortaya çıkan, mali, ticari yada diğer nedenlerle ortaya çıkan borç ve alacak ilişkilerinin doğru ve kolay takip edilmesini sağlar. Yönetime Yardımcı Olur: Muhasebe etkili bir yönetim aracıdır. İşletme sahip ya da yöneticileri işlerin planlanması ve kontrolünü yapmak için muhasebeden elde edilen mali bilgilere ihtiyaç duymaktadırlar. Muhasebenin Görevleri Faaliyet Sonuçlarını Takip ve Kontrol Etmeye Yardımcı Olur: Muhasebe sürecinin sonunda işletmenin faaliyet sonuçlarını gösteren mali tablolar üretilir. Bu tablolar sayesinde işletmeyle ilgili olan taraflar işletme hakkında sağlıklı bilgiler alırlar. İşletme hakkında istatistik çıkarma: Muhasebe işletme hakkında yıllara göre rakamlar elde edilmesine yardım eder. Bu rakamlar sayesinde işletmenin yıllara göre gelişimi takip edilebilir. Muhasebenin Görevleri İşletme lehine kanıt olma: Muhasebe işletmenin ticari işlemlerinden ortaya çıkan sorunların adli süreçlerle çözülmesinde delil olma özelliğine sahiptir. Ancak yasalara uygun olarak tutulmayan defterler işletmenin aleyhine de kanıt olabilir. Denetleme aracı olma: İşletmeyi yönetmekle sorumlu olan kimselerin görevlerini etkin bir biçimde yerine getirip getirmediklerini denetlemeye yardımcı olur. Muhasebenin Teorik Yapısı Muhasebe bir sistemdir. Bu sistemin girdileri (veri) ve bu sistemin çıktıları (bilgi) bulunmaktadır. Bu sistemin bir bütünlük içinde çalışabilmesiiçingözönünde bulundurulmasıgereken bazı esaslar bulunmaktadır. Bu esaslar aşağıdaki başlıklar altında toplanabilir: MuhasebeninTemelKavramları, GenelKabul GörmüşMuhasebeİlkeleri, MuhasebeStandartları, MuhasebePolitikaları, MuhasebeUygulamalarına YönVerenHukuksalYapı, Bilimsel Görüşler, MuhasebeMeslekAhlakı, Muhasebenin Temel Kavramları Muhasebe, işletme ve işletme hakkında bilgiye ihtiyacı olan kesimlerarasındabilgisağlayanönemlibiraraçtır. İşletmelerin mali durumu ve faaliyet etkinliği konusunda bilgiler ise mali tablolar aracılığıyla elde edilmektedir. Bu bilgilerden yeterince ve doğru biçimde yararlanılması için, söz konusu bilgilerin belirli bir disiplin ve anlayış içerisinde bir araya getirilmesigerekmektedir. Böylece muhasebe uygulamalarının gerek şeklen gerekse içerik olarakbelirliilke,esasvevarsayımlaradayanmasızorunludur. 5

6 Muhasebenin Temel Kavramları Geçen süreçte uygulamaları yönlendirecek ve uygulama birliği sağlayacak,kılavuzniteliğindetemelkavramlarkabuledilmiştir. Bütün ülkelerce kabul edilmiş ve evrensel bir nitelikte olan bu kavramlar her işletmenin kendi kafasına göre kayıt tutmasını engelleyerekbiruygulamabirliğiortayakoymaktadır. Muhasebenin Temel Kavramları Muhasebenin temel kavramları 12 başlık altında ifade edilmektedir. 1) Sosyal Sorumluluk Kavramı 2) Kişilik Kavramı 3) İşletmenin Sürekliliği Kavramı 4) Dönemsellik Kavramı 5) Parayla Ölçülme Kavramı 6) Maliyet Esası Kavramı 7) Tarafsızlık ve Belgelendirme Kavramı 8) Tutarlılık Kavramı 9) Tam Açıklama Kavramı 10) İhtiyatlılık Kavramı 11) Önemlilik Kavramı 12) Özün Önceliği Kavramı Sosyal Sorumluluk Kavramı Bu kavram muhasebenin işlevlerini yerine getirme konusunda sorumluluklarını belirlemekte, bu bağlamda muhasebenin kapsamınıanlamını,yeriniveamacınıgöstermektedir. Sosyal sorumluluk kavramı; muhasebenin organizasyonunda, muhasebe uygulamalarının yürütülmesinde, mali tabloların düzenlenmesi ve sunulmasında belli kişi ve grupların değil tüm toplumun çıkarlarının gözetilmesi ve dolayısıyla bilgi üretiminde gerçeğe uygun, dürüst ve tarafsızdavranılmasınınıifadeetmektedir. Sosyal Sorumluluk Kavramı Örnek (1): İşletme bir kredi kuruluşundan kredi talebinde bulunurken kârı yüksek göstermek, vergi beyannamesi verirken karı düşük göstermek muhasebecinin sosyal sorumluluğu ile çelişir. Bu durum işletme sahipleri yararına, vergi idaresi zararına birsonuçdoğurur. Örnek (2): Kardan prim alarak çalışan bir üst düzey yöneticinin, karın olduğundan çok açıklanmasını istemesi, muhasebecinin sosyal sorumluluğu ile çelişir. Bu durum, yönetici lehine, işletme sahiplerininaleyhinebirsonuçdoğurur. Kişilik Kavramı Kişilik kavramı, işletmenin sahipleri, yöneticileri, personeli ve diğer ilgililerden ayrı bir kişiliğe sahip olduğunu ve söz konusu işletmenin muhasebe işlemlerinin sadece bu kişilik adına yürütülmesi gerektiğini ifadeeder. Her işletme yasal statüsü(kişi işletmesi veya sermaye şirketi gibi) ne olursa olsun, muhasebe işlemleri açısından ayrı bir kişilik olarakdüşünülür.bunamuhasebekişiliğidenir. Kişilik Kavramı Örnek (1): İş adamı A, çocuğunun özel okul taksitini işletmesinin kasasından ödetebilir. Ödenen bu tutar, kişilik kavramı gereğince işletmenin giderleri arasında yer almaz. Bu ödeme söz konusu kişininözel(cari)hesabınakaydedilir. Örnek (2): İş adamı B nin, işletmesine tahsis etmediği bir gayri menkulünün kirası, kiracı tarafından işletme kasasına ödenebilir. Bu bedel işletme gelirlerine kaydedilmez, söz konusu kişinin özel hesabınakaydedilir. 6

7 İşletmenin Sürekliliği Kavramı Bu kavram, işletme faaliyetlerini bir süreye bağlı olmaksızın sürdüreceğiniifadeeder. Bu nedenle sahiplerininveya hissedarların yaşam süreleriyle bağlı değildir. Ana sözleşmesinde aksine hüküm olmadıkça işletmeler sürekli faaliyette bulunmak üzere kurulur. Süreklilik kavramı, işletmede uygulanacak muhasebe politika ve tekniklerinin günübirlik değil genişkapsamlıtasarlanmasınıöngörür. İşletmenin Sürekliliği Kavramı Örnek (1): Bir binanın ömrü ortalama 30 ile 50 yıl arasında değişir. İşletme bir bina aldığında bu binanın ömrü tahmin edilir ve her sene bu bina için yapılan yatırım harcaması kardan düşülerekişletmeyegerikazandırılır.bunaamortismandenir. Ancak işletmenin 30 yıl faaliyetlerini sürdürüp sürdürmeyeceği belli değildir. Ancak işletmenin faaliyetini 30 yıldan fazla sürdüreceğikabuledilir. Dönemsellik Kavramı Dönemsellik kavramı; işletmeninsürekliliğikavramıuyarınca sınırsız kabuledilen ömrünün belli dönemlere bölünmesi ve her dönemin faaliyet sonuçlarının diğer dönemlerdenbağımsızolaraksaptanmasıdır. Başta devlet, ortaklar, personel, kredi kuruluşları olmak üzere birçok kişi ve kuruluş, işletme çalışmaları sonucundan ulaşılan sonuçları bilmek isteyecekledir. Bu nedenle, işletmenin sonsuz sayılan ömrü belirli aralıklara bölünür ve her bir bölüm bağımsız birdönemioluşturur. İşletme çalışmalarının sonuçları bu dönemler itibariyle saptanır. Muhasebede en uzun dönem 1 yıldır. Dönemler birbirlerinden bağımsızdır. Muhasebede normal takvim 01 Ocak ta başlar 31 Aralıkitibariylesona erer. Dönemsellik Kavramı Örnek (1): İşletmenin 1 Kasım günü 5 aylık yakıt parası olarak TL ödendiğini varsayarsak, bu ödemenin tamamı cari yıla gider yazılmaz. Yalnızca 2 aylık kısmı olan TL cari yıla gider yazılır. Kalan 3 aylık kısmı ise gelecek yılın giderini oluşturur. Örnekteki olay, işletmenin aylık mali tablo düzenlemesi durumuna göre de değerlendirilebilir. Örnek (2): Bir basın işletmesinin; 1 Eylül günü, sattığı derginin bir yıllık abone bedelini peşin tahsil ettiğini varsayarsak, bu tahsilatın 4 aylık kısmı cari yılın geliri, kalan 8 aylık kısmı ise gelecek yılın geliri olur. Örnekteki olay, işletmenin aylık mali tablo düzenlemesi durumunagörede değerlendirilebilir. Parayla Ölçülme Kavramı İşletmedeki çeşitli fiziki ölçüler ile ifade edilebilen olayların kaydedilebilmeleri ve izlenebilmeleri için bunların ortak bir ölçü ile ölçülmesi gerekir. Örneğin; akaryakıt: litre, kumaş: metre, peynir: kilogram, kereste: metreküp, çimento torba vb. ile alınır satılır ama, muhasebe kayıtlarında ortak ölçü olan TLüzerinde izlenir Parayla ölçülme kavramı, parayla ölçülebilen, iktisadi olay ve işlemlerin muhasebeye ortak bir ölçü olarak para birimiyle yansıtılmasını ifade eder. Bu para birimi ise ulusal para birimdir. Bu ulusal para Türkiye de Türk Lirası, ABD de Dolar, AB ülkelerinde Euro dur. Parayla Ölçülme Kavramı Örnek (1): İşletmenin elindeki nakit fazlasını değerlendirmek için satın aldığı $ 100, satın alma günündeki cari kurdan TL ye çevrilerekkayıtlaraalınır. Örnek (2): İşletme 10 adet X malı almıştır. Muhasebe, taşıma irsaliyesine istinaden X malını yalnızca adet üzerinden kayıtlara alamaz.parasaltutarcinsindenkayıtlaraalır. 7

8 Maliyet Esası Kavramı Maliyet esası kavramı, para mevcudu, alacaklar ve maliyetinin belirlenmesi mümkün ve uygun olmayan diğer kalemler hariç, işletme tarafından edinilen varlık ve hizmetlerin muhasebeleştirilmesinde, bunlarıneldeedilmemaliyetlerininesas alınmasınıifadeeder. Para mevcudu, alacaklar ve maliyetlerinin belirlenmesi mümkün olmayanvarlıklarisebu yöntemledeğerlendirilmez. Bu kavram gereği, işletmedeki varlıklar edinme maliyetleri ile muhasebekayıtlarınaaktarılırlar. Örneğin, bir arsa satın alındığında, bu arsanın kayıtlara geçirilmesinde,maliyetbedeligözönündetutulur. Bu kavram işletme yöneticilerinin zamanlarını sürekli biçimde değerlemeişineharcamasınıönlemektedir. Tarafsızlık ve Belgelendirme Kavramı Bu kavram, muhasebe kayıtlarının gerçek durumunu yansıtan ve usulüne uygun olarak düzenlenmiş objektif belgelere dayandırılması ve muhasebe kayıtlarına esas alınacak yöntemlerin seçilmesinde tarafsız veön yargısızdavranılmasıgereğiniifadeeder. Yapılan her kayıt, fatura, makbuz, fiş vb. belgelere dayandırılmalıdır. Mali tabloların güvenirliği, kayıtların dayandığı belgelerin doğruluğuna bağlıdır. Bu kavrama uymakla sosyal sorumlulukkavramınıngereklerideyerinegetirilmişolur. Tarafsızlık ve Belgelendirme Kavramı Örnek (1): İşletmenin patron yöneticisi veya sorumlu müdürü, işletmeye aldığı çeşitli varlıkları telefonla muhasebeciye bildirebilir. Bu durumda, olaya ilişkin belge olmadığından her hangi bir muhasebekaydıyapılmaz. Örnek (2): İşletenin aldığı yakıtla ilgili olarak, faturada 5 Ton kömür ifadesinin olması, faturanın objektifliği konusunda kuşku verir. Çünkü, kömürün cinsi (taş kömürü, kok kömürü, linyit kömürü gibi) belirtilmemiştir yani kişisel yargıya açık bırakılmıştır. Bu durumda bu fatura, usulüne uygun olarak düzenlenmiş belge tanımınauymaz. Tutarlılık Kavramı Tutarlılık kavramı, muhasebe uygulamaları için seçilen muhasebe politikalarının birbiriniz izleyen dönemlerde değiştirilmeden uygulanması gereğiniifadeeder. İşletmenin mali durumunun, faaliyet sonuçlarının ve bunlara ilişkin yorumların karşılaştırılabilir olması bu kavramın amacını oluşturur. Tutarlılık kavramı, benzer olay ve işlemlerde kayıt düzenleriyle değerleme ölçülerinin değişmezliğini ve mali tablolarda biçim ve içerikyönündentekdüzeniöngörmektedir. Tutarlılık Kavramı Örnek (1): Bir işletmede amortismanlar; sabit tutarlı amortisman yöntemine göre hesaplanırken, diğerinde azalan bakiyeler yöntemine göre hesaplanıyorsa, iki işletmenin karlılıkları anlamlı şekilde karşılaştırılamaz. Anlamlı bir karşılaştırma için, her iki yöntem arasındakifarkınayrıcadeğerlendirmeye katılmasıgerekir. Örnek (2): Bir işletmede amortismanlar, bir dönemde sabit tutarlı yönteme, diğer dönemde ise azalan bakiyeler yöntemine göre hesaplanırsa, aynı işletmede, iki dönem arasında anlamlı karlılık değerlendirilmesi yapılamaz. Anlamlı bir karşılaştırma için, her iki yöntemarasındakifarkın ayrıcadeğerlendirmeye katılmasıgerekir. Örnek (3): Bu ikiörnekteolduğu gibi, stokdeğerlemeyöntemlerindeki farklılıklar da, işletmeler arası ve bir işletmede dönemler arası anlamlı karşılaştırmayapmayı önemliölçüdezorlaştırır. Tam Açıklama Kavramı Tam açıklama kavramı; mali tabloların, bu tablolardan yararlanacak kişi ve kuruluşların doğru karar vermelerine yardımcı olacak ölçüde yeterli, açık veanlaşılırolmasınıifadeeder. Örneğin, işletme önceden beri uyguladığı bir yöntemi değiştirdiğinde, bunun etkilerini tam açıklama kavramı gereği malitablodipnotlarındagöstermesigerekir. 8

9 İhtiyatlılık Kavramı Bu kavram, muhasebe olaylarında temkinli davranılmasını ve işletmenin karşılaşabileceğiriskleringözönünealınmasıgereğiniifadeeder. Bu kavramın sonucu olarak, işlemeler, muhtemel giderleri ve zararları için karşılık ayırırlar, muhtemel gelir ve karları için ise gerçekleşme dönemlerine kadar herhangi bir muhasebe işlemi yapılmaz. Başka bir ifadeyle karda gerçekleşme, zararda ise gerçekleşme ihtimali dikkatealınmaktadır. İhtiyatlılık Kavramı Örnek (1): Bir iş kazası sonucu, işçi tarafından dava edilen işletme, mahkeme sonuçlanmasa bile, dönem sonunda tahmini bir tazminat bedeli kadar bir gideri kabul edebilir. Mahkeme kesinleştiğinde,kesinsonucagöregereklikayıtlarayrıcayapılır. Örnek (2): İşletmenin kısa vadeli olarak aldığı çeşitli hisse senetlerinde, sene sonunda oluşan değer düşüklüğü dikkate alınır.ancakaynısenetlerdeoluşandeğerartışıdikkatealınmaz. Önemlilik Kavramı Önemlilik kavramı, bir hesap kalemi veya mali olayın nispi ağrılık ve değerinin, mali tablolara dayanılarak yapılacak değerlemeleri veya alınacakkararlarıetkileyebilecekdüzeydeolmasınıifadeeder. Önemli hesap kalemleri, mali olaylar ve diğer hususların mali tablolardayeralmasızorunludur. Sermaye piyasasının gelişmesiyle paralel olarak kamuyu aydınlatmanın önem kazanması, bu kavramın da muhasebe temelkavramlarıarasındayeralmasıgereğiniartırmıştır. Önemlilik Kavramı Bir hesap kalemi bulunduğu hesap grubu içinde % 20 den fazla paya sahipse önemlilik kavramı gereği, bu hesap kalemi ayrı bir başlık altında gösterilir. Örneğin, bir işletmenin TL lik dönen varlıkları içerisinde kasadaki TL önemli değildir. Ancak aynı işletmenin kasasındaki para TL olduğunda önemli olmaktadır. Özün Önceliği Kavramı Özün önceliği kavramı, işlemlerin muhasebeye yansıtılmasında ve onlara ilişkin değerlendirmelerin yapılmasında biçimlerinden çok özlerinin esas alınmasıgereğiniifadeeder. Genel olarak işlemlerin biçimleri ile özleri paralel olmakla birlikte, bazı durumlarda farklılıklar ortaya çıkabilir. Bu takdirde, özün biçimeönceliğiesastır. Muhasebe uygulamalarında, muhasebe kavram ve ilkeleriyle değişik düzenlemeler (vergi yasaları, ticaret kanunları, çeşitli yönetmelikler gibi) arasında çelişki oluşabilir. Böyle durumlarda, işletmenin yaşaması ve başarısı açısından hangisi daha geçerli ise ouygulanmalıdır. Özün Önceliği Kavramı Örnek(1): TTK nagöreçekte vadeyoktur. Ancak işletmelerinçeki genellikle vadeli kullandıkları bilinmektedir. Bu durumda, belli bir vadeye haiz bir çeki alan işletme, bu çeki TTK hükmüne göre, nakit gibi kabul edip kasa hesabına kaydetmek yerine, doğrudan durumunauygunbirbaşkahesaba(alınançekler)kaydeder. Örnek (2): Vergi yasalarına göre şüpheli alacak şartlarını taşımayan, ancak fiilen tahsilinde şüphe duyulan bir alacak için karşılık ayrılabilir. Bu durumda söz konusu karşılık için oluşan gider, kanunen kabul edilmeyeceğinden vergi matrahına ilave edilmelidir. 9

10 Genel Kabul Görmüş Muhasebe İlkeleri Genel kabul görmüş muhasebe ilkeleri, bir bakıma temel kavramlarınuygulamayayansımasınısağlayanaraçlarıdır. Genel kabul görmüş muhasebe ilkelerinin amacı; muhasebe uygulamalarında farlılıkları azaltarak, karşılaştırılmaya elverişli, uyumlu,(tutarlı) ve yararlı muhasebe bilgilerinin üretilmesine imkansağlamaktır. Tekdüzen Muhasebe Sistemi nde genel kabul görmüş muhasebe ilkeleri, temelmalitablolarındüzenlenmeilkeleriolarak şu şekilde alınmıştır: GelirTablosuİlkeleri Bilançoİlkeleri Varlıklaraİlişkin ilkeler YabancıKaynaklaraİlişkin İlkeler Özkaynaklaraİlişkin İlkeler Muhasebe Standartları Muhasebe standartları, muhasebe kavram ve ilkelerinin uygulanmasında esas alınacak yöntemleri ve değerleme ölçülerini belirler. Muhasebe standartları ulusal ve uluslararası kuruluşlar tarafından yayınlanmaktadır. Türkiye de ulusal muhasebe standartları, Türkiye Muhasebe ve Denetim Standartları Kurulu (TMUDESK) tarafından yayınlanmaktadır. Muhasebe Politikaları Bir işletmenin muhasebe politikası; o işletmedeki muhasebe uygulamasına yön vermek amacıyla kamu otoritesi ve meslek kuruluşlarınca belirlenen kurallar içerisinde yer alan seçeneklerden, işletmeye uygun olanının belirlenmesi şeklinde tanımlanabilir. Örneğin, amortisman hesaplama ve kayıt yöntemlerinden hangisinin uygulanacağının belirlenmesi veya stok değerleme yöntemlerindenhangisininuygulanacağınınbelirlenmesigibi. Muhasebe Uygulamasına Yön Veren Hukuksal Yapı Muhasebe uygulamaları çeşitli yasaların emredici hükümlerinden direkt olarak etkilenmektedir. Bu yasaların başlıcalarşunlardır: Vergi Usul Kanunu (VUK) Gelir Vergisi Kanunu (GVK) Kurumlar Vergisi Kanunu (KVK) Türk Ticaret Kanunu (TTK) Katma Değer Vergisi Kanunu (KDV) Sermaye Piyasası Kanunu (SPK) İş Kanunu Sosyal Güvenlik Mevzuatı Diğer Hukuksal Düzenlemeler Bilimsel Görüşler Muhasebe bilim dalı ile ilgili yazarlar ve bilim adamları; muhasebe ile ilgili çeşitli konulara, yeni açıklamalar getirip yeni görüşler ekleyebilirler. Bu açıklama ve görüşler muhasebenin teorik ve uygulama açısından gelişmesine katkıda bulunur. Bu tür bilimsel görüşler de, muhasebe teorisinin unsurlarından birisini oluşturur. Muhasebe Meslek Ahlakı (Etik) Meslek ahlakı, mesleki davranışla ilgili neyin doğru, neyin yanlış, neyin haklı, neyinhaksız olduğu hakkında inançlaradayalıilkeler vekurallarşeklindetanımlanır. Muhasebede meslek ahlakı müşterilere, halka ve diğer uygulamacılara yüksek standartlara oturtulmuş ahlaki davranışlarlahizmetedilmesidemektir. Meslek mensupları uzmanlıkta yeterli sorumluluğa ulaşmış, güvenirliliğini sağlamış, doğru ve tarafsız, olma vasıflarına sahip kişilerolmakzorundadır. 10

11 Muhasebenin Dünyada Gelişimi Türkiye de Muhasebenin Gelişimi Muhasebede bugün kullanılmakta olan yöntem çift taraflı kayıt yöntemi olarak isimlendirilmektedir. Son zamanlara kadar bu yöntemin 14 ve 15. yüzyıllarda İtalya da gelişmeye başladığı, muhasebeye ait ilk yazılı eserlerin de yine İtalya da çıktığı kabul edilmektedir de Benedit Cortigli Di Ragusa ve 1494 de Luca Paciola nın yayınladıkları eserlerin bu günkü muhasebe sistemine temel teşkil ettiği düşünülüyordu. Ancak yakın tarihte aynı sistemin İslam Dünyasında daha önce gündeme gelmiş olduğuortaya çıktı yılında Abdullah İbni Muhammed in Risale-i Felekiyye olarak isimlendirdiği kitapta çift taraflı kayıt sisteminden bahsedilmektedir yılına kadar Fransız 1960 yılına kadar Alman Daha Sonrasında Amerikan Muhasebecilik Mesleği Muhasebecilik mesleği 1989 yılında 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu ile yasal zemineoturtulmuştur. Kanunla muhasebe mesleği ile uğraşanlar sınıflandırılmış, her biriningörevsorumluluklarıbelirlenmiştir. KanunlaMuhasebecilikMesleğiüçsınıfaayrılmıştır. Serbest Muhasebeci Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Yeminli Mali Müşavirli Serbest Muhasebecilik Serbest Muhasebecilerin görevi gerçek ve tüzel kişilere ait muhasebe kayıtlarını tutmak, mali tablolar ve beyannameler düzenlemekolarakbelirlenmiştir. Serbest Muhasebeci olabilmek için lise mezunu olanlar 6, iki yıllık meslek yüksek okulu mezunu olanlar 4, staj yapma ve staj sonundayapılacaksınavdabaşarılıolmazorunluluğuvardır sayılı kanunla yapılan değişiklikle serbest muhasebecilik mesleğine son verilmiştir. Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Serbest Muhasebecilerin yapabildikleri bütün işleri yapabilirler. Ayrıca işletmelerin muhasebe sistemlerini kurma ve geliştirme, işletmecilik, muhasebe, finans ve mali mevzuat ile ilgili uygulamaları düzenleme ve aynı konularda danışmanlık yapma haklarınada sahiptirler. İlave olarak ilgili belgelere dayalı olarak inceleme analiz ve denetim yapabilir, mali tablo ve beyannamelerle ilgili yazılı görüş bildirebilir, rapor düzenler, tahkim, bilirkişilik ve benzeri faaliyetleriicraedebilirler. Yeminli Mali Müşavirlik Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin yaptığı danışmanlık ve denetim faaliyetlerine ek olarak tasdik yetkisine de sahiptirler. Tasdik yetkisi vergi beyannameleri ile bunların ekleri mali tablolara ilişkinolarakyapılmaktadır. Yeminli Mali Müşavirler, tasdik ettikleri işlemlerin sonuçlarından müşterileri ile birlikte sorumludurlar. Bu meslek sınıfına mensup olanlarmuhasebedefteritutmazlar,muhasebebürosuaçamazlar. En az 10 yıl Serbest Muhasebeci Mali Müşavir olarak çalışanlar, ayrıca yeminli mali müşavirlik sınavını kazanmak suretiyle yeminli malimüşavirolabilirler 11

12 Aşağıdaki ifadelerden hangisi muhasebeyi tanımlamaktadır? a) Muhasebebirbilgi sistemidir. b) Muhasebebirdeftersistemidir. c) Muhasebebirkontrolaracıdır. d) Muhasebebiröngörmearacıdır. e) Hepsi Aşağıdakilerden hangisi muhasebenin temel işlevleri arasında yer almaz? a) Kaydetme b) Sınıflandırma c) Özetleme d) Kıyaslama e) Analizveyorum Aşağıdakilerden hangisi muhasebenin fonksiyonlarından birisi değildir? a) Kaydetme b) Sınıflandırma c) Özetleme d) Sunum e) Analiz Mali nitelikli işlemlerin belgelendirilerek toplanması, daha sonra sunulması ve yorumlanmaya hazırlanması için belirli şekillerde ve kurallara göre muhasebe defterlerine yazılması işlemime ne adverilir? a) Sınıflandırma b) Özetleme c) Kaydetme d) AnalizveYorum e) Raporlama Çok sayıdaki bilgilerin belirlisınıf ve gruplaragöre düzenlenmesi işlemineneadverilir? a) Özetleme b) Kaydetme c) Sınıflandırma d) AnalizveYorum e) Raporlama Kaydedilmiş, sınıflandırılmış çok sayıdaki bilgilerin anlamlı bir şekilde kısaltılması ve bu bilgilerin çeşitli mali tabloların hazırlanmasıişleminenead verilir? a) Kaydetme b) Sınıflandırma c) ÖzetlemeveRaporlama d) AnalizveYorum e) Sunum 12

13 Mali tablolarda yer alan bilgilerin üzerine belirli analiz teknikleri uygulanarak bir takım rakamsal sonuçlara ulaşılması elde edilen değerlerin muhasebe ile ilgilenenler açısından daha yararlı bilgilerhalinegetirilmesiişleminene adverilir.? a) Kaydetme b) Sınıflandırma c) ÖzetlemeveRaporlama d) AnalizveYorum e) Sunum Aşağıdakilerden hangisi Genel Muhasebenin görevlerinden değildir? a) İşletmenin varlıklarını, sermayesiniveborçlarınıbelirlemek b) Varlık, sermaye ve borçlarda işletme faaliyetlerinden dolayı meydana gelendeğişmeleri izlemek c) İşletmenin faaliyetsonuçlarınıortayakoymak d) İşletmeninmalidurumuvefaaliyetsonuçlarıhakkındabilgiler vermek e) İşletmeninvergipolitikasını belirlemek Aşağıdakilerden hangisi maliyet muhasebesinin görevlerinden değildir? a) Üretilen malvehizmetlerinüretimmaliyetlinihesaplamak b) Maliyet kontrolünüsağlamak c) Faaliyet sonuçlarınıbelirlemek d) Özelyönetimkararlarınayardımcıolmak e) Planlamayayardımcıolmak Aşağıdakilerdenhangisimuhasebeyleilgilitaraflardandeğildir? a) İşletmeortakları b) Devlet c) Yöneticiler d) Müşteriler e) Rakipler Yöneticilerin başarısını değerlendirmek, işletmenin ulaştığı mali güç ve karlılığı görmek, işletmede ortak olarak kalıp kalmamaya karar vermek için muhasebe bilgisine ihtiyacı olan taraf aşağıdakilerdenhangisidir? a) İşletmeortakları b) Devlet c) Yöneticiler d) Müşteriler e) Muhasebeci Uygulamakta olduğu stok değerleme yöntemini değiştirmesine rağmen bu durumu finansal tablo dipnotlarında belirtmeyen bir işletme, aşağıdaki muhasebe temel kavramlarında hangisine uymamışolur? a) Tutarlılık b) Dönemsellik c) Tamaçıklama d) İhtiyatlılık e) Özünönceliği 13

14 Bir işletmenin yurt dışına sattığı mallar karşılığında aldığı yabancı parayı kayıtlarına ulusal para cinsinden geçirmesi aşağıdaki muhasebetemelkavramlarındanhangisineuygundur? a) Tutarlılık b) Dönemsellik c) Tamaçıklama d) Paraylaölçülme e) Özünönceliği Vadeli çeklerin «Alınan Çekler Hesabında» izlenmesi aşağıdaki muhasebekavramlarındanhangisineaykırıdır.? a) Tutarlılık b) Dönemsellik c) Maliyet esası d) Paraylaölçülme e) Özünönceliği Demirbaşlar için her yıl aynı muhasebe politikasına göre amortisman hesaplanması hangi muhasebe temel kavramı gereğidir? a) Tutarlılık b) Dönemsellik c) Tamaçıklama d) Paraylaölçülme e) Özünönceliği Geçerli nedenlerin bulunması halinde, işletmelerin muhasebe yöntem ve politikalarını değiştirebileceğini ifade eden muhasebe temelkavramıaşağıdakilerdenhangisidir? a) Sosyalsorumluluk b) Kişilik c) Tutarlılık d) Dönemsellik e) Maliyet esası Taşıtlara ilişkin kasko bedellerine, hangi finansal tabloda ve hangi muhasebetemelkavramınagereğiyerverilmektedir? a) Bilanço Dönemsellik b) Bilanço Tutarlılık c) Bilanço Tamaçıklama d) Gelir Tablosu Tamaçıklama e) Gelir Tablosu Maliyet bedeli Muhasebe uygulamalarında kullanılan muhasebe politikaları değiştirildiği halde bu konuda bilgi verilmemesi, muhasebenin temelkavramlarındanhangilerineuyulmadığınıgösterir? a) Tutarlılık Tamaçıklama b) İhtiyatlılık Kişilik c) Tutarlılık İhtiyatlılık d) Kişilik- Özünönceliği e) İhtiyatlılık Tamaçıklama 14

15 Aşağıdakilerden hangisi muhasebenin temel kavramlarından birisideğildir? a) Maliyet esası b) Önemlilik c) Dönemsellik d) İşlemlerin önceliği e) Paraylaölçülme I. Yedekakçeayrılması II. Amortismanayrılması III. Özelfonayrılması IV. Karşılıkayrılması V. Reeskontayrılması Yukarıdakimuhasebeişlemlerinden hangileriihtiyatlılık kavramıgereğiyapılır? a) Yalnız I b) YalnızIII c) IveIV d) IIveIII e) IIIveIV İşletmenin yaşam süresinin, işletme sahip yada ortaklarının yaşam süreleriyle sınırlandırılmaması aşağıdaki muhasebe kavramlarındanhangisiyleaçıklanmaktadır? a) Tutarlılık b) Önemlilik c) Kişilik d) Tamaçıklama e) İşletmenin sürekliliği Gelirlerin ve giderlerin tahakkuk esasına göre muhasebe kayıtlarınageçirilmesihangi kavramgereğidir? a) Kişilik b) Özünönceliği c) Dönemsellik d) Tamaçıklama e) İşletmenin sürekliliği Birbirini izleyen dönemler boyunca muhasebe politikalarının değiştirilmedenuygulanmasıgerektiğinibelirtenmuhasebe temel kavramıaşağıdakilerdenhangisidir? a) Dönemsellik b) Süreklilik c) Tamaçıklama d) İhtiyatlılık e) Tutarlılık Muhasebe bilgi üretiminde gerçeğe uygun, tarafsız ve dürüst davranılması aşağıdaki muhasebe temel kavramlarından hangisiningereğidir? a) Özünönceliği b) Sosyalsorunluluk c) Dönemsellik d) İşletmenin sürekliliği e) Önemlilik 15

16 Sonraki yıllara ait peşin ödenmiş giderlerin aktifleştirilmesinde esasalınanmuhasebetemelkavramıaşağıdakilerdenhangisidir? a) Özünönceliği b) Tutarlılık c) Önemlilik d) İhtiyatlılık e) Dönemsellik Muhasebe yöntemlerinin seçiminde kasıtlı olarak işletmenin karlılığının düşmesine neden olacak yöntemlerin dikkate alınması, aşağıda verilen muhasebe temel kavramlarında hangilerininihlalianlamınagelmektedir. a) Önemlilik/ÖzünÖnceliği b) Kişilik /İşletmeninSürekliliği c) Dönemsellik /İhtiyatlılık d) SosyalSorumluluk/TarafsızlıkveBelgelendirme e) Tamaçıklama/Tutarlılık İşletmenin bankaya faiz getirisi elde edebilmek için yatırımı olduğu mevduata tarihi itibariyle tahakkuk eden, ancak işletmenin bankadaki hesabına geçmeyen faiz geliri için yapmış olduğu kayıt işlemi, muhasebe temel kavramlarından hangisiningereğiolarakyapılmıştır? a) ÖzünÖnceliği b) Paraile ölçülme c) İhtiyatlılık d) Maliyet Esası e) Dönemsellik İşletme tarafından satın alınan bir demirbaş için satın alma bedeli, nakliye bedelinin yanında 3 yıllık sigorta bedelinin demirbaşın maliyet bedeline dahil edilmesi hangi muhasebe temelkavramınınihlalianlamınagelecektir? a) Dönemsellik b) Paraile ölçülme c) İhtiyatlılık d) Maliyet Esası e) TarafsızlıkveBelgelendirme İşletme tarafından bina, makine gibi maddi duran varlık satın almasıhangimuhasebetemelkavramıgereğidir? a) Kişilik b) İşletmenin Sürekliliği c) Maliyet Esası d) Önemlilik e) İhtiyatlılık İşletmenin kar ettiği dönemlerde azalan bakiyeler yöntemine göre, zarar ettiği dönemlerde ise normal amortisman yöntemine göre amortisman ayıran bir işletme aşağıda verilen muhasebe temekkavramlarındanhangisiniihlaletmiştir? a) Tutarlılık b) İşletmenin Sürekliliği c) İhtiyatlılık d) Maliyet Esası e) Kişilik 16

17 Çift taraflı kayıt esasını doğuran muhasebe temel kavramı aşağıdakilerdenhangisidir. a) İşletmenin Sürekliliği b) İhtiyatlılık c) Maliyet Esası d) Tutarlılık e) Kişilik Aşağıdaki muhasebe temel kavramlarından hangisi gizli yedekler veya fazla karşılıklar ayrılmasına gerekçe oluşturacak şekildekullanılabilir? a) İşletmenin Sürekliliği b) Kişilik c) İhtiyatlılık d) Maliyet Esası e) Tutarlılık Bilançoda «Diğer» başlığı altında yer alanbir kalem tutarının, ait olduğu grubun %20 sini aşması halinde bu kalemin ayrı bir başlık altında gösterilmesi, hangi muhasebe temel kavramı gereğidir? a) Tutarlılık b) İşletmenin Sürekliliği c) Önemlilik d) İhtiyatlılık e) Tutarlılık Bilançonun aktif ve pasif olarak ayrılması, aşağıdaki muhasebenintemelkavramlarındanhangisiningereğidir? a) İşletmenin Sürekliliği b) Kişilik c) İhtiyatlılık d) Maliyet Esası e) Tutarlılık İşletme varlıklarının sigorta değerleri hangi muhasebe temel kavramıgereğinceve neredegösterilmelidir? a) Tutarlılık NazımHesap b) TamAçıklama VarlıkHesapları c) ÖzünÖnceliği VarlıkHesapları d) TamAçıklama BilançoDipnotları e) ÖzünÖnceliği BilançoDipnotlar Kaynakça Nalan AKDOĞAN, Orhan SEVİLENGÜL, Tek Düzen Muhasebe Sistemi Uygulaması, Gazi Kitapevi, Ankara. Orhan Sevilengül, Genel Muhasebe, Gazi Kitapevi, Ankara, Orhan Sevilengül, Çözümlü Muhasebe Problemleri, Gazi Kitapevi, Ankara, Abdullah Karakaya, Genel Muhasebe Ders Notları, Safranbolu, Ahmet Vecdi CAN/ Sakarya Üniversitesi İİBF İşletme Bölümü Ders Notları Nalan AKDOĞAN, Nejat TENKER, Finansal Tablolar ve Mali Analiz Teknikleri, Gazi Kitapevi. CEMALCILAR, Ö., "Muhasebenin amaçlarına Ulaşmada Muhasebenin Kuramsal Yapısına Bağlılığın Gereği ve Önemi", Muhasebe ve Denetime Bakış, Ocak No lu TMS- Maddi, Maddi Olmayan Duran Varlıklar ile Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar Ferhat Yıldız, Numerus Özgun Muhasebe Soruları, İkinci Sayfa Yayınları, İstanbul, 2013 Özgün Cemalcılar, Yılmaz Benligiray, Fevzi Sürmeli, Genel Muhasebe, Açıköğretim Fakültesi Yayını, Eskişehir,

18 Teşekkür Ederim Sağlıklı ve mutlu bir hafta geçirmeniz temennisiyle, iyi çalışmalar dilerim 18