Turks BB. Examenbundel

Transkript

1 Turks BB Examenbundel

2 Inhoudsopgave 2018 I - Turks Opgaven Bijlage bijlage Bijlage uitwerkbijlage Correctievoorschriften 2017 I - Turks Opgaven Bijlage bijlage Bijlage uitwerkbijlage Correctievoorschriften 2016 I - Turks Opgaven Bijlage bijlage Bijlage uitwerkbijlage Correctievoorschriften 2015 I - Turks Opgaven Bijlage uitwerkbijlage Correctievoorschriften 2014 I - Turks Opgaven Bijlage uitwerkbijlage Correctievoorschriften 2013 I - Turks Opgaven Bijlage uitwerkbijlage Correctievoorschriften 2012 I - Turks Opgaven Bijlage uitwerkbijlage Correctievoorschriften 2011 I - Turks Opgaven Bijlage uitwerkbijlage Correctievoorschriften 2010 I - Turks Opgaven Bijlage uitwerkbijlage Correctievoorschriften 2009 I - Turks Opgaven Bijlage uitwerkbijlage Correctievoorschriften 2007 I - Turks Opgaven Bijlage uitwerkbijlage Correctievoorschriften 2006 I - Turks Opgaven Pagina: 1

3 Bijlage uitwerkbijlage Correctievoorschriften Pagina: 2

4 Examen VMBO-BB 2018 tijdvak 1 vrijdag 25 mei uur Turks CSE BB Bij dit examen horen een bijlage en een uitwerkbijlage. Beantwoord alle vragen in de uitwerkbijlage. Dit examen bestaat uit 37 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 42 punten te behalen. Voor elk vraagnummer staat hoeveel punten met een goed antwoord behaald kunnen worden. BB-0101-a-18-1-o Pagina: 3

5 Let op: beantwoord een open vraag altijd in het Nederlands, behalve als het anders is aangegeven. Als je in het Turks antwoordt, levert dat 0 punten op. Tekst 1 Otobüsten İndirildi 1p 1 Waarom heeft Şükrü Ayrık de bus niet op tijd gezien? omdat A de bus sneller reed dan normaal B hij heel erg slechtziend is C hij tegen het zonlicht in keek D iemand in gesprek was met hem 1p 2 Waardoor stopte de bus alsnog? doordat Şükrü Ayrık A de aandacht van een andere passagier trok B de buschauffeur een sein gaf met zijn hand C hard schreeuwde tegen de buschauffeur D heel hard op de bus begon te slaan 1p 3 In de tekst staat dat Şükrü Ayrık zich verzette. Schrijf de eerste twee en de laatste twee woorden op van de zin waarin dit staat. Tekst 2 Son Yılların Gözdesi: Kuru Şampuanlar 1p 4 Schrijf de eerste twee en de laatste twee woorden op van de zin waarin staat dat de uitvinding van droog shampoo merkwaardig is. 1p 5 Welke van onderstaande is juist volgens de tekst? De droog shampoo A neemt de vocht van het haar op. B verwijdert dode haarcellen. C zorgt voor levendige haarkleur. 1p 6 Wat moet je doen na het sprayen van droog shampoo? het haar A föhnen B kammen C masseren D schudden BB-0101-a-18-1-o 2 / 7 lees verder Pagina: 4

6 1p 7 Wat kan ontstaan als je na het gebruik van droog shampoo niet goed je haar wast? A droog haar B haaruitval C roos D vlekken Tekst 3 Dünyanın En Kalabalık Kahvaltı Sofrası 1p 8 Waarom hebben de lokale en buitenlandse gasten belangstelling voor een 'Van-ontbijt' volgens de tekst? omdat A het door de lokale bevolking wordt bereid B het er heel leuk uitziet en erg lekker is C het op een traditionele manier wordt geserveerd D het producten bevat uit verschillende steden 1p 9 Hoe heet het lokale gerecht dat wordt klaargemaakt met bloem, roomboter en eieren? 1p 10 Kies bij 10 in alinea 3 het juiste antwoord uit de gegeven mogelijkheden. A albümlerinde B hafızalarında C mutfaklarında D kültürlerinde 1p 11 In welke alinea wordt de belangrijkste eigenschap van een 'Van-ontbijt' genoemd? Schrijf het nummer van de alinea op in je uitwerkbijlage. 1p 12 Hoeveel regionale producten bevat een 'Van ontbijt'? A 15 B 20 C 35 D 39 BB-0101-a-18-1-o 3 / 7 lees verder Pagina: 5

7 Tekst 4 Jet-lag Olmamak İçin Yapılacaklar 2p 13 Geef van elk van de volgende adviezen aan of het wel of niet genoemd wordt in de tekst. Omcirkel 'wel' of 'niet' in je uitwerkbijlage. 1 Eet geen zware maaltijden vóór en tijdens de vlucht. 2 Probeer te slapen tijdens de vlucht als je 's morgens aankomt. 3 Zorg dat je tijdens de vlucht voldoende water drinkt. 4 Zorg voor voldoende lichaamsbeweging tijdens lange vluchten. Tekst 5 İlginç Bir Kasaba 1p 14 Wat trok op Acciaroli de aandacht van de wetenschappers? A dat een op de tien mensen bijna honderd kilo weegt B dat een op de tien mensen ouder dan honderd jaar is C dat jongere mensen te lage bloedwaarden hebben 1p 15 Kies bij 15 in alinea 2 het juiste antwoord uit de gegeven mogelijkheden. A Aslında B Henüz C Tıpkı D Üstelik 1p 16 Welke eetgewoonte van de dorpsbewoners leidt tot de verbetering van de functies van de hersenen volgens de tekst? het eten van A olijfolie B rozemarijn C verse vis D zelf gefokte kippen 1p 17 Welke van de volgende beweringen is juist volgens de tekst? A Er groeien verschillende soorten planten op Acciaroli. B Het onderzoek op Acciaroli heeft tien maanden geduurd. C Mensen uit Acciaroli hebben veel adrenomedulline in het bloed. D Mensen uit Acciaroli kunnen niet van het leven genieten. BB-0101-a-18-1-o 4 / 7 lees verder Pagina: 6

8 Tekst 6 Kuş Göçünün En'leri 1p 18 Er zijn twee plaatsen waar je verschillende vogels van dichtbij kunt zien. Schrijf deze plaatsen op in je uitwerkbijlage. Je moet in het Turks antwoorden. 1p 19 Welke van de volgende beweringen is juist volgens de tekst? A Arıkuşu heeft zijn naam gekregen omdat hij op een bij lijkt. B Gökdoğan heeft de kleuren van de regenboog. C Kızıl Akbaba is de vogelsoort die het hoogst vliegt. D Söğütbülbülü wordt met uitsterven bedreigd. 1p 20 Waar heeft de herkomst van de uitdrukking 'Dut yemiş bülbül' betrekking op, volgens de tekst? A op de voeding van de nachtegaal B op de vogeltrek van de nachtegaal C op het niet vliegen van de nachtegaal D op het niet zingen van de nachtegaal Tekst 7 Yahoo'dan Şifre Krizine Son 1p 21 Wat is het grootste probleem voor mensen die toegang willen tot hun accounts op verschillende websites? A mails met virussen krijgen B meerdere wachtwoorden onthouden C meldingen met spam ontvangen D veilige wachtwoorden vinden 1p 22 Wat maakt Yahoo- anders dan de andere accounts? A Yahoo biedt een gratis virusscanner ter bescherming aan. B Yahoo eist niet om het wachtwoord regelmatig te veranderen. C Yahoo heeft een beveiligingsvraag om veiligheidsredenen. D Yahoo vraagt geen wachtwoord als eerste stap bij het inloggen. 1p 23 Hoe kan een gebruiker van Yahoo- zijn accountpagina bereiken volgens het nieuwe beveiligingssysteem? Schrijf de eerste twee en de laatste twee woorden op van de zin waarin dat staat. 1p 24 In de laatste alinea benoemt de adjunct-directeur van het Yahooklantenplatform zelfkritiek. Waar heeft deze zelfkritiek betrekking op? op een gebrek aan A ervaring B inlevingsvermogen C veiligheidscontrole D vertrouwen BB-0101-a-18-1-o 5 / 7 lees verder Pagina: 7

9 Tekst 8 Aşçılık ve Turizm Festivali 1p 25 Tijdens de opening van het festival was er nog een opening. Waarvan was deze opening? van A de koksopleiding B de tentoonstelling C de vereniging van koks D het monument 1p 26 Wat maakt Mengenli Yakup Usta als kok zo bijzonder? A Hij experimenteerde met verschillende ingrediënten. B Hij kon de lekkerste gerechten van Mengen koken. C Hij was de eerste kok van het Topkapı-paleis. D Hij was de jongste kok van de gemeente Mengen. 2p 27 Het festival is gunstig voor de gemeente Mengen en de koks, maar ook nog voor vijf andere zaken. Schrijf drie van deze zaken op in je uitwerkbijlage. Je moet in het Turks antwoorden. 1p 28 Wie beoordeelt de gerechten van de kinderen? A de chef-kok van het festival B de regionale koksvereniging C het bestuur van de federatie D het bestuur van de gemeente Tekst 9 Burda Akademi İle Moda Siz Olun 2p 29 In de eerste alinea staan vier redenen waarom iemand geen naaicursus zou willen volgen. Schrijf drie van deze redenen op in je uitwerkbijlage. 1p 30 Wie of wat worden er bedoeld met 'gizli kalmış' in de eerste alinea? A nog niet ontdekte talenten B ondergewaardeerde modeontwerpers C veelbelovende modeontwerpers D weggestopte wensen 1p 31 Op welke manier moeten de lessen worden betaald? A met contant geld B met een acceptgiro C met een creditcard BB-0101-a-18-1-o 6 / 7 lees verder Pagina: 8

10 1p 32 Waar moet je extra op letten als je een instructievideo koopt? A dat je de video maar een beperkte tijd kunt bekijken B dat je op tijd betaalt voor de video C of je de factuur thuisgestuurd krijgt D of je een melding krijgt dat je betaald hebt Tekst 10 Düğün Fotoğraflarını Su Altında Çektirdiler 1p 33 Waarom heeft het stel Marmaris gekozen om onderwaterfoto's te maken? omdat A er in Marmaris onderwater fotografen zijn B het water in Marmaris helder is C hun eerste vakantie in Marmaris was D zij in Marmaris getrouwd zijn 1p 34 Wie begeleidde het stel onderwater? Schrijf het antwoord op in je uitwerkbijlage. Je moet in het Turks antwoorden. 1p 35 Kies bij 35 in alinea 3 het juiste antwoord uit de gegeven mogelijkheden. A ancak B meğer C örneğin D veya Tekst 11 Süper Penguen 2p 36 Je broertje houdt van het lezen van strips. Welke twee cadeautjes zitten er deze maand bij het (strip)tijdschrift 'Super Penguen'? Tekst 12 Gezi, Kültür ve Aday İzci Kampı 2p 37 Als padvinder krijg je drie hoofdtaken. Je vraagt je af waarom je deze taken moet uitvoeren. Wat zijn de twee doelen van deze hoofdtaken? Schrijf deze twee doelen op in je uitwerkbijlage. Bronvermelding Een opsomming van de in dit examen gebruikte bronnen, zoals teksten en afbeeldingen, is te vinden in het bij dit examen behorende correctievoorschrift, dat na afloop van het examen wordt gepubliceerd. einde BB-0101-a-18-1-o 7 / 7 lees verder Pagina: 9

11 Bijlage VMBO-BB 2018 tijdvak 1 Turks CSE BB Tekstboekje BB-0101-a-18-1-b Pagina: 10

12 BB-0101-a-18-1-b 2 / 22 lees verder Pagina: 11

13 Tekst 1 Otobüsten İndirildi Ümraniye'de dün akşam yaşlı bir adam orta kapıdan bindiği otobüsün sürücüsü tarafından zorla indirildi. Tartışma ve otobüsten indirilme anı kameralara yansıdı. 71 yaşındaki Şükrü Ayrık evine gitmek için Çakmak Durağı'nda otobüs bekliyordu. Kendi anlatımına göre, durakta beklerken gelen otobüsü göremedi. Otobüsün geliş yönünde güneş batmak üzereydi ve bu durum görüşünü engelledi. Otobüs ilerlediği için duraktan birkaç metre ileriye koşmak zorunda kaldı. Otobüsü durdurmak istedi. O anı, "El işareti yaptım, arabasına vurmadım. Ne yapmam lazım durdurmak için?" diye anlattı. Yaşlı adam, otobüs durunca orta kapıdan bindi. Ancak şoför, bu duruma çok sinirlendi. Otobüsü durdurup, yaşlı adamın inmesini istedi. Şükrü Ayrık bu isteğe uzun süre direndi, şoförle tartıştı. Ancak kendisine destek çıkan olmadı. Diğer yolcular da şoföre hak verip, Ayrık'ın otobüsten inmesini istedi. Yaşlı adam zorla otobüsten indirildi. Kadıköy- Batı Ataşehir hattında çalışan otobüs, yoluna devam ederken, yaşlı adam bir sonraki otobüsü beklemek zorunda kaldı. bron: objektifhaber.com BB-0101-a-18-1-b 3 / 22 lees verder Pagina: 12

14 Tekst 2 Son Yılların Gözdesi: Kuru Şampuanlar Saçları kısa sürede hacimli gösteren kuru şampuanlar bu ara oldukça popüler. Peki, kuru şampuan nasıl kullanılır? Son yıllarda en çok adından söz ettiren bakım ürünlerinden biri de kuru şampuanlar. Yağlı saç derisi ile dolaşmak istemeyenler ve saçlarının kısa zamanda hacimli görünmesini isteyenlerin tercihi kuru şampuanlar, pratik kullanımları ile de ön plana çıkıyor. Avrupa ve Amerika'da yıllardır kullanılan kuru şampuanlar, ülkemizde de sevilmeye ve yaygınlaşmaya çoktan başladı. Kuru şampuanların keşfedilme hikayesi oldukça ilginç. Köpeklerin temizliği için kullanılan kuru şampuanlar, aslında hayvan tüylerinin canlı ve sağlıklı görünmesi amacıyla üretilmiş. Daha sonra insan derisine uygun yapılan çalışmalar başarılı sonuçlar vermiş ve kuru şampuanlar piyasaya sürülmüş. Özellikle yoğun çalışanların ve iş hayatındakilerin kurtarıcısı olan kuru şampuanlar, saça beş dakika içerisinde temiz bir görünüm sağlıyor ve sönük saçlar yerine daha dolgun ve hacimli saçlara kavuşmanıza yardımcı oluyor. Kuru şampuan nasıl kullanılır? Suya gerek kalmadan temiz saçlara kavuşmayı sağlayan kuru şampuanların kullanımı da oldukça pratik. Pudralı bir yapıya sahip olan kuru şampuanlar, bu sayede saç derisindeki fazla yağı emiyor ve saça temiz bir görünüm veriyor. Uzmanlar kuru şampuan kullanımında aşırıya kaçıldığında saç derisinin sağlığını etkilediğini hatta saç rengini matlaştırdığını ifade ediyor. Ayrıca kuru şampuanların olabildiğince az kullanılması görüşündeler. Bunun nedenini şöyle açıklıyorlar, "Son zamanlarda saçlardaki yağlı görünüme hızlı bir çözüm amacıyla çok sık kullanılan kuru şampuanlar, içerdiği pudra nedeniyle saçlı deride iltihaplı sivilcelere ve derinin doğal nemini emerek de kepek sorununa neden olabilir." Kuru şampuan saç hijyeninde geçici bir çözüm olabilir ancak saçın suyla yıkanması ölü derinin ve bakterilerin temizlenmesine yardımcı oluyor. Sprey şeklinde olan bu ürünler, saç derisine cm uzaktan püskürtülüyor. Kullanımdan önce saçlarınızı taramak ve saçlarınızı tutamlara bölerek hazırlamak işinize yarayabilir. Böylece ayırdığınız saç tutamlarının dibine spreyi kolayca sıkabilirsiniz. Saç spreyini saça püskürttükten sonra saçları taramalı ve spreyin saç derisine nüfuz etmesini sağlamalısınız. BB-0101-a-18-1-b 4 / 22 lees verder Pagina: 13

15 Kuru şampuan sonrası dikkat edilecek noktalar Eğer kuru şampuanı saç derisine iyi yaymazsanız saçta beyaz lekeler halinde kalabilir. Bunu önlemek için saçlarınızı yeteri miktarda taramalı ve hava almasını sağlamalısınız. Kuru şampuan kullandıktan sonra saçınızı yıkadığınız ilk gün saç derinize masaj yaparak kuru şampuandan saçlarınızı arındırmanız önemlidir. Saçta artık kalan kuru şampuan, saçlarda kepeklenmeye neden olabilir. Pek çok kuru şampuan çeşidi piyasada olsa da saç yapınıza uygun kaliteli bir ürün kullanarak saçlarınızda oluşabilecek hasarın da önüne geçebilirsiniz. Kuru şampuanı bir hafta içerisinde üst üste bir kaç kez kullanmak saç derisini tıkayarak zarar vereceğinden dolayı haftada 1 veya 2 ile bunu sınırlamanız saç sağlığınız açısından önemlidir. bron: Hürriyet Haber BB-0101-a-18-1-b 5 / 22 lees verder Pagina: 14

16 Tekst 3 Dünyanın En Kalabalık Kahvaltı Sofrası (1) Kentteki kahvaltı merkezlerinde, yılların birikimine sahip ustalarca hazırlanan yöreye özgü farklı ürünlerle hem göze hem de mideye hitap eden Van kahvaltısı, yerli ve yabancı misafirlerin ilgi odağı olmayı sürdürüyor. (2) Bölgede yetişen bitkilerin karışımıyla yapılan 'otlu peynir', yüksek rakımlı yaylalardan elde edilen 'karakovan balı', un, tereyağı ve yumurtanın karışımıyla oluşan 'murtuğa' ve bölgeye özgü tereyağında kavrulan ve öğütülmüş buğdayla hazırlanan 'kavut' gibi birçok ürünün yer aldığı Van kahvaltısı, kentin tanıtımında önemli rol oynuyor. (3) Özel bir şekilde hazırlanması dolayısıyla damakta tat bırakan Van kahvaltısı, sunulan zengin çeşitlerle de kenti ziyaret edenlerin 10 uzun süre yerini alıyor. (4) Tarihi kentle özdeşleşen ve 2014'te gerçekleştirilen 'Dünyanın en kalabalık kahvaltı sofrası' etkinliğinde rekor kırarak Guinness Rekorlar Kitabı'na giren Van kahvaltısı, Türk Patent Enstitüsü'nden (TPE) 'Van Kahvaltısı Marka Tescil Belgesi' alarak markalaşma yolunda emin adımlarla ilerliyor. (5) Kahvaltı salonu işletmecisi Faris Gül, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Van kahvaltısının tamamen yöresel ürünlerden hazırlanmasının yanı sıra en büyük özelliğinin bölge kültürünü yansıtması olduğunu söyledi. (6) Kenti ziyaret eden yerli ve yabancı misafirlerin Van kahvaltısına yoğun ilgi gösterdiğini anlatan Gül, "Van kahvaltısında sadece yöreye ait yirmi çeşit ürün yer almaktadır. Ama kaşar peyniri gibi farklı ürünleri de katarak misafirlerimize yaklaşık otuz beş çeşit ürünle kahvaltımızı sunuyoruz.'' diye konuştu. BB-0101-a-18-1-b 6 / 22 lees verder Pagina: 15

17 (7) Müşterilerine sorduğu bilmecelerle, anlattığı fıkralarla ve verdiği hediyelerle birçok ülkede Van kahvaltısını tanıtan otuz dokuz yıllık kahvaltı salonu işletmecisi Yusuf Konak da "Van güzel, kahvaltı Van'da güzel" sloganıyla yıllardır kahvaltı kültürünü yaşatmaya çalıştıklarını anlattı. bron: aa.com.tr BB-0101-a-18-1-b 7 / 22 lees verder Pagina: 16

18 Tekst 4 Jet-lag Olmamak İçin Yapılacaklar Uzun süreli uçuşlar sonrasında yaşanan jet-lag'den arınmak birkaç gün sürer. Uzmanlara göre seyahat öncesi uyku ritminde yapılacak değişiklikler jet-lag'in etkilerini azaltmaya yardımcı oluyor. Seyahat etmeye bayılıyor oluşunuz ne yazık ki sizi jet-lag olmaktan kurtarmayacaktır. Bu sebeple seyahatinizin ilk birkaç günü, kendinizi oldukça yorgun ve halsiz hissedebilirsiniz. Bazıları içinse yolculuk sonunda evden uzakta, başka bir yatakta uykuya dalmak kolay değildir. Uyku sorunlarını azaltmak için seyahate çıkmadan, seyahat sırasında ve sonrasında uygulanabilecek birkaç yöntem var. Jet-lag farklı zaman dilimine sahip bir yere seyahat ederken ortaya çıkan ve bedenin zaman algısı nedeniyle karışıklık yaşamasına sebep olan bir durumdur. Jet-lag'in etkileri özellikle Doğu'ya seyahat edildiğinde yoğunlaşır. Sleep School'un (Uyku Okulu) kurucusu Londralı uzman Dr. Guy Meadow'un yolculuk sebebiyle oluşabilecek uyku problemleri için önerileri şu şekilde: - Jet-lag'i minimalize etmek için seyahatten 3 gün önce başlayarak, her gün 'bir gün öncesinde uyuduğunuzdan bir saat erken' uyumaya çalışın. Ve yine bir gün öncesinden 1 saat erken uyanın. Böylece yerel saatlerden kaynaklanan zaman farkını azaltmış olursunuz. Bu da jet-lag etkilerini azaltacaktır. BB-0101-a-18-1-b 8 / 22 lees verder Pagina: 17

19 - Uzun uçuşlardan önce spor yapmak uykuya dalmayı kolaylaştırır ve seyahat öncesindeki gerginlikten kurtulmaya yardımcı olur. - Uçuş sırasında saatinizi gideceğiniz yerin yerel saatine uygun hale getirmeniz, beyninizin zaman değişimine adapte olmasını kolaylaştıracaktır. - Uçuş sırasında uyuyakalmaktan kaçınmak lazım. Özellikle varış saatiniz öğlen veya akşamsa, uçuş boyunca uyanık kalmaya özen gösterin. Böylece iniş yaptığınızda yerel saat uyku saatinizle paralel olacaktır. Bu süreçte bol bol su içerek vücudunuzun nem dengesini korumaya özen gösterin. - Eğer ki iniş saati sabahsa, uçuş sürecinde uyumaya çalışarak yeni güne hazırlanın. - Uçuş sırasında uyumayı planlıyorsanız yanınıza uykuya dalmanıza yardımcı olacak göz maskesi, boyun yastığı gibi eşyalarınızı alabilirsiniz. - Gerginliği azaltmak içinse uzmanlar vücuttaki detaylara odaklanmayı tavsiye ediyor. Örneğin; "Ayak parmaklarım zeminin üzerinde", "Kalp atışlarımı hissediyorum" vb. Ayrıca, düşünmek endişeyi arttırır. Bu sebeple negatif düşünceleri memnuniyetle karşılayın ve sizden uzaklaşmalarına izin verin. bron: milliyet.com.tr BB-0101-a-18-1-b 9 / 22 lees verder Pagina: 18

20 BB-0101-a-18-1-b 10 / 22 lees verder Pagina: 19

21 Tekst 5 İlginç Bir Kasaba (1) İtalya'nın güneybatısındaki Acciaroli kasabasında yaşayan her 10 kişiden biri 100 yaşın üzerinde. Roma'daki Sapienza Üniversitesi öncülüğünde bir araştırma ekibi kasaba halkının sağlığını ve alışkanlıklarını anlamak üzere 6 ay burada yaşayarak incelemelerde bulundu. 700 kişinin yaşadığı Acciaroli kasabasında her 10 kişiden birinin 100 yaşının üzerinde olması bilim insanlarının dikkatini çekti. (2) Araştırma ekibi 80 kişiden aldığı kan örneklerinde adrenomedullin adı verilen, kan damarlarını genişleten hormonun seviyesinin 'olağanüstü seviyede' düşük olduğunu gördü. 15 hormonun 20'li ve 30'lu yaşlardaki insanlarla aynı seviyede olduğu tespit edildi. Bilim insanları bu hormonun kılcal damarlardaki kan dolaşımını düzenlediği için önemli bir koruyucu faktör haline geldiğini ifade ediyor. Öte yandan kasabada yaşayanların beslenme alışkanlıkları da dikkat çekiyor. Acciaroli halkı taze balıkları, bahçede yetiştirilen tavşan ve tavukları yiyor; yemeklerini zeytinyağıyla pişiriyor. (3) Beslenme alışkanlıklarında öne çıkan önemli diğer bir konu: Biberiye. Kasabada bolca tüketilen biberiyenin beyin fonksiyonlarını geliştirdiği ifade edilirken, bölgedeki bitki çeşitliliğinin uzun ömrün sırrı olabileceği düşünülüyor. İngiliz Telegraph gazetesine konuyla ilgili konuşan California San Diego Üniversitesi'nden Doktor Alan Maisel, "Batılı ülkelerde öne çıkan obezlik, Alzheimer ve kalp rahatsızlıklarına burada rastlamıyoruz. Aynı şekilde yaşlıların genellikle muzdarip olduğu katarakt da bölge halkında görülmüyor. ABD'de 80 yaşın üzerindeki pek çok kişide katarakt var" diyor. (4) Maisel, kasaba halkının yaşam sevincine de dikkat çekiyor: "Buradaki insanlar hayattan ve yaşamaktan keyif alıyorlar. Bunun da uzun yaşamın sırrıyla bir ilgisi olabilir. Buradaki iyi hava şartları ve yaşam sevinci hayatlarının uzun sürmesine etki ediyor olabilir." bron: cnnturk.com BB-0101-a-18-1-b 11 / 22 lees verder Pagina: 20

22 Tekst 6 Kuş Göçünün En'leri Kuş göçü bütün coşkusuyla devam ediyor. Avrupa'dan gelen leylek, kartal, şahin gibi binlerce kuş her gün gökyüzünde tepemizden uçarak kışı geçirmek için daha güneye, Afrika'ya doğru yol alıyor. Milyonlarca yıldır gerçekleşen bu muazzam yolculuğa tanıklık etmek isterseniz başınızı arada bir göğe kaldırmanız yeterli. Kuşları daha yakından görmek isterseniz de adresiniz Sarıyer tepeleri ve Çamlıca olmalı. Varsa bir dürbününüz onu da yanınıza alın, neşenize neşe katın. Şah Kartalı Roma, Bizans, Selçuklu, Osmanlı... Kanat açıklığı 210 santimin üzerine çıkabilen bu kartalı, karizması nedeniyle tarihte birçok uygarlık sembol olarak kullanmış. Yaşam alanları yok oluyor, nesli tehlikede; bu yüzden göç sırasında görülmesi en fazla heyecana neden olan türler arasında. Orta Avrupa'dan başlayarak Türkiye üzerinden göçle Çin, Hindistan ve Afrika'ya kadar on bin km'ye yakın bir yolculuk yaptığı düşünülüyor. Arıkuşu Adından da anlaşılacağı gibi en sevdiği yemek arı. Ama diğer böcekleri de büyük bir iştahla yiyor. Gökkuşağı gibi renkleri var. Kışı, böceklerin bol olduğu yerlerde geçirmek üzere Orta Avrupa'dan yola çıkar; Güney Afrika'ya kadar yolculuk yapar. Ülkemizde de mayıs ayından, göç zamanı olan ağustosa kadar birçok bölgede yaygın olarak görülebilir. BB-0101-a-18-1-b 12 / 22 lees verder Pagina: 21

23 Gökdoğan Gözleri o kadar keskin ki güvercin büyüklüğünde bir avı bir buçuk kilometreden seçebiliyor. Boyutu bir karga kadar olsa da en büyük silahı hızı. O, yaşayan bir füze. Kanatlarını kapattığı zaman saatte 380 kilometre hızla dalış yapabiliyor. Tüm gündüz yırtıcılarında olduğu gibi tek eşli! Söz konusu yuvadaki yavruları korumak olduğunda büyük-küçük dinlemeyip etrafta tehdit olarak gördüğü ne varsa kafa-göz dalabiliyor ve onun keskin pençelerinden, ne kadar büyük olursa olsun, bir kuşun kurtulması oldukça güç. Kendisi için en büyük tehdit ise tarım ilaçları. Bu öfkeli kuş, ülkemizin de hemen her yerinde yaşayıp ürüyor. Kızıl Akbaba 1975'te bir uçakla on bir bin metre yukarıda çarpışan bir akbabadan biliyoruz ki, en yüksek uçuş rekoru bu canlılarda. Ülkemizde görülen türler arasında kızıl akbabanın da en yükseğe çıkan kuş olduğu tahmin ediliyor. Tüysüz ve beyaz görünen boynu nedeniyle akbaba denince aslında aklımıza ilk gelen de onun görüntüsü. Adını, gövdesinin kızıllığından alıyor. 280 santimi bulan kanat açıklığıyla o, adeta uçan bir dinozor. Zaten bu kadar büyük kanatlara sahip olmasa 10 kiloya ulaşan ağırlığını 5000 kilometre kadar uzağa taşıyabilmesi mümkün olmazdı. Söğütbülbülü Boyu 10 santim, ağırlığı 6-10 gram. Boyuna bakmayın, Kuzey Avrupa ve Sibirya'dan yola çıkıp Afrika'ya kadar 2000 kilometre göç yolculuğu yapabiliyor. Yani, günde ortalama 100 kilometre! Bir de küçük not: "Göçü izlemeye gideyim de bülbül dinleyeyim" diyorsanız eğer, demeyin! Bülbüller sadece üreme dönemleri öter. 'Dut yemiş bülbül' terimi de dutların olgunlaşma döneminde üreme zamanlarının bittiği ve artık ötmedikleri döneme denk gelmesinden kullanılıyor. bron: hurriyet.com.tr BB-0101-a-18-1-b 13 / 22 lees verder Pagina: 22

24 BB-0101-a-18-1-b 14 / 22 lees verder Pagina: 23

25 Tekst 7 Yahoo'dan Şifre Krizine Son (1) İnternet sitelerinin sağladığı kolaylıkların yanı sıra her gün pek çok insanın yaşadığı bir kriz 'birçok farklı siteye üyelik için kullanılan farklı farklı şifreyi hatırlamak'. Bu kriz; güvenli bir şifre bulmak, yavaş çalışan web siteleriyle başa çıkmak ve hatta bazı web sitelerinin virüsleriyle savaşmak sorunlarını çoktan solladı. Şifreler kolayca unutulduğu gibi, kolayca tahmin de ediliyor. (2) Ekran başında dakikalarca 'güvenlik sorusu'nun evde beslenen hayvanın adı mı, ilk gidilen okul mu, yoksa doğum yeri mi olduğunu hatırlamak için sıkıntı yaşanırken, internet hırsızları kullanıcının en sevdiği rengi yazıverip banka hesaplarını kolayca boşaltıveriyor. (3) En azından elektronik postaya giriş için gereken ve unutulan şifre derdine son verecek bir girişim Yahoo'dan geldi. Guardian gazetesinin haberine göre, Yahoo 'e-posta şifresi gönder' uygulamasını başlatıyor. Uygulamanın temelinde 'cep telefonuna gönderilen bir mesaj' bulunuyor ve en büyük avantajı da, belli bir şifrenin ezberlenmesine gerek kalmıyor. Yahoo e-posta, böylece, güvenlik için buna benzer 'iki aşamalı doğrulama hizmeti' sunan diğer e-posta kuruluşlarınınkine benzer bir hizmet sunacak. Ama fark, belirlenmiş şifrenin girilmesini gerektiren ilk aşamanın ortadan kaldırılması. (4) Yahoo'nun yeni güvenlik sistemine göre, kullanıcı Yahoo.com hesabına girip sağ üst köşedeki isminin üzerine tıkladığında hesap sayfasına ulaşacak. Sol sütundaki 'güvenlik'e tıklayınca da karşısına çıkacak seçenekler arasında 'şifre gönder' hizmeti olacak. Bu noktada kullanıcı cep telefon numarasını yazdığında Yahoo'dan cep telefonuna mesajla dört haneli şifre gönderilecek ve bu yeni şifreyle kolaylıkla e-posta hesabına erişim mümkün olacak. (5) Yahoo tüketici platformu ürün işletme müdür yardımcısı Dylan Casey, "Bu, şifreleri ortadan kaldırmanın ilk adımı. Bu şifre krizi, bizlerin bu endüstride kendimizi, ürünlerimizi kullanan kişilerin yerine koymayı başaramamaktan kaynaklanıyor sanırım" şeklinde konuştu. Yahoo'nun uygulamaya başlattığı 'şifre gönder' hizmeti şimdilik sadece ABD'de geçerli. bron: bbc.com BB-0101-a-18-1-b 15 / 22 lees verder Pagina: 24

26 Tekst 8 Aşçılık ve Turizm Festivali (1) Bolu'nun Mengen ilçesinde bu yıl 31'incisi düzenlenen 'Uluslararası Mengen Aşçılık ve Turizm Festivali' başladı. Festival, Mengen Belediyesi ile Türkiye Aşçılar ve Pastacılar Konfederasyonu, Aşçılık Okulu Mezunlar Derneği, Mengen Aşçılar Federasyonu ve Türkiye Aşçılar Federasyonu tarafından gerçekleştirildi. Bu festivalin açılışı dolayısıyla düzenlenen törende, ilçe girişine konulan ve 15,5 metre yüksekliğiyle dünyanın en büyük aşçı heykeli olma özelliğini taşıyan 'Ustalara ve Mesleğe Saygı Anıtı'nın açılışı yapıldı. (2) Mengen Aşçılar Federasyonu Başkanı Melik Altundağ buradaki konuşmasında, "Bugün tarihi bir ana tanıklık ediyoruz. Yaptığı lezzetli ve çeşitli yemekler, Mengenli Yakup Usta'nın iyi bir aşçı olduğunun kanıtıdır. Ancak, önemli bir aşçı olması, yaptığı lezzetli yemeklerden değil, Topkapı Sarayı'nın ilk aşçısı olmasındandır. Bence bu anı tarihi yapan şey hepimizin, Topkapı Sarayı'nın ilk Türk aşçısının önünde bir arada bulunmasıdır. Bu tablo mesleğimizin geleceği için umut vericidir" dedi. (3) Ustalara ve Mesleğe Saygı Anıtı'nın aynı zamanda burada oluşan tabloya bir saygı duruşu olduğunu belirten Altundağ, "Tüm meslek örgütlerimizin dünyanın tek aşçılık bayramının oluşturduğu birlik ve beraberlik tablosu, umarız ki bütün ülkeye ve dünyaya örnek olur. Önünde bulunduğumuz anıt 15,5 metre yüksekliğinde dünyanın en büyük aşçı anıtı olup meslek onurumuz için dikilmiştir" diye konuştu. (4) Daha sonra anıt önünden festival alanına kadar bando eşliğinde kortej yürüyüşü yapıldı, saygı duruşunda bulunuldu, İstiklal Marşı okundu. Yenimahalle Belediyesi Tubil Halk Dansları Topluluğu tarafından sunulan halk oyunu gösterisinin ardından Mengen Belediye Başkanı Turhan Bulut, festivalin açılış konuşmasını yaptı. Festivalin ilçe için gurur kaynağı olduğunu belirten Bulut, "Mengen gibi küçük bir ilçede festivalin bugünlere ulaşmasına katkı veren, aramızdan ayrılan tüm üstatlarımıza, aşçılarımıza, değerli ulusal aşçı örgütlerimize teşekkür ediyoruz. Yıllardır özveriyle, Mengen adıyla ve markasıyla bütünleşen festivalimize sahip çıktılar. Sahip çıkmaya da devam ediyorlar. Bugüne kadar düzenlediğimiz festivaller ilçemize, aşçılarımıza, aşçılık sanatına, aşçılık eğitimine, turizme, sanat ve kültürümüze önemli kazanımlar sağlamıştır" dedi. BB-0101-a-18-1-b 16 / 22 lees verder Pagina: 25

27 (5) Otizmli çocuklar ile düzenlenen geçen yılki yarışma oldukça ilgi görmüştü. Bu yüzden, festival kapsamında bu kez Down Sendromlu çocuklar arasında yemek yarışması düzenlendi. Yarışmaya katılan 10 çocuk, festival alanına kurulan seyyar mutfakta kendilerine yardımcı olan profesyonel aşçılarla birlikte yemek pişirdi. Yapılan yemekler daha sonra federasyon yetkilileri tarafından tadılarak öğrencilere not verildi. Federasyon yetkilileri, yarışmaya katılan tüm çocukları ödüllendirdi. (6) Etkinlik kapsamında daha sonra 56 ilden gelen aşçılar tarafından kurulan stantlarda yapılan yöresel yemekler tadıldı. bron: haberler.com BB-0101-a-18-1-b 17 / 22 lees verder Pagina: 26

28 Tekst 9 Burda Akademi İle Moda Siz Olun Dikiş dikmek artık çok kolay! (1) Dikiş dikmeye meraklı mısınız? Ya da henüz bir düğme bile dikemiyor musunuz? Veya bu konuda yeteneğinizin olup olmadığını henüz keşfedemediniz mi? İşin kötüsü şehrinizdeki kurslara ayıracak ne zamanınız ne de ayıracak paranız var. Üstelik henüz sevip sevmeyeceğinizi de bilmiyorsunuz. Oysa belki aranızda gizli kalmış Dice Kayekler, Arzu Kaproller, Dilek Hanifler vardır, kim bilir! Kendinizi sınamak ya da çok sevdiğiniz moda konusunda uzmanlaşmak için Burda Akademi olarak sizi, size özel dikiş derslerimize davet ediyoruz! (2) Vintage, klasik, feminen, maskülen... Giyim stiliniz ne olursa olsun siz de dikiş dikebilir, yaratıcılığınızın sınırlarını zorlayabilirsiniz. Üstelik bunun için daha önce elinize iğne iplik alıp almamış olmanız fark etmez. Bundan böyle milyonlarca liraya satın alabileceğiniz ünlü modacıların elinden çıkmış haute couture bir elbiseyi evinizin rahatlığında bile dikebilirsiniz. (3) Dikiş dikmeyi öğrenmek için kurslara gitmenize, trafik çilesi çekmenize gerek yok! Ayrıca Burda Akademi ile günün her saatinde, dilediğiniz anda ders alabilir, dikiş dikmek konusunda tüm sorularınıza çözüm bulabilir, ev konforunda dilerseniz kendiniz, dilerseniz sevdikleriniz için harikalar yaratabilirsiniz. Üstelik not yok, sınav yok! İster sabah, ister öğlen, ister akşam ve hatta uyku tutmadığında gece yarısı, Burda Akademi videoları ile dikiş dikerek kendi stilinizi konuşturabilir, ev ekonominize de katkıda bulunabilirsiniz. (4) Öğrenciler, çalışan kadınlar, üretmek isteyen ev kadınları ve tabii ki erkekler... Mesleğiniz, yaşınız ne olursa olsun, sizi Burda Akademi'ye bekliyoruz. Unutmayın, dikiş dikme konusunda A'dan Z'ye bilmeniz gereken her şey Burda Akademi'de! Hemen üye olun, öğrenmek istediğiniz konuyu ya da konuları sipariş verin, izleyin, dikmeye başlayın! Alışverişe nasıl başlayacaksınız? (5) Öncelikle Burda Akademi'ye üye olmanız gerekiyor. Bunun için sol üst köşede 'Kayıt' bölümünü tıklayıp sizden istenen bilgileri eksiksiz bir şekilde doldurmanız gerekiyor. Bu işlemleri yaptığınızda artık siz de bir Burda Akademi üyesisiniz demektir. Alışverişe hemen başlayabilir, dikiş dikmeyi Burda güvencesi ile öğrenebilirsiniz. BB-0101-a-18-1-b 18 / 22 lees verder Pagina: 27

29 (6) Ödeme işleminiz kredi kartınızla, 3D Secure sistemi ile gerçekleşecek; şifre doğrulama işlemi, bu alanda girilen cep telefonu numarasına gönderilecektir. Satın aldığınız ürünleri, Burda Akademi'ye giriş yaptığınızda 'Ürünlerim' bölümünden görebilir, dilediğiniz zaman izleyebilirsiniz. Dikkat edilecek bir husus: Kampanyaya dahil olan eğitim videolarımız, geçici bir erişim süresine sahip olabilir. Yaptığınız alışverişin faturası, kayıt esnasında verdiğiniz mail adresine gönderilecektir. bron: burda.com.tr BB-0101-a-18-1-b 19 / 22 lees verder Pagina: 28

30 Tekst 10 Düğün Fotoğraflarını Su Altında Çektirdiler (1) Öğrenci değişimi kapsamında gittikleri İsveç'in Stockholm kentinde tanışan İstanbul Bilgi Üniversitesi Karşılaştırmalı Edebiyat Bölümü öğrencisi 22 yaşındaki Güney Köse ve Almanya'daki bir üniversitede biyoloji bölümünde eğitim gören 25 yaşındaki Alman Rachel Mendelin evlenmeye karar verdi. (2) İlginç bir anı olarak kalması için bu tür bir yöntem seçtiklerini vurgulayan çift, daha önce ilk tatillerini yaptıkları Marmaris'ten çok etkilendiklerini ve düğün fotoğrafları için de burayı tercih ettiklerini kaydetti. Bu yüzden yeni evlenen çift, bu mutlu anlarını su altında ölümsüzleştirmek için, nikahın hemen ardından Marmaris'e doğru yola çıktı. (3) Sabah saatlerinde Marmaris Yat Liman'ından bir dalış okulunun teknesine binerek denize açılan çift, dalış eğitmenlerinin gözetiminde tüple daldı. Uzun süre su altında kalan yeni evli çiftin düğün fotoğrafları dalış eğitmeni Engin Hınçer tarafından çekildi. Hınçer ise daha önce su altında evlilik teklifi yapılmasına şahit olduğunu 35 ilk defa su altında düğün fotoğrafı çekimi yaptığını ifade etti. bron: haberler.com BB-0101-a-18-1-b 20 / 22 lees verder Pagina: 29

31 Tekst 11 Süper Penguen Nisan sayısı Süper Penguen, Türkiye'nin ilk ve tek 'çocuk mizah dergisi' yaş çocuklara özel eğlenceli, neşeli, eğitici, öğretici ve haylaz içerikleriyle onlara yepyeni bir arkadaş. Anne babaların çocuklarına güvenle okutabileceği bir mizah dergisi. Astronomi, Teknoloji, Test ve Bulmaca sayfalarının yanı sıra, çocuklar çizim yapmayı da öğreniyor. Bobo, Karika Caps, Gizemli Çizgiler Dosyası, Robotika, Oyunlar ve daha fazlası Süper Penguen'de sizi bekliyor. Süper Penguen'de bu ay: Kuzular Kurtlara Karşı filmi oyun posteri ve etiketi hediye! Kapak Konusu: Batman Superman'e Karşı Erdil'in Çizgi Dünyası: Gergedanlar Selçuk Erdem: Antiloplar Gizemli Çizgiler Dosyası: Süper Jet Marka : Getto Yayınevi Sayfa Sayısı : 48 Yayın Evi : Getto Yayınevi Yazar : Kolektif Yurtdışına Satış : Var Stok kodu : KPENGUEN62185 bron: hepsiburada.com BB-0101-a-18-1-b 21 / 22 lees verder Pagina: 30

32 Tekst 12 Gezi, Kültür ve Aday İzci Kampı Nasrettin Güneş Lider Eğitim Gençlik ve Spor Kulübü Derneği, Aziz Mahmut Hüdayi Vakfı ve Türkiye İzcilik Federasyonu işbirliğiyle Bolu'da 'Aday İzci Kampı' düzenleniyor. Bolu/Aladağlar Tevfik Rüştü Günday kamp alanında yapılacak ve yaş arasındaki gençlerin katılabileceği izcilik kampı 24 Temmuz- 04 Eylül tarihleri arasında gerçekleştirilecek. Doğaya, Milli ve Manevi Değerlerine Saygılı Gençler Kampın, aday izcilerin kişisel, fiziksel, zihinsel gelişimine katkıda bulunmak; ülkesini seven, değer odaklı, milli ve manevi değerlerine saygılı, doğru, temiz, düzenli, zamanı yararlı ve zevkli çalışmalarla değerlendirebilecek birer vatandaş olmalarını sağlamak gibi amaçları var. Bunun yanı sıra gençlere doğa-çevre bilinci, özgüven, sorumluluk duygusu, liderlik, takım çalışması gibi becerilerin ve yeteneklerin kazandırılması hedefleniyor. Kamp süresince izci adaylarına; temel ve ileri seviyede izcilik, kişisel gelişim, hafıza teknikleri, telsiz ve haberleşme, ilkyardım, trafik, çevre ve orman, itfaiye-yangın, müzik, tiyatro, yüzme, bisiklet, binicilik, pentatlon, badminton, tırmanma duvarı, hayvan bakımı, ebru, paintball, atıcılık, oryantiring 1), okçuluk, kano, değerler eğitimi, zararlı alışkanlıklardan korunma ve kurtulma eğitimleri, hayk 2) gibi birçok konuda eğitim verilmesi ve etkinlik yapılması planlanıyor. İzcilik Ruhunun Kazandırılması Hedefleniyor İzcilik kampına katılacak aday izcilere, izciliğin doğasında yer alan yardımlaşma ve düzenli yaşama bilincini kazandırmak amacıyla; Kamp alanı içerisindeki ortak kullanım alanlarının (çadır alanları, tuvaletler, duşlar, ahır-ağıl-kümes vb. alanlar) temizlenmesi, Belli alanlarda nöbet tutulması (kapı nöbeti, gece çadır alanı nöbeti), Konakladıkları çadırların düzenli tutulması, tulumların toplanması vb. görev ve ödevlerin verilmesi hedefleniyor. İletişim için: Enes Malik Yasan İsmail Saçmalı Kayıt için: bron: gencdergisi.com noot 1 yönbul noot 2 İzcilerin bir geceyi kamp dışında geçirmelerini gerektiren faaliyetler. einde BB-0101-a-18-1-b 22 / 22 lees verder Pagina: 31

33 Uitwerkbijlage VMBO-BB tijdvak 1 Turks CSE BB Naam kandidaat Kandidaatnummer Beantwoord alle vragen in deze uitwerkbijlage. BB-0101-a-18-1-u Pagina: 32

34 Meerkeuze: omcirkel het antwoord; geef verbeteringen duidelijk aan: A B C D of A B C D of A B C D X X X Let op: beantwoord een open vraag altijd in het Nederlands, behalve als het anders is aangegeven. Als je in het Turks antwoordt, levert dat 0 punten op. B Tekst 1 1 A B C D 2 A B C D Tekst A B C 6 A B C D 7 A B C D Tekst 3 8 A B C D A B C D A B C D BB-0101-a-18-1-u 2 / 5 lees verder Pagina: 33

35 Naam kandidaat Kandidaatnummer Tekst 4 13 Omcirkel 'wel' of 'niet'. 1 wel / niet 2 wel / niet 3 wel / niet 4 wel / niet Tekst 5 14 A B C 15 A B C D 16 A B C D 17 A B C D Tekst A B C D 20 A B C D Tekst 7 21 A B C D 22 A B C D BB-0101-a-18-1-u 3 / 5 lees verder Pagina: 34

36 24 A B C D Tekst 8 25 A B C D 26 A B C D A B C D Tekst A B C D 31 A B C 32 A B C D Tekst A B C D A B C D BB-0101-a-18-1-u 4 / 5 lees verder Pagina: 35

37 Tekst Tekst VERGEET NIET DEZE UITWERKBIJLAGE IN TE LEVEREN einde BB-0101-a-18-1-u 5 / 5 lees verder Pagina: 36

38 Correctievoorschrift VMBO-BB 2018 tijdvak 1 Turks CSE BB Het correctievoorschrift bestaat uit: 1 Regels voor de beoordeling 2 Algemene regels 3 Vakspecifieke regels 4 Beoordelingsmodel 5 Aanleveren scores 6 Bronvermeldingen 1 Regels voor de beoordeling Het werk van de kandidaten wordt beoordeeld met inachtneming van de artikelen 41 en 42 van het Eindexamenbesluit VO. Voorts heeft het College voor Toetsen en Examens op grond van artikel 2 lid 2d van de Wet College voor toetsen en examens de Regeling beoordelingsnormen en bijbehorende scores centraal examen vastgesteld. Voor de beoordeling zijn de volgende aspecten van de artikelen 36, 41, 41a en 42 van het Eindexamenbesluit VO van belang: 1 De directeur doet het gemaakte werk met een exemplaar van de opgaven, de beoordelingsnormen en het proces-verbaal van het examen toekomen aan de examinator. Deze kijkt het werk na en zendt het met zijn beoordeling aan de directeur. De examinator past de beoordelingsnormen en de regels voor het toekennen van scorepunten toe die zijn gegeven door het College voor Toetsen en Examens. 2 De directeur doet de van de examinator ontvangen stukken met een exemplaar van de opgaven, de beoordelingsnormen, het proces-verbaal en de regels voor het bepalen van de score onverwijld aan de directeur van de school van de gecommitteerde toekomen. Deze stelt het ter hand aan de gecommitteerde. BB-0101-a-18-1-c 1 lees verder Pagina: 37

39 3 De gecommitteerde beoordeelt het werk zo spoedig mogelijk en past de beoordelingsnormen en de regels voor het bepalen van de score toe die zijn gegeven door het College voor Toetsen en Examens. De gecommitteerde voegt bij het gecorrigeerde werk een verklaring betreffende de verrichte correctie. Deze verklaring wordt mede ondertekend door het bevoegd gezag van de gecommitteerde. 4 De examinator en de gecommitteerde stellen in onderling overleg het behaalde aantal scorepunten voor het centraal examen vast. 5 Indien de examinator en de gecommitteerde daarbij niet tot overeenstemming komen, wordt het geschil voorgelegd aan het bevoegd gezag van de gecommitteerde. Dit bevoegd gezag kan hierover in overleg treden met het bevoegd gezag van de examinator. Indien het geschil niet kan worden beslecht, wordt hiervan melding gemaakt aan de inspectie. De inspectie kan een derde onafhankelijke corrector aanwijzen. De beoordeling van deze derde corrector komt in de plaats van de eerdere beoordelingen. 2 Algemene regels Voor de beoordeling van het examenwerk zijn de volgende bepalingen uit de regeling van het College voor Toetsen en Examens van toepassing: 1 De examinator vermeldt op een lijst de namen en/of nummers van de kandidaten, het aan iedere kandidaat voor iedere vraag toegekende aantal scorepunten en het totaal aantal scorepunten van iedere kandidaat. 2 Voor het antwoord op een vraag worden door de examinator en door de gecommitteerde scorepunten toegekend, in overeenstemming met correctievoorschrift. Scorepunten zijn de getallen 0, 1, 2,..., n, waarbij n het maximaal te behalen aantal scorepunten voor een vraag is. Andere scorepunten die geen gehele getallen zijn, of een score minder dan 0 zijn niet geoorloofd. 3 Scorepunten worden toegekend met inachtneming van de volgende regels: 3.1 indien een vraag volledig juist is beantwoord, wordt het maximaal te behalen aantal scorepunten toegekend; 3.2 indien een vraag gedeeltelijk juist is beantwoord, wordt een deel van de te behalen scorepunten toegekend in overeenstemming met het beoordelingsmodel; 3.3 indien een antwoord op een open vraag niet in het beoordelingsmodel voorkomt en dit antwoord op grond van aantoonbare, vakinhoudelijke argumenten als juist of gedeeltelijk juist aangemerkt kan worden, moeten scorepunten worden toegekend naar analogie of in de geest van het beoordelingsmodel; 3.4 indien slechts één voorbeeld, reden, uitwerking, citaat of andersoortig antwoord gevraagd wordt, wordt uitsluitend het eerstgegeven antwoord beoordeeld; 3.5 indien meer dan één voorbeeld, reden, uitwerking, citaat of andersoortig antwoord gevraagd wordt, worden uitsluitend de eerstgegeven antwoorden beoordeeld, tot maximaal het gevraagde aantal; 3.6 indien in een antwoord een gevraagde verklaring of uitleg of afleiding of berekening ontbreekt dan wel foutief is, worden 0 scorepunten toegekend tenzij in het beoordelingsmodel anders is aangegeven; BB-0101-a-18-1-c 2 lees verder Pagina: 38

40 3.7 indien in het beoordelingsmodel verschillende mogelijkheden zijn opgenomen, gescheiden door het teken /, gelden deze mogelijkheden als verschillende formuleringen van hetzelfde antwoord of onderdeel van dat antwoord; 3.8 indien in het beoordelingsmodel een gedeelte van het antwoord tussen haakjes staat, behoeft dit gedeelte niet in het antwoord van de kandidaat voor te komen; 3.9 indien een kandidaat op grond van een algemeen geldende woordbetekenis, zoals bijvoorbeeld vermeld in een woordenboek, een antwoord geeft dat vakinhoudelijk onjuist is, worden aan dat antwoord geen scorepunten toegekend, of tenminste niet de scorepunten die met de vakinhoudelijke onjuistheid gemoeid zijn. 4 Het juiste antwoord op een meerkeuzevraag is de hoofdletter die behoort bij de juiste keuzemogelijkheid. Voor een juist antwoord op een meerkeuzevraag wordt het in het beoordelingsmodel vermelde aantal scorepunten toegekend. Voor elk ander antwoord worden geen scorepunten toegekend. Indien meer dan één antwoord gegeven is, worden eveneens geen scorepunten toegekend. 5 Een fout mag in de uitwerking van een vraag maar één keer worden aangerekend, tenzij daardoor de vraag aanzienlijk vereenvoudigd wordt en/of tenzij in het beoordelingsmodel anders is vermeld. 6 Een zelfde fout in de beantwoording van verschillende vragen moet steeds opnieuw worden aangerekend, tenzij in het beoordelingsmodel anders is vermeld. 7 Indien de examinator of de gecommitteerde meent dat in een examen of in het beoordelingsmodel bij dat examen een fout of onvolkomenheid zit, beoordeelt hij het werk van de kandidaten alsof examen en beoordelingsmodel juist zijn. Hij kan de fout of onvolkomenheid mededelen aan het College voor Toetsen en Examens. Het is niet toegestaan zelfstandig af te wijken van het beoordelingsmodel. Met een eventuele fout wordt bij de definitieve normering van het examen rekening gehouden. 8 Scorepunten worden toegekend op grond van het door de kandidaat gegeven antwoord op iedere vraag. Er worden geen scorepunten vooraf gegeven. 9 Het cijfer voor het centraal examen wordt als volgt verkregen. Eerste en tweede corrector stellen de score voor iedere kandidaat vast. Deze score wordt meegedeeld aan de directeur. De directeur stelt het cijfer voor het centraal examen vast op basis van de regels voor omzetting van score naar cijfer. NB1 NB2 T.a.v. de status van het correctievoorschrift: Het College voor Toetsen en Examens heeft de correctievoorschriften bij regeling vastgesteld. Het correctievoorschrift is een zogeheten algemeen verbindend voorschrift en valt onder wet- en regelgeving die van overheidswege wordt verstrekt. De corrector mag dus niet afwijken van het correctievoorschrift. T.a.v. het verkeer tussen examinator en gecommitteerde (eerste en tweede corrector): Het aangeven van de onvolkomenheden op het werk en/of het noteren van de behaalde scores bij de vraag is toegestaan, maar niet verplicht. Evenmin is er een standaardformulier voorgeschreven voor de vermelding van de scores van de kandidaten. Het vermelden van het schoolexamencijfer is toegestaan, maar niet verplicht. Binnen de ruimte die de regelgeving biedt, kunnen scholen afzonderlijk of in gezamenlijk overleg keuzes maken. BB-0101-a-18-1-c 3 lees verder Pagina: 39

41 NB3 T.a.v. aanvullingen op het correctievoorschrift: Er zijn twee redenen voor een aanvulling op het correctievoorschrift: verduidelijking en een fout. Verduidelijking Het correctievoorschrift is vóór de afname opgesteld. Na de afname blijkt pas welke antwoorden kandidaten geven. Vragen en reacties die via het Examenloket bij de Toets- en Examenlijn binnenkomen, kunnen duidelijk maken dat het correctievoorschrift niet voldoende recht doet aan door kandidaten gegeven antwoorden. Een aanvulling op het correctievoorschrift kan dan alsnog duidelijkheid bieden. Een fout Als het College voor Toetsen en Examens vaststelt dat een centraal examen een fout bevat, kan het besluiten tot een aanvulling op het correctievoorschrift. Een aanvulling op het correctievoorschrift wordt door middel van een mailing vanuit Examenblad.nl bekendgemaakt. Een aanvulling op het correctievoorschrift wordt zo spoedig mogelijk verstuurd aan de examensecretarissen. Soms komt een onvolkomenheid pas geruime tijd na de afname aan het licht. In die gevallen vermeldt de aanvulling: Als het werk al naar de tweede corrector is gezonden, past de tweede corrector deze aanvulling op het correctievoorschrift toe. en/of Als de aanvulling niet is verwerkt in de naar Cito gezonden Wolf-scores, voert Cito dezelfde wijziging door die de correctoren op de verzamelstaat doorvoeren. Dit laatste gebeurt alleen als de aanvulling luidt dat voor een vraag alle scorepunten moeten worden toegekend. Als een onvolkomenheid op een dusdanig laat tijdstip geconstateerd wordt dat een aanvulling op het correctievoorschrift ook voor de tweede corrector te laat komt, houdt het College voor Toetsen en Examens bij de vaststelling van de N-term rekening met de onvolkomenheid. 3 Vakspecifieke regels Voor dit examen zijn de volgende vakspecifieke regels vastgesteld: 1 Open vragen dienen in het Nederlands beantwoord te worden tenzij uit de vraagstelling blijkt dat het antwoord in de vreemde taal mag of moet staan. Indien toch de vreemde taal is gebruikt, worden aan het antwoord 0 scorepunten toegekend. 2 Met taalfouten wordt in de beoordeling geen rekening gehouden. BB-0101-a-18-1-c 4 lees verder Pagina: 40

42 4 Beoordelingsmodel Vraag Antwoord Scores Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt 1 scorepunt toegekend. Tekst 1 Otobüsten İndirildi 1 C 2 B 3 maximumscore 1 Şükrü Ayrık... şoförle tartıştı. of Yaşlı adam otobüsten indirildi. Tekst 2 Son Yılların Gözdesi: Kuru Şampuanlar 4 maximumscore 1 Köpeklerin temizliği amacıyla üretilmiş. 5 A 6 B 7 C Tekst 3 Dünyanın En Kalabalık Kahvaltı Sofrası 8 B 9 maximumscore 1 murtuğa 10 B 11 maximumscore 1 (alinea) 5 12 B BB-0101-a-18-1-c 5 lees verder Pagina: 41

43 Vraag Antwoord Scores Tekst 4 Jet-lag Olmamak İçin Yapılacaklar 13 maximumscore 2 1 niet 2 wel 3 wel 4 niet indien vier antwoorden juist 2 indien drie antwoorden juist 1 indien twee of minder antwoorden juist 0 Tekst 5 İlginç Bir Kasaba 14 B 15 D 16 B 17 A Tekst 6 Kuş Göçünün En'leri 18 maximumscore 1 1 Sarıyer tepeleri 2 Çamlıca 19 C Opmerking Het scorepunt alleen toekennen wanneer beide antwoorden juist zijn. 20 D BB-0101-a-18-1-c 6 lees verder Pagina: 42

44 Vraag Antwoord Scores Tekst 7 Yahoo'dan Şifre Krizine Son 21 B 22 D 23 maximumscore 1 Yahoo'nun yeni sayfasına ulaşacak. 24 B Tekst 8 Aşçılık ve Turizm Festivali 25 D 26 C 27 maximumscore 2 Voorbeelden van juiste antwoorden zijn (drie van de volgende): aşçılık sanatı aşçılık eğitimi turizm sanat kültür 28 C indien drie antwoorden juist 2 indien twee antwoorden juist 1 indien één of minder antwoorden juist 0 Tekst 9 Burda Akademi İle Moda Siz Olun 29 maximumscore 2 drie van de volgende: tijd geld (wel of geen) interesse talent indien drie antwoorden juist 2 indien twee antwoorden juist 1 indien één of minder antwoorden juist 0 BB-0101-a-18-1-c 7 lees verder Pagina: 43

45 Vraag Antwoord Scores 30 A 31 C 32 A Tekst 10 Düğün Fotoğraflarını Su Altında Çektirdiler 33 C 34 maximumscore 1 dalış eğitmenleri/engin Hınçer 35 A Tekst 11 Süper Penguen 36 maximumscore 2 de spelposter (van de film 'Kuzular Kurtlara Karşı') 1 het etiket/de sticker (van de film 'Kuzular Kurtlara Karşı') 1 Tekst 12 Gezi, Kültür ve Aday İzci Kampı 37 maximumscore 2 De kern van het juiste antwoord is: (De bewustwording van / het verwerven van) behulpzaamheid/hulpvaardigheid 1 regelmaat/discipline in het dagelijks leven 1 BB-0101-a-18-1-c 8 lees verder Pagina: 44

46 5 Aanleveren scores Verwerk de scores van alle kandidaten per examinator in de applicatie Wolf. Accordeer deze gegevens voor Cito uiterlijk op 1 juni. Meteen aansluitend op deze datum start Cito met de analyse van de examens. Ook na 1 juni kunt u nog tot en met 12 juni gegevens voor Cito accorderen. Deze gegevens worden niet meer meegenomen in hierboven genoemde analyses, maar worden wel meegenomen bij het genereren van de groepsrapportage. Na accordering voor Cito kunt u in de webbased versie van Wolf de gegevens nog wijzigen om ze vervolgens vrij te geven voor het overleg met de externe corrector. Deze optie is relevant als u Wolf ook gebruikt voor uitwisseling van de gegevens met de externe corrector. tweede tijdvak Ook in het tweede tijdvak wordt de normering mede gebaseerd op door kandidaten behaalde scores. Wissel te zijner tijd ook voor al uw tweede-tijdvak-kandidaten de scores uit met Cito via Wolf. Dit geldt niet voor de aangewezen vakken. 6 Bronvermeldingen tekst 1 tekst 2 tekst 3 tekst 4 tekst 5 tekst 6 tekst 7 tekst 8 tekst 9 tekst 10 tekst 11 tekst 12 objektifhaber.com Hürriyet Haber aa.com.tr milliyet.com.tr cnnturk.com hurriyet.com.tr bbc.com haberler.com burda.com.tr haberler.com hepsiburada.com gencdergisi.com BB-0101-a-18-1-c 9 einde Pagina: 45

47 Examen VMBO-BB 2017 tijdvak 1 woensdag 24 mei uur Turks CSE BB Bij dit examen horen een bijlage en een uitwerkbijlage. Beantwoord alle vragen in de uitwerkbijlage. Dit examen bestaat uit 43 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 43 punten te behalen. Voor elk vraagnummer staat hoeveel punten met een goed antwoord behaald kunnen worden. BB-0101-a-17-1-o Pagina: 46

48 Let op: beantwoord een open vraag altijd in het Nederlands, behalve als het anders is aangegeven. Als je in het Turks antwoordt, levert dat 0 punten op. Tekst 1 1p 1 Hoeveel personen worden verdacht van autodiefstal? A 6 B 7 C 8 D 10 1p 2 Welk ander woord wordt voor şüpheli gebruikt in de tekst? A baskın B şaşkın C zanlı D zavallı 1p 3 Hoe hebben de naasten van de verdachte hem geholpen? door A de politie de verkeerde kant op te sturen B de verdachte in de kelder te verstoppen C de verdachte op het balkon te verstoppen D naar de politie bloempotten en stoelen te gooien Tekst 2 1p 4 Wat maakt het ja zeggen tot een gewoonte volgens de tekst? A denken dat het ja zeggen beleefd is B denken dat het ja zeggen makkelijker is C denken dat het nee zeggen mensen teleurstelt D denken dat het nee zeggen relaties beschadigt 1p 5 Hoe worden de woorden ja en nee ook wel genoemd in de tekst? A dankwoorden B magische woorden C makkelijke woorden D stopwoorden 1p 6 Wie organiseert de training? A een gezondheidscentrum B een opleidingscentrum C een tijdschrift D een website BB-0101-a-17-1-o 2 / 8 lees verder Pagina: 47

49 1p 7 Hoe lang duurt een training? A 2 uur B 3 uur C 4 uur D 16 uur 1p 8 Met de training Nee Kunnen Zeggen bereik je vier doelen. Schrijf twee van deze doelen op. Je moet in het Turks antwoorden. Tekst 3 1p 9 Waar wordt het sprookjesfestival Er was eens gehouden? bij A Akatlar Sanatçılar Parkı B Beşiktaş Belediye Binası C KidsNook Masal Akademi 1p 10 Voor de hoeveelste keer wordt het sprookjesfestival Er was eens gehouden? A voor de eerste keer B voor de tweede keer C voor de derde keer D voor de vierde keer 1p 11 Welke beroepsoefenaar gelooft in de kracht van sprookjes volgens de tekst? A de dramadocent B de regisseur C de striptekenaar D de verhalenverteller 1p 12 Hoe lang duurt het sprookjesfestival? A 2 dagen B 6 dagen C 12 dagen D 13 dagen 1p 13 In de laatste alinea staat dat er twee soorten programma s zijn. Waar vinden deze programma s plaats? Je moet in het Turks antwoorden. BB-0101-a-17-1-o 3 / 8 lees verder Pagina: 48

50 Tekst 4 1p 14 Wat is het meest geschikt als ontbijt volgens de tekst? A een gebakken ei B een gekookt ei C een sneetje bruinbrood met jam D een sneetje witbrood met jam 1p 15 Waarom is het beter 's ochtends geen vetten te eten volgens de tekst? 1p 16 Wat veroorzaakt het eten van vetten tijdens de lunch? A meer concentratie B meer energie C minder concentratie D minder energie 1p 17 Waarom wordt het eten van noten als tussendoortje aangeraden? omdat noten A eiwitten bevatten B suikers bevatten C vetzuren bevatten D vitamines bevatten 1p 18 In de tekst staat dat het eten van fruit goed is voor de conditie van de darmen. Schrijf de eerste twee en de laatste twee woorden op van de zin waarin dit staat. Tekst 5 1p 19 Wat is het doel van het Uçan Süpürge Uluslararası Kadın Filmleri Festivali? A over de ervaringen van drie generaties een discussie starten B de relaties tussen moeders en kinderen versterken C het feestelijk vieren van Moederdag D het jubileum van het festival vieren 1p 20 In welke stad speelt de film Prensesim zich af? A Ankara B İzmir C Mumbai D Parijs BB-0101-a-17-1-o 4 / 8 lees verder Pagina: 49

51 1p 21 Waarmee worden de vrouwen in de film Sahnede Üçümüz vergeleken? 1p 22 Welke film gaat over een moeder die probeert het vertrouwen van haar dochter te herwinnen? A Kuş Yemi B Orada Ol C Ziyaret Saati Tekst 6 1p 23 Wat is volgens een groep Engelse wetenschappers voorbij? A de afkoeling van de aarde B de opwarming van de aarde C de tragische natuurrampen D de vele sterfgevallen 1p 24 Waardoor zijn er in Oost-Europa veel slachtoffers gevallen? door A de kou B een hittegolf C migratie D milieuvervuiling 1p 25 Waarom is de haven van Varna gesloten volgens de tekst? Tekst 7 1p 26 Wat is het beroep van Can Yaman? A advocaat B ingenieur C model D zakenman 1p 27 Wat is volgens Can Yaman het nadeel van knap zijn? A dom gevonden worden B jaloerse vrienden C lastig worden gevallen D stoppen met studeren BB-0101-a-17-1-o 5 / 8 lees verder Pagina: 50

52 1p 28 Welke vrouwen vindt Can Yaman interessant? A vrouwen die ambitieus zijn en op wie je kunt vertrouwen B vrouwen die eerlijk zijn en met wie je kunt lachen C vrouwen die intelligent zijn en op wie je kunt rekenen D vrouwen die mooi zijn en met wie je kunt praten 1p 29 Wat is het verschil tussen Can Yaman en het karakter Yalın Aras? A Can Yaman is gezelliger en beter gekleed. B Can Yaman is succesvoller en sportiever. C Yalın Aras is gezelliger en beter gekleed. D Yalın Aras is succesvoller en sportiever. Tekst 8 1p 30 Wat is het beroep van Numan Çakır? A docent B regisseur C scenarist D student 1p 31 Wat is de titel van de film die wordt opgenomen? A Aşık Veysel B Çiçeğin Beyi C İnce Yol D Lal Gecesi E Telli Tahta 1p 32 Welk ander woord voor ozan wordt gebruikt in de tekst? A aşık B filosof C oyuncu D şair 1p 33 Numan Çakır moest tijdens de opnames de kosten van sommige benodigdheden zelf betalen. In welke alinea staat dit? A in alinea 1 B in alinea 2 C in alinea 3 D in alinea 4 BB-0101-a-17-1-o 6 / 8 lees verder Pagina: 51

53 1p 34 Wat zegt Numan Çakır over de gedichten van Aşık Veysel? A dat mensen alle gedichten van hem kennen B dat mensen zijn gedichten meer zouden moeten lezen C dat ze een samenvatting zijn van een traditie D dat ze moeilijk te begrijpen zijn door het volk 1p 35 Welke twee andere producties over Aşık Veysel heeft Numan Çakır nog meer op zijn naam staan? Tekst 9 1p 36 Waar komt de naam Karaferya vandaan? van A de windrichting karayel B een plaats in Griekenland C een plaats in Turkije D het woord kafeterya 1p 37 Wat is het beroep van één van de eigenaren van het restaurant? A architect B diëtist C fijnproever D tekenaar 1p 38 Wie spreekt dit restaurant vooral aan volgens de tekst? mensen die op zoek zijn naar A een andere sfeer B een aparte smaak C romantiek D rust 1p 39 Wat is er zo bijzonder aan de tuin van dit restaurant? Schrijf de eerste twee en de laatste twee woorden van de zin op waarin het antwoord staat. Let op: de laatste vragen van dit examen staan op de volgende pagina. BB-0101-a-17-1-o 7 / 8 lees verder Pagina: 52

54 Lees bij de volgende opgaven steeds eerst de vraag voordat je de bijbehorende tekst raadpleegt. Tekst 10 1p 40 Tijdens een excursie wil je opnames maken voor de schoolwebsite. In welke zin staat dat je eerst toestemming moet vragen? Schrijf de zin waarin dat staat op in je uitwerkbijlage. Tekst 11 1p 41 Je wilt met vrienden naar het Topkapı Museum gaan. Volgens de informatie op de site staan er twee kaartautomaten. Op welke twee plaatsen staan de kaartautomaten? Je moet in het Turks antwoorden. Tekst 12 1p 42 Je wilt je nichtje verrassen met zelfgemaakte speelklei. Zij houdt van de kleur rood. Welke vier ingrediënten kan je toevoegen om de klei rood te verven volgens de tekst? Je moet in het Turks antwoorden. Tekst 13 1p 43 Je bent geïnteresseerd in een lezing over het versterken van het immuunsysteem. Op welke datum vindt deze lezing plaats? Bronvermelding Een opsomming van de in dit examen gebruikte bronnen, zoals teksten en afbeeldingen, is te vinden in het bij dit examen behorende correctievoorschrift, dat na afloop van het examen wordt gepubliceerd. einde BB-0101-a-17-1-o 8 / 8 lees verder Pagina: 53

55 Bijlage VMBO-BB 2017 tijdvak 1 Turks CSE BB Tekstboekje BB-0101-a-17-1-b Pagina: 54

56 Tekst 1 Acemi Hırsız Adana- Alınan bilgiye göre, Adana Emniyet Müdürlüğü Asayiş Şube Müdürlüğü ne bağlı Hırsızlık Büro Amirliği ekipleri, düz kontak yöntemiyle çaldıkları otomobilleri sattıkları ileri sürülen şüphelileri tespit etti. Önce altı kişi olduğu söylendi ama sonra sayılarının sekiz olduğu tespit edildi. Adana ve Nevşehir de zanlıların kalabileceği on ayrı adrese sabaha karşı 100 kişilik ekiple eş zamanlı baskın düzenlendi. Adana Merkez Yüreğir ilçesi 19 Mayıs Mahallesi ndeki operasyonda, zanlılardan D.N. nin oturduğu üç katlı bina çembere alındı. D.N., şaşkın bir biçimde çatıdan yandaki binanın çatısına atlayarak kaçmaya çalışırken polis havaya üç el ateş etti. Zanlının yakınları da balkondan attıkları saksı ve sandalyelerle polisi oyalamak istedi. Çevrede arama yapan ekipler, içtiği sigaranın dumanını fark ederek D.N. yi saklandığı çatıda yakaladı. Zanlının saklandığı yerde yedi izmarit bulundu. D.N. ile operasyonda yakalanan yedi zanlının emniyette sorgusu sürüyor. bron: cumhuriyet.com.tr BB-0101-a-17-1-b 2 / 16 lees verder Pagina: 55

57 Tekst 2 Hayır Demeyi Nasıl Öğrenebilirsiniz? Siz de hayır demekte güçlük çekenlerden misiniz? İstemeden evet dediklerinizin ardından söylenmemek, hayatınızın kontrolünü elinize almak istiyorsanız Hayır Demeyi Öğrenme Eğitimi ne katılabilirsiniz. Hayır demek kimisi için imkansız, kimisi için de çok zordur. Hayır demenin ilişkilerini bozacağını düşünür ve karşısındakini inciteceği endişesi ile evet demeyi alışkanlık haline getirir. Çünkü birçok insan, evet demeyi ilişkileri iyileştiren anahtar gibi görür. Özellikle kadınlar, bu konuda daha hassas ve daha detaylı düşünen taraf oldukları için, çoğu kez zarar görürler ilişkilerinde. Oysa sağlıklı iletişimlerde kişinin evet veya hayır demesi, ilişkiyi hiçbir şekilde olumsuz etkilemez. Yeter ki siz bu iki sihirli kelimeyi kullanmayı bilin. hayır demenin zorluğunu yaşayanlar için yaşamlarında kalıcı değişime adım atmalarını sağlayacak bir eğitim programı hazırladı. Bu eğitimle, özellikle kadınlar hayır demenin yaşamlarına nasıl bir rahatlama getirdiğine ve ilişkilerini nasıl daha sağlıklı bir yöne dönüştüreceklerine tanık olacaklar. 16 kişinin katılabileceği eğitim, 2 gün tekrarlanacak ve 3 saat sürecek. Bu eğitim, eşit zamanlarda 4 ayrı şehirde düzenlenecek. Eğitimin içeriği Neden bu kadar zordur hayır diyebilmek? Hayır demek zorunda mıyız? Hayır demek bize neler getirir, bizden neler götürür? Hayır demek istediklerim Nasıl hayır diyebilirim? Hayır demek / evet demek: sonuçta ne yaşıyorum? Gerçekten ne istiyorum? Hayatımda nelere evet demek istiyorum? Evet demek istediklerimi gerçekleştirebilmek için... Eğitimin kazandırdıkları Hayatımızın kontrolünü elimize alabilmek, ilişkilerimizi daha özgür yaşayabilmek, kendi hedeflerimize odaklanabilmek, istemeden evet dediklerimizin ardından söylenmemek. Detaylı bilgi ve kayıt için: bilgi@kadinlararasi.com BB-0101-a-17-1-b 3 / 16 lees verder Pagina: 56

58 Tekst 3 Masal Şenliği Masal iyileştirir, masal büyütür, masal düşündürür, masal çözer! inancına sahip bu işe gönül verenler tarafından masal anlatıcılığı sanatı yeniden canlandırılıyor. Beşiktaş Belediyesi ve KidsNook Masal Akademi, Eylül tarihlerinde Akatlar Sanatçılar Parkı nda Türkiye nin ilk masal şenliği, Bir Varmış Bir Yokmuş etkinliğini gerçekleştiriyor. İki gün boyunca sürecek masal şenliği dopdolu programı ile hem çocukları hem yetişkinleri masalların büyülü dünyasına götürüyor! Katılımın ücretsiz olduğu bu özel organizasyona herkes davetli! Türkiye deki masalcıların bir araya geldiği, çocuklar için masal anlatım performanslarının sergilendiği, ebeveynlere ve öğretmenlere yönelik eğitimlerin verildiği bir masal merkezi olarak kurulmuş KidsNook Masal Akademi, Beşiktaş Belediyesi ile Türkiye de bir ilke imza atıyor! KidsNook Masal Akademi çatısı altında buluşan masalların gücüne inanmış bir masalcı, bir oyuncu, bir yazar, bir filolog, bir sosyolog ve bir iletişim uzmanından oluşan 6 kişilik ekip ve Beşiktaş Belediyesi tarafından hazırlanan Bir Varmış Bir Yokmuş Masal Şenliği, Eylül tarihlerinde Akatlar Sanatçılar Parkı nda gerçekleşiyor! Türkiye nin farklı illerinden gelen anlatıcıların ve Türkiye nin en önemli müze temsilcilerinin ağırlanacağı Türkiye nin ilk masal şenliğinde çocuklar ve yetişkinler, masalların büyülü dünyasında kaybolacaklar Bu özel organizasyon, gerek açık sahne gerekse kapalı çadır programları ile çocukları masallar dünyasında iki gün boyunca ağırlayacak. Halka açık bir organizasyon olan Bir Varmış Bir Yokmuş Masal Şenliği nde ayrıca canlı performanslar ve çocuk etkinlikleri de yer alacak. Şenlik,13 Eylül Pazar akşamı Demet Tuncer in şovuna sürpriz ünlülerin katılmasıyla son bulacak. Şenlikle ilgili detaylı bilgilere sitesinden ulaşabilirsiniz. bron: yazarkafe.hurriyet.com.tr BB-0101-a-17-1-b 4 / 16 lees verder Pagina: 57

59 Tekst 4 Doğru Beslenme İçin Altın Kurallar Düzenli beslenme hem hastalıklardan koruyor hem de kilo almayı engelliyor. Beslenme ve diyet uzmanı Gaye Başkurt, sağlıklı bir hayat isteyenlere dört öğün için dört altın kural olduğunu söylüyor. 1. Kahvaltıda yağı bırakın Güne yeterli ve dengeli beslenmeyi destekleyen, besin içeriği kuvvetli yiyeceklerle başlamak gün boyu vücudun verimini artırıyor. Geceden sabaha yaklaşık 8 saatlik açlık sonrası kahvaltıdaki besin seçimi çok önemli. Kahvaltıda yağda kızarmış, şekerli, yağlı yiyecekler gibi sindirimi zor olan gıdalar yerine sindirim sistemini yormayan az yağlı peynirler, haşlanmış yumurta, az miktarda zeytin, bol yeşillik, tam buğday ekmeği, az miktarda bal gibi besinler tercih edin. Böylelikle yağ miktarını azaltıp posayı artırarak güne başlarken sindirim sistemini zorlamamış olursunuz. 2. Öğle yemeğinde protein yiyin Günün ortasındaki öğle öğününde enerjinin çok iyi dengelenmesi gerekiyor. Yağ içeriği yüksek etlerin, kızartılarak yapılan sindirimi zor yiyeceklerin tüketilmesi gün içerisinde dikkatin dağılmasına ve performansın olumsuz etkilenmesine neden oluyor. Dolayısıyla gün ortasındaki bu öğün; hem günlük enerjinin yüzde ını karşılayabilmeli hem de sindirim sistemini yormamalı. Protein içeriği yüksek gıdaların öğle öğününde, posa içeriği yüksek sebze yemeklerinin akşam öğününde tercih edilmesi sindirim sistemini zorlamaz. 3. Akşam yoğurt ve bulgur pilavı tüketin Çalışma hayatıyla birlikte bazen geç saatlere sarkan akşam yemeğinde sindirimi son derece kolay yemeklerin tüketilmesi metabolizmayı yormaz. Etli veya zeytinyağlı sebze yemeğinin yanında yoğurt, az miktarda kepekli makarna veya bulgur pilavı tercih edebilirsiniz. 4. Ara öğünde çiğ badem atıştırın Ara öğünlerde meyvenin yanı sıra ceviz, çiğ badem, çiğ fındık gibi yağlı çerezleri az miktarda tercih edin. Bu çerezler yapılarında bulunan omega- 3 yağ asidi sayesinde mideyi diğer besinlere göre daha geç terk ediyor. Dolayısıyla da iki öğün arasında kan şekerinin daha dengeli ayarlanmasını sağlıyor. Aynı zamanda ara öğünde meyve tüketilmesi, günlük posa gereksinimini karşılayacağı için bağırsak sağlığını koruyor. Günlük en az 5 porsiyon meyvenin 2 veya 3 ara öğün şeklinde tüketilmesi gerekiyor. bron: Cumhuriyet Gazetesi BB-0101-a-17-1-b 5 / 16 lees verder Pagina: 58

60 Tekst 5 Annenize Film Armağan Edin 15. Uçan Süpürge Uluslararası Kadın Filmleri Festivali bu yıl da Anneler Günü nü içine alıyor; Mayıs tarihleri arasında Ankara da yapılacak festival, anne-çocuk ilişkilerini ve üç kuşak kadının birbirine aktardıkları deneyimleri filmlerle tartışmaya açmayı hedefliyor. Festivalin en iddialı filmlerinden Prensesim (My Little Princess), Fransa sinemasının gözbebeği Isabelle Huppert in başrolde oynadığı kışkırtıcı ve çok tartışılacak bir yapım. Huppert e Hindistan da Mumbai Film Festivali nde en iyi kadın oyuncu ödülü getiren film, yönetmen Eva Ionesco nun kendi yaşamından izler taşıyor ve 1970 lerin Paris inde geçiyor. Anne sevgisi arayan bir kız çocuk ile, ondan bir arzu nesnesi yaratmak pahasına kızının fotoğraflarını çeken bir annenin öyküsü bu. Yönetmen Ionesco nun annesi de o yıllarda kızının fotoğraflarıyla Paris in sanat çevrelerini sarsmıştı. Bu fotoğrafların bir kısmı İzmir deki bir sergide de sanatseverlere sunuldu. Festivalde çok ilginç ve düşündürücü bir film daha var: İsveçli yönetmen Tova Mozard ın Sahnede Üçümüz (The Big Scene) adlı filmi. Bir zamanlar Bergman ın idaresindeki Stockholm Kraliyet Tiyatrosu sahnesinde bir kadın, annesi ve anneannesiyle birlikte ilişkilerini sorguluyor. Bu üç kuşak kadın adeta bir çocuğun aşırı sevgiyle yıprattığı Viktorya Dönemi ne ait oyuncak bebek koleksiyonunu andırıyor. Anneanne, anne ve kız çocuk üçgenine İsrail den bakan başarılı sinemacı Maya Dreifuss, Ziyaret Saati (Visiting Hours) adlı filmiyle üç kuşak kadını bir yüzleşme hikayesinde bir araya getiriyor. Festivalin Üç Kuşak başlıklı bölümünde gösterilecek bir diğer film, Rusya dan genç kuşağın başarılı temsilcilerinden Aleksandra Strelyanaya nın Kuş Yemi (Bread for Bird) adlı filmi. Kuş Yemi, deneyimleri birbirinden tamamen farklı olan nesiller arasındaki diyaloğa tanıklık ediyor. Bölümün son filmi ise İspanya dan. Silvia Gonzales Laa nın Orada Ol (Be There) adlı filmi, kızının güvenini yeniden kazanmak isteyen bir annenin öyküsünü anlatıyor. bron: BİA Haber Merkezi BB-0101-a-17-1-b 6 / 16 lees verder Pagina: 59

61 Tekst 6 Mini Buzul Çağı Geliyor Dünya gündeminin değişmez maddelerinden biri olan küresel ısınma, bir grup İngiliz bilim insanına göre bitti. Yapılan son araştırmaya göre, küresel ısınmanın yerini artık mini buzul çağı alıyor. Soğuk hava dalgasının adı Almanya ve Doğu Avrupa da Cooper diye anılıyor. 30 bin ayrı meteoroloji ölçüm istasyonundan gelen verilere dayanarak gerçekleştirilen çalışmada, dünyada hava sıcaklıklarının yükselmesinin, 1997 yılında durduğu bulgusuna ulaşıldı. Dahası, önümüzdeki 15 yılın, Güneş faaliyeti nedeniyle daha da soğuk geçmesi bekleniyor. 25. Döngü denilen bu süreçte sıcaklıklar 2022 de dibe vuracak. Öyle ki, 1790 ile 1830 yılları arasında Avrupa Kıtası nda ortalama sıcaklıkları 2 dereceye kadar düşüren soğuklara ulaşılması, hatta bunun da ötesine geçilmesi, olası senaryolar arasında sayılıyor. Türkiye gibi Avrupa nın doğusunu da etkisi altına alan dondurucu soğuklar can almaya devam ediyor. Yer yer sıfırın altında 20 dereceye kadar düşen sıcaklıklar nedeniyle yalnızca Ukrayna da, 3 gün içinde 18 kişinin donduğu açıklandı. Ülkede yaklaşık 500 kişi, vücut ısıları düştüğü ya da soğuk yanığına maruz kaldığı gerekçesiyle tedavi altına alındı. Sıcaklıkların eksi 26 ya kadar gerilediği Polonya da ise çoğu evsiz ya da yaşlı, en az 10 kişi hayatını kaybetti. Soğuk hava koşulları nedeniyle Sırbistan da 3 kişi hayatını kaybetti, 2 kişi kayıp. Bulgaristan da 5 kişi dondu. Şiddetli rüzgârlar nedeniyle Varna Limanı kapatıldı. bron: hurriyet.com.tr BB-0101-a-17-1-b 7 / 16 lees verder Pagina: 60

62 Tekst 7 Can Yaman Tuttuğunu Koparır İnadına Aşk ta Yalın Aras bir gülümsüyor, bütün genç kızlar ekran başına kitleniyor. Sevilen dizinin yakışıklı oyuncusu Can Yaman ın aşk hakkındaki sırlarını öğrenemedik ama en iyi yaptığı yemeğin yaprak sarması olduğu ve annesinin ona Oğluşum diye hitap ettiği artık sır değil. Avukatlıktan oyunculuğa geçiş hikayesi ve bilinmeyenleriyle buyurun Can Yaman röportajımıza Rol aldığınız ilk dizi Gönül İşleri ydi. Sizi orada Bedir karakterinde izledik, sevdik. Aslında mesleğiniz bambaşka. Hikayenizi sizden dinleyelim mi? Üniversiteye giderken, neden hukuk okuyorsun, oyuncu ol diyenler vardı. Avukatlık yaparken de, neden avukatlık yapıyorsun, oyuncu ol diyenler çoğaldı. Avukat olduktan sonra oyuncu da oldum; hikayem bu. Ceza avukatlığı daha çok ilginizi çekiyormuş diye duydum, öyle mi? Evet, ceza avukatlığında başka insanların hikayesini de öğreniyorsunuz, sanırım ilgimi çeken bu. Hukuk Büromuz Var, Bekleriz Hem oyuncu hem avukat olarak çalışamaz mıydınız? Avukatlığı bırakmadım, prosedür gereği duruşmalara ara verdim. Çok sevdiğim iki arkadaşımla Kartal da hukuk büromuz var, bekleriz (gülüyor). İyi eğitimli ve akıllı bir genç, üstelik basketbolcu Avukatlık yaparken birden dizi oyuncusu olmaya karar veriyor. Peki, nasıl karar veriyor? Oyunculuğa geçişiniz nasıl oldu? Hikayemde anlattığım gibi, beni sevenlerin isteğiydi oyunculuk yapmam. Yeniliklere açık biri olduğum için karar vermem zor olmadı. Oyunculuk yapmak avukatlık yapmaktan daha keyifli geldi. İlker Bilgi ve Cüneyt Sayıl ile tanıştıktan bir süre sonra kendimi Gönül İşleri dizisinde buldum. Oyunculuk eğitiminiz olmamasına karşın ilk rolünüzle sivrildiniz. Oyunculuğunuz muydu yoksa yakışıklılığınız mıydı sizi ünlü yapan? Konservatuvar eğitimim olmasa da oyuncu koçum Cüneyt Sayıl dan sıkı bir eğitim aldım. Yakışıklı olan herkes istese de oyuncu olamadığına göre, doğru kişiden ders aldım ve işe yaradı diyelim. Yakışıklı Olmanın Avantajları Saymakla Bitmez Yakışıklı olmak kötü bir şey mi peki? Avantajları neler? Dezavantajları neler? Yakışıklı veya güzel olmak kötü olabilir mi? Tek dezavantajı bunu çok genç yaşta fark edip eğitimden uzaklaşmak olabilir. Avantajları saymakla bitmez (gülüyor)! BB-0101-a-17-1-b 8 / 16 lees verder Pagina: 61

63 Diyelim sizi hiç kimsenin tanımadığı bir yerdesiniz, kendinizi tanıtmanız gerekiyor. Kendinizi nasıl tanıtırsınız? O bir yer in neresi olduğuna bağlı. Mesleğimi söylemem gerekirse o yer de kendimi avukat olarak tanıtırım. Hiç Gerçekten Aşık Olmadım Kadınlarda sizi en çok hangi özellikler çeker? Hem görüntüsünden, hem de sohbetinden keyif aldığım biri olmalı. Çok şey mi istedim acaba (gülüyor)? Dizinin adı İnadına Aşk. Hayatınızda aşkın yeri nedir? Otuzlu yaşlara geldiğinde otuz kez aşık olmuş kişiler gördüğüm için, aşkın ne olduğundan emin değilim artık. İlk aşkınızı anlatır mısınız? (Gülüyor) Şimdi düşünüyorum da gülümsüyorum, çocuktum ve çok komikti. Son aşkınız hakkında tüyo istesek? Son aşkımda da çocuktum ve komikti işte. Gerçekten aşık olmadım sanırım. Şu anda İnadına Aşk dizisinde Yalın Aras karakterini canlandırıyorsunuz. Yalın kimdir, ne yapar, ne yer, ne içer, ne sever, ne sevmez? Yalın, iş hayatında çok başarılı, çalışkan, spor yapan, doğa tutkunu, gösterişten hoşlanmayan, insanların nasıl göründüğünden çok, nasıl biri olduğuyla ilgilenen iyi biri Yalın la Can arasında benzerlik var mı? Neler? Ayrıştığınız yönler neler? Can, Yalın dan daha eğlenceli ve daha şık giyinen biri Bunun dışında, Yalın bana neredeyse tıpatıp benziyor. Başka biri olsaydınız arkadaş olarak Yalın ı mı Can ı mı tercih ederdiniz? Daha renkli olduğu için Can ı tercih ederdim. Yalın, romantizme inanmayan, kadınların erkeklerden daha başarılı veya daha zeki olabileceğine inanmayan biri Rolünüzden bağımsız olarak bu konuda sizin fikriniz nedir? Kadınların da erkeklerin de daha başarılı olduğu konular var. Zekanın cinsiyetle ilgisi olduğunu düşünmüyorum. Ama özellikle, canım Türkiyem deki sevgili kadınlarımıza naçizane tavsiyem, iş ya da özel hayatlarında daha başarılı olmak istiyorlarsa M lerle daha az ilgilenmeleri gerek. M ler de nedir? (Gülüyor) Magazin, moda, makyaj, marka, mekan, medyum Çok kafa patlatıyorlar bunlara çooookkkkk bron: hayat.sozcu.com.tr BB-0101-a-17-1-b 9 / 16 lees verder Pagina: 62

64 Tekst 8 Kameralar Aşık Veysel için Motor! dedi 1 Karabük Üniversitesi Edebiyat Fakültesi dördüncü sınıf öğrencisi Numan Çakır, büyük hayranlık duyduğu halk ozanı Aşık Veysel Şatıroğlu nun hayatını anlatan film çekiyor. Çakır, çekimine iki ay önce başladığı Telli Tahta isimli filmin hem senaryosunu yazdı hem de yönetmenliğini üstlendi. Karabük, Ovacık taki Sülük köyünde süren çekimlerin Ekim de tamamlanması planlanıyor. Filmde, Lal Gecesi filminde başrolde oynayan Dilan Ezgi Aksüt ozanın ikinci eşi Gülizar ı, üniversite öğrencisi Emre Özbey de Aşık Veysel Şatıroğlu nu canlandırıyor. 2 Üniversite bünyesindeki 3 Nisan TV den ekipman desteği aldıklarını belirten Çakır, şunları anlattı: Geçen yıl Aşık Veysel in bir günlük hayatını anlatan kısa film çektik. Sonrasında ozanın hayatını anlatan filmi de çekebileceğimizi düşündüm. Edebi altyapısı olan bir film senaryosu yazdım. Çektiğimiz film, ozanın aşık olma serüvenini anlatıyor. Eşi Esma kendisini terk ettikten sonra boşluğa düşen Aşık Veysel in daha sonra evleneceği Gülizar ile tanışma sürecini işliyoruz. 10 kişilik oyuncu kadromuz var. Bu filmi, ozanı yeni nesle daha iyi anlatabilmek için çekiyoruz. Çekimlerde bazen zorlandık. Çoğu zaman ihtiyaçları cebimizden karşıladık. İmkansızlıklar içerisinde bir şeyleri başarmak bizim için anlamlı. 3 Aşık Veysel, halk edebiyatının son temsilcisi. İlk eşi Esma tarafından terk edildikten sonra Aşık Veysel, kimseyle görüşmüyor. Bir süre sonra köyünü terk ediyor. Aşık Veysel i toplumumuz Kara Toprak ve Uzun İnce Bir Yoldayım gibi şiirleriyle tanıyor. Aslında ozan çok büyük bir düşünce adamıdır. Şiirlerinde verdiği mesajlar çok değerli. Aşığın eserlerini okuduğunuz zaman, felsefi düşünceleri bilmemesine rağmen, bunları içinde özümsediğini ve düşünce potasında erittiğini görebilirsiniz. Aşık Veysel in şiirleri bin yıllık geleneğin bir özeti. Aşık Veysel daha fazla okunursa toplumda barışın ve eşitliğin daha fazla hakim olacağını düşünüyorum. 4 Çakır, daha önce de Aşık Veysel Şatıroğlu nun bir günlük hayatını anlatan Çiçeğin Beyi adlı kısa filmi çekmiş ve Aşık Veysel Müzikali ni düzenlemişti. bron: hurriyetkampus.com BB-0101-a-17-1-b 10 / 16 lees verder Pagina: 63

65 Tekst 9 Ayın Mekanı Karaferya Ege ve dünya mutfaklarından seçilen en özel lezzetleriyle birlikte Akdeniz in eşsiz damak tadını bir araya getiriyor Karaferya Gurme Restaurant. Alaçatı daki mekanıyla tatilcilere birinci sınıf bir servis garanti ediyor. Yunanistan da Türklerin yaşadığı, bilinen bir Türk kasabası olan Karaferya nın adını taşıyan restoran, Selanik esintileri ile güzel bahçesinde misafirlerini eşsiz bir lezzet yolculuğuna çıkarıyor. Son yıllarda Türkiye nin gözde tatil yerlerinden olan Alaçatı da farklı konsepti ve menüsüyle hizmet veren Karaferya Gurme Restaurant ı, Yeditepe Üniversitesi Gastronomi bölümünden mezun Mert Yoncacılar ile ağabeyi mimar Hüseyin Yoncacılar işletiyor. Damak tadına önem veren ve farklı lezzetler arayanların karşısına yepyeni sunumlarla çıkan Karaferya nın menüsünde sabah kahvaltısı, mezeler, antipasti, et yemekleri ve tatlılar yer alıyor. Eklemeden geçmeyelim, duru ve romantik bahçesi ise Türkiye deki en iyi on bahçe arasında. Hafta sonları canlı müzik de yapılan mekan, yaz tatili için Çeşme ye gelen tüm misafirler için iyi bir alternatif bron: izmirlife.com.tr BB-0101-a-17-1-b 11 / 16 lees verder Pagina: 64

66 Lees bij de volgende teksten steeds eerst de vraag voordat je de tekst zelf raadpleegt. Tekst 10 Zeytinburnu Tıbbi Bitkiler Bahçesi Bahçemiz her gün 17:00 ye kadar açıktır. Ziyaret ücretsizdir. Okullar-gruplar, rehber eşliğinde gezmek için mesaj formunu doldurarak veya telefonla başvurmalıdır. Çekim için önceden izin alınması gereklidir. Ziyaret izlenimleri aynı formla iletilebilir. Ziyaret sırasında dikkat edilmesi gerekli noktalar: anne-baba ve öğretmenlerin küçük çocukları yanlarından ayırmaması, topraklara basılmaması, bitkilerin koparılmaması, sigara içilmemesi, çöplerin çöp kutularına atılması. tel: faks: Merkezefendi Yeniçiftlik yolu 1 Zeytinburnu İstanbul bron: ztbb.org/ziyaret/yol-haritasi BB-0101-a-17-1-b 12 / 16 lees verder Pagina: 65

67 Tekst 11 Ziyaret Bilgileri Müze Etkinlikler ve Sergiler İletişim Ücretler Online Bilet Topkapı Sarayı Müzesi ne ve Harem Bölümü ne internet üzerinden bilet alabilmek için adresine gidebilirsiniz. Online bilet ile ilgili tüm sorularınızın cevaplarını bu linkte bulabilirsiniz. Müze Giriş Bileti: 30 Türk Lirası Harem Bölümü hariç olmak üzere Topkapı Sarayı Müzesi ne giriş bileti 30 Türk Lirası dır. Müze bilet satışlarında grup indirimi uygulanmamaktadır. Harem ve Zülüflü Baltacılar Koğuşu Giriş Bileti: 15 Türk Lirası Müze ile birlikte Harem ve Zülüflü Baltacılar Koğuşu Bölümleri ni de gezebilmek için Harem ve Zülüflü Baltacılar Koğuşu giriş bileti, müze giriş biletinden ayrı olarak 15 Türk Lirası dır. Müze Kart, Harem Bölümü nde geçerli değildir. Harem bilet satışlarında grup indirimi uygulanmamaktadır. Aya İrini Giriş Bileti: 20 Türk Lirası Müze Kart, Aya İrini de geçerli değildir. Aya İrini de grup indirimi uygulanmamaktadır. Aya İrini ziyareti için alınan bilet, Topkapı Sarayı Müzesi ve Harem bölümü girişi için geçerli değildir. Bilet Matik Müze gişeleri önünde ve Hürrem Sultan Hamamı karşısında yer alan bilet matiklerden de biletlerinizi temin edebilirsiniz. Müze Kart ve Museum Pass Müze Kart ve Museum Pass çeşitleri hakkında bilgi almak ve kart başvurusunda bulunmak için adresine gidebilirsiniz. bron: topkapisarayi.gov.tr/tr/ziyaret-bilgileri BB-0101-a-17-1-b 13 / 16 lees verder Pagina: 66

68 Tekst 12 Evde Oyun Hamuru Nasıl Yapılır? Çocukların yaratıcılıklarını, zihinsel gelişimlerini ve hayal güçlerini geliştiren rengarenk oyun hamurlarını onlarla birlikte evde yapmaya ne dersiniz? Aslında evde iki şekilde oyun hamuru yapabilirsiniz. Bunlardan birincisi hamuru pişirerek ikincisi ise hamur pişirilmeden yapılıyor. Pişirilerek yapılan oyun hamuru daha kolay şekil almadığı halde, pişirilmeden yapılan hamurun yapımı daha pratiktir ve sabırsız çocuklarımızı bekletmek zorunda kalmadan, 2-3 dakika içinde hazırlayabiliriz. Tercih sizin. 1. tarif (pişirmeden) 3 su bardağı un 1 su bardağı su 2 çorba kaşığı sıvı yağ ¼ su bardağı tuz Hamuru renklendirmek için gıda boyası yerine sebze ve meyvelerden yararlanabilirsiniz. Sarı renk için zerdaçal, kırmızı ve tonları için pancar suyu, ahududu, böğürtlen veya vişne suyu, yeşil için ıspanak suyu, kahverengi için kahve kullanabilirsiniz. Hazırlanışı: Gıda boyası haricindeki tüm malzemeleri karıştırın. Hazırladığınız hamuru küçük parçalara ayırın. Her parçaya farklı renkte gıda boyası ekleyerek hamurları tekrar yoğurarak renklendirin. Gıda boyalarını karıştırarak farklı renkler de elde edebilirsiniz. 2. tarif (pişirilerek) 1 su bardağı un 1 su bardağı su Yarım su bardağı tuz 2 çorba kaşığı sıvı yağ 2 çorba kaşığı tartar kremi (Aktarlardan bulabilirsiniz ya da onun yerine elma sirkesi de kullanılabilir.) gıda boyası ya da parmak boyası Hazırlanışı: Önce unu ve tuzu karıştırın.tartar kremi ya da elma sirkesini su ile birlikte ekleyin. Hazırladığınız hamuru kaç renk hazırlayacaksanız o kadar parçaya bölün. Gıda boyalarını sıvı yağ ile birlikte hamurlara ilave edin ve kısık ateşte ezerek pişirmeye başlayın. Hamur ortada toplanarak tavadan ayrılınca artık ateşten alabilir ve soğumaya bırakabilirsiniz. bron: birdunyabilgi.org BB-0101-a-17-1-b 14 / 16 lees verder Pagina: 67

69 Tekst 13 Geleneksel Tıp Festivali 16 Mayıs 17:30 Mesir Macunu Dağıtımı 17 Mayıs 13:00, 15:00, 17:00 Çocuk Programı: Çocuklarla Spor / Selda Narlı 13:30 Tıbbi Bitkilerle Tablo Yapımı Atölyesi / Funda Cihansevdi 15:30 Geleneksel Türk Kahvesi Atölyesi / Tuğçe Ağba 17:00 Çocuklar Sokakta Solmasın Hayat Vakfı / Tuba Gavaz 18 Mayıs 13:00, 15:00, 17:00 Çocuk Programı: Bez Oyuncağım / Atölye Limon 13:30 Bitki Parçalı Sabunlar Atölyesi / Emine Uluer 15:30 Doğal Temizlik Atölyesi / Gül Usta 17:00 Dolaşım Sistemi İçin Kullanılabilecek Bitkiler / Fatma Henden 19 Mayıs 13:00, 15:00, 17:00 Çocuk Programı: Tiyatro Benim Masalım / Neslihan Mugul 13:30 Bal ve Yapay Bal Atölyesi / Sevil Gülsoy 15:30 Yetişkinlere Ahşap Oyuncaklar Atölyesi / Şule Şenol 17:00 Mizaçlar / Hayrettin Akay 20 Mayıs 13:00, 15:00, 17:00 Çocuk Programı: Defter Yapımı / Atölye Limon 13:30 Bitkisel Gıda Takviyeleri İle Doğal Yaşam Atölyesi / Seda Küçükdağ 15:30 Fitokozmetik Atölyesi / Seda Sakacı 17:00 Bitkilerle Tedavide Dikkat Edilmesi Gerekenler / Gülaçti Topçu - Ali İhsan Taşçı - Murat Kartal 21 Mayıs 13:00, 15:00, 17:00 Çocuk Programı: Marakas Atölyesi / Atölye Limon 13:30 Otlardan Soslar Atölyesi / Tuncay Demir 15:30 Çanta Yapımı Atölyesi / Atölye Limon 17:00 Odun Dışı Orman Ürünleri / Metin Kalyoncu 22 Mayıs 13:00, 15:00, 17:00 Çocuk Programı: Seramik Atölyesi / Atölye Limon 13:30 Yenilebilir Çiçekler / Merve Zengin Tınmaz 15:30 Hardaliye / Hatice Kunt 17:00 İlkyardım Masajı / Ayla Örsan BB-0101-a-17-1-b 15 / 16 lees verder Pagina: 68

70 23 Mayıs 13:00, 15:00, 17:00 Çocuk Programı: Mozaik Atölyesi / Atölye Limon 13:30 Koku Karışımları / Gamze Güleç 15:30 Balkon Bahçeciliği / Hasan Altın 17:00 İbn-i Sina da Ahlat-ı Erbaa Ve Tıbbi Bitkilerin Kullanılması / Erkan Tanalel 24 Mayıs 09:00-17:30 Sağlık Tarihi Ve Müzeciliği Sempozyumu (Yenikapı Mevlevihanesi) 13:00, 15:00, 17:00 Çocuk Programı: Oryantrik / Elif İlhan 13:30 Detoks İçecekleri / Mergube Kaşgarlı 15:30 Perküsyon Atölyesi / Burcu Özçoban 17:00 Bağışıklık Sistemi İçin Doğal Güçlendiriciler / Gülder Özkan Not: Çocuk programları ve atölye çalışmaları 20 kişi ile sınırlıdır. Lütfen çalışma günü 08:30 da kayıt yaptırınız ( ). bron: ztbb.org einde BB-0101-a-17-1-b 16 / 16 lees verder Pagina: 69

71 Uitwerkbijlage VMBO-BB 2017 tijdvak 1 Turks CSE BB Naam kandidaat Kandidaatnummer Beantwoord alle vragen in deze uitwerkbijlage. BB-0101-a-17-1-u Pagina: 70

72 Meerkeuze: omcirkel het antwoord; geef verbeteringen duidelijk aan: A B C D of A B C D of A B C D X X X Let op: beantwoord een open vraag altijd in het Nederlands, behalve als het anders is aangegeven. Als je in het Turks antwoordt, levert dat 0 punten op. B Tekst 1 1 A B C D 2 A B C D 3 A B C D Tekst 2 4 A B C D 5 A B C D 6 A B C D 7 A B C D Tekst 3 9 A B C 10 A B C D 11 A B C D 12 A B C D BB-0101-a-17-1-u 2 / 5 lees verder Pagina: 71

73 Tekst 4 14 A B C D A B C D 17 A B C D Tekst 5 19 A B C D 20 A B C D A B C Tekst 6 23 A B C D 24 A B C D Tekst 7 26 A B C D 27 A B C D 28 A B C D BB-0101-a-17-1-u 3 / 5 lees verder Pagina: 72

74 29 A B C D Tekst 8 30 A B C D 31 A B C D E 32 A B C D 33 A B C D 34 A B C D Tekst 9 36 A B C D 37 A B C D 38 A B C D Tekst Tekst BB-0101-a-17-1-u 4 / 5 lees verder Pagina: 73

75 Tekst Tekst VERGEET NIET DEZE UITWERKBIJLAGE IN TE LEVEREN einde BB-0101-a-17-1-u 5 / 5 lees verder Pagina: 74

76 Correctievoorschrift VMBO-BB 2017 tijdvak 1 Turks CSE BB Het correctievoorschrift bestaat uit: 1 Regels voor de beoordeling 2 Algemene regels 3 Vakspecifieke regels 4 Beoordelingsmodel 5 Aanleveren scores 6 Bronvermeldingen 1 Regels voor de beoordeling Het werk van de kandidaten wordt beoordeeld met inachtneming van de artikelen 41 en 42 van het Eindexamenbesluit VO. Voorts heeft het College voor Toetsen en Examens op grond van artikel 2 lid 2d van de Wet College voor toetsen en examens de Regeling beoordelingsnormen en bijbehorende scores centraal examen vastgesteld. Voor de beoordeling zijn de volgende aspecten van de artikelen 36, 41, 41a en 42 van het Eindexamenbesluit VO van belang: 1 De directeur doet het gemaakte werk met een exemplaar van de opgaven, de beoordelingsnormen en het proces-verbaal van het examen toekomen aan de examinator. Deze kijkt het werk na en zendt het met zijn beoordeling aan de directeur. De examinator past de beoordelingsnormen en de regels voor het toekennen van scorepunten toe die zijn gegeven door het College voor Toetsen en Examens. 2 De directeur doet de van de examinator ontvangen stukken met een exemplaar van de opgaven, de beoordelingsnormen, het proces-verbaal en de regels voor het bepalen van de score onverwijld aan de directeur van de school van de gecommitteerde toekomen. Deze stelt het ter hand aan de gecommitteerde. BB-0101-a-17-1-c 1 lees verder Pagina: 75

77 3 De gecommitteerde beoordeelt het werk zo spoedig mogelijk en past de beoordelingsnormen en de regels voor het bepalen van de score toe die zijn gegeven door het College voor Toetsen en Examens. De gecommitteerde voegt bij het gecorrigeerde werk een verklaring betreffende de verrichte correctie. Deze verklaring wordt mede ondertekend door het bevoegd gezag van de gecommitteerde. 4 De examinator en de gecommitteerde stellen in onderling overleg het behaalde aantal scorepunten voor het centraal examen vast. 5 Indien de examinator en de gecommitteerde daarbij niet tot overeenstemming komen, wordt het geschil voorgelegd aan het bevoegd gezag van de gecommitteerde. Dit bevoegd gezag kan hierover in overleg treden met het bevoegd gezag van de examinator. Indien het geschil niet kan worden beslecht, wordt hiervan melding gemaakt aan de inspectie. De inspectie kan een derde onafhankelijke corrector aanwijzen. De beoordeling van deze derde corrector komt in de plaats van de eerdere beoordelingen. 2 Algemene regels Voor de beoordeling van het examenwerk zijn de volgende bepalingen uit de regeling van het College voor Toetsen en Examens van toepassing: 1 De examinator vermeldt op een lijst de namen en/of nummers van de kandidaten, het aan iedere kandidaat voor iedere vraag toegekende aantal scorepunten en het totaal aantal scorepunten van iedere kandidaat. 2 Voor het antwoord op een vraag worden door de examinator en door de gecommitteerde scorepunten toegekend, in overeenstemming met het bij de toets behorende correctievoorschrift. Scorepunten zijn de getallen 0, 1, 2,..., n, waarbij n het maximaal te behalen aantal scorepunten voor een vraag is. Andere scorepunten die geen gehele getallen zijn, of een score minder dan 0 zijn niet geoorloofd. 3 Scorepunten worden toegekend met inachtneming van de volgende regels: 3.1 indien een vraag volledig juist is beantwoord, wordt het maximaal te behalen aantal scorepunten toegekend; 3.2 indien een vraag gedeeltelijk juist is beantwoord, wordt een deel van de te behalen scorepunten toegekend in overeenstemming met het beoordelingsmodel; 3.3 indien een antwoord op een open vraag niet in het beoordelingsmodel voorkomt en dit antwoord op grond van aantoonbare, vakinhoudelijke argumenten als juist of gedeeltelijk juist aangemerkt kan worden, moeten scorepunten worden toegekend naar analogie of in de geest van het beoordelingsmodel; 3.4 indien slechts één voorbeeld, reden, uitwerking, citaat of andersoortig antwoord gevraagd wordt, wordt uitsluitend het eerstgegeven antwoord beoordeeld; 3.5 indien meer dan één voorbeeld, reden, uitwerking, citaat of andersoortig antwoord gevraagd wordt, worden uitsluitend de eerstgegeven antwoorden beoordeeld, tot maximaal het gevraagde aantal; 3.6 indien in een antwoord een gevraagde verklaring of uitleg of afleiding of berekening ontbreekt dan wel foutief is, worden 0 scorepunten toegekend tenzij in het beoordelingsmodel anders is aangegeven; BB-0101-a-17-1-c 2 lees verder Pagina: 76

78 3.7 indien in het beoordelingsmodel verschillende mogelijkheden zijn opgenomen, gescheiden door het teken /, gelden deze mogelijkheden als verschillende formuleringen van hetzelfde antwoord of onderdeel van dat antwoord; 3.8 indien in het beoordelingsmodel een gedeelte van het antwoord tussen haakjes staat, behoeft dit gedeelte niet in het antwoord van de kandidaat voor te komen; 3.9 indien een kandidaat op grond van een algemeen geldende woordbetekenis, zoals bijvoorbeeld vermeld in een woordenboek, een antwoord geeft dat vakinhoudelijk onjuist is, worden aan dat antwoord geen scorepunten toegekend, of tenminste niet de scorepunten die met de vakinhoudelijke onjuistheid gemoeid zijn. 4 Het juiste antwoord op een meerkeuzevraag is de hoofdletter die behoort bij de juiste keuzemogelijkheid. Voor een juist antwoord op een meerkeuzevraag wordt het in het beoordelingsmodel vermelde aantal scorepunten toegekend. Voor elk ander antwoord worden geen scorepunten toegekend. Indien meer dan één antwoord gegeven is, worden eveneens geen scorepunten toegekend. 5 Een fout mag in de uitwerking van een vraag maar één keer worden aangerekend, tenzij daardoor de vraag aanzienlijk vereenvoudigd wordt en/of tenzij in het beoordelingsmodel anders is vermeld. 6 Een zelfde fout in de beantwoording van verschillende vragen moet steeds opnieuw worden aangerekend, tenzij in het beoordelingsmodel anders is vermeld. 7 Indien de examinator of de gecommitteerde meent dat in een examen of in het beoordelingsmodel bij dat examen een fout of onvolkomenheid zit, beoordeelt hij het werk van de kandidaten alsof examen en beoordelingsmodel juist zijn. Hij kan de fout of onvolkomenheid mededelen aan het College voor Toetsen en Examens. Het is niet toegestaan zelfstandig af te wijken van het beoordelingsmodel. Met een eventuele fout wordt bij de definitieve normering van het examen rekening gehouden. 8 Scorepunten worden met inachtneming van het correctievoorschrift toegekend op grond van het door de kandidaat gegeven antwoord op iedere vraag. Er worden geen scorepunten vooraf gegeven. 9 Het cijfer voor het centraal examen wordt als volgt verkregen. Eerste en tweede corrector stellen de score voor iedere kandidaat vast. Deze score wordt meegedeeld aan de directeur. De directeur stelt het cijfer voor het centraal examen vast op basis van de regels voor omzetting van score naar cijfer. NB1 Het College voor Toetsen en Examens heeft de correctievoorschriften bij regeling vastgesteld. Het correctievoorschrift is een zogeheten algemeen verbindend voorschrift en valt onder wet- en regelgeving die van overheidswege wordt verstrekt. De corrector mag dus niet afwijken van het correctievoorschrift. NB2 Het aangeven van de onvolkomenheden op het werk en/of het noteren van de behaalde scores bij de vraag is toegestaan, maar niet verplicht. Evenmin is er een standaardformulier voorgeschreven voor de vermelding van de scores van de kandidaten. Het vermelden van het schoolexamencijfer is toegestaan, maar niet verplicht. Binnen de ruimte die de regelgeving biedt, kunnen scholen afzonderlijk of in gezamenlijk overleg keuzes maken. BB-0101-a-17-1-c 3 lees verder Pagina: 77

79 NB3 Als het College voor Toetsen en Examens vaststelt dat een centraal examen een onvolkomenheid bevat, kan het besluiten tot een aanvulling op het correctievoorschrift. Een aanvulling op het correctievoorschrift wordt zo spoedig mogelijk nadat de onvolkomenheid is vastgesteld via Examenblad.nl verstuurd aan de examensecretarissen. Soms komt een onvolkomenheid pas geruime tijd na de afname aan het licht. In die gevallen vermeldt de aanvulling: NB Als het werk al naar de tweede corrector is gezonden, past de tweede corrector deze aanvulling op het correctievoorschrift toe. Een onvolkomenheid kan ook op een tijdstip geconstateerd worden dat een aanvulling op het correctievoorschrift te laat zou komen. In dat geval houdt het College voor Toetsen en Examens bij de vaststelling van de N-term rekening met de onvolkomenheid. 3 Vakspecifieke regels Voor dit examen kunnen maximaal 43 scorepunten worden behaald. Voor dit examen zijn de volgende vakspecifieke regels vastgesteld: 1 Open vragen dienen in het Nederlands beantwoord te worden tenzij uit de vraagstelling blijkt dat het antwoord in de vreemde taal mag of moet staan. Indien toch de vreemde taal is gebruikt, worden aan het antwoord 0 scorepunten toegekend. 2 Met taalfouten wordt in de beoordeling geen rekening gehouden. BB-0101-a-17-1-c 4 lees verder Pagina: 78

80 4 Beoordelingsmodel Vraag Antwoord Scores Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt 1 scorepunt toegekend. Tekst 1 1 C 2 C 3 D Tekst 2 4 D 5 B 6 D 7 B 8 maximumscore 1 Twee van de onderstaande: hayatımızın kontrolünü elimize alabilmek hayatı rahatlatmak ilişkilerimizi daha özgür yaşayabilmek ilişkilerimizi sağlıklı hale getirebilmek kendi hedeflerimize odaklanabilmek istemeden evet dediklerimizin ardından söylenmemek Opmerking Het scorepunt alleen toekennen wanneer twee juiste doelen zijn gegeven. Tekst 3 9 A 10 A 11 D BB-0101-a-17-1-c 5 lees verder Pagina: 79

81 Vraag Antwoord Scores 12 A 13 maximumscore 1 1 (açık) sahne(de) 2 (kapalı) çadır(da) Opmerking Het scorepunt alleen toekennen wanneer beide antwoorden juist zijn. Tekst 4 14 B 15 maximumscore 1 De kern van het juiste antwoord is: omdat de vetten moeilijk te verteren zijn 16 C 17 C 18 maximumscore 1 Aynı zamanda sağlığını koruyor. Tekst 5 19 A 20 D 21 maximumscore 1 (collectie) poppen (van/uit de Victoriaanse Periode) 22 B Tekst 6 23 B 24 A BB-0101-a-17-1-c 6 lees verder Pagina: 80

82 Vraag Antwoord Scores 25 maximumscore 1 De kern van het juiste antwoord is: omdat het (hard) waaide / omdat er een harde wind (storm) was / omdat het stormde Tekst 7 26 A 27 D 28 D 29 A Tekst 8 30 D 31 E 32 A 33 B 34 C 35 maximumscore 1 1 (een korte) film (Çiçeğin Beyi) 2 (een) musical (Aşık Veysel Müzikali) Opmerking Het scorepunt alleen toekennen wanneer beide antwoorden juist zijn. Tekst 9 36 B 37 A 38 B BB-0101-a-17-1-c 7 lees verder Pagina: 81

83 Vraag Antwoord Scores 39 maximumscore 1 Eklemeden geçmeyelim bahçe arasında. Tekst maximumscore 1 Çekim için önceden izin alınması gereklidir. Tekst maximumscore 1 1 müze gişeleri (önünde) 2 Hürrem Sultan Hamamı (karşısında) Opmerking Het scorepunt alleen toekennen wanneer beide antwoorden juist zijn. Tekst maximumscore 1 pancar suyu ahududu böğürtlen vişne suyu Opmerking Het scorepunt alleen toekennen wanneer vier juiste ingrediënten zijn gegeven. Tekst maximumscore 1 24 mei (17:00 uur) BB-0101-a-17-1-c 8 lees verder Pagina: 82

84 5 Aanleveren scores Verwerk de scores van alle kandidaten per examinator in de applicatie Wolf. Accordeer deze gegevens voor Cito uiterlijk op 30 mei. Ook na 30 mei kunt u nog tot 14 juni gegevens voor Cito accorderen. Alle gegevens die vóór 14 juni zijn geaccordeerd, worden meegenomen bij het genereren van de groepsrapportage. Na accordering voor Cito kunt u in de webbased versie van Wolf de gegevens nog wijzigen om ze vervolgens vrij te geven voor het overleg met de externe corrector. Deze optie is relevant als u Wolf ook gebruikt voor uitwisseling van de gegevens met de externe corrector. tweede tijdvak Ook in het tweede tijdvak wordt de normering mede gebaseerd op door kandidaten behaalde scores. Wissel te zijner tijd ook voor al uw tweede-tijdvak-kandidaten de scores uit met Cito via Wolf. Dit geldt niet voor de aangewezen vakken. 6 Bronvermeldingen tekst 1 tekst 2 tekst 3 tekst 4 tekst 5 tekst 6 tekst 7 tekst 8 tekst 9 tekst 10 tekst 11 tekst 12 tekst 13 cumhuriyet.com.tr kadinlararasi.com yazarkafe.hurriyet.com.tr Cumhuriyet Gazetesi BİA Haber Merkezi hurriyet.com.tr hayat.sozcu.com.tr hurriyetkampus.com izmirlife.com.tr ztbb.org/ziyaret/yol-haritasi topkapisarayi.gov.tr/tr/ziyaret-bilgileri birdunyabilgi.org ztbb.org BB-0101-a-17-1-c 9 lees verder einde Pagina: 83

85 Examen VMBO-BB 2016 tijdvak 1 vrijdag 27 mei uur Turks CSE BB Bij dit examen horen een bijlage en een uitwerkbijlage. Beantwoord alle vragen in de uitwerkbijlage. Dit examen bestaat uit 35 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 35 punten te behalen. Voor elk vraagnummer staat hoeveel punten met een goed antwoord behaald kunnen worden. BB-0101-a-16-1-o Pagina: 84

86 Let op: beantwoord een open vraag altijd in het Nederlands, behalve als het anders is aangegeven. Als je in het Turks antwoordt, levert dat 0 punten op. Tekst 1 1p 1 Wat missen Turkse toeristen het meest in het buitenland? Zij missen A brood bij gerechten. B de Turkse tv-series. C de voetbalwedstrijden. D late avondmaaltijden. 1p 2 Wat missen Turkse toeristen op de tweede plaats tijdens buitenlandse reizen, volgens de tekst? Tekst 2 1p 3 Waar komt Ben McMahon oorspronkelijk vandaan? A Amerika B Australië C Duitsland D Engeland E Oostenrijk F Zweden 1p 4 Waar heeft Ben McMahon Chinees geleerd? A in het ziekenhuis B in zijn slaap C op zijn school D op het werk Tekst 3 1p 5 Wat zit er onder andere in het schoolsetje? A een ballpoint B een geodriehoek C een puntenslijper D een markeerstift 1p 6 Welke drie scholen kregen als eerste de schoolsetjes? Je moet in het Turks antwoorden. BB-0101-a-16-1-o 2 / 7 lees verder Pagina: 85

87 1p 7 Wat biedt de gemeente nog meer aan de scholen? A een excursie B onderhoud C schoolfruit D schoolmelk 1p 8 Wie bedankten de leerlingen voor de schoolsetjes? A de burgemeester van Karabağlar B de directeur van de school C een leraar van de school D een zakenman uit Karabağlar Tekst 4 1p 9 In welke periode is Burcu Biricik voor het eerst in aanraking gekomen met toneelspelen? in de periode van A de basisschool B de hogeschool C de middelbare school D de universiteit 1p 10 Wat heeft Burcu Biricik gestudeerd? A archeologie B geschiedenis C journalistiek D kunst 1p 11 Welk karakter wil Burcu Biricik ooit een keer spelen? A een jongen B een koningin C haar moeder D zichzelf 1p 12 In welk land wil Burcu Biricik leven? A Cambodja B Denemarken C Macedonië D Thailand E Turkije BB-0101-a-16-1-o 3 / 7 lees verder Pagina: 86

88 1p 13 Wat is de lievelingskeuken van Burcu Biricik? 1p 14 Wat leest Burcu Biricik tijdens reizen? A landkaart B poëzie C reisgidsen D romans 1p 15 Waar verblijft Burcu Biricik het liefst tijdens vakantie? in een A boot B caravan C hotel D villa Tekst 5 1p 16 Wat gebeurt er als je niet direct opstaat wanneer de wekker afgaat? A Je bent beter uitgerust. B Je lichaam bouwt meer energie op. C Je lichaam went aan korte slaapjes. D Je voelt je vermoeid. 1p 17 Wat is het gevolg van vochtverlies tijdens het slapen? A boosheid B duizeligheid C futloosheid D misselijkheid 1p 18 Welk advies krijgen mensen om beter in slaap te vallen? A elke dag op dezelfde tijd slapen B in een donkere ruimte slapen C in een verlichte ruimte slapen D water drinken voor het slapen 1p 19 Wat schijnt er te gebeuren als je wakker wordt met een alarmgeluid in plaats van muziek? A Je begint je dag met een hogere hartslag. B Je begint je dag met een opgejaagd gevoel. C Je bent gemotiveerd om de dag te beginnen. D Je vindt het nog makkelijker om op te staan. BB-0101-a-16-1-o 4 / 7 lees verder Pagina: 87

89 1p 20 In de tekst worden twee activiteiten geadviseerd aan mensen die geen tijd hebben om te sporten. Schrijf deze activiteiten op. 1p 21 Wat gebeurt er als je een koolhydraatrijk ontbijt neemt? A Je krijgt minder eetlust. B Je krijgt sneller trek. C Je voelt je energiek. D Je voelt je lui. Tekst 6 1p 22 Waardoor was Mark Boyle vertrouwd met geld? Hij was A directeur. B econoom. C handelaar. D uitgever. 1p 23 Hoe kwam Mark Boyle aan kleding? Hij kreeg kleding van A een kledingbank. B een winkel. C familie. D kennissen. 1p 24 Wat voor soort boek heeft Mark Boyle geschreven? A bespaarwijzer B dagboek C huishoudgids D reisverslag 1p 25 Welk woord gebruikt de schrijver voor iemand die geen geld heeft? Je moet in het Turks antwoorden. 1p 26 De onderstreepte woorden in de tekst zijn hyperlinks naar andere sites. Je wilt meer weten over het boek van Mark Boyle. Welk van de onderstaande woorden is daarvoor de juiste link? A bağlantıyı B makaleyi C programını BB-0101-a-16-1-o 5 / 7 lees verder Pagina: 88

90 Tekst 7 1p 27 Om welke twee redenen liet Yusuf Yüce een boomhuis bouwen? 1p 28 Door welke twee mensen is het boomhuis gebouwd? 1p 29 Na welke handeling hadden de bouwvakkers geen moeite meer met bouwen? na het A aanleggen van de vloer B aanleggen van de zij stam C gebruikmaken van een lift D gebruikmaken van een steiger 1p 30 Wat vond de eigenaar beangstigend? A de bewegende ladder B de bewegende takken C de duisternis D de hoogte Tekst 8 1p 31 Wie zullen, naast de twee bedrijven, mede schuldig zijn aan het eventueel uitsterven van de keizerarend volgens de tekst? Je moet in het Turks antwoorden. Tekst 9 1p 32 Je bent voor een weekend in İstanbul. Het is zondag en per toeval kom je in de Faik Paşa Yokuşu. Er is maar één winkel open op zondag. Schrijf de naam van die winkel op in je uitwerkbijlage. Tekst 10 1p 33 Je wilt een vriend met hoge bloeddruk advies geven. Welke tip in de tekst zorgt ervoor dat zijn bloeddruk laag blijft? Schrijf het nummer van deze tip op. BB-0101-a-16-1-o 6 / 7 lees verder Pagina: 89

91 Tekst 11 1p 34 Je hebt in een tijdschrift een aantal lekkere recepten met rozen gevonden. Welk van de recepten in tekst 11 van de bijlage kun je klaarmaken met gedroogde rozen? Tekst 12 1p 35 Op school heb je een inzameling gehouden voor de moeraskat. Je wilt het bedrag namens de school doneren aan WWF-Türkiye. Wat moet je doen om namens je school te doneren? Bronvermelding Een opsomming van de in dit examen gebruikte bronnen, zoals teksten en afbeeldingen, is te vinden in het bij dit examen behorende correctievoorschrift, dat na afloop van het examen wordt gepubliceerd. einde BB-0101-a-16-1-o 7 / 7 lees verder Pagina: 90

92 Bijlage VMBO-BB 2016 tijdvak 1 Turks CSE BB Tekstboekje BB-0101-a-16-1-b Pagina: 91

93 Tekst 1 Türk Turistler Uluslararası seyahat arama motoru Skyscanner'ın 1000 katılımcı ile gerçekleştirdiği en son ankete göre, Türk turistler yurtdışı seyahatlerinde yemeklerin yanında en çok ekmek yemeyi özlüyor. En çok özlenenler listesinin ikinci sırasında, Türkiye'nin iklimi ve üçüncü sırasında ise akşam geç saatlerde yenen yemekler yer alıyor. TV alışkanlıklarımız yurtdışı seyahatlerinde de ön plana çıkıyor. Anket katılımcılarının yüzde 60'ının otel odasında televizyon olması gerektiğini belirtmesi, en çok özlenenler listesinde Türk dizilerinin dördüncü, futbol maçlarının da beşinci sırada yer alması, Türklerin televizyona olan düşkünlüğünü açıkça ortaya koyuyor. Araştırma, erkeklerin futbolu, kadınların ise dizileri izlemeyi özlediklerine işaret ediyor. Kadın katılımcıların en az özledikleri arasında ise futbol maçları bulunuyor. bron: Tekst 2 Uyandığında Çince Konuşuyordu Yaklaşık iki sene önce yaşadığı trafik kazasından sonra komaya giren ve bir hafta komada kalan Avustralyalı Ben McMahon, komadan çıktığında Çince'nin Mandarin lehçesini konuşuyordu. Üstelik anadili İngilizce'yi tamamen unutmuştu. İlk uyandığı sırada İngilizce yi tamamen unutmuş olan Ben McMahon 3 gün sonra anadilini hatırlamaya başladı. McMahon, okul yıllarında Çince öğrenmişti, ancak hiçbir zaman akıcı olarak konuşamamıştı. Komadan çıktığında anadili gibi Çince konuşunca durumu fırsat bilen Ben McMahon, Şanghay'da ticaret okumaya başladı ve Çince tur rehberliği bile yaptı. Alışılmışın dışındaki bu olayın benzer örnekleri daha önce de yaşanmıştı yılında 13 yaşında bir kız anadili olan Hırvatça yerine Almanca konuşmaya başlamış, geçen yıl ise Amerikalı bir savaş gazisi yaşadığı baygınlıktan sonra uyandığında İsveççe konuşmuştu. bron: Milliyet.com.tr BB-0101-a-16-1-b 2 / 15 lees verder Pagina: 92

94 Tekst 3 Karabağlar Belediyesi'nden Çocuklara Okul Seti Karabağlar Belediyesi, yeni eğitim ve öğretim yılının başlamasıyla birlikte, ilçe sınırları içerisindeki ilkokul 1 ve 2 nci sınıf öğrencilerine okul seti hediye etti. İlçede bulunan 37 ilkokula toplam 16 bin adet kurşun ve kırmızı kalem, kalemtıraş ve silgiden oluşan setler dağıtıldı. Karabağlar Belediyesi Sosyal İşler Müdürlüğü'nün düzenlediği, ilçedeki 1 ve 2 inci sınıf öğrencilerini kapsayan kalem seti dağıtımı ilk olarak Eskiizmir, İyiburnaz ve Saadet Onart ilkokullarında gerçekleşti. Öğrencilere tek tek okul seti dağıtan belediye personeli, daha sonra ilçedeki diğer okulları da dolaşarak set dağıtımını tamamladı. Karabağlar Belediye Başkanı Muhittin Selvitopu, tüm öğrencilerin yeni eğitim yılını kutlarken, bilimin ve bilginin ışığında başarılı bir eğitim yılı diledi. Karabağlar da eğitim gören öğrencilerin fiziki ortamlarını iyileştirmek, daha iyi şartlarda eğitim almalarına katkıda bulunmak için belediye olarak ilçedeki okullarda badana, boya ve tadilat çalışmaları yaptıklarını söyledi. Okul seti dağıtımının bu yıl 1 ve 2 nci sınıflarda uygulandığını ancak önümüzdeki yıl kapsamın daha da genişletileceği müjdesini verdi. Selvitopu ayrıca, imkânlar ölçüsünde farklı programlarla eğitime destek vermeyi sürdüreceklerini ifade etti. Karabağlar Belediyesi nin hediye ettiği okul setini alan öğrenciler Başkan Selvitopu na teşekkür ettiler. bron: BB-0101-a-16-1-b 3 / 15 lees verder Pagina: 93

95 Tekst 4 Burcu Biricik Düşman Kardeşler ile Beni Böyle Sev dizilerinde dikkat çeken Burcu Biricik, hem komedi hem dram deneyimine sahip. İnanç Odası filminde tercihleri sorgulayan bir kızı canlandıran Biricik, oyunculukta nokta olmadığına inananlardan. Oyunculuk isteği çocukluktan başlamış, bir öngörünüz var mıydı basamakları tırmanırken? Evet, çocukken kendi kendime bir şeyler yapıyordum, lisede tiyatro başladı hayatımda. Her şey fazla ani, bir o kadar da güzel gelişti. Tiyatro eğitimi, oyunlar sonra dizi ve sinema Gönlünüzde yatan oyunculuk hangisi? Ben okullu değilim. Tiyatro eğitimimi arkeoloji eğitimi yanında Bornova Belediyesi Şehir Tiyatrosu nda aldım. Bu tamamen uygulama üzerineydi. Şu an yaptığım işi, rol aldığım diziyi ve kamera karşısında olmayı seviyorum. Zamanla dizi yanında, sahneye de çıkmak istiyorum, çünkü o benim için büyük bir eksiklik. Bir de sinema filmi olsa tadından yenmez. Seyirci inanmak istiyor Sarışın olmanın avantajları ve dezavantajları var mı oyunculukta? Israrla olmadığını savunuyorum her yerde ama bazı anlarda kendim bile inanmıyorum. Çünkü ister istemez role uygunluk aralığın azalıyor. Hele Türk dizileri için fazla Norveçli buluyorlar. Ama genel olarak bakıldığında büyük sıkıntı yaratmıyor. Düşman Kardeşler ve Beni Böyle Sev. Birisi komedi diğeri dram. Hatta Beni Böyle Sev de gözyaşlarınız kurumadı neredeyse. Ne düşündünüz böyle bir rol geldiğinde? Baştan beri komedidense bir dram dizisinde daha başarılı olacağımı düşünüyordum fakat kendimi şaşırttım o anlamda. Düşman Kardeşler çok güzel bir başlangıç ve çok keyifli bir tecrübe oldu. Beni Böyle Sev le de bambaşka bir kızı ve keyfi yaşadım. Bu kız Düşman Kardeşler e nazaran bana daha yakındı. O nedenle beni çok yormadı Seda yı canlandırmak. Canlandırmak istediğiniz bir karakter var mı tarihten, ya da ilginç bulduğunuz bir kahraman Bu soruyu düşünürken aklıma annem geldi. Annemin hayatını konu alan bir film çekilse bayağı enteresan olurdu, ben de annemi canlandırmak isterdim. BB-0101-a-16-1-b 4 / 15 lees verder Pagina: 94

96 En sevdiğiniz şehir hangisi? İzmir i ve insanlarını seviyorum. Hangi ülkede-kentte burada yaşamalıymışım dediniz? İşim ve yaşım sebebiyle dünya turum yeni başladı. Danimarka ve Makedonya için böyle bir cümle kurmadım. En yakın gezi planı Tayland ve Kamboçya ya ama orası için de diyemem sanırım. Türkiye de yaşamaktan keyif alıyorum. Hangi ülke mutfağını seviyorsunuz? Şu ana kadar Türk ve Osmanlı mutfağı kadar çeşitli ve lezzetli bir mutfağa rastlamadım. Seyahatte ne okursunuz? Tatilde genellikle co-pilotluk görevi benim oluyor. Bir elimde harita bir elimde telefon nereye gitmeliyiz onları okuyorum. Konaklamada tercihiniz nedir? Tatil yerlerinde konaklamak için birçok seçenek var, örneğin yazlık, karavan, yat ve lüks oteller gibi. Ama ben lüks oteller yerine, gezeceğim yerlere yakın otelleri tercih ediyorum. bron: Onair Dergisi, Temmuz 2014 door Banu Bozdemir photos: blacklistt BB-0101-a-16-1-b 5 / 15 lees verder Pagina: 95

97 Tekst 5 Zinde Uyanmanın 7 Yolu 1 Sabah hali gün içinde psikolojik durumumuzu etkileyen en önemli faktörlerden. Nasıl başlarsa öyle gider nasıl olsa Sabah uyandığınızda kendinizi yorgun hissediyorsanız, başınızı yastıktan ayıramıyorsanız bu 7 öneriye dikkat! Her sabah zinde ve dinlenmiş kalkmak isteriz. Bu önerileri uygulayın, halsizlik, yorgunluk, geç uyanma derdinden kurtulun 2 Her Gün Aynı Saatte Kalkın Biliyoruz, hafta sonunun uyku cazibesine kapılmamak çok zor! Ama bir şekilde iradenizi kullanıp, hafta içi uyandığınız saatte uyanmaya özen gösterirseniz, vücudunuzun buna alışmasına yardımcı olursunuz. Bu rutine alışan vücut da her gün aynı zindelikte, yorgun olmadan kalkmaya meyilli olacaktır. 3 Alarmı Ertelemekten Vazgeçin Bunu yapmayanımız var mı acaba? Sabah alarm çalınca, onu bir 5 dakika, sonra bir 5 dakika daha erteleyip; o kısa uykudan muhteşem bir keyif almak! Halbuki yapılan birçok araştırmaya göre, bu ertelemeler esnasındaki kısa uykular derin olmadıkları için bizi yorgun kılmaktan başka bir işe yaramıyorlar. Dolayısıyla alarm bir kez çaldığında, kararlı olmak ve uyanmak gerek 4 Kalkar Kalkmaz Bir Bardak Su Uyku sırasında vücudumuz su kaybeder ve bu durum bizleri aşırı halsiz kılar. Eğer sabah uyanır uyanmaz bir bardak su içerseniz, bunun bedeninize vereceği enerjiyi ve ruhunuza vereceği neşeyi hemen hissedeceksiniz. Sabahları su içmek aynı zamanda metabolizmanın da hızlanmasını sağlayacaktır. Su içme alışkanlığını hemen edinin! 5 Güneş Sizi Uyandırsın Uyku problemleri yaşayanlara sıklıkla önerilen konulardan biri de uyku odasını en karanlık şekilde kullanmaktır. Evet, karanlık bir odada uyumak çok daha kolay olacaktır; fakat sabahları uyanmak da bir o kadar zor Eğer sabahları enerjik bir şekilde uyanmak istiyorsanız gece yatmadan perdelerinizi aralamalı; sizi güneşin uyandırmasına izin vermelisiniz. 6 Alarm Kurun, Müzik Çalsın Alarmınızın sabah rahatsız edici bir tonla ötmesindense, güne müzikle başlamanın çok daha keyifli olacağı malum Aynı zamanda alarmın rahatsız edici sesiyle uyanmak, güne kalp çarpıntısıyla başlamaya da neden oluyormuş. Dolayısıyla güne enerjik bir parçayla başlamak motive edecektir. BB-0101-a-16-1-b 6 / 15 lees verder Pagina: 96

98 7 Sabah Sabah Hareket Sabah uyandığınızda hareketsiz bir şekilde ağır bir güne başlamak yerine, birkaç egzersiz yaparak güne çok dinç bir şekilde başlayabilirsiniz. Uyanır uyanmaz esneme hareketlerinizi mutlaka yapın. Daha fazla spor yapmaya vaktiniz yoksa da işe giderken toplu taşıma araçları yerine yürümeyi, asansör yerine merdiveni tercih ederek hareket edebilirsiniz. Yürüyerek de kas yapabileceğinizi unutmayın! 8 Protein Ağırlıklı Kahvaltı Edin Karbonhidrat ağırlıklı kahvaltı ettiğinizde, kendinizi daha tembel hissedersiniz. Bunun için ağır karbonhidrat yerine proteinden zengin bir kahvaltıyı tercih edin. Bunun için kahvaltı mönünüze yoğurt, yumurta, süt ve yüksek proteinli tahıllar ekleyin. Bu şekilde enerjinizi öğlene kadar koruyarak, tok kalabileceksiniz. BB-0101-a-16-1-b 7 / 15 lees verder Pagina: 97

99 Tekst 6 Böyle Yaşamak Mümkün Mü? Dünyalı Dergi nin üçüncü sayısının dosyasında Para amaç mı, araç mı? diye sorduk. Para yüzyıllardır insan yaşamının en önemli parçalarından biri. Çoğu insan için parasız yaşam mümkün değil. Gündelik yaşamımızda paradan ne kadar çok söz ettiğimizin, parayı ne çok kullandığımızın farkında mısınız? Bakkala gittiğinizde İki ekmek, bir şişe de su alıyorum. Kaç lira? Dolmuşa bindiğinizde Rica etsem şu parayı uzatır mısınız? Bir tam, iki öğrenci Yeni bir ayakkabı bakarken Bunun rengi çok güzel ama biraz pahalıymış. Hiç indirim yapmıyor musunuz? Harçlık isterken Anne, harçlığıma biraz zam yapabilir misin? Biriktiriyoruz, harcıyoruz, saklıyoruz, çarçur ediyoruz, kaybediyoruz, kazanıyoruz. Para, hayatımıza bu kadar girmişken parasız yaşamak mümkün mü sizce? Bazı insanlar için mümkün. Bunlardan biriyle Dünyalı da da tanıştık zaten: Mark Boyle, nam-ı diğer Parasız Adam. İrlandalı bir iktisatçı olan Mark Boyle mesleği gereği parayı gayet iyi tanıyordu. Ancak günün birinde bir karar verdi ve hayatı bambaşka bir yola girdi. Bir arkadaşıyla arasında geçen sohbet esnasında paranın kendimizle eylemlerimiz arasında bir tür kopukluğa neden olduğunu fark etti. Bu konuşmanın ardından, parasız da yaşanabileceğini savunan Boyle, sahip olduğu her şeyi bir kenara bıraktı ve bir karavana yerleşti. Gıda alışverişi yapmak yerine kendi yetiştirdiği ürünleri tüketmeye başladı. Ormanda böğürtlen topladı. Giysi alışverişi yapmak yerine tanıdıklarının elden çıkardığı giysileri değerlendirdi. Güneş enerjisiyle ısındı; çamaşır yıkamak için kendi sabununu yaptı. Gereksinimlerini satın almak yerine elinden geldiğince kendisi üretmeye çalıştı. BB-0101-a-16-1-b 8 / 15 lees verder Pagina: 98

100 Bir yıl boyunca, para ve kredi kartı kullanmadan, borç almadan yaşayan Mark Boyle, bu deneyimini gün gün kaleme aldı. Sonunda ortaya Meteliksiz adını taşıyan bir kitap çıktı. Bu kitabın satışa çıktığını sanmayın sakın. Parasız Adam, işin bu kısmında da paradan uzak durdu ve kitabını kişisel web sitesinde ücretsiz olarak paylaştı. Kitap, dilimize de çevrilip yayımlandı. Mark Boyle ın kitabını merak ediyorsanız bu radyo programını dinleyebilirsiniz. Eğer Mark Boyle ın yaşam tarzı hakkında daha fazla bilgi edinmek isterseniz bu makaleyi okuyabilirsiniz. Şimdi tekrar bir düşünün: Acaba parayı siz de hayatınızdan çıkarabilir misiniz? Çıkaramasanız bile parayı daha az kullanmak ve Mark Boyle unkine yakın bir yaşam kurmak mümkün mü? Siz olsanız ne yapardınız? Görüşlerinizi paylaşmak için bu bağlantıyı tıklayabilirsiniz. bron: Dünyalı, Mayıs 26, 2014 BB-0101-a-16-1-b 9 / 15 lees verder Pagina: 99

101 Tekst 7 Öyle Bir Yere Ev Yaptı Ki... Yusuf Yüce, Rize'nin Hemşin ilçesine bağlı Çamlıtepe köyündeki babasından kalma ahşap evi restore etmek istedi. İnşaat ustası Muhammet Dilmaç ile anlaşarak çalışmaya başladı. Yüce, ahşap evin yolun kenarında olması nedeniyle manzara ve güneşten daha fazla yararlanmak için yerden 20 metre yüksekteki çam ağacının dalına küçük bir ev yapmaya karar verdi. İnşaat ustası Dilmaç, 9 metrekare büyüklüğündeki evi oğluyla iki haftada tamamladı. Doğa manzaralı çam ağacının tepesindeki ev, rüzgardan zarar görmemesi için çelik tellerle bağlandı. Usta, inşaat boyunca çam ağacına tırmanabilmek için 12 metrelik merdiven kullandı, kalan 8 metrelik bölümü ise dallara tutunarak tırmandı. Dilmaç, AA muhabirine yaptığı açıklamada, inşaata başladıklarında ağaç üzerine ev yapmanın planda olmadığını belirterek, Çatı katını döşeyerek eve çevirdik. Daha sonra ev sahibi bizden böyle bir çalışma isteyince inceledik, proje çizdik ve yapmaya karar verdik. Ağaca ilk çıktığımızda çok zorlandık. İki tane yan gövdenin üzerine oda inşa ettik. Ağaca teleferik kurarak malzemeleri çekip zemin döşemesini yaptık. Döşemenin tamamlanmasının ardından sıkıntı yaşamadık. Yaklaşık 9 metre genişliğinde, yerden 20 metre yüksekte inşaatı tamamladık dedi. Yaklaşık 35 senedir inşaat işiyle uğraştığını ifade eden Dilmaç, İlk kez böyle bir şey yapıyorum, gurur duydum, memnun oldum. Ağacın dalında yaptığımız işi yere inip gördükten sonra çok daha memnunuz diye konuştu. Ev sahibi Yusuf Yüce ise inşaatın henüz bitmediğini vurgulayarak, Teleferik şeklinde bir ulaşım düşünüyoruz ve evi de şark köşesine dönüştüreceğiz. Kimsenin ulaşamayacağı bir yeri tercih ettim. Zaman zaman manzaradan, güneşten yararlanmak, üç beş saat dinlenmek istiyorum ifadelerini kullandı. Merdivenle iki kez çıktığını kaydeden Yüce, Biraz sallanıyor ve ilk çıktığınızda ürkütücü oluyor elbette. Zamanla alışacağız. Evin tadilatı bittiğinde teleferiği takacağız, böylece iş tamamen bitmiş olacak dedi. bron: BB-0101-a-16-1-b 10 / 15 lees verder Pagina: 100

102 Tekst 8 Şah Kartalının Rüzgârdan Nefesi Kesilmesin! Doğa Derneği tarafından beş yıldır izlenen şah kartallarından dördü İstanbul sınırlarında barınıyor; ancak bir tehlikeyle karşı karşıyalar: Silivri de inşa edilen rüzgâr türbinleri Avrupa da şah kartalı gibi iri yırtıcı kuşların bulunduğu bölgelerde rüzgâr santrallarının kurulmasının yasak olduğunu belirten Doğa Derneği Bilim Koordinatörü Süreyya İsfendiyaroğlu, şu çağrıyı yapıyor: Son şah kartallarımız için Silivri Çanta daki Boydak Enerji nin ve Fenerköy deki Eksim Holding e ait Silivri Enerji A.Ş. nin acilen önlem alması gerekiyor. Aksi takdirde bu iki kurum isimlerini tarihe İstanbul da şah kartalını yok eden şirketler olarak yazdıracak, yetkililer ise verdikleri izinlerle bu suçun ortağı olacak. bron: EkoIQ, BB-0101-a-16-1-b 11 / 15 lees verder Pagina: 101

103 Tekst 9 Faik Paşa Yokuşu Hakkında 6 Şey Çağımız retro çağı. Eskiye rağbet olur, bit pazarına nur yağar İstanbul un yüzlerce yıllık antikacı semti Çukurcuma nın en renkli ve en dik yokuşlarından Faik Paşa Yokuşu nu baştan sona arşınladık. 1) Koçgiri 1975 ten beri Faik Paşa Yokuşu nda bulunan Koçgiri, ilk bakışta sanacağınızın aksine bir eskici değil. Koçgiri ikinci el satsa da asıl alanı retro görünümlü masa, sandalye ve sehpalar. Koçgiri (0212) Faik Paşa Yokuşu 3, Çukurcuma. Pazar günleri hariç arası açık. Kredi kartı geçmiyor. 2) Birsen Canbaz Birsen Canbaz yedi yıldır Faik Paşa daki atölyesinde seramikle meşgul. Sanatçı, showroom olarak da kullandığı atölyesinde tutkuyla ürettiği seramik tasarımlarını sergiliyor. Birsen Canbaz (0212) Faik Paşa Yokuşu 1, Çukurcuma. Pazar günleri hariç arası açık. Kredi kartı geçmiyor. 3) Galeri Alfa Sanat tarihçisi Ayşe Yetişkin Kubilay ın açtığı Galeri Alfa, Faik Paşa nın belki de en sıra dışı dükkânı. Eski gravür ve haritalarla dolu olan dükkânın en çarpıcı yanı büyük bir kurşun asker koleksiyonuna ev sahipliği yapması. Osmanlı saray figürlerinden Çanakkale Savaşı serisine kadar birçok eseri bulmak mümkün. Galeri Alfa, (0212) Faik Paşa Yokuşu 43/2, Çukurcuma. Pazar dahil her gün arası açık. 4) A la Turca 1999 da açılan A la Turca, ağırlıklı olarak kilim ve halı üzerine yoğunlaşan bir antikacı. Dükkânda mobilya ve dekoratif objeler bulmak da mümkün. Ürünlerin büyük çoğunluğu orijinal. A la Turca, (0212) Faik Paşa Yokuşu 4, Çukurcuma. Pazar günleri hariç her gün arası açık. BB-0101-a-16-1-b 12 / 15 lees verder Pagina: 102

104 Tekst Yıl Yaşamanın Püf Noktaları Amerikan Erkek Sağlık dergisi, Amerikalı erkeklere 100 yıl yaşamanın püf noktalarını verdi. Ölümsüzlüğün sırrı çözülür mü bilinmez ama uzun ve sağlıklı yaşamak sizin elinizde! İşte sırlar: 1. Bol bol gülün, 9 yıl fazla yaşayın: Esprili kişiler hastalıklara karşı yüzde 30 daha dayanıklı. Gülmek, beyinde kanser riskini azaltan hormon salgılanmasını da sağlıyor. 2. Bulmaca çözün, 5 yıl fazla yaşayın: Zihni canlı tutmak için beyni meşgul etmek gerekiyor. Bulmaca gibi beyni çalıştıran faaliyetler ileri yaşlarda zeka gerilemelerini geciktiriyor. 3. Dişlerinizi fırçalayın, 7 yıl fazla yaşayın: Yetişkinlerin yüzde 80'inde dişeti hastalıkları görülüyor ve bu kişilerin pankreas kanserine yakalanma riski yüzde 63 daha fazla. 4. Dua edin, 4 yıl fazla yaşayın: Pittsburg Üniversitesi'ne göre dua eden kişiler stresle kolay başa çıkıyor. İbadet kişileri rahatlattığı gibi, hayatlarını daha anlamlı hissetmelerini sağlıyor. 5. Köpek alın, 10 yıl fazla yaşayın: Evcil hayvan besleyenlerin kalp krizi geçirme riski daha düşük. Özellikle köpek sahiplerinin kolesterol ve tansiyon seviyesi daha düşük oluyor. 6. Spor yapın, 9 yıl fazla yaşayın: Aşırı stres fiziksel hasara yol açıyor. Düzenli spor yapmak stresi azaltıyor, kasları koruyor, kalp ve akciğerleri kuvvetlendiriyor. 7. Düzenli kontrol yapın, 25 yıl fazla yaşayın: Tansiyonunu sürekli kontrol altında tutan insanlar daha fazla yaşıyor. Tansiyonu ortalama 11.5 / 7.5 olan kişiler yüksek tansiyonlu olanlara oranla 25 yıl fazla yaşıyor. 9. Hayat arkadaşı bulun, 9 yıl fazla yaşayın: Hayatı sevgi dolu bir eşle paylaşmak 8 yıl, düzenli bir hayata sahip olmak da bunun üzerine bir yıl daha ömrü uzatıyor. bron: BB-0101-a-16-1-b 13 / 15 lees verder Pagina: 103

105 Tekst 11 Gül Kokusuyla büyüleyen gül, binin üzerinde türü ve tıbbi değerinin yanı sıra yöresel mutfakların da olmazsa olmazı. Bademli Güllaç Osmanlı saray mutfağının günümüze taşınmış lezzetlerinden güllaç, hafif oluşu nedeniyle en çok Ramazan ayında tüketilen tatlılardan. Malzemeler: 10 adet güllaç yaprağı, 4 su bardağı süt, 2 su bardağı toz şeker, yarım kahve fincanı gülsuyu, 1 su bardağı iri kıyılmış badem. Hazırlanışı: Sütü derin bir tencereye alıp kaynatın. Daha sonra ocaktan indirip şekeri katın ve karıştırın. Şeker eriyince soğumaya bırakın. Sütü büyük ve yuvarlak bir tepsiye dökün. 10 adet güllacı teker teker süte batırın. Yumuşayan güllaçları sütten alıp dört kenarını da içe doğru katlayın. Ortasına bir tutam iri kıyılmış bademi yayın. Bohça biçiminde katlayın.daha sonra üzerlerine gülsuyu ile tepside kalan şekerli sütü gezdirin. Güllaçlar sütü çekinceye kadar yaklaşık 1 saat dinlendirin. Gül Reçeli Malzemeler: 30 adet kokulu taze gül, 10 adet gelincik, 1 kg toz şeker, 2 bardak su, 2 çorba kaşığı limon suyu. Hazırlanışı: Gül ve gelinciklerin yapraklarını koparıp altındaki beyaz kısımları kesin. Şeker ve suyu tencereye koyup, kaynamaya bırakın. Kaynamaya başlayınca gül ve gelincik yapraklarını ilave edin. 5 dakika daha kaynattıktan sonra limon suyunu ekleyin ve 2 dakika daha kaynatın. Tencereyi ocaktan alın ve ılımaya bırakın. Kavanozlara doldurduktan sonra ağzını sıkıca kapatın. Güllü Muhallebi Malzemeler: 5 su bardağı süt, 5 tatlı kaşığı mısır nişastası, 5 yemek kaşığı toz şeker, 1 yemek kaşığı gül suyu. Üzeri için: Kurumuş gül yaprakları ya da gonca güller. Hazırlanışı: 4 su bardağı sütü ve şekeri tencereye koyup ocağı yakın. 1 su bardağı sütün içine nişastayı koyup karıştırın. Süt kaynamaya başlayınca nişastalı sütü ekleyip hızlıca karıştırın. 2-3 dakika kadar karıştırarak pişirmeye devam edin. En son gül suyunu ekleyip sıcakken kaselere boşaltın. Üzerini kurumuş gül yaprakları serperek ya da kurumuş gonca güllerle süsleyerek servis edebilirsiniz. (Not: Bu küçük kuru gülleri Mısır Çarşısı nda ve aktarlarda bulabilirsiniz). BB-0101-a-16-1-b 14 / 15 lees verder Pagina: 104

106 Tekst 12 Saz Kedisi Saz Kedisi nin nesli ülkemizde tehlike altındadır yılından beri Adana Akyatan Yaban Hayatı Geliştirme Sahası nda bu türü korumak için çalışmalar yürütüyoruz. Koruma çalışmalarımızın devam etmesi için desteğiniz çok önemli. Siz de kendiniz ya da sevdikleriniz için bir Saz Kedisi edinerek çalışmalarımıza destek olabilirsiniz. Sevgililer günü, doğum günü, anneler günü, babalar günü, yeni iş tebriği ve bunun gibi özel günlerde sevdikleriniz adına bir Saz Kedisi edinerek onlara harika bir hediye verebilirsiniz. 15 TL ile e-sertifikanızı tasarlayabilir ve anında e-posta adresinize gönderebilirsiniz. 35 TL ile sertifikanızın isme özel hazırlanmış halini basılı olarak alabilirsiniz. 75 TL ile isme özel hazırlanmış basılı sertifikanızla birlikte özel hediyeler alabilirsiniz. Desteğiniz için şimdiden teşekkürler! Bu bölümde yalnızca bireysel destekçilerimizin bağışları kabul edilir. Kurumsal bağışlarınız için adresinden bilgi alabilirsiniz. Kendi Adima Başkasi Adina Tek Seferlik Destek Tutariniz: 15 TL 35 TL 75 TL Diğer *Minimum 15 TL EVLAT EDININ bron: einde BB-0101-a-16-1-b 15 / 15 lees verder Pagina: 105

107 Uitwerkbijlage VMBO-BB 2016 tijdvak 1 Turks CSE BB Naam kandidaat Kandidaatnummer Beantwoord alle vragen in deze uitwerkbijlage. BB-0101-a-16-1-u Pagina: 106

108 Meerkeuze: omcirkel het antwoord; geef verbeteringen duidelijk aan: A B C D of A B C D of A B C D X X X Let op: beantwoord een open vraag altijd in het Nederlands, behalve als het anders is aangegeven. Als je in het Turks antwoordt, levert dat 0 punten op. B Tekst 1 1 A B C D 2... Tekst 2 3 A B C D E F 4 A B C D Tekst 3 5 A B C D A B C D 8 A B C D Tekst 4 9 A B C D 10 A B C D 11 A B C D BB-0101-a-16-1-u 2 / 4 lees verder Pagina: 107

109 12 A B C D E A B C D 15 A B C D Tekst 5 16 A B C D 17 A B C D 18 A B C D 19 A B C D A B C D Tekst 6 22 A B C D 23 A B C D 24 A B C D A B C BB-0101-a-16-1-u 3 / 4 lees verder Pagina: 108

110 Tekst A B C D 30 A B C D Tekst Tekst Tekst Tekst Tekst VERGEET NIET DEZE UITWERKBIJLAGE IN TE LEVEREN einde BB-0101-a-16-1-u 4 / 4 lees verder Pagina: 109

111 Correctievoorschrift VMBO-BB 2016 tijdvak 1 Turks CSE BB Het correctievoorschrift bestaat uit: 1 Regels voor de beoordeling 2 Algemene regels 3 Vakspecifieke regels 4 Beoordelingsmodel 5 Inzenden scores 6 Bronvermeldingen 1 Regels voor de beoordeling Het werk van de kandidaten wordt beoordeeld met inachtneming van de artikelen 41 en 42 van het Eindexamenbesluit VO. Voorts heeft het College voor Toetsen en Examens op grond van artikel 2 lid 2d van de Wet College voor toetsen en examens de Regeling beoordelingsnormen en bijbehorende scores centraal examen vastgesteld. Voor de beoordeling zijn de volgende aspecten van de artikelen 36, 41, 41a en 42 van het Eindexamenbesluit VO van belang: 1 De directeur doet het gemaakte werk met een exemplaar van de opgaven, de beoordelingsnormen en het proces-verbaal van het examen toekomen aan de examinator. Deze kijkt het werk na en zendt het met zijn beoordeling aan de directeur. De examinator past de beoordelingsnormen en de regels voor het toekennen van scorepunten toe die zijn gegeven door het College voor Toetsen en Examens. 2 De directeur doet de van de examinator ontvangen stukken met een exemplaar van de opgaven, de beoordelingsnormen, het proces-verbaal en de regels voor het bepalen van de score onverwijld aan de directeur van de school van de gecommitteerde toekomen. Deze stelt het ter hand aan de gecommitteerde. BB-0101-a-16-1-c 1 lees verder Pagina: 110

112 3 De gecommitteerde beoordeelt het werk zo spoedig mogelijk en past de beoordelingsnormen en de regels voor het bepalen van de score toe die zijn gegeven door het College voor Toetsen en Examens. De gecommitteerde voegt bij het gecorrigeerde werk een verklaring betreffende de verrichte correctie. Deze verklaring wordt mede ondertekend door het bevoegd gezag van de gecommitteerde. 4 De examinator en de gecommitteerde stellen in onderling overleg het behaalde aantal scorepunten voor het centraal examen vast. 5 Indien de examinator en de gecommitteerde daarbij niet tot overeenstemming komen, wordt het geschil voorgelegd aan het bevoegd gezag van de gecommitteerde. Dit bevoegd gezag kan hierover in overleg treden met het bevoegd gezag van de examinator. Indien het geschil niet kan worden beslecht, wordt hiervan melding gemaakt aan de inspectie. De inspectie kan een derde onafhankelijke corrector aanwijzen. De beoordeling van deze derde corrector komt in de plaats van de eerdere beoordelingen. 2 Algemene regels Voor de beoordeling van het examenwerk zijn de volgende bepalingen uit de regeling van het College voor Toetsen en Examens van toepassing: 1 De examinator vermeldt op een lijst de namen en/of nummers van de kandidaten, het aan iedere kandidaat voor iedere vraag toegekende aantal scorepunten en het totaal aantal scorepunten van iedere kandidaat. 2 Voor het antwoord op een vraag worden door de examinator en door de gecommitteerde scorepunten toegekend, in overeenstemming met het bij de toets behorende correctievoorschrift. Scorepunten zijn de getallen 0, 1, 2,..., n, waarbij n het maximaal te behalen aantal scorepunten voor een vraag is. Andere scorepunten die geen gehele getallen zijn, of een score minder dan 0 zijn niet geoorloofd. 3 Scorepunten worden toegekend met inachtneming van de volgende regels: 3.1 indien een vraag volledig juist is beantwoord, wordt het maximaal te behalen aantal scorepunten toegekend; 3.2 indien een vraag gedeeltelijk juist is beantwoord, wordt een deel van de te behalen scorepunten toegekend in overeenstemming met het beoordelingsmodel; 3.3 indien een antwoord op een open vraag niet in het beoordelingsmodel voorkomt en dit antwoord op grond van aantoonbare, vakinhoudelijke argumenten als juist of gedeeltelijk juist aangemerkt kan worden, moeten scorepunten worden toegekend naar analogie of in de geest van het beoordelingsmodel; 3.4 indien slechts één voorbeeld, reden, uitwerking, citaat of andersoortig antwoord gevraagd wordt, wordt uitsluitend het eerstgegeven antwoord beoordeeld; 3.5 indien meer dan één voorbeeld, reden, uitwerking, citaat of andersoortig antwoord gevraagd wordt, worden uitsluitend de eerstgegeven antwoorden beoordeeld, tot maximaal het gevraagde aantal; 3.6 indien in een antwoord een gevraagde verklaring of uitleg of afleiding of berekening ontbreekt dan wel foutief is, worden 0 scorepunten toegekend tenzij in het beoordelingsmodel anders is aangegeven; BB-0101-a-16-1-c 2 lees verder Pagina: 111

113 3.7 indien in het beoordelingsmodel verschillende mogelijkheden zijn opgenomen, gescheiden door het teken /, gelden deze mogelijkheden als verschillende formuleringen van hetzelfde antwoord of onderdeel van dat antwoord; 3.8 indien in het beoordelingsmodel een gedeelte van het antwoord tussen haakjes staat, behoeft dit gedeelte niet in het antwoord van de kandidaat voor te komen; 3.9 indien een kandidaat op grond van een algemeen geldende woordbetekenis, zoals bijvoorbeeld vermeld in een woordenboek, een antwoord geeft dat vakinhoudelijk onjuist is, worden aan dat antwoord geen scorepunten toegekend, of tenminste niet de scorepunten die met de vakinhoudelijke onjuistheid gemoeid zijn. 4 Het juiste antwoord op een meerkeuzevraag is de hoofdletter die behoort bij de juiste keuzemogelijkheid. Voor een juist antwoord op een meerkeuzevraag wordt het in het beoordelingsmodel vermelde aantal scorepunten toegekend. Voor elk ander antwoord worden geen scorepunten toegekend. Indien meer dan één antwoord gegeven is, worden eveneens geen scorepunten toegekend. 5 Een fout mag in de uitwerking van een vraag maar één keer worden aangerekend, tenzij daardoor de vraag aanzienlijk vereenvoudigd wordt en/of tenzij in het beoordelingsmodel anders is vermeld. 6 Een zelfde fout in de beantwoording van verschillende vragen moet steeds opnieuw worden aangerekend, tenzij in het beoordelingsmodel anders is vermeld. 7 Indien de examinator of de gecommitteerde meent dat in een examen of in het beoordelingsmodel bij dat examen een fout of onvolkomenheid zit, beoordeelt hij het werk van de kandidaten alsof examen en beoordelingsmodel juist zijn. Hij kan de fout of onvolkomenheid mededelen aan het College voor Toetsen en Examens. Het is niet toegestaan zelfstandig af te wijken van het beoordelingsmodel. Met een eventuele fout wordt bij de definitieve normering van het examen rekening gehouden. 8 Scorepunten worden met inachtneming van het correctievoorschrift toegekend op grond van het door de kandidaat gegeven antwoord op iedere vraag. Er worden geen scorepunten vooraf gegeven. 9 Het cijfer voor het centraal examen wordt als volgt verkregen. Eerste en tweede corrector stellen de score voor iedere kandidaat vast. Deze score wordt meegedeeld aan de directeur. De directeur stelt het cijfer voor het centraal examen vast op basis van de regels voor omzetting van score naar cijfer. NB1 Het College voor Toetsen en Examens heeft de correctievoorschriften bij regeling vastgesteld. Het correctievoorschrift is een zogeheten algemeen verbindend voorschrift en valt onder wet- en regelgeving die van overheidswege wordt verstrekt. De corrector mag dus niet afwijken van het correctievoorschrift. NB2 Het aangeven van de onvolkomenheden op het werk en/of het noteren van de behaalde scores bij de vraag is toegestaan, maar niet verplicht. Evenmin is er een standaardformulier voorgeschreven voor de vermelding van de scores van de kandidaten. Het vermelden van het schoolexamencijfer is toegestaan, maar niet verplicht. Binnen de ruimte die de regelgeving biedt, kunnen scholen afzonderlijk of in gezamenlijk overleg keuzes maken. BB-0101-a-16-1-c 3 lees verder Pagina: 112

114 NB3 Als het College voor Toetsen en Examens vaststelt dat een centraal examen een onvolkomenheid bevat, kan het besluiten tot een aanvulling op het correctievoorschrift. Een aanvulling op het correctievoorschrift wordt zo spoedig mogelijk nadat de onvolkomenheid is vastgesteld via Examenblad.nl verstuurd aan de examensecretarissen. Soms komt een onvolkomenheid pas geruime tijd na de afname aan het licht. In die gevallen vermeldt de aanvulling: NB Als het werk al naar de tweede corrector is gezonden, past de tweede corrector deze aanvulling op het correctievoorschrift toe. Een onvolkomenheid kan ook op een tijdstip geconstateerd worden dat een aanvulling op het correctievoorschrift te laat zou komen. In dat geval houdt het College voor Toetsen en Examens bij de vaststelling van de N-term rekening met de onvolkomenheid. 3 Vakspecifieke regels Voor dit examen kunnen maximaal 35 scorepunten worden behaald. Voor dit examen zijn de volgende vakspecifieke regels vastgesteld: 1 Open vragen dienen in het Nederlands beantwoord te worden tenzij uit de vraagstelling blijkt dat het antwoord in de vreemde taal mag of moet staan. Indien toch de vreemde taal is gebruikt, worden aan het antwoord 0 scorepunten toegekend. 2 Met taalfouten wordt in de beoordeling geen rekening gehouden. BB-0101-a-16-1-c 4 lees verder Pagina: 113

115 4 Beoordelingsmodel Vraag Antwoord Scores Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt 1 scorepunt toegekend. Tekst 1 1 A 2 maximumscore 1 (het) Turkse klimaat/(het) klimaat van Turkije Tekst 2 3 B 4 C Tekst 3 5 C 6 maximumscore 1 Eskiizmir, İyiburnaz, Saadet Onart (ilkokulu) 7 B indien drie antwoorden goed 1 indien twee of geen antwoord goed 0 8 A Tekst 4 9 C 10 A 11 C BB-0101-a-16-1-c 5 lees verder Pagina: 114

116 Vraag Antwoord Scores 12 E 13 maximumscore 1 Turkse en/of Osmaanse (Ottomaanse) keuken 14 A 15 C Tekst 5 16 D 17 C 18 B 19 A 20 maximumscore 1 Lopen (naar werk) (in plaats van het openbaar vervoer gebruiken) Trap gebruiken/lopen/nemen (in plaats van de lift) indien twee antwoorden goed 1 indien één of geen antwoord goed 0 21 D Tekst 6 22 B 23 D 24 B 25 maximumscore 1 meteliksiz/parasız 26 C BB-0101-a-16-1-c 6 lees verder Pagina: 115

117 Vraag Antwoord Scores Tekst 7 27 maximumscore 1 (om van) het uitzicht en de zon te genieten/te profiteren 28 maximumscore 1 (Usta Muhammet) Dilmaç en zijn zoon 29 A 30 A indien twee antwoorden goed 1 indien één of geen antwoord goed 0 Tekst 8 31 maximumscore 1 yetkililer Tekst 9 32 maximumscore 1 3) Galeri Alfa Tekst maximumscore 1 (tip) 5 Tekst maximumscore 1 Güllü Muhallebi Tekst maximumscore 1 een mail sturen / info vragen (naar/aan evlatedinme@wwf.org.tr) BB-0101-a-16-1-c 7 lees verder Pagina: 116

118 5 Inzenden scores Verwerk de scores van alle kandidaten per examinator in het programma WOLF. Zend de gegevens uiterlijk op 2 juni naar Cito. De normering in het tweede tijdvak wordt mede gebaseerd op door kandidaten behaalde scores. Als het tweede tijdvak op uw school wordt afgenomen, zend dan ook van uw tweede-tijdvak-kandidaten de deelscores in met behulp van het programma WOLF. 6 Bronvermeldingen tekst 1 tekst 2 Milliyet tekst 3 tekst 4 Onair Dergisi, Temmuz 2014 door Banu Bozdemir photos: blacklistt tekst 6 Dünyalı, Mayıs 26, 2014 tekst 7 tekst 8 EkoIQ, tekst 10 tekst 12 BB-0101-a-16-1-c 8 lees verder einde Pagina: 117

119 Examen VMBO-BB 2015 tijdvak 1 woensdag 27 mei uur Turks CSE BB Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Beantwoord alle vragen in de uitwerkbijlage. Dit examen bestaat uit 39 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 40 punten te behalen. Voor elk vraagnummer staat hoeveel punten met een goed antwoord behaald kunnen worden. BB-0101-a-15-1-o Pagina: 118

120 Let op: beantwoord een open vraag altijd in het Nederlands, behalve als het anders is aangegeven. Als je in het Turks antwoordt, levert dat 0 punten op. Tekst 1 Uçamayan Bir Kuş Türü Filipinler'in kuzeyinde yer alan Calayan adlı küçük bir adada, yeni bir kuş türü keşfedildi. Filipinli ve İngiliz araştırmacılar, yeni tür bu kuşa, 'Calayan su tavuğu' adını vermeyi planlıyor. Koyu kahverengi kuşun, bir karga büyüklüğünde olduğu, ancak uçamadığı bildirildi. Turuncu gagalı kuş türünün, yakın akrabalarının uçabilmesine rağmen, neden uçamadığı araştırılıyor. 1p 1 Hoe komt het dat deze vogelsoort niet kan vliegen? A De wetenschappers weten het nog niet. B Er is gemanipuleerd met hun genen. C Hun vleugels zijn te groot en te zwaar. D Ze hebben te grote en platte voeten. 1p 2 De grootte van de vogel wordt vergeleken met een andere vogel. Welke vogel is dit? A geelsnavel B kip C kraai D waterhoen BB-0101-a-15-1-o 2 / 25 lees verder Pagina: 119

121 Tekst 2 Lacivert'in Şubesi Shelly Bodrum Yalıkavak Port'un yeni mekanı Shelly açıldı. İstanbul'daki Lacivert Restoran'ın yazlık şubesi olan Shelly, marinanın ikinci katında yer alıyor. Zemin katta keyifle izleyeceğiniz manzaranın aynısını birinci ve ikinci kattan da aynı keyifle izleyebilirsiniz. Sezon boyunca saatleri arası hizmet veren Shelly, deniz ürünlerinden hazırladığı özel menüleri yenilikçi bir şekilde misafirlerine sunuyor. Lacivert'ten farklı bir konseptte oluşturulan Shelly mutfağında, kabuklu deniz mahsullerinden oluşan zengin bir menü var. Menüde karides, midye, kalamar, ahtapot, yengeç ve ıstakoz gibi çeşitler var. Herhangi bir yemek sipariş edildiğinde, yemeğin yanında bol bol patates kızartması da geliyor. Hafta sonu, tıpkı Lacivert'ten de alışık olduğunuz gibi DJ performansı ve dans podyumuyla renklenen mekan, lezzetli yemek yemek ve keyifli vakit geçirmek isteyenleri bekliyor. Shelly'de terasta oturup bir şeyler içmek isterseniz rezervasyona gerek yok, ama yemek yiyecekseniz bir gün öncesinden rezervasyon yaptırmayı ihmal etmeyin! Telefon: p 3 Waar bevindt zich het zomerfiliaal van restaurant Lacivert? Je moet in het Turks antwoorden. 1p 4 Op welke verdieping is restaurant Shelly te vinden? A op de begane grond B op de eerste verdieping C op de tweede verdieping D op het dakterras 1p 5 Wat is er anders in restaurant Shelly vergelijking met restaurant Lacivert? A Er is een danspodium. B Er is live muziek en een DJ. C Er zijn meer gerechten met schelpdieren. D Er zijn meer gerechten met veel groente. 1p 6 Voor welke activiteit moet je bij Shelly reserveren? A dansen B drinken C eten BB-0101-a-15-1-o 3 / 25 lees verder Pagina: 120

122 BB-0101-a-15-1-o 4 / 25 lees verder Pagina: 121

123 Tekst 3 Pizza Margherita İtalya kraliçesi Margarete ( ), pizzaların kraliçesi ve aynı zamanda da kraliçelerin pizzası 'Pizza Margherita'ya adını veren kişidir. Ayrıca Pizza Margherita, İtalyan bayrağının ışıl ışıl renklerini taşıdığından bu ülkenin simgesi haline geldi. Çıtır çıtır, sıcak dumanları buram buram tüten, fesleğen kokulu, üstünde erimiş mozarella, domates ve zeytinyağıyla pırıl pırıl yeşil-beyazkırmızı renklerde eşsiz bir lezzet. 1p 7 Wat maakt Pizza Margherita tot een symbool van Italië? 1p 8 Hoe is het woord 'krokant' weergegeven in de tekst? A buram buram B çıtır çıtır C ışıl ışıl D pırıl pırıl BB-0101-a-15-1-o 5 / 25 lees verder Pagina: 122

124 Tekst 4 Kitap Okuyana Dürüm-Ayran Bedava! Kahramanmaraş'ta bir okulun başlattığı projeyle, haftada iki kitap okuyan öğrencilere hafta sonunda dürüm ve ayran ikram ediliyor. Kitap okuma alışkanlığı kazandırmak için başlatılan projeyle kendi seçtiği iki kitabı okuyan öğrenciler, her hafta sonu okulun bahçesine kurulan stantlardan bedava dürüm yiyip, ayran içebiliyorlar. Öğrenciler, pazartesi günleri okul kütüphanesinden kitaplarını seçebiliyor ya da evdeki kendi kütüphanelerinden getirebiliyorlar. Okul kütüphanesinden kitap alan öğrenciler, genellikle o haftanın cuma günü ya da bir sonraki haftanın ilk günü, kitapları geri getirip kütüphaneye teslim ediyorlar. İlçe Milli Eğitim Müdürü Yasin Fırat, okullarda kitap okutmayı teşvik etmek için farklı projeler ürettiklerini söyledi. Bu yönde hayırsever bir iş adamının katkısıyla "Kitabımı okuyorum, dürümümü yiyorum" projesini hazırladıklarını ifade eden Fırat, şunları kaydetti: "Okulumuzda çocuklarımızı okumaya teşvik etmek için güzel ve değişik bir etkinlik düzenlendi. Önceleri birkaç öğretmenimiz tarafından bireysel olarak başlatılan bu uygulama şimdi okula yayılmış durumda. Bir haftada iki kitap okuyan öğrencilerimize, hafta sonu okul bahçesinde dürüm ve ayran ikram ediyoruz. Önceleri iki kitabı bir ayda okuyan öğrenciler, bu kampanya başladığından beri iki kitabı bir haftada okumaya başladılar. Çocuklarımızın yüzleri gülüyor. Çocuklarımızı mutlu görmek bizi de çok sevindiriyor. Anne-babalar da bu durumdan son derece memnunlar." Bu tür uygulamaların diğer okullara da örnek olması dileğinde bulunan Fırat, "Okullarımızdaki bu güzel uygulamalarla öğrenciler, kitap okumaya teşvik ediliyor. Öğrencilerin kitap okuma alışkanlığı kazandığını da görüyoruz. Umarım öğrencilerimizin kitap okuma alışkanlığı artarak devam eder." şeklinde konuştu. Namık Kemal İlkokulu Müdür Yardımcısı Mahir Turan ise okulda başlattıkları projeyi geleneksel hale getirip, öğrencilerin kitap okuma alışkanlığı kazanmalarına yardımcı olmak istediklerini dile getirdi. BB-0101-a-15-1-o 6 / 25 lees verder Pagina: 123

125 1p 9 Hoeveel boeken moet een leerling per week gelezen hebben om een 'dürüm-ayran' te verdienen? 1p 10 Wanneer krijgen de leerlingen een 'dürüm-ayran'? A in de lunchpauze B in het weekend C op maandag D op vrijdag 1p 11 Wie bepaalt welke boeken de leerlingen gaan lezen? A de leerlingen zelf B de schooldirecteur C hun docenten D hun ouders 1p 12 Wie heeft aan het project bijgedragen? A een directeur B een docent C een ouder D een zakenman BB-0101-a-15-1-o 7 / 25 lees verder Pagina: 124

126 Tekst 5 Paris'te Kedilere Özel Kafe Paris'te kedi sahiplerinin uğrak noktası haline gelmesi planlanan 'kedilere özel bir kafe'nin yapılması için kollar sıvandı. Projenin sahibi olan kedi aşığı Margaux Gandelon, yaratacağı bu alanla kedi sahiplerinin çok rahat edeceğini ve insanların yeni bir kedi almasına zemin oluşturacağını ifade etti. Popülerliğini Japonya'da kazanan ve yavaş yavaş Avrupa'ya yayılan kedilere özel kafelerin bir yenisi Paris'te açılacak. Today.com internet sitesine açıklama yapan Fransız girişimci Gandelon, kedi sahibi olan insanların kendilerini rahat hissetmek istemesi ve kedilerinin başka kedilerle kaynaşmasını talep etmesi üzerine bu projeyi uygulamaya koyduğunu ifade etti. Paris'teki evlerin küçük olması ve evcil hayvan besleme kanunlarının komplike olması gibi sorunların altını çizen Gandelon, açacağı bu kafenin kedi sahibi olmak isteyen Fransızlar için güzel bir fırsat olduğunu dile getirdi. Dört ay içinde yeni projeleri desteklemek amacıyla kurulan para bağışı platformu 'Indiegogo'dan 52 bin dolar topladığını belirten girişimci, eylül ayında 'Les Cafés des Chats' (Kedilerin Kafesi) adlı kafesini açmaya hazırlanıyor. Söz konusu projenin, kediler ve insanlar arasındaki ilişkiyi güçlendireceğini savunan 26 yaşındaki Gandelon, hijyen problemine değinerek kafenin sürgülü bir kapıyla ayrılan bölmesine kedi kutularının yerleştirileceğini belirtti. Kedilere oyuncak gibi davranılmasını engellemek için tedbir aldıklarını belirten Gandelon, anlaştıkları bir veterinerin düzenli olarak kedilerin fiziksel ve psikolojik sağlığını gözeteceğini bildirdi. "Gelenlerin sadece yeni pişmiş pasta kokusunu alacağı ve kedileriyle rahat edeceği bir ortam hazırlıyoruz" diyen Gandelon'un yeni kafesi bir ay içinde kediseverlerle buluşacak. BB-0101-a-15-1-o 8 / 25 lees verder Pagina: 125

127 1p 13 Op wiens verzoek wordt het project opgezet volgens de tekst? A de café-eigenaren B de dierenartsen C de dierenbescherming D de katteneigenaren 1p 14 Wat is het doel van de projecteigenaar met het project? A De band tussen de katten en de dierenartsen versterken. B De band tussen de katten en hun eigenaren versterken. C De katten zo veel mogelijk van de straat houden. D De katten een hygiënische en veilige omgeving bieden. 1p 15 Waarom zegt Gandelon dat er maatregelen zullen worden getroffen? Om te voorkomen dat A katten als speelgoed gezien worden. B katten door mensen mishandeld worden. C mensen katten te snel op straat dumpen. D mensen door katten worden aangevallen. BB-0101-a-15-1-o 9 / 25 lees verder Pagina: 126

128 Tekst 6 Masallar Yeniden Canlanıyor: Dev Avcısı Jack Son zamanlarda beyaz perdede bu tarz filmler çokça sergilenmeye başladı. Kötü mü oldu? Benim gibi fantastik film meraklıları için hiç de kötü olmadı. Buradan bizim senaristlerimize ve yönetmenlerimize bir çağrı yapmak gerekir. Hepimiz ninelerimizden, dedelerimizden dinlediğimiz masallarla büyümedik mi? Bazı masallarımız aktarıldı beyaz perdeye ama çok önceden. Artık bu masalların çeşitli efektler katılarak bir görsel şölen havasında seyircilere sunulmasının vakti gelmedi mi? Ben olsam işe hemen 'Dede Korkut Hikayeleri'nden başlardım. Gelelim filmimize: 'Jack The Giant Slayer' yani 'Dev Avcısı Jack' bu yıl mart ayında gösterime girmiş bir film. 'Olağan Şüpheliler', 'X Men' ve 'Operasyon Valkyrie'den hatırladığımız yönetmen Bryan Singer vardı yönetmen koltuğunda. Senaristliğini Christopher McQuarrie, Darren Lemke ve Dan Studney'in yaptığı filmde baş rollerde Jack karakterini canlandıran Nicholas Hoult, Isabelle karakterini canlandıran Eleanor Tomlinson, Ewan McGregor, Ian McShane yer almaktaydı. Filmin Imdb puanı 6,4 olsa da film seyredilmeye değer bir film. Aslında filmin konusu klasik bir masaldan alınmıştır. Bu masal bir İngiliz masalıdır. Ülkede her şey güzel bir şekilde devam ederken rahipler, ülkenin güvenliği açısından, sihirli fasulyeleri saraydan kaçırır. Çünkü kralın yardakçısı ve kralın kızını vermeyi düşündüğü Roderick hain emelleri olan birisidir. Genç bir çiftçi olan Jack, atını satmak için şehre geldiğinde fasulyeleri kaçıran rahip, fasulyeleri Jack'e verir. Jack, evinin yolunu tutar. Eve geldiğinde amcası ona çok kızar ve Jack'in gösterdiği fasulyeleri yere atar. Fasulyelerin birisi ahşap evin tahtalarının arasından aşağı düşer. Akşam olur ve bu arada prenses, Roderick'le evlenmeyi istemediği için saraydan kaçar. Yağmur yağmaktadır. Prenses kaybolur ama gece karanlığında, tesadüf odur ki gündüz şehirde gördüğü çocuğun -Jack'in- evine rast gelir. Bu arada yağmur hızlanmış ve yere düşen fasulye suyun içinde kalmıştır. İşte o anda fasulyeden yedi kat göğe yani devler ülkesine bir fasulye ağacı uzanır. Prenses evin içerisinde ağacın dallarına tırmanıp, devler ülkesine kadar çıkar. Kralın adamları ile Jack prensesi kurtarmak için serüvenlerle dolu bir yolculuğa çıkarlar BB-0101-a-15-1-o 10 / 25 lees verder Pagina: 127

129 Filmi seyrederken kesinlikle sıkılmıyorsunuz. Eğer filmin bir masal tadında sunulduğunu unutmazsanız, bazı aksaklıkları da görmezden gelirsiniz. Devler bir harikaydı. Ben devlerin sahneye bu şekilde güzel ve gerçekçi aktarıldığını hatırlayamıyorum. Sadece devleri görmek için bile bu film seyredilebilir. Yalnız filme biraz daha aksiyon içeren bölümler de eklenebilirdi bence. Devlerle insanların savaşı mesela. Ya da Jack bir iki dev daha öldürebilirdi. Yine de gayet iyiydi. Her masal gibi mutlu sonla biten filmimiz fantastik film sevenler için iyi bir seçenek diyebilirim. Muammer Karabıçak 1p 16 Waarom vindt de schrijver dat er een oproep gedaan moet worden aan de scenarioschrijvers en regisseurs in Turkije? Hij vindt dat A het tijd is om in Turkije sprookjesfilms met visuele effecten te maken. B men in Turkije het beroep van scenarioschrijver meer moet promoten. C men in Turkije in plaats van series meer films moet maken. 1p 17 Wie is één van de scenarioschrijvers van de film 'Jack The Giant Slayer'? A Bryan Singer B Christopher McQuarrie C Eleanor Tomlinson D Nicholas Hoult 1p 18 Waarom gaat Jack naar de stad? A om de prinses te redden B om magische bonen te kopen C om met de reuzen te vechten D om zijn paard te verkopen 1p 19 Hoe komt de dochter van de koning in het land van de reuzen? A door een magische boon te slikken B door in de bonenstaak te klimmen C met de hulp van de jonge boer Jack D met de hulp van de priesters 1p 20 De schrijver van de tekst schrijft dat je alleen al voor de reuzen naar deze film zou moeten gaan. Schrijf de eerste twee en de laatste twee woorden van de zin op waarin dit staat. BB-0101-a-15-1-o 11 / 25 lees verder Pagina: 128

130 Tekst 7 Kış Dönemi Gençlik Kampı Bakanlığımızca gençlerin serbest zamanlarını çeşitli sosyal, kültürel ve sportif faaliyetlerle değerlendirme amacıyla gençlik kampları düzenlenecektir. Daha fazla gencin katılımı için 16 Şubat - 7 Mart tarihlerinde Antalya'da Kış Dönemi Gençlik Kampı açılacaktır. Söz konusu kampla ilgili bilgilerin yer aldığı 'Kış Dönemi Gençlik Kampı Uygulama Talimatı' hazırlanmıştır. Bu talimat belgesi, kontenjanların toplanma merkezleri ve illere göre dağılımlarını gösteren çizelgeler bakanlığımız ghgm.gsb.gov.tr adresinde yayımlanmıştır. Kış Dönemi Gençlik Kampı için son başvuru tarihi 8 Şubat, Cuma günü mesai bitimidir. Kesin kayıtlar ise Şubat tarihlerinde gerçekleştirilecektir. Ücretsiz kış dönemi gençlik kampı yaş grupları, yaş grubu olarak belirlenmiştir. Yaş gruplarının belirlenmesinde, yıl baz alınacak, ay ve gün dikkate alınmayacaktır. Kamplara 17 yaşından küçük ve 24 yaşından büyük gençlerin kaydı yapılmayacaktır. Kamplara başvurular Ankara Gençlik Merkezi'nde alınacaktır. Başvuru formuna genclikkamplari.gov.tr internet sitelerinden ulaşılabilecektir. Bu formların doldurulmasında gerekli hassasiyet gösterilecek; formlar, ilgili kurum ve kişilerce onaylanacaktır. Eksik ve yanlış beyanda bulunanların başvuruları kabul edilmeyecektir. Kış dönemi gençlik kampı, kamp dönemleri, giriş-çıkış tarihleri ve gruplara ait bilgiler aşağıda gösterilmiştir. Kamp dönemleri, yol hariç, beş gün olarak belirlenmiştir. Kampa girişler kampın ilk günü en geç saat 14.00'e kadar; çıkışlar ise kampın altıncı günü saat 12.00'ye kadar yapılacaktır. Ankara için: Kamp Dönemleri Kontenjan Kız Kontenjan Erkek 1.Dönem Şubat Giriş: 16 Şubat - Çıkış: 21 Şubat 2.Dönem Şubat Giriş: 21 Şubat - Çıkış: 26 Şubat 3.Dönem 26 Şubat-02 Mart Giriş: 26 Şubat - Çıkış: 03 Mart 4.Dönem Mart Giriş: 03 Mart - Çıkış: 08 Mart Bakanlığımızca ileride duyurulacaktır. Bakanlığımızca ileride duyurulacaktır. Bakanlığımızca ileride duyurulacaktır. Bakanlığımızca ileride duyurulacaktır. Başvuru Merkezi: Ankara 19 Mayıs Gençlik Merkezi 19 Mayıs Spor Kompleksi İçerisi Ulus/ANKARA Tel: /160 Gençlik Hizmetleri Şubesi info@ankara-gsim.gov.tr BB-0101-a-15-1-o 12 / 25 lees verder Pagina: 129

131 1p 21 Wat is het doel van het organiseren van jongerenkampen volgens de tekst? A Een zinvolle vrijetijdsbesteding voor jongeren bieden. B Het netwerk onder jongeren zo veel mogelijk vergroten. C Het respectvol omgaan met elkaar onder jongeren bevorderen. D In één week tijd zo veel mogelijk jongens en meisjes leren skiën. 1p 22 Hoe oud moet je zijn om aan deze jongerenkampen te kunnen deelnemen? 1p 23 Hoe kun je aan een aanmeldingsformulier komen? A via het jeugdkamp B via het sportcentrum C via de website D via de school 1p 24 Hoe lang duurt het jongerenkamp wanneer je de reistijd niet meerekent volgens de tekst? A 4 dagen B 5 dagen C 6 dagen D 7 dagen BB-0101-a-15-1-o 13 / 25 lees verder Pagina: 130

132 BB-0101-a-15-1-o 14 / 25 lees verder Pagina: 131

133 Tekst 8 Keçili Çözüm 1 San Francisco Havaalanı, bölgede yangına sebep olabilecek yeşillik alanını koruma altına almak için keçi sürüsünü işe aldı. 2 San Francisco Havaalanı, batı bölgesindeki yabani ot yığınının yangın oluşturma riskine karşı 'doğal' bir çözüm buldu. 3 Havaalanında ve bölgeye yakın evlerde meydana gelebilecek herhangi bir yangın tehlikesine karşı 400 tane keçi getirttiklerini belirten basın sözcüsü Scott Mayerowitz, keçilerin bölgedeki otları yiyerek yangın riskini azalttıklarını ifade etti. Yaz aylarında San Francisco'nun vazgeçilmezi haline gelen keçiler, bölgede ilaca gereksinim olmadan yabani otların azalmasına yardımcı oluyor. 4 Discovery News sitesinin haberine göre, aynı problemle karşı karşıya olduğunu belirten Chicogo'daki O'Hare Havaalanı da, çevre temizliğini sağlayıp ilaçtan tasarruf yapmak için bölgeye keçi transferi yaptıklarını açıkladı. Keçilerin bölgeyi tamamen tahrip etmesini önlemek adına çoban köpeklerinin ve bekçilerin de bölgeyi denetlemesi gerektiği önerildi. 1p 25 Waarom heeft het vliegveld van San Francisco de geitenkudde in dienst genomen? voor het A afschrikken van vogels B schoonhouden van de omgeving C verminderen van brandgevaar D verminderen van slipgevaar 1p 26 Wat is het beroep van Scott Mayerowitz? A bewaker B directeur C geitenhoeder D persvoorlichter 1p 27 Wie zijn aanbevolen om het gebied rondom het vliegveld O'Hare te controleren? A brandweermannen B herders en ambtenaren C honden en bewakers D politieagenten BB-0101-a-15-1-o 15 / 25 lees verder Pagina: 132

134 Tekst 9 Taşköprü Kent Müzesi Taşköprü, Kastamonu ilinin bir ilçesidir. Taşköprü ilçesi, adını Gökırmak üzerinde Çobanoğulları zamanında yapılmış olan ve halen kullanılan yedi gözlü 68 metre uzunluğunda taştan yapılan köprüden almaktadır. Sarımsaklarıyla ünlü Taşköprü'de kent müzesi kurma hazırlıkları başladı. Pompeiopolis antik kenti ve tarihi evleriyle de bilinen kentte, Sağlık Bakanlığı'ndan belediyenin devraldığı Redif Taburu Binası, Kent Tarihi ve Müzesi olarak işlevlendirilecek. Osmanlı Devleti'nin son döneminde yapılan Redif Taburu Binası'nın Arkeoloji ve Kent Tarihi Müzesi olması yolunda çalışmaları sürdürdüklerini anlatan Taşköprü Belediye Başkanı Hüseyin Arslan: "Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nca projesi onaylatılan binayı bir an önce Kent Tarihi Müzesi olarak ilçemize kazandırmak amacıyla çalışmalarımız devam ediyor." dedi. Belediye, hazırladığı el broşürleri, gazete reklamları, afişlerle de "Sandıklar açılıyor, hatıralar canlanıyor!" diyerek kentlileri, müzenin kurulmasına eşyalar vererek katkıda bulunmaya çağırıyor. Nalbantlık, semercilik, dokumacılık, bakırcılık, kendircilik ve urgancılık gibi geleneksel zanaatlarda kullanılan malzemelerin yanı sıra, fotoğraflar ve efemeralar (antika veya günlük hayata ait eski eşyalar) gibi ufak parçalar, kentin hafızasını oluşturan belgeler de çağrı üzerine toplanmaya başladı. Müzede, belediyenin desteğiyle devam eden Pompeiopolis kazılarından çıkan arkeolojik eserler de sergilenecek. BB-0101-a-15-1-o 16 / 25 lees verder Pagina: 133

135 1p 28 Hoe heet de rivier in Taşköprü? 1p 29 Waar staat Taşköprü om bekend? om zijn A bruggen B gilde C knoflook D uien 1p 30 Waar wordt het museum van Taşköprü gehuisvest, volgens de tekst? in A het archeologisch centrum Pompeiopolis B het gebouw van Taşköprü Belediyesi C het historische herenhuis van Taşköprü D het historische Redif Taburu gebouw 1p 31 Wie wordt of worden er opgeroepen een bijdrage te leveren aan het museum? A de dorpelingen B de gemeente C de stedelingen D het ministerie 1p 32 Waartoe wordt men aangespoord met de zin 'Sandıklar açılıyor, hatıralar canlanıyor'? om A de schatkisten te openen B de stembussen te openen C met geld te komen D veel spullen te geven BB-0101-a-15-1-o 17 / 25 lees verder Pagina: 134

136 Tekst 10 Bayatı Da Baş Tacı "Ekmek olmazsa yemeğin tadı olmaz" diye bol ekmek alır, bayatlatıp israfa yol açarız. Oysa bayat ekmekle üretilecek lezzetler de vardır. Kültürümüzde ekmek, 'nimet' olarak nitelendirilir ve ekmeğe büyük saygı gösterilir. Ama bu saygı, giderek artan israfa engel olamıyor. Bugün ülkemizde üretilen ekmeğin yüzde 12'si maalesef çöp olmaktadır. Özellikle hazır yemek satan lokanta, kafe, büfe, okul kantinleri ve toplu yemek işletmelerinde bolca israf edilen ekmek miktarı, 450 bin ton buğdaya eşdeğer. Açlık ve yetersiz beslenme nedeniyle dünya tehdit altındayken yüz binlerce ton buğdayla üretilen ekmeği çöpe göndermek yerine farklı şekillerde değerlendirmenin vakti gelmedi mi? Hazır, Toprak Mahsulleri Ofisi "Ekmeğini israf etme" sloganıyla bir kampanya başlatmışken israfı önleme yolunda bir adım da siz atabilirsiniz. Yapılacak şey çok kolay: Bayat ekmeği çöpe atmak yerine onu bir başka lezzete dönüştürmek! Papara Malzemeler 4 dilim bayat ekmek 1 orta boy kuru soğan 2 yemek kaşığı domates salçası 1 yemek kaşığı tereyağı 1 çay kaşığı kırmızı toz biber ve karabiber 3 çorba kaşığı yoğurt 1 diş sarımsak 4 su bardağı su Tuzlu Poğaça Malzemeler ½ adet bayat ekmek 1 su bardağı süt 250 g beyaz peynir 2 yumurta ½ demet dereotu 1 çay kaşığı karbonat 1 çay bardağı un ½ çay bardağı çörekotu Omlet Malzemeler 3 dilim bayat ekmek 2 yumurta 1 çorba kaşığı tereyağı 5 dal maydanoz ½ çay bardağı kaşar peyniri 1p 33 In Turkije gooit men 12 procent van het geproduceerde brood weg, omdat het oud is. Waar gebeurt dit vooral? A in broodfabrieken B in horecabedrijven C in huishoudens D in supermarkten 2p 34 In de tekst staan drie gerechten met oud brood als basisingrediënt. Kruis in de tabel in je uitwerkbijlage aan welk ingrediënt in welk gerecht hoort. BB-0101-a-15-1-o 18 / 25 lees verder Pagina: 135

137 Tekst 11 Beş Bin Yıl Önce Gübre İsveç'teki Gothenburg Üniversitesi'nden Araştırmacılar, Finlandiya'nın Kokkola kentinde günümüzden 5000 yıl öncesine ait buluntular üzerinde çalışıyor. Araştırmacılar bu bölgede o dönemde yaşamış olan insanların beslenme biçimini de araştırıyor. İlk araştırma sonuçları, bölgede arpa ve buğday yetiştirildiğini ortaya koymuş. Kazı alanında gübrede bulunan bir maddeye de rastlanmış. Bu bulgu o dönemde bile insanların tarımda gübre kullandığını düşündürüyor. Ancak bunun kanıtlanması için daha fazla araştırma yapılması gerekiyor. Suzan Lema Gençer 1p 35 Wat onderzoekt men in Finland, volgens de tekst? A Wat men vijfduizend jaar geleden voor de bouw van huizen gebruikte. B Wat men vijfduizend jaar geleden voor het maken van kleren gebruikte. C Welke dieren men vijfduizend jaar geleden voor landbouw gebruikte. D Welke voedingsmiddelen men vijfduizend jaar geleden consumeerde. BB-0101-a-15-1-o 19 / 25 lees verder Pagina: 136

138 BB-0101-a-15-1-o 20 / 25 lees verder Pagina: 137

139 Tekst 12 1p 36 Je neef van zeventien kan goed communiceren en spreekt goed Engels. Hij wil zich als vrijwilliger opgeven. Voldoet hij aan de eisen? Leg je antwoord uit. Gönüllü Olun Greenpeace'in de katkılarıyla organize edilen WWF-Türkiye İklim ve Enerji İnisiyatifi, Düşük Karbon Planları Çalıştayı'nda gönüllü olmak ister misiniz? Mayıs tarihleri arasında İstanbul'da gerçekleşecek olan uluslararası bir toplantıda, bize 3 gün boyunca yardımcı olabilecek gönüllüler arıyoruz. Uluslararası toplantıda bize destek vermek isteyen gönüllülerimizin, 21 Mayıs günü, saat 18:00'a kadar Mustafa Özgür Berke'ye mberke@wwf.org.tr adresinden başvurmalarını rica ederiz. Toplantı için gönüllü olacak kişilerde aranan özellikler: İstanbul'da ikamet etmek Mayıs tarihleri arasında, saat 09:00 21:00 saatleri boyunca bize destek vermek. Söz konusu zamanın tümü işle geçmeyecek, sosyal aktiviteler de bu süreye dahildir. İklim değişikliği, enerji, düşük karbonlu kalkınma konularına ilgi duymak. İyi derecede İngilizce bilmek. Etkinlik tarihi itibariyle 18 yaşın üstünde olmak. Takım çalışmasına uyum sağlayabilmek. İletişim becerileri güçlü olmak. BB-0101-a-15-1-o 21 / 25 lees verder Pagina: 138

140 Tekst 13 1p 37 Je wilt een dieet volgen om gezond af te vallen. Jouw grootste probleem is dat je altijd trek hebt. Welke van de onderstaande producten neemt je hongergevoel het beste weg? Je moet in het Turks antwoorden. Süper Kurtarıcılar Yemeklerinizde, mezelerinizde, tatlılarınızda, ekmek yapımında, kısacası mutfağın her alanında kullanacağınız, lezzetin sağlıkla bütünleştiği küçük sırları göz ardı etmeyin. Keten Tohumu Keten tohumu, yüksek oranda çoklu doymamış yağ asitleri, düşük oranda doymuş yağ asidi, yüksek oranda lifle birlikte bol miktarda potasyum, az miktarlarda ise magnezyum, demir, bakır, çinko ve çeşitli vitaminler içerir. Keten tohumunu doğal ürün dükkanlarından veya aktarlardan temin edebilirsiniz. Tazeliğini anlamak için çimlenip çimlenmediğine bakabilirsiniz; eğer çimlenmiyorsa aldığınız yere iade ediniz. Öğütülmüş keten tohumunun sindirimi çok daha kolaydır. Keten tohumu oda ısısında bir yıl tazeliğini korur. Mutfakta keten tohumunu el altında bulundurarak, öğütülmüş halde salatalarınıza, yoğurdunuza, müsliye serpebilir, fırında yaptığınız hamur işlerine katabilir, pilavdan çorbalara, tatlılardan tuzlulara her yemeğinizde kullanabilirsiniz. Zeytinyağı Zeytinyağı, zeytin ham yağının doğal trigliserid yapısında değişikliğe yol açmayan metodlarla rafine edilmeleri sonucu elde edilen, sarının değişik tonlarında rengi olan, kendine özgü tat ve kokuda bir yağdır. Zeytinyağı, yüzde 75 oranında oleik asit gliseridleri taşır. Bünyesinde A, E vitaminleri ve az miktarda fitoserol maddesi bulunur. Özellikle bağırsak hareketlerini düzenleyici ve safra söktürücü etkisi vardır. BB-0101-a-15-1-o 22 / 25 lees verder Pagina: 139

141 Kinoa Bir tahıl düşünün ki, görünüş olarak bulgura ya da çok küçük bir mercimek tanesine benziyor. Ama, et kadar proteinli ve vücutta sütten daha iyi kullanılabilen yüksek miktarda kalsiyuma sahip. Çok fazla lif oranına sahip olduğu gibi, gluten içermediği söyleniyor. Kolesterol içermeyen, yağdan fakir, kolay sindirimi sayesinde bebekler ve çocuklar için de çok besleyici bir tahıl. Tahin Tahin, gereksinim duyduğumuz yağ asitlerinin oluşmasına katkı sağlayan bir besin olarak literatürdeki yerini alıyor. Ayrıca besinlerin midemizde uzun süre kalmasına yardımcı olarak tokluk hissi veriyor. Tahinin hammaddesi susamın yüzde 30'un üzerinde protein, yüzde 55 oranında yağ içerdiği biliniyor. Tahin sadece pekmez ve bal ile tüketilmemektedir. Hamur işlerinde, yemeklerde ve soslarda tercih edilen tahin, hafif laksatif ve idrar söktürücü özelliğinin yanı sıra A, B ve E vitaminlerince de zengindir. BB-0101-a-15-1-o 23 / 25 lees verder Pagina: 140

142 Tekst 14 1p 38 Je kampeert in het oosten van het Zwarte Zee gebied, in de buurt van Trabzon. Wat is de weersvoorspelling voor het gebied waarin je verblijft? Schrijf de weersvoorspelling op in je uitwerkbijlage. Meteorolojik Görünüm Batı Karadeniz Az bulutlu ve açık geçeceği tahmin ediliyor. Bolu Az bulutlu ve açık 30 Düzce Az bulutlu ve açık 31 Kastamonu Az bulutlu 28 Zonguldak Az bulutlu ve açık 28 Orta Ve Doğu Karadeniz Doğu Karadeniz'in Ordu çevreleri yer yer gök gürültülü sağanak yağışlı geçeceği tahmin ediliyor. Rüzgarın; kıyılarda kuzey ve batı yönlerden kuvvetlice (30-50 km/s) esmesi bekleniyor. Amasya Parçalı bulutlu 29 Samsun Parçalı bulutlu 28 Tokat Parçalı bulutlu 27 Trabzon Parçalı bulutlu ve gök gürültülü, sağanak yağışlı 27 Doğu Anadolu Az bulutlu ve açık, kuzeydoğusunun parçalı, yer yer çok bulutlu, geçeceği tahmin ediliyor. Rüzgarın; kuzeyli yönlerden kuvvetlice (30-50 km/s) esmesi bekleniyor. Erzurum Parçalı, yer yer çok bulutlu 25 Iğdır Parçalı bulutlu 31 Malatya Az bulutlu ve açık 31 Van Parçalı, yer yer çok bulutlu 24 BB-0101-a-15-1-o 24 / 25 lees verder Pagina: 141

143 Tekst 15 1p 39 Je wilt twee afspraken met twee verschillende specialisten maken voor jezelf. Bij welk punt staat dat dit mogelijk is? Schrijf het nummer op in je uitwerkbijlage. Randevu Kuralları 1 En erken bir gün sonrası için randevu alabilirsiniz. 2 Randevu aldığınız saatin en az 80 dakika öncesinde randevunuzu iptal edebilirsiniz ve dilerseniz başka tarihli randevu yapabilirsiniz. 3 Bir sağlık kurumunun belli bir polikliniğinden, bir gün içinde en fazla bir randevu alabilirsiniz. 4 Bir günde bir sağlık kurumundan farklı poliklinikten alınmak kaydıyla en fazla iki randevu alabilirsiniz. 5 Telefonla kendinize ve yakınlarınıza her aramada en fazla dört randevu alabilirsiniz. Bronvermelding Een opsomming van de in dit examen gebruikte bronnen, zoals teksten en afbeeldingen, is te vinden in het bij dit examen behorende correctievoorschrift, dat na afloop van het examen wordt gepubliceerd. einde BB-0101-a-15-1-o 25 / 25 lees verder Pagina: 142

144 Uitwerkbijlage VMBO-BB 2015 tijdvak 1 Turks CSE BB Naam kandidaat Kandidaatnummer Beantwoord alle vragen in deze uitwerkbijlage. BB-0101-a-15-1-u Pagina: 143

145 Meerkeuze: omcirkel het antwoord; geef verbeteringen duidelijk aan: A B C D of A B C D of A B C D X X X Let op: beantwoord een open vraag altijd in het Nederlands, behalve als het anders is aangegeven. Als je in het Turks antwoordt, levert dat 0 punten op. B Tekst 1 1 A B C D 2 A B C D Tekst A B C D 5 A B C D 6 A B C Tekst A B C D Tekst A B C D BB-0101-a-15-1-u 2 / 5 lees verder Pagina: 144

146 11 A B C D 12 A B C D Tekst 5 13 A B C D 14 A B C D 15 A B C D Tekst 6 16 A B C 17 A B C D 18 A B C D 19 A B C D Tekst 7 21 A B C D A B C D 24 A B C D Tekst 8 25 A B C D 26 A B C D BB-0101-a-15-1-u 3 / 5 lees verder Pagina: 145

147 27 A B C D Tekst A B C D 30 A B C D 31 A B C D 32 A B C D Tekst A B C D 34 gerecht Papara Tuzlu Poğaça Omlet ingrediënt knoflook dille peterselie feta kaas Tekst A B C D Tekst BB-0101-a-15-1-u 4 / 5 lees verder Pagina: 146

148 Tekst Tekst Tekst VERGEET NIET DEZE UITWERKBIJLAGE IN TE LEVEREN einde BB-0101-a-15-1-u 5 / 5 lees verder Pagina: 147

149 Correctievoorschrift VMBO-BB 2015 tijdvak 1 Turks CSE BB Het correctievoorschrift bestaat uit: 1 Regels voor de beoordeling 2 Algemene regels 3 Vakspecifieke regels 4 Beoordelingsmodel 5 Inzenden scores 6 Bronvermeldingen 1 Regels voor de beoordeling Het werk van de kandidaten wordt beoordeeld met inachtneming van de artikelen 41 en 42 van het Eindexamenbesluit v.w.o.-h.a.v.o.-m.a.v.o.-v.b.o. Voorts heeft het College voor Toetsen en Examens op grond van artikel 2 lid 2d van de Wet College voor toetsen en examens de Regeling beoordelingsnormen en bijbehorende scores centraal examen vastgesteld. Voor de beoordeling zijn de volgende passages van de artikelen 36, 41, 41a en 42 van het Eindexamenbesluit van belang: 1 De directeur doet het gemaakte werk met een exemplaar van de opgaven, de beoordelingsnormen en het proces-verbaal van het examen toekomen aan de examinator. Deze kijkt het werk na en zendt het met zijn beoordeling aan de directeur. De examinator past de beoordelingsnormen en de regels voor het toekennen van scorepunten toe die zijn gegeven door het College voor Toetsen en Examens. 2 De directeur doet de van de examinator ontvangen stukken met een exemplaar van de opgaven, de beoordelingsnormen, het proces-verbaal en de regels voor het bepalen van de score onverwijld aan de gecommitteerde toekomen. BB-0101-a-15-1-c 1 lees verder Pagina: 148

150 3 De gecommitteerde beoordeelt het werk zo spoedig mogelijk en past de beoordelingsnormen en de regels voor het bepalen van de score toe die zijn gegeven door het College voor Toetsen en Examens. De gecommitteerde voegt bij het gecorrigeerde werk een verklaring betreffende de verrichte correctie. Deze verklaring wordt mede ondertekend door het bevoegd gezag van de gecommitteerde. 4 De examinator en de gecommitteerde stellen in onderling overleg het aantal scorepunten voor het centraal examen vast. 5 Indien de examinator en de gecommitteerde daarbij niet tot overeenstemming komen, wordt het geschil voorgelegd aan het bevoegd gezag van de gecommitteerde. Dit bevoegd gezag kan hierover in overleg treden met het bevoegd gezag van de examinator. Indien het geschil niet kan worden beslecht, wordt hiervan melding gemaakt aan de inspectie. De inspectie kan een derde onafhankelijke gecommitteerde aanwijzen. De beoordeling van de derde gecommitteerde komt in de plaats van de eerdere beoordelingen. 2 Algemene regels Voor de beoordeling van het examenwerk zijn de volgende bepalingen uit de regeling van het College voor Toetsen en Examens van toepassing: 1 De examinator vermeldt op een lijst de namen en/of nummers van de kandidaten, het aan iedere kandidaat voor iedere vraag toegekende aantal scorepunten en het totaal aantal scorepunten van iedere kandidaat. 2 Voor het antwoord op een vraag worden door de examinator en door de gecommitteerde scorepunten toegekend, in overeenstemming met het beoordelingsmodel. Scorepunten zijn de getallen 0, 1, 2,..., n, waarbij n het maximaal te behalen aantal scorepunten voor een vraag is. Andere scorepunten die geen gehele getallen zijn, of een score minder dan 0 zijn niet geoorloofd. 3 Scorepunten worden toegekend met inachtneming van de volgende regels: 3.1 indien een vraag volledig juist is beantwoord, wordt het maximaal te behalen aantal scorepunten toegekend; 3.2 indien een vraag gedeeltelijk juist is beantwoord, wordt een deel van de te behalen scorepunten toegekend, in overeenstemming met het beoordelingsmodel; 3.3 indien een antwoord op een open vraag niet in het beoordelingsmodel voorkomt en dit antwoord op grond van aantoonbare, vakinhoudelijke argumenten als juist of gedeeltelijk juist aangemerkt kan worden, moeten scorepunten worden toegekend naar analogie of in de geest van het beoordelingsmodel; 3.4 indien slechts één voorbeeld, reden, uitwerking, citaat of andersoortig antwoord gevraagd wordt, wordt uitsluitend het eerstgegeven antwoord beoordeeld; 3.5 indien meer dan één voorbeeld, reden, uitwerking, citaat of andersoortig antwoord gevraagd wordt, worden uitsluitend de eerstgegeven antwoorden beoordeeld, tot maximaal het gevraagde aantal; 3.6 indien in een antwoord een gevraagde verklaring of uitleg of afleiding of berekening ontbreekt dan wel foutief is, worden 0 scorepunten toegekend, tenzij in het beoordelingsmodel anders is aangegeven; BB-0101-a-15-1-c 2 lees verder Pagina: 149

151 3.7 indien in het beoordelingsmodel verschillende mogelijkheden zijn opgenomen, gescheiden door het teken /, gelden deze mogelijkheden als verschillende formuleringen van hetzelfde antwoord of onderdeel van dat antwoord; 3.8 indien in het beoordelingsmodel een gedeelte van het antwoord tussen haakjes staat, behoeft dit gedeelte niet in het antwoord van de kandidaat voor te komen; 3.9 indien een kandidaat op grond van een algemeen geldende woordbetekenis, zoals bijvoorbeeld vermeld in een woordenboek, een antwoord geeft dat vakinhoudelijk onjuist is, worden aan dat antwoord geen scorepunten toegekend, of tenminste niet de scorepunten die met de vakinhoudelijke onjuistheid gemoeid zijn. 4 Het juiste antwoord op een meerkeuzevraag is de hoofdletter die behoort bij de juiste keuzemogelijkheid. Voor een juist antwoord op een meerkeuzevraag wordt het in het beoordelingsmodel vermelde aantal scorepunten toegekend. Voor elk ander antwoord worden geen scorepunten toegekend. Indien meer dan één antwoord gegeven is, worden eveneens geen scorepunten toegekend. 5 Een fout mag in de uitwerking van een vraag maar één keer worden aangerekend, tenzij daardoor de vraag aanzienlijk vereenvoudigd wordt en/of tenzij in het beoordelingsmodel anders is vermeld. 6 Een zelfde fout in de beantwoording van verschillende vragen moet steeds opnieuw worden aangerekend, tenzij in het beoordelingsmodel anders is vermeld. 7 Indien de examinator of de gecommitteerde meent dat in een examen of in het beoordelingsmodel bij dat examen een fout of onvolkomenheid zit, beoordeelt hij het werk van de kandidaten alsof examen en beoordelingsmodel juist zijn. Hij kan de fout of onvolkomenheid mededelen aan het College voor Toetsen en Examens. Het is niet toegestaan zelfstandig af te wijken van het beoordelingsmodel. Met een eventuele fout wordt bij de definitieve normering van het examen rekening gehouden. 8 Scorepunten worden toegekend op grond van het door de kandidaat gegeven antwoord op iedere vraag. Er worden geen scorepunten vooraf gegeven. 9 Het cijfer voor het centraal examen wordt als volgt verkregen. Eerste en tweede corrector stellen de score voor iedere kandidaat vast. Deze score wordt meegedeeld aan de directeur. De directeur stelt het cijfer voor het centraal examen vast op basis van de regels voor omzetting van score naar cijfer. NB1 Het College voor Toetsen en Examens heeft de correctievoorschriften bij regeling vastgesteld. Het correctievoorschrift is een zogeheten algemeen verbindend voorschrift en valt onder wet- en regelgeving die van overheidswege wordt verstrekt. De corrector mag dus niet afwijken van het correctievoorschrift. NB2 Het aangeven van de onvolkomenheden op het werk en/of het noteren van de behaalde scores bij de vraag is toegestaan, maar niet verplicht. Evenmin is er een standaardformulier voorgeschreven voor de vermelding van de scores van de kandidaten. Het vermelden van het schoolexamencijfer is toegestaan, maar niet verplicht. Binnen de ruimte die de regelgeving biedt, kunnen scholen afzonderlijk of in gezamenlijk overleg keuzes maken. BB-0101-a-15-1-c 3 lees verder Pagina: 150

152 NB3 Als het College voor Toetsen en Examens vaststelt dat een centraal examen een onvolkomenheid bevat, kan het besluiten tot een aanvulling op het correctievoorschrift. Een aanvulling op het correctievoorschrift wordt zo spoedig mogelijk nadat de onvolkomenheid is vastgesteld via Examenblad.nl verstuurd aan de examensecretarissen. Soms komt een onvolkomenheid pas geruime tijd na de afname aan het licht. In die gevallen vermeldt de aanvulling: NB Als het werk al naar de tweede corrector is gezonden, past de tweede corrector deze aanvulling op het correctievoorschrift toe. Een onvolkomenheid kan ook op een tijdstip geconstateerd worden dat een aanvulling op het correctievoorschrift te laat zou komen. In dat geval houdt het College voor Toetsen en Examens bij de vaststelling van de N-term rekening met de onvolkomenheid. 3 Vakspecifieke regels Voor dit examen kunnen maximaal 40 scorepunten worden behaald. Voor dit examen zijn de volgende vakspecifieke regels vastgesteld: 1 Open vragen dienen in het Nederlands beantwoord te worden tenzij uit de vraagstelling blijkt dat het antwoord in de vreemde taal mag of moet staan. Indien toch de vreemde taal is gebruikt, worden aan het antwoord 0 scorepunten toegekend. 2 Met taalfouten wordt in de beoordeling geen rekening gehouden. BB-0101-a-15-1-c 4 lees verder Pagina: 151

153 4 Beoordelingsmodel Vraag Antwoord Scores Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt 1 scorepunt toegekend. Tekst 1 1 A 2 C Tekst 2 3 maximumscore 1 (in) Bodrum (Yalıkavak Marina / Port) 4 C 5 C 6 C Tekst 3 7 maximumscore 1 (pizza Margherita/het heeft) de kleuren van de Italiaanse vlag 8 B Tekst 4 9 maximumscore 1 2 / twee (boeken) (per week) 10 B 11 A 12 D BB-0101-a-15-1-c 5 lees verder Pagina: 152

154 Vraag Antwoord Scores Tekst 5 13 D 14 B 15 A Tekst 6 16 A 17 B 18 D 19 B 20 maximumscore 1 Sadece devleri film seyredilebilir. Tekst 7 21 A 22 maximumscore 1 (Je moet) tussen (de) jaar (zijn). 23 C 24 B Tekst 8 25 C 26 D 27 C BB-0101-a-15-1-c 6 lees verder Pagina: 153

155 Vraag Antwoord Scores Tekst 9 28 maximumscore 1 Gökırmak 29 C 30 D 31 C 32 D Tekst B 34 maximumscore 2 gerecht ingrediënt knoflook dille peterselie feta kaas Papara X Tuzlu Poğaça X X Omlet X indien vier antwoorden juist 2 indien drie antwoorden juist 1 indien twee of minder antwoorden juist 0 Tekst D BB-0101-a-15-1-c 7 lees verder Pagina: 154

156 Vraag Antwoord Scores Tekst maximumscore 1 één van de volgende: Nee, (want) hij is zeventien (17). Nee, (want) hij is (nog) geen achttien (18). Nee, hij moet ouder dan 17 zijn. Tekst maximumscore 1 Tahin Tekst maximumscore 1 één van de volgende: (gedeeltelijk/deels) bewolkt wolken en regen regenbui (regenachtig,) onweer. Tekst maximumscore 1 (punt) 4 5 Inzenden scores Verwerk de scores van alle kandidaten per examinator in het programma WOLF. Zend de gegevens uiterlijk op 1 juni naar Cito. De normering in het tweede tijdvak wordt mede gebaseerd op door kandidaten behaalde scores. Als het tweede tijdvak op uw school wordt afgenomen, zend dan ook van uw tweede-tijdvak-kandidaten de deelscores in met behulp van het programma WOLF. BB-0101-a-15-1-c 8 lees verder Pagina: 155

157 6 Bronvermeldingen tekst 1 tekst 3 tekst 4 tekst 5 tekst 6 tekst 7 tekst 8 tekst 9 tekst 10 tekst 11 tekst 12 tekst 13 Focus Dergisi, Focus Dergisi, AA Otekiyuz.com Sirtcantam.com.tr Bilim ve Çocuk, juni 2013, p. 7 wwf.org.tr BB-0101-a-15-1-c 9 lees verder einde Pagina: 156

158 Examen VMBO-BB 2014 tijdvak 1 vrijdag 23 mei uur Turks CSE BB Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Beantwoord alle vragen in de uitwerkbijlage. Dit examen bestaat uit 39 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 41 punten te behalen. Voor elk vraagnummer staat hoeveel punten met een goed antwoord behaald kunnen worden. BB-0101-a-14-1-o Pagina: 157

159 Let op: beantwoord een open vraag altijd in het Nederlands, behalve als het anders is aangegeven. Als je in het Turks antwoordt, levert dat 0 punten op. Tekst 1 1p 1 Je bent van plan dit jaar mee te doen aan de Hıdrellez -vieringen. Er is een trefpunt afgesproken waar men bijeen zal komen. Waar is dit trefpunt? Je moet in het Turks antwoorden. Hıdrellez Ahırkapı'da Kutlanacak Bolluğun simgesi, baharın müjdecisi Hıdrellez Bayramı, bu yıl da Ahırkapı'da Romanlarla kutlanacak. 2000'den beri Ahırkapı'da kutlanan Hıdrellez Bayramı geçen yıl biletli yapılmak istenmiş; ancak gelen talepler üzerine bu istek iptal olmuştu. Ahırkapı sakinleri ve Kumbara Sanat, bu yıl da yine kendi yerinde, yani Ahırkapı'da herkese açık şekilde Hıdrellez'i kutlama kararı aldı. Kutlama, 5 Mayıs, Cumartesi günü saat ile arasında Ahırkapı semtindeki Keresteci Hakkı Sokak'ta olacak. Gelişim için Ahırkapı'ya Kutlamayı düzenleyen Ahmet Saymadi, kentsel dönüşümün İstanbul'un her yerini değiştirdiğini hatırlatarak Ahırkapı'nın da bir oteller mahallesine döndüğünü belirtiyor. Bu yüzden de kutlamanın burada yapılmasının geliştirme çabası na bir cevap niteliğinde olduğunu söylüyor. Saymadi, girişin ücretsiz olduğu kutlamaya katılanların, tüm ihtiyaçlarını dayanışma adına mahalle esnafından temin edeceğini söyledi. "Bu kutlama için büyük sahnelere, bilete, paraya ihtiyacımız yok. Sadece halkların kardeşçe, eşit ve barış içerisinde yaşamasına olan inancımız var. Güvenliğe gelince; sokaklar bizim, kendi güvenliğimizi her zaman olduğu gibi kendimiz sağlarız. Mahalleyi, etkinlik sonrasında hep birlikte temizleyeceğiz. Çünkü kutlama alanı aynı zamanda Roman halkının yaşam alanı." 5 Mayıs Cumartesi günü saat 18.00'de, Ayasofya Müzesi nin girişinde buluşulup, Ahırkapı'ya Hıdrellez'i kutlamak üzere yürünecek. Müzisyenler çalgılarını yanına almayı unutmasın! BB-0101-a-14-1-o 2 / 22 lees verder Pagina: 158

160 Tekst 2 Çirkin Balığa Estetik İngiltere'nin Edinburgh kentindeki İskoç Kraliyet Müzesi'ne gelen ziyaretçilerin yoğun şikayetleri üzerine bir Japon balığına estetik müdahale yapılması kararı alındı. Yerel Scotsman Gazetesi'nin verdiği habere göre, akvaryumda her şeyden habersiz yüzen balık hakkında, izleyenlerin göz zevklerini bozduğu gerekçesiyle, müdüre sık sık şikayette bulunuldu. Bunun üzerine müze yönetimi balığa estetik operasyon yapma kararı aldı. Müze adına konuşan bir bayan yetkili, "Balık iyi beslendiği için oldukça iri ve balığın yüzünde şişlikler var. Gözleri bu torbacıkların arasında kaybolmuş durumda olduğu için, öncelikle operasyonla şişlikleri azaltmaya, gözlerini belirgin hale getirmeye çalışacağız. Kaç kişinin şikayet ettiği konusunda rakam vermek istemiyorum. Ama bize sık sorulan soru, 'Akvaryumdaki hasta balıktan haberiniz var mı?' şeklinde. Ameliyatın masrafını, ameliyata uğur getirsin diye suyun içine atılan paralardan karşılayacağız." dedi. 1p 2 Waarom ondergaat de goudvis een esthetische operatie? omdat A de bezoekers van het museum geklaagd hebben over zijn uiterlijk B de goudvis gebeten is door een grotere vis en verminkt is C de Schotse koninklijke familie de goudvis niet mooi genoeg vindt D het bestuur van het museum de aandacht van de media wil trekken 1p 3 Wie heeft besloten om de goudvis te laten opereren? A de lokale stadskrant B de museumbezoekers C het museumbestuur 1p 4 Waardoor zag de vis er lelijk uit volgens de tekst? A door bulten in zijn gezicht B door een gezwel in zijn staart C doordat hij erg oud was D doordat hij was gebeten 1p 5 Waarom wordt de operatie betaald met munten die de bezoekers in het water hebben geworpen? Schrijf het antwoord op in je uitwerkbijlage. BB-0101-a-14-1-o 3 / 22 lees verder Pagina: 159

161 Tekst 3 Bakkaldan Süpermarket Taktiği! Bursa'nın tarihi Kayhan Çarşısı'nda uzun süredir bakkal dükkanı işleten Doğu Kılıç, iş yerinden elli liralık alışveriş yapan müşterilerine bir haftalık tatil için çekiliş yaptırıyor. Altmış beş yıldır gıda üzerine çalışan Doğu Kılıç, müşterilerine ilginç imkanlar sunuyor. Kılıç, dedesinden kalma dükkanı ayakta tutabilmek için böyle bir kampanya yapmaya karar verdi. Marketinden elli liralık alışveriş yapan müşterilerine kupon veren Kılıç, çekilişle talihli müşterisini Mudanya'nın Eşkel Köyü'ndeki yazlık evine tatile gönderiyor. Kampanyaya müşteriler büyük ilgi gösteriyor. Kampanyaya şu ana kadar yüz müşteri katılmış. Kılıç, kampanyanın Ramazan Ayı'ndan önce başladığını, yaklaşık bir ay daha devam edeceğini belirterek, "İşyerimi kapatmamak için böyle bir kampanya yaptım. Allah sağlık ve afiyet verdiği sürece Bursalı hemşehrilerimi memnun etmek için uğraşıyorum. Alışverişlerini buradan yapmaları için onlara gerekli hediyeler veriyorum. Son zamanlarda diğer alışveriş merkezleri ile rekabet halindeyiz. dedi. Müşterilerine kendi yazlığında tatil imkanı sunduğunu belirten Kılıç, Aklıma, müşterilerime Eşkel de bir hafta tatil yaptırmak geldi. Orada, benim kendi dayalı döşeli evimde bir hafta kalma hakkı kazanmak için elli liralık alışveriş yapmalarını şart koştum. Elli liralık her alışverişe kura kuponu veriyorum. Kuponun biri bende, diğeri onlarda kalıyor. Böylelikle benim satışım artıyor. Müşterim de memnun oluyor. Ticaret hayatıma sağlıklı olduğum sürece devam etmek istiyorum. Müşterilerim kampanyadan çok memnun. Keşke bize çıksa şeklinde arzularını belirtiyorlar. diye konuştu. Çekilişle tatil hakkı kazananlar 1 Eylül'den itibaren yazlığa gidebilecekler. BB-0101-a-14-1-o 4 / 22 lees verder Pagina: 160

162 1p 6 Waarom heeft Doğu Kılıç besloten een campagne te gaan beginnen? om het winkeltje dat hij van zijn opa heeft geërfd A bekender te maken. B het beste te maken. C staande te houden. D te laten verbouwen. 1p 7 Wat kun je als klant met deze campagne winnen? Een week vakantie in een A camper. B hotelkamer. C tent. D zomerhuis. 1p 8 Hoeveel klanten hebben er tot nu toe aan deze campagne meegedaan? A 50 B 65 C 100 1p 9 Wat vinden de klanten van deze campagne? Ze zijn A afwachtend. B teleurgesteld. C tevreden. D verrast. BB-0101-a-14-1-o 5 / 22 lees verder Pagina: 161

163 Tekst Çeşit Turşu! Ordu nun Perşembe ilçesinde Vonalı Celal olarak bilinen turşucu Celal Öztürk, turşu çeşidini 150 ye çıkardı. Perşembe ilçesinde sahil yolu üzerinde iş yeri bulunan ve Vonalı Celal olarak tanınan 75 yaşındaki Öztürk, turşu çeşidi sayısını her geçen gün artırıyor. Turşularını gurbetçiler aracılığıyla yurt dışına gönderen Öztürk, lahana, erik, karayemiş, kesme biber, şalgam, sakarca, kuymak, kırışan, kereviz, mantar, kabalak, çağla, biber yaprağı, alıç, gelibolu, melocan, ham erik, kaya koruğu, deniz börülcesi, ahlat, şeftali, döngel, sarımsak, galgirik ve frenk üzümü gibi değişik ürünlerden yaptığı turşu çeşitlerine yenilerini ekliyor. Doğada yetişen her türlü meyve ve bitkinin turşusunu yapan Öztürk ün hedefi ise başka yörelerin turşularını da Ordu ya taşıyarak çeşidini 200 e çıkarmak. Öztürk ün oğlu, Anadolu Ajansı (AA) muhabirine yaptığı açıklamada, babasının turşu çeşidini her geçen yıl artırdığını söyledi. Her türlü bitki ve meyvenin yanı sıra yumurta ve balık gibi ürünlerin de turşularını yaptıklarını ifade eden Öztürk, "Amacımız en kısa sürede 150 çeşit turşuyu daha da artırmak." diye konuştu. Turşularına Türkiye nin her yerinden ve dünyanın çeşitli ülkelerinden ilginin olduğunu belirten Öztürk, şunları kaydetti: "1973 yılında, dört-beş çeşitle başladığımız turşu işine bugün büyük bir heyecan ve zevkle devam ediyoruz. Dedelerimizden öğrendiklerimizi bugün günümüze taşımaya çalışıyoruz. Her geçen yıl çeşitlerimiz artıyor. Mümkün olduğu kadar yeni ürünleri halkımızla buluşturmaya çalışıyoruz. Turşularımızın çoğunluğunu, doğal ortamda yetişen bitki ve meyve türleri oluşturuyor. Son yıllarda bu çeşitlerimize ilk defa denediğimiz balık, hamsi ve haşlanmış yumurta çeşitlerini de ekleyerek bir ilki gerçekleştirdik. Şu anda iş yerimizde 150 çeşit turşumuz mevcut. Amacımız bu çeşitlerimizi daha da artırarak kendi rekorumuzu kırmak. Türkiye de bu kadar turşu çeşidi olan başka bir yer var mı onu da bilmiyoruz ama biz kendimizi bu anlamda hep geliştirmek istiyoruz." Öztürk, bir turşunun ağzı açılmadan en az iki-üç yıl boyunca saklanabildiğini, turşuların kilosunun üç ile on lira arasında değişen fiyatlardan satıldığını sözlerine ekledi. BB-0101-a-14-1-o 6 / 22 lees verder Pagina: 162

164 1p 10 Hoe zorgt Celal Öztürk ervoor dat zijn producten naar het buitenland gaan? A via exporteurs B via handelaren C via kennissen D via migranten 1p 11 Wat is het doel van Celal Öztürk volgens de tekst? A filialen openen in verschillende steden B het aantal soorten producten laten stijgen C het vak overdragen aan zijn kinderen D met pensioen gaan en zijn bedrijf verkopen 1p 12 Naast groente en fruit gebruikt Öztürk nog twee andere producten. Welke zijn dat? Schrijf het antwoord op in je uitwerkbijlage. 1p 13 Wat is de houdbaarheid van een niet-geopende pot volgens de tekst? A 2 à 3 maanden B 4 à 5 maanden C 2 à 3 jaar D 4 à 5 jaar BB-0101-a-14-1-o 7 / 22 lees verder Pagina: 163

165 Tekst 5 Davulun Sesi Uzaktan Hoş! Artık pek çok kişi sahura davulun sesiyle uyanmak istemiyor. Her geçen yıl atalarımıza daha çok hak verir olduk; artık davulun sesi gerçekten uzaktan hoş gelir oldu. Osmanlı döneminden beri devam eden bu ramazan davulcusu geleneğine pek çok kişinin tahammülü kalmadı. Ramazan davulcuları da bu durumdan rahatsız. Sık sık hem sözlü hem de fiziksel şiddete maruz kalan ramazan davulcularının olaysız gecesi yok gibi. Kimi kafasına tencere, tava atılmasından muzdarip, kimi de sözlü şiddetten. Ama oruç tutmayan mahalle sakinleri de, ritim eğitimi almamış ve gürültüyle davul çalmayı birbirine karıştıran davulcularca uykularının bölünmesinden şikayetçiler. Fotoğraflı El İlanı Eskiden mahalle sakinleri, ramazan davulcularından bahşişi, bir bardak suyu ve bir dilim sıcak pideyi sakınmazken, şimdi evler kapı-duvar! Üstelik her şeyin olduğu gibi ramazan davulcusunun da sahtesi var. Biri ramazan ayı içinde, biri de bayramda olmak üzere, topu topu iki kez topladıkları bahşişleri sahte davulculara kaptırmak da var. Bu sebeple davulcular, mahalle sakinleri için, üstünde kendi fotoğraflarının bulunduğu el ilanları bastırıp onlara mahallenizin davulcusu diye uyarıda bulunuyorlar. Eski ve unutulmaya yüz tutmuş bir geleneği hatırlamak adına gelin bu gece yatmadan alarmlarınızı, teknoloji harikası telefonlarınızın uygulamalarını kapatın. Bırakın bu gece sizi sahura teknolojinin yapmacık çığlığı değil, emektar ramazan davulcuları uyandırsın. Bayram günü de onlara kapınızı açın, onlarla bayramlaşın, onlara bahşiş vermeyi de unutmayın. Hakan Gülsoy (davulcu): Ritmi, davulun tokmağı belirler. Çubuk ise notalar arası ayrıntıyı. Kaliteli bir davul, kasnağının ceviz kaplamasından ve sesinden belli olur. Derisi ya manda ya da dana derisindendir. İyisi liradır. İki - üç yıl ömrü vardır. Müzikten anlayana davulun sesi hem uzaktan hem yakından hoş gelir. Türklerde davul çok önemlidir. Sadece müzik yapmak için değil, haberleşmek için, savaşta ve barışta da davul kullanılırmış. İzmir Konak Müftüsü Zeki Aksoy: Sahura cep telefonumun alarmıyla kalkıyorum ama ramazan davulcuları yüzyıllardır süren bir gelenek. Zaten davul dini bir gereklilik değil, kültürel bir gelenek. Zaman zaman bize de şikayetler ulaşıyor ama bu konunun düzenlemesi belediyelere ait. Yasağı müftülükler getirmez. Bazı şehirlerde belediyeler ramazan davulcularını sınavla belirliyor. Davulcularda; güzel sesli olmak, iyi davul çalmak, ortaokul mezunu olmak ve en az 50 mani bilmek gibi nitelikler aranıyor. BB-0101-a-14-1-o 8 / 22 lees verder Pagina: 164

166 1p 14 Waarom zijn de davulcular niet blij, volgens de tekst? omdat A de davulcular gewelddadige reacties krijgen B de davulcular slecht betaald worden C mensen liever hun wekker willen gebruiken om wakker te worden D mensen vinden dat de davulcular niet te dichtbij moeten komen 1p 15 Mensen die niet meedoen aan de ramadan, blijken last te hebben van de davulcular volgens de tekst. Schrijf in je uitwerkbijlage de eerste twee en de laatste twee woorden op van de zin waarin dat staat. 1p 16 Wat doen de davulcular om te voorkomen dat de nep davulcular hun fooi krijgen? Zij delen een flyer uit met A de foto s van de nep- davulcular erop. B de namen van de nep- davulcular erop. C hun eigen foto s erop. D hun eigen namen erop. 1p 17 Van welk materiaal wordt een goede trommel gemaakt volgens de tekst? A van buffelleer of kalfsleer B van hertenleer of lamsleer C van krokodillenleer of haaienleer D van slangenleer of geitenleer 2p 18 Behalve als muziekinstrument waren trommels ook nog om andere redenen belangrijk voor de Turken. Geef bij elk van de onderstaande beweringen aan of deze wel of niet in de tekst staat. 1 Trommels werden gebruikt tijdens de oorlog. 2 Trommels werden gebruikt tijdens de vrede. 3 Trommels waren belangrijk in de religie. 4 Trommels waren belangrijk voor de communicatie. 1p 19 Welke eis wordt in sommige gemeentes gesteld aan een davulcu volgens de tekst? Een davulcu moet A een eigen trommel hebben. B maximaal 50 jaar zijn. C minimaal 50 versjes kennen. D notenkennis hebben. BB-0101-a-14-1-o 9 / 22 lees verder Pagina: 165

167 Tekst 6 Yanımızdaki İnsana Neden Bağırırız? Yan yana iki insan birbirine neden bağırır? Öfkelenince neden yüksek sesle konuşuruz? Durgunluğumuzu yitirdiğimiz için mi bağırarak konuşuruz, yoksa bambaşka bir nedenden dolayı mı? Sorunun yanıtı bir bilgelik öyküsünde saklı! Öfkelenince neden bağırırız? Hintli bir ermiş, öğrencileri ile gezinirken Ganj Nehri kenarında birbirlerine öfke içinde bağıran bir aile görmüş. Öğrencilerine dönüp "İnsanlar neden birbirlerine öfke ile bağırır?" diye sormuş. Öğrencilerden biri "Çünkü durgunluğumuzu yitiririz." deyince Hintli ermiş "Ancak öfkelendiğimiz insan yanı başımızdayken neden bağırırız? O kişiye söylemek istediklerimizi daha alçak bir ses tonu ile de aktarabilecekken, niye bağırırız?" diye yeniden sormuş. Öğrencilerden ses çıkmayınca anlatmaya başlamış: "İki insan birbirine öfkelendiği zaman, yürekleri birbirinden uzaklaşır. Bu uzaklıktan birbirlerinin yüreklerine seslerini duyurabilmek için bağırmak zorunda kalırlar. Ne kadar çok öfkelenirlerse, arada açılan arayı kapatabilmek için o kadar çok bağırmaları gerekir." "Peki, iki insan birbirini sevdiğinde ne olur? Birbirlerine bağırmak yerine sakince konuşurlar, çünkü yürekleri birbirine yakındır, arada uzaklık ya yoktur ya da çok azdır. Peki, iki insan birbirini daha da fazla severse ne olur? Artık konuşmazlar, yalnızca fısıldaşırlar, çünkü yürekleri birbirlerine daha da yakınlaşmıştır. Artık bir süre sonra konuşmalarına bile gerek kalmaz, yalnızca birbirlerine bakmaları yeterli olur. İşte birbirini gerçek anlamda seven iki insanın yakınlığı böyle bir şeydir." Daha sonra Hintli ermiş, öğrencilerine bakarak şöyle devam etmiş: "Bu nedenle tartıştığınızda yüreklerinizin arasına uzaklık girmesine izin vermeyin. Aranıza uzaklık koyacak sözcüklerden uzak durun. Yoksa uzaklığın arttığı öyle bir gün gelir ki, geriye dönüp birbirinize yakınlaşacak yolu bulamayabilirsiniz. BB-0101-a-14-1-o 10 / 22 lees verder Pagina: 166

168 1p 20 Waar speelt het verhaal zich af? A bij een meer B bij een rivier C op een boot D op een brug 1p 21 Waarom stelt de mysticus de vraag "Waarom schreeuwen we als we boos zijn?" aan zijn leerlingen? A omdat de leerlingen boos zijn op hem B omdat hij boos is op zijn leerlingen C omdat hij leerlingen ziet die tegen elkaar schreeuwen D omdat hij mensen ziet die tegen elkaar schreeuwen 1p 22 Wanneer fluisteren mensen tegen elkaar volgens de tekst? A als er anderen in de buurt zijn B als hun harten dicht bij elkaar zijn C als zij beleefd willen zijn D als zij dicht bij elkaar staan E als zij uitgeschreeuwd zijn 2p 23 Welke twee adviezen geeft de mysticus aan zijn leerlingen tijdens een ruzie? Je moet in het Turks antwoorden. BB-0101-a-14-1-o 11 / 22 lees verder Pagina: 167

169 Tekst 7 Kemal Sunal 1 Kemal Sunal, Türk sinemasının gelmiş geçmiş en büyük komedi oyuncularından biri olarak kabul edilir. Oynadığı rollerle genellikle saf, şanslı, iyi yürekli karakterleri canlandırmıştır. Oynadığı filmlerin çoğu izlenme rekoru kırmıştır. 2 İstanbul da 11 Kasım 1944 tarihinde doğan oyuncunun babası Mustafa Sunal, annesi Saime Sunal'dır. Kemal Sunal'ın, Cemil ve Cengiz adında iki kardeşi vardır. Sanatçı, ilkokulu Mimar Sinan İlkokulu'nda okudu. Vefa Lisesi'nden mezun oldu. Öğrenimi sırasında Emayetaş Fabrikasında çalışmış, ayrıca elektrikçide çıraklık yapmıştır. Felsefe hocası Belkıs Balkır'ın sanatçıyı Müşfik Kenter ile tanıştırmasının, Kemal Sunal'ın kariyerinde önemli yeri vardır. Yüksek tahsiline Marmara Üniversitesi Gazetecilik bölümünde başladı. 3 Sanat hayatı, Vefa Lisesi'nde amatör olarak Zoraki Tabip adlı tiyatro oyunuyla başladı. İlk kez Kenterler Tiyatrosu'nda profesyonel oyuncu olarak çalıştıktan sonra uzun süre Ulvi Uraz Tiyatrosu'nda, kısa süre Ayfer Feray Tiyatrosu'nda, son olarak da Devekuşu Kabare Tiyatrosu'nda görev aldı. Devekuşu Kabare Tiyatrosu'nda oynadığı bir oyunda Ertem Eğilmez tarafından çok beğenildi ve böylece beyaz perdeye transfer oldu. İlk rolünü 1973 yılında Ertem Eğilmez'in yönettiği Tatlı Dillim adlı filmde uzun boyundan dolayı basketbolcu olarak aldı. Bunun ardından kalabalık kadrolu filmlerde rol almaya başladı. Türk sinemasının en büyük komedyenlerinden biri olan Sunal, peşpeşe çevirdiği filmlerle ticari açıdan büyük başarı kazandı. Türk sinemasında başta Şaban tiplemesi olmak üzere canlandırdığı pek çok tiple sevenlerinin kalbinde taht kuran Kemal Sunal, 7'den 70'e herkesin sevgisini kazandı yılında evlendi. Ali ve Ezo adlarında iki çocuğu oldu. 1977'de Antalya Film Festivali'nde En İyi Erkek Oyuncu ödülünü aldı. Sunal, oyunculuğuyla ve özellikle değişik tiplemeleriyle Türk sinemasında komedi oyunculuğuna yeni bir soluk getirdi. 1990'lı yıllardan itibaren filmleri kesintisiz olarak televizyonlarda yayınlanmaya başlandı; ama kendisi bu gösterimlerden hiç para almadı. 5 Yarım bıraktığı üniversiteyi, Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Radyo Televizyon ve Sinema Bölümü'nden mezun olarak 1995 yılında bitirdi ve ardından yüksek lisans yaptı. Eğitimini tamamladıktan sonra Tv ve Sinemada Kemal Sunal Güldürüsü adıyla kitap olarak basılan yüksek lisans tezinde kendi filmlerinin sosyolojik incelemesini yaparak iktidarların sanat alanına yaptıkları ideolojik müdahaleyi irdeledi. BB-0101-a-14-1-o 12 / 22 lees verder Pagina: 168

170 6 Hayatı boyunca toplam 82 filmde rol aldı. 3 Temmuz 2000 tarihinde Balalayka adlı filmin çekimlerine başlamak için Trabzon'a gitmek üzere bindiği uçakta kalkıştan hemen önce geçirdiği kalp krizi sonucu hayatını kaybetti. İstanbul'daki Zincirlikuyu Mezarlığı'nda defnedilmiştir. Kitapları Tv ve Sinemada Kemal Sunal Güldürüsü Kemal Sunal Güldürüsü Einstein Gibi Düşünmek Hakkındaki kitaplar Feriha Karasu Gürses, Kemal Sunal Film Başka Yaşam Başka Nuran Turan, Kemal Sunal Çocukken Vadullah Taş, Kemal Sunal Filmlerini Anlatıyor BB-0101-a-14-1-o 13 / 22 lees verder Pagina: 169

171 BB-0101-a-14-1-o 14 / 22 lees verder Pagina: 170

172 1p 24 Tijdens zijn middelbare schoolperiode is één docent belangrijk geweest voor Kemal Sunals carrière als acteur. Welk vak gaf deze docent? A aardrijkskunde B drama C filosofie D wiskunde 1p 25 Waar is Kemal Sunals professionele carrière begonnen? A Ayfer Feray Tiyatrosu B Devekuşu Kabare Tiyatrosu C Kenterler Tiyatrosu D Ulvi Uraz Tiyatrosu 1p 26 Wat was de rol van Kemal Sunal in de eerste film waarin hij speelde? A acteur B basketballer C conciërge D elektriciën 1p 27 Waardoor heeft Kemal Sunal veel verdiend? doordat hij A achter elkaar in veel films heeft gespeeld B heel erg geliefd was bij de kijkers C in een paar grote films heeft gespeeld D vaak in films een naïef typetje speelde 1p 28 In de tekst staat dat Kemal Sunal geen geld verdiende aan de films die op tv werden vertoond. In welke alinea staat dit? A in alinea 3 B in alinea 4 C in alinea 5 D in alinea 6 1p 29 In de tekst staat dat Kemal Sunal zijn universitaire studie heeft hervat en afgerond. Schrijf de eerste twee en de laatste twee woorden op van de zin waarin dat staat. 1p 30 Welk boek heeft Kemal Sunal zelf geschreven? A Kemal Sunal Çocukken B Kemal Sunal Film Başka Yaşam Başka C Kemal Sunal Filmlerini Anlatıyor D Kemal Sunal Güldürüsü BB-0101-a-14-1-o 15 / 22 lees verder Pagina: 171

173 Tekst 8 Yarasa Çocuk Yedi yaşındaki yarasa çocuk Lucas Murray'ın yaptıkları herkesi şaşırtıyor... 1 İngiltere nin Dorset şehrinde yaşayan yedi yaşındaki Lucas Murray, değişik yeni bir yöntemle duyan ilk kişi oldu. Bu yöntem, yarasaların ekolokasyon (ses titreşimiyle yer tespiti) yetenekleriyle çevrelerini algılamalarına dayanarak geliştirilmiştir. 2 Doğuştan görme engelli Yarasa Çocuk lakaplı Murray, sadece dilini şakırdatarak ekolokasyon tekniğini uyguluyor. İki yılda bu tekniği öğrenen çocuk, ağzıyla kısa ve keskin bir ses çıkarıp yankıya göre karşısında ne olduğunu anlayabiliyor. 3 Ekolokasyon tekniği sayesinde görebilen Murray, istediği gibi koşabiliyor, basketbol oynayabiliyor ve kayalıklara tırmanabiliyor. Daniel Kish (41) isimli bir görme engellinin eğittiği Murray, Şakırdatma sistemini sevdim, fakat öğrenmesi çok zordu. dedi. 4 Ekolokasyon tekniğinde; yarasa, yunus ve balina gibi hayvanların çıkardıkları çok yüksek frekanslı ses dalgaları, cisimlere çarpıp geri dönüyor. Bu durum da bu hayvanların yönlerini bulmasını sağlıyor. 1p 31 Met behulp van welk lichaamsdeel heeft het 7-jarige blinde jongetje Lucas Murray leren kijken? met behulp van zijn A handen B lippen C neus D oren 1p 32 In welke alinea lees je hoe het jongetje de echotechniek toepast? A in alinea 1 B in alinea 2 C in alinea 3 D in alinea 4 1p 33 De echotechniek die Lucas gebruikt, wordt behalve door vleermuizen ook nog door twee andere dieren gebruikt. Schrijf die dieren op in je uitwerkbijlage. Je moet in het Turks antwoorden. BB-0101-a-14-1-o 16 / 22 lees verder Pagina: 172

174 Tekst 9 1p 34 Je ouders zijn 20 jaar getrouwd. De hele familie is bij jullie thuis uitgenodigd. Je wilt een nagerecht maken. Je weet dat sommige familieleden geen boter en tarwemeel willen eten. Welk nagerecht uit de tekst is geschikt voor deze avond? Davet Tatlıları Yemek tarifleriyle ilgili bir internet sitesinin sahibi olan ve pastalarıyla ünlü Funda Kendiroğlu, Radikal için özel tatlılar hazırladı. İşte birbirinden lezzetli tatlı tarifleri: Şekerpare Malzemeler: İki yumurta, bir bardak pudra şekeri, yarım paket tereyağı, yarım bardak irmik, iki bardak buğday unu, bir paket vanilya, bir paket kabartma tozu. Şerbet için ise üç bardak su, üç bardak şeker, yarım limonun suyu. Hazırlanışı: Yumurta, pudra şekeri, margarin birlikte yoğrulur, ardından diğer malzemeler karışıma ilave edilir. Ceviz büyüklüğünde yuvarlak şekil verilen hamurlara fındık veya ceviz eklendikten sonra üzerlerine yumurta sarısı sürülür. 170 derecelik fırında üzeri kızarıncaya kadar pişirilir ve sonra fırından çıkarılır. Üzerine soğuk şerbet ilave edilir. Bademli Muffin Malzemeler: Üç yumurta beyazı, iki bardak çekilmiş badem, bir bardak pudra şekeri, bir yemek kaşığı nişasta. Hazırlanışı: Tarifin içerisinde yağ ve buğday unu olmayışı özellikle hanımlar için tercih nedeni oluyor. Çok lezzetli muffini 30 dakikada hazırlayıp servise hazır hale getirebilirsiniz. Yumurta beyazları ve pudra şekerini birlikte çırptıktan sonra diğer malzemeler de eklenir. Mini muffin kalıbına dökerek üzeri pembeleşene kadar 160 derecede 17 dakika fırınlanır. Brownie Malzemeler: Dört yumurta, bir bardak buğday unu, 150 gram tereyağı, 200 gram sade çikolata, bir bardak şeker, üç kaşık kakao. Hazırlanışı: Tereyağı eritilerek parçalanmış çikolataya dökülür ve çikolata iyice eritilir. Yumurta ve şeker krema haline gelene kadar çırpılarak erimiş çikolataya eklenir. Un, kakao ve kabartma tozu ekleyerek homojen bir karışım elde edilir. Kelepçeli kalıp tereyağıyla yağlanarak içine hamur dökülür. Önceden ısıtılmış 170 derecelik fırında 30 dakika pişirilir. BB-0101-a-14-1-o 17 / 22 lees verder Pagina: 173

175 BB-0101-a-14-1-o 18 / 22 lees verder Pagina: 174

176 Tekst 10 1p 35 Je gaat in de zomer naar İstanbul en je wilt het Ayasofya Müzesi bezoeken. Op welke twee speciale dagen is het museum een halve dag open? Schrijf het antwoord op in je uitwerkbijlage. Je moet in het Turks antwoorden. Ayasofya Müzesi Adres: Ayasofya Meydanı Sultanahmet Fatih/İSTANBUL Tel: 0 (212) Faks: 0 (212) E-posta: ayasofyamuzesi@kultur.gov.tr Ziyaret Saatleri: YAZ SEZONU: 15 NİSAN - 1 EKİM ARASI Gişe kapanış saati: KIŞ SEZONU: 1 EKİM - 15 NİSAN ARASI Gişe kapanış saati: Giriş Ücreti: 25 TL. Ayasofya Müzesi, pazartesi günleri hariç, her gün ziyarete açıktır. Kış tarifesine göre, müzeye son giriş saat16.00 olmak üzere saat saatleri arasında; yaz tarifesine göre ise, müzeye son giriş saat olmak üzere saatleri arasında, müze ziyaret edilebilmektedir. Müze Kart, müze gişelerinden temin edilebilmektedir. Müze ve Örenyerlerine Girişlerde Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönerge Özel Günler: Ayasofya Müzesi, Ramazan ve Kurban Bayramı nın birinci günü yarım gün ziyarete kapalıdır. BB-0101-a-14-1-o 19 / 22 lees verder Pagina: 175

177 Kimler Ücretsiz Girebilir? 18 yaş ve altındaki Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı gençler ve çocuklar; 65 yaş ve üstü Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları; Gaziler, şehit ve gazilerin eş ve çocukları; T.C. Vatandaşı engelliler ile onların bir refakatçisi; Er ve erbaşlar; ICOMOS ve UNESCO kart sahipleri; Basın kimlik kartı sahipleri; Kültür ve Turizm Bakanlığı Tanıtma Genel Müdürlüğünce ağırlanan konuk ve heyetler, bunların refakatçileri ile yabancı tur operatörleri; Kültür ve Turizm Bakanlığı personeli ve emeklileri ile onların refakatindeki eş ve çocukları; Kamu kurum ve kuruluşlarının davetlisi olarak ülkemizde bulunan yabancı resmi konuklar ve onların refakatçileri; Kültür ve Turizm Bakanlığı kokartına sahip profesyonel turist rehberleri; Seyahat Acentası sahipleri veya sorumlu müdürleri ile başvuruları Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) kanalıyla bakanlığa ulaştırılan yabancı tur operatörleri ve yabancı bilgilendirme grupları; 0-12 yaş arası yabancı uyruklu çocuklar. BB-0101-a-14-1-o 20 / 22 lees verder Pagina: 176

178 Tekst 11 1p 36 Je ouders hebben besloten om met Ayder Turizm naar Capadocië te gaan. Wat wordt er door gunubirlikgeziler.com geadviseerd voor de tweede dag? Schrijf het antwoord op in je uitwerkbijlage. Kapadokya Turları Bayram tatili için Ankara çıkışlı Kapadokya ve Ihlara Vadisi turları hakkında gunubirlikgeziler.com farkıyla araştırma yaptık. İşte tur programlarının fiyatları ve özellikleri: Dört farklı tur şirketinin Kurban Bayramı Kapadokya Turu programlarını inceledik. Ayder, Saltur, Gömü Tur ve VES Turizm Kapadokya Turları hakkında bilgi vermek istiyoruz. Üç gün iki gecelik tur programında Ihlara Vadisi, Kapadokya, Üç Güzeller ve Hacı Bektaş-ı Veli türbesi gezisi bulunuyor. Tur programı içinde ekstra Türk Gecesi ne de katılabilirsiniz. gunubirlikgeziler.com tavsiyesi: Ayder Turizm ile gidenler ikinci gün sabah 6:00'da güneş doğarken ekstra ücretli balonla Kapadokya gezisine katılabilirler. Fiyatlar İki kişilik odada kişi başı Tek kişi Üç kişi yaş yaş Let op: de laatste vragen van dit examen staan op de volgende pagina. BB-0101-a-14-1-o 21 / 22 lees verder Pagina: 177

179 Tekst 12 On Dokuzuncu Kattan Düştü! Kedilerin dokuz canlı olduğu iddiasını destekleyecek türden son olay Amerika'nın Boston kentinde yaşandı... ABD nin Boston kentinde şanslı bir ev kedisi tam on dokuzuncu kattan düştüğü halde sadece küçük bir çizikle sağ salim kurtulmayı başardı. BBC nin haberine göre, Şeker adlı beyaz ev kedisi, dışarıyı seyretmek üzere tırmandığı küçük pencerede tutunamayarak tam 60 metre yükseklikten yere düştü. Hayvan kurtarma ekipleri tarafından derhal bakım merkezine götürülen Şeker in bir iki küçük çizik dışında, ayaklarında ve bacaklarında hiçbir kırılma ya da organ hasarı meydana gelmediği ortaya çıktı. Uzmanlar bu yükseklikten düşen kedilerin uçan bir sincap gibi bacaklarını açarak ve kuyruklarını kullanarak düştüğünü belirtiyor. Şeker in de bu tür bir düşüş mucizesi gerçekleştirdiği sanılıyor. 1p 37 Wat wilde de kat doen? A naar buiten gaan B naar buiten kijken C naar een balkon springen D naar een boom springen 1p 38 Hoe was de val afgelopen? De kat had A een interne bloeding. B een paar schrammen. C helemaal niets. D zijn pootjes gebroken. 1p 39 Wetenschappers vergelijken een vallende kat met een ander dier. Welk dier is dit? A een eekhoorn B een prairiehondje C een veldmuis D een woelrat Bronvermelding Een opsomming van de in dit examen gebruikte bronnen, zoals teksten en afbeeldingen, is te vinden in het bij dit examen behorende correctievoorschrift, dat na afloop van het examen wordt gepubliceerd. einde BB-0101-a-14-1-o 22 / 22 lees verder Pagina: 178

180 Uitwerkbijlage VMBO-BB 2014 tijdvak 1 Turks CSE BB Naam kandidaat Kandidaatnummer Beantwoord alle vragen in deze uitwerkbijlage. BB-0101-a-14-1-u Pagina: 179

181 Meerkeuze: omcirkel het antwoord; geef verbeteringen duidelijk aan: A B C D of A B C D of A B C D Let op: beantwoord een open vraag altijd in het Nederlands, behalve als het anders is aangegeven. Als je in het Turks antwoordt, levert dat 0 punten op. Tekst 1 X X X B 1... Tekst 2 2 A B C D 3 A B C 4 A B C D 5... Tekst 3 6 A B C D 7 A B C D 8 A B C 9 A B C D Tekst 4 10 A B C D 11 A B C D BB-0101-a-14-1-u 2 / 4 lees verder Pagina: 180

182 13 A B C D Tekst 5 14 A B C D A B C D 17 A B C D 18 1 Trommels werden gebruikt tijdens de oorlog. wel niet 2 Trommels werden gebruikt tijdens de vrede. 3 Trommels waren belangrijk in de religie. 4 Trommels waren belangrijk voor de communicatie. 19 A B C D Tekst 6 20 A B C D 21 A B C D 22 A B C D E Tekst 7 24 A B C D 25 A B C D 26 A B C D BB-0101-a-14-1-u 3 / 4 lees verder Pagina: 181

183 27 A B C D 28 A B C D A B C D Tekst 8 31 A B C D 32 A B C D Tekst Tekst Tekst Tekst A B C D 38 A B C D 39 A B C D VERGEET NIET DEZE UITWERKBIJLAGE IN TE LEVEREN einde BB-0101-a-14-1-u 4 / 4 lees verder Pagina: 182

184 Correctievoorschrift VMBO-BB 2014 tijdvak 1 Turks CSE BB Het correctievoorschrift bestaat uit: 1 Regels voor de beoordeling 2 Algemene regels 3 Vakspecifieke regels 4 Beoordelingsmodel 5 Inzenden scores 6 Bronvermeldingen 1 Regels voor de beoordeling Het werk van de kandidaten wordt beoordeeld met inachtneming van de artikelen 41 en 42 van het Eindexamenbesluit v.w.o.-h.a.v.o.-m.a.v.o.-v.b.o. Voorts heeft het College voor Examens (CvE) op grond van artikel 2 lid 2d van de Wet CvE de Regeling beoordelingsnormen en bijbehorende scores centraal examen vastgesteld. Voor de beoordeling zijn de volgende passages van de artikelen 36, 41, 41a en 42 van het Eindexamenbesluit van belang: 1 De directeur doet het gemaakte werk met een exemplaar van de opgaven, de beoordelingsnormen en het proces-verbaal van het examen toekomen aan de examinator. Deze kijkt het werk na en zendt het met zijn beoordeling aan de directeur. De examinator past de beoordelingsnormen en de regels voor het toekennen van scorepunten toe die zijn gegeven door het College voor Examens. 2 De directeur doet de van de examinator ontvangen stukken met een exemplaar van de opgaven, de beoordelingsnormen, het proces-verbaal en de regels voor het bepalen van de score onverwijld aan de gecommitteerde toekomen. 3 De gecommitteerde beoordeelt het werk zo spoedig mogelijk en past de beoordelingsnormen en de regels voor het bepalen van de score toe die zijn gegeven door het College voor Examens. BB-0101-a-14-1-c 1 lees verder Pagina: 183

185 De gecommitteerde voegt bij het gecorrigeerde werk een verklaring betreffende de verrichte correctie. Deze verklaring wordt mede ondertekend door het bevoegd gezag van de gecommitteerde. 4 De examinator en de gecommitteerde stellen in onderling overleg het aantal scorepunten voor het centraal examen vast. 5 Indien de examinator en de gecommitteerde daarbij niet tot overeenstemming komen, wordt het geschil voorgelegd aan het bevoegd gezag van de gecommitteerde. Dit bevoegd gezag kan hierover in overleg treden met het bevoegd gezag van de examinator. Indien het geschil niet kan worden beslecht, wordt hiervan melding gemaakt aan de inspectie. De inspectie kan een derde onafhankelijke gecommitteerde aanwijzen. De beoordeling van de derde gecommitteerde komt in de plaats van de eerdere beoordelingen. 2 Algemene regels Voor de beoordeling van het examenwerk zijn de volgende bepalingen uit de regeling van het College voor Examens van toepassing: 1 De examinator vermeldt op een lijst de namen en/of nummers van de kandidaten, het aan iedere kandidaat voor iedere vraag toegekende aantal scorepunten en het totaal aantal scorepunten van iedere kandidaat. 2 Voor het antwoord op een vraag worden door de examinator en door de gecommitteerde scorepunten toegekend, in overeenstemming met het beoordelingsmodel. Scorepunten zijn de getallen 0, 1, 2,..., n, waarbij n het maximaal te behalen aantal scorepunten voor een vraag is. Andere scorepunten die geen gehele getallen zijn, of een score minder dan 0 zijn niet geoorloofd. 3 Scorepunten worden toegekend met inachtneming van de volgende regels: 3.1 indien een vraag volledig juist is beantwoord, wordt het maximaal te behalen aantal scorepunten toegekend; 3.2 indien een vraag gedeeltelijk juist is beantwoord, wordt een deel van de te behalen scorepunten toegekend, in overeenstemming met het beoordelingsmodel; 3.3 indien een antwoord op een open vraag niet in het beoordelingsmodel voorkomt en dit antwoord op grond van aantoonbare, vakinhoudelijke argumenten als juist of gedeeltelijk juist aangemerkt kan worden, moeten scorepunten worden toegekend naar analogie of in de geest van het beoordelingsmodel; 3.4 indien slechts één voorbeeld, reden, uitwerking, citaat of andersoortig antwoord gevraagd wordt, wordt uitsluitend het eerstgegeven antwoord beoordeeld; 3.5 indien meer dan één voorbeeld, reden, uitwerking, citaat of andersoortig antwoord gevraagd wordt, worden uitsluitend de eerstgegeven antwoorden beoordeeld, tot maximaal het gevraagde aantal; 3.6 indien in een antwoord een gevraagde verklaring of uitleg of afleiding of berekening ontbreekt dan wel foutief is, worden 0 scorepunten toegekend, tenzij in het beoordelingsmodel anders is aangegeven; 3.7 indien in het beoordelingsmodel verschillende mogelijkheden zijn opgenomen, gescheiden door het teken /, gelden deze mogelijkheden als verschillende formuleringen van hetzelfde antwoord of onderdeel van dat antwoord; BB-0101-a-14-1-c 2 lees verder Pagina: 184

186 3.8 indien in het beoordelingsmodel een gedeelte van het antwoord tussen haakjes staat, behoeft dit gedeelte niet in het antwoord van de kandidaat voor te komen; 3.9 indien een kandidaat op grond van een algemeen geldende woordbetekenis, zoals bijvoorbeeld vermeld in een woordenboek, een antwoord geeft dat vakinhoudelijk onjuist is, worden aan dat antwoord geen scorepunten toegekend, of tenminste niet de scorepunten die met de vakinhoudelijke onjuistheid gemoeid zijn. 4 Het juiste antwoord op een meerkeuzevraag is de hoofdletter die behoort bij de juiste keuzemogelijkheid. Voor een juist antwoord op een meerkeuzevraag wordt het in het beoordelingsmodel vermelde aantal scorepunten toegekend. Voor elk ander antwoord worden geen scorepunten toegekend. Indien meer dan één antwoord gegeven is, worden eveneens geen scorepunten toegekend. 5 Een fout mag in de uitwerking van een vraag maar één keer worden aangerekend, tenzij daardoor de vraag aanzienlijk vereenvoudigd wordt en/of tenzij in het beoordelingsmodel anders is vermeld. 6 Een zelfde fout in de beantwoording van verschillende vragen moet steeds opnieuw worden aangerekend, tenzij in het beoordelingsmodel anders is vermeld. 7 Indien de examinator of de gecommitteerde meent dat in een examen of in het beoordelingsmodel bij dat examen een fout of onvolkomenheid zit, beoordeelt hij het werk van de kandidaten alsof examen en beoordelingsmodel juist zijn. Hij kan de fout of onvolkomenheid mededelen aan het College voor Examens. Het is niet toegestaan zelfstandig af te wijken van het beoordelingsmodel. Met een eventuele fout wordt bij de definitieve normering van het examen rekening gehouden. 8 Scorepunten worden toegekend op grond van het door de kandidaat gegeven antwoord op iedere vraag. Er worden geen scorepunten vooraf gegeven. 9 Het cijfer voor het centraal examen wordt als volgt verkregen. Eerste en tweede corrector stellen de score voor iedere kandidaat vast. Deze score wordt meegedeeld aan de directeur. De directeur stelt het cijfer voor het centraal examen vast op basis van de regels voor omzetting van score naar cijfer. NB1 Het College voor Examens heeft de correctievoorschriften bij regeling vastgesteld. Het correctievoorschrift is een zogeheten algemeen verbindend voorschrift en valt onder wet- en regelgeving die van overheidswege wordt verstrekt. De corrector mag dus niet afwijken van het correctievoorschrift. NB2 Het aangeven van de onvolkomenheden op het werk en/of het noteren van de behaalde scores bij de vraag is toegestaan, maar niet verplicht. Evenmin is er een standaardformulier voorgeschreven voor de vermelding van de scores van de kandidaten. Het vermelden van het schoolexamencijfer is toegestaan, maar niet verplicht. Binnen de ruimte die de regelgeving biedt, kunnen scholen afzonderlijk of in gezamenlijk overleg keuzes maken. NB3 Als het College voor Examens vaststelt dat een centraal examen een onvolkomenheid bevat, kan het besluiten tot een aanvulling op het correctievoorschrift. Een aanvulling op het correctievoorschrift wordt zo spoedig mogelijk nadat de onvolkomenheid is vastgesteld via Examenblad.nl verstuurd aan de examensecretarissen. BB-0101-a-14-1-c 3 lees verder Pagina: 185

187 Soms komt een onvolkomenheid pas geruime tijd na de afname aan het licht. In die gevallen vermeldt de aanvulling: NB a. Als het werk al naar de tweede corrector is gezonden, past de tweede corrector deze aanvulling op het correctievoorschrift toe. b. Als de aanvulling niet is verwerkt in de naar Cito gezonden WOLF-scores, voert Cito dezelfde wijziging door die de correctoren op de verzamelstaat doorvoeren. Een onvolkomenheid kan ook op een tijdstip geconstateerd worden dat een aanvulling op het correctievoorschrift ook voor de tweede corrector te laat komt. In dat geval houdt het College voor Examens bij de vaststelling van de N-term rekening met de onvolkomenheid. 3 Vakspecifieke regels Voor dit examen kunnen maximaal 41 scorepunten worden behaald. Voor dit examen zijn de volgende vakspecifieke regels vastgesteld: 1 Open vragen dienen in het Nederlands beantwoord te worden tenzij uit de vraagstelling blijkt dat het antwoord in de vreemde taal mag of moet staan. Indien toch de vreemde taal is gebruikt, worden aan het antwoord 0 scorepunten toegekend. 2 Met taalfouten wordt in de beoordeling geen rekening gehouden. BB-0101-a-14-1-c 4 lees verder Pagina: 186

188 4 Beoordelingsmodel Vraag Antwoord Scores Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt 1 scorepunt toegekend. Tekst 1 1 maximumscore 1 Ayasofya Müzesi nin girişi(nde) Tekst 2 2 A 3 C 4 A 5 maximumscore 1 Het brengt geluk. Tekst 3 6 C 7 D 8 C 9 C Tekst 4 10 D 11 B 12 maximumscore 1 vis, ei (gekookt) 13 C BB-0101-a-14-1-c 5 lees verder Pagina: 187

189 Vraag Antwoord Scores Tekst 5 14 A 15 maximumscore 1 Ama oruç bölünmesinden şikayetçiler. 16 C 17 A 18 maximumscore 2 wel niet 1 Trommels werden gebruikt tijdens de oorlog. X 2 Trommels werden gebruikt tijdens de vrede. X 3 Trommels waren belangrijk in de religie. X 4 Trommels waren belangrijk voor de communicatie. X indien vier goed 2 indien drie goed 1 indien twee of minder goed 0 19 C Tekst 6 20 B 21 D BB-0101-a-14-1-c 6 lees verder Pagina: 188

190 Vraag Antwoord Scores 22 B 23 maximumscore 2 Yüreklerinizin arasına uzaklık girmesine izin vermeyin. 1 Aranıza uzaklık koyacak sözcüklerden uzak durun. 1 Tekst 7 24 C 25 C 26 B 27 A 28 B 29 maximumscore 1 Yarım bıraktığı... lisans yaptı. 30 D Tekst 8 31 D 32 B 33 maximumscore 1 yunus ve balina Tekst 9 34 maximumscore 1 Bademli Muffin BB-0101-a-14-1-c 7 lees verder Pagina: 189

191 Vraag Antwoord Scores Tekst maximumscore 1 Ramazan ve Kurban Bayramı Tekst maximumscore 1 (een) luchtballonvaart Tekst B 38 B 39 A 5 Inzenden scores Verwerk de scores van alle kandidaten per examinator in het programma WOLF. Zend de gegevens uiterlijk op 30 mei naar Cito. De normering in het tweede tijdvak wordt mede gebaseerd op door kandidaten behaalde scores. Als het tweede tijdvak op uw school wordt afgenomen, zend dan ook van uw tweede-tijdvak-kandidaten de deelscores in met behulp van het programma WOLF. 6 Bronvermeldingen tekst 1 tekst 2 IHA tekst 3 tekst 4 Hayati Akçay - Anadolu Ajansı tekst 5 tekst 6 tekst 7 tekst 8 tekst 9 radikal tekst 12 milliyet BB-0101-a-14-1-c 8 lees verder einde Pagina: 190

192 Examen VMBO-BB 2013 tijdvak 1 donderdag 16 mei uur Turks CSE BB Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Beantwoord alle vragen in de uitwerkbijlage. Dit examen bestaat uit 37 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 38 punten te behalen. Voor elk vraagnummer staat hoeveel punten met een goed antwoord behaald kunnen worden. BB-0101-a-13-1-o Pagina: 191

193 Let op: beantwoord een open vraag altijd in het Nederlands, behalve als het anders is aangegeven. Als je in het Turks antwoordt, levert dat 0 punten op. Tekst 1 1p 1 Je hebt een nieuwe mobiele telefoon gekocht waarmee je kan internetten. Je wil graag af en toe online spelletjes spelen. Welke site kan je het beste bezoeken volgens de tekst? Schrijf het antwoord op in je uitwerkbijlage. Cep telefonu alışkanlıklarınızı değiştiriyor! Dünyanın neresinde olursanız olun bundan sonra HaberTürk televizyonunu cep telefonunuzdan canlı olarak izleyeceksiniz. Üstelik bu uygulama ile sitesinin tüm içeriğine ulaşıp manşetler arasında gezinecek, haberleri okuyacak, yorum yazacak ve sevdiğiniz köşe yazarlarına da erişeceksiniz. Bunun yanı sıra sitesini de cep telefonunuzdan ziyaret edebilirsiniz. Bu sitede en yeni oyunları bulabilir ve hatta bu siteden kendinize, sevdiğiniz oyunları birlikte oynayabileceğiniz, bir oyun arkadaşı edinebilirsiniz. Alışkanlıklar değişiyor. Türkiye'nin haber merkezi HaberTürk TV en sevdiğiniz programlarla anında canlı olarak cebinizde. HaberTürk'ün tüm yayın akışı canlı olarak cebinizden keyifle izleyebileceğiniz bir hale geldi. HaberTürk ilklerden birini gerçekleştirdi ve hem tv hem internet yayınını birleştirerek uygulamaya aldı. Telefonunuza indirdiğiniz uygulama sadece WiFi üzerinden değil, 3G bağlantısı, hatta 'edge' bağlantı üzerinden de TV izlemeye olanak sağlıyor. HaberTürk'ü izlemek bundan sonra çok kolay, kesintisiz ve keyifli olacak. HT kalitesinde, HT özgürlüğünde, HT farkıyla, kullanımı gayet kolay bir uygulama sizleri bekliyor. Cep telefonunuzdan ulaşabileceğiniz siteler bununla da kalmıyor. Ayrıca, sitesini ziyaret ettiğinizde, sevdiğiniz tüm markaların indirim zamanlarını da takip edebilirsiniz. BB-0101-a-13-1-o 2 / 23 lees verder Pagina: 192

194 Tekst 2 1p 2 Je bent sinds kort lid van een online winkel en wil naar de 'veelgestelde vragen'. Onder welk kopje moet je dan kijken? A Paylaş B Sipariş C Üyelik D Yardım Değerli ziyaretçimiz Bu sayfalar sizlere mağazada gezerken veya alışveriş yaparken yardımcı olabilmek amacı ile hazırlanmıştır. Üyelik Yeni Üyelik Sitemize ücretsiz üye olabilir, üyelere özel avantajlardan yararlanabilirsiniz. Üye Girişi Sistemin sizi tanıyabilmesi için, lütfen üye girişi yapınız. Şifre Hatırlatma Şifrenizi unuttuysanız, şifrenizi e-posta yolu ile size ulaştırabiliriz. Aktivasyon Maili Aktivasyon mailinizin tekrar gönderilmesini buradan isteyebilirsiniz. Sipariş Sipariş İzleme Yaptığınız tüm siparişlerinizin durumunu buradan izleyebilirsiniz. Sipariş Yardım Formu Siparişinizle ilgili tüm sorunları bu bölümden bizlere anında iletebilirsiniz. Arızalı ürünler, kargodan eksik çıkan ürünler, teslimat problemleri ve ürünler ile ilgili diğer tüm sorunlar için sipariş yardım formunu kullanabilirsiniz. Para Puanı Para Puanları Alışverişinizde kullanabileceğiniz para puanlarını bu alanda görüntüleyebilirsiniz. Alışveriş Alışveriş Sepeti Satın almayı düşündüğünüz ürünler burada listelenir. Alışveriş Listesi Üyelere özel, alışveriş listesi oluşturabilir; daha sonra bu listedeki ürünleri topluca satın alabilirsiniz. Alarm listesi Üyelere özel, alarm listeleri oluşturabilirsiniz. Listedeki ürünler belirttiğiniz fiyata düştüğünde haberdar edilirsiniz. Paylaş Davet Et Arkadaşlarınızı davet edin 10 TL ParaPuan kazanın! Davet Ettiklerim Davet etmiş olduğunuz kişilerin üyelik ve alışveriş durumlarını bu alandan takip edebilirsiniz. Yardım Yardım Konuları Site genel yardım dokümanına buradan ulaşabilirsiniz. Sık Sorulan Sorular Sıkça sorulan soruları ve cevaplarını bu alanda bulabilirsiniz. BB-0101-a-13-1-o 3 / 23 lees verder Pagina: 193

195 Tekst 3 1p 3 Waar zijn de minimeloentjes voor het eerst ontdekt? A in de steppen B in een bos C in een weiland D op een toendra 1p 4 Waarnaar smaken de minimeloentjes? A komkommer B olijven C snacks D watermeloen İlginç karpuz Bu karpuzları görenler gözlerine inanamıyor. Her biri zeytin kadar küçük ama fiyatı 'büyük'. Güney Amerika'da bir ormanda keşfedildiler. Hollandalı bir meraklı onları ülkesinde yetiştirmeyi başardı. Şimdi Avrupa'da piyasaya çıktı. İngiltere'de de dün piyasaya çıkan 'Pepquino' adlı bu minik karpuzlar, görenleri şaşırttı. Tadını merak edenler, 250 gramına 10 sterlin ödeyerek meraklarını giderdi. Bir zeytinden biraz daha irice olan ortalama 3 santimlik 'Pepquinolar', salatalık tadında ve çerez gibi yenilebiliyor. İngiltere'de, lüks restoran ve kafelerde içkinin yanında ya da yemekte servis ediliyor. BB-0101-a-13-1-o 4 / 23 lees verder Pagina: 194

196 Tekst 4 Keçiyi otomobilde yetiştiriyor Rizeli Fikriye Yılmaz, ahırdaki diğer hayvanların zarar vermesinden korktuğu keçi yavrusunu otomobilin içinde besliyor. Rize'nin Pehlivan Köyü'nde yaşayan 65 yaşındaki Fikriye Yılmaz, bir keçi yavrusunu bir günlükken aldı. Keçiye 'Mercan' adını verdi. Ahırdaki büyükbaş hayvanlar, keçi yavrusuna zarar verdi. Bu yüzden Fikriye Hanım, keçiyi, oğlunun 1972 model Mercedes marka otomobilinde beslemeye başladı. Çok masraf çıkardığı için tamir ettirilmeyen otomobil, keçi yavrusunun ahırı oldu. Yedi aydır otomobilde yaşayan keçi, konfora alışınca, büyümesine rağmen ahıra girmemekte direndi. Bunun üzerine Mercan'a otomobilde bakmaya devam eden Fikriye Yılmaz, keçisine gözü gibi bakıp, biberonla süt ve su içirdi. Fikriye Yılmaz, "Keçiyi korumak için otomobile koydum ama şimdi otomobilden çıkmıyor. Ben de onu burada besliyorum. Yoldan gelip geçen otomobilleri seyrediyor. Onu çok seviyorum, ona kıyamadım ve onun burada kalmasına izin verdim" dedi ve otomobildeki keçiyi görenlerin de çok şaşırdıklarını sözlerine ekledi. 1p 5 Waarom woont de geit in de auto? Schrijf het antwoord op in je uitwerkbijlage. Je moet in het Turks antwoorden. 1p 6 Hoe oud was de geit toen zij naar de familie ging, die haar nu verzorgt? A 1 dag B 7 dagen C 1 maand D 7 maanden 1p 7 Wat is de naam van de geit? A Mercan B Mercedes C Pehlivan 1p 8 Waarom staat de auto voor het huis stil? Omdat A de reparatie te duur is. B de reparatie te moeilijk is. C niemand de auto nodig heeft. D niemand een rijbewijs heeft. BB-0101-a-13-1-o 5 / 23 lees verder Pagina: 195

197 Tekst 5 1p 9 Hoeveel ton voedsel zal er binnen tien jaar worden weggegooid als er geen maatregelen getroffen worden volgens de tekst? A 20 miljoen ton B 79 miljoen ton C 89 miljoen ton D 126 miljoen ton 1p 10 Wat moet men doen om voedselverspilling te voorkomen volgens de tekst? A grote hoeveelheden groente en fruit kopen B meer groente en fruit in eigen tuin kweken C op de houdbaarheidsdatum letten tijdens de aanschaf D stoppen met het consumeren van kant-en-klare producten Afrika'nın bulamadığını, Avrupa atıyor Afrika ülkeleri açlıkla mücadele ederken çoğu sanayi ülkesi de gıdaların çöpe gitmesini engellemek için uğraş veriyor. Zira Avrupa Birliği (AB) Komisyonu tarafından yapılan açıklamaya göre, AB bünyesindeki ülkelerde yılda seksendokuz milyon ton gıda çöpe atılıyor. Önlem alınmazsa bu rakam önümüzdeki on yıl içinde yüzyirmialtı milyon tona çıkacak. Kişi başına çöpe atılan gıda ise yetmişdokuz kilo. Gıdalar en çok fazla üretim ve şekil bozukluklarından dolayı çöpe gidiyor. Paketlemede meydana gelen görünüm hatası, kötü depolama, fazla alışveriş ve bilinçli tüketmemek de israfın başlıca sebeplerinden. Özellikle tüketicilerin çöpe giden gıdaların yanı sıra çevre ve ekonomiye de büyük zarar verdiklerini bilmediklerini belirten uzmanlar şu uyarılarda bulunuyor: "Çöpe atılan yemek atıklarının geri dönüşümüne dikkat edilebilir. Özellikle meyve ve sebzelerde büyük paketler yerine tane işi ya da küçük paketler alınabilir. Ürünün son kullanma tarihine bakılarak dikkatli alışveriş yapılabilir. Dışarıda tüketilen hazır yiyeceklerde porsiyonların büyük olması durumunda artan gıdanın paketlenmesi istenebilir." Her yıl yirmi milyon ton gıdanın çöpe atıldığı Almanya'da gıdaların çöpe gitmesini engellemek için ülke genelinde geçen hafta bir kampanya başlatıldı. Bu kapsamda 'Taste the Waste-Koste den Abfall (Atık Tadın)' adı altında bir film sinemalarda gösterime girdi. Yine bir dizi etkinlikle de felaketin büyüklüğüne dikkat çekiliyor. BB-0101-a-13-1-o 6 / 23 lees verder Pagina: 196

198 Tekst 6 1p 11 Sinds wanneer heeft Poppy Shingleton het 'Kleine-Levine Syndroom'? A 3 maanden B 6 maanden C 1 jaar D 6 jaar 1p 12 Hoe is ze achter haar zeldzame ziekte gekomen? A via de krant B via familie C via internet D via vrienden 1p 13 Om de hoeveel maanden heeft Poppy Shingleton tegenwoordig plotselinge slaapaanvallen? Schrijf het antwoord op in je uitwerkbijlage. 18 yaşından beri uyuyor! 18. yaş gününü kutlamaya hazırlanan genç kız, çok nadir rastlanan, dünyada sadece bin kişide görülen hastalık yüzünden... Poppy Shingleton'un hikayesi uyuyan güzel masalının günümüze uyarlanmış hali. Poppy, çok nadir olan ve dünyada sadece kişide görülen 'Kleine-Levine Sendromu' adlı bir hastalık yüzünden, tam altı yıldır beklenmedik bir anda uykuya dalıyor."18. yaş günümde uyudum, çok büyük bir parti planlamamıştım, arkadaşlarımla çıkıp birşeyler içecektik ama olmadı" diye konuşan, o zamanlar hemşirelik okuyan Poppy, "herkes dışarıda yılbaşını, işe girişlerini kutlarken ben sosyal hayattan tamamen soyutlanmıştım. Ailem her an uyuma riskime karşı okulun kapısında nöbetteydi. Derslerden hep geri kaldım ve bu yüzden ikinci yılımda üniversiteyi bırakmak zorunda kaldım. Düzenli bir hayatım olamadı" dedi. İlk başlarda alkol aldığı zamanlarda uyuduğu zannedilen Poppy, alkol almadığı zamanda, bir hafta boyunca, hiç kalkmadan uyuyunca, birşeylerin yanlış gittiği anlaşılmış. Hatta bir hastane depresyon ve kronik yorgunluk teşhisi koymuş. Arkadaşları, Kleine-Levine Sendromu'ndan bahsedince, soluğu Chelsea ve Westminster Hastanesi'nde almış ve hastalığının bu olduğu anlaşılmış. Bu hastalığın sebebi bilinmiyor ve kesin tedavisi de yok; fakat çeşitli tedavilerle ve uyku ilaçlarıyla hastalık kontrol altına alınabiliyor. Eskiden her hafta gelen uyku nöbetleri, şimdi üç ayda bir geliyor. "Bu sayede okula geri döndüm ve bu yıl okulu bitirip iş arayacağım." diyen Poppy artık hayatını dışlanmış olarak geçirmek istemiyor. BB-0101-a-13-1-o 7 / 23 lees verder Pagina: 197

199 Tekst 7 Avis'ten esnek ve kolay kiralama Tatiliniz bazen uzayabilir, yurt dışından bir tanıdığınız uzun süreli ziyarete gelebilir ya da iş hayatı bazen öngörülemez olabilir... İşte bu yüzden uzun süreli araç kiralamalarınız için yepyeni bir çözüm geliştirdik; Avis Flex. Aracınızı çok uygun fiyatlarla kiralayabilirsiniz.tek yapmanız gereken aracınızı, kiralama başlangıcından itibaren en az 28 gün süreyle kiralamak üzere garanti vermeniz. Aracınızı evinize ya da ofisinize bırakabilir, yine evinizden ya da ofisinizden geri alabiliriz. Avis Flex'in Avantajları: Avis Flex'i tercih etmeniz için tek neden fiyatların uygun olması değildir. Avis'i tercih ettiğinizde; - Çok farklı araç alternatifine sahip filomuzdan, ihtiyacınıza en uygun aracı seçme imkânınız olur, - Çok kısa sürede, prosedürlere boğulmadan aracınızı alabilirsiniz, - İsterseniz araba kiralama süresini, kiraladığınız aracı teslim etmeden uzatabilirsiniz, - AVIS Tam Destek Hattı ile yedi gün ve yirmi dört saat yol yardım ve destek hizmetlerinden faydalanabilirsiniz, - AVIS'in yaygın ofis ağı ile aracınızı birçok farklı noktadan alabilir ve yine birçok farklı noktaya iade edebilirsiniz. Bize Ulaşın Siz de Avis Flex'i deneyin, hemen kazanmaya başlayın! Sizi aramamız için websitemizdeki formu doldurabilirsiniz. Avis Flex ile hem paranız cebinizde kalır hem de Avis'ten güvenle araç kiralamış olmanın keyfini yaşarsınız. BB-0101-a-13-1-o 8 / 23 lees verder Pagina: 198

200 1p 14 Waarom is Avis Flex autohuur opgericht? Avis Flex is opgericht voor mensen die een auto willen huren A om toeristische redenen. B tijdens een korte vakantie. C voor als ze naar het buitenland gaan/willen. D voor een langere periode. 2p 15 Hieronder staan beweringen over Avis Flex autohuur. Geef bij elke bewering aan of deze juist of onjuist is. 1 De alarmcentrale is tot tien uur 's avonds bereikbaar. 2 De huur is snel geregeld. 3 De huurtermijn kan niet verlengd worden. 4 De auto's zijn alleen te huur voor zakelijke klanten. 1p 16 Je hebt de tekst van Avis Flex gelezen. Je wil graag een auto huren bij Avis Flex. Wat moet je volgens de tekst doen om een contract af te sluiten met Avis Flex? A Je moet Avis Flex een brief sturen. B Je moet Avis Flex een sturen. C Je moet bij Avis Flex een voic achterlaten. D Je moet een formulier invullen op de website. BB-0101-a-13-1-o 9 / 23 lees verder Pagina: 199

201 Tekst 8 Lorenzo Natali Ödülü Avrupa Komisyonu, Dünya Basın Özgürlüğü Günü dolayısıyla, 2013 Lorenzo Natali Ödülü sürecini başlattı. Yıllık Ödül, tüm dünyada insan hakları, demokrasi ve kalkınma konularında yazılı basın, radyo ve televizyon gazeteciliğinde mükemmeliyet için verilmektedir ve tüm dünyadaki gazetecilere açıktır yılında Avrupa Komisyonu tarafından konulan ödül, Avrupa Birliği'nin gelişimine ve yardım programlarına kendini adamış eski bir Avrupa Komisyonu üyesi olan Lorenzo Natali'ye ithaf edilmiştir. Yazılı/online medya kategorisinin kazananları, 5000 Euro (birincilik ödülü), 2500 Euro (ikincilik ödülü) ve 1500 Euro (üçüncülük ödülü) alacaklardır. Televizyon ve radyo kategorilerinde kazananların her birine 5000 Euro verilecektir. Büyük ödül'ün sahibi ise 5000 Euro daha alacaktır. Kazananlar, Aralık 2013'de düzenlenecek olan ödül töreninde açıklanacaktır. Yarışmaya katılabilmek için gazetecilerin çalışmalarının geçtiğimiz yılda basılmış ya da televizyonda yayımlanmış olması gerekmektedir. Başvurular için son tarih 31 Ağustos 2013'tür. Başvuran gazetecilerin çalışmaları, her çalışmanın insan hakları, demokrasi veya kalkınma konularına ilgisinin yanı sıra orijinalliği, kalitesi, yapılan araştırmanın derinliği ve olası politik etkilerini dikkate alacak bağımsız bir jüri tarafından değerlendirilecektir. Başvurular mail ile yapılmalıdır. BB-0101-a-13-1-o 10 / 23 lees verder Pagina: 200

202 1p 17 Wie kunnen er deelnemen aan de competitie die georganiseerd wordt door de Europese commissie? A diplomaten B docenten C journalisten D scholieren E televisiemedewerkers 1p 18 Op welk gebied heeft Lorenzo Natali vooral een bijdrage geleverd aan de Europese Unie? A met benefietprogramma's B met cultuurprogramma's C met onderwijsprogramma's D met radioprogramma's 1p 19 Wanneer moeten de inzendingen die meedoen aan de competitie voor het laatst gepubliceerd of vertoond zijn? A binnen de afgelopen drie maanden B binnen de afgelopen zes maanden C binnen het afgelopen jaar D binnen de afgelopen twee jaar 1p 20 Hoe moeten de aanvragen ingediend worden om aan de competitie deel te kunnen nemen? A per B per post C persoonlijk D telefonisch E via de website BB-0101-a-13-1-o 11 / 23 lees verder Pagina: 201

203 Tekst 9 75 yaşında ehliyet almaya karar verdi Dayısının oğlunun vadettiği otomobil için ehliyet almaya karar veren ve kursa giden Artvinli 75 yaşındaki Ali Tanrıverdi, ehliyet sınavında ter döktü. Ali Tanrıverdi, Artvin'in merkezindeki Kazım Karabekir Anadolu Lisesi'nde düzenlenen Motorlu Taşıt Sürücü Adayları Sınavı'na girdi. Yaşı itibariyle diğer adaylar arasında dikkati çeken Tanrıverdi, küçük yaşından itibaren hayalinin otomobil kullanmak olduğunu belirterek ''Sınava girmek için merkeze uzak ilçelerden biri olan Yusufeli'nin Altıparmak köyünden geldim. Param olmadığı için bugüne kadar araba alamadım. Dayımın oğlu 'Sen sınava gir, kazan, ben de sana hediye olarak otomobil alacağım' dedi. Bunun üzerine, yıllardır hayalini kurduğum arabaya kavuşmanın heyecanıyla sınava girdim.'' dedi. Sınavda çok heyecanlandığını ifade eden Tanrıverdi, ''Soruların bazıları kolay, bazıları zordu. Hepsini işaretledim. İlk yardım sorularında zorlanmadım ama araba motoruyla ilgili sorularda zorlandım'' diye konuştu. Sınavda başarılı olması halinde alacağı arabayı köyden yaylaya gitmek için kullanacağını ifade eden Tanrıverdi, ''Şehre, karayoluna çıkmayacağım. Sadece yayla ile köy arasındaki işlerimde kullanacağım. Çiftçilik yapıyorum. Yaşım ilerledi, yürümekte zorlanıyorum. Sınava çok çalıştım. İnşallah kazanacağım. Arabayı kullanacak cesaretim var. Trafik kurallarına uyarak, yavaş yavaş gidersem, kaza yapmam. Acele ve süratle işim olmaz. Yavaş gideceğim ve gaza çok basmayacağım. Trafik kurallarına uyacağım.'' dedi. Tanrıverdi'ye sınava girdiği okul binasının merdivenlerinden inerken görevli polis memurlarının yardım ettiği gözlendi. BB-0101-a-13-1-o 12 / 23 lees verder Pagina: 202

204 1p 21 Waarom heeft Ali Tanrıverdi besloten om een rijbewijs te halen? Omdat hij A dan een auto krijgt van zijn neef. B een auto als prijs heeft gewonnen. C een weddenschap is aangegaan. D er nu genoeg tijd voor heeft. 1p 22 Met welke examenvragen heeft hij moeite gehad? vragen over A de motor B eerste hulp C verkeersborden D voorrangsregels 1p 23 Waarvoor gaat hij zijn auto uitsluitend gebruiken? Schrijf het antwoord op in je uitwerkbijlage. Je moet in het Turks antwoorden. BB-0101-a-13-1-o 13 / 23 lees verder Pagina: 203

205 Tekst 10 Nevruz Iğdır'da başladı Tüm Türkiye'de 21 Mart'ta yapılacak Nevruz Bayramı kutlamaları, Iğdır'da bir hafta öncesinden başladı. Iğdır'da yaşayan Azeri Türkleri, evlerinin önünde ateş yakarak kutlamalara başladı. Kutlamalara katılan çocuklar ellerinde poşetlerle kapı kapı gezerek 'Bayramcalık' da denilen çerezleri topladı. Yurttaşlar ise kızıla boyanmış yumurtaları tokuşturdu. Kentteki kadınlar da yine gelenekler çerçevesinde evlerde kapı pencere dinleyip niyet tuttu. 'Yed-i levin' denilen yedi çeşit meyve ve çerezden oluşan yiyecekler 'Honca' tepsi içinde hediyelerle birlikte nişanlı kızlara gönderildi. Iğdır merkeze bağlı Küllük Köyü'nde kutlamaları organize eden Pozitif Düşünce Platformu üyeleri, köy meydanında kuru yemiş dağıttı. Köylüler de mani ve türküler söyledi. Renkli yumurtalar tokuşturuldu. Kutlamalara katılanlar ateş üzerinden atlayarak, gelecek yıla değin tüm kötülüklerin kendilerinden uzak durması için dilekte bulundu. Iğdır Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Öğretim Görevlisi Aslantürk Akyıldız, Iğdır'da geleneksel Nevruz Bayramı'nın kutlanmasıyla ilgili AA muhabirine şunları anlattı: Salıyı Çarşambaya bağlayan geceye 'Ahir-çerşenbe' denir. Bu gece bahçelerden toplanan çalı çırpılar yakılır. Ateşten atlayanlar 'ağırlığım uğurluğum bütün hastalıklarım bu ateşin üstüne' derler. En az yedi kuru ve yaş yemişten oluşan 'yed-i levin' gecesi yapılır. Kızıla boyanan yumurtalar tokuşturulur. 'Gapı pusma' adeti ise genç kızların niyet tutarak komşu kapılarını dinlemeleri ile ilgilidir. İlk duyulan söz, kişinin yeni yılı lehine veya aleyhine yorumlamasına neden olur. BB-0101-a-13-1-o 14 / 23 lees verder Pagina: 204

206 1p 24 Wat wordt er gedaan met de geverfde eieren? Deze worden A ergens verstopt. B gebruikt voor felicitaties. C gebruikt voor wedstrijden. D tegen elkaar getikt. 1p 25 Waarom springen de mensen over het vuur volgens de tekst? Schrijf het antwoord op in je uitwerkbijlage. Je moet in het Turks antwoorden. 1p 26 Waarom luisteren vrouwen aan de deuren volgens de tekst? om A achter geheimen te komen B de kinderen te controleren C een gelukwens te doen D over de vrouwen te roddelen BB-0101-a-13-1-o 15 / 23 lees verder Pagina: 205

207 Tekst 11 İlaç saklarken doğru bildiğimiz yanlışlar İlaçların muhafaza koşullarına dikkat etmediğiniz takdirde olumsuz sonuçlarla karşılaşacağınızı biliyor musunuz? Eczacı Yeşim Baş, ilaçların muhafazasında doğru bilinen yaşamsal yanlışlıkları anlatıyor... Doktorunuzun verdiği ilaçların muhafaza koşullarına dikkat göstermemeniz sizi büyük bir tehlikeyle karşı karşıya bırakabilir. Bursa Eczacılar Kooperatifi (BEK) Yönetim Kurulu Üyesi Ecz. Yeşim Baş, ilaç kullanırken ve saklarken nelere dikkat edilmesi gerektiğini şöyle anlatıyor: ʺİlaçlarınızı alırken eczacınızın verdiği bilgiyi dikkatle dinleyin ve anlaşılmayan bir nokta varsa tekrar tekrar sorun. Her ilacın kutusu üzerinde yazan saklama koşullarına mutlaka uyun. İlaç, evde saklamanız için size verilmiş bir ürün değildir, tüketilmesi gereken bir üründür. Ancak en büyük yanlış, şikayet hafifleyince ilacın yarım bırakılıp, kalanın 'günü gelir' diye saklanmasıdır. Evde; sadece basit yaralanmalarda kullanabileceğiniz pansuman malzemesi, basit ağrı kesici ve ateş düşürücü, bir de kronik hastaların sürekli kullandıkları ilaçlar dışında ilaç olmamalıdır. Evinizde ilaç varsa bütün ilaçları buzdolabına koymayın. Her ilacın kutusu üzerinde saklama koşulu mutlaka yazar. Çoğu ilacın 25 derecenin altında, oda ısısında, ısı ve ışık kaynaklarından uzakta saklanması yeterlidir. Buzdolabında saklanması gereken ilaçlar, buzdolabının kapağında değil de iç raflarında saklanmalıdır. Çünkü buzdolabı kapağı buzdolabının iç ısısını aynen muhafaza edemez ve sık sık ısı değişikliği olur. Sulandırılarak hazırlanmış ilaçları kesinlikle iki haftadan daha uzun süre saklamayın ve kullanmayın. ʺ BB-0101-a-13-1-o 16 / 23 lees verder Pagina: 206

208 1p 27 Welke van de onderstaande beweringen is juist volgens de tekst? A Bewaar de bijsluiters, ook van medicijnen die al lang gebruikt worden. B Check regelmatig de inhoud van het medicijnkastje op houdbaarheid. C Doe medicijnen in een doos die niet makkelijk open kan. D Volg altijd de aanwijzingen op het etiket voor het bewaren. 1p 28 Wat is de grootste fout die wordt gemaakt na het minder worden van de klachten volgens de tekst? medicijnen A bewaren B gebruiken C weggeven D weggooien 1p 29 In de tekst staat een waarschuwing die geldt voor vloeibare medicijnen. Schrijf de eerste twee en laatste twee woorden op van de zin waarin dit staat. BB-0101-a-13-1-o 17 / 23 lees verder Pagina: 207

209 Tekst 12 Karacaoğlan Efsanesi Halkın 'Karacaoğlan Ziyareti' diye adlandırdığı ve adaklar adadığı bu ziyaretin efsanesi şöyledir: Söylentiye göre Karacaoğlan, bir ağanın koyun çobanıdır. Vaktin birinde ağa hacca gider. Yolda giderken canı helva çeker ve "Şu bizim hanımın helvası olsa da yesem" der. Ağa bunları hac yolunda düşüne dursun, diğer yanda Karacaoğlan, ağanın evine gelip ağanın karısına "ağam helva istedi, yap da götüreyim" der. Ağanın karısı içinden "ağa hacda, çobanın canı helva çekti, bana da söylemeye cesaret edemedi. Böyle bir yalan söyledi" diye geçirir. Helvayı yapar bir tasın içine koyup çobana verir. Ağa yolda giderken bir bakar ki kendisine bir tasın içinde helva uzatılır. Ağa tası alır, bakar ki bu tas evindeki tastır. Ağa olup bitenlere bir anlam veremez ama helvayı da yer. Helvayı yedikten sonra tası çantasına koyup yoluna devam eder. Ağa hacca gider, görevini yapar ve köyüne geri döner. Evine geldiğinde hanımına yolda kendisine gelen tası sorar. Hanım da Karacaoğlan ile arasında geçen konuşmayı anlatır ve "Tası ona vermiştim, daha getirmedi" der. Bunun üzerine ağa kendisini görmeye gelenlere dönerek "keramet Karacaoğlan'dadır. Gidin onun elini öpün" diye söyler. Böylece Karacaoğlan yörede 'keramet sahibi' olarak tanınır. Karacaoğlan, bir gün yine koyunları otlatmak üzere dağlara doğru gider. Ancak ecel, Karacaoğlan'ı bir tepenin üstünde yakalar. Karacaoğlan öldüğü tepede defnedilir. Yukarı Karacasu Köyü'nün sınırları içinde, Karacaoğlan tepesinde, moloz taşlarla üçgen biçiminde yapılmış bir mezar vardır. Karacaoğlan tepesi ve ziyareti bundan sonra halk arasında kutsal kabul edilir. Olur yöresinde Karacaoğlan ile birlikte 'Sarı Baba' ve 'Horasan Baba' ziyaretleri de halk arasında adakların adandığı yerlerdir. Üstelik bu üç kişinin birbirleriyle kardeş oldukları söylenir. Bunların bulunduğu bölgeye 'Üç Ziyaretler' denir ve buranın kutsallığına inanılır. BB-0101-a-13-1-o 18 / 23 lees verder Pagina: 208

210 1p 30 In welke vorm is de tekst geschreven? In de vorm van een A artikel B reclame C roman D sprookje 1p 31 Waarom heeft Karacaoğlan volgens de vrouw van de 'ağa' gelogen? Omdat A de 'ağa' al op de bedevaartplaats was. B het kommetje niet meer was teruggebracht. C hij de afwezigheid van de 'ağa' misbruikte. D hij een eenvoudige schaapsherder was. 1p 32 Welke graven worden door de mensen bezocht volgens de tekst? Schrijf één van de drie begraafplaatsen op in je uitwerkbijlage. BB-0101-a-13-1-o 19 / 23 lees verder Pagina: 209

211 Tekst 13 Bu da 'Kitap Çağrı Hattı'! Kitapları okuyucuya getiren ' Kitap Çağrı Hattı' ile 1,5 yılda üç yüz bin kitap siparişi verildiği belirtildi. Türkiye'nin her yerinden aranarak, istenilen her türlü kitaba ulaşılabiliyor. ' Kitap Çağrı Hattı' Genel Müdürü yaptığı açıklamada, vatandaşların istedikleri kitapları, mağazalardan ya da internetten aldığını kaydetti. Genel Müdür, vatandaşın istediği kitaba ulaşmasını kolaylaştırdıklarını bildirdi. İnsanların çağrı hattıyla da kitap alabilmelerini istediklerini söyledi ve sözlerine şöyle devam etti: ''Çünkü Türkiye'de herkes kitapçıya gidemiyor, herkes interneti de kullanamıyor. Ayrıca, insanlarımız aldığı kitabın yanı sıra o kitaba destek olacak ya da devamı niteliğindeki diğer kitapları bulmakta zorlanıyor. İnsanların önünde, kitap okumak ve kitaba ulaşmayla ilgili her engeli kaldırıyoruz'' dedi. Genel Müdür, şu ana kadar elli yayıneviyle anlaştıklarını, bu sayede kitap arşivlerinin genişlediğini kaydetti. "1,5 Yılda 50 bin adrese ulaştık" Çağrı merkezinde on kişinin çalıştığını ve 7 gün 24 saat hizmet verdiklerini vurgulayan Genel Müdür, şunları söyledi: ''Vatandaşlar, çağrı merkezini arayarak, istediği kitabı bildiriyor. Kişi, Türkiye'nin neresinde olursa olsun, yeter ki Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde bir adresi olsun. Hemen o adrese kitabı yolluyoruz. Ücretini de kapıdan alıyoruz. Bu sistem henüz Hollanda'da yok. Vatandaşa bir defa telefon etmenin dışında başka bir engeli, maliyeti olmayan bir hat. 1,5 yılda Türkiye genelinde elli bini aşkın adrese en az bir defa ulaştık. Bu adreslere birkaç kez gittiğimiz de oldu. Ulaştığımız adres sayısı her geçen gün artış gösteriyor.'' Çağrı hattının, Türkiye'nin her yerinden bir kod numarası çevrilmeden, şehir içi numarası gibi aranabildiğini kaydeden Genel Müdür, ''Kitapları, maliyetinde gönderiyoruz. Biz kitapçıdan hangi fiyatla alıyorsak, okuyuculara da o fiyattan veriyoruz. Bir telefonun tuşuna basmak kadar kolay. Her geçen gün kitap sayımız artıyor. Birçok yazarın, değerli eserlerini de tanıtmaya çalışıyoruz. Bu, Türkiye'de ilk kez yapılan bir çalışma.'' şeklinde konuştu. BB-0101-a-13-1-o 20 / 23 lees verder Pagina: 210

212 1p 33 Waarvandaan kan men het 'Kitap Çağrı Hattı' bellen en boeken bestellen? Schrijf het antwoord op in je uitwerkbijlage. 1p 34 Met hoeveel uitgeverijen heeft het 'Kitap Çağrı Hattı' een samenwerking? A 10 B 20 C 50 D 100 1p 35 Wat wordt er gezegd over de prijzen van 'Kitap Çağrı Hattı'? De boeken van Kitap Çağrı Hattı zijn A duurder dan in de winkel. B even duur als in de winkel. C goedkoper dan in de winkel. BB-0101-a-13-1-o 21 / 23 lees verder Pagina: 211

213 Tekst 14 1p 36 Je wil graag Naneli Oruk bereiden voor je verjaardagsviering. Welke twee kruiden moet je gebruiken? Schrijf het antwoord op in je uitwerkbijlage. Je moet in het Turks antwoorden. Naneli Oruk-Kübbül nane Bulguru ya da düğürcüğü bol suyla yıkayıp süzün ve süzgeçte 10 dakika kadar bekletin. Diğer taraftan, soğanı rendeleyin. Islanmış bulguru, kıymayı, rendelenmiş soğanı et çekme makinesine ya da mutfak robotuna koyun. Tuz, kimyon, nane ve karbonatı ekleyip çekerek karıştırın. Derin bir kaba aktarıp iyice yoğurun. 30 santim çapındaki yuvarlak borcamı ya da aynı büyüklükte kare veya dikdörtgen fırın tepsisini 3 yemek kaşığı sıvıyağla yağlayın. Bulgurlu köfte harcından parça parça alıp bastırarak yağlı tepsiye yerleştirin. Üzeri için; sıvıyağ ve salçayı bir kasede çatalla ezerek çırpın. Karışımı tepsideki köftenin üzerine kaşıkla sürün. Önceden ısıtıp 170 dereceye ve alt üst konuma ayarladığınız fırında en az 40 dakika pişirin. Çıkarıp dilimleyin ve servis yapın. Malzeme listesi 1 su bardağı ince köftelik bulgur (düğürcük de kullanabilirsiniz) 1 kg köftelik dana kıyma 1 adet büyük boy kuru soğan 2 çay kaşığı tuz, kimyon 2 tatlı kaşığı kuru nane 1 çay kaşığı karbonat Üzeri için: 1 yemek kaşığı domates ya da biber salçası Türk kahvesi fincanıyla 1 fincan sıvıyağ BB-0101-a-13-1-o 22 / 23 lees verder Pagina: 212

214 Tekst 15 1p 37 Je wil één van de vier horloges kopen die in de tekst staan. De prijs staat niet in de advertentie vermeld. Hoe kom je er volgens de tekst achter wat de prijs van een horloge is? Schrijf je antwoord op in je uitwerkbijlage. Je moet in het Turks antwoorden. Saatler Kendinize veya sevdiklerinize güzel bir jest yapmanın tam zamanı. Hologramlı, bandrollü ve orijinallik belgesi kutunun içindedir. Ürünlerimiz yepyeni, orijinal kutusunda, hologramlı, bandrollü ve %100 orijinaldir. Satın almak istediğiniz ürünün piyasa fiyatını görmek için tıklayınız. Teslimat: Bu ürünler ödeme yapıldıktan sonra, size hemen gönderilir. 24 saat içinde Yurtiçi Kargo güvencesiyle adresinize teslim edilir ve kargo hizmetleri ücretsizdir. İade garantisi: Mağazamızdan almış olduğunuz bir ürünü beğenmediğiniz takdirde, paketinden çıkarmamışsanız koşulsuz iade edebilirsiniz. Piyasa fiyatı 550 TL'nin üzerinde olan saatler sanal pazar kullanıcılarına inanılmaz fiyatlarla sunulmaktadır! Bronvermelding Een opsomming van de in dit examen gebruikte bronnen, zoals teksten en afbeeldingen, is te vinden in het bij dit examen behorende correctievoorschrift, dat na afloop van het examen wordt gepubliceerd. einde BB-0101-a-13-1-o 23 / 23 lees verder Pagina: 213

215 Uitwerkbijlage VMBO-BB 2013 tijdvak 1 Turks CSE BB Naam kandidaat Kandidaatnummer Beantwoord alle vragen in deze uitwerkbijlage. BB-0101-a-13-1-u Pagina: 214

216 Meerkeuze: omcirkel het antwoord; geef verbeteringen duidelijk aan: A B C D of A B C D of A B C D Let op: beantwoord een open vraag altijd in het Nederlands, behalve als het anders is aangegeven. Als je in het Turks antwoordt, levert dat 0 punten op. Tekst 1 X X X B 1... Tekst 2 2 A B C D Tekst 3 3 A B C D 4 A B C D Tekst A B C D 7 A B C 8 A B C D Tekst 5 9 A B C D 10 A B C D BB-0101-a-13-1-u 2 / 5 lees verder Pagina: 215

217 Tekst 6 11 A B C D 12 A B C D Tekst 7 14 A B C D 15 1 De alarmcentrale is tot tien uur 's avonds bereikbaar. 2 De huur is snel geregeld. 3 De huurtermijn kan niet verlengd worden. 4 De auto's zijn alleen te huur voor zakelijke klanten. juist onjuist 16 A B C D Tekst 8 17 A B C D E 18 A B C D 19 A B C D 20 A B C D E Tekst 9 21 A B C D 22 A B C D BB-0101-a-13-1-u 3 / 5 lees verder Pagina: 216

218 Tekst A B C D A B C D Tekst A B C D 28 A B C D Tekst A B C D 31 A B C D Tekst A B C D 35 A B C BB-0101-a-13-1-u 4 / 5 lees verder Pagina: 217

219 Tekst Tekst VERGEET NIET DEZE UITWERKBIJLAGE IN TE LEVEREN einde BB-0101-a-13-1-u 5 / 5 lees verder Pagina: 218

220 Correctievoorschrift VMBO-BB 2013 tijdvak 1 Turks CSE BB Het correctievoorschrift bestaat uit: 1 Regels voor de beoordeling 2 Algemene regels 3 Vakspecifieke regels 4 Beoordelingsmodel 5 Inzenden scores 6 Bronvermeldingen 1 Regels voor de beoordeling Het werk van de kandidaten wordt beoordeeld met inachtneming van de artikelen 41 en 42 van het Eindexamenbesluit v.w.o.-h.a.v.o.-m.a.v.o.-v.b.o. Voorts heeft het College voor Examens (CvE) op grond van artikel 2 lid 2d van de Wet CvE de Regeling beoordelingsnormen en bijbehorende scores centraal examen vastgesteld. Voor de beoordeling zijn de volgende passages van de artikelen 36, 41, 41a en 42 van het Eindexamenbesluit van belang: 1 De directeur doet het gemaakte werk met een exemplaar van de opgaven, de beoordelingsnormen en het proces-verbaal van het examen toekomen aan de examinator. Deze kijkt het werk na en zendt het met zijn beoordeling aan de directeur. De examinator past de beoordelingsnormen en de regels voor het toekennen van scorepunten toe die zijn gegeven door het College voor Examens. 2 De directeur doet de van de examinator ontvangen stukken met een exemplaar van de opgaven, de beoordelingsnormen, het proces-verbaal en de regels voor het bepalen van de score onverwijld aan de gecommitteerde toekomen. 3 De gecommitteerde beoordeelt het werk zo spoedig mogelijk en past de beoordelingsnormen en de regels voor het bepalen van de score toe die zijn gegeven door het College voor Examens. BB-0101-a-13-1-c 1 lees verder Pagina: 219

221 De gecommitteerde voegt bij het gecorrigeerde werk een verklaring betreffende de verrichte correctie. Deze verklaring wordt mede ondertekend door het bevoegd gezag van de gecommitteerde. 4 De examinator en de gecommitteerde stellen in onderling overleg het aantal scorepunten voor het centraal examen vast. 5 Indien de examinator en de gecommitteerde daarbij niet tot overeenstemming komen, wordt het geschil voorgelegd aan het bevoegd gezag van de gecommitteerde. Dit bevoegd gezag kan hierover in overleg treden met het bevoegd gezag van de examinator. Indien het geschil niet kan worden beslecht, wordt hiervan melding gemaakt aan de inspectie. De inspectie kan een derde onafhankelijke gecommitteerde aanwijzen. De beoordeling van de derde gecommitteerde komt in de plaats van de eerdere beoordelingen. 2 Algemene regels Voor de beoordeling van het examenwerk zijn de volgende bepalingen uit de regeling van het College voor Examens van toepassing: 1 De examinator vermeldt op een lijst de namen en/of nummers van de kandidaten, het aan iedere kandidaat voor iedere vraag toegekende aantal scorepunten en het totaal aantal scorepunten van iedere kandidaat. 2 Voor het antwoord op een vraag worden door de examinator en door de gecommitteerde scorepunten toegekend, in overeenstemming met het beoordelingsmodel. Scorepunten zijn de getallen 0, 1, 2,..., n, waarbij n het maximaal te behalen aantal scorepunten voor een vraag is. Andere scorepunten die geen gehele getallen zijn, of een score minder dan 0 zijn niet geoorloofd. 3 Scorepunten worden toegekend met inachtneming van de volgende regels: 3.1 indien een vraag volledig juist is beantwoord, wordt het maximaal te behalen aantal scorepunten toegekend; 3.2 indien een vraag gedeeltelijk juist is beantwoord, wordt een deel van de te behalen scorepunten toegekend, in overeenstemming met het beoordelingsmodel; 3.3 indien een antwoord op een open vraag niet in het beoordelingsmodel voorkomt en dit antwoord op grond van aantoonbare, vakinhoudelijke argumenten als juist of gedeeltelijk juist aangemerkt kan worden, moeten scorepunten worden toegekend naar analogie of in de geest van het beoordelingsmodel; 3.4 indien slechts één voorbeeld, reden, uitwerking, citaat of andersoortig antwoord gevraagd wordt, wordt uitsluitend het eerstgegeven antwoord beoordeeld; 3.5 indien meer dan één voorbeeld, reden, uitwerking, citaat of andersoortig antwoord gevraagd wordt, worden uitsluitend de eerstgegeven antwoorden beoordeeld, tot maximaal het gevraagde aantal; 3.6 indien in een antwoord een gevraagde verklaring of uitleg of afleiding of berekening ontbreekt dan wel foutief is, worden 0 scorepunten toegekend, tenzij in het beoordelingsmodel anders is aangegeven; 3.7 indien in het beoordelingsmodel verschillende mogelijkheden zijn opgenomen, gescheiden door het teken /, gelden deze mogelijkheden als verschillende formuleringen van hetzelfde antwoord of onderdeel van dat antwoord; 3.8 indien in het beoordelingsmodel een gedeelte van het antwoord tussen haakjes staat, behoeft dit gedeelte niet in het antwoord van de kandidaat voor te komen; BB-0101-a-13-1-c 2 lees verder Pagina: 220

222 3.9 indien een kandidaat op grond van een algemeen geldende woordbetekenis, zoals bijvoorbeeld vermeld in een woordenboek, een antwoord geeft dat vakinhoudelijk onjuist is, worden aan dat antwoord geen scorepunten toegekend, of tenminste niet de scorepunten die met de vakinhoudelijke onjuistheid gemoeid zijn. 4 Het juiste antwoord op een meerkeuzevraag is de hoofdletter die behoort bij de juiste keuzemogelijkheid. Voor een juist antwoord op een meerkeuzevraag wordt het in het beoordelingsmodel vermelde aantal scorepunten toegekend. Voor elk ander antwoord worden geen scorepunten toegekend. Indien meer dan één antwoord gegeven is, worden eveneens geen scorepunten toegekend. 5 Een fout mag in de uitwerking van een vraag maar één keer worden aangerekend, tenzij daardoor de vraag aanzienlijk vereenvoudigd wordt en/of tenzij in het beoordelingsmodel anders is vermeld. 6 Een zelfde fout in de beantwoording van verschillende vragen moet steeds opnieuw worden aangerekend, tenzij in het beoordelingsmodel anders is vermeld. 7 Indien de examinator of de gecommitteerde meent dat in een examen of in het beoordelingsmodel bij dat examen een fout of onvolkomenheid zit, beoordeelt hij het werk van de kandidaten alsof examen en beoordelingsmodel juist zijn. Hij kan de fout of onvolkomenheid mededelen aan het College voor Examens. Het is niet toegestaan zelfstandig af te wijken van het beoordelingsmodel. Met een eventuele fout wordt bij de definitieve normering van het examen rekening gehouden. 8 Scorepunten worden toegekend op grond van het door de kandidaat gegeven antwoord op iedere vraag. Er worden geen scorepunten vooraf gegeven. 9 Het cijfer voor het centraal examen wordt als volgt verkregen. Eerste en tweede corrector stellen de score voor iedere kandidaat vast. Deze score wordt meegedeeld aan de directeur. De directeur stelt het cijfer voor het centraal examen vast op basis van de regels voor omzetting van score naar cijfer. NB1 Het aangeven van de onvolkomenheden op het werk en/of het noteren van de behaalde scores bij de vraag is toegestaan, maar niet verplicht. Evenmin is er een standaardformulier voorgeschreven voor de vermelding van de scores van de kandidaten. Het vermelden van het schoolexamencijfer is toegestaan, maar niet verplicht. Binnen de ruimte die de regelgeving biedt, kunnen scholen afzonderlijk of in gezamenlijk overleg keuzes maken. NB2 Als het College voor Examens vaststelt dat een centraal examen een onvolkomenheid bevat, kan het besluiten tot een aanvulling op het correctievoorschrift. Een aanvulling op het correctievoorschrift wordt zo spoedig mogelijk nadat de onvolkomenheid is vastgesteld via Examenblad.nl verstuurd aan de examensecretarissen. Soms komt een onvolkomenheid pas geruime tijd na de afname aan het licht. In die gevallen vermeldt de aanvulling: NB a. Als het werk al naar de tweede corrector is gezonden, past de tweede corrector deze aanvulling op het correctievoorschrift toe. b. Als de aanvulling niet is verwerkt in de naar Cito gezonden WOLF-scores, voert Cito dezelfde wijziging door die de correctoren op de verzamelstaat doorvoeren. BB-0101-a-13-1-c 3 lees verder Pagina: 221

223 Een onvolkomenheid kan ook op een tijdstip geconstateerd worden dat een aanvulling op het correctievoorschrift ook voor de tweede corrector te laat komt. In dat geval houdt het College voor Examens bij de vaststelling van de N-term rekening met de onvolkomenheid. 3 Vakspecifieke regels Voor dit examen kunnen maximaal 38 scorepunten worden behaald. Voor dit examen zijn de volgende vakspecifieke regels vastgesteld: 1 Open vragen dienen in het Nederlands beantwoord te worden tenzij uit de vraagstelling blijkt dat het antwoord in de vreemde taal mag of moet staan. Indien toch de vreemde taal is gebruikt, worden aan het antwoord 0 scorepunten toegekend. 2 Met taalfouten wordt in de beoordeling geen rekening gehouden. BB-0101-a-13-1-c 4 lees verder Pagina: 222

224 4 Beoordelingsmodel Vraag Antwoord Scores Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt 1 scorepunt toegekend. Tekst 1 1 maximumscore 1 cep.com Tekst 2 2 D Tekst 3 3 B 4 A Tekst 4 5 maximumscore 1 In de strekking van: Ahırdaki diğer hayvanlar keçiye zarar vermesin diye. 6 A 7 A 8 A Tekst 5 9 D 10 C BB-0101-a-13-1-c 5 lees verder Pagina: 223

225 Vraag Antwoord Scores Tekst 6 11 D 12 D 13 maximumscore 1 (om de) 3 maanden Tekst 7 14 D 15 maximumscore 2 juist onjuist 1 De alarmcentrale is tot tien uur s avonds bereikbaar. X 2 De huur is snel geregeld. X 3 De huurtermijn kan niet verlengd worden. X 4 De auto's zijn alleen te huur voor zakelijke klanten. X indien vier goed 2 indien drie goed 1 indien twee of minder goed 0 16 D Tekst 8 17 C 18 A 19 C 20 A BB-0101-a-13-1-c 6 lees verder Pagina: 224

226 Vraag Antwoord Scores Tekst 9 21 A 22 A 23 maximumscore 1 (Sadece) yayla ile köy arasındaki işleri (-nde/ için kullanacak.) Tekst D 25 maximumscore 1 één van de volgende: - tüm kötülüklerin kendilerinden uzak olması - dilek tutma 26 C Tekst D 28 A 29 maximumscore 1 Sulandırılarak hazırlanmış ve kullanmayın. Tekst D 31 A 32 maximumscore 1 Voorbeelden van een juist antwoord (één van de volgende): Sarı Baba (Ziyareti) Horasan Baba (Ziyareti) Karacaoğlan (Ziyareti) BB-0101-a-13-1-c 7 lees verder Pagina: 225

227 Vraag Antwoord Scores Tekst maximumscore 1 (overal) in Turkije 34 C 35 B Tekst maximumscore 1 kimyon, kuru nane Tekst maximumscore 1 (Ürünün piyasa fiyatını görmek için) tıklayınız. 5 Inzenden scores Verwerk de scores van alle kandidaten per school in het programma WOLF. Zend de gegevens uiterlijk op 28 mei naar Cito. 6 Bronvermeldingen tekst 3 tekst 4 tekst 5 tekst 6 tekst 8 tekst 9 tekst 10 tekst 11 tekst 12 tekst Zaman Kaynak: , bugün , pudra.com Kaynak: molazamanı Anadolu Ajansı BB-0101-a-13-1-c 8 lees verder einde Pagina: 226

228 Examen VMBO-BB 2012 tijdvak 1 woensdag 30 mei uur Turks CSE BB Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Beantwoord alle vragen in de uitwerkbijlage. Dit examen bestaat uit 35 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 36 punten te behalen. Voor elk vraagnummer staat hoeveel punten met een goed antwoord behaald kunnen worden. BB-0101-a-12-1-o Pagina: 227

229 Let op: beantwoord een open vraag altijd in het Nederlands, behalve als het anders is aangegeven. Als je in het Turks antwoordt, levert dat 0 punten op. Tekst 1 1p 1 Waarom is er in Rome een hotel van afval gebouwd? Omdat A afval zo op een goede manier gebruikt kan worden. B een hotel bouwen duurder is dan afval hergebruiken. C er in Europese hotels te veel afval is. D men de aandacht wil vestigen op het afval op de stranden. Bu otelin tuğlası çöp! Dünyanın çöpten yapılan ilk oteli İtalya nın başkenti Roma da açıldı. 10 yatak kapasiteli otelin yapımında 12 ton çöp kullanıldı. ROMA - Başkent Roma nın merkezinde açılan otel, Save The Beach isimli bir çevre örgütü tarafından kıyılardaki kirliliğe dikkat çekmek için yapıldı. Otel, Avrupa sahillerinde toplanan çöplerden inşa edildi. İki katlı ve 10 yatak kapasiteli otelin yapımında 12 ton çöp kullanıldı. Mimarı bir Alman olan otel, 8 metre yüksekliğinde,12 metre uzunluğunda ve 10 metre genişliğindedir. 5 Haziran Dünya Çevre Günü çerçevesinde yapılan otel, 3-6 Haziran tarihleri arasında açık kalacaktır. BB-0101-a-12-1-o 2 lees verder Pagina: 228

230 Tekst 2 1p 2 Waarom heeft de winkeleigenaar de vissen, die hij verkoopt, getatoeëerd? A om meer winst te maken B om reclame voor zijn winkel te maken C om ze nog mooier te maken D om ze uit elkaar te kunnen houden 1p 3 Van wie is de reactie vahşice afkomstig? A van de dierenbescherming B van dierenasiels C van dierenliefhebbers D van dierentuinen BALIKLARINA DÖVME YAPTI İtalyan haber ajansı Adnkronos ta yayımlanan habere göre, Çin in Shandong eyaletinde satılan balıklara lazerle çiçek dövmesi yapılıyor. Daha fazla para kazan gibi Çince yazılar da yazan evcil hayvan satan dükkân sahibi, bu şekilde kazancını artırmayı hedeflediğini söyledi. Normalde bir papağan balığının en fazla 10 Yuan a satılabileceğini belirten dükkân sahibi, dövme yapıldığında ise bu fiyatın en az 3 kat artabileceğini ifade etti. Hayvanseverler balıklara dövme yapılmasına tepki göstererek, yöntemin vahşice olduğunu belirtti. BB-0101-a-12-1-o 3 lees verder Pagina: 229

231 Tekst 3 1p 4 Waarom begon men met elkaar de hand te schudden volgens de tekst? Men begon daarmee A om te laten zien dat ze ongewapend waren. B om zo lichamelijk contact te krijgen. C omdat ze elkaar niet wilden kussen. D omdat ze elkaar wilden begroeten. İnsanlar niçin tokalaşıyorlar? Çok eski çağlarda, tüm erkekler bir silah taşıyor ve çoğunluğu da bu silahı sağ eli ile kullanıyordu. Bir erkek diğerine dost olduğunu, elinde silah bulunmadığını göstermek için, boş sağ elini uzatıyor, diğeri de aynı şeyi yapıyordu. Ama her iki taraf da kendini emniyete almak, diğerinin aniden silah çekmesine mani olmak için, birbirlerinden emin olana kadar, birlikte ellerini hafifçe sıkarak duruyorlardı. Tokalaşırken elleri sallama alışkanlığı, elleri daha iyi kavrayarak, rakibin giysisinin içinden aniden bir silah çıkarmasını önlemek için başlamış olabilir. Ancak sonraları tokalaşmak dostluğun bir ifadesi oldu. BB-0101-a-12-1-o 4 lees verder Pagina: 230

232 Tekst 4 1p 5 Waarin zit het hete gedeelte van een peper? A in de kleur B in de pitjes C in het puntje D in het vliesje Acı biber Acı biberin en acı kısmının çekirdekleri olduğuna dair inancın tersine asıl acı olan kısım, o çekirdeklerin tutunduğu merkezdeki zardır. Bu zar, en fazla kapsaisin içeren kısımdır. Kapsaisin bibere acılığını veren renksiz, kokusuz bir maddedir. BB-0101-a-12-1-o 5 lees verder Pagina: 231

233 Tekst 5 Develer nereden gelir? Afrika ve Asya çöllerinin simgeleri olsa da deve Amerika kökenlidir. Atlar ve köpekler gibi, develer de 20 milyon yıl önce Amerika nın otlaklarında evrildi. Bu hayvanlar o zamanlar, bildiğimiz haliyle hörgüçlü yük hayvanları olmaktan ziyade, daha çok zürafaya benziyordu. Sibirya ile Alaska arasındaki Bering Boğazı ndan Asya ya 4 milyon yıl önce geçtiler. 1p 6 Waar komen kamelen oorspronkelijk vandaan? A uit Afrika B uit Amerika C uit Azië 1p 7 Waar leken de allereerste kamelen op? A op giraffen B op olifanten C op paarden 1p 8 Hoe heet de plek waar de kamelen in de oertijd van het ene naar het andere werelddeel zijn overgestoken? Schrijf je antwoord op in de uitwerkbijlage. Je moet in het Turks antwoorden. BB-0101-a-12-1-o 6 lees verder Pagina: 232

234 Tekst 6 İlköğretim öğrencilerinden resim sergisi Tokat ın Zile ilçesinde ilköğretim öğrencileri resim sergisi açtı. Tansu Çiller İlköğretim Okulu öğrencilerinin yaptığı resimler, Zile Atatürk Kültür Merkezi`nde sergilendi. Açılışa, İlçe Kaymakamı, Belediye Başkan Vekili, İlçe Milli Eğitim Müdürü, okul müdürleri, veliler ve öğrenciler katıldı. Okulun resim öğretmeni, öğrencilerin, taşımalı eğitim yoluyla okula geldiklerini ve maddi sıkıntı içerisinde olduklarını söyledi. Maddi sıkıntı içerisinde olan öğrencileri yağlı boya ile tanıştırdım. Boyayı istedikleri gibi kullanıp, ona şekil verebiliyorlar. Kendilerinin bir yeteneğe sahip olduklarını fark ettiler. şeklinde konuştu. Okul öğrencilerinden İrem Şenses kendisinin yağlı boya resim yaparken, farklı duygulara sahip olduğunu ve rahatladığını söyledi. Okul Müdürü Ömer Yıldırım resim sergisinde 50 adet yağlı boya tablo, ebru çalışmaları, kara kalem ve kuru boya çalışmaları ve teknoloji tasarım dersi ürünleri bulunduğunu bildirdi. 1p 9 Waar worden de tekeningen van de leerlingen tentoongesteld? Schrijf je antwoord op in de uitwerkbijlage. Je moet in het Turks antwoorden. 1p 10 Wat voor soort verf hebben de leerlingen gebruikt? A houtverf B olieverf C metaalverf D waterverf 1p 11 Waar zijn de leerlingen volgens de tekenleraar achter gekomen? A dat schilderen heel erg moeilijk is B dat hun schilderijen mooi gevonden worden C dat ze best aanleg hebben voor schilderen D dat schilderen veel tijd en geld kost BB-0101-a-12-1-o 7 lees verder Pagina: 233

235 Tekst 7 BİR EFSANEDİR ANADOL 1 19 Aralık 1966 da doğan bir güneş derler Anadol için. Türkiye de toplu olarak üretilen ilk otomobil markasıdır Anadol; piyasaya çıkmasıyla birlikte büyük bir ilgi toplar. Hatta onun için aileden biri yakıştırması da yapılır. Anadol, Türk insanı tarafından çok sevilir. İlk Türk üretimi otomobil ise 1961 de Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demir Yolları (TCDD) tarafından yalnızca dört tane üretilen, Devrim adı verilen örnek otomobildir. 2 Anadol, Vehbi Koç tarafından kurulan Otosan Otomobil Sanayi Anonim Şirketi (A.Ş.) tarafından yılları arasında İstanbul daki bir fabrikada üretilmiştir dan 1984 e kadar devam eden Anadol üretimi, yerini 1984 ten sonra Ford Taunus üretimine bırakmış. Bugün, Otosan Ford Motor Company lisansı altında Ford hafif ticari araçlarının üretimine Gölcük teki yeni tesislerinde devam etmekte ve başta Avrupa Birliği ülkeleri olmak üzere pek çok ülkeye araç ihracatı yapmaktadır. Anadol un ilk modelleri İngiliz Reliant ve Ogle Design tarafından tasarlanmıştır. Bütün modellerinde kaportası; polyester, reçine ve cam lifleri kullanılarak yapılmıştır. 3 Ne var ki bu büyük Anadol sevgisi diğer yabancı üreticileri kızdırır. Satışları düşen şirket patronları Anadol u kötülemeye başlarlar. Anadol un çok cılız bir karosere sahip olduğunu iddia ederler. Ayrıca bir iddiaya göre araç, hayvanlar tarafından yem olarak görülmektedir. Bu iddianın kaynağı aracın dış yüzey malzemesinde saman maddesinin bulunduğu söylentisidir. Saman olmamasına rağmen, bu dedikodu gerçekmiş gibi algılanır ve insanların Anadol a olan ilgisi azalır. 4 Otosan firması azalan satışları arttırmak için Anadol modelinin üzerine birkaç tane yan model geliştirir.1981 de son bir çabayla Anadol modeli baştan aşağı yenilenir. Ön farları tam köşeli dikdörtgen olan ve bir sonraki dönemin Taunus larının görüntüsünü andıran bu model önceki Anadol ların yuvarlak hatlarından uzaktır ve tutulmaz. Ne yazık ki, dört sene sonra bu Anadol da üretimden kalkar. 5 Artık o bir efsanedir ve çok nadir de olsa yollarda birkaçına rastlanabilmektedir. Az sayıda kalan örnekleri, günümüzde klasik olarak kabul edilmektedir. Anadol hayranları tarafından korunmakta ve kullanılmaktadır. Ayrıca ortadan kesilerek kamyonet yapılmış modelleri ile, adını aldığı Anadolu nun küçük köy yollarında halen karşımıza çıkabilmektedir. Sanırım, yakın bir gelecekte, Anadol u sadece Orta Doğu Teknik Üniversitesi Teknoloji Müzesi nde ve Rahmi Koç Sanayi Müzesi nde görmek mümkün olacaktır. BB-0101-a-12-1-o 8 lees verder Pagina: 234

236 1p 12 Wat was de reactie van de Turkse bevolking op de komst van de Anadol? De bevolking A had geen mening. B vond het geen echte auto. C was erg enthousiast. D was erg verbaasd. 1p 13 Hoe heette de allereerste Turkse auto? A Anadol B Devrim C Koç D Otosan 1p 14 Welk bedrijf heeft de eerste Anadol ontworpen? A Devlet Demir Yolları B Ford Motor Company C Otosan Otomobil Sanayi D Reliant en Ogle Design 1p 15 Wat beweerden de concurrenten van de Anadol? Ze beweerden dat A de Anadol een slechte carrosserie had. B de Anadol geen sterke motor had. C er voor de Anadol geen dealer te vinden was. D er voor de Anadol geen onderdelen te krijgen waren. 1p 16 In welk jaar is de Anadol volledig vernieuwd? A 1961 B 1966 C 1981 D p 17 In welke alinea lees je dat je de Anadol in Turkije nog steeds in het verkeer kunt tegenkomen? A in alinea 2 B in alinea 3 C in alinea 4 D in alinea 5 BB-0101-a-12-1-o 9 lees verder Pagina: 235

237 Tekst 8 Öğrencilerin İnternet Kullanım Alışkanlığı Belirlendi Yapılan bir anketle, ilköğretim öğrencilerinin internet kullanma alışkanlıkları belirlendi. İlköğretim öğrencilerinin internet kullanımını inceleyen bir araştırma sonucuna göre, kız öğrencilerin yüzde 60 ı iletişim amaçlı internet kullanımına yönelirken, erkek öğrencilerin yüzde 55 inin interneti oyun amaçlı kullanma eğilimi gösterdiği belirtiliyor. Araştırma, yaşlarındaki 113 öğrenci arasında yapıldı. Bu gruptaki internet kullanımı gün geçtikçe artış gösteriyor. Cinsiyetler arasındaki ayırım ise iletişim ve oyun oynama amaçlı internet kullanımı ile ilgili. Ailelerin amacı her ne kadar öğrencilerin araştırma ve ödevlerine yardımcı olmaları için internet kullanımını sağlamaları olsa da, internet kullanımının çocuklar arasında daha çok oyun ve iletişim amaçlı olduğu belirtiliyor. Ayrıca internet kullanımının gün geçtikçe daha da küçük yaşlara indiği açıklanıyor. Araştırma çerçevesinde öğrencilere sorulan sorular arasında, internet kullanımı güvenli mi değil mi? diye sorulduğunda, öğrencilerin yüzde 60 ı internet kullanımının güvenli olduğunu belirtiyor. Ancak, ailelerin, çocuk koruma şifre kullanımları da ciddi oranda artış gösteriyor ve kontrollü internet kullanımını çocuklara sağlamak gerektiği vurgulanıyor. Aile Koruma Programı nı kullanan ailelerin oranı yüzde 53 iken, bu oranın daha da artması gerektiği belirtiliyor. İnternet ortamının her türlü zararlı bilgiye erişimi de sağlamasından dolayı, güvenlik kontrollerinin önemi gittikçe artıyor. Yapılan anket sonucunda internetin mutlaka olması gerektiği ni savunan öğrencilerin oranı yüzde 50, olmalı diyenler yüzde 42, olsa da olur olmasa da diyenler yüzde 8 olarak belirlenmiş. Öğrencilerin yüzde 55 nin internet başında 1-3 saat arasında zaman geçirdikleri belirtiliyor. Bu vakit aralığı ise, internet kullanan öğrencilerin neredeyse bağımlılık derecesine yaklaştığını gösteriyor. İnternet kullanan öğrencilerin yüzde 82 sinin kendi odasında bilgisayar ve internete erişim olanağı bulunurken, ailelere tavsiye edilmesine rağmen, oturma odasında internet kullanımı sadece yüzde 20 dir. Dizüstü bilgisayar kullanım oranı ise yüzde 15 i bulmaktadır. BB-0101-a-12-1-o 10 lees verder Pagina: 236

238 1p 18 Waarvoor gebruiken jongens en waarvoor gebruiken meisjes het internet volgens de tekst? Schrijf je antwoorden op in je uitwerkbijlage. Je moet in het Turks antwoorden. 1p 19 Waarom kopen ouders volgens de tekst een computer voor hun kinderen? Omdat A het door de school geadviseerd wordt. B hun kinderen daar de hele tijd om vragen. C hun kinderen daarop hun huiswerk kunnen maken. 1p 20 Wat wordt er volgens de tekst bedoeld met Aile Koruma Programı kullanma? A Kinderen moeten in een veilig gezin opgroeien. B Kinderen moeten veiligheidsregels leren. C Ouders leren hoe hun kinderen met een computer om moeten gaan. D Sommige websites zijn voor kinderen geblokkeerd. 1p 21 De tijd die kinderen thuis op internet doorbrengen varieert. Waardoor komt dat volgens de tekst? A door de kosten van de internetverbinding B door de kwaliteit van de computers en laptops C door de plek waar de computer in huis staat D door de snelheid van de internetverbinding BB-0101-a-12-1-o 11 lees verder Pagina: 237

239 Tekst 9 Susuz kalmak! İngiliz King s College Psikiyatri Enstitüsü nün bir araştırmasına göre; yeterince su içmemek, beyindeki gri maddenin azalmasına neden olmaktadır. Bu durum sadece beynin büyüklüğünü değil, aynı zamanda beynin çalışmasını da olumsuz etkilemekte ve düşünmeyi zorlaştırmaktadır. Araştırma ekibi, kalın giyinen bir grup gencin ve normal giyinen diğer bir grup gencin beyinlerini, bir buçuk saatlik bisiklet egzersizi sonrasında inceledi. Yapılan araştırma sonunda, kat kat giyinen ve haliyle daha fazla terleyen gençlerin beyinlerinde daha fazla daralma olduğu belirlendi. Bu çalışmaya göre, 90 dakika süren bir terleme bile, beyinde sanki bir yıl daha yaşlanmış gibi bir etki yapmaktadır. Zaman ilerledikçe beyindeki sıvı yetersizliği, iş-okul yaşantısını ve sınav sonuçlarını olumsuz olarak etkilemektedir. 1p 22 Waarvoor is water drinken goed volgens de tekst? Water drinken is goed voor A de hersenen. B de lever. C de longen. D de nieren. 1p 23 Welke van onderstaande beweringen is juist, volgens de tekst? A Het onderzoek leverde geen duidelijk verschil op tussen de groepen. B Volgens het onderzoek zijn de gevolgen pas op latere leeftijd merkbaar. C Voor het onderzoek heeft men een aantal jongeren laten fietsen. D Voor het onderzoek heeft men een aantal jongeren laten hardlopen. 1p 24 Wat kan er volgens de tekst gebeuren als je erg weinig water drinkt? Je kunt A eerder gewichtsproblemen krijgen. B slaapproblemen krijgen. C slechte examenresultaten halen. D sneller vermoeid raken. BB-0101-a-12-1-o 12 lees verder Pagina: 238

240 Tekst 10 1p 25 Waarop lijkt het zand van de maan? Schrijf het antwoord op in je uitwerkbijlage. 1p 26 De astronauten konden het zand niet ruiken. Hoe kwam dat? A door de stank op de maan B door de zwaartekracht C door een verstopte neus D door hun ruimtepakken 1p 27 Volgens de tekst bevat het zand van de maan drie mineralen. Schrijf deze mineralen op in je uitwerkbijlage. Je moet in het Turks antwoorden. Ay nasıl kokar? Anlaşıldığı kadarıyla Ay barut gibi kokar. Ay da yalnızca on iki kişi yürüdü ve bunlardan hiçbiri özel uzay giysileri nedeniyle Ay ı koklayamadı. Ancak Ay yüzeyinden kabine döndüklerinde yanlarında bu tozlardan bol miktarda sürüklemişlerdi. Astronotlar Ay daki toprağın kara benzediğini, barut gibi koktuğunu ve tadının çok kötü olmadığını söylediler. Bu toprak büyük ölçüde, Ay ın yüzeyine çarpan göktaşlarının yol açtığı silikon dioksitten meydana gelmektedir; bunun yanısıra demir, kalsiyum ve magnezyum gibi mineraller de içerir. BB-0101-a-12-1-o 13 lees verder Pagina: 239

241 Tekst 11 1p 28 Waarom zijn volgens de tekst de babykleren van jongens blauw? Om ze te beschermen tegen A besmettelijke ziekten. B duivelse krachten. C koud weer. D vijanden. 1p 29 De babykleren van meisjes hebben later de kleur roze gekregen. Uit welke zin blijkt dat? Schrijf in de uitwerkbijlage de eerste twee en de laatste twee woorden van de zin op waaruit dat blijkt. Erkek bebeklerin giysileri niçin mavidir? Yüzyıllar önce insanlarda şeytani güçlerin, bebeklerin veya küçük çocukların vücutlarına girmek için fırsat kolladıklarına ilişkin ortak bir inanç vardı. Bu şeytani güçlerin, göklerin rengi olan mavi renk tarafından kovulduğuna da inanılıyordu. O zamanlarda, sülalenin devamı ve erkek bebeklerin önemi daha fazla olduğu için, şeytan korkar da gider diye, erkek bebeklerin ve küçük erkek çocukların giysilerinin mavi olması âdet haline geldi ve bu yüzyıllar boyunca devam etti. Çok sonraları kız bebekler de erkek bebekler kadar önem kazanınca, onların giysilerine de çiçeklerin en güzeli olan gülün rengi, yani pembe renk verildi. BB-0101-a-12-1-o 14 lees verder Pagina: 240

242 Tekst 12 2p 30 Welke van onderstaande beweringen zijn volgens de tekst juist en welke onjuist? Kruis juist of onjuist aan in je uitwerkbijlage. 1 Aan de Zwitserse recordpoging werkten alleen maar banketbakkers mee. 2 De grootste tiramisu-taart is in het restaurant van Nicola Maurizio geproduceerd. 3 De makers hebben veertien uur gewerkt aan de gigantische tiramisu-taart. 4 Het vorige wereldrecord tiramisu-taart bakken was ook in Zwitserland. 1p 31 Wat betekent de naam tiramisu? A Maak mij gelukkig. B Proef mij. C Raak mij aan. D Stel mij gerust. TİRAMİSU TATLISI İsviçre nin Porrentruy kentinde, 2300 kiloluk dünyanın en büyük tiramisu tatlısının imal edildiği bildirildi. Tiramisu, Mascarpone peyniri ile yapılan bir italyan tatlısı. Kelime Türkçe de beni mutlu et anlamına gelmektedir. Tiramisu tatlısı hastalara iyileşmeleri ve güçlenmeleri için sık sık verilir. İsviçre haber ajansı ATS nin haberine göre, restoran sahibi Nicola Maurizio, yaklaşık 155 gönüllünün on dört saat boyunca kentin meydanında bu dev tatlıyı yapmak için seferber olduğunu belirtti. Yüksekliği 8 santimetre olan ve 50 metre karelik bir alanı kaplayan dev tiramisuyu yapmak için 799 kilo Mascarpone peyniri, 6 bin 400 yumurta, 350 litre krema, 189 kilo şeker, 300 litre kahve, 35 kilo kakao, 66 litre likör ve 64 bin adet bisküvi kullanıldığı açıklandı. Hijyen kontrolünün ardından, rekorun dün akşam resmi olarak onaylandığı ve Guinness Rekorlar Kitabı na girdiği belirtildi. Kentte 2007 de de 782 kiloluk bir tiramisu üretilmişti. Bu dalda önceki rekor Fransa nın Lyon kentinde geçen ekim ayında 1075 kiloluk tiramisuyu yapan pastacılara aitti. BB-0101-a-12-1-o 15 lees verder Pagina: 241

243 Lees bij de volgende opgaven steeds eerst de vraag voordat je de bijbehorende tekst raadpleegt. Tekst 13 1p 32 Je bent op zoek naar vakantiewerk in Turkije en wilt weten op welk internetadres je dat kunt vinden. Op welk internetadres zou je dat kunnen vinden? Schrijf je antwoord op in je uitwerkbijlage. TÜRK WEB SİTELERİ Maksimum.com - Güncel, teknolojik, ürün ve finans haberleri sunan yayın portalı. Aciktribun.com - Günlük haberlerle ve makalelerle spor basınını yakın takibe alan portal. Cihannet.com - Günlük haberler, burçlar, eğitim, oyun ve spor konularında hizmet veren bir site. Haber 3.com - Geniş içerikli haber sitesinde güncel, ekonomik, spor, kültürsanat, medya, magazin, sağlık ve dünya başlıkları altında haberler yayınlanmakta. Kariyerhaber.com İş, sezonluk iş ve işçi arama, şirketler ve insan kaynakları hakkında güncel bilgiler sunan bir site. Kimyasanal.net - Tamamı akademisyen kimyacıların hazırladığı, her düzeyde kimya bilgilerinin doğru ve öz bir anlatımla okuyucuyla buluştuğu güncel bir kimya sitesi. Medyahaber.com - Türkiye ve dünya gündeminden haberler, analizler ve eleştiriler, ayrıca medya ile ilgili bilgi ve kaynak sunan bir site. Medyapazarı.com - Haber, yorum, analiz, medya takip, gazete haberleri, Batı basını, Arap basını, dergi özetleri, kültür, iş dünyası ve spor haberleri derleyen online dergi. Omnishaber.com - Siyaset, ekonomi, spor konularında yayın yapan haber sitesi. Patikalar.net - Kültür, edebiyat ve din konularında yorumlar ve yazılar sunan bir site. Tvkritik.com - Televizyon programlarını eleştiren, aynı zamanda da tanıtan güncel bir internet sitesi. Turizmhabercisi.com - Türkiye turizminde gelişen güncel olaylar, köşe yazıları ve istatistikler. Varlık.8m.com - Felsefe, arkeoloji, şiir, sosyalizm, kültür, sanat BB-0101-a-12-1-o 16 lees verder Pagina: 242

244 Tekst 14 1p 33 Naar welk telefoonnummer moet je bellen voor suggesties, wensen en klachten over Istanbul Devlet Tiyatrosu? Schrijf het telefoonnummer op in je uitwerkbijlage. Bilet Satış Gişelerimiz her gün saat 10:00 da açılır ve oyun başlama saatine kadar açık kalır. Gişelerimiz pazar ve pazartesi günleri saat 10:00 da açılır ve saat 18:00 de kapanır. Öğrencilere indirimli fiyatlar uygulanır. Satılan bilet geri alınmaz ve değiştirilmez. Oyun başladıktan sonra salona seyirci alınmaz. Oyuna geç kalanlar ikinci perdeyi seyredebilirler. 8 yaşından küçük çocukların (çocuk ve gençlik oyunu hariç) oyunlarımıza getirilmemesi rica olunur. Genel Müdürlük gerektiğinde oyun düzeninde değişiklik yapabilir. Malul ve Muharip Gaziler - Bedensel engelliler ve 2022 Sayılı 65 yaşını doldurmuş, muhtaç, güçsüz ve kimsesiz Türk vatandaşlarına aylık bağlanması hakkında kanun kapsamındaki kişiler oyunlarımızı ücretsiz izleyebilir. Tüm oyunlarımızın biletleri; Şişli Cevahir Sahnesi (Şişli Cevahir Alışveriş Merkezi), Beykoz Feridun Karakaya Sahnesi (Anadolu Hisarı Migros yanı), Harbiye Kenter Tiyatrosu gişelerimizden, internetten ve rezervasyon yapılarak toplu satış gişemizden alınabilir. Toplu satış: Kırk kişilik gruplara indirim yapılmaktadır. Grupların oyun başlama saatinden yirmi dakika önce ilgili sahnede hazır bulunmaları gerekmektedir. Gerekli olan telefon numaralarımız: Rezervasyon ve toplu satış: /111 Basın Tanıtım: /109 Öneri, dilek ve şikayetleriniz: /5 Şişli Cevahir Sahnesi, gişe: Beykoz Feridun Karakaya Sahnesi, gişe: Harbiye Kenter Tiyatrosu: Taksim gişesi: Üsküdar Tekel Sahnesi: Küçükçekmece DT Sahnesi: Küçük Sahne: BB-0101-a-12-1-o 17 lees verder Pagina: 243

245 Tekst 15 1p 34 Je wilt thuis je ouders verrassen met een heerlijke pilav. Achter welk nummer staat dat je zout aan de pilav moet toevoegen? Schrijf dat op in je uitwerkbijlage. Güzel pilav yapmanın püf noktaları Her insan güzel pilav yapamaz... Çünkü pilav yapmanın incelikleri vardır... 1 Pirinci bir saat önceden tuzlu sıcak suda bekletiniz. Daha sonra 3-4 defa su ile yıkadığınız pirinçleri tereyağı ve az miktarda sıvı yağ ile bir müddet kavurunuz. 2 Pilavınızın tane tane olması ve pirinç tanelerinin kırılmaması için kavururken tuzunu ilave etmeyi unutmayınız. 3 Baldo pirinç kullanmanız da daha diri bir pilav yapmanızı sağlar. 4 Pilav suyunu çekene kadar ve servis yapana kadar pilavı karıştırmamaya özen gösterin. Aksi halde pirinç taneleri yumuşayacak ve birbirine yapışacaktır. 5 Pilavı servis ederken pilavı ezmeden karıştırırsanız, dibe çökmüş olan yağını homojen şekilde dağıtmış olursunuz. 6 Pilavı dinlendirirken kapağın altına temiz bir bez örtüp sararsanız, servis zamanına kadar sıcak kalacak ve pilav suyunu çekmemişse bu şekilde daha iyi sonuç alacaksınız. BB-0101-a-12-1-o 18 lees verder Pagina: 244

246 Tekst 16 1p 35 Je wilt naar een museum in Izmir. Op welke dag zijn de musea in Izmir gesloten? Schrijf deze dag op in je uitwerkbijlage. İzmir de bulunan müzelerin adresleri ve telefonları İzmir Arkeoloji Müzesi Adres: Konak Meydanı - İzmir Telefon: (0232) Faks:(0232) Açık olduğu zamanlar: Pazartesi dışında her gün; Kış aylarında / ; Yaz aylarında İzmir Atatürk Evi Müzesi Adres: Atatürk Caddesi No: 24, Alsancak - İzmir Telefon: (0232) Faks: (0232) Açık olduğu zamanlar: Pazartesi dışında her gün / İzmir Etnoğrafya Müzesi Adres: Konak Meydanı - İzmir Telefon: (0232) Açık olduğu zamanlar: Pazartesi dışında her gün; Kış aylarında / ; Yaz aylarında Bergama Arkeoloji Müzesi Adres: Zafer Mahallesi, Cumhuriyet Caddesi No:6, Bergama - İzmir Telefon: (0232) Faks: (0232) Müze Ziyaret Saatleri: Pazartesi dışında her gün Bronvermelding Een opsomming van de in dit examen gebruikte bronnen, zoals teksten en afbeeldingen, is te vinden in het bij dit examen behorende correctievoorschrift, dat na afloop van het examen wordt gepubliceerd. BB-0101-a-12-1-o 19 lees verder einde Pagina: 245

247 Uitwerkbijlage VMBO-BB 2012 tijdvak 1 Turks CSE BB Naam kandidaat Kandidaatnummer Beantwoord alle vragen in deze uitwerkbijlage. BB-0101-a-12-1-u Pagina: 246

248 Meerkeuze: omcirkel het antwoord; geef verbeteringen duidelijk aan: A B C D of A B C D of A B C D Let op: beantwoord een open vraag altijd in het Nederlands, behalve als het anders is aangegeven. Als je in het Turks antwoordt, levert dat 0 punten op. Tekst 1 X X X B 1 A B C D Tekst 2 2 A B C D 3 A B C D Tekst 3 4 A B C D Tekst 4 5 A B C D Tekst 5 6 A B C 7 A B C 8... Tekst A B C D 11 A B C D BB-0101-a-12-1-u 2 lees verder Pagina: 247

249 Tekst 7 12 A B C D 13 A B C D 14 A B C D 15 A B C D 16 A B C D 17 A B C D Tekst 8 18 Jongens gebruiken internet voor: Meisjes gebruiken internet voor: A B C 20 A B C D 21 A B C D Tekst 9 22 A B C D 23 A B C D 24 A B C D BB-0101-a-12-1-u 3 lees verder Pagina: 248

250 Tekst A B C D Tekst A B C D Tekst Aan de Zwitserse recordpoging werkten alleen maar banketbakkers mee. 2 De grootste tiramisu-taart is in het restaurant van Nicola Maurizio geproduceerd. 3 De makers hebben veertien uur gewerkt aan de gigantische tiramisu-taart. 4 Het vorige wereldrecord tiramisu-taart bakken was ook in Zwitserland. juist onjuist 31 A B C D Tekst Tekst BB-0101-a-12-1-u 4 lees verder Pagina: 249

251 Tekst Tekst VERGEET NIET DEZE UITWERKBIJLAGE IN TE LEVEREN BB-0101-a-12-1-u 5 lees verder einde Pagina: 250

252 Correctievoorschrift VMBO-BB 2012 tijdvak 1 Turks CSE BB Het correctievoorschrift bestaat uit: 1 Regels voor de beoordeling 2 Algemene regels 3 Vakspecifieke regels 4 Beoordelingsmodel 5 Inzenden scores 6 Bronvermeldingen 1 Regels voor de beoordeling Het werk van de kandidaten wordt beoordeeld met inachtneming van de artikelen 41 en 42 van het Eindexamenbesluit v.w.o.-h.a.v.o.-m.a.v.o.-v.b.o. Voorts heeft het College voor Examens (CvE) op grond van artikel 2 lid 2d van de Wet CvE de Regeling beoordelingsnormen en bijbehorende scores centraal examen vastgesteld. Voor de beoordeling zijn de volgende passages van de artikelen 36, 41, 41a en 42 van het Eindexamenbesluit van belang: 1 De directeur doet het gemaakte werk met een exemplaar van de opgaven, de beoordelingsnormen en het proces-verbaal van het examen toekomen aan de examinator. Deze kijkt het werk na en zendt het met zijn beoordeling aan de directeur. De examinator past de beoordelingsnormen en de regels voor het toekennen van scorepunten toe die zijn gegeven door het College voor Examens. 2 De directeur doet de van de examinator ontvangen stukken met een exemplaar van de opgaven, de beoordelingsnormen, het proces-verbaal en de regels voor het bepalen van de score onverwijld aan de gecommitteerde toekomen. 3 De gecommitteerde beoordeelt het werk zo spoedig mogelijk en past de beoordelingsnormen en de regels voor het bepalen van de score toe die zijn gegeven door het College voor Examens. BB-0101-a-12-1-c 1 lees verder Pagina: 251

253 De gecommitteerde voegt bij het gecorrigeerde werk een verklaring betreffende de verrichte correctie. Deze verklaring wordt mede ondertekend door het bevoegd gezag van de gecommitteerde. 4 De examinator en de gecommitteerde stellen in onderling overleg het aantal scorepunten voor het centraal examen vast. 5 Indien de examinator en de gecommitteerde daarbij niet tot overeenstemming komen, wordt het geschil voorgelegd aan het bevoegd gezag van de gecommitteerde. Dit bevoegd gezag kan hierover in overleg treden met het bevoegd gezag van de examinator. Indien het geschil niet kan worden beslecht, wordt hiervan melding gemaakt aan de inspectie. De inspectie kan een derde onafhankelijke gecommitteerde aanwijzen. De beoordeling van de derde gecommitteerde komt in de plaats van de eerdere beoordelingen. 2 Algemene regels Voor de beoordeling van het examenwerk zijn de volgende bepalingen uit de regeling van het College voor Examens van toepassing: 1 De examinator vermeldt op een lijst de namen en/of nummers van de kandidaten, het aan iedere kandidaat voor iedere vraag toegekende aantal scorepunten en het totaal aantal scorepunten van iedere kandidaat. 2 Voor het antwoord op een vraag worden door de examinator en door de gecommitteerde scorepunten toegekend, in overeenstemming met het beoordelingsmodel. Scorepunten zijn de getallen 0, 1, 2,..., n, waarbij n het maximaal te behalen aantal scorepunten voor een vraag is. Andere scorepunten die geen gehele getallen zijn, of een score minder dan 0 zijn niet geoorloofd. 3 Scorepunten worden toegekend met inachtneming van de volgende regels: 3.1 indien een vraag volledig juist is beantwoord, wordt het maximaal te behalen aantal scorepunten toegekend; 3.2 indien een vraag gedeeltelijk juist is beantwoord, wordt een deel van de te behalen scorepunten toegekend, in overeenstemming met het beoordelingsmodel; 3.3 indien een antwoord op een open vraag niet in het beoordelingsmodel voorkomt en dit antwoord op grond van aantoonbare, vakinhoudelijke argumenten als juist of gedeeltelijk juist aangemerkt kan worden, moeten scorepunten worden toegekend naar analogie of in de geest van het beoordelingsmodel; 3.4 indien slechts één voorbeeld, reden, uitwerking, citaat of andersoortig antwoord gevraagd wordt, wordt uitsluitend het eerstgegeven antwoord beoordeeld; 3.5 indien meer dan één voorbeeld, reden, uitwerking, citaat of andersoortig antwoord gevraagd wordt, worden uitsluitend de eerstgegeven antwoorden beoordeeld, tot maximaal het gevraagde aantal; 3.6 indien in een antwoord een gevraagde verklaring of uitleg of afleiding of berekening ontbreekt dan wel foutief is, worden 0 scorepunten toegekend, tenzij in het beoordelingsmodel anders is aangegeven; 3.7 indien in het beoordelingsmodel verschillende mogelijkheden zijn opgenomen, gescheiden door het teken /, gelden deze mogelijkheden als verschillende formuleringen van hetzelfde antwoord of onderdeel van dat antwoord; BB-0101-a-12-1-c 2 lees verder Pagina: 252

254 3.8 indien in het beoordelingsmodel een gedeelte van het antwoord tussen haakjes staat, behoeft dit gedeelte niet in het antwoord van de kandidaat voor te komen; 3.9 indien een kandidaat op grond van een algemeen geldende woordbetekenis, zoals bijvoorbeeld vermeld in een woordenboek, een antwoord geeft dat vakinhoudelijk onjuist is, worden aan dat antwoord geen scorepunten toegekend, of tenminste niet de scorepunten die met de vakinhoudelijke onjuistheid gemoeid zijn. 4 Het juiste antwoord op een meerkeuzevraag is de hoofdletter die behoort bij de juiste keuzemogelijkheid. Voor een juist antwoord op een meerkeuzevraag wordt het in het beoordelingsmodel vermelde aantal scorepunten toegekend. Voor elk ander antwoord worden geen scorepunten toegekend. Indien meer dan één antwoord gegeven is, worden eveneens geen scorepunten toegekend. 5 Een fout mag in de uitwerking van een vraag maar één keer worden aangerekend, tenzij daardoor de vraag aanzienlijk vereenvoudigd wordt en/of tenzij in het beoordelingsmodel anders is vermeld. 6 Een zelfde fout in de beantwoording van verschillende vragen moet steeds opnieuw worden aangerekend, tenzij in het beoordelingsmodel anders is vermeld. 7 Indien de examinator of de gecommitteerde meent dat in een examen of in het beoordelingsmodel bij dat examen een fout of onvolkomenheid zit, beoordeelt hij het werk van de kandidaten alsof examen en beoordelingsmodel juist zijn. Hij kan de fout of onvolkomenheid mededelen aan het College voor Examens. Het is niet toegestaan zelfstandig af te wijken van het beoordelingsmodel. Met een eventuele fout wordt bij de definitieve normering van het examen rekening gehouden. 8 Scorepunten worden toegekend op grond van het door de kandidaat gegeven antwoord op iedere vraag. Er worden geen scorepunten vooraf gegeven. 9 Het cijfer voor het centraal examen wordt als volgt verkregen. Eerste en tweede corrector stellen de score voor iedere kandidaat vast. Deze score wordt meegedeeld aan de directeur. De directeur stelt het cijfer voor het centraal examen vast op basis van de regels voor omzetting van score naar cijfer. NB Het aangeven van de onvolkomenheden op het werk en/of het noteren van de behaalde scores bij de vraag is toegestaan, maar niet verplicht. Evenmin is er een standaardformulier voorgeschreven voor de vermelding van de scores van de kandidaten. Het vermelden van het schoolexamencijfer is toegestaan, maar niet verplicht. Binnen de ruimte die de regelgeving biedt, kunnen scholen afzonderlijk of in gezamenlijk overleg keuzes maken. BB-0101-a-12-1-c 3 lees verder Pagina: 253

255 3 Vakspecifieke regels Voor dit examen kunnen maximaal 36 scorepunten worden behaald. Voor dit examen zijn de volgende vakspecifieke regels vastgesteld: 1 Open vragen dienen in het Nederlands beantwoord te worden tenzij uit de vraagstelling blijkt dat het antwoord in de vreemde taal mag of moet staan. Indien toch de vreemde taal is gebruikt, worden aan het antwoord 0 scorepunten toegekend. 2 Met taalfouten wordt in de beoordeling geen rekening gehouden. 4 Beoordelingsmodel Vraag Antwoord Scores Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt 1 scorepunt toegekend. Tekst 1 1 D Tekst 2 2 A 3 C Tekst 3 4 A Tekst 4 5 D BB-0101-a-12-1-c 4 lees verder Pagina: 254

256 Vraag Antwoord Scores Tekst 5 6 B 7 A 8 maximumscore 1 Bering Boğazı Tekst 6 9 maximumscore 1 Zile Atatürk Kültür Merkezi 10 B 11 C Tekst 7 12 C 13 B 14 D 15 A 16 C 17 D BB-0101-a-12-1-c 5 lees verder Pagina: 255

257 Vraag Antwoord Scores Tekst 8 18 maximumscore 1 Jongens gebruiken internet voor: Oyun oynama amaçlı Meisjes gebruiken internet voor (één van de volgende): chat İletişim amaçlı komünikasyon MSN indien twee antwoorden juist 1 indien één of geen antwoord juist 0 19 C 20 D 21 C Tekst 9 22 A 23 C 24 C BB-0101-a-12-1-c 6 lees verder Pagina: 256

258 Vraag Antwoord Scores Tekst maximumscore 1 sneeuw 26 D 27 maximumscore 1 1 demir 2 kalsiyum 3 magnezyum indien drie antwoorden juist 1 indien twee of minder antwoorden juist 0 Tekst B 29 maximumscore 1 Çok sonraları renk verildi. Tekst maximumscore 2 1 Aan de Zwitserse recordpoging werkten alleen maar banketbakkers mee. 2 De grootste tiramisu-taart is in het restaurant van Nicola Maurizio geproduceerd. 3 De makers hebben veertien uur gewerkt aan de gigantische tiramisu-taart. 4 Het vorige wereldrecord tiramisu-taart bakken was ook in Zwitserland. juist X onjuist X X X indien vier antwoorden juist 2 indien drie antwoorden juist 1 indien twee of minder antwoorden juist 0 31 A BB-0101-a-12-1-c 7 lees verder Pagina: 257

259 Vraag Antwoord Scores Tekst maximumscore 1 Kariyerhaber.com Tekst maximumscore /5 Tekst maximumscore 1 nummer 2 Tekst maximumscore 1 maandag 5 Inzenden scores Verwerk de scores van alle kandidaten per school in het programma WOLF. Zend de gegevens uiterlijk op 4 juni naar Cito. 6 Bronvermeldingen tekst 1 tekst 2 tekst 3 tekst 4 tekst 5 tekst 6 tekst 8 tekst 10 tekst 11 tekst 12 tekst 14 Anadolu Ajansı Sabah Sabah-Yaşam Sabah-Yaşam Tumgazeteler.com Bilişim Haber Sabah-Yaşam Sabah Anadolu Ajansı BB-0101-a-12-1-c 8 lees verder einde Pagina: 258

260 Examen VMBO-BB 2011 tijdvak 1 vrijdag 27 mei uur Turks CSE BB Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Beantwoord alle vragen in de uitwerkbijlage. Dit examen bestaat uit 35 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 39 punten te behalen. Voor elk vraagnummer staat hoeveel punten met een goed antwoord behaald kunnen worden. BB-0101-a-11-1-o Pagina: 259

261 Let op: beantwoord een open vraag altijd in het Nederlands, behalve als het anders is aangegeven. Als je in het Turks antwoordt, levert dat 0 punten op. Tekst 1 1p 1 Wat betekent takı? A accessoires B kleding C make-up D schoenen Renkli takı'l ''Aksesuar detaydır.'' diyenlere inanma! Taktığın kolye şans getirebilir, güneş gözlüğün bir moda ikonu haline gelebilir, çantan tarzını bir anda değiştirebilir! Haydi, düş peşimize, takı'l bu takılarla dolu renkli ve süslü dünyaya! Fotoğraf: Metin Bakırkaya Moda editörü: Elif Ünal Özdoğan Fotoğraf asistanı: Elif Taşdemir Makyaj: Meral Ersop Saç: Studio Bianca'dan Malik Uzun BB-0101-a-11-1-o 2 lees verder Pagina: 260

262 Tekst 2 1p 2 Je gaat op excursie langs de westkust van de Zwarte Zee. Je bent alvast op internet naar de weersverwachting voor de komende dagen in dit gebied gaan kijken. Wat voor weer wordt het daar? A Het wordt droog en zonnig. B Het wordt licht bewolkt. C Het wordt regenachtig. D Het wordt zwaar bewolkt. GÜNLÜK HAVA TAHMİN RAPORU BÖLGELERİMİZDE HAVA MARMARA EGE Az bulutlu ve açık, öğle saatlerinden sonra batısı parçalı bulutlu geçecek. Gökgürültülü sağanak yağışlı geçecek. AKDENİZ Kısa süreli sağanak yağışlı geçecek. İÇ ANADOLU Az bulutlu ve açık geçecek. BATI KARADENİZ Parçalı bulutlu geçecek. ORTA ve DOĞU KARADENİZ Kısa süreli gök gürültülü sağanak yağışlı geçecek. DOĞU ANADOLU GÜNEYDOĞU ANADOLU Parçalı ve çok bulutlu, günün ilk saatlerinde bölgenin doğusu parçalı bulutlu geçecek. Az bulutlu ve açık geçecek. BB-0101-a-11-1-o 3 lees verder Pagina: 261

263 Tekst 3 1p 3 Ölmevalla is de naam van een stadje. Wat heet er nog meer Ölmevalla? A een bejaardenhuis B een kerkhof C een park D een school E een ziekenhuis 1p 4 Wat vinden de Turken die in Zweden wonen van de naam Ölmevalla? A komisch B kwetsend C misplaatst D origineel Ölmevalla İsveç teki Ölmevalla şehri, gurbetçileri hem şaşırtıyor hem de güldürüyor İsveç te bir şehire ve mezarlığa ad olan Ölmevalla ismi, bu ülkede yaşayan gurbetçilerimizi şaşırtıyor. İsveçliler için bölge isminden başka bir anlam ifade etmeyen sözcük, hayatlarını bu ülkede sürdüren Türkler için komik bir mânâ ifade ediyor. Mezarlık girişindeki Ölmevalla levhasını gören Türkler, bir taraftan ölümü hatırlıyorlar, bir taraftan da ismin Türkçe karşılığını düşünüp gülüyorlar. BB-0101-a-11-1-o 4 lees verder Pagina: 262

264 Tekst 4 1p 5 Waarom heeft de politie de autobestuurder aangehouden? A Hij reed door na een ongeluk. B Hij reed door na een stopteken van de politie. C Hij reed door rood licht. D Hij reed te hard. 1p 6 Wat voor smoes gebruikte de autobestuurder voor zijn gedrag? A Hij had de politie niet gezien. B Hij had een afspraak in het ziekenhuis. C Hij had net zijn auto laten verven. D Hij had net zijn auto gewassen. 1p 7 Wat was de eigenlijke reden voor het gedrag van de autobestuurder? A Hij had zijn rijbewijs niet bij zich. B Hij was dronken. C Hij was te laat voor zijn werk. D Hij wilde zijn nieuwe auto testen. En komik aşırı hız bahanesi Hollanda nın başkenti Amsterdam da 27 yaşındaki bir sürücü 50 km hızla gitmesi gereken yolda 108 km hızla araba sürünce olanlar oldu... Polis, peşine düştüğü bu aracı kısa süre sonra durdurdu. Polis memuru, aşırı hız yaptığını söyleyip sürücünün evraklarını istedi. Bunun üzerine sürücü, akla hayale sığmayacak bir yalan uydurarak "Arabamı yeni yıkadım. Çabuk kurusun, diye hız yapmak zorunda kaldım." şeklinde cevap verdi. Sürücünün bu yalanı, yanında ehliyeti olmadığı için söylediği anlaşıldı. BB-0101-a-11-1-o 5 lees verder Pagina: 263

265 Tekst 5 1p 8 In de tekst staat dat het in Japan kikkers heeft geregend. Wat kan volgens wetenschappers daar de reden van zijn? A een aardbeving B een ontploffing C een zware storm D luchtverontreiniging 1p 9 Welke instantie is het niet met de wetenschappers eens? Schrijf de naam op in je uitwerkbijlage. Je moet in het Turks antwoorden. Gökten kurbağa yağdı! Japonya da bir süredir gökten kurbağa yağması halkı ve bilim adamlarını hayrete düşürdü... Japon basınında yer alan haberlere göre, ay başından bu yana Ishikawa bölgesindeki bazı kentlerde gökten ölü kurbağa yağdı. Nanao kentinde yaşayan 55 yaşındaki bir adam, yakalandığı kurbağa yağmurunun tuhaf bir ses ortaya çıkardığını söylerken, bir başka kent sakini de otoparktaki otomobillerin ön camlarının 100 den fazla ölü kurbağa ile kaplandığını anlattı. Ölü kurbağa yağmurunun 48 saat sonra Hakusan kentinde de görüldüğü, yetkililerce bildirildi. Bilim adamları, şiddetli fırtına ve deniz hortumlarının kurbağa ve balık gibi hayvanları alıp, başka bir yere yağdırabileceğini açıkladılar. Kanazawa Meteoroloji Gözlemevi yetkilileri ise, bölgede şiddetli bir rüzgar kaydedilmediğinden, kurbağaların nasıl geldiğini, anlayamadıklarını belirttiler. BB-0101-a-11-1-o 6 lees verder Pagina: 264

266 Tekst 6 1p 10 Hoe lang is de landingsbaan van Cebelitarık (Gibraltar)? A 150 meter B 500 meter C 1704 meter D 1850 meter 2p 11 Welke van onderstaande beweringen zijn juist en welke zijn onjuist volgens de tekst? Kruis aan 'juist' of 'onjuist' in de uitwerkbijlage. 1 Er landen niet meer dan zeven vliegtuigen per dag op Gibraltar. 2 Gibraltar is Spaans grondgebied. 3 Het autoverkeer heeft voorrang op het vliegverkeer. 4 Men wil een verkeerstunnel onder de landingsbaan aanleggen. Araba dur, uçak geç Faik KAPTAN - Sefa ÖZKAYA / İSTANBUL Cebelitarık Havalimanı, Britanya (İngiliz) Krallığı na bağlı 35 bin kişinin yaşadığı 6 kilometrekarelik küçük bir ülke olan Cebelitarık ı ikiye bölüyor da açılan ve günde en çok yedi uçağın inip kalktığı havalimanının ortasından, küçük ülkenin en önemli karayolu geçiyor. Karayolu, uçakların iniş-kalkışları sırasında kırmızı ışık ve bariyerlerle on dakika kapatılıyor ve gün içinde iki saate yakın süre kapalı kalıyor. Tam 1850 metrelik piste sahip Cebelitarık Havalimanı nın 650 metrelik bölümü denizin doldurulmasıyla yapılmış. Şehir merkezine 500 metre mesafede bulunan havalimanının pistinden, ülkenin en önemli yolu Winston Churchill Bulvarı geçiyor. 500 metrelik Winston Churchill Bulvarı nın 150 metrelik kısmı havalimanı pistinin üzerinde. Hava trafiği yoğun olmamasına rağmen, bu yıl içinde bulvarın tamamının tünelle havalimanının altından geçirilmesi planlanıyor. Avrupa ve Afrika arasındaki en yakın geçiş noktası olan Cebelitarık Boğazı nda bulunan Cebelitarık 1704 ten beri Britanya Krallığı nın kontrolü altındadır. İspanya nın güney ucundaki küçük ülke, konumu nedeniyle stratejik bir önem taşıyor. BB-0101-a-11-1-o 7 lees verder Pagina: 265

267 Tekst 7 Yıldızlıktan Düşüş Liane Wiegelmann, 90 lı yıllarda yaptığı müzikle sadece Almanya yı değil, bütün Avrupa yı sarsmıştı. Ancak müzik piyasasında büyük bir düşüş yaşayan ünlü yıldız şimdi kasiyerlik yaparak hayatını kazanmaya çalışıyor. 90 lı yıllarda ergenlik çağındaki çoğu gencin odası Liane Wiegelmann ın (Lee) posterleriyle süslüydü. Die Girlie adlı grubuyla müzik piyasasında fırtına gibi esen Liane Wiegelmann ın Tic Tac Toe adlı CD si 5 milyon adet satmıştı. Ancak genç şarkıcı için daha sonraki dönemler zor geçmeye başladı yılına kadar müzik piyasasında mücadele veren ve 2006 yılında çıkardığı Comeback adlı CD ile büyük bir dönüşe hazırlanan Lee, başarılı olamayınca, sektörden ayrılmak zorunda kaldı. Berlin deki lüks evini satmak zorunda kalan şarkıcı Lee, şu anda Almanya nın Köln kentindeki hayvanat bahçesinde kasiyer olarak hayat mücadelesi veriyor. Saatte 7,53 euro kazanan Lee, günde 9 saat çalışıyor. Alman Bild gazetesine konuşan ünlü şarkıcı, şimdiki hayatından memnun olduğunu söyledi. Lee, Berlin deki lüks evimi bırakmak zorunda kaldım. Ama şimdi çok mutluyum. Kasiyerlik işini de çok seviyorum. Şu anda bir yardım kuruluşunun yurdunda kalıyorum. dedi. BB-0101-a-11-1-o 8 lees verder Pagina: 266

268 2p 12 Welke van onderstaande beweringen over de cd s van Liane Wiegelmann zijn juist en welke zijn onjuist volgens de tekst? Kruis aan juist of onjuist in de uitwerkbijlage. 1 Aan de verkochte cd s heeft ze 5 miljoen euro verdiend. 2 Er zijn 5 miljoen exemplaren van haar cd Tic Tac Toe verkocht. 3 Haar cd s zijn voor 7,53 per stuk verkocht. 4 Ze heeft negen uur per dag aan haar laatste cd gewerkt. 1p 13 Hoe heet de muziekgroep waaraan Liane Wiegelmann deel heeft genomen? A Comeback B Die Girlie C Lee D Liane Wiegelmann 1p 14 Waar verblijft zangeres Liane Wiegelmann tegenwoordig? A in een studentenhuis B in een tehuis van een liefdadigheidsorganisatie C in een vrouwenopvangcentrum D in haar huurwoning in Keulen E in haar luxe koopwoning in Berlijn 1p 15 Wat zegt Liane Wiegelmann over haar huidige leven? Dat ze A al een paar jaar werkloos is. B bezig is met een nieuw album. C een gelukkig leven heeft. D een saai leven heeft. BB-0101-a-11-1-o 9 lees verder Pagina: 267

269 Tekst 8 Şeftali Şeftali (Prunus persica), gülgiller (Rosaceae) familyasından bir yaz meyvesi. Bol sulu ve tatlıdır. Sıcak iklimi seven bir bitkidir. Genellikle 30 yıl yaşar. Türkiye'de en çok Bursa çevresi ve Akdeniz bölgesinde yetiştirilir. Meyvesi taze tüketildiği gibi, suyu çıkarılarak meyve suyu yapılır. Bu meyvenin ekonomik değeri yüksek olup, çok tüketilmektedir. Ağaç boyu genellikle 2-2,5 metre olup yaz mevsiminde meyve verirler. Dona karşı dayanıksızdır. Şeftali çekirdeğinin kabuğu yakıt olarak kullanılabilir; ayrıca bazı fiziksel işlemlerden sonra çekirdeğin içerisindeki tanecik, hayvan yemi olarak da kullanılabilir. Şeftali çekirdeğinin kabuğu yakacak olarak, kül oranı az ve kükürt oranı düşük bir temiz enerji kaynağıdır. Fırınlarda, seralarda, hamamlarda, kalorifer sistemlerinde ve tavuk çiftliklerinde kullanılabilen alternatif bir enerji kaynağıdır. Küresel ısınma, kirlilik ve doğal kaynakların azalması gibi sebeplerden dolayı bu çekirdekler tavsiye edilmektedir. Şeftalinin dünyaya Çin'den yayıldığı düşünülmektedir. Şeftali İran da konuşulan Farsça dilinden gelme bir sözcüktür. Sözcüğün orijinali şaft-alu biçimindedir ve kaba erik demektir. 1p 16 In wat voor klimaat komen perziken het meest voor? A koud klimaat B mild klimaat C warm klimaat 1p 17 Waar worden de pitten van perziken voor gebruikt, volgens de tekst? A bakolie B brandstof C mest D verf 1p 18 Uit welk land komt het woord şeftali? A China B Iran C Italië D Turkije BB-0101-a-11-1-o 10 lees verder Pagina: 268

270 BB-0101-a-11-1-o 11 lees verder Pagina: 269

271 Tekst 9 İşte gerçek deniz otobüsü... Amphicoach firması tarafından altı yıllık bir çalışmanın sonunda kullanılabilir hale getirilen Amfibi nin (denizde ve karada gidebilen otobüs) test sürüşlerine başlandı. Elli kişilik taşıma kapasitesine sahip olan bu otobüs, hem son derece lüks, hem de onu istediğiniz zaman denize indirip bir gezi vapuru gibi kullanabiliyorsunuz. İlgili tüm AB mevzuatı ile uyumlu hale getirilen Amfibi Otobüs, yapılan çalışmalar sonucunda hem nehirde hem de denizde kullanılabilecek. İki farklı dizel motor ile donatılan bu otobüs, iki veya dört çeker versiyonlara sahip olacak. Deniz araçlarında kullanılan bir alüminyum malzeme ile kaplanan otobüs, uzun süre sudan zarar görmeyecek bir gövde yapısına sahip. Tekerleklerden birinin çekiş sistemi sayesinde araç denizde sekiz deniz mili hız yapabilmektedir. Aracın içerisi tipik bir yolcu otobüsünden daha lüks; LCD ekranlar, DVD Player ve PA Sistemi, içeride göze çarpan birkaç detay... Fiyatı hakkında henüz bir açıklama yapılmayan bu Amfibi Otobüs, en çok turizm şirketlerinden rağbet göreceğe benziyor. Turistleri gezdirmek, gezdirirken de eğlendirmek, başlı başına bir iş. Böylesi bir eğlenceye ise kimse hayır diyemez! BB-0101-a-11-1-o 12 lees verder Pagina: 270

272 1p 19 Hoe lang is het bedrijf Amphicoach bezig geweest met dit project? A 2 jaar B 4 jaar C 6 jaar D 8 jaar 1p 20 Wat is er gedaan om de Amfibi Otobüs tegen waterschade te beschermen? De buitenkant is voorzien van een laag A aluminium. B lood. C plastic. D synthetische verf. 1p 21 Waarvoor wordt de Amfibi Otobüs volgens de tekst ingezet? Schrijf het op in je uitwerkbijlage. Je moet in het Turks antwoorden. 1p 22 In de tekst worden drie luxe voorzieningen genoemd die je in de Amfibi Otobüs aan zult treffen. Schrijf er twee van op in je uitwerkbijlage. BB-0101-a-11-1-o 13 lees verder Pagina: 271

273 Tekst 10 1p 23 Met wat voor klacht ging Artyom Sidorkin naar het ziekenhuis? A benauwdheid B duizeligheid C pijn in zijn borst D pijn in zijn rug 1p 24 Wat hebben artsen uit het lichaam van Artyom Sidorkin verwijderd? A een boomtakje B een knikkertje C een muntje D een olijfpitje E een zonnebloempitje ŞOK! İnanılmaz olay! Rusya'da kanser hastası olduğu gerekçesi ile ameliyat edilen hastanın akciğerinde kök salmış vaziyette, beş santimetre boyunda köknar budağı çıktı. Canlı kalabilen küçük köknar dalı görenleri şaşkına çevirirken, iyileşen 28 yaşındaki hasta Artyom Sidorkin tıp tarihine geçti. Göğüs boşluğunda aşırı ağrı şikayeti ile Rusya'nın Udmurtya Özerk Cumhuriyeti'nde İjevsk Hastanesi'ne yatırılan hasta, doktor Vladimir Kamaşev tarafından kontrol edildi. Kanser teşhisi konulan hastanın akciğerinden ameliyatla ur sanılan parça alındı. Ancak doktorların, alınan parça üzerinde yaptıkları inceleme ile gerçek ortaya çıktı. Doktorların tahminlerine göre, Sidorkin daha önce küçük bir köknar budağını yutmuş olabilir. Sonra da bu küçük budak akciğere düşerek orada kök salmış. Doktorlara göre, köknarın akciğerde yetişmesi için her türlü koşul var: nem, sıcaklık ve oksijen. Sidorkin'in göğüs kafesinden alınan köknar şimdi özel bir kavanoza konuldu. Doktor Kamaşev, "Bu benzeri olmayan bir keşif. Köknar budağının yetişmesiyle ilgili varsayımları onaylamak için incelemeye alacağız." dedi. BB-0101-a-11-1-o 14 lees verder Pagina: 272

274 Tekst 11 1p 25 Wat hebben de onderzoekers ontdekt? A de alleroudste dinosaurussen uit de oudheid B dinosaurussen die ondergronds konden leven C een drietal kleine dwergdinosaurussen D een nieuw gebied waar vroeger dinosaurussen leefden 1p 26 Waar zijn de resultaten van het onderzoek gepubliceerd? A in een Amerikaans tijdschrift B in een Engels tijdschrift C in een Japans tijdschrift D in een Turks tijdschrift Dinozor ABD'li ve Japon bilimadamlarının yaptığı araştırmada, bazı dinozorların yavrularını kendi kazdıkları yeraltı yuvalarında büyüttüğü ortaya çıktı. Dinozorların küçük bir türünün yaşadığı çevrenin düşünülenden daha çeşitli olduğunu gösteren araştırma, ABD'nin Montana Üniversitesi'nden bir ekip tarafından, yeni bir türe ait bir yetişkin ile iki genç dinozor kalıntılarının bulunduğu Montana'daki bir yeraltı yuvasında yapıldı milyon yıl önce sıcak ve nemli bir iklimin hakim olduğu Kretas döneminde yaşayan türe 'Oryctodromeus cubicularis' adı verildi. İngiliz Bilim Akademisi'nin Proceedings of the Royal Society B dergisinde yayımlanan makalede araştırmacılar, bulunan kemik kalıntılarının ve fosil izlerinin bu tür dinozorların kazıcı özelliğini ortaya koyduğunu belirtti. BB-0101-a-11-1-o 15 lees verder Pagina: 273

275 Tekst 12 Hangi ünlü ne meslek yapıyordu? Onlar da ünlenmeden önce sizin benim gibi sıradan insanlardı. Hepsinde bizim gibi ''geçim kaygısı'' mevcuttu... Peki onlar ünlü olmadan önce ne olmak istiyorlardı, ya da parayı nasıl kazanıyorlardı... Buyrun... Güzellik uzmanıydı: Lise yıllarından itibaren güzelliğine düşkün olan Deniz Seki, makyaj ve cilt bakımı üzerine eğitim aldı. Güzellik uzmanı olarak çalışırken, Melih Kibar tarafından keşfedilen Deniz, Pop Show Yarışması ile adını duyurdu. Serdar Ortaç, 16 Şubat 1970 yılında İstanbul'da dünyaya geldi. Çocukluğu İstanbul'un en eski semtlerinden biri olan Kocamustafapaşa'da geçen Ortaç'ın babası tornacıydı. Babasının zoruyla Haydarpaşa Endüstri Meslek Lisesi Torna Tesviye Bölümü'nü bitiren Serdar, lise boyunca babasının atölyesinde çalıştı. Küçük yaşında babası öldürülen Ferdi Tayfur, çiftçilik yapmak zorunda kaldı. İstanbul'daki şarkıcılık denemeleri birkaç kez hayal kırıklığıyla sonuçlanan Tayfur, 1973'e kadar traktör şoförlüğü ile geçimini sağladı. Marmara Üniversitesi İşletme Fakültesi'ni bitirdikten sonra, İstanbul Üniversitesi'nde yüksek lisans yapan Yaşar, öğrencilik yıllarında para kazanabilmek için turist rehberliği yaptı. Daha sonra barlarda sahne almaya başlayan Yaşar, ilk albümü Divane'yi 1995'te çıkarttı ve pop müziğin yeni prensi olmayı başardı. Babası memur olan Adnan Şenses, ailesinin ısrarı üzerine marangozluk yapmaya başladı. Uzun yıllar marangoz atölyesinde çalışan ve burada söylediği şarkılarla beğeni toplayan Şenses, Ankara Radyosu'nun sınavına girerek müzik dünyasına adım attı. Ebru Gündeş, eğitim hayatını sürdüremeyince ailesine katkıda bulunmak için konfeksiyon işçiliğine başladı. Atölyede söylediği şarkılarla herkesin dikkatini çeken Ebru, bir tanıdığı tarafından Neşe Demirkat'a götürüldü ve onun sayesinde müzik piyasasına adım attı. Babasını çocuk denecek yaşta kaybedince ailesi maddi imkansızlıklar içine düşen Çelik, pazarlarda limon sattı. İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuarı'nı kazanan Çelik, pop dünyasına Ercan Saatçi ve İzel ile birlikte hızlı bir giriş yaptı. Daha 12 yaşına girmeden hem annesini hem de babasını kaybeden Davut Güloğlu, sahnelerden önce yeşil sahalardaydı. Rize Belediye Spor'da top koşturan Davut, aradığı başarıyı müzikte yakaladı. Diyarbakırlı yoksul bir ailenin çocuğu olan İzzet Altınmeşe, ilkokuldan sonra baba mesleği berberliğe başladı. Ancak müzik sevgisi ağır basan İzzet Altınmeşe bir yandan da Adana Halk Eğitim Merkezi tarafından düzenlenen Türk Halk Müziği kurslarına katılarak nota ve şan dersleri aldı. Amatör olarak sahne çalışmalarına başlayan Altınmeşe, 1965 yılında ilk plağını çıkardı. BB-0101-a-11-1-o 16 lees verder Pagina: 274

276 1p 27 Wat wordt er met geçim kaygısı in deze tekst bedoeld? A burenruzie B geldzorgen C huiselijk geweld D ruzie op het werk 1p 28 Welke beroemdheid werd gezien als de nieuwe prins van de pop? A Melih Kibar B Serdar Ortaç C Yaşar 1p 29 Welke zanger heeft vroeger als marktkoopman gewerkt? A Adnan Şenses B Çelik C İzzet Altınmeşe 1p 30 Welke beroemdheid is in zijn jonge jaren voetballer geweest? A Davut Güloğlu B Ercan Saatçi C Ferdi Tayfur BB-0101-a-11-1-o 17 lees verder Pagina: 275

277 Tekst 13 1p 31 Waarom werd Bimbala verliefd op een cobra? A Omdat zij de cobra heeft verzorgd. B Omdat zij de cobra mocht aaien. C Omdat zij hopeloos was. D Omdat zij met de cobra op dezelfde heuvel woonde. 1p 32 Welke van onderstaande zinnen is juist? A Bimbala Das is ook met een hond getrouwd. B Bimbala Das is uitgehuwelijkt aan een cobra. C Cobra s zijn gewilde huisdieren. D De cobra is een religieus symbool. Kobra yılanıyla nikahlandı! Kategori: İlginç Haberler Hindistan'ın Orissa bölgesinde, kobra yılanına aşık olan kadın, 2 bin kişinin katıldığı geleneksel bir Hint düğünüyle yılanla evlendi. Yılanın, tepedeki yuvasından çıkmadığı için bulunmadığı düğüne, Bimbala Das adındaki gelin ipek Hint elbisesi giyerek gelirken, rahip, çift için dua etti. 30 yaşındaki gelin yaptığı açıklamada, "Yılanlar konuşamadığından ya da konuşulanı anlayamadığından, biz özel bir şekilde iletişim kuruyoruz" dedi. Das, "Ne zaman kobranın yaşadığı yerin yakınına süt koysam, daima içmeye geliyor. Onu görmeye tepeye gittiğimde, bana asla zarar vermiyor" diye konuştu. Kızının evliliğinden dolayı mutlu olduğunu belirten Dyuti Bhoi ise, "Bimbala hastaydı. Onu tedavi ettirmek için paramız da yoktu. Ama yılanı sütle beslemeye başladığı zaman iyileşti. Bu nedenle de yılana aşık oldu" şeklinde konuştu. Das, düğün gününden beri yılanın yaşadığı tepenin yakınlarındaki bir kulübede yaşıyor. Hindistan'da yılanlar, özellikle de kobralar, dini bir simge olarak görüldüğünden saygı gösteriliyor. Bu yılın başlarında Bhubaneswar yakınlarında bir kabile kızı da köpekle evlenmişti. BB-0101-a-11-1-o 18 lees verder Pagina: 276

278 Tekst 14 1p 33 Je bent van plan om in het weekend bij een callcenter te gaan werken. Je ziet de onderstaande advertentie en je wilt graag solliciteren. Zijn de werkdagen geschikt voor jou? Waarom wel/niet? Schrijf je antwoord op in je uitwerkbijlage. Personel alınacak! Duyuru: Satış alanında tecrübe sahibi olan veya telefonda satış (callcenter) yapabileceğine inanan; kendine güvenen, pratik düşünebilen, ikna kabiliyeti yüksek, çok iyi derecede Türkçe ve Hollandaca konuşabilen, bay / bayan eleman yetiştirilmek üzere alınacaktır. Sabit maaş - SSK - yol - yemek - artι Bonus primler Çalιşma günleri: pazartesi ile cuma arası İrtibat: Deniz Beyoğlu Zeytinburnu İstanbul Tel.: Tel.: Hafta içi saat 11:00 ile 18:00 arası ulaşabilirsiniz. BB-0101-a-11-1-o 19 lees verder Pagina: 277

279 Tekst 15 3p 34 Je bent op vakantie in Istanbul. Welke musea kun je op woensdag bezoeken? Schrijf de namen van de musea die je kunt bezoeken op in je uitwerkbijlage. Kültür ve Turizm Bakanlığı'na bağlı İstanbul müzeleri Arkeoloji Müzesi (Telefon: ) Adres: Osman Hamdi Bey Yokuşu, Gülhane Eminönü İstanbul Ziyaret gün ve saatleri: Pazartesi dışında her gün saatleri arasında ziyarete açıktır. Giriş ücreti: 10 TL Ayasofya Müzesi (Telefon: ) Adres: Sultanahmet Meydanı, Sultanahmet Eminönü İstanbul Ziyaret gün ve saatleri: Pazartesi günleri dışında her gün saatleri arasında açıktır. Ayasofya Müzesi ve Galeri katı giriş ücreti: 20 TL Aya İrini Müzesi (Telefon: ) Adres: Topkapı Sarayı Avlusu, Sultanahmet İstanbul Ziyaret gün ve saatleri: Restorasyon çalışmaları nedeniyle ziyarete kapalıdır. Ayasofya Müzesi Müdürlüğü'nün izni ile gezilebilir. Giriş ücreti: 5 TL Kariye Müzesi (Telefon: ) Adres: Edirnekapı, Fatih İstanbul Ziyaret gün ve saatleri: Çarşamba günleri dışında her gün saatlerin arasında ziyarete açıktır. Giriş ücreti: 15 TL Topkapı Sarayı Müzesi (Telefon: ) Adres: Sultanahmet, Eminönü İstanbul Ziyaret gün ve saatleri: Salı günleri dışında her gün saatleri arasında açıktır. Harem Dairesi ayrı bir biletle saatleri arasında gruplar halinde gezilebilir. Giriş ücreti: 20 TL. Harem giriş ücreti: 15 TL Yıldız Sarayı Müzesi (Telefon: ) Adres: Yıldız, Beşiktaş İstanbul Ziyaret gün ve saatleri: Salı ve Çarşamba dışında her gün saatleri arasında ziyarete açıktır. Giriş ücreti: 5 TL Yıldız Sarayı Cihannüma Köşkü giriş ücreti: 3 TL BB-0101-a-11-1-o 20 lees verder Pagina: 278

280 Tekst 16 1p 35 Je hebt last van overgewicht en je wilt een fitnessapparaat kopen om daar iets aan te doen. Welk apparaat is daarvoor geschikt? Schrijf de naam van dat fitnessapparaat op in je uitwerkbijlage. Evde spor yapmak için en uygun alet hangisidir? Spor aletleri satan firmalarla görüştüğümüzde insanların en çok koşu bandı almak istedikleri ortaya çıktı. Çünkü koşu bandının hem kullanımı çok rahat, hem de insanı daha az yoruyor. Oysa uzmanlara göre, kişilerin evine spor aleti almadan önce mutlaka bir bilene sorması gerekir. Çünkü kilo vermek, yağ yakmak, sağlığı korumak ya da zinde kalmak ancak doğru cihazların kullanımı ile gerçekleşebilir. Koşu bantları özellikle çok kilolu olmayan, yürümeyi seven ve önemli bir bel rahatsızlığı olmayan kişilerin kullanımına uygundur. Ancak bu cihazların birçoğu çok ses çıkardığı için komşular rahatsız olabiliyorlar. İkinci sırada ise, Crosstrainer denilen eliptik bisikletin kullanımı çok yaygın. Özgür Güngör (Life Fitness- Fitness Danışmanı): Evlerde kullanılan birçok fitness cihazı, teknik veya fonksiyonel olarak değerlendirilmeden alınmakta. Belirleyici unsur olarak cihazın fiyatı değil, fayda oranı daha üstte olmalıdır. Kardiyo açısından en çok koşu bantları kullanılıyor. Kilonuz fazlaysa eliptik bisikleti tercih ediniz. Crosstrainer için, tüm vücudu aynı oranda çalıştırdığı için, belki de en doğru seçim diyebiliriz. Hem de koşu bandı gibi ses de çıkartmıyor. Evde kullanım için diğer ideal alet ise dikey bisiklet. Diz ve bilek eklemlerini çevreleyen kasları kuvvetlendirmek için ideal bir cihazdır. En önemli avantajlarından biri de az yer kaplıyor olması. Bronvermelding Een opsomming van de in dit examen gebruikte bronnen, zoals teksten en afbeeldingen, is te vinden in het bij dit examen behorende correctievoorschrift, dat na afloop van het examen wordt gepubliceerd. BB-0101-a-11-1-o* BB-0101a-11-1-o.doc 21 lees verder einde Pagina: 279

281 Uitwerkbijlage VMBO-BB 2011 tijdvak 1 Turks CSE BB Naam kandidaat Kandidaatnummer Beantwoord alle vragen in deze uitwerkbijlage. BB-0101-a-11-1-u Pagina: 280

282 Meerkeuze: omcirkel het antwoord; geef verbeteringen duidelijk aan: A B C D of A B C D of A B C D X X X Let op: beantwoord een open vraag altijd in het Nederlands, behalve als het anders is aangegeven. Als je in het Turks antwoordt, levert dat 0 punten op. B Tekst 1 1 A B C D Tekst 2 2 A B C D Tekst 3 3 A B C D E 4 A B C D Tekst 4 5 A B C D 6 A B C D 7 A B C D Tekst 5 8 A B C D 9... BB-0101-a-11-1-u 2 lees verder Pagina: 281

283 Tekst 6 10 A B C D 11 1 Er landen niet meer dan zeven vliegtuigen per dag op Gibraltar. 2 Gibraltar is Spaans grondgebied. 3 Het autoverkeer heeft voorrang op het vliegverkeer. 4 Men wil een verkeerstunnel onder de landingsbaan aanleggen. juist onjuist Tekst Aan de verkochte cd s heeft ze 5 miljoen euro verdiend. 2 Er zijn 5 miljoen exemplaren van haar cd Tic Tac Toe verkocht. 3 Haar cd s zijn voor 7,53 per stuk verkocht. 4 Ze heeft negen uur per dag aan haar laatste cd gewerkt. juist onjuist 13 A B C D 14 A B C D E 15 A B C D Tekst 8 16 A B C 17 A B C D 18 A B C D BB-0101-a-11-1-u 3 lees verder Pagina: 282

284 Tekst 9 19 A B C D 20 A B C D Tekst A B C D 24 A B C D E Tekst A B C D 26 A B C D Tekst A B C D 28 A B C 29 A B C 30 A B C Tekst A B C D 32 A B C D BB-0101-a-11-1-u 4 lees verder Pagina: 283

285 Tekst Tekst Tekst VERGEET NIET DEZE UITWERKBIJLAGE IN TE LEVEREN BB-0101-a-11-1-u* 5 lees verder einde Pagina: 284

286 Correctievoorschrift VMBO-BB 2011 tijdvak 1 Turks CSE BB Het correctievoorschrift bestaat uit: 1 Regels voor de beoordeling 2 Algemene regels 3 Vakspecifieke regels 4 Beoordelingsmodel 5 Inzenden scores 6 Bronvermeldingen 1 Regels voor de beoordeling Het werk van de kandidaten wordt beoordeeld met inachtneming van de artikelen 41 en 42 van het Eindexamenbesluit v.w.o.-h.a.v.o.-m.a.v.o.-v.b.o. Voorts heeft het College voor Examens (CvE) op grond van artikel 2 lid 2d van de Wet CvE de Regeling beoordelingsnormen en bijbehorende scores centraal examen vastgesteld. Voor de beoordeling zijn de volgende passages van de artikelen 36, 41, 41a en 42 van het Eindexamenbesluit van belang: 1 De directeur doet het gemaakte werk met een exemplaar van de opgaven, de beoordelingsnormen en het proces-verbaal van het examen toekomen aan de examinator. Deze kijkt het werk na en zendt het met zijn beoordeling aan de directeur. De examinator past de beoordelingsnormen en de regels voor het toekennen van scorepunten toe die zijn gegeven door het College voor Examens. 2 De directeur doet de van de examinator ontvangen stukken met een exemplaar van de opgaven, de beoordelingsnormen, het proces-verbaal en de regels voor het bepalen van de score onverwijld aan de gecommitteerde toekomen. 3 De gecommitteerde beoordeelt het werk zo spoedig mogelijk en past de beoordelingsnormen en de regels voor het bepalen van de score toe die zijn gegeven door het College voor Examens. BB-0101-a-11-1-c 1 lees verder Pagina: 285

287 De gecommitteerde voegt bij het gecorrigeerde werk een verklaring betreffende de verrichte correctie. Deze verklaring wordt mede ondertekend door het bevoegd gezag van de gecommitteerde. 4 De examinator en de gecommitteerde stellen in onderling overleg het aantal scorepunten voor het centraal examen vast. 5 Indien de examinator en de gecommitteerde daarbij niet tot overeenstemming komen, wordt het geschil voorgelegd aan het bevoegd gezag van de gecommitteerde. Dit bevoegd gezag kan hierover in overleg treden met het bevoegd gezag van de examinator. Indien het geschil niet kan worden beslecht, wordt hiervan melding gemaakt aan de inspectie. De inspectie kan een derde onafhankelijke gecommitteerde aanwijzen. De beoordeling van de derde gecommitteerde komt in de plaats van de eerdere beoordelingen. 2 Algemene regels Voor de beoordeling van het examenwerk zijn de volgende bepalingen uit de regeling van het College voor Examens van toepassing: 1 De examinator vermeldt op een lijst de namen en/of nummers van de kandidaten, het aan iedere kandidaat voor iedere vraag toegekende aantal scorepunten en het totaal aantal scorepunten van iedere kandidaat. 2 Voor het antwoord op een vraag worden door de examinator en door de gecommitteerde scorepunten toegekend, in overeenstemming met het beoordelingsmodel. Scorepunten zijn de getallen 0, 1, 2,..., n, waarbij n het maximaal te behalen aantal scorepunten voor een vraag is. Andere scorepunten die geen gehele getallen zijn, of een score minder dan 0 zijn niet geoorloofd. 3 Scorepunten worden toegekend met inachtneming van de volgende regels: 3.1 indien een vraag volledig juist is beantwoord, wordt het maximaal te behalen aantal scorepunten toegekend; 3.2 indien een vraag gedeeltelijk juist is beantwoord, wordt een deel van de te behalen scorepunten toegekend, in overeenstemming met het beoordelingsmodel; 3.3 indien een antwoord op een open vraag niet in het beoordelingsmodel voorkomt en dit antwoord op grond van aantoonbare, vakinhoudelijke argumenten als juist of gedeeltelijk juist aangemerkt kan worden, moeten scorepunten worden toegekend naar analogie of in de geest van het beoordelingsmodel; 3.4 indien slechts één voorbeeld, reden, uitwerking, citaat of andersoortig antwoord gevraagd wordt, wordt uitsluitend het eerstgegeven antwoord beoordeeld; 3.5 indien meer dan één voorbeeld, reden, uitwerking, citaat of andersoortig antwoord gevraagd wordt, worden uitsluitend de eerstgegeven antwoorden beoordeeld, tot maximaal het gevraagde aantal; 3.6 indien in een antwoord een gevraagde verklaring of uitleg of afleiding of berekening ontbreekt dan wel foutief is, worden 0 scorepunten toegekend, tenzij in het beoordelingsmodel anders is aangegeven; 3.7 indien in het beoordelingsmodel verschillende mogelijkheden zijn opgenomen, gescheiden door het teken /, gelden deze mogelijkheden als verschillende formuleringen van hetzelfde antwoord of onderdeel van dat antwoord; BB-0101-a-11-1-c 2 lees verder Pagina: 286

288 3.8 indien in het beoordelingsmodel een gedeelte van het antwoord tussen haakjes staat, behoeft dit gedeelte niet in het antwoord van de kandidaat voor te komen; 3.9 indien een kandidaat op grond van een algemeen geldende woordbetekenis, zoals bijvoorbeeld vermeld in een woordenboek, een antwoord geeft dat vakinhoudelijk onjuist is, worden aan dat antwoord geen scorepunten toegekend, of tenminste niet de scorepunten die met de vakinhoudelijke onjuistheid gemoeid zijn. 4 Het juiste antwoord op een meerkeuzevraag is de hoofdletter die behoort bij de juiste keuzemogelijkheid. Voor een juist antwoord op een meerkeuzevraag wordt het in het beoordelingsmodel vermelde aantal scorepunten toegekend. Voor elk ander antwoord worden geen scorepunten toegekend. Indien meer dan één antwoord gegeven is, worden eveneens geen scorepunten toegekend. 5 Een fout mag in de uitwerking van een vraag maar één keer worden aangerekend, tenzij daardoor de vraag aanzienlijk vereenvoudigd wordt en/of tenzij in het beoordelingsmodel anders is vermeld. 6 Een zelfde fout in de beantwoording van verschillende vragen moet steeds opnieuw worden aangerekend, tenzij in het beoordelingsmodel anders is vermeld. 7 Indien de examinator of de gecommitteerde meent dat in een examen of in het beoordelingsmodel bij dat examen een fout of onvolkomenheid zit, beoordeelt hij het werk van de kandidaten alsof examen en beoordelingsmodel juist zijn. Hij kan de fout of onvolkomenheid mededelen aan het College voor Examens. Het is niet toegestaan zelfstandig af te wijken van het beoordelingsmodel. Met een eventuele fout wordt bij de definitieve normering van het examen rekening gehouden. 8 Scorepunten worden toegekend op grond van het door de kandidaat gegeven antwoord op iedere vraag. Er worden geen scorepunten vooraf gegeven. 9 Het cijfer voor het centraal examen wordt als volgt verkregen. Eerste en tweede corrector stellen de score voor iedere kandidaat vast. Deze score wordt meegedeeld aan de directeur. De directeur stelt het cijfer voor het centraal examen vast op basis van de regels voor omzetting van score naar cijfer. NB Het aangeven van de onvolkomenheden op het werk en/of het noteren van de behaalde scores bij de vraag is toegestaan, maar niet verplicht. Evenmin is er een standaardformulier voorgeschreven voor de vermelding van de scores van de kandidaten. Het vermelden van het schoolexamencijfer is toegestaan, maar niet verplicht. Binnen de ruimte die de regelgeving biedt, kunnen scholen afzonderlijk of in gezamenlijk overleg keuzes maken. BB-0101-a-11-1-c 3 lees verder Pagina: 287

289 3 Vakspecifieke regels Voor dit examen kunnen maximaal 39 scorepunten worden behaald. Voor dit examen zijn de volgende vakspecifieke regels vastgesteld: 1 Open vragen dienen in het Nederlands beantwoord te worden tenzij uit de vraagstelling blijkt dat het antwoord in de vreemde taal mag of moet staan. Indien toch de vreemde taal is gebruikt, worden aan het antwoord 0 scorepunten toegekend. 2 Met taalfouten wordt in de beoordeling geen rekening gehouden. 4 Beoordelingsmodel Vraag Antwoord Scores Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt 1 scorepunt toegekend. Tekst 1 1 A Tekst 2 2 B Tekst 3 3 B 4 A Tekst 4 5 D 6 D 7 A BB-0101-a-11-1-c 4 lees verder Pagina: 288

290 Vraag Antwoord Scores Tekst 5 8 C 9 maximumscore 1 Kanazawa Meteoroloji Gözlemevi (KMG) Tekst 6 10 D 11 maximumscore 2 1 Er landen niet meer dan zeven vliegtuigen per dag op Gibraltar. juist X onjuist 2 Gibraltar is Spaans grondgebied. X 3 Het autoverkeer heeft voorrang op het vliegverkeer. X 4 Men wil een verkeerstunnel onder de landingsbaan aanleggen. X indien vier antwoorden juist 2 indien drie antwoorden juist 1 indien twee of minder antwoorden juist 0 Tekst 7 12 maximumscore 2 1 Aan de verkochte cd s heeft ze 5 miljoen euro verdiend. 2 Er zijn 5 miljoen exemplaren van haar cd Tic Tac Toe verkocht. 3 Haar cd s zijn voor 7,53 per stuk verkocht. 4 Ze heeft negen uur per dag aan haar laatste cd gewerkt. juist X onjuist X X X indien vier antwoorden juist 2 indien drie antwoorden juist 1 indien twee of minder antwoorden juist 0 BB-0101-a-11-1-c 5 lees verder Pagina: 289

291 Vraag Antwoord Scores 13 B 14 B 15 C Tekst 8 16 C 17 B 18 B Tekst 9 19 C 20 A 21 maximumscore 1 turistleri gezdirmek en/of (turistleri) gezdirirken eğlendirmek 22 maximumscore 1 twee van de volgende: LCD-schermen DVD-spelers PA-systemen indien twee antwoorden juist 1 indien één of geen antwoord juist 0 Tekst C 24 A BB-0101-a-11-1-c 6 lees verder Pagina: 290

292 Vraag Antwoord Scores Tekst B 26 B Tekst B 28 C 29 B 30 A Tekst A 32 D Tekst maximumscore 1 Kern van een juist antwoord is: Nee, omdat de werkdagen van maandag tot en met vrijdag zijn / niet in het weekend zijn. Tekst maximumscore 3 de drie volgende: Arkeoloji Müzesi Ayasofya Müzesi Topkapı Sarayı Müzesi per juist antwoord 1 BB-0101-a-11-1-c 7 lees verder Pagina: 291

293 Vraag Antwoord Scores Tekst maximumscore 1 Eliptik bisiklet/crosstrainer 5 Inzenden scores Verwerk de scores van alle kandidaten per school in het programma WOLF. Zend de gegevens uiterlijk op 3 juni naar Cito. 6 Bronvermeldingen tekst 2 T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı tekst 5 Haberin Eklenme Tarihi: tekst 6 Hürriyet, tekst 7 tekst 8 Vikipedi tekst tekst 15 tekst 16 BB-0101-a-11-1-c* 8 lees verder einde Pagina: 292

294 Examen VMBO-BB 2010 tijdvak 1 donderdag 20 mei uur Turks CSE BB Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Beantwoord alle vragen in de uitwerkbijlage. Dit examen bestaat uit 37 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 41 punten te behalen. Voor elk vraagnummer staat hoeveel punten met een goed antwoord behaald kunnen worden. BB-0101-a-10-1-o Pagina: 293

295 Let op: beantwoord een open vraag altijd in het Nederlands, behalve als het anders is aangegeven. Als je in het Turks antwoordt, levert dat 0 punten op. Tekst 1 1p 1 Waarom mogen mensen tijdelijk niet in het Aquatic Park zwemmen? omdat A er onderhoud plaatsvindt B het gevaarlijk is C het water vervuild is D het zwemseizoen voorbij is 1p 2 Waarom was de zeeleeuw agressief? A Het was paringstijd. B Hij was jaloers. C Hij wilde meer aandacht. D Zijn vrouwtje was weg. Denizaslanı 14 insanı ısırdı Amerika'da dişilerini kıskanan bir denizaslanı, gölde yüzen 14 kişiyi ısırdı. 10 kişiyi ise kovalayarak kaçırdı. Amerika'nın Kaliforniya eyaletindeki Aquatic Park Gölü'nde bugüne kadar denizaslanlarıyla barış içinde yüzen insanlar, artık göle girmeye korkuyor. Çünkü 'haremini korumaya çalışan' sinirli bir denizaslanı, göle giren 14 kişiyi ısırıp hastanelik etti, 10 kişiyi de kovalayarak kaçırdı. Hayvanın saldırgan davranışları yüzünden göl, insanlara yasaklandı. Turistlerin büyük ilgi gösterdiği parkta bugüne kadar denizaslanlarıyla insanlar arasında hiç böyle bir sorun olmamıştı. Uzmanlar, bu saldırgan tavırda kıskançlık duygularının etkin olabileceğine özellikle dikkat çekti. Veteriner Frances Gulland "Denizaslanlarının bölgeden ayrılıp göç etmeye başlayacakları dönem yaklaştı. Yavaş yavaş burayı terk edecekler. Arada kalan bu kısa sürede insanların göle girmesini yasakladık." dedi. BB-0101-a-10-1-o 2 lees verder Pagina: 294

296 Tekst 2 1p 3 Wat gaat het bruidsmodehuis Akay doen als een aanstaande bruid bij hen een bruidsjurk koopt? A een bruiloft organiseren B een bruidsjurk cadeau geven C een fotosessie maken D een huwelijksreis cadeau geven E een paar bomen planten Akay gelinleri Çevre Kültür Değerlerini Koruma ve Tanıtma Vakfı (ÇEKÜL) ile işbirliği yapan Akay Gelinlik, gelecekte daha iyi bir nesil yetiştirmek ve çocuklarımıza daha yeşil bir ortam bırakmak için Akay'dan gelinlik alan her gelin adayı adına yedi ağaç dikecek. Dünyamızın ve ülkemizin yeşilini, ormanlarını ve yaşam kaynaklarını hızla yitirdiği şu günlerde, kullandığımız sudan soluduğumuz havaya, verimli topraklardan canlı çeşitliliğine kadar yaşamsal kaynaklarımız hızla tükenmekte. Bu tehditler ve küresel ısınma nedeniyle yılda kişi başına yedi ağacımızı yitiriyoruz. Bundan yola çıkarak Akay Gelinlik olarak ÇEKÜL'ün kampanyasına yeni evlenen çiftlerle destek veriyoruz. Böylece Akay'dan gelinlik alanlar önce doğaya 'evet' diyecekler, üstelik yüzde 50'ye varan indirimlerle... BB-0101-a-10-1-o 3 lees verder Pagina: 295

297 Tekst 3 Patates suyu meşrubat oldu Kütahyalı işletmeci, bir ilke imza atarak, patatesi de içecekler arasına kattı. 'Roma Dondurma İşletmesi' sahiplerinden Ahmet Vuran, patatesin de suyunu çıkartıp, içecek olarak müşterilerin hizmetine sunduklarını söyledi. Kış aylarında portakal, limon, nar suyu gibi içeceklere yoğun talebin olduğunu belirten Ahmet Vuran, "Patates suyunun sindirim hastalıklarına iyi geldiğini duydum. Ben de patatesin suyunu çıkartarak içecek olarak müşterilerimin hizmetine sunmaya başladım. İçenler tadından memnun kaldıkları gibi, bazı rahatsızlıklarına da iyi geldiğini söylediler. Buraya her gün patates suyu içmek için özel müşterilerimiz geliyor." dedi. Vuran, Türkiye'de patatesi içecekler arasına kendisinin kattığını belirtti. Ahmet Vuran patates suyundan başka havuç ve turp suyunu da müşterilerine sunduklarını belirterek, "Özel bir karışım olarak 'atom' adını verdiğimiz bir kokteyli de müşterilerimize sunmaktayız. Suyunu sıktığımız bu sebzeler, özellikle başta grip olmak üzere, kış hastalıklarına iyi gelmekte ve dayanıklılığı artırmaktadır. Ayrıca sindirim rahatsızlıklarına ve diğer bazı hastalıklara iyi geldiğini de müşterilerimiz bize aktarıyor." diye konuştu. Vuran, bir su bardağı patates suyunu 1.5 TL'den satışa sunduğunu sözlerine ekledi. 1p 4 Wanneer wordt het aardappelsap vooral gedronken? A in de lente B in de zomer C in de herfst D in de winter 1p 5 Wat vonden de mensen van het aardappelsap? A bitter B lekker C vies D zuur 1p 6 Wat is 'atom'? Het is een soort mix van A alcoholische dranken. B groentesappen. C verschillende kruiden. D vruchtensappen. BB-0101-a-10-1-o 4 lees verder Pagina: 296

298 Tekst 4 60 saat baş aşağı asılı olarak durdu NEW YORK AA Amerikalı sihirbaz David Blaine, New York'taki Central Park'ta yaptığı 'baş aşağı asılı durma rekor denemesi'ni 60 saatte başarıyla tamamladı. Denemeden sonra Blaine'in sağlık sorunu olmadığı belirtildi. Blaine'in doktorları, denemenin bugüne kadarkilerin arasında en tehlikelisi olduğunu açıkladı. Rekor girişimi sırasında Blaine ne yemek yedi ne de uyudu. Sadece sonda aracılığıyla sıvı gıdayla beslenen Blaine, bir ayağını serbest bırakma hakkına da sahipti. Blaine'in daha önceki rekor girişimleri arasında, buzun içinde 72 saat, suyun altında 7 gün ve cam tabut içinde 44 gün kalma bulunuyor. 1p 7 Hoe was het met de gezondheid van Blaine gesteld na afloop van zijn recordpoging? A Hij had last van zijn benen. B Hij kreeg last van slapeloosheid. C Hij mankeerde niets. 1p 8 Wat voor soort voeding kreeg Blaine tijdens zijn recordpoging? Je moet in het Turks antwoorden. 2p 9 Volgens de tekst had Blaine al eerder drie andere recordpogingen gedaan. Schrijf deze op in je uitwerkbijlage. Je moet in het Turks antwoorden. BB-0101-a-10-1-o 5 lees verder Pagina: 297

299 Tekst 5 Beyşehir Gölü'nde kuş sayısı artıyor A.A 1 Beyşehir Doğa Koruma ve Milli Parklar Mühendisliği'ne bağlı ekipler çalışmalarını artırdı. 2 Kışın gelen kuşlarla birlikte, son 3-4 yıldır bölgede görülmeyen flamingo ve yeşilbaş ördek ile, daha önce hiç rastlanmayan elmabaş patka türleri Beyşehir Gölü Havzası'nda görülmeye başlandı. Ayrıca, bölgede kışlayan sakar meke ile Akdeniz martısının sayısında önceki yıllara göre yüzde 100'lere yaklaşan oranda artış gözlendi. 3 Yetkililer, şubat ayında Beyşehir Gölü Milli Parkı'na daha fazla kuş akını olmasının beklendiğini söyledi. Rusya ve Sibirya bölgesindeki soğukların daha da artması ile birlikte önümüzdeki aylarda Türkiye'ye göç etmesi beklenen su kuşlarının güzergah üzerinde bulunan Beyşehir Gölü Milli Parkı'na uğrayacağını belirten yetkililer, havzadaki doğal yaşamın daha da renklenip canlanacağını bildirdi. 4 Yetkililer, Beyşehir Gölü Milli Parkı'na Macar ördeği, kaz, yaz ördeği, dik kuyruk, kılıç gaga, büyük çulput, Akdeniz martısı, sakar meke, gülen sumru, flamingo akınının yerli ve yabancı fotoğraf ve doğa tutkunlarını da bölgeye çektiğini vurgulayarak, kuşlarla birlikte turistlerin de milli parka gelmeye başladığını söyledi. 5 Beyşehir Kaymakamı Cengiz Cantürk, Beyşehir Gölü Milli Parkı'nın yeşil ve doğal dokusu ile dünyanın en güzel sulak alanları arasında yer aldığını kaydetti. Milli Park'ta son aylarda artan kuş sayısını kaçak avcılara yönelik kontrollerin sıklaşmasına ve artan av bilincine bağlayan Cantürk, şunları söyledi: "Beyşehir Doğa Koruma ve Milli Parklar Mühendisliği koruma çalışmaları yapmaktadır. Doğa koruma timlerinin milli park sınırları içerisinde yaptığı etkin kontroller, bölgede konaklayan kuş türlerinin sayısının artmasında önemli rol oynadı. Silah sesi duymayan kuşlar bölgeyi terketmek istemiyor. Bu durum da Beyşehir Gölü Havzası'ndaki canlılığı artırdı." BB-0101-a-10-1-o 6 lees verder Pagina: 298

300 1p 10 Wat doen de vogels bij het meer van Beyşehir? A broeden B overnachten C overwinteren D voedsel zoeken 1p 11 Volgens de tekst worden er bij het meer van Beyşehir tegenwoordig vogels waargenomen die daar vroeger nooit kwamen. Schrijf in je uitwerkbijlage het nummer van de alinea op waar dat staat. 1p 12 Op wie zijn de controles gericht? A fotografen B jagers C toeristen D vogelliefhebbers 1p 13 Het meer van Beyşehir valt onder de bescherming van A de burgemeester. B de natuurbescherming. C de politie. D de rechter. BB-0101-a-10-1-o 7 lees verder Pagina: 299

301 Tekst 6 Su faturası Yaşar ANTER İki yıl önce bir villa satın alarak Didim'e yerleşen 63 yaşındaki İngiliz emekli itfaiye memuru Fred Matthews ve ailesi, önceki gün Londra'dan döndükten sonra belediyenin gönderdiği su faturasını görünce şoke oldu. Faturada günde 17 ton su kullandıklarının belirtildiğini gören İngiliz, yanlışlığın düzeltilmesi için soluğu Didim Belediyesi'nde aldı. Belediye girişindeki danışma masasına giden Fred Matthews, faturanın düzeltilmesini istedi. Danışma masasındaki görevli ise "Çok duş almışsınızdır, fatura ondan yüksek gelmiştir.'' dedi. Öfkesini kontrol etmeye çalışan Matthews ise, "Hayır çok duş almadım. Belki rakıyı sulu içiyorum, ondandır.'' diyerek esprili bir yanıt verdi. Ardından görevli, Fred Matthews'ı servise göndererek yanlışlığın düzeltilmesini istedi. Rahatlayan Fred Matthews, bu kez de danışma masasında kendisiyle şakalaşıp sorununu çözen kişinin Didim Belediye Başkanı Mümin Kamacı olduğunu öğrenince şaşırdı. Uzun süre şaka yapıldığını zanneden ve etrafta kamera arayan Matthews, daha sonra Başkan Kamacı'nın yanına gidip, faturadaki yanlışlığı düzelttiği için teşekkür etti. Haftanın belirli günleri danışma memuru gibi belediyenin kapısının önünde hizmet verdiğini söyleyen Başkan Kamacı, "Belediyedeki farklı servislerde de farklı kıyafetlerle görev yapıyorum. Böylelikle halkın sorunlarının çözümü konusunda belediyenin attığı adımları yerinde görüp değerlendirme fırsatı buluyorum.'' dedi. Didim Belediye Başkanı Mümin Kamacı, hedeflerinin halkın belediye hizmetlerinden memnuniyetini en üst seviyeye çıkarmak olduğunu söyledi. BB-0101-a-10-1-o 8 lees verder Pagina: 300

302 1p 14 Hoe reageerde Fred Matthews op het grapje van de medewerker aan de balie? A Hij begon te schelden. B Hij maakte ook een grapje. C Hij moest erom lachen. D Hij voelde zich beledigd. 1p 15 Waarom is Fred Matthews naar de gemeente gegaan? omdat A de buitenwaterleiding kapot was B het huis onder water was komen te staan C het water bij hem afgesloten was D hij een hele hoge waterrekening had gekregen 1p 16 Hoeveel water had Fred Matthews per dag gebruikt volgens de waterrekening? Schrijf dat op in je uitwerkbijlage. Je moet in het Turks antwoorden. 1p 17 Wie heeft Fred Matthews aan de balie geholpen? A de bewaker B de bode C de burgemeester D de receptionist BB-0101-a-10-1-o 9 lees verder Pagina: 301

303 Tekst 7 2p 18 Je wilt meedoen aan de wedstrijd voor de verkiezing van de mooiste auto's van het jaar en je wilt het volgende weten: 1 In welke maand wordt de einduitslag bekend gemaakt? 2 Waarin wordt de einduitslag bekend gemaakt? Schrijf de beide antwoorden op in je uitwerkbijlage. BB-0101-a-10-1-o 10 lees verder Pagina: 302

304 Yılın En Beğenilen Otomobilleri Yarışması 'Otobil' Başladı! Türkiye'nin kendi kategorisinde ilk ve tek yarışması Otobil, beşinci kez start aldı. 15 Ekim'den itibaren her çarşamba Hürriyet Otoyaşam Gazetesi, ve sitelerinden adayları inceleyerek favori otomobillerinizi oylayın, yılın en beğenilen otomobillerini siz belirleyin. 15 Ekim'den itibaren her hafta Hürriyet Otoyaşam Gazetesi'yle birlikte, ve sitelerinde yılın otomobili adayları gruplar halinde açıklanacaktır. Katılımcılar her grupta kendi favorileri olan 3 otomobil için oy kullanılabilecektir. Oylamalar sonucunda 10 hafta sonra her grupta 3'er otomobil finalist olarak belirlenecektir. Finalist olarak belirlenen toplam 48 araç (16 farklı grubun her birinden 3'er otomobil) ocak ayında Autodrom pistinde juri tarafından test edilecek ve puanlanacaktır. Bu puanlar halk oylarını katsayı olarak etkileyecek, ancak kesin belirleyici olmayacaktır. Daha sonra otomobil severler, 5 hafta boyunca (31 Aralık - 4 Şubat tarihleri arasında 2. tur oylama yapılacaktır.) finalist otomobiller için oy kullanacaklardır. Böylece 16 grupta 'yılın en beğenilen 16 otomobili' seçilecektir. Şubat ayında ise her grubun birincisi Hürriyet Otoyaşam Gazetesi'nde açıklanacaktır. Favori otomobilleriniz birinciliğe, siz muhteşem hediyelere 4 Şubat'a kadar her hafta 16 farklı grupta yarışacak aday otomobillerin tanıtımları sonucunda, en beğendiğiniz otomobillere vereceğiniz oylar sizi muhteşem hediyelerin sahibi yapabilir: 10 KİŞİYE AUTODROM'dan ileri sürüş teknikleri eğitimi; 10 KİŞİYE ZIEBART'tan boya parlatma ve ultra koruma sistemi; 10 KİŞİYE PİRELLİ'den 4 adet T hız grubu otomobil lastiği; 20 KİŞİYE PETROL OFİSİ'nden 100 TL'lik akaryakıt çeki. BB-0101-a-10-1-o 11 lees verder Pagina: 303

305 Tekst 8 Liverpool'da Dev Örümcek... Korku filmi değil, gerçek... Dev örümceği kentin ortasında gören İngilizler gözlerine inanamadı. Dev örümcek Liverpool sokaklarında... Bugüne kadar pek çok robot haberi yaptık; ancak hiçbiri bu robot örümcek kadar korkunç değildi. Görüntüler ilk bakışta bir korku filmi sahnesinden alınmış gibi görünüyor. Ama bu kez dev canavar gerçek. Tam 37 tonluk ağır metalden yapılan dev robot örümceğin boyu birkaç katlı bir bina yüksekliğinde. Robot,15 metrelik cüssesiyle kenti kuş bakışı izleme imkanı sağlıyor. İşin aslı şu: Bu dev örümcek bu yılın Avrupa Kültür Başkenti Liverpool'da, 'kültür başkenti' çerçevesinde gerçekleştirilen farklı bir etkinlik için geliştirilmiş. Fransız şirketi La Machine tarafından üretilen dev mekanik örümceğin yapımı 12 ayda tamamlanmış. Hareket eden dev örümcek, özel eğitim almış 3 kişi tarafından kullanılıyor. Yeterince cesareti olan meraklılar, bu canavarın tepesine çıkıp Liverpool'u kuş bakışı izleyebiliyor. BB-0101-a-10-1-o 12 lees verder Pagina: 304

306 1p 19 Hoe reageerden de Engelsen op de reuzenspin? A bang B blij C trots D verrast 1p 20 Waarvan is de reuzenspin gemaakt? A beton B hout C metaal D plastic 1p 21 Waarom heeft men in Liverpool een reuzenspin gemaakt? omdat A er in Liverpool een horrorfilm was opgenomen B Liverpool de culturele hoofdstad van Europa was C men aan een dierentuin in Liverpool bekendheid wilde geven D men reclame voor een attractiepark in Liverpool wilde maken 1p 22 Hoe lang hebben ze erover gedaan om de reuzenspin te maken? A 3 maanden B 12 maanden C 15 maanden D 37 maanden BB-0101-a-10-1-o 13 lees verder Pagina: 305

307 Tekst 9 1p 23 Vanaf welke leeftijd is het aandeel van de mannelijke bevolking kleiner dan het aandeel van de vrouwelijke bevolking? Schrijf het antwoord op in je uitwerkbijlage. BB-0101-a-10-1-o 14 lees verder Pagina: 306

308 Kadınlar fark atıyor Erkek nüfus azalıyor İstatistiklere göre kadınlar ömürde erkeklere fark attı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'nün, 2005 yılı nüfus kütüklerine kayıtlı nüfusun yaş ve cinsiyetlere göre dağılımı verilerine göre, 73 milyon 429 bin 426 kişiden 36 milyon 670 bin 736'sı erkek, 36 milyon 758 bin 690'ı ise kadın. Nüfusun 95 ve üstü yaşa sahip grubunda da 69 bin 863'ü erkek, 177 bin 440'ı da kadın olmak üzere toplam 247 bin 303 kişi bulunuyor. İstatistiksel verilerde sıfır ile kırkdokuz yaş arasında erkek nüfusun kadınlardan daha fazla olduğu görülürken, elli yaşından sonra erkek nüfusun kadınlara göre azaldığı dikkat çekiyor. Yaş Grubu Erkek Nüfus Kadın Nüfus Toplam ve üstü TOPLAM BB-0101-a-10-1-o 15 lees verder Pagina: 307

309 Tekst 10 1p 24 Je wilt een week naar een viersterren hotel in de wijk Taksim in Istanbul. Is er zo'n hotel? Zo ja, schrijf de naam van het hotel op in je uitwerkbijlage. BB-0101-a-10-1-o 16 lees verder Pagina: 308

310 İSTANBUL'UN EN SEÇKİN OTELLERİ BEŞ YILDIZLI OTELLER Four Season Oteli İstanbul Sultanahmet Topkapı Sarayı'na ve Sultanahmet Camii'ne birkaç adım uzaklıkta olan ve bu büyülü şehrin göbeğinde, yüz yıllık neoklasik tarzdaki bir hapishaneden yaratılmış otelde toplam 65 oda ve suit, bir de geniş avlu bulunmaktadır. Kişisel hizmet ve rahatlık atmosferinin İstanbul'da görülmemiş biçimde doruğa çıktığı yer. Tek Kişilik Oda Çift Kişilik Oda 350 The Marmara Otel İstanbul Taksim The Marmara Otel'de kalan misafirler, süper lüks bir konaklama tecrübe edecekler. The Marmara Otel'in konuk tatmini ve üstün hizmet standartlarına bağlılığı, odaların düzeni ve görünümündeki her detaya gösterilen dikkatte kendini belli etmektedir. Her odada kablolu televizyondan direkt aramalı telefona, saç kurutma makinesinden güvenlik kasasına kadar geniş bir hizmet yelpazesi ve özenle yerleştirilmiş olanaklar mevcuttur. Tek Kişilik Oda Çift Kişilik Oda 180 DÖRT YILDIZLI OTELLER Antik Otel İstanbul Beyazıt Antik Otel, orijinal yapısı korunan bir sarnıcın üstüne yapılandırıldı yıldır yeraltında kalmış olan bu tarihi eser kalıntıları Antik Cisterna ismiyle farklı özel davetlere, etkinliklere, fotoğraf, resim ve heykel sergilerine ev sahipliği yapmaktadır. Aynı zamanda bu kalıntılar, Antik Otel'e tarihi geleceğe taşımak adına da büyük bir sorumluluk yüklemiş oldu. Tek Kişilik Oda 55 - Çift Kişilik Oda 70 Elite Otel İstanbul Taksim Elite Otel, özgün mimarisi, günümüz dekorasyon anlayışı, konukların konfor ve rahatlıkları çağın teknolojik yenilikleriyle tasarlanıp yaratılan suit ve odalar. Tek Kişilik Oda 90 - Çift Kişilik Oda 100 ÜÇ YILDIZLI OTELLER And Otel İstanbul Sultanahmet And Otel, eski bir İstanbul apartmanı. Üç yıldızlı bir otelin tüm konforuna sahip. Rahat odaları ve manzaralı terası ile misafirlerine İstanbul'da keyifli bir konaklama imkanı sunuyor. Tek Kişilik Oda 45 - Çift Kişilik Oda 55 Golden Age 2 Otel İstanbul Taksim Golden Age 2 Otel, Atatürk Havalimanı'na 20 km uzaklıktadır. Toplam 64 oda ve 120 yatak kapasitesine sahiptir. Golden Age 2 Otel bünyesinde bulunan 2 toplantı odası ve tüm ekipmanları ile misafirlerin hizmetine sunulmuştur. Tek Kişilik Oda 53 - Çift Kişilik Oda 63 BB-0101-a-10-1-o 17 lees verder Pagina: 309

311 Tekst 11 1p 25 Je bent benieuwd of er zich in de Amerikaanse top 10 van dure huizen een huis bevindt dat van marmer gemaakt is. Zo ja, schrijf het nummer van dat huis uit de ranglijst op in je uitwerkbijlage. En pahalı ev Forbes dergisi, gelenekselleşen 'ABD'nin en pahalı evleri' listesinin altıncısını yayımladı. NEW YORK - Forbes dergisinin bu yıl altıncısını yayımladığı 'ABD'nin en pahalı evleri' listesinin ilk sırasında Palm Beach şehrinde bulunan 125 milyon dolarlık (yaklaşık 193 milyon TL) ev yer aldı. Birinci olan malikâneyi, arsa spekülatörü Donald Trump, 2004'te iflas eden, sağlık sektörünün önde gelen uzmanı Abe Gosman'dan, açık artırma yoluyla satın almıştı. 300 metre uzunluğunda havuzu olan evin, Pasifik Okyanusu kıyısında 1.5 kilometre boyunca uzanan sahili, 18 odası ve sekiz araçlık da otomobil garajı var. Forbes'in listesi bu yıl şöyle: 1 Florida eyaletinin Palm Beach şehrindeki ev, 125 milyon dolar. 2 Kaliforniya, Corona Del Mar'daki ev, 75 milyon dolar. 3 Diğer ikinci New York, Bridgehampton'daki ev, 75 milyon dolar. 4 New York'ta bulunan klasik mimarisi öne çıkan ev, 70 milyon dolar. 5 Belvedere'de San Francisco manzaralı ev, 65 milyon dolar. 6 Malibu şehrinde okyanus manzaralı ev, 65 milyon dolar. 7 San Francisco'da Fransa'dan getirilen özel mermerlerle inşa edilmiş ev, 65 milyon dolar. 8 Brentwood bölgesinde Monica Dağı manzaralı ev, 60 milyon dolar. 9 New York, Lloyd Neck bölgesinde sadece çalışanlar için 11 yatak odası bulunan ev, 60 milyon dolar. 10 New York'ta orijinali 1896'da inşa edilen ev, 55 milyon dolar. BB-0101-a-10-1-o 18 lees verder Pagina: 310

312 Tekst 12 1p 26 Wanneer kunnen de leerlingen weer naar school? A als de katoenoogst afgelopen is B als het minder warm begint te worden C als hun families toestemming geven D als ze voor school genoeg geld hebben verdiend 1p 27 Hoe kunnen de leerlingen de gemiste lessen inhalen? A door meer uren op school te draaien B door op een lager niveau te werken C door thuis iets harder te werken D door versneld onderwijs te krijgen 2800 öğrenci hâlâ tarlada ALİ LEYLAK, ÖMER PINAR Şanlıurfa DHA Şanlıurfa'nın Harran ilçesinde yaklaşık 2800 öğrenci, okullar açılmasına rağmen hâlâ pamuk tarlalarında çalışıyor. Kavurucu sıcağın altında, kilosu 17 Kuruş'a pamuk toplayan çocuklar, okul çantası yerine pamuk çuvalları taşıyor. Akşama kadar pamuk toplayan çocuklar aile bütçesine günlük 8-10 Türk Lirası katkıda bulunuyor. Yetkililer, çocukların aileleriyle pamuk tarlalarında çalıştığını, hasadın tamamlanmasının ardından okula başlayabileceklerini ifade etti. Bu öğrencilerin ders açıklarını kapatabilmesi için hızlandırılmış eğitim verileceği belirtildi. BB-0101-a-10-1-o 19 lees verder Pagina: 311

313 Tekst 13 Baklavanın web sitesi oluşturuldu Baklavanın tescilini elinde bulunduran Gaziantep Sanayi ve Ticaret Odası (GSO) tarafından baklavanın resmi web sitesi oluşturuldu. Gaziantep Sanayi ve Ticaret Odası tarafından yapılan yazılı açıklamada, yayın hayatına başlayan sitenin ilk etapta Türkçe ve İngilizce olarak iki dilde hizmet vereceği, siteye ilerleyen dönemlerde pek çok dil seçeneği daha eklenerek birçok dilde baklavanın tanıtımının yapılacağı belirtildi. Açıklamada, baklavanın tek resmi kaynağı olma özelliği taşıyan adlı sitede, baklavanın tarihçesi, tescili, üretim metodu, ayırt edici özellikleri, kullanım biçimi ile korunması ve denetlenmesi konularında pek çok bilginin yer aldığı ifade edildi. Sitede, coğrafi işaretin korunması ile marka ve patent tescili konusunda dikkat edilmesi gereken hususların da bilgi olarak sunulduğu, GSO tarafından ayrıca baklava ile ilgili yürütülen çalışmalar kapsamında ilk defa baklavanın logosunun da oluşturulduğu kaydedildi. 1p 28 Door wie is de website opgezet volgens de tekst? A door de buitenlanders die in Gaziantep wonen B door de gemeente Gaziantep C door de Kamer van Koophandel en Industrie in Gaziantep D door een baklavabedrijf in Gaziantep 1p 29 Wat is er zo bijzonder aan de website volgens de tekst? A Het is de eerste bestelwebsite over baklava. B Het is de enige officiële website over baklava. C Het is de meest bezochte website over baklava. D Het is de meest overzichtelijke website over baklava. 3p 30 Welke onderwerpen over baklava kun je op deze website vinden? Schrijf drie voorbeelden daarvan op in je uitwerkbijlage. Je moet in het Turks antwoorden. BB-0101-a-10-1-o 20 lees verder Pagina: 312

314 Tekst 14 Eroinman fil DIŞ HABERLER Çin'de kaçakçılar tarafından eroin bağımlısı yapılan 4 yaşındaki Asya fili Xiguang, bir hayvan kliniğinde üç yıl süren rehabilitasyon programını tamamlayarak iyileşti. Xiguang'ın bugün Yunnan eyaletindeki Yunnan Vahşi Hayvan Parkı'na gönderilmesi bekleniyor yılında Çin-Myanmar sınırında kaçakçılar tarafından yakalanan fil, yem olarak verilen eroinli muzlar yüzünden bağımlı olmuştu. Xiguang, iki ay sonra düzenlenen bir operasyonla 6 fille birlikte kaçakçıların elinden kurtarılmıştı. Çin'in tropik Hainan Adası'na gönderilen file burada uygulanan tedavi başarılı oldu. 1p 31 Wat hebben de smokkelaars aan de olifant te eten gegeven? A ananas B bananen C bladeren D maïs 1p 32 Waarom is de olifant behandeld? Hij had A een gebroken poot. B een verslaving. C eetproblemen. D gedragsproblemen. 1p 33 Hoe lang is de olifant behandeld? A twee maanden B zes maanden C drie jaar D vier jaar 1p 34 Waar ging de olifant na de behandeling waarschijnlijk naartoe? A een dierenasiel B een dierenkliniek C een dierentuin D een wildpark BB-0101-a-10-1-o 21 lees verder Pagina: 313

315 Tekst 15 1p 35 Wat is uit het onderzoek van de Technische Universiteit van İstanbul naar voren gekomen? A De stroming van het water in de Bosporus is veel sterker dan in de oceaan. B De stroming van het water in de oceaan is veel sterker dan in de Bosporus. C Er is veel meer lawaai in de Bosporus dan in de oceaan. D Er is veel meer lawaai in de oceaan dan in de Bosporus. Boğaz'ın dibi İstanbul Teknik Üniversitesi iki yıl boyunca denizin dibini dinledi. 'İstanbul Boğazı'nda Sualtı Ortam Gürültüsü Ölçümü' adlı proje yapıldı. Bu proje kapsamında yapılan araştırmada Boğaz ın dibindeki sesler hidrofon yardımıyla kaydedildi. İstanbul Boğazı'ndaki gürültünün okyanustaki gürültüden 100 kat daha fazla olduğu belirlendi. Hazırlanan rapor ocak ayında teslim edilecek. BB-0101-a-10-1-o 22 lees verder Pagina: 314

316 Tekst 16 1p 36 Wat is de reden dat er parkeerplaatsen op het dak van flats gebouwd worden? A om de aandacht van de media te trekken B om diefstal van auto's en wateroverlast te voorkomen C om het uiterlijk van de woningen te verbeteren D om meer bergruimte in de kelder te kunnen krijgen E om vernieling van auto's te voorkomen 1p 37 Hoe worden de auto's naar het dak gebracht? Je moet in het Turks antwoorden. Arabaları çatıya park etme dönemi DIŞ HABERLER Bir grup Alman mimar, özellikle otomobil hırsızlığının önüne geçilemediği veya su baskını riskinin yüksek olduğu kentler için otomobil garajlarının bodrum yerine çatı katında bulunduğu apartmanlar dizayn etti. Apartman mimarisinde öncü bir tasarım olarak nitelenen proje kapsamında Berlin'in Kreuzberg semtinde 12 bina inşa edildi ve 6 tanesi hemen satıldı. Garajı çatı katında bulunan 224 metrekarelik daireler 468 bin euro'ya alıcı buldu. Otomobiller çatı katındaki garaja en fazla 2 dakika içinde yük asansörüyle çıkarılıyor. Bronvermelding Een opsomming van de in dit examen gebruikte bronnen, zoals teksten en afbeeldingen, is te vinden in het bij dit examen behorende correctievoorschrift, dat na afloop van het examen wordt gepubliceerd. BB-0101-a-10-1-o* 23 lees verder einde Pagina: 315

317 Uitwerkbijlage VMBO-BB 2010 tijdvak 1 Turks CSE BB Naam kandidaat Kandidaatnummer Beantwoord alle vragen in deze uitwerkbijlage. BB-0101-a-10-1-u Pagina: 316

318 Meerkeuze: omcirkel het antwoord; geef verbeteringen duidelijk aan: A B C D of A B C D of A B C D X X X Let op: beantwoord een open vraag altijd in het Nederlands, behalve als het anders is aangegeven. Als je in het Turks antwoordt, levert dat 0 punten op. B Tekst 1 1 A B C D 2 A B C D Tekst 2 3 A B C D E Tekst 3 4 A B C D 5 A B C D 6 A B C D Tekst 4 7 A B C Tekst 5 10 A B C D BB-0101-a-10-1-u 2 lees verder Pagina: 317

319 A B C D 13 A B C D Tekst 6 14 A B C D 15 A B C D A B C D Tekst Tekst 8 19 A B C D 20 A B C D 21 A B C D 22 A B C D Tekst Tekst BB-0101-a-10-1-u 3 lees verder Pagina: 318

320 Tekst Tekst A B C D 27 A B C D Tekst A B C D 29 A B C D Tekst A B C D 32 A B C D 33 A B C D 34 A B C D Tekst A B C D BB-0101-a-10-1-u 4 lees verder Pagina: 319

321 Tekst A B C D E VERGEET NIET DEZE UITWERKBIJLAGE IN TE LEVEREN BB-0101-a-10-1-u* 5 lees verder einde Pagina: 320

322 Correctievoorschrift VMBO-BB 2010 tijdvak 1 Turks CSE BB Het correctievoorschrift bestaat uit: 1 Regels voor de beoordeling 2 Algemene regels 3 Vakspecifieke regels 4 Beoordelingsmodel 5 Inzenden scores 6 Bronvermeldingen 1 Regels voor de beoordeling Het werk van de kandidaten wordt beoordeeld met inachtneming van de artikelen 41 en 42 van het Eindexamenbesluit v.w.o.-h.a.v.o.-m.a.v.o.-v.b.o. Voorts heeft de CEVO op grond van artikel 39 van dit Besluit de Regeling beoordeling centraal examen vastgesteld (CEVO , 31 maart 2009, zie Deze regeling blijft ook na het aantreden van het College voor Examens van kracht. Voor de beoordeling zijn de volgende passages van de artikelen 36, 41, 41a en 42 van het Eindexamenbesluit van belang: 1 De directeur doet het gemaakte werk met een exemplaar van de opgaven, de beoordelingsnormen en het proces-verbaal van het examen toekomen aan de examinator. Deze kijkt het werk na en zendt het met zijn beoordeling aan de directeur. De examinator past de beoordelingsnormen en de regels voor het toekennen van scorepunten toe die zijn gegeven door het College voor Examens. 2 De directeur doet de van de examinator ontvangen stukken met een exemplaar van de opgaven, de beoordelingsnormen, het proces-verbaal en de regels voor het bepalen van de score onverwijld aan de gecommitteerde toekomen. 3 De gecommitteerde beoordeelt het werk zo spoedig mogelijk en past de beoordelingsnormen en de regels voor het bepalen van de score toe die zijn gegeven door het College voor Examens. BB-0101-a-10-1-c 1 lees verder Pagina: 321

323 De gecommitteerde voegt bij het gecorrigeerde werk een verklaring betreffende de verrichte correctie. Deze verklaring wordt mede ondertekend door het bevoegd gezag van de gecommitteerde. 4 De examinator en de gecommitteerde stellen in onderling overleg het aantal scorepunten voor het centraal examen vast. 5 Indien de examinator en de gecommitteerde daarbij niet tot overeenstemming komen, wordt het geschil voorgelegd aan het bevoegd gezag van de gecommitteerde. Dit bevoegd gezag kan hierover in overleg treden met het bevoegd gezag van de examinator. Indien het geschil niet kan worden beslecht, wordt hiervan melding gemaakt aan de inspectie. De inspectie kan een derde onafhankelijke gecommitteerde aanwijzen. De beoordeling van de derde gecommitteerde komt in de plaats van de eerdere beoordelingen. 2 Algemene regels Voor de beoordeling van het examenwerk zijn de volgende bepalingen uit de Regeling beoordeling centraal examen van toepassing: 1 De examinator vermeldt op een lijst de namen en/of nummers van de kandidaten, het aan iedere kandidaat voor iedere vraag toegekende aantal scorepunten en het totaal aantal scorepunten van iedere kandidaat. 2 Voor het antwoord op een vraag worden door de examinator en door de gecommitteerde scorepunten toegekend, in overeenstemming met het beoordelingsmodel. Scorepunten zijn de getallen 0, 1, 2,..., n, waarbij n het maximaal te behalen aantal scorepunten voor een vraag is. Andere scorepunten die geen gehele getallen zijn, of een score minder dan 0 zijn niet geoorloofd. 3 Scorepunten worden toegekend met inachtneming van de volgende regels: 3.1 indien een vraag volledig juist is beantwoord, wordt het maximaal te behalen aantal scorepunten toegekend; 3.2 indien een vraag gedeeltelijk juist is beantwoord, wordt een deel van de te behalen scorepunten toegekend, in overeenstemming met het beoordelingsmodel; 3.3 indien een antwoord op een open vraag niet in het beoordelingsmodel voorkomt en dit antwoord op grond van aantoonbare, vakinhoudelijke argumenten als juist of gedeeltelijk juist aangemerkt kan worden, moeten scorepunten worden toegekend naar analogie of in de geest van het beoordelingsmodel; 3.4 indien slechts één voorbeeld, reden, uitwerking, citaat of andersoortig antwoord gevraagd wordt, wordt uitsluitend het eerstgegeven antwoord beoordeeld; 3.5 indien meer dan één voorbeeld, reden, uitwerking, citaat of andersoortig antwoord gevraagd wordt, worden uitsluitend de eerstgegeven antwoorden beoordeeld, tot maximaal het gevraagde aantal; 3.6 indien in een antwoord een gevraagde verklaring of uitleg of afleiding of berekening ontbreekt dan wel foutief is, worden 0 scorepunten toegekend, tenzij in het beoordelingsmodel anders is aangegeven; 3.7 indien in het beoordelingsmodel verschillende mogelijkheden zijn opgenomen, gescheiden door het teken /, gelden deze mogelijkheden als verschillende formuleringen van hetzelfde antwoord of onderdeel van dat antwoord; BB-0101-a-10-1-c 2 lees verder Pagina: 322

324 3.8 indien in het beoordelingsmodel een gedeelte van het antwoord tussen haakjes staat, behoeft dit gedeelte niet in het antwoord van de kandidaat voor te komen; 3.9 indien een kandidaat op grond van een algemeen geldende woordbetekenis, zoals bijvoorbeeld vermeld in een woordenboek, een antwoord geeft dat vakinhoudelijk onjuist is, worden aan dat antwoord geen scorepunten toegekend, of tenminste niet de scorepunten die met de vakinhoudelijke onjuistheid gemoeid zijn. 4 Het juiste antwoord op een meerkeuzevraag is de hoofdletter die behoort bij de juiste keuzemogelijkheid. Voor een juist antwoord op een meerkeuzevraag wordt het in het beoordelingsmodel vermelde aantal punten toegekend. Voor elk ander antwoord worden geen scorepunten toegekend. Indien meer dan één antwoord gegeven is, worden eveneens geen scorepunten toegekend. 5 Een fout mag in de uitwerking van een vraag maar één keer worden aangerekend, tenzij daardoor de vraag aanzienlijk vereenvoudigd wordt en/of tenzij in het beoordelingsmodel anders is vermeld. 6 Een zelfde fout in de beantwoording van verschillende vragen moet steeds opnieuw worden aangerekend, tenzij in het beoordelingsmodel anders is vermeld. 7 Indien de examinator of de gecommitteerde meent dat in een examen of in het beoordelingsmodel bij dat examen een fout of onvolkomenheid zit, beoordeelt hij het werk van de kandidaten alsof examen en beoordelingsmodel juist zijn. Hij kan de fout of onvolkomenheid mededelen aan het College voor Examens. Het is niet toegestaan zelfstandig af te wijken van het beoordelingsmodel. Met een eventuele fout wordt bij de definitieve normering van het examen rekening gehouden. 8 Scorepunten worden toegekend op grond van het door de kandidaat gegeven antwoord op iedere vraag. Er worden geen scorepunten vooraf gegeven. 9 Het cijfer voor het centraal examen wordt als volgt verkregen. Eerste en tweede corrector stellen de score voor iedere kandidaat vast. Deze score wordt meegedeeld aan de directeur. De directeur stelt het cijfer voor het centraal examen vast op basis van de regels voor omzetting van score naar cijfer. NB Het aangeven van de onvolkomenheden op het werk en/of het noteren van de behaalde scores bij de vraag is toegestaan, maar niet verplicht. 3 Vakspecifieke regels Voor dit examen kunnen maximaal 41 scorepunten worden behaald. Voor dit examen zijn de volgende vakspecifieke regels vastgesteld: 1 Open vragen dienen in het Nederlands beantwoord te worden tenzij uit de vraagstelling blijkt dat het antwoord in de vreemde taal mag of moet staan. Indien toch de vreemde taal is gebruikt, worden aan het antwoord 0 scorepunten toegekend. 2 Met taalfouten wordt in de beoordeling geen rekening gehouden. BB-0101-a-10-1-c 3 lees verder Pagina: 323

325 4 Beoordelingsmodel Vraag Antwoord Scores Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt één punt toegekend. Tekst 1 1 B 2 B Tekst 2 3 E Tekst 3 4 D 5 B 6 B Tekst 4 7 C 8 maximumscore 1 sıvı gıda 9 maximumscore 2 buzun içinde 72 saat kalma, suyun altında 7 gün kalma, cam tabut içinde 44 gün kalma. Indien drie antwoorden juist 2 Indien twee antwoorden juist 1 Indien één of geen antwoord juist 0 BB-0101-a-10-1-c 4 lees verder Pagina: 324

326 Vraag Antwoord Scores Tekst 5 10 C 11 maximumscore 1 (alinea) 2 12 B 13 B Tekst 6 14 B 15 D 16 maximumscore 1 17 ton 17 C Tekst 7 18 maximumscore 2 februari 1 in de krant of in de Hürriyet Otoyaşam Gazetesi 1 Tekst 8 19 D 20 C 21 B 22 B BB-0101-a-10-1-c 5 lees verder Pagina: 325

327 Vraag Antwoord Scores Tekst 9 23 maximumscore 1 vanaf 50 jaar Tekst maximumscore 1 Ja, (Hotel) Elite Otel Tekst maximumscore 1 ja, nummer 7 Tekst A 27 D Tekst C 29 B 30 maximumscore 3 Drie van de volgende voorbeelden: tarihçesi üretim metodu tescili ayırt edici özellikleri kullanım biçimi korunması denetlenmesi per juist antwoord 1 BB-0101-a-10-1-c 6 lees verder Pagina: 326

328 Vraag Antwoord Scores Tekst B 32 B 33 C 34 D Tekst C Tekst B 37 maximumscore 1 yük asansörüyle 5 Inzenden scores Verwerk de scores van alle kandidaten per school in het programma WOLF. Zend de gegevens uiterlijk op 28 mei naar Cito. 6 Bronvermeldingen tekst 1 Sabah tekst 2 Kaynak: Takvim, Tarih: tekst 4 Milliyet, tekst 5 Hürriyet, tekst 6 Milliyet, tekst 9 Hürriyet-Yaşam, tekst 12 Milliyet, tekst 13 Sabah, tekst 14 Milliyet, tekst 15 Milliyet, tekst 16 Milliyet, BB-0101-a-10-1-c* 7 lees verder einde Pagina: 327

329 Examen VMBO-BB 2009 tijdvak 1 vrijdag 29 mei uur Turks CSE BB Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Beantwoord alle vragen in de uitwerkbijlage. Dit examen bestaat uit 37 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 38 punten te behalen. Voor elk vraagnummer staat hoeveel punten met een goed antwoord behaald kunnen worden a-BB-1-o Pagina: 328

330 Let op: beantwoord een open vraag altijd in het Nederlands, behalve als het anders is aangegeven. Als je in het Turks antwoordt, levert dat 0 punten op. Tekst 1 1p 1 Je bent geïnteresseerd in de limousine die door Ferrari is uitgebracht. In hoeveel seconden bereikt de in de tekst genoemde limousine 100 km per uur? A 4 seconden B 5 seconden C 6 seconden D 7 seconden Dünyanın en hızlı limuzini Süratin simgesi Ferrari, ABD'de zenginler için yeni bir limuzini piyasaya sürdü. Limuzinin içinde tuvalet, mutfak, yatak, buzdolabı, televizyon ve bunun gibi ev eşyaları bulunuyor. Yapımı tam beş yıl süren bu limuzin yedi saniyede yüz kilometre hıza ulaşabiliyor. Ferrari limuzinin iç kısmının sarsılmaması için de özel bir sistem kullanmış. Ayrıca otomobilde turbo, nitro ve bunun gibi hızlandırıcılar da mevcut... Görünüşe bakılırsa zenginlerin yeni gözdesi Ferrari limuzin olacak. Bu muhteşem otomobilin fiyatı ise on milyon dolar ve bunu alabilecek kişinin garajında en az dört Ferrari daha olması gerekiyor a-BB-1-o 2 lees verder Pagina: 329

331 Tekst 2 1p 2 Je wilt weten hoeveel getallen iemand achter elkaar kan onthouden. Hoeveel getallen kan de nieuwe wereldrecordhouder onthouden? A 68 B 72 C 76 D 82 Hafızada yeni dünya rekoru Mithat DOĞAN DHA Norveçli bir genç, rastgele dizilmiş 72 rakamı sadece 1 dakika içinde ezberleyerek yeni dünya rekoruna imza attı. 82 doğumlu Oddbjörn By'nın, asıl hedefi 76 rakamdı. Oddbjörn By, Dünya Hafıza Şampiyonu Alman Gunther Karsten'in 68 rakamla elinde tuttuğu dünya rekorunu 4 sayı daha geliştirdi. Bergens Tidende gazetesine göre, iyi bir hafızayla doğmadığını ancak hafızada önemli olan şeyin teknik olduğunu söyleyen Oddbjörn By, dünya rekoruna hazırlık için çeşitli egzersizlerle hafızasını forma sokup, zihnini geliştirdiğini söyledi. İyi bir hafızaya sahip olma tekniklerini içeren yeni kitabı 'Memo'nun Norveç'te en fazla satılan kitaplar arasında olduğu belirtilen hafıza kralı, kırdığı bu dünya rekorundan sonra "Bir süre dinleneceğim" dedi a-BB-1-o 3 lees verder Pagina: 330

332 Tekst 3 Salıncakta 'evet' dediler Çin'in güneybatısındaki Yunnan eyaletinde yaşayan Jiang Dezhang-Tie Guangju çifti, gökyüzünde asılı bir salıncakta dünya evine girdi. Aynı cam temizleme firmasında çalışan maceraperest çift, şöyle bir açıklama yaptılar: Yüksek binalarda temizlik yapmaya alışkın olduğumuz için böyle bir tören yapmayı tercih ettik." Salıncakta birbirlerine evlilik yemini eden çiftin nikahına, ailelerinin ve arkadaşlarının dışında yüzlerce meraklı da tanıklık etti. 1p 3 In welk land speelt het verhaal zich af? Schrijf de naam op in je uitwerkbijlage. Je moet in het Turks antwoorden. 1p 4 Bij wat voor bedrijf werkt het bruidspaar? A bij een bemiddelingsbureau B bij een computerbedrijf C bij een glazenwassersbedrijf D bij een reisbureau 1p 5 In de tekst legt het bruidspaar uit waarom ze elkaar op een hoge schommel het jawoord hebben gegeven. Schrijf in je uitwerkbijlage het eerste en het laatste woord op van de zin waarin ze dat aangeven a-BB-1-o 4 lees verder Pagina: 331

333 Tekst 4 1p 6 Je gaat binnenkort op excursie naar İzmir. Je wilt alvast weten hoeveel een metrokaartje daar voor een leerling kost. Schrijf in je uitwerkbijlage de prijs van zo'n kaartje op. Türkiye'nin metroları Türkiye yeraltından yolcu taşımacılığıyla 1875'te, Avrupa ülkeleriyle aynı yıllarda tanışmıştı. Hamlenin devamı gelmedi. Yaklaşık 130 yıl sonra yeniden metro coşkusunu yaşıyoruz. İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa metrolarının toplam uzunluğu 72 kilometreye, toplam günlük yolcu sayısı 750 bin kişiye ulaştı. Yapımı süren, planlanan hatlarla birlikte bu sayılar katlanarak artacak. Henüz sekiz hattın kesiştiği, şehrin dört bir yanına metro kalkan istasyonlarımız yok ama bizim de sanat galerili, alışveriş merkezi bağlantılı metro duraklarımız var. İşte dört büyük kentin karşılaştırmalı metro hatları. İSTANBUL ANKARA BURSA İZMİR Açılış Karaköy Tünel Aralık Haziran Mayıs 2000 Vagon sayısı Trenlerin bir yılda kat ettiği 3 milyon 162 bin 120 kilometre 100 bin kilometre 5 milyon 521 bin 709 kilometre 1 milyon 509 bin 832 kilometre mesafe Trenlerin 80 km/saat 80 km/saat 70 km/saat 80 km/saat maksimum hızı Kapasitesi Saatte 240 bin kişi Saatte 70 bin yolcu Saatte yolcu, günlük yolcu Vagonlar oturarak 44, ayakta 204 yolcu taşıyabiliyor. Hat sayısı ve 4 hat, 29 km. Bir hat, 14,6 km. 2 hat, 17,6 km. 1 hat, 11,5 km. toplam uzunluğu Bilet fiyatı - Tam bilet - Öğrenci bileti 1,30 YTL 0,80 YTL 1,50 YTL 0,65 YTL 1,50 YTL 0,65 YTL 1,25 YTL 0,45 YTL a-BB-1-o 5 lees verder Pagina: 332

334 Tekst 5 Yemeksepeti.com'da hızlı büyüme Türkiye'nin ilk ve en büyük online yemek siparişi sitesi yemeksepeti.com, kurulduğu günden bu yana büyümesini sürdürüyor yılı sonuçlarına göre kayıtlı kullanıcı sayısını bir hayli artıran yemeksepeti.com, üye restoran sayısını da yükseltti. Günde aldığı sayısız siparişle binden fazla kişiye hizmet veren yemeksepeti.com, önemli bir rekora imza atarak işlem hacmini de %150 artırdı. Bu artışta akşam saatlerinde evden verilen siparişlerdeki büyük artış ciddi anlamda pay sahibi oldu. ADSL'in yaygınlaşması ile beraber 2010 yılında ciddi bir artış bekleniyor. 2 Türkiye'nin en gelişmiş ve ilk online yemek siparişi sitesi olan yemeksepeti.com, 2000 yılında faaliyete geçti. Yemeksepeti.com ülkemizdeki paket servis anlayışına çok daha verimli ve hızlı bir alternatif getirdi. Türkiye çapında yaygın hizmet vermeyi kendine amaç edinen yemeksepeti.com, tüm İnternet kullanıcıları ve ilgili restoranlara, İnternet'ten yemek siparişi verebilme ve alabilme olanağı sağlıyor yılında 850 restoran ve 130 bin kayıtlı üyeye sahip olan yemeksepeti.com, 1 milyon sipariş aldı. 3 Yemeksepeti.com, Microsoft ve DorukNet tarafından geçtiğimiz yıl üçüncüsü düzenlenen Altın Örümcek Web Yarışması'nda "E-Ticaret" ve "Servisler" kategorilerinde birinci olurken, organizasyonun en büyük ödülü olan "Türkiye'nin En İyi Web Sitesi" ödülünün de sahibi oldu. Günde aldığı siparişle yaklaşık 10 bin kişiye hizmet veren yemeksepeti.com, İnternet üzerinden sunduğu hizmetin yanı sıra SMS yoluyla ve Digiturk ün 525. kanalından da sipariş kabul ediyor a-BB-1-o 6 lees verder Pagina: 333

335 1p 7 Waaraan is de snelle groei van Yemeksepeti.com te danken? Aan bestellingen vanuit A bedrijven B huizen C scholen D ziekenhuizen 1p 8 Wanneer heeft er een grote toename in de bestellingen plaats gevonden? A 's ochtends B 's middags C 's avonds D 's nachts 1p 9 In welk jaar is de site Yemeksepeti.com opgericht? A 2000 B 2007 C 2008 D p 10 In welke alinea staan de uiteindelijke doelstellingen van Yemeksepeti.com? A alinea 1 B alinea 2 C alinea 3 1p 11 Volgens de tekst kun je behalve via internet op nog twee andere manieren bestellen. Welke twee zijn dat? Schrijf deze op in je uitwerkbijlage a-BB-1-o 7 lees verder Pagina: 334

336 Tekst 6 Batıl inançlar Doğu kültüründeki batıl inanışların yanı sıra Avrupalılar da birçok ilginç inanca sahip. İşte Avrupa'dan bir kaç batıl inanç: 13 rakamı: Avrupa'da yaşayan toplumların en büyük batıl inancını 13 rakamı oluşturuyor. Avrupa'da uğursuzluk olarak kabul edilen 13 rakamı, kötülüklerin habercisi ve kötü bir olaya işaret eden sembol olarak görülüyor. Pirinç: Bazı Avrupalı ülkelerde refahı simgeleyen pirinç, yeni evlilerin üzerine atılır. At nalı: At nalı dünyanın en tanınmış uğurudur. İngiliz atasözüne göre fırtınaya, şimşek çakmasına, yangına, nazara ve büyüye karşı ilaç gibidir. At nalının uğur getirmesi için satın alınmaması, bir yerde bulunması gerektiğine inanılır. Mantar tıpa: Avrupalı birçok toplumda şampanya patlatılırken, mantar tıpanın isabet ettiği bekar kişinin kısa zamanda evleneceğine inanılır. Ayakkabı: Sabahları ayakkabıyı ters giymek, bütün günün kötü geçeceğine işarettir. Baykuş: Gece baykuş sesi duymak, kötüye işarettir. Ses sol taraftan geliyorsa, daha kötü bir şey olacağının habercisidir. Baykuşun çatıda dolaşarak ötmesi, o evden cenaze çıkacağı anlamına geliyor. Yonca: 4 yapraklı yonca zor bulunduğu için tüm toplumlarda uğurlu sayılır. Hıristiyan aleminde kutsal bir yaprak olarak anılır. Kurutup defter arasında saklamak ömür boyu şans getirir. İrlandalılara göre vatanı kem gözlerden korur. Gökkuşağı: Gökkuşağına bakmak Avrupalılara göre insanın içini rahatlattığı gibi kötülüklerden de korur. Ancak gökkuşağını elle işaret etmek uğursuzluk sayılır. Kara kedi: Cadı ve şeytanı simgeleyen kara kedi, Ortaçağ'ın en uğursuz batıl inancı sayılırdı. Kara kedi önünüzden geçerse tam 7 yıl bir uğursuzluk süreci başlar. İtalyanlar tüm uğursuzlukların kara kediden geldiğine inanır. Eşek: Eşeğin, özellikle Güney İtalya'da mafyaya karşı bir koruyucu olduğuna inanılıyor a-BB-1-o 8 lees verder Pagina: 335

337 1p 12 Welk onderwerp van bijgeloof voorspelt volgens de tekst een huwelijk op korte termijn? A een champagnekurk B een klavertje vier C een regenboog D rijst 1p 13 Schrijf in je uitwerkbijlage op wat volgens de tekst behalve een hoefijzer ook geluk brengt. Je moet in het Turks antwoorden. 1p 14 Schrijf in je uitwerkbijlage op wat er volgens de tekst gebeurt als je je schoenen verkeerd om aantrekt. 1p 15 Welk dier beschermt je volgens de tekst tegen de maffia? A een ezel B een kat C een paard D een uil a-BB-1-o 9 lees verder Pagina: 336

338 Tekst 7 Çobanların İsyanı Dünyanın dört bir yanından gelen çobanlar, kentleşme yüzünden otlatma güzergahlarının yok olmasını protesto etmek için İspanya'nın başkenti Madrit'te toplandı. İspanyol çobanların her yıl düzenlediği ve koyunlarıyla birlikte Madrit'in lüks caddelerini dolaştığı protesto gösterilerine böylece ilk kez dünyanın diğer yerlerinden gelen meslektaşları da destek verdi. 32 ülkeden gelen çobanlar birbirinden ilginç rengarenk kıyafetleriyle Madritlilerin şaşkın bakışları arasında sürülerini güttüler. İspanya'da 15 yıldır süren bu protestoların amacı, İspanyol çobanların yüzyıllardır kullandığı 125 bin kilometrelik patikaları kullanmak. Bu güzergahtaki patikalar 875 yıldır yazın yüksek yaylalara, kışın alçak ovalara doğru mevsimlik canlı hayvan göçü için kullanılıyor. Günümüz Madrit'i ise iki adet kuzey-güney güzergahında bulunuyor. Madrit'te bulunan Plaza Mayor meydanı, Plaza de España meydanı ve Puerta Del Sol meydanı halk tarafından çok kullanılan meydanlardır. Bunlar arasında New York'un Times Square meydanı kadar büyük olan Puerta Del Sol adlı şehir meydanı çobanların tam geçiş noktasında bulunuyor. 1562'den bu yana ise kraliyet emriyle çobanların bu geçiş yol güzergahını kullanması yasak a-BB-1-o 10 lees verder Pagina: 337

339 1p 16 Waartegen protesteren de herders? A tegen de hoge belastingen B tegen de luchtverontreiniging C tegen de verstedelijking D tegen hun lage lonen 1p 17 Uit hoeveel landen doen herders mee aan de protestbijeenkomst? A 15 B 32 C 125 1p 18 Op welk bekend plein is de doorgang van één van de herderspaden geblokkeerd? A Plaza de España B Plaza Mayor C Puerta Del Sol D Times Square 1p 19 Wat is er dit jaar bijzonder aan het protest van de herders? A Voor de eerste keer doen ook herders van andere landen mee. B Voor de eerste keer hebben de herders ook hun kudde schapen meegenomen. C Voor de eerste keer komen de herders bijeen in een grote stad. 1p 20 Hoelang gebruiken ze de oude bergpaden/herderspaden al? A 125 jaar B 875 jaar C 1562 jaar a-BB-1-o 11 lees verder Pagina: 338

340 Tekst 8 İspanyol şarkıcı Monica Molina'dan Türkiye'ye büyük jest 1 Monica Molina, AA muhabirine verdiği demeçte, ilk kez dört yıl önce konser vermek için geldiği Türkiye'ye ve Türk insanına hayran olduğunu söyledi. Son albümünde İstanbul'da çekilen fotoğraflarını kullanarak "Türkiye'ye güzel jest yaptığımı düşünüyorum" diyen Monica, fotoğrafların CD'ye 'çok güzel yansıdığı' kanısında olduğunu belirtti. 2 Molina, tüm arkadaşlarının ve müzik çevresinin neden bu fotoğrafları kullandığını sorduğunu, kendisinin de büyük zevkle onlara Türkiye'yi anlattığını belirtti. İspanyol şarkıcı, "Fotoğrafları kullanmak Türklere borcumdu" sözlerini açıkladı: "Türkiye'de de bir dinleyici kitlem olduğunu bilmek çok mükemmel, güzel bir his. Türkiye'de bu ortamı yakaladığım için ayrıca çok gururluyum. Bunu başarı olarak görüyorum, çünkü tamamen farklı bir dil konuşuyoruz. Halkla iletişim kurmakta büyük zorluklar oluyor. Buna rağmen müzik o kadar olağanüstü, sihirli bir şey ki, nedenini bilmeden o iletişimi kurabiliyorsunuz. Müziğimin her ne kadar Akdeniz insanı için yakın olduğunu bilsem de, Türkiye'de konser vermek başlangıçta benim için sürprizdi." 3 Türk şarkıcılar arasında birlikte konser verdiği Leman Sam ve Sezen Aksu'yu tanıdığını belirten Molina, Türk müziğiyle ilgili düşüncelerini de dile getirdi: "Beni büyülüyor, özellikle enstrümanları kişinin bir sahnede farklı enstrüman çalması İspanya'da düşünülemeyecek birşey. Ayrıca düşünüldüğünde İspanya için çok pahalı bir şey. Türk müziğinin zenginliği beni etkiliyor." 4 Bir yıl içinde yepyeni şarkılardan oluşacak yeni albüm çıkaracak Monica, "Bir gün sizden Türkçe şarkı dinleyebilecek miyiz?" sorusuna, "Kesinlikle, yakın gelecekte Türkçe şarkı söyleyeceğim. Hayal etmeye gerek yok, gerçekleşmek üzere olan bir proje. Çok fazla şarkı var. Seçip ne türde yapacağımıza karar vereceğiz" cevabını verdi a-BB-1-o 12 lees verder Pagina: 339

341 1p 21 Hoelang geleden heeft Monica Molina haar eerste concert gegeven volgens de tekst in Turkije? A één jaar B twee jaar C drie jaar D vier jaar 1p 22 In welke alinea vertelt Monica Molina iets over haar Turkse luisteraars? A alinea 1 B alinea 2 C alinea 3 D alinea 4 1p 23 Met welke twee mensen heeft Monica Molina concerten gegeven? Schrijf die namen op in je uitwerkbijlage. 1p 24 Waardoor is Monica Molina zo onder de indruk van de Turkse muziek? A door de onderwerpen van de liedjes B door de verschillende muzieksoorten C door het gebruik van Turkse muziektonen D door het gebruik van veel instrumenten 1p 25 Wat gaat Monica Molina in haar eerstvolgende muziekalbum opnemen, volgens de tekst? A Turkse gedichten B Turkse liedjes C Turkse melodieën D Turkse motieven a-BB-1-o 13 lees verder Pagina: 340

342 Tekst 9 Türk kumaşına ilgi Türk tekstil sektörü gittiği her ülkede yaptığı organizasyon, moda ve defileler ile büyük ilgi çekiyor. Bunlardan bir yenisi ünlü kumaş firmalarının katılımı ile 27 Ağustos tarihinde "Kiev-Fashion" adı ile Ukrayna'da başladı. Moda sektörünün en önemli işverenleri olan Türk kumaşçılar, Meridyen Fuarcılık şirketinin organizasyonu ile Ukrayna'nın başkenti Kiev'de buluştu. Kumaş sektörünün 160 güçlü firmasının katıldığı fuarda Ukraynalı alıcıların yanı sıra Rusya, Azerbeycan, Kazakistan ve Özbekistan'dan gelen alıcılar Türk kumaşlarına büyük ilgi gösterdiler. Türk kumaşçılar Kiev'de verimli iş bağlantıları yaptılar. Fuar içerisinde beş gün boyunca yapılan defilelerde, Türk kumaşlarından yapılan konfeksiyon ürünlerinin tanıtımını yapan Ukraynalı mankenler ziyaretçilerden büyük alkış aldı. Ser Kumaşçılık şirketinin sahibi Hakan Tankut, fuarın final günü podyuma çıkarak Ukraynalı mankenlerle Türk bayrağını açtı a-BB-1-o 14 lees verder Pagina: 341

343 1p 26 Welk bedrijf heeft de modeshow georganiseerd? A Kiev-Fashion B Meridyen Fuarcılık C Ser Kumaşçılık 1p 27 Hoeveel dagen heeft het festival geduurd? Schrijf het antwoord op in je uitwerkbijlage. 1p 28 Uit welk land komen de modellen die de Turkse ontwerpen dragen? A Azerbejdjan B Oekraïne C Rusland D Turkije 1p 29 Wat voor iemand is Hakan Tankut? A een ambassadeur B een bedrijfseigenaar C een ontwerper D een organisator a-BB-1-o 15 lees verder Pagina: 342

344 Tekst 10 "Derin uyku" MELİS ALPHAN - malphan@milliyet.com.tr 1 Son yıllarda uykuya dair araştırmalar aldı başını gidiyor. İnsanların eskiye göre daha az uyuduğu ancak uyku kalitesinin arttığı iddia ediliyor; az uyuyup çok uyumuş hissi veren ilaçlar üzerinde çalışılıyor. Bir yandan da uyuyamadığından şikayet eden insanların sayısı giderek artıyor. Amerikan Hastanesi Uyku Laboratuvarı psikoloğu Orhan Öztürk uyku şikayetlerini ve uykuya dair yanlış inanışları anlattı. 2 İnsanlar ne tür şikayetlerle uyku laboratuvarına geliyor? En sık rastlanan şikayet uyuyamama. ABD'de bu oran yüzde Son yıllarda uyuyamama hastalığı görülen kişi sayısında artış var mı? Bir artış eğilimi var. Bunun esas nedenlerinden biri de insanların yeterli uykuyu uyumaması. Özellikle Sanayi Devrimi'nde elektrik ampulü icat edildikten sonra insanların iş yaşamıyla gündüz yaşamı iç içe geçti. Ancak 1910'da yapılan bir anketin sonuçlarına göre insanlar ortalama 9 veya 9,5 saat uyuyorlarmış. Şu anda ortalama 7,5 saat uyuyoruz. Oysa uyku ihtiyacımız azalmadı. 4 Kaç saat uyumamız gerekiyor? Orhan Öztürk'e göre gerekli olan uykunun süresi, ertesi sabah kalktığınızda kendinizi dinç, zinde, mutlu, ayık hissettiğiniz uykudur. Kişiye göre değişir. 5 Uyuyamama psikolojik bir durum mu? Psikolojik boyutları fazla. Hastaların kafalarında uyku sağlığına ilişkin yanlış inanışlar varsa değiştirmeye çalışıyoruz. Herkesin sekiz saat uyuması gerekir gibi klişeler mesela. Bazı insanlar ondört, bazıları dört saat uyur. Ne kadar derin ve düzenli uyuduğumuz uykunun kaliteli olmasını sağlar. Tıbbi nedenlerle de uyku şikayetleri ortaya çıkabiliyor. Ancak genellikle stresle başlıyor. Bir hayat olayı bedende aşırı uyarılmışlık belirtilerini tetikliyor. Aşırı uyarılmışlık hali insanın uykusunu kaçırıyor. Bu birkaç gün devam ederse kişi bu kez gece yatağa yatıp uyuyamayacağına koşullanıyor. Bu insanlar kendi yataklarından başka yerlerde yattıklarında daha rahat ediyorlar. 6 Yatağın cinsi uykuda nasıl bir rol oynar? Olabildiğince büyük olması lazım. Yatakta hareket serbestliği açısından tek kişiyseniz "double", iki kişi yatıyorsanız "king size" yatak tavsiye ediyoruz. Viscolex türü yataklarda yatmak çok rahat çünkü yanınızdaki kişinin hareketlerinden daha az etkileniyorsunuz. Bunlar, vücudun şeklini alan yataklar. 7 İyi bir uyku için nelere dikkat etmeli? Yatak sadece uyku için kullanılmalı. Yatmadan önce yemek yemek, ders çalışmak, televizyon seyretmek, müzik dinlemek çok sakıncalı. Yatağa ne boş ne de tok karınla girin. Yatmadan önce yarım bardak süt faydalı olur. Gün içerisinde egzersiz yapmak uyku dostudur a-BB-1-o 16 lees verder Pagina: 343

345 Öğleden sonra çay, kahve ve enerji içecekleri gibi uykuyu olumsuz yönde etkileyen şeyler içilmemeli. Alkol uykunun kalitesini çok bozar. Çoğu uyku ilacı uzun vadede zarar getirir. Hem bağımlılık yaratır hem de uykuyu negatif yönde etkiler. Yatakta fazla uyanık vakit geçirmemek lazım. Uykunuz kaçtıysa tekrar gelene dek başka bir odaya geçmenizde fayda var. Odanın serin, iyi havalandırılmış, karanlık ve sessiz olması lazım.yatmadan önce şiddet içeren filmler izlenmemeli. 1p 30 Wat is de functie van Orhan Öztürk (alinea 1)? Schrijf je antwoord op in je uitwerkbijlage. Je moet in het Turks antwoorden. 1p 31 Hoe lang heeft men gemiddeld per dag slaap nodig volgens Orhan Öztürk? A Dat hangt van het seizoen af. B Dat verschilt per persoon. C negen en een half uur D zeven en een half uur 2p 32 Welke van de onderstaande beweringen over slapeloosheid zijn volgens de tekst juist en welke zijn onjuist (alinea 5)? Omcirkel in je uitwerkbijlage welke beweringen 'juist' en welke 'onjuist' zijn. 1 Slapeloosheid komt door medische klachten. 2 Slapeloosheid komt door ouderdom. 3 Slapeloosheid komt door spanning. 4 Slapeloosheid komt door vermoeidheid. 1p 33 Wat voor soort bed wordt er voor een goede nachtrust aanbevolen? A een breed bed B een hard bed C een hoog bed D een zacht bed 1p 34 Wat adviseert men voor een goede nachtrust volgens de tekst? A melk drinken B schaapjes tellen C televisie kijken D thee drinken a-BB-1-o 17 lees verder Pagina: 344

346 Tekst 11 1p 35 Je bent voor het vak economie bezig met een werkstuk over de inkomsten van ambtenaren uit verschillende landen. Je bent ook geïnteresseerd in die van Turkije. Hoeveel ambtenaren verdienen in Turkije minder dan vijfhonderd YTL? Schrijf je antwoord op in je uitwerkbijlage. Memur maaşları Maliye Bakanlığı'ndan edinilen bilgiye göre, devletin gelir ve giderlerini günlük olarak izlemek için bir proje başlatıldı. Bu proje kapsamında, devlet memurlarının gelir durumları ortaya çıkarıldı. Bu kapsamda Muhasebat Genel Müdürlüğü'ndeki bilgi işlem merkezine 920 bin 754 memurun bilgi yüklemesi tamamlandı. Kalan memurların kayıtlarının da kısa süre içinde yüklenerek 2 milyon dolayındaki devlet memuruna ilişkin her türlü bilginin ortaya çıkarılacağı belirtildi. Bu verilere göre, memurların on bir binden fazlası beşyüz YTL'dan az para kazanıyor. Yüzde 98.6'sının ise yoksulluk sınırında bulunduğunu gösteriyor. Beşyüz liranın altında alan 11 bin 220 memur var Maaş dilimleri Toplama oranı % 500 YTL'nin altı YTL arasında YTL arasında YTL arasında YTL arasında YTL arasında YTL'den fazla 0.75 Toplam a-BB-1-o 18 lees verder Pagina: 345

347 Tekst 12 1p 36 In welk opzicht zijn mieren bijzonder volgens de tekst? A Ze kunnen elkaar goed zien. B Ze kunnen heel goed ruiken. C Ze kunnen heel hard lopen. D Ze kunnen kennis overdragen. 1p 37 Hoe noemt men de beschreven methode van samen voedsel opzoeken? Schrijf het antwoord op in je uitwerkbijlage. Je moet in het Turks antwoorden Karıncalar İngiliz bilim adamları, kendi cinslerinden diğer hayvanlara bilinçli olarak eğitim veren tek türün karıncalar olduğunu keşfetti. Bristol Üniversitesi'nde iki yıldır süren araştırmalarda karıncaların, birbirlerine yiyecek toplama yollarını öğrettiği ispatlandı. Buna göre 'tandem koşusu' denen bir yöntemi kullanan karıncalar, daha önce bir yiyecek kaynağı bulan öğretmenlerini takip ediyor. Yiyeceğin yerini öğrenen karıncalar, lidersiz de bölgeyi bulabiliyor. Nature Dergisi'nde yayımlanan araştırmayı yürüten Prof. Nigel Franks şunları söylüyor: "Öğretmen yolu gösterirken peşindekilerle arasını açmıyor. Ara açılırsa bekliyor. 4 kat yavaş ilerliyor, ama yolu ezberletiyor." Bronvermelding Een opsomming van de in dit examen gebruikte bronnen, zoals teksten en afbeeldingen, is te vinden in het bij dit examen behorende correctievoorschrift, dat na afloop van het examen wordt gepubliceerd a-BB-1-o* 19 lees verder einde Pagina: 346

348 Uitwerkbijlage VMBO-BB 2009 tijdvak 1 Turks CSE BB Naam kandidaat Kandidaatnummer Beantwoord alle vragen in deze uitwerkbijlage a-BB-1-u Pagina: 347

349 Meerkeuze: omcirkel het antwoord; geef verbeteringen duidelijk aan: A B C D of A B C D of A B C D Let op: beantwoord een open vraag altijd in het Nederlands, behalve als het anders is aangegeven. Als je in het Turks antwoordt, levert dat 0 punten op. Tekst 1 X X X B 1 A B C D Tekst 2 2 A B C D Tekst A B C D 5... Tekst Tekst 5 7 A B C D 8 A B C D 9 A B C D 10 A B C Tekst 6 12 A B C D a-BB-1-u 2 lees verder Pagina: 348

350 A B C D Tekst 7 16 A B C D 17 A B C 18 A B C D 19 A B C 20 A B C Tekst 8 21 A B C D 22 A B C D A B C D 25 A B C D Tekst 9 26 A B C A B C D 29 A B C D Tekst a-BB-1-u 3 lees verder Pagina: 349

351 31 A B C D 32 1 Slapeloosheid komt door medische klachten. (juist / onjuist) 2 Slapeloosheid komt door ouderdom. (juist / onjuist) 3 Slapeloosheid komt door spanning. (juist / onjuist) 4 Slapeloosheid komt door vermoeidheid. (juist / onjuist) 33 A B C D 34 A B C D Tekst Tekst A B C D VERGEET NIET DEZE UITWERKBIJLAGE IN TE LEVEREN a-BB-1-u* 4 lees verder einde Pagina: 350

352 Correctievoorschrift VMBO-BB 2009 tijdvak 1 Turks CSE BB Het correctievoorschrift bestaat uit: 1 Regels voor de beoordeling 2 Algemene regels 3 Vakspecifieke regels 4 Beoordelingsmodel 5 Inzenden scores 6 Bronvermeldingen 1 Regels voor de beoordeling Het werk van de kandidaten wordt beoordeeld met inachtneming van de artikelen 41 en 42 van het Eindexamenbesluit v.w.o.-h.a.v.o.-m.a.v.o.-v.b.o. Voorts heeft de CEVO op grond van artikel 39 van dit Besluit de Regeling beoordeling centraal examen vastgesteld (CEVO van 17 juni 2002 en bekendgemaakt in Uitleg Gele katern nr 18 van 31 juli 2002). Voor de beoordeling zijn de volgende passages van de artikelen 41, 41a en 42 van het Eindexamenbesluit van belang: 1 De directeur doet het gemaakte werk met een exemplaar van de opgaven, de beoordelingsnormen en het proces-verbaal van het examen toekomen aan de examinator. Deze kijkt het werk na en zendt het met zijn beoordeling aan de directeur. De examinator past de beoordelingsnormen en de regels voor het toekennen van scorepunten toe die zijn gegeven door de CEVO. 2 De directeur doet de van de examinator ontvangen stukken met een exemplaar van de opgaven, de beoordelingsnormen, het proces-verbaal en de regels voor het bepalen van de score onverwijld aan de gecommitteerde toekomen. 3 De gecommitteerde beoordeelt het werk zo spoedig mogelijk en past de beoordelingsnormen en de regels voor het bepalen van de score toe die zijn gegeven door de CEVO a-BB-1-c 1 lees verder Pagina: 351

353 De gecommitteerde voegt bij het gecorrigeerde werk een verklaring betreffende de verrichte correctie. Deze verklaring wordt mede ondertekend door het bevoegd gezag van de gecommitteerde. 4 De examinator en de gecommitteerde stellen in onderling overleg het aantal scorepunten voor het centraal examen vast. 5 Indien de examinator en de gecommitteerde daarbij niet tot overeenstemming komen, wordt het geschil voorgelegd aan het bevoegd gezag van de gecommitteerde. Dit bevoegd gezag kan hierover in overleg treden met het bevoegd gezag van de examinator. Indien het geschil niet kan worden beslecht, wordt hiervan melding gemaakt aan de inspectie. De inspectie kan een derde onafhankelijke gecommitteerde aanwijzen. De beoordeling van de derde gecommitteerde komt in de plaats van de eerdere beoordelingen. 2 Algemene regels Voor de beoordeling van het examenwerk zijn de volgende bepalingen uit de CEVOregeling van toepassing: 1 De examinator vermeldt op een lijst de namen en/of nummers van de kandidaten, het aan iedere kandidaat voor iedere vraag toegekende aantal scorepunten en het totaal aantal scorepunten van iedere kandidaat. 2 Voor het antwoord op een vraag worden door de examinator en door de gecommitteerde scorepunten toegekend, in overeenstemming met het beoordelingsmodel. Scorepunten zijn de getallen 0, 1, 2,..., n, waarbij n het maximaal te behalen aantal scorepunten voor een vraag is. Andere scorepunten die geen gehele getallen zijn, of een score minder dan 0 zijn niet geoorloofd. 3 Scorepunten worden toegekend met inachtneming van de volgende regels: 3.1 indien een vraag volledig juist is beantwoord, wordt het maximaal te behalen aantal scorepunten toegekend; 3.2 indien een vraag gedeeltelijk juist is beantwoord, wordt een deel van de te behalen scorepunten toegekend, in overeenstemming met het beoordelingsmodel; 3.3 indien een antwoord op een open vraag niet in het beoordelingsmodel voorkomt en dit antwoord op grond van aantoonbare, vakinhoudelijke argumenten als juist of gedeeltelijk juist aangemerkt kan worden, moeten scorepunten worden toegekend naar analogie of in de geest van het beoordelingsmodel; 3.4 indien slechts één voorbeeld, reden, uitwerking, citaat of andersoortig antwoord gevraagd wordt, wordt uitsluitend het eerstgegeven antwoord beoordeeld; 3.5 indien meer dan één voorbeeld, reden, uitwerking, citaat of andersoortig antwoord gevraagd wordt, worden uitsluitend de eerstgegeven antwoorden beoordeeld, tot maximaal het gevraagde aantal; 3.6 indien in een antwoord een gevraagde verklaring of uitleg of afleiding of berekening ontbreekt dan wel foutief is, worden 0 scorepunten toegekend, tenzij in het beoordelingsmodel anders is aangegeven; 3.7 indien in het beoordelingsmodel verschillende mogelijkheden zijn opgenomen, gescheiden door het teken /, gelden deze mogelijkheden als verschillende formuleringen van hetzelfde antwoord of onderdeel van dat antwoord; a-BB-1-c 2 lees verder Pagina: 352

354 3.8 indien in het beoordelingsmodel een gedeelte van het antwoord tussen haakjes staat, behoeft dit gedeelte niet in het antwoord van de kandidaat voor te komen. 3.9 indien een kandidaat op grond van een algemeen geldende woordbetekenis, zoals bijvoorbeeld vermeld in een woordenboek, een antwoord geeft dat vakinhoudelijk onjuist is, worden aan dat antwoord geen scorepunten toegekend, of tenminste niet de scorepunten die met de vakinhoudelijke onjuistheid gemoeid zijn. 4 Het juiste antwoord op een meerkeuzevraag is de hoofdletter die behoort bij de juiste keuzemogelijkheid. Voor een juist antwoord op een meerkeuzevraag wordt het in het beoordelingsmodel vermelde aantal punten toegekend. Voor elk ander antwoord worden geen scorepunten toegekend. Indien meer dan één antwoord gegeven is, worden eveneens geen scorepunten toegekend. 5 Een fout mag in de uitwerking van een vraag maar één keer worden aangerekend, tenzij daardoor de vraag aanzienlijk vereenvoudigd wordt en/of tenzij in het beoordelingsmodel anders is vermeld. 6 Een zelfde fout in de beantwoording van verschillende vragen moet steeds opnieuw worden aangerekend, tenzij in het beoordelingsmodel anders is vermeld. 7 Indien de examinator of de gecommitteerde meent dat in een examen of in het beoordelingsmodel bij dat examen een fout of onvolkomenheid zit, beoordeelt hij het werk van de kandidaten alsof examen en beoordelingsmodel juist zijn. Hij kan de fout of onvolkomenheid mededelen aan de CEVO. Het is niet toegestaan zelfstandig af te wijken van het beoordelingsmodel. Met een eventuele fout wordt bij de definitieve normering van het examen rekening gehouden. 8 Scorepunten worden toegekend op grond van het door de kandidaat gegeven antwoord op iedere vraag. Er worden geen scorepunten vooraf gegeven. 9 Het cijfer voor het centraal examen wordt als volgt verkregen. Eerste en tweede corrector stellen de score voor iedere kandidaat vast. Deze score wordt meegedeeld aan de directeur. De directeur stelt het cijfer voor het centraal examen vast op basis van de regels voor omzetting van score naar cijfer. NB Het aangeven van de onvolkomenheden op het werk en/of het noteren van de behaalde scores bij de vraag is toegestaan, maar niet verplicht. 3 Vakspecifieke regels Voor dit examen kunnen maximaal 38 scorepunten worden behaald. Voor dit examen zijn de volgende vakspecifieke regels vastgesteld: 1 Open vragen dienen in het Nederlands beantwoord te worden tenzij uit de vraagstelling blijkt dat het antwoord in de vreemde taal mag of moet staan. Indien toch de vreemde taal is gebruikt, worden aan het antwoord 0 scorepunten toegekend. 2 Met taalfouten wordt in de beoordeling geen rekening gehouden a-BB-1-c 3 lees verder Pagina: 353

355 4 Beoordelingsmodel Vraag Antwoord Scores Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt één punt toegekend. Tekst 1 1 D Tekst 2 2 B Tekst 3 3 maximumscore 1 China of Çin 4 C 5 maximumscore 1 Aynı / Yüksek.ettik. Tekst 4 6 maximumscore 1 0,45 YTL Tekst 5 7 B 8 C 9 A 10 B 11 maximumscore 1 SMS en Digiturk a-BB-1-c 4 lees verder Pagina: 354

356 Vraag Antwoord Scores Tekst 6 12 A 13 maximumscore 1 (dört yapraklı) yonca 14 maximumscore 1 Een antwoord met de volgende strekking: dan zul je een slechte dag hebben. 15 A Tekst 7 16 C 17 B 18 C 19 A 20 B Tekst 8 21 D 22 B 23 maximumscore 1 Leman Sam en Sezen Aksu 24 D 25 B Tekst 9 26 B 27 maximumscore 1 5 dagen a-BB-1-c 5 lees verder Pagina: 355

357 Vraag Antwoord Scores 28 B 29 B Tekst maximumscore 1 (Uyku laboratuvar) psikolog(ğu) 31 B 32 maximumscore 2 1 juist 2 onjuist 3 juist 4 onjuist Indien vier antwoorden juist 2 Indien drie antwoorden juist 1 Indien twee of minder antwoorden juist 0 33 A 34 A Tekst maximumscore (ambtenaren) of meer dan 11 duizend (ambtenaren) Tekst D 37 maximumscore 1 tandem koşusu a-BB-1-c 6 lees verder Pagina: 356

358 5 Inzenden scores Verwerk de scores van alle kandidaten per school in het programma WOLF. Zend de gegevens uiterlijk op 3 juni naar Cito. 6 Bronvermeldingen Tekst 2 Milliyet, Tekst 4 Hürriyet-Pazar, 21 Ocak 2007 Tekst 5 Hürriyet Tekst 6 Hürriyet-Yaşam, Tekst 7 Kaynak: Hürriyet Tekst 10 Milliyet, Tekst 11 Milliyet, Tekst 12 Hürriyet, a-BB-1-c* 7 lees verder einde Pagina: 357

359 Examen VMBO-BB 2007 tijdvak 1 donderdag 31 mei uur Turks CSE BB Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Beantwoord alle vragen in de uitwerkbijlage. Dit examen bestaat uit 32 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 35 punten te behalen. Voor elk vraagnummer staat hoeveel punten met een goed antwoord behaald kunnen worden o Pagina: 358

360 Tekst 1 Let op: beantwoord een open vraag altijd in het Nederlands, behalve als het anders is aangegeven. Als je in het Turks antwoordt, levert dat 0 punten op. Havasına, suyuna, doğasına, insanına Vatanı burnunda tütenler ve Türkiye deki sevdiklerini özleyenler için Türk Hava Yolları, haftada 7 gün, günde 2 kez Amsterdam dan İstanbul a ve İstanbul dan 26 yurtiçi noktaya uçuyor. Türk Hava Yolları sıla özlemini dindiriyor, Türkiye yi yanıbaşınıza getiriyor. Amsterdam: +31 (0) Brüksel: +32 (0) TÜRK HAVA YOLLARI 1p 1 Hoeveel keer per week vliegt Türk Hava Yolları (THY) van Amsterdam naar İstanbul? A 2 keer B 7 keer C 14 keer D 26 keer 1p 2 Er staan drie uitdrukkingen in de tekst. Schrijf één van de drie uitdrukkingen op in de uitwerkbijlage. Je moet in het Turks antwoorden o 2 lees verder Pagina: 359

361 Tekst 2 1p 3 Welke van de onderstaande situaties heeft ertoe bijgedragen dat Ai Ai met roken is gestopt? A afleiding met muziek B afleiding met sport C verdriet D ziekte 16 yıl sonunda sigarayı bıraktı ÇİN'DE bir hayvanat bahçesinde yaşayan 27 yaşındaki Ai Ai adlı sigara tiryakisi şempanze, 16 yılın ardından bu alışkanlığını bıraktı. Bakıcılar, dişi şempanzenin dikkatini başka uğraşlara çevirerek hayvanın sigarayı bırakmasına yardımcı oldu. Bir bakıcı, "Pop müzikten zevk alabilmesi için walkman dinletiyordum. İlk günlerde sigara için çığlık attı, ancak daha sonra yaşamı renklenmeye başlayınca sigarayı tamamen unuttu" diye konuştu. Eşinin ölümüyle sigaraya başlayan Ai Ai, 2. eşinin de ölüp kızının başka bir hayvanat bahçesine gönderilmesinden sonra tiryaki olmuştu o 3 lees verder Pagina: 360

362 Tekst 3 1p 4 Je houdt van Turkse bioscoopfilms en je wilt weten of ATV er vandaag eentje uitzendt. Is dat zo? Zo ja, schrijf het begintijdstip daarvan op. Zo nee, schrijf nee op in de uitwerkbijlage. atv Bugün Zaman Program Tip Kanal 02:10 Gurbetçiler Yerli Dizi ATV 06:45 Homedrom Advertorial ATV 07:00 Kahvaltı Haberleri Haberler ATV 07:50 Cedric Çizgi-Film ATV 08:25 Teletubbies Eğlence ATV 09:00 Beyblade Çizgi-Film ATV 09:15 Miranda Pembe Dizi ATV 09:35 Çizgi Film Çizgi-Film ATV 10:10 Elifnağme Magazin ATV 10:30 Sabah Yıldızları Eğlence ATV 13:00 Gün Ortası Haberler ATV 13:30 Çocuklar Duymasın Yerli Dizi ATV 14:00 Heidi ve Clara Çizgi-Film ATV 14:30 Esra Ceyhan Sizlerle Kadın Programı ATV 15:00 Cedric Çizgi-Film ATV 15:45 Babam Takipte Yabancı Dizi ATV 16:30 Al Yazmalım Yerli Sinema ATV 18:30 Ya Şundadır Ya Bunda Yarışma ATV 19:00 ATV Ana Haber Bülteni Haberler ATV 19:45 Spor Haberleri Haberler ATV 20:00 Ya Şundadır Ya Bunda Yarışma ATV 22:15 Yine de Aşığım Yerli Dizi ATV 23:45 Dikkat Şahan Çıkabilir Eğlence ATV o 4 lees verder Pagina: 361

363 Tekst 4 1p 5 Je bent op zoek naar deeltijdwerk (als verkoper/verkoopster in een winkel). Staat er ergens in de advertenties zo n baan? Zo ja, schrijf de naam van het bedrijf op. Zo nee, schrijf nee op in de uitwerkbijlage. Çeşitli eleman ilânları ÇİĞLİ A.O.S.B.'deki baskı firmasına *makine ustaları, *boyahane sorumlusu < > EGE ÖZEL GÜVENLİK Manisa da ikamet eden güvenlik sertifikalı güvenlik görevlileri alınacaktır. < > GIDA sektöründe fulltime çalışacak, bay ve bayan tecrübeli satış elemanları ve sevkiyat elemanı alınacaktır. < > KAHYAOĞULLARI OTOMOTİV Yedek parça departmanında çalışabilecek, tercihen otomotiv konusunda deneyimli, bilgisiyar kullanabilen bay eleman alınacaktır. < > Aydın. KAPADOKYA TEKSTİL Tekstil firmasına İngilizce bilen müşteri temsilcisi, bilgisayar kullanabilen depo sorumlusu ve sekreter alınacaktır. Akçay Cad. 144/1 Ayhan Sok. T2/A- T2/B- A3/A Ege Serbest Bölgesi Gaziemir- İzmir < > RELAX MODE *Satış elamanları; Palmiye ve Alsancak Mağazalarımızda full ve parttime çalışacak, bay ve bayan, *Moda tasarımcıları; Güzel Sanatlar Fakültesi mezunu aranmaktadır. < > TEKNOKROM'A tecrübeli tornacı ve tesviyeci aranmaktadır. Müracaat: İ.A.O.S.B Sok. No:8 Çiğli/ İzmir < > TERCÜMAN *İngilizce yazıp, konuşabilen *30 yaşını aşmamış personel alınacaktır. < > o 5 lees verder Pagina: 362

364 Tekst 5 1p 6 Je wilt graag in een heel mooi meer zwemmen. Wat is de titel van de alinea waarin zo n meer genoemd wordt? A Aksu B Davras C Eğridir Osman SEÇGİN Gül şehri, Isparta Akdeniz Bölgesi nin kuzeybatısında Göller Bölgesi nde bulunan Isparta, tüm dünyada gül ve gülyağı ile tanınıyor. Dünya gülyağı üretiminin yarısını gerçekleştiren Isparta, Göller Bölgesi nin karakteristik özelliklerini yansıtan bir il durumunda. Davras Isparta nın turistleri çeken en önemli yeri Davras Kayak Merkezi. Davras dağcılık sporuna gönül verenlerin yeni gözde mekanı. Doğal dokunun yumuşaklığı ve mükemmel kar kalitesi ile amatör kayakçılara tehlikesiz rotalar, profesyonel kayakçılara ise gönüllerince kayabilecekleri 4 km ye ulaşan benzersiz parkurlar sunuyor. Aksu Aksu ilçesinin 2 km kuzey doğusunda, Aksu Çayı Vadisi nde yer alan Zindan Mağarası nın toplam uzunluğu 765 metre. İçerisinde yaz-kış aylarında devamlı olarak akan bir dere bulunuyor. Bu dere Romalılar tarafından yapılan bir su kanalı ile derin olarak açılmış havuzlara boşalımı sağlanmıştır. Zindan Mağarası nın en büyük özelliği, tarihi dönemlerde kullanılmış olmasıdır. Mağaranın önünde Tanrı Eurymedon adına yapılan Kutsal Açık Hava Mabedi nin kalıntıları görülmektedir. Ayrıca mağaranın giriş kısmında tabana döşenmiş mozaik de vardır. Doğal ve arkeolojik SİT alanı olarak tescil edilen mağarada, halen kazı çalışmaları devam etmektedir. Eğridir Isparta ya 35 km. uzaklıkta bulunan günün değişik zamanlarında farklı renkler alan, gün batımında seyrine doyum olmayan, etrafı elma ve şeftali bahçeleri ile çevrili, berrak plajlarıyla ünlü doğa harikası bir göldür, Eğridir Gölü. Tahribata uğramamış ve kirlenmemiş en büyük göllerimizden biri olması dolayısıyla Altın Kum Plajı, Mavi Bayrak ile ödüllendirilmiştir. Göller Bölgesi nin incisi Eğridir de güneşin batışıyla birlikte ışıkların gölün üzerindeki oyunları eşliğinde tatlı su levreği, sazan balığı ve kerevit yemek doyumsuzdur o 6 lees verder Pagina: 363

365 Tekst 6 1p 7 Je moeder heeft last van reuma en wil daarom graag baden in een van de warmwaterbronnen bij Maraş. Welke plaats is geschikt voor haar? A Başkonuş B Döngel C Ekinözü D Ilıca Maraş Dört tarafı ormanlarla kaplı Kahramanmaraş, yüzde 37'si ormanlarla kaplı, yeşilin, mavinin ve beyazın birleştiği bir Doğu Akdeniz şehri. Türkiye ortalaması olan yüzde 27'inin üzerindeki bu orman varlığı Kahramanmaraş'a nefes aldırıyor. Kaldı ki, bu orman varlığı ile Trabzon, Ordu ve Giresun gibi Karadeniz şehirlerini geride bırakıyor. Nereleri gezilir? Ilıca Kaplıcası: Kükürt petrol artığı ve az miktarda yağ karışımı ile meydana gelen şifalı suyun; romatizma hastalıkları, kırık-çıkıklarda ve kadın hastalıklarında olumlu etki yaptığı belirtilmektedir. Ekinözü Kaplıcası: Ekinözü İçmeleri; Yukarı İçme, Orta İçme ve Aşağı İçme olarak üç bölümden oluşmaktadır. Başta böbrek, idrar yolları, safra kesesi, mide, bağırsak, cilt, basur, nefes darlığı, iç guatr, şeker, sinir hastalıkları, karaciğer ve damar sertliği rahatsızlıklarında etkili olduğu ve tedavi sağladığı ortaya çıkmıştır. Ekinözü İçmelerinin suyu içilerek, banyosu yapılarak ve özel çamuru cilde sürülerek dertlere deva olmaktadır. Başkonuş Yaylası: Toros sediri, Toros köknarı, Anadolu karaçamı ve kızılçam gibi ağaç türleri bulunmaktadır. Ayrıca, anıt ağaç niteliği olabilecek yaşlı sedir ağaçlarına da rastlanmaktadır. Başkonuş'ta geyik üretme çiftliği bulunmaktadır. Döngel Mağarası: Kahramanmaraş-Kayseri karayolu üzerindedir. Şehir merkezine uzaklığı 45 km.dir. Mağaralar prehistorik devirde iskan edilmiştir yıllarında prehistorik araştırmalara sahne olmuştur. İçerisinden Döngel Çayı denen sular çıkmaktadır. Büyük bir çağlayan yaparak dereye akmaktadır. Yanında ayrıca Gençlik Spor İl Müdürlüğünün izcilik kampı bulunmaktadır. Nerede kalınır? Hotel Belli: (0 344) Hotel Çavuşoğlu: Otel Büyükmaraş: Otel Kazancı: Yimpaş Otel: Otel Arıkan: o 7 lees verder Pagina: 364

366 Tekst 7 2p 8 Waar denken (veel) Engelsen dat onderstaande gerechten vandaan komen? Zet in het schema in de uitwerkbijlage een kruisje in de juiste kolom. Engeland Frankrijk Italië Turkije döner lasagne pizza İngiliz halkı ve döner DIŞ HABERLER SERVİSİ İNGİLTERE'DE işyerlerine yemek servisi yapan Avenance şirketi tarafından yapılan araştırmada, ülkenin kuzey bölgelerinde yaşayanların yüzde 40'ı, iç kısımlarda yaşayanların yüzde 25'i, güneydekilerin de yüzde 30'u dönerin İngiliz yemeği olduğunu söyledi. İngilizler sadece döneri sahiplenmedi. Araştırmaya katılanların yarısı, İtalyanların gurur kaynağı pizzanın ilk kez İngiltere'de yapıldığını iddia etti. Lazanyanın da kendilerine ait olduğunu sananların oranı ülkenin güneyinde yüzde 55, kuzeyde ise yüzde 10 olarak belirlendi o 8 lees verder Pagina: 365

367 Tekst 8 2p 9 Schrijf de titels van de teksten op, waarin een vervoermiddel centraal staat. Hollanda dan kısa kısa Hangisi daha önemli Amsterdam Hollanda halkının yüzde 22 si otomobilini, eşine tercih ediyor. Oto Galerileri Birliği tarafından yapılan araştırmada, Bir aylığına neden vazgeçemezsiniz? sorusuna yüzde 22 lik grubun Arabamdan yanıtını verdiği bildirildi. Tercihini eşinden yana kullananların oranı yüzde 38 olarak saptandı. Belediyelere tepki Amsterdam Belediyelerin vergi gelirlerinin sürekli arttığı belirlendi. İstatistik Bürosu tarafından yapılan açıklamada, 2000 ile 2003 yılları arasında yerel vergilerin yüzde 7,1 oranında artışla 6,8 milyar euroya yükseldiği belirtildi. Yerel vergilere yapılan zamlara tepki gösteren Ev Sahipleri Birliği yöneticileri, Buna artık son verilmeli dediler. Dalgınlık Amsterdam Hollanda hava sahasına giren bir yolcu uçağı ile iletişim kurulamaması Hava Kuvvetleri ni alarma geçirdi. Twente üssünden havalanan F-16 ların, özel kanaldan irtibat sağlayamadıkları İngiliz uçağının önüne geçmeleri üzerine dalgın pilotun kendine gelerek kule ile irtibat kurduğu açıklandı. Ürdün den İngiltere ye giden uçağın pilotunun radyo frekansını değiştirmeyi unuttuğu bildirildi. Politika Groningen Groningen kentinde düzenlenen kongrede liberaller, başbakanın halk tarafından seçilmesi önerisini 273 e karşı 287 oyla kabul ettiler. VVD delegeleri, referandum hakkı, belediye başkanlığı seçimi ve dini temellere dayalı okullara sınırlama önerilerini de onayladılar o 9 lees verder Pagina: 366

368 Tekst 9 Avrupa'daki en güvenli ülkeyiz Hollanda'nın en büyük sigorta şirketlerinden biri olan Centraal Beheer, Türkiye'nin turistler için Avrupa'daki en güvenli ülke olduğunu açıkladı CENTRAAL Beheer yetkilileri, Telegraaf gazetesinde yayımlanan açıklamalarında, Türkiye'nin, turistlerin güvenliği açısından Avrupa'daki en iyi ülke olduğunu vurgulayarak, Hollandalı turistlerin, en az hırsızlık vakasıyla Türkiye'de karşılaştığını söylediler. En tehlikeli ülke Fransa HOLLANDALI turistlerin tatil için en çok tercih ettikleri ülkeler arasında ilk sırada bulunan Fransa ise en güvensiz ülke konumunda bulunuyor. Hollandalı turistler, en çok hırsızlıkla bu ülkede karşılaşıyor. Bu ülkeyi sırasıyla İspanya ve İtalya izliyor. 1p 10 Wie heeft meegedeeld dat Turkije het veiligste land van Europa is? A ANWB B Centraal Beheer C Europese Unie D Nederlandse Toeristenbond E Turkse overheid 1p 11 In welk opzicht is Turkije het veiligste land? A De winkeliers zijn heel betrouwbaar. B Er bestaan afspraken tussen reisagenten en hotels. C Er zijn minder diefstallen tijdens de vakantie. D Er zijn minder ziekenhuisopnames tijdens de vakantie o 10 lees verder Pagina: 367

369 Tekst 10 Hollandalılar, araçlarının deposunu artık ayçiçek yağı ile dolduruyor 1 Mazotun litre fiyatının 1 euronun üstüne çıkması marketlere yaradı. Dizel araç sahiplerinin depolarını litresini 59 cente aldıkları market yağı ile doldurdukları yolundaki haberler ise gümrük memurlarını harekete geçirdi. 2 Hayat pahalılığı ile mücadele Hollanda halkını yaratıcı yaptı. Akaryakıt fiyatlarına peş peşe gelen zamlarla benzin fiyatlarının hızla 1,5 euroya yaklaşması, sürücülerin büyük petrol şirketlerini boykot kampanyası başlatmalarına neden olurken, dizel araç sahipleri ise daha ilginç bir protesto yöntemine başvurdular. 3 Mazot fiyatlarının 1 euroyu aşmasıyla marketler dizel sürücülerinin uğrak yeri oldu. Depolarını mazot yerine litresini 59 cente aldıkları ayçiçek yağı ile dolduran araç sahiplerinin Hem çok kârlı, hem de çevre kirliliğini önlüyor şeklindeki açıklamaları ise bu kez de gümrük memurlarını harekete geçirdi. Vergisi ödenmemiş yakıt kullanmak yasak diyen gümrük yetkilileri, yollarda yakıt kontrollerinin arttırıldığını duyurdular. Cezanın deponun hacmine göre alındığı, 50 litrelik bir depo için yaklaşık 375 euro para cezası talep edildiği belirtildi. 4 Depolarının ancak dörtte birini ya da yarısını mazotla doldurduklarını anlatan ayçiçek yağı kullanıcı sayısının hızla arttığı öğrenildi. Özellikle eski model araçların bu alternatif yakıta daha uygun olmasının ikinci el dizel otomobillere de ilgiyi arttırdığı belirlendi. Otomobillerine mobil fritöz adını takan dizelciler Tek sorun kızartma kokusu. Biz alıştık, ama bizimle birlikte aynı yolda seyreden araçların sürücülerinin ilk McDonalds a girdiklerinden eminiz dediler. 1p 12 Wat voor soort auto s kunnen op zonnebloemolie rijden? A auto s die op benzine rijden B auto s die op diesel rijden C auto s die op LPG rijden 1p 13 Waarom hebben sommige automobilisten liever zonnebloemolie als brandstof? A omdat de prijs stabiel is B omdat het gemakkelijker is C omdat het goedkoper is 1p 14 Mag je in Nederland zomaar zonnebloemolie als brandstof gebruiken (alinea 3)? Antwoord met ja of nee o 11 lees verder Pagina: 368

370 Tekst 11 Depremleri buluttan okuyor ÖNAY YILMAZ İstanbul Bundan 31 yıl önce askerliğini yaptığı sırada bulutlarla deprem arasında ilişki olduğunu belirleyen Ronald Karel, İngiltere'de kurduğu 'Meteodeprem Araştırma Merkezi' ve ' adlı web sitesiyle, deprem tahmincilerinin en çok ilgisini çeken isimler arasında yer alıyor. Karel'in kurduğu merkeze, İngiltere Meteoroloji Müdürlüğü ile Eumetsat ve Meteosat uyduları da, bütün bulut çeşitlerinin yakından izlenebilmesi için ücretsiz veri ve görüntü desteği sağlayacak. Karel, hedefini, 'Depremleri kısa süre önceden tahmin edebilmek ve yerini saptayıp yetkililere haber vererek şehir ve kasabaların zamanında boşaltılmasını sağlamak' olarak özetliyor. Karel, bulutlarla ilgili gözlemlerini ise şöyle anlatıyor: "Deprem bulutları alçak, uzun ve gri renkte iyonize bulutlar. Bulutlar görüldüğü anda uçak kaldırılarak incelenecek ve deprem bulutları olup olmadığı anlaşılacak. Deprem bulutları diğer bulutlara göre ters yönde ilerliyor. Hızları depremin büyüklüğüyle de ilgili. Yapılan çalışmalar özellikle Türkiye ve Avrupa'da deprem beklentisi olan ülkelere yönelik olacak. En büyük arzum İstanbul depremini önceden bilebilmek." Karel, bulutlarla deprem arasındaki ilk ilişkiyi 27 Mart 1970'te yaşadığı bir olayla anlamış. Karel, o olayı şöyle anlatıyor: "Karaköy'de 3 arkadaşla vapura gidiyorduk. Bulutlar kuzeye doğru ilerliyordu. Rüzgâr ise ters yönde esiyordu. Bir gün sonra Gediz yerle bir oldu. O gece depremlerle hava arasındaki bağı anladım Burdur ve Bingöl depremlerini yine böyle tahmin ettim." 1p 15 Volgens de tekst heeft Karel in Engeland een onderzoeksbureau opgericht. Schrijf op je antwoordblad de naam hiervan op. Je moet in het Turks antwoorden. 1p 16 Wat ziet Karel aan de wolken die volgens hem een aardbeving voorspellen? A De wolken drijven met de wind mee. B De wolken drijven op grote hoogte. C De wolken drijven tegen de wind in. D De wolken zijn niet grijs maar wit. 1p 17 Volgens de tekst kreeg Karel na een bepaalde aardbeving belangstelling voor dit onderwerp. Schrijf op je antwoordblad op waar die aardbeving was. Je moet in het Turks antwoorden o 12 lees verder Pagina: 369

371 Tekst 12 Eski otobüsler anaokulu oldu Büyükşehir Belediyesi, kullanılmayan 3 otobüsünü yoksul ve gecekondu semtlerindeki çocukların okul öncesi eğitim ihtiyaçları için "okul"a dönüştürdü. Koltukları sökülen otobüslere çocukların eğlenebilmesi ve eğitimi amacıyla gerekli malzemeler; televizyon, bilgisayar ve oyun malzemeleri yerleştirildi. Milli Eğitim Müdürlüğü nün 2 anaokulu öğretmenini görevlendirdiği otobüsler, Şehit Kamil, Şahinbey ve Oğuzeli ilçelerinin en yoksul semtlerine gönderildi. Klimaları da bulunan otobüsler çizgi film kahramanlarının resimleriyle süslendi. Çocuklara özgüvenin de aşılandığı anaokulu otobüslerinde, öğleden önce ve sonra olmak üzere iki ayrı grupta 4-6 yaşlarındaki 60 çocuğa okul öncesi eğitim veriliyor. Çocukların çoğunun ilk günlerde çekingen olduğunu bildiren anaokulu öğretmeni Zahide Çınar, "Ortamın sıcaklığıyla çocuklar çekingenliklerini üzerlerinden atıyor ve arkadaşlarıyla rahatlıkla iletişim kuruyor. Çocuklardan beklediğimizin üzerinde başarı gördük. Onların geleceğe bilinçli hazırlanması ve okul öncesi eğitimden mahrum kalmaması için çabalıyoruz " dedi. 1p 18 Voor wie is het kleuterschoolproject bedoeld? A voor arme kinderen B voor invalide kinderen C voor moeilijke kinderen 1p 19 Hoe verloopt het kleuterschoolproject? A matig B slecht C succesvol o 13 lees verder Pagina: 370

372 Tekst 13 Konya da enerji nakil hatları yer altına alınıyor Meram Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi (MEDAŞ) tarafından, Konya kent merkezinde enerji nakil hatlarının yer altına alınması çalışmalarında bu yıl içinde 8 milyon YTL harcandığı bildirildi. MEDAŞ tan yapılan yazılı açıklamada, MEDAŞ ın abonelerine, kaliteli ve kesintisiz hizmet sunabilmek, istem dışı arızaları en aza indirebilmek ve elektrik hizmetleri alanında modern bir kent için çalışmaların aralıksız sürdürdüğü belirtildi. Enerji nakil hatlarının yer altına alınması projesi kapsamında, bir çok bölge ve mahallede çalışmaların tamamlandığının ifade edildiği açıklamada, bazı yerlerde devam eden nakil hatları çalışmalarında geçen yıl 5 milyon, bu yıl ise 8 milyon YTL harcama yapıldığı kaydedildi. 1p 20 Schrijf de naam van het energiebedrijf uit de tekst op. (Het mag ook de afkorting van de naam van het bedrijf zijn.) 2p 21 Schrijf twee van de drie doelen van de aanleg van het ondergrondse elektriciteitsnet op. 1p 22 Hoe lang is men bezig met de aanleg van het ondergrondse elektriciteitsnet, volgens de tekst? A één jaar B twee jaar C drie jaar o 14 lees verder Pagina: 371

373 Tekst 14 1p 23 Waarom staan antibiotica volgens de tekst op nummer één in Turkije? Antibiotica A helpen overal voor. B zijn goedkoper. C zijn zonder recept te koop. Türkiye'de en çok antibiyotik alınıyor YILDIZ YAZICIOĞLU Ankara MUAYENE olmadan antibiyotik kullanma alışkanlığı nedeniyle, Türkiye'de ilaç türlerine göre tüketim sıralaması bu yıl da değişmedi. Sağlık Bakanlığı verilerine göre, antibiyotikler, Ocak - Haziran 2005 dönemini de 923 milyon YTL'lık tüketimle birinci sırada kapattı. ANTİBİYOTİKLERİ, Ocak - Haziran 2005 döneminde 661 milyon YTL'lık harcama yapılan kalp - damar sistemi ilaçları izledi. Üçüncü sıradaki metabolizma rahatsızlıkları ilaçları için Türkiye'de aynı dönemde 595 milyon YTL harcandı. Dördüncü sırayı ise, yine Ocak - Haziran 2005 döneminde 394 milyon YTL'lık tüketim ile sinir sistemi ilaçları aldı o 15 lees verder Pagina: 372

374 Tekst 15 Turizme garsonlukla başladı otel zincirinin sahibi oldu Sinan DOĞAN - İZMİR Serdar Arpacı, garsonluk yaparak girdiği turizm sektöründe bugün aralarında otellerin ve yat şirketlerinin bulunduğu Arpacı Turizm Şirketler Grubu ile devam ediyor. 18 yaşında iş yaşamına garson olarak başlayan Serdar Arpacı nın, Gümbet te bir beach club işletmeciliği ile yat şirketi bulunuyor. 29 yaşında kendi şirketini kurduğunu belirten Arpacı, başarı öyküsünü şöyle anlattı: Kadıköy Anadolu Lisesi nde okurken bile yaz aylarında otellerde komilik, garsonluk, valiz taşımacılığı yaptım. Liseden mezun olduktan sonra 1 yıl İngiltere de yöneticilik eğitimi aldım. Bu eğitimi alırken, aynı zamanda da çalıştım. Turizm sektörunde hızlı ilerleme kaydettim. 23 yaşında 5 yıldızlı bir otele müdür, 25 yaşında ise genel müdür oldum. Diana Otelleri nde 5 yıl çalıştım. Kuşadası, Antalya, Bodrum, Marmaris teki otellerde görev yaptım. 29 yaşında kendi işime başladım. Bugün 36 yaşına geldim. 18 yılımı turizme verdim. Yaşım genç ama bu sektörde kendimi yaşlı bile görüyorum. Kurduğu ilk şirketle turizm acenteliğine başladığını dile getiren Arpacı, 2 yıl içinde Bodrum, İstanbul, Moskova ve Fethiye de 4 ofis açtığını belirtti. 5 yıl acentelik işini sürdürdüğünü, ancak döviz kurunda yaşanan düşüşten dolayı 2 yıl önce Rusya da çeşitli sıkıntılar yaşadıklarını anlatan Arpacı; Döviz kuru düşmeseydi Londra da da bir ofis açacaktım. Ama bu gelişme üzerine acentelik işlerini askıya aldım. Faaliyetlerimi otelcilik alanında sürdürdüm. İlk otellerimizi Marmaris te kiraladık. Küçük çaplı 2 otel ile çalışmalara başladım. Aynı yıl Bodrum da otel kiraladım. Şu an 700 yataklı, tatil köyü niteliğinde Anka Oteli nin yanı sıra Karacabey Apart Otel ile Melodi Otel i işletiyoruz. Gümbet te beach club işletmemiz var. dedi. Ayrıca tekne alanında da biri Moskova da diğerleri Türkiye de olmak üzere 4 acentesi ile uzun yıllar Rus turistleri güney Ege sahillerine taşıyan Arpacı; Şimdiki amacım Arap ülkeleri ve Kuzey Afrika dan turistleri Türkiye ye, özellikle de İzmir e getirmek. Bunu turisti taşıma, transfer etme, tur organizasyonunu yapma ve kendi otellerimde konaklatma şeklinde yapmayı hedefliyorum dedi o 16 lees verder Pagina: 373

375 1p 24 Wat was de eerste functie van Serdar Arpacı toen hij in de toeristische sector ging werken? A gids B kok C ober D tolk 1p 25 In welke sector is zijn bedrijf actief? A bankwezen B bouw C toerisme D transport 1p 26 Wat heeft de groei van zijn bedrijf in Rusland belemmerd? (Alinea 3) A daling van de valutakoers B hoog arbeidsloon C zware concurrentie 1p 27 Waar wil Serdar Arpacı in de toekomst toeristen vandaan halen? A Noord-Afrika B Noord-Amerika C Zuid-Afrika D Zuid-Amerika o 17 lees verder Pagina: 374

376 Tekst 16 Akıllı elbise GELİŞTİRİLECEK Proje sayesinde uçak, helikopter bakım ve tamiri de kolaylaşacak. Uçakların özel yapıları gereği bazen çok dar alanda veya yüzüstü pozisyonda tamir ve bakım yapılması gerekiyor. Her uçağın farklı ve karmaşık bir yapısı olduğu için bakım ve tamir işlemi kılavuzsuz yapılamıyor. Giyilebilir bilgisayarlar ile tamir bakım elemanları bir yandan çalışıp, bir yandan kılavuzu takip etme sorumluluğundan kurtulacaklar. Elemanlar kılavuzu göz hizalarında olan küçük bir bilgisayar ekranından takip edecek. Söz konusu işlem için gerekli olan bilgiler küçük bilgisayarlara depolanacak, bu bilgisayarlar elbiselerin üzerine ya da kemerin içine monte edilecek. Giyilebilir bilgisayarların bir başka avantajı da otomotiv sektöründe ortaya çıkacak. Otomotiv sektöründeki yenilikler nedeniyle sürekli olarak verilmesi gereken eğitimler, çalışma anında giyilebilir bilgisayarlar yardımıyla verilecek. 1p 28 In welke sector gaat akıllı elbise vooral gebruikt worden? A ICT sector B textielsector C vliegtuigsector 1p 29 Welke voordeel heeft akıllı elbise? A Het bevat een handleiding. B Het is praktische kleding. C Het zit lekker op je lichaam. 1p 30 Voor wie is deze kleding bedoeld? A de verkeersleiding B onderhoudsteams C piloten D stewardessen o 18 lees verder Pagina: 375

377 Tekst 17 Hollanda artık göç veriyor Hollanda nın nüfusu 2004 yılında 34 bin kişilik artışla 16,3 milyona yükseldi den bu yana en düşük artışın yaşandığını açıklayan İstatistik Bürosu, Hollanda dan göç edenlerin sayısının, ülkeye yerleşenlerin 22 binin üstünde olduğunu bildirdi. Geçtiğimiz yıl 112 bin kişi Hollanda yı terkederken, yerleşenlerin sayısı ise 90 binde kaldı. Binlerce Hollandalı en başta Kanada olmak üzere Yeni Zelanda, Avustralya, Norveç ve İsveç gibi çeşitli ülkelere göç etti. Aile birleşimi yoluyla gelen Türk, Faslı, Surinamlı ve Antilli sayısında da önemli düşüş kaydedildi yılında 6700 olan Türkiye den yeni gelenlerin sayısı 3900 e düştü. 1 Mayıs 2004 tarihinde Avrupa Birliği ne giren Polonya dan Hollanda ya göçte ise büyük artış oldu. İstatistik Bürosu, Polonyalı sayısının 2200 den 4900 e yükseldiğini bildirdi. 1p 31 Naar welk land emigreren de meeste Nederlanders volgens de tekst? A Canada B Marokko C Turkije D Zweden 1p 32 Uit welk land komen volgens de tekst de meeste mensen naar Nederland? A Antillen B Noorwegen C Polen D Suriname Bronvermelding Een opsomming van de in dit examen gebruikte bronnen, zoals teksten en afbeeldingen, is te vinden in het bij dit examen behorende correctievoorschrift, dat na afloop van het examen wordt gepubliceerd o* 19 lees verder einde Pagina: 376

378 Uitwerkbijlage VMBO-BB 2007 tijdvak 1 Turks CSE BB Naam kandidaat Kandidaatnummer Beantwoord alle vragen in deze uitwerkbijlage u Pagina: 377

379 Meerkeuze: omcirkel het antwoord; geef verbeteringen duidelijk aan: A B C D of A B C D of A B C D X X X Let op: beantwoord een open vraag altijd in het Nederlands, behalve als het anders is aangegeven. Als je in het Turks antwoordt, levert dat 0 punten op. B Tekst 1 1 A B C D 2... Tekst 2 3 A B C D Tekst Tekst Tekst 5 6 A B C Tekst 6 7 A B C D u 2 lees verder Pagina: 378

380 Tekst 7 8 Zet in het schema een kruisje in de juiste kolom. Engeland Frankrijk Italië Turkije döner lasagne pizza Tekst Tekst 9 10 A B C D E 11 A B C D Tekst A B C 13 A B C Tekst A B C D Tekst A B C 19 A B C u 3 lees verder Pagina: 379

381 Tekst A B C Tekst A B C Tekst A B C D 25 A B C D 26 A B C 27 A B C D Tekst A B C 29 A B C 30 A B C D Tekst A B C D 32 A B C D VERGEET NIET DEZE UITWERKBIJLAGE IN TE LEVEREN u* 4 lees verder einde Pagina: 380

382 Correctievoorschrift VMBO-BB 2007 tijdvak 1 Turks CSE BB Het correctievoorschrift bestaat uit: 1 Regels voor de beoordeling 2 Algemene regels 3 Vakspecifieke regels 4 Beoordelingsmodel 5 Inzenden scores 6 Bronvermeldingen 1 Regels voor de beoordeling Het werk van de kandidaten wordt beoordeeld met inachtneming van de artikelen 41 en 42 van het Eindexamenbesluit v.w.o.-h.a.v.o.-m.a.v.o.-v.b.o. Voorts heeft de CEVO op grond van artikel 39 van dit Besluit de Regeling beoordeling centraal examen vastgesteld (CEVO van 17 juni 2002 en bekendgemaakt in Uitleg Gele katern nr 18 van 31 juli 2002). Voor de beoordeling zijn de volgende passages van de artikelen 41, 41a en 42 van het Eindexamenbesluit van belang: 1 De directeur doet het gemaakte werk met een exemplaar van de opgaven, de beoordelingsnormen en het proces-verbaal van het examen toekomen aan de examinator. Deze kijkt het werk na en zendt het met zijn beoordeling aan de directeur. De examinator past de beoordelingsnormen en de regels voor het toekennen van scorepunten toe die zijn gegeven door de CEVO. 2 De directeur doet de van de examinator ontvangen stukken met een exemplaar van de opgaven, de beoordelingsnormen, het proces-verbaal en de regels voor het bepalen van de score onverwijld aan de gecommitteerde toekomen. 3 De gecommitteerde beoordeelt het werk zo spoedig mogelijk en past de beoordelingsnormen en de regels voor het bepalen van de score toe die zijn gegeven door de CEVO c 1 lees verder Pagina: 381

383 4 De examinator en de gecommitteerde stellen in onderling overleg het aantal scorepunten voor het centraal examen vast. 5 Komen zij daarbij niet tot overeenstemming, dan wordt het aantal scorepunten bepaald op het rekenkundig gemiddelde van het door ieder van hen voorgestelde aantal scorepunten, zo nodig naar boven afgerond. 2 Algemene regels Voor de beoordeling van het examenwerk zijn de volgende bepalingen uit de CEVOregeling van toepassing: 1 De examinator vermeldt op een lijst de namen en/of nummers van de kandidaten, het aan iedere kandidaat voor iedere vraag toegekende aantal scorepunten en het totaal aantal scorepunten van iedere kandidaat. 2 Voor het antwoord op een vraag worden door de examinator en door de gecommitteerde scorepunten toegekend, in overeenstemming met het beoordelingsmodel. Scorepunten zijn de getallen 0, 1, 2,..., n, waarbij n het maximaal te behalen aantal scorepunten voor een vraag is. Andere scorepunten die geen gehele getallen zijn, of een score minder dan 0 zijn niet geoorloofd. 3 Scorepunten worden toegekend met inachtneming van de volgende regels: 3.1 indien een vraag volledig juist is beantwoord, wordt het maximaal te behalen aantal scorepunten toegekend; 3.2 indien een vraag gedeeltelijk juist is beantwoord, wordt een deel van de te behalen scorepunten toegekend, in overeenstemming met het beoordelingsmodel; 3.3 indien een antwoord op een open vraag niet in het beoordelingsmodel voorkomt en dit antwoord op grond van aantoonbare, vakinhoudelijke argumenten als juist of gedeeltelijk juist aangemerkt kan worden, moeten scorepunten worden toegekend naar analogie of in de geest van het beoordelingsmodel; 3.4 indien slechts één voorbeeld, reden, uitwerking, citaat of andersoortig antwoord gevraagd wordt, wordt uitsluitend het eerstgegeven antwoord beoordeeld; 3.5 indien meer dan één voorbeeld, reden, uitwerking, citaat of andersoortig antwoord gevraagd wordt, worden uitsluitend de eerstgegeven antwoorden beoordeeld, tot maximaal het gevraagde aantal; 3.6 indien in een antwoord een gevraagde verklaring of uitleg of afleiding of berekening ontbreekt dan wel foutief is, worden 0 scorepunten toegekend, tenzij in het beoordelingsmodel anders is aangegeven; 3.7 indien in het beoordelingsmodel verschillende mogelijkheden zijn opgenomen, gescheiden door het teken /, gelden deze mogelijkheden als verschillende formuleringen van hetzelfde antwoord of onderdeel van dat antwoord; 3.8 indien in het beoordelingsmodel een gedeelte van het antwoord tussen haakjes staat, behoeft dit gedeelte niet in het antwoord van de kandidaat voor te komen. 3.9 indien een kandidaat op grond van een algemeen geldende woordbetekenis, zoals bijvoorbeeld vermeld in een woordenboek, een antwoord geeft dat vakinhoudelijk onjuist is, worden aan dat antwoord geen scorepunten toegekend, of tenminste niet de scorepunten die met de vakinhoudelijke onjuistheid gemoeid zijn c 2 lees verder Pagina: 382

384 4 Het juiste antwoord op een meerkeuzevraag is de hoofdletter die behoort bij de juiste keuzemogelijkheid. Voor een juist antwoord op een meerkeuzevraag wordt het in het beoordelingsmodel vermelde aantal punten toegekend. Voor elk ander antwoord worden geen scorepunten toegekend. Indien meer dan één antwoord gegeven is, worden eveneens geen scorepunten toegekend. 5 Een fout mag in de uitwerking van een vraag maar één keer worden aangerekend, tenzij daardoor de vraag aanzienlijk vereenvoudigd wordt en/of tenzij in het beoordelingsmodel anders is vermeld. 6 Een zelfde fout in de beantwoording van verschillende vragen moet steeds opnieuw worden aangerekend, tenzij in het beoordelingsmodel anders is vermeld. 7 Indien de examinator of de gecommitteerde meent dat in een examen of in het beoordelingsmodel bij dat examen een fout of onvolkomenheid zit, beoordeelt hij het werk van de kandidaten alsof examen en beoordelingsmodel juist zijn. Hij kan de fout of onvolkomenheid mededelen aan de CEVO. Het is niet toegestaan zelfstandig af te wijken van het beoordelingsmodel. Met een eventuele fout wordt bij de definitieve normering van het examen rekening gehouden. 8 Scorepunten worden toegekend op grond van het door de kandidaat gegeven antwoord op iedere vraag. Er worden geen scorepunten vooraf gegeven. 9 Het cijfer voor het centraal examen wordt als volgt verkregen. Eerste en tweede corrector stellen de score voor iedere kandidaat vast. Deze score wordt meegedeeld aan de directeur. De directeur stelt het cijfer voor het centraal examen vast op basis van de regels voor omzetting van score naar cijfer. N.B. Het aangeven van de onvolkomenheden op het werk en/of het noteren van de behaalde scores bij de vraag is toegestaan, maar niet verplicht. 3 Vakspecifieke regels Voor dit examen kunnen maximaal 35 scorepunten worden behaald. Voor dit examen zijn de volgende vakspecifieke regels vastgesteld: 1 Open vragen dienen in het Nederlands beantwoord te worden tenzij uit de vraagstelling blijkt dat het antwoord in de vreemde taal mag of moet staan. Indien toch de vreemde taal is gebruikt, worden aan het antwoord 0 scorepunten toegekend. 2 Met taalfouten wordt in de beoordeling geen rekening gehouden c 3 lees verder Pagina: 383

385 4 Beoordelingsmodel Vraag Antwoord Scores Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt één punt toegekend. Tekst 1 1 C 2 maximumscore 1 Eén van de volgende uitdrukkingen: Vatanı burnunda tütenler; Sıla özlemini dindiriyor; Türkiye yi yanıbaşınıza getiriyor. Tekst 2 3 A Tekst 3 4 maximumscore (uur) Tekst 4 5 maximumscore 1 Relax Mode Tekst 5 6 C Tekst 6 7 D c 4 lees verder Pagina: 384

386 Vraag Antwoord Scores Tekst 7 8 maximumscore 2 Engeland Frankrijk Italië Turkije döner X lasagne X pizza X Indien drie antwoorden juist 2 Indien twee antwoorden juist 1 Indien één of geen antwoord juist 0 Tekst 8 9 maximumscore 2 Hangisi daha önemli 1 Dalgınlık 1 Tekst 9 10 B 11 C Tekst B 13 C 14 maximumscore 1 nee Tekst maximumscore 1 Meteodeprem Araştırma Merkezi c 5 lees verder Pagina: 385

387 Vraag Antwoord Scores 16 C 17 maximumscore 1 Gediz Tekst A 19 C Tekst maximumscore 1 Meram Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi of MEDAŞ 21 maximumscore 2 De kern van het goede antwoord moet zijn (twee van de volgende): betere kwaliteit geen onderbrekingen minimale storing per juist antwoord 1 22 B Tekst C Tekst C 25 C 26 A 27 A c 6 lees verder Pagina: 386

388 Vraag Antwoord Scores Tekst C 29 A 30 B Tekst A 32 C 5 Inzenden scores Verwerk de scores van alle kandidaten per school in het programma WOLF. Zend de gegevens uiterlijk op 6 juni naar Cito. 6 Bronvermeldingen Tekst 2 16 yıl sonunda sigarayı bıraktı, Milliyet, Tekst 3 atv, Milliyet, Tekst 4 Çeşitli eleman ilânları, Yeni Asır, Tekst 6 Maraş, Tekst 7 İngiliz halkı ve döner, Milliyet, Tekst 9 Avrupa'daki en güvenli ülkeyiz, Milliyet, Tekst 11 Depremleri buluttan okuyor, Milliyet, Tekst 12 Eski otobüsler anaokulu oldu, Hürriyet, Tekst 14 Türkiye'de en çok antibiyotik alınıyor, Milliyet, Tekst 16 Akıllı elbise ile uçak bakımı kolaylaşacak, Hürriyet, c* 7 lees verder einde Pagina: 387

389 Examen VMBO-BB 2006 tijdvak 1 vrijdag 2 juni uur TURKS CSE BB Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Beantwoord alle vragen in de uitwerkbijlage. Dit examen bestaat uit 38 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 41 punten te behalen. Voor elk vraagnummer staat hoeveel punten maximaal behaald kunnen worden o Pagina: 388

390 Let op: beantwoord een open vraag altijd in het Nederlands, behalve als het anders is aangegeven. Als je in het Turks antwoordt, levert dat 0 punten op. TEKST 1 1p 1 Je bent op 15 juli geboren. Wat is jouw bloem volgens de bloemen horoscoop? Je mag ook in het Turks antwoorden. ÇİÇEK HOROSKOPU Doğum tarihinize göre çiçeğinizi merak ediyor musunuz? 22 Haziran - 1 Temmuz tarihlerinde doğanlar Çiçeğiniz: Lale: Lale erkeği şüphesiz Don Juan'dır. Hiçbir şeyi umursamaz. Lale kadını enerjiktir. Kendine güveni sonsuzdur. Bu kadınların eşleri mutsuz olurlar. 2 Temmuz - 12 Temmuz tarihlerinde doğanlar Çiçeğiniz: Nilüfer: Su, hava ve toprak - üçü bir arada. Çok değişken bir kişiliğe sahiptir. Yaşam onun için kolaydır. Zorlukların üstesinden gelir. Sıkıntılarından çabuk kurtulabilir. 13 Temmuz - 23 Temmuz tarihlerinde doğanlar Çiçeğiniz: Menekşe: Herkesin gözleri onun üzerindedir. Genelde gölgede saklanır. Ama gerekirse güneşe çıkar ve ihtiyacı olan şeyi elde eder. Hafife alınmamalıdır! 24 Temmuz - 2 Ağustos tarihlerinde doğanlar Çiçeğiniz: Yaban gülü: Dikenlidir. Çıplak elle tutulamaz. Tabii bu dikenler onun iyi korunmasını sağlar. Kendini iyi savunur ve koşullara ayak uydurmasını bilir o 2 ga naar de volgende pagina Pagina: 389

391 TEKST 2 2p 2 Je hebt zelf een lekker gerecht gemaakt waarvan je het recept graag in dit blad gepubliceerd wilt zien. Schrijf in de uitwerkbijlage op, op welke twee manieren je contact met hen kunt opnemen. RENKLİ GÜL BÖREK Bu sayımızdan itibaren yemek sayfalarımızı, siz sevgili okuyucularımızla birlikte oluşturmaya çalışacağız. Her ay bir okuyucumuzun evine konuk olup, birlikte yeni tatlar keşfedeceğiz. Siz de "Birlikte pişirelim" diyorsanız, bizi numaralı telefondan arayabilir ya da elektronik posta adresimize info@ekinonline.com mesaj yollayabilirsiniz. Malzemeler 3 adet yufka 3 yemek kaşığı sıvı yağ 1 adet havuç 3 adet pırasa 150 gram beyaz peynir 3 adet taze soğan 1 tatlı kaşığı kırmızı biber 50 gram erimiş margarin biraz çörek otu tuz ve karabiber 2 adet yumurta sarısı (üzeri için) YAPILIŞI Ispanakları ayıklayıp, küçük küçük doğrayın ve teflon tavada kavurun. Daha sonra beyaz peyniri rendeleyip, kavurduğunuz ıspanakları karıştırın. Havucun kabuğunu soyup, rendeleyin. Pırasa ve taze soğanları da ince ince kıyın. Bir tencere içinde 3 yemek kaşığı sıvı yağ kızdırdıktan sonra, pırasa ve soğanları kavurun. Sebzeler renklerini alınca, rendelediğiniz havuçları ve tuz ve karabiberi ekleyip, geniş bir tabağa alın. Daha sonra, ıspanaklı peyniri kavurduğunuz sebzelere ilave edip, soğumaya bırakın. Yufkaları tezgah üzerinde bütün olarak üst üste açın ve dörde kesip, sıvı margarinle yağlayın. Arasına harcı koyup, sigara böreği şeklinde sarın. Daha sonra da rulo şekline getirip, kalan ucunu altına sıkıştırın. Tepsiyi yağlayıp, börekleri dizin. Üzerine yumurta sarısı sürün ve biraz çörek otu serpiştirin. 175 derecelik fırında dakika, üstü iyice kızarıncaya kadar pişirin. Afiyet bal şeker olsun. Ekin o 3 ga naar de volgende pagina Pagina: 390

392 TEKST 3 1p 3 Je wilt een advertentie plaatsen in het tijdschrift Kadın Gözüyle. Naar welk telefoonnummer moet je bellen? Schrijf het telefoonnummer op in de uitwerkbijlage. KADIN GÖZÜYLE HER AY SİZE ÖZEL Yıl: 2 Sayı: 11 Ocak 2003 Sahibi / Uitgever: Stichting Kardelen Yayın Yönetmeni / Eindredactrice: Özay Gökse EFE Halkla Ilişkiler / Public Relations: Ayla Kara Tasarım Grafik / DTP & Vormgeving: Cihan Sorgucu Dergi ve Reklam Temsilcilerimiz Vertegenwoordiging: Den Bosch-Brabant: Sînem Öz Amsterdam: Pınar Tekin Enschede: Şükrü Akyar Utrecht: Serhan Efe Ali Sevük Zwolle: Ebru Torunlar Rot. Den Haag: Gönül Elalmış Vlaardingen: Sibel Koet Katkıda bulunanlar: Psikolog: Zeliha Akyar, Avukat: Remziye Efe, Hukuk Danışmanı: Leyla Öz Şükrü Akyar, Psikolog: İlknur Yılmaz, Doc.Dr: Nebil Göksu, Jeo. Müh: Şenol Özmutlu Yönetim Merkezi kadın Gözüyle Bakış Dergisi s-gravenzandelaan JH Den Haag Tel.: Mob.: Fax kadingozuyle@hotmail.com Reklam ve ilanlarınız için: Dergimizde yayınlanan yazılardan, yazarlar sorumludur, yazılar ancak izin alınarak ve kaynak Gösterilerek alıntı yapılabilir o 4 ga naar de volgende pagina Pagina: 391

393 TEKST 4 1p 4 Je bent derde geworden in de karikatuur wedstrijd. Krijg je ook een prijs? Zo ja, schrijf in de uitwerkbijlage op wat, zo nee, schrijf in de uitwerkbijlage nee. Karikatür yarışmasına başvurular başladı Uluslararası Cemal Nadir Karikatür Yarışması na başvurular başladı. Bursalı karikatürist Cemal Nadir Güler adına 13 yıldır gerçekleştirilen yarışma, bu yıl uluslararası düzeyde üçüncü kez düzenleniyor. Bursa Büyükşehir Belediyesi Başkan Vekili İdris Uysal, yarışmanın Orhan Holding, Bursa Rotary Kulübü ve Karikatürcüler Derneği'nin katkılarıyla düzenlendiğini açıkladı. Yarışmanın amacı Yarışmanın amacı ise Güler'i anmak ve karikatür sanatını sevdirmek. İdris Uysal, geçtiğimiz yıl 23 ülkeden 405 yarışmacının katıldığı yarışmaya, bu yıl rekor sayıda katılım beklediklerini de açıkladı. Katılım koşulları Konu kısıtlamasının olmadığı yarışmaya katılmak isteyenler, daha önce bir yarışmada ödül almamış en fazla A4 ebadındaki eserlerini, 14 nisana kadar BURFAŞ, Yakın Çevre Yolu İkinci Km Soğanlı-Bursa adresine gönderebilecekler. Yarışmada, birinci 1.500, ikinci 1.000, üçüncü 500, mansiyon alan üç eser de 200 ABD doları ile ödüllendirilecek. Ödül töreni, 7 mayısta Tayyare Kültür Merkezi'nde yapılacak. Eserler, mayıs ayı sonunda ise İstanbul Aksanat Merkezi'nde sergilenecek o 5 ga naar de volgende pagina Pagina: 392

394 TEKST 5 Kış mevsiminde aşırı sıcak banyo zararlı... 1 Kışın nemin azaldığı kuru ortamda, çok sıcak banyo ile kese ve liflenmenin deride zımpara etkisi yarattığı bildirildi. 2 Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve Dahili Tıp Bilimleri Bölüm Başkanı Prof. Dr. Şahin Yazar, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kış mevsiminde havanın soğuması nedeniyle aşırı sıcak suyla banyo yapma isteği doğduğunu söyledi. 3 Sıcak suyun bu mevsimde cildi hırpaladığını belirten Prof. Dr. Yazar, şunları söyledi: ''Uzun yaz ve devam eden sonbaharda, derinin direk karşı karşıya olduğu atmosfer şartları ve özellikle nem, kış mevsiminde giderek azalmakta ve sert rüzgarların da eklenmesiyle kuru bir ortama dönüşmektedir. İnsanlar günlük telaş ve uğraşları nedeniyle çoğunlukla bu önemli değişimin farkında olmazlar. Yaz ve sonbahar mevsimlerinde, havadaki nem, derinin kendi kimyasında da mevcut olan asit ve lipit koruyucu mantoları takviye ederek, derinin tahrişini, hırpalanmasını önlemektedir. Ayrıca yazın denize ve havuza girmek buna yardımcı olur.'' Kış mevsiminde değişen atmosfer şartları nedeniyle derinin nem desteğini kaybettiğini belirten Prof. Dr. Yazar, şunları kaydetti. 4 ''Kışın insanlar tarafından zevkle uygulanan, çok sıcak sulu banyolar, özellikle de kese ve liflenme kabus haline dönüşmektedir. Bunu deriye uygulanan zımpara etkisine benzetebiliriz. Hastalar, kemer hizalarında, kol ve bacaklarda ve özellikle çorap lastiğinin bulunduğu bölgelerde pire ısırması ya da iğne batmasına benzer kaşıntıların bu tür banyodan kaynaklandığının farkında değiller.'' Daha çok orta yaş ve üzerindeki kişilerde rastlanan şikayetin asıl sebebinin, deri kuruluğu olduğunu ifade eden Prof. Dr. Yazar, kış mevsiminde çok sıcak suyla banyo yapılmamasını, kese ve lif uygulanmamasını istedi. Milliyet o 6 ga naar de volgende pagina Pagina: 393

395 1p 5 Welke reden wordt er gegeven voor de wens om s winters een erg warm bad te nemen? 1p 6 Waarom wordt het warme bad in de winter afgeraden? A Omdat de huid van de mensen beschadigd wordt. B Omdat men dan sneller ziek kan worden. C Omdat men het koud heeft als men weer naar buiten gaat. 1p 7 Waarom merken de mensen de verandering van hun huid niet? A Omdat de zomer en de herfst erg lang duren. B Omdat het weer langzaam verandert. C Omdat ze bezig zijn met hun alledaagse dingen. D Omdat ze daar niet op letten. 1p 8 In welke twee alinea s wordt het gevolg van een erg warm bad in de winter letterlijk genoemd? A in alinea 1 en 2 B in alinea 1 en 4 C in alinea 2 en 3 D in alinea 3 en o 7 ga naar de volgende pagina Pagina: 394

396 TEKST 6 1p 9 Hoe komt het dat 25 van de 40 leerlingen dezelfde achternaam hebben? A Het is puur toeval; er is geen echte reden voor. B Omdat de meeste dorpelingen familie van elkaar zijn. C Omdat de naam Polat heel populair is in het dorp Bingöldek. 1p 10 Wat voor probleem levert dit op voor de school? A De leraren halen vaak de leerlingen door elkaar. B Deze situatie leidt tot grote gedragsproblemen. C Deze situatie veroorzaakt administratieve fouten. 40 öğrenciden 25'inin soyadı aynı Muş'un Bulanık İlçesi'ne bağlı Bingöldek Köyü İlköğretim Okulu'ndaki öğrencilerin yarısından fazlasının soyadı aynı...muş'ta sıkça rastlanılan, aynı soyadı taşıyan akrabaların oluşturdukları köylerden birisi olan Bingöldek'de, okuldaki öğrencilerin yarısından fazlasının soyadı Polat. Toplam 40 öğrencinin eğitim gördüğü okuldaki öğrencilerin 25'inin soyadının Polat olması, okuldaki işlemlerde bazı karışıklıklara da yol açıyor. Okulun öğretmenlerinden Eyüp Eroğlu, bütün öğrencilerin tek sınıfta olduğunu belirterek, Öğrencilerin çoğunun soyadının aynı olması kayıtlarımızda yer yer sorunlar yaşamamıza neden oluyor. Bu durumu bildiğimiz için işlemlerimizi daha hassas yürütüyoruz dedi. Köy Muhtarı Nurettin Özdemir ise soyadı farklı olan çocukların da aslında diğerleriyle akraba olduklarını, ancak onların dedelerinin, soyadı kanunu çıktığında farklı bir soyadla kayıtlarını yaptırdıklarını öne sürdü. Bu arada, Bingöldek İlköğretim Okulu'ndaki öğrencilerin çoğunluğunun soyadının Polat olması nedeniyle, okul, köyde sık sık Polatlar'ın Okulu şeklinde anılıyor. Hürriyet o 8 ga naar de volgende pagina Pagina: 395

397 TEKST 7 1p 11 Wat voor soort relatie bestaat er tussen de twee alinea s? A bewering en toelichting B oorzaak en gevolg C probleem en oplossing D twee tegenovergestelde meningen 'Lise Giriş Sınavı stresinden nasıl kurtulurum?' Ben seneye Lise Giriş Sınavına gireceğim ve dolayısıyla önümüzdeki eğitim yılını sürekli ders çalışarak geçireceğim. Üstelik hedefim de çok yüksek. Fakat ben sosyal yaşamayı, arkadaşlarımla birlikte olmayı, tiyatro ve sinemaya gitmeyi, sergi gezmeyi ve benzeri şeyleri çok sevdiğim için sosyal yaşamıma vakit ayıramayacağım için çok üzülüyorum. Bu dönemi strese girmeden, her an patlamaya hazır bir sinir bombası olmadan nasıl geçirebilirim? Yardım ederseniz inanın çok sevinirim. NEŞELi VE SEVECEN Öncelikle, yüksek hedefler yerine, gerçekten kendi potansiyelini göz önünde tutarak, gerçekçi hedefler belirlemelisin ki, hedeflerine ulaşabilesin. Yani başarı için gerçekçi olmalısın. Sosyal yaşamına tamamen ara vermeden, belki eskisine göre biraz daha kısıtlayarak devam edebilirsin. Çünkü bundan tamamen vazgeçmen, seni daha başarılı kılmaz. Başarı için formülün; ulaşabilir gerçekçi bir hedef belirlemek, düzenli, planlı ve sürekli bir çalışma stratejisi uygulamak biraz da sevdiğin şeylere vakit ayırmak olmalı. Bütün bunları yapabileceğin, tüm aktivitelerini içeren bir program takvimi hazırlarsan, sorun yaşamazsın o 9 ga naar de volgende pagina Pagina: 396

398 TEKST 8 Boyu uzayan kozmonot uzayda hapis kaldı Uluslararası Uzay İstasyonu'nda dört aydır görev yapan Rus kozmonot Salizhan Şaripov'un boyu sıfır yerçekimi yüzünden her geçen gün biraz daha uzuyor! Omurgası doğal kıvrımını kaybettiği için düzleşen 40 yaşındaki kozmonot, kendisini dünyaya getirecek uzay aracına sığamadığı için dünyaya dönemiyor. Şaripov kendisini ufaltarak koltuğuna sığmasını sağlayacak "penguen kostümü" adlı dalgıç kıyafetine benzer bir kostüm giyecek. Bu kostüm, omurganın düzelmesini ve belli kas gruplarının sıkılaşmasını sağlayacak. 1980'li yıllarda geliştirilen 'penguen kostümü', kozmonotların omurgasının düzelmesini ve belli kas gruplarının sıkılaşmasını sağlıyor. Rus Bilimler Akademisi Tıp Sorunları Enstitüsü'nden doktor Valeri Bogomolov, aynı sorunu yaşayan Amerikalı astronotların kostüm giymektense spor yaparak boylarının uzamasına engel olmaya çalıştıklarını, fakat bu yöntemin pek başarılı olmadığını söyledi. 1p 12 Wat is de reden dat kosmonaut Şaripov met de dag langer wordt? Je moet in het Turks antwoorden. 1p 13 Waarom doen de kosmonauten het pinguïnkostuum aan? A om hun ruggengraat te beschermen B om hun spieren te versterken C om in de stoel te passen 1p 14 Waarom kan Şaripov niet terug naar de aarde? Omdat hij, A niet meer in het kostuum past. B niet meer in het ruimteschip past. C rugklachten heeft gekregen. 1p 15 Wie heeft het kledingstuk Penguen Kostümü gemaakt? A de Amerikanen B de Russen C niet duidelijk, wie o 10 ga naar de volgende pagina Pagina: 397

399 TEKST 9 2p 16 Welke van de volgende beweringen volgens de tekst zijn juist en welke zijn onjuist? Omcirkel in de uitwerkbijlage welke beweringen juist of onjuist zijn. 1 Davids en Emre zijn ploeggenoten van elkaar. 2 Davids heeft al een contract getekend met Beşiktaş. 3 Davids speelt in spitspositie op het veld. 4 Davids heeft meer doelpunten gemaakt bij Ajax. Davids'e gel çağrısı Emre Belözoğlu'ndan vazgeçen Beşiktaş, İnter'deki takım arkadaşına teklif götürdü, olumlu yanıt aldı. Emre out, Davids in Emre Belözoğlu'ndan vazgeçen Beşiktaş, temsilcimizin Inter'deki takım arkadaşı Hollandalı Edgar Davids'ten "Olumlu" yanıt aldı. Türkiye'ye Sıcak Yeni sezon transfer çalışmalarına ara vermeksizin devam eden Beşiktaş'ta yeni hedef Edgar Davids. Inter'de forma giyen temsilcimiz Emre Belözoğlu'nun transferinden vazgeçen siyah-beyazlıların, dünyaca ünlü orta saha oyuncusu Davids ile temasa geçtiği ve Hollandalı yıldızdan olumlu yanıt aldığı ifade edildi. 32 yaşındaki tecrübeli oyuncunun yeni sezonda Türkiye'de forma giymeye sıcak baktığı öğrenildi. 'Inter'de Mutsuzum' Inter ile 2007'ye kadar sözleşmesi olan Hollandalı yıldız, İtalyan ekibinde mutsuz olduğunu söylemiş ve ayrılabileceğinin sinyalini vermişti. Davids yılları arasında Hollanda'nın Ajax takımında 105 maçta oynadı ve 20 gol attı. Bir yıllık Milan macerasından sonra 7 yıl Juventus formasını terleten Davids, 159 maçta oynadı ve 8 gol attı. Yarım sezon Barcelona'da oynayan Davids, ardından Inter'e gitti ama beklediğini bulamadı o 11 ga naar de volgende pagina Pagina: 398

400 TEKST 10 A'dan Z'ye Özcan Deniz 1 Asmalı Konak'ın Seymen Ağa'sını A'dan Z'ye inceledik ve bakın neler elde ettik! Ankara'da doğdu. Aslen Ağrı'lı olan Özcan Deniz, 1977 yılında ailesiyle birlikte Aydın'a yerleşti.büyük tirajlara ulaşan ve Özcan Deniz in ünlü olmasını sağlayan ilk albümünün adı, Meleğim. 2 Cem Özer, Şebnem Dönmez, Haluk Bilginer gibi ünlü isimlerin de rol aldığı Neredesin Firuze filmi, Özcan Deniz in yaşamından bir kesit sunuyor. Gizemli Firuze yi Demet Akbağ ın canlandırdığı filmin ocak ayında gösterime girmesi bekleniyor. Üstelik Özcan Deniz in de rolü olduğu filmin metin yazarı da yine sanatçının bizzat kendisi. Çoban Yıldızı, Aslan Gibi, albümlerinden bazıları. Leyla ise 2002 yılında çıkardığı son albümü. 3 Doğum tarihi Erken yaşta okulu bıraktı. 13 yaşındayken İzmir de şarkı söylemeye başladı. 16 yaşında Antalya da şarkı söyleyerek tüm ailesini geçindirdi. 17 yaşında İstanbul a geldi. Burada bir süre pavyonlarda şarkı söyledi. Felsefeye ve uzay bilimlerine ilgi duyuyor ve bu konulardaki kitapları okumaktan çok hoşlanıyor. 4 Günümüz arabesk sanatçıları Mahsun Kırmızıgül, İbrahim Tatlıses gibi isimleri cesareti ile geride bırakan Özcan, popülaritesinin doruğundayken saçlarını sarıya boyatıp eşcinsel bir türkücüyü oynadı. Hayran kitlesinin genişlemesini sağlayan, Beyaz Kelebeğim ve Yalan mı albümleri oldu. Internetten onunla ilgili bilgi edinmek için, adresini ziyaret edebilirsin. İstanbul dan 18 yaşında ayrılan Özcan, Almanya nın München kentine gitti. Müzik yapımcısı Yaşar Yağmur ile tanıştı. Böylece ilk albümünü çıkarttı. 5 Jölesiz kamera önüne çıkmayan Özcan, Asmalı Konak filminin çekimleri için saçlarını kazıttı. Bu yüzden bir süre bereyle sahne almak zorunda kaldı. Kolay Para, Yalan (TV), Aşkına Eşkiya (TV), rol aldığı çalışmalardan bazıları. La Pnairie marka göz kremi ve nemlendirici ürünler kullanan Özcan, erkeklerin delikanlılığa sığmaz kültüründen sıyrılması gerektiğini savunuyor. Cildi yağlı olduğu için, yağı dengeleyici ürünler kullanıyor. Vücut bakımı, nemlendirici ve peeling derken en az 7-8 çeşit üründen faydalanıyor. Özcan Deniz in batıl inançları var. bir bardak yere düşüp kırılmadığında onu kırmak gerektiğine inanıyor. Yoksa uğursuzluk getirirmiş. 6 Pavyonda şarkı söylerken bir dansöze aşık oldu. O sıralarda henüz 16 yaşındaydı. Dansöz olan Dilara adındaki ilk aşkı ise 25 yaşındaydı. Resim yapıyor, yazdığı hikâyeleri senaryolaştırılıyor, müzikte dünyaya açılmak için çalışmalar yapıyor, oynadığı film kısa bir süre sonra vizyona giriyor ve önümüzdeki sezon kendi yazdığı hikâye için kamera karşısına geçiyor. Kısacası o, dolu dolu sanat yapıyor. 7 Seymen Ağa karakteriyle karşımıza çıktığı Asmalı Konak dizisinde, Ürgüp ün en zengin, en tuttuğunu koparan, en büyük ağasını canlandırdı. Şarkı söylediği pavyonda polisler geldiği zaman mutfağa saklanıyordu. Çünkü o yıllarda henüz 13 yaşındaydı. Polisler gidince kendini yine sahneye atıyordu o 12 ga naar de volgende pagina Pagina: 399

401 Tarkan ın uzatmalı sevgilisi Bilge Öztürk ün kardeşi, Tarkan ile Özcan Deniz arasında yasak bir aşk olduğunu iddia etti. (ayy biz gazetelerin yalancısıyız) Bu aşkın tohumlarının ABD de atıldığı ve iki sanatçının New York ta sık sık buluştuğu iddia edildi. Uzun bir ilişkimiz oldu ve benim için çok özeldi. Hala tadı bende saklı diyen Özcan Deniz in eski sevgilisi Ebru Destan, yaşadıkları aşkın üzerine çıkabilecek bir ilişki yaşayamadığını söyledi. 1p 17 Waar is Özcan Deniz geboren? A Ağrı B Ankara C Aydın 1p 18 Wat is een relatie tussen Özcan Deniz en de film Neredesin Firuze? Özcan Deniz A heeft met deze film een prijs gewonnen. B heeft deze film geregistreerd C heeft het scenario van de film geschreven. 1p 19 Welk soort boeken vind Özcan Deniz leuk om te lezen? A boeken over filosofie en astronomie B boeken over muziek en films C spannende boeken en thrillers 1p 20 Hoe oud was Özcan Deniz toen hij als zanger voor het eerst begon te werken? A 13 B 16 C 17 D 18 1p 21 Uit welke alinea blijkt dat Özcan Deniz goed voor zichzelf zorgt? A alinea 3 B alinea 5 C alinea 7 1p 22 Wat is juist volgens alinea 4? A Hij heeft de rol van een homoseksuele man gespeeld. B Hij heeft veel samengewerkt met M. Kırmızıgül. C Op 17 jarige leeftijd ging hij naar Duitsland. 1p 23 Kies bij de open plek, in alinea 5, het juiste antwoord uit de gegeven mogelijkheden. A Bazen B Kısaca C Örneğin 1p 24 Welke term is van toepassing op Özcan Deniz volgens alinea 6? A ongeduldig B veelzijdig C verlegen D vriendelijk o 13 ga naar de volgende pagina Pagina: 400

402 TEKST 11 1p 25 Wat wordt duidelijk uit het onderzoek? A dat 350 talen al verdwenen zijn B dat de talen sneller verdwijnen dan vogels C dat het Spaans de meest gesproken taal is Yok Olan Diller Dünyada konuşulan diller, yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Yapılan bir araştırmaya göre dillerin, kuşlardan ve memelilerden daha hızlı yok olduğu ortaya çıktı. Bugün dünyadaki toplam 6,809 dilin 350'si, 50'şer kişiden bile az insan tarafından konuşuluyor. 46 dil ise sadece birer kişi tarafından konuşuluyor. Dünyada en çok konuşulan diller ise Çince, İngilizce ve İspanyolca o 14 ga naar de volgende pagina Pagina: 401

403 TEKST 12 1p 26 Welke van de volgende beweringen zijn juist? 1 Alle twee de teksten gaan over vervuiling. 2 Alle twee de teksten gaan over de oplossing van de problemen. A 1 is juist B 2 is juist C 1 en 2 zijn beide juist Doğa Ve Uzay İnsanoğlu elli yıldan beri her türlü aracı uzaya gönderiyor. İlk olarak Sputnik in 1957 yılında fırlatılışından bu yana 4000 i aşkın uydu ve uzay istasyonu gönderildi. Bu da dört günde bir, uzaya uydu fırlattığımız anlamına geliyor. Uzayda şu anda 10 cm lik 9000 nesne, tehlikeye karşı sürekli olarak gözetleniyor. Bunların % 94 ü çöp; ve sadece 540 ı (% 6 sı) çalışan uydu konumundadır. Yani, toplam olarak 300 tona yakın eski uzay aracı, gezegenimizin etrafında dönmeye devam ediyor. Bu atıklar, yeryüzüne düşerek tehlike saçabilecekleri gibi, yörüngede dolaşan ve işler durumdaki haberleşme uydularını da etkiliyorlar. Okyanus Ve Yaşam Birleşmiş Milletler Çevre Programı raporuna göre dünya denizlerindeki oksijensiz alanların sayısı 150 ye çıktı. Denizlerdeki oksijensiz bölgeler balıkların ve diğer canlıların yaşamını tehlikeye sokuyor. Bu bölgeler; kanalizasyon, otomobillerden çıkan egzoz gazı, tarım ilaçları ve çevre kirliğinin neden olduğu azotun aşırıya kaçmasından kaynaklanıyor. Araştırmaya göre belirlenen toplam 150 ölü bölgenin 146 sının Avrupa ve ABD nin Atlantik kıyılarında bulunduğunun altını çizen yetkililer, bu bölgenin 1 ila 117 kilometre kare arasında değişen genişliğe sahip olduğunu ve acil tedbir alınmazsa yakın gelecekte bu sayının artacağını söylediler. Ekin o 15 ga naar de volgende pagina Pagina: 402

404 TEKST 13 Bir hafta neden 7 gün?.. İşte ilginç bilgiler... Haftanın neden 7 gün olduğundan, en çok söylenen şarkının ne olduğuna, mezara çiçek koyma geleneğinin nereden geldiğine kadar pek çok soru, artık bir internet sitesinde cevap buluyor. AA muhabirinin yaptığı araştırmaya göre, adlı internet sitesi, gündelik hayatta sıkça karşılaşılan ve genellikle de kaynağı düşünülmeyen bilgilerin ilginç ayrıntılarına yer veriyor. Sitede, ''İlginç Bilgiler'' başlığı altında ilk sırada, 1 Nisan şakasının nereye dayandığı anlatılıyor yılında Fransa Kralı 9. Charles, o güne kadar kullanılan takvimin ilk günü 25 Mart olmasına karşın, Miladi Takvim uygulamasını başlatarak, yılın ilk gününü 1 Ocak olarak ilan etti. Takvim değişikliğine karşı çıkan bir kesim, bu karara tepki göstererek, yılın ilk gününü, eskiden olduğu gibi 25 Mart'ta kutladı. Devrimci kralın taraftarları ise bu durumu kabul etmeyen kişileri esprili bir şekilde eleştirmek için, Miladi Takvim'de 25 Mart'a rastlayan 1 Nisan gününü ''Aptallar Günü'' ilan etti ve o gün ilginç partiler düzenledi. O günden itibaren dünyanın birçok yerinde 1 Nisan, şaşırtıcı şakalar yapılan gün haline geldi. Sitede, Çinlilerin yiyeceklerini çubukla yemesi, Çin'de geçmişte masa bulma güçlüğü nedeniyle bir ellerine içinde yemek bulunan tabağı alıp, diğer elleriyle de yemek yemek zorunda kalmaları ve hızla artan nüfus nedeniyle yemeklerin daha fazla kişiye yetmesi için, çubukla alınabilen küçük parçalara bölünmesine bağlanıyor. Çinlilerin gözlerinin çekik olması ise Orta Asya ve Uzak Doğu'da yaşayan pek çok millet gibi, buzul çağında daha kuzey kesimlerde yaşaması ve göz kapağı sarkmasının yüzyıllar boyunca genetik özellik haline gelmesiyle ilişkilendiriliyor. Sitede, eski Mısır Firavunu Tutamkamon'un, Milattan önce 1346 yılında ölümünün ardından mezarının halkı tarafından çiçeklerle donatılması, günümüzde mezar ziyaretlerinde çiçek konulması geleneğinin başlangıcı olarak ifade ediliyor. Dünyanın en çok söylenen şarkısının ''Happy Birthday To You'' olduğuna da yer veren sitede, haftanın neden 7 gün olduğu sorusuna da cevap veriliyor. Bu konuda yer alan açıklamaya göre, ilk çağlarda bilinen 5 gezegen ile ay ve güneşin sayısının toplam 7 etmesi, bu sayının gizemli ve uğurlu sayılmasına neden oldu. İlk olarak Babil'de bir hafta 7 gün olarak belirlendi ve haftanın 7 gün olması günümüze kadar değişmedi. Milliyet o 16 ga naar de volgende pagina Pagina: 403

405 1p 27 Wat was oorspronkelijk de eerste dag van het nieuwe jaar? A 1 april B 1 januari C 25 maart 1p 28 Waarom zijn Chinezen met stokjes gaan eten? A omdat het eten in kleine brokjes verdeeld werd B omdat ze geen mes en vork hadden C omdat ze niet met twee handen wilden eten 1p 29 Schrijf in de uitwerkbijlage op of scheve ogen, volgens de tekst, alleen bij Chinezen voorkomen. Schrijf ja of nee op. 1p 30 Hoe oud is de gewoonte om bloemen op een graf te leggen? A meer dan 3500 jaar B meer dan 1346 jaar C precies 1346 jaar 1p 31 Hoe vaak is in de loop der tijd voorgesteld om het aantal van 7 dagen in de week te veranderen? A één keer B geen enkele keer C vaak o 17 ga naar de volgende pagina Pagina: 404

406 TEKST 14 1 Ünlü şarkıcı Madonna, "Abdi'nin Maceraları" adlı kitabını yayınladı. Kitapta çok eski zamanlarda, kumların ve dağların göz alabildiğine uzandığı uzak bir ülkede yaşayan Abdi'nin maceraları anlatılıyor. 2 Kitabın konusu kısaca şöyle: Uzak bir ülkede kendi halinde yaşayan Abdi'ye bir gün çok önemli bir görev verilir. Kraliçenin doğum günü için hazırlanan, dünyanın en güzel ve en değerli kolyesini saraya götürecektir. Ancak yol zorluklarla doludur. Küçük Abdi maceradan maceraya koşarken, zorluklar karşısında yılmadan mücadele etmeyi ve olayların gerçekte göründüklerinden farklı olabileceğini öğrenir. Türkçesi İletişim Yayınları tarafından yayınlanan kitabı, tüm kitapçılarda bulabilirsiniz. 3 Madonna'nın kaleme aldığı beş öykülük dizi, eşzamanlı olarak yayımlanan en büyük uluslararası kitap projesi olma özelliğini taşıyor. Dünya çapında 100 ülke ve 30 dilde aynı anda satışa sunuluyor. 4 Kitapların gelirleri yardım kuruluşlarına Madonna kitaplarının gelirlerini çocuklar için çalışan yardım kuruluşlarına bağışlıyor. Ünlü şarkıcının Güney Asya'daki Tsunami felaketinin yaralarını sarmak için Unicef aracılığıyla yüklü bir bağış yaptığını da ekleyelim. 5 Madonna'nın kitaplarından bazıları İngiliz Gülleri: Aynı okula giden on bir yaşındaki beş kız çocuğunun öyküsü. Nicole, Grace, Amy ve Charlotte, yapışık kardeşler gibi bütün vakitlerini bir arada geçirirken, sınıf arkadaşları Binah'ı aralarına almak istemezler. Bunun tek nedeni, herkesi kendine hayran bırakan Binah'ın güzelliğini kıskanmalarıdır. Ancak bir gece, davetsiz bir iyilik perisi rüyalarına girip onları bir oyuna davet edince, arkadaşlığın ve hoşgörünün değerini kavrayacak, peşinden de Binah'a kucak açacaklardır. 6 Bay Peabody'nin Elmaları: Happville kasabasında öğretmen olan Bay Peabody, aynı zamanda beyzbol takımının koçudur. Bir gün maçtan sonra manavdan aldığı elmanın parasını ödemeyen Bay Peabody'i gören Tommy bunu tüm kasabaya yayar. Fakat Tommy gerçeği bilmemektedir... 7 Yakov ve Yedi Hırsız: Bir zamanlar iki dağ arasına sıkışmış küçük bir köyde, Yakov adında bir ayakkabıcı yaşardı. Atölyesinin penceresinden, etrafındaki doğal güzellikleri -muhteşem ormanları, berrak ırmakları ve uzakta yükselen, tepeleri karla kaplı dağlarıhayranlıkla seyrederdi. Kitap, Yakov ve Yedi Hırsız ın maceralarını anlatmaktadır o 18 ga naar de volgende pagina Pagina: 405

407 1p 32 Wat is de taak van Abdi in het boek Abdi nin Maceraları? A prinses beschermen B verdwaalde ketting zoeken C verdwaalde prinses zoeken D verjaardagscadeau wegbrengen 1p 33 Hoeveel boeken heeft Madonna in totaal geschreven? A 3 boeken B 4 boeken C 5 boeken D 6 boeken 1p 34 In welke alinea staat een korte samenvatting van haar nieuwe boek? A alinea 2 B alinea 3 C alinea 5 D alinea 6 1p 35 Wat is fout volgens alinea 3? A De serie bestaat uit 6 boeken. B Dit is het grootste internationale boekenproject. C Het boek verschijnt in 30 verschillende talen. D Het boek wordt in 100 landen tegelijk uitgegeven. 1p 36 Welk ander boek van Madonna, gaat net als Abdi nin Maceraları over avontuur? A İngiliz Gülleri B Bay Peabody nin Elmaları C Yakov ve Yedi Hırsız Let op: de laatste vragen van dit examen staan op de volgende pagina o 19 ga naar de volgende pagina Pagina: 406

408 TEKST 15 2p 37 Schrijf in de uitwerkbijlage de titels op van twee boeken die over lokum geschreven zijn. 1p 38 Schrijf in de uitwerkbijlage de naam op waaronder lokum wereldwijd bekend is geworden. Sarayın Lokumcusu Hacı Bekir Osmanlı nın Şekercibaşısı Hacı Bekir aslen Kastamonulu. Ancak şekerciliğe İstanbul da çıraklıkla adım atıyor. Çıraklık, kalfalık derken, 1777 yılında kendi dükkanını açmasıyla ustalık dönemi başlıyor. Dükkanını açtığı günlerde en ünlü şekerleme lokum ve akideymiş. Yapımında bal ve pekmez kullanılıyormuş. Bahçekapı daki dar cepheli dükkan da (Bugünkü Eski ve yeni Hacı Bekir Milli Piyango İdaresi nin tam karşısı) satılan Türk lokumlarının en iyisi, Prens Misbah Haydar ın Arabesk adlı kitabında yazdığına göre; kaymak katmanlarıyla yapılan ya da şam fıstıklı ve fındıklı olanıymış. Misbah Haydar, kitabında Avrupalı nın talihsizliğine değinmeden de geçmiyor: Ne var ki bu lokumların en iyilerini ancak birkaç Avrupalı tatmıştır. Hacı Bekir lokumlarından hoşlanan sadece padişahlar değil. Şekerlemelerinin ün salmasında, prenslerin, yazarların ya da ressamların etkisi de var. Rum yazar Maria Yordanidu, Loksandra adlı romanında, çocukluğunun İstanbul undaki Hacı Bekir den şöyle söz ediyor: Nefesin muhallebi ve gül şerbeti kokuyor ve narin boynun Hacı Bekir lokumu gibi, senin her sözün revani tatlısı gibi tatlı ve ballı, Ayvansaray lokması gibi mis kokulu. Hacı Bekir in bugünkü sahibi Doğan Şahin. Aslında bugün de düne göre değişen bir şey yok. Şahin in ifadesine göre sadece Padişahların yerini milletvekilleri almış. Bir de artık müdavimleri olan yabancılar. Bu müdavimliğin hikayesi de ilginç. Yüz yıl kadar önce Hacı Bekir in dükkanını ziyaret eden ve lokumlarını çok beğenen bir turist, İngiltere ye bir kutu lokum götürünce, Turkish Delight dünya çapında ün kazanmış o* 20 ga naar de volgende pagina einde Pagina: 407