PALMER KURAKLIK ġġddetġ VE STANDARTLAġTIRILMIġ YAĞIġ ĠNDĠSLERĠNĠN TÜRKĠYE ÜZERĠNDE KARġILAġTIRILMASI

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "PALMER KURAKLIK ġġddetġ VE STANDARTLAġTIRILMIġ YAĞIġ ĠNDĠSLERĠNĠN TÜRKĠYE ÜZERĠNDE KARġILAġTIRILMASI"

Transkript

1 PALMER KURAKLIK ġġddetġ VE STANDARTLAġTIRILMIġ YAĞIġ ĠNDĠSLERĠNĠN TÜRKĠYE ÜZERĠNDE KARġILAġTIRILMASI Hasan TATLI ve Murat TÜRKEġ Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Coğrafya Bölümü, Fiziki Coğrafya Anabilim Dalı, Terzioğlu YerleĢkesi, 17020, Çanakkale, Türkiye Özet Bir bölgenin ya da alanın üzerindeki meteoroloik kuraklığın izlenmesi ve dolayısıyla incelenmesi amacıyla birçok izleme indisleri (göstergeleri) geliģtirilmiģtir. Bunlardan Palmer Kuraklık ġiddeti Ġndisi (PDSI), Palmer Hidroloik Kuraklık Ġndisi (PDHI), Palmer Nem Anomali Ġndisi (Z) ve Kuraklık Ġndisi (ya da Aridite Ġndisi- AI) ve StandartlaĢtırılmıĢ YağıĢ Ġndisi (SPI) çok yaygın kullanılan indislerdir. Bu çalıģmada, Palmer Kuraklık ġiddeti Ġndisnin hesaplanması amacıyla, Amerika BileĢik Devletleri nde bulunan ORNL DAAC nin (Oak Ridge National Laboratory Distributed Active Archive Centre) 1 m deki toprak su tutma kapasitesi verileri (available water holding capacities -AWHC) kullanıldı. Ancak, AWHC değerleri 1 o e 1 o düzgün grid noktalarda bulunduklarından, öncelikle bu veriler ilgili istasyonlara en yakın komģu (nearest neighbor) enterpolasyon (ara değer) yöntemi kullanılarak taģındıktan sonra, ilgili kuraklık indisleri hesaplandı. Elde edilen PDSI ve SPI değerleri arasında çapraz Pearson korelasyon (iliģki) katsayıları hesaplanarak alansal dağılım haritaları elde edildi. Elde edilen sonuçlara göre, PDSI ile SPI arasındaki en büyük iliģki katsayısı değerleri, ile 12-Aylık diziler arasındadır. Diğer taraftan, 1-Aylık, 3-Aylık, 6-Aylık ve 48-Aylık SPI değerleri ile PDSI değerleri arasındaki iliģki katsayıları ise, 0.2 ile 0.5 arasında değiģen zayıf katsayılardır. Böylece, PDSI ya da SPI indisleri kullanılarak, kuraklık izlemede 12-Aylık ya da yıllık zaman ölçeklerinde anlamlı sonuçlar elde edileceği sonucuna ulaģıldı. Anahtar Kelimeler: Kuraklık, AWHC, İzleme, PDSI, SPI, Türkiye COMPARISON OF THE PALMER DROUGHT SEVERITY INDEX WITH THE STANDARDIZED PRECIPITATION INDEX OVER TURKEY Abstract Over a region or an area, many drought indices (indicators) have been developed for monitoring and examining of meteorological drought. From these indices, the Palmer Drought Severity Index (PDSI), Palmer Hydrological Drought Index (PDHI), Palmer Moisture Anomaly Index (Z) and the Aridity Index (-AI) are widely used indices. In this study, a required quantity for calculating the Palmer drought indices, the 1-meter of soil water holding capacities (available water-holding capacities AWHC) obtained from the Distributed Active Archive Centre Oak Ridge National Laboratory in the USA were used. However, data of the AWHC are on the regular grids of 1 0 by 1 0, the data at first step are interpolated by the nearest neighbor method to the stations in question, and then after the drought indices were calculated. The correlation distribution maps are drawn by the Pearson cross-correlation values obtained between the PDSI values and 1, 3.6, 12 and 48- month SPI values. According to the results, the strongest correlation coefficient between the PDSI and SPI values in the range of 0.9 to 0.7 were found between the 12-month SPI values. On the other hand, the correlation coefficients between the values of PDSI and 1-231

2 month, 3-month, 6-Month and 48-month SPI values in the vicinity 0.2 to 0.5 and were found to be weak coefficients. Thus, it was concluded that the PDSI and SPI indices for monitoring drought using the 12-month or yearly intervals will give meaningful results. Key words: Drought, AWHC, Monitoring, PDSI, SPI, Turkey 1. GĠRĠġ Kuraklık, hemen hemen tüm iklim Ģartlarında oluģabilen ve yavaģ geliģen bir olaydır. Ancak, kuraklığın etkisi bölgeden bölgeye çok fazla değiģtiğinden, yapısı oldukça karmaģıktır. Örneğin, tahminin en zor kısmının, kuraklığın baģlama zamanı, bitiģ zamanı, Ģiddeti ve frekansı olduğu söylenebilir. Kuraklığın bu özelliklerinin değiģkenliğinden dolayı, onu sadece potansiyel bir doğal afet yapmaz, aynı zamanda çok tehlikeli bir görünge (fenomen) de yapar. Kuraklık tehlikelidir; çünkü hem stokastik bir doğal olaydır hem de yinelenme (periyodik değil) özelliği ile canlılar için yaģamsal olan su açığına neden olduğundan; su kaynakları, tarım, toprak sistemleri, çevresel-ekosistemler üzerinde negatif etkisinin yanısıra, diğer birçok ciddi ekonomik zararları da verebilmektedir (Wilhite ve Buchanan-Smith, 2005, TürkeĢ, 2010a; TürkeĢ ve Tatli, 2009, 2010). Kuraklığın karakteristiklerini (Ģiddeti, süresi ve coğrafi dağılıģı, vb.) belirlemek için birçok meteoroloik ve hidroloik kuraklık izleme indisleri geliģtirilmiģtir. Bu kuraklık indislerini hesaplayabilmek için, birçok hidro-meteoroloik büyüklüğe; örneğin yağıģ, toprak su (nem) içeriği, akarsu akımı, kar örtüsü ve yeraltı su akımına gereksinim vardır (Palmer, 1965; Alley, 1984; TürkeĢ ve Tatli, 2009, 2010; TürkeĢ, 2010 a, b). Bu izleme indislerinden en yaygın kullanılanları; Palmer Kuraklık ġiddeti Endeksi (PDSI-Palmer, 1965), Yüzdeler Endeksi (DI - Gibbs ve Maher, 1967), Çin-Z-Endeksi (CZI - Wu vd., 2001), Yüzey Su Temini Endeksi (SWSI - Shafer ve Dezman, 1982), StandartlaĢtırılmıĢ YağıĢ Endeksi (SPI - McKee vd.,1993) ve UyarlanmıĢ StandartlaĢtırılmıĢ YağıĢ Endeksi (MSPI - TürkeĢ ve Tatli, 2009) sayılabilir. Kuraklığın izlenebilmesi için biraz önce verilen veya baģka bir uygun izleme yöntemine gereksinim vardır. Bu indeksler yardımı ile sadece kuraklık izlenmez, aynı zamanda kuraklık olaylarının etkileri de kestirebilir (TürkeĢ, 2010a,b; TürkeĢ ve Tatli, 2010). Bu yüzden bu çalıģmada, yukarıda sayılan yöntemlerden en karmaģık ve zor belirlenilen Palmer Kuraklık Ġndisi ile StandartlaĢtırılmıĢ YağıĢ Ġndisinin bir karģılaģtırması ele alındı. 2. VERĠ VE YÖNTEM Bu çalıģmada kullanılan veriler, TürkeĢ (1996, 1998) tarafından yeniden düzenlenen, Devlet Meteoroloi ĠĢleri Genel Müdürlüğü nün (DMĠ) gözlem ağından elde edilen 96 adet meteoroloi istasyonun aylık sıcaklık ve yağıģ verileridir. Toprak su içeriği verileri ise 1m toprak derinliğinde bulunan faydalı toprak su içeriği olarak adlandırılan (AWHC), yani tarla kapasitesi su seviyesi ile bitki solma noktası su seviyesi arasındaki fark olarak tanımlanır. Bu AWHC verileri, Amerika BileĢik Devletleri nde bulunan ORNL DAAC veri kümesinden elde edildi (Webb vd., 2000). AWHC verileri 1 0 x 1 0 gridli noktalarda bulunduklarından, bu grid noktalarındaki veriler en yakın komģu interpolasyon yöntemi ile ilgili meteoroloi istasyonlarına taģınarak hesaplamalar yapıldı. Palmer Kuraklık ġiddeti Endeksi (PDSI ), Palmer (1965) ve Alley (1984) algoritmalarından yararlanılarak geliģtirdiğimiz, FORTRAN 95 kodu ile hesaplamaları yapıldı (ücretsiz Fortan 95 derleyicisi, adresinden indirilebilir). PDSI hesaplamalarında kullanılan Potansiyel BuharlaĢma-Terleme (PET) miktarları, Thornthwaite (1948) yöntemi ile elde edildi. StandartlaĢtırılmıĢ YağıĢ Ġndisi (SPI) ise 232

3 McKee vd. (1993) tarafından geliģtirilen yaklaģımı ile yine kodları tarafımızca yazılan, FORTRAN 95 temelli hesaplamaları ile yapıldı. Tüm hesaplamalarda, eksik verilerin olabileceği dikkate alınmıģr ve PDSI için gerekli olan sıcaklık normal değerleri (veya kalibre periyodu) 1975 ile 2005 yılları arası olan 30 yıllık verilerden hesaplandı. Bu çalıģmada, yer darlığından dolayı sadece PDSI hesap adımları, Alley (1984) çalıģmasına sadık kalınarak, aģağıda geniģ bir Ģekilde verildi. PDSI nin hesaplamasında birincil kabul, toprak neminin üst bölüm veya yüzey nemi (S s ) ve alt bölüm nemi (S u ) olmak üzere 2 ye ayırarak hesaplamalar yapılır. Tüm toprak neminin 25 mm sinin toprağın üst kısmında bulunduğu kabulü vardır. Dolayısıyla, AWHC değeri, yüzey tabakada 25 mm olmak üzere bu 2 toprak tabakası tarafından paylaģtırılır. Toprak üstünden olan buharlaģma ve terlemeyle olan su kaybı potansiyel buharlaģmaterleme (PET) olarak tanımlanır. Eğer PET değeri toplam yağıģtan (P ile gösterildi) büyük ise, yani PET > P ise s s L min S,( PET,P ) (1) Lu PET P Ls S u / AWHC, Lu S (2) u 2 ara değiģken değeri hesaplanır. Burada S s ve S u sırasıyla toprağın üst ve alt tabakasında depolanan nem miktarlarını temsil etmektedir. BuharlaĢma-terleme (ET) ile kayıp ve su Ģarı (recharge) yüzey tabaka içinde yeraldığı varsayımı yapılır. Bu yüzey tabakadaki maksimum nem kaybının, en fazla PET e eģit olacağı varsayılır. Diğer taraftan, toprağın alt tabakasından olan nem kaybı ise baģlangıçta toprakta bulunan nem içeriğine, yani baģlangıç AWHC e çok sıkı bağlı olduğudur. Bu kısıt altında, PDSI nin AWHC e çok sıkı bağlı olmasından dolayı, AWHC nin arazide doğru ölçülmesi büyük önem arz ettiğini söylemeye gerek yoktur. Toprak-altı tabakasının su Ģarı ise, AWHC değerinin tümü kaybolduktan sonra baģlayabileceğidir. Yüzey akıģının (runoff) ise bu iki toprak tabakasının neminin tarla kapasitesine ulaģmasından sonra baģlayabileceği varsayımına dayanır. PDSI hesabında ilk adım, nem sapması (moisture departure) indeksi, d hesaplanır. d P Pˆ (3) Burada P, -inci ayın toplam yağıģ tutarını ve P ˆ ise -inci ayın klimatoloik koģulların oluģturduğu uygun yağıģ tutarını (Climatologically Appropriate for Existing Conditions- CAFEC) temsil etmektedir. Bu CAFEC değeri, su dengesi yaklaģımı kullanılarak, her - inci ay için aģağıdaki denklem ile elde edilir. ˆP PET PR PRO PL (4) Yukarıdaki verilen Denklem (4) de, PR potansiyel toprak nemi Ģarı (potential soil moisture recharge), PRO potansiyel akıģı (potential run off) ve PL ise potansiyel topraktan nem kaybını (potential water loss from the soil) temsil etmektedir. Diğer tarafta, yılın her -inci ayı için,, ve katsayıları ise aģağıda verilen ifadeler ile elde edilir. 233

4 ET ; eğer PET 0, aksi 1 PET R ; eğer PR 0, aksi 0 PR RO ; eğer PRO 0, aksi 0 PRO L ; eğer PL 0, aksi 0 PL Yukarıdaki ifadelerde, üzerileri çizgili olan terimler ilgili değiģkenin uzun-süreli ortalamsını temsil etmektedir (değiģkenlerin kalibre süresi aritmetik ortalamalarıdır). PET miktarı ise Thornthwaite (1948) yaklaģımı ile elde edilir. ġöyle ki: b 10T PET dl 16. (6) I Burada PET in birimi cm ve dl ise ilgili yerin enlem-derecesinden hesaplanan gün uzunluğu düzeltme faktörüdür (dl = 1 için gün uzunluğu 12 saat anlamına gelir). Aynı denklemde, T aylık ortalama sıcaklık (birimi C) ve I ise ısı indeksi (heat index) ve 12 ayın ısı indekslerinin toplamı olarak aģağıdaki cebrik ifade ile elde edilir T I 1 5 (7) Denklem (6) daki b sabiti ise ampirik olarak ısı indeksinden elde edilir: b. I. I. I. Denklem (5) deki potansiyel su Ģarı, PR, toprağın yeniden tarla-kapasitesine gelmesi için gerekli su miktarı olarak tanımlanır ve aģağıdaki ifade ile toprak tabakalarında bulunan nem miktarları ve AWHC değerleri kullanılarak hesaplanır (8) s u PR AWHC S S (9) Potansiyel yağıģ (PRO) ise potansiyel yağıģtan, potansiyel su Ģarının (PR) çıkarılması ile elde edilen bir büyüklüktür. PRO AWHC PR Ss Su (10) Topraktan olan potansiyel nem kaybı (PL) yağıģ periyotunun sıfır olduğu durumda, buharlaģma-terleme için topraktan olan su miktarı kaybı olarak tanımlanır. PL PLs PLu (11) Bu denklemdeki PL s ve PL u terimleri aģağıda gibi tanımlıdırlar: PLs min( PET, S ) s (12) PLu ( PET PLs ) Su / AWHC, PLu Su Yukarıda Denklem (5) ile tanımlanan,,, ve, katsayıları yılın her 12 ayı için (veya 52 hafta için) belirlendikten sonar, Palmer Nem Anomali Ġndeksi (Z-İndeksi), nem sapması, d den her -inci ay için hesaplanır: Z d K (13) buradaki K ampirik bir katsayı olan ve -inci ayın ağırlık faktörü olarak tanımlanır. Bu katsayı baģlangıçta, bölgesel iklim düzeltme katsayı olarak adlandırılan ve ampirik olarak bulunan, K lerden hesaplanır. ġöyle ki: i (5) 234

5 K K 12 DK i i i Bu ifadede kullanılan, K ise aģağıda gibi ampirik olarak bulunur. PET R RO 28. P L K 1. 5log 0. 5 D (15) D kalibrasyon veya normal değerlerin hesaplandığı periyot boyunca elde edilen, nem sapma değerleri olan d lerin aritmetik ortalamasıdır. Tüm yukarıda tanımlanan katsayılar ve değiģkenler belirlendikten sonra, PDSI değerleri her -inci ay için aģağıda verilen denkelemle ardıģık olarak elde edilir. 1 X Z X 1, X 1 0 (16) 3 Bu denklemde, X sembolü PDSI i temsil etmektedir. Hesaplan PDSI değerleri, Tablo 1 de verilen ve Palmer (1965) tarafından önerilen kuraklık sınıflarına dönüģtürülür. Bu Tablo 1 deki sınıflama, Palmer (1965) tarafında Amerika BileĢik Devletleri nin Iowa merkezinde ve Kansas ın batısındaki uygulamaları sonucu elde edilmiģtir. Uzun yıllar sonra, Wells vd. (2004) tarafından, kendi-kendini kalibre eden PDSI (calb-pdsi) olarak adlandırılan yaklaģımı önerilmiģtir. Calb-PDSI yaklaģımında, daha önce yukarıda tanımlanan tüm amprik katsayılar otomatik bir biçimde elde edilebilmektedir (burada bu konu üzerinde durulmadı). 3. BULGULAR Yukarıda algoritması verilen PDSI değerleri Tablo 1 de verilen kuraklık sınıfına dönüģtürüldükten sonra, PDSI değerleri ile SPI değerleri arasında uyumluluğu görebilmek adına, SPI değerleri 1-Aylık, 3-Aylık, 6-Aylık ve 12-Aylık SPI olmak üzere kategorize edildiler. Ayrıca, klimatoloik uyumun görülmesi için de 48-Aylık SPI değerleri de hesaplandı. Tablo 1: Palmer Kuraklık ġiddeti Ġndisi ve Sınıflaması PDSI Sınıf 4 AĢırı nemli 3 to 3.99 Çok nemli 2 to 2.99 Orta nemli 1 to 1.99 Hafif nemli 0.5 to 0.99 Yeni baģlayan nemli dönem 0.49 to Normal -0.5 to Yeni baģlayan kurak dönem -1 to Hafif kurak -2 to Orta kurak -3 to ġiddetli kurak -4 AĢırı kurak (14) 235

6 ġekil 1. PDSI ve 1-aylık SPI değerleri arasındaki çapraz korelasyon katsayıları. ĠliĢki katsayılarının çok zayıf çıkmasının en önemli nedeni, toprak su içeriğine bağlı olan PDSI nin toprak Ģekilleri ve buharlaģmanın büyük olduğu, bağıl anlamda ülkenin güney enlemlerinde bu zayıf iliģki artmakta olduğudur. Fiziksel bir nedeni de, PDSI nin ardıģık olarak hesabından dolayı 1-aylık SPI arasında kuvvetli iliģkilerin beklenmemesi doğaldır. Diğer taraftan, ġekil 2 ve ġekil 3 te gösterilen 3-aylık ve 6-aylık SPI değerlerinin PDSI ile olan iliģki katsayılarının 3-aylıktan baģlayarak artığı görülmektedir. Keza 3-aylık SPI iliģki katsayıları 1-aylık SPI korelasyon haritasına benzemesine karģın, iliģki katsayılarının aynı bölgeler üzerinde kuvvetlendiği ve 6-aylık SPI değerleri (ġekil 3) Trakya ve Karadeniz bölgelerinde yer yer civarındadır. ġekil 2. PDSI ve 3-aylık SPI değerleri arasındaki çapraz korelasyon katsayıları. 236

7 ġekil 3. PDSI ve 6-aylık SPI değerleri arasındaki çapraz korelasyon katsayıları. Bu kuvvetli iliģkinin varlık bir nedeni, PDSI deki ardıģık yapının veya birikimli özelliğin SPI da da görülmesidir. Çünkü 3-aylık ve 6-aylık SPI değerlerinde mevsimsel döngü bilgileri taģıdığı sonucuna varabiliriz. ġekil 4. PDSI ve 12-aylık SPI değerleri arasındaki çapraz korelasyon katsayıları. En dikkat çekici durumun 12-aylık SPI ve PDSI değerleri arasındaki iliģkiyi gösteren ġekil 4 te görmekteyiz. Türkiye nin hemen tüm bölgeleri (Mersin in kıyı tarafı hariç) iliģki katsayısı 0.7 veya üzerinde olup çok kuvvetlidir. SPI aylık kayan ortalamaları artıkça iliģkinin artacağı sanılrken, örneğin ġekil 5 te 48-aylık SPI ile PDSI arasındaki iliģkiler hızla düģmüģ ve 0.4 ile 0.6 arasında kararlı bir duruma iģaret etmektedir. 4. SONUÇLAR VE ÖNERĠLER ÇalıĢmada, karmaģık bir yapısı olan kuraklık sürecini izlemek amacıyla geliģtirilmiģ indislerden, Palmer Kuraklık ġiddeti Ġndisi ile StandartlaĢtırılmıĢ YağıĢ Ġndisi karģılaģtırılmıģtır. PDSI ilgili bölgenin güncel (on günlük, 20 günlük, aylık, mevsimlik, yıllık, vb.) hava sıcaklığına, uzun-dönemli hava sıcaklığına ve dolayısıyla buharlaģmaterleme sürecine çok sıkı bağlı olmasının yanısıra, toprak su içeriğine de bağlıdır. Sonuç 237

8 olarak, yalnız yağıģ ve uzun-dönem yağıģlarının eklenik olasılık dağılımının Gauss (Normal) dağılımıma dönüģtürülerek elde edilen SPI değerlerinin farklı patternler (desenler) göstermesi çok açıktır. BaĢka bir deyiģle, bir bölge üzerinde hem yağıģ hem de toprak türü ve oradan olan buharlaģma-terlemeye bağlı olan PDSI ile 12-aylık SPI değerlerinin değiģimleri arasında çok kuvvetli iliģkiler bulunmuģtur. Bu iliģkilerin çok kuvvetli olmasının en temel nedeni, PDSI nin ardıģık olarak yıl (12 ay) zaman ölçeğinde hesaplanmasından ileri geldiği varsayılmıģtır. ġekil 5. PDSI ve 48-aylık SPI değerleri arasındaki çapraz korelasyon katsayıları. Bu çalıģmadan elde edilen ve önerilecek bir baģka önemli sonuç ise, 12-aylık SPI değerlerinin büyük bir güven düzeyinde PDSI yerine kullanılabilecek olmasıdır. BaĢka bir deyiģle, toprak su içeriği kapasitelerinin elde edilmesinin olanaksız ya da pahalı olduğu durumlarda, 12-aylık SPI indisinin kullanılması önerilebilir. Ayrıca, elde edilen sonuçlara dayanılarak, orta-ölçekli grid noktalarından elde edilen toprak su kapasitelerinin, iklim değiģikliği ve toprak tekstürünün, ormansızlaģtırma ve ĢehirleĢme vb. arazi-kullanımından kaynaklanarak sayısal değerlerinin değiģmiģ olabilirliği büyük olduğundan; çözünürlüğü çok daha yüksek olan ölçeklerde ve doğrudan arazi üzerinde ve/ya da uzaktan-algılama yöntemleri kullanılarak kuraklık elde edilecek veriler kullanılarak, çeģitli su yönetimi planları için test edilmiģ ulusal bir veri tabanına acil gereksinim olduğu önerilebilir. 6. KAYNAKLAR Alley, W.M., The Palmer drought severity index: limitations and assumptions. J. Clim. Appl. Meteorol. 23, Gibbs, W.J., Maher, J.V., Rainfall Deciles as Drought Indicators, Bureau of Meteorology Bulletin No. 48. Commonwealth of Australia, Melbourne. Palmer, W.C., Meteorological Drought. Research Paper No.45, Office of Climatology U.S. Weather Bureau, Washington. Shafer, B.A., Dezman, L.E., Development of a Surface Water Supply Index (SWSI) to assess the severity of drought conditions in snowpack runoff areas, in Proceedings of the Western Snow Conference. Colorado State University, Fort Collins, CO, pp Thornthwaite, C.W., An approach toward a rational classification of climates. Geophys. Rev. 38,

9 TürkeĢ, M., Spatial and temporal analysis of annual rainfall variations in Turkey. Int. J. Climatol. 16, TürkeĢ, M., Influence of geopotential heights, cyclone frequency and Southern Oscillation on rainfall variations in Turkey. Int. J. Climatol. 18: TürkeĢ, M., Tatli, H., Use of the standardized precipitation index (SPI) and a modified SPI for shaping the drought probabilities over Turkey. Int. J. Climatol. 29, TürkeĢ, M., 2010a. Analysis of the UN Convention to combat desertification with respect to the climate, climate change and drought, and applications in Turkey. Invited Panel Paper: Proceeding of Symposium on Combating Desertification. Çorum, Turkey, pp (in Turkish). TürkeĢ, M. 2010b. Klimatoloi ve Meteoroloi (Climatology and Meteorology). First Edition, Kriter Publisher No. 63, ISBN: , XXII p., Ġstanbul (in Turkish). TürkeĢ, M., Tatli, H., The role of drought and precipitation severity indices for determination, characterization and monitoring of the desertification. Proceeding of Symposium on Combating Desertification. Çorum, Turkey, pp (in Turkish). Webb, R.W., Rosenzweig, C.E., Levine, E.R., Global Soil Texture and Derived Water-Holding Capacities, Data set. Available on-line [ from Oak Ridge National Laboratory Distributed Active Archive Center, Oak Ridge, Tennessee, U.S.A. doi: /ornldaac/548. Wells, N., Goddard, S., Hayes, M.J., A self-calibrating Palmer Drought Severity Index. J. Clim. 17, Wilhite, D.A., Buchanan-Smith, M., Drought as Hazard: understanding the natural and social context, in Whilhite, D.A. (ed.), proceeding of Drought and Water Crises: Science, Technology, and Management Issues. CRC Press: Boca Raton, Florida, pp Wu, H., Hayes, M.J., Welss, A., Hu, Q., An evaluation the standardized precipitation index, the China-Z index and the statistical Z-score.. Int. J. Climatol. 21,

TÜRKİYE ÜZERİNDEKİ BELLİ KURAKLIK YILLARIN PALMER KURAKLIK ŞİDDETİ İNDİSİ İLE ANALİZİ. Abdullah AKBAŞ ve Hasan TATLI

TÜRKİYE ÜZERİNDEKİ BELLİ KURAKLIK YILLARIN PALMER KURAKLIK ŞİDDETİ İNDİSİ İLE ANALİZİ. Abdullah AKBAŞ ve Hasan TATLI TÜRKİYE ÜZERİNDEKİ BELLİ KURAKLIK YILLARIN PALMER KURAKLIK ŞİDDETİ İNDİSİ İLE ANALİZİ Abdullah AKBAŞ ve Hasan TATLI Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Coğrafya Bölümü, Fiziki

Detaylı

Fen Bilimleri Dergisi. Akım Kuraklık İndeksi ile Asi Havzasının Hidrolojik Kuraklık Analizi

Fen Bilimleri Dergisi. Akım Kuraklık İndeksi ile Asi Havzasının Hidrolojik Kuraklık Analizi GU J Sci, Part C, 5(1): 65-73 (2017) Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi PART C: TASARIM VE TEKNOLOJİ dergipark.gov.tr/http-gujsc-gazi-edu-tr Akım Kuraklık İndeksi ile Asi Havzasının Hidrolojik Kuraklık

Detaylı

Palmer Kuraklık Ġndisi ne Göre Ġç Anadolu Bölgesi nin Konya Bölümü ndeki Kurak Dönemler ve Kuraklık ġiddeti

Palmer Kuraklık Ġndisi ne Göre Ġç Anadolu Bölgesi nin Konya Bölümü ndeki Kurak Dönemler ve Kuraklık ġiddeti 19 COĞRAFĠ BĠLĠMLER DERGĠSĠ CBD 7 (), 19-144 (9) Palmer Kuraklık Ġndisi ne Göre Ġç Anadolu Bölgesi nin Konya Bölümü ndeki Kurak Dönemler ve Kuraklık ġiddeti Drought periods and severity over the Konya

Detaylı

Türkiye Üzerindeki Önemli Kurak Yıllar

Türkiye Üzerindeki Önemli Kurak Yıllar COĞRAFİ BİLİMLER DERGİSİ CBD 12 (2), 101-118 (2014) Türkiye Üzerindeki Önemli Kurak Yıllar Important drought years over Turkey Abdullah AKBAŞ * Ardahan Üniversitesi, İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesi,

Detaylı

Türkiye de klimatolojik kuraklık olasılıklarının dağılışı

Türkiye de klimatolojik kuraklık olasılıklarının dağılışı Türk Coğrafya Dergisi Sayı 63: 1-7, İstanbul http://www.tcd.org.tr Basılı ISSN 1302-5856 Elektronik ISSN 1308-9773 Türkiye de klimatolojik kuraklık olasılıklarının dağılışı Distribution of climatological

Detaylı

İzmir İçin Geleceğe Yönelik Yağış Olasılıklarının Markov Zinciri Modeliyle Belirlenmesi

İzmir İçin Geleceğe Yönelik Yağış Olasılıklarının Markov Zinciri Modeliyle Belirlenmesi Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 2003, 40(3):105-112 ISSN 1018-8851 İzmir İçin Geleceğe Yönelik Yağış Olasılıklarının Markov Zinciri Modeliyle Belirlenmesi Mustafa ÖZGÜREL 1 Murat KILIÇ 2 Summary Determining

Detaylı

ATMOSFERDEKİ YAĞIŞA GEÇERİLİR SURUHARI MİKTARININ HESAPLANMASI

ATMOSFERDEKİ YAĞIŞA GEÇERİLİR SURUHARI MİKTARININ HESAPLANMASI ATMOSFERDEKİ YAĞIŞA GEÇERİLİR SURUHARI MİKTARININ HESAPLANMASI SEMA TOPÇU* 1. GİRİŞ Dünya üzerindeki büyük su kütlelerinden meydana gelen buharlaşma ve canlıların terleme olayı atmosferdeki subuharının

Detaylı

III. Ulusal Su Mühendisliği Sempozyumu 10-14 Eylül 2007 Gümüldür/İZMİR HİRFANLI BARAJ HAVZASINDA KURAKLIK FREKANS VE ALANSAL ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ Yrd. Doç. Dr. Osman YILDIZ Kırıkkale Üniversitesi,

Detaylı

Harran Üniversitesi Mühendislik Dergisi. Standartlaştırılmış Yağış İndeksi (SYİ) Yöntemi ile Şanlıurfa İstasyonunun Kuraklık Analizi

Harran Üniversitesi Mühendislik Dergisi. Standartlaştırılmış Yağış İndeksi (SYİ) Yöntemi ile Şanlıurfa İstasyonunun Kuraklık Analizi Harran Üniversitesi Harran Üniversitesi Mühendislik Dergisi Harran University Journal of Engineering HU Muh. Der. 01 (2016) p.36-44 HU J. of Eng. 01 (2016) p.36-44 Standartlaştırılmış Yağış İndeksi (SYİ)

Detaylı

HİDROLOJİ. Buharlaşma. Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan. İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü

HİDROLOJİ. Buharlaşma. Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan. İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü HİDROLOJİ Buharlaşma Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü BUHARLAŞMA Suyun sıvı halden gaz haline (su buharı) geçmesine buharlaşma (evaporasyon) denilmektedir. Atmosferden

Detaylı

Ege Bölgesi Koşullarında Farklı İki Kuraklık İndisinin Karşılaştırılması

Ege Bölgesi Koşullarında Farklı İki Kuraklık İndisinin Karşılaştırılması Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 2003, 40(1):95-102 ISSN 1018-8851 Ege Bölgesi Koşullarında Farklı İki Kuraklık İndisinin Karşılaştırılması Mustafa ÖZGÜREL 1 Gülay PAMUK 2 Kıvanç TOPÇUOĞLU 3 Summary Comparing

Detaylı

Standart Yağış İndisi (SPI) ile Ege Bölgesinde Kuraklık Analizi

Standart Yağış İndisi (SPI) ile Ege Bölgesinde Kuraklık Analizi Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 2004, 41 (1):99-106 ISSN 1018-8851 Standart Yağış İndisi (SPI) ile Ege Bölgesinde Kuraklık Analizi Gülay PAMUK 1 Mustafa ÖZGÜREL 2 Kıvanç TOPÇUOĞLU 3 Summary Drought Analysis

Detaylı

YOZGAT VE ÇEVRESİNDE KURAKLIK ANALİZİ

YOZGAT VE ÇEVRESİNDE KURAKLIK ANALİZİ YOZGAT VE ÇEVRESİNDE KURAKLIK ANALİZİ Yakup KIZILELMA 1, Murat KARABULUT 2 Özet Karmaşık bir yapıya sahip olan iklim olayları, mekânsal ve istatistiksel analizler ile anlaşılması mümkün olmaktadır. Günümüzde

Detaylı

Aydeniz Yöntemi ve Coğrafi Bilgi Sistemleri ile Antalya'daki Aksu Sulama Alanı için Kuraklık Analizi

Aydeniz Yöntemi ve Coğrafi Bilgi Sistemleri ile Antalya'daki Aksu Sulama Alanı için Kuraklık Analizi Türkiye de Tarımsal Yayım Sisteminde Çoğulcu Yapının Bir Görünümü Araştırma Makalesi (Research Article) Onur ARSLAN 1 Hasan Hüseyin ÖNDER 2 Gültekin ÖZDEMİR 2 1 Süleyman Demirel Üniversitesi, Mühendislik

Detaylı

Palmer Kuraklık Şiddeti İndisi İle Ege Bölgesinde Kuraklığın İrdelenmesi

Palmer Kuraklık Şiddeti İndisi İle Ege Bölgesinde Kuraklığın İrdelenmesi Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 2002, 39(1):119-126 ISSN 1018-8851 Palmer Kuraklık Şiddeti İndisi İle Ege Bölgesinde Kuraklığın İrdelenmesi Mustafa ÖZGÜREL 1 Gülay PAMUK 2 Kıvanç TOPÇUOĞLU 3 Summary Drought

Detaylı

EN BÜYÜK OLASILIK YÖNTEMİ KULLANILARAK BATI ANADOLU NUN FARKLI BÖLGELERİNDE ALETSEL DÖNEM İÇİN DEPREM TEHLİKE ANALİZİ

EN BÜYÜK OLASILIK YÖNTEMİ KULLANILARAK BATI ANADOLU NUN FARKLI BÖLGELERİNDE ALETSEL DÖNEM İÇİN DEPREM TEHLİKE ANALİZİ EN BÜYÜK OLASILIK YÖNTEMİ KULLANILARAK BATI ANADOLU NUN FARKLI BÖLGELERİNDE ALETSEL DÖNEM İÇİN DEPREM TEHLİKE ANALİZİ ÖZET: Y. Bayrak 1, E. Bayrak 2, Ş. Yılmaz 2, T. Türker 2 ve M. Softa 3 1 Doçent Doktor,

Detaylı

KIRIKKALE İLİ NDE FARKLI ZAMAN PERİYOTLARI İÇİN KURAKLIK ANALİZİ (DROUGHT ANALYSIS FOR DIFFERENT TIME PERIODS IN THE CITY OF KIRIKKALE)

KIRIKKALE İLİ NDE FARKLI ZAMAN PERİYOTLARI İÇİN KURAKLIK ANALİZİ (DROUGHT ANALYSIS FOR DIFFERENT TIME PERIODS IN THE CITY OF KIRIKKALE) International Journal of Engineering Research and Development, Vol.6, No., June 1 1 KIRIKKALE İLİ NDE FARKLI ZAMAN PERİYOTLARI İÇİN KURAKLIK ANALİZİ (DROUGHT ANALYSIS FOR DIFFERENT TIME PERIODS IN THE

Detaylı

COĞRAFYA DERGİSİ TÜRKİYE DE YILLIK ORTALAMA SICAKLIKLAR İLE YAĞIŞLARDA EĞİLİMLER VE NAO ARASINDAKİ İLİŞKİLERİ ( )

COĞRAFYA DERGİSİ TÜRKİYE DE YILLIK ORTALAMA SICAKLIKLAR İLE YAĞIŞLARDA EĞİLİMLER VE NAO ARASINDAKİ İLİŞKİLERİ ( ) İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü COĞRAFYA DERGİSİ Sayı 28, Sayfa 55-68, İstanbul, 2014 Basılı Nüsha ISSN No: 1302-7212 Elektronik Nüsha ISSN No: 1305-2128 TÜRKİYE DE YILLIK ORTALAMA

Detaylı

KURAKLIK ALTINDA HAZNE YÖNETİMİ

KURAKLIK ALTINDA HAZNE YÖNETİMİ KURAKLIK ALTINDA HAZNE YÖNETİMİ Ülker Güner Bacanlı 1, Mehmet Pilgir 2 Özet Su kaynakları, üzerindeki talebin giderek artışının yanında zaman ve konuma göre bu kaynağın arzu edilen miktar ve kalitede bulunmaması,

Detaylı

TÜRKĐYE YAĞIŞ BÖLGELERĐNĐN SPEKTRAL KÜMELEME TEKNĐĞĐYLE BELĐRLENMESĐ

TÜRKĐYE YAĞIŞ BÖLGELERĐNĐN SPEKTRAL KÜMELEME TEKNĐĞĐYLE BELĐRLENMESĐ TÜRKĐYE YAĞIŞ BÖLGELERĐNĐN SPEKTRAL KÜMELEME TEKNĐĞĐYLE BELĐRLENMESĐ *1 Murat TÜRKEŞ ve 1 Hasan TATLI 1 Fiziki Coğrafya Anabilim Dalı, Coğrafya Bölümü, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Terzioğlu Yerleşkesi

Detaylı

KURAKLIK BELİRLEME YÖNTEMLERİNİN ANTALYA İLİ ÖRNEĞİNDE İNCELENMESİ

KURAKLIK BELİRLEME YÖNTEMLERİNİN ANTALYA İLİ ÖRNEĞİNDE İNCELENMESİ KURAKLIK BELİRLEME YÖNTEMLERİNİN ANTALYA İLİ ÖRNEĞİNDE İNCELENMESİ Ülker G. BACANLI*, Betül SAF* Pamukkale Üniversitesi, Müh. Fak. İnş. Müh. Böl., Denizli ÖZET İnsan yaşamında doğal afetler geçmişten günümüze

Detaylı

MODELLENEN VE İSTASYONLARDA ÖLÇÜLEN TOPRAK NEMİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

MODELLENEN VE İSTASYONLARDA ÖLÇÜLEN TOPRAK NEMİNİN KARŞILAŞTIRILMASI MODELLENEN VE İSTASYONLARDA ÖLÇÜLEN TOPRAK NEMİNİN KARŞILAŞTIRILMASI M. Tuğrul Yılmaz 1,2, A. Ünal ġorman 3, Ġbrahim Sönmez 4 1 US Department of Agriculture, Hydrology and Remote Sensing Lab., Beltsville,

Detaylı

Standartlaştırılmış Yağış İndeksi İle Seyfe Gölünün Kuraklık Dönemlerinin Belirlenmesi

Standartlaştırılmış Yağış İndeksi İle Seyfe Gölünün Kuraklık Dönemlerinin Belirlenmesi GOÜ, Ziraat Fakültesi Dergisi, 2011, 28(1), 91-102 Standartlaştırılmış Yağış İndeksi İle Seyfe Gölünün Kuraklık Dönemlerinin Belirlenmesi Sultan KIYMAZ 1 Vedat GÜNEŞ 2 Murat ASAR 3 1 Ahi Evran Üniversitesi

Detaylı

TRAKYA DA VEJETASYON DEVRESİ VE BU DEVREDEKİ YAĞIŞLAR. Vegetation period and rainfalls during in this time in Trakya (Thrace)

TRAKYA DA VEJETASYON DEVRESİ VE BU DEVREDEKİ YAĞIŞLAR. Vegetation period and rainfalls during in this time in Trakya (Thrace) Ocak 2010 Cilt:18 No:1 Kastamonu Eğitim Dergisi 227-232 TRAKYA DA VEJETASYON DEVRESİ VE BU DEVREDEKİ YAĞIŞLAR Özet Duran AYDINÖZÜ Kastamonu Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Kastamonu

Detaylı

TÜRKĠYE NĠN KURAK VE NEMLĠ KOġULLARININ MODEL ÇIKTI ĠSTATĠSTĠĞĠ (MOS) ĠLE ĠNCELENMESĠ

TÜRKĠYE NĠN KURAK VE NEMLĠ KOġULLARININ MODEL ÇIKTI ĠSTATĠSTĠĞĠ (MOS) ĠLE ĠNCELENMESĠ TÜRKĠYE NĠN KURAK VE NEMLĠ KOġULLARININ MODEL ÇIKTI ĠSTATĠSTĠĞĠ (MOS) ĠLE ĠNCELENMESĠ Hasan TATLI ve Murat TÜRKEġ Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Coğrafya Bölümü, Fiziki Coğrafya

Detaylı

DOĞU KARADENİZ BÖLGESİNDE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN VE BÖLGENİN BİTKİ ÖRTÜSÜ ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN ARTVİN İLİ ÖZELİNDE İNCELENMESİ ÖZET

DOĞU KARADENİZ BÖLGESİNDE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN VE BÖLGENİN BİTKİ ÖRTÜSÜ ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN ARTVİN İLİ ÖZELİNDE İNCELENMESİ ÖZET III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi 20-22 Mayıs 2010 Cilt: IV Sayfa: 1523-1531 DOĞU KARADENİZ BÖLGESİNDE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN VE BÖLGENİN BİTKİ ÖRTÜSÜ ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN ARTVİN İLİ ÖZELİNDE İNCELENMESİ

Detaylı

BÖLÜM 6 MERKEZDEN DAĞILMA ÖLÇÜLERİ

BÖLÜM 6 MERKEZDEN DAĞILMA ÖLÇÜLERİ 1 BÖLÜM 6 MERKEZDEN DAĞILMA ÖLÇÜLERİ Gözlenen belli bir özelliği, bu özelliğe ilişkin ölçme sonuçlarını yani verileri kullanarak betimleme, istatistiksel işlemlerin bir boyutunu oluşturmaktadır. Temel

Detaylı

İkikara Havzasının Kurak ve Islak Dönemlerinin Bazı Kuraklık İndisleri Yardımıyla Karşılaştırılması

İkikara Havzasının Kurak ve Islak Dönemlerinin Bazı Kuraklık İndisleri Yardımıyla Karşılaştırılması Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi Journal of Agricultural Faculty of Gaziosmanpasa University http://ziraatdergi.gop.edu.tr/ Araştırma Makalesi/Reseach Article JAFAG ISSN: 1300-2910 E-ISSN:

Detaylı

ISPARTA NIN COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ (CBS) TABANLI BAĞIL NEM DAĞILIŞI. Özet

ISPARTA NIN COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ (CBS) TABANLI BAĞIL NEM DAĞILIŞI. Özet MESTEK 2017 4. Ulusal Meslek Yüksekokulları Sosyal Ve Teknik Bilimler Kongresi Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, 11-13 Mayıs 2017, BURDUR. ISPARTA NIN COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ (CBS) TABANLI BAĞIL NEM DAĞILIŞI

Detaylı

AŞIRI KURAK VE NEMLİ KOŞULLARIN BELİRLENMESİ İÇİN YENİ BİR STANDARTLAŞTIRILMIŞ YAĞIŞ İNDİSİ (YENİ-SPI): TÜRKİYE YE UYGULANMASI

AŞIRI KURAK VE NEMLİ KOŞULLARIN BELİRLENMESİ İÇİN YENİ BİR STANDARTLAŞTIRILMIŞ YAĞIŞ İNDİSİ (YENİ-SPI): TÜRKİYE YE UYGULANMASI AŞIRI KURAK VE NEMLİ KOŞULLARIN BELİRLENMESİ İÇİN YENİ BİR STANDARTLAŞTIRILMIŞ YAĞIŞ İNDİSİ (YENİ-SPI): TÜRKİYE YE UYGULANMASI Murat TÜRKEŞ, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen-Ed. Fak., Coğrafya Bölümü,

Detaylı

Türkiye deki En Büyük Taşkınların Zarf Eğrileri *

Türkiye deki En Büyük Taşkınların Zarf Eğrileri * İMO Teknik Dergi, 004 15-10, Yazı 09 Türkiye deki En Büyük Taşkınların Zarf Eğrileri * Mehmetçik BAYAZIT * Bihrat ÖNÖZ ** ÖZ Büyük taşkın debilerinin yağış alanına göre değişimini noktalayarak elde edilen

Detaylı

MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ SAYI: 22, TEMMUZ , S İSTANBUL ISSN: copyright 2010

MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ SAYI: 22, TEMMUZ , S İSTANBUL ISSN: copyright 2010 MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ SAYI: 22, TEMMUZ - 2010, S. 183-204 İSTANBUL ISSN:1303-2429 copyright 2010 http://www.marmaracografya.com ÇANAKKALE DE KURAKLIK DURUMU VE EĞİLİMLERİNİN STANDARTLAŞTIRILMIŞ YAĞIŞ

Detaylı

Türkiye İçin Yeni Bir Kuraklık İndisi Denemesi

Türkiye İçin Yeni Bir Kuraklık İndisi Denemesi Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 2004, 41(3):145-153 ISSN 1018-8551 Türkiye İçin Yeni Bir Kuraklık İndisi Denemesi Kıvanç TOPÇUOĞLU 1 Mustafa ÖZGÜREL 2 Gülay PAMUK 3 Summary A New Drought Index for Turkey

Detaylı

TARIM YILI KURAKLIK ANALİZİ VE BUĞDAYIN VERİM TAHMİNİ

TARIM YILI KURAKLIK ANALİZİ VE BUĞDAYIN VERİM TAHMİNİ METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TARIM YILI KURAKLIK ANALİZİ VE BUĞDAYIN VERİM TAHMİNİ Dr. Osman ŞİMŞEK ANTALYA 7-10 MART 2013 TARIM YILI KURAKLIK ANALİZİ Tarım atmosfer şartlarında çalışan bir fabrikadır.

Detaylı

İSTANBUL BOĞAZI SU SEVİYESİ DEĞİŞİMLERİNİN MODELLENMESİ. Berna AYAT. İstanbul, Türkiye

İSTANBUL BOĞAZI SU SEVİYESİ DEĞİŞİMLERİNİN MODELLENMESİ. Berna AYAT. İstanbul, Türkiye 6. Ulusal Kıyı Mühendisliği Sempozyumu 271 İSTANBUL BOĞAZI SU SEVİYESİ DEĞİŞİMLERİNİN MODELLENMESİ Burak AYDOĞAN baydogan@yildiz.edu.tr Berna AYAT bayat@yildiz.edu.tr M. Nuri ÖZTÜRK meozturk@yildiz.edu.tr

Detaylı

Aşağı Fırat Havzası Akımlarının Trend Analizi İle Değerlendirilmesi

Aşağı Fırat Havzası Akımlarının Trend Analizi İle Değerlendirilmesi Yedinci Uluslararası İnşaat Mühendisliğinde Gelişmeler Kongresi,11-13 Ekim 6 Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul, Türkiye Aşağı Fırat Havzası Akımlarının Trend Analizi İle Değerlendirilmesi Veysel GÜMÜŞ,

Detaylı

ANALYSIS OF SPATIAL AND TEMPORAL CHANGE OF TEMPERATURE AND PRECIPITATION IN LAKE VAN BASIN AND SURROUNDINGS

ANALYSIS OF SPATIAL AND TEMPORAL CHANGE OF TEMPERATURE AND PRECIPITATION IN LAKE VAN BASIN AND SURROUNDINGS VAN GÖLÜ HAVZASI ÇEVRESİNDE SICAKLIK VE YAĞIŞIN ALANSAL VE ZAMANSAL ANALİZİ (1975-2010) ANALYSIS OF SPATIAL AND TEMPORAL CHANGE OF TEMPERATURE AND PRECIPITATION IN LAKE VAN BASIN AND SURROUNDINGS Erkan

Detaylı

KARABÜK İÇİN DERECE-ZAMAN HESAPLAMALARI DEGREE-TIME CALCULATIONS FOR KARABÜK

KARABÜK İÇİN DERECE-ZAMAN HESAPLAMALARI DEGREE-TIME CALCULATIONS FOR KARABÜK KARABÜK İÇİN DERECE-ZAMAN HESAPLAMALARI Şaban PUSAT 1, Nuri TUNÇ 2, İsmail EKMEKÇİ 3 ve Yaşar YETİŞKEN 4 *1 Yıldız Teknik Üniversitesi, Makine Mühendisliği Bölümü, Beşiktaş, İstanbul 2 Meteoroloji Genel

Detaylı

Van Gölü Havzası nın Kuraklık Analizi

Van Gölü Havzası nın Kuraklık Analizi Hurşit YETMEN Van Gölü Havzası nın Kuraklık Analizi Van Lake Basin Drought Analysis Hurşit YETMEN * Özet : Bu çalışmada Van Gölü Havzası nın kuraklık özellikleri Standart Yağış İndeksi (SYİ) yöntemiyle

Detaylı

KARAMAN ve KARAPINAR IN İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ TRENDLERİ

KARAMAN ve KARAPINAR IN İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ TRENDLERİ KARAMAN ve KARAPINAR IN İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ TRENDLERİ Serhat Sensoy 1, Mustafa Coşkun 1, Utku M. Sumer 1, Mesut Demircan 1, Hüdaverdi Gürkan 1, Osman Eskioğlu 1, Başak Yazıcı 1, Necla Türkoğlu 2, İhsan Çiçek

Detaylı

Examination of Long Period Precipitation and Temperature Trendlines at Tokat Kazova from Drought Point of View

Examination of Long Period Precipitation and Temperature Trendlines at Tokat Kazova from Drought Point of View GOÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, 28, 25 (1), 71-79 Tokat Kazova daki Uzun Yıllık Yağış ve Sıcaklık Gidişlerinin Kuraklık Açısından İrdelenmesi İrfan Oğuz 1 Tekin Öztekin 2 Özlem Akar 1 1- Tokat Toprak ve

Detaylı

Çanakkale 18 Mart Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü

Çanakkale 18 Mart Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Doç. Dr. Murat Türkeş Çanakkale 18 Mart Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü 17020, Terzioğlu Yerleşkesi - ÇANAKKALE ÖZET Başta fosil yakıtların yakılması olmak üzere, çeşitli insan etkinlikleri

Detaylı

Rakım ve Kuraklık İndisi Değerlerine Göre Türkiye nin Homojen Alanlarının Belirlenmesi

Rakım ve Kuraklık İndisi Değerlerine Göre Türkiye nin Homojen Alanlarının Belirlenmesi Tarla Bitkileri Merkez Tarla Araştırma Bitkileri Merkez Enstitüsü Araştırma Dergisi, Enstitüsü 2009, Cilt: Dergisi, 18 Sayı: 2009, 1-2 18 (1-2): 17-21 Araştırma Makalesi (Research Article) Rakım ve Kuraklık

Detaylı

BOĞAZİÇİ UNIVERSITY KANDİLLİ OBSERVATORY and EARTHQUAKE RESEARCH INSTITUTE GEOMAGNETISM LABORATORY

BOĞAZİÇİ UNIVERSITY KANDİLLİ OBSERVATORY and EARTHQUAKE RESEARCH INSTITUTE GEOMAGNETISM LABORATORY Monthly Magnetic Bulletin May 2015 BOĞAZİÇİ UNIVERSITY KANDİLLİ OBSERVATORY and EARTHQUAKE RESEARCH INSTITUTE GEOMAGNETISM LABORATORY http://www.koeri.boun.edu.tr/jeomanyetizma/ Magnetic Results from İznik

Detaylı

Türkiye de iklim değişikliği ve olası etkileri

Türkiye de iklim değişikliği ve olası etkileri Türkiye de iklim değişikliği ve olası etkileri Ömer Lütfi Şen Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi Mercator-İPM Araştırma Programı & Katkıda bulunanlar: Ozan Mert Göktürk Deniz Bozkurt Berna

Detaylı

MOCKUS HİDROGRAFI İLE HAVZA & TAŞKIN MODELLENMESİNE BİR ÖRNEK: KIZILCAHAMAM(ANKARA)

MOCKUS HİDROGRAFI İLE HAVZA & TAŞKIN MODELLENMESİNE BİR ÖRNEK: KIZILCAHAMAM(ANKARA) MOCKUS HİDROGRAFI İLE HAVZA & TAŞKIN MODELLENMESİNE BİR ÖRNEK: KIZILCAHAMAM(ANKARA) Tunç Emre TOPTAŞ Teknik Hizmetler ve Eğitim Müdürü, Netcad Yazılım A.Ş. Bilkent, Ankara, Öğretim Görevlisi, Gazi Üniversitesi,

Detaylı

Çanakkale Yöresinin Rüzgar Klimatolojisi ve Rüzgar Gücü/Enerjisi Potansiyeli

Çanakkale Yöresinin Rüzgar Klimatolojisi ve Rüzgar Gücü/Enerjisi Potansiyeli Çanakkale Yöresinin Rüzgar Klimatolojisi ve Rüzgar Gücü/Enerjisi Potansiyeli Prof. Dr. Murat Türkeş 1,2,3 1 Çanakkale Kent Konseyi Çevre Meclisi Yürütme Kurulu Başkanı 2 Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi,

Detaylı

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ İLE İKLİM KARAKTERİ ÜZERİNE ÇALIŞMALAR

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ İLE İKLİM KARAKTERİ ÜZERİNE ÇALIŞMALAR COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ İLE İKLİM KARAKTERİ ÜZERİNE ÇALIŞMALAR Aslı Doğru 1, Deniz Okçu 2, Haluk Özener 1, Şenol Solum 2 1 Boğaziçi Üniversitesi, Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Jeodezi

Detaylı

Küresel Bir Okyanus/Atmosfer Olayı

Küresel Bir Okyanus/Atmosfer Olayı El-Nino-Güneyli Salınım: Küresel Bir Okyanus/Atmosfer Olayı Doç. Dr. Murat Türkeş, Utku M. Sümer, Gönül Kılıç Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, 06120 Kalaba, Ankara El Niño terimi, yüzyıllardan

Detaylı

GAP KAPSAMINDAKĐ ĐLLERĐN SU BĐLANÇOSU

GAP KAPSAMINDAKĐ ĐLLERĐN SU BĐLANÇOSU GAP KAPSAMINDAKĐ ĐLLERĐN SU BĐLANÇOSU M. Đrfan YEŞĐLNACAR Harran Üniv. Müh. Fak. Đnşaat Müh. Böl. Ş. Urfa Reşit GERGER Harran Üniv. Müh. Fak. Đnşaat Müh. Böl. Ş. Urfa Mustafa S. YAZGAN Đ.T.Ü. Đnş. Fak.

Detaylı

0502309-0506309 ÖLÇME YÖNTEMLERİ. Ders Öğretim Üyeleri Prof. Dr. Hüsamettin BULUT Yrd. Doç. Dr. M. Azmi AKTACĠR

0502309-0506309 ÖLÇME YÖNTEMLERİ. Ders Öğretim Üyeleri Prof. Dr. Hüsamettin BULUT Yrd. Doç. Dr. M. Azmi AKTACĠR 0502309-0506309 ÖLÇME YÖNTEMLERİ Ders Öğretim Üyeleri Prof. Dr. Hüsamettin BULUT Yrd. Doç. Dr. M. Azmi AKTACĠR Kaynak Ders Kitabı: ÖLÇME TEKNĠĞĠ (Boyut, Basınç, AkıĢ ve Sıcaklık Ölçmeleri), Prof. Dr. Osman

Detaylı

Standart Yağış İndeksi (SPI) Ve Normalin Yüzdesi Metodu (PNI) İle Konya Ve Çevresinin Kuraklık Analizi

Standart Yağış İndeksi (SPI) Ve Normalin Yüzdesi Metodu (PNI) İle Konya Ve Çevresinin Kuraklık Analizi Standart Yağış İndeksi (SPI) Ve Normalin Yüzdesi Metodu (PNI) İle Konya Ve Çevresinin Kuraklık Analizi Bahtiyar EFE, Evren ÖZGÜR İstanbul Teknik Üniversitesi, Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi, Meteoroloji

Detaylı

MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ SAYI: 17, OCAK , S: İSTANBUL ISSN: Copyright 2008

MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ SAYI: 17, OCAK , S: İSTANBUL ISSN: Copyright 2008 MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ SAYI: 17, OCAK - 2008, S:172-184 İSTANBUL ISSN:1303-2429 Copyright 2008 http://www.marmaracografya.com YÜKSELDİKÇE BÖLGELERİMİZE GÖRE HER 100 M.DEKİ YAĞIŞ ARTIŞI ÜZERİNE BİR DENEME

Detaylı

İstatistik Ölçek Küçültme Çalışmaları. *Ozan Mert Göktürk, Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü. Giriş ve Yöntem

İstatistik Ölçek Küçültme Çalışmaları. *Ozan Mert Göktürk, Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü. Giriş ve Yöntem İstatistik Ölçek Küçültme Çalışmaları *Ozan Mert Göktürk, Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü Giriş ve Yöntem İstatistik ölçek küçültme, belirli bir bölgedeki yerel iklim değişkenleri ile o bölgeyi etkilediği

Detaylı

KULLANILAN MADDE TÜRÜNE GÖRE BAĞIMLILIK PROFİLİ DEĞİŞİKLİK GÖSTERİYOR MU? Kültegin Ögel, Figen Karadağ, Cüneyt Evren, Defne Tamar Gürol

KULLANILAN MADDE TÜRÜNE GÖRE BAĞIMLILIK PROFİLİ DEĞİŞİKLİK GÖSTERİYOR MU? Kültegin Ögel, Figen Karadağ, Cüneyt Evren, Defne Tamar Gürol KULLANILAN MADDE TÜRÜNE GÖRE BAĞIMLILIK PROFİLİ DEĞİŞİKLİK GÖSTERİYOR MU? Kültegin Ögel, Figen Karadağ, Cüneyt Evren, Defne Tamar Gürol 1 Acibadem University Medical Faculty 2 Maltepe University Medical

Detaylı

A STATISTICAL ANALYSIS OF THE LEVEL CHANGES OF KOVADA LAKE

A STATISTICAL ANALYSIS OF THE LEVEL CHANGES OF KOVADA LAKE - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 7/3, Summer 2012, p. 441-452, ANKARA-TURKEY KOVADA GÖLÜ NDE SEVİYE DEĞİŞİMLERİNİN İSTATİSTİKSEL ANALİZİ

Detaylı

HİDROJEOLOJİ. Hidrolojik Çevrim Bileşenleri Buharlaşma-Yağış. 2.Hafta. Prof.Dr.N.Nur ÖZYURT

HİDROJEOLOJİ. Hidrolojik Çevrim Bileşenleri Buharlaşma-Yağış. 2.Hafta. Prof.Dr.N.Nur ÖZYURT HİDROJEOLOJİ 2.Hafta Hidrolojik Çevrim Bileşenleri Buharlaşma-Yağış Prof.Dr.N.Nur ÖZYURT nozyurt@hacettepe.edu.tr Hidrolojik Çevrim Bileşenleri Buharlaşma-terleme Yağış Yüzeysel akış Yeraltına süzülme

Detaylı

Örnek 4.1: Tablo 2 de verilen ham verilerin aritmetik ortalamasını hesaplayınız.

Örnek 4.1: Tablo 2 de verilen ham verilerin aritmetik ortalamasını hesaplayınız. .4. Merkezi Eğilim ve Dağılım Ölçüleri Merkezi eğilim ölçüleri kitleye ilişkin bir değişkenin bütün farklı değerlerinin çevresinde toplandığı merkezi bir değeri gösterirler. Dağılım ölçüleri ise değişkenin

Detaylı

Sevim Yasemin ÇİÇEKLİ 1, Coşkun ÖZKAN 2

Sevim Yasemin ÇİÇEKLİ 1, Coşkun ÖZKAN 2 1078 [1025] LANDSAT 8'İN ADANA SEYHAN BARAJ GÖLÜ KIYI ÇİZGİSİNİN AYLIK DEĞİŞİMİNİN BELİRLENMESİNDE KULLANILMASI Sevim Yasemin ÇİÇEKLİ 1, Coşkun ÖZKAN 2 1 Arş. Gör., Erciyes Üniversitesi, Harita Mühendisliği

Detaylı

Araziye Çıkmadan Önce Mutlaka Bizi Arayınız!

Araziye Çıkmadan Önce Mutlaka Bizi Arayınız! Monthly Magnetic Bulletin March 2014 z BOĞAZİÇİ UNIVERSITY KANDİLLİ OBSERVATORY and EARTHQUAKE RESEARCH INSTITUTE GEOMAGNETISM LABORATORY http://www.koeri.boun.edu.tr/jeofizik/default.htm Magnetic Results

Detaylı

The Study of Relationship Between the Variables Influencing The Success of the Students of Music Educational Department

The Study of Relationship Between the Variables Influencing The Success of the Students of Music Educational Department 71 Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Yıl 9, Sayı 17, Haziran 2009, 71-76 Müzik Eğitimi Anabilim Dalı Öğrencilerinin Başarılarına Etki Eden Değişkenler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DÖNEM PROJESİ TAŞINMAZ DEĞERLEMEDE HEDONİK REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ. Duygu ÖZÇALIK

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DÖNEM PROJESİ TAŞINMAZ DEĞERLEMEDE HEDONİK REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ. Duygu ÖZÇALIK ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DÖNEM PROJESİ TAŞINMAZ DEĞERLEMEDE HEDONİK REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ Duygu ÖZÇALIK GAYRİMENKUL GELİŞTİRME VE YÖNETİMİ ANABİLİM DALI ANKARA 2018 Her hakkı saklıdır

Detaylı

T.C. MEHMET AKİF ERSOY ÜNİVERSİTESİ Fen-Edebiyat Fakültesi

T.C. MEHMET AKİF ERSOY ÜNİVERSİTESİ Fen-Edebiyat Fakültesi T.C. EHET AKİF ERSOY ÜNİVERSİTESİ Fen-Edebiyat Fakültesi ÖĞRETİ YILI : 2015 / 2016 PROGRAI : COĞRAFYA Dersin (adı,teorik,uygulama,kredisi, toplam ve AKT değişikliklerinde; dersin kodu "15" ile başlayacak,

Detaylı

TÜRKİYE NİN BİTKİ ÖRTÜSÜ DEĞİŞİMİNİN NOAA UYDU VERİLERİ İLE BELİRLENMESİ*

TÜRKİYE NİN BİTKİ ÖRTÜSÜ DEĞİŞİMİNİN NOAA UYDU VERİLERİ İLE BELİRLENMESİ* TÜRKİYE NİN BİTKİ ÖRTÜSÜ DEĞİŞİMİNİN NOAA UYDU VERİLERİ İLE BELİRLENMESİ* Determination the Variation of The Vegetation in Turkey by Using NOAA Satellite Data* Songül GÜNDEŞ Fizik Anabilim Dalı Vedat PEŞTEMALCI

Detaylı

Gözlemlerin Referans Elipsoid Yüzüne İndirgenmesi

Gözlemlerin Referans Elipsoid Yüzüne İndirgenmesi JEODEZİ 6 1 Gözlemlerin Referans Elipsoid Yüzüne İndirgenmesi Jeodezik gözlemler, hesaplamalarda kullanılmadan önce, referans elipsoidin yüzeyine indirgenir. Bu işlem, arazide yapılan gözlemler l jeoidin

Detaylı

Drought analysis of Antalya province by standardized precipitation index (SPI)

Drought analysis of Antalya province by standardized precipitation index (SPI) Araştırma Makalesi / Research Article Derim, 2016, 33 (2):279-298 DOI:10.16882/derim.2016.267912 Standartlaştırılmış yağış indeksi (SPI) yöntemi ile Antalya ili kuraklık analizi Nazmi DİNÇ 1* Köksal AYDİNŞAKİR

Detaylı

T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Meteoroloji Genel Müdürlüğü DEĞERLENDİRMESİ MAYIS 2015-ANKARA

T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Meteoroloji Genel Müdürlüğü DEĞERLENDİRMESİ MAYIS 2015-ANKARA T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Meteoroloji Genel Müdürlüğü 20142012 YILI ALANSAL YILI YAĞIŞ YAĞIŞ DEĞERLENDİRMESİ MAYIS 2015-ANKARA T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Meteoroloji Genel Müdürlüğü 2014

Detaylı

ARNAVUTLUK BÖLGESİNDE KURAKLIK VE STANDART YAĞIŞ İNDEKSİNİN (SPI) KULLANIMI

ARNAVUTLUK BÖLGESİNDE KURAKLIK VE STANDART YAĞIŞ İNDEKSİNİN (SPI) KULLANIMI Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Der. Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University Cilt 28, No 1, 161-166, 2013 Vol 28, No 1, 161-166, 2013 ARNAVUTLUK BÖLGESİNDE KURAKLIK VE STANDART

Detaylı

METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARAŞTIRMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI

METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARAŞTIRMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI METEOROLOJI METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARAŞTIRMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI Sayı : 133 Mart 2017 Aylık Bülten www.mgm.gov.tr METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARAŞTIRMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI Sayı : 133 Mart 2017 YAĞIŞ

Detaylı

GÜNEŞ ENERJİSİ II. BÖLÜM

GÜNEŞ ENERJİSİ II. BÖLÜM GÜNEŞ ENERJİSİ II. BÖLÜM Prof. Dr. Olcay KINCAY GÜNEŞ AÇILARI GİRİŞ Güneş ışınları ile dünya üzerindeki yüzeyler arasında belirli açılar vardır. Bu açılar hakkında bilgi edinilerek güneş enerjisinden en

Detaylı

Murat Nehri (Elazığ) nin Bazı Fizikokimyasal Parametreler Açısından Su Kalitesinin Belirlenmesi

Murat Nehri (Elazığ) nin Bazı Fizikokimyasal Parametreler Açısından Su Kalitesinin Belirlenmesi October26-28, 216, Malatya Murat Nehri (Elazığ) nin Bazı Fizikokimyasal Parametreler Açısından Su Kalitesinin Belirlenmesi ÖZET Murat Topal DSİ Genel Müdürlüğü, DSİ 9. Bölge Müdürlüğü, Elazığ, murattopal@dsi.gov.tr

Detaylı

Karadeniz ve Ortadoğu Bölgesel Ani Taşkın Erken Uyarı Projesi

Karadeniz ve Ortadoğu Bölgesel Ani Taşkın Erken Uyarı Projesi Karadeniz ve Ortadoğu Bölgesel Ani Taşkın Erken Uyarı Projesi Hayreddin BACANLI Araştırma Dairesi Başkanı 1/44 İçindekiler Karadeniz ve Ortadoğu Ani Taşkın Erken Uyarı Projesi. Gayesi. Model Genel Yapısı.

Detaylı

ZİRAİ METEOROLOJİ. Dr. Osman ŞİMŞEK Yüksel NADAROĞLU Orman ve Su İşleri Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü

ZİRAİ METEOROLOJİ. Dr. Osman ŞİMŞEK Yüksel NADAROĞLU Orman ve Su İşleri Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü ZİRAİ METEOROLOJİ Dr. Osman ŞİMŞEK Yüksel NADAROĞLU Orman ve Su İşleri Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü Ziraat kadar hava şartlarına bağımlı olan diğer bir insan aktivitesi alanı neredeyse yoktur.

Detaylı

Türkiye de Sıcaklık ve YağıĢın Düzensizliği

Türkiye de Sıcaklık ve YağıĢın Düzensizliği Türkiye de Sıcaklık ve YağıĢın Düzensizliği 1964-2003 The Irregularity of Temperature and Precipitation in Turkey Erkan Yılmaz 1*, Onur ÇalıĢkan 2 Ġhsan Çiçek 1, Necla Türkoğlu 1 1 Ankara Üniversitesi,

Detaylı

BAZI İLLER İÇİN GÜNEŞ IŞINIM ŞİDDETİ, GÜNEŞLENME SÜRESİ VE BERRAKLIK İNDEKSİNİN YENİ ÖLÇÜMLER IŞIĞINDA ANALİZİ

BAZI İLLER İÇİN GÜNEŞ IŞINIM ŞİDDETİ, GÜNEŞLENME SÜRESİ VE BERRAKLIK İNDEKSİNİN YENİ ÖLÇÜMLER IŞIĞINDA ANALİZİ Güneş Günü Sempozyumu 99-28 Kayseri, 2-27 Haziran 1999 BAZI İLLER İÇİN GÜNEŞ IŞINIM ŞİDDETİ, GÜNEŞLENME SÜRESİ VE BERRAKLIK İNDEKSİNİN YENİ ÖLÇÜMLER IŞIĞINDA ANALİZİ Hüsamettin BULUT Çukurova Üni. Müh.

Detaylı

Salihli Yöresinde Sulama Açısından Kuraklık Analizi

Salihli Yöresinde Sulama Açısından Kuraklık Analizi Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 2002, 39(3): 113-120 ISSN 1018-8851 Salihli Yöresinde Sulama Açısından Kuraklık Analizi Y. Ersoy YILDIRIM 1 Summary Drought Analysis for Irrigation in Salihli Region The amount

Detaylı

Fen Bilimleri Dergisi. Yapay Sinir Ağları ile Şanlıurfa İstasyonunun Kuraklığının Tahmini

Fen Bilimleri Dergisi. Yapay Sinir Ağları ile Şanlıurfa İstasyonunun Kuraklığının Tahmini GU J Sci Part C 6(3): 621-633 (2018) Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi PART C: TASARIM VE TEKNOLOJİ dergipark.gov.tr/gujsc Yapay Sinir Ağları ile Şanlıurfa İstasyonunun Kuraklığının Tahmini Veysel

Detaylı

MAK 210 SAYISAL ANALİZ

MAK 210 SAYISAL ANALİZ MAK 210 SAYISAL ANALİZ BÖLÜM 6- İSTATİSTİK VE REGRESYON ANALİZİ Doç. Dr. Ali Rıza YILDIZ 1 İSTATİSTİK VE REGRESYON ANALİZİ Bütün noktalardan geçen bir denklem bulmak yerine noktaları temsil eden, yani

Detaylı

Türkiye deki yılları arasındaki buharlaşma ve terlemenin NOAH hidrolojik modeli ile incelenmesi

Türkiye deki yılları arasındaki buharlaşma ve terlemenin NOAH hidrolojik modeli ile incelenmesi Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi mühendislik dergisi Cilt: 7, 2, 225-236 3-9 Temmuz 2016 (Özel Sayı) VIII. Ulusal Hidroloji Kongresi - 2015 Türkiye deki 2000-2015 yılları arasındaki buharlaşma

Detaylı

Doç. Dr. Mustafa ÖZDEN Arş. Gör. Gülden AKDAĞ Arş. Gör. Esra AÇIKGÜL

Doç. Dr. Mustafa ÖZDEN Arş. Gör. Gülden AKDAĞ Arş. Gör. Esra AÇIKGÜL Doç. Dr. Mustafa ÖZDEN Arş. Gör. Gülden AKDAĞ Arş. Gör. Esra AÇIKGÜL 11.07.2011 Adıyaman Üniversitesi Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü Fen Bilgisi Öğretmenliği A.B.D GĠRĠġ Fen bilimleri derslerinde anlamlı

Detaylı

TÜRKİYE NİN 2011 2012 TARIM YILI KURAKLIK ANALİZİ

TÜRKİYE NİN 2011 2012 TARIM YILI KURAKLIK ANALİZİ T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARAŞTIRMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI TÜRKİYE NİN 2011 2012 TARIM YILI KURAKLIK ANALİZİ Dr. Osman ŞİMŞEK Murat YILDIRIM Nebi GÖRDEBİL Zirai Meteoroloji

Detaylı

ÖĞRENCİLERİNİN SINAV NOTLARI DAĞILIMININ DEĞERLENDİRİLMESİ: İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ ÖĞRENCİLERİ ÖRNEĞİ

ÖĞRENCİLERİNİN SINAV NOTLARI DAĞILIMININ DEĞERLENDİRİLMESİ: İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ ÖĞRENCİLERİ ÖRNEĞİ ÖĞRENCİLERİNİN SINAV NOTLARI DAĞILIMININ DEĞERLENDİRİLMESİ: İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ ÖĞRENCİLERİ ÖRNEĞİ Barış Yılmaz Celal Bayar Üniversitesi, Manisa baris.yilmaz@bayar.edu.tr Tamer Yılmaz, Celal Bayar Üniversitesi,

Detaylı

CBS DESTEKLİ TAŞKIN ALANLARININ BELİRLENMESİ: KAVAKÖZÜ DERESİ ÖRNEĞİ GIS AIDED DETERMINATION OF FLOOD AREAS: KAVAKÖZÜ CREEK CASE STUDY

CBS DESTEKLİ TAŞKIN ALANLARININ BELİRLENMESİ: KAVAKÖZÜ DERESİ ÖRNEĞİ GIS AIDED DETERMINATION OF FLOOD AREAS: KAVAKÖZÜ CREEK CASE STUDY CBS DESTEKLİ TAŞKIN ALANLARININ BELİRLENMESİ: KAVAKÖZÜ DERESİ ÖRNEĞİ Ü. TONBUL 1 1 Devlet Su İşleri 5. Bölge Müdürlüğü, Harita Mühendisi, Çorum, umittonbul@dsi.gov.tr Özet Bu çalışmanın amacı, Osmancık

Detaylı

EROZYONUN KANTİTATİF OLARAK BELİRLENMESİ. Dr. Şenay ÖZDEN Prof.Dr. Nuri MUNSUZ

EROZYONUN KANTİTATİF OLARAK BELİRLENMESİ. Dr. Şenay ÖZDEN Prof.Dr. Nuri MUNSUZ EROZYONUN KANTİTATİF OLARAK BELİRLENMESİ Dr. Şenay ÖZDEN Prof.Dr. Nuri MUNSUZ Havza koruma projelerinde erozyonun azaltılması ile sediment problemlerinin ıslahı, temel amaçları oluşturmaktadır. Bunun için

Detaylı

Dairesel grafik (veya dilimli pie chart circle graph diyagram, sektor grafiği) (İngilizce:"pie chart"), istatistik

Dairesel grafik (veya dilimli pie chart circle graph diyagram, sektor grafiği) (İngilizce:pie chart), istatistik DAİRESEL GRAFİK Dairesel grafik (veya dilimli diyagram, sektor grafiği) (İngilizce:"pie chart"), istatistik biliminde betimsel istatistik alanında kategorik (ya sırasal ölçekli ya da isimsel ölçekli) verileri

Detaylı

Doç.Dr. HASAN TATLI ÖZGEÇMİŞ DOSYASI

Doç.Dr. HASAN TATLI ÖZGEÇMİŞ DOSYASI Doç.Dr. HASAN TATLI ÖZGEÇMİŞ DOSYASI KİŞİSEL BİLGİLER Doğum Yılı : Doğum Yeri : Sabit Telefon : Faks : E-Posta Adresi : Web Adresi : Posta Adresi : MALATYA T: 28621800181828 F: tatli@comu.edu.tr tatli.hasan@gmail.com

Detaylı

Rastgele Değişkenlerin Dağılımları. Mühendislikte İstatistik Yöntemler

Rastgele Değişkenlerin Dağılımları. Mühendislikte İstatistik Yöntemler Rastgele Değişkenlerin Dağılımları Mühendislikte İstatistik Yöntemler Ayrık Rastgele Değişkenler ve Olasılık Dağılımları Yapılan çalışmalarda elde edilen verilerin dağılışı ve dağılış fonksiyonu her seferinde

Detaylı

İklim Değişikliği nin Güneş ve Rüzgar Enerjisi Üzerindeki Etkileri. Kıbrıs ve Türkiye Açısından Bakış

İklim Değişikliği nin Güneş ve Rüzgar Enerjisi Üzerindeki Etkileri. Kıbrıs ve Türkiye Açısından Bakış KTMMOB - ULUSLARARASI ENERJİ SEMPOZYUMU (IES 2017) 20-21 Mayıs, 2017 İklim Değişikliği nin Güneş ve Rüzgar Enerjisi Üzerindeki Etkileri Kıbrıs ve Türkiye Açısından Bakış Prof. Dr. Mete TAYANÇ Marmara Üniversitesi

Detaylı

Ö. Kayman *, F. Sunar *

Ö. Kayman *, F. Sunar * SPEKTRAL İNDEKSLERİN LANDSAT TM UYDU VERİLERİ KULLANILARAK ARAZİ ÖRTÜSÜ/KULLANIMI SINIFLANDIRMASINA ETKİSİ: İSTANBUL, BEYLİKDÜZÜ İLÇESİ, ARAZİ KULLANIMI DEĞİŞİMİ Ö. Kayman *, F. Sunar * * İstanbul Teknik

Detaylı

SIZMA SIZMA. Yağışın bir kısmının yerçekimi, Kapiler ve moleküler gerilmeler etkisi ile zemine süzülmesi sızma (infiltrasyon) olarak adlandırılır

SIZMA SIZMA. Yağışın bir kısmının yerçekimi, Kapiler ve moleküler gerilmeler etkisi ile zemine süzülmesi sızma (infiltrasyon) olarak adlandırılır SIZMA SIZMA Yağışın bir kısmının yerçekimi, Kapiler ve moleküler gerilmeler etkisi ile zemine süzülmesi sızma (infiltrasyon) olarak adlandırılır Yüzeysel akış miktarı kaybına neden olur. Zemin nemini artırır.

Detaylı

UYGULAMALAR BUHARLAŞMA ve TERLEME

UYGULAMALAR BUHARLAŞMA ve TERLEME UYGULAMALAR BUHARLAŞMA ve TERLEME SU DENGESİ YÖNTEMİYLE BUHARLAŞMA HESABI Ortalama yüzey alanı 00 km olan bir göl üzerindeki yıllık yağış miktarının 70 cm, göle giren akarsuların yıllık ortalama debisinin

Detaylı

Teşekkür. BOĞAZİÇİ UNIVERSITY KANDİLLİ OBSERVATORY and EARTHQUAKE RESEARCH INSTITUTE GEOMAGNETISM LABORATORY

Teşekkür. BOĞAZİÇİ UNIVERSITY KANDİLLİ OBSERVATORY and EARTHQUAKE RESEARCH INSTITUTE GEOMAGNETISM LABORATORY Monthly Magnetic Bulletin October 2015 BOĞAZİÇİ UNIVERSITY KANDİLLİ OBSERVATORY and EARTHQUAKE RESEARCH INSTITUTE GEOMAGNETISM LABORATORY http://www.koeri.boun.edu.tr/jeomanyetizma/ Magnetic Results from

Detaylı

Abs tract: Key Words: Meral ÖZEL Serhat ŞENGÜR

Abs tract: Key Words: Meral ÖZEL Serhat ŞENGÜR Meral Ozel:Sablon 02.01.2013 14:44 Page 5 Farklı Yakıt Türü ve Yalıtım Malzemelerine Göre Optimum Yalıtım Kalınlığının Belirlenmesi Meral ÖZEL Serhat ŞENGÜR Abs tract: ÖZET Bu çalışmada, Antalya ve Kars

Detaylı

BİTKİ SU TÜKETİMİ 1. Bitkinin Su İhtiyacı

BİTKİ SU TÜKETİMİ 1. Bitkinin Su İhtiyacı BİTKİ SU TÜKETİMİ 1. Bitkinin Su İhtiyacı Bitki, yapraklarından sürekli su kaybeder; bünyesindeki su oranını belirli seviyede tutabilmesi için kaybettiği kadar suyu kökleri vasıtasıyıla topraktan almak

Detaylı

KURAKLIK VE TÜRKİYE. Levent Kurnaz

KURAKLIK VE TÜRKİYE. Levent Kurnaz IPM MERCATOR POLİTİKA NOTU KURAKLIK VE TÜRKİYE Levent Kurnaz Kuraklığın temel sebebi ilgili bölgenin normalden daha uzun süre az yağış almasıdır. Bunu artan sıcaklık ve azalan nemle birleştirdiğimizde

Detaylı

Acıgöl Havzası nda Yağışın Trend Analizi ve Haritalanması

Acıgöl Havzası nda Yağışın Trend Analizi ve Haritalanması Basılı ISSN 1302-5856 http://www.tck.org.tr Sayı 57: 33-42, İstanbul Elektronik ISSN 1308-9773 Acıgöl Havzası nda Yağışın Trend Analizi ve Haritalanması Precipitation Trend Analysis and Mapping in Acigöl

Detaylı

Temperature-Rainfall and Drought Analysis for Diyarbakir City, Turkey

Temperature-Rainfall and Drought Analysis for Diyarbakir City, Turkey Temperature-Rainfall and Drought Analysis for Diyarbakir City, Turkey Nizamettin Hamidi Faculty of Engineering, Department of Civil Engineering, Dicle University, Diyarbakır, Turkey E-mail: nhamidi@dicle.edu.tr

Detaylı

ĠSTANBUL DAKĠ DÖRT ĠSTASYON ĠÇĠN DEĞĠġKEN TABANLI DERECE-SAAT HESABI

ĠSTANBUL DAKĠ DÖRT ĠSTASYON ĠÇĠN DEĞĠġKEN TABANLI DERECE-SAAT HESABI TÜBAV Bilim ĠSTANBUL DAKĠ DÖRT ĠSTASYON ĠÇĠN DEĞĠġKEN TABANLI DERECE-SAAT HESABI İsmail EKMEKÇİ 1, Şaban PUSAT 2* 1 Marmara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Makine Mühendisliği Bölümü 2 Yıldız Teknik

Detaylı

TUG Gözlem Koşulları İstatistiği

TUG Gözlem Koşulları İstatistiği XIV. Ulusal Astronomi Kongresi - 31 Ağustos 4 Eylül 2004, Kayseri Editörler: F.F.ÖZEREN ve İ.KÜÇÜK TUG Gözlem Koşulları İstatistiği Zeki Aslan 1,2, Murat Parmaksızoğlu 2, Varol Keskin 2,3, Selim O. Selam

Detaylı

Yatay Katmanlı Topraklarda Katman Fiziksel Özelliklerinin Toprak Sıcaklığına Etkisi

Yatay Katmanlı Topraklarda Katman Fiziksel Özelliklerinin Toprak Sıcaklığına Etkisi 1makale:Sablon 30.04.2010 10:39 Page 45 Yatay Katmanlı Topraklarda Katman Fiziksel Özelliklerinin Toprak Sıcaklığına Etkisi Araş. Gör. Arif ÖZBEK Prof. Dr. Tuncay YILMAZ Yrd. Doç. Dr. Alper YILMAZ Prof.Dr.

Detaylı