Giriş. Test-1. Dil, Kültür ve İletişim

Transkript

1 1.Ünite Giriş Dil, Kültür ve İletişim 1. Duygu, düşünce ve isteklerin yazı, konuşma ve görsel-işitsel akla gelebilecek her türlü araçla aktarılmasına ne ad verilir? A) Gösterge B) İletişim C) Konuşma D) Belirtke E) Geribildirim 5. Aşağıdakilerden hangisi insanlar arasında anlaşmayı sağlayan, kendisine özgü yasaları olan ve ancak bu yasalar çerçevesinde gelişen, temeli bilinmeyen zamanlarda atılmış seslerden örülmüş bir anlaşma sistemidir? A) Dil B) Belirtke C) İletişim D) Kültür E) Gösterge Test-1 Kendi dışında başka bir şeyi gösteren, düşündüren, onun yerini ala-bilen, kelime, nesne, görünüş ve olgulara gösterge adı verilir. 2. Tam bir iletişimde aşağıdaki ögelerden hangisi bulunmaz? A) Dönüt B) İleti C) Alıcı D) Bağlam E) Simge 3. Gönderici ile alıcı arasında aktarılan duygu, düşünce ya da istek aşağıdakilerden hangisi ile ifade edilir? A) Dönüt B) Kod C) İleti D) Simge E) Belirtke 6. Dilin özellikleri arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz? A) Gelişmiş bir iletişim aracıdır. B) Seslerden oluşmuş bir anlaşma sistemidir. C) Düşünce ve zekânın bir göstergesidir. D) Canlı olmayan bir varlıktır. E) Bir ortaklıktır. Sözle veya yazıyla gerçekleştirilen her türlü eylem dil göstergeleri grubu kapsamına girer. 4. Aşağıdakilerden hangisi dil dışı göstergelere örnek olamaz? A) Hareketler B) Jest ve mimikler C) İşaretler D) Mektuplar E) Resimler 7. Dil ve kültürün ortak özellikleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Geçmiş ile gelecek arasında bir köprü vazifesi görürler. B) Gelişime ve değişime açıktırlar. C) Bir toplumun oluşmasında ve ayakta kalmasında önemli payları vardır. D) Bir toplumun yaşayış biçiminden önemli izler taşırlar. E) Bir milletin en önemli ortak özellikleri arasında yer alırlar. Tam bir iletişimde bulunan ögeler tümüyle şu şekildedir: Kaynak(Gönderici) Alıcı (Hedef) İleti (Mesaj) Kanal(İletim yolu) Bağlam(Ortam) Dönüt(Geri bildirim) 3

2 Giriş 1.Ünite Test-1 Bir ileti dilin göndergeyi olduğu gibi ifade etmesi için düzenlenerek oluşturulmuşsa dil göndergesel işlevde kullanılmıştır. İletişim kurma, ileti aktarma, bilgi verme amacı taşıyan, göstereni ile gösterileni arasında uzlaşıma bağlı bir ilişki bulunan göstergelere belirtke 8. Refik Halit Karay, 14 Mart 1888 de İstanbul da doğdu. 18 Temmuz 1965 te İstanbul da yaşamını yitirdi. Romancı, öykü yazarı ve gazetecidir. Anadolu yaşamını anlatan öyküleri ve Kurtuluş Savaşı na karşı tutumuyla tanınır. Bu parçada dil hangi işlevde kullanılmıştır? A) Göndergesel işlev B) Heyecan bildirme işlevi C) Dil ötesi işlev D) Alıcıyı harekete geçirme işlevi E) Kanalı kontrol işlevi 9. Aşağıdakilerden hangisi bir belirtke örneği değildir? A) Tehlike işareti B) Trafik levhası C) Sirenler D) İzci işaretleri E) Sararmış yapraklar Dil, Kültür ve İletişim 11. Markette karşılaşan Ahmet ve arkadaşı Melis I arasında şöyle bir konuşma geçer: Ahmet: II - Merhaba Melis! Yarın doğum günümü kutlayacağım. Sen de gelir misin? Melis: - Merhaba Ahmet! Teşekkür ederim ancak III gelemem kursa gitmem gerekiyor. Bu konuşma metninde altı çizili ögeler aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? I II III A) Bağlam Kaynak Dönüt B) Kanal Alıcı İleti C) Araç Bağlam Mesaj D) Bağlam Alıcı Dönüt E) Araç Kanal İleti Bir ileti dille ilgili bilgi vermek üzere düzenlenmişse o iletide dil, dil ötesi işlevde kullanılmıştır. 10. Bir sözcüğün üzerinde bulunan bütün ekler atıldığında anlamlı olarak kalabilen en küçük parçaya kök Bu cümlede dil hangi işlevi ile kullanılmıştır? A) Göndergesel işlev B) Heyecan bildirme işlevi C) Dil ötesi işlev D) Alıcıyı harekete geçirme işlevi E) Kanalı kontrol işlevi 12. Dil - millet ilişkisi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Milleti oluşturan özelliklerin başında dil birliği gelir. B) Bir milletin dili; onun tarihi, dini ve kültürüyle iç içedir. C) Dil yalnızca maddi kültüre yansıyan değerlerini ve yazılı kültür ögelerini bünyesinde barındırır. D) Milleti meydana getiren bireyler arasında ortak duygu ve düşünceler meydana getiren unsur dildir. E) Milletin birlik ve bütünlüğünü sağlayan en güçlü bağ dildir. 4

3 1.Ünite Giriş Dil, Kültür ve İletişim 13. Şiirde vurgu ile ilgili söylediklerimi anladınız mı? cümlesinde dil hangi işlevinde kullanılmıştır? A) Heyecan bildirme işlevi B) Göndergesel işlevi C) Alıcıyı harekete geçirme işlevi D) Dil ötesi işlev E) Kanalı kontrol işlevi 16. Seher Hanım çamaşır yıkarken makineden çalışma sesi dışında farklı sesler geldiğini fark eder ve makinenin bozulduğunu düşünerek bir tamirci çağırır. Bu örnekte makineden gelen ses onun bozulabileceğini gösteren dil dışı bir göstergedir. Buna göre bu dil dışı gösterge aşağıdakilerden hangisidir? A) Belirtke B) Simge C) İkon D) Belirti E) Görsel gösterge Test-1 Anlaşmaya bağlı olarak soyut ve sayılamayan tek bir gösterilene göndermede bulunan, verdiği anlam evrensel ya da toplumsal olabilen görsellere simge 14. Aşağıdakilerden hangisi farklı bir göstergedir? A) Karın yağması B) Horozun ötmesi C) Okul zilinin çalması D) Yaprakların dökülmesi E) Güneşin doğması 17. Aylık çıkan bir dergide kendine ait bir köşesi bulunan yazarın köşesinde dile getirdikleri iletişimin ögelerinden hangisi ile ifade edilir? A) Bağlam B) Dönüt C) İleti D) Kanal E) Kaynak 15. Aşağıdakilerden hangisi bir simge örneği olamaz? A) Uğur böceği B) Trafik lambası C) Güvercin D) Bayrak E) Aslan 18. Doğum günü hediyesi olarak aldığım kol saatim bozuldu. şeklinde arkadaşına üzüntüsünü belirten Ayşe nin verdiği iletiyi alan arkadaşı Zehra nın zihninde birtakım özelliklere sahip bir saat görüntüsü meydana gelir. Zehra nın zihninde oluşan saat görüntüsü aşağıdakilerden hangisi ile ifade edilir? A) İkon B) Gösterge C) Gönderge D) Gösteren E) Gösterilen Amacı olmayan, istem dışı gelişen, belirtide gösteren ile gösterilen arasındaki ilişki nedenli olduğu doğal göstergelere belirti adı verilir. 5

4 Giriş 1.Ünite Test-1 Dil, Kültür ve İletişim Kendi dışında başka bir şeyi gösteren, düşündüren, onun yerini alabilen, sözcük, nesne, görünüş veya olgulara gösterge Bir göstergenin gerçek dünyadaki karşılığına gönderge Sözcükler, resim, şekil, işaret gibi diğer ögelere gösteren Gösteren olgu akılda birtakım görüntüler oluşturuyorsa; buna gösterilen 19. Doktor olan birinin doktor önlüğü ile çekilmiş bir fotoğrafını yakınlarına göndermesi durumunda fotoğraf ne tür bir göstergedir? A) İkon B) Belirti C) İleti D) Doğal gösterge E) Simge 20. Hegel in felsefesinin çıkış noktası bilim değil, tarihtir. Bu yaptıklarınızı doğru bulmuyorum, yanlış hareket ediyorsunuz. Şimdi yerinden kalkacak odana gidip okuyor olduğun kitabı alıp geleceksin. Öğretmeninizin ne demek istediğini tam olarak anladınız mı? Verilen bu ifadelerde dilin aşağıdaki işlevlerinden hangisi örneklendirilmemiştir? A) Alıcıyı harekete geçirme işlevi B) Dil ötesi işlev C) Heyecana bağlı işlev D) Kanalı kontrol işlevi E) Göndergesel işlev TEST NO ID :

5 1.Ünite Giriş Edebiyatın Bilim, Felsefe ve Sanatla İlişkisi Test-2 1. Sesle yapılan sanatlara ---- sanatlar, görüntüyle yapılan sanatlara ise ---- sanatlar adı verilir. Bu cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir? A) ezgisel görsel B) plastik fonetik C) fonetik plastik D) fonetik mimari E) ezgisel mimari 4. Çağdaş sınıflamaya göre iki boyutlu sanat çalışmaları aşağıdakilerden hangisi ile adlandırılır? A) Hacim sanatları B) Mekan sanatları C) Eylem sanatları D) Yüzey sanatları E) Dil sanatları Güzel sanatların temel nitelikleri: Güzellik Evrensellik Özgünlük Etkileyicilik Yaratıcılık Öğreticilik 2. Aşağıdaki güzel sanat kullandığı malzeme eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır? A) Edebiyat - Dil B) Resim - Fırça C) Heykel - Bronz D) Tiyatro - Dekor E) Mimari - Kil seramik 3. Aşağıda verilen güzel sanatlar gruplandırıldığında hangisi dışarıda kalır? A) Tiyatro B) Mimari C) Resim D) Heykel E) Minyatür 5. Güzel sanatların temeli olan başlıca nitelikler arasında aşağıdakilerden hangisi sayılamaz? A) Güzellik B) Kapsamlılık C) Özgünlük D) Yaratıcılık E) Evrensellik 6. Aşağıdakilerden hangisi dramatik sanat olarak adlandırılamaz? A) Opera B) Bale C) Dans D) Sinema E) Minyatür Güzel sanatların sınıflandırılması: Fonetik (işitsel) Sanatlar: Edebiyat, Müzik Görsel (Plastik) Sanatlar: Heykel, Resim, Minyatür, Hat, Mimari, Ebru... Ritmik (Dramatik) Sanatlar: Tiyatro, Sinema, Opera, Bale, Dans. Çağdaş güzel sanatlar sınıflandırması: Yüzey sanatları: Tüm iki boyutlu sanat çalışmalarıdır. Hacim sanatları: Üç boyutlu sanat çalışmalarıdır. Mekan sanatları: İç ya da dış mekanı içine alan, onları düzenleyen sanat dallarıdır. Dil sanatları: Edebiyat ve yazı türlerini içine alan sanatlardır. Ses sanatları: Müzik ve müziğin tüm türlerini kapsayan sanatlardır. Eylem (hareket) sanatları: İnsan bedeniyle anlatım gücü kazanan sanatlardır. Dramatik sanatlar: İnsanın eylemlerle kendini, bir olay ya da olguyu anlattığı sanatlardır. 7

6 Giriş 1.Ünite Test-2 Edebiyat tarih, coğrafya, psikoloji, felsefe, sosyoloji, bilim ve teknik gibi alanlarla ilişkilidir. Edebî eserlerde insan ruh dünyası açısından da ele alınır. İnsanların olaylar ve durumlar karşısındaki tepkileri, içine girdikleri psikolojik durumlar, roman ve öykülerde ruh çözümlemeleri yoluyla aktarılmaya çalışılır. Bu edebiyatın psikoloji bilimi ile ilişkisini gösterir. 7. I. Edebiyatın kendine ait dil ve anlatım tarzına verilen addır. II. Edebiyat sanatı kullanılarak ortaya konan esere denir. III. Edebiyatın ana malzemesidir. IV. Bir yazıya edebi özelliği veren kavramdır. Bu ifadeler aşağıdaki kavramlarla eşleştirildiğinde hangisi dışarıda kalır? A) Dil B) Edebi metin C) Dil ve anlatım D) Edebi dil E) Üslup 8. Güzel sanatlara ait bir ürün aşağıdaki özelliklerden hangisine sahip değildir? A) Üretimin amaçlanması B) Biricik ve özgün olması C) Estetik, zevk ve heyecan uyandırması D) Yaratıcısının hayal gücünü yansıtması E) Kişilerde farklı duygular oluşturması Edebiyatın Bilim, Felsefe ve Sanatla İlişkisi 10. Orhan Kemal ve Yaşar Kemal in romanlarında Çukurova insanı farklı yönleriyle anlatılır. Kimi yerde ağa-köylü ilişkisi, kimi yerde sanayileşmenin oluşturduğu yeni işçi sınıfı, mevsimlik toprak işçilerinin durumu anlatılır. Kimi yerde de batıl inançları, cahillikleriyle köylüler ayrıntılarıyla aktarılır. Bu parçada edebiyatın aşağıdaki bilimlerden hangisiyle ilişkisine dikkat çekilmiştir? A) Tarih B) Sosyoloji C) Coğrafya D) Psikoloji E) Felsefe Güzel sanatlar ve kullandıkları malzemeler: Edebiyat Dil Resim Fırça, boya, tuval Müzik Melodi, nota, ses Mimarlık Taş Tiyatro Dekor, kostüm Heykel Kil, mermer 9. Bilim ile sanat arasındaki farklarla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Bilim objektiflik gerektirir, sanat subjektiftir. B) Bilim somut bir yararlılık taşır, sanatta fayda ön plandadır. C) Bilim terimlere dayanır, sanat imgelere dayanır. D) Bilim düşüncenin rehberliğindeyken, sanat duygunun, sezginin ardındadır. E) Bilim netliği yeğlerken sanat kesinliğin çıplaklığından kaçar. 11. Edebi metinler içinde oluştuğu dönemin özelliklerini yansıtır ve o dönemin izlerini taşır. Edebi metinler konusunu yazıldığı dönemin olayları, sosyal ve siyasal yapısı, dünya görüşünden alır. Edebi metinlere ait bu özellikler aşağıdaki bilimlerden hangisi ile ilişkilendirilebilir? A) Psikoloji B) Felsefe C) Siyaset D) Tarih E) Arkeoloji 8

7 1.Ünite Giriş Edebiyatın Bilim, Felsefe ve Sanatla İlişkisi Test Yusuf Atılgan ın Aylak Adam ve Tolstoy un Suç ve Ceza adlı eserleri edebiyatın aşağıdaki bilimlerden hangisi ile ilişkisine örnek oluşturur? A) Felsefe B) Sosyoloji C) Psikoloji D) Coğrafya E) Tarih 15. Sanat ve zanaat arasındaki farklarla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Sanatın varlık nedeni öncelikle güzelliktir. B) Zanaat eserleri ekonomik bir değer taşımaktadır. C) Sanat eserleri estetik haz veren eserlerdir. D) Sanat eserleri de zanaat eserleri de yaratıcılık ve ustalık gerektirir. E) Zanaat eserleri faydalı olma işleviyle insan hayatında yer alırlar. Dokumacılık, kuyumculuk, kunduracılık, cam işlemeciliği, seramikçilik, mobilyacılık, süslemecilik birer zanaat örneğidir. 13. Güzel sanatları birbirinden ayıran ve farklı isimlendirilmelerine sebep olan temel unsur aşağıdakilerden hangisidir? A) Malzeme B) Yöntem C) Amaç D) Hedef kitle E) Kapsam 16. Duygu, düşünce ve hayallerin dil aracılığıyla güzel, etkileyici ve belirli bir şekil içerisinde anlatılması sanatı aşağıdakilerden hangisidir? A) Tiyatro B) Edebiyat C) Meddahlık D) Opera E) Müzik Dilin düz anlamının dışında kullanılarak söz sanatları ve çağrışımlara yer verilen, edebiyatın kendine ait dil ve anlatım tarzına edebî dil denir. 14. İnsanların maddeye dayanan gereksinimlerini karşılamak amacıyla yapılan, öğrenimle birlikte deneyim, beceri ve ustalık gerektiren işlere ne ad verilir? A) Sanat B) Üretim C) Endüstri D) Tezhip E) Zanaat 17. Matbaanın bulunması, insanların edebi türlere ulaşabilmesini sağlamış; gazetenin çıkarılmasına temel olmuş; bu durum da gazete çevresinde gelişen edebi metinlerin oluşumunu meydana getirmiştir. Bu parçada edebiyatın aşağıdaki alanlardan hangisi ile ilişkisi örneklendirilmiştir? A) Tarih B) Coğrafya C) Bilim ve teknik D) Psikoloji E) Felsefe Tarih insanlığın yaşadığı acıları, sevinçleri, büyük olayları ve değişimleri kayıt altına alır. Edebiyat da bu bilgilerden yararlanarak insanları tarihi süreç içerisinde yaşadığı duyguları konu edinir. 9

8 Giriş 1.Ünite Test-2 Edebiyatın Bilim, Felsefe ve Sanatla İlişkisi 18. Yakup Kadri Karaosmanoğlu nun Yaban ve Halide Edip Adıvar ın Sinekli Bakkal romanları edebiyatın aşağıdaki bilimlerden hangisi ile ilişkisine örnektir? A) Coğrafya B) Psikoloji C) Felsefe D) Tarih E) Sosyoloji 20. Edebiyat ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Düşünce dünyasından çok duygu ve hayal dünyasına seslenir. B) Faydalı olmaya yönelmekten çok estetik bir tat verme amacındadır. C) Hem dilde hem de biçimsel yapıda estetik kaygı taşır. D) Kurmaca bir dünyaya sahiptir; gerçek yaşam edebi gerçekliğe dönüştürülür. E) Akla ve mantığa dayalı bilim dalları arasında sayılır. ID : Aşağıdakilerden hangisi edebi dille yazılmış olabilir? A) Gözlerinin içi bayram yeri, baktıkça bir heyecan içimde. B) Türkiye de güneyden kuzeye gidildikçe cisimlerin gölge boyları uzar. C) Roman hikayeden daha kapsamlı bir türdür. D) Edebiyat, alıcısına estetik bir tat vermeyi amaçlar. E) Edebi dil günlük konuşma dilinden farklı bir dildir TEST NO