ÖRTÜLÜ SERMAYE VE TRANSFER FİYATLANDIRMASI UYGULAMASI

Transkript

1 ÖRTÜLÜ SERMAYE VE TRANSFER FİYATLANDIRMASI UYGULAMASI 2013 ARALIK İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 1

2 İSMMMO TRANSFER FİYATLANDIRMASI ÇALIŞMA GRUBU ÇALIŞMA GRUP ÜYELERİ (Alfabetik Sıra) Aysel HATİPOĞLU Duygu ŞENEL Erdal DEMİR Fatih TAPKAN Hakan ERASLAN Özgür TERAMAN Rüştü Levent ÇALIKOĞLU Selin GİDER İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 2

3 ÖRTÜLÜ SERMAYE İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 3

4 ÖRTÜLÜ SERMAYEYE İLİŞKİN DÜZENLEMELER Kurumlar Vergisi Kanunu ve 13. maddeleri 1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Kanunu Genel Tebliği İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 4

5 ÖRTÜLÜ SERMAYE (KVK MD. 12) Kurumların ortaklarından veya ortaklarla ilişkili olan kişilerden doğrudan veya dolaylı olarak temin ederek işletmede kullandıkları borçların, hesap dönemi içinde herhangi bir tarihte kurumun dönem başı öz sermayesinin üç katını aşan kısmı ilgili hesap dönemi için örtülü sermaye sayılır. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 5

6 NEDEN ÖRTÜLÜ SERMAYE? Vergi yükünü azaltmak Ortakların sermayelerini koruma isteği Likit sermayeye sahip olma isteği Faiz tahsilatı yolu ile düzenli nakit akışı sağlamak Grup şirketlerinde karın tek merkezde toplanması isteği İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 6

7 ORTAK Gerçek Kişi Ortak Borç Kullanan Kurum Kurum Ortak İştirak İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 7

8 ORTAK Borsa İstanbul (BİST) da işlem gören şirketler dışında ortaklardan yapılan borçlanmalarda ortaklık ilişkisinin belirlenmesi açısından herhangi bir sınırlama bulunmamaktadır. Kurumların BİST de işlem gören şirketlerden temin edilen borçlanmalarda en az % 10 ortaklık payı aranır. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 8

9 ORTAKLA İLİŞKİLİ KİŞİ Ortağın doğrudan veya dolaylı olarak en az % 10 oranında ortağı olduğu veya en az bu oranda oy veya kâr payı hakkına sahip olduğu bir kurumu Doğrudan veya dolaylı olarak, ortağın veya ortakla ilişkili bu kurumun sermayesinin, oy veya kâr payı hakkına sahip, hisselerinin en az % 10'unu elinde bulunduran bir gerçek kişi veya kurumu İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 9

10 ORTAKLA İLİŞKİLİ KİŞİ İlişkili Kurum Hissedarı (%10) Borç Kullanan Kurum Kurum Ortak (%1) Ortakla Doğrudan İlişkili Kurum (%20) Ortakla Dolaylı İlişkili Kurum (%80) İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 10

11 ÖRTÜLÜ SERMAYE Örtülü sermayeden bahsedebilmemiz için; Borçlanmanın, ortaklardan veya ortakla ilişkili kişilerden yapılmış olması ve Borcun işletmede kullanılmış olması Yapılan borçlanmanın, öz sermayenin üç katını aşması gerekmektedir. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 11

12 -ÖRNEK- KURUM A (%80) (%80) KURUM B KURUM C (B), (A) dan aldığı TL borcun yarısını aynı şartlarla (C) ye borç vermiştir. (B) nin, (A) dan almış olduğu borcun yarısı işletmede kullanılmadan devredildiğinden; borcun bu tutar kadar kısmının (B) için örtülü sermaye olduğundan söz edilemez. C) nin kullandığı borç tutarı ise, her halükarda örtülü sermaye hesabında dikkate alınacaktır. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 12

13 DÖNEMBAŞI ÖZ SERMAYE Hesaplamada kurumun hesap dönemi başındaki V.U.K. Uyarınca tespit edilen öz kaynaklarının toplamı kullanılacaktır.(kvk md.12/3-b) AKTİF TOPLAMI BORÇLAR ÖZ SERMAYE İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 13

14 DÖNEM BAŞI ÖZ SERMAYE Dönem başı sermayenin negatif olması durumunda ortak ve ilişkili kişilerden temin edilen borçların tamamı örtülü sermaye sayılır. Yeni kurulan şirketlerde kuruluştan önce sermayenin bloke edilen kısmı dönem başı öz sermaye sayılır Dönem içerisinde gerçekleştirilen sermaye ödemeleri ve artırımları dönem başı öz sermayeye dahil edilmez. Bunlar ancak bir sonraki döneme ilişkin dönem başı öz sermaye hesabına dahil olurlar İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 14

15 ÖRTÜLÜ SERMAYE KAPSAMI DIŞINDA TUTULAN BORÇLANMALAR Ortakların veya ortaklarla ilişkili kişilerin gayrı nakdi teminatıyla üçüncü kişilerden sağlanan borçlar Kurumların iştiraklerinin, ortaklar veya ortaklarla ilişkili kişilerin, banka veya finans kurumları ya da sermaye piyasasından temin ederek aynı şartlarla kullandırdıkları krediler Bankalar tarafından yapılan borçlanmalar Finansal kiralama şirketleri, finansman ve faktoring şirketleri ile ipotek finansman kuruluşlarının bankalardan yaptıkları borçlanmalar İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 15

16 ÖRTÜLÜ SERMAYE TUTARININ BELİRLENMESİ ÖZELLİKLİ HUSUSLAR Hesap dönemi içinde herhangi bir tarihte borcun öz sermayenin 3 katını aşan kısmı, aştığı tarihten itibaren, ilgili hesap dönemi için örtülü sermaye kabul edilecektir. Borç tutarı, 3 kat sınırı aşmadıkça; örtülü sermaye sayılmayacaktır. Örtülü sermaye hesaplamasında, kurumun hesap dönemi başındaki öz sermaye tutarı dikkate alınacak; borcun, örtülü sermaye sınırını aşan kısmı; aştığı süre ve miktarla sınırlı olmak üzere örtülü sermaye sayılacaktır. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 16

17 ÖRTÜLÜ SERMAYE TUTARININ BELİRLENMESİ ÖZELLİKLİ HUSUSLAR Borç ve alacakların netleştirilmesi mümkün değildir. Yıl içerisinde öz sermaye tutarındaki değişiklikler dikkate alınmayacaktır. Örtülü sermaye, günlük olarak takip edilmelidir. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 17

18 ÖRTÜLÜ SERMAYE TUTARININ BELİRLENMESİ ÖZELLİKLİ HUSUSLAR Kurumların ortaklarından ya da ortakla ilişkili kişilerden yabancı para cinsinden yapmış oldukları borçlanmalara ilişkin borç/öz sermaye hesabında, her bir borcun alındığı tarihte geçerli olan döviz kuru esas alınacaktır. Yabancı para üzerinden alınan borcun vadesinin izleyen yıla sarkması halinde, izleyen yıl için söz konusu hesaplama, borcun ödenmeyen tutarının bilanço günü itibarıyla Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre değerlenmiş tutarı esas alınmak suretiyle yapılacaktır. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 18

19 ÖRTÜLÜ SERMAYE TUTARININ BELİRLENMESİ ÖZELLİKLİ HUSUSLAR Piyasa koşulları ve ticari teamüllere aykırı bir şekilde yapılan vadeli mal ve hizmet alımları nedeniyle ortaya çıkan borçlar, örtülü sermayenin varlığının tespitinde dikkate alınacak; örtülü sermaye tutarına isabet eden vade farkları tespit edilerek, örtülü sermaye üzerinden ödenen faiz olarak kabul edilecektir. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 19

20 ÖRTÜLÜ SERMAYE TUTARININ BELİRLENMESİ ÖZELLİKLİ HUSUSLAR Gelecekte yapılacak bazı mal ve hizmet teslimleri karşılığında peşin alınan ya da verilen her türlü avansların, (hangi amaçla verilirse verilsin) işletmeye finansman imkanı sağladığı açıktır. Dolayısıyla, alınan avanslar da işletme bakımından alınan borç olarak değerlendirilecek ve örtülü sermaye hesaplamasında dikkate alınacaktır. Ancak, inşaat işlerinde yapılan iş kısmı ile orantılı olarak hesaplanıp ödenen istihkak bedellerinin avans olarak kabul edilip, örtülü sermayenin hesabında borç unsuru olarak dikkate alınması söz konusu değildir. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 20

21 İLİŞKİLİ BANKALARDAN BORÇLANMALAR Ortak veya ortakla ilişkili banka veya benzeri finans kurumlardan yapılan borçlanmalarda, borçlanmalar % 50 oranında dikkate alınır Banka veya Finans Kurumlarının sadece grup şirketlerine borç veren kredi kurumu olmamaları 3. şahıslara da kredi veren kurum olmaları gerekmektedir. Banka ve benzeri finans kurumları İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 21

22 ÖRTÜLÜ SERMAYENİN VERGİSEL SONUÇLARI Kurumların, ortaklarından veya ortaklarla ilişkili kişilerden doğrudan veya dolaylı olarak temin ederek işletmede kullandıkları borçların, hesap dönemi içinde herhangi bir tarihte kurumun öz sermayesinin üç katını aşan kısma ait faiz, kur farkı vb giderlerin geçici vergi dönemleri de dahil olmak üzere vergi matrahından indirilmesi mümkün olmayıp; kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınarak, kurum kazancına ilave edilecektir. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 22

23 ÖRTÜLÜ SERMAYENİN VERGİSEL SONUÇLARI Örtülü sermaye üzerinden hesaplanan veya ödenen faiz ve benzeri ödemeler, GV ve KV kanunlarının uygulanmasında, örtülü sermaye şartlarının gerçekleştiği hesap döneminin son günü itibarıyla dağıtılmış kâr payı veya dar mükellefler için ana merkeze aktarılan tutar sayılır. (KVK md 12/7) İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 23

24 ÖRTÜLÜ SERMAYE VE KDV Örtülü Sermayeye kapsamına giren borç kısımları üzerinden hesaplanan faiz ve benzeri ödemelere üzerindeki KDV nin durumu İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 24

25 VARSAYILAN KAR DAĞITIMINDA VERGİLEME Önceden gider yazılan tutarlar geçici vergi dönemleri itibariyle KKEG gider olarak dikkate alınacaktır Tam mükellef kurum statüsündeki ortaklar ve ilişkili kurumlara yapılan ödemeler, bu kurumlarca iştirak kazançları istisnası kapsamında değerlendirilecek ve kurumlar vergisi beyannamesi düzeltmeye konu olacaktır. İlişkili tam mükellef gerçek kişilere yapılan ödemeler ve dar mükelleflerde merkezlere yapılan ödemeler, hesap dönemi sonunda net tutarlar brütleştirilmek suretiyle kar dağıtım stopajına tabi tutulacaktır.(kvk md 12/7) İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 25

26 VARSAYILAN KAR DAĞITIMINDA VERGİLEME Önceden gider yazılan tutarlar geçici vergi dönemleri itibariyle KKEG gider olarak dikkate alınacaktır Tam mükellef kurum statüsündeki ortaklar ve ilişkili kurumlara yapılan ödemeler, bu kurumlarca iştirak kazançları istisnası kapsamında değerlendirilecek ve kurumlar vergisi beyannamesi düzeltmeye konu olacaktır. Karşı taraf düzeltmesi için olması şarttır (KVK md 13/6) tarh edilen vergilerin ödenmiş İlişkili tam mükellef gerçek kişilere yapılan ödemeler ve dar mükelleflerde merkezlere yapılan ödemeler, hesap dönemi sonunda net tutarlar brütleştirilmek suretiyle kar dağıtım stopajına tabi tutulacaktır.(kvk md 12/7) İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 26

27 ÖRNEK 1: ÖRTÜLÜ SERMAYE -UYGULAMA- Örnek A.Ş. nin dönembaşı öz sermayesi TL dir. % 2 oranındaki hissedarı Güvenbank A.Ş. den TL ve ilişkili kişi Ali Öz den TL borç kullanmaktadır. Bu borçlar için sırayla TL ve TL faiz hesaplanmıştır İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 27

28 CEVAP 1 : ÖRTÜLÜ SERMAYE -UYGULAMA- Güvenbank AŞ den alınan kredinin % 50 si, Ali Öz den alınan borcun tamamı örtülü sermaye hesabında dikkate alınacaktır. Örtülü sermayeye isabet eden faiz ödemesinin kar dağıtımı olarak dikkate alınması gerekir. Güvenbank AŞ kar dağıtımı için iştirak kazanç istisnasından faydalanacak, Ali Öz e ödenen tutar brütleştirilerek GV stopajına tabi tutulacaktır. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 28

29 CEVAP 1 in devamı: ÖRTÜLÜ SERMAYE -UYGULAMA- Borç Faiz Güvenbank /2= Ali Öz Örtülü Sermaye Sınırı ( x 3) Örtülü Sermaye ( X48.000/ ) Örtülü Sermaye Kar Dağıtımı Güvenbank stopaja tabi değil Ali Öz stopaja tabi İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 29

30 ÖRNEK 2: ÖRTÜLÜ SERMAYE -UYGULAMA- Helin AŞ nin dönem başı öz sermayesi TL dir. % 51 oranındaki hissedarı ISS Company den vadeli mal ithalatı yapmaktadır. Helin AŞ nin ISSC ye 2009 yılında $ borçlanmıştır. ( TL) Bu borç 2009 yılı sonunda döviz kurlarındaki dalgalanmalar sebebiyle TL na ulaşmıştır yılında kurlar daha da artmış ve borç TL olarak ödenmiştir. Helin AŞ, ISSC ye faiz ödememektedir yılı örtülü sermaye değerlendirmesini yapınız İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 30

31 CEVAP 2: ÖRTÜLÜ SERMAYE -UYGULAMA yılında öz sermayenin 3 katını aşan tutar ( TL) örtülü sermaye sayılır. Borç Kur farkı Örtülü S Örtülü S. İsabet eden KF TL kur farkı 2010 yılında KKEG olarak dikkate alınacaktır. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 31

32 ÖRNEK 3: ÖRTÜLÜ SERMAYE -UYGULAMA- X A.Ş. nin tarihindeki öz sermayesi TL.dir yılındaki borçlarının bir ortağına ait tutarı TL. dır TL. Faiz tahakkuk ettirilerek gider yazılmıştır. Başka ortak veya ilişkili kişiye borcu yoktur. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 32

33 CEVAP 3: ÖRTÜLÜ SERMAYE -UYGULAMA- Borç/Öz sermaye Kıyaslaması Ortak A ya toplam borç TL Kıyaslamada Esas Alınan Borç Öz sermayenin 3 katı TL TL Örtülü sermaye TL İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 33

34 CEVAP 3 ün devamı: ÖRTÜLÜ SERMAYE -UYGULAMA- A ortağının Örtülü sermayesine İsabet Eden Finansman Maliyeti (KKEG ve Dağıtılmış Kar Payı Sayılacak Tutar) Örtülü Sermaye/Toplam Borç x Faiz Tutarı = / x = TL İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 34

35 ÖRNEK 4: ÖRTÜLÜ SERMAYE -UYGULAMA- (X) kurumunun öz sermayesi 100 TL olup, borçlanmaları; a) Ortak Gerçek Kişi (A) dan 100,- TL b) Ortak (B) nin arsasını teminat göstererek Bay (Y) den 200,- TL c) Ortak Gerçek Kişi (C) den 150,- TL d) Kurumun ortağı olan (D) Bankasından 1.000,- TL e) İştirak (H) A.Ş. nin (E) Bankasından aldığı ve aynen aktardığı 300,- TL İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 35

36 CEVAP 4: ÖRTÜLÜ SERMAYE -UYGULAMA- (b) ve (e) deki borçlanmalar dikkate alınmaz. D Bankasına borç %50 oranında dikkate alınır. Örtülü sermayeye esas borç; -Ortak (A) dan -Ortak (C) den -Ortak (D) Bankasından 100,-TL 150,-TL 500,-TL Toplam = 750,-TL İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 36

37 CEVAP 4 ün devamı: ÖRTÜLÜ SERMAYE -UYGULAMA- (Özsermayesinin 3 katı 100,-TL x 3 = 300,-TL) Örtülü sermaye tutarı: (750,-TL -300,-TL = 450,-TL) Örtülü sermayenin dağılımı: Ortak (A) için = (100 / 750) x 450 = 60,-TL Ortak (C) için= (150/750) x450 = 90,-TL Ortak (D)için = (500/750) x450 = 300,-TL İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 37

38 CEVAP 4 ün devamı: ÖRTÜLÜ SERMAYE -UYGULAMA- a) Ortak (A) ya Ödenen Faiz 5,- TL c) Ortak (C) ye Ödenen Faiz 10,- TL d) Ortak (D) Bankasına Ödenen Faiz 100,- TL Olsun İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 38

39 CEVAP 4 ün devamı: ÖRTÜLÜ SERMAYE -UYGULAMA- Örtülü Sermayeye İsabet Eden Faiz Tutarı (Örtülü Sermaye/Borç Tutarı x Faiz Tutarı) A Ortağı : 60,-TL /100,-TL X 5,-TL = 3.-TL C Ortağı : 90,-TL /150,-TL X 10,-TL = 6.-TL D Ortağı : 300,-TL /1.000,-TL X 100,-TL = 30.-TL İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 39

40 CEVAP 4 ün devamı: ÖRTÜLÜ SERMAYE -UYGULAMA- Dikkat edilirse, bu ortaklarla ilgili olarak toplamda 115.-TL faiz gideri yazıldığı halde, örtülü sermayeye isabet eden 39.-TL tutar KKEG ve ortaklara dağıtılmış Kar Payı sayılacaktır. 39.-TL tutar KKEG olarak beyannamede matraha ilave edilecektir. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 40

41 CEVAP 4 ün devamı: ÖRTÜLÜ SERMAYE -UYGULAMA TL tutar ayrıca ortağa dağıtılmış kar payı olarak da sayılacak, gerçek kişi ortaklara ait olan 9.-TL brüt tutarı üzerinden stopaj hesaplanıp, muhtasar beyanname ile beyan edilerek ödenmesi gerekecektir. (3/85X100) = 3,60 X %15 = 0,60 (6/85X100) = 7,1 0X %15 = 1,10 TOPLAM 10,70 TL = 1,70 TL İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 41

42 ÖRTÜLÜ KAZANÇ Düzeltmeler yalnızca taraf olanlar arasında yapılacaktır. Ancak, Gerçek kişiye ait örtülü sermaye gelirinin 2013 yılı için TL aşması durumunda ayrıca Menkul Sermaye İradı olarak da beyan edilmesi gerekir. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 42

43 TRANSFER FİYATLANDIRMASI YOLUYLA ÖRTÜLÜ KAZANÇ DAĞITIMI İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 43

44 TRANSFER FİYATLANDIRMASI YOLUYLA ÖRTÜLÜ KAZANÇ DAĞITIMINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER 5520 Sayılı KVK 13. Md. ( ) 193 Sayılı GVK 41/5 Md. ( ) 1 Seri No.lu Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Hakkında Genel Tebliğ ( ) 2 Seri No.lu Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Hakkında Genel Tebliğ ( ) 1 Seri No.lu Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Hakkında Sirküler ( ) Muhtelif Bakanlar Kurulu Kararları İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 44

45 TRANSFER FİYATLANDIRMASI YOLUYLA ÖRTÜLÜ KAZANÇ DAĞITIMI TANIM Kurumlar; ilişkili kişilerle yapacakları işlemlerde emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak tespit ettikleri bedel veya fiyat üzerinden mal veya hizmet alım yada satımında bulunurlarsa, kazanç tamamen veya kısmen transfer fiyatlandırılması yoluyla örtülü olarak dağıtılmış kabul edilmektedir. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 45

46 TRANSFER FİYATLANDIRMASI YOLUYLA ÖRTÜLÜ KAZANÇ DAĞITIMI TANIM Transfer Fiyatlandırması Uluslararası uygulamalarda, bir ticari işletmenin Kendi bölümleri, Bağlantılı Diğer İşletmeleri, İş Ortakları arasındaki mal, hizmet, finansman, gayri maddi varlık konulu işlemlerinde uyguladıkları fiyat olarak tanımlanmaktadır. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 46

47 Vergisel Amaçlar - Tarifeleri yönetmek - Vergi düzenlemelerine uymak AMAÇLAR Yönetimsel Amaçlar -Adaletli performans Değerlemesi -Motivasyon Uluslararası Amaçlar -Nakit Transfer Sınırlamaları -Rekabetçi durum - Vergi yükünü yönetmek Hedef uyumu Teşvik etmek -Gerçek gelir ve maliyet yansıtma İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 47

48 NEDEN TRANSFER FİYATLANDIRMASI? Üretim Yeri ile Pazarın Farklı Olması Çok Uluslu Şirketler ile Devletler Arasındaki Çıkar Çatışması Uluslararası Vergi Anlaşmaları Vergisel Amaçlar Küreselleşme Küçülen Dünya Ticaret Hacmindeki Artış Tam Zamanında Üretim (JIT) Toplam Kalite Yönetimi (TQM) İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 48

49 DÜNYA UYGULAMALARI ABD OECD AB Diğer 70 i aşkın ülkede yasal düzenleme yapılmıştır. Türkiye Uygulamasında, 1995 yılında OECD tarafından hazırlanan Uluslararası Şirketler ve Vergi İdareleri İçin Transfer Fiyatlandırması Rehberi esas alınmıştır. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 49

50 TRANSFER FİYATLANDIRMASI YOLUYLA ÖRTÜLÜ KAZANÇ DAĞITIMI TANIM Transfer Fiyatlandırması Tanımında Ana Unsurlar İlişkili Kişi Kavramı Emsallere Uygunluk İlkesi Mal veya Hizmet Alım/Satımı İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 50

51 TRANSFER FİYATLANDIRMASI YOLUYLA ÖRTÜLÜ KAZANÇ DAĞITIMI KAVRAMLAR İLİŞKİLİ KİŞİ İLİŞKİLİ KİŞİ TANIMI; Kurumların kendi ortakları, Kurumların veya ortaklarının ilişkili bulunduğu gerçek kişi ve kurumlar, Kurumun İdaresi, denetimi ve sermayesi bakımından doğrudan veya dolaylı olarak bağlı bulunduğu yada nüfuzu altında bulundurduğu gerçek kişi ve kurumlar, İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 51

52 TRANSFER FİYATLANDIRMASI YOLUYLA ÖRTÜLÜ KAZANÇ DAĞITIMI KAVRAMLAR İLİŞKİLİ KİŞİ Ortakların eşleri, ortaklarının veya eşlerinin üstsoy ve altsoy ile üçüncü derece dahil yansoy hısımları ve kayın hısımları ilişkili kişidir, Bakanlar Kurulunca vergi cenneti ilan edilen ülkelerde veya bölgelerde bulunan kişilerle yapılmış tüm işlemler ilişkili kişilerle yapılmış sayılacaktır. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 52

53 TRANSFER FİYATLANDIRMASI YOLUYLA ÖRTÜLÜ KAZANÇ DAĞITIMI KAVRAMLAR EMSALLERE UYGUNLUK EMSALLERE UYGUNLUK İLKESİ Emsallere uygunluk ilkesi, ilişkili kişilerle yapılan mal veya hizmet alım ya da satımında uygulanan fiyat veya bedelin, aralarında böyle bir ilişkinin bulunmaması durumunda oluşacak fiyat veya bedele uygun olmasını ifade etmektedir. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 53

54 İÇ EMSAL Mükellefin ilişkisiz kişilerle yaptığı işlemlerde kullandığı fiyat ya da bedeli ifade eder. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 54

55 DIŞ EMSAL İlişkisiz kişilerin kendi aralarında yaptıkları karşılaştırılabilir nitelikteki işlemlerde kullandığı fiyat ya da bedeli ifade eder. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 55

56 EMSAL FİYAT ARALIĞI Emsal fiyat aralığı, aynı yöntemin farklı karşılaştırılabilir kontrol dışı işlem verilerine uygulanmasından veya aynı verilere farklı transfer fiyatlandırması yöntemlerinin uygulanmasından elde edilen değişik emsal fiyatların oluşturduğu fiyat dizisini ifade etmektedir. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 56

57 KARŞILAŞTIRILABİLİRLİK ANALİZİ Karşılaştırma unsurları Mal veya hizmetlerin nitelikleri İşlev analizi Ekonomik koşullar İş stratejileri Sözleşme ilkeleri İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 57

58 EMSAL FİYAT BELİRLEMEDE DÜZELTMELER Ürün çeşidi Vade şekli Ödeme türü İşlem hacmi Pazar farklılığı (örneğin coğrafi farklılıklar) Pazar türü (Toptan ya da perakende) İşlem tarihindeki farklılıklar İşlev ve riskler Teslim şekli İş stratejileri İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 58

59 Veritabanları Pratiktir ancak, sadece mali ve finansal verileri içerir Tüm ülkelere ilişkin veriler içermez Karşılaştırılabilir işlemler yerine karşılaştırılabilir şirketlerin mali verilerine ilişkin sonuçlarını sunar Karşılaştırılabilirlik analizi ile işlev analizinin uygulanabilirliğini sağlamaz İstenilen sonuçlar seçilen kriterler doğrultusunda tespit edilebilir. Kriter ile düzeltme kavramları karıştırılmaktadır. TCMB sektör bilgileri EMSAL BULMA İlgili Oda & Borsa & Birlik & Dernek bilgileri İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 59

60 TRANSFER FİYATLANDIRMASINDA EMSAL BULMA Emsal bulmaya ilişkin yargı kararı: «Bu durumda; emsal kıyaslaması yapılırken, Türkiye içerisinde faaliyette bulunan firmaların emsal alınması ve davacının emsalleriyle mukayese edilmesi gerekirken, Türkiye dışında yabancı ülkelerin özellik ve şartlarına göre hazırlanmış AMADEUS isimli veri tabanındaki bilgilerin kıstas alınmasında hukuki isabet görülmemiştir» İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 60

61 TRANSFER FİYATLANDIRMASI YOLUYLA ÖRTÜLÜ KAZANÇ DAĞITIMI KAVRAMLAR -MAL VE HİZMET SATIMI KAVRAMI Alım, satım, imalat, inşaat işleri, kiralama, kiraya verme, ödünç para verilmesi, alınması, ikramiye, ücret ve benzeri ödemelerde bulunulması, MAL VE HİZMET ALIM YA DA SATIMI OLARAK DEĞERLENDİRİLECEKTİR. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 61

62 EMSALLERE UYGUN FİYAT YA DA BEDELİN TESPİTİNDE KULLANILAN YÖNTEMLER Geleneksel İşlem Yöntemleri Karşılaştırılabilir Fiyat Yöntemi Maliyet Artı Yöntemi Yeniden Satış Fiyatı Yöntemi Diğer Yöntemler İDKY - İşleme Dayalı Net Kâr Marjı Yöntemi İDKY Kâr Bölüşüm Yöntemi Mükellefçe Belirlenecek Yöntem İdare ile Birlikte Belirlenecek Yöntem İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 62

63 1- KARŞILAŞTIRILABİLİR FİYAT YÖNTEMİ Emsallere uygun fiyatın, İlişkisiz kişilerin karşılaştırılabilir nitelikteki işlemlerinde uygulanan piyasa fiyatı ile karşılaştırılarak tespit edilmesi esasına dayanır. Emsallere uygunluk ilkesini uygulamanın doğrudan ve en güvenilir yoludur. En çok tercih edilen yöntemdir. İşlev ve risk farklılıkları düzeltilebilir nitelikte ise tercih edilir. Emtia ticareti, mal satışları, komisyonlar, gayri maddi hak ödemeleri ve finansal işlemlerde uygulanan bir yöntemdir. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 63

64 2-MALİYET ARTI YÖNTEMİ Maliyet artı yöntemi, emsallere uygun fiyatın, ilgili mal veya hizmet maliyetlerinin makul bir brüt kâr oranı kadar artırılması suretiyle hesaplanmasını ifade eder. Makul brüt kâr oranı, işlemi yapan mükellefin bu mal veya hizmetlere ilişkin olarak ilişkisiz kişilerle yaptığı işlemlerde uyguladığı brüt kâr oranı olacaktır. Maliyet tabanın aynı olması ve muhasebe farklılıklarının giderilmesi önemlidir. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 64

65 2-MALİYET ARTI YÖNTEMİ Brüt kâr oranı aşağıdaki gibi hesaplanacaktır: Satışlar- Maliyet Brüt Kar oranı = Maliyet İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 65

66 2-MALİYET ARTI YÖNTEMİ Daha Çok; Hizmet, Hammadde, Yarı Mamul ve Mamul malların ve imal edilen malların satışında, sözleşmeli üretim, uzun süreli tedarik anlaşmalarında kullanılmaktadır. İşletme içinde ilişkisiz kişilere uygulanan genel bir brüt kar marjı varsa (iç emsal) bu kar oranı uygulanması uygun olacaktır. Emsal uygulama için iç işlem sayısı yetersiz ise, o zaman dış emsallerde dikkate alınarak maliyete uygun bir brüt kar marjı ilave edilmelidir. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 66

67 TRANSFER FİYATLANDIRMASI FİYAT BELİRLEME YÖNTEMİ UYGULAMASI -1 A şirketinin, ilişkili kişisi (Y) şirketi ve İlişkisiz kişi (Z) şirketi ile yaptığı mal satışları ile ilgili işlemleri şu şekildedir: İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 67

68 TRANSFER FİYATLANDIRMASI FİYAT BELİRLEME YÖNTEMİ UYGULAMASI-2 X -İK Direk İlk Madde 10.Direk İşçilik 15.Direk Giderler 10.Birincil Maliyet 35.Genel Üretim Giderleri 5.Genel Yönetim Giderleri 3.Üretim Maliyeti 43.Brüt Kar Marjı Tutarı 8,60 Satış Fiyatı 51,60 Brüt Kar Marjı % %20 Brüt Kar Marjı Tutarı TL 8,60 İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu Z ,20 60,20 %40 17,20 68

69 TRANSFER FİYATLANDIRMASI FİYAT BELİRLEME YÖNTEMİ UYGULAMASI-3 X -İK Z 0 1,40 Pazarlama Satış Gideri 4,20 2,00 Düzeltilmiş Brüt Kar TL 4,40 13,80 Düzeltilmiş Brüt Kar % %10,23 (4,40/43) %32,09 (13,80/43) Satış İskontosu İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 69

70 TRANSFER FİYATLANDIRMASI FİYAT BELİRLEME YÖNTEMİ UYGULAMASI-4 Düzeltilmiş Brüt Kar Marjı(İlişkisiz Kişi) 32,09% Düzeltilmiş Brüt Kar Marjı (İlişkili Kişi) 10,23% Brüt Kar Marjı Arasındaki Fark 21,86% Birim Başına Gerçek Üretim Maliyeti 43,00.-TL Birim Başına Arttırılmış Brüt Kar (43 X % 21,86) 9,40.-TL Gerçek Satış Fiyatı ( 43,00 + 8,60) 51,60.-TL Birim Başına Emsal Fiyat (51,60 +9,40) 61,00.-TL X için Kaydedilmiş Gerçek Gelir ( X51,60) TL Emsal Fiyatla Satış Tutarı ( X61,00) TL Maliyet Artı Yön. Arttırılacak Emsal Fiyat Farkı Geliri TL İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 70

71 3- YENİDEN SATIŞ FİYATI YÖNTEMİ Bu yöntem Emsallere Uygun Fiyatın, işlem konusu mal veya hizmetin aralarında herhangi bir şekilde ilişki bulunmayan gerçek kişi veya tüzel kişilere yeniden satılması durumunda uygulanacak fiyattan, uygun bir brüt satış karının düşülerek bulunması demektir. İşletme içinde ilişkisiz kişilere uygulanan genel bir brüt kar marjı varsa (iç emsal) bu kar oranı uygulanması uygun olacaktır. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 71

72 3- YENİDEN SATIŞ FİYATI YÖNTEMİ Söz konusu hesaplama aşağıdaki formül kullanılarak yapılacaktır: Yeniden Satış Fiyatı = Emsallere Uygun Fiyat veya Bedel 1 + Brüt Satış Kar Oranı İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 72

73 3-YENİDEN SATIŞ FİYATI YÖNTEMİ Yeniden Satış Fiyatı Yöntemi, daha çok pazarlama firmaları veya dağıtımcılar aracılığıyla satılan ürünlerin fiyatlandırılmasında kullanılmaktadır. Distribütörler, pazarlama operasyonları, bitmiş ürün ya da ürünün üzerine yeniden satış yapan tarafından ek bir katma değer eklenmediği durumlar (paketleme, etiketleme ve küçük çaplı montajlar değer artırıcı katkı ya da fiziksel değişim olarak değerlendirilmez.) Düzeltmelerde taşıma şekli, sigorta ve ürün garantisi hususları önemlidir. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 73

74 3- YENİDEN SATIŞ FİYATI YÖNTEMİ ÖRNEK: Tam mükellef (A) Kurumu, Azerbaycan daki ana şirketinden aldığı ev aletlerini Türkiye de pazarlamaktadır. İlişkisiz (B) Kurumu da aynı ürünleri net satış tutarının %10 u kadar bir komisyonla satmaktadır. Kontrol altındaki ve kontrol dışı işlemler arasındaki farklılık aşağıda belirtilmiştir: Ana şirket, (B) Kurumu ile olan işlemlerinde garanti risklerini üstlenirken, ilişkili (A) Kurumu ile olan işlemlerinde garanti riskini üstlenmemektedir. Ana şirket, (B) Kurumuna reklam ve pazarlama malzemelerini ücretsiz sağlarken, ilişkili (A) Kurumu reklam ve pazarlama harcamalarına katlanmaktadır. Buna göre, ana şirket ile (A) Kurumu arasındaki emsallere uygun fiyat aşağıdaki gibi hesaplanacaktır. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 74

75 3-YENİDEN SATIŞ FİYATI YÖNTEMİ ÖRNEK: (A) Kurumunca ilişkisiz kişilere satış fiyatı Emsal satış komisyonu % 10 Emsallere Uygun Fiyat [3000/(1+0,10] İşlev ve risk farklılıklarının düzeltimi (-) 30 Reklam ve pazarlama maliyetleri 10 Garanti maliyetleri 20 Emsallere Uygun Fiyat İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 75

76 4-İŞLEME DAYALI NET KÂR MARJI YÖNTEMİ İşleme dayalı net kâr marjı yöntemi, mükellefin kontrol altındaki bir işlemden; maliyetler, satışlar veya varlıklar gibi ilgili ve uygun bir temele dayanarak tespit ettiği net kâr marjının incelenmesi esasına dayanan bir yöntemdir. Net kârlılığın, brüt kârlılığa göre işlevsel farklılıklardan daha az etkilenmesi nedeniyle kullanılır. İşlevsel farklılıklar da düzeltme yapılabildiği durumlarda: Satışlar üzerinden net kârlılık (Distribütörler ) Maliyetler üzerinden net kârlılık (İmalat faaliyeti ) Varlıklar üzerinden net kârlılık (İmalat faaliyeti ) İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 76

77 5- KÂR BÖLÜŞÜM YÖNTEMİ Geleneksel işlem yöntemlerinin kullanılamadığı özellikle karşılaştırılabilir işlemlerin olmadığı ve ilişkili kişiler arasındaki işlemlerin birbirinin ayrılmaz bir parçası olduğu durumlarda kullanılmalıdır. Toplam kâr, işlemin tarafları arasında dağıtılır. İşlemde her bir tarafın kâra olan katkısı işlev analizi çerçevesinde belirlenir ve mevcut bulunan güvenilir dış piyasa verileri ile değerlendirilir. İşlemede her iki taraf da emsali olmayan bir gayri maddi hakka katkı sağlıyor ise göreceli katkıların oranı dikkate alınır. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 77

78 6- MÜKELLEFÇE BELİRLENECEK YÖNTEM Emsallere uygun fiyata, belirtilen yöntemlerden herhangi birisi ile ulaşma olanağı yoksa mükellef, işlemlerin mahiyetine uygun olarak kendi belirleyeceği diğer yöntemleri kullanabilir. Dokümantasyon ile desteklenmelidir. İşleyiş sistemi mükellef tarafından belirlenecek bu yöntemin de emsallere uygunluk ilkesine göre tespit edilmesi zorunludur. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 78

79 7- İDARE İLE BİRLİKTE BELİRLENEN YÖNTEM MB Gelir İdaresi Başkanlığı ile Anlaşma Usulü Peşin fiyatlandırma anlaşması: KV mükelleflerinin ilişkili kişilerle yapılan yurt dışı (serbest bölgeler dâhil) işlemlere ilişkin TF tespit edilmesinde belli bir süre için uygulanacak yöntemin belirlenmesidir. Yurtiçi işlemleri için bu yöntemin kullanılması mümkün değildir. Anlaşma süresi maksimum 3 yıldır. Sadece KV mükelleflerini kapsar. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 79

80 Örnek: 7- PEŞİN FİYATLANDIRMA ANLAŞMASI UYGULAMA-1 Mükellef tarafından 12/08/2013 tarihinde yapılan başvuru sonucunda devam eden süreç 02/12/2013 tarihinde İdare ile mükellef arasında imzalanan anlaşma ile sonuçlanmıştır. Bu durumda, peşin fiyatlandırma anlaşmasının hükümleri anlaşmanın imzalandığı 02/12/2013 tarihinden itibaren geçerli olacaktır. Anlaşma süresi üç yıldan fazla olmamak üzere anlaşmada belirtilecek süreyle sınırlıdır. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 80

81 7- PEŞİN FİYATLANDIRMA ANLAŞMASI Peşin fiyatlandırma anlaşmaların temel amacı; transfer fiyatlandırmasına ilişkin olarak karşılaşılabilecek olası vergi ihtilaflarının önüne geçmektir. Mükellef iki taraflı veya çok taraflı peşin fiyatlandırma anlaşması talep edebilir. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 81

82 7-PEŞİN FİYATLANDIRMA ANLAŞMASI Peşin fiyatlandırma anlaşmasının yapılmış olması, anlaşma konusuyla ilgili olarak mükelleflerin incelenmeyeceği anlamına gelmemektedir. Anlaşma kapsamındaki işlemlere ilişkin belirlenen yöntemin uygulanması inceleme konusu yapılabilecektir. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 82

83 7- PEŞİN FİYATLANDIRMA ANLAŞMASI Gelir İdaresi Başkanlığının tarihli basın duyurusuna göre ülkemizde toplam 3 (Üç) adet tek taraflı peşin fiyatlandırma anlaşması imzalanmıştır. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 83

84 7- PEŞİN FİYATLANDIRMA ANLAŞMASI Gelir İdaresi ile peşin fiyat anlaşması yapan mükellefler Tebliğ ekinde yer alan (EK-1) PEŞİN FİYATLANDIRMA ANLAŞMASINA İLİŞKİN YILLIK RAPOR KV beyannamesi verilme süresi sonuna kadar İdare ye ulaştırmak zorundadırlar. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 84

85 İç/dış emsal bulmak mümkün mü? Evet Hayır Brüt kârlılık oranı bulmak /kullanmak mümkün mü? Evet Hayır İşleme dayalı kâr yöntemleri ile güvenilir karşılaştırma yapmak mümkün mü? Evet Hayır Karşılaştırılabilirlik analizini 85 gözden geçir / İşleme uygun yöntem belirle 85

86 TRANSFER FİYATLANDIRMASI VERGİSEL SONUÇLARI -1 Transfer Fiyatlaması Yoluyla Kısmen veya Tamamen Örtülü Kazanç Dağıtımının Oluşması Durumunda; Dağıtılmış Sayılan Kazanç, GVK ve KVK uygulamasında hesap döneminin son günü itibariyle, dağıtılmış kar payı veya dar mükellefler tarafından merkeze aktarılmış tutar sayılacak. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 86

87 TRANSFER FİYATLANDIRMASI VERGİSEL SONUÇLARI -2 Daha önce yapılan vergilendirme işlemleri taraf olan mükellefler nezdinde buna göre düzeltilir. Düzeltme işlemi, Örtülü kazanç dağıtan taraf açısından KKEG, örtülü kazanç dağıtılan taraf açısından kar payı olarak değerlendirilerek düzeltme yapılacaktır. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 87

88 TRANSFER FİYATLANDIRMASI VERGİSEL SONUÇLARI -3 Yani Örtülü Kazanç Dağıtımı Halinde; Dağıtan kuruma vergi, ceza ve gecikme faizi hesaplanacak, Örtülü kazancı elde eden kurum ise vergi düzeltmesi yapacak. Koşullar uygunsa işleme isabet eden vergi iade edilir. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 88

89 TRANSFER FİYATLANDIRMASI VERGİSEL SONUÇLARI -4 Ancak, düzeltmenin yapılabilmesi için örtülü kazanç dağıtan kurum adına tarh edilen vergilerin kesinleşmiş ve ödenmiş olması gerekir. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 89

90 TRANSFER FİYATLANDIRMASI- HAZİNE ZARARI VERGİSEL SONUÇLARI Transfer fiyatlandırması yoluyla kazancın örtülü olarak dağıtıldığının kabulü Hazine zararının doğması şartına bağlıdır. Hazine zararından kasıt, emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak tespit edilen fiyat ve bedeller nedeniyle kurum ve ilişkili kişiler adına tahakkuk ettirilmesi gereken her türlü vergi toplamının eksik veya geç tahakkuk ettirilmesidir. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 90

91 TRANSFER FİYATLANDIRMASI VERGİSEL SONUÇLARI -5 ÖRNEK A ŞİRKETİ B Şirketine Mal Satar Transfer Fiyatı Emsal Değer Örtülü Kazanç KKEG olarak matraha ilave edilecek B ŞİRKETİ A Şirketinden Mal alır Transfer Fiyatı Emsal Değer Örtülü Kazanç Kar payı olarak dikkate alınacak İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 91

92 TRANSFER FİYATLANDIRMASI VERGİSEL SONUÇLARI -6 Düzeltme İşlemleri-1 Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazanç, GVK ve KVK uygulamasında, hesap döneminin son günü itibarıyla dağıtılmış kâr payı veya ana merkeze aktarılan tutar sayılır. Daha önce yapılan vergilendirme işlemleri, taraf olan mükellefler nezdinde buna göre düzeltilir. Şu kadar ki, bu düzeltmenin yapılması için örtülü kazanç dağıtan kurum adına tarh edilen vergilerin kesinleşmiş ve ödenmiş olması şarttır. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 92

93 TRANSFER FİYATLANDIRMASI VERGİSEL SONUÇLARI -8 Düzeltme İşlemleri -2 Hesap dönemi kapandıktan sonra transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı yapan kurumun düzeltme talebi, vergi dairesince VUK hükümleri uyarınca değerlendirilip sonuçlandırılacaktır. Bu düzeltme sonucu tarh edilen vergilerin kesinleşmiş ve ödenmiş olması halinde, karşı tarafta da gerekli düzeltme işleminin kendiliğinden yapılması mümkün olacaktır. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 93

94 TRANSFER FİYATLANDIRMASI VERGİSEL SONUÇLARI -7 Düzeltme İşlemleri -3 TF Tebliğine göre örtülü kazanç dağıtılan tarafından da aynı dönem içinde düzeltme yapılabilmesi mümkündür. Tebliğde hesaben düzeltmenin ne şekilde yapılacağı açıklanmamıştır. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 94

95 TRANSFER FİYATLANDIRMASI VERGİSEL SONUÇLARI -7 Düzeltme Ne zaman ve Nasıl Yapılabilir Geçici Vergi Dönemi İçerisinde Hesaben Düzeltme Geçici Vergi Döneminden Sonra Düzeltme Hesap Dönemi Kapandıktan Sonra Düzeltme İki Farklı Ülkedeki Mükellefler Arasındaki Düzeltme İşlemleri İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 95

96 TRANSFER FİYATLANDIRMASI VERGİSEL SONUÇLARI -8 TF Uygulamasında Cezalandırma Mükelleflerin ilişkili kişilerle emsallere uygunluk ilkesine aykırı tespit ettikleri bedel veya fiyat üzerinden mal veya hizmet alım veya satımında bulunarak transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı yapmaları durumunda, kayba uğratılan vergiler 1 kat vergi ziyaı cezalı olarak tarh edilir. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 96

97 TRANSFER FİYATLANDIRMASI VERGİSEL SONUÇLARI -9 Bilgi ve Belgeleri Vermeme Tebliğde uygulanacak cezanın türü ve tutarı konusunda açık bir ifadeye yer verilmemiştir. Beyanname ekinde verilmesi gereken formun verilmemesi halinde uygulanabilecek ceza 2/ll-7.maddesi uyarınca 2.derece usulsüzlük cezası olup tutarı 60 TL dir. Talep edildiği halde söz konusu bilgi ve belgelerin verilmemesi halinde ise VUK nın mükerrer 355. maddesine göre özel usulsüzlük cezası uygulanacaktır. Ceza tutarı birinci defada TL dir. Ancak bilgi vermeme inceleme nedenidir. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 97

98 TRANSFER FİYATLANDIRMASINDA YILLIK BELGELENDİRME YÜKÜMLÜLÜĞÜ İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 98

99 YILLIK BELGELENDİRME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 1- Yıllık Belgelendirme Bilgi ve Belgeler 1 Seri No lu Tebliğ - Bölüm Dayanak bilgi ve belge olarak hazır - İstendiğinde ibraz edilecek. 2- Transfer Fiyatlandırması Kontrol Edilen Yabancı Kurum ve Örtülü Sermayeye İlişkin Form 1 Seri No lu Tebliğ - EK 2 - İlişkili İşlemleri olan tüm KV mükellefleri için zorunlu. - KV beyanı ekinde vergi dairesine verilmesi zorunlu. 3- Yıllık Transfer Fiyatlandırması Raporu 1 Seri No lu Tebliğ EK 3 Kayıtlı olunan vergi dairesi ve ilişkili işlemin yurt içi veya yurt dışı olmasına göre zorunluluk değişiyor. KV beyanına kadar hazır edilmek zorunda, resmi talep edilmediği sürece vergi dairesine verilme zorunluluğu yok. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 99

100 YILLIK BELGELENDİRME YÜKÜMLÜLÜĞÜ Büyük Mükellefler Diğer KV Mükellefleri GV Mükellefleri Rapor Hazırlamak Zorundadırlar. Yalnızca Yurtdışı İşlemleri için Rapor Hazırlarlar. Yurtiçi İşlemleri için belgeleri hazır bulundururlar. Yurtdışı ve Yurtiçi İşlemleri için belgeleri hazır bulundururlar. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 100

101 YILLIK BELGELENDİRME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 1-BEYANNAME EKİNDE VERİLMESİ GEREKEN FORM İlişkili kişilerle işlemi bulunan bütün kurumlar vergisi mükellefleri, 2013 yılı için Transfer Fiyatlandırması ve Örtülü Kazanç Dağıtımı ile ilgili Formu doldurmak ve kurumlar vergisi beyannamesi ekinde vergi dairesine vermek zorundadır. İlişkili kişiler ile işlemi olmayan mükellefler söz konusu formu doldurmayacaktır. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 101

102 YILLIK BELGELENDİRME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 2- İSTENMESİ DURUMUNDA VERİLECEK RAPOR Büyük Mükellefler Vergi Dairesine kayıtlı mükellefler yurtiçi + yurtdışı işlemler için, Diğer kurumlar vergisi mükellefleri ise sadece yurtdışı işlemleri için, Kurumlar vergisi beyannamesi verme süresine kadar hazırlayacakları raporu istenmesi durumunda İdareye veya vergi inceleme elemanına verecekler. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 102

103 YILLIK BELGELENDİRME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 3- BİLGİ VE BELGE VERME ZORUNLULUĞU Mükellefin faaliyetlerinin tanımı, organizasyon yapısı (merkez, şube) ve ortakları, sermaye yapısı, içinde bulunduğu sektör, Emsallere uygunluk ilkesi doğrultusunda tespit edilen fiyat veya bedellere ilişkin hesaplamalara ait kayıt, cetvel ve belgelerin ispat edici kağıtlar olarak saklanması zorunludur. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 103

104 EK-2 NUMARALI FORM YILLIK KURUMLAR VERGİSİ BEYANNAMESİ EKİ İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 104

105 EK-2 NUMARALI FORM 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 3. Maddesine ilişkin olarak tarihinde yayımlanan 1 Seri No.lu Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Hakkında Genel Tebliğe göre, kurumlar vergisi mükellefleri, 2007 yılından itibaren verecekleri kurumlar vergisi beyannamesi ekinde tebliğ ekindeki Ek-2 formda yer alan bilgileri elektronik ortamda doldurup e-beyanname ile birlikte bağlı bulundukları vergi dairesine göndermeleri gerekmektedir. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 105

106 EK-2 NUMARALI FORM 1 Numaralı Tebliğde belirtilen ilişkili kişiler ile işlem yapan mükellefler, işlem yaptıkları ilişkili kişilerin cari hesap dökümünü alıp 2013 yılındaki işlemleri öncelikle; alım, satım, ödeme, faiz, kur farkı, KDV ödemesi veya KDV tahsili şeklinde ayrıştıracaklardır. Stokların veya Sabit Kıymetlerin Maliyetine İlave Edilen Finansman Giderleri veya Kur Farklarına dikkat edilmelidir. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 106

107 EK-2 NUMARALI FORM Daha sonra alım ve/veya satım işlemleri, işlemin mahiyetine göre ayrıştırılacaktır. Bu şekilde ayrıştırılan işlemlerin miktar ve tutarları belirlenecek, miktar ve tutar olarak belirlenen işlemler için, hangi transfer fiyatlandırması yönteminin uygulanacağı araştırılıp en uygun yöntem belirlenecektir. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 107

108 EK-2 NUMARALI FORM ÖRNEK-1: X A.Ş. nin 2013 hesap döneminde ilişkili kişilerle gerçekleştirmiş olduğu, mal veya hizmet alım yada satımlarına ilişkin veriler şu şekildedir: 1. İlişkili kişi A dan KDV dahil TL(KDV hariç TL) hammadde alınmıştır. 2. İlişkili kişi B ye KDV dahil TL(KDV hariç TL) mal satmıştır. 3. İlişkili kişi C ortağından kiralanan gayrimenkul nedeniyle Brüt TL kira bedeli ödenmiştir. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 108

109 EK-2 NUMARALI FORM ÖRNEK-1: 4. İlişkili kişi B den almış olduğu hizmet karşılığında KDV dahil TL(KDV hariç TL) komisyon ödenmiştir. 5. İlişkili Kişi B den alınan borç paranın yıl sonu bakiyesi TL. olup, çeşitli tarihlerde alınan borçlar için yıl içinde, TL faiz ödenmiştir. Alınan borç yıl içinde ortalama 180 gün kullanılmıştır. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 109

110 EK-2 NUMARALI FORM ÖRNEK-1: 6. Ortaklara borçlar hesabının dönem sonu bakiyesi TL.( USD X 2,00) dir. Ortaklara faiz ödenmemiştir, ancak borç alındığında TL. dir. ( USD X 1,93) dir TL kur farkı kambiyo zararları hesabına yazılmıştır İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 110

111 EK-2 NUMARALI FORM ÖRNEK-1: X A.Ş. nin tarihli bilançosuna göre, Aktif Toplamı Kısa ve U.V.Y. Kaynaklar Toplamı Öz Sermaye Toplam finansman maliyeti ( TL faiz TL kur farkı) TL TL TL TL İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 111

112 EK-2 NUMARALI FORM ÖRNEK-1: EK-2 Formunun doldurulabilmesi için öncelikle X A.Ş., 2013 Yılı içinde ilişkili kişilerle gerçekleştirmiş olduğu işlemlerin, emsale uygunluğunun tespitinde kullandığı yöntemleri ortaya koyması gerekecektir. 1-İlişkili kişi A dan satın alınan 1000 adet Z hammaddesinin birim alış fiyatı ortalama 50.-TL olup, Z hammaddesi yıl içinde ilişkisiz kişilerden birim fiyatı 51.- TL alındığı iç emsalle ortaya konmuştur. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 112

113 EK-2 NUMARALI FORM ÖRNEK-1: 2-İlişkili kişi B ye satılan T mamulü 500 adet olup ortalama birim satış fiyatı ( / 500) 150.-TL dir. T mamulünün birim üretim maliyeti 125,-TL, olup, pazarlama satış maliyeti de göz önünde bulundurularak %20 brüt satış karı ilavesi ile 150.-TL den satılmaktadır. Ayrıca aynı özelliklere sahip bu ürünün dış emsallerinin satış fiyatı da bu civardadır. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 113

114 EK-2 NUMARALI FORM ÖRNEK-1: 3- İlişkili kişi C ortağından 2007 yıllı için TL ye kiralanan gayrimenkulün, aynı binada emsali bulunmakta, ilişkisiz kişiler arasında yapılan kira sözleşmelerinde bir yıllık kira bedeli peşin TL civarında olmaktadır. Paranın zaman değeri dikkate alındığında aylık TL nin emsale uygun olduğu tespit edilmiştir. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 114

115 EK-2 NUMARALI FORM ÖRNEK-1: 4- İlişkili kişi B den alınan aracılık hizmeti için ödenen komisyon bedeli, ilişkisiz kişilerden alınan teklifler uyum içindedir. 5- İlişkili kişi B den alınan borç (yıl içinde TL) işletmede yıl sonu itibariyle ortalama180 gün kullanılmıştır. Bu süre için ödenen TL faiz %30 yıllık ortalama faize denk gelmektedir ki, ilişkisiz kişilerden de temin edilecek olsa ortalama yıllık piyasa faizi oranı %30-35 civarıdır. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 115

116 EK-2 NUMARALI FORM ÖRNEK-1: Örtülü Sermaye Hesabı: Dönem başındaki Öz sermaye Ö.S.Hesabına Esas Alınacak Tutar TL TL ( X3) İlişkili kişilerden temin edilen borçlar: İlişkili kişi Borç tutarı Ödenen Faiz Kur Farkı B * Ortaklar C/H İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 116

117 EK-2 NUMARALI FORM ÖRNEK-1: İlişkili kişilerden yapılan borçlanmaların toplam tutarı olan TL, Öz sermayenin 3 katı olan TL yi aşmadığından, örtülü sermayeden söz edilemeyecektir. Dolayısıyla ödenen faiz ve hesaplanan kur farkı için, örtülü sermaye açısından yapılacak bir şey bulunmamaktadır. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 117

118 EK-2 NUMARALI FORM ÖRNEK-1: Bu bilgilere göre; X A.Ş. nin 2013 yılı kurumlar vergisi beyannamesi eklerinden Ek-2 formunun doldurulması TF-ÖK EK-2 FORM.doc İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 118

119 YILLIK TRANSFER FİYATLANDIRMASI RAPORU İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 119

120 YILLIK TRANSFER FİYATLANDIRMASI RAPORU - TEMEL SÜREÇ FAALİYETİN VE İLİŞKİLİ KİŞİLERLE GERÇEKLEŞTİRİLEN İŞLEMLERİN TANIMLANMASI BELGELEME KARŞILAŞTIRILA- BİLİRLİK ANALİZİ İŞLEV ANALİZİ TRANSFER FİYATLANDIRMASI ANALİZİ YÖNTEM SEÇİMİ İÇ VE DIŞ EMSAL SORGULAMA İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 120

121 YILLIK TRANSFER FİYATLANDIRMASI RAPORUNUN İÇERİĞİ I Genel Bilgiler Raporun amacı ve kapsamı Şirket hakkında genel bilgiler Şirketin tarihçesi, faaliyet alanı, ortaklık yapısı, işyerleri, yönetim ve personel yapısı Faaliyet gösterilen sektörün ekonomik ve pazar koşulları Sektör analizi İş stratejileri İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 121

122 YILLIK TRANSFER FİYATLANDIRMASI RAPORUNUN İÇERİĞİ II İlişkili Kişiler Hakkında Bilgiler İlişkili kişilerin vergi kimlik numaraları, adresleri, telefon numaraları İlişkili kişilerin organizasyon şeması içindeki yeri İşletme yapıları, üretim ya da hizmet süreç ve yöntemleri Faaliyet alanları Faaliyet gösterilen sektördeki ekonomik ve pazar koşulları ile yasal düzenlemeler İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 122

123 YILLIK TRANSFER FİYATLANDIRMASI RAPORUNUN İÇERİĞİ III İlişkili Kişiler Arasındaki İşlemlerin Ayrıntılarına İlişkin Bilgiler İlişkili kişiler arasında gerçekleştirilen İşlemlere ilişkin ayrıntılı bilgiler İlişkili kişiler arasındaki sözleşmelere ait ayrıntılı bilgiler Her bir işlem bazında karşılaştırılabilirlik analizi Karşılaştırılabilirlik analizi kapsamında; mükellefin ve ilişkili kişilerin gerçekleştirdikleri işlevler, üstlendikleri riskler ile işlemlerde kullanılan maddi ve gayri maddi varlıklara ilişkin karşılaştırmalı işlev analizi tablosu İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 123

124 YILLIK TRANSFER FİYATLANDIRMASI RAPORUNUN İÇERİĞİ Karşılaştırılabilirlik Analizi : Amaç, en güvenilir emsal/emsalleri bulmaktır. Temel adımlar: 1. Mal veya hizmetlerin nitelikleri Malların fiziksel özellikleri, kalite ve güvenirliği, hizmet yapısı ve büyüklüğü, gayri maddi haklarda işlemin biçimi, garanti süresi vb. 2. İşlev analizi Gerçekleştirilen fonksiyonlar (üretim, ar-ge, pazarlama vb.) Üstlenilen riskler (pazar riski, kur riski, ürün sorumluluğu riski, kredi riski, stok riski, ar-ge riski vb.) Varlıklar (maddi / gayri maddi varlıkların türü, niteliği) 3. Ekonomik koşullar Coğrafi konum, pazar hacmi, rekabet koşulları, yasal düzenlemeler, ulaşım maliyetleri, perakendeci- toptancı vb.) 4. İş stratejileri Pazar payının artırılması/korunması, yeni ürün geliştirme, portföy çeşitlendirme vb. 5. Sözleşmelerin şart ve koşulları İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 124

125 YILLIK TRANSFER FİYATLANDIRMASI RAPORUNUN İÇERİĞİ İç ve Dış Emsaller İç emsaller Tespiti ve bulunması daha kolaydır Daha güvenilirdir Belgelendirmede daha az maliyetlidir İç emsal var ve güvenilir ise, dış emsal aramaya gerek yoktur. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 125

126 YILLIK TRANSFER FİYATLANDIRMASI RAPORUNUN İÇERİĞİ IV Transfer Fiyatlandırması Analizlerine İlişkin Bilgiler Karşılaştırılabilirlik analizine ilişkin ayrıntılar, karşılaştırılabilir işlemlerin seçiminde kullanılan kıstaslar ile düzeltme yapılmış ise bunlara ilişkin ayrıntılı bilgiler Transfer fiyatlandırması yöntemi seçimi Kullanılan transfer fiyatlandırması yönteminin diğer yöntemlerle karşılaştırılarak o yöntemin kullanılma gerekçelerinin ve seçilen yöntemin en uygun yöntem olduğuna ilişkin bilgi, belge, hesaplamalar Emsal arama sürecine, sonuçlarına ve emsal fiyat aralığı tespit edilmiş ise bu aralığa ilişkin hesaplamalara ait bilgi ve belgeler İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 126

127 YILLIK TRANSFER FİYATLANDIRMASI RAPORUNUN İÇERİĞİ V Sonuç Rapor kapsamında gerçekleştirilen tüm işlemler ile analizlere atıf Önceki bölümlerde yapılan analizler çerçevesinde işlemler, yöntemler ile emsallere uygun bedellerin özetine ilişkin tablo İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 127

128 YILLIK TRANSFER FİYATLANDIRMASI RAPORUNUN İÇERİĞİ VI Ekler (Tebliğin 7.1 bölümü) Analiz çalışmaları Emsal arama sürecine ilişkin veri dokümanları Şirket / grup içi fiyatlandırma politikası Sözleşmeler Faturalar (ürün bazında aylık ortalama alış/satış cetveli, gayri maddi haklara ilişkin alım/satım dekontları) İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 128

129 YILLIK TRANSFER FİYATLANDIRMASI RAPORUNUN İÇERİĞİ Tebliğin 7.1 bölümünde belirtilen; İşlem konusu yıla ilişkin ürün fiyat listeleri, İşlem konusu yıla ilişkin üretim maliyetleri, İlişkili kişilere ait özet mali tablolar, Sadece istenmesi durumunda ibraz edilmelidir. İlgili ek bilgi ve belgelerin yabancı dilde yazılmış olmaları halinde, istenmesi halinde önemli bölümlerinin Türkçe çevirilerinin de ibrazı gerekmektedir. İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 129

130 YILLIK TRANSFER FİYATLANDIRMASI RAPORUNUN İÇERİĞİ GİB 2010 yılında «TRANSFER FİYATLANDIRMASI YOLUYLA ÖRTÜLÜ KAZANÇ DAĞITIMI HAKKINDA REHBER» yayımlamıştır. Sunum EKİ- 2 Örnek Rapor Formatı.docx İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 130

131 YILLIK TRANSFER FİYATLANDIRMASI RAPORUNDA SORUNLAR VE EKSİKLİKLER-1 Genel Bilgiler bölümünde raporu hazırlayan mükellefe ilişkin tanıtıcı bilgilere yer verilmesi (şirketin web sayfasında veya şirketin faaliyet raporunda yer alan bilgiler gibi), İlişkili kişiler hakkında bilgiler bölümünde sadece ilişkili kişilerin unvanlarına yer verilmesi, Karşılaştırılabilirlik analizinin ve özellikle işlev analizinin hiç yapılmaması veya eksik yapılması, Transfer fiyatlandırması analizlerinin işlem bazında yapılmaması, İSMMMO Transfer Fiyatlandırması Çalışma Grubu 131