KIŞ SEZONU YAKIT PROGRAMI

Transkript

1 Karar No:61 Ġl Çevre ve Orman Müdürlüğünce; Çevre ve Orman Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğünün Ülke genelinde Ġllerin kirlilik derecelenmesi göz önüne alınarak belirlenen temel ilkeler doğrultusunda düzenlenen KıĢ Sezonu Yakıt Programının kabul edilmesine ve daha önce hava kirliliği ve yakıt özellikleri konusunda yayımlanmıģ olan tüm kararların uygulamadan kaldırılmasına.; KIŞ SEZONU YAKIT PROGRAMI I. AMAÇ: Yakıt programı ile; Ġlimizde hava kalitesinin korunması, yakıtların hava kirliliğine yol açmayacak Ģekilde yakılması için gerekli önlemlerin alınması, daha kaliteli yakıtların seçilmesi ile yenilenebilir enerji kaynakları baģta olmak üzere temiz enerji kullanımının desteklenmesi ve ve bu tasarrufun sağlanması amaçlanmıģtır. II. KAPSAM Bu program, Afyonkarahisar Ġli ve Ġlçelerinde KıĢ Sezonunda kullanılacak yakıtlar, yakma sistemleri, yakma zamanları ile hava kalitesinin korunmasına iliģkin uyulacak kurallar ve kurallara aykırı davranıģlara uygulanacak idari/cezai yaptırımları kapsar. III. YASAL DAYANAK Yakıt Programının Yasal Dayanağını; Anayasası ile değiģik 2872 Sayılı Çevre Yasası Sayılı Ġller Ġdaresi Yasası Sayılı Türk Ceza Yasası Sayılı Kabahatler Yasası tarihli Isınmadan Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği tarihli Endüstri Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği 8- Çevre ve Orman Bakanlığının (2006 / 17 ) sayılı GENELGE leri tarih ve 4077 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun oluģturur, IV. TEMEL İLKELER: Sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaģama hakkının korunmasına yönelik olarak Ġlimizin hava kalitesini artırmak ve kirliliğin önlenmesi amacıyla mevcut yasal düzenlemelerde belirtilen usul ve esasların yanı sıra programın ilkeleri aģağıdaki baģlıklar altında sıralanmıģtır. Ġlimiz; Çevre ve Orman Bakanlığı Çevre Yönetim Genel Müdürlüğünce yayımlanan 2006/17 sayılı Genelgesinin Ek: 1 deki listesine göre Merkez Ġlçesi 1. Grup, geri kalan diğer tüm ilçeleri II. Grup kirli Ġlçeler arasında yer almaktadır. Bu nedenle I.K.H.K.K.Y. nin 31. maddesinde belirtilen;. Valilikler, kritik meteorolojik koģulların oluģtuğu veya hava kirliliğinin artıģ gösterdiği bölgelerde, esasları Ġl Mahalli Çevre Sayfa 1 / 13

2 Kurulunca belirlenecek Ģekilde insan ve çevre üzerinde meydana gelecek zararlara karģı katı ve sıvı yakıtların kalitesinde iyileģtirme yönünde de yeni düzenleme yapmaya yetkilidirler hükmüne dayanılarak aģağıdaki ilkeler belirlenmiģtir. A- YAKITLAR Ġlimiz Merkezinde ve ilçelerinde aģağıda belirtilen özelliklerdeki yakıtlar ısınma amaçlı kullanılacaktır. 1) I.K.H.K.K.Y. nin 5. maddesinde ısınma amaçlı kullanılabilecek ve kullanılması yasaklanan yakıtlar (Katı, Sıvı, Gaz) belirtilmiģ olup; baģta petrol koku olmak üzere yasaklanmıģ yakıtlar ısınma amaçlı kullanılmayacaktır. 2) Ġllerde ısınma amaçlı sadece izin verilen kömürlerin temini, kaçak kömür kullanılmasının önüne geçilmesi, kömür üreticisi ve satıcısının bilinmesi, denetlenmenin etkili uygulanması, kömürlerin açıkta satıģının önlenmesi, kömürlerin taģınması, doldurulması ve boģaltılması sırasında kömür kaybını ve bu iģlemlerde oluģacak tozumayı önlemek açısından ithal ve yerli kömürlerin I.K.H.K.K. Yönetmeliğinin ekinde yer alan torba örneğine göre torbalanarak satıģa sunulacaktır. 3) Kömür torbaları üzerinde Yönetmelik ve 2006/17 sayılı Genelgede belirtilen asgari kömür özellikleri (Kükürt, alt ısıl değeri, nem, kül vb.) mutlaka belirtilecektir. Ayrıca Yönetmelik ve Genelgede belirtilen değerlerden daha iyi kömür satacağını taahhüt edenler, istedikleri takdirde Bakanlığımızın belirlemiģ olduğu kömür özelliklerinin yanı sıra taahhüt ettikleri kömür özelliklerini de parantez içinde kömür torbası içinde belirtebileceklerdir. Bakanlığın belirlemiģ olduğu değerleri sağlayıp, torba üzerinde isteğe bağlı olarak parantez içinde belirtilen ve Yönetmelik değerlerinden daha kaliteli olduğu taahhüt edilen kömür özelliklerinin sağlanmaması durumunda Tüketicinin Korunması Kanunu hükümleri uygulanacaktır. 4) I.K.H.K.K.Y. nin 27. maddesine göre; ısınma amaçlı katı yakıtların torbalanması; - Yerli kömürlerin çıkarıldığı bölgede, - Ġthal kömürün ve ithalatının gerçekleģtirildiği limana yakın alanlarda yapılması esastır. Ancak ; yerli ve/veya ithal kömürlerin Ġlimiz sınırlarında torbalanmasında; a- Valiliğimiz Ġl Çevre ve Orman Müdürlüğünden ve kömürün üretildiği veya ithal edildiği limanın ait olduğu Ġlin Valiliği (ĠÇOM) den izin almaları, b- Ġlimizde torbalamanın yapılacağı tesisin kurulmuģ olması, c- Üretici ve Ġthalatçı adına torbalama yapacak gerçek kiģi ve tüzel kiģilerin bayi olmaları veya anlaģma yaptıklarına dair sözleģmeleri ile müracaatta bulunmaları Ģartları ile torbalama yapılabilir. 5) Yönetmelikte ve bu programda belirtilen standartlara uygun olmayan yakıt üretenlere ruhsat verilmeyecektir. Verilen ruhsatlar iptal edilecektir. 6) Ġzin verilmeyen ve belirlenen özellikleri sağlamayan yakıtların kullanılmasını Ġlimize giriģlerini engellemek amacıyla, Afyon Merkez ve mücavir alan sınırı giriģlerinde (Merkez Ġlçeyi Ġzmir, Kütahya, EskiĢehir, Ankara, Konya ve ġuhut a bağlıyan karayolları) Ġl Jandarma Komutanlığı, Afyonkarahisar Belediye BaĢkanlığı ve Ġl Defterdarlığı denetim birimlerinin, koordinasyonlu olarak, birlikte veya münferiden; Uygunluk Belgesi, SatıĢ Ġzin Belgesi, Fatura veya Sevk Ġrsaliyesi kontrolü yaparak uygun olmayan denetim sonuçları Ġl Çevre ve Orman Müdürlüğüne bildirilecektir. Sayfa 2 / 13

3 7) Ġlçe sınırları dahilinde bu kararda belirtilen yakıtların kullanılmasından ve denetlenmesinden kaymakamlıklar ve Belediye BaĢkanlıkları sorumludur. (Kaymakamlıklarda da benzer denetim ekipleri oluģturmalıdır.) 8) Ġlimiz Merkez ve mücavir alan sınırları içerisinde ve gerektiğinde il sınırları dahilinde; Yakıt programında özellikleri belirtilen YAKITLARIN satıģ ve tüketimini sağlamak üzere Afyonkarahisar Belediyesi, Ġl Defterdarlığı, Ġl Emniyet Müdürlüğü, Ġl Sağlık Müdürlüğü, personelleri ve Afyonkarahisar Belediye BaĢkanlığı na ait araçtan oluģan Çevre Denetim Ekibi Ġl Çevre ve Orman Müdürlüğü koordinatörlüğünde geçmiģ yıllarda olduğu gibi bu sezonda Ģehir çıkıģ güzergahları, depolar, satıģ yerleri ve Ģehir içinde (mesken, kurum, kuruluģ vb.) yakıt ve yakma sistemlerinde denetimler yapacaklardır. Bu çalıģma için her kurum 7 gün 24 saat esasına göre personel planlaması yaparak (izin,hastalık vb mazeret durumlarına karģı yedek isimlerle birlikte ), çalıģacak personellerini tespit ederek Ġl Çevre ve Orman Müdürlüğüne liste halinde bildirecektir. Ek olarak Afyonkarahisar Belediye BaĢkanlığı tarafından da Araç planlaması yapılarak bir asil bir yedek iki araç ekibin çalıģması için tahsis edilecektir. 9) ALO ZABITA 153 ve ALOPOLĠS 155 telefonlarına Ġl Merkezi ve Mücavir Alan Sınırları içerisindeki yerleģim yerlerinden gelen her türlü kömür ihbarları ve kömürlerle ilgili her türlü Ģikayetler Hava Kirliliğini Önleme ve Kontrol Denetim Ekibine bildirilecektir. Denetim ekibine ulaģılamadığı durumlarda Afyonkarahisar Belediye BaĢkanlığı Zabıta elemanlarından oluģan ekipce müdahale edilecek, gerekli hallerde tutanak tutularak Ġl Çevre Ve Orman Müdürlüğüne bildirilecektir. 10) Denetime tabi kuruluģ ve iģletmeler denetim ile ilgili istenen her türlü bilgi ve belgeleri denetim elemanları ve idareye öngörülen sürede ve eksiksiz olarak vereceklerdir. 11) Denetimler esnasında belgesiz, eksik belgeli, kömürlere el konularak, el konulan kömürler yeddi emine alınarak veya, her türlü nakil, depolama, analiz vb masrafları kararı ihlal eden tarafından karģılanmak üzere Belediye BaĢkanlığı tarafından, emanete alınacak, Gerekli izinler alınmadıkça kömürün ilimiz sınırlarında kullanılmasına veya satıģına müsaade edilmeyecektir. Spektleri itibarıyla ilimizde yakılması mümkün olmayan kömürlerde derhal kömürün geldiği/ imal/ithal edildiği yere geri gönderilecek ve bu iģlem belgelenecektir. 12) Denetimlerde Ģüpheli durumlarda analiz ettirmek için yakıt numunesi alınmasında (ithalatçılara ait depolarda, ithal ve yerli kömür satıģ yerlerinde ve apartmanlarda) TS 5125 ve TS 4744 sayılı standartta belirtildiği biçimde örnekler alınarak analizler yaptırılır. Analizlerin ücretleri üretici ve/ veya satıcılar tarafından ödenecektir. 13) Çıkartıldığı Ġlin Valiliğinden uygunluk belgesi alan yerli kömürler ile Bakanlığımızdan kontrol belgesi alan ithal kömürlerin üreticileri Ġlimizde satıģa sunulmadan önce Valiliğimiz Ġl Çevre ve Orman Müdürlüğünden SatıĢ Ġzin Belgesi alacaklardır. 14) Daha kaliteli kömürlerin kullanılarak hava kirliliğinin azaltılması amacıyla ithal edilen kömürler Bakanlığımızdan Kontrol Belgesi almak ve bu belgeye dayanarak ithal yapmak durumundadırlar. Isınma amaçlı ithal kömürlerin satıģ izinlerinde Bakanlığımızdan alınan Kontrol Belgelerinin (Kontrol Belgesi ile birlikte yakıtın boģaltılması sırasında alınan numunenin analiz raporu ve Sayfa 3 / 13

4 proforma fatura, ithal edilen kömürün %kaçının ilimize gönderileceğine dair yazı ve Gümrük GiriĢ Beyannamesi dahil) Uygunluk Belgesi olarak kabul edilecektir. 15) Kömür SatıĢ Ġzin Belgesi; Ġthal kömürlerde ithalatçılara, yerli kömürlerde ise kömür üreticilerine verilecektir. Kömür SatıĢ Ġzin Belgesi için aģağıdaki belgeler istenecektir. a- Mahrukatçılar Odasına veya Sanayi Ticaret Odasına kayıt olunduğuna dair belge (Oda Sicil Kaydı) b- Çevre ve Orman Bakanlığından alınmıģ Kontrol Belgesinin fotokopisi, Analiz Raporunun fotokopisi (Ġthal Kömürler için) c- Kömürün çıkarıldığı Ġlin Valiliğinden alınan Uygunluk Belgesi (Yerli Kömürler için) d- Ġlgili Kurum / KuruluĢtan alınmıģ ÇalıĢma Ruhsatı veya ĠĢ yeri Açma ve ÇalıĢtırma Ruhsatı e- Ġmza Sirküleri f- Taahhütname (Ġl Çevre ve Orman Müdürlüğünden temin edilecek) Ġlgililer yukarıda belirtilen belgelerle Valiliğe baģvurarak Kömür SatıĢ Ġzin Belgesi alacaklardır. 16) Kömür üretici veya ithalatçıları kömürlerini sözleģme yaptıkları satıcıları (bayi/mahrukatçı) aracılığı ile satmak istediklerinde, satıģ izin baģvurusu aģamasında; taahhütname ile birlikte kömür ticareti faaliyeti için gerekli koģulları sağlayan (oda sicil kaydı, vergi levhası, imza sirküleri) ve bu konu kapsamında mevzuatta öngörülen izinleri (çalıģma ruhsatı veya iģ yeri açma ruhsatı) almıģ olan bayi/mahrukatçı ile satıcılar arasında yapılmıģ sözleģme/protokol belgesi ile birlikte Valiliğe vermek zorundadırlar. Valilikçe yapılan inceleme ve değerlendirme sonucunda uygun görülen kömür üretici veya ithalatçılara veya bunlar ile sözleģme yapan bayi/mahrukatçılara Kömür SatıĢ Ġzin Belgesi verilecektir. 17) Kömür satıcı ve mahrukatçıları bir üretici/ithalatçının kömürlerini satmak istemeleri halinde; satıģ izin belgesi olan üretici/ithalatçı ile anlaģma yaptıktan sonra madde 16 da belirtilen belgeler ile birlikte Valiliğe baģvurarak satıģ izin belgesi alacaklardır. 18) SatıĢ izin belgesi, satıģ izin belgesinin alınması aģamasında verilen kontrol belgesi (ithal kömür) veya uygunluk belgesi (yerli kömür) kapsamındaki yakıtlar için geçerlidir. BaĢka kontrol veya uygunluk belgesi kapsamında yakıtların satıģı için Valiliğe yeniden baģvuru yapılacaktır. 19) Ġthal kömürler için satıģ izin belgesi alınması aģamasında verilmesi zorunlu olan kontrol belgesi kapsamında kaç ton kömür ithal edildiği, satıģ izni alınan Ġlde ne kadar kömür satılacağı ve baģka hangi Ġllerde aynı kontrol belgesi kapsamında satıģ izni alındığına dair bilgilerle Valiliğimize baģvuracaklardır. 20) Analiz ücreti, kömür ithalatçıları, üreticileri ve satıcıları tarafından ödenmek üzere; ithal kömürlerin ithalatçılara ait ithal ve yerli kömür satıģ yerleri ile apartmanlardan TS 5125 ve TS 4744 sayılı standartların belirlediği numune alma esaslarına göre kömür numuneleri alınarak analizleri yaptırılacaktır. Bu aģamada torbadaki her kömür parçasının belirlenen özellikleri sağlaması esas olduğundan, en az 3 torbadan veya en az 3 farklı yerden (torbalanmamıģ kömürler için) alınarak hazırlanan birinci denetim numunesinin analiz sonucunun uygun çıkmaması durumunda Çevre Kanunu gereğince ceza-i iģlem uygulanacaktır. Aynı kontrol belgesi/uygunluk belgesi veya baģka kontrol belgesi /uygunluk belgesi kapsamındaki kömürler için 2. denetimde Sayfa 4 / 13

5 analiz sonucunun uygun çıkmaması durumunda ise kömür üreticileri / ithalatçıları ve/veya satıcıların izin belgeleri iptal edilecektir. Analiz bedelleri vatandaģa yansıtılmayacaktır. 21) Yapılan denetimlerde; - Yönetmelik, genelge ve bu yakıt programında belirtilen kömür özelliklerinin sağlanmaması durumunda - Kömür torba örnekleri üzerinde istenilen bilgilerin yer almadığının tespiti halinde, - Yönetmelik kapsamında kömürlerin torbasız satılması durumunda, Kömür üreticisi/ithalatçısı ve satıcılarına 5491 sayılı Kanun ile bazı maddeleri değiģtirilen 2872 sayılı Çevre Kanununun ilgili maddelerine göre ceza-i iģlemler uygulanacaktır 22) Denetimlerde ısınma amaçlı kömürlerden alınan numunelerin analiz sonuçları uygun çıkmadığında yakıtın satıģı durdurularak, kullanılmaması için gerekli önlemler aldırılacaktır. 23) Yönetmelikte belirtilen torba örnekleri dıģında geçmiģ dönemlerde bastırılan/hazırlanan torbaların kullanımı yasaktır. Ġthal ve yerli kömür torbaları üzerinde yer alacak bilgiler Yönetmeliğin belirlediği asgari bilgileri taģımalıdır(örneğin kükürt, alt ısıl değer, nem, kül v.b.). 24) Ġl sınırlarımız içerisinde I.K.H.K.K.Y. ğinde özellikleri belirlenmiģ nitelikte üretim tesisinin bulunduğu ilin Ġl Çevre ve Orman Müdürlüğünden satıģ izin belgesi almıģ ve torbalanmıģ briket kullanılabilecektir. 25) Ġlimizde kamu kurum ve kuruluģlarca örneğin okullar, üniversite, yurtlar, kıģlalar, hastane ve diğer resmi bina ve lojmanlar için satın alınacak yakıtların yüksek kalorili, alt ısıl değeri 4500 Kcal/kg dan yüksek olan kömürlerin alınmasına özen gösterilecektir. Buna Göre; Afyonkarahisar ili ve ilçelerinde ısınma amaçlı kullanılacak kömürler aģağıda belirtilmiģtir. 26) Kömür Özellikleri; A- Isınma amaçlı kullanılacak yerli kömürler Yerli Kömürlerin Özellikleri Sınırlar Toplam Kükürt (kuru bazda) max. % 2 Alt Isıl Değer (orijinalde) min Kcal/kg (-200 tolerans) Toplam Nem (satıģa sunulan) max. %25 Kül (kuru bazda) max. %25 ġiģme Ġndeksi* max. 1 Boyut** mm (18 mm altı max. %10 tolerans 150 mm üstü max. % 10 tolerans) * Uygunluk Belgesi verilme aģamasında dikkate alınır. **Mekanik beslemeli yakma tesisleri için kömür boyutu mm olabilir. Sayfa 5 / 13

6 B- Ġthal TaĢ ve Linyit Kömür Özellikleri Özellikler Sınırlar Toplam Kükürt (kuru bazda) : max. % 0,9 Alt Isıl Değer (orijinalde) Uçucu Madde (kuru bazda) Toplam (orijinalde) Kül (kuru bazda) Nem : min 6200 kcal/kg (- 400 tolerans) : % (+1 tolerans) : max. % 10 ġiģme Ġndeksi : max. 1 Boyut* : max. %14 (+1 tolerans) : mm (18 mm altı ve 150 mm üstü için max. %10 tolerans) *Mekanik beslemeli yakma tesisleri için kömür boyutu mm olabilir. C- Isınma Amaçlı Briket Kömür Özellikleri ÖZELLĠK SINIF 1 SINIF 2 Alt Isı Değeri (1) (Kcal/kg) en az Baca gazına geçen kükürt oranı (%), m/m, enfazla 0,8 1,0 DüĢme Sağlamlığı (%) m/m, en az AĢınma Sağlamlığı (%) m/m, en az Yastık veya Yumurta ġeklindeki Kırılma Briketlerde (Kgf), en az Sağlamlığı Tabanı Düzgün Geometrik ġekilli Briketlerde (Kg/cm 2 ), en az Suya Dayanım (2) (%) en az Isıl Verimi (%) en az Duman Emisyon Oranı (g/kg), en fazla ) Bu özellik, orijinal (satıģa sunulan) briket bazındadır. 2) Su geçirmeyen torbalar içerisinde satılan briketlerde bu özellik aranmaz 27) Ġlimiz sınırları içerisinde Sosyal YardımlaĢma ve DayanıĢma Vakfınca Fakir Ailelere dağıtılacak kömürlerde de yukarıda belirtilen hususlara dikkat edilecektir. Sayfa 6 / 13

7 28) Sıvı Yakıt Özellikleri; Ġlimizde ; Enerji Piyasası Düzenleme ve Denetleme Kurumu ile Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile ĠçiĢleri Bakanlığı yetkililerince denetlenen ithallerde kükürt oranı max. % 1 yerlilerde %1.5 olan fuel oil sıvı yakıt olarak kullanılabilir. Gerektiğinde Ġl Çevre ve Orman Müdürlüğünce yakma sistemlerinin yakıt depolarından sıvı yakıt örnekleri (analiz ettirmek ve ücreti satıcısı tarafından karģılanmak üzere) alınacaktır. 29) Ġlimizde yerli ve ithal kömür satıcıları ve pazarlamacıları sadece satıģ izni aldıkları kömürleri satabilirler. 30) Tüketiciler bu yakıt programında belirtilen özelliklerdeki yakıtları kullanmalıdırlar. B-YAKMA SİSTEMLERİ Isınmada kullanılan soba ve kalorifer kazanlarının standartları sağlamaması ve uygun koģullarda yakılmaması durumlarında hava kirliliğin arttığı bilinmektedir. Soba ve kaloriferlerin standartlara uygun olması, daha az yakıt tüketilmesi ve daha verimli yakılması gerekliliktir. Bu nedenle tarihinden itibaren üretilen ve satıģa sunulan yakma tesislerinde Tip Emisyon Belgesi aranacaktır. 1) tarihinden sonra oturma izni / yapı kullanma izni alınmıģ binalardaki yakma tesislerinin yanma kontrollerinde Tip Emisyon Belgesi nin olup olmadığı kontrol edilecektir. 2) Yakma sistemlerinde IKHKKY nin 7,8,9,10,11,12 ve 13.maddelerinde belirtilen hususlara uyulacaktır. 3) Soba ve kaloriferler kazanlarında verimli yanmanın sağlanması için baca ve kazan duman borularının temizliğine dikkat edilmelidir. Valiliğimiz denetim ekibince temizliklerinin yapılıp/yapılmadığı kontrol edilecektir. 4) Soba ve kaloriferin tekniğine uygun yakılması ve yakıcıların AteĢçisi Belgesi olmalarına özen gösterilmelidir. 3 daireye kadar konutları ısıtan kalorifer sistemlerinin yakıcılarının AteĢçi belgesi aranmaz. Ayrıca bir kalorifercinin birden fazla ısıtma sistemini yaktığı görülmekte olup sistemlerde düzgün yanmanın sağlanması ve kontrolü açısından; AteĢçi belgesi bulunan kalorifercilerin birbirine yakın konumda olan, en fazla 2 kalorifer sistemini yakması gerekmektedir. 5) Mekanik beslemeli yakma tesislerinin (Stokerli sistemler) kabul edilen standartta TSE belgeli, otomatik yüklemeli, fanlı ve döner ızgaralı olmasına dikkat edilmelidir. 6) Yakma sistemlerinde bacadan atılan partikül madde emisyonlarını kontrol etmek amacıyla ön yanmayı temin edecek Ģekilde stokerli sistemlerin sürekli yanmasının sağlanması, ayarlarının iyi yapılmıģ olması ve ehliyetli kiģilerce yakılmasının sağlanması gerekir. 7) Stokerli yakma sistemine sahip konutlarda/çok katlı apartmanlar veya sitelerde bacalardan kaynaklanan özellikle partikül madde kirliliğinin önüne geçilmesi amacı ile, Bu yapıların bacalarında uygun TSE belgeli ve/veya yetkili kuruluģlar tarafından onaylanmıģ (baca gazı arıtım sistemleri) filtre kullanılacaktır 8) Yakıt kullanan bacasız ısıtıcılar kapalı alanda kullanılamaz. Sayfa 7 / 13

8 C- MOTORLU TAŞITLAR Konutlar ve endüstri gibi sabit emisyon kaynaklarından ileri gelen hava kirliliğinin yanı sıra motorlu taģıtlardan kaynaklanan (otomobil, minibüs, ağır vasıta) egzoz kirliliği de özellikle nüfus ve trafiğin yoğun olarak yaģandığı büyük kent merkezlerinde önemli bir sorundur. Bu bağlamda, 1) 8 Temmuz 2003 tarih ve sayılı Resmi Gazetede Motorlu Kara TaĢıtlarının Egzoz Emisyonlarının Ölçüm ve Denetlenmesine ĠliĢkin Tebliğ de belirlenen esaslar göz önüne alınarak, motorlu taģıtlardan kaynaklanan egzoz gazlarının kontrolü için Kolluk kuvvetleri tarafından il-ilçe merkezleri ile mücavir alan dıģında denetim yapılması gerekmektedir. 2) Egzozundan siyah duman atan, istiap haddinin üstünde yolcu ve yük taģıyan ve yağ yakan motorlu taģıtlar Kolluk kuvvetleri tarafından (Jandarma Komutanlığı, Emniyet Müdürlüğü) trafikte denetlenerek kurallara uymayan taģıt sahipleri için cezai müeyyidelerin uygulanacak ve gerektiği hallerde trafikten men edilecektir. 3) Benzinli ve dizel motorlu araçlarda egzoz gazlarının kontrolü için Ģok denetimlerin yapılarak araçların sürekli bakımlarının sağlanmalıdır, 4) Servis araçları ile ilgili kuralların getirilmesi ve egzozundan siyah duman atan servis araçlarının trafikten men edilecektir. 5) Gerektiğinde, hava kirliğinin yoğun olduğu günlerde Valiliğimiz tarafından duyuru yapılarak tek çift plaka uygulamasına gidilecek ve trafikten kaynaklanan emisyonlar sınırlandırılacaktır, 6) Toplu taģım araçlarının kullanımı desteklenerek, Afyonkarahisar Belediye BaĢkanlığı tarafından raylı sistem veya metro benzeri ulaģım araçlarının ilimizde uygulanabilirliği hakkında çalıģma ve etüt yapılmalıdır. 7) Sinyalizasyon sisteminin sabit hızda gidildiği takdirde durmayı önleyecek Ģekilde düzenlenerek yeģil dalga sisteminin oluģturulması ve bu sayede gereksiz beklemenin ortadan kaldırılarak egzoz emisyonunun en aza indirilmesinin sağlanması için Ġl Trafik Komisyonu ve Belediye BaĢkanlığı tarafından çalıģma yapılmalıdır. 8) Egzoz emisyonlarından en çok zarar görebilecek çocukların oyun alanlarının (park, bahçe vs.) Belediye BaĢkanlığı veya ilgili kurumlarca planlaması mümkün olduğunca trafiğin yoğun olduğu yerlerden uzak yerlerde yapılmalıdır, D- SANAYİ TESİSLERİ Endüstri Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği çerçevesinde, sanayi tesisleri Emisyon Ġzni alarak faaliyet göstermek zorundadır. Emisyon Ġznine Tabi Olmayan Sanayi Tesislerinden yayılan emisyonlar, bu Yönetmelikte belirtilen sınır değerlerin üzerinde olamaz. 1) Emisyon iznine tabi olan / olmayan Tesisler; EKHKKY ğinde belirtilen hüküm ve sınır değerleri sağlamak üzere gerekli tedbirleri almak zorundadırlar. Yakma sistemlerinin ısı tekniği, ekonomi, iģletme ve bakımları TSE nin ilgili standartlarına uygun olmalıdır 2) Emisyon Ġzni alınmıģ olunması ve / veya Emisyon ölçüm raporunun (izne tabi olmayan tesisler) Ġl Çevre ve Orman Müdürlüğüne sunulmuģ ve ölçüm sonuçları ilgili Yönetmelikteki sınır değerleri sağlaması, çevre kirliliğine neden olunmayacak biçimde gerekli önlemlerin alınması koģulu ile sanayi tesisleri her kalitede ve boyutta (toz dahil) yerli kömür kullanabileceklerdir. Sayfa 8 / 13

9 3) Sanayiciler tesislerinde kullanacakları kömürlerin özelliklerini Ġl Çevre ve Orman Müdürlüğüne bildireceklerdir. Ayrıca kömürü satan ve taģıyan ile sanayi tesisi sahibi tarafından tozumayı önleyici her türlü tedbirin alınması koģulu ile sanayi amaçlı tüketilecek yerli ve ithal kömürler torbalanmadan tüketilebilirler. Özellikler Sanayi Amaçlı Kullanılacak Yerli Kömür Özellikleri Alt Isıl Değeri (orijinalde) Toplam Kükürt (kuru bazda) Uçucu Madde (kuru bazda) Boyut Sınırlar Emisyon Ġznine Baca gazında ETKHKKY nde belirtilen sınır değerlerin sağlanması koģuluyla kısıtlama yok. Tozumayı önleyici her türlü tedbirin alınması koģuluyla boyut ve torba kısıtlaması yok ETKHKKY: Endüstri Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği 4) Sanayide kullanılacak ithal kömürler aģağıdaki özelliklerde olacaktır. Sanayi Amaçlı İthal Edilecek Kömür Özellikleri Alt Isıl Değeri (orijinalde) : min 6000 kcal/kg (-500 kcal/kg tolerans) Toplam Kükürt (kuru bazda) : max. % 1 Uçucu Madde (kuru bazda) : max. % 36 Boyut : 0-50 mm 5) Kükürtdioksit emisyonu Endüstriyel Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliğinde belirtilen sınır değerleri sağlayacak baca gazı arıtım tesisi (DESOKS) veya teknolojisi olan tesislerde TüpraĢ tarafından üretilen 6 nolu fuel-oil kullanılabilir. Yukarıda belirtilen teknoloji ve tesise sahip olmayan sanayi tesislerinde 6 nolu fuel-oil yakıt olarak kullanılamaz. 6) Anma ısıl gücü düģük, yanma boyu kısa kazanlarda yanma verimi açısından akıģkanlığın artırılması için ön ısıtma iģlemi için TüpraĢ spetlerine uygun % 1 Kükürt içeren ithal fuel-oil kullanılabilir. 7) Ġl Çevre ve Orman Müdürlüğü denetim elemanlarınca yapılan inceleme ve denetimlerde bacasından siyah duman atan iģyerlerine ve sanayi tesislerine yasal yaptırımlar uygulanacaktır. E- ISI YALITIMI 1) Isı yalıtımı ile ilgili olarak 14 Haziran 1999 tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanan TSE 825 Binalarda Isı Yalıtım Kuralları standardı 14 Haziran 2000 tarihinde mecburi standart olarak yürürlüğe girmiģtir. Yeni binalarda gerekli tedbirlerin alınması hava kirliliği açısından büyük önem arz etmektedir. Ġllerde bu standardın ve 8 Mayıs 2000 tarihinde yayımlanan Isı Yalıtım Yönetmeliği ile mevcut binalarda ısı yalıtımı ile yakıt tasarrufu sağlanması açısından Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı nın 19 Kasım 1984 tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Mevcut Binalarda Isı Yalıtım ile Yakıt Tasarrufu Sağlanması ve Hava Kirliliğinin Azaltılmasına Dair Yönetmeliğin uygulanması ve kamuoyunun bu yönetmelik ve mecburi standarda riayet etmesi için bilgilendirilecektir. TSE 825 de belirtilen hususları sağlamayan binalara (yapı kullanma izni ve iskan izni) ilgili belediyesince izin verilmemelidir. Sayfa 9 / 13

10 2) BaĢta resmi binalar ve okullar olmak üzere bina yapımında ısı yalıtımı projelerinin uygulanması sağlanmalıdır. 3) Okullarda ve resmi binalarda değiģtirilmesi gereken pencerelerin ısı camlı pencere kullanılacak Ģekilde değiģtirilmesi ve kaloriferli okullarda radyatörlerde termostatlı vana kullanılmasını sağlayan projeler üretilmelidir. 4) Okullarda ve resmi binalarda giriģ kapılarının kendiliğinden kapanabilir ve hava sızdırmaz biçimde olmasına dikkat edilmelidir. 5) Isının elde edilmesi kadar verimli kullanılması da oldukça önemlidir. Bu nedenle tüm binalarda olası ısı kayıplarının önlenmesi gerekmektedir. F- SICAKLIK KOŞULLARI VE YAKMA SAATLERİ 1) DıĢ ortam sıcaklığının gece ve gündüz 15 C in altında olduğu günlerde kalorifer ve sobalar yakılabilir. Sıcaklığının gece ve gündüz 15 C in üzerinde olduğu günlerde kalorifer ve sobalar yakılamaz. 2) Kalorifer ve sobalar, iģ yerlerinde, bina iç ortam sıcaklığı 18 C, konutlarda ise 20 C dan yukarı olmayacak Ģekilde yakılmalıdır. 3) Hava kirliliğinin yoğun olduğu günlerde sobalar ve kaloriferlerin gündüz yakılması sırasında sabah saat 10 dan sonra, akģam en geç saat 16 dan önce yakılmalıdır. G- ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARININ KULLANIMI Ġlimizde alternatif temiz enerji kaynağı olarak kullanılan Jeotermal kaynaklı ısınma olanağının yaygınlaģtırılması için etkin ve verimli çalıģma yapılmalıdır. Daha fazla konut ve / veya iģyerinin jeotermal kaynaklı ısıtılması planlanmalıdır. H- HALKIN BİLGİLENDİRİLMESİ Halkımızın da hava kirliğinin yoğun olduğu günlerde alması gereken önlemler konusunda gerekli hassasiyeti göstermesi için Afyonkarahisar Belediye BaĢkanlığı ile Çevre ve Orman Müdürlüğü ve diğer ilgili kuruluģlar tarafından bilinçlendirilmesi ve bilgilendirilmesi gereklidir. 1) Halkın duyarlılığının arttırılması için hava kirliliği ölçüm sonuçlarının günlük olarak halka duyurulması amacı ile Valilik önünde dijital ilan panosu yapılması için çalıģmaların baģlatılmalıdır. 2) Hava kirliliğinin yoğun olduğu günlerde öğrencilerin açık alanda tören yapmaları Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından önlenmelidir. 3) Fakirlere kömür dağıtılması hususu ile ilgili olarak alınan 3 Mayıs 2005 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Bakanlar Kururlu Kararına istinaden Ġl Mahalli Çevre Kurullarınca, hava kirliliği mücadelesi ve uygulamada birlikteliğin sağlanması amacıyla kömürler vatandaģa dağıtılırken; Ġl Merkezi ve ilçelerin kirlilik derecelerine göre özellikleri belirlenmiģ kömürler dağıtılacaktır, 4) Kömür dağıtımı ve organizasyonun Çevre ve Orman Müdürlüğü ile koordinasyon sağlanarak, Sosyal YardımlaĢma ve DayanıĢma Vakfı tarafından yürütülecektir. 5) Halkın TSE belgeli, üstten yakmalı soba ve kaliteli yakıt satın almaları, kullanmaları durumunda hem bütçeleri hem de hava kirliliğinin azaltılması ve sağlık açısından faydaları hakkında bilgilendirilmelidir, Sayfa 10 / 13

11 I- CEZAİ İŞLEMLER 1) Yakıt programında belirtilen kömür değerlerine uymayan, izinsiz ve / veya bilgileri eksik, uygunluk belgesi ve satıģ izni almamıģ kömürlerin ve sıvı yakıtların taģındığı, üretildiği, depolandığı, satıldığı ve kullanıldığının tespiti halinde, derhal her türlü masrafı kendilerine ait olmak üzere anılan yakıtlar, Ġlimiz sınırları dıģına çıkartılarak ilgililer hakkında kaçak yakıt satmak, bulundurmak ve taģımaktan ötürü yasal iģlemler baģlatılacaktır. 2) Yakıt programında belirtilen hususlara uymayanlara 5491 sayılı Kanun ile bazı maddeleri değiģtirilen 2872 sayılı Kanuna göre yürürlüğe konulan 2006/10 sayılı Genelge de belirtilen Ġdari Para Cezaları uygulanacaktır. Ek1- İTHAL KÖMÜR TORBA ÖRNEĞİ ( Yönetmelik EK-6) ĠTHALATÇI FĠRMA ADI: SATICI FĠRMA ADI: KÖMÜRÜN MenĢei: Cinsi: AĞIRLIĞI: KÖMÜRÜN ÖZELLĠKLERĠ Toplam Kükürt Değeri (kuru bazda): Alt Isıl Değeri (orijinalde): Uçucu Madde (kuru bazda) Toplam Nem (orijinalde): Kül (kuru bazda): ġiģme Ġndeksi: Boyut: KONTROL BELGESĠNĠN Tarihi: Sayısı: YAKITIN KULLANILACAĞI YAKMA SĠSTEMLERĠ Soba: Kalorifer Kazanı: Mekanik Beslemeli Kazan: TORBALAYAN FĠRMANIN ADI: Adres: Tel: Faks: Sayfa 11 / 13

12 Ek2- YERLİ KÖMÜR TORBA ÖRNEĞİ( Yönetmelik EK-7) ÜRETĠCĠ FĠRMA ADI: SATICI FĠRMA ADI: KÖMÜRÜN MenĢei: Cinsi: AĞIRLIĞI: KÖMÜRÜN ÖZELLĠKLERĠ Toplam Kükürt Değeri (kuru bazda): Alt Isıl Değeri (orijinalde): Toplam Nem (orijinalde): Kül (kuru bazda): ġiģme Ġndeksi: Boyut: ĠLĠN KĠRLĠLĠK DERECESĠ: UYGUNLUK ĠZĠN BELGESĠ VEREN VALĠLĠK: SATIġ ĠZĠN BELGESĠ VEREN VALĠLĠK: YAKITIN KULLANILACAĞI YAKMA SĠSTEMLERĠ Soba: Kalorifer Kazanı: Mekanik Beslemeli Kazan: TORBALAYAN FĠRMANIN ADI: Adres: Tel: Faks: Ek3- BRİKET KÖMÜRÜ TORBA ÖRNEĞİ ( Yönetmelik EK-8) ÜRETĠCĠ FĠRMA ADI: SATICI FĠRMA ADI: AĞIRLIĞI: BRĠKETĠN ÖZELLĠKLERĠ Sınıfı: Alt Isıl Değeri: Kükürt Oranı: Isı Verimi: Duman Emisyon Oranı: ÜRETĠM ĠZĠN BELGESĠ VEREN YETKĠLĠ MERCĠ: TSE UYGUNLUK BELGESĠ Tarih: Sayısı: BRĠKETĠN KULLANILACAĞI YAKMA SĠSTEMLERĠ Soba: Kalorifer Kazanı: Mekanik Beslemeli Kazan: TORBALAYAN FĠRMANIN ADI: Adres: Tel: Faks: Ek4- BİYOKÜTLE TORBA ÖRNEĞİ ( Yönetmelik EK-9) Sayfa 12 / 13

13 ÜRETĠCĠ FĠRMA ADI: SATICI FĠRMA ADI: BĠYOKÜTLENĠN Cinsi: AĞIRLIĞI: BĠYOKÜTLENĠN ÖZELLĠKLERĠ Alt Isıl Değeri: Nem (orijinalde): Yağ: Sodyum (Na): Boyut: UYGUNLUK ĠZĠN BELGESĠ VEREN YETKĠLĠ MERCĠ: BĠYOKÜTLENĠN KULLANILACAĞI YAKMA SĠSTEMLERĠ Soba: Kalorifer Kazanı: Mekanik Beslemeli Kazan: TORBALAYAN FĠRMANIN ADI: Adres: Tel: Faks: Sayfa 13 / 13