İskelet Kası Fizyolojisi. Prof. Dr. Muzaffer ÇOLAKOĞLU
|
|
- Gülbahar Keskin
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 İskelet Kası Fizyolojisi Prof. Dr. Muzaffer ÇOLAKOĞLU
2 Kas Sistemi
3 KAS TÜRLERİ Çizgili kaslar (istemli çalışırlar) Kalp kası (miyokard - istemsiz çalışan tek çizgili kas) Düz kaslar Düz kaslar ve miyokard vücut ağırlığının ancak % 5-10 unu oluşturur
4 İSKELET KASI VE KALP KASI FARKLILIKLARI İskelet kası ile kalp kası arasındaki farklar İskelet kası ile kalp kası arasında pek çok benzerlikler olduğu gibi bazı önemli farklar da vardır. Kalp kası hücreleri oldukça küçüktürler (15-30 mmçap, 50 mm uzunluk). iskelet kası fibrilleri gibi uzunlamasına değillerdir. daha geniş, kısa T tüpleri vardır. dallara ayrılarak bitişik hücreleri birbirine bağlar (anastomoz). bu bağlanma Gap Kavşakları (bağlantı bölgeleri ) ve İnterkale Diskler ile gerçekleşir. Böylece ileti bir fibrilden diğerine yayılır. Çekirdekler periferik değil merkezi konumdadır. çok sayıda mitokondrisi vardır (oksidatif enerji kullanır). T tüpü - SR kavşakları triad değil diad lar şeklindedir.
5 İSKELET KASI VE DÜZ KAS FARKLILIKLARI Düz kaslar kalp ve iskelet kaslarından çok farklıdırlar. Aşağıdaki temel özellikleri taşırlar : Hücreleri çizgili değildir tek merkezi bir çekirdekleri vardır çapları 5-15 mm, uzunlukları mm kadardır hücreler arasında Gap Kavşakları bulunur önemli miktarda bağ doku içerirler. Kasılma özellikleri de iskelet ve kalp kaslarından farklıdır. Uzun süre devam eden çok yavaş kasılmalar sergilerler.
6 Kasların Ortak Özellikleri Uyarılabilme İletebilme Kasılabilme Elastik olma Vizkozite
7 İskelet Kası Fonksiyonları Hareket Korunma Isı meydana getirme Postür ve vücut pozisyonu Mekanik iş Yutma Solunum
8 İskelet Kası Yetişkin insanda vücut ağırlığının % 40 ını, Çocuklarda vücut ağırlığının % 50 sini oluşturur İskelet Kası içeriği: % 75 su % 20 protein % 5 organik ve inorganik bileşikler Fonksiyonları: Hareket Postürün Korunması
9 İskelet Kas Sistemi Figure 6.2 Slide 6.1
10 İskelet Kasının Yapısı Kasın tamamı ve kası oluşturan alt birimlerden fasiküller ve kas fibrilleri fasya (fascia) adı verilen bir bağ doku ile örtülüdür Fasya nın fonksiyonları: Kas fibrillerini korur Kasları kemiğe bağlar Sinir ve kan/lenf damarları için uygun bir ağ zemini sağlar
11 Fasya katmanları Epimisyum Kas yüzeyini oluşturur Uçlara doğru daralarak tendon oluşturur Perimisyum Kas fibrillerini demetlere veya fasiküllere ayırır Endomisyum Tek bir kas fibrilinin (hücresinin) etrafını sarar
12 İskelet Kasının Yapısı Fig. 9.1, p. 279
13 İskelet Kasının Yapısı Kas Fasiküllerden oluşur. Epimisyum ile sarılıdır. Fasikül kas fibrilleri (hücreleri) demetidir. Bizim kas olarak gördüğümüz yapı çok sayıda fasikülden meydana gelir. Herbiri Perimisyum ile sarılıdır. Kas Fibrili fasikül kas fibrillerinden meydana gelir. Kasın gerçek hücreleridir. Herbiri Endomisyum denilen fasya ile sarılıdır.
14 İskelet Kasının Yapısı Figure 6.3 Slide 6.3
15 İskelet Kasının Yapısı
16 İskelet Kasının Yapısı Kas Göbeği Fasikül Fibril (hücre)
17 İskelet Kasının Yapısı Epimisyum Perimisyum Endomisyum Muscle Belly Fasciculus Fiber (Cell)
18 İskelet Kasının Yapısı Epimysium Perimysium Endomysium Sarkoplazma Sarkolemma Çekirdek Muscle Belly Fasciculus Fiber (Cell)
19 İskelet Kası Fibrilleri Tek bir kas fibrili Tek bir kas hücresidir. Çapı mm arasındadır Silindirik yapıdadır Uyarılma ve impuls yayılımını mümkün kılan membranla çevrilidir Miyofibril demetleri içerir
20 İskelet Kas Fibrilinin Temel Bileşenleri Sarkolemma - kas hücresi membranı Sarkolemmanın hemen altında bulunan 100 veya daha fazla çekirdek içerir, Sarkoplazma - sarkolemmanın içini dolduran kas hücresi sitoplazması Sarkotübüler sistem Transvers tüpler (T-tüpleri) Sarkoplazmik retikulum Ca ++ alımı, düzenlemesi, salınımı ve depolanması
21 İskelet Kas Fibrilinin Temel Bileşenleri (devamı) Miyoglobinler - oksijeni sarkolemma dan alıp, mitokonri ye taşırlar Glikojen deposu içerirler Kas fibrillerinin alt birimleri olan Miyofibrilleri içerirler
22 KAS FİBRİLİ
23 SARKOLEMMA Kas hücresi membranına sarkolemma denir. Sarkolemmanın Transvers tüpler (T tüpleri) denilen ve hücre içine uzanan periodik kanalları vardır. Sarkolemma ve T tüplerinin görevi sarkolemmada oluşan aksiyon potansiyelini hücre içine ileterek kasılmanın başlamasını sağlamaktır.
24 Transvers Tüpler (T-Tüpleri) Kas içine doğru bükülerek giren ve kasın bir tarafından diğer tarafına doğru enine keserek (transvers) ilerleyen tübüler bir sistemdir. Sinirsel uyaranların, glikozun, O 2 nin ve iyonların hücre içine daha hızlı girmesini sağlar.
25 Sarkoplazmik Retikulum (SR) T-tüplerinin devamı olan bir düz endoplazmik retikulumdur. Kas hücresi içinde yaygın bir kanal ağı oluşturur. SR da kasılmayı başlatacak olan kalsiyum iyonunun (Ca+2) depoları vardır. Kas hücresinde meydana gelen uyaran sarkolemmada her iki yöne doğru yayılır ve T tüpleri ile hücre içine geçer. Buradan SR ağı boyunca hücre içine yayılarak, SR uçlarından Ca+2 un sarkoplazmaya salınmasına neden olur. Ca+2 kasılmayı başlatır. T-tüplerindeki voltaj sensörleri (DHP) aksiyon potansiyeli sarkolemmada yayılırken oluşan elektriksel akımı algılar. SR membranında Ryanodin Reseptörü DHP den gelen sinyalleri alarak kalsiyum kanallarının açılmasına neden olur. Kalsiyum SR den sarkoplazmaya salınır ve kasılma başlar.
26 Sarkoplazmik Retikulum terminal sisterna Sarkoplazmik retikulumun Z membranına yakın olan parçasıdır. triad = T tubule + terminal sisterna
27
28 KALSİYUM POMPASI SR membranında kasılma sonrasında kalsiyumu sarkoplazmadan tekrar SR ye konsantrasyon gradyanın tersine doğru geri alan ve bu sebeple ATP tüketen Kalsiyum Pompası yer alır.
29
30 Miyofibril Fibrilin kontraktil kısmıdır. Herbiri çok sayıda sarkomerden oluşur.
31 İskelet Kasında Kas fibrili ve Myofibrilin Görünümü
32 Kas ( x 1) Fasikül ( x 75) Fibril ( x 1000) Miyofibril ( x 20000)
33 Miyofibriller Kas fibrilinin alt birimleridir. Herbiri 2 mm çapındadır ve kas fibrili boyunca uzanır Kas hacminin % ını oluştururlar Kas kasılmasının fonksiyonel birimidir Her miyofibrilin etrafını sıvı dolu SR çevreler, Seri olarak birbirlerine bağlı sarkomerlerden oluşur. ~1500 miyozin ve ~3000 aktin proteini içerirler
34 Sarkomer Kasılmanın temel birimidir. İki Z membranı (diski; çizgisi) arasında kalan kısımdır. Her miyofibrilde 10 ile 100,000 uçuca dizilmiş sarkomer bulunur. Sarkomerler Z diskleriyle hem birbirlerine bağlanırlar hem de ayrılırlar. Sarkomer kontraktil proteinlerden oluşur Aktin ( İnce filamanlar) Miyozin (Kalın filamanlardır) Troponin-tropomiyozin bileşiği (Aktin molekülü üzerinde yer alır) Sarkomerin ayırdedici bir görünümü vardır iskelet kasına çizgili bir görüntü verir Sarkomerin boyu istirahat koşullarında 2 mikron (m) kadardır.
35 Sarkomer M Çizgisi Z Çizgisi Z Çizgisi
36 I Bandı A Bandı I Bandı { {
37 I Bandı A Bandı H Zonu I Bandı { { {
38 { A-Bandı I-Bandı { Z-Çizgisi
39 { A-Bandı Sarkolemma Mitokondri I-Bandı Z-Diski { Sarkoplazmik Retikulum (SR) T-Tüpleri
40 Sarkomer Figure 6.5 Slide 6.4B
41
42 MİYOFİLAMANLARIN YAPISI AKTİN Z membranına bağlıdır. Z membranından diğer sarkomere uzanırlar. Her aktin miyofilamanı iki fibröz aktin proteinin oluşturduğu bir çift sarmaldır (F-Aktin) Bu F-Aktin sarmalında globüler aktin (G-Aktin) monomeri denilen yaklaşık 200 küçük birim bulunur. Her G-Aktin monomerinin kasılma sırasında Miyozinbağlayan (MBS), aktif bir bölgesi vardır Aktin miyofilamanı üzerinde uzanan Tropomiyozin protein molekülü yedi G- Aktin aktif bölgesini örter. Troponin protein kompleksi Tropomiyozine bağlıdır ve üç alt birimi vardır; Troponin-T = Troponin i Tropomiyozin ile bağlar, Troponin-I = İstirahatte Aktin ile miyozin arasında köprü kurulmasını önler, Troponin-C = Ca +2 bağlar Troponin-Tropomiyozin kompleksi G-aktinin aktif bölgeleri ile miyozin başı arasındaki etkileşimi düzenler.
43 AKTİN FİLAMANI
44 Aktin Filamanı Yapısı
45 Aktin Filamanı ve Tropomiyozin Molekülü
46 Aktin-Tropomiyozin ve Troponin
47 I C T
48 MİYOZİN Miyozinler Aktin kümesinin arasındadırlar. Aktin bağlayan bir proteindir. Miyozin molekülleri ATPaz aktivitesine sahip ikiye bölünmüş globüler bir baş, bir boyun ve bir kuyruktan oluşur. Boyun, başlar ve kuyruk ile menteşeler yardımıyla eklem yapar. Miyozin başı ve boynunun eklemli hareketi aktine bağlanmasını kolaylaştırır.
49 Miyozin Filamanı Yapısı
50 Miyozin FilamanıYapısı
51 Miyozin FilamanıYapısı Baş Kuyruk (Hafif Miromiyozin) Ağır Miromiyozin
52 Miyozin Filamanı Yapısı Baş Kuyruk (Hafif Miromiyozin) S2 S1 Ağır Miromiyozin
53 Miyofibril enine kesiti miyofibriller Her miyofibril demetler halinde miyofilamanlar içerir kalın MİYOZİN ince AKTİN
54 I bandı A bandı I bandı Z çizgisi/diski ince AKTİN filamanı H zonu /M çizgisi ile kalın MİYOZiN filamanı ELEKTRON MİKROSKOPTA MİYOFİBRİL GÖRÜNTÜSÜ
55 Her miyofibrilin çevresi, yani miyofibrillerin arası : Glikojen granülleri enerji Sarkoplazmik Retikulum kontrol Miyofilamanlar kuvvet üretimi MİYOFİBRİLL Mitokondri enerji
56 KAS FİBRİL inin UYARILMASI Figure 6.6 Slide 6.5B
57
58
59 Motor Son Plak ve Kasılmanın Başlaması
60 Motor Son Plak Potansiyeli (Nöromüsküler İleti) & Kasılma Mekanizması (Kayan Filamanlar Teorisi)
61 KASILMA MEKANİZMASI KAYAN FİLAMANLAR TEORİSİ 1.Sinirsel uyaranlar nöromüsküler kavşağa ulaşır. 2.Asetilkolin motor sinir ucundan salınır motor son plaktaki (kas hücresi membranındaki) asetilkolinkapılı Sodyum Kanallarının reseptörlerine bağlanır. 3.Bağlanma depolarizasyonu başlatır. Oluşan aksiyon potansiyeli t-tüpleri & sarkolemma boyunca yayılarak, sarkoplazmik retikulumdan Ca +2 salınımına neden olur. 4.Ca 2+ troponin e bağlanır troponin-tropomiyozin kompleksinin konumunu değiştirir. Bu değişiklikle troponin-tropomiyozin kompleksi, miyozin bağlanma bölgelerini açıkta bırakacak şekilde, aktin üzerinde kayar.
62 KAYAN FİLAMAN TEORİSİ 5. Ca 2+ aynı zamanda miyozin başının ATPaz aktivitesini arttırır ATP hidrolize olur & Enerji açığa çıkar 6. Açığa çıkan enerji miyozin başında depolanır bu enerji miyozin başını aktin filamanına doğru uzanarak çapraz köprü oluşturmasında kullanılır 7. Miyozin başları hamle vurumu denilen bir hareketle aktin filamanlarını miyofilamanlar birbiri arasına geçecek şekilde çeker. Böylece sarkomer boyu gittikçe kısalır (kasılma gerçekleşir)
63 KAYAN FİLAMAN TEORİSİ 8. Z diskleri birbirine yaklaşır sarkomer boyu kısalır (kasılma) kas fibrili kısalır tüm kas kısalır 9. Sarkoplazmada bulunan ATP kasılmadan sonra Ca+ 2 nin aktivasyonu ile miyozin başına bağlanarak başın aktinden ayrılmasını sağlar 10. Döngü tekraralanarak kasın boyu kısalmaya devam eder. 11. Gevşemenin başlaması için kalsiyumun tekrar SR dışına çıkarılması gerekir. Bu, ATP ile çalışan, kalsiyum pompası tarafından gerçekleştirilir.
64 KAS GEVŞEMESİ Sinirsel uyarı sonlanır, Kalsiyum SR a geri pompalanır, Kalsiyum Troponin den ayrılır, Aktin in Myosin bağlama kısmı yeniden örtülür ve çapraz köprüler ayrılır, Kalsiyum ortamdan uzaklaşınca ATPaz enzim aktivitesi de azalır, Sarkoplazmada aşırı kalsiyum varsa veya uzaklaştırılamamışsa spazm meydana gelir.
65 KALSİYUM (Ca +2 ) Kalsiyum olmazsa kasılma olmaz Aşırı kalsiyum spazm a neden olur (gevşeme gerçekleşmez)
66 Olayların Sırası 1. Sinirsel Uyaranın MSS de oluşumu 2. Alfa Motor Nöron ile Motor Son Plağa iletimi 3. Motor Son Plakta Asetilkolin salınımı ve kas fibrilinde aksiyon potansiyeli oluşumu 4. Sarkolemma & T-Tüplerine yayılışı 5. SR & Terminal Sisternalara geçişi 6. Ca ++ un Troponin (C) ye bağlanışı 7. Troponin tropomiyozin kompleksinde Konformasyonel Değişim 8. Çapraz Köprü Oluşumu 9. Konformasyonel Değişim (Hamle Vurumu) 10. Miyozin başının serbestlemesi & ATP bağlayarak ilk pozisyona dönme
67 Olayların Sırası 1. Sinirsel Uyaranın MSS de oluşumu 2. Alfa Motor Nöron ile Motor Son Plağa iletimi 3. Motor Son Plakta Asetilkolin salınımı ve kas fibrilinde aksiyon potansiyeli oluşumu 4. Sarkolemma & T-Tüplerine yayılışı 5. SR & Terminal Sisternalara geçişi 6. Ca++ un - Troponin (C) ye bağlanışı 7. Troponin tropomiyozin kompleksinde konformasyonel değişim 8. Çapraz Köprü Oluşumu 9. Hamle Vurumu 10.Miyozin başının serbestlemesi & ATP bağlayarak İlk pozisyona dönmesi
68 Olayların Sırası 1. Sinirsel Uyaranın MSS de oluşumu 2. Alfa Motor Nöron ile Motor Son Plağa iletimi 3. Motor Son Plakta Asetilkolin salınımı ve kas fibrilinde aksiyon potansiyeli oluşumu 4. Sarkolemma & T-Tüplerine yayılışı 5. SR & Terminal Sisternalara geçişi 6. Ca++ un - Troponin (C) ye bağlanışı 7. Troponin tropomiyozin kompleksinde konformasyonel değişim 8. Çapraz Köprü Oluşumu 9. Hamle Vurumu 10. Miyozin başının serbestlemesi & İlk pozisyona dönme
69 Olayların Sırası 1. Sinirsel Uyaranın MSS de oluşumu 2. Alfa Motor Nöron ile Motor Son Plağa iletimi 3. Motor Son Plakta Asetilkolin salınımı ve kas fibrilinde aksiyon potansiyeli oluşumu 4. Sarkolemma & T-Tüplerine yayılışı 5. SR & Terminal Sisternalara geçişi 6. Ca++ un - Troponin (C) ye bağlanışı 7. Troponin tropomiyozin kompleksinde konformasyonel değişim 8. Çapraz Köprü Oluşumu 9. Hamle Vurumu 10. Miyozin başının serbestlemesi & İlk pozisyona dönme
70 Olayların Sırası 1. Sinirsel Uyaranın MSS de oluşumu 2. Alfa Motor Nöron ile Motor Son Plağa iletimi 3. Motor Son Plakta Asetilkolin salınımı ve kas fibrilinde aksiyon potansiyeli oluşumu 4. Sarkolemma & T-Tüplerine yayılışı 5. SR & Terminal Sisternalara geçişi 6. Ca++ un - Troponin (C) ye bağlanışı 7. Troponin tropomiyozin kompleksinde konformasyonel değişim 8. Çapraz Köprü Oluşumu 9. Hamle Vurumu 10. Miyozin başının serbestlemesi & İlk pozisyona dönme
71 Olayların Sırası 1. Sinirsel Uyaranın MSS de oluşumu 2. Alfa Motor Nöron ile Motor Son Plağa iletimi 3. Motor Son Plakta Asetilkolin salınımı ve kas fibrilinde aksiyon potansiyeli oluşumu 4. Sarkolemma & T-Tüplerine yayılışı 5. SR & Terminal Sisternalara geçişi 6. Ca++ un - Troponin (C) ye bağlanışı 7. Troponin tropomiyozin kompleksinde konformasyonel değişim 8. Çapraz Köprü Oluşumu 9. Hamle Vurumu 10. Miyozin başının serbestlemesi & İlk pozisyona dönme
72 Olayların Sırası 1. Sinirsel Uyaranın MSS de oluşumu 2. Alfa Motor Nöron ile Motor Son Plağa iletimi 3. Motor Son Plakta Asetilkolin salınımı ve kas fibrilinde aksiyon potansiyeli oluşumu 4. Sarkolemma & T-Tüplerine yayılışı 5. SR & Terminal Sisternalara geçişi 6. Ca++ un - Troponin (C) ye bağlanışı 7. Troponin tropomiyozin kompleksinde konformasyonel değişim 8. Çapraz Köprü Oluşumu 9. Hamle Vurumu 10. Miyozin başının serbestlemesi & İlk pozisyona dönme C I T
73 Olayların Sırası 1. Sinirsel Uyaranın MSS de oluşumu 2. Alfa Motor Nöron ile Motor Son Plağa iletimi 3. Motor Son Plakta Asetilkolin salınımı ve kas fibrilinde aksiyon potansiyeli oluşumu 4. Sarkolemma & T-Tüplerine yayılışı 5. SR & Terminal Sisternalara geçişi 6. Ca++ un - Troponin (C) ye bağlanışı 7. Troponin tropomiyozin kompleksinde konformasyonel değişim 8. Çapraz Köprü Oluşumu 9. Hamle Vurumu 10. Miyozin başının serbestlemesi & İlk pozisyona dönme Ca ++
74 Olayların Sırası 1. Sinirsel Uyaranın MSS de oluşumu 2. Alfa Motor Nöron ile Motor Son Plağa iletimi 3. Motor Son Plakta Asetilkolin salınımı ve kas fibrilinde aksiyon potansiyeli oluşumu 4. Sarkolemma & T-Tüplerine yayılışı 5. SR & Terminal Sisternalara geçişi 6. Ca++ un - Troponin (C) ye bağlanışı 7. Troponin tropomiyozin kompleksinde konformasyonel değişim 8. Çapraz Köprü Oluşumu 9. Hamle Vurumu 10. Miyozin başının serbestlemesi & İlk pozisyona dönme Ca ++
75 Olayların Sırası 1. Sinirsel Uyaranın MSS de oluşumu 2. Alfa Motor Nöron ile Motor Son Plağa iletimi 3. Motor Son Plakta Asetilkolin salınımı ve kas fibrilinde aksiyon potansiyeli oluşumu 4. Sarkolemma & T-Tüplerine yayılışı 5. SR & Terminal Sisternalara geçişi 6. Ca++ un - Troponin (C) ye bağlanışı 7. Troponin tropomiyozin kompleksinde konformasyonel değişim 8. Çapraz Köprü Oluşumu 9. Hamle Vurumu 10. Miyozin başının serbestlemesi & İlk pozisyona dönme Ca ++
76 Olayların Sırası 1. Sinirsel Uyaranın MSS de oluşumu 2. Alfa Motor Nöron ile Motor Son Plağa iletimi 3. Motor Son Plakta Asetilkolin salınımı ve kas fibrilinde aksiyon potansiyeli oluşumu 4. Sarkolemma & T-Tüplerine yayılışı 5. SR & Terminal Sisternalara geçişi 6. Ca++ un - Troponin (C) ye bağlanışı 7. Troponin tropomiyozin kompleksinde konformasyonel değişim 8. Çapraz Köprü Oluşumu 9. Hamle Vurumu 10.Miyozin başının serbestlemesi & İlk pozisyona dönme Ca ++
77 Olayların Sırası 1. Sinirsel Uyaranın MSS de oluşumu 2. Alfa Motor Nöron ile Motor Son Plağa iletimi 3. Motor Son Plakta Asetilkolin salınımı ve kas fibrilinde aksiyon potansiyeli oluşumu 4. Sarkolemma & T-Tüplerine yayılışı 5. SR & Terminal Sisternalara geçişi 6. Ca++ un - Troponin (C) ye bağlanışı 7. Troponin tropomiyozin kompleksinde konformasyonel değişim 8. Çapraz Köprü Oluşumu 9. Hamle Vurumu 10. Miyozin başının serbestlemesi & İlk pozisyona dönme Ca ++ ATP
78 KAS FİBRİLİNİN KASILMASI
79 Kayan Filamanlar Teorisi: Genel Bakış Fig. 9.7, p. 287
80 Uyarılma - Kasılma Özeti Motor nöron uyarılması Latent periot Kasılma periyodu Gevşeme periyodu
KAS FİZYOLOJİSİ. Yrd. Doç.Dr. Aslı AYKAÇ YDU Tıp Fakültesi Biyofizik AD
KAS FİZYOLOJİSİ Yrd. Doç.Dr. Aslı AYKAÇ YDU Tıp Fakültesi Biyofizik AD Kas Doku Vücut ağırlığının yarısı Üç tip kas vardır: Kalp kası İskelet kası Düz kas İskelet kası Kalp kası Düz kaslar İstemli kontrol
Detaylı3- Kayan Filament Teorisi
3- Kayan Filament Teorisi Madde 1. Giriş Bir kas hücresi kasıldığı zaman, ince filamentler kalınların üzerinden kayar ve sarkomer kısalır. Madde 2. Amaçlar İnce ve kalın filamentlerin moleküler yapı ve
Detaylıskelet sistemi tek ba ına vücudu hareket ettiremez. Herhangi bir hareket için gerekli kuvvet kaslar tarafından sa lanır. Kas dokusu vücutta oldukça
skelet sistemi tek ba ına vücudu hareket ettiremez. Herhangi bir hareket için gerekli kuvvet kaslar tarafından sa lanır. Kas dokusu vücutta oldukça fazla bulunur. Sadece iskelet kasları toplam a ırlı ın
DetaylıKAS DOKU HİSTOLOJİSİ
KAS DOKU HİSTOLOJİSİ Kas dokusu tüm vücudun, kol ve bacakların hareketinden ve iç organ çapı ile şeklinin değişiminden sorumludur. Bu doku, özelleşmiş ve birbirine paralel olarak uzanmış hücre demetlerinden
Detaylıİnsan vücudunda üç tip kas vardır: İskelet kası Kalp Kası Düz Kas
Kas Fizyolojisi İnsan vücudunda üç tip kas vardır: İskelet kası Kalp Kası Düz Kas Vücudun yaklaşık,%40 ı çizgili kas, %10 u düz kas kastan oluşmaktadır. Kas hücreleri kasılma (kontraksiyon) yeteneğine
DetaylıProf. Dr. Taner Dağcı
Prof. Dr. Taner Dağcı Kas Tipleri Kalp kası Düz kas İskelet kası Kemiklere tutunurlar. İstemli hareketi sağlarlar. Vücuda destek sağlarlar. Zıt çalışan gruplar (antagonist). Birlikte çalışan gruplar (agonist).
DetaylıKAS DOKUSU. Prof.Dr. Ümit TÜRKOĞLU
KAS DOKUSU Prof.Dr. Ümit TÜRKOĞLU 1 Kas dokusu, kimyasal enerjiyi mekanik enerjiye dönüştürerek hareketi sağlayan bir dokudur. Toplam vücut ağırlığının Yenidoğanda % 25 Genç erişkin dönemde % 40 ve yaşlılık
DetaylıKAS FİZYOLOJİSİ ve EMG
KAS FİZYOLOJİSİ ve EMG 1 İskelet kası (%40) Kalp kası Düz kas (%10) Kalp kası Çizgili kaslar Düz kaslar: Damarların içinde, miyofilamentler düzenli değildir 2 1 İskelet Kasları Beyaz kaslar (rengi glikojenden)
DetaylıKAS FİZYOLOJİSİ. Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN
KAS FİZYOLOJİSİ Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN Uyarılabilen dokular herhangi bir uyarıya karşı hücre zarlarının elektriksel özelliğini değiştirerek aksiyon potansiyeli oluşturup, iletebilme özelliği göstermektedir.
DetaylıSİNİR KAS İLETİSİ - ÇİZGİLİ KASDA KASILMA
SİNİR KAS İLETİSİ - ÇİZGİLİ KASDA KASILMA Doç.Dr.Fadıl ÖZYENER Fizyoloji AD Tartışma konuları: Sinirden kasa iletide yer alan yapılar hangileridir? İletimin sinir ucunda neler gerçekleşir? Kas zarının
DetaylıKAS VE HAREKET FİZYOLOJİSİ
KAS VE HAREKET FİZYOLOJİSİ KAS DOKUSU TİPLERİ İSKELET KASI İskelet Kasının Yapısı Kas Proteinleri Kas Kontraksiyonu KASILMA TİPLERİ KASIN ENERJİ METABOLİZMASI İskelet Kası Çizgili kastır. İstemli çalışır.
DetaylıKAS DOKUSU. Kontraksiyon özelliği gelişmiş hücrelerden oluşur Kas hücresi : Fibra muskularis = Kas teli = Kas iplikleri
KAS DOKUSU Kontraksiyon özelliği gelişmiş hücrelerden oluşur Kas hücresi : Fibra muskularis = Kas teli = Kas iplikleri Kasın Fonksiyonu Hareket Solunum Vücut ısısının üretimi İletişim Organların kontraksiyonu
DetaylıKas. Hücreler Kas teli (fibra muscularis) Hücre membranı (sarkolemma) Endoplazmik retikulum (sarkoplazmik retikulum) Mitokondriyon (Sarkozom)
Kas Hücreler Kas teli (fibra muscularis) Hücre membranı (sarkolemma) Endoplazmik retikulum (sarkoplazmik retikulum) Mitokondriyon (Sarkozom) Hücreler arası madde Bağdokusu Kas Doku Türleri 1. İskelet Kası
DetaylıKALP KASI Kalpte ve kalpten çıkan büyük damarlarda bulunur. Miyofilamanların organizasyonu iskelet kasındakilerle aynıdır; histolojik kesitlerde
KALP KASI Kalpte ve kalpten çıkan büyük damarlarda bulunur. Miyofilamanların organizasyonu iskelet kasındakilerle aynıdır; histolojik kesitlerde enine çizgilenme gösterirler. Kalp kası hücreleri interkalar
DetaylıKas Dokusu Çeşitleri. 3 tip kas dokusu. Düz kaslar Kalp kası Çizgili iskelet kası
1 Kas Dokusu Çeşitleri 3 tip kas dokusu Düz kaslar Kalp kası Çizgili iskelet kası 2 Düz Kaslar İç organların ve damarların duvarlarında bulunur Otonom sinir sistemi tarafından innerve edilir, istem dışı
DetaylıUzm. Fzt. Kağan Yücel - Ufuk Üni. SHMYO Öğrt. Gör. Egzersize Giriş ve Egzersiz Fizyolojisi
Uzm. Fzt. Kağan Yücel - Ufuk Üni. SHMYO Öğrt. Gör. Egzersize Giriş ve Egzersiz Fizyolojisi Hareket sisteminin temel yapı taşları iskelet ve kaslardır. Kaslar; çizgili kaslar ve düz kaslardan oluşur. Kalp
DetaylıDüz Kas. Nerede???? İçi boş organların duvarı, Kan damarlarının duvarı, Göz, Kıl follikülleri. Mesane. Uterus. İnce bağırsak
Nerede???? İçi boş organların duvarı, Kan damarlarının duvarı, Göz, Kıl follikülleri. Düz Kas Mesane Uterus İnce bağırsak Düz Kas İşlevleri İstemsiz kasılma Bazı düz kas hücreleri kollajen, elastin, glikozaminoglikan,
Detaylı11. SINIF KONU ANLATIMI 39 İNSANDA DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ 3 KAS SİSTEMİ
11. SINIF KONU ANLATIMI 39 İNSANDA DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ 3 KAS SİSTEMİ KAS SİSTEMİ Hayvanların çoğunda hareket, özelleşmiş kas hücrelerinin kasılmasıyla meydana gelir. Kaslar, vücudun şeklinin korunmasında
DetaylıKAS DOKUSU. Doç.Dr. E.Elif Güzel
KAS DOKUSU Doç.Dr. E.Elif Güzel KAS DOKUSU GÖREVLERİ Vücut bölümlerinin hareketi İç organların şekil ve büyüklüklerinin değişimi KAS HÜCRESİ Kas hücreleri kasılabilme özelliğine sahiptir Paralel düzende
DetaylıBaşkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı KAS FİZYOLOJİSİ. Düz Kas. Dr. Sinan CANAN sinancanan@gmail.com www.sinancanan.
Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı KAS FİZYOLOJİSİ İ İ İ Düz Kas Dr. Sinan CANAN sinancanan@gmail.com www.sinancanan.net net Düz Kas Kalp kası İskelet kl kası Düz kas Düz Kas Düz
DetaylıProteinler. Fonksiyonlarına göre proteinler. Fonksiyonlarına göre proteinler
Proteinler Canlılarda miktar olarak en çok bulunan biyomoleküllerdir. Amino asit birimlerinden oluşurlar Yapısal ve işlevsel olabilirler Genlerle aktarılan kalıtsal bilginin ortaya çıktığı moleküllerdir.
DetaylıKas Doku Histolojisi. Dr.Sevda Söker
Kas Doku Histolojisi Dr.Sevda Söker Amaç Kas doku hakkında genel bilgi, İskelet Kası Miyofibriller ve miyofilamanlar Kontraksiyon siklusu Kas iğleri Kalp Kası Düz Kas Kas Dokusu Morfolojik ve fonksiyonel
DetaylıKAS FĐZYOLOJĐSĐ. Doç.Dr.Nesrin Zeynep Ertan
KAS FĐZYOLOJĐSĐ Doç.Dr.Nesrin Zeynep Ertan < Temel özellikleri Đskelet kası: Đstemli kontrol edilir Çizgili görünümdedir. Çok çekirdekli hücrelerdir. Kalp kası: Đstemsiz kontrol edilir. Çizgili görünümdedir.
Detaylıİskelet kasının fonksiyonel özellikleri, kas lif tipleri. Kas duyu organları ve hareketin kontrolü. Doç.Dr. Mitat KOZ
İskelet kasının fonksiyonel özellikleri, kas lif tipleri. Kas duyu organları ve hareketin kontrolü. Doç.Dr. Mitat KOZ Kas Tipleri Düz kas Kalp kası İskelet kası-istemli kas-çizgili kas İskelet Kası İskelete
Detaylı01 OCAK 2015 ELEKTRİK AKIMI VE LAMBA PARLAKLIĞI SALİH MERT İLİ DENİZLİ ANADOLU LİSESİ 10/A 436
01 OCAK 2015 ELEKTRİK AKIMI VE LAMBA PARLAKLIĞI SALİH MERT İLİ DENİZLİ ANADOLU LİSESİ 10/A 436 ELEKTRİK AKIMI VE LAMBALAR ELEKTRİK AKIMI Potansiyelleri farklı olan iki iletken cisim birbirlerine dokundurulduğunda
DetaylıKAS Dicle Aras
KAS Dicle Aras Kas, düz, iskelet ve kalp kası, iskelet kaslarının mikroskobik yapısı, uyarılması, iskelet kaslarının isimlendirilmesi ve hareketleri ve beslenmeleri 3.9.2015 1 Kas Kas bilim myoglia (muskulus
DetaylıKas Uzunluğu - Kuvvet İlişkisi
% Maksimal Gerim Kas Uzunluğu - Kuvvet İlişkisi Uzunluk Sarkomer boyu istirahat koşullarında 2 mm (mikron mikro metre) kadardır Kas Fibrili Uzunluğu ve Kuvvet Üretimi Sarkomerlerin boyu, dolayısıyla da
DetaylıİÇİNDEKİLER. 1 Projenin Amacı... 1. 2 Giriş... 1. 3 Yöntem... 1. 4 Sonuçlar ve Tartışma... 6. 5 Kaynakça... 7
İÇİNDEKİLER 1 Projenin Amacı... 1 2 Giriş... 1 3 Yöntem... 1 4 Sonuçlar ve Tartışma... 6 5 Kaynakça... 7 FARKLI ORTAMLARDA HANGİ RENK IŞIĞIN DAHA FAZLA SOĞURULDUĞUNUN ARAŞTIRILMASI Projenin Amacı : Atmosfer
DetaylıHücre zedelenmesi etkenleri. Doç. Dr. Halil Kıyıcı 2015
Hücre zedelenmesi etkenleri Doç. Dr. Halil Kıyıcı 2015 Homeostaz Homeostaz = hücre içindeki denge Hücrenin aktif olarak hayatını sürdürebilmesi için homeostaz korunmalıdır Hücre zedelenirse ne olur? Hücre
DetaylıMALZEMELERİN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ
MALZEMELERİN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ (Ders Notu) Manyetik Özellikler Doç.Dr. Özkan ÖZDEMİR MANYETİK ÖZELLİK Giriş Bazı malzemelerde mevcut manyetik kutup çiftleri, elektriksel kutuplara benzer şekilde, çevredeki
Detaylı11. SINIF KONU ANLATIMI 40 HUXLEY KAYAN İPLİKLER MODELİ KAS KASILMASI VE GEVŞEMESİ
11. SINIF KONU ANLATIMI 40 HUXLEY KAYAN İPLİKLER MODELİ KAS KASILMASI VE GEVŞEMESİ HUXLEY KAYAN İPLİKLER MODELİ Huxley in kayan iplikler modeline göre çizgili kasın kasılması Bu modele göre kasılma aktin
Detaylıİnsanda Destek ve Hareket Sistemi
İnsanda Destek ve Hareket Sistemi A. HAYVANLARDA DESTEK VE HAREKET Canlı vücuduna desteklik görevi yapan, vücudun çeşitli kısımlarını koruyan ve hareketi sağlayan sisteme destek ve hareket sistemi denir.
DetaylıSPOR FİZYOLOJİSİ. Doç. Dr. Gülbin RUDARLI NALÇAKAN
SPOR FİZYOLOJİSİ Doç. Dr. Gülbin RUDARLI NALÇAKAN Ege Üniversitesi- Spor Bilimleri Fakültesi Antrenörlük Eğitimi Bölümü Spor Sağlık Bilimleri Anabilim Dalı TVF EĞİTİM KURULU ÜYESİ gulbin.nalcakan@ege.edu.tr
DetaylıKASLAR VE EGZERSİZ PROF. DR. ERDAL ZORBA
KASLAR VE EGZERSİZ PROF. DR. ERDAL ZORBA KASLAR Kasılma ve gevşeme yeteneğine sahip olan kaslar organizmada (217 çift civarında) vücut ağırlığının ının %40-45 ini oluştururlar. Organizmadaa 3 tür kas tipi
DetaylıKAS KASILMASININ BĐYOFĐZĐĞĐ
508 ĐÇĐNDEKĐLER 1. Kalın Flamentler 2. Đnce Flamentler 3. Sinirsel Uyarının Kas Liflerine Đletimi 3-1. Sinir-Kas kavşağı yapısı ve işlevi 4. Uyarılma-Kasılma Bağlantısı 4.1. Uyarılma ile Hücre Đçi Kalsiyumun
DetaylıBitkilerde Çiçeğin Yapısı, Tozlaşma, Döllenme, Tohum ve Meyve Oluşumu
Bitkilerde Çiçeğin Yapısı, Tozlaşma, Döllenme, Tohum ve Meyve Oluşumu Çiçeğin Yapısı Tohumlu bitkilerin eşeyli üreme organı çiçektir. Açık tohumlu bitkilerin çiçeklerine kozalak adı verilir. Erkek kozalaklarda
DetaylıKAS FİZYOLOJİSİ-1. Doç.Dr. Mitat KOZ
KAS FİZYOLOJİSİ-1 Doç.Dr. Mitat KOZ Kas dokusunun genel özellikleri Hareket Postürün sağlanması Isı üretimi Kasların ortak özellikleri... Kontraktilite-kasılabilme Eksitabilite-uyarılabilme Estensibilite-uzayabilme-gerilebilme
DetaylıALGILAMA - ALGI. Alıcı organların çevredeki enerjinin etkisi altında uyarılmasıyla ortaya çıkan nörofizyolojik süreçler.
ALGILAMA Duyum Algı ALGILAMA - ALGI Duyum Alıcı organların çevredeki enerjinin etkisi altında uyarılmasıyla ortaya çıkan nörofizyolojik süreçler. Algılama Duyu verilerini örgütleyip yorumlayarak çevredeki
DetaylıİSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR SİSTEMLERİ LABORATUARI YÜZEY DOLDURMA TEKNİKLERİ
İSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR SİSTEMLERİ LABORATUARI YÜZEY DOLDURMA TEKNİKLERİ Deneyde dolu alan tarama dönüşümünün nasıl yapıldığı anlatılacaktır. Dolu alan tarama
DetaylıET HİJYENİ, MUAYENESİ VE TEKNOLOJİSİ DERS NOTLARI (1) PROF.DR.T.HALÛK ÇELİK
ET HİJYENİ, MUAYENESİ VE TEKNOLOJİSİ DERS NOTLARI (1) PROF.DR.T.HALÛK ÇELİK Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Gıda Hijyeni ve Teknolojisi Bölümü ET HİJYENİ, MUAYENESİ VE TEKNOLOJİSİ Ders Kaynakları
DetaylıDoğada yaşayan canlıların tamamı hücrelerden oluşmuştur. Canlılardan bazıları tek bir
CANLILIK HÜCREYLE BAŞLAR 1- Canlıların Ortak Özellikleri : Çevremizdeki varlıklar canlı ve cansız varlıklar olarak iki grupta toplanırlar. Cansız varlıklar katı, sıvı ve gaz halindeki maddelerden oluşur.
DetaylıMiyositlerin yapısı; atrium, ventrikül ve purkinje hücrelerinde farklılık göstermektedir.
KARDĐYOMĐYOSĐT Kardiyomiyositler;miyokardın volüm olarak 3/4 ünü, sayısal olarak 1/3 ünü oluşturur. Işık mikroskopu altında çarpraz çizgilenme ve dallanma gösterir. Her hücre, kompleks hücre membranı olan
DetaylıMOTOR PROTEİNLER. Doç. Dr. Çiğdem KEKİK ÇINAR
MOTOR PROTEİNLER Doç. Dr. Çiğdem KEKİK ÇINAR Hücre iskeleti, Hücre şeklini ve sitoplazmanın organizasyonunu belirleyen bir yapı iskelesi görevi yapar. Hücre hareketlerinin gerçekleşmesinden sorumludur.
DetaylıMayoz ve Eşeyli Üreme Biyoloji Ders Notları
A. Mayoz Bölünme Mayoz ve Eşeyli Üreme Biyoloji Ders Notları Eşeyli üremenin temelidir. Eşey ana hücrelerinden (2n), eşey hücrelerini (n) oluşturan özelleşmiş bölünme şeklidir. Mayoz I ve II olarak birbirini
DetaylıMEMBRAN FARKLILAŞMALARI I-SERBEST YÜZEY FARKLILAŞMALARI
MEMBRAN FARKLILAŞMALARI I-SERBEST YÜZEY FARKLILAŞMALARI HÜCRE YÜZEY FARKLILAŞMALARI I-SERBEST (=APİKAL, LUMİNAL) YÜZEY FARKLILAŞMALARI II-YAN(=LATERAL) YÜZEY FARKLILAŞMALARI III-BAZAL YÜZEY FARKLILAŞMALARI
DetaylıBu konuda cevap verilecek sorular?
MANYETİK ALAN Bu konuda cevap verilecek sorular? 1. Manyetik alan nedir? 2. Maddeler manyetik özelliklerine göre nasıl sınıflandırılır? 3. Manyetik alanın varlığı nasıl anlaşılır? 4. Mıknatısın manyetik
DetaylıEĞİTİM BİLİMİNE GİRİŞ 1. Ders- Eğitimin Temel Kavramları. Yrd. Doç. Dr. Melike YİĞİT KOYUNKAYA
EĞİTİM BİLİMİNE GİRİŞ 1. Ders- Eğitimin Temel Kavramları Yrd. Doç. Dr. Melike YİĞİT KOYUNKAYA Dersin Amacı Bu dersin amacı, öğrencilerin; Öğretmenlik mesleği ile tanışmalarını, Öğretmenliğin özellikleri
DetaylıBitkisel Dokular, Bitkinin Kısımları, Meristem Doku
Bitkisel Dokular, Bitkinin Kısımları, Meristem Doku Bitkisel Dokular Doku, ortak bir yapıyı oluşturmak ve bir işlevi yerine getirmek için birlikte çalışan hücrelerin oluşturduğu gruptur. Bitkilerin büyüme
Detaylı4- Solunum Sisteminin Çalışması : Solunum sistemi soluk (nefes) alıp verme olayları sayesinde çalışır.
SOLUNUM SİSTEMİ Canlılar yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmek için enerjiye ihtiyaç duyarlar. İhtiyaç duyulan bu enerji besinlerden karşılanır. Hücre içerisinde besinlerden enerjinin üretilebilmesi için,
Detaylı16.10.2015. Outline (İzlence) Fitness. Vücut geliştirme (Body Building)
Doç.Dr. M.Emin KAFKAS İnönü Üniversitesi Malatya/2015 Fitness Fit -ness Vücut geliştirme (Body Building) 1. Hafta Kas, Kas Çeşitleri, Kasların Yapısı 8. Hafta Orta Düzey İçin Fitness ve Beslenme 9. Hafta
DetaylıBilgisayar Uygulamaları PSİ105
Bilgisayar Uygulamaları PSİ105 Yrd.Doç.Dr. Serdar YILMAZ Kaynak: Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Bilgisayar Kursu Ders Notları, Kasım 2007 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Başlat Düğmesi Bilgisayarınızı
DetaylıMekatroniğe Giriş Dersi
Mekatroniğe Giriş Dersi 1. ve 2. Hafta Temel Kavramlar Mekatronik Nedir? Mekanik Sistemler Elektrik-Elektronik Sistemler Bilgi Sistemleri Bilgisayar Sistemleri Bu Haftanın Konu Başlıkları SAÜ - Sakarya
DetaylıOksijen, flor ve neon elementlerinin kullanıldığı alanları araştırınız.
Oksijen, flor ve neon elementlerinin kullanıldığı alanları araştırınız. 3.2 KİMYASAL BAĞLAR Çevrenizdeki maddeleri inceleyiniz. Bu maddelerin neden bu kadar çeşitli olduğunu düşündünüz mü? Eğer bu çeşitlilik
DetaylıII. Bölüm HİDROLİK SİSTEMLERİN TANITIMI
II. Bölüm HİDROLİK SİSTEMLERİN TANITIMI 1 Güç Kaynağı AC Motor DC Motor Diesel Motor Otto Motor GÜÇ AKIŞI M i, ω i Güç transmisyon sistemi M 0, ω 0 F 0, v 0 Makina (doğrusal veya dairesel hareket) Mekanik
DetaylıOTOMATİK TRANSMİSYONLAR
OTOMATİK TRANSMİSYONLAR Taşıtın hızına, gaz kelebeği pozisyonuna yük ve yol şartlarına bağlı olarak viteslerin otomatik olarak değişmelerine imkan veren bir sistemdir. Otomatik transmisyonla,mekanik ve
DetaylıYedi Karat Kullanım Klavuzu. Yedi Karat nedir? Neden Karat?
Yedi Karat Kullanım Klavuzu Yedi Karat nedir? Karat, fiziksel dünya ile iletişim ve etkileşim kurulabilmesini sağlayan, elektronik prototip geliştirme kartıdır. Karat, tek başına çalışabilen interaktif
DetaylıBİT ini Kullanarak Bilgiye Ulaşma ve Biçimlendirme (web tarayıcıları, eklentiler, arama motorları, ansiklopediler, çevrimiçi kütüphaneler ve sanal
BİT ini Kullanarak Bilgiye Ulaşma ve Biçimlendirme (web tarayıcıları, eklentiler, arama motorları, ansiklopediler, çevrimiçi kütüphaneler ve sanal müzeler vb.) Bilgi ve iletişim teknolojileri, bilgiye
DetaylıHÜCRE VE SİNİRSEL İLETİ. Prof Dr. Muzaffer ÇOLAKOĞLU
HÜCRE VE SİNİRSEL İLETİ Prof Dr. Muzaffer ÇOLAKOĞLU Hücre ve Organelleri Hücre ve Organelleri Hücrede ekzositoz ve endositoz Hücre Organelleri Çekirdek ve Endoplazmik Retikulum MİTOKONDRİ Dış Membran İç
DetaylıKAS Klinik Önem. Doç.Dr.Vatan KAVAK
KAS Klinik Önem Doç.Dr.Vatan KAVAK Hareket sisteminin temelini kaslar oluşturur. İnsan vücudunda 650 civarında kas bulunur. Kasların toplam ağırlığı bireyden bireye değişmekle birlikte, tüm vücut ağırlığının
DetaylıDöküm. Prof. Dr. Akgün ALSARAN
Döküm Prof. Dr. Akgün ALSARAN Döküm Döküm, sıvı haldeki akıcı olan malzemelerin, üretilmek istenen parçanın biçiminde bir boşluğa sahip olan kalıplara dökülerek katılaştırıldığı bir üretim yöntemidir.
DetaylıDESTEK VE HAREKET SİSTEMİ
DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ İnsan iskeleti ;Baş-Gövde-Üyeler olmak üzere 3 bölümde incelenir. Baş: kafatası ve yüz iskeleti Gövde: Omurga, göğüs kemiği, kaburgalar, omuz ve kalça kemeri Üyeler: Kollar, bacaklar
DetaylıVeri Toplama Yöntemleri. Prof.Dr.Besti Üstün
Veri Toplama Yöntemleri Prof.Dr.Besti Üstün 1 VERİ (DATA) Belirli amaçlar için toplanan bilgilere veri denir. Araştırmacının belirlediği probleme en uygun çözümü bulabilmesi uygun veri toplama yöntemi
Detaylı5. ÜNİTE KUMANDA DEVRE ŞEMALARI ÇİZİMİ
5. ÜNİTE KUMANDA DEVRE ŞEMALARI ÇİZİMİ KONULAR 1. Kumanda Devreleri 2. Doğru Akım Motorları Kumanda Devreleri 3. Alternatif Akım Motorları Kumanda Devreleri GİRİŞ Otomatik kumanda devrelerinde motorun
DetaylıKalp Fonksiyonları KALP FİZYOLOJİSİ. Kalp Fonksiyonları. Kalbin Lokalizasyonu ve Ölçüleri. Kalbin Lokalizasyonu ve Ölçüleri. Dolaşım Sistemleri
KALP FİZYOLOJİSİ Yrd.Doç.Dr. Seçgin SÖYÜNCÜ Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD 2009 Kalp Fonksiyonları Kan damarları yoluyla oksijeni ve barsaklarda emilen besin maddelerini dokulara iletir
DetaylıYILDIZLAR NASIL OLUŞUR?
Zeki Aslan YILDIZLAR NASIL OLUŞUR? Yıldız nedir sorusunu insanlık yüz binlerce belki de milyonlarca yıldır soruyordu? Fakat yıldızların fiziksel doğası ve yaşam çevrimleri ancak 1900 lü yıllardan sonra
DetaylıTürkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Değerlendirme Notu Sayfa1
Sağlık Reformunun Sonuçları İtibariyle Değerlendirilmesi 26-03 - 2009 Tuncay TEKSÖZ Dr. Yalçın KAYA Kerem HELVACIOĞLU Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Türkiye 2004 yılından itibaren sağlık
DetaylıKİNEZYOLOJİ ÖĞR.GÖR. CİHAN CİCİK
KİNEZYOLOJİ ÖĞR.GÖR. CİHAN CİCİK 1 Hareketi sağlayan effektör organ kastır. Kaslar 3 ana grupta incelenir: 1)Çizgili kaslar (iskelet kası): Vücut ağırlığının yaklaşık %40-45 ini oluşturur. 2)Düz kaslar:
DetaylıDENEY 2: PROTOBOARD TANITIMI VE DEVRE KURMA
A. DENEYİN AMACI : Protoboard kullanımını öğrenmek ve protoboard üzerinde basit direnç devreleri kurmak. B. KULLANILACAK ARAÇ VE MALZEMELER : 1. DC güç kaynağı, 2. Multimetre, 3. Protoboard, 4. Değişik
DetaylıT.C. TURGUT ÖZAL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
T.C. TURGUT ÖZAL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 3 NOKTA EĞME DENEY FÖYÜ (TEK EKSENLİ EĞİLME DENEYİ) ÖĞRETİM ÜYESİ YRD.DOÇ.DR. AHMET TEMÜGAN DERS ASİSTANI ARŞ.GÖR. FATİH KAYA
DetaylıDENEY 2. Şekil 1. Çalışma bölümünün şematik olarak görünümü
Deney-2 /5 DENEY 2 SĐLĐNDĐR ÜZERĐNE ETKĐ EDEN SÜRÜKLEME KUVVETĐNĐN BELĐRLENMESĐ AMAÇ Bu deneyin amacı, silindir üzerindeki statik basınç dağılımını, akışkan tarafından silindir üzerine uygulanan kuvveti
DetaylıDİKKAT! SORU KİTAPÇIĞINIZIN TÜRÜNÜ "A" OLARAK CEVAP KÂĞIDINA İŞARETLEMEYİ UNUTMAYINIZ. SAYISAL BÖLÜM SAYISAL-2 TESTİ
ALES İlkbahar 007 SAY DİKKAT! SORU KİTAPÇIĞINIZIN TÜRÜNÜ "A" OLARAK CEVAP KÂĞIDINA İŞARETLEMEYİ UNUTMAYINIZ. SAYISAL BÖLÜM SAYISAL- TESTİ Sınavın bu testinden alacağınız standart puan, Sayısal Ağırlıklı
DetaylıD VİTAMİNİ TARİHSEL BAKI 01.11.2008. 25-D vitamini miktarına göre değişir. öğünde uskumru yesek de, böbrekler her
VİTAMİN BİYOKİMYASI D VİTAMİNİ BU BÖLÜMDE ANLATILACAK KONULAR: Tarihsel Bakış D vitamininin kimyasal ve biyolojik fonksiyonları Besin kaynakları Hazırlayan: V. Murat BOSTANCI Toksisite 1 2 TARİHSEL BAKI
DetaylıGeleceğe Açılan Teknolojik Kapı, TAGEM
HAKKIMIZDA Kuruluşu 1997 yılına dayanan ABS SU ARITMA TEKNOLOJİLERİ ve 2001 yılında Almanya nın Berlin şehrinde kurulan TEMKAR WASSER BEHANDLUNG GmbH firmalarının teknolojik güç birliği ile TEKNOLOJİ ARAŞTIRMA
DetaylıMak-204. Üretim Yöntemleri II. Vida ve Genel Özellikleri Kılavuz Çekme Pafta Çekme Rayba Çekme
Mak-204 Üretim Yöntemleri II Vida ve Genel Özellikleri Kılavuz Çekme Pafta Çekme Rayba Çekme Kubilay ASLANTAŞ Afyon Kocatepe Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğt. Bölümü Üretim Yöntemleri 1
DetaylıBĐSĐKLET FREN SĐSTEMĐNDE KABLO BAĞLANTI AÇISININ MEKANĐK VERĐME ETKĐSĐNĐN ĐNCELENMESĐ
tasarım BĐSĐKLET FREN SĐSTEMĐNDE KABLO BAĞLANTI AÇISININ MEKANĐK VERĐME ETKĐSĐNĐN ĐNCELENMESĐ Nihat GEMALMAYAN Y. Doç. Dr., Gazi Üniversitesi, Makina Mühendisliği Bölümü Hüseyin ĐNCEÇAM Gazi Üniversitesi,
DetaylıDENEY Kum Kalıba Döküm ve Besleyici Hesabı 4 Doç.Dr. Ahmet ÖZEL, Yrd.Doç.Dr. Mustafa AKÇİL, Yrd.Doç.Dr. Serdar ASLAN DENEYE HESAP MAKİNASI İLE GELİNİZ
DENEY NO Kum Kalıba Döküm ve Besleyici Hesabı 4 Doç.Dr. Ahme ÖZEL, Yrd.Doç.Dr. Musafa AKÇİL, Yrd.Doç.Dr. Serdar ASLAN DENEYE HESAP MAKİNASI İLE GELİNİZ Deney aşamaları Tahmini süre (dak) 1) Ön bilgi kısa
DetaylıÇİZGİLİ KAS FİZYOLOJİSİ PROF.DR.MITAT KOZ
ÇİZGİLİ KAS FİZYOLOJİSİ PROF.DR.MITAT KOZ Kas kontraksiyonunun moleküler mekaniği:tarihsel bakış. Kaslar hakkında ilk araştırmalar yaklaşık 2000 yıl önce başlamıştır. İlk kez 1842 de Schwann tarafından
DetaylıEGZERSİZE KAS SİSTEMİNİN YANITI
EGZERSİZE KAS SİSTEMİNİN YANITI Prof. Dr. F ÖZYENER EGZERSİZ SIRASINDAKİ DAYANIKLILIĞIMIZ VE SÜRATİMİZ BÜYÜK ORANDA KASLARIMIZIN ENERJİ VE GÜÇ ÜRETEBİLME YETENEĞİNE BAĞLIDIR. Kas Hücresi Sarkotübüler
DetaylıAYDINLATMA DEVRELERİNDE KOMPANZASYON
AYDINLATMA DEVRELERİNDE KOMPANZASYON Dünyamızın son yıllarda karşı karşıya kaldığı enerji krizi, araştırmacıları bir yandan yeni enerji kaynaklarına yöneltirken diğer yandan daha verimli sistemlerin tasarlanması
DetaylıAtom. Atom 9.11.2015. 11 elektronlu Na. 29 elektronlu Cu
Atom Maddelerin en küçük yapı taşlarına atom denir. Atomlar, elektron, nötron ve protonlardan oluşur. 1.Elektronlar: Çekirdek etrafında yörüngelerde bulunurlar ve ( ) yüklüdürler. Boyutları çok küçüktür.
DetaylıYaşam Dönemleri ve Gelişim Görevleri Havighurst'un çeşitli yaşam dönemleri için belirlediği gelişim görevleri
Yaşam Dönemleri ve Gelişim Görevleri Havighurst'un çeşitli yaşam dönemleri için belirlediği gelişim görevleri Gelişim psikolojisi, bireylerin yaşam boyunca geçirdiği bedensel, zihinsel, duygusal, sosyal
DetaylıT.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEKATRONİK LABORATUVARI 1. BASINÇ, AKIŞ ve SEVİYE KONTROL DENEYLERİ
T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEKATRONİK LABORATUVARI 1 BASINÇ, AKIŞ ve SEVİYE KONTROL DENEYLERİ DENEY SORUMLUSU Arş.Gör. Şaban ULUS Haziran 2012 KAYSERİ
Detaylı2 tip düz kas vardır: 1. Viseral düz kaslar. (mide, barsak, üreter, damarlar) 2. Çok üniteli düz kaslar (iris kasları, piloerektör kaslar)
Düz kaslar 2 tip düz kas vardır: 1. Viseral düz kaslar. (mide, barsak, üreter, damarlar) 2. Çok üniteli düz kaslar (iris kasları, piloerektör kaslar) UYARILMALARI: Düz kaslar tiplerine göre farklı uyarılır
DetaylıII İskelet. I Deri. Ayxmaz/biyoloj. Destek ve hareket sistemleri. 3-Deriye bağlı bezler: Yağ bezleri Ter bezleri Süt bezleri Koku bezleri
Destek ve hareket sistemleri Tek Hücrelilerde ve hücrelerde destek ve hareket yapıları: a-destek yapıları: 1. Hücre zarı:hücreye destek olur,korur ve şekil verir 2. Endoplazmik retikulum:hücre içi iskelet
DetaylıKASLAR HAKKINDA GENEL BİLGİLER. Kasların regenerasyon yeteneği yok denecek kadar azdır. Hasar gören kas dokusunun yerini bağ dokusu doldurur.
KASLAR HAKKINDA GENEL BİLGİLER Canlılığın belirtisi olarak kabul edilen hareket canlıların sabit yer veya cisimlere göre yer ve durumunu değiştirmesidir. İnsanlarda hareket bir sistemin işlevidir. Bu işlevi
DetaylıEn İyi Uygulamalar ve Kullanım Kılavuzu
En İyi Uygulamalar ve Kullanım Kılavuzu Bu kılavuz, GBT En İyi Uygulamaları ve Kullanım Kılavuzu na bir tamamlayıcı kılavuz oluşturmak için tasarlanmıştır. Green Break Patlamasız Güvenlik Güç Kartuşlarının
DetaylıÖĞRETMEN KILAVUZU İNCE FİLM DALGA KILAVUZLARI VE SOL JEL SÜRECİ
NTSE - Nano Technology Science Education Proje No: 511787-LLP-1-2010-1-TR-KA3-KA3MP ÖĞRETMEN KILAVUZU İNCE FİLM DALGA KILAVUZLARI VE SOL JEL SÜRECİ İçindekiler 1. Öğretmenler için Önsöz 2. Giriş 3. Öğrenme
DetaylıYERLİ ÜRETİCİLER TARAFINDAN ÇİN HALK CUMHURİYETİ MENŞELİ PVC İTHALATINA YÖNELİK YAPILAN KORUNMA ÖNLEMİ BAŞVURUSUNUN GİZLİ OLMAYAN ÖZETİ
YERLİ ÜRETİCİLER TARAFINDAN ÇİN HALK CUMHURİYETİ MENŞELİ PVC İTHALATINA YÖNELİK YAPILAN KORUNMA ÖNLEMİ BAŞVURUSUNUN GİZLİ OLMAYAN ÖZETİ 1. GİRİŞ... 1 2. BAŞVURUYA İLİŞKİN GENEL BİLGİLER... 1 2.1. Başvurunun
DetaylıProf. Dr. Ahmet TUTAR Organik Kimya Tel No: 2956040 Oda No: 813
Prof. Dr. Ahmet TUTAR Organik Kimya Tel No: 2956040 Oda No: 813 Organik moleküllerin üç boyutlu yapılarını ve özelliklerini inceleyen kimya dalına Stereokimya adı verilir. Aynı molekül formülüne sahip
DetaylıDEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog
DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog KONYA KARAMAN BÖLGESİ BOŞANMA ANALİZİ 22.07.2014 Tarihsel sürece bakıldığında kalkınma,
DetaylıSÜREÇ YÖNETİMİ VE SÜREÇ İYİLEŞTİRME H.Ömer Gülseren > ogulseren@gmail.com
SÜREÇ YÖNETİMİ VE SÜREÇ İYİLEŞTİRME H.Ömer Gülseren > ogulseren@gmail.com Giriş Yönetim alanında yaşanan değişim, süreç yönetimi anlayışını ön plana çıkarmıştır. Süreç yönetimi; insan ve madde kaynaklarını
DetaylıMAK 4026 SES ve GÜRÜLTÜ KONTROLÜ. 6. Hafta Oda Akustiği
MAK 4026 SES ve GÜRÜLTÜ KONTROLÜ 6. Hafta Oda Akustiği Sesin Oda İçerisinde Yayınımı Akustik olarak sesin odada yayınımı için, sesin dalga boyunun hacmin boyutlarına göre oldukça küçük olması gerekmektedir.
Detaylılamlığı, rler; ligamentler(bağlar lar) ve kaslar
Eklemin Stabilitesi, Sağlaml lamlığı, Eklem Hareketlerini Kısıtlayan Faktörler rler; Bir eklemin stabilitesi 3 önemli faktöre bağlıdır; Eklem Yüzeyi, ligamentler(bağlar lar) ve kaslar Eklem Yüzeyi: Eklem
DetaylıModülasyonlu kontrol aktüatörü AME 435
Teknik föy Modülasyonlu kontrol aktüatörü AME 435 Açıklama salınım önleme fonksiyonunu iyileştiren enerji tasarrufu, maliyet düşürme ve enerji verimliliği. gelişmiş tasarımda, aktüatör ve vanaların aşırı
DetaylıBUĞDAY RUŞEYMİ (WHEAT GERM)
BUĞDAY RUŞEYMİ (WHEAT GERM) Buğday rüşeymi buğday başağının alt kısmında bulunan embriyodur. Buğdayın 1 tonundan sadece 1 kilogram rüşeym elde edilebilmektedir. Rüşeym özel yöntemlerle elde edilmediği
DetaylıTekerlek sistemi Takviyeli naylon taşıyıcılar üzerinde anti statik sentetik malzeme ve dişli kayış
A-100 Teknik Özellikler Yük taşıma kapasitesi A100 : Tek kanat - 110 kg., çift kanat 140 kg. Tekerlek sistemi Takviyeli naylon taşıyıcılar üzerinde anti statik sentetik malzeme ve dişli kayış vasıtasıyla.
DetaylıYAPILARDA DERZLER VE SIZDIRMAZLIK MALZEMELERİ
YAPILARDA DERZLER VE SIZDIRMAZLIK MALZEMELERİ Genel: Derz sözcüğü bir sistemi oluşturan parçaların birleştirildiği, yapıştırıldığı çizgi şeklindeki bölümleri tanımlar. Derzler dar ya da geniş, yatay ya
DetaylıET TEKNOLOJİSİ BAHAR DÖNEMİ
ET TEKNOLOJİSİ BAHAR DÖNEMİ Prof. Dr. Ayla Soyer Kasın kimyasal bileşimi Kasta kasılma (kontraksiyon) ve gevşeme mekanizması İSKELET KASININ KİMYASAL KOMPOZİSYONU Su-Vücudun sıvı ortamını oluşturur. Protei
DetaylıDEVRELER VE ELEKTRONİK LABORATUVARI
DENEY NO: 1 DENEY GRUBU: C DİRENÇ ELEMANLARI, 1-KAPILI DİRENÇ DEVRELERİ VE KIRCHHOFF UN GERİLİMLER YASASI Malzeme ve Cihaz Listesi: 1. 10 Ω direnç 1 adet 2. 100 Ω direnç 3 adet 3. 180 Ω direnç 1 adet 4.
DetaylıSİNİR SİSTEMİ. Doç.Dr.Mitat KOZ
SİNİR SİSTEMİ Doç.Dr.Mitat KOZ SİNİR SİSTEMİ Amip gibi tek hücreli bir organizmanın yapılanması esas olarak kimyasaldır. Beyni nükleusudur ve nükleus hücrenin diğer organelleriyle birlikte hareket eder.
Detaylı