Seramik için. pratik bak m ve döfleme önerileri. alfabesi 48

Transkript

1 Seramik in alfabesi 48 Tablo II de görüldü ü gibi ortalama toplam maliyet, ürün maliyeti ve döfleme maliyeti dikkate al narak yap lan maliyet hesab ndan çok daha farkl sonuçlar ortaya ç km flt r. Geçici malzemeler olarak nitelendirdi imiz yumuflak malzemelerin toplam maliyetleri kal c malzemeler dedi imiz sert malzemelere oranla çok daha fazlad r. Seramik karolar döfleme maliyetleri fazla olmas na ra men bina ömrü boyunca de ifltirme gerektirmemesi nedeniyle alternatiflerine göre çok daha ekonomik malzemelerdir. Seramik için pratik bak m ve döfleme önerileri Seramik memnuniyeti iki koflula ba l d r: 1) Uygun seramik seçimine 2) Uygun biçimde döflenmesine

2 49 Bu iki koflul yerine getirildi i takdirde, seramik hem uzun y llar kullan l r, hem de sa l kl bir ortamda yaflaman za yard mc olur. Uzman olmayan kiflilerce döflenen seramikler, k sa sürede hasara u rayabilir. Bu durum, serami in de il, döfleyenin kusurudur. Döfleme yap l rken, dikkat edilmesi gereken önemli noktalardan biri de seramik döflenecek yüzeyin pürüzsüz ve düzgün olmas d r. E er, döflenecek yüzey pürüzlü ise döfleme öncesi giderilmeli ve pürüzsüz hale getirilmelidir. Döflenecek yüzeyde e rilik varsa, bu da döfleme öncesi mutlaka giderilmelidir. Döflemeye nereden bafllanaca da önemli bir noktad r. Bafllang ç noktas iyi seçilmedi i takdirde, duvar dipleri ve kap a zlar nda göze hofl görünmeyen flekil bozukluklar olur. Döflemede kullan lacak harç malzemesinin seçimi de önemlidir. Uygun harç malzemesi seçilmeli ve kataloglarda belirtilen oranlarda kar flt r larak kullan lmal d r. Döflenen seramiklerin yerine oturmas için belirli bir süre geçmesi gerekmektedir. Bu süre mevsime, hava durumuna ve bulunulan bölgeye göre de iflir. Genellikle saattir. Bu süre geçmeden döflenen seramiklerin üzerine bas lmamas ve a rl k konulmamas gerekir. Aksi halde, iyi yap flmayan seramikler yerinden oynar.

3 Seramik in alfabesi 50 Seramik yer karolar aras nda döfleme bofllu u olarak 3 milimetre b rak lmas önerilmektedir. Duvar karolar için derz aral klar 2 milimetre ve rektifiye karolar n 1 milimetre derz aral ile döflenmesi gerekmektedir. Daha fazla aç kl k görünümü çirkinlefltirir. Aç kl k yer karosu için 3 milimetre, duvar karosu için 2 milimetre ve rektifiye karolar için 1 milimetreden daha az olursa, seramik uçlar birbirine sürtünerek, kenarlarda k r lmalar oluflur. Karo seramik yap flt r c s n n seçimine etki eden faktörler; Sat n ald m z serami in döflenmesinin sorunsuz olmas için afla daki bilgilere ihtiyaç vard r. Serami in cinsi ve ebad (Porselen, duvar serami i vs) Kullan m yeri (Konut, iflyeri, havuz, d fl cephe vs) Yap flt rma yüzeyi ( s val yüzey, alç esasl yüzey, ahflap, beton vs) Ülkemizde ve dünyada son y llarda artan kullan m, uygulama yeri ve seramik çeflitlili ine göre uygun yap flt r c seçimi önem kazanm flt r. Bu nedenle yukar da ad geçen kullan m alanlar n n do ru tespiti ile uygun yap flt r c seçimi ile uzun y llar sorunsuz bir döfleme sa lanabilir.

4 51 Seramik yap flt r c lar, Çimento, uygun granülemetrede silis ve ba lay c lardan oluflan su ile kar flarak uygulanan toz halinde haz r tip yap flt r c lard r. TSE EN standard na göre üretilen ve kullan lmas tavsiye edilen bu ürünler genelde çimento esasl yüzeylere kolayca uygulanmaktad r. Kraft torbalarda pazarda bulunmaktad r Bunun yan s ra; ahflap, alç vb yüzeylere de uygulanabilen dispersiyon tipli kullan ma haz r yap flt r c lar da pazarda yer almaktad r. Bu tip ürünlerde plastik kutularda sat fla sunulmaktad r. Yo un yaya trafi i, kimyasallara ve alkalilere maruz alanlarda ise epoxy esasl yap flt r c ve derz dolgular tercih edilmelidir.

5 Seramik in alfabesi 52 Ülkemizde harçl sistem tabir etti imiz kum ve çimentodan yap lan yap flt rma metodu yerini haz r yap flt r c lara b rakmaktad r. Haz r yap flt r c lar n avantajlar, Kayma yapmaz yukar dan afla ya döflemeye uygundur. 28 günlük yap flma mukavemeti 0,5 N/mm 2 dir. Suya, dona dayan mlar yüksektir. Su emme oran düflük porselen karolar mükemmel yap flt r r. Kolay uygulan r. Çal flma süreleri uzundur, döflenen seramikleri belli bir süre içersinde düzeltme imkan verir. Fabrika ortam nda üretildi inden ayn standartta ürün temin edilir. Ekonomiktir. Çok k sa sürede döfleme imkan verir.

6 53 Derz dolgu seçimi Kötü bir derz uygulamas en iyi serami i kötü gösterir. Bu nedenle derz seçimi en az seramik seçimi kadar önemlidir. Eskiden sadece çimento ile yap lan derz uygulamalar fabrika ortam nda üretilen derzler kullanarak yap lmal d r. yi bir derz dolgusu; Kolay uygulan r, serami i çizmez, Çökme, çatlama yapmaz Su itici özelli e sahiptir Renkleri zamanla de iflmez Afl nma dayan m yüksektir

7 Seramik in alfabesi 54 Derz dolgu malzemeleri naylon ve kraft ambalajlarda sat lmaktad r. Derz dolgu tüketimi; Seramik ebad na, Kal nl na Derz geniflli ine ba l olarak de iflmektedir. Ebat küçüldükçe derz tüketimi artmakta, ebad büyüdükçe azalmaktad r. Üretici firmalar n yukar da ad geçen kriterlere ba l olarak derz tüketim tablolar mevcuttur. yi bir derz uygulamas için; Uygun derz geniflli i b rak lmal d r. Tercihen min 2-3 mm Derzsiz uygulama hiç bir flekilde yap lmas tavsiye edilmez Kar fl m suyu temiz olmal, mutlaka ürün ambalaj nda yazan miktar kadar su ilave edilmelidir. Fazla veya eksik su ürün mukavemeti ile do rudan ilgilidir. Afl r güneflli ve rüzgarl havalarda çal fl lmamal d r Çal flma s cakl +5 le 35 ºC aras ndad r. ( zemin ve ortam s s ) Kar fl ma kesinlikle tekrar su ilave edilmemelidir. Seramik uyguland ktan sonra (h zl kuruyan yap flt r c larhariç) en erken saat sonra derz uygulamas na geçilmelidir. Uygulama öncesi derz aralar temiz olmal, uygun mala ve süngerler ile temizlik yap lmal d r. Temizleme suyu s k s k de ifltirilmeli, temizleme iflleminde çaput bez vb malzemeler yerine bu amaçla yap lm fl temizlik süngerleri kullan lmal d r. Derz uygulamas bittikten sonra saat hafif yaya trafi ine aç lmal d r. Kimyasallara dayan m ve a r yaya trafi ine dayan m istenen yerlerde tercihen epoxy esasl derz dolgular tercih edilmelidir.

8 55 Uzun koridorlar ve al flverifl merkezi gibi büyük alanlarda genleflme derzleri b rak lmal d r. Bu alanlar elastik bir dolgu malzemesi veya genleflme profilleri ile takviye edilmelidir. Uygulama öncesi üretici firmalar n teknik servislerine dan fl lmal ve tavsiyelerine uyulmal d r. Seramikler temizlenirken üretici firmalar n seramikler ve derz dolgulara zarar vermemek için tavsiyelerine uyulmal d r. Seramik döflenmeden önce dikkat edilmesi gereken konular. Uygulama yap lacak yüzey sa lam, tozsuz ve kuru olmal d r Uygulama yüzeyi kotunda olmal, yüzey bozukluklar tamir edilmelidir. Uygulama yap lacak çimento esasl yüzey 28 günlük prizini tamamlam fl olmal d r. Uygun kal nl kta seramik tara kullan lmal d r. Büyük ebadlar için büyük, küçük ebatlar için küçük diflli tarak kullan lmal d r. Temiz su ile ambalaj nda belirtilen miktarlar do rultusunda tercihen düflük devirli matkap ile kar flt rma yap lmal d r. Ürün dinlendirilmeli ve sonra uygulanmal d r. Derz ifllemi döfleme ifli bittikten en az 24 saat sonra yap lmal d r. Döflenen alan n üzeri nemli bez ve sünger ile silinerek, harç ve yabanc madde kalmamas sa lan r.

9 Seramik in alfabesi 56 Seramiklerde kalibre ve tonalite kontrolü Kalibre Seramik yer ve porselen yer karolar teknik özellikleri aç s ndan daha çok mukavemet yani yük tafl ma özelli i gerektirdi inden karolar n bünyesindeki gözeneklilik miktar n n azalt lmas gerekir, bu ise reçete ve yüksek piflirim s cakl yoluyla f r nlama sürecinde karo ebatlar n n küçültülmesi ile sa lan r. F r nlama sürecinde karolar n küçülmesi ham ebatlar na göre yaklafl k %7 dolaylar ndad r, küçülme f r n ç k fl ölçümlerde ebada ba l olarak de iflkenlik göstermekte ebat farkl l milimetre cinsinden ufak ebatlarda daha az, büyük ebatlarda daha fazla olmaktad r. F r n ç k fl karolar aras ebat farkl l n n azalt lmas amac yla paketleme makinelerinde her bir karo 4 kenar ve 2 merkez olmak üzere toplam 6 yerinden otomatik olarak ölçülür, verilen toleranslar do rultusunda ebat s n flar na ayr larak kutulan r, bu ebat s n flar kalibre olarak adland r lmaktad r. Özetle f r ndan ç kan karolar daha dar milimetrelik ebat toleranslar nda 2 yada 3 e ayr larak kutulanmakta, kalibre olarak iflaretlenmektedir. Bu ifllem bir elma bahçesinde üretilen elmalar n ebatlar na göre ayr lmas na benzetilebilir. Seramik karolar döflenmeye bafllamadan önce kalibre numaralar kontrol edilmeli, tüm kutular n kalibre numaralar n n ayn oldu undan emin olunmal d r, farkl olanlar varsa ay r p farkl alanda kullan lmal d r, aksi takdirde derz boflluklar nda ciddi kaymalar oluflacakt r. Renk tonu Renk tonu farkl l, farkl zamanda yada ayn anda üretilen karolar n aras nda oluflan rahats z edici görüntü farkl l, aç kl k-koyuluk farkl l d r. Renk tonu farkl l bulunan ürünler yan yana döflendi inde dama tahtas görüntüsü verirler.

10 57 Üretimde renk tonu farkl l na özellikle do adan al nan hammaddelerdeki de ifliklikler, s r haz rlama, f r nlama süreçleri neden olmaktad r. Seramik üretici firmalar, partileri renk tonu numaralar ile ay rmaktad r, renk tonu farkl l n n önlenmesi için ayn alana döflenecek karolar n kutular n n ayn renk tonu numaras na sahip olmas gerekmektedir. Özetle ayn mekana döflenecek karolar renk tonu numaras n n ve varsa kalibre numaralar n n ayn olmas gereklidir. Bu ay r m, farkl oda, kat, dilatasyon boflluklar gibi yap labilir, aksi takdirde ebat farkl l klar ve renk tonu farkl l klar oluflacakt r. Seramikler nas l temizlenir? Seramik temizli inde, iri taneli deterjanlar kullan lmamal d r. Normal ev tipi deterjanlar kullan lmal d r. Köpüksüz deterjanlar n tercih edilmesi, temizleme s ras nda iflinizi kolaylaflt r r. Çabuk silmenizi ve kurulaman z sa lar.