Burak UZ 1, Cansel TÜRKAY 2. iliflki muhtemelen hiperplastik poliplerin %13 ünde bulunan adenomatöz komponentten kaynaklanmaktad r.

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Burak UZ 1, Cansel TÜRKAY 2. iliflki muhtemelen hiperplastik poliplerin %13 ünde bulunan adenomatöz komponentten kaynaklanmaktad r."

Transkript

1 Güncel Gastroenteroloji Hiperplastik Poliplere Yaklafl m Burak UZ 1, Cansel TÜRKAY 2 Fatih Üniversitesi T p Fakültesi, ç Hastal klar Ana Bilim Dal 1, Gastroenteroloji Bilim Dal 2, Ankara Genel bilgi ve tan mlamalar Kolon polipleri tan m olarak kolon mukozas ndan lümene do ru geliflen kabar kl klar ifade eder. Bu polipler genellikle asemptomatik olmakla birlikte; rektal kanama, kar n a r s ya da çok iri boyutlara ulaflt takdirde intestinal obstrüksiyona neden olabilir. Kolonda en s k rastlanan nonneoplastik polip türü hiperplastik olanlard r. En s k rektosigmoid bölgede görülür. Yafl ile s kl artar. 50 yafl ve yukar s ndaki asemptomatik bireylerde %9-10 oran nda görülür. Otopsi serilerinde görülme s kl %20-35 aras nda de iflmektedir ve erkeklerde daha fazlad r. Bunlar n makroskopik olarak adenomatöz poliplerden ayr lmalar son derece güç olmas na karfl n, mikroskopik düzeyde displazi göstermemeleri ve karakteristik olarak stellat görünüm tafl malar kolayca tan nmalar n sa lar. Görüntü olarak adenomatöz poliplerden ay rt etmek zor oldu undan, s kl kla bu nedenle rezeke edilir (1). Hiperplastik polipler tipik olarak sol kolonda, splenik k vr m n distalinde yerleflir ve boyutlar genellikle 5 mm den küçüktür. Bunlar n malign potansiyel tafl mad klar na inan lmakla birlikte, hiperplastik polip prevalans ile kolorektal kanser riski aras nda çok belirgin olmayan bir iliflki oldu u gösterilmifltir. Bu iliflki muhtemelen hiperplastik poliplerin %13 ünde bulunan adenomatöz komponentten kaynaklanmaktad r. Hiperplastik polipler yerleflim aç s ndan sadece kolona s nrl olmay p, midede de görülebilirler. Gastrik hiperplastik polipler in malign dönüflüm oran çok düflük olup, yaln zca %1.5-3 oran nda oldu u tahmin edilmektedir. Bu hastalar klinik pratikte karfl m za üst gastrointestinal sistem kanamas, kar n a r s veya gastrik ç k fl t kan kl ile gelebilirler. Büyük olanlar veya komplikasyon gelifltirenler endoskopik yolla veya cerrahi olarak ç kar labilir. Helicobacter pylori (H. pylori) hiperplastik gastrik poliplerle yak ndan iliflkilidir ve neredeyse bu hastalar n tamam nda bulunur. H. pylori eredikasyonu yap lanlarda gastrik hiperplastik polipler %40-71 oran nda kaybolur (2). Bu durum literatürde baflka çal flmalarla da desteklenmifltir (3, 4). T pk kolorektal adenomlar ve kanserler gibi, diette yüksek oranda ya ve düflük oranda posa bulunmas ya da kiflinin tütün kullanmas hiperplastik polip geliflme riskini artt rmaktad r. Adenomlar n 3 formu bulunmaktad r: 1. Tübüler adenom 2. Tübülovillöz adenom 3. Villöz adenom 160 Güncel Gastroenteroloji 11/3

2 Villöz adenomlar daha büyük olma e iliminde olup, daha fazla oranda kanserleflme olas l tafl rlar(5). Yap lan çal flmalarla 3 tane daha ek adenom tipi tan mlanm flt r. Bunlar: 1. Düz / deprese 2. Serrate (testere difli gibi) adenom 3. Düz serrate adenom Düz olanlar adenomlar n kötü aktörü olarak an lmaktad r, çünkü küçük olmalar na ra men yüksek derecede displazi içerme e ilimindedirler. Ayr ca polipoid lezyonlardan daha s k olarak anöploiddirler ve benzer boyuttaki polipoid adenomlara oranla kanser gelifltirme s kl daha yüksektir (5-7). Miks tip polipler hem hiperplastik hem de adenomatöz poliplerin özelliklerini birlikte içerirler. Bu polipler varolan bir hiperplastik polibin yay lmakta olan bir adenomun içine çekilmesiyle veya bir adenomun ilerlemifl kenar ndaki mukozal hiperplazide geliflebilirler, bir di er olas l k hiperplastik polip içinden adenom geliflmesiyle oluflabilirler (8). Miks lezyonlarda her komponent di erinden histolojik olarak ayr d r. Miks poliplerin varolan hiperplastik lezyonlardan m geliflti i, ya da neoplastik ve hiperplastik özelliklerin ba ms z proçeslerden mi kaynakland net de ildir. Hiperplastik poliplerle ilgili kesin bir tan mlama ya da s n fland rma yapmak için gerekli bilgi birikimi henüz tam olarak oluflmufl de ildir. Bununla birlikte Barbara ve arkadafllar n n yapt s n fland rmaya göre flu tan mlamalar yap labilir (9). Serrate adenom: Bir polip, adenomla iliflkili sitolojik de ifliklikleri (uzam fl, yalanc tabakalanma gösteren, yüksek nükleer sitoplazmik oranlar içeren irregüler çekirdekler) içeren neoplastik epitelden olufltu- unda ve tipik hiperplastik polibin serrate konfigurasyonunda bulundu unda serrate adenom ad n al r. Miks polip: Klasik hiperplastik polipten ayr lamayan ayr k sahalar n ve di er neoplastik epitelin bitiflik oldu u, bunlar n tek bir polip oluflturdu u durumdur. Burada neoplastik epitel klasik adenom veya serrate adenoma benzeyebilir. Hiperplastik polipozis: Hiperplastik polip kavram - n n ortaya at lmas n takiben, daha fazla say da hiperplastik polibin bir arada bulundu u hiperplastik polipozis kavram ilk olarak 1980 de Williams ve ark. taraf ndan tan mlanm flt r (10). Çok düflük bir oranda malignleflme potansiyeli olan veya hiç olmad kabul edilen, genç erkeklerde görülmesi daha olas, nadir bir durum olarak rapor edilmifltir. Daha sonra hiperplastik polipli hastalarda kolorektal kanser geliflti ine dair yay nlar rapor edilmeye bafllanm flt r (11-14). Bu hastalar hiperplastik polipozis ve karsinom için aile öyküsü pozitif olan kiflilerdir. Baz hastalar ayr ca adenom ve miks hiperplastik polipler/adenomlara sahiptir (13, 15). lerleyen y llarda hiperplastik polipozisteki poliplerin esasen serrate adenomlar oldu u ve isimlendirmenin serrate adenomatöz polipozis olarak de ifltirilmesi önerilmifltir (15). Jass ve Burt taraf ndan hiperplastik polipozisin flu flekilde tan m yap lm flt r (16). Sigmoid kolon proksimalinde ikisi 10 mm çap ndan büyük, histolojik olarak tan konmufl en az 5 adet hiperplastik polip olmas. Birinci derece akrabalar nda hiperplastik polipozis olan bir insan n, sigmoid kolon proksimalinde herhangi say da hiperplastik poliplerinin olmas. Kolon boyunca herhangi bir yerde, herhangi bir boyutta, 30 dan fazla hiperplastik polip olmas. Atipik kript oda (AKO) Hiperplastik poliplere ve mikroadenomlara histolojik olarak benzeyen AKO lar kendilerine has özellikleri ve mukozan n metilen mavisi solüsyonuyla boyand ktan sonra tan nabilen oluflumlar olarak tan mlanm flt r (17). Çevredeki kriptlerden ayr labilir, çünkü mukozal yüzeylerden belirgin olarak ç k nt l d r ve çevre mukozadan daha koyu boyan r. Ayr ca kriptleri normalden daha büyüktür ve aralar ndaki mesafeler daralm flt r. Bu lezyonlar ailesel adenomatöz polipozisli veya sporadik kolorektal kanserli hastalar n kolonunda oluflur ve benzeri kolon kaynakl hastal olan vakalar n %38 inde bulunurlar (18). AKO lar hiperplastik poliplere hem makroskopik hem de moleküler düzeyde benzerler. Mesela bu lez- GG 161

3 yonlar da yüksek s kl kta ras mutasyonu insidans na sahiptirler (%69-100). Ay r c tan da baz histolojik boyanma özellikleri ve kinetik çal flmalar kullan labilir (19). Hiperplastik poliplerin moleküler özellikleri: Hiperplastik polipler moleküler düzeyde de baz farkl - l klar gösterirler. Örne in yüksek s kl kta ras mutasyonu ve p53 overekspresyonuna sahip olduklar anlafl lm fl olup, ayr ca atipik ve heterojen bcl 2 ekspresyon paterni de gösterebilirler (19, 20). Bu konu ile ilgili olarak Otori ve arkadafllar hiperplastik poliplerin %47 sinde K-ras mutasyonu oldu unu buldular ve bunun bir neoplazi prekürsörü olabilece ini öne sürdüler (21). Moleküler seviyede hiperplastik polipler flu özellikleri tafl maktad rlar: (19, 21-24) 1. Bu polipler normal mukoza ile adenom/karsinom aras nda yer al p, neoplastik de iflimin özelliklerini içerirler. 2. Proliferatif aktivite 3. p53 overekspresyonu 4. c-myc geninin hipometilasyonu 5. Genellikle karsinogenezin erken dönemlerinde oldu u kabul edilen ras mutasyonu s kl n n yüksek oluflu Genetik mutasyonlar ve karsinoma ilerleme: Çeflitli otörler sa yerleflimli hiperplastik poliplerin sporadik ve özellikle mikrosatellit instabiliteli (MSI +) kolorektal karsinomlara yatk nl k oluflturdu unu öne sürmüfllerdir (31, 32). Bu modele göre sa yerleflimli hiperplastik polipler kolorektal karsinomaya bir seri genetik ve patolojik de iflikliklerle ilerler. Bu de ifliklikler: hmlh1 promotor metilasyonu hmlh1 kayb MSI olarak say lm flt r (25, 26). Kodon 12 de K-ras geninin mutasyonlar, kromozom 1 ve 18q daki heterozigosite kayb s kl kla kolorektal kanserde görülmektedir (27-29). Libby ve arkadafllar n n çal flmas, hiperplastik poliplerin MSI (+) kolorektal karsinomlar n olufltu u bir yolaktaki öncül lezyonlar olabilece i noktas ndaki hipoteze epidemiyelojik kan t sa layabilir (30). Çünkü kolorektal hiperplastik poliplerin, adenomlar n ve kanserlerin benzer risk faktörleri olmas nedeniyle, baz hiperplastik poliplerin neoplastik potansiyele sahip olabilece i yönündeki kan tlar giderek artmaktad r. Risk faktörleri: Hiperplastik polipler, adenomlar ve karsinomalar ile ortak risk faktörlerini tafl rlar. Libby ve ark. na göre erkek cinsiyet, alkol ve sigara kullan m riski artt r rken; düzenli NSAID kullan m (en az 1 y l boyunca, haftada en az 1 tablet), hormon replasman tedavisi (HRT) ve artm fl Ca al m polip riskini azaltmaktad r. Yafl adenomatöz polipler için kuvvetli bir faktör iken, hiperplastik polipler için önemsizdir. Kad n cinsiyet hiperplastik ve adenomatöz polipler için azalm fl bir risk faktörüdür. Erkekler için artm fl beden kitle indeksi (BK ) ve bel-kalça oran (BKO) yine her iki polip türü için artm fl riski beraberinde getirir. Buna karfl n kad nlarda artm fl BK polip riskiyle iliflkisiz bulunurken, artm fl BKO hiperplastik polip riskini art rabilmektedir (30). Önceki çal flmalardan adenom ve fiziksel aktivite aras nda iliflki oldu- u (özelikle >1 cm olan büyük adenom riski) bilinmektedir. Libby ve arkadafllar n n çal flmas nda bu iliflkinin daha az oranda oldu u belirtilmifl ve polip boyutuna de inilmemifltir. Martinez ve arkadafllar ise hiperplastik polipler ve fiziksel aktivite aras nda kuvvetli ters bir iliflki tespit ettiler. Ayn çal flmada fiber al m ve Ca al m n n riski belirgin flekilde azaltt da saptanm flt r (31). Distal kolorektal poliplerin önemi: Distal kolorektal poliplerin önemi 2 faktöre ba l d r. Bunlar: Poliplerin proksimal ileri neoplazi (PIN) ile iliflkili olup olmamalar Poliplerin ilerlemifl neoplazinin histolojik özelliklerini tafl y p tafl mad klar d r (villöz karakter) (32). Stryker ve arkadafllar ç kart lmam fl büyük poliplerin (>10 mm) y lda yaklafl k olarak %1 lik bir h zda 162 Eylül 2007

4 kolorektal kansere ilerledi ini rapor etseler de, ilerlemifl neoplazinin histolojik özelliklerini tafl yan küçük poliplerin benzer bir do al seyir izleyip izlemedi i henüz belli de ildir (33). Thomas ve arkadafllar 1994 hastada PIN in görece riskini ve distal bulgulara göre büyük proksimal neoplazilerin (>10 mm) riskini araflt rm fllard r. Buna göre hastalar n %78.4 ünde (1564 hasta) distal kolonda polip saptanmad. Distal kolonda hiperplastik polipler %10.1, tübüler adenomlar % 8.4 ve ilerlemifl neoplaziler %3.1 oran nda bulunmaktayd. Erkekler kad nlara nazaran hiperplastik polip, tübüler adenom ve ilerlemifl neoplaziye sahip olma aç s ndan daha yatk nd lar. Distal kolonda polibi bulunmayan 1564 hasta aras nda proksimal neoplazi prevalans %1 iken, distal hiperplastik polipli hastalarda bu oran %4, tübüler adenomlu hastalarda %7.1 ve ilerlemifl neoplazili hastalarda %11.5 olmak üzere lineer olarak artmaktayd. Çok önemli bir bulgu ise PIN saptanan 50 hastan n 23 ünde (%46) distal kolonda polibin bulunmamas yd. PIN riski distal lezyonlar n histolojik özellikleri ile iliflkiliydi. Sadece distal adenomun boyutu PIN riski ile iliflkili de ildi. Yafl, 50 ve 80 yafllar aras nda birbirini izleyen her 5 y lda PIN riski ile anlaml derecede iliflkili idi (32). K saca 50 yafl ve üzerindeki insanlarda, erkek cinsiyet ve distal kolonda poliplerin varl PIN için ba- ms z risk faktörleridir ve çok önemli bir nokta olarak PIN li hastalar n neredeyse yar s nda distal lezyonun olmamas d r. Hiperplastik poliplerin önemi Artan bilgi birikiminin fl alt nda günümüzde hiperplastik polip tan s daha s k konmaktad r. Bu lezyonlar saptand nda genellikle ç kar lmas önerilmektedir. Fakat benign/malign olup olmad klar veya ç kar ld klar nda hangi s kl kla endoskopi yap laca netlik kazanmam flt r. Ço u araflt rmac lara göre hiperplastik polipler zarars z, kolorektal kanser geliflmesiyle iliflkisiz, non-neoplastik lezyonlard r (34), di er taraftan baz lar na göre de kolorektal kanserlerin olas öncülleridir (30-32) te Otto ve arkadafllar distal hiperplastik polipli hastalarda kolonda neoplazi s kl n bir metaanalizle araflt rd lar. Çal flmaya kolorektal karsinoma öyküsü olanlar, inflamatuar barsak hastal bulunanlar, polipozis veya herediter non-polipozis kolorektal sendrom hikayesi olanlar dahil edilmedi. Sonuçta 21 çal flma ve kat l mc n n kriterleri karfl laflt r ld. Bu çal flmalarda gruplar aras nda proksimal neoplazi s kl araflt r ld. Analize al nan kat l mc n n sinde distalde hiperplastik/non-neoplastik polip yoktu, 4216 s nda yaln zca distal hiperplastik polipler, 4819 unda en az bir adet distal tübüler adenom bulunmaktayd. Yirmibir çal flman n 12 sinde araflt rmac lar distal hiperplastik poliplerin, kolonda proksimal neoplazi için bir marker oldu u sonucuna vard lar. Çünkü proksimal neoplazi prevalans ; distal hiperplastik polipli hastalarda, distal tübüler adenomal hastalara benzer flekilde belirgin olarak yüksekti (%25.97). Di er 9 çal flmada ise bu sonuca ulafl lamad. Ayr ca yafl, aile öyküsü ve distal polip boyutu saptanan sonuçlarla iliflkisiz bulundu (35). Hiperplastik polipler saptand nda ne yap lmal? Güncel pratikte fleksible sigmoidoskopla saptanan küçük poliplere çeflitli yaklafl mlar vard r. Dave yapt meta analizde 18 çal flman n sonuçlar n özetlemifl ve distal hiperplastik polipli hastalarda proksimal neoplazi prevalans n %21-25, proksimal ilerlemifl neoplazi (PIN) prevalans n % 4-5 olarak bulmufltur. Bu sonuç proksimal kolonun incelenmesini hakl göstermektedir (36). Lewis ve ark. 6 çal flman n sonuçlar n incelediklerinde distal hiperplastik polipli hastalarda proksimal neoplazi riskini artm fl fakat istatiksel olarak anlams z bulmufllard r (37). Distal hiperplastik polipler ile proksimal neoplazi aras nda net bir iliflkinin olmamas nedeniyle bu konuda daha fazla çal flmaya ihtiyaç oldu u aç kt r. Ne s kl kta tarama yap lmal? Amerikan Gastroenteroloji Derne i nin kolorektal kanser önleme grubu 50 yafl ve üzeri tüm kat l mc - lar n kolonoskopik olarak incelenmesini öngörmektedir (38). Amerikan Kanser Cemiyeti erken kanser saptama grubu 2001 de yay nlad klar bildiride 5 y l- GG 163

5 da bir fleksible sigmoidoskopi yap lmas n n (y ll k gaitada gizli kan bak lmas ile birlikte) 10 y lda bir kolonoskopi yapmak kadar kabul edilebilir oldu unu savunmaktad r (39). Ard ndan 2006 da küçük rektal hiperplastik polipli hastalar n normal kolonoskopileri olabilece i göz önünde bulunduruldu unda endoskopik takip aral n n 10 y l olabilece i bildirilmifltir. Hiperplastik polipozis sendromu bu durumun bir istisnas n teflkil eder. Çünkü bu hastalar adenom ve kolorektal kanserler aç s ndan yüksek riskli olduklar ndan daha yak n takipleri gerekmektedir. Yaln z bir veya iki küçük (<1.0 cm) düflük dereceli displazili tübüler adenoma sahip hastalar n bir sonraki takip kolonoskopileri 5-10 y l aras nda olabilir. Kesin zamanlama baz di er klinik faktörlere dayanmaktad r. Bunlar önceki kolonoskopi bulgular, aile öyküsü, hastan n tercihleri ve doktorun karar olarak say labilir (40). SONUÇ Hiperplastik poliplerin varl dikkat edilmesi gereken bir durumdur. Literatürdeki çal flmalara göre ç - kar lmas ve hastalar n endoskopik takibe al nmalar önerilmektedir. Bununla birlikte hiperplastik polipozis vakalar d fl nda hiperplastik poliplerin s k aral klarla takibinden vazgeçilmifltir. Geliflen teknolojinin ürünü olan kromoendoskopi, magnifiye endoskopi ve BT kolonografi takipte etkinlikleri kan tlanm fl modaliteler de ildir. Ayr ca gaitada gizli kan tetkikinin yap lmas da önerilmemektedir. Bu konudaki bilgi aç n n h zla kapat labilmesi için genifl çapl ve ayr nt l çal flmalara ihtiyaç vard r. KAYNAKLAR 1. Göral V. Kolorektal polipler ve polipozis sendromlar. Güncel Gastroenteroloji 2003; 3: Ji F, Wang ZW, Ning JW, Wang QY,et al. Effect of drug treatment on hyperplastic gastric polyps infected with Helicobacter pylori: A randomized, controlled trial. World J Gastroenterol 2006; 21; 12 (11): Ohkusa T, Takashimizu I, Fujiki K, et al. Disappearance of hyperplastyic polyps in the stomach after eradication of helicobacter pylori. Ann Intern Med 1998; 129(9): Isomoto H, Furusu H, Ohnita K, et al. Effect of Helicobacter pylori eradication on gastric hyperplastic polyposis in Cowden s disease. World J Gastroenterol 2005; 11(10): Fenoglio-Preiser CM, Noffsinger AE, Lantz PE, Stemmermann GN, et al. Gastrointestinal pathology an atlas and text, 2 nd ed. Philadelphia: Lippincoat-Raven, Losi L, Roncucci L, Di gregorio C, et al, K-ras and p53mutations in human colorectal aberrant crypt focci. J Pathol 1996; 178: Rubio Ca, Rodensjo M. p53 overexpression in flat serrated adenomas and flat tubular adenomas of the colorectal mucosa. J Cancer Res Clin Oncol 1995; 121: Jass JR, Cottier DS, Pokos V, et al. Mixed epithelial polyps in association with hereditary nonpolyposis colorectal cancer providing an alternative pathway of cancer histogenesis. Pathology 1997; 29: Barbara A. Leggett, Benedict Devereaux, et al. Hyperplastic polyposis: Association with colorectal cancer. Am J Pathol 2001; 25 (2): Williams GT, Arthur JF, Bussey HJR, et al. Metaplastic polyps and polyposis of the colorectum. Histopathology 1980; 4: Jeevaratnam P, Cottier DS, Browett PJ, et al. Familial giant hyperplastic polyposis predisposing to colorectal cancer: a new hereditary bowel cancer syndrome. J Pathol 1996; 179: Jorgensen H, Mellon Mogensen A, Svendsen LB. Hyperplastic polyposis of the large bowel. Scand J Gastroenterol 1996; 31: Orii S, Nakamura S, Sugai T, et al. Hyperplastic (metaplastic) polyposis of the colorectum associated with adenomas and an adenocarcinoma. J Clin Gastroenterol 1997; 25: Place RJ, Simmang CL. Hyperplastic-adenomatous polyposis syndrome. J Am Coll Surg 1999; 188: Torlakovic E, Snover DC. Serrated adenomatous polyposis in humans. Gastroenterology 1996; 110: Jass JR, Burt R. Hyperplastic polyposis. In: Hamilton SR, Aaltonen LA, eds. WHO International Classification of Tumors (3rd edition): Pathology and genetics of tumors of the digestive system. Berlin: Springer-Verlag, 2000: Otori K, Sugiyama K, Haseve T, et al. Emergence of adenomatous aberrant crypt foci 8ACF) from hyperplastic ACF with concomitant increase in cell proliferation. Cancer Res 1995; 55: Yokota, Sugano K, Kondo H, et al. Detection of aberrant crypt foci by magnifying colonoscopy. Gastrointest Endosc 1997; 46: Otori K, Oda Y, Sugiyama K, et al. High frequency of K-ras mutations in human colorectal hyperplastic polyps. Gut 1997; 40: Johnson DA, Gurney MS, Volpe RJ, et al. A prospective study of the prevalance of colonic neoplasms in asymptomatic patients with an age related risk. Am J Gastroenterol 1990; 85: Polyak K, Hamilton SR, Vogelstein B, et al. Early alteration of cell-cycle-regulated gene expression in colorectal neoplasia. Am J Pathol 1996; 149: Eylül 2007

6 22. Kang M, Mitomi H, Sada M. ki-67, p53, and Bcl-2 expression of serrated adenomas of the colon. Am J Surg Pathol 1997; 21: Kaklamanis L, Savage A, and mortenson N. Early expression of bcl-2 protein in the adenoma-carcinoma sequence of colorectal neoplasia. J Pathol 1996; 179: Kikuchi Y, Dinjens W. N, and Bosman F. T. Proliferation and apoptosis in proliferative lesions of the colon and rectum. Virchows Arch 1997; 431: Hawkins N. J, Ward R. L. Sporadic colorectal cancers with microsatellite instability and their possible origin in hyperplastic polyps and serrated adenomas. J Natl Cancer Inst 2001; 93: Jass J. R, IIino H, Ruszkiewicz A, et al. Neoplastic progression occurs through mutator pathways in hyperplastic polyposis of the colorectum. Gut 2000; 47: Spirio L, Nelson L, Ward K, et al. A CA-repeat polymorphism close to the adenomatous polyposis (APC ) gene offers improved diagnostic testing for familial APC. Am J Hum Genet 1993; 52: Bardi G, Pandis N, Fenger C, et al. Deletion of 1p36 as a primary chromosomal aberration in intestinal tumorigenesis. Cancer Res 1993; 53: Jen J, Kim H, Piantadosi S, et al. Allelic loss of chromosome 18q and prognosis in colorectal cancer. N Engl J Med 1994; 331: Libby M. Morimoto, Polly A. Newcomb, et al. Risk factors for hyperplastic and adenoumatous polyps: Evidence for malignant potential? Cancer Epidemiology 2002; 11: Martinez M. E, McPherson R. S, Levin B, and Glober G.A. A case control study of dietary intake and other life style risk factors for hypertplastic polyps. Gastroenterology 1997; 113: Thomas F. Imperiale, M.D., David R. Wagner, et al. Risk of advanced proximal neoplasms in asymptomatic adults according to the distal colorectal findings. N Engl J Med 2005; 343: Stryker SJ, Wolff BG, Culp CE, et al. Natural history of untreated colonic polyps, Gastroenterology 1987; 93: Rex DK, Emith JJ, Ulbright TM, Lehman GA. Distal colonic hyperplastic polyps do not predict proximal adenomas in asymptomatic average-risk subjects. Gastroenterology 1992; 102: Otto S. Lin, MSc; Lauren B. Gerson, MD, et al. Risk of proximal colon neoplasia with distal hyperplastic polyps. Arch Intern Med 2005;165: Dave S, Hui S, Kroenke K, et al. Is the distal hyperplastic polyp a marker for proximal neoplasia? J Gen Intern Med 2003; 18: Lewis JD, Ng K, Hung KE, et al. Detection of proximal adenomatous polyps with screening sigmoidoscopy: a systematic review and meta-analysis of screening colonoscopy. Arch Intern Med 2003; 163: Rex DK, Johnson DA, Lieberman DA, et al. Colorectal cancer prevention 2000: screening recommendations of the American College of Gastroenterology. Am J Gastroenterol 2000; 2: Smith RA, von Eschenbach, Wender R, et al. American Cancer Society guidelines for the early detection of cancer: update of early detection guidelines for prostate, colorectal and endometrial cancers. CA Cancer J Clin 2001; 51: Smith R. A., Cokkinides V., Harmon J. et al. American Cancer Society Guidelines for the Early Detection of Cancer. CA Cancer J Clin 2006; 56: GG 165

Polipektomi sonrası izlem ilkeleri

Polipektomi sonrası izlem ilkeleri Polipektomi sonrası izlem ilkeleri Dr. Cem Terzi Dokuz Eylül Üniversitesi Genel Cerrahi AD Kolorektal Cerrahi Birimi POLİP Epitelyal yüzeyden kaynaklanan çıkıntı HİSTOLOJİK POLİP TİPLERİ NEOPLASTİK NEOPLASTİK

Detaylı

KOLOREKTAL ADENOM VE SERRATED POLİPLERDE KRAS MUTASYONU, BRAF MUTASYONU VE MİKROSATELLİT İNSTABİLİTE VARLIĞININ ANALİZİ

KOLOREKTAL ADENOM VE SERRATED POLİPLERDE KRAS MUTASYONU, BRAF MUTASYONU VE MİKROSATELLİT İNSTABİLİTE VARLIĞININ ANALİZİ KOLOREKTAL ADENOM VE SERRATED POLİPLERDE KRAS MUTASYONU, BRAF MUTASYONU VE MİKROSATELLİT İNSTABİLİTE VARLIĞININ ANALİZİ Evren Uzun 1,Sülen Sarıoğlu 1,Özgül Sağol 1,Müjde Soytürk 2,Ender Ellidokuz 2,Aras

Detaylı

fiekil 2 Menapoz sonras dönemde kistik, unilateral adneksiyel kitleye yaklafl m algoritmas (6)

fiekil 2 Menapoz sonras dönemde kistik, unilateral adneksiyel kitleye yaklafl m algoritmas (6) over kanseri taramas ndaki yetersizli ini göstermektedir. (1) Transvaginal ultrasonografinin sensitivitesinin iyi olmas na ra men spesifitesinin yeterli olmamas kullan m n k s tlamaktad r. Son yay nlarda

Detaylı

Rektosigmoid Poliplerin Özellikleri Đle Senkron Polip ve Tümör Yandaşlığı Đlişkisi

Rektosigmoid Poliplerin Özellikleri Đle Senkron Polip ve Tümör Yandaşlığı Đlişkisi Rektosigmoid Poliplerin Özellikleri Đle Senkron Polip ve Tümör Yandaşlığı Đlişkisi THE RELATIONSHIP OF MORPHOLOGIC AND HYSTOLOGIC CHARACTERISTICS OF THE RECTOSIGMOID POLYPS AND THEIR ASSOCIATION WITH PROXIMAL

Detaylı

POLİP; Kolon ve rektum mukozasından lümene çıkıntı yapan normal dışı tüm yapılar olarak adlandırılır. Psödopolip; örneğin ülseratif kolitte olduğu

POLİP; Kolon ve rektum mukozasından lümene çıkıntı yapan normal dışı tüm yapılar olarak adlandırılır. Psödopolip; örneğin ülseratif kolitte olduğu KOLON POLİPLERİ POLİP; Kolon ve rektum mukozasından lümene çıkıntı yapan normal dışı tüm yapılar olarak adlandırılır. Psödopolip; örneğin ülseratif kolitte olduğu gibi, çevre mukozanın harabiyeti nedeniyle

Detaylı

KOLON POLİPLERİ. Slayt 1. Slayt 2. Slayt 3 SINIFLAMA

KOLON POLİPLERİ. Slayt 1. Slayt 2. Slayt 3 SINIFLAMA Slayt 1 KOLON POLİPLERİ Slayt 2 POLİP; Kolon ve rektum mukozasından lümene çıkıntı yapan normal dışı tüm yapılar olarak adlandırılır. Psödopolip; örneğin ülseratif kolitte olduğu gibi, çevre mukozanın

Detaylı

KOLOREKTAL KARSİNOMA VE ÖNCÜ LEZYONLARINDA MİKROSATELLİT İNSTABİLİTESİNİN İMMÜNHİSTOKİMYASAL OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ

KOLOREKTAL KARSİNOMA VE ÖNCÜ LEZYONLARINDA MİKROSATELLİT İNSTABİLİTESİNİN İMMÜNHİSTOKİMYASAL OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ KOLOREKTAL KARSİNOMA VE ÖNCÜ LEZYONLARINDA MİKROSATELLİT İNSTABİLİTESİNİN İMMÜNHİSTOKİMYASAL OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ Seher YÜKSEL 1, Berna SAVAŞ 2, Elçin KADAN 3, Arzu ENSARİ 2, Nazmiye KURŞUN 4 1 Gümüşhane

Detaylı

This information on (4) Breast cancer and genetics is in Turkish Göğüs kanseri ve genetiği (İngilizce'si Breast cancer and genetics)

This information on (4) Breast cancer and genetics is in Turkish Göğüs kanseri ve genetiği (İngilizce'si Breast cancer and genetics) Kanser ve genler This information on (4) Breast cancer and genetics is in Turkish Göğüs kanseri ve genetiği (İngilizce'si Breast cancer and genetics) Vücudumuz milyonlarca hücreden (cells) meydana gelir.

Detaylı

KOLOREKTAL KANSERLERİN MOLEKÜLER SINIFLAMASI. Doç.Dr.Aytekin AKYOL Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Patoloji Anabilim Dalı 23 Mart 2014

KOLOREKTAL KANSERLERİN MOLEKÜLER SINIFLAMASI. Doç.Dr.Aytekin AKYOL Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Patoloji Anabilim Dalı 23 Mart 2014 KOLOREKTAL KANSERLERİN MOLEKÜLER SINIFLAMASI Doç.Dr.Aytekin AKYOL Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Patoloji Anabilim Dalı 23 Mart 2014 Kolorektal Kanserler; Sunum Planı Genel bilgiler Moleküler

Detaylı

G R fi. Berna SAVAfi, Hilal ER NANÇ, Sibel PERÇ NEL, Arzu ENSAR

G R fi. Berna SAVAfi, Hilal ER NANÇ, Sibel PERÇ NEL, Arzu ENSAR Güncel Gastroenteroloji Kolorektal Karsinogenez Berna SAVAfi, Hilal ER NANÇ, Sibel PERÇ NEL, Arzu ENSAR Ankara Üniversitesi T p Fakültesi, Patoloji Ana Bilim Dal, Ankara G R fi Kolorektal karsinomalar,

Detaylı

Kolon poliplerinin boyut, lokalizasyon ve histopatolojik yapılarının değerlendirilmesi

Kolon poliplerinin boyut, lokalizasyon ve histopatolojik yapılarının değerlendirilmesi ÖZGÜN ARAŞTIRMA 2016; 24(1): 13-17 Kolon poliplerinin boyut, lokalizasyon ve histopatolojik yapılarının değerlendirilmesi Evaluation of size, localization and histopathologic structures of colonic polyps

Detaylı

Depresyon 1. Depresyon nedir? 2. Depresyon (çökkünlük) sanıldığı kadar sık mı? 3. Depresif belirtiler ile depresyon farklı mıdır?

Depresyon 1. Depresyon nedir? 2. Depresyon (çökkünlük) sanıldığı kadar sık mı? 3. Depresif belirtiler ile depresyon farklı mıdır? 1. Depresyon nedir? Depresyon ruh halinizi, hislerinizi, davranışlarınızı, ve ruh sağlığınızı etkileyen bir hastalıktır. Depresyonun bir halsizlik kendi kendinize çözebileceğiniz bir sorun olmayıp, biyolojik

Detaylı

KOLOREKTAL POLİPLER. Prof. Dr. Mustafa Taşkın

KOLOREKTAL POLİPLER. Prof. Dr. Mustafa Taşkın KOLOREKTAL POLİPLER Prof. Dr. Mustafa Taşkın -Polip,mukozal örtülerden lümene doğru gelişen oluşumlara verilen genel isimdir. -Makroskopik ve radyolojik görünümü tanımlar. -Sindirim sisteminde en çok kolonda

Detaylı

Yüksek riskli hastalarda güncel tarama nasıl olmalıdır? Kim, ne zaman, nasıl?

Yüksek riskli hastalarda güncel tarama nasıl olmalıdır? Kim, ne zaman, nasıl? Yüksek riskli hastalarda güncel tarama nasıl olmalıdır? Kim, ne zaman, nasıl? Dr. Cengiz Erol İstanbul Medipol Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji AD Meme Kanseri Epidemiyoloji Kadınlarda en sık görülen

Detaylı

Araflt rma modelinin oluflturulmas. Veri toplama

Araflt rma modelinin oluflturulmas. Veri toplama 21 G R fi Araflt rman n amac na ba l olarak araflt rmac ayr ayr nicel veya nitel yöntemi kullanabilece i gibi her iki yöntemi bir arada kullanarak da araflt rmas n planlar. Her iki yöntemin planlama aflamas

Detaylı

ST HDAM. HANEHALKI figücü ANKET SONUÇLARI. Erkek

ST HDAM. HANEHALKI figücü ANKET SONUÇLARI. Erkek ST HDAM Nüfus ve flgücü Durumu HANEHALKI figücü ANKET SONUÇLARI Erkek Kurumsal olmayan sivil nüfus (') 1.774 1.786 3.56 1.786 1.794 3.58 15 ve daha yukar yafltaki nüfus (') 1.244 1.289 2.533 1.29 1.323

Detaylı

Prof.Dr.. Mustafa TAŞKIN. Genel Cerrahi A.B.D.

Prof.Dr.. Mustafa TAŞKIN. Genel Cerrahi A.B.D. Prof.Dr.. Mustafa TAŞKIN İ.Ü.. Cerrahpaşa a Tıp T p Fakültesi Genel Cerrahi A.B.D. Polip:Epitelyal yüzeyden doğan bir çıkıntı anlamındad ndadır Kolon Polipleri 1. Neoplastik:adenomatöz poliplerdir. a)tubüler

Detaylı

Hepatit A. HASTALIK Hepatit A n n etkeni nedir? Hepatit A n n etkeni hepatit A virüsüdür (HAV).

Hepatit A. HASTALIK Hepatit A n n etkeni nedir? Hepatit A n n etkeni hepatit A virüsüdür (HAV). Hepatit A HASTALIK Hepatit A n n etkeni nedir? Hepatit A n n etkeni hepatit A virüsüdür (HAV). Hepatit A nas l yay l r? Hepatit A virüsü, hepatit A geçirmekte olan kiflilerin d flk s ile yay lmaktad r.

Detaylı

Kolonoskopide polip saptama başarısını artırmak ve

Kolonoskopide polip saptama başarısını artırmak ve güncel gastroenteroloji 13/4 NBI Kolonoskopinin Kolon Polipleri Tanısında Ve Differansiyasyonunda Kullanımı Mustafa YAKUT, Hülya ÇETİNKAYA Ankara Üniversitesi Gastroenteroloji Bilim Dalı, Ankara Kolonoskopide

Detaylı

CO RAFYA GRAF KLER. Y llar Bu grafikteki bilgilere dayanarak afla daki sonuçlardan hangisine ulafl lamaz?

CO RAFYA GRAF KLER. Y llar Bu grafikteki bilgilere dayanarak afla daki sonuçlardan hangisine ulafl lamaz? CO RAFYA GRAF KLER ÖRNEK 1 : Afla daki grafikte, y llara göre, Türkiye'nin yafl üzerindeki toplam nufusu ile bu nüfus içindeki okuryazar kad n ve erkek say lar gösterilmifltir. Bin kifli 5. 5.. 35. 3.

Detaylı

Rahim ağzı kanseri; Serviks tümörü; Cerviks kanseri; Cerviks tümörü; Cervix Ca;

Rahim ağzı kanseri; Serviks tümörü; Cerviks kanseri; Cerviks tümörü; Cervix Ca; SERVİKS KANSERİ Rahim ağzı kanseri; Serviks tümörü; Cerviks kanseri; Cerviks tümörü; Cervix Ca; Serviks kanseri uterusun giriş kısmı olan serviks bölümünün tümörüdür. Halk arasında Rahim ağzı kanseri denir.

Detaylı

Hepatit C virüs enfeksiyonunun laboratuar testleri:

Hepatit C virüs enfeksiyonunun laboratuar testleri: HEPATİT C TESTLERİ Hepatit C virüs enfeksiyonunun laboratuar testleri: * Anti HCV ve * HCV RNA PCR dır. Bu testler hepatit C hastası olup olmadığınızı, hepatit C taşıyıp taşımadığınızı, kronik hepatit

Detaylı

2007 YILI VE ÖNCES TAR H BASKILI HAYVANCILIK B LG S DERS K TABINA L fik N DO RU YANLIfi CETVEL

2007 YILI VE ÖNCES TAR H BASKILI HAYVANCILIK B LG S DERS K TABINA L fik N DO RU YANLIfi CETVEL 2007 YILI VE ÖNCES TAR H BASKILI HAYVANCILIK B LG S DERS K TABINA L fik N DO RU YANLIfi CETVEL NOT: Düzeltmeler bold (koyu renk) olarak yaz lm flt r. YANLIfi DO RU 1. Ünite 1, Sayfa 3 3. DÜNYA HAYVAN POPULASYONU

Detaylı

Kars Yöresi Alt Gastrointestinal Endoskopik Biyopsi Sonuçları

Kars Yöresi Alt Gastrointestinal Endoskopik Biyopsi Sonuçları 70 Kars Yöresi Alt Gastrointestinal Endoskopik Biyopsi Sonuçları Lower Gastrointestinal Endoscopic Biopsy Results of Kars Region Gülname Fındık Güvendi 1, Hüseyin Avni Eroğlu 2, Yasemen Adalı 1 1 Kafkas

Detaylı

SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar

SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar Hmfl. Özlem SANDIKCI SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi, nfeksiyon Kontrol Hemfliresi,

Detaylı

Midenin Premalign Lezyonlarında Tanı, İzlem ve Tedavi

Midenin Premalign Lezyonlarında Tanı, İzlem ve Tedavi Midenin Premalign Lezyonlarında Tanı, İzlem ve Tedavi Doç. Dr. Şahin Çoban Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi Gastroenteroloji Kliniği Gastrik polipler Menetrier hastalığı Parsiyel

Detaylı

AFET YÖNETİMİ. Harita 13 - Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası. Kaynak: AFAD, Deprem Dairesi Başkanlığı. AFYONKARAHİSAR 2015

AFET YÖNETİMİ. Harita 13 - Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası. Kaynak: AFAD, Deprem Dairesi Başkanlığı. AFYONKARAHİSAR 2015 AFET YÖNETİMİ Afyonkarahisar il merkezi 2. derece deprem bölgesi olmakla birlikte ilin önemli bir kısmı 1. derece deprem bölgesinde yer almaktadır. Afyonkarahisar ve çevresini etkileyen tektonik sistemler;

Detaylı

Ders 3: SORUN ANAL Z. Sorun analizi nedir? Sorun analizinin yöntemi. Sorun analizinin ana ad mlar. Sorun A ac

Ders 3: SORUN ANAL Z. Sorun analizi nedir? Sorun analizinin yöntemi. Sorun analizinin ana ad mlar. Sorun A ac Ders 3: SORUN ANAL Z Sorun analizi nedir? Sorun analizi, toplumda varolan bir sorunu temel sorun olarak ele al r ve bu sorun çevresinde yer alan tüm olumsuzluklar ortaya ç karmaya çal fl r. Temel sorunun

Detaylı

-Bursa nın ciroları itibariyle büyük firmalarını belirlemek amacıyla düzenlenen bu çalışma onuncu kez gerçekleştirilmiştir.

-Bursa nın ciroları itibariyle büyük firmalarını belirlemek amacıyla düzenlenen bu çalışma onuncu kez gerçekleştirilmiştir. Bursa nın 25 Büyük Firması araştırması; -Bursa nın ciroları itibariyle büyük firmalarını belirlemek amacıyla düzenlenen bu çalışma onuncu kez gerçekleştirilmiştir. -Bu çalışma Bursa il genelinde yapılmış,

Detaylı

SANAYİNİN KÂRLILIK ORANLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE AZALDI

SANAYİNİN KÂRLILIK ORANLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE AZALDI SANAYİNİN KÂRLILIK ORANLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE AZALDI 23 Kasım 2013 Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), hazırladığı araştırmaya dayalı olarak aşağıdaki görüşleri bildirdi: 2001 Krizi sonrasında

Detaylı

Onkolojik Cerrahinin Temel lkeleri

Onkolojik Cerrahinin Temel lkeleri Tıp Eğitimi Etkinlikleri.Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri Gastrointestinal Sistem Hastal klar Sempozyumu 11-12 Ocak 2001, stanbul, s. 235-239 Sürekli İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi

Detaylı

Görsel Tasarım İlkelerinin BÖTE Bölümü Öğrencileri Tarafından Değerlendirilmesi

Görsel Tasarım İlkelerinin BÖTE Bölümü Öğrencileri Tarafından Değerlendirilmesi Görsel Tasarım İlkelerinin BÖTE Bölümü Öğrencileri Tarafından Değerlendirilmesi Cahit CENGİZHAN Duygu ATEŞ Öğretim Görevlisi Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri

Detaylı

Polipte Kanser. Dr.Cem Terzi. Dokuz Eylül Üniversitesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı Kolorektal Cerrahi Birimi

Polipte Kanser. Dr.Cem Terzi. Dokuz Eylül Üniversitesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı Kolorektal Cerrahi Birimi Polipte Kanser Dr.Cem Terzi Dokuz Eylül Üniversitesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı Kolorektal Cerrahi Birimi Polip ve polipoid karsinoma POLİP Epitelyal yüzeyden kaynaklanan çıkıntı HİSTOLOJİK POLİP TİPLERİ

Detaylı

Sorular. U UR SUNGURTEK N Pamukkale Üniversitesi Genel Cerrahi Anabilim Dal, Denizli-Türkiye

Sorular. U UR SUNGURTEK N Pamukkale Üniversitesi Genel Cerrahi Anabilim Dal, Denizli-Türkiye KEND M Z SINAYALIM Sorular U UR SUNGURTEK N Pamukkale Üniversitesi Genel Cerrahi Anabilim Dal, Denizli-Türkiye? 1. Kolorektal kanserlerde flow sitometri çal flmalar için afla daki aç klamalardan hangisi

Detaylı

ENDOMETRİAL KARSİNOM SPORADİK Mİ? HEREDİTER Mİ? Dr Ş.Funda Tanay Eren Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı

ENDOMETRİAL KARSİNOM SPORADİK Mİ? HEREDİTER Mİ? Dr Ş.Funda Tanay Eren Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı ENDOMETRİAL KARSİNOM SPORADİK Mİ? HEREDİTER Mİ? Dr Ş.Funda Tanay Eren Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı 26.ULUSALPATOLOJİ KONGRESİ ANTALYA 2016 Kalıtsal kanser sendromlarının tespit

Detaylı

Animasyon Tabanl Uygulamalar n Yeri ve Önemi

Animasyon Tabanl Uygulamalar n Yeri ve Önemi Otomasyon Sistemleri E itiminde Animasyon Tabanl Uygulamalar n Yeri ve Önemi Murat Ayaz Kocaeli Üniversitesi Teknik E itim Fakültesi, Elektrik E itimi Koray Erhan Kocaeli Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi,

Detaylı

YENİ ÇALIŞMALAR IŞIĞINDA PROFİLAKSİ

YENİ ÇALIŞMALAR IŞIĞINDA PROFİLAKSİ YENİ ÇALIŞMALAR IŞIĞINDA PROFİLAKSİ Dr Nur Kır İstanbul Tıp Fakültesi 1. RETİNA GÜNLERİ İSTANBUL 2013 AREDS I Çalışması (2001) Amaç: Farklı evrelerdeki YBMD hastalarında yüksek doz antioksidan ve minerallerin

Detaylı

Mehmet TOMBAKO LU* * Hacettepe Üniversitesi, Nükleer Enerji Mühendisli i Bölümü

Mehmet TOMBAKO LU* * Hacettepe Üniversitesi, Nükleer Enerji Mühendisli i Bölümü Nükleer Santrallerde Enerji Üretimi ve Personel E itimi Mehmet TOMBAKO LU* Girifl Sürdürülebilir kalk nman n temel bileflenlerinden en önemlisinin enerji oldu unu söylemek abart l olmaz kan s nday m. Küreselleflen

Detaylı

Topluma Hizmet Uygulamaları ve Altındağ Belediyesi İş Birliği Örneği

Topluma Hizmet Uygulamaları ve Altındağ Belediyesi İş Birliği Örneği Topluma Hizmet Uygulamaları ve Altındağ Belediyesi İş Birliği Örneği Yrd.Doç.Dr. İlknur M. GÖNENÇ Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Ebelik Bölümü ANKARA ÜNİVERSİTESİ-ALTINDAĞ BELEDİYESi İŞ

Detaylı

Uluslararas De erleme K lavuz Notu, No.11 De erlemelerin Gözden Geçirilmesi

Uluslararas De erleme K lavuz Notu, No.11 De erlemelerin Gözden Geçirilmesi K lavuz Notlar Uluslararas De erleme K lavuz Notu, No.11 De erlemelerin Gözden Geçirilmesi 1.0 Girifl 1.1 Bir de erlemenin gözden geçirilmesi, tarafs z bir hüküm ile bir De erleme Uzman n n çal flmas n

Detaylı

Tablo 2.1. Denetim Türleri. 2.1.Denetçilerin Statülerine Göre Denetim Türleri

Tablo 2.1. Denetim Türleri. 2.1.Denetçilerin Statülerine Göre Denetim Türleri 2 DENET M TÜRLER 2.DENET M TÜRLER Denetim türleri de iflik ölçütler alt nda s n fland r labilmektedir. En yayg n s n fland rma, denetimi kimin yapt na ve denetim sonunda elde edilmek istenen faydaya (denetim

Detaylı

KOLOREKTAL KANSER. Prof. Dr. Ömer ŞENTÜRK

KOLOREKTAL KANSER. Prof. Dr. Ömer ŞENTÜRK KOLOREKTAL KANSER Prof. Dr. Ömer ŞENTÜRK Tanım En sık görülen 3.kanser Kanserden ölümlerde 2.sırada 80-90 milyon insan risk altında Gelişiminde iminde Genetik Değişiklikler iklikler Normal Kolon Hiperproliferatif

Detaylı

Türk Deri Hazır Giyim Sektöründeki Küçük Ölçekli İşletmelerin Markalaşma Düzeylerinin Araştırılması Grafik 1. İşletmelerin Sahip Oldukları Marka Sayılarının Dağılımı Grafik 2. İşletmelerin Markalara Sahip

Detaylı

NIJERYA DAN GELEN YOLCUDA EBOLAYA RASTLANMADI

NIJERYA DAN GELEN YOLCUDA EBOLAYA RASTLANMADI Portal Adres NIJERYA DAN GELEN YOLCUDA EBOLAYA RASTLANMADI : www.cayyolu.com.tr İçeriği : Gündem : http://www.cayyolu.com.tr/haber/nijerya-dan-gelen-yolcuda-ebolaya-rastlanmadi/96318 1/3 SAGLIK IÇIN EGZERSIZ

Detaylı

JİNEKOLOJİK KANSERLERDE SÜREN-ÜMİT VAAT EDEN ÇALIŞMALAR

JİNEKOLOJİK KANSERLERDE SÜREN-ÜMİT VAAT EDEN ÇALIŞMALAR JİNEKOLOJİK KANSERLERDE SÜREN-ÜMİT VAAT EDEN ÇALIŞMALAR Prof Dr Funda Tanay Eren MarmaraÜ niversitesitıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı OVER YÜZEY EPİTELYAL TÜMÖRLERİ Seröz Müsinöz Endometrioid Berrak

Detaylı

Gastrointestinal Polipler. Prof.Dr.Ömer ŞENTÜRK KOÜ Tıp F.Gastroenteroloji BD

Gastrointestinal Polipler. Prof.Dr.Ömer ŞENTÜRK KOÜ Tıp F.Gastroenteroloji BD Gastrointestinal Polipler Prof.Dr.Ömer ŞENTÜRK KOÜ Tıp F.Gastroenteroloji BD Kolorektal Polipler Neoplastik mukozal lezyonlar Non-neoplastik mukozal lezyonlar Submukozal lezyonlar Kolorektal Polipler Neoplastik

Detaylı

HEPATİT C SIK SORULAN SORULAR

HEPATİT C SIK SORULAN SORULAR HEPATİT C SIK SORULAN SORULAR Hepatit C nedir? Hepatit C virüsünün neden olduğu karaciğer hastalığıdır. Hepatit C hastalığı olarak bilinir ve %70 kronikleşir, siroz, karaciğer yetmezliği, karaciğer kanseri

Detaylı

YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK

YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK GİRİŞ Yaygın anksiyete bozukluğu ( YAB ) birçok konuyla, örneğin parasal, güvenlik, sağlık,

Detaylı

BALIK YAĞI MI BALIK MI?

BALIK YAĞI MI BALIK MI? BALIK YAĞI MI BALIK MI? Son yıllarda balık yağı ile ilgili kalp damar hastalıklarından tutun da romatizma, şizofreni, AIDS gibi hastalıklarda balık yağının kullanılmasının yararları üzerine çok sayıda

Detaylı

Radyasyon Koliti Oluşturulmuş Sıçanlarda Ghrelinin Barsak Anastomozu Üzerine Etkisi Dr. Ebubekir Gündeş

Radyasyon Koliti Oluşturulmuş Sıçanlarda Ghrelinin Barsak Anastomozu Üzerine Etkisi Dr. Ebubekir Gündeş Radyasyon Koliti Oluşturulmuş Sıçanlarda Ghrelinin Barsak Anastomozu Üzerine Etkisi Dr. Ebubekir Gündeş Kartal Koşuyolu Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi Gastroenteroloji Cerrahisi Kliniği Giriş

Detaylı

Daha Ne Kadar Sessiz Kalacaksınız?

Daha Ne Kadar Sessiz Kalacaksınız? Daha Ne Kadar Sessiz Kalacaksınız? 3 Eylül 2015 tarihinde Roman Hakları Derneği Başkanı Yücel TUTAL ve İzmir Çağdaş Romanlar Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği Başkanı Halit KESER ile birlikte Bayındır

Detaylı

KONYA TİCARET ODASI İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ

KONYA TİCARET ODASI İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ HABER BÜLTENİ 05.09.2012 Sayı 7 Konya Ticaret Odası (KTO) İstihdam İzleme Bülteni, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) verilerinin bir araya getirilerek

Detaylı

Hipofiz adenomu; Prolaktin salgılayan hipofiz adenomu;

Hipofiz adenomu; Prolaktin salgılayan hipofiz adenomu; PROLAKTİNOMA Hipofiz adenomu; Prolaktin salgılayan hipofiz adenomu; Prolaktinoma beyinde yer alan hipofiz bezinin prolaktin salgılayan tümörüdür. Kanserleşmez ancak hormonal dengeyi bozar. Prolaktin hormonu

Detaylı

KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ

KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ Hasta Rehberi Say 6 KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ Orta kolayl kta okunabilir rehber Konjenital Adrenal Hiperplazi - Say 6 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading Üniversitesi, Sa l k Bilimleri

Detaylı

Gastrointestinal poliplerin boyut, lokalizasyon ve histopatolojik tipleriyle değerlendirilmesi

Gastrointestinal poliplerin boyut, lokalizasyon ve histopatolojik tipleriyle değerlendirilmesi ÖZGÜN ARAŞTIRMA 2013 ; 21 (2) : 31-35 Gastrointestinal lerin boyut, lokalizasyon ve histopatolojik tipleriyle değerlendirilmesi Evaluation of gastrointestinal polyps according to their size, localization

Detaylı

Kolon polipleri sayı ve büyüklüğü malignite göstergesi olabilir mi?

Kolon polipleri sayı ve büyüklüğü malignite göstergesi olabilir mi? ÖZGÜN ARAŞTIRMA 2017; 25(1): 14-18 Kolon polipleri sayı ve büyüklüğü malignite göstergesi olabilir mi? Can the number and size of colon polyps be indicative of malignancy? Abdurahman ŞAHİN 1, Nurettin

Detaylı

MALAT SANAY N N TEMEL GÖSTERGELER AÇISINDAN YAPISAL ANAL Z

MALAT SANAY N N TEMEL GÖSTERGELER AÇISINDAN YAPISAL ANAL Z MALAT SANAY N N TEMEL GÖSTERGELER AÇISINDAN YAPISAL ANAL Z Nisan 2010 ISBN 978-9944-60-631-8 1. Bask, 1000 Adet Nisan 2010 stanbul stanbul Sanayi Odas Yay nlar No: 2010/5 Araflt rma fiubesi Meflrutiyet

Detaylı

TNSA-2003 BÖLGE TOPLANTISI-V ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI

TNSA-2003 BÖLGE TOPLANTISI-V ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI TNSA-2003 BÖLGE TOPLANTISI-V ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI Prof. Dr. Sabahat Tezcan H.Ü. Nüfus Etütleri Enstitüsü Müdürü 22 Haziran 2005 - İSTANBUL Bebek ve Çocuk Ölümlülüğü 0-4 Yaş Dönemindeki Ölümler Perinatal

Detaylı

TÜRK YE B L MSEL VE TEKNOLOJ K ARAfiTIRMA KURUMU DESTEK PROGRAMLARI BAfiKANLIKLARI KURULUfi, GÖREV, YETK VE ÇALIfiMA ESASLARINA L fik N YÖNETMEL K (*)

TÜRK YE B L MSEL VE TEKNOLOJ K ARAfiTIRMA KURUMU DESTEK PROGRAMLARI BAfiKANLIKLARI KURULUfi, GÖREV, YETK VE ÇALIfiMA ESASLARINA L fik N YÖNETMEL K (*) TÜRK YE B L MSEL VE TEKNOLOJ K ARAfiTIRMA KURUMU DESTEK PROGRAMLARI BAfiKANLIKLARI KURULUfi, GÖREV, YETK VE ÇALIfiMA ESASLARINA L fik N YÖNETMEL K (*) Amaç ve Kapsam Madde 1- Bu Yönetmelik, Türkiye Bilimsel

Detaylı

4/A (SSK) S GORTALILARININ YAfiLILIK AYLI INA HAK KAZANMA KOfiULLARI

4/A (SSK) S GORTALILARININ YAfiLILIK AYLI INA HAK KAZANMA KOfiULLARI 4/A (SSK) S GORTALILARININ YAfiLILIK AYLI INA HAK KAZANMA KOfiULLARI Resul KURT* I. G R fi Ülkemizde 4447 say l Kanunla, emeklilikte köklü reformlar yap lm fl, ancak 4447 say l yasan n emeklilikte kademeli

Detaylı

G ünümüzde bir çok firma sat fllar n artt rmak amac yla çeflitli adlar (Sat fl

G ünümüzde bir çok firma sat fllar n artt rmak amac yla çeflitli adlar (Sat fl 220 ÇEfi TL ADLARLA ÖDENEN C RO PR MLER N N VERG SEL BOYUTLARI Fatih GÜNDÜZ* I-G R fi G ünümüzde bir çok firma sat fllar n artt rmak amac yla çeflitli adlar (Sat fl Primi,Has lat Primi, Y l Sonu skontosu)

Detaylı

Mide Rezeksiyon Materyallerine Yaklaşım, Evreleme ve Raporlama

Mide Rezeksiyon Materyallerine Yaklaşım, Evreleme ve Raporlama Mide Rezeksiyon Materyallerine Yaklaşım, Evreleme ve Raporlama Banu Bilezikçi Güven Hastanesi Patoloji Bölümü, Ankara 25. Ulusal Patoloji Kongresi 6. Sitopatoloji Kongresi 14-17 Ekim 2015, Bursa 2014

Detaylı

Çölyak Hastalığı Serolojik Tanısı DR. BURÇİN ŞENER

Çölyak Hastalığı Serolojik Tanısı DR. BURÇİN ŞENER Çölyak Hastalığı Serolojik Tanısı DR. BURÇİN ŞENER HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ TIBBİ MİKROBİYOLOJİ AD 1 Glutene duyarlı enteropati Çölyak hastalığı Gluten-intoleransı 2 Çölyak hastalığı nedir?

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ PSİKİYATRİK KRİZ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

ANKARA ÜNİVERSİTESİ PSİKİYATRİK KRİZ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ ANKARA ÜNİVERSİTESİ PSİKİYATRİK KRİZ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Kuruluş : 27 Ekim 1989 Adres : Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Cebeci Kampüsü Dikimevi - Ankara Tel : 363 03 26-363 03 27 ANKARA ÜNİVERSİTESİ

Detaylı

Test Geliştirme. Testin Amacı. Ölçülecek Özelliğin Belirlenmesi 08.04.2014. Yrd. Doç. Dr. Çetin ERDOĞAN 08.04.2014 3 08.04.

Test Geliştirme. Testin Amacı. Ölçülecek Özelliğin Belirlenmesi 08.04.2014. Yrd. Doç. Dr. Çetin ERDOĞAN 08.04.2014 3 08.04. BÖLÜM 7 Test Geliştirme Yrd. Doç. Dr. Çetin ERDOĞAN cetinerdogan@gmail.com Test Geliştirme Testler gözlenemeyen özelliklerin gözlenebilir hale getirilmesi veya hedef kazanımların kazandırılıp kazandırılmadığını

Detaylı

Faaliyet Alanları. 22 Aralık 2014. Yıldız Teknik Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü

Faaliyet Alanları. 22 Aralık 2014. Yıldız Teknik Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü 22 Aralık 214 Yıldız Teknik Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü 214 eğitim yılında doldurulmuş olan Bölümü Değerlendirme Anket Formları Raporu. Öğrencilerin staj yaptıkları firmaların doldurduğu

Detaylı

Diyabet te Sağlık Önerileri. Diyabet

Diyabet te Sağlık Önerileri. Diyabet Diyabet te Sağlık Önerileri Diyabet BR.HLİ.041 Diyabette Sağlık Önerileri Her sağlıklı birey gibi diyabetli birey de bireysel bakımını sağlamalı; diyabete bağlı gelişen özellikli durumlarda gereken uygulamaları

Detaylı

elero SoloTel Kullan m talimat Lütfen kullan m k lavuzunu saklay n z!

elero SoloTel Kullan m talimat Lütfen kullan m k lavuzunu saklay n z! SoloTel elero Kullan m talimat Lütfen kullan m k lavuzunu saklay n z! elero GmbH Antriebstechnik Linsenhofer Str. 59 63 D-72660 Beuren info@elero.de www.elero.com 309400 Nr. 18 101.5401/0305 çerik Güvenlik

Detaylı

Proje ve Programların Değerlendirmesi.

Proje ve Programların Değerlendirmesi. Proje ve Programların Değerlendirmesi Gerbrand.vanBork@ecorys.com IPA Değerlendirme Yükümlülükleri IPA regülasyonu değerlendirme yükümlülükleri: Program düzeyinde: - Uygulama Öncesi/Planlanan (Ex-ante)

Detaylı

Tablo 3.3. TAKV YES Z KANAL SAC KALINLIKLARI (mm)

Tablo 3.3. TAKV YES Z KANAL SAC KALINLIKLARI (mm) 3. KANAL KONSTRÜKS YONU Türk Standart ve fiartnamelerinde kanal konstrüksiyonu üzerinde fazla durulmam flt r. Bay nd rl k Bakanl fiartnamesine göre, bas nç s - n fland rmas na ve takviye durumuna bak lmaks

Detaylı

TÜBERKÜLOZ EP DEM YOLOJ S

TÜBERKÜLOZ EP DEM YOLOJ S .Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri Eriflkin ve Çocukta Tüberküloz Sempozyumu 30 Nisan 1999, stanbul, s. 9-13 Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli

Detaylı

Uluslararas De erleme K lavuz Notu, No.9. Pazar De eri Esasl ve Pazar De eri D fl De er Esasl De erlemeler için ndirgenmifl Nakit Ak fl Analizi

Uluslararas De erleme K lavuz Notu, No.9. Pazar De eri Esasl ve Pazar De eri D fl De er Esasl De erlemeler için ndirgenmifl Nakit Ak fl Analizi K lavuz Notlar Uluslararas De erleme K lavuz Notu, No.9 Pazar De eri Esasl ve Pazar De eri D fl De er Esasl De erlemeler için ndirgenmifl Nakit Ak fl Analizi 1.0 Girifl 1.1 ndirgenmifl nakit ak fl ( NA)

Detaylı

Sağlık Bakanlığından Muaf Hekimin Ünvanı - Adı Soyadı. Bildiriyi Sunacak Kişi Ünvanı - Adı Soyadı. Bildiriyi Sunacak Kişi Kurumu

Sağlık Bakanlığından Muaf Hekimin Ünvanı - Adı Soyadı. Bildiriyi Sunacak Kişi Ünvanı - Adı Soyadı. Bildiriyi Sunacak Kişi Kurumu Sağlık Bakanlığından Muaf Hekimin Ünvanı - Adı Soyadı Dr. Asım Armağan Aydın Bildiriyi Sunacak Kişi Ünvanı - Adı Soyadı Dr. Asım Armağan Aydın Bildiriyi Sunacak Kişi Kurumu antalya EAH Çalışmaya Katılan

Detaylı

ÇOCUKLUKTA ve ERGENL KTE KEM K SA LI I

ÇOCUKLUKTA ve ERGENL KTE KEM K SA LI I ÇOCUKLUKTA ve ERGENL KTE KEM K SA LI I Bu kitapç n içeri i Çocuk Endokrinolojisi ve Diyabet Derne i nin web sitesinden faydalan larak haz rlanm flt r. www.cocukendokrindiyabet.org ÇOCUKLUK ve ERGENL KTE

Detaylı

Adiposit

Adiposit Tip 2 diyabetik obez kadınlarda adiponektin diyabetik nefropati ilişkisi Dr. Murat Şakacı S.B. Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği Adiposit Adipokinler Antidiyabetik Antiinflamatuvar

Detaylı

YARGITAY 2. HUKUK DA RES

YARGITAY 2. HUKUK DA RES YARGITAY 2. HUKUK DA RES 2674 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 81 Say : 6 Y l 2007 YARGITAY 2. HUKUK DA RES E: 2005/20742 K: 2006/5715 T: 18.04.2006 M RASÇILIK SIFATI M RASIN NT KAL ZAMAN YÖNÜNDEN UYGULANACAK

Detaylı

Bebekte doğum öncesinde kromozomsal ve genetik anormalliklerin tespiti amacıyla yapılır.

Bebekte doğum öncesinde kromozomsal ve genetik anormalliklerin tespiti amacıyla yapılır. AMNİYOSENTEZ Gebelik sırasına bebeğin genetik hastalıkları ve doğumsal anormalliklerini tespit amacıyla doğum kesesinden alınan sıvının incelenmesidir. Doğum kesesinden alınan küçük miktarda sıvıdan çalışılan

Detaylı

Gastroenteroloji ünitemizdeki kolonoskopi sonuçlarımızla birlikte, endikasyonlar komplikasyonlar ve işlem başarısının değerlendirilmesi

Gastroenteroloji ünitemizdeki kolonoskopi sonuçlarımızla birlikte, endikasyonlar komplikasyonlar ve işlem başarısının değerlendirilmesi ÖZGÜN ARAŞTIRMA 2015; 23(1): 9-13 Gastroenteroloji ünitemizdeki kolonoskopi sonuçlarımızla birlikte, endikasyonlar komplikasyonlar ve işlem başarısının değerlendirilmesi Evaluation of colonoscopy outcomes

Detaylı

EOZİNOFİLİK ÖZOFAJİT ANTALYA 2016 DR YÜKSEL ATEŞ BAYINDIR HASTANESİ ANKARA

EOZİNOFİLİK ÖZOFAJİT ANTALYA 2016 DR YÜKSEL ATEŞ BAYINDIR HASTANESİ ANKARA EOZİNOFİLİK ÖZOFAJİT ANTALYA 2016 DR YÜKSEL ATEŞ BAYINDIR HASTANESİ ANKARA 1. vaka S.P ERKEK 1982 DOĞUMLU YUTMA GÜÇLÜĞÜ ŞİKAYETİ MEVCUT DIŞ MERKEZDE YAPILAN ÖGD SONUCU SQUAMOZ HÜCRELİ CA TANISI ALMIŞ TEKRARLANAN

Detaylı

Doç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man

Doç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man 214 EK M-ARALIK DÖNEM BANKA KRED LER E M ANKET Doç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man nin 214 y dördüncü çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) taraf ndan 9 Ocak 215

Detaylı

MEMENİN SELİM PREKANSERÖZ HASTALIKLARININ YÖNETİMİ. Op. Dr. Gülden BALLI İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Genel Cerrahi Kliniği

MEMENİN SELİM PREKANSERÖZ HASTALIKLARININ YÖNETİMİ. Op. Dr. Gülden BALLI İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Genel Cerrahi Kliniği MEMENİN SELİM PREKANSERÖZ HASTALIKLARININ YÖNETİMİ Op. Dr. Gülden BALLI İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Genel Cerrahi Kliniği PROLİFERATİF LEZYONLAR Meme kanseri için risk artışı yapan lezyonlar(prekanseröz)

Detaylı

ÜN TE V SOSYAL TUR ZM

ÜN TE V SOSYAL TUR ZM ÜN TE V SOSYAL TUR ZM Bu ünitede turizmin çeflitlerinden biri olan sosyal turizmi daha ayr nt l bir flekilde ö renip, ülkemizdeki sosyal turizmin geliflimi hakk nda bilgiler edinece iz. Ç NDEK LER A. S

Detaylı

T bbi Makale Yaz m Kurallar

T bbi Makale Yaz m Kurallar .Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri Araflt rmalar ve Etik Sempozyum Dizisi No: 50 May s 2006; s. 7-11 T bbi Makale Yaz m Kurallar Dr. Sebahattin Yurdakul ÖZGÜN ARAfiTIRMA USULE

Detaylı

LENFOMA NEDİR? Lenfoma lenf dokusunun kötü huylu tümörüne verilen genel bir isimdir.

LENFOMA NEDİR? Lenfoma lenf dokusunun kötü huylu tümörüne verilen genel bir isimdir. LENFOMA LENFOMA NEDİR? Lenfoma lenf dokusunun kötü huylu tümörüne verilen genel bir isimdir. LENF SİSTEMİ NEDİR? Lenf sistemi vücuttaki akkan dolaşım sistemidir. Lenf yolu damarlarındaki bağışıklık hücreleri,

Detaylı

Romatizmal Ateş ve Streptokok Enfeksiyonu Sonrası Gelişen Reaktif Artrit

Romatizmal Ateş ve Streptokok Enfeksiyonu Sonrası Gelişen Reaktif Artrit www.printo.it/pediatric-rheumatology/tr/intro Romatizmal Ateş ve Streptokok Enfeksiyonu Sonrası Gelişen Reaktif Artrit 2016 un türevi 1. ROMATİZMAL ATEŞ NEDİR? 1.1 Nedir? Romatizmal ateş, streptokok adı

Detaylı

CROSSMATCH (ÇAPRAZ KARŞILAŞTIRMA TESTİ)

CROSSMATCH (ÇAPRAZ KARŞILAŞTIRMA TESTİ) CROSSMATCH (ÇAPRAZ KARŞILAŞTIRMA TESTİ) Dr. İhsan Karadoğan V. Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kongresi 18-22 Kasım 2012 Antalya 1111 1111 1111 1111 UYGULAMA BASİT YORUM SON DERECE KARMAŞIK

Detaylı

Türk Musikisinde Makamların 53 Ton Eşit Tamperamana Göre Tanımlanması Yönünde Bir Adım

Türk Musikisinde Makamların 53 Ton Eşit Tamperamana Göre Tanımlanması Yönünde Bir Adım Türk Musikisinde Makamların 53 Ton Eşit Tamperamana Göre Tanımlanması Yönünde Bir Adım Türk musikisinde makam tanımları günümüzde çoğunlukla Çargâh makamı temelinde 24 perdeli Arel Ezgi Uzdilek () sistemine

Detaylı

Suç Duyurusu: Dilovası = Sanayi = Hava Kirliliği = Akciğer Kanseri? / Onur Hamzaoğlu

Suç Duyurusu: Dilovası = Sanayi = Hava Kirliliği = Akciğer Kanseri? / Onur Hamzaoğlu Suç Duyurusu: Dilovası = Sanayi = Hava Kirliliği = Akciğer Kanseri? / Onur Hamzaoğlu Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı(UKAA), 17 Ekim 2013 tarihinde, hava kirliliğinin

Detaylı

30 > 35. nsan Kaynaklar. > nsan Kaynaklar Yönetimi > Personel E itimleri > Personel Otomasyonu

30 > 35. nsan Kaynaklar. > nsan Kaynaklar Yönetimi > Personel E itimleri > Personel Otomasyonu 30 > 35 nsan Kaynaklar > nsan Kaynaklar Yönetimi > Personel E itimleri > Personel Otomasyonu > nsan Kaynaklar Personele Göre fl De il, fle Göre Personel. stanbul Büyükflehir Belediyesi, Personele Göre

Detaylı

Beynimizi Nas l De ifltiriyor? Çeviri: DEN Z BENER

Beynimizi Nas l De ifltiriyor? Çeviri: DEN Z BENER Beynimizi Nas l De ifltiriyor? Çeviri: DEN Z BENER nternet, her fleyi de ifltirdi Hat rlamak ve zihnimizi kullanmak konusunda, geleneksel yöntemlerimizden h zla uzaklafl yoruz. Be endi imiz bir yeme in tarifini,

Detaylı

Kanıta Dayalı Tıp (KDT)

Kanıta Dayalı Tıp (KDT) KANITA DAYALI TIP Kanıta Dayalı Tıp (KDT) Kişinin bireysel klinik deneyimi ile sistemik taramalar sonucunda elde edilen en iyi bilimsel ve klinik kanıtları birleştirerek kullanması bir başka deyişle Hastaların

Detaylı

B anka ve sigorta flirketlerinin yapm fl olduklar ifllemlerin özelli i itibariyle

B anka ve sigorta flirketlerinin yapm fl olduklar ifllemlerin özelli i itibariyle B anka ve sigorta flirketlerinin yapm fl olduklar ifllemlerin özelli i itibariyle bu ifllemlerin üzerinden al nan dolayl vergiler farkl l k arz etmektedir. 13.07.1956 tarih 6802 say l Gider Vergileri Kanunu

Detaylı

Uzaktan Algılama Teknolojileri

Uzaktan Algılama Teknolojileri Uzaktan Algılama Teknolojileri Ders 9 Hiperspektral Görüntülemenin Sivil, Endüstriyel ve Askeri Uygulamaları Alp Ertürk alp.erturk@kocaeli.edu.tr Arkeoloji: Eser Analizi Arkeoloji: Eser Analizi Hiperspektral

Detaylı

GAZLAR ÖRNEK 16: ÖRNEK 17: X (g) Y (g) Z (g)

GAZLAR ÖRNEK 16: ÖRNEK 17: X (g) Y (g) Z (g) ÖRNEK 16: ÖRNEK 17: X (g) Y (g) Z (g) Sürtünmesiz piston H (g) He Yukar daki üç özdefl elastik balon ayn koflullarda bulunmaktad r. Balonlar n hacimleri eflit oldu una göre;. Gazlar n özkütleleri. Gazlar

Detaylı

lk kez tan konan kolorektal kanser hastalar n n epidemiyolojik özellikleri

lk kez tan konan kolorektal kanser hastalar n n epidemiyolojik özellikleri Türk Aile Hek Derg 2012;16(4):169-177 TAHUD 2012 Research Article doi:10.2399/tahd.25744 lk kez tan konan kolorektal kanser hastalar n n epidemiyolojik özellikleri The epidemiological features of the newly

Detaylı

Kanser ve genler. Bağırsak kanseri ve Polipsiz kalıtsal kolon kanseri. Polipsiz kalıtsal kolon kanseri

Kanser ve genler. Bağırsak kanseri ve Polipsiz kalıtsal kolon kanseri. Polipsiz kalıtsal kolon kanseri 1 Kanser ve genler This information (7) on Hereditary non-polyposis colon cancer is in Turkish Polipsiz Kalıtsal Kolon Kanseri (İngilizce si Hereditary Non Polyposis Colon Cancer, HNPCC) ayrıca Lynch Sendromu

Detaylı

Almanca da Sıfatlar (Adjektive) ve Sıfat Tamlamaları - Genç Gelişim Kişisel Gelişim

Almanca da Sıfatlar (Adjektive) ve Sıfat Tamlamaları - Genç Gelişim Kişisel Gelişim - I. SIFATLAR Varlıkların durumlarını, renklerini, biçimlerini, sayılarını, sıralarını, yerlerini vs. özelliklerini belirten sözcüklere sıfat denir. Sıfatlar, isimlerden önce gelir ve isimlerle birlikte

Detaylı

Veri Toplama Yöntemleri. Prof.Dr.Besti Üstün

Veri Toplama Yöntemleri. Prof.Dr.Besti Üstün Veri Toplama Yöntemleri Prof.Dr.Besti Üstün 1 VERİ (DATA) Belirli amaçlar için toplanan bilgilere veri denir. Araştırmacının belirlediği probleme en uygun çözümü bulabilmesi uygun veri toplama yöntemi

Detaylı

Cerrahi Endoskopi Ünitemizdeki Kolonoskopik Polipektomi Sonuçlar m z n De erlendirilmesi

Cerrahi Endoskopi Ünitemizdeki Kolonoskopik Polipektomi Sonuçlar m z n De erlendirilmesi ÖZGÜN MAKALE & Hastal klar Dergisi Journal of Diseases of the Colon and Rectum Cerrahi Endoskopi Ünitemizdeki Kolonoskopik Polipektomi Sonuçlar m z n De erlendirilmesi Evaluation of Colonoscopic Polypectomy

Detaylı

Çukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği

Çukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği Çukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği BMM212 Elektronik-1 Laboratuvarı Deney Föyü Deney#9 Alan Etkili Transistörlü Kuvvetlendiriciler Doç. Dr. Mutlu AVCI Arş. Gör. Mustafa İSTANBULLU ADANA, 2016

Detaylı