Bir Ofis ç Mekân Düzenlemesi

Transkript

1 proje / detay Rahmi Uysalkan - Ömer Selçuk Baz Fulya 'Polat Tower' içerisinde yer alan ve iç mekan düzenlemesini yapt m z mekan daha önce sanat galerisi olarak kullan lm fl, do al fl k ve havaland rmadan mahrum, bir cephesi pasaja aç lan iki katl, köhne bir mekand. fllev olarak pasaj içi bir perakende dükkân olarak öngörülmüfl olsa da, genel kurguda pasaj n perakende sat fla uygun olamamas nedeniyle zamanla bu dükkânlar alternatif ofis mekânlar na dönüfltürülmeye bafllanm flt r. Pasaj, hem kendi içine dönük bir komplekse hizmet ediyor olmas, hem de yeteri kadar birimi içermiyor olmas nedeniyle bir al flverifl merkezi olarak canl l n sürdürememifl ve ofis mekânlar na dönüflmüfltür. Mekân, betonarme karkas sistem ve kompozit çelik döfleme sistemi kombinasyonu ile infla edilmifltir. Mevcut flap, o yafltaki bir binadan beklenmeyecek derecede kötü bir durumdayd. Mevcut mekanik altyap ise, binan n yap ld y llar n gereklerine ve tekni ine uygun, günün gerekleri içinse oldukça yetersizdir Kurguya Dair flveren, gayrimenkul sektöründe dan flmanl k ve pazarlama hizmeti veren bir kurum olarak, bizi bu köhne mekândan, ferah ve iç aç c bir ofis tasar m haz rlamak üzere görevlendirdi. flveren istekleri do rultusunda alt kat n müflteri karfl - lama, ikram ve bilgilendirme, üst kat n ise daha kapsaml Mimarl kta Malzeme 2011/2 65

2 sunum ve toplant lara imkân verecek flekilde tasarlanmas öngörüldü. Fonksiyon gere i iflverenin müflterisi, giriflin tam karfl - s na yerlefltirilmifl fibro beton banko taraf ndan karfl lan r. Söz konusu banko, yerden 20 cm yükseltilmifl, siyah bir platform üzerinde yer al r. Bu platform, oldukça sakin ve dengeli giden döfleme kaplamas na ve kompozisyona, üst kata giden merdivenlere de fon teflkil edecek flekilde mekân derinli ince uzan r. Giriflin hemen yan nda yer alan sofa, firman n kurumsal renklerini yans tan ve mekânda renk olarak ayk r alg lanan tek objedir. Giriflten itibaren tüm mekân sarmalayan ahflap dolaplar serisi, ifllevsel gereklili inin yan s ra, alt kat ve üst kat plastik alg olarak bütünlefltiren en önemli tasar m arac olarak ele al nm flt r. Sofa bölümü, ana mahalden her ne kadar cam bir bölme ile fiziksel olarak ayr lsa da görsel mekân alg s cam n fleffafl sayesinde bundan etkilenmez. Üst kat, yine ahflap kullan m süreklili ine uygun olarak ahflap basamaklar izlenerek ulafl l r. Bu katta yer alan 450x130 cm lik masa, bu kat kurgusunun tam ortas nda tüm mekâna hükmedecek flekilde yer al r. Bu 12 kiflilik toplant masas, alt kattaki gibi yine ahflap dolaplar s ras ile sarmalan r. Bu katta ayr ca, çeflitli ofis ve depolama ihtiyaçlar n da karfl layacak büyüklükte küçük bir hacim de öngörülmüfltür. Malzeme Seçimine Dair Modern zamanlarda mimarlar n n en çok kulland, yorumlad, dönüp dolafl p tekrar kulland temel malzemeler vard r. Ahflap, çam, çelik, beton bu listenin ilk s ralar n oluflturur. Modernizm sembollere, metaforlara ve lokal sanat anlay fllar na dayal bir mesajlar silsilesi vermeyi reddeder. Bu reddedifl, özellikle malzeme kombinasyonlar ve eklemlemeleri konusunda çok kat d r. Burada söz konusu olan, malzemenin tüm ç plakl ile ne ise o oldu unu göstermesi, fon ya da obje iken dahi kendi fiziksel karakterini korkusuzca ve yalpalamadan kompozisyona aktarmas d r. Gerekli olan fliirsellik zaten bize bahfledilen temel malzemelerin kendi bünyesinde ve onlar n bir araya gelirken maruz kald klar detay çözümlerinde yeterince vard r. Yal n ve sade bir kombinasyon aray fl, bu kadar az say da temel malzeme ile yüzü aflk n senedir bitmek tükenmek bilmeyen zengin bir üretim sürecini ortaya koymufltur. Bu üretim, sadece malzemenin kendi iç zenginli inin sa lad sonsuz kombinasyon f rsat sunmas ndan de ildir kuflkusuz. Malzemelerin bu anlay fl uyar nca her ne kadar mistik bir sembolizm arac olarak kullan lmas reddedilse de, günlük hayatta dahi ahflap s cakl n, çelik so uklu un beton so ukluk ve masifli in, cam ise fleffafl n ifadesi olmufltur. Bu malzemelerin ve dolay s ile bu kavramlar n birbirleri ile oluflturduklar kompozisyonlar n çeflitlili i için eldeki enstrümanlar, fl k, gölge, oran, orant, malzemeden malzemeye geçifl detaylar ve her malzemenin -sunabilece i çerçevede- dokusal nüanslar d r. Mekân n genelinde hedeflenen sadelik mevcut malzemelerin ele al n fl nda da kendini gösterir. Mevcutta kulla- Zemin kat plan. 66 Mimarl kta Malzeme 2011/2

3 A-A kesit. Mimarl kta Malzeme 2011/2 67

4 Birinci kat plan. B-B kesit. 68 Mimarl kta Malzeme 2011/2

5 n lm fl olan birincil ve ikincil çelik tafl y c lar, malzemenin karakterine uygun olarak, ön plana ç kmas n gerektirmeyecek flekilde ele al nm fl ve çeli in karakteristik özelliklerini vurgulayacak flekilde antrasit rengine boyanm flt r. Fon, yani duvarlar ve döflemenin hiçbir söylemi ve iddias n n olmas istenmemifl, sadece ifllevsel gereklilik ve hedeflenen ferahl k do rultusunda seçilmifltir. Duvarlar su bazl beyaz boya, yer döflemesi ise hem imalat hem de kullan mda çok avantaj n gördü ümüz poliüretan malzemeden oluflturulmufltur. Poliüretan döfleme malzemesi, epoksi döfleme malzemesine benzer bir uygulama ile kullan lsa da, mat bir sat h yaratma ve daha esnek olmas nedeniyle özellikle mevcut döflemedeki gibi esneyen zeminler için ideal bir malzemedir. Oluflturulan fona hükmeden malzeme, gerek renk, gerekse dokusal özellikleri ile ahflap olmaktan oldukça gurur duyan cevizdi. Do ru dozaj, olabildi ince ince çözmeye çal flt m z detaylar ve iyi bir marangozluk, beton masa ve banko ile olan iletiflimi do ru bir dengede tutmay hedefler. Fon ve objelerin karakterini belirledikten sonra, tasar m sürecinde olabildi ince anlamaya çal flt m z bu malzeme diyalekti i ve hedefledi imiz fliirsel sonuç için, sorunsal yine bir deney vesilesi yapmam z kaç n lmazd. Beton Masaya Dair nsan zihni, kendini flafl rtan, tuza a düflüren, ters reflekslere yol açan formlara karfl merakl d r. Esasen plastik sanatlar n özü, insan zihnini gerek coflkun, gerekse dingin kompozisyonlarla bir flekilde flafl rtabilmeyi, al flageldi inin d - fl nda bir sürprizle karfl laflmas n sa lamay amaçlar. Fizik kurallar n zorlay p devasa kütlelerin incecik kolonlar üzerinde durmas n sa lamak ve bu iste e paralel, en uca gidecek olursak, ayaks z bir masa yaratma hayali, minimalist yaklafl m n yan s ra bu düflünceden do an bir tasar m refleksinin de devam d r. Dolay s yla bir malzemeden, üstlenemeyece i bir ifllevi istemek ve bu kullan m izleyiciyi flafl rtmak için kullanmak, tahrik edici ama bir o kadar da tehlikeli bir deneydir tasar mc için. Özellikle, rasyonel ve pragmatik bir düflünce tarz n savunup, daha sonra hovardaca sürprizler yapma girifliminde bulunmak, tutars zl k sebebi olabilir. Bu duruma düflmemek için, bir malzemenin temel ifllevini, üstelenebilece i görevleri ve al fl lagelmifl kullan m metotlar n çok iyi anlamak gerekir. Günümüzde, malzemeler için sadece al flkanl klara dayal bir ifllev tan m yap ld gerçek. Cam bir kolon gördük mü hiç? Mermerden yap lm fl bir baca ne kadar anlaml ise, Beton masa. Mimarl kta Malzeme 2011/2 69

6 C-C kesit. 70 Mimarl kta Malzeme 2011/2

7 ahflap bir çat kaplamas da o kadar anlaml d r. Peki ya beton bir masa? Evet, birço umuz bir beton masay görmemifltir ve görmeyi de anlaml bulmayabilirler. Beton a rd r, esas ifllevi sonuna arme- eklendi i zaman ortaya ç kar, yani tafl y c d r. Tafl - nan de il, tafl yan olmal d r. Üstelik so uktur da, çal fl rken dirseklerimizi koyamay z, rahats zd r. Bu yarg lar n hangisi önyarg, hangisi hakl yarg lar tart flmas na girmeden betonun kendisini tart flmak laz m gelir. Rengini, dokusunu, hangi kal ba girerse girsin, kaybetmedi i ma rur dokusal esteti ini. Beton yüzeydir. Her fleyden önce, bir granit, bir ahflap, bir mermer kadar kendine has bir karakteri olan, kar fl m ndan kuruma süresine, kal plama metoduna kadar birçok parametre ile dar bir s n r içerisinde dahi olsa, sonsuz bir gri esteti- i aray fl na imkân veren bir malzemedir. Beton, hiç kuflku yok ki, modern mimarinin temel malzemesi olmas n, sadece rekabet edilemez statik özelliklerinden de il, brüt kullan m nda bize sundu u bu eflsiz gri esteti ine de borçludur. Beton bir masa yapma fikri iflverene haliyle hiç s cak gelmedi. Olas karfl argümanlar, zaten yukar da saym fl olduklar m zd. flveren üzerindeki ikna edicili imiz geçen süreç içerisinde artt kça söz konusu fikri uygulamaya koyma f rsat da yakalam fl olduk. Evet, beton bir masa yapacakt k. So uk, beklenmeyen, fikir baz nda burun k vr lan bir masa. lk düflüncemiz, ahflap ya da metal bir havuz yap p, içerisine flap dökmek, daha sonra da yüzeyini parlatmakt. Zamanla bu masan n tüm vücudunun, yani tablan n tamam n n betonarme olmas gerekti ine ve masay 150/130cm lik üç parça halinde fibro beton yapmaya karar verdik. Bulmufl oldu umuz fibro beton firmas sahibi fikrin denemeye de er oldu una inan p, bizimle bu fikri uygulamaya haz r oldu unu beyan ettikten sonra tasar m çal flmalar m z bafllad. Uzun bir tart flma ve deneme sürecinden sonra ortaya ç kan sonuç, öngörülemeyen bir kaç aksilik d fl nda bekledi imiz üzere, flafl rt c ve rahatlat c idi. Gerek iflveren, gerekse görüfllerine de er verdi- imiz bir kaç arkadafl m z, ürün ve içinde yer ald - kompozisyonu, bu kadar deney ve aksili e de- ecek flekilde ortaya ç kartt m z belirtti. Beton, ancak birebir deneyler yap ld zaman daha iyi anlafl lacak bir malzemedir. Perret'den Zumthor'a kadar brüt betonla u raflan birçok mimar, yeri geldi inde kar fl m n kendisi yapm fl, yeri gel- Mimarl kta Malzeme 2011/2 71

8 72 Mimarl kta Malzeme 2011/2

9 di inde kal b n kendisi çakm fl, arzulad sonuçtan çok, her defas nda baflka bir doku, baflka bir fliirsel gri ile karfl laflacak olman n büyüsüne kap lm fllard r. Beton, güzeldir. flveren liflkilerine Dair Her iflveren, özellikle bir sat fl ve sunum ofisi yapt racaksa, en iyisini hedefler. Fikir daha oluflur oluflmaz aç l r mimarl k, dekorasyon, tasar m dergileri. Konuflulur, tart fl l r ortaklarca, ne istiyoruz, kime yapt ral m, nas l bir fley olsun diye. Bu süreçte en iyi yol gösterici, bas l medyadan ziyade, yap lm fl ve içine girilebilen örneklerdir. Bu durum, dekorasyon kelimesini anlamland ramayan biz mimarlar için büyük zorluklar yarat r. Ülkemizde iç mekân tasar m, ne yaz k ki garip bir süsleme, abartma ve yeni malzemeleri ilk kullanabilme yetisi olarak kendini gösteriyor. Lazer veya CNC ile özenle kesilmifl çelik saclar, ahflap tabakalar, arkas ndan renkli bir cam deste ini de al p verilen fl k sayesinde can al c bir etkileyicili e ulaflabiliyor iflveren için. Gidilmifl olan onlarca restoranda, ofiste, kafelerde bu örnekler, ülkemiz dekorasyon modas hakk nda kapsaml bir bilgi de veriyor. Modas geçen çizgiler zaten hemen belli ediyor kendini. flvereni bunca gürültü kargafla aras nda, sade, basit ve üç befl temel malzemeden yap lacak bir mekâna ikna etmek zorlafl yor. Burada, iflveren profili ve vizyonundan öte, iflverenin ç kacak sonucu hissedebilecek kapasitesinin olmas çok önemli. flveren, ne dedi inizi, neden bahsetti inizi, neyi amaçlad n z dinliyor ve anl yorsa yol aç k demektir. Mimarl k, bize göre bir mekân yaratma sanat d r ve iç mekân d fl mekân diye kategorik bir ayr m yap lamaz. Bu sanat n yap lmas için gereken teknik ve artistik evrensel kurallar böyle bir ayr m zaten reddeder. Bir mekân yaratmak bir tasar m iflidir ve bu mekân oluflturan her fley, gerekirse hareketli mobilyalar dahi bu tasar m n bir parças d r. Tasar mda do ru sonuca ulaflabilmek için teknik ve sanatsal yeti tek bafl na yetemeyebiliyor. Olgun ve gösterifl yapma heveslisi olmayan bir iflveren, iyi bir tasar m n oluflumunda en az tasar mc kadar önemli bir faktör haline gelebiliyor. Rahmi Uysalkan, Mimar Ömer Selçuk Baz, Mimar Mimarl kta Malzeme 2011/2 73

10 Beton masa, alt görünüfl. Beton masa, alt görünüfl. Elektrik kanallar, priz ve implant yerleri. 74 Mimarl kta Malzeme 2011/2

11 Mimarl kta Malzeme 2011/2 75

16 Arranging an Office s Interior Space This two-storey, worn-out place located at 'Polat Tower' in Fulya was previously used as an art gallery, and lacked natural light and ventilation, one side of which directly opened to the passage. With time, these shops began to be converted to alternative office places. The place was constructed with the combination of reinforced carcass system and with composite steel floor system. Though the existing mechanical infrastructure was in compliance with the needs and technique of the years when the building was built, it is considerably inadequate for the requirements of the present day. The owner, which is a company providing consultancy and marketing services in the real property sector, has assigned us to the duty of designing a spacious and pleasant office from such a worn-out space. In line with the owner s requirements, the lower floor was designed as the reception, catering and information place, and the upper floor to enable a broader presentation and meeting place. 80 Mimarl kta Malzeme 2011/2