İnfrared Kurutucu ile Kerevizin Kurutulması

Transkript

1 Tralleis Elektronik Dergisi e-tralleis 2 (2013) ADÜ İnfrared Kurutucu ile Kerevizin Kurutulması Nursel HEYBELİ 1 Can ERTEKİN 1* Gökhan DİKİCİ 2 1 Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları Bölümü, 07070, Antalya 2 Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları Alt Programı, 07070, Antalya ESER BİLGİSİ Araştırma Makalesi Tarım Bilimleri Sorumlu yazar: Can ERTEKİN, ertekin@akdeniz.edu.tr Yayına Kabul Tarihi: Özet: Bu çalışmada infrared kurutma yöntemi ile kurutulan kerevizin kuruma süresi, kuruma hızı ve renk değişimi incelenmiştir. Kurutma işleminde kereviz örneklerine5 mm kalınlığındaki dilim ve 10x10x10 mm küp olmak üzere iki farklı şekil verilmiştir. Hazırlanan kereviz örnekleri denemeye alınmadan önce (i) 2 dakika boyunca buharda haşlama (BH), (ii) 2 dakika boyunca kaynayan su içerisinde haşlama (KH) ve (iii) ön işlemsiz (Nan) olmak üzere 3 gruba ayrılmıştır. Çalışmada laboratuar tipi infrared kurutucu kullanılmıştır. Kurutma sıcaklıkları 60, 70 ve 80 C olarak belirlenmiştir. Ürünlerin kuruma sürelerinin 155 ve 489 dakika arasında olduğu tespit edilmiştir. Örneklerin kuruma süresi ve kuruma hızı uygulanan kurutma sıcaklığı ve örnek şekil yapısından etkilenirken, örneklere uygulanan ön işlemden etkilenmediği saptanmıştır. Taze ürünün L*, a*, b* renk değerlerine en yakın renk parametreleri 5 mm kalınlığında dilimlenmiş örneklerde gözlenmiştir. Dilim kalınlığı 5 mm olan örneklerin 60 C kurutma sıcaklığı ve KH ön işlemine uygulaması sonucunda sarılık sapması ( b*) negatif yönde, parlaklık sapması ( L*) ise pozitif yönde arttığı belirlenmiştir. Anahtar kelimeler: Kereviz, infrared kurutma, kuruma süresi, kuruma hızı, renk. Drying of Celery with Infrared Dryer Abstract: In this study, celery drying with infrared energy drying time, drying rate and color change is examined. Samples were cut into 5 mm sliced thickness and 10x10x10 mm cube. Prepared samples are divided into three sections (i) by steaming for 2 minutes (BH), (ii) by boiled in boiling water for 2 minutes and (iii) non pre-treatment. Investigations were conducted at working temperatures 60, 70 and 80 C by a laboratory scale infrared dryer. The drying process was completed between 155 and 489 minutes. Drying time and drying ratio was affected by drying temperature and sample shape and was not affected by pre-treatment. Fresh product L*, a*, b* color values close to 5 mm thick slices was observed in the sample. Samples, sliced 5 mm and prepared with KH and application 60 C drying temperature, deviation of the yellowness (Δb*) is increased from negative and deviation of the brightness (ΔL*) is increased from positive. Keywords: Celery, infrared drying, drying time, drying ratio, color. 16

2 Giriş Meyve ve sebzelerin içerdikleri yüksek orandaki su (%60-90) (y.b) ve bazı organik maddeler, mikrobiyolojik ve kimyasal bozulmalara neden olmaktadır. Ürünü hasat ettikten sonra, korunma ve saklanılmasında sorunlar meydana gelmektedir. Meyve ve sebzelere üretildikleri mevsim dışında kalan dönemlerde veya hiç üretimi yapılmayan bölge ve ülkelerde tüketilmek veya özel durumlarda kullanılmak amacıyla farklı koruma teknikleri uygulanmaktadır. Bu tekniklerden biri olan kurutma ile ürünün mikrobiyolojik ve enzimsel değişimleri önlenmekte veya sınırlandırılmaktır. Çeşitli bölgelerde farklı yöntemler ile kurutma yapan işletmeler bulunmaktadır. Dünya üzerinde farklı kurutma yöntemlerinin yaygınlaşması ve üretim tesislerinin çeşitlenmesi ile kuru ürün ticareti de önem kazanmıştır. Ülkemizde halen güneşe sererek doğal kurutma ön plandadır. Dış ve iç pazarda ürünlerin bu yöntemle kurutulması sonucunda kalite ve değer kaybı gibi sorunlarla karşılaşılmaktadır. Bu sorun farklı kurutma sistemlerine sahip yapılanmayı ön plana çıkarmaktadır. Dünya kuru ürün üretiminin büyük bir kısmı ABD (örneğin Kaliforniya da kuru üzüm) ve Akdeniz Ülkelerinde (örneğin Cezayir, Mısır ve İsrail de hurma) gerçekleştirilmektedir (Tarakçıoğlu ve Koç, 2004). İnfrared kurutma elma (Nowark ve Lewicki, 2004; Witrowa-Rajchert ve Rzaca, 2009; Zhu ve Pan, 2009); havuç ve patates (Hebbar ve ark., 2004), soğan dilimleri (Sharma ve ark., 2005), çeltik (Das ve ark., 2009), muzda (Nimmol ve ark., 2007; Swasdisevi ve ark., 2009) kullanılmıştır. Aynı kurutma şartları altında infrared kurutmanın konvektif kurutmaya göre daha avantajlı olduğu bildirilmektedir (Hebbar ve Rastogi, 2001; Nowak ve Lewicki, 2005; Toğrul, 2006). Katı cisimler üzerlerine gelen ışınların önemli bir kısmını yüzeylerindeki ince bir tabakada toplarlar. Toplanan fotonların taşıdığı enerji ince tabakada ısı enerjisine dönüşerek yüzey sıcaklığını artırır. Materyalin yüzeyi ile iç tabakası arasında meydana gelen sıcaklık farkı, yüzeyden daha soğuk bölümlere doğru ısı transferinin başlamasına neden olur. Bu şekilde ürün içerisindeki su buharlaşarak kuruma sağlanır. İnfrared ısıtmada ısı transferi dirençle karşılaşmaz ve ısıtma sisteminin ataleti düşüktür. Bu nedenle, enerji maliyeti düşer, ısıtma süresi kısaltılabilir ve ürün sıcaklığı kolaylıkla kontrol edilebilir. İnfrared enerjisi kullanımında çevre havası ısıtılmadan enerji ürüne aktarılır, ürün daha hızlı ve üniform şekilde ısınır (Heybeli ve Ertekin, 2011). Son yıllarda yağsız meyve çerezi üretiminde çeşitli meyvelerin kurutulmasında infrared kurutma daha fazla ilgi görmeye başlamıştır (Nimmol ve ark.,2007; Swasdisevi ve ark.,2009). Bununla beraber kurutmayı etkileyen fiziksel faktörlerden bazıları sıcaklık, bağıl nem, hava hızı ve basınç olarak sıralanabilir. Bu etkilerin kurutma şartlarını karşılayacak şekilde seçilmesi ve kullanılması, son ürün kalitesi ve kurutucu performansı açısından önemlidir. Sap ya da yaprak 100 gram kerevizin besin değeri 17 kalori olup, içeriğinde 0.9 g protein, 3.9 g karbonhidrat, 0.1 g yağ, 0.6 g lif, 29 mg fosfor, 39 mg kalsiyum, 0.3 mg demir, 126 mg sodyum, 341 mg potasyum, 240 IU A vitamini, 0.03 mg B1 vitamini, 0.03 mg B2 vitamini, 0.3 mg B3 vitamini, 0.06 mg B6 vitamini, 8 mg folik asit, 9 mg C vitamini ve 0.5 mg E vitamini bulunmaktadır. 100 g kök kerevizin besin değeri ise 40 kalori olup 1.8 g protein, 8.5 g karbonhidrat, 100 mg sodyum ve 300 mg potasyum içermektedir (TSE, 2006; Anonim 2010). Kerevizin ekim alanı ve üretim miktarı yıldan yıla değişiklik göstermektedir. Ülkemizde son 5 yılda 8001 dekarlık bir alanda yaklaşık ton civarında kereviz (kök) üretilmektedir (TÜİK, 2013). Kışlık sebzeler arasında yer alan kereviz sadece kış aylarında tüketilmesi sebebiyle üretim ve tüketim miktarı diğer sebzelere göre düşüktür (Anonim, 2012). Kurutma işleminin amacı mevsimi dışında meyve ve sebzelerin tüketimine olanak sağlamak ve hazır gıdalar içerisinde kullanımının kolaylığı sayılabilir. Kışlık sebze olan kereviz mevsimi dışında tüketilmek ve hazır çorba gibi gıda endüstrisinde kullanılmak için kurutma işlemine tabi tutulmaktadır. Türkiye nin kurutulmuş sebze üretimi 2011 yılında ton olarak gerçekleşmiştir (TÜİK, 2013). Çalışmada 17

3 kerevizin bir infrared kurutucu kullanılarak kurutma işleminin gerçekleştirilmesi ile elde edilecek sonuçlar üzerine durulmuştur. Bu amaç ile yola çıkılan çalışmada 5 mm kalınlığında dilimlenmiş ve 10x10x10 mm küp şeklindeki kereviz örneklerinin farklı ön işlem ve infrared kurutma sıcaklığında, kuruma karakteristiği ve renk değişimi belirlenmiştir. Materyal ve Yöntem Kereviz örnekleri yerel pazardan denemeler için uygun, hasar görmemiş sağlam kökler seçilerek alınmıştır. Kullanılan örneklerin kök çapları ortalama 8-9±0.5 cm arasındadır. Kurutma işlemine tabi tutuluncaya kadar +4 C de muhafaza edilmiştir. Örnekler işleme alınmadan önce oda sıcaklığında bekletilmiştir. Kerevizin kök uzantıları ve yaprakları ayıklandıktan sonra ön yıkamadan geçirilmiştir. Yıkama işlemi sonrası örneklerin kabukları soyulmuş ve yeniden yıkanmıştır. Temizlenen örnekler Bosch MAS 9101 marka dilimleyici kullanılarak 5 mm dilim kalınlığında halka ve 10x10x10 mm küp halinde kesilmiştir. Halka ve küp kereviz örnekleri iki farklı ön işlem ve ön işlem uygulanmayan örnek olarak 3 gruba ayrılmıştır. Oluşturulan gruplar (i) 2 dakika süresince buharda haşlama (BH) ve (ii) 2 dakika süresince kaynayan suyun içerisinde haşlama (KH) ve (iii) ön işlem görmeyen (Nan) şeklinde tanımlanmıştır. Ön işlem gören ve görmeyen örnekler OHAUS MB25 model kurutucuda (Şekil1) 60, 70 ve 80 C sıcaklıklarda kurutulmuştur. Kurutma işlemi süresince nem içeriğindeki değişimi belirlemek amacıyla her dakikada bir ürünün ağırlığı kaydedilmiştir. Nem içeriğini belirlemek için örnekler 70 C sıcaklığında sabit ağırlığa gelinceye kadar kurutulmuşlardır (Yağcıoğlu, 1999). Renk ölçümü için Minolta Chromameter (CR-200) kullanılmıştır. Renk değerlerinde Hunter renk skalasında belirtilen parlaklık (L), kırmızılık (+a) ve yeşillik (-a), sarılık (+b) ve mavilik ( b) ölçüm parametreleri belirlenmiştir. Renk ölçüm cihazı, standart beyaz renge göre kalibre edilmiş, renk hesaplamaları için taze ürün referans olarak kullanılmıştır (Sacilik ve Elicin, 2005). Ölçümler kuru ürünlerde 3 tekerrürlü yapılmış ve ortalama değerler kullanılmıştır. Toplam renk sapması aşağıdaki eşitlik ile hesaplanmıştır; ΔE* ΔL* Δa * Δb* örnek * standard örnek b* b* b* örnek s tan dard s tan dard (1) ΔL* L* L (2) a* a* a* (3) (4) Bu eşitliklerde; Δa*, kırmızı renk sapması; Δb*,sarı renk sapması; ΔL*,renk parlaklığı sapması; ΔE*,toplam renk sapmasıdır. Ürünün nem içeriği belirlendikten sonra üründen birim zamanda alınan nem miktarını, kuruma hızını, belirlemek için aşağıdaki eşitlik kullanılmıştır (Akpinar ve ark., 2003). dm dt Mt dt - Mt ( ) dt (5) Eşitlikte; dm/dt,kuruma hızı (g su.g kuru madde-1 dakika-1); Mt, t anındaki nem içeriği(g su.g kuru madde-1), Mt+dt, t+dt anındaki nem içeriği (g su.g kuru madde-1); dt, zaman aralığı (dakika) dır. Şekil 1. Ohaus MB25 nem analizatörü; (1) Pan destek (2) Halojen ısıtıcı, (3) Nem sensoru, (4) Taban, (5) Yük hücresi, (6) Print, (7) Ağırlık (g), kaybedilen nem (%) ve kuru madde (%), (8) Sıcaklık ayar. (9) Zaman ayar, (10) Dara, (11) Açma ve kapama. 18

4 madde-1), Mt+dt, t+dt anındaki nem içeriği (g su.g kuru madde-1); dt, zaman aralığı (dakika) dır. Bulgular ve Tartışma Ortalama nem içeriği %87.51 (y.b) olan örnekler %10 (y.b) kadar kurutma işlemi yapılmıştır. Kuruma süreleri; 5 mm kalınlığında dilim ve 10x10x10 mm küp halindeki ön işlemli ve işlemsiz örnekler sırası ile 155 ve 294 dakika, 229 ve 489 dakika olarak belirlenmiştir (Şekil 2) Uygulanan kurutma havası sıcaklığının artması ile kurutma süresinin azaldığı tespit edilmiştir. Kurutma sıcaklığının kuruma süresine etkili olduğu istatiksel olarak saptanmıştır (Çizelge 1). Farklı çalışmalarda mısır (Doymaz ve Pala, 2002), kereviz (Krokida ve ark., 2003), elma (Lewicki ve Jakubczyk, 2004; Sacilik ve Elicin, 2005; Heybeli ve Ertekin, 2007), havuç (Toğrul, 2006), lahana (Mwithiga ve Olwal, 2004), patates (Mengeş, 2005) kurutulmasında araştırıcılar uygulanan sıcaklığın kuruma süresine etkili olduğu belirlemişlerdir. Kereviz örneklerinin kurutulmasında uygulanan ön işlemlerin kuruma süresi üzerine %5 önem seviyesinde etkisinin önemsiz olduğu saptanmıştır (Çizelge 1). Tarımsal ürünlerin kurutulması çalışmalarında ürüne uygulanan ön işlemlerin kuruma süresine etkili olduğu belirtilmektedir. Doymaz (2004a) dutun güneşe sererek kurutulmasında yapılan ön işlemin kuruma süresine etkili olduğunu saptamış ve uygulamalar ile kuruma süresinin %45 azaltılabileceğini belirlemiştir. Ertekin ve Yaldız (2004), patlıcanın kurutulmasında yine ön işlemin kuruma süresini azalttığını saptamıştır. Schultz ve ark.(2006) Fuji elma çeşidine uygulanan ön işlemin kuru ürün iç gerilimini arttırarak kuruma süresinin uzadığını bildirmişlerdir. 80 Şekil 2. Farklı şekil ve ön işlem uygulanan kereviz örneklerinin zamanla nem içeriği değişimi. Örneklerinin 5 mm kalınlığında dilim ve 10x10x10 mm küp şeklinde işlenmesi ise kuruma süresini etkilemiştir (Çizelge 1 ve Şekil 2). Şekilsel farklılık sonucunda örnek kalınlığının incelmesi ve yüzey alanının genişlemesi, kuruma süresinin azalmasına neden olmuştur. 5 mm dilim kalınlığındaki örnekler geniş yüzey alanına ve 10x10x10 mm küp örneklere göre daha ince dilim kalınlığına sahiptir. Bunun sonucunda 5 mm kalınlığında dilimlenen örneklerde kuruma daha kısa sürede tamamlanmıştır. Çalışmada uygulanan 60, 70 ve 80 C kurutma sıcaklıkları örneklerin kuruma hızlarını önemli derecede etkilemiştir (Çizelge 1 ve Şekil 3). Yapılan çalışmalar incelendiğinde, kurutma işlemi sırasında örneklerin kuruma hızını etkileyen en önemli faktörün sıcaklık olduğu belirtilmektedir (Doymaz, 2004b; Akpınar ve ark., 2005;Doymaz, 2005; Vengaiah ve Pandey, 2007). 19

5 Sıcaklık ( C) Çizelge 1. Kuruma süresi ve hızın varyans analizi Kuruma Süresi Kuruma Hızı (dakika) (g su.g kuru madde -1 dakika -1 ) ± a ±0.016 a ± a ±0.021 a ± b ±0.021 b P Ön işlem Nan ± ±0.019 BH ± ±0.028 KH ± ±0.022 P Şekil 5 mm ± ± x10x10 mm ± ±0.011 P Çizelge 2. Renk değişkenlerinin varyans analizi Sıcaklık ( C) L* a* b* ± ± ± ± ± ± ± ± ±0.290 P Ön işlem Nan 60.65± ±0.315 a 17.90±0.269 BH 68.91± ±0.307 b 17.68±0.497 KH 63.39± ±0.236 b 27.05±4.179 P Şekil 5 mm ± ± ± x10x10 mm ± ± ±0.237 P a-b; her uygulama için ilgili faktöre ait farklı harf taşıyan ortalamalar arasındaki farklılık istatistiki olarak önemlidir (P<0.05) 20

6 Kereviz örneklerine uygulanan ön işlem (BH ve KH) ile kuruma hızının özellikle 5 mm dilim kalınlığındaki örneklerde oldukça etkili olduğu (Şekil 3), ürün içerisinde birim zamanda nem akışının hızlı olduğu belirlenmiştir. Kırmızı biberin kurutulması çalışmasında ön işlem uygulanan örneklerin kuruma hızının yüksek olduğu saptanmıştır (Doymaz ve Pala, 2002). Dutun güneşe sererek kurutulmasında ön işlem gören örneklerde kuruma hızının 2.17 kez daha yüksek olduğu belirtilmiştir (Doymaz, 2004a). 5 mm dilim kalınlığında kurutulan örneklerin kuruma hızlarının küp olarak kurutulan örneklere göre daha yüksek gerçekleşmiştir. Jezek ve ark. (2008) küp örneklerin daha küçük yüzey alanına sahip oldukları için suyun buharlaşmasının yavaş olduğunu bildirmişlerdir. Bunun sonucunda 5 mm dilim kalınlığına sahip örneklerden birim zamanda alınan nem miktarı daha yüksek olmaktadır. Kalınlık azalması su moleküllerinin yüzeye ulaşmak için daha az yol almalarına, bunun sonucunda kuruma hızının 5 mm kalınlığında dilimlenen örneklerde daha hızlı olmasına neden olmaktadır. Örnek kalınlığı ne kadar az olur ise birim zamanda taşınacak nem miktarının o kadar artacağı bildirilmiştir. Yapılan önceki çalışmalarda örnek kalınlığının azalmasının kuruma hızının artışına neden olduğu saptanmıştır (Wang ve Chao, 2003; Ertekin ve Yaldız, 2004; Sacilik ve Elicin, 2005; Heybeli, 2006).Varyans analizi sonucuna göre %5 önem seviyesinde örneklerin kuruma hızına kurutma sıcaklığı ve örnek şeklinin etkisinin önemli olmasına karşılık uygulanan ön işlemlerin etkisinin önemsiz olduğu saptanmıştır (Çizelge 1). Kuru örneklerde en yüksek parlaklık (L*) değeri, 5 mm dilim kalınlığındaki örneklerin BH ön işlem uygulaması ve 70 C kurutma sıcaklığına tabi tutulması sonucunda elde edilmiştir. Küp halinde hazırlanan örneklerde L*değerleri daha düşük ölçülmüş, diğer renk parametrelerinin ise yakın değerler aldıkları saptanmıştır. İstatistiksel açıdan örnek şekli renk parametrelerinden a* ve b* değeri üzerinde etkisi önemsiz iken L* değeri üzerinde oldukça etkili olduğu belirlenmiştir Örneklerin renk parametreleri olan L*, a* ve b* değerleri ölçülmüş (Şekil 4), bu değerlere bağlı olan L*, a* ve b* sapma değerleri hesaplanmıştır (Şekil 5). Taze örnek L*, a*, b* değerlerine en yakın sonuca 5 mm kalınlığında dilimlenmiş örneklerde ulaşılmıştır. Şekil 3. Farklı şekil ve ön işlem uygulanan kereviz örneklerinin zamanla kuruma hızı değişimi. 21

7 Şekil 4. Farklı ön işlem gören örneklerin farklı kurutma sıcaklığında taze ürünlerin ve kurutulmuş ürünlerin renk parametrelerinin (L*, a*, b*) değişimi Şekil 5. Farklı ön işlem gören örneklerin farklı kurutma sıcaklığında hesaplanan renk sapmalarının (ΔL*, Δa*, Δb* ve ΔE*) değişimi. 22

8 Uygulanan kurutma sıcaklıkları örneklerin L*, a* ve b* değerlerinde etkisinin olmadığı saptanmıştır. Ön işlem uygulamasının a* ve b* renk değerleri üzerinde etkili olurken, parlaklık değerinde etkisinin önemsiz olduğu belirlenmiştir (Çizelge 2). Dilim kalınlığı 5 mm olan örneklerin KH ön işlem uygulaması ve 60 C sıcaklığında kurutuldukları zaman b* değerinin eksi olduğu hesaplanmıştır. Sarılık sapması negatif değerde yükselirken ( b*), bu değere bağlı olarak hesaplanan toplam renk sapması ( E*) ise pozitif yönde artış göstermiştir (Şekil 5). Sonuçlar Ortalama nem içeriği %87.51 (y.b.) olan örnekler %10 (y.b.) nem içeriğine 155 ve 489 dakika arasında ulaşılmıştır. Dilim halinde işlenen örneklerin kuruma süreleri küp halinde işlenen örneklere göre daha kısa sürede tamamlanmıştır. Örnek kalınlığının azalması ve yüzey alanının genişlemesi, kuruma süresinin düşmesine neden olmuştur. Küp şeklindeki örneklerin küçük yüzey alanına sahip oldukları için suyun buharlaşmasının yavaş gerçekleşmiş ve buna bağlı olarak kuruma hızları diğer örneğe göre daha düşük olmuştur. Örneklere uygulanan sıcaklığın artması ile kuruma süresi kısalmış kuruma hızı ise artmıştır. Örneklerin kuruma sürelerinin ve kuruma hızlarının sıcaklıktan ve şekilsel yapılarından etkilendiği, ön işlemden etkilenmediği saptanmıştır. Uygulanan sıcaklıkların tümünde kuruma hızı en yüksek 5 mm dilim kalınlığındaki BH örneklerinde oluşmuştur. Şekil yapıları karşılaştırıldığında 5 mm dilim kalınlığındaki örneklerden birim zamanda alınan nem miktarı daha hızlı gerçekleştiği için kuruma hızları da daha yüksek olmaktadır. Taze örnek L*, a*, b* değerine en yakın sonuca 5 mm kalınlığında dilimlenmiş örneklerde ulaşılmış, küp halinde hazırlanan örneklerde L* düşük değerlerdeyken a* ve b* parametreleri ise birbirlerine yakın değerler aldıkları saptanmıştır. Dilim kalınlığı 5 mm olan örneklerin KH uygulaması ve 60 C sıcaklıkta kurutulmaları durumunda sarılık sapması eksi değerde yükseldiği için toplam sapmada ( E*) en yüksek değer elde edilmiştir. Bunun sonucunda da sarılık sapması negatif değerde yükselirken toplam sapma ise pozitif yönde artış göstermiştir. Teşekkür Bu çalışma Akdeniz Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Yönetim Birimi tarafından desteklenmiştir. Kaynaklar Akpinar, E.K.,Bicer, Y.,Midilli, A Modeling and Experimental Study on Drying of Apple Slices in a Convective Cyclone Dryer. Journal Food Process Engineering, 26: Akpinar, E. K., Midilli, A.,Bicer, Y The First and Second Law Analyses Of Thermodynamic of Pumpkin Drying Process. Journal of Food Engineering 72: Anonim, Gıda Teknolojisi: Kurutulmuş Sebze Çeşitleri Üretimi. T.C. Milli Eğitim Bakanlığı, Ankara. Anonim, Kereviz Yetiştiriciliği. kimya-dosyalar/sebze-meyve- yetistiriciligi/kereviz_yeti_tiricili_i.pdf. Haziran Erişim: Das, I., Das, S.K. Bal, S Drying Kinetics Of High Moisture Paddy Undergoing Vibration-Assisted Infrared Drying. Journal of Food Engineering, 95: Doymaz, I., Pala, M Hot-Air Drying Characteristics of Red Pepper. Journal of Food Engineering, 55: Doymaz, I. 2004a. Pretreament Effect on Sun Drying of Mulberry Fruits (Marusalba L.).Jounal of Food Engineering,65: Doymaz, I. 2004b. Convective Air Drying Characteristics of Thin-Layer Carrots. Journal of Food Engineering,61: Doymaz, I Drying Behaviour of Green Beans. Journal of Food Engineering,69: Ertekin, C.,Yaldız, O Drying of Eggplant and Selection of A Suitable Thin Layer Drying Model. Journal of Food Engineering,63: Hebbar, H.U., Rastogi, N.K Mass Transfer during Infrared Drying of Cashew Kernel. Journal of Food Engineering, 47:1-5. Hebbar, H.U., Vishwanathan, K.H.,Ramesh, M.N. 23

9 2004.Development of Combined Infrared and Hot Air Dryer for Vegetables. Journal of Food Engineering, 65: Heybeli, N Sanayi Tipi Prototip Raflı Kurutucuda Elma Kurutulması. Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Antalya, s.226. Heybeli, N., Ertekin, C Elma Dilimlerinin İnce Tabaka Halinde Kuruma Karakteristiği. Tarım Makinaları Bilimi Dergisi, 3: Heybeli, N., Ertekin, C Effects of Different Drying Techniques on Apple Drying Process: A Review. In: Proceedings of the VI. International CIGR Technical Symposium on Towards a Sustainable Food Chain-Food Process, Bioprocessing and Food Quality Management, April, Nantes, France (CD). Jezek, D., Tripalo, B., Brncic, M., Karlovic, D., Brncic, S.R., Vikic-Topic, D.Karlovic, S Dehydration of Celery by Infrared Drying.Croatica Chemica ACTA, ISSN CCA-3248, CCACAA 81(2): Krokida, M.K., Karathanos, V.T., Maroulis,Z.B., Marinos- Kouris,D Drying Kinetics of Some Vegetables. Journal of Food Engineering, 59: Lewicki, P.P., Jakubczyk, E Effect of Hot Air Temperature on Mechanical Properties of Dried Apples.Journal of Food Engineering, 64: Mengeş, G Patatesin Farklı Kurutma Şartlarındaki Kurutma Karakteristiklerinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya. Mwithiga, G., Olwal, J.O The Drying Kinetics of Kale (Brassica oleracea) in A Convective Hot Air Dryer. Journal of Food Engineering, 71: Nimmol, C., Devahastin, S., Swasdisevi, T.Soponronnarit, S Drying of Banana Slices Using Combined Low-Pressure Superheated Steam and Far-Infrared Radiation. Journal of Food Engineering, 81: Nowark, D., Lewicki, P.P Infrared Drying of Apple Slices. Innovative Food Science and Emerging Technologies,5: Nowak, D., Lewicki, P.P Quality of Infrared Dried Apple Slices. Drying Technology, 23: Sacilik, K.,Elicin, A.K The Thin Layer Drying Characteristics of Organic Apple Slices. Journal of Food Engineering, 73: Schultz, E.L., Mazzuco, M.M., Machado, R.A.F., Bolzan, A., Quadri, M.B., Quadri, M.G.N Effect of Pre-Treatments on Drying, Density and Shrinkage of Apple Slices. Journal of Food Engineering,78: Sharma, G.P., Verma, R.C.,Pathare, P.B Thin-Layer Infrared Radiation Drying of Onion Slices. Journal of Food Engineering, 67: Swasdisevi, T., Devahastin, S., Sa-Adchom, P.,Soponronnarit, S Mathematical Modeling of Combined Far-Infrared and Vacuum Drying Banana Slice. Journal of Food Engineering, 92: Tarakçıoğlu, G., Koç, D Tarım Ürünleri Dış Pazar Araştırması. İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, Toğrul, H Suitable Drying Model for Infrared Drying of Carrot. Journal of Food Engineering,77: TSE, 2006.Kereviz (Sap ve Kök).TST 1206, Revizyon, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara. TÜİK, 2013.Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim: Haziran Vengaiah, P.C., Pandey, J.P Dehydration Kinetics of Sweet Pepper (Capsicum annuum L.). Journal of Food Engineering, 81: Wang, J., Chao, Y Effect of 60C o Irridiation on Drying Characteristics of Apple. Journal of Food Engineering, 56: Witrowa-Rajchert, D., Rzaca, M Effect of Drying Method on The Microstructure and Physical Properties of Dried Apples. Drying Technology, 27: Yağcıoğlu, A, 1999.Tarım Ürünleri Kurutma Tekniği. Ege Üniversitesi ZiraatFakültesi Yayınları, No:536, Bornova, İzmir. Zhu, Y., Pan, Z Processing and Quality Characteristics of Apple Slices Under Simultaneous Infrared Dry-Blanching and 24

10 Dehydration with Continuous Heating. Journal of Food Engineering, 90: