BAKIM MALİYETİ; Dünyadan Örnek Çalışmalar

Transkript

1 BAKIM MALİYETİ; Dünyadan Örnek Çalışmalar Doç. Dr. Ükke KARABACAK 14 Mayıs 2015 tarihinde Acıbadem Üniversitesi nde yapılan ASG XV. Hemşirelik Haftası Etkinliklerinde sunulmuştur.

2 ĠÇERĠK PLANI Giriş Mevcut Durum Temel Kavramlar Maliyet etkin bakıma ilişkin çalışma örnekleri

3 Mevcut Durumda. ekonomik büyüme, demografik değişiklikler, küresel ekonomi entegrasyonu, tüketici kültüründe değişme, sağlık politikaları, hemşireliğin de içinde yer aldığı hizmet sektöründe büyüme, EĞĠTĠM ve SAĞLIK hizmetlerinde gelişmeye neden olmaktadır

4 Sağlık hizmetindeki yetersizlik, kaynak israfı, düģük kaliteli bakım Tıbbi hatalar Hastane kaynaklı enfeksiyonlar Basınç yarası Hastanede kalış süresinde uzama

5 ABD, IOM un «Kalite BoĢluğunu AĢma» raporu (2001) Bakım Kanıta Dayalı Bakım Kaliteli Bakım Güvenli

6 Tıp Enstitüsü (IOM); Altı temel amaç; GÜVENLĠ EġĠT ETKĠLĠ ETKĠN HASTA MERKEZLĠ IOM (Institute of Medicine) Washington, D.C: National Academy Press; Crossing the Quality Chasm: A New Health System for the 21st Century. ZAMANINDA

7 ETKĠLĠ ne demek? Sunulan sağlık hizmetinden; yararlanabilecek bilimsel temele dayalı hizmet yararı olmayacak hizmet vermekten kaçınmak

8 ETKĠN ne demek? Ekipman, sarf malzeme, fikirler ve enerjiyi de içeren kaynakların boģa harcanmasından kaçınma.

9 Instıtute of Medicine (IOM) Amerika Tıp Enstitüsü HemĢirelik GiriĢimi Platformu HemĢireliğin Geleceği Ġle Ġlgili Mesajları

10 Dört Anahtar Mesaj; Hemşireler aldıkları eğitim ve öğretimin tamamını kullanarak uygulamalarını yürütmelidirler Hemşireler akademik geliģmelerini destekleyen en üst eğitim sistemleri ile en iler düzeydeki eğitim ve öğrenime ulaşmalıdırlar. Hemşireler sağlık bakım sisteminin geliştirilmesinde hekimler ve diğer sağlık ekibi ile tam bir iģbirliği içinde olmalıdır Etkili işgücü planı yapabilmek ve politika oluşturabilmek için daha iyi veri toplanmasına ve bilgi alt yapısına gereksinim vardır

11 ÖZETLE Sürekli eğitim En iyi bakım En düģük maliyet iom.edu/bestcare

12

13 MALĠYETĠ ETKĠN BAKIM PLANI MALĠYET Yüksek Maliyet DüĢük Etkinlik Kaçının Yüksek Maliyet Yüksek Etkinlik Kabul edilir ETKĠNLĠK DüĢük Maliyet DüĢük Etkinlik Kaçının DüĢük Maliyet Yüksek Etkinlik EN ĠYĠSĠ

14 Yeniden yatış, Basınç ülseri, Enfeksiyon oranları gibi örneklere ilişkin çalışmalarda bunlara yer verilmektedir.

15

16 Hemşireler, daha fazla insana daha düģük maliyetle kaliteli bakım sunabilecek pozisyon ve güçtedirler. HemĢirelerin verdikleri bakım ve eğitim ile; tıbbi hata ölüm oranı hastane enfeksiyonları hastanede yatıģ süresi (Shalala&Bolton, 2009)

17 Hemşireler açısından etkili bakım; Sağlık sorunlarının hangi boyutta çözüldüğü Hangi derecede sonuçların elde edildiği Maliyet etkinliği Ġstenen sonuçları daha az maliyetle baģarmak

18 HemĢirenin bakım vermede seviyesinin yeterli olması yetersiz olmasından daha iyi olduğu, ve bu iyi donanımlı hemģirelerin daha az donanımlılardan daha iyi olduğu, daha iyi nin anlamının daha iyi hasta bakımı ve maliyet azaltmak olduğu açıkça görülmektedir.

19 Bakımın kalitesinin arttırılmasında sürekli eğitim ve geliģimin gerekliliği vurgulanmaktadır. Sürekli öğrenmeyi zorunlu kılan ve daha düşük maliyetle en iyi bakımı sağlayan sistem; Giderek artan karmaşık yapıyı yönetme Sağlık bakımında daha büyük değer elde etme ve politika, Endüstri ve teknolojinin faydalarından yararlanma

20 Sağlıkta sürekli bilgi elde edebilir miyiz? Araştırma sonuçlarından birçok bilgi elde edilebilir ancak İhtiyacımız olan güvenilir hasta deneyimleri ve çıktılarıdır bunları da Elektronik Sağlık Kayıtlarından (EHR) elde edebiliriz (Michael McGinnis 2013)

21 İyi düzenlenmiş çalışma sonuçlarından en iyi ve en yeni kanıtların kullanımı ile bakım uygulanan hastalarda daha iyi sonuçlara ulaşıldığı bildirilmektedir %28 oranında sonuçları olumlu etkilemekte

22 Kanıtlar Maliyet Bakım kalitesi

23 Yeterince bilgiye sahip olmadan karar verme hemşirelik bakımının kaliteli ve etkili olmasını engeller

24 En iyi veriler kanıt temelli uygulamaların kullanılması ile elde edilecektir bu nedenle sadece yönetici hemşirelerin değil tüm hemģirelerin kanıtı nasıl kullanacaklarını bilmeleri gerekmektedir (Nickitas 2014)

25 Hemşirelerin verdikleri bakım ve eğitim ile; Basınç yarası

26 Basınç yaraları bir hasta güvenliği ve bakım kalitesi sorunudur. İngiltere de yapılan tedavi maliyet analizi; 1,214 (1. Düzey) ile 14,108 (4. Düzey) değişmekte Basınç yaralarının tedavisinin İngiltere de, hem hastalar hem de sağlık hizmeti sağlayıcılar için ciddi bir maliyet yükü temsil ettiği açıktır basınç yaralarının, maliyeti (Dealey et al. 2012)

27 ABD de, yılda 2.5 milyon hastada basınç yarası Mali kayıp yılda US$ milyar Bireysel hasta bakımının maliyeti basınç yarası olan hasta başına US$ 20,900 ila US$151,700 arasında değişmektedir. Basınç yarası olan hastaların ortalama yatıģ uzunluğu 14.1 gün iken olmayanlar için bu süre 5 gündür (Russo et al. 2008)

28 Care Bundle/ Bakım Paketleri Bakımda, kanıta dayalı olarak tek başına değil birlikte uygulandıklarında kaliteli bakım sonuçlarına götüren bir grup girişimden oluşmaktadır.

29 DERĠ Bundle / Bakım Paketleri Surface Keep Turning Incontinence Nutrition Gibbons et al. Eliminating facility-acquired pressure ulcers at Ascension Health. Joint Commission Journal on Quality and Patient Safety. 2006;32:

30

31 Hemşirelerin verdikleri bakım ve eğitim ile; Hastane kaynaklı enfeksiyon

32 Uzamış hastane yatışı Avrupa da, Hastane kaynaklı enfeksiyon 16 milyon ekstra hastane yatışı ve 37 bin ölüme neden olmaktadır, yıllık mali kaybın 7 milyar olduğu tahmin edilmektedir. Uzun süreli iş görmezlik Anti-mikrobiyallere direnç Sağlık sistemi için mali yük Hasta-aileler için mali yük ABD de, Hastane ilişkili enfeksiyonlar yılda 99,000 ölüme yol açmaktadır, 2004 yılındaki mali kayıp US$ 6.5 milyar olmuştur (WHO 2011) Ölüm oranlarında artış

33 Bakım paketlerinin kullanımı maliyeti düģürmektedir Damar yolu eriģimi PAKETĠ El hijyeni Yüksek düzey bariyer önlemleri Klorheksidinle cilt antisepsisi Uygun kateter seçimi (santral kateter için femoral kateterden kaçınılmalı) Günlük izlem yapılarak gereksiz hatların kaldırılması (Resar 2012) 1000 kateter gününde %50-80 arasında geliģme belirlenmiģ

34 Vantilatör ĠliĢkili Pnömoni PAKETĠ (Resar 2012) 30 ila 45 derece yatağın baģını yükseltme Günlük sedasyon değerlendirilmesi ve ekstübasyon için hazırlık Peptik ülser profilaksisi Derin ven trombozu profilaksi Sonucunda retrospektif olarak VAP; %45 azalma

35 Hemşirelerin verdikleri bakım ve eğitim ile; Hastanede yatıģ süresi

36 Günümüzde sağlık alanındaki teknolojik geliģmeler hemşirelik uygulamalarında değişim yapma gereksinimini ortaya çıkarmıştır. Hemşireler, sağlık hizmetlerinde özellikle bakım kalitesini artıracak, sağlık bakım kaynaklarının etkin kullanımını ve bakımın sürekliliğini sağlayacak alanlara yönelmektedir.

37 Bakım etkili, maliyet etkin Hemşireler sağlık hizmetlerine erişimi, sonuçlarını ve bakım maliyetini iyileştirmek için teknolojiyi kullanmaktadırlar.

38 Telefon; maliyeti düģük, hastane başvurularını azaltan, hasta memnuniyetini artıran ve hasta eğitiminde kullanılabilen bir yöntemdir Hemşire telefon danışmanlık programları ile kanser, hipertansiyon ve diyabet gibi kronik hastalıkların yönetiminde yarar sağlanmaktadır. Ülkemizde telefon ile sağlık hizmeti sunumu ile ilgili nitelikli insan gücüne, yasal düzenlemelere ve sağlık politikalarına gereksinim vardır.

39 Vaka yönetim modeli Onkoloji hemşirelerinin sürdürmüş olduğu kanser destek programı kapsamında hemşireler telefonla vaka yönetimini gerçekleştirmiş Kanser ilişkili tedavi maliyetinde 6 aylık süreçte %9.8, son bir ay içerisinde %28.2 düģüģ sağlanmıştır. (Wu 2014)

40 Kanada da, kayıtlı hemşireler tarafından verilen 24 saatlik sağlık bilgisi ve danıģma hizmetleri gereksiz acil servis ziyaretlerini %32 oranında azaltmıģ maliyetleri düģürmüģ memnuniyeti oldukça arttırmıģtır (Stacey, et al. 2004).

41 New Brunswick telefonla ev bakımı programına katılanlarda yapılan bir araştırma, hastane yatışlarının %85 acil servis ziyaretlerinin %55 (Kanada Evde Bakım Birliği 2006)

42 Hemşirelerin verdikleri bakım ve eğitim ile; Ölüm oranı

43 Sağlık hizmetleri sunumunda en önemli kaynak HEMġĠRE ĠNSAN GÜCÜDÜR Hemşirelerin bir yandan etkin ve verimli çalışması, diğer yandan yüksek kalitede sağlık hizmeti verilmesi, ancak etkin bir kaynak yönetim sistemi ile gerçekleştirilebilir.

44 Araştırma kanıtları daha yüksek hemģire hasta oranına sahip hastanelerde ölüm oranının daha düģük olduğunu göstermektedir (Aiken et al. 2014). Benzer şekilde, düģük hemģire istihdamı, artan iş yükü ve stabil olmayan birim ortamlarının, düşmeler ve ilaç hataları dahil olmak üzere, olumsuz hasta sonuçları ile bağlantılı olduğu görülmektedir (Duffield et al. 2011).

45 Mortalite %30 Dokuz Avrupa ülkesinde ; hemşire dağılımı, eğitimi, ve mortalite oranları retrospektif ve gözlemsel bir çalışmada incelenmiş; %60 lisans mezunu çalışan ve ortalama 6 hastaya bir hemşirenin bakım verdiği alanlarda %30 lisans mezunu ve 8 hastaya bir hemşirenin bakım verdiği alanlara göre mortalite oranının %30 azaldığı bildirilmiştir.

46 HemĢire sayısı %4-6 oranında arttırıldığında komplikasyon nedeniyle ölen her 100 hastanın 7 sinin hayatta kalabileceği belirtilmiştir (Duffin 2014)

47 HemĢire sayısının ve bakım süresinin maliyeti etkin müdahale

48 Tıbbi hatalar Tıbbi hatalar hasta güvenliği için ciddi bir tehdittir. Tıbbi hatalar daha uzun hastanede yatışlara yol açabilir ve böylelikle sağlık hizmetinin maliyetinin yanı sıra ağrı ve ıstırap veya hatta ölüm nedeni ile hastaya ve aileye maliyeti de arttırırlar Olumsuz vakaların raporlanması; cezalandırıcı olmamalı, hataları raporlayanlar utandırılmamalı ve suçlanmamalı, hataların öğrenilmesi ve uygulamanın değiştirilmesi için bilgiler paylaşılmalıdır. (WHO 2005).

49 Maliyeti etkileyen faktörler.. Tıbbi hatalar Ölüm oranı YatıĢ süresi Hastane enfeksiyonları Basınç yarası HEPSĠ ELĠMĠZDE

50 Sonuç olarak ÇalıĢan hemģire istihdamında etkili bir planlama yapılmalı Ölüm oranı Hastalara deneyimli hemģireler tarafından bakım verilmeli Basınç yarası Hastane enfeksiyonları Hastalara iyi (yüksek) eğitim almıģ hemģireler tarafından bakım verilmeli AraĢtırma sonuçlarının kullanılması ve güçlü kanıtlar oluģturmak adına YatıĢ politika süresi ve hemģire kadroları oluģturulmalı Tıbbi hatalar Kurumlar hasta-hemģiresistem sonuçlarını değerlendirmeli

51

52 KAYNAKLAR Welton, J. M., & Harper, E. M. (2015). Nursing Care Value-Based Financial Models. Nursing Economic$, 33(1), Malloch, K. (2015). Measurement of Nursing s Complex Health Care Work: Evolution of the Science For Determining the Required Staffing For Safe and Effective Patient Care. Nursing Economic$, 33(1), Auerbach, D. I., Buerhaus, P. I., & Staiger, D. O. (2015). Do Associate Degree Registered Nurses Fare Differently in the Nurse Labor Market Compared to Baccalaureate-Prepared RNs?. Nursing Economic$, 33(1), Nickitas, D. M. (2014, May). Clinical Analytics for Data-Driven Models of Care. Nursing Economic$. pp Shalala, E.D., Bolton BL, (2009) The Initiative on the Future of Nursing Nurses are transforming American health care. AJN, September, 109(9),7 Gibbons et al. Eliminating facility-acquired pressure ulcers at Ascension Health. Joint Commission Journal on Quality and Patient Safety. 2006;32: Kane RL, Shamliyan T, Mueller C, Duval S, Wilt TJ. Nurse staffing and quality of patient care. Evid Rep Technol Assess (Full Rep) Mar;(151): Review. Hughes RG (ed.). Patient safety and quality: An evidence-based handbook for nurses. (Prepared with support from the Robert Wood Johnson Foundation). AHRQ Publication No Rockville, MD: Agency for Healthcare Research and Quality; March Uluslararası HemĢireler Günü Sağlıklı Ġstihdam Hayat Kurtarır; Bilgi Ve Eylem Kılavuzu erişim 10 Mayıs 2015 Spetz, J. The cost and cost-effectiveness of nursing services in health care. Nurs Outlook, 2005;53: Brooten D. Youngblut M.J., Kutcher J., Bobo C., Quality and the nursing workforce: APNs, patient outcomes and health care costs. Nurs Outlook 2004;52:45-52.