KADIN ODAKLI HABERC L K
|
|
- Özgür Özcan
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 IPS letiflim Vakf Yay nlar : 10 Hak Habercili i Dizisi: 2 KADIN ODAKLI HABERC L K Haz rlayan: SEVDA ALANKUfi
2 IPS letiflim Vakf Yay nlar : 10 Hak Habercili i Dizisi: 2 KADIN ODAKLI HABERC L K IPS letiflim Vakf lk Bas m: Ekim 2007 kinci Bas m: Aral k 2012 IPS letiflim Vakf Faik Pafla Yokuflu No: 37/7-8, Kat , Beyo lu, stanbul Tel: , Faks: e-posta: bia@bianet.org web sitesi: Yay nevi Sertifika No: Bu kitap sveç stanbul Baflkonsoloslu u'nun mali deste iyle yay mlanm flt r. Burada dile getirilen görüfller IPS letiflim Vakf 'na aittir. Dolay s yla hiçbir biçimde sveç stanbul Baflkonsoloslu u'nun resmi görüflleri olarak de erlendirilemez. Kitab n ikinci bas m Friedrich-Ebert-Stiftung Derne i'nin mali deste iyle yay mlanm flt r. Burada dile getirilen görüfller IPS letiflim Vakf 'na aittir. Dolay s yla hiçbir biçimde Friedrich-Ebert-Stiftung Derne i'nin resmi görüflleri olarak de erlendirilemez. Kapak Tasar m : Emine Bora Ofset Haz rl k: Metis Yay nc l k Ltd. Bask ve Cilt: Yaylac k Matbaac l k Ltd. Topkap, stanbul Tel: Matbaa Sertifika No: ISBN-13:
3 KADIN ODAKLI HABERC L K Haz rlayan: SEVDA ALANKUfi Katk lar: F L Z KERESTEC O LU HÜLYA GÜLBAHAR ESER KÖKER HÜLYA U UR TANRIÖVER NAD RE MATER - PEK ÇALIfiLAR BURÇ N BELGE BEYHAN DEM R SELEN DO AN
4
5 Ç NDEK LER Daha Eflitlikçi Bir Habercilik çin Alexander Geiger 7 Vak f'tan Nadire Mater Ertu rul Kürkçü 9 B A 2 ve Hak Habercili i E itim Çal flmalar Üzerine Sevda Alankufl 13 Önsöz Neden Kad n Odakl Habercilik? Sevda Alankufl 27 Hukuk-Bas n liflkisi ve Kad nlara liflkin Yasal De ifliklikler Filiz Kerestecio lu 69 Kad na Yönelik fiiddet Genelgesi ve Medyan n Sorumlulu u Hülya Gülbahar 87
6 Kad nlar n Medyadaki Hak hlalleriyle Bafl Etme Stratejileri Eser Köker 119 Medyada Kad nlar n Temsil Biçimleri ve Kad n Haklar hlalleri Hülya U ur Tanr över 151 Medyadaki Durumu Tersine Çevirmek Nadire Mater - pek Çal fllar 169 bianet ve Kad n Odakl Habercilik Burçin Belge 198 "Alternatif Kad n Medyas Örne i: Pazartesi Dergisi" Beyhan Demir 211 Uçan Süpürge "Yerel Kad n Muhabirler A "n n Öyküsü ya da "Hayat, Haberdir" Selen Do an 219 Kat l mc lar 227 Yazarlar 233
7 DAHA Efi TL KÇ B R HABERC L K Ç N Medyan n bizim meseleleri nas l alg lad m z n ve yorumlad - m z n üzerinde büyük bir etkisi bulunmaktad r. Kendi günlük yaflant m zda, insanlar ve olaylar üzerine edindi imiz düflünceleri sadece tamamlayan de il, s kl kla karar verici bir rol oynayan resimler sunar bize. Bunlar sayg ve ilgi uyand raca gibi ön yarg ve de iflmeyen klifleler de oluflturabilir. Medya en s k ve en aç kl kla kad n erkek aras ndaki farkl l klara vurgu yapmaktad r. Kad n ve erkek her gün milyonlarca defa resmedilmekte ve tarif edilmekte, bu da atfedilen belirli özellikler çerçevesinde s n fland r lmalarla gerçekleflmektedir. Bu s n fland rmadaki problem, tek tarafl bir sterotiplefltirmeye hizmet edilmesi ve kad nlarla erkeklerin belirli rollere zorlanmas d r. Bu rol belirlenmesinin en a r yükünü kad nlar tafl maktad r. Filmlerde, reklamlarda, medyadaki haberlerde ço unlukla kad nlar n olarak belirlenen ifllerle sunulmaktad rlar; ev ifllerinde iyi, çocuklar na özenle" bakan anne ya da baflar l adam n yan ndaki güzel" kad n olarak. Ya da tam tersi bir pozisyondan
8 "namussuz" "aldatan" "kad nl k" görevlerini yerine getirmedi i için "suçlu" kad n olarak. Meslek sahibi kad nlardan söz edilen haberlere son derece ender rastlan rken, hem ifl hem de ev yaflam n n ikili yüküne dair haber görmek neredeyse hiç mümkün de ildir Türkiye'de kad nlar n ifl yaflam na kat l mlar n n inan lmaz derecede düflük oldu unu da hat rlayarak. Bu kitapla bianet önemli bir aç kapatarak daha eflitlikçi bir habercili i savunmaktad r. Tek tarafl l ktan ve sterotiplefltirmekten kaç nmak, cinsiyet eflitli ini gözetmek, kad n haklar na duyarl olmak bütün bunlar bizce demokratik ve sosyal adaleti olan bir toplumun esaslar ndand r. Friedrich-Ebert-Stiftung Derne i olarak, bianet'in gerçeklefltirdi i bu önemli çal flmay destekledik. Kitab n ikinci bas m n n, gazetecilerin ve medya temsilcilerinin kad n haklar na daha duyarl habercilik yapmalar na genifl bir katk sunaca na inançla mutlulu umuzu paylaflmak isteriz. Friedrich Ebert Stiftung Türkiye Yard mc Temsilcisi Alexander Geiger
9 VAKIF'TAN Kad n Odakl Habercilik, yeni bir dizinin, "Hak Habercili i" dizisinin ikinci kitab. nsan Haklar Habercili i, Kad n Odakl Habercilik, Çocuk Odakl Habercilik kitaplar aras ndaki üç y ll k bir dönemin bütün emek, kofluflturmaca, telafl, kayg, düflünme, tart flma ve keyiflerinin toplam. Bu toplam sizlerle, hak savunucular yla, gazeteci adaylar yla, gazetecilerle, bütün okurlarla paylafl yoruz. Mutluyuz! Kad n Odakl Habercilik, IPS letiflim Vakf 'n n onuncu kitab. Vak f 1993' te fiahika Yüksel, Füsun Özbilgen, Tu rul Ery lmaz, Ertu rul Kürkçü ve Nadire Mater'in yayg n-medya d fl nda da "bir fleyler yapman n mümkün" olabilece i hayalleriyle kurulmufltu. Bu hayaller yaln zca hayal olarak kalmad. Kas m 2006'da tamamlad m z "Medya Özgürlü ü ve Ba ms z Gazetecilik zleme ve Haber A " B A 2 ile "baflka bir habercili in mümkün" oldu u iddias n yedinci y l na tafl d k. Elinizdeki dizi, bu iddi-
10 10 KADIN ODAKLI HABERC L K ay meslektafllar m zla paylafl rken ortaya ç kan ürünlerden biri yaln zca. "Haklar için habercilik, haberciler için özgürlük" ça r s yla sürdürdü ümüz çabalar m z n merkezinde yedi y ld r her gün "hak habercili i" anlay fl yla haber üreten bianet ( yer al yor. Yerel haberciler, hak savunucular ve ba ms z gazetecilerle kurdu umuz üretim temelindeki dayan flma üzerinde kad n, insan, çocuk ve ifade özgürlü ü odakl bir yay n sürdürüyoruz. D fllananlar n, ihmal edilenlerin, haklar çi nenenlerin, susturulanlar n sesi olmaya çal flarak habercilik yap yoruz. Türkiye ve dünyan n gündemine buradan bak yor ve buradan her gün bir baflka dünya sunuyoruz. bianet haber sitesinde ana haber sayfas n Kad n n Penceresi, Çocuk sitesi, News in English alt siteleri tamaml yor. Haftal k online magazin dergisi BiaMag her cumartesi yay nda. Vakf m z kurdu umuz 1993'te büromuz Sultanahmet'teydi. Bizi Ba ms z letiflim A 'na (B A) ulaflt ran ilk fikirler, imkânlar n ipuçlar n bize sunan ilk araflt rmalar orada ortaya ç kt. Gazeteler ve gazeteciler Ca alo lu'nu terk ettikten sonra 1999'da Beyo lu Kallavi Sokak'taki büromuza tafl nd k aras nda çal flmalar m z n geniflleyip daralmas na ba l olarak yer de ifltire de ifltire flimdi Çukurcuma'day z. Bütün bu y llar içinde haber yay n her gün bianet bürosunda bafllam fl ve bitmifl olsa da memleketin ve dünyan n baflka flehirlerinden, kasabalar ndan tan d k tan mad k gazetecilerin, izleyicilerin, merakl lar n, katk da bulunmak isteyen herkesin yaz lar, haberleri, karikatürleri, foto raflar, çizgileri de bizimkilere kat ld. Yerel gazetelerin ve radyolar n, yerel habercilerin emeklerinden çok yararland k, onlar n da bizim emeklerimizden yararlanmalar için çaba gösterdik. Özetle yapt m z her bir fleyde tam da hayal etti imiz gibi, belki hayallerimizi de aflan bir ortaklaflal k, bir dayan flma var oldu.
11 VAKIF'TAN 11 Geriye dönüp bak nca Vakf m z kural 14 y l oldu unu görüyoruz. nan l r gibi de il. 1997, bu 14 y l n belki de en kritik ân. O y l n Nisan' nda Türk Mühendis ve Mimar Odalar Birli i'nin (TMMOB) k flk rtmas yla bafllad m z, daha sonra Ba ms z letiflim A (B A) ad yla bilece imiz bir araya geliflin ilk ad m n att k. Türkiye'nin her yerinden gelen yerel medya temsilcileri, iletiflim akademisyenleri, TMMOB ve Türk Tabipleri Birli i (TTB) temsilcileri Ankara'daki "Ulusal Konferans"ta "Yerel Medyan n sorunlar ve çözüm imkânlar "n tart flt ve B A'n n çat s n çatt. Fikri sonucuna vard rmak IPS letiflim Vakf 'n n omuzlar na yüklendi. B A'y bafllatacak kayna yaratmak için üç y l beklemek gerekti. 2000'de Avrupa Birli i'nden TMMOB'un giriflimleriyle sa lanan hibe gereken maddi gücü yaratt. "Baflka bir iletiflim" aray fl m z B A'n n Ocak 2001'de zmir'deki "Kurulufl Konferans "yla pratik ad mlar n atmaya bafllad : bianet, yerel medya e itimleri, yerel radyolar için radyo programlar, bafl dertte gazeteciler için hukuksal destek birimi ve yeni bir habercilik anlay - fl n derinlefltiren Habercinin Elkitab Dizisi'yle tamamlanan projeyi; her bir alan n daha da zenginleflmesiyle B A 2 izledi. Bu dizi yay na verilirken "Haklar için gazetecilik, gazeteciler için özgürlük" (B A 3 ) projesine bafll yoruz. Bu, B A 4, B A 5, B A 6... diye gidecek... Yola ç karken, "zaman gelmifl bir fikir"in peflinden gitti imizden o kadar emin olmayabilirdik. Ancak geçti imiz yedi y l boyunca ayn aray flla dünyan n baflka birçok yerinde harekete geçen çok say da yay nc, haberci, gazeteci ve iletiflimcinin farkl kapsamlarda ve farkl yollardan da olsa ayn hayali gerçeklefltirmeye girifltiklerini gördük. Türkiye'nin ve dünyan n "B A"lar ndan bizim ulaflabildiklerimizle, Kas m 2006'da stanbul'da düzenledi imiz "Uluslararas Ba ms z Medya Forumu" ile bugün egemen olandan "baflka bir iletiflim"in mümkün oldu unu hep birlikte uluslararas bir ölçekte bir kez daha do rulad k.
12 12 KADIN ODAKLI HABERC L K fiimdi çok daha umutluyuz. Yeryüzünün her bir köflesinde ba- ms z medyalar yaratan gazetecilerle, bu alan tart flmaya aç p bu konuda durmadan yaz p çizen akademisyenlerle, bugün yar n medyaya ayak basacak iletiflim ö rencileri ve haber alma hakk peflinde koflan insanlarla bir araya geldik. Ço alarak devam edece iz, sessizler seslerine kavuflana kadar... Nadire Mater - Ertu rul Kürkçü
13 B A 2 VE HAK HABERC L E T M ÇALIfiMALARI ÜZER NE Sevda Alankufl IPS letiflim Vakf taraf ndan daha önce yay mlanan kitaplar m - z okuma f rsat elde edenlerin, ya da bianet okuru olanlar n bilebilece i gibi, 1997 y l nda IPS letiflim Vakf, iki meslek birli i Türk Mühendis ve Mimar Odalar Birli i (TMMOB) ve Türk Tabipleri Birli i (TTB), yerel medya kurulufllar, serbest gazeteciler ve birkaç iletiflim akademisyeninin bir rüyas olarak bafllayan, 2000 y l nda Avrupa Birli i destekli olarak hayata geçme imkân bulan Ba ms z letiflim A (B A) projesinin bir aya n yerel medyaya yönelik e itim çal flmalar oluflturuyordu. Yerel medyaya yönelinmiflti, çünkü B A bir yan yla bir yerel medya inisiyatifiydi, di er yan yla bu inisiyatifin yayg n medyan n habercili inden memnun olmayan di er paydafllar, ba ms z bir haber a etraf nda toplanacak yerel medyan n içerik ve kalite olarak güçlenerek, yayg n medyaya bir alternatif oluflturacak hale gelmesini Türkiye'deki medya ortam n n ço ulculaflmas ve demokratikleflmesi aç s ndan elzem görüyorlard. Dolay s yla proje, yerel medya kurulufllar yla birlikte kendisini ba ms z bir haber a na (bianet'e) dönüfltürürken, bu a n içinde yer alan ya
14 14 KADIN ODAKLI HABERC L K da almak isteyecek yerel medyan n, etik ve politik olarak sorumlu bir habercilik anlay fl etraf nda, nitelikli ve ortak haber üretimiyle haber paylafl m na dayal bir yay nc l k anlay fl yla varl n sürdürebilmesini sa lamak üzere e itim çal flmalar na bafllad. ki aflamal olarak düzenlenen e itim çal flmalar n n birinci aflamas 9 bölgedeki kent merkezinde 141 yerel medya kuruluflundan 270, ikinci aflamas ise 3 bölgedeki kent merkezinde 169 yerel medya kuruluflundan 213 kat l mc ya, dolay s yla toplam 483 gazeteciye ulafl larak tamamlanm fl oldu. E itim çal flmalar çerçevesinde iletiflim akademisyenleriyle, B A'n n habercilik anlay fl n paylaflan gazeteciler taraf ndan gerçeklefltirilen seminer ve atölye çal flmalar n n metinleri 2003 y l nda Habercinin Elkitab Dizisi'ni oluflturmak üzere; Medya ve Toplum, Medya, Etik ve Hukuk, Yeni letiflim Teknolojileri ve Medya, Gazetecilik ve Habercilik, Radyo ve Radyoculuk bafll klar yla kitaplaflt - r lm fl, 2005 y l nda ise içindeki kimi metinler yenilenerek dizideki kitaplar n ikinci bask s yap lm flt. Elinizdeki kitab n bir parças oldu u üçlü kitap dizisinin öyküsü ise, bu birincisinin benzeri, daha do rusu onun devam niteli inde. Çünkü Habercinin Elkitab Dizisi de 2003 y l nda B - A 2 'ye dönüflerek yoluna devam eden projenin yine önemli bir aya n oluflturacak flekilde yerel medya çal flanlar na yönelik gerçeklefltirilen e itim çal flmalar nda kullan lan metinleri, bunlar destekleyen kimi ekleri kitaplaflt r yor ve nsan Haklar Habercili i, Kad n Odakl Habercilik, Çocuk Odakl Habercilik olmak üzere üç kitaptan meydana geliyor. Ancak hepsi bu kadar de il! Bu nedenle öykünün bu ikinci k sm üzerine biraz daha vurgu yapay m....
15 B A 2 VE HAK HABERC L E T M ÇALIfiMALARI ÜZER NE 15 Medya Özgürlü ü ve Ba ms z Gazetecilik zleme ve Haber A olarak da bilinen B A 2 'nin amac bianet ( sayfas nda da belirtildi i gibi, toplumu enformasyonun sosyal ve kültürel de eri konusunda bilgilendirmek; her alandaki hak ihlalleri ile ifade özgürlü ünün s n rlar n geniflletmek üzere gerçeklefltirilen düzenlemelerin uygulan fl n izlemek ve haberlefltirmek; çokseslili i ve kamu yönetimine kat l m art rmak için yerel medyay desteklemeye ve güçlendirmeye devam edebilmek; insan, kad n ve çocuk haklar n n medyada daha s k ve daha nitelikli bir biçimde ele al nmas n özendirmek ve gazetecilik standartlar n ve profesyonel etik anlay fl n yerlefltirmek ve gelifltirmek biçiminde belirlenmiflti. Böylelikle bir yandan hak habercili i yap larak bu kavram ve prati in akademik dünyada tart fl l r, yayg n/ yerel medyada ise uygulan r hale gelmesine çal fl l rken, di er yandan konuyla ilgili kamusal duyarl l k ve bilinç oluflmas n sa lanmaya, medyay, insan, kad n ve çocuk haklar n n korunmas, gelifltirilmesi ve uygulanmas konular nda birer takipçi haline getirmek amaçlanm flt. B A 2' nin e itim çal flmalar n n oda nda yine yerel medya vard. Ancak Türkiye'deki yayg n medya ortam nda eksikli i duyulan etik ve politik olarak sorumlu habercilik anlay fl n temsil etmesi ve onun zorunlu bir dura olarak hak habercili i yapmas beklenen yerel medyan n yan s ra, hak aray fllar yla hak habercili inin korunmas ve yayg nlaflmas nda önemli rolleri olan hak örgütleri ve avukatlar ile de e itim çal flmalar yap ld. E itim çal flmalar n n içeri i odaklan lan bu üç grubun yerel medya, hak örgütleri, avukatlar hak aray fllar ve haklar n korunup gelifltirilmesinde üstlendikleri ya da üstlenmeleri gereken rollere göre düzenlendi. Hak örgütlerine yönelik olarak gerçeklefltirilen e itim çal flmalar bu örgütlerin takipçisi olduklar hak ihlallerini raporlaflt r p, haberlefltirme ve yayg n/ yerel medya ile iliflkiler konular nda
16 16 KADIN ODAKLI HABERC L K güçlendirmeyi hedefledi. Dört merkezde düzenlenen bu e itimlerde kullan lan metinler B A e itmenlerinden Gülgün Erdo- an Tosun'un editörlü üyle bu elinizdekiler gibi kitaplaflt r ld. Avukatlara yönelik çal flma ise, B A projesinin en bafl ndan beri yerel medyaya karfl laflt klar hukuki sorunlar karfl s nda yard mc olmak üzere uygulamaya koydu u "hukuki destek birimi"nin yerel medyaya sa lad deste i, yeni dönemin koflullar na uygun olarak gelifltirebilmek üzere tasarlanm flt. stanbul merkezli olarak 2004 ve 2006'da 34 ilden ifade özgürlü ü alan nda çal flan 57 avukat n kat ld buluflmalarla iletiflim hukuku ilgi alanlar na giren avukatlar n uzmanl klar n n, Türkiye'nin AB üyelik görüflmeleri nedeniyle gündeme gelen ve k saca "Uyum yasalar " diye bilinen yeni yasal düzenlemeler çerçevesinde yerel medyan n hak habercili i yaparken karfl laflabilece- i durumlarla ilgili olarak yenilenmesi amaçlanm flt. Buna karfl l k yerel medyaya yönelik olarak düzenlenen ve Hak Habercili i Dizisi'nin yay mlanmas yla sonlanan e itim çal flmalar n n hedefi, yerel medya mensubu gazetecilerin etik ve politik olarak sorumlu habercilik anlay fl n n bir uzant s olarak hak habercili i yapman n gere i ve biçimleri konusunda düflünmelerini ve uygulamaya geçmelerini sa lamak, ayr ca habercilik yaparken ço u defa fark na var lmadan neden olunan hak ihlallerinin önlenmesini sa lamakt döneminde " nsan Haklar Habercili i"nde 227, "Kad n Odakl Habercilik"te 248, "Çocuk Odakl Habercilik"te 257 yerel haberciyle bulufltuk. Üç y lda gerçekleflen bu üç e itim turunda Türkiye'nin 19 ilinde s ras yla 42, 47 ve 62 ilden haberciye ulaflm fl olduk. nsan Haklar Habercili i e itimlerimiz, Çiler Dursun, Gülgün Erdo an Tosun, Hüsnü Öndül, Levent Köker, Murat Çelikkan, O uz Haksever, Ömer Madra, Rag p Duran, fierif Erol; Kad n Odakl Habercilik e itimlerimiz, Aksu Bora, Beyhan Demir, Eser Köker, Filiz Kerestecio lu, Hül-
17 B A 2 VE HAK HABERC L E T M ÇALIfiMALARI ÜZER NE 17 ya Gülbahar, Hülya U ur Tanr över, pek Çal fllar, Nadire Mater, Nermin Y ld r m, Selen Do an; Çocuk Odakl Habercilik ise, Ahmet fi k, Ezgi Koman, Gülgün Erdo an Tosun, ncilay Cangöz, Kemal Özmen, Rag p Duran, Seda Akço, Sema Hosta, Serdar De irmencio lu, Tu rul Ery lmaz, Yasemin Onat olmak üzere ö retim üyesi, hukukçu, gazetecilerden oluflan toplam 28 e itmen taraf ndan yürütüldü. Özetle, öykünün bafllang c n bilenler için çok önemli olan Ankara Toplant s ile 1997 y l nda temeli at lan, döneminde Ba ms z letiflim A (B A), döneminde Medya Özgürlü ü ve Ba ms z Gazetecilik zleme ve Haber A (B - A 2 ) adlar yla yürütülen yüzde 80'i Avrupa Birli i destekli projeler kapsam nda gerçeklefltirilen yerel medyaya yönelik e itim çal flmalar sonunda toplam 34 buluflma ile 1271 gazeteci, 51 farkl e itmen taraf ndan verilen B A e itim çal flmalar ndan yararlanm fl oldu. Hemen ve k vançla söyleyeyim, bu Türkiye'de her aç dan emsalsiz bir örnek. Gerek kat l mc lar n ve e itmenlerin say s ve çeflitlili i, gerek kapsanan konular, gerekse gerçeklefltirilen e itimlerin (karfl l kl -etkileflimli ve uygulamal atölye çal flmas ) niteli inde oluflu nedeniyle B A/B A 2 art k bir ba- ms z haber sitesi olman n ötesine geçip, alternatif bir gazetecilik/ habercilik okuluna dönüflmüfl durumda. Üstelik sadece ço unlu u iletiflim e itimi almam fl kadrolarla çal flan, çal flanlar n n meslekiçi e itimleri için bütçe ay ramayacak durumda olan yerel medya çal flanlar için de il, letiflim Liselerinde ve Fakültelerinde okuyan ö renciler için de alm fl olduklar e itimi tamamlayan bir uygulama okulu niteli i tafl yor. Ancak hepsi bu kadar da de il: B A/B A 2 Projelerinin, B A e itmenlerinin e itim çal flmalar n n sonucunda kat l mc lar n katk lar yla yeniden biçimledikleri sunufllar ile kat l mc larla birlikte biçimlenen seminer/ atölye çal flma metinlerini kitaplaflt rma sözü vard. Bu sözünü de önce befl kitaptan oluflan Haber-
18 18 KADIN ODAKLI HABERC L K cinin Elkitab Dizisi ile tuttu, flimdi de üç kitaptan oluflan Hak Habercili i Dizisi'ni yay ml yor. Böylelikle B A-IPS letiflim Vakf taraf ndan yay mlanan kitaplar n say s 11'i buluyor. Bu da asl nda yukar da "B A'n n bir okula dönüflmüfl oldu unu" söylerken hakl oldu umu do ruluyor. Çünkü, flimdiye kadar pek çok letiflim Fakültesi'nin program - na ya da ders içerikleri aras na gir(e)memifl konular kapsayan içeri iyle bu kitaplar, iletiflim alan ndaki telif kitaplar say s bak m ndan henüz yolun bafl nda olan Türkiye'de önemli bir e itim kitapl oluflturuyor. Ayr ca birçok kuruma/ kifliye ise ücretsiz olarak ulaflt r ld klar, hiçbir kâr amac gütmeyen fiyatlarla eriflilebilir olduklar, dahas " internet adresinden temin edilebildikleri için yay nlar m zdan yararlanma oran daha flimdiden hayal etti imiz rakamlar çoktan aflm fl durumda. Bunun bir anlam da art k ad n koyal m Ba ms z letiflim Okulu'nun e itimlerinden yararlananlar n sadece yukar - da sözünü etti im buluflmalara kat lanlarla ya da stanbul'daki B A merkezine staj yapmak için u rayan ö rencilerle s n rl olmamas demek. Bu kitaplar aras nda baflka hangileri var? B A'n n 1997 Ankara Buluflmas ndan sonra bas lan Ba ms z letiflim A /B A: Ulusal Konferans ve Belgeler, ikisi de çeviri olmak üzere Gazeteciler çin Pratik K lavuz ile yine bir baflka ilk olarak Cins Bak fl Sözlü ü; yukar da sözünü etti im, Habercinin Elkitab Dizisi'nin Medya ve Toplum, Medya, Etik ve Hukuk, Yeni letiflim Teknolojileri ve Medya, Gazetecilik ve Habercilik, Radyo ve Radyoculuk isimli 5 kitab ; bu elinizdekiyle birlikte toplam üç kitap halinde olmak üzere Hak Habercili i Dizisi kitaplar ; editörlü- ünü Gülgün Erdo an Tosun'un yapt Hak Örgütleri, Medyada Görünür Olmak ve nihayet 2006 Kas m 'nda düzenlenen stanbul Uluslararas Ba ms z Medya Forumu'nda yap lan sunumlar ngilizce ve Türkçe olmak üzere iki dilde bir araya
19 B A 2 VE HAK HABERC L E T M ÇALIfiMALARI ÜZER NE 19 getiren, editörlü ünü Sevilay Çelenk'in yapt Baflka Bir letiflim Mümkün bafll kl kitap Türkiye'de "Ba ms z medya" ile ilgili olarak bas lm fl olan ilk/ öncü kitap. Hak habercili i: Neden ve nas l? Hak Habercili i Dizisi'ndeki bütün kitaplar bu iki soru etraf nda kuruldu: "Neden insan, kad n, çocuk odakl habercilik ve bunlar Nas l (yap lmal )?" Bu soru(n)lar'a ayn anda yaklafl lmas, birlikte cevaplanmaya çal fl lmas ise elinizdeki dizinin kitaplar n emsallerinden farkl k l yor. Baflka ifadeyle bu diziyi oluflturan kitaplarda sadece yayg n habercilik anlay fl n n ve uygulamalar n n neden sorunlu oldu u tart fl lm yor, yerine konulabilecek gazetecilik/ habercilik anlay fl n n çerçevesi de çiziliyor, gazeteci adaylar na, genç gazetecilere, yerel medya mensubu olup da, yayg n medyadan farkl bir gazetecilik/ habercilik yapmak gibi bir derdi olanlara yeni adresler gösteriliyor. Oysa Türkiye'de özellikle de son y llarda Elefltirel letiflim Kuramlar n n etkisiyle ve birkaç öncü çal flmay izleyerek yayg n medyan n farkl türlerde/ formatlarla sundu u içerikler üzerine yo- unlaflarak gerçeklefltirilen araflt rmalar n say s giderek artt. Buna ra men, örne in "yayg n medyan n yapt ndan 'farkl ' türden bir habercili in nas l yap lmas gerekti i" konusunda, ilk kuflak akademisyenlerin yazm fl oldu u geleneksel habercili in ABC'si niteli indeki kitaplar n yerini alacak yeni bir kaynak kitap henüz yaz lmad. Bu nedenle Hak Habercili i Dizisi kitaplar n n "hak habercili inin neden ve nas l yap lmas gerekti i?" sorular na birlikte cevap vermeye çal fl yor olmas önemli bir katk. Dizinin bunu baflarabilmesi ise büyük ölçüde, kitaplar m z n B A'n n bizzat hak habercili ini amaç edinen bir haber sitesi olarak yaratm fl oldu u bilgi ve uygulama birikimiyle, akademisyenler ve yerel gazetecilerin bulufltu u bir ortam son yedi y la yay larak bir
20 20 KADIN ODAKLI HABERC L K okul/ ekole dönüflen e itim süreçleri içinde biçimlenmifl olmas yla ilgili. Asl nda IPS letiflim Vakf taraf ndan daha önce yay mlanan Habercinin Elkitab Dizisi'ni oluflturan kitaplar m z bilenler, onlar n da bir yandan mevcut olan elefltirirken, di er yandan yerlerine farkl fleyler önerecek bir aray fl çerçevesinde derlendi ini hat rlayabilirler. Nitekim özellikle Medya Etik ve Hukuk kitab - m z n Önsöz'ünde gereksinim duydu umuz "yeni" gazetecilik/ habercilik anlay fl na "etik ve politik olarak sorumlu gazetecilik" gibi genel bir ad koyarak bir kap aralamaya çal flm fl bu arada böyle bir gazetecilik/ habercilik anlay fl n temsil eden aray fllardan ikisinin ad n, Gazetecilik ve Habercilik kitab m zda telaffuz etmifltik. ncilay Cangöz ve Rag p Duran'a ait "Yurttafl Gazetecili i" ile Esra D. Arsan imzal "Çat flma ve Savafl Dönemlerinde Gazetecilik" bafll kl sunufl metinleri dolay s yla, Yurttafl Gazetecili i ve Bar fl Gazetecili i'ni yola koyulabilecek adresler olarak göstermifltik. Hak Habercili i Dizisi'nin kitaplar nda ise bu aray fl aç s ndan önemli bir "u raktay z". Çünkü bianet'in habercilik yapmaya bafllad andan itibaren uygulad bir fleyi art k, "hak habercili i" olarak kavramsallaflt r p, hem bir model olarak gösteriyoruz hem de etik ve politik olarak sorumlu gazetecili in olmazsa olmaz say yoruz. Hak Habercili i kavram n nsan Haklar Habercili i, Kad n Odakl Habercilik, Çocuk Odakl Habercilik gibi üç bafll k alt nda ayr nt land rarak daha önce Türkiye'de gazetecilik / habercilik ba lam nda kullan lmayan bütün bu kavramlar da iletiflim yaz n na kazand rm fl oluyoruz. Ancak tabii ki bu iddiam z, bianet ve Habercinin Elkitab Dizisi ile bafllayan aray fl m z n sona erdi i biçiminde anlafl lmamal. Dolay s yla hak habercili i ile ilgili metinlerimiz böyle bir aray fl n sonucunda u rad m z bir "durak", ancak ayn meta-
21 B A 2 VE HAK HABERC L E T M ÇALIfiMALARI ÜZER NE 21 foru sürdüreyim bir "bafl durak"; yani durulmadan baflka adreslere yol al namayacak bir "olmazsa olmaz konum" olarak görülmeli. Bu arada aralar ndaki bu süreklilikten ötürü bu iki dizinin kitaplar birlikte okunmal. Ya da baflka ifadeyle; e er birincisi habercilik/ gazetecilik anlay fl konusunda kap lar aralayarak bize nereye gidilmesi konusunda birkaç yol gösteren ise; ikincisi de bu aralanan kap lardan ilerlendi inde mutlaka durulmas gereken bir adrese götüren metinlerden olufltu u için her iki dizideki kitaplar n birlikte okunduklar nda daha yararl olacaklar n düflünüyoruz. Neden yeni bir habercilik kavram na/uygulamas na ihtiyaç var? Asl nda bütün bu e itim çal flmalar içerisinde böyle yeni kavramlar n/uygulamalar n pefline düflmek yerine, Bar fl Gazetecili i kavram n n kimi gazeteci ve akademisyenlerce "'iyi gazetecilik' zaten Bar fl Gazetecili i'nin önerdiklerini kaps yorsa, yeni bir kavrama ne gerek var?" diye karfl lanmas gibi, 1 biz de hak habercili i yapmak yerine, sadece "iyi gazetecilik yapmak gereklili inden" söz edebilirdik. Ancak o zaman da "iyi gazetecilik" diye sanki bir zamanlar alt n ça n yaflam flken, sonradan yolundan ç km fl bir gazetecilik prati i ya da bütün zamanlar için geçerli ve de iflmez k l nabilecek bir gazetecilik ideali varsaym fl olurduk ki bu da "do ru" de il. Kimi yazarlar "ideal/ iyi" gazetecili in örne in 18. yüzy lda var oldu unu, ancak 19. yüzy ldan itibaren bafllayan bir süreçle medyan n da bir endüstri halini almas, tekelleflmesi, küreselleflmesi nedeniyle yolundan ç kt bozuldu u iddias nda ol- 1. De ini Dov Shinar' n ve Do u Akdeniz Üniversitesi letiflim Fakültesi tarafindan 9-11 Kas m 2006 tarihleri aras nda düzenlenen Bar fl Gazetecili i Konferans 'nda yapt - çerçeve-konuflmadan.
22 22 KADIN ODAKLI HABERC L K salar bile, ben bizim burada önerdi imiz anlamdaki bir habercili in ne gazetecili in ortaya ç kt dönemde ne de daha sonra yayg n bir gazetecilik/ habercilik anlay fl ya da prati i olmad ; böyle örneklerle ise ancak (o da olabildi i kadar yla) "alternatif medya" anlay fl ve pratikleri içerisinde karfl lafl ld iddias nday m. Asl nda, e er tarihi ilerlemeci ve teleolojik biçimde yaklaflmaks z n ekonomik, siyasal, sosyo-kültürel birlikte, dünyay anlama biçimimizde de de ifliklikler getiren bir süreç olarak görüyorsak, bu da çok tabii bir fley. Dahas, geleneksel gazetecili in sorununun bu tekelleflme, küreselleflme gibi "geliflmeler"in neden olduklar yla s n rl olmad n, baflka ifadeyle "yap sal" bir sorundan mustarip oldu unu düflünenler aras nday m: Örne in aç kça seksist olan gündelik hayat n dilinin haber dili ve asl nda bütün anlat türleri içinde yeniden-üretiliyor olmas nda, böylelikle en masum sözcük seçimiyle bile örne in bir kad n haklar ihlalinde bulunuluyor olmas nda; geleneksel habercili in neyin haber de eri tafl y p neyin tafl mad na dair yaratt "uzlafl m"da, dolay s yla yoksullar n, kad nlar n, çocuklar n ço unlukla "suçlu" ya da "kurban" olduklar nda haber olabilmelerinde. Böyle alt alta s ralamaya kalk nca da flöyle k flk rt c bir önerme ortaya ç k yor: haber bizatihi, hak ihlali yapan bir kurgu/kurmaca/yap nt 'dan 2 ibaret hale geliyor. 2. Bunlar n hepsini s ralad m, çünkü Hak Habercili i Dizisi'nin farkl metinlerinde bunlardan biri ya di eri ile karfl laflabileceksiniz ve hepsi afla yukar ayn fleyi anlat yor: postyap salc bir dil/söylem yaklafl m ndan hareketle bütün "gerçeklik" iddialar na ra men, haberin di er anlat türlerinden bir üstünlü ü bulunmad n, onlar gibi bir "kurmaca", bir baflka bilgiyi söyleyen "öykü" anlatma yöntemi oldu unu ima ediyor, ayr ca bu bilgiyi söyleme biçimiyle toplumsal/siyasal iktidar n yeniden-üretilmesini sa lad ima ediliyor. Bu iddialarla ilgili olarak, Habercinin Elkitab Dizisi'nin ilk kitab Medya ve Toplum'un Önsöz'üne ve Ayfle nal' n ve Beybin D. Kejanl o lu'nun yaz s na, ayr ca dördüncü kitab m z Gazetecilik ve Habercilik'te ise Çiler Dursun'un yaz s na bakabilirsiniz. Bu dizimizde ise yine Dursun ile Çocuk Odakl Habercilik kitab nda Cangöz imzal yaz lardaki tart flmalar d fl nda, art k ne demek istedi imizin anlafl ld varsay m yla bu dipnot ile yap ld gibi flöyle bir de inerek geçiyoruz.
23 B A 2 VE HAK HABERC L E T M ÇALIfiMALARI ÜZER NE 23 Ancak dizilerimizdeki metinlerde imzas olan yazarlar n hepsi haberin bizatihi hak ihlali yapan bir anlat oldu u konusunda benimle ayn fikirde de iller. Muhtemelen de iyi yap yorlar ve benim örne in dilin evrensel olarak seksist ya da (belirli bir feminist yaklafl m içinden söylersem) "fallusmerkezli" 3 olarak yap land r lm fll ndan hareket ederek di er bütün anlat lar gibi haberi de "toplumsal bir bildirme/bilme türü" 4 olarak "erkek" sayan; dolay s yla okuyana sanki "bu" dilden ve haberden bütünüyle vazgeçmek gerekti i öneriliyormufl gibi düflündürten bir konumuma u ramadan ilerliyorlar. 5 Bir yandan kimlerin ve nelerin haber yap l(ma)d n ve haber konusu olduklar nda da bunun nas l sorumsuzca ve cinsiyetçi, rkç, ayr mc vb. biçimlerde yap ld n sorgularken, di er yandan "iyisini" koyman n mümkünlü ünden hareket ediyorlar ve "kötü" olan n yerine konulmas gereken konusunda yol gösteriyorlar. Ortak iddialar ise flunlar: Öncelikle yayg n medya için hak ihlalleri haber de- eri tafl m yor. kinci olarak yayg n medya "madunlar / çekinikleri" (yoksullar, kad nlar, çocuklar ) temsil etmiyor, "ötekiler" söz konusu ise ço unlukla görmezden ve göstermezden gelmeyi tercih ediyor. Üçüncü olarak, "ötekiler" haber yap lmaya kalk ld nda bu, genellikle onlar ya "suçlu/fail" ya da "kurban/ nesne" gösteren bir temsil oluyor. Böylelikle asl nda belirli konular ve kesimleri haber yapmad nda da, yapt nda da yayg n medya hak ihlalinde bulunuyor. Bütün bunlar da esas olarak ideal habercilik anlay fl n n gününümüzde tekelleflme ve 3. Bu kavram Luce Irigaray'den (to Speak is never neutral, Londra, New York: Continuum, 2002) alarak kullan yorum. Kavram n daha kapsaml bir aç klamas için elinizdeki kitab n Önsöz'üne bak lmal. 4. Haberin toplumsalla ilgili bir bilgi olmas konusundaki tart flma için bkz. Çiler Dursun, "Haberde Gerçekli in nfla Edilmesi Ne Demektir?", Çiler Dursun (haz.), Haber, Hakikat ve ktidar liflkisi, Ankara: Elips, 2004, s ile nsan Haklar Habercili i kitab m zdaki yine ayn yazar n "Haklar Habercili inin Do as ve Olana " bafll kl yaz s na bak n z. 5. Tabii ki böyle bir "konum"da de ilim, ancak ilgili tart flman n yeri bu metin olmad i için yanl fl anlafl lma tehlikesini göze al yorum.
24 24 KADIN ODAKLI HABERC L K küreselleflmenin kazanm fl oldu u boyutlar nedeniyle mecras ndan ç km fl olufluyla aç klan yor. Ancak aralar nda benim gibi, sorunun daha yap sal/ içkin bir sorun oldu unu düflünenler de var. 6 Hak habercili inden ne anlamal? O halde gazetecinin/habercinin yola ç karken u ramak zorunda oldu u ilk durak üç anlam yla da hak habercili i olmal. Yani; hak ihlallerini görmezden gelmeyen, "ötekileri" haber yapmak için mutlaka bir hak ihlalinin konusu/ faili olmalar n beklemeyen, herhangi bir haberi yaparken hak ihlaline yol açmayan bir habercilik. Ancak hak habercili i'nin "hak" k sm ndan ne anlad m z burada biraz daha açmam z gerek. Dizimize "Hak Habercili i" gibi genel bir ad koymakla birlikte, kitaplar - m z n adlar n n nsan Haklar Habercili i, Kad n Odakl Habercilik ve Çocuk Odakl Habercilik olmas n n da gösterdi i gibi, asl nda insan haklar habercili inden daha kapsaml bir habercilik anlay fl n anl yoruz. Acaba sadece " nsan Haklar Habercili i" bafll kl tek bir e itim verip tek bir kitap ç karamaz m yd k? Öyle ya, kad n haklar ndan, kad nlara yönelik olumlu ayr mc - l ktan her söz edildi inde, adeta bir refleks ile "kad n, erkek olmaktan önce, insan z" diye tepki gösterenler burada da benzeri tepkiyi gösterip "Kad n ve çocuklar da insan de il mi? Neden onlar için yap lacak gazetecili in farkl olmas gerekti ini düflünüyoruz?" diye sorabilirler. Gerekçemiz ise asl nda, Birleflmifl Milletler Genel Kurulu taraf ndan 10 Aral k 1948 tarihinde kabul edilip üye ülkelerin imzas na aç lan nsan Haklar Evrensel Bildirgesi'nin ( HEB) arkas ndan, ekonomik ve siyasal, kültürel eflitlikler ve bunlar sa lamak üzere pozitif politikalar söz konu- 6. Çiler Dursun'un, nsan Haklar Habercili i kitab m zdaki "Haklar Habercili inin Do as ve Olana " bafll kl yaz s n kastediyorum.
25 B A 2 VE HAK HABERC L E T M ÇALIfiMALARI ÜZER NE 25 su olmay nca hak ve özgürlüklerin kâ t üzerinde kalaca ndan hareketle ve tabii uzun bir feminist mücadeleler sonucunda 1952 y l nda Kad nlar n Siyasi Haklar na Dair Sözleflme'nin; 1959 y l nda Çocuk Haklar Bildirgesi'nin 1966 y l nda Medeni ve Siyasal Haklar Sözleflmesi'nin (MSHS) ve Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleflmesi'nin (ESKHS); bunlarla da yetinilmeyip 1979 y l nda Kad na Karfl Her Türlü Ayr mc l n Önlenmesi Uluslararas Sözleflmesi'nin (CEDAW); 20 Kas m 1989 tarihinde ise Çocuk Haklar Sözleflmesi'nin (ÇHS) ve di er ilgili bütün uluslararas belgelerin kabul edilmesinin gerekçesi ile ayn. Çünkü, bütün "evrensel" olma iddias na ra men, nsan Haklar Evrensel Bildirgesi, "beyaz", vars l, eriflkin erke in hak ve özgürlüklerini s ral yordu. 7 Böyle olunca da önce kad nlarla, sonra da ayn mant n uzant s olarak çocuklarla ilgili sözleflmelerin kabul edilmesine gereksinim duyulmufltu. 8 flte biz de bu nedenle, Hak Habercili i bafll alt nda sadece nsan Haklar Habercili i'nden söz etmeyi yetersiz bulduk. " nsan" denilirken hâlâ ço unlukla "beyaz" eriflkin erkek esas al nd için; kad nlarla çocuklara, mevcut eflitsizlikler nedeniyle olumlu ayr mc l klarla yaklafl lmas gerekti ini düflündü ümüz için; kad n ve çocuk haklar na özel bir vurgu yapmak istedi imiz için; kad n ve çocuk odakl habercilik gibi kavramsal ve pratik ayr mlara da gitme gereksinimi duyduk. 9 Ayr ca, gele- 7. T rnak içinde kullanarak "Beyaz" derken, egemen ulustan olan vars llar anlatmak istiyorum, t rnak içinde kullanmad mda ise rk anlam nda kullan yorum. Böylelikle "beyaz", yerine göre, ötekilerden (örne in siyah) olup da egemen olan vars llar, erkekleri vb. anlatmak üzere kullan lan bir metafor yerine geçiyor. 8. Bu konuda dizimizin nsan Haklar Habercili i kitab nda yer alan ve bütün dizinin hak habercili iyle ilgili sorunsal n çerçeveleyen Levent Köker'in yaz s na bak labilir. 9. Bu noktada "neden sadece kad n ve çocuk odakl habercili i insan haklar habercili i'nden ay rmak gereksinimi duydu umuz?" sorusu ile karfl laflabilir, ya da örne in "az nl k haklar habercili i" gibi bir kavram /prati i d flar da b rakmaktan ötürü elefltirilebiliriz. Bunun çeflitli nedenleri var. En önemlisi de Projemizin kapsam ve s n rlar içinde kalmal yd k, öyle de yapt k. Ancak yine de bianet habercili ine bak ld nda görülece i gibi hak habercili ini bir bütün olarak gördü ümüzü, birini di erinden
26 26 KADIN ODAKLI HABERC L K neksel haberin bizzat hak ihlali yapan bir anlat türü oldu u kabulünden yola ç kt m z için, dizimizin ad n Hak Habercili i, ilk kitab m z n ad n nsan Haklar Habercili i koymakla birlikte, esas olarak kastetti imiz, sadece hak ihlallerini haber yapan sorumlu bir gazetecilik de il, geleneksel haber anlay fl n da dönüfltürecek flekilde rutin haberlerini yaparken de hak ihlali yapmayan bir gazetecilik. Bu nedenle ikinci ve üçüncü kitaplar m z Kad n ve Çocuk Hak Habercili i olarak de il, Kad n Odakl Habercilik ve Çocuk Odakl Habercilik olarak adland rd k. Her haberin kad n ve çocuk odakl k l nabilece i, k l nmas gerekti i varsay m ndan yola ç karak, bunun nas l mümkün oldu unu bianet habercili i gibi deneyimleri sizinle paylaflarak tart flmaya açt k. daha çok ya da daha az önemli saymad m z eklemeliyim. Ayr ca "az nl k" (minority) sözcü ünü sadece niceliksel anlamda almad m zda, kad nlar ve çocuklar da birer az nl k (minor group) oluflturuyor. kinci olarak, niceliksel anlamdaki az nl k (minority) durumunun kad n ve çocuk olundu unda daha da katmerleflti ini, örne in "Üçüncü Dünya"n n ucuz eme inin en ucuz katman n kad n/çocuk eme inin oluflturdu unu biliyoruz. Dolay s yla kad n ve çocuk vurgular m zla her iki (niceliksel ve niteliksel) anlamda da az nl k haklar habercili i boyutunu kaps yoruz. Bu arada bir baflka elefltiri de "neden bu kadar (kad n/çocuk vurgulu) ama neden ille de insan-merkezli kald m z?" olabilir. Öyle ya, dünyay insanlar, hayvanlar, bitkiler'den oluflan canl lar n bütünlüklü bir sistemi olarak da düflünmek zorunday z ve s rf bunu böyle düflünebilmek yetisine sahip olman n da bize, her fleye insan-merkezli olarak bakmak ayr cal n tan mamas gerekir. Ancak bununla ilgili olarak da hemen, yapt m z ve yayg nlaflmas na çal flt m z bütün haklara bütünlük içerisinde bakan habercili in, "bu kadar insan haklar, kad n ve çocuk haklar ihlalleri varken hayvan haklar ndan söz etmeye gerek olmayaca " gibi bir anlay fltan ya da ontolojik tercihten kaynaklanmad n belirtmeli, sadece projenin s n rlar nedeniyle vurgumuzun kad n ve çocuklar üzerine oldu unu tekrarlamal y m.
27 ÖNSÖZ Neden Kad n Odakl Habercilik? Sevda Alankufl Elinizdeki kitap, Hak Habercili i Dizimizin ikinci kitab ve Türkiye'de son y llarda bir yandan örgütlü kad n hareketlerinin y llard r vermifl olduklar mücadele sonucunda, di er yandan Türkiye taraf ndan 1985 y l nda imzalanan Kad nlara Karfl Her Türlü Ayr mc l n Önlenmesi Sözleflmesi'nin (CEDAW), daha sonra da Avrupa Birli i müktesebat n n gere i olarak kad n haklar konusunda elde edilen kazan mlar n oluflturdu u bir ortam içerisinde yerel medya çal flanlar na yönelik olarak gerçeklefltirilen B A 2 e itim buluflmalar n n sonucunda ortaya ç kt. Söz konusu buluflmalar 2005 Eylül-Ekim-Kas m aylar nda Çanakkale, Batman, zmir, Adana, Eskiflehir ve Ordu merkezlerinde olmak üzere 6 bölgede gerçekleflti ve buluflmalara 47 il ve ilçelerinden 135 kad n, 113 erkek olmak üzere toplam 248 yerel haberci kat ld. Kitaptaki yaz lar bir tanesi hariç mevcut yeni koflullarda medyaya kad n haklar n n takipçisi olmak konusunda art k kaç namayaca yükümlülükler düfltü ü anlay fl içerisinde biçimlenen dokuz kad n haklar savunucusu, aktivist, avukat, akademisyen ve gazetecinin e itim buluflmalar s ras ndaki
28 28 KADIN ODAKLI HABERC L K tart flmalarla yeniden biçimlenen sunufl ve atölye çal flmalar - n n metinleri oluflturuyor. Kitab m zdaki metinlerin ortak bir derdi var, o da; geleneksel habercilik anlay fl içerisinde gazetecilik yapan yayg n-medyan n neden oldu u kad n haklar ihlallerine dikkat çekerek, bu gazetecilik prati inin kad n odakl habercilik anlay fl çerçevesinde nas l dönüflebilece i konusunda yol gösterici olmak. "Kad n hak habercili i" yerine, "kad n odakl habercilik"ten söz ediyor olmam z n nedeni ise, kad n haklar konusunda bilgilendirici ve kad nlar güçlendirici; kad nlar n maruz kald hak ihlallerini takip eden; bu arada gündelik gazetecilik pratikleri s ras nda kad n haklar ihlalinde bulunmayan bir habercilik anlay - fl ndan öte bir gazetecilik/habercili i öngörüyor oluflumuz. Yani, kad n odakl habercilik ile, her haberin t pk çocuklar için oldu u gibi 10 kad nlar lehine siyasalara ve dönüflümlere öncülük edebilecek biçimde kuruldu u, çözüme odakl bir habercili i kastediyoruz. Böylelikle, haberi bizzat hak ihlali yapan, dolay s yla kad nlar baflta olmak üzere bütün "ötekilerin" haklar n ihlal eden bir tür olarak gören elefltirel yaklafl mlar n katk lar yla, 11 bir yandan "haber" ile ilgili genel geçer ezberimizi bozmaya çal fl rken, di er yandan mevcut yap s içinde de haberi hak odakl k labilmenin mümkün oldu una inanarak, bu konuda yap lmas gerekenlerin pefline düflüyoruz. Kitab m zdaki metinlerde bir yandan hemen acil olarak yap lmas gerekenlerin neler oldu unu görebilece iniz gibi, daha uzun erimde medyan n sahiplik yap s na müdahale eden düzenleyici yasa de iflikli i, editöryel siyasa de iflikli i ya da kad n hareketlerinin etki- 10. Çocuk Odakl Habercili i, elinizdeki dizinin ayn ad tafl yan üçüncü kitab nda bütün yönleriyle tart flt k. 11. Burada söz konusu katk n n ya da izle in, sadece Kad n Odakl Habercilik kitab - m zla s n rl kalmad n, hem Hak Habercili i Dizisi'nin di er kitaplar nda, hem de Habercinin Elkitab Dizisi'nin bütün kitaplar nda karfl m za ç kt n hat rlatmal y m.
29 ÖNSÖZ 29 siyle ataerkinin mevzilerinin k r lmas çabalar na efllik edebilecek flekilde yap labileceklerin ipuçlar n bulabileceksiniz. Özetle, ilk dizimizde yapt m z gibi, bu dizimizde de sorunlu gördü ümüz geleneksel habercilik anlay fl yla pratiklerini k sa ve uzun erimde yap labileceklerle dönüfltüren bir zihniyet de- iflimi ile eylemlili in gerekli oldu u belirlemesinden yola ç k - yor, ancak bu kitab m zda özgül olarak mevcut habercili in dönüflmesi gereken mecralardan birisi olarak kad n odakl habercili i iflaret ediyoruz. Yaln z hemen ekleyerek, bütün bu iflaret edip adres gösterme çabalar m za ra men, haz r ve bitmifl bir reçete ile karfl n za ç kmad m z, zaten bunu bir yöntem olarak onaylamad m z, bu nedenle yapt m z n daha çok etik ve politik olarak do ru habercilik anlay fl içinde baflka adreslere de götürecek bir aray fl anlatt n, bu aray fl n bireysel ve editöryel gazetecilik pratikleri içinde zenginleflerek serpilmesini umdu umuzu bir defa daha hat rlatay m. Böylelikle Kad n Odakl Habercilik kitab m zla kuramsal/ pratik iki tür katk yapmaya çal fl yoruz. lk olarak Türkiye'deki habercilik/ gazetecilik ile ilgili yaz n alan na t pk hak habercili i, çocuk odakl habercilik gibi kad n odakl habercilik kavram - n ve anlay fl n kazand r yoruz. Bunu yaparken Türkiye'de insan, kad n, çocuk odakl habercili in hiç yap lmad gibi bir iddiam z yok. Yayg n-d fl özellikle de sol/ muhalif ve alternatif nitelikli medyada hak ihlalleri konusuna odakl habercilik yap ld n biliyoruz. Ayr ca yayg n-medyada da hak ihlallerinin takipçisi olan gazeteciler, hatta editörler bulundu unu biliyoruz. Bu nedenle "kavramsal/ kuramsal katk " derken as l anlatmak istedi imiz, ço u zaman muhalif bir politik konumdan yap lan, ancak diyelim seksist ve heteroseksüel bak fl aç s n n etkisi alt nda kal nmaya devam edildi i için yap lmak istenen ile yap lan n örtüflmedi i durumlar üzerine yeniden-düflünülmesini sa layacak bir paradigmatik çerçevenin de sa lanmas. kin-
30 30 KADIN ODAKLI HABERC L K ci olarak ise, haberin toplumsal iktidar/ güç iliflkileri içinde kurulan yap s ile gerçeklik iddias n sorunsallaflt ran Türkiye'deki elefltirel çal flmalar n, haberin statüsüne iliflkin argümanlar n daha ileriye tafl yarak, haberin eril bir tür oldu una dikkat çekmeye çabal yoruz. Kuflkusuz bu ikinci çaban n hakk n verebilmek için elinizdeki kitapla birlikte art k kaç n lmaz olarak yukar daki tan t m yaz s nda flöyle bir de inerek geçti im ve "hak ihlali sorununun bütün anlat türleri gibi habere de içkin oldu- unun" iddia edilmesini sa layan dil/ söylem tart flmalar n n alan na da girmemiz gerekiyor. 12 Eril bir anlat türü olarak haber ya da haberin fallusmerkezli dili/ söylemi... Dilin, dolay s yla hegemonik söylemin niteli i, yap lanma biçimi, baflka ifadeyle dil ve söylemle iktidar kurgular n n nas l iç içe geçmifl oldu u meselesi Yap salc ve de Postyap salc yaklafl mlar temsil eden dilbilimciler, psikanalistler, felsefeciler, sosyologlar vb. taraf ndan epeydir kurcalan yor. Ancak bu kurcalamalar yapanlar aras nda kad nlar n aralar ndaki yafla, s - n fa, etnikli e, ten rengine, e itim durumuna, co rafyaya ba l farkl l klara özel bir önem atfetmekle birlikte, bütün bunlara ra men de iflen derecelerde de olsa nas l olup da bu farkl l klar n çapraz kesen böylelikle bir bak ma "evrensel" oldu u söylenebilecek ayr mc l klara u rad klar n, sahip olduklar ikincil statüyü aç klamaya yönelik katk lar, feminist araflt rmac lardan geliyor. Bunlardan birisi kad nl n biyolojik ve özsel/do ufltan gelen bir oldu-bitti de il de en genifl anlam yla ve gelecek dönüflümlerine aç k, kültürel bir oluflum oldu u biçimindeki kat- 12. Bu arada "haberin eril bir tür oldu u" iddiam z gere i, Türkiye'de haberin dili/söylemiyle ilgili çal flmalar n tart flmalar na dahil olarak söyleyeceklerimizin "erkek egemen zihniyetin medyaya da hâkim oldu u" genel belirlemesinden öteye geçen vurgusu nedeniyle Türkiye'deki iletiflim araflt rmalar alan nda henüz yeterince ifllenmemifl bir konuyu dile getirdi ini de eklemeliyim.
31 ÖNSÖZ 31 k. Söz konusu argümana göre, kad n/ erke in toplumsallaflma süreci içinde edindi i kimli in baflka ifadeyle toplumsal cinsiyetin, biyolojik cinsiyet (seks) ile örtüflmesi gerekmiyor. Ancak bu arada "biyolojik cinsiyet" ve "toplumsal cinsiyet" ayr m bafllang çta kad nl n oluflumunda çevresel, kültürel koflullar n ya da daha genel olarak ataerkinin rolüne dikkat çekti i için önemli bir katk say larak alk fllanm fl olmas na ra men, bugün art k özellikle de feminist çal flmalar ile Gay ve Lezbiyen (Queer Studies) Çal flmalar n n kesiflti i yerde bulunanlar n katk lar yla biyolojik cinsiyetin/ seksin de söylemsel, dolay s yla toplumsal kurgu oldu u iddias yla bizzat bu ayr m da sorunsallaflt r lm fl durumda. 13 lgili tart flmalar n getirdi i aç l mlar n en önemli katk s insan n cinselli ini sadece kad n ve erkekten birisi olmak biçiminde içine s d r lmaya çal fl ld heteroseksüel zihniyeti de yerinden edecek flekilde de art k "özsel" veya "toplumsal" olarak tamamlanm fl sabit bir varl k (being) biçiminde anlamaktan vazgeçerek, onu sürekli bir olufl (becoming) serüveni olarak yeniden düflünmek. Bu tart flman n bizi kitab m z ba lam nda ilgilendiren yan da; kad n n biyolojik ve/ veya toplumsal kimliklerinin, üzerinde toplumsal iktidar iliflkilerinin ataerkinin izlerini tafl yacak flekilde nas l yaz lmakta, basmakal plaflt r lmakta, disiplin alt na al nmakta oldu unun alt n çiziyor olmas. Feminist yaz n n Gay ve Lezbiyen Çal flmalar ile iliflki içinde geliflimiyle yapt bir di er katk ise burada devreye giriyor ve dilin fallusmerkezli olarak yap lanm fl olmas nedeniyle, kad nl k (ve tabii erkeklik ve bütün di er cinsiyetlerin) kurgusunun ço u defa kaç n lmaz ve fark edilmez biçimde ataerkil bir nite- 13. Bu tart flmalar için bkz. Elizabeth Wright (haz.), Feminism and Psychoanalysis: A Critical Dictionary, (3. bask ), Oxford: Blackwell, 1995, s ; ayr ca, seks ve toplumsal cinsiyet ayr m elefltirisi için bkz. Moira Gatens (1996), "A Critique of the Sex/ Gender Distinction", Imaginary Bodies: Ethics, Power and Corporeality, Londra ve New York: Routledge, s
32 32 KADIN ODAKLI HABERC L K lik tafl d n söylüyor. Fallusmerkezlilik kavram esas olarak kad n n kimli ini tan mlayan ve onu gündelik hayata bir kimlikle yerlefltiren dilin (ve onun bütün anlat lar n n ve edimlerinin), erke in temsil etti i bir sözde-cinsel üstünlük dolay m yla kad n üzerinde kurmufl oldu u iktidar anlatan elefltirel bir kavram. Ancak bununla neyin anlat lmak istendi inin yeterince aç klanabilmesi için, Jacques Lacan' n psikanalitik kuram ndan biraz söz etmek gerek. Lacan' n Yap salc / Postyap salc dil kuramlar için bir ç k fl oluflturan psikanalitik aç klamalar na biraz daha yak ndan bakal m. Lacan'a göre, kimlik dil içinde/taraf ndan kuruluyor, dolay s yla bebe in kimli inin oluflumu ile dilin sembolik evrenine girifli aras nda do rudan bir iliflki var. Bu süreçte bebe in dile girifli, eflzamanl olarak ayr / ba ms z bir kimlik gelifltirebilmesi için de elzem olan annesinden kopma süreciyle bafll yor. Bu arada annesi ile "yekvücut" olmad n n bir "Öteki"/ baba'n n varl ile ay rd na varmaya bafllayan bebek, evrensel nitelikli ensest tabusuyla (Baba'n n yasa yla) tan flarak onunla, yani bir zamanlar parças oldu u annesinin bedeniyle yeniden "yekvücut" olma arzusunu bilinçd fl olarak bast rmay, bu arzuyu baflka fleylerle ikame etmeyi ö reniyor. Böylelikle dil'e girmek ödülü ba ms z bir kimlik gelifltirmek, kültürlenmek/ uygarlaflmak olmak üzere, Baba'n n Yasa 'n n iflledi i, onun kurallar n koydu u dolay s yla art k "evrensel" gücünün göstereni olarak baban n onu ayr cal kl k lan penis'inden çok daha fazla bir fley, bir kültürel gösterge olarak fallus'un temsil etti i sembolik düzene girmek anlam na geliyor. 14 Lacan' n bu toplumsal da anlamada 14. Bu aç klamalar okunmas zor bir yazar kabul edilen Lacan' n yazd klar yla, onunla ilgili çok say daki kitaba yay lm fl olan bilgilerden derlendi ve kuflkusuz nihayetinde benim "okumam " yans t yor. Ancak burada, eriflilebilirlik aç s ndan elveriflli ve kapsam aç s ndan bir bafllang ç okumas olarak yeterli oldu unu düflündü üm için Saffet Murat Tura'n n Freud'dan Lacan'a Psikanaliz (3. bask, stanbul: Ayr nt, 2007) adl kitab n öneriyorum.
33 ÖNSÖZ 33 kullan lan psikanalitik aç klamalar kendisine feminist yandafllar bulmakla beraber, elefltiriliyor da. Çünkü Lacan, dilin, kültürel ve aflk n bir gösteren olan fallus'a ya da onun temsil ettiklerine göre yap lanm fl oldu unu söyleyerek bir yandan ataerkini ve onun içinde kad n n statüsünü anlamam z sa layacak bir çerçeve sunarken, di er yandan dil(ler) içinde kad n n göstereninin/ imleyeninin bulunmad n, dolay s yla bütün yaflam boyunca ona, bir fallus (yani ona fallus'un gücünü verecek fleylerin, öncelikle eflin, çocu un...) peflinde koflmaktan baflka bir fley kalmad n söylüyor. Fallus'u kültürel bir gösterge olarak kutsarken, penis'i olmayan kad n bedenini / kimli ini bir eksiklik, tamamlanmam fll k olarak görüyor ve bu dizgeyi evrensel kabul ederek kad nlar n bu dil(ler)'den, dolay s yla onun temsil etti i ataerkinin düzeninden kurtulamayacaklar yan lsamas n yaratarak 15 onlar güçsüzlefltiriyor. 16 Ancak Lacan'a as l itiraz, onun bu anlat s yla bizzat anlafl lmas na katk da bulundu u ataerkinin söylemine eklemlendi i; yani fallus-merkezli bir anlat kurarak kad n üzerindeki erkek iktidar n yeniden-üretti i yönündeki itiraz. Ona bu elefltiriyi yöneltenlerden birisi olan Jacques Derrida, Lacan' n anlat s na da sinmifl olan fallus-merkezlilik iddias n, daha öteye tafl yor. Bat metafizi ini elefltirir- 15. Oysa, kad nlar n mevcut ataerkinin anlat lar n n d fl nda bir kimlik ve dil/söylem gelifltirebileceklerine ya da asl nda bast r lm fl/üstü örtülmüfl/marjinallefltirilmifl olsa da gelifltirmifl olduklar na dair çal flmalar var. Bu iddiada bulunanlar n önemli isimlerinden birisi örne in Luce Irigaray. Irigaray, Lacan' n psikanalizinin fallogo-merkezlili ine de meydan okuyarak, onu yerinden ederek kad n n bedeninin farkl bir dil kurmak için yeterli, hatta daha fazla gösterenlerinin oldu unu söylüyor. (Bkz. Luce Irigaray, Toward A culture of Difference, Londra: Routledge, 1993). Bu arada tam da bu nedenle feminist metodoloji, kad nlar n bast r lm fl anlat lar n n pefline düflüyor, onlar n üzerindeki örtüyü kald rmaya çal fl rken, kad nlar kendi dillerini yeniden-kurmaya da ça r yor. Kad nlar n bu "sakl konuflmalar " için bkz. Eser Köker (2005), "Sakl Konuflmalar", Kamusal Alan (Meral Özbek, haz.), stanbul: Hil, Ayr ca kad nlar n sakl konuflmalar n n nas l bir feminist stratejiye dönüfltü üne örnek olmak üzere Pazartesi dergisinin kad n okurlar n erkek egemen dilin bask s alt ndaki erotizmlerini ve cinselliklerini serbest b rakmak, onlar kendilerine ait bir dil aray fl na sokmak için oluflturmufl oldu u "Ay p Köfle"yi özellikle anmak gerek. 16. Bkz. Elizabeth Wright (1995: 316), Türkçede ise yine Elizabeth Wright, Lacan ve Postfeminizim Postmodern Hesaplaflmalar, (çev. Ebru K l ç), stanbul: Everest, 2002.
KADIN ODAKLI HABERC L K
IPS letiflim Vakf Yay nlar : 10 Hak Habercili i Dizisi: 2 KADIN ODAKLI HABERC L K Haz rlayan: SEVDA ALANKUfi IPS letiflim Vakf Yay nlar : 10 Hak Habercili i Dizisi: 2 KADIN ODAKLI HABERC L K IPS letiflim
DetaylıÇOCUK ODAKLI HABERC L K
1 IPS letiflim Vakf Yay nlar : 11 Hak Habercili i Dizisi: 3 ÇOCUK ODAKLI HABERC L K Haz rlayan: SEVDA ALANKUfi 2 3 IPS letiflim Vakf Yay nlar : 11 Hak Habercili i Dizisi: 3 ÇOCUK ODAKLI HABERC L K IPS
DetaylıÇOCUK ODAKLI HABERC L K
IPS letiflim Vakf Yay nlar : 11 Hak Habercili i Dizisi: 3 ÇOCUK ODAKLI HABERC L K Haz rlayan: SEVDA ALANKUfi IPS letiflim Vakf Yay nlar : 11 Hak Habercili i Dizisi: 3 ÇOCUK ODAKLI HABERC L K IPS letiflim
DetaylıMURAT YÜKSEL. FEM N ST HUKUK KURAMI VE FEM N ST DÜfiÜNCE TEOR LER
I MURAT YÜKSEL FEM N ST HUKUK KURAMI VE FEM N ST DÜfiÜNCE TEOR LER III DR. MURAT YÜKSEL Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ö retim Görevlisi FEM N ST HUKUK KURAMI VE FEM N ST DÜfiÜNCE TEOR LER IV Yay
DetaylıNSAN HAKLARI HABERC L
1 IPS letiflim Vakf Yay nlar : 9 Hak Habercili i Dizisi: 1 NSAN HAKLARI HABERC L Haz rlayan: Sevda Alankufl 2 3 IPS letiflim Vakf Yay nlar : 9 Hak Habercili i Dizisi: 1 NSAN HAKLARI HABERC L IPS letiflim
DetaylıYrd. Doç. Dr. Olcay Bige AŞKUN. İşletme Yönetimi Öğretim ve Eğitiminde Örnek Olaylar ile Yazınsal Kurguları
I Yrd. Doç. Dr. Olcay Bige AŞKUN İşletme Yönetimi Öğretim ve Eğitiminde Örnek Olaylar ile Yazınsal Kurguları II Yay n No : 2056 Hukuk Dizisi : 289 1. Bas Kas m 2008 - STANBUL ISBN 978-975 - 295-953 - 8
DetaylıGenel Yay n S ra No: 178 2010/20. Yay na Haz rlayan: Av. Celal Ülgen / Av. Coflkun Ongun
Genel Yay n S ra No: 178 2010/20 ISBN No: 978-605-5614-56-0 Yay na Haz rlayan: Av. Celal Ülgen / Av. Coflkun Ongun Tasar m / Uygulama Referans Medya ve Reklam Hiz. Ltd. Tel: +90.212 347 32 47 e-mail: info@referansajans.com
DetaylıMesle imizin ve hukuk devletinin teminat olan genç avukatlara arma and r. stanbul Barosu SEM Yürütme Kurulu
Mesle imizin ve hukuk devletinin teminat olan genç avukatlara arma and r. stanbul Barosu SEM Yürütme Kurulu Cumhuriyeti ve onun gereklerini yüksek sesle anlat n z. Bunu yüreklere yerlefltirmek için elveriflli
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ PSİKİYATRİK KRİZ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ
ANKARA ÜNİVERSİTESİ PSİKİYATRİK KRİZ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Kuruluş : 27 Ekim 1989 Adres : Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Cebeci Kampüsü Dikimevi - Ankara Tel : 363 03 26-363 03 27 ANKARA ÜNİVERSİTESİ
Detaylıönce çocuklar Türkiye için Önce Çocuklar önemlidir
önce çocuklar Türkiye için Önce Çocuklar önemlidir 2002 May s ay nda yap lan Birleflmifl Milletler Çocuk Özel Oturumu öncesinde tüm dünyada gerçeklefltirilen Çocuklar çin Evet Deyin kampanyas na Türkiye
DetaylıHiçbir zaman Ara s ra Her zaman
Ö RETMEN ÖZ DE ERLEND RME FORMU K fi L K ÖZELL KLER flimi seviyorum. Sab rl y m. Uyumluyum. fl birli ine aç m. Güler yüzlüyüm. yi bir gözlemciyim. yi bir planlamac y m. Çocuklara, ailelere, meslektafllar
DetaylıDers 3: SORUN ANAL Z. Sorun analizi nedir? Sorun analizinin yöntemi. Sorun analizinin ana ad mlar. Sorun A ac
Ders 3: SORUN ANAL Z Sorun analizi nedir? Sorun analizi, toplumda varolan bir sorunu temel sorun olarak ele al r ve bu sorun çevresinde yer alan tüm olumsuzluklar ortaya ç karmaya çal fl r. Temel sorunun
DetaylıKocaeli Üniversitesi ktisadi ve dari Bilimler Fakültesi Ö retim Üyesi. 4. Bas
1 Prof. Dr. Yunus Kishal Kocaeli Üniversitesi ktisadi ve dari Bilimler Fakültesi Ö retim Üyesi Tekdüzen Hesap Sistemi ve Çözümlü Muhasebe Problemleri 4. Bas Tekdüzen Muhasebe Sistemi Uygulama Tebli leri
DetaylıGENEL HUKUK B LG S (Hukuka Gir ifl)
I Dr. Leyla ÇAKICI GERÇEK Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Alapl MYO Ö retim Üyesi GENEL HUKUK B LG S (Hukuka Gir ifl) II Yay n No : 2323 Hukuk Dizisi : 1151 1. Bas - Eylül 2007 - STANBUL 2. Bas - Ekim
DetaylıDR. NA L YILMAZ. Kastamonulular Örne i
I DR. NA L YILMAZ HEMfiEHR K ML Kastamonulular Örne i II Yay n No : 2039 Sosyoloji : 1 1. Bas - Ekim 2008 - STANBUL ISBN 978-975 - 295-936 - 1 Copyright Bu kitab n Türkiye deki yay n haklar BETA Bas m
DetaylıÜN TE V SOSYAL TUR ZM
ÜN TE V SOSYAL TUR ZM Bu ünitede turizmin çeflitlerinden biri olan sosyal turizmi daha ayr nt l bir flekilde ö renip, ülkemizdeki sosyal turizmin geliflimi hakk nda bilgiler edinece iz. Ç NDEK LER A. S
DetaylıSTRATEJ K V ZYON BELGES
STRATEJ K V ZYON BELGES BEYAZ K TAP S UNUfi Sivil toplum; demokrasi, insan haklar ve hukuk devleti kavramlar n n yerleflmesiyle ilgili taleplerden ekonomiyle ilgili endiflelere kadar sosyal yaflama dair
DetaylıUygulama Önerisi 1110-2: ç Denetim Yöneticisi- Hiyerarflik liflkiler
Uygulama Önerileri 59 Uygulama Önerisi 1110-2: ç Denetim Yöneticisi- Hiyerarflik liflkiler Uluslararas ç Denetim Meslekî Uygulama Standartlar ndan Standart 1110 un Yorumu lgili Standart 1110 Kurum çi Ba
DetaylıCO RAFYA GRAF KLER. Y llar Bu grafikteki bilgilere dayanarak afla daki sonuçlardan hangisine ulafl lamaz?
CO RAFYA GRAF KLER ÖRNEK 1 : Afla daki grafikte, y llara göre, Türkiye'nin yafl üzerindeki toplam nufusu ile bu nüfus içindeki okuryazar kad n ve erkek say lar gösterilmifltir. Bin kifli 5. 5.. 35. 3.
DetaylıLima Bildirgesi AKADEM K ÖZGÜRLÜK VE YÜKSEK Ö RET M KURUMLARININ ÖZERKL
D ü n y a Ü n i v e r s i t e l e r S e r v i s i Lima Bildirgesi AKADEM K ÖZGÜRLÜK VE YÜKSEK Ö RET M KURUMLARININ ÖZERKL BAfiLANGIÇ nsan Haklar Evrensel Beyannamesinin 40. y ldönümünde 6-10 Eylül tarihleri
DetaylıTÜRK YE B L MSEL VE TEKNOLOJ K ARAfiTIRMA KURUMU DESTEK PROGRAMLARI BAfiKANLIKLARI KURULUfi, GÖREV, YETK VE ÇALIfiMA ESASLARINA L fik N YÖNETMEL K (*)
TÜRK YE B L MSEL VE TEKNOLOJ K ARAfiTIRMA KURUMU DESTEK PROGRAMLARI BAfiKANLIKLARI KURULUfi, GÖREV, YETK VE ÇALIfiMA ESASLARINA L fik N YÖNETMEL K (*) Amaç ve Kapsam Madde 1- Bu Yönetmelik, Türkiye Bilimsel
DetaylıBYazan: SEMA ERDO AN. ABD ve Avrupa Standartlar nda Fact-Jacie Akreditasyon Belgesi. Baflkent Üniversitesi nden Bir lk Daha
Baflkent Üniversitesi nden Bir lk Daha ABD ve Avrupa Standartlar nda Fact-Jacie Akreditasyon Belgesi Baflkent Üniversitesi T p Fakültesi Adana Eriflkin Kemik li i Nakil ve Hücresel Tedavi Merkezi, Türkiye
Detaylı256 = 2 8 = = = 2. Bu kez de iflik bir yan t bulduk. Bir yerde bir yanl fl yapt k, ama nerde? kinci hesab m z yanl fl.
Bölünebilme B ir tamsay n n üçe ya da dokuza tam olarak bölünüp bölünmedi ini anlamak için çok bilinen bir yöntem vard r: Say - y oluflturan rakamlar toplan r. E er bu toplam üçe (dokuza) bölünüyorsa,
DetaylıUluslararas De erleme K lavuz Notu, No.11 De erlemelerin Gözden Geçirilmesi
K lavuz Notlar Uluslararas De erleme K lavuz Notu, No.11 De erlemelerin Gözden Geçirilmesi 1.0 Girifl 1.1 Bir de erlemenin gözden geçirilmesi, tarafs z bir hüküm ile bir De erleme Uzman n n çal flmas n
DetaylıGenel Yay n S ra No:148 2009/14 Cep Kitapl : XLV. Yay na Haz rlayan Av. Celal Ülgen - Av. Coflkun Ongun. Kapak Can Eren
Genel Yay n S ra No:148 2009/14 Cep Kitapl : XLV ISBN No: 978-99-44-234-22-1 Yay na Haz rlayan Av. Celal Ülgen - Av. Coflkun Ongun Kapak Can Eren Tasar m / Uygulama Referans Ajans Tel: +90.212 347 32 47
Detaylıperformansi_olcmek 8/25/10 4:36 PM Page 1 Performans Ölçmek
Performans Ölçmek Cep Yönderi Dizisi Cep Yönderi Dizisi yöneticilerin ifl yaflam nda her gün karfl laflt klar en yayg n meydan okumalara ivedi çözümler öneriyor. Dizi içinde yer alan her kitapta, güçlü
DetaylıUluslararas De erleme K lavuz Notu No. 13 Mülklerin Vergilendirilmesi için Toplu De erleme
Uluslararas De erleme K lavuz Notu No. 13 Mülklerin Vergilendirilmesi için Toplu De erleme 1.0. Girifl 1.1. Bu K lavuz Notunun amac ; Uluslararas De erleme Standartlar Komitesine (UDSK) üye tüm ülkelerde,
DetaylıHAK ÖRGÜTLER MEDYADA GÖRÜNÜR OLMAK
1 IPS letiflim Vakf Yay nlar : 12 Hak Savunucusunun Elkitab HAK ÖRGÜTLER MEDYADA GÖRÜNÜR OLMAK Haz rlayan: Gülgün Erdo an Tosun 2 3 IPS letiflim Vakf Yay nlar : 12 Hak Savunucusunun Elkitab HAK ÖRGÜTLER
DetaylıYeniflemeyen Zarlar B:
Yeniflemeyen Zarlar Ahmet, Belgün den daha uzun boyluysa, Belgün de Cemal den daha uzun boyluysa, Ahmet, Cemal den daha uzun boyludur, önermesi hiç kuflkusuz do rudur. Çünkü A > B ve B > C eflitsizliklerinden,
DetaylıMerkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar
Merkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar Hmfl. Sevgili GÜREL Emekli, Ac badem Sa l k Grubu Ac badem Hastanesi, Merkezi Sterilizasyon Ünitesi, STANBUL e-posta: sgurkan@asg.com.tr H
DetaylıEkip Yönetimi çin Araçlar 85. Ekip olarak karfl laflt m z en büyük meydan okuma: Ekip olarak en büyük gücümüz:
Yorumlar: Ekip olarak karfl laflt m z en büyük meydan okuma: Ekip olarak en büyük gücümüz: Ekibin yapt n görmekten en çok hoflland m fley: Ekip Yönetimi çin Araçlar 85 EK P K ML DE ERLEND RMES Ekibinizin
DetaylıYay n No : 1610 Hukuk Dizisi : Bas - Ekim 2005
I B&M Prof. Dr. Erdener YURTCAN KABAHATLER KANUNU VE YORUMU stanbul 2005 Yay n No : 1610 Hukuk Dizisi : 718 1. Bas - Ekim 2005 ISBN 975-295 - 494-4 Copyright Bu kitab n bu bas s n n Türkiye deki yay n
Detaylı3. SALON PARALEL OTURUM XII SORULAR VE CEVAPLAR
3. SALON PARALEL OTURUM XII SORULAR VE CEVAPLAR 423 424 3. Salon Paralel Oturum XII - Sorular ve Cevaplar OTURUM BAfiKANI (Ali Metin POLAT) OTURUM BAfiKANI - Gördü ünüz gibi son derece demokratik bir yönetim
DetaylıArd fl k Say lar n Toplam
Ard fl k Say lar n Toplam B u yaz da say sözcü ünü, 1, 2, 3, 4, 5 gibi, pozitif tamsay lar için kullanaca z. Konumuz ard fl k say lar n toplam. 7 ve 8 gibi, ya da 7, 8 ve 9 gibi ardarda gelen say lara
Detaylıİşte Eşitlik Platformu tanıtıldı
İşte Eşitlik Platformu tanıtıldı Ocak 15, 2013-3:55:02 Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'nın himayesinde kurulan ''İşte Eşitlik Platformu'' tanıtıldı. Toplumsal cinsiyete dayalı eşitsizlikle mücadele
DetaylıSÜRES NASIL HESAP ED MEL D R?
HAKEMS Z YAZILAR MAL PART T ME ÇALIfiMALARDA DENEME SÜRES NASIL HESAP ED MEL D R? I. Girifl: Erol GÜNER * Sürekli bir ifl sözleflmesi ile ifle giren iflçi, ifli, iflvereni ve iflyerindeki iflçileri tan
DetaylıMESLEK ÖRGÜTLÜLÜ ÜMÜZDE 20 YILI GER DE BIRAKIRKEN
MESLEK ÖRGÜTLÜLÜ ÜMÜZDE 20 YILI GER DE BIRAKIRKEN Yahya ARIKAN* Meslek yasam z n 20. y l n geride b rak rken,yeniliklerle dolu bir süreci yaflamaktay z. Toplumsal yaflamda ve meslek yaflam m zda sosyal
DetaylıBölümlerimiz. İletişim Bilimleri Bölümü. Radyo, Televizyon ve Sinema Bölümü. Halkla İlişkiler ve Reklamcılık Bölümü. Gazetecilik Bölümü
Bölümlerimiz İletişim Bilimleri Bölümü Radyo, Televizyon ve Sinema Bölümü Halkla İlişkiler ve Reklamcılık Bölümü Gazetecilik Bölümü İletişim Bilimleri Bölümü Lisans programı 2012-2013 yılında 60 öğrenciyle
DetaylıAk ld fl AMA Öngörülebilir
Ak ld fl AMA Öngörülebilir Ak ld fl AMA Öngörülebilir Kararlar m z Biçimlendiren Gizli Kuvvetler Dan Ariely Çevirenler Asiye Hekimo lu Gül Filiz fiar ISBN 978-605-5655-39-6 2008, Dan Ariely Orijinal ad
DetaylıNTERNET ÇA I D NAM KLER
Mustafa Emre C VELEK NTERNET ÇA I D NAM KLER www.internetdinamikleri.com STANBUL-2009 Yay n No : 2148 letiflim Dizisi : 55 1. Bas m - stanbul - Haziran 2009 ISBN 978-605 - 377-066 - 4 Copyright Bu kitab
DetaylıMESLEK MENSUPLARI AÇISINDAN TÜRK YE DENET M STANDARTLARININ DE ERLEND R LMES
MESLEK MENSUPLARI AÇISINDAN TÜRK YE DENET M STANDARTLARININ DE ERLEND R LMES Ahmet AKIN / TÜRMOB Yönetim Kurulu Üyesi 387 388 Genel Oturum III - Meslek Mensuplar Aç s ndan Türkiye Denetim Standartlar n
DetaylıFİKİR MÜLKİYETİ HUKUKU
I Av. Dilek KARAKUZU BAYTAN FİKİR MÜLKİYETİ HUKUKU KAVRAMLAR Fikir Hakları ve Sınai (Alanda) Haklara İlişkin Kavramlar Bilgisayar Kavramları Hukuk Yolları Uluslararası Sözleşmeler Fikir Mülkiyeti Kuruluşları
DetaylıBaşbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü 07.03.2012 06:18
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/03/201203... 1 of 5 6 Mart 2012 SALI Resmî Gazete Sayı : 28225 Atatürk Üniversitesinden: YÖNETMELİK ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ ASTROFİZİK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ
DetaylıSOSYAL GÜVENL K REHBER. SSK BAfiKANLI I
SOSYAL GÜVENL K REHBER Resul KURT SSK BAfiKANLI I Sigorta Müfettifli Hüseyin FIRAT SMMM SMMMO Baflkan Yard mc s MAYIS 2005 1 Yönetim Merkezi ve Yaz flma Adresi: SMMMO Kurtulufl Caddesi No: 152 Kurtulufl
DetaylıDers 13: DO RULAMA KAYNAKLARI
Do rulama kaynaklar nedir? Do rulama kaynaklar, göstergelerde belirtilen bilginin bulunabilece i kayna a iflaret eder. Bu bilgi kaynaklar ayn zamanda projenin belgelenmesinin bir parças n oluflturur. Göstergede
DetaylıSERMAYE PİYASASI KURULU İKİNCİ BAŞKANI SAYIN DOÇ. DR. TURAN EROL UN. GYODER ZİRVESİ nde YAPTIĞI KONUŞMA METNİ 26 NİSAN 2007 İSTANBUL
SERMAYE PİYASASI KURULU İKİNCİ BAŞKANI SAYIN DOÇ. DR. TURAN EROL UN GYODER ZİRVESİ nde YAPTIĞI KONUŞMA METNİ 26 NİSAN 2007 İSTANBUL Sözlerime gayrimenkul ve finans sektörlerinin temsilcilerini bir araya
Detaylıkitap Bireysel fl Hukuku fl Hukuku (Genel Esaslar-Bireysel fl Hukuku)
kitap Bireysel fl Hukuku Prof. Dr. Öner Eyrenci, Porf. Dr. Savafl Taflkent ve Prof. Dr. Devrim Ulucan n birlikte haz rlad klar Bireysel fl Hukuku isimli kitab n ikinci bas s fiubat ay nda Legal Yay nevi
DetaylıMehmet TOMBAKO LU* * Hacettepe Üniversitesi, Nükleer Enerji Mühendisli i Bölümü
Nükleer Santrallerde Enerji Üretimi ve Personel E itimi Mehmet TOMBAKO LU* Girifl Sürdürülebilir kalk nman n temel bileflenlerinden en önemlisinin enerji oldu unu söylemek abart l olmaz kan s nday m. Küreselleflen
DetaylıSİİRT ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar. Amaç
SİİRT ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin amacı; Siirt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama
DetaylıAnimasyon Tabanl Uygulamalar n Yeri ve Önemi
Otomasyon Sistemleri E itiminde Animasyon Tabanl Uygulamalar n Yeri ve Önemi Murat Ayaz Kocaeli Üniversitesi Teknik E itim Fakültesi, Elektrik E itimi Koray Erhan Kocaeli Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi,
DetaylıBu yaz da 6 mant k sorusu sorup yan tlayaca z.
Do ru Önermeler, Yanl fl Önermeler Bu yaz da 6 mant k sorusu sorup yan tlayaca z. Birinci Bilmece. Yarg ç karar verecek. Mahkeme tutanaklar ndan flu bilgiler ç k yor: E er A suçsuzsa, hem B hem C suçlu.
DetaylıMEHMET AKİF ERSOY ÜNİVERSİTESİ STRATEJİK İŞBİRLİĞİ PROJE DANIŞMANLIK EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ
MEHMET AKİF ERSOY ÜNİVERSİTESİ STRATEJİK İŞBİRLİĞİ PROJE DANIŞMANLIK EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin amacı,
DetaylıYEM Ödülleri 2008 YEM M MARIN LK YAPISI ÖDÜLÜ ALTIN ÇEKÜL YAPI ÜRÜN ÖDÜLÜ YEM MEDYA ONUR ÖDÜLÜ YEM M MAR TASARIM ÖDÜLLER www.yemodul.com YEM Ödülleri 2008 YEM M MARIN LK YAPISI ÖDÜLÜ ALTIN ÇEKÜL YAPI ÜRÜN
DetaylıOlas l k hesaplar na günlük yaflam m zda s k s k gereksiniriz.
Olas l k Hesaplar (I) Olas l k hesaplar na günlük yaflam m zda s k s k gereksiniriz. Örne in tavla ya da kâ t oyunlar oynarken. ki kap ya üstüste birkaç kez gele atmayan tavlac görmedim hiç. fianss zl
DetaylıJOHN DEWEY DEN ATATÜRK E Ö RENC ANDI VE YURTTAfiLIK
Otopsi Cengiz Özak nc JOHN DEWEY DEN ATATÜRK E Ö RENC ANDI VE YURTTAfiLIK Amerikan And : Herkes için adalet ve özgürlükle bölünmez tek ulusa dayanan Cumhuriyet e ve bayra ma ba l olaca ma and içerim. Yer
DetaylıTablo 2.1. Denetim Türleri. 2.1.Denetçilerin Statülerine Göre Denetim Türleri
2 DENET M TÜRLER 2.DENET M TÜRLER Denetim türleri de iflik ölçütler alt nda s n fland r labilmektedir. En yayg n s n fland rma, denetimi kimin yapt na ve denetim sonunda elde edilmek istenen faydaya (denetim
DetaylıTasarım ve Planlama Eğitimi Neden Diğer Bilim Alanlarındaki Eğitime Benzemiyor?
Tasarım ve Planlama Eğitimi Neden Diğer Bilim Alanlarındaki Eğitime Benzemiyor? Doç.Dr. Nilgün GÖRER TAMER (Şehir Plancısı) Her fakülte içerdiği bölümlerin bilim alanına bağlı olarak farklılaşan öznel
DetaylıOYUNCU SAYISI Oyun bir çocuk taraf ndan oynanabilece i gibi, farkl yafl gruplar nda 2-6 çocuk ile de oynanabilir.
OYUNCA IN ADI Akl nda Tut YAfi GRUBU 4-6 yafl OYUNCU SAYISI Oyun bir çocuk taraf ndan oynanabilece i gibi, farkl yafl gruplar nda 2-6 çocuk ile de oynanabilir. GENEL KURALLAR Çocuklar n görsel belle inin
DetaylıDegisimi_Yonetmek 4/19/10 5:12 PM Page 1 De iflimi Yönetmek
De iflimi Yönetmek Cep Yönderi Dizisi Cep Yönderi Dizisi yöneticilerin ifl yaflam nda her gün karfl laflt klar en yayg n meydan okumalara ivedi çözümler öneriyor. Dizi içinde yer alan her kitapta, güçlü
Detaylı3 9 12 13 14 29 2 5 Tablo-2: Kat l m Öncesi Mali Yard m Kapsam nda Uygulanan Hibe Programlar (devam ) Tablo-2: Kat l m Öncesi Mali Yard m Kapsam nda Uygulanan Hibe Programlar (devam ) Tablo-4:
DetaylıSaymak San ld Kadar Kolay De ildir
Saymak San ld Kadar Kolay De ildir B ir matematikçinin bir zamanlar dedi i gibi, saymas n bilenler ve bilmeyenler olmak üzere üç tür insan vard r Bakal m siz hangi türdensiniz? Örne in bir odada bulunan
DetaylıProje Yönetiminde Toplumsal Cinsiyet. Türkiye- EuropeAid/126747/D/SV/TR_Alina Maric, Hifab 1
Proje Yönetiminde Toplumsal Cinsiyet Türkiye- EuropeAid/126747/D/SV/TR_Alina Maric, Hifab 1 18 Aral k 1979 da Birle mi Milletler Genel cinsiyet ayr mc l n yasaklayan ve kad n haklar n güvence alt na alan
DetaylıYÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI ENGELLİLER DANIŞMA VE KOORDİNASYON YÖNETMELİĞİ (1) BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI ENGELLİLER DANIŞMA VE KOORDİNASYON YÖNETMELİĞİ (1) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (Değişik:RG-14/2/2014-28913) (1) Bu Yönetmeliğin amacı; yükseköğrenim
DetaylıARAMALI VERG NCELEMES NDE SÜRE. Adalet ilkin devletten gelmelidir Çünkü hukuk, devletin toplumsal düzenidir.
ARAMALI VERG NCELEMES NDE SÜRE Adalet ilkin devletten gelmelidir Çünkü hukuk, devletin toplumsal düzenidir. ARISTO 88 ARAMALI VERG NCELEMES NDE SÜRE 1. KONU 213 say l Vergi Usul Kanunu nun (VUK) 142, 143,
DetaylıI Derleyen: Yrd. Doç. Dr. GÜLBU EROL MEDYA ÜZER NE ÇALIfiMALAR
I Derleyen: Yrd. Doç. Dr. GÜLBU EROL MEDYA ÜZER NE ÇALIfiMALAR II Yay n No : 1730 letiflim Dizisi : 29 1. Bas fiubat 2007 - STANBUL ISBN 978-975 - 295-624 - 7 Copyright Bu kitab n bu bas s n n Türkiye
DetaylıGÖRÜfiLER. Uzm. Dr. Özlem Erman
GÖRÜfiLER Uzm. Dr. Özlem Erman Son y llarda dünyadaki h zl teknolojik geliflmeye paralel olarak t p alan nda da h zl bir de iflim yaflanmakta, neredeyse her gün yeni tan, tedavi yöntemleri, yeni ilaçlar
DetaylıBu yaz girifle gereksinmiyor. Do rudan, kan tlayaca m z
Yoksulun fians Bu yaz girifle gereksinmiyor. Do rudan, kan tlayaca m z sonuca geçelim: Teorem. Yoksulun zengine karfl flans yoktur. Bu çok bilinen teorem i kan tlayabilmek için her fleyden önce önermeyi
DetaylıDÜNYA EKONOMİK FORUMU KÜRESEL CİNSİYET AYRIMI RAPORU, 2012. Hazırlayanlar. Ricardo Hausmann, Harvard Üniversitesi
DÜNYA EKONOMİK FORUMU KÜRESEL CİNSİYET AYRIMI RAPORU, 2012 Hazırlayanlar Ricardo Hausmann, Harvard Üniversitesi Laura D. Tyson, Kaliforniya Berkeley Üniversitesi Saadia Zahidi, Dünya Ekonomik Forumu Raporun
DetaylıMatematikte sonsuz bir s fatt r, bir ad de ildir. Nas l sonlu bir s fatsa, matematikte kullan lan sonsuz da bir s fatt r. Sonsuz, sonlunun karfl t d
Matematik ve Sonsuz G erek konuflma vermeye gitti im okullarda, gerek bana gelen okur mektuplar nda, ö renci ve ö retmenlerin matematikteki sonsuzluk kavram n pek iyi bilmediklerini gözlemledim. Örne in,
DetaylıİZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ENGELSİZ ÜNİVERSİTE KOORDİNATÖRLÜĞÜ VE ENGELLİ ÖĞRENCİ BİRİMİ ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI BİRİNCİ BÖLÜM
İZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ENGELSİZ ÜNİVERSİTE KOORDİNATÖRLÜĞÜ VE ENGELLİ ÖĞRENCİ BİRİMİ ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Genel Esaslar Amaç Madde 1- (1)Bu
DetaylıBu dedi im yaln zca 0,9 say s için de il, 0 la 1 aras ndaki herhangi bir say için geçerlidir:
Yak nsamak B u yaz da, ilerde s k s k kullanaca m z bir olguyu tan mlayaca z ve matemati in en önemli kavramlar ndan birine (limit kavram na) de inece iz. Asl nda okur anlataca m kavram sezgisel olarak
DetaylıYay n No : 2351 letiflim Dizisi : Bask Aral k 2010 STANBUL
(FELSEFE, HUKUK, ÇALIfiMA EKONOM S, KENTLEfiME VE ÇEVRE, MAL YE) D S PL NLERARASI YAKLAfiIMLA NSAN HAKLARI ED TÖR: SELDA ÇA LAR Yay n No : 2351 letiflim Dizisi : 1162 1. Bask Aral k 2010 STANBUL ISBN 978-605
DetaylıMESLEK MENSUBU KURUMLAfiMA PROJES YOL HAR TASI
MESLEK MENSUBU KURUMLAfiMA PROJES YOL HAR TASI 33 34 1 Projenin Tan t m ve Proje Kat l mc Baflvurusu SMMMO Yönetim Kurulu nca onaylanan SMMMO Meslek Mensubu Kurumsallaflma Projesi Fizibilitesi Ve Yol Haritas
DetaylıAile flirketleri, kararlar nda daha subjektif
Dr. Yeflim Toduk Akifl Aile flirketleri, kararlar nda daha subjektif flirket birleflmeleri ve sat nalmalar, türkiye deki küçük iflletmelerden, dev flirketlere kadar her birinin gündeminde olmaya devam
Detaylı2. Projelerle bütçe formatlar n bütünlefltirme
2. Projelerle bütçe formatlar n bütünlefltirme Proje bütçesi haz rlarken dikkat edilmesi gereken üç aflama vard r. Bu aflamalar flunlard r: Kaynak belirleme ve bütçe tasla n n haz rlanmas Piyasa araflt
DetaylıGAZETEC L E BAfiLARKEN
IPS letiflim Vakf Yay nlar : 14 Yeni Habercinin Elkitab GAZETEC L E BAfiLARKEN OKULDAN HABER ODASINA Derleyen: Sevda Alankufl IPS letiflim Vakf Yay nlar : 14 Yeni Habercinin Elkitab GAZETEC L E BAfiLARKEN
DetaylıSOSYAL S GORTALAR VE GENEL SA LIK S GORTASI KANUNLARI VE GERÇEKLER SEMPOZYUMU
SOSYAL S GORTALAR VE GENEL SA LIK S GORTASI KANUNLARI VE GERÇEKLER SEMPOZYUMU 26-27.01.2007 stanbul Üniversitesi Merkez Bina Doktora Salonu stanbul Barosu stanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi STANBUL BAROSU
DetaylıYURTDIŞI VATANDAŞLAR DANIŞMA KURULUNUN ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK
24 Aralık 2010 CUMA Resmî Gazete Sayı : 27795 YÖNETMELİK Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığından: YURTDIŞI VATANDAŞLAR DANIŞMA KURULUNUN ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK BİRİNCİ
DetaylıDEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog
DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog KONYA KARAMAN BÖLGESİ BOŞANMA ANALİZİ 22.07.2014 Tarihsel sürece bakıldığında kalkınma,
DetaylıAÇIKLAMALAR VE UYGULAMALAR
SEÇ LM fi TÜRK YE F NANSAL RAPORLAMA STANDARTLARI AÇIKLAMALAR VE UYGULAMALAR Prof. Dr. Cemal B fi (Marmara Üniversitesi) Doç. Dr. Yakup SELV ( stanbul Üniversitesi) Doç. Dr. Fatih YILMAZ ( stanbul Üniversitesi)
DetaylıTasarım Raporu. Grup İsmi. Yasemin ÇALIK, Fatih KAÇAK. Kısa Özet
Tasarım Raporu Grup İsmi Yasemin ÇALIK, Fatih KAÇAK Kısa Özet Tasarım raporumuzda öncelikle amacımızı belirledik. Otomasyonumuzun ana taslağını nasıl oluşturduğumuzu ve bu süreçte neler yaptığımıza karar
Detaylı1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ
1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ 1. GİRİŞ Odamızca, 2009 yılında 63 fuara katılan 435 üyemize 423 bin TL yurtiçi fuar teşviki ödenmiştir. Ödenen teşvik rakamı, 2008 yılına
DetaylıTMMOB EH R PLANCILARI ODASI TRABZON UBES III. DÖNEM (2014-2016) ÇALI MA PROGRAMI
TMMOB EH R PLANCILARI ODASI TRABZON UBES III. DÖNEM (2014-2016) ÇALI MA PROGRAMI I. KURUMSALLA MA VE ÖRGÜTLENMEN N GEL LMES Trabzon ubesi nin kurumsal ve örgütlenme yap güçlendirerek daha etkin ve verimli
Detaylı4/B L S GORTALILARIN 1479 VE 5510 SAYILI KANUNLARA GÖRE YAfiLILIK, MALULLUK VE ÖLÜM AYLI INA HAK KAZANMA fiartlari
4/B L S GORTALILARIN 1479 VE 5510 SAYILI KANUNLARA GÖRE YAfiLILIK, MALULLUK VE ÖLÜM AYLI INA HAK KAZANMA fiartlari Mustafa CER T* I. G R fi Bu yaz da 1479 say l yasaya göre yafll l l k, malullük ve ölüm
DetaylıDers 10: BEKLENEN ETK LER (SONUÇLAR/ÇIKTILAR)
Ders 10: BEKLENEN ETK LER (SONUÇLAR/ÇIKTILAR) Beklenen etkiler nedir? Proje yaparak bir amaca ulaflmak isteriz. Bu amaca ise, proje süresince yapaca m z faaliyetlerle yarataca m z etkiler, ürünler ve hizmetlerle
DetaylıBeynimizi Nas l De ifltiriyor? Çeviri: DEN Z BENER
Beynimizi Nas l De ifltiriyor? Çeviri: DEN Z BENER nternet, her fleyi de ifltirdi Hat rlamak ve zihnimizi kullanmak konusunda, geleneksel yöntemlerimizden h zla uzaklafl yoruz. Be endi imiz bir yeme in tarifini,
DetaylıTÜRK DÜNYASI TRANSPLANTASYON DERNE
Prof. Haberal dan Yeni Bir Uluslararas At l m: TÜRK DÜNYASI TRANSPLANTASYON DERNE Dünyan n dört bir yan ndan yüzlerce biliminsan Prof. Dr. Mehmet Haberal taraf ndan kurulan Türk Dünyas Transplantasyon
DetaylıİSTANBUL KEMERBURGAZ ÜNİVERSİTESİ BURS YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
İSTANBUL KEMERBURGAZ ÜNİVERSİTESİ BURS YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç: Madde 1. (1) Bu yönergenin amacı, İstanbul Kemerburgaz Üniversitesinin önlisans, lisans ve lisansüstü
DetaylıÇocuk dergilerinin flaflmaz sorusudur: Afla daki karenin
Sihirli Kareler (I) Çocuk dergilerinin flaflmaz sorusudur: Afla daki karenin içine den 9 a kadar say lar öyle yerlefltirin ki, her s ran n, her kolonun ve her iki çapraz n say lar n n toplam 5 olsun. Bu
DetaylıSOSYAL ŞİDDET. Süheyla Nur ERÇİN
SOSYAL ŞİDDET Süheyla Nur ERÇİN Özet: Şiddet kavramı, çeşitli düşüncelerden etkilenerek her geçen gün şekillenip gelişiyor. Eskiden şiddet, sadece fiziksel olarak algılanırken günümüzde sözlü şiddet, psikolojik
DetaylıBir Çal flan fle Almak
Bir Çal flan fle Almak Cep Yönderi Dizisi Cep Yönderi Dizisi yöneticilerin ifl yaflam nda her gün karfl laflt klar en yayg n meydan okumalara ivedi çözümler öneriyor. Dizi içinde yer alan her kitapta,
DetaylıYay n No : 1891 letiflim Dizisi : 44. 1. Bask Ocak 2008 STANBUL ISBN 978-975 - 295-788 - 6
I dil Say mer Sanal Ortamda Halkla liflkiler II dil Say mer, TED Ankara Kolejinin ard ndan lisans e itimini stanbul Üniversitesi, Bat Dilleri ve Edebiyatlar bölümünde tamamlam fl, yüksek lisans ve doktora
DetaylıYENİ DÜNYA DÜZENİNDE İNSANIN ÖRGÜTTE DEĞİŞEN ROLÜ
I Doç. Dr. Yonca Deniz GÜROL YENİ DÜNYA DÜZENİNDE İNSANIN ÖRGÜTTE DEĞİŞEN ROLÜ II YENİ DÜNYA DÜZENİNDE İNSANIN ÖRGÜTTE DEĞİŞEN ROLÜ Yay n No : 2377 flletme-ekonomi Dizisi : 447 1. Bask Ocak 2011 - STANBUL
DetaylıKÜRESEL GELİŞMELER IŞIĞI ALTINDA TÜRKİYE VE KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ EKONOMİSİ VE SERMAYE PİYASALARI PANELİ
KÜRESEL GELİŞMELER IŞIĞI ALTINDA TÜRKİYE VE KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ EKONOMİSİ VE SERMAYE PİYASALARI PANELİ 12 NİSAN 2013-KKTC DR. VAHDETTIN ERTAŞ SERMAYE PIYASASI KURULU BAŞKANI KONUŞMA METNİ Sayın
DetaylıBasit Elektrik Devresi FEN VE TEKNOLOJ
Basit Elektrik Devresi FEN VE TEKNOLOJ Temel Kaynak 5 Yaflam m zdaki Elektrik BAS T ELEKTR K DEVRES Devrede Ampullerin n Nas l De ifltirebiliriz? Basit bir elektrik devresinde pil ampul anahtar ba lant
DetaylıSayın Valim, Sayın Rektörlerimiz, Değerli Hocalarımız ve Öğrencilerimiz Ardahan Üniversitesi Değerli öğrenciler, YÖK Kültür Sanat Söyleşileri
Sayın Valim, Sayın Rektörlerimiz, Değerli Hocalarımız ve Öğrencilerimiz Ardahan da, Ardahan Üniversitesi nde sizlerle birlikte olmaktan memnuniyetimi bildirerek sözlerime başlamak isterim. Hepinizi sevgi
DetaylıAmacımız Fark Yaratacak Makine Mühendisleri Yetiştirmek - OAIB Moment Expo
Sayfa 1 / 6 OCAK 2016 SAYI: 92 Gelişen teknolojiye ayak uydurabilen, teknik bilgi ve becerilere sahip fark yaratacak lider makine mühendisleri yetiştirmek üzere yola çıktıklarını belirten MEF Üniversitesi
DetaylıAkreditasyon Çal malar nda Temel Problemler ve Organizasyonel Bazda Çözüm Önerileri
Akreditasyon Çal malar nda Temel Problemler ve Organizasyonel Bazda Çözüm Önerileri Prof.Dr. Cevat NAL Selçuk Üniversitesi Mühendislik-Mimarl k Fakültesi Dekan Y.Doç.Dr. Esra YEL Fakülte Akreditasyon Koordinatörü
Detaylı30 > 35. nsan Kaynaklar. > nsan Kaynaklar Yönetimi > Personel E itimleri > Personel Otomasyonu
30 > 35 nsan Kaynaklar > nsan Kaynaklar Yönetimi > Personel E itimleri > Personel Otomasyonu > nsan Kaynaklar Personele Göre fl De il, fle Göre Personel. stanbul Büyükflehir Belediyesi, Personele Göre
DetaylıISI At f Dizinlerine Derginizi Kazand rman z çin Öneriler
ISI At f Dizinlerine Derginizi Kazand rman z çin Öneriler Metin TUNÇ Seçici Olun ISI' n editoryal çal flanlar her y l yaklafl k olarak 2,000 dergiyi de erlendirmeye tabi tutmaktad r. Fakat de erlendirilen
Detaylı