Bissinozis. Türkiye de bissinozis ile ilgili ilk çalışma Vidinel ve arkadaşları tarafından 1966 yılında İzmir Sümer- Remzi ALTIN, Levent KART ÖZET
|
|
- Oz Uzunlar
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Remzi ALTIN, Levent KART Karaelmas Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, ZONGULDAK ÖZET Bissinozis pamuk (en sık) keten, kendir, sisal, jüt, coir bitkilerinin tozlarına bağlı, işe dönüş sonrası, haftanın ilk günü göğüste şişkinlik, nefes darlığı, öksürük, hırıltı yakınmaları ile karakterize mesleksel akciğer hastalığıdır. Akciğerlerde toz birikimi görülmediği için bir pnömokonyoz değildir. Etyopatogenezi henüz aydınlatılamamış ve tanısı klinik olarak konulmakta, fakat spesifik patolojik veya radyolojik değişiklikler içermediği için ayırıcı tanıda bazı zorluklarla karşılaşılmaktadır. ANAHTAR KELİMELER: Bissinozis SUMMARY BYSSINOSIS Byssinosis is a disease caused by cotton (most frequent), hemp, flax, sisal, jute, coir dusts, and it is an occupational lung disease charecterized by chest tigthtness, dyspnea, cough and wheezing after a weekend renewed exposure by an affected worker. It is not a pneumoconiotic disease because there is no dust deposition. The aetiopathogenesis is unknown. Diagnosis is clinical and there are some difficulties in differential diagnosis as it has no pathological or radiological specific features. KEY WORDS: Byssinosis Bissinozis adı ilk kez Proust tarafından 1877 yılında kullanılmıştır. Bissinozisin Elen ve Latin dillerindeki bissos-bissus sözcüklerinden türetildiği kabul edilmektedir. Bissos un Elence de çok ince, değerli örgü için kullanılan lif ve dokuma işi anlamına geldiği bildirilmiştir. Aslında Elence de pamuk sözcüğünün karşılığı olmadığı için, bissos önce keten lifi için kullanılmış, daha sonra pamuk, ipek vb. lifleri kapsamıştır (1-3). Bissinozisin mesleksel bir rahatsızlık olduğundan ilk bahseden kişi Ramazzini dir. Ramazzini 1705 yılında kendir yumuşatma işinde çalışanlarda astıma benzer yakınmalardan bahsetmiştir (3). Bissinozis konusunda ilk nicel çalışmayı 1909 yılında E. Collis yapmıştır (4). Ramazzini bissinozisi yaklaşık 200 yıl önce tanımlasa da hastalık ile ilgili yoğun bilgilerimiz son 30 yılda ortaya çıkmıştır. EPİDEMİYOLOJİ Bissinozis konusundaki ciddi çalışmalar ağırlıklı olarak İngiltere kaynaklıdır. İngiltere de yapılan epidemiyolojik çalışmalarda; Schilling in daha önceki çalışmalarda rapor ettiği yoğun tozlu ortamda (çırçır) çalışan işçilerdeki yaklaşık %50 lik prevalansın %3-10 lara gerilediği görülmektedir (5,6). İngiltere de lı yıllarda görülen tablo şimdilerde üretimin arttığı gelişmekte olan ülkelerde göze çarpmaktadır (7). Bissinozise ait prevalans oranları Endonezya da %30, Sudan da %37, Etiyopya da %40, Hindistan da %50 civarındadır, ancak prevalansı belirlemede aynı kriterlerin bu ülkelerce kullanılmadığı da bilinmelidir (8-12). Türkiye de bissinozis ile ilgili ilk çalışma Vidinel ve arkadaşları tarafından 1966 yılında İzmir Sümer- 71
2 Altın R, Kart L. bank Basma Sanayii nde dokuma işçilerinde yapılmış ve bissinozis olgusuna rastlanılmamıştır (13) yılında Tokgöz ve arkadaşları tarafından yapılan diğer bir çalışmada, iki ayrı iplik fabrikası çalışması ortalaması alınarak prevalans %46 olarak bildirilmiştir (14). Topuzoğlu tarafından yapılan bir diğer çalışmada ise yine iplik çalışanları alınmış ve 1968, 1973 yılları için prevalanslar sırasıyla %15.5 ve 12.6 olarak bulunmuştur (1). Vural ın 1989 yılında yaptığı bir çalışmada ise bissinozis ile ilgili yakınmalar %37.4 oranında saptanırken, Zencir in 1996 yılında gerçekleştirdiği çalışmada bissinozis prevalansı %3.5 olarak bulunmuştur (13,15). Altın ve arkadaşlarının 1999 yılında modern teknoloji ile donatılmış bir iplik fabrikasında yaptıkları çalışmada ise prevalans %14.2 dir (16). Sonuç olarak tüm pamuklu tekstil endüstrisi ele alındığında (iplik-dokuma) ülkemizde bissinozis prevalansı %0-46 arasında değişmektedir. Keten ve kendir tozuna maruz kalan işçilerde de pamuk tozundaki benzer hastalık özellikleri saptanmaktadır. Jüt ve sisale bağlı bissinozis görülmeyeceği söylense de düşük oranda hastalık görülebilmektedir (17-20). Türkiye de Kastamonu ili Taşköprü ilçesindeki jüt işleyen bir fabrikada yapılan bir çalışmada bissinozis prevalansı semptoma dayalı olarak %13 bulunmuştur (21). FİZYOLOJİ Pamuk işinde çalışanlarda ortaya çıkan akut ve kronik değişiklikler birçok çalışma ile gösterilmiştir. Bu çalışmalara göre, mesai dönüşü haftanın ilk günü diğer günlere nazaran solunum fonksiyonlarında daha fazla düşüş görülmektedir. Bu bulgular hastalığın semptomlarında periyodik bir değişim olduğunu göstermektedir (22,23). Ancak yapılan başka bir çalışmada, birinci saniyedeki zorlu ekspiratuar volüm (FEV 1 ) değerlerinde hafta boyunca progresif azalma saptanmıştır (24). Birçok çalışma zorlu ekspiratuar volümler üzerinde yoğunlaşırken, bazı çalışmalarda ise küçük hava yollarının çaplarında ciddi azalmayı gösterir sonuçlar bulunmuştur. Bu da hastalığın öncelikle küçük hava yollarını tuttuğunu göstermektedir. Değişiklikler bissinozisli ve kronik bronşitli olgularda asemptomatik olgulara göre daha belirgindir ve sigara içiminden de etkilenmemektedir (24-28). Pamuk, keten, kenevire bağlı olarak gaz transferinde herhangi bir değişiklik gösterilmemiştir, ancak yakın zamanda yapılan bir çalışmada, uzun yıllar fabrikada çalışanlarda arteryel gaz basınçlarında değişiklikler saptanmıştır. Kenevir tozuna maruz kalanlarda bu durum FEV 1 deki azalma ile korele bulunmuştur (29,30). Solunum fonksiyonlarındaki değişikliklere ek olarak, hava yolu aşırı duyarlılığında da değişiklikler gözlenmektedir. Fiscwick ve Pickering bissinozisli olgularda %78 oranında bronş aşırı duyarlılığı, %37 oranında işe bağlı spesifik olmayan yakınmalar saptamıştır. Hava yolu aşırı duyarlılığı ve küçük hava yollarındaki değişiklikler bu hastalığın astım benzeri bir rahatsızlık olduğu kanaatini vermektedir (31). PATOLOJİ Bissinozise ait patolojik değişiklikler açıklıkla ortaya konulamamıştır. Burada en önemli neden, yaşam sırasında spesifik tanı koymadaki güçlükler ve sigara içimine bağlı etkilerdir. Sigara içmeyen bissinozisli olgularda yapılmış çalışma sayıları da patolojiyi belirleme açısından yetersizdir (32). Edwards ve arkadaşlarının yaptıkları bir çalışmada mukus bezi hiperplazisi ve düz kas hipertrofisi saptanmıştır. Bu bulgular spesifik değildir ve hem astım hem de kronik bronşitte görülebilmektedir. Bunun yanında az oranda da olsa kontrol grubuna göre konnektif doku ve kartilajda kayıp saptanmış; fibrozis, granülom oluşumu veya vasküler patoloji tespit edilmemiştir. Başka bir çalışmada ise sigara içiminden bağımsız olarak mukus bezi hiperplazisi rapor edilmiştir. Ancak bu çalışmada olgu sayısı azdır ve maruziyet tam olarak belgelenmemiştir. Tüm çalışmalarda bissinozis ile amfizem ve interstisyel akciğer fibrozisi arasında bir ilişki gösterilememiştir (33-35). Kronik bissinozisi olan işçilerde bugüne kadar bronşiyal biyopsi veya bronkoalveoler lavaj (BAL) çalışması yoktur. BAL çalışmaları toza maruz bırakılan hayvan ve gönüllü insanlarda yapılmıştır. Çok değişik sonuçlar alınsa da en önemli bulgu nötrofil artışıdır. Bu da bissinozise bağlı spesifik bir bulgu değildir (32). FİZYOPATOLOJİ Hastalığın fizyopatolojik gelişimi şöyle özetlenebilir: 1. Akut Bronkokonstrüksiyon Pamuk tozuna maruz kalan semptomatik ve asemptomatik tüm çalışanlarda hava yolu fonksiyonlarında azalmalar görülür. Kaba, işlenmemiş pamuk tozuna maruz kalanlardaki semptom sıklığı; temizlenip yıkanmış pamuk tozuna maruz kalanlar- 72
3 la karşılaştırıldığında daha sıktır. Bu da işlenmemiş pamuktaki bazı maddelerin akut bronkokonstrüksiyon oluşumunda rol oynadığı fikrini uyandırmaktadır (36). Akut bronkokonstrüksiyona yol açan etmenler; a. Pamuk kırıntı ve parçacıkları: Bissinozis salt tozun kendisine bağlı olarak ortaya çıkmamaktadır. Kaba pamuğun yıkama ve buharla temizlenmesi bronkokonstrüktör yanıtların sıklığını azaltmaktadır. Bu işlem en azından suda eriyebilen bazı materyallerin bronkokonstrüksiyona neden olabileceğini akla getirmektedir. Bu görüş, bir grup gönüllüde bronkokonstrüksiyona neden olabilecek pamuk parçacıklarının suda eriyebilen bir aerosol olarak inhale ettirilmesi gözlenerek doğrulanmıştır. Pamuk tozlarının içerisinde suda eriyebilen az miktarda birkaç maddenin hava yolu düz kaslarını direkt olarak kontrakte ettiği gösterilmiştir. Bunlar histamin, serotonin ve diğer serotonin reseptör antagonistleridir (13,32,36). Elde edilen tüm verilere karşın histamin, serotonin ve diğer mediatörlerin akut bronkokonstrüksiyon gelişmesinde tek başlarına yeterli olmadıklarına inanılmaktadır. b. Endotoksin: Endotoksinler, gram-negatif bakteriler (Enterobacter cloacae, Pseudomonas aeruginosa ve diğerleri) tarafından üretilen lipopolisakkaridlerdir. Birçok çalışmada pamuk tozlarına bronkokonstrüktör yanıt ile havadaki bakteriyel endotoksin konsantrasyonu arasında sıkı korelasyon olduğu gösterilmiştir. Bu hipotezin akla yakın olmasına karşın, rapor edilen gözlemler pamuğun bakteriyel kontaminasyon olasılığını açık bırakmaktadır (37-39). c. İnflamasyon: Geniş olarak incelenmemesine karşın ilgi çeken bir mekanizma da, pamuk tozu inhalasyonu ile hava yollarında biriken inflamatuvar hücrelerin özellikle de polimorfonükleer lökositlerin (PNL) hava yollarında obstrüksiyona yol açtığı görüşüdür. Bu hücreler hava yollarının düz kaslarında kontraksiyona yol açacak çok sayıda mediatör (araşidonik asit metabolizmasında siklooksijenaz ve lipooksijenaz üzerinden üretilen ürünler) üretebilir (36). 2. Nonspesifik Hava Yollarının Duyarlılığının Rolü Akut bronkokonstrüksiyon ile nonspesifik hava yollarının aşırı duyarlılığı arasındaki ilişki yeterince değerlendirilememiştir. Yayınlanan iki çalışmada; bissinozisli hastaların histamine karşı bronkomotor yanıtta aşırı duyarlılığa sahip bulunmadığı ve çalışmaya katılan kişilerde hem pamuğa hem de histamine karşı bronkomotor yanıtın karakteristik olmadığı görülmüştür (36). 3. Atopi ve IgE-dışı İmmünolojik Mekanizmalar Pamuk kırıntıları ve içerikleri antijenik olmalarına karşın IgE ilişkili mekanizma, atopi ile hastalık oluşumu arasında bir ilişki olmadığından muhtemel görünmemektedir. IgE dışı immünolojik bir mekanizma daha inandırıcı görünmektedir. Çalışan işçilerde ve pamuk tozuna maruz bırakılan kontrol deneklerinde presipite IgG düzeylerinde artış söz konusudur. Bu titreler Pazartesi günleri en yüksek düzeylerdedir. IgG düzeyleri yüksek deneklerde kullanılan maddelere bağlı pulmoner bir değişiklik saptanmaması da ilginçtir (32,40-42). KLİNİK DEĞERLENDİRME Bissinozisin karakteristik bulgusu akciğerlerin tamamıyla boşalamamasına bağlı, hareketle kötüleşen substernal rahatsızlıktır. Buna göğüste şişkinlik hissi (chest tightness) denir. Göğüste şişkinlik hissi hafta sonu tatilinden işe dönülen ilk gün ortaya çıkar. Semptomların ortaya çıkması için genellikle hafta sonu dinlenme süresinin 48 saat olması görüşü yaygındır. Tozla temastan ortalama dört saat sonra tipik semptomlar görülür. Bu durum astımdan farklıdır. Çünkü astımda maruziyetten yaklaşık 30 dakika sonra yakınmalar ortaya çıkar. Göğüste şişkinlik hissi ile birlikte hırıltılı solunum, irritasyona bağlı öksürük, dispne, halsizlik, burun ve göz irritasyon bulguları da eşlik edebilir. Semptomlar ilk temas sonrası görülebilirse de kabul gören görüşe göre hastalık tablosu ortalama 10 yıllık maruziyetten sonra ortaya çıkar. Zamanla süreklilik kazanır ve kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) tablosuna dönüşür (3,13,43,44). İşçilerin bazılarında; işe ilk girişte veya uzamış bir ayrılık sonrası işe dönüşte ateş, bulantı ve kusma yakınmaları görülür. Bu tablo değirmen ateşi olarak adlandırılır ve birkaç gün sonra kaybolur (44). SINIFLANDIRMA Toz maruziyetine bağlı bissinozis ve diğer hava yolu bozukluklarının sınıflandırılması ile ilgili ayrı sistemler kullanılmaktadır. Biri semptoma dayalı klinik derecelendirme, diğeri spirometrik değerlendirmeye göre derecelendirmedir. Hem klinik hem de spirometrik derecelendirmenin ikisi de epidemiyolojik çalışmalar için yetersizlik içermektedir. Schilling tarafından önerilen klinik derecelendirilmenin yetersizliği göz önüne alınarak Dünya Sağlık Örgütü 73
4 Altın R, Kart L. (DSÖ) nün Kopenhag da düzenlediği bir toplantıda, klinik derecelendirme ve akciğer fonksiyonlarındaki değişiklikler birleştirilmiştir (44). TEDAVİ Bissinozisli olguların tedavisi mesleksel astım gibidir. Öncelikle koruyucu yöntemler uygulanarak hastalık gelişimi önlenmeye çalışılmalıdır. İş ortamı değiştirilemeyen ve semptomatik olan olgularda tıbbi tedavi verilmelidir. Kısa süreli toza maruziyet akut solunumsal yakınmalara yol açarken, uzun süreli maruziyet ise klasik bissinozis semptomlarına yol açmaktadır. Hastalığa bağlı olarak küçük hava yollarında değişiklikler oluşmakta ve bronş aşırı duyarlılığında artış izlenmektedir. Mekanizma tam olarak bilinmemekle beraber, immünolojik yanıt veya endotoksinlere bağlı gelişen inflamasyon hastalık nedeni olabilir. Bu nedenle, semptomatik olguların tedavisinde bronkodilatatörler ile birlikte verilen inhale steroid ve sodyum kromoglikat faydalı görünmektedir, özellikle kronikleşen olgularda inhale steroidler daha etkilidir (34). MORTALİTE Yapılmış birçok çalışmanın sonuçlarında çelişkili de olsa artmış mortaliteden bahsedilmektedir (45,46). ÇEVRESEL DEĞERLENDİRME ve KORUYUCU ÖNLEMLER Birçok çalışmada toz düzeyleri ile bissinozis prevalansı arasında iyi bir ilişki tanımlanmıştır (44). Roach ve Schilling 1961 yılında havadaki toz konsantrasyonu ile bissinozis prevalansını saptamaya yönelik ilk çalışmayı yapmışlar ve güvenli solunabilir toz sınırının 1 mg/m 3 olması gerektiğini rapor etmişlerdir. Ancak yapılan çalışmalarda, solunabilir toz konsantrasyonu 0.1 mg/m 3 veya daha düşük bir değerde bile bissinozis yakınmalarına sahip işçiler belirlenmiştir (43,44). Amerika Birleşik Devletleri Occupational Safety and Health Administration U.S. Department of Labor ın 1995 yılında yayınladığı rapora göre güvenli izin verilebilir toz limitleri şöyle açıklanmıştır: İplik üretimi için mg/m 3, tekstil atıklarını işleyen yerler için mg/m 3, dokuma için mg/m 3, atık madde ve geri dönüşüm yerlerinde 1 mg/m 3 (47). Geçen zaman süresince toz üreten makinelerin tozunu etkili şekilde ortadan kaldıran ventilasyon sistemleri geliştirilmiş ve bugün çoğu ülkelerde kullanılmaktadır (43). Ventilasyon sistemlerine ek olarak maske ve respiratör kullanımı, pamuğun sentetikle yer değiştirmesi, pamuk bitkilerinin iyileştirilmesi veya işlenmemiş pamuğun bissinozise neden olan etkenlerden temizlenmesi de dikkatle ele alınmalıdır. SAĞLIK İZLEMİ (SÜRVEYANS) Bissinozis yakınmaları olan kişiler erkenden teşhis edilerek ya iş ortamları değiştirilmeli veya işten ayrılarak başka bir işe yerleştirilmelidir. Belirli süreyi aşıp çalışamayacak durumda olanlar da saptanıp emekli edilmelidir. Bissinozis riski taşıyan bir işe başvuran kişiye, iş öncesine ait öykü ve solunum sistemini sorgulayan anket, solunum fonksiyonlarının bilinmesi için spirometrik ölçüm yapılmalıdır. Astımlı, kronik bronşitli, FEV 1 için beklenen değeri %80 ve altında bulunan kişiler ve bunların dışında ciddi solunumsal yakınmaları olanlar hekim tarafından değerlendirilmelidir. Solunum semptomları ciddi olanlar ve FEV 1 beklenen değeri % 60 ın altında olanlar işe alınmamalıdır. İşe girerken sorunu olmayanlar bir-iki ay sonra tekrar incelenmelidir. Hafta sonu dinlenmeden sonra Pazartesi günü semptomları olan ve FEV 1 de %10 ve üstü azalma olanların iş yeri ortamları değiştirilmelidir. FEV 1 de %5 ve üstü azalma veya FEV 1 için beklenen değer %80 ve altı saptanan kişilerin ise muayeneleri altı ayda bir tekrarlanmalıdır (44,48). KAYNAKLAR 1. Topuzluoğlu İ. Bissinozisin meslek hastalığı açısından özelliği ve Türkiye deki durumu. Uzmanlık tezi. Hacettepe Üniversitesi-Toplum Hekimliği Enstitüsü. Ankara, Tonguç E. Meslek hastalıkları klavuzu, broşürler. Ankara: TTB Yayını, O Hollaren MT. Byssinosis and tobacco-related asthma. In: Bardana EJ, Montanaro A, O Hollara MT, eds. Occupational asthma. 1 st ed. Philadelphia: Hanley and Belfus Inc, 1992; Smiley JA. Background to byssinosis in ulster. Br J Ind Med 1961;18: Grimard M, Adams F. The respiratory health of Quebec textile workers. Chest 1981;79(Suppl 4): Cinkotai FF, Rigby A, Pickering CAC et al. Recent trends in the prevalance of byssinotic symptoms in the Lancashire textile industry. Br J Ind Med 1988;45: Pinkham J. Cotton dust standart endures 10 years. Occup Health and Safety 1988;57: Baratawidjaja K. Byssinosis among 250 textile workers in Jakarta. Am J Ind Med 1990;45: El Karim MAA, Ona SH. Prevalance of byssinosis and respiratory symptoms among spinners in Sudanese cotton mills. Am J Ind Med 1987;12: Woldeyohannes M, Bergevin Y, Mgeni AY, Theriault G. Respiratory problems among cotton textile mill workers in Ethiopa. Br J Ind Med 1991;48: Parikh JR, Bhagia LJ, Majumdar PK et al. Prevalance of byssinosis in textile mills in Ahmedabad. Br J Ind Med 1989;46:
5 12. Parikh JR. Byssinosis in developing countries. Br J Ind Med 1992;49: Zencir M. Tariş iplik fabrikası işçilerinde bissinozis prevalansı. Uzmanlık tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Tokgöz M. İzmir pamuk endüstrisinde bissinozis prevalansı ve toz seviyeleri. Uzmanlık tezi. İzmir, Vural G. Pamuklu tekstil endüstrisinde toz sorunu. 2. Ulusal Ergonomi Kongresi kitabı 1989; Altin R, Ozkurt S, Fisekçi F et al. Prevalence of byssinosis and respiratory symptoms among cotton mill workers. Respiration 2002;69: Barjatiya MK, Mathur RN, Swaroop A. Byssinosis in cotton textile workers of Kishangarh. Indian J Chest Dis Allied Sci 1990;4: Zuskin E, Kanceljak B, Pocrajac D et al. Respiratory symptoms and lung function in hemp workers. Br J Ind Med 1990;47: Mc Kerrow CB, Gilson GC, Schilling RSR, Skidmore JW. Respiratory function and symptoms in rope-makers. Br J Ind Med 1965;22: Er M, Emri S, Karakoca Y, Barış Yİ. Jüt İpliği Fabrikasında Çalışan İşçilerde Bissinozis ve KOAH Prevalansı. Toraks Derneği İkinci Kongresi bildiri özet kitabı, Antalya, 1998; Barış Yİ, Karakoca Y, Demir AU. Çevresel ve mesleksel akciğer hastalıkları. Solunum hastalıkları temel yaklaşım. 3. Baskı. Ankara: Atlas Kitapçılık, 1998; Pickering CAC. The search for aetiological agents and pathogenetic mechanisms of byssinosis: A clinician view of byssinosis. Cotton Dust: Proceedings-15 th Cotton Dust Research Conference, 1991; Jones RN, Hughes J, Hammad YY et al. Respiratory health in cottonseed crushing mills. Chest 1981;79(Suppl 4): Merchant JA, Halprin GM, Hudson AR et al. Evaluation before and after exposure-the pattern of physiological response to cotton dust. Ann N Acad Sci 1974;221: Jones RN, Glindmeyer DH, Dharmarajan V et al. Mild effect and dose-response relationships in byssinotics. Br J Ind Med 1979;36: Parikh JR, Majumdar PK, Shah AR et al. Acute and chronic changes in pulmonary function among Indian textile workers. J Soc Occup Med 1990;40: Zuskin E, Mustajbegovic J, Schachter EN. Follow-up study of respiratory function in hemp workers. Am J Ind Med 1994;26: Glindmeyer HW, Lefante JJ, Jones RN et al. Exposure - related declines in the lung function of cotton textile workers. Am Rev Respir Dis 1991;144: Zuskin E, Valic F, Butkovic D, Bouhuys S. Lung function in textile workers. Br J Ind Med 1975;32: Merino WL, Lombart RL, Marco RF et al. Arterial blood gas tensions and lung function during acute response to hemp dust. Am Rev Respir Dis 1973;107: Fishwick D, Fletcher AM, Pickering CAC et al. Lung function, bronchial reactivity, atopic status and dust exposure in lancashire mill operatives. Am Rev Respir Dis 1992;145: Niven McLR, Pickering CAC. Byssinosis: A review. Thorax 1996;51: Edwards C, Mc Cartney J, Rooke G, Ward F. The pathology of the lung in byssinotics. Thorax 1975;30: Pratt PC. A rationale for evaluation of byssinosis. NCMJ 1990;51: Pratt PC, Wolmer RT, Miller JA. Epidemiology of pulmonary lesions in nontextile and cotton textile workers: A retrospective autopsy analysis. Arch Environ Med 1980;35: Sheppard D, Balmes RJ. Environmental and occupational disorders. Textbook of respiratory medicine. 2 nd ed. Philadelphia: WB Saunders Company, 1994; Thorn J. The inflammatory response in humans after inhalation of bacterial endotoxin: A review. Inflamm Res 2001;50: Castellan MR, Olenchock SA, Hankinson JL et al. Acute bronchoconstriction induced by cotton dust: Dose related responses to endotoxin and other dust factors. Ann Intern Med 1984;101: Rylander R, Haglind P, Lundholm M. Endotoxin in cotton dust and respiratory function decrement among cotton workers in an experimental cardroom. Am Rev Respir Dis 1985;131: O Neil CE, Reed MA, Aukrust L, Butcher BT. Studies on the antigenic composition of aqueous cotton dust extracts. Int Arch Allergy Appl Immunol 1983;72: Massaud A, Taylor G. Byssinosis antibody to cotton antigens in normal subjects and in cotton card-room workers. Lancet 1964;11: Stephen AK, Sharon MM, Stephen AO, Pervis C. Immune mechanisms in byssinosis. Chest 1981;79(Suppl): Cotes JE, Steel J. Byssinosis. Work related lung diseases. 1 st ed. London: Blackwell Scientific Publications, 1987; Recommended Health-based Occupational Exposure Limits for Selected Vegetable dusts. WHO Technical Report Series No: 684. Switzerland: Lammers B, Schilling RS, Hoven van Genderen D et al. A study of byssinosis, chronic respiratory symptoms, and ventilatory capacity in English and Dutch cotton workers, with special reference to atmospheric pollution. Br J Ind Med 1964;21: Merchant JA, Ortmeyer C. Mortality of employees of two cotton mills in North Carolina. Chest 1981; 79(Suppl): Ocupational Safety and Health Administration US Department of Labor (OSHA) fact sheets, cotton dust, 1995; Şimşek C, Keleşoğlu A, Akkurt İ. Pamuk ipliği işçilerinde pulmoner etkilenmeler. Tüberküloz ve Toraks Dergisi 1996;44: Yazışma Adresi Remzi ALTIN Karaelmas Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Kozlu/ZONGULDAK remal1@yahoo.com 75
Tekstil Sektöründe Kadın Solunum Sağlığı. Dr. Fatma EVYAPAN Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD TTD Çevre Meslek Çalışma Grubu
Tekstil Sektöründe Kadın Solunum Sağlığı Dr. Fatma EVYAPAN Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD TTD Çevre Meslek Çalışma Grubu Sunum Akışı Solunum Sisteminin Biyolojik Davranışında
DetaylıHalı Mağazası Çalışanlarında Solunumsal Yakınmalar ve Solunum Fonksiyon Testleri #
Halı Mağazası Çalışanlarında Solunumsal Yakınmalar ve Solunum Fonksiyon Testleri # Sibel ÖZKURT*, Fatma FİŞEKÇİ*, Sevin BAŞER*, Remzi ALTIN*, Beyza AKDAĞ** * Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs
DetaylıTekstil endüstrisinde sağlık gözetimi
Tekstil endüstrisinde sağlık gözetimi Millworkers by Laurence Stephen Lowry (1948) Prof.Dr. Nadi Bakırcı Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı A.D. Tekstil Sektörü Elyaf ve ipliği kullanım eşyasına
DetaylıDicle Tıp Dergisi 2004 Cilt:31, Sayı:2, (23-30)
Dicle Tıp Dergisi 2004 Cilt:31, Sayı:2, (23-30) Pamuklu İplik ve Dokuma Fabrikası İşçilerinde Solunum Sistemi Semptomları ve Fonksiyonları Candan Öğüş*, Levent Dönmez**, Tülay Özdemir*, Aykut Çilli* ÖZET
DetaylıÇay işçilerinde solunum semptomları ve fonksiyonları
Çay işçilerinde solunum semptomları ve fonksiyonları Lütfi ÇÖPLÜ, Z. Toros SELÇUK, A. Sema YILMAZ, Begüm ERGAN ARSAVA, A. Fuat KALYONCU, A. Altay ŞAHİN, Y. İzzettin BARIŞ Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi,
DetaylıASTIM «GINA» Dr. Bengü MUTLU SARIÇİÇEK
ASTIM «GINA» Dr. Bengü MUTLU SARIÇİÇEK ASTIM Dünya genelinde 300 milyon kişiyi etkilediği düşünülmekte Gelişmiş ülkelerde artan prevalansa sahip Hasta veya toplum açısından yüksek maliyetli bir hastalık
DetaylıTürkiye de ve Dünyada Bisinoz
DERLEME Türkiye de ve Dünyada Bisinoz Ayten Filiz, Nazan Gülhan Bayram Gaziantep Üniversitesi T p Fakültesi, Gö üs Hastal klar Anabilim Dal, Gaziantep ÖZET Bisinoz pamuk, keten, kendir, kenevir tozlar
DetaylıDoç Dr Ömür AYDIN. Ankara ÜTF Göğüs Hastalıkları ABD İmmunoloji-Allerji BD
Doç Dr Ömür AYDIN Ankara ÜTF Göğüs Hastalıkları ABD İmmunoloji-Allerji BD Mesleksel astım tedavisinde temel prensipler Mesleksel astımda prognoz Maruziyetin kesilmesi/azaltılmasının sonuçları Mesleksel
DetaylıDiyarbakır Sümerbank Halı ve İplik Fabrikalarında Çalışan İşçilerin Solunum Fonksiyonlarının İncelenmesi
Diyarbakır Sümerbank Halı ve İplik Fabrikalarında Çalışan İşçilerin Solunum Fonksiyonlarının İncelenmesi Melikşah ERTEM*, Ersen İLÇİN*, Mustafa KELLE**, Füsun TOPÇU*** * Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi
DetaylıKOAH Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı
KOAH Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı KOAH Zararlı gaz ve partiküllere karşı havayolları ve akciğerin artmış kronik inflamatuar yanıtı ile ilişkili ve genellikle ilerleyici özellikteki kalıcı hava akımı
DetaylıVaxoral. Tekrarlayan bakteriyel solunum yolu enfeksiyonlarının önlenmesinde 5. Şimdi. Zamanı. KOAH Kronik bronşit Sigara kullanımı
Tekrarlayan bakteriyel solunum yolu enfeksiyonlarının önlenmesinde 5 Şimdi KOAH Kronik bronşit Sigara kullanımı Yaşlılık Düşük bağışıklık Hırıltılı öksürük Kirli ortam Pasif içicilik Zamanı Tekrarlayan
DetaylıKağıt Fabrikası Çalışanlarında Solunum Sistemi Semptomları ile Birlikte Solunum Fonksiyon Testlerinin Değerlendirilmesi
Kağıt Fabrikası Çalışanlarında Solunum Sistemi Semptomları ile Birlikte Solunum Fonksiyon Testlerinin Değerlendirilmesi Ayşe ORMAN*, Hülya ELLİDOKUZ**, Hıdır ESME***, Mehmet ÜNLÜ*, Alaaddin AY* * Afyon
DetaylıŞeker Fabrikası Kaynakçılarında Solunum Sistemine Ait Klinik Bulgular ve Akciğer Fonksiyon Testleri
Şeker Fabrikası Kaynakçılarında Solunum Sistemine Ait Klinik Bulgular ve Akciğer Fonksiyon Testleri Özden KURT TUNÇ*, Remzi AYGÜN**, Nurdan KÖKTÜRK***, Numan EKİM***, İrfan TUNÇ**** * Gazi Üniversitesi
Detaylıİzmir Katip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim Öğretim Yılı. Dönem 4 GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJ TANITIM REHBERİ
İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi 2018-2019 Eğitim Öğretim Yılı Dönem 4 GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJ TANITIM REHBERİ Hazırlayan: Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı 1 GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJI TANITIM
DetaylıTütün Fabrikası Çalışanlarında Sigara Kullanımı ve Solunum Semptomlarının Prevalansı
Van Tıp Dergisi: 19 (2): 72-77, 2012 Klinik Çalışma Tütünün Fabrika Çalışanlarında Yanetkileri Tütün Fabrikası Çalışanlarında Sigara Kullanımı ve Solunum Semptomlarının Prevalansı Hasan Hamzaçebi *,**,
DetaylıHIŞILTILI ÇOCUKLARA YAKLAŞIM
HIŞILTILI ÇOCUKLARA YAKLAŞIM 1. PUADER KONGRESİ ANTALYA 2012 Dr. İpek Türktaş Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ankara ipektur@gmail.com STRİDOR? VİZİNG? BRONŞİOLİT %80 ÜSYE %20 BRONŞİOLİT BRONŞİOLİT
DetaylıAÜTF İBN-İ SİNA HASTANESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE HASTALIKLARININ SİGARAYLA OLAN İLİŞKİSİ
AÜTF İBN-İ SİNA HASTANESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE HASTALIKLARININ SİGARAYLA OLAN İLİŞKİSİ BARAN E 1, KOCADAĞ S 1, AKDUR R 1, DEMİR N 2, NUMANOĞLU
DetaylıMESLEKİ AKCİĞER HASTALIKLARI. Prof. Dr. Abdurrahman ŞENYİĞİT Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları A.D.
MESLEKİ AKCİĞER HASTALIKLARI Prof. Dr. Abdurrahman ŞENYİĞİT Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları A.D. Sınıflama 1. İnorganik tozlara bağlı akciğer hastalıkları (pnömokonyoz):pnömokonyoz,
DetaylıAlevlenmelerin en yaygın nedeni, trakeobronşiyal enfeksiyonlar ve hava kirliliğidir. Şiddetli alevlenmelerin üçte birinde neden saptanamamaktadır
Toraks Derneği, Göğüs Hastalıkları Uzmanları ve solunum hastalıkları alanında çalışan diğer uzmanlık dallarındaki hekimler tarafından 1992 de kurulan bir ulusal uzmanlık derneğidir. Toraks Derneği nin
DetaylıTÜTÜN VE KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI (KOAH) Kısa Ders 1 Modül: Tütünün Solunum Sistemi Üzerindeki Etkileri
TÜTÜN VE KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI (KOAH) Kısa Ders 1 Modül: Tütünün Solunum Sistemi Üzerindeki Etkileri KOAH hastalarının sigara bırakma danışmanlığı almasının önemini kavrayabilecektir. Kısa
DetaylıSĠLĠKOZĠS KĠP ASBESTOZĠS
SĠLĠKOZĠS KĠP ASBESTOZĠS Prof. Dr. Metin Akgün Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Çiçek TaĢıyıcısı, Diego Riviera Sunum Planı Meslek hastalığı tanısı İlliyet bağı Ġndeks
DetaylıPRİMER SİLİYER DİSKİNEZİ HASTALARININ KLİNİK DEĞERLENDİRMESİ
PRİMER SİLİYER DİSKİNEZİ HASTALARININ KLİNİK DEĞERLENDİRMESİ N Emiralioğlu, U Özçelik, G Tuğcu, E Yalçın, D Doğru, N Kiper Hacettepe Üniversitesi Çocuk Göğüs Hastalıkları Bilim Dalı Genel Bilgiler Primer
DetaylıÖZGEÇMİŞ. ...(Pejman Golabi)...Göğüs Hastalıkları Uzmanı. : Acıbadem Maslak hastanesi, Büyükdere Caddesi No:40 Maslak Sarıyer İstanbul
ÖZGEÇMİŞ...(Pejman Golabi)......Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doğum Tarihi : 05.05.1974 Doğum Yeri İş Adresi : Tahran-İran : Acıbadem Maslak hastanesi, Büyükdere Caddesi No:40 Maslak Sarıyer İstanbul Telefon:
DetaylıMeslek Astımı nın Tanısı. Arif Çımrın
Meslek Astımı nın Tanısı Arif Çımrın 1 Meslek astımı neden önemli? 1/1 Endüstrileşme ile önemi artıyor -İş ile ilişkili solunumsal sorunların %52 sinden sorumlu (British Columbia) -Genel populasyonda astımlıların
DetaylıSOLUNUM SİSTEMİ HASTALIKLARI. Müge BULAKBAŞI Yüksek Hemşire
SOLUNUM SİSTEMİ HASTALIKLARI Müge BULAKBAŞI Yüksek Hemşire ÜST SOLUNUM YOLU Farenjit :Farenks mukozasının iltihabi bir hastalığıdır. Akut ve kronik olarak seyreder. Larenjit :Üst solunum yolunun bir parçası
DetaylıTemel Solunum Fonksiyon Testleri Değerlendirme. Prof.Dr.Gaye Ulubay Başkent Üniversitesi Göğüs Hast. AD 2016 Antalya
Temel Solunum Fonksiyon Testleri Değerlendirme Prof.Dr.Gaye Ulubay Başkent Üniversitesi Göğüs Hast. AD 2016 Antalya x eksenine ölçülen volüm, y eksenine ise akım hızı (volüm/zaman) konulur l Akım
DetaylıDünyanın En Önemli Sağlık Sorunu: Kronik Hastalıklar. Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FIDSA, FEFIM (h)
Dünyanın En Önemli Sağlık Sorunu: Kronik Hastalıklar Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FIDSA, FEFIM (h) Sağlık Sisteminde Karışıklığa Yol Açabilecek Gelişmeler Bekleniyor Sağlık harcamalarında kısıtlama (dünya
DetaylıTONSİLLOFARENJİT TANI VE TEDAVİ ALGORİTMASI
TONSİLLOFARENJİT TANI VE TEDAVİ ALGORİTMASI Akut tonsillofarenjit veya çocukluk çağında daha sık karşılaşılan klinik tablosu ile tonsillit, farinks ve tonsil dokusunun inflamasyonudur ve doktora başvuruların
DetaylıKRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI (KOAH) TANIMI SINIFLAMASI RİSK FAKTÖRLERİ PATOFİZYOLOJİSİ EPİDEMİYOLOJİSİ
KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI (KOAH) TANIMI SINIFLAMASI RİSK FAKTÖRLERİ PATOFİZYOLOJİSİ EPİDEMİYOLOJİSİ ÖĞRENİM HEDEFLERİ KOAH tanımını söyleyebilmeli, KOAH risk faktörlerini sayabilmeli, KOAH patofizyolojisinin
DetaylıERİŞKİN HASTADA İNFLUENZAYI NASIL TANIRIM?
ERİŞKİN HASTADA İNFLUENZAYI NASIL TANIRIM? Dr. Murat Kutlu Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Giriş İnfluenza sendromu genellikle ani başlangıçlı
DetaylıAlerjik Rahatsızlıklar. Atmosphere Sky ile hayatın tadını çıkarın!
Alerjik Rahatsızlıklar. Atmosphere Sky ile hayatın tadını çıkarın! 01 Giriş Her yıl artan sayıda insanı etkileyen alerjik rahatsızlıklar yaygın bir sorundur 1. Avrupa da 150 milyondan fazla insan kronik
DetaylıDönem 3 Konu: Amaç: Öğrenim Hedefleri: Konu: Amaç: Öğrenim Hedefleri: Konu: Amaç: Öğrenim Hedefleri: Konu: Amaç: Öğrenim Hedefleri:
Dönem 3 Konu: Solunum sistemi hastalıklarında semptomlar Amaç: Dönem 3 öğrencileri bu dersin sonunda solunum sistemi hastalıklarında öksürük,balgam çıkarma,nefes darlığı,gögüs ağrısı,hemoptizi gibi semtomları
DetaylıKronik Öksürük. Dr. Kürşat Uzun N.E. Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD ve Yoğun Bakım Bilim Dalı
Kronik Öksürük Dr. Kürşat Uzun N.E. Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD ve Yoğun Bakım Bilim Dalı Epidemiyoloji Polikliniklerde en sık 5. şikayet %88-100 neden saptanıyor Spesifik tedavi
DetaylıSOLUNUM FONKSİYON TESTLERİ DEĞERLENDİRMESİ. Dr. Levent Cem MUTLU Namık Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD
SOLUNUM FONKSİYON TESTLERİ DEĞERLENDİRMESİ Dr. Levent Cem MUTLU Namık Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD Spirometri üç temel ölçümü sağlar: FVC ( Zorlu vital kapasite) FEV1 (bir saniyedeki
DetaylıTürkiye de ve Dünyada Astım Epidemiyolojisi
Türkiye de ve Dünyada Astım Epidemiyolojisi Doç. Dr. Bülent Karadağ Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Göğüs Hast. BD, İstanbul Dünyada Astım 300 milyon hasta Gittikçe artıyor. Dünyada Astım ISAAC
DetaylıSunum planı. Epidemiyoloji Tanım Sınıflama Değerlendirme Tedavi Özet
Sunum planı Epidemiyoloji Tanım Sınıflama Değerlendirme Tedavi Özet En sık hekime başvuru nedeni Okul çağındaki çocuklarda %35-40 viral enfeksiyonlar sonrası 10 gün %10 çocukta 25 günü geçer. Neye öksürük
DetaylıKurtarıcılar önceden eğitilmeli ve maruziyet alanına girmeden önce giydirilmelidir. Uygun ekipman yoksa
TTD - HAVA KİRLİLİĞİ GÖREV GRUBU SÜLFÜR DİOKSİT GAZI MARUZİYETİ HAKKINDA HEKİMLERE BİLGİ NOTU Sülfür dioksit gazına maruz kalan insanlar başka insanlar üzerinde sekonder bir risk oluşturmazlar. Ama deri
DetaylıARAŞTIRMA TÜRLERİ R. ALPAR
ARAŞTIRMA TÜRLERİ R. ALPAR ARAŞTIRMA TÜRLERİ Araştırmanın yapılacağı yer, amaç, kapsadığı zaman ve veri toplama biçimine göre değişik biçimlerde sınıflandırılabilir. Araştırmanın kapsadığı zamana göre:
DetaylıKronik inflamasyonun neden olduğu bronş hiperreaktivitesidir.
Bronşial astım ve tedavisi Dr. Müsemma Karabel Sunu Planı Pediatrik astımın özellikleri Klinik Bulgular Tanı basamakları Öykü GINA önerisi anket:2008 FM LAB Pediatrik astımın tedavisi Atak tedavisi Pediatrik
DetaylıMESLEK HASTALIKLARI ve SEBEPLERİ
MESLEK HASTALIKLARI ve SEBEPLERİ 15.10.2018 www.sakarya.edu.tr 1 Çalışanların sağlık sorunları Çalışanların sağlık sorunları 3 gruba ayrılır; 1. Genel hastalıklar ÜSYE, vs. 2. İşe özgü sağlık sorunları
DetaylıGÖĞÜS AĞRISI ŞİKAYETİ İLE BAŞVURAN ÇOCUKLARIN KLİNİK İZLEMİ
GÖĞÜS AĞRISI ŞİKAYETİ İLE BAŞVURAN ÇOCUKLARIN KLİNİK İZLEMİ Erhan Çalışıcı, Birgül Varan, Mahmut Gökdemir, Nimet Cındık, Özge Orbay Başkent Üniversitesi Çocuk Sağ.Has.ABD Göğüs ağrısı, çocukluk ve adölesan
DetaylıDüzce de Hava Kirliliği ve Solunum Hastalıkları. Yrd. Doç. Dr. Ege GÜLEÇ BALBAY Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı
Düzce de Hava Kirliliği ve Solunum Hastalıkları Yrd. Doç. Dr. Ege GÜLEÇ BALBAY Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Hava Kirliliği Doğal olarak havada olmayan ya da zararlı
DetaylıProf. Dr. Rabin SABA Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Memorial Sağlık Grubu
Prof. Dr. Rabin SABA Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Memorial Sağlık Grubu Tedavi hedefleri HIV e bağlı morbidite ve mortaliteyi azaltmak Viral yükü maksimal ve en uzun süreli şekilde bastırmak. İmmun
DetaylıTemel SFT Yorumlama. Prof. Dr. Gamze KIRKIL Fırat Üniversitesi Göğüs Hastalıkları AD
Temel SFT Yorumlama Prof. Dr. Gamze KIRKIL Fırat Üniversitesi Göğüs Hastalıkları AD SPİROMETRİ ENDİKASYONLARI A. Semptom, bulgu veya anormal laboratuar sonuçları varlığında akciğer hastalığı tanısını doğrulamak
DetaylıAĞIR ASTIMDA TEDAVİ YANITINI ÖNGÖRMEK MÜMKÜN MÜ? BİYO-BELİRTEÇLER
AĞIR ASTIMDA TEDAVİ YANITINI ÖNGÖRMEK MÜMKÜN MÜ? BİYO-BELİRTEÇLER Dr. Dilşad Mungan Ankara Üniversitesi Göğüs Hastalıkları ABD Allerji ve İmmünoloji BD 9 Haziran 2018 Koç Üniversitesi, İstanbul ık Plan
DetaylıTÜTÜNÜN ÇOCUKLARDA SOLUNUM YOLLARI SAĞLIĞINA ETKİLERİ. Ders 1 Modül: Tütün ve Çocuk Sağlığı
TÜTÜNÜN ÇOCUKLARDA SOLUNUM YOLLARI SAĞLIĞINA ETKİLERİ Ders 1 Modül: Tütün ve Çocuk Sağlığı Mini Dersin Hedefleri MİNİ DERSİN AMACI: Aktif veya pasif yollarla sigara dumanına maruz kalmanın, çocuklarda
DetaylıÇocuktan Erişkine Astımın Doğal Seyri
Çocuktan Erişkine Astımın Doğal Seyri Prof. Dr. İpek Türktaş Gazi Tıp Fakültesi, Ankara 6 Yaşı şına gelene kadar ~ %50 sinde en az 1 vizing atağı olacaktır Tekrarlıyan Bronşiolitler (Hışıltılı Bebekler)
DetaylıDünyada ve Türkiye de Kronik Hastalıklar. Prof. Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FRCP, FIDSA Hacettepe Üniversitesi emekli Öğretim Üyesi
Dünyada ve Türkiye de Kronik Hastalıklar Prof. Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FRCP, FIDSA Hacettepe Üniversitesi emekli Öğretim Üyesi Dünya Sorunu Dünya Sağlık Örgütü (WHO) raporlarına göre kronik hastalıklar
DetaylıALLERJİ AŞILARI. Prof. Dr. Ömer KALAYCI Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Allerji ve astım Ünitesi
ALLERJİ AŞILARI Prof. Dr. Ömer KALAYCI Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Allerji ve astım Ünitesi Allerji aşıları Allerjen immunoterapi Allerjik bir hastaya giderek artan miktarlarda allerjen
DetaylıDiyabetik Ayak Yarası ve İnfeksiyonunun Tanısı, Tedavisi ve Önlenmesi: Ulusal Uzlaşı Raporu
Diyabetik Ayak Yarası ve İnfeksiyonunun Tanısı, Tedavisi ve Önlenmesi: Ulusal Uzlaşı Raporu Diyb. Hemş. Dr. Selda ÇELİK İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi Hastanesi, İç Hastalıkları Anabilim
DetaylıASTIMLI HASTALARDA VE SAĞLIKLI KİŞİLERDE DİSPNE DÜZEYİNİN
ASTIMLI HASTALARDA VE SAĞLIKLI KİŞİLERDE DİSPNE DÜZEYİNİN KARŞILAŞTIRILMASI Hazal Sonbahar 1, Deniz İnal İnce 1, Melda Sağlam 1, Naciye Vardar Yağlı 1, Ebru Çalık Kütükcü 1, Hülya Arıkan 1, Cemile Bozdemir
DetaylıBir Tekstil Fabrikasında Çalışan İşçilerin Solunum Fonksiyonlarının Değerlendirilmesi
ARAŞTIRMA Bir Tekstil Fabrikasında Çalışan İşçilerin Solunum Fonksiyonlarının Değerlendirilmesi Evaluation of Pulmonary Function Tests in Workers of a Textile Factory Hasan Kahraman 1, Mustafa Haki Sucaklı
DetaylıAstımlı Hastalarda ve Sağlıklı Kişilerde Dispne Düzeyinin Karşılaştırılması
Özgün araştırma Astımlı ve Sağlıklı Kişilerde Dispne Düzeyi Astımlı Hastalarda ve Sağlıklı Kişilerde Dispne Düzeyinin Karşılaştırılması Hazal Sonbahar 1, Deniz İnal İnce 1, Melda Sağlam 1, Naciye Vardar
DetaylıAstım hastalığı, kronik yani süreklilik gösteren ve ataklar halinde seyir gösteren bir hava yolu
Bölüm 21 Astımla Karışan Hastalıklar Dr. Alpaslan TANOĞLU ve Dr. Mustafa DİNÇ Astım hastalığı, kronik yani süreklilik gösteren ve ataklar halinde seyir gösteren bir hava yolu hastalığıdır. Hastalığın en
DetaylıTıkandım, Nefes Alamıyorum. Tunçalp Demir
Tıkandım, Nefes Alamıyorum Tunçalp Demir Olgu 1 55 yaşında erkek hasta 2-3 yıldır nefes darlığı, öksürük, balgam çıkarma yakınmaları mevcut. Nefes darlığı düz yolda giderken bile oluyor. Geçen yıl 1 kez
DetaylıD Vitaminin Relaps Brucelloz üzerine Etkisi. Yrd.Doç.Dr. Turhan Togan Başkent Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji
D Vitaminin Relaps Brucelloz üzerine Etkisi Yrd.Doç.Dr. Turhan Togan Başkent Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bruselloz Brucella cinsi bakteriler tarafından primer olarak otçul
DetaylıMENENJİTLİ OLGULARIN KLİNİK VE LABORATUAR ÖZELLİKLERİNİN RETROSPEKTİF OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ
MENENJİTLİ OLGULARIN KLİNİK VE LABORATUAR ÖZELLİKLERİNİN RETROSPEKTİF OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ Mine SERİN 1, Ali CANSU 1, Serpil ÇELEBİ 2, Nezir ÖZGÜN 1, Sibel KUL 3, F.Müjgan SÖNMEZ 1, Ayşe AKSOY 4, Ayşegül
DetaylıAstım hastalarında görülen öksürük, hırıltı ve nefes darlığı gibi yakınmaların sebebi, solunum
Bölüm 28 Çocuğum Astımlı mı Kalacak? Dr. S. Tolga YAVUZ Astım hastalarında görülen öksürük, hırıltı ve nefes darlığı gibi yakınmaların sebebi, solunum yollarında ortaya çıkan ve şiddeti zaman içinde değişmekle
DetaylıBir Tekstil Fabrikasında Çalışan Astımlı İşçilerin Değerlendirilmesi
ÖZGÜN ARAŞTIRMA ORIGINAL INVESTIGATION ASTIM ASTHMA Bir in Değerlendirilmesi The Evaluation of Asthmatic Patients Working in a Textile Factory Semiha Balcı 1, Ali İhsan Bozkurt 2 1 Özel İşyeri Hekimi,
Detaylı17.08.2012-KOAH TEDAVİSİNDE SFT ZORUNLULUĞUNUN KALDIRILMASINA HÜKMEDEN SUT MADDELERİNE YÖNELİK SPÇG GÖRÜŞÜ
17.08.2012-KOAH TEDAVİSİNDE SFT ZORUNLULUĞUNUN KALDIRILMASINA HÜKMEDEN SUT MADDELERİNE YÖNELİK SPÇG GÖRÜŞÜ GİRİŞ Ülkemizde KOAH prevalansı 40 yaş üzeri erişkin nüfusta %19 dur, diğer bir ifadeyle yaklaşık
DetaylıKronik Obstrüktif Akciğer Hastalarında Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi
Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalarında Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi Deniz İNAL İNCE, Nur TUNALI, Sema SAVCI, Hülya ARIKAN Hacettepe Üniversitesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Yüksekokulu, ANKARA
DetaylıProf. Dr. Nazmi Bilir Hacettepe Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı 11 Mayıs 2011 Kocaeli
ÇALIŞMA ÇALIŞMA HAYATI HAYATI VE VE SİGARA SİGARA Prof. Dr. Nazmi Bilir Hacettepe Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı nbilir@hacettepe.edu.tr 11 Mayıs 2011 Kocaeli SİGARA İÇMEK İSTEYEN MADENCİLER
DetaylıPulmoner Hipertansiyon Ayırıcı Tanısında Solunum Fonksiyon Testleri Spirometri
Pulmoner Hipertansiyon Ayırıcı Tanısında Solunum Fonksiyon Testleri Spirometri Doç. Dr. Funda Coşkun Uludağ Üniversitesi Göğüs Hastalıkları 1. Ulusal ADHAD Kongresi 26-29 Mayıs 2016 Kıbrıs Amaç Solunum
DetaylıBRONŞ DUYARLILIK TESTLERİ. Prof. Dr. Tunçalp Demir
BRONŞ DUYARLILIK TESTLERİ Prof. Dr. Tunçalp Demir BRONŞ DUYARLILIK TESTLERİ 1.)REVERSİBİLİTE 2.)BRONŞ PROVOKASYON TESTLERİ REVERSİBİLİTE Tanım Havayolu obstrüksiyonu bulunan olgularda, farmakolojik bir
DetaylıHastane çalışanlarında hasta bina sendromu ile iç ortam hava kalitesinin ilişkisi
Hastane çalışanlarında hasta bina sendromu ile iç ortam hava kalitesinin ilişkisi İnci Arıkan 1, Ömer Faruk Tekin 1, Oğuzhan Erbaş 2 1 Dumlupınar Üniversitesi Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı 2 Dumlupınar Üniversitesi
DetaylıSolunum sistemi farmakolojisi. Prof. Dr. Öner Süzer
Solunum sistemi farmakolojisi Prof. Dr. Öner Süzer www.onersuzer.com 2 1 3 Havayolu, damar ve salgı bezlerinin regülasyonu Hava yollarının aferent lifleri İrritan reseptörler ve C lifleri, eksojen kimyasallara,
Detaylıİnvaziv Aspergilloz da Tedavi Yaklaşımları
İnvaziv Aspergilloz da Tedavi Yaklaşımları Dr. Murat Akova Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı, İnfeksiyon Hastalıkları Ünitesi, Ankara 1 2 3 İnvaziv aspergillozda mortalite
DetaylıDÜŞÜK PREVALANS HEKİMLİĞİ. Yrd. Doç. Dr. Yasemin ÇAYIR Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği AD
DÜŞÜK PREVALANS HEKİMLİĞİ Yrd. Doç. Dr. Yasemin ÇAYIR Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği AD Öğrenim amaç ve hedefleri Amaç Düşük prevalans hekimliği hakkında bilgi vermek Hedefler Bu dersin
DetaylıBIR GRİP SEZONUNUN BAŞıNDA İLK OLGULARıN İRDELENMESİ
BIR GRİP SEZONUNUN BAŞıNDA İLK OLGULARıN İRDELENMESİ NECLA TÜLEK, METİN ÖZSOY, SAMİ KıNıKLı Ankara Eğitim Ve Araştırma HASTANESİ İnfeksiyon Hastalıkları Ve Klinik Mikrobiyoloji GİRİŞ Mevsimsel influenza
DetaylıDuoResp Spiromax ile tedavi edilenler için bilgiler
Bu hasta bilgisini doktorunuzdan/hemşirenizden aldınız Turkiska DuoResp Spiromax ile tedavi edilenler için bilgiler Neden bana DuoResp Spiromax reçete edildi? DuoResp Spiromax astım ve kronik obstrüktif
DetaylıTTD Kış Okulu 2015 Havayolu Hastalıkları Modülü. Dr.İ.Kıvılcım Oğuzülgen
TTD Kış Okulu 2015 Havayolu Hastalıkları Modülü Dr.İ.Kıvılcım Oğuzülgen Olgu 1: 46y, E. 8 yıldır astım tanısıyla takipli Son 3 aydır artan yakınmaları var: Haftada 4-5 gün semptomları var Ayda 3-4 kez
Detaylıği Derne Üroonkoloji
İNTRAVEZİKAL BCG UYGULAMALARI ÖNCESİ PPD. TESTİ ÖLÇUM DEĞERİ ILE IDRAR IL-2 VE IL-lO DÜZEYLERİ ARASINDAKİ KORELASYON AMAÇ Transizyonel hücreli mesane karsinomlarında transüretral tumör rezeksiyonu sonrası
DetaylıREHBERLER: TEDAVİYE NE ZAMAN BAŞLAMALI? Dr. Behice Kurtaran Ç.Ü.T.F. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD
REHBERLER: TEDAVİYE NE ZAMAN BAŞLAMALI? Dr. Behice Kurtaran Ç.Ü.T.F. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD 1 2 3 4 ANTİRETROVİRAL TEDAVİ HIV eradiksayonu yeni tedavilerle HENÜZ mümkün değil
DetaylıMODÜL 1: KLİNİK BİLİMLERE GİRİŞ & ARAŞTIRMA. Amaç. Öğrenme Kazanımları: Kapsam
MODÜL 1: KLİNİK BİLİMLERE GİRİŞ & ARAŞTIRMA Amaç Temel ve klinik farmakolojinin, otonom ve otakoid sistemde ilaç etkisinin, doku hasarı, tamiri ve rejenerasyonunun, patolojik ve genetik tanıda kullanılan
DetaylıIX. BÖLÜM KRONİK HASTALIK ANEMİSİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU ULUSAL TEDAVİ KILAVUZU 2011
ULUSAL TEDAVİ KILAVUZU 2011 KRONİK HASTALIK ANEMİSİ IX. BÖLÜM TANI VE TEDAVİ KILAVUZU KRONİK HASTALIK ANEMİSİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU KRONİK HASTALIK ANEMİSİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU GİRİŞ VE TANIM Kronik
DetaylıAstım-KOAH Overlap Sendromu. Yrd. Doç. Dr. Serhat Karaman Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı
Astım-KOAH Overlap Sendromu Yrd. Doç. Dr. Serhat Karaman Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı Sunum Planı Tanı Tarihçe (Çok yakın tarih! ) Rehberlerde Akos Prevelans Klinik Literatür
DetaylıATRİYAL FİBRİLASYON Atriyal fibrilasyon En sık görülen aritmi Epidemiyoloji Aritmiye bağlı hastaneye yatanların 1/3 ü AF li. ABD de tahmini 2.3 milyon, Avrupa da 4.5 milyon insan AF ye sahip. Sıklığı
DetaylıAKUT SOLUNUM SIKINTISI SENDROMU YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015
AKUT SOLUNUM SIKINTISI SENDROMU YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015 Nonkardiyojenik Akciğer Ödemi Şok Akciğeri Travmatik Yaş Akciğer Beyaz Akciğer Sendromu
DetaylıİDİOPATİK İNTERSTİSYEL PNÖMONİLER (IIP) DE RADYOLOJİK BULGULAR. Dr. Recep Savaş Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji ABD İzmir
İDİOPATİK İNTERSTİSYEL PNÖMONİLER (IIP) DE RADYOLOJİK BULGULAR Dr. Recep Savaş Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji ABD İzmir IIP (İdiopatik İnterstisyel Pnömoniler) 2002 yılında ATS-ERS bir sınıflama
DetaylıStabil KOAH lı Hastalarda Salbutamol ve İpratropium Bromidin Arteryel Kan Gazları Üzerine Etkileri
Stabil KOAH lı Hastalarda ve İpratropium Bromidin Arteryel Kan Gazları Üzerine Etkileri Tülay ÖZDEMİR*, Esra GEÇKİN*, Candan ÖĞÜŞ*, Aykut ÇİLLİ* * Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları
DetaylıSunu planı. Solunum yetmezliği NON-İNVAZİV MEKANİK VENTİLASYON NIMV
Sunu planı NON-İNVAZİV MEKANİK VENTİLASYON DOÇ. DR. HAKAN TOPAÇOĞLU İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi Neden Endikasyonlar Kontrendikasyonlar Hasta seçilmesi Komplikasyonlar Solunum yetmezliği IMV
DetaylıErken Evre Akciğer Kanserinde
Erken Evre Akciğer Kanserinde Görüntüleme Dr. Figen Başaran aran Demirkazık Hacettepe Universitesi Radyoloji Anabilim Dalı Kasım 2005 Mayıs 2006 Müsinöz ve nonmüsinöz tipte bronkioloalveoler komponenti
DetaylıMesleki Astım ve Bissinosis
Mesleki Astım ve Bissinosis Peri ARBAK Düzce Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, Düzce Giriş Mesleki astım gelişmiş ülkelerin çoğunda mesleki akciğer hastalıklarının en sık gözlenen
DetaylıHASTA GÜVENLİĞİNDE ENFEKSİYONLARIN KONTROLÜ VE İZOLASYON ÖNLEMLERİ. Dr. Nazan ÇALBAYRAM
HASTA GÜVENLİĞİNDE ENFEKSİYONLARIN KONTROLÜ VE İZOLASYON ÖNLEMLERİ Dr. Nazan ÇALBAYRAM Bir hastanenin yapmaması gereken tek şey mikrop saçmaktır. Florence Nightingale (1820-1910) Hastane Enfeksiyonları
DetaylıRenksiz, Kokusuz ve Tatsız Kimyasal Tehlike: Sarin
Renksiz, Kokusuz ve Tatsız Kimyasal Tehlike: Sarin Öğr. Gör. Ezgi ATALAY MUSTAFA KEMAL ÜNİVERSİTESİ, HATAY SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU Kimyasal silahlar; Katı, sıvı ve gaz (buhar, aerosol) halde
DetaylıHışıltılı Çocuk. Ne zaman astım diyelim?
Pediatrik Astım Hışıltılı Çocuk Ne zaman astım diyelim? Prof. Dr. Hasan YÜKSEL 2. Puader Kongresi 2013, Antalya Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Allerji Bilim Dalı ve Solunum Birimi hyukselefe@hotmail.com
DetaylıÜniversiteye Yeni Başlayan Öğrencilerde Astım ve Allerjik Rinit Prevalansı: Dört Yıllık Kohort Çalışması İlk Sonuçları #
Üniversiteye Yeni Başlayan Öğrencilerde Astım ve Allerjik Rinit Prevalansı: Dört Yıllık Kohort Çalışması İlk Sonuçları # Necla ÖZDEMİR*, Selma METİNTAŞ**, İrfan UÇGUN*, Mustafa KOLSUZ*, Muzaffer METİNTAŞ*,
DetaylıÇOCUKLARDA SİGARAYA MARUZİYETİN ETKİLERİ. Dr.Fazilet Karakoç Marmara Üniversitesi Çocuk Göğüs Hastalıkları Bilim Dalı
ÇOCUKLARDA SİGARAYA MARUZİYETİN ETKİLERİ Dr.Fazilet Karakoç Marmara Üniversitesi Çocuk Göğüs Hastalıkları Bilim Dalı PASİF SİGARAYA MARUZİYET Çocuklar zamanlarının %60-80 kadarını iç ortamlarda Türkiye
DetaylıSİNÜS - AĞRI, BASINÇ, AKINTI
SİNÜS - AĞRI, BASINÇ, AKINTI Yardım edin sinüslerim beni öldürüyor! Bunu daha önce hiç söylediniz mi?. Eğer cevabınız hayır ise siz çok şanslısınız demektir. Çünkü her yıl milyonlarca lira sinüs problemleri
DetaylıDr. Nalan Ogan. Ufuk Ü.T.F. Göğüs Hastalıkları A.D.
Dr. Nalan Ogan Ufuk Ü.T.F. Göğüs Hastalıkları A.D. Giriş Astım ve KOAH, en sık görülen kronik akciğer hastalıkları Her ikisi de havayolu obstruksiyonu ve kronik havayolu inflamasyonu ile karakterize Sigara
DetaylıTürkiye de birinci basamak hekimlerinde astım ve KOAH farkındalığının değerlendirilmesi
doi 10.5578/tt.26564 Tuberk Toraks 2016;64(2):152-162 Geliş Tarihi/Received: 21.05.2015 Kabul Ediliş Tarihi/Accepted: 25.05.2016 KLİNİK ÇALIŞMA RESEARCH ARTICLE Türkiye de birinci basamak hekimlerinde
DetaylıOtakoidler ve ergot alkaloidleri
Otakoidler ve ergot alkaloidleri Prof. Dr. Öner Süzer www.onersuzer.com 1 Antihistaminikler 2 2 1 Serotonin agonistleri, antagonistleri, ergot alkaloidleri 3 3 Otakaidler Latince "autos" kendi, "akos"
DetaylıBir üniversite hastanesinde solunumsal maluliyet değerlendirme pratiği: 136 hastanın analizi
KLİNİK ÇALIŞMA/RESEARCH ARTICLE Tuberk Toraks 2012; 60(2): 145-152 Geliş Tarihi/Received: 27/01/2012 - Kabul Ediliş Tarihi/Accepted: 27/04/2012 Bir üniversite hastanesinde solunumsal maluliyet değerlendirme
DetaylıBeyin Omurilik Sıvısında Myelin Basic Protein Testi; CSF myelin basic protein; BOS da myelin basic protein;
MYELİN BASİC PROTEİN Beyin Omurilik Sıvısında Myelin Basic Protein Testi; CSF myelin basic protein; BOS da myelin basic protein; Beyin Omurilik Sıvısı içinde Myelin Basic Protein miktarının araştırılmasıdır.
Detaylıİzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi
1 İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi 2015-2016 Eğitim Öğretim Yılı Dönem IV GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJI Stajyer Öğrenci Karnesi Hazırlayan Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı 2 GÖĞÜS HASTALIKLARI
DetaylıATS 16-20 mayıs 2015-Denver. Dr. Zühal Karakurt
ATS 16-20 mayıs 2015-Denver Dr. Zühal Karakurt 1 17 mayıs 2015-Denver Oturum: Pulmonary critical care and sleep medicine: finding value in medicine in the era of modern medicine Bu oturumda hasta bakımı,
DetaylıİŞÇİLERİN KOAH RİSK FAKTÖRLERİ YÖNÜNDEN İNCELENMESİ
Dr. Mukadder MOLLAOĞLU Doç., Cumhuriyet Üniv. Sağlık Bimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü İç Hastalıkları Hemşireliği AD. Fatma ÖZKAN TUNCAY Arş. Gör. Cumhuriyet Üniv. Sağlık Bimleri Fakültesi Hemşirelik
Detaylıİşyerlerinde çalışanlarımızın sağlığını olumsuz yönde tehdit eden, üretimi etkileyen ve İşletmeye zarar veren toz, gaz, duman, buhar, sis, gürültü,
TOZ İşyerlerinde çalışanlarımızın sağlığını olumsuz yönde tehdit eden, üretimi etkileyen ve İşletmeye zarar veren toz, gaz, duman, buhar, sis, gürültü, Termal Konfor gibi unsurlardan biriside Tozdur. Organik
DetaylıOto ve Mobilya Boyacılarında Mesleksel Astım Tanısında Standart Anketlerin ve Solunum Fonksiyon Testlerinin Yeri
Oto ve Mobilya Boyacılarında Mesleksel Astım Tanısında Standart Anketlerin ve Solunum Fonksiyon Testlerinin Yeri İrfan UÇGUN*, Necla ÖZDEMİR*, Sinan ERGİNEL*, Mustafa KOLSUZ* * Osmangazi Üniversitesi Tıp
DetaylıF Sema OYMAK 1, Fevziye ÇETİNKAYA 2, İnci GÜLMEZ 3, Ramazan DEMİR 3, Mustafa ÖZESMİ 3
FİBEROPTİKKABLO İŞÇİLERİNDE SOLUNUM FONKSİYONLARI ARAŞTIRMALAR Fiberoptik kablo işçilerinde (Research solunum Reports) fonksiyonları Respiratoryfunctionsinfiberopticcableworkers F Sema OYMAK 1, Fevziye
Detaylı