Tip 4. Miks tip (%6) Parsiyel anormal pulmoner venöz dönüş hipogenetik akciğer sendromu ile birlikte bulunabilir. % 90 sağ üst lob pulmoner veni SVK/s

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Tip 4. Miks tip (%6) Parsiyel anormal pulmoner venöz dönüş hipogenetik akciğer sendromu ile birlikte bulunabilir. % 90 sağ üst lob pulmoner veni SVK/s"

Süleiman Çiftçi
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 PULMONER VASKÜLER HASTALIKLAR Prof. Dr. Figen Başaran Demirkazık Hacettepe Üniversitesi Radyoloji Anabilim Dalı Kongenital vasküler anomaliler Edinsel vasküler lezyonlar Vaskülitler KONJENİTAL VASKÜLER ANOMALİLER (arter) Ana pulmoner arter yokluğu ve proksimal interruption Ana pulmoner arterin proksimalinde veya tamamında atrezi vardır, sağ ve sol pulmoner arterler sebat eder ve duktus arteriozusdan dolar. %40 ı izole olurken, diğerleri konjenital kalp hastalığı ile birlikte bulunur. Konjenital tek taraflı pulmoner arter yokluğu genellikle kardiyak lezyonlarla birlikte olur, sağda olduğunda ise izole bir bulgu olabilir. Akciğer grafisinde normalden küçük akciğer nedeniyle kalp ve mediastende şift, pulmoner arter gölgelerinin yokluğu, hemidiyaframda yükselme, oligemi gözlenir. BT ve MR pulmoner arter yokluğunu doğrular. Sol pulmoner arterin sağdan çıkışı (pulmoner arter sling) Sol pulmoner arter, sağdan çıkarak özefagus ve trakea arasından sola geçer. Sağ ana bronş ve trakeaya bası yapabilir. İzole bir bulgu olabilir veya konjenital trakea stenozuyla birlikte olabilir. Özefagus grafisinde trakeanın alt kesiminde özefagusa önden bası görülür. BT ve MR ile tanı kesinleştirilebilir. Pulmoner arter stenoz veya koartasyonu Pulmoner arterlerde tek veya mutipl koartasyonlar bulunur, birlikte poststenotik dilatasyonlar vardır. Tek veya çift taraflı, uzun veya kısa olabilirler. Genellikle konjenital kardiyak veya diğer anomalilerle birlikte bulunurlar/ Pulmoner arterin konjenital anevrizması KONJENİTAL VASKÜLER ANOMALİLER (ven) Pulmoner varis Anormal pulmoner venöz dönüş Total anormal pulmoner venöz dönüş ASD ile birlikte bulunur. Tip 1. Suprakardiyak: sol brakiosefalik ven, sağ- sol SVK, azigos vene (%52) Tip 2. Kardiyak: Sağ atrium, koroner sinüse (%30) Tip 3. İnfrakardiyak: İVK, portal ven ve hepatik vene (%12)

2 Tip 4. Miks tip (%6) Parsiyel anormal pulmoner venöz dönüş hipogenetik akciğer sendromu ile birlikte bulunabilir. % 90 sağ üst lob pulmoner veni SVK/sağ atriuma dökülür, yatay seyreder. Sol üst lob veni brakiyosefalik vene dökülür, dikey seyreder. KONJENİTAL VASKÜLER ANOMALİLER (arter+ven) Konjenital hipogenetik akciğer sendromu (Scimitar veya konjenital venolobar sendrom) Sağda daha sık görülür. Akciğerin bir veya daha fazla lobunda hipoplazi/aplazi, lobasyon hataları ile birlikte (iki taraflı sol AC, at nalı AC). Scimitar veni (%90): IVK/ portal ven/ hepatik ven/ sağ atriuma parsiyel anormal venöz dönüş, direkt grafide 1/3 ü görülür. Pulmoner arter yoktur veya hipoplaziktir. Pulmoner arteriovenöz malformasyonlar Pulmoner arter ve ven arasında (%95) veya sistemik arter ve pulmoner ven arasında (%5) anormal vasküler bağlantılardır. Genellikle 2 cm den küçük ve tek ise dekadlara kadar belirti vermezler. İzole (%40), veya Rendu-Osler-Weber sendromu ile birlikte (%30-88) bulunabilirler. Ortodeoksia, siyanoz, egzersizde dispne, lezyon üzerinde üfürüm, epistaksis, gibi belirtileri olabilir. çarpıntı, göğüs ağrısı 2/3 tek lezyon, 1/3 multipl lezyon Basit tip %79: Besleyici arter tek olup septasız anevrizmal segmente boşalır ve tek boşaltıcı ven vardır. Kompleks tip (%21): Birden fazla besleyici arter septalı anevrizmal segmente açılır ve birden fazla boşaltıcı ven vardır. Rad: Keskin sınırlı lobüle kitle+ besleyici arter ve boşaltıcı ven. Pulmoner sekestrasyon Konjenital bronkopulmoner forgut malformasyonudur. 1. Fonksiyone olmayan akciğer segmentidir. 2. Trakeobronşial ağaçla ilişkisi yoktur. 3. Sistemik arteriyel sistemden beslenir. İntralobar Ekstralobar Klinik Erişkinde İnfantta

3 Pnömoni/ insidental Asemptomatik Yerleşim %60 sol %90 sol Alt lob Diyafram üstü veya altı Arteri Tek, aortadan Tek veya multipl sistemik Venöz drenaj Pulmoner ven Sistemik ( azigos, hemia., VK) Plevra Kendine ait yok Kendine ait var Radyoloji Hava/mukus/püy içeren Homojen, keskin sınırlı, solid kitle tek veya multipl kist, İçinde kistik alan olabilir Homojen/heterojen kitle, Çevresinde amfizem EDİNSEL VASKÜLER HASTALIKLAR Pulmoner tromboemboli Pulmoner hipertansiyon Pulmoner arter anevrizması Pulmoner arter sarkomu Pulmoner tromboemboli Derin ven trombozunda görüntüleme Kontrastlı venografi US - kompresyonlu B-mod US Doppler US (gri skala, renkli) BT venografi MR venografi Akciğer embolisinde görüntüleme Akciğer grafisi Spiral BT anjiyografi- venografi MR anjiyografi- venografi Pulmoner Anjiyografi Ventilasyon- perfüzyon sintigrafisi Akciğer embolisinde BT anjiyografi Akut akciğer embolisi tanısında Antikoagülan ve fibrinolitik tedaviye yanıtın değerlendirilmesinde Kronik tromboemboli tanısında ve tromboendarterektomi planlamasında Akciğer embolisinde Spiral BT bulguları Akut emboli:

4 - Damarın büyük bir dolum defekti ile tam tıkalı olması, damar çapı normalden geniş olabilir. - Çevresinden kontrast madde geçişi izlenen santral dolum defekti, uzun aksa dik gelen kesitlerde nane şekeri, paralel gelen kesitlerde tren rayı belirtisi. - Damar duvarı ile dar açı yapan, lümene doğru projekte olan dolum defekti. Kronik emboli: - Normalde ince bir damarın tam tıkalı olması. - Damar duvarı ile devamlılık gösteren ve geniş açı yapan hilal şeklinde dolum defekti. - Kontrastın rekanalizasyon sonucu kalınlaşmış, sıklıkla ince damarlardan akması. - Kontrast dolu damarda web veya flap. Pulmoner arteryel HT Arter-arteriol duvar veya lümeninde direnç artışı Primer pulmoner HT Pulmoner tromboemboli Eisenmenger send Pulmoner vaskülit Hepatik sirozda arteriopati İlaç veya kimyasallara bağlı HT Şiştozomiazis Konjenital stenoz, hipogenezi aplazi Cerrahi rezeksiyon Kan akımında artış Soldan sağa şantlar (ASD, VSD, PDA) Plöropulmoner hastalığa bağlı vasküler direncin artması KOAH, İnterstisyel fibrozis Sarkoidoz Pnömokonyoz Granülomatöz enfeksiyon Plevral fibrotoraks Hipoventilasyon Obesite, Faringial -trakeal obstrüksiyon Yüksek rakım, Nöromusküler bozukluklar Göğüs deformitesi Pulmoner arteryel HT bulguları Pulmoner trunkus, sağ ve sol pulmoner arterler, intermediate arterde dilatasyon. Pulmoner arterlerde budanma Santral pulmoner arterlerde kalsifikasyon Normal kalp boyutu + Sağ ventrikülde genişleme Pulmoner venöz hipertansiyon Pulmoner venöz drenaja direncin artmasıdır. PCWP> 15 mm Hg Sol ventrikül doluşunda obstrüksiyon: Pulmoner venlerde konjenital daralma Mediastinal fibrozis

5 Pulmoner venooklusif hastalık Sol atrium obstruksiyonu (mitral kapak hastalığı, cor triatriatum, miksoma) Konstriktif perikardit Sol ventrikül yetmezliği Pulmoner venooklüsif hastalık Pulmoner venlerde tromboz ve fibrozis gelişir. Venöz oklüzyon, pulmoner venöz ve kapiller konjesyona, ödeme, nadiren hemorajiye neden olur. Rad: PHT + akciğer ödemi bulguları İnterstisyel kalınlaşma Kalp büyüklüğü, sol atrium genişliği normal Pulmoner arter anevrizması Behçet hastalığı Mikotik anevrizmalar: Septik emboli, apse Rasmussen anevrizması Yalancı anevrizma: Travma sonrası Nekrotik tümör Behçet Hastalığı Vasküler komplikasyonlar Behçet hastaların % ında gelişir. Küçük- büyük damar vasküliti ve perivasküler inflamasyon etkilenen damarlarda oklüzyon veya anevrizmatik dilatasyonlara neden olurlar. Pulmoner arter anevrizması %1-10 olguda saptanır. Çoğunlukla erkeklerde görülür, kadınlarda çok nadirdir. Anevrizma en çok sağ alt lob arterlerinde bildirilmiştir, bunu sağ ve sol pulmoner arterler izlemektedir. Tedavide transkatater embolizasyon etkili ve güvenilir bir yöntem. Pulmoner arter sarkomu Pulmoner trunkus, sağ- sol pulmoner arter içinde gelişen sesil veya polipoid kitle saptanır. Pulmoner tromboemboli bulguları olan hastalarda pulmoner arterde genişleme, lümen dışına yayılım, parenkimal nodüller (metastaz) varsa, ayrıcı tanıda akla gelmelidir. MR da pulmoner trombusun kontrast tutulumunun olması sarkomun emboliden ayrımında yararlıdır. VASKÜLİTLER Kategori- Granülomatöz vaskülitler Wegener granülomatozisi (klasik, sınırlı) Lenfomatoid granülomatozis

6 Allerjik granülomatozis ve anjitis Nekrotizan sarkoidal anjitis ve granülomatozis Bronkosentrik granülomatozis Kategori- Hipersensitivite vasküliti Anaflaktoid purpura Esansiyel miks kriyoglobülinemi- lökoklastik vaskülit Malignite, enfeksiyon ve ilaçlarla ilişkili vaskülit Ekstrensek allerjik alveolit Kategori- Bağ dokusu hastalıkları ile ilişkili vaskülitler Romatoid artirit Sistemik lupus eritematosis Progresif sistemik skleroz Dermatomyozit/ polimyozit Miks bağ dokusu hastalığı Kategori- Pulmoner arter anevrizması ile ilişkili vaskülitler Behçet hastalığı Wegener granülomatozisi Pat: Peribronşial nekrotizan granülomlar ve vaskülit Rad: Değişik boyutlarda şekilsiz kitleler ve nodüller bir kaç mm ile 9 cm arasında olabilir. Nodüller periferik olduğunda pulmoner enfarkt ile karışabilir. Nodüller kavitasyon gösterebilir, kaviteler kalın duvarlı olup iç yüzeyi düzensizdir. Hemoraji ile ilişkili yamalı alveolar infiltrasyonlar bulunabilir. Plevral efüzyon (%25) Allerjik granülomaztozis ve anjitis- Churg Strauss sendromu Akciğer ve bir çok organda inflamasyon ve vasküler nekroz olur. Astmalı hastalarda eozinofili ile birlikte görülür. Rad: Yamalı buzlu cam dansiteleri, daha az multipl bilateral kavitasyon göstermeyen nodüller görülür. Opasitelerin bazıları kaybolurken diğerleri çıkabilir. Nekrotizan sarkoidal anjitis ve granülomatozis Dissemine veya lokalize sarkoidozun vasküler manifestasyonu olduğu düşünülüyor. Sıklıkla asemptomatik olup akciğer grafisinde rastlantısal olarak saptanır. Bilateral 4 cm ye kadar multipl nodüller bulunur, alt zonlarda daha olurlar, bazen kavitasyon gösterebilirler.

7 Patolojik olarak sıklıkla tutuldukları halde mediastinal-hiler lenfadenopati bulunmaz. KAYNAKLAR: 1. Mc Loud TC. Thoracic Radiology- The Requisites. St. Louis: Mosby, Armstrong P, Wilson AG, Dee P, Hansell DM. Imaging of diseases of the chest. St. Louis: Mosby, Dahnert W. Radiology review manual. 3 rd ed. Baltimore: Williams and Wilkins, 1996.

Benzer belgeler

İNVAZİF ASPERGİLLOZ Radyolojik Tanı. Dr. Recep SAVAŞ Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji AD, İzmir

İNVAZİF ASPERGİLLOZ Radyolojik Tanı Dr. Recep SAVAŞ Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji AD, İzmir AMAÇ Radyolojik olarak algoritm Tanı ve bulgular Tedavi sonrası takip İnvazif Asperjilloz Akciğer