ç pazar 1.s hracat 2.s

Transkript

1 ç pazar 1.s hracat 2.s FAAL YET RAPORU 2009

2

3 TOFAŞ 2009 FAAL YET RAPORU BÖLÜM I Ortaklar Genel Kurulu Toplantı Gündemi 04 Yönetim Kurulu Raporu 06 CEO nun Değerlendirmesi 08 Yönetim ve Denetim Kurulları 10 Yönetim ve Denetim Kurullarında Görev Alan Üyeler 12 BÖLÜM II Şirketin Sermaye Yapısı ve Ortaklık Hakkında Bilgiler 16 Otomobil Sektörü ve Tofaş ın Sektör çindeki Yeri 18 Bağlı Ortaklıklar 22 Sosyal Sorumluluk Faaliyetleri 24 Kurum Kültürü Projesi Yılı Faaliyetleri ve Başarıları 30 dari Faaliyetler ve Sonuç 36 BÖLÜM III 2009 Yılı Kar Dağıtım Tablosu 41 Denetim Kurulu Raporu 42 Bağımsız Denetim Raporu ve Mali Tablolar 43 BÖLÜM IV Kurumsal Yönetim lkeleri Beyanı 104 Kurumsal Yönetim lkeleri Uyum Raporu 105 Kar Dagıtım Politikası 117 Bilgilendirme Politikası 118

4

5 Ortaklar Genel Kurulu Toplantı Gündemi Yönetim Kurulu Raporu CEO nun Değerlendirmesi Yönetim ve Denetim Kurulları Yönetim ve Denetim Kurullarında Görev Alan Üyeler Bölüm I

6 Ortaklar Genel Kurulu Toplantı Gündemi Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi nin 31 Mart 2010 Tarihli 42. Olağan Ortaklar Genel Kurulu Toplantı Gündemi 31 Mart 2010 Tarihli A ve D Grubu mtiyazlı Pay Sahipleri Toplantı Gündemi 1. Açılış ve Başkanlık Divanı nın seçimi, yılı faaliyet ve hesapları hakkında, Yönetim Kurulu ve Denetçi Raporları ile, bağımsız denetim şirketi, Ernst & Young - Güney Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş. nin Bağımsız Denetim Raporu özetinin okunması, müzakeresi; Yönetim Kurulu nun 2009 yılı Bilançosu ve Gelir Tablosu ile ilgili önerisinin kabulü, değiştirilerek kabulü veya reddi, 3. Türk Ticaret Kanunu nun 315. maddesine göre yıl içinde Yönetim Kurulu nda yapılan değişikliklerin onaylanması, 4. Şirketin 2009 yılı faaliyetlerinden dolayı Yönetim Kurulu Üyeleri ve Denetçilerin ayrı ayrı ibra edilmeleri, 5. Yönetim Kurulu nun, 2009 yılı karının dağıtılması ve kar dağıtım tarihi konusundaki önerisinin kabulü, değiştirilerek kabulü veya reddi, 6. Kurumsal Yönetim lkeleri gereğince, 2010 yılı ve izleyen yıllara ilişkin Kar Dağıtım Politikası hakkında bilgi verilmesi, 7. Kurumsal Yönetim lkeleri gereğince Şirket Bilgilendirme Politikası hakkında bilgi verilmesi, 8. Sermaye Piyasası Kurulu ile T.C. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ndan gerekli izinlerin alınmış olması kaydı ile Ana Sözleşme nin Maksat ve Mevzuu başlıklı 3. maddesi, Sermaye başlıklı 6. maddesi, Geçici Madde başlıklı 6.Bis. maddesi ve Yönetim Kurulu başlıklı 9. maddesine ilişkin tadillerin onaylanması, 9. SPK tarafından yayımlanan Sermaye Piyasasında Bağımsız Denetim Standartları Hakkında Yönetmelik gereği, Denetim Komitesi nin önerisi üzerine Yönetim Kurulu tarafından yapılan Bağımsız Dış Denetleme Kuruluşu seçiminin onaylanması, 10. Şirketin sosyal yardım amacıyla vakıf ve derneklere 2009 yılında yaptığı bağış ve yardımların Genel Kurul un bilgisine sunulması, 11. Görev süresi dolmuş bulunan Denetçilerin tekrar seçilmeleri veya değiştirilmeleri, 12. Yönetim Kurulu Üyeleri ile Denetçilerin aylık brüt ücretlerinin belirlenmesi, 13. Yönetim Kurulu Üyelerine, şirketin konusuna giren işleri, bizzat veya başkaları adına yapmaları ve bu nevi işleri yapan şirketlerde ortak olabilmeleri ve diğer işlemleri yapabilmeleri hususunda, Türk Ticaret Kanunu nun 334. ve 335. maddeleri gereğince Yönetim Kurulu Üyelerinin, Fiat Grubu tarafından veya lisansı altında üretilen motorlu araçlar dışında motorlu taşıt ticareti ile iştigal eden bir işe sahip üçüncü taraf veya şirketlerde Yönetim Kurulu Üyesi, yönetici veya işçi sıfatıyla çalışmamaları kaydıyla, izin verilmesi, 14. Genel Kurul Toplantı Tutanağı nın Hissedarlar adına Başkanlık Divanı nca imzalanması ve bununla yetinilmesi hususunda yetki verilmesi, 15. Dilek ve Görüşler. 1. Açılış ve Başkanlık Divanı nın seçimi, Mart 2010 tarihli Olağan Genel Kurul un Ana Sözleşme değişikliklerine ilişkin kararının onaylanması, 3. mtiyazlı Pay Sahipleri Genel Kurul Toplantı Tutanağı nın Başkanlık Divanı nca imzalanması ve bununla yetinilmesi hususunda yetki verilmesi.

7 TOFAŞ 2009 FAAL YET RAPORU BÖLÜM I

8 Yönetim Kurulu Raporu

9 TOFAŞ 2009 FAAL YET RAPORU Değerli hissedarlarımız, Dünyada gelişmelerin ve teknolojinin hızla ilerlediği, iletişimin ve erişimin çok daha hızlı olduğu bir dönemi yaşamaktayız. Günümüzde gittikçe şiddetlenen rekabet ve artan ticaret hacmi ile birlikte şirketler ayakta kalmak için pazar paylarını daha da güçlendirmeye çalışıyorlar. Böylesine şiddetli bir rekabet ortamında hem ulusal hem de uluslararası alanda ayakta kalabilmek ve başarılı olmak, değişken durumlara hazırlıklı olabilmek ve fark yaratabilmekle bağlantılıdır in ortalarında başlayan ve 2009 senesine yayılan A.B.D. deki finansal darboğaz ve bunun tüm dünyaya dalga dalga yayılan etkileri altında zorlu bir yılı geride bıraktık. Çok uluslu şirketler, dünya devi bankalar ardarda zarar açıklarken, A.B.D başta olmak üzere tüm dünyada, devlet yardımları, kamulaştırmalar yaşandı. Trilyon dolarlara varan destek paketleri gündeme gelirken, birçok ülkede tüketim tercihleri değişti, harcamalar ertelendi ve piyasalar durdu. şte böylesi bir dönemde ve hatayı affetmeyen otomotiv sektöründe 41 yılı aşkın süredir Koç Holding ve Fiat Auto ortaklığında başarıyla yoluna devam eden Tofaş, tarihi başarılara imza atarak hepimizi gururlandırdı. Otomotivin öncü şirketi olarak üç markaya birden üretimin yapıldığı Minicargo Projesi gibi bir çok ilki Türkiye ye kazandıran Tofaş, hem Minicargo hem de Yeni Doblo yatırımları ile Fiat dünyasında önemini artırdı. Tofaş 2009 yılında tüm Fiat Grubu fabrikaları içinde en yüksek kalite ve performansı sergileyerek Dünya Klasında Üretim alanında ilk gümüş seviyeye ulaşan ve en yüksek puana sahip Fiat üretim tesisi unvanına sahip olarak bizleri gururlandırdı. Tofaş kriz ve çetin rekabet ortamına rağmen, 2009 yılında güçlü finansal sonuçlara imza atarak, toplam 261 bin 876 adetlik ulusal + ihracat satışları sonucu % 6.3 artışla 5.1 Milyar TL lik ciro gerçekleştirdi. Yine başarılı yönetim anlayışı ile kârlılığını artıran az sayıdaki otomotiv üreticisinden biri olmayı başardı. Tofaş, devam eden yatırımlar ve Ar-Ge teşviklerinin de etkisiyle net kârını % 105 artırarak, 360 Milyon TL mertebesine ulaştı da 3. milyonuncu aracını banttan indirmenin gururunu yaşayan ve yaşatan Tofaş, Dünya Klasında Üretim prensipleri doğrultusunda maliyet odaklı yaklaşımıyla vergi öncesi kârını % 23 artışla 270 Milyon TL ye yükseltti. Bu başarılara ek olarak Tofaş, üretim ve ihracat performansıyla ülke ekonomisi ve istihdamının gelişiminde Koç Topluluğu şirketleri içinde önemli bir yer edindi. hracatta bir basamak yükselerek 2.lik koltuğuna oturan Tofaş tek başına, Türk Otomotiv hracatı nın yaklaşık %27 sini gerçekleştirerek önemli bir başka başarıya daha imza attı. Tüm tedarik zincirinin etkin yönetimi, esneklik ve ileri görüşlülükle krizi etkin yöneten Tofaş, 8 yıl aradan sonra ulusal pazarda Fiat markasıyla lider olma başarısını da gösterdi yılında Türkiye pazarında 84 bin adetten fazla Fiat markalı aracı tüketicisiyle buluştururken, bunların %90 nın yerli modeller olması sayesinde istihdama da ekonomiye de büyük katkı yaptı. Tofaş ın Fiat ile beraber diğer markaları Alfa Romeo ve Lancia dahil toplam pazar payı %12.4 ten %15.3 e yükselirken, 85 bin 393 adetlik bir sonuca ulaştı. Müşteri memnuniyeti ve bağlılığı konusunda da müşterilerinden yüksek puanlar alan Fiat markasının önemli aşama kaydetmesi, gelecek için önemli bir ışıktır. Tofaş ın Ar-Ge ye verdiği önem kriz döneminde de devam ederken, Ar-Ge ye dair yatırımlar ertelenmedi. Sadece montaj yapan değil, Ar-Ge yapan, geliştirip üreten ve uluslararası arenada da söz sahibi olan bir sanayiye ulaşma azmi ile çalıştı. Yatırım atılımlarında hız kesmeyen ve 2009 yılında 220 Milyon Euro tutarında yatırım yapan Tofaş, böylece son 5 yılda 1.2 Milyar Euro yu aşan toplam yatırım rakamı ile sektördeki gücünü bir kez daha ortaya koydu. 41 yıllık tarihimiz ve otomotivin öncü şirketi olarak engin tecrübemizle geçmiş yıllarda olduğu gibi önümüzdeki bu zorlu dönemde de siz değerli hissedarlarımız, şirket ortaklarımız ve çalışanlarımızdan aldığımız güçle bu başarılı performansımızı daha da yukarı çekeceğimize inancım tamdır. Pazar liderliğinden, güçlü ihracata ve kaliteli üretime, Ar-Ge den finansal sonuçlara kadar birçok farklı kolda başarı dolu bir yılı geride bırakan Tofaş, Türkiye ekonomisinde her daim katma değer yaratan lokomotif otomotiv şirketi olmaya ve hepimizi gururlandırmaya devam edecektir. Saygı ve Sevgilerimle, Mustafa V. Koç Yönetim Kurulu Başkanı BÖLÜM I

10 CEO nun Değerlendirmesi Değerli paydaşlarımız, 2008 de başlayıp, 2009 da etkisini sürdüren kriz ve aşırı rekabet ortamının tüm olumsuz koşullarına rağmen önceliklerimizi iyi belirleyerek etkin bir yönetimle 41 yıllık geçmişimizde en başarılı yıllarımızdan birini yaşadık. Finansal sonuçlarımız krize rağmen hedeflediğimizden yukarıdadır, 8 yıl aradan sonra Türkiye pazarında otomobil + hafif ticari araç satışında liderlik tekrar ele geçirilmiştir, Kalite ve verimlilik mükemmeliyetine odaklı WCM-Dünya Klasında Üretim çalışmaları ile dünya genelindeki 170 Fiat fabrikası içinde en iyi üretim tesisi Bursa Tofaş fabrikası olmuştur, Tofaş, WCM - Dünya Klasında Üretim çalışmalarını tedarikçilerinde ve bayilerinde de uygulamaya başlamaktadır. Böylece Şirketimiz Türkiye de otomotiv sektörünün gelişmesine katkılarını artırmaya devam etmektedir, Ürün maliyetleri ve genel masraflarda önemli tasarruflar elde edilmiş, sonuç olarak rekabetçiliğimiz artmıştır, Fiat marka imajı, müşteri beğenisi bir önceki yıla göre %28 artmıştır, Fiat marka satın alma eğilimi %50 den fazla artan tek markadır, Fiat müşteri memnuniyetinde tüm markalar içinde %86 ile en iyi 2. marka konumuna yükselmiştir, Şirketimiz bayi memnuniyetini ve karlılığını kriz yılı olmasına rağmen artırmayı başarmıştır, Tofaş 2008 yılının sonundan bu güne hisse değerini %200 e varan değerde artırma başarısına ulaşmıştır. Tofaş olarak 2009 yılında 5.1 Milyar TL ciro, 360 milyon TL net kar gerçekleştirdik. hracatımızı 168 binin üstüne taşıyarak, Türkiye Otomotiv hracatı nın % 27 sini tek başımıza yaptık yılında 250 bin adetten fazla araç ürettik. Bu da Türk Otomotiv Üretimi nin neredeyse % 30 una denk gelmektedir. 15 Mart - 30 Eylül 2009 tarihleri arasında uygulanan ÖTV teşviki ve Aralık ayında markalar arasındaki yüksek rekabetin etkisi ile yurtiçi toplam pazarı, 2008 yılına göre %12.8 büyüdü ve toplam satışlar 557,126 adet olarak gerçekleşti.

11 TOFAŞ 2009 FAAL YET RAPORU Biz Tofaş olarak 15 Mart - 30 Eylül 2009 tarihleri arasında uygulanan ÖTV teşvikini en iyi değerlendiren otomotiv şirketi olduk. Değişen şartlara hızla adapte olup, müşterilerimizin taleplerine çeviklikle ve yüksek sayıda model ve ödeme alternatifleriyle cevap verdik. Krizi gerçek anlamda fırsata çevirdik. ÖTV indirimiyle oluşan yoğun talep karşısında 2008 yılından bu yana doğru stok yönetimi, hızlı üretim ve esnek lojistik planlaması yaparak hareket ettik. Fiat markamızla hem ürün stratejilerimizi, hem de fiyatlandırma ve kampanyaları iyi yönettik; ayrıca tüketici finansmanı şirketimiz Koç Fiat Kredi avantajımızı iyi değerlendirdik. Bu sayede iç pazardaki toplam satışlarımızı %12.8 büyüyen pazarda yaklaşık %40 artırdık. Fiat markamızla ulusal pazarda 85 bin adete yaklaşan binek + hafif ticari araç satışıyla %15.2 pazar payına ulaşarak Türkiye nin lider markası unvanını elde ettik. 8 yıl aradan sonra tekrar ele geçirdiğimiz liderliğin temelini oluşturan satışlarımızın yaklaşık olarak %90 ını Bursa daki fabrikamızda üretilen ürünlerle gerçekleştirdik. Türkiye de üretim yapan global markalar arasında da toplam satışta yerlilik oranıyla da zirvede yer alarak bir diğer önemli başarıya daha imza attık Ocak-Aralık döneminde 29 bin 596 adedi Fiat otomobil, 55 bin 224 adedi Fiat hafif ticari araç olmak üzere toplam 84 bin 820 adet araç satışı gerçekleştirdik. Fiat otomobil pazar payı %8 olarak gerçekleşirken hafif ticari araç pazar payı %29.5 gibi bir tarihi rekora ulaştı. 62 ilde 156 yetkili satış ve servis noktamızla müşterilerimize yaygın, etkili hizmet sunma başarısı gösterdik. Müşteri memnuniyetinde bağımsız kuruluşların yaptığı araştırmalarda ilk iki firmadan biri konumuna yükseldik yılında iç pazar satışımızın neredeyse %90 ı yerli üretim modellerimiz oldu. Bu hiçbir rakibimizin yanına dahi yaklaşamadığı bir başarıdır. Yerli modellerimizin başarısı istihdamımızı ve üretkenliğimizi daha güçlü kıldı. 41 yıllık tarihimiz boyunca bu topraklardan aldığımızı yine bu topraklara vermek, Türkiye ile birlikte büyümek felsefesi ile şekillendirdiğimiz sosyal sorumluluk faaliyetlerimize de 2009 da hız verdik. Fiat Laboratuvarları ilk mezunlarını verdi. Türkiye nin en büyük 5 antik şehrinden biri olan Pamukkale Hierapolis ve Küçükyalı Arkeopark kazı çalışmalarında tarihin günışığına çıkmasına desteğimiz devam ederken, Tofaş Anadolu Arabaları Müzesi sınırlarında yer alan tarihi Umurbey Hamamı içinde Tofaş Sanat Galerisi ni açtık. Uluslararası standartlarda hamam kültürü temalı Eski Hamam, Eski Tas isimli ilk kapsamlı sergimizi sanatseverlerle buluşturduk. Çevreye duyarlılığımız ilave çalışmalarla meyvelerini vermeye devam etti. Tofaş olarak 2007 den bu yana 3 önemli projeyi üretim bandından indirmenin heyecan ve yoğunluğunu yaşadık de Fiat Linea ve Minicargo/Fiat Fiorino, 2009 sonu itibariyle de yeni Fiat Doblo yu üretme başarısı gösterdik. 8 yılda 6.3 milyar Dolardan fazla ihracat geliri, yan sanayi dahil 9 bin kişiye iş imkanı sağlayacak Yeni Fiat Doblo projesini krize rağmen hız kesmeden başarıyla elbirliğiyle tamamlamış olmanın gururunu yaşıyoruz. Tofaş ın Bursa daki fabrikasındaki bantlardan inerek tüm dünyayı fethetmeye başlayan Yeni Fiat Doblo, yılda 120 bin adet üretim kapasitesi ile 50 den fazla ülkeye ihraç edilecek da cesaret, özgüven, bağlılık ve işe adanmışlığı ile gücünü gösteren Tofaş Ailesi, 2010 da da başarılarını sürekli kılmak için kararlılığı ve başarıya susamış ısrarcı tavrıyla çalışmaya devam edecek. Siz değerli yatırımcılarımıza bize olan güveniniz ve inancınızdan dolayı içten teşekkürlerimi sunar, sizlerin güvenine layık olmak için tüm ekibimle birlikte var gücümüzle çalışmaya devam edeceğimizden emin olmanızı dilerim. Saygılarımla, BÖLÜM I Tüm bunlar büyük Tofaş Ailesi nin herbir bireyinin desteği, içten katılımı ve başarma tutkusu ile oldu. Çünkü 2009 da parlattığımız kurum kültürümüz çerçevesinde Hepimiz biriz, gelecek biziz! dedik ve her alanda fark yaratan başarılara imza attık. Bir kurumun başarısını sürekli kılması çalışanlarının bağlılığı, inancı ve yön birliğine yakından bağlıdır diyerek Tofaşlılığı, temel değerlerimizi hepimizin aklında kalacak, bizlere attığımız her adımda yol gösterecek şekilde tanımladık. Ali Pandır Yönetim Kurulu Üyesi & CEO 1. Çevik bir takımız tutkuyla çalışırız. 2. Rekabetçiyiz, fark yaratırız. 3. ddialıyız, söz verir başarırız. 4. nsana ve çevreye duyarlıyız.

12 Yönetim Kurulu Mustafa V. Koç Yönetim Kurulu Başkanı Sergio Marchionne Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Bülent Bulgurlu Yönetim Kurulu Üyesi Paolo Monferino Yönetim Kurulu Üyesi Temel Kamil Atay Yönetim Kurulu Üyesi Sn. Koç, 1960 doğumlu ve üniversite mezunu olup, Koç Holding A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı olarak görev yapmaktadır. Sn. Marchionne, 1952 doğumlu ve üniversite mezunu olup, Fiat Auto S.p.A.Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO su olarak görev yapmaktadır. Sn. Bulgurlu, 1947 doğumlu ve üniversite mezunu olup, Koç Holding A.Ş. Yönetim Kurulu Üyesi ve CEO su olarak görev yapmaktadır. Sn. Monferino, 1946 doğumlu ve üniversite mezunu olup, Iveco Fiat CEO su olarak görev yapmaktadır. Sn. Atay, 1940 doğumlu ve üniversite mezunu olup, Koç Holding A.Ş. Yönetim Kurulu Başkan Vekili olarak görev yapmaktadır. Alfredo Altavilla Yönetim Kurulu Üyesi Osman Turgay Durak Yönetim Kurulu Üyesi Ali Aydın Pandır Yönetim Kurulu Üyesi smail Cenk Ç MEN Yönetim Kurulu Üyesi Silverio BONFIGLIOLI Yönetim Kurulu Üyesi Sn. Altavilla, 1963 doğumlu ve üniversite mezunu olup, Fiat Auto S.p.A. ş Geliştirmeden Sorumlu Başkan Yardımcısı olarak görev yapmaktadır. Sn. Durak, 1952 doğumlu ve üniversite mezunu olup, Koç Holding A.Ş. CEO Vekili olarak görev yapmaktadır. Sn. Pandır, 1956 doğumlu ve üniversite mezunu olup, Tofaş CEO su ve Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yapmaktadır. Sn. Çimen 1967 doğumlu ve üniversite mezunu olup, Koç Holding A.Ş. Otomotiv Grubu Başkanı olarak görev yapmaktadır. Sn. Bonfiglioli 1949 doğumlu ve üniversite mezunu olup, Fiat Auto S.p.A. Uluslararası Operasyonlar COO su olarak görev yapmaktadır.

13 Denetim Kurulu TOFAŞ 2009 FAAL YET RAPORU BÖLÜM I Mert Ş. Bayram Denetçi Alessandro Gili Denetçi Serkan Özyurt Denetçi Sn. Bayram, 1971 doğumlu ve üniversite mezunu olup, Koç Holding A.Ş. nsan Kaynakları Direktörü olarak görev yapmaktadır. Sn. Gili, 1972 doğumlu ve üniversite mezunu olup, Fiat Grubu Otomotiv bölümünde Muhasebe Grubu Başkanlığı görevini yapmaktadır. Sn. Özyurt 1968 doğumlu ve üniversite mezunu olup, Koç Holding A.Ş. Denetleme Grubu Koordinatörlüğü nde Koordinatör olarak görev yapmaktadır.

14 Dönem çinde Yönetim ve Denetim Kurullarında Görev alan Üyeler Yönetim Kurulu Görev Süresi ADI SOYADI GÖREV BAŞLANGIÇ B T Ş Mustafa Vehbi KOÇ Başkan Sergio MARCHIONNE Başkan Yardımcısı Ali Aydın PANDIR Üye & CEO Temel Kamil ATAY Üye Bülent BULGURLU Üye Osman Turgay DURAK Üye Alfredo ALTAVILLA Üye Paolo MONFERINO Üye smail Cenk Ç MEN Üye Silverio BONFIGLIOLI Üye Denetim Kurulu Görev Süresi ADI SOYADI GÖREV BAŞLANGIÇ B T Ş Mert Ş. BAYRAM Denetçi Alessandro GILI Denetçi Serkan ÖZYURT Denetçi Yönetim Kurulu Üyeleri ile Denetim Kurulu Üyelerinin Yetki ve Sınırı Gerek Yönetim Kurulu Başkanı gerekse Yönetim Kurulu Üyeleri Türk Ticaret Kanunu nun ilgili maddeleri ve Şirket Ana Sözleşmesi nin 11 nci maddesinde belirtilen yetkileri haizdir. Ana Sözleşmemizin 16 ncı maddesinde ise Denetçilerin görev, yetki ve sorumlulukları ile Denetçiliğe ilişkin diğer konularda Türk Ticaret Kanunu hükümlerine tabi oldukları kaydedilmiştir.

15 TOFAŞ 2009 FAAL YET RAPORU BÖLÜM I

16

17 Şirketin Sermaye Yapısı ve Ortaklık Hakkında Bilgiler Otomobil Sektörü ve Tofaş ın Sektör çindeki Yeri Bağlı Ortaklıklar Sosyal Sorumluluk Faaliyetleri Kurum Kültürü Projesi 2009 Yılı Faaliyetleri ve Başarıları dari Faaliyetler ve Sonuç Bölüm II

18 Şirketin Sermaye Yapısı ve Ortaklık Hakkında Bilgiler Şirketin Sermayesi, Sermayenin % 10 undan Fazlasına Sahip Ortaklar 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle Şirket in kayıtlı sermaye tavanı 1 milyar TL, çıkarılmış (ödenmiş) sermayesi ise 500 milyon TL dir. Şirketimizce, en son 2005 yılı içinde, toplam TL olacak şekilde iç kaynaklardan % 11, oranında bedelsiz sermaye artışı yapılmış olup, müteakip yıllar ve 2009 yılında herhangi bir sermaye artışı olmamıştır. Şirketimiz in, Borsa ya kote edilmiş ve sermaye artışlarına binaen ihraç etmiş olduğu tertip hisse senetleri ile münfesih Tofaş Oto Ticaret A.Ş. yle birleşilmesi nedeniyle ihraç edilmiş olan 20. tertip hisse senetleri, Sermaye Piyasası Mevzuatı çerçevesinde 2001 yılı içinde 21. tertip hisse senetleri ile değişime tabi tutulmuştur. Söz konusu 21. tertip hisse senetlerimiz MKB de H-2001/155 kot numarası ile kayda alınmış olup, ayrıca 2003 yılı içinde yapılan % oranında bedelsiz sermaye artışı ile 22. tertip hisse senetlerimiz ihraç edilmiştir. Söz konusu 22. tertip hisse senetlerimiz ise H-2003/61 kot numarası ile Borsa da kote edilmiş olup, gene 2005 yılında yapılan %11, lik sermaye artışı karşılığında 24. tertip hisse senetlerimiz ihraç edilerek, H-2005/69 kot numarası ile Borsa kotuna alınmıştır. Aradaki 23. tertipler ise, sermaye artışı ile ilgili olmayıp, kaydileştirme işlemleri nedeniyle ihracı yapılmamış bir tertiptir. Bu hususa istinaden ve itibariyle, Merkezi Kayıt Kuruluşu nun düzenlemeleri doğrultusunda, nevi değişikliği gerçekleştirilen kaydileştirilmemiş hisse senetlerinin kaydi olarak takip edilebilmesi amacıyla 21. ve 22. tertip hisse senetlerimiz sermaye piyasası araçlarının kaydileştirilmesi çerçevesinde kayden takibe alınmıştır. Ayrıca, SPK nın ilgili düzenlemeleri ve MKK nın konuya ilişkin uygulamaları doğrultusunda, 24. tertip hisse senetlerimiz de dahil edilmek suretiyle ve ilgili mevzuata uygun olarak tarihi itibariyle sermaye piyasası araçlarının kayden takibine ilişkin düzenlemeler uygulamaya geçirilmiştir. Gerek SPK düzenlemeleri ve gerekse MKK uygulamaları kapsamında 2008 yılında olduğu gibi 2009 yılı içinde de gerekli çalışmalar Şirketimizce yürütülmüştür. Sermaye piyasası araçlarının kaydileştirilmesi ve kaydi sisteme geçilmesi kapsamında, hisse senetlerinin kayden takibine ilişkin olarak Sermaye Piyasası Kurulu nun tarih ve 43/1318 sayılı Kararıyla, Borsa da dolaşımda bulunan ve Takasbank nezdindeki tüm hisse senetleri kaydileştirilmiştir. Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. nin adresinden gerekli bilgilere ulaşılabilir. Ayrıca, Şirketimiz e ait ellerinde hisse senetlerimizi fiziken bulunduran Hissedarlarımız ın öncelikle Şirket Merkezi mize müracaat ederek, varsa önceki yıllara ait işlemlerini tamamlamaları ve müteakip, Yapı Kredi Yatırım Menkul Değerler A.Ş. veya mümessili durumundaki tüm Yapı Kredi Bankası A.Ş. Şubelerine başvurmaları önem arz etmektedir. Konu hakkında Şirket Merkezi mizdeki Kurumsal Yönetim ve Hissedar lişkileri Birimi nden gerekli bilgiler alınabilir. Hisse senetlerini ellerinde fiziken bulunduran hissedarlarımızın öncelikle öncesi haklarını kullanmak ve hisse senetlerini kaydileştirmek üzere Şirket Merkezi mizdeki söz konusu Birim e müracaat etmeleri rica olunur. Müteakip, Şirketimiz adına kaydileştirme işlemlerini yürüten Yapı Kredi Yatırım Menkul Değerler A.Ş. ye başvurmaları gerekmektedir. Hisse senetlerinin kaydileştirme sürecine ilişkin MKK nın genel duyuruları doğrultusunda ve Sermaye Piyasası Kanunu nun geçici 6. maddesi uyarınca, hak sahibi hissedarlarımızın hisse senetlerini kaydileştirmedikleri sürece ortaklık haklarını kullanmaları mümkün değildir. Şirketimiz den süresiz olarak devam eden ve geçmiş yıllardaki sermaye artışlarına dayanan bedelsiz hisse senedi ve temettü işlemleri ile Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. kayıtlarına dayanılarak alınan verilere göre, yaklaşık dolayında yatırımcısı ve hissedarı olan Tofaş, MKB-100 ve Kurumsal Yönetim Endeksi nde yer almaktadır. Şirketimiz hisse senetleri Lüksemburg Borsası na da kote olup, uluslararası pazarlarda işlem görmektedir. Hissedarlarımız sitesi içinde yer alan Yatırımcılarla lişkiler bölümünün altında, Şirketimizle ilgili kurumsal, finansal ve borsa verilerine ilişkin bilgilere, ilgili alt başlıklarından ulaşabilecekleri gibi, borsa@tofas.com.tr ye e-posta yollayarak, Kurumsal Yönetim ve Hissedar lişkileri Birimi ile Kurumsal Yatırımcı lişkileri Birimi nden Şirketimizle ilgili diğer bilgileri almaları ve iletişim sağlamaları mümkündür. Dönem çinde Yapılan Ana Sözleşme Değişiklikleri Sermaye Piyasası düzenlemeleri ve Kurumsal Yönetim uygulamaları kapsamında, Şirket Ana Sözleşmesi nin Yönetim Kurulu başlıklı 9. maddesi ile Umumi Heyet başlıklı 17. maddesi tadil edilerek, tarihli Ortaklar Olağan Genel Kurulu nda karara bağlanmış olup, tarihli Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi nde ilan edilmiştir. Ayrıca, Şirket Ana Sözleşmesi nin Yönetim Kurulu başlıklı 9. maddesi, görülen lüzum ve Kurumsal Yönetim uygulamaları doğrultusunda tekrar tadil edilmek suretiyle, tarihli Olağanüstü Ortaklar Genel Kurulu nda kabul edilerek, söz konusu değişiklik tarihli Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi nde ilan edilmiştir.

19 TOFAŞ 2009 FAAL YET RAPORU Son Üç Yılda Dağıtılan Temettüler ve Oranları Şirketimizce Ortaklarımıza, 2009 yılı içinde ve tarihi itibariyle %7,2 oranında, 2008 karından toplam TL nakit temettü ödenmesine başlanmıştır. Ayrıca, 2008 yılı içinde ve tarihi itibariyle %18 oranında, 2007 karından toplam TL nakit temettü ödemesi ile 2007 yılı içinde ve tarihi itibariyle %12 oranında, 2006 karından toplam TL nakit temettü dağıtımı yapılmıştır. Ayrıntılı kar dağıtım tablolarına şirketimizin adresinden ulaşılarak incelenebilir. Çıkarılmış Menkul Değerler Şirketimiz, kuruluşundan bu yana 520- TL lik tahvil ihraç etmiştir. hraç edilen bu tahvillerin tamamı vadesinde ödenerek itfa edilmiştir. Kuruluştan itibaren ihraç edilmiş olan 1-10 tertip hisse senetlerimiz 11. tertip, tertip hisse senetlerimiz ise 21. tertip hisse senetleri ile değişime tabi tutulmuş olup, daha sonra 22. tertip ve en son 24. tertip hisse senetlerimiz ihraç edilmiştir. Hisse senetlerinin kaydileştirilmesi ile ilgili çalışmalar yukarıda da belirtildiği gibi, ihraççı şirket, aracı kurum / banka ve MKK aracılığıyla sürdürülmektedir. SPK nın ilgili kararı uyarınca, tüm hisse senetlerinin tarihine itibariyle kayden takibine başlanmış olup, Sermaye Piyasası Mevzuatı doğrultusunda takip edilmektedir. Şirket ştiraklerimiz ve Bağlı Ortaklıklarımız Bursa da faaliyet gösteren, TL nominal sermayeli PLATFORM Araştırma Geliştirme Tasarım ve Ticaret A.Ş. de iştiraki bulunan Şirketimiz in, tarihi itibariyle iştirak tutarı TL olup, iştirak oranımız ise %99 dur yılı faaliyetlerine ilişkin iştirakimizin Genel Kurulu da gerçekleştirilmiştir. stanbul da faaliyet gösteren, TL nominal sermayeli bağlı ortaklığımız KOÇ FIAT KRED Tüketici Finansmanı A.Ş. de ise, tarihi itibariyle Şirketimiz in iştirak tutarı TL, iştirak oranı ise %99,99 dur yılı faaliyetlerine ilişkin Genel Kurulu da yapılmıştır. stanbul da faaliyet gösteren ve nominal sermayesi TL olan FER MAS Oto Ticaret A.Ş. nde de ortaklığı bulunan Şirketimizin, tarihi itibariyle söz konusu şirketteki iştirak tutarı TL ve iştirak oranı %99,4181 dir yılı faaliyetlerine ilişkin iştirakimizin Genel Kurulu da gerçekleştirilmiştir. Şirketimizin, ayrıca Kocaeli nde faaliyet gösteren, TL nominal sermayeli Tasfiye Halinde MEKATRO Araştırma Geliştirme ve Ticaret A.Ş. ye de ortaklığı bulunmakta olup, tarihi itibariyle sözkonusu şirketteki iştirak tutarımız TL ve iştirak oranımız %97 dir. ştirakimizin da gerçekleştirilen Olağan Genel Kurulu nda şirketin fesih ve tasfiyesine Ortaklar Genel Kurulu tarafından karar verilmiştir. Söz konusu iştirakimizin 2009 yılı faaliyetlerine ilişkin Genel Kurulu da yapılacaktır. Bunların yanı sıra, genel merkezi zmit te yeralan, TL nominal sermayeli ENTEK Elektrik Üretimi A.Ş. ye daha önce iştiraki bulunan Şirketimiz, 25 Haziran 2009 tarih ve 2009/10 sayılı Yönetim Kurulu Kararı gereğince, söz konusu şirkette sahip olduğu TL sına tekabül eden % 13,33 oranındaki hisselerinin tamamını Aygaz A.Ş. ye, toplam bin TL peşin bedel karşılığında satmış olup, satış işlemi 21 Temmuz 2009 tarihi itibariyle sonuçlandırılmıştır. ştirak ve bağlı ortaklıklarımızın Genel Kurul Toplantı Tutanakları ve Hazır Bulunanlar Cetvelleri Şirketimiz internet adresinden ulaşılarak incelenebilir. BÖLÜM II Ortakların Ünvanı Hisse Grubu Pay Tutarı (TL) Pay % si Fiat Auto S.p.A. D ,87 37,8560 Diğer Ortaklar Koç Holding A.Ş. Koç Holding A.Ş. A ,26 37,5876 Temel Tic. ve Yat. A.Ş. A ,44 0,0351 Suna Kıraç A ,55 0, , ,5876 S. Semahat Arsel A ,55 0,0583 Mustafa V. Koç M. Ömer Koç A A , ,36 0,0389 0, ,8560 Y. Ali Koç Diğer Ortaklar A E , ,26 0, ,2880 Fiat Auto S.p.A. 0,2684 Diğer Koç ,00 100

20 Otomobil Sektörü ve Tofaş ın Sektör çindeki Yeri 2008 yılının ikinci yarısında etkilerini ciddi şekilde gösteren global ekonomik kriz 2009 yılında da devam etmiştir. Buna rağmen Yurtiçi Toplam Pazarı 2008 yılına göre %12,8 oranında büyüyerek adet olarak gerçekleşmiştir. Yaşanan bu pazar artışında 15 Mart - 30 Eylül 2009 tarihleri arasında uygulanan Özel Tüketim Vergisi indirimi ve Aralık ayında markalar arasında oluşan yüksek rekabet büyük önem taşımıştır. Toplam Pazar (Adet) Değişim % Otomobil ,9 Hafif Ticari Araç (LCV) , Toplam ,8 Otomobil Hafif Ticari Araç (LCV) ç Piyasa Perakende Satışlar ç piyasa otomobil talebi bir önceki yıla göre %20,8 oranında artarak adet olarak gerçekleşmiştir. Şirketimizin iç pazar otomobil satış payı ise 2008 yılında % 8,8 iken, 2009 yılında adet ile %8,2 olarak neticelenmiştir. 31.0% 29.5% Hafif ticari araç pazarı, geçen yıla oranla %0,4 oranında gerileyerek adet olarak gerçekleşmiştir. Şirketimizin hafif ticari araç pazarındaki payı ise 2008 yılında %18,3 iken, önemli bir artış sağlayarak adet ile %29,5 seviyesine ulaşmıştır. Otomobil ve hafif ticari araç pazarı birlikte değerlendirildiğinde toplam pazar %12,8 oranında artarak adet olarak gerçekleşmiştir. Şirketimiz ise 2008 yılında %12,4 olan toplam pazar payını arttırarak 2009 yılını adet ile ve %15,3 pazar payı ile tamamlamıştır. 26.0% 21.0% 16.0% 11.0% 6.0% LCV Pazar Payı Oto Pazar Payı 18.3% 17.1% 15.8% 15.9% 10.4% 8.3% 9.0% 8.8% 8.2% Perakende Satışlar (Adet) Değişim % Otomobil ,5 Hafif Ticari Araç (LCV) ,3 Toplam ,8

21 TOFAŞ 2009 FAAL YET RAPORU hracat Doblo ve Minicargo nun Avrupa da gerçekleştirdiği yüksek satış performansı, 2009 yılında etkilerini ciddi şekilde gösteren global ekonomik kriz nedeniyle 2008 yılına nazaran düşüş göstermiştir yılında adet oto, adet hafif ticari araç ve 960 adet CKD olmak üzere toplam adet ihracat gerçekleştirilmiştir yılı toplam ihracat adedi olan ile mukayese edildiğinde %19,6 lık azalma meydana gelmiştir yılı itibariyle ihracat adet ve gelirlerinde ülke çapında 3. sırada bulunan Tofaş, 2009 sonu itibariyle 2. sıraya yükselmiştir yılı ihracatının döviz karşılığı milyon Euro dur hracat ( Adet ) Değişim % Otomobil ,6 hracat Euro/Milyon Hafif Ticari Araç (LCV) ,2 CKD/SKD ,3 Toplam ,6 BÖLÜM II Üretim 2008 yılında adet olan üretimimiz, 2009 yılında % 5,33 oranında azalarak adet olarak gerçekleşmiştir. Modeller Palio Albea Linea Doblo - Binek Minicargo - Binek Otomobil Toplamı Doblo Palio Van Minicargo Hafif Ticari Araç (LCV) Toplamı CKD SKD CKD/SKD Toplamı Toplam

22 Otomobil Sektörü ve Tofaş ın Sektör çindeki Yeri 2009 yılında adetlik üretim kapasitesine göre kapasite kullanım oranımız, tesis kullanımında ortalama %63,27 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı hesaplanırken, yıllık kapasite 2009 yılı için adet, 2008 yılı için adet, 2008 yılı öncesi dönem için ise adet olarak dikkate alınmıştır. 90% 85% Kapasite kullanımı 80% 74% 70% 71% 60% 65% 63% 50% Satışlar ve Ciro Toplam satışlarımız bir önceki yıla göre %5,74 azalarak adet olmuştur. hracatımızın toplam satışlar içerisindeki payı ise %64,3 olarak gerçekleşmiştir. ç Piyasa Dış Piyasa Toplam Kategori Otomobil Hafif Ticari Araç (LCV) CKD / SKD Toplam Şirketin Uluslararası Finansal Raporlama Standartları na göre hesaplanan satış hasılatı aşağıdaki gibi gerçekleşmiştir. Bin TL Değişim % Yurtdışı satışlar ,0 Yurtiçi satışlar ,2 Esas faaliyetlerden diğer satışlar ,2 Toplam ,3

23 TOFAŞ 2009 FAAL YET RAPORU Yatırımlar Tofaş 2009 yılında 220,4 milyon Euro tutarında yatırım gerçekleştirmiş olup, yatırımların önemli kalemler itibariyle dağılımı şu şekildedir. Euro (Milyon) 263 Model 187,9 Minicargo 11,7 Linea 4,5 Kapasite Arttırımı 5,3 Modernizasyon 4,5 Kalite Arttırıcı 1,3 Diğer 5,2 Toplam 220, yılında yapılan yatırımlar ile birlikte son 5 yılda yapılan toplam yatırım tutarı milyon Euro ya ulaşmıştır. Karlılık Global ekonomik krizin etkilerinin yaşanmaya başladığı 2008 yılı ikinci yarısında iç pazar ve dış pazarlarda meydana gelen daralma ve talep azalması 2009 yılında da devam etmiştir. BÖLÜM II Bunun sonucu olarak satış adetlerimizde %5,74 oranında azalma meydana gelmiştir. Bu olumsuz etkilere rağmen Şirketimiz aldığı tedbirler neticesinde bir önceki yıla göre Vergi Öncesi Kar ını %22,79 ve Vergi Sonrası Kar ını %105 oranında arttırma başarısını göstermiştir. Yıllar Vergi Öncesi Kar Vergi Sonrası Kar Bin TL Artış% Bin TL Artış% Vergi öncesi kar TL/

24 Bağlı Ortaklıklar FER MAS OTO T CARET A.Ş. Kuruluş ve Genel Bilgi Fer Mas Oto Ticaret A.Ş. 15 Nisan 2005 tarihinde %99,4 Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. ortaklığında kurulmuş, Nisan 2005 tarihinden itibaren Ferrari, Temmuz 2005 tarihinden itibaren Maserati otomobillerinin Türkiye Resmi Distribütörü olmuştur. Faaliyetine 18 Ağustos 2005 tarihinde, Kuruçeşme de bulunan showroom ve Genel Müdürlük binasında başlamıştır. Toplam 900 m² kapalı alana sahip binada, showroom, küçük servis, Club Lounge mekanları da bir arada bulunmaktadır. Satış Sonrası hizmetine verdiği önem neticesinde, showroomdan önce Haziran 2005 tarihinde faaliyete geçen Ferrari - Maserati servis noktası, Maslak Atatürk Oto Sanayi Sitesinde, 1000 m² kapalı alanada 2008 senesine kadar faaliyetini sürdürmüştür. Fer Mas Etiler Armutlu da faaliyete geçen yeni servis alanıyla satış sonrası hizmetlerini çok daha ileriye taşımıştır. Ferrari 1998 den beri yıllık ortalaması 8 i geçmeyen Ferrari satış adedini 2005 te 11 e çıkaran Fer Mas, bu rakamı hem 2006 hem de 2007 yılında 29 adede yükseltmiştir ve 2009 yıllarında ise Ferrari satışı 17 adet olarak gerçekleşmiştir. Maserati 1998 den beri yıllık ortalaması 5 i geçmeyen Maserati satış adedini 2005 te 10 a çıkaran Fer Mas, bu adedi 2006 da 20 ye, 2007 de ise 28 e çıkarmayı başarmıştır ve 2009 yıllarında ise Maserati satış adedi 17 olarak gerçekleşmiştir. 2. El Fer Mas 2007, 2008 ve 2009 yıllarında toplam 35 adet 2.el satış yaparak, 2.el piyasasında da önemli bir yer edinmiştir. Satış Sonrası Fer Mas, satış sonrası verilen hizmetin kalitesini arttırarak müşteri memnuniyetini daha üst seviyelere çekmek amacıyla hem lokasyon hem de m² ve donanım olarak daha gelişmiş olan yeni servis mekanına taşınmıştır. Pazarlama Pazarlama faaliyetleri kapsamında Fer Mas Ferrari yi marka felsefesini doğru algılayan A++ tüketicilerin tercih ettiği bir tutku otomobili, bir life style olarak konumlandırdı; Maserati yi Türk tüketicisine yeniden tanıtarak spor sürüş keyfini salon otomobilinde sunan prestij arabası olarak pazar penetrasyonu sağladı; Markaları Türk pazarında yeniden şekillendirilebilmek ve kurumsal kimliği oturtabilmek için yoğun iletişim faaliyetleri uyguladı. Marka değerlerini doğru yöneterek marka bilinirliği, marka bilinci ve marka görünürlüğü ciddi bir şekilde arttırılarak, sektörde önemli bir repütasyon ve lüks marka liderliği kazanıldı.

25 Bağlı Ortaklıklar KOÇ FIAT KRED, MEKATRO, PLATFORM TOFAŞ 2009 FAAL YET RAPORU Koç Fiat Kredi, müşterilerine butik hizmet anlayışı ile kişiye özel finansal çözümler üretmek, showroomdan çıkmadan, hızlı ve az prosedürlü yeni bir kredi modeli oluşturmak amacıyla kurulmuş olup, online başvuru ile Tofaş müşterilerine sağladığı kredinin Tofaş şemsiyesi dışında kullanılamıyor oluşu ile de bayilerine rekabette önemli bir puan kazandırmaktadır. Koç Fiat Kredi; Türkiye çapında anlaşmalı markalarına 108 noktadan sağladığı online hizmetleri ile entegre bir finansal hizmetler grubu niteliğindedir. Stratejilerinde hizmette rekabeti ön plana çıkartarak müşterileri ile daha yakın ilişkiler kurmaya, fark yaratmaya, değişime ve öncü olmaya büyük önem vermektedir. Showroomdan çıkmadan kişiye özel kredi olanağı sağlayarak müşterilerine anahtar teslim çözümler sunan Şirket, 2009 yılında adet kredi vererek Tofaş ın kredili satışlarının %45,5 ini, toplam satışlarının ise %17,5 ini gerçekleştirmiştir yılında 2008 e kıyasla %3,6 artış görülmüştür yılında 34,9 milyon TL olan kredi portföyü, 2007 yılında 231 milyon TL, 2008 yılında yaşayan krediler toplam pörtföyü 311,5 milyon TL, 2009 yılında yaşayan krediler toplam portföyü 309,4 milyon TL olmuştur. Kredi değerlendirilirken skorkart olarak adlandırılan otomatik karar destek modeli ile çalışılmakta, riski minimize etmeye yönelik otomatik karar verme algoritmaları geliştirilmekte ve kullanılmaktadır. Tüm süreçler Koç Fiat Kredi nin konusunda uzman kadroları sayesinde sürekli güncel ve dinamiktir. Koç Fiat Kredi müşterilerinin karşılaşabileceği beklenmedik durumlarda devreye girerek kapsamlı teminatları ile taksitlerini güvence altına alan Kredi Koruma Sigortası (KKS) ürünü 22 Mayıs 2009 tarihinde satışa sunulmuştur. Koç Fiat Kredi, uzun vadeli sabit faizli TL kredi portföyünü TL, FX krediler ve menkul kıymet ihraçları ile fonlamaktadır. Yabancı para fonlaması ile yaratılan likidite, aynı nakit akışında türev işlemleriyle TL likiditeye dönüştürülmektedir. Şirket bu sayede hem TL fonlama kaynağı oluşturmakta hem de faiz ve kur riskinden korunmaktadır yılında Koç Fiat Kredi nin personel sayısı 9 adedi sözleşmeli olmak üzere 46 kişidir. Belirlenen bireysel gelişim planları, teknik ve davranışsal sınıf eğitimleri, outdoor öğrenme etkinlikleri, e-öğrenme, konferans ve paneller, yönetici geliştirme programı ve potansiyel geliştirme programları ile desteklenmektedir. BÖLÜM II Aralık 2008 Aralık 2009 Tüketici Finansman Şirketleri taşıt kredileri bakiyesi KFK taşıt kredileri bakiyesi KFK nın Tüketici Fin. Şirketleri ndeki pazar payı 3,908 milyon TL 325,3 milyon TL %8,32 3,883 milyon TL 331,8 milyon TL %8,54 Mekatro MEKATRO* 2004 yılında, otomotiv mekatroniği alanında ileri araştırma ve geliştirme çalışmaları yapmak amacıyla TÜB TAK Marmara Araştırma Merkezi Teknoloji Serbest Bölgesi nde, akademisyenler ve Tofaş tarafından kurulmuş olan bir Ar-Ge şirketidir. Şirketin ana faaliyet alanı, otomotiv elektroniği ve elektro-mekaniği, elektronik kontrol sistemleri, hibrit ve elektirikli araç teknolojileridir. Araştırma projeleri, Tofaş ın teknolojik hedefleri doğrultusunda Tofaş Ar-Ge Bölümü ile müşterek olarak belirlenmektedir. MEKATRO nun ana felsefesi, akademi dünyasında oluşan bilgi birikimi ile yenilikçi yaratıcı yöntemler geliştirmek ve bunların teknoloji dünyasındaki bir araştırma şirketi içersinde uygulamaya geçirilmesini sağlamaktır. Platform Platform şirketi, PSA-Fiat ve Tofaş ın ortak olarak üretmeye karar verdiği Mini Kargo adıyla anılan hafif ticari aracın geliştirmesi ve üretimine ilişkin sözleşmenin imzalanmasını takiben 24 Mayıs 2005 tarihinde kurulmuştur. Vizyonu Türkiye nin otomotiv sanayiinde araştırma geliştirme üssü haline gelmesine öncü olmaktır yılında başlanan Mini Kargo projesi kapsamında 2007 yılında üretime geçilmiş, Yeni Doblo projesi için 2007 yılının ilk çeyreğinden itibaren çalışmalara başlanmıştır. Faaliyetlerine Marmara Üniversitesi ne bağlı olarak Gebze-Kocaeli serbest bölgesinde başlayan firma 2006 senesinde Uludağ Üniversitesi nin Görükle kampüsündeki Ulutek Uludağ Teknoloji Bölgesi ne transfer olmuştur. Şirketin hisselerinin tamamına yakını Tofaş a aittir. (*)13 Şubat 2009 tarihli Genel Kurul Kararı neticesinde faaliyetlerine son verilmesine ve kapatma işlemlerinin tamamlanmasına oybirliği ile karar verilmiştir.

26 Sosyal Sorumluluk Faaliyetleri EĞ T M Fiat Laboratuvarları, Meslek Liseleri FIAT LABORATUVARLARI LK MEZUNLARINI VERD. Tofaş tarafından oluşturulan 11 adet Fiat Laboratuvarı ndan ilkini temsil eden ve 2006 yılında açılan Şişli Endüstri Meslek Lisesi Fiat Laboratuvarı 2009 yılında ilk mezunlarını vermiştir. Mezuniyet diplomalarını alan toplam 26 öğrenciden başarılı olan bir kısmı Fiat, Alfa Romeo ve Lancia yetkili servislerinde işe başlayarak Tofaş ailesine katılacaktır. Tofaş tarafından kurulan ve Türkiye çapında toplam 11 adede ulaşan Fiat Laboratuvarları Koç Holding in Meslek Lisesi Memleket Meselesi projesinin iyi bir staj ve istihdam ağı tamamlayıcısıdır. Tofaş, Türk Otomotiv Sektörü ne profesyonel yöneticiler, mühendisler ve tasarımcıların yanı sıra teknik becerisi yüksek değerli otomotiv işgücünü kazandırmasıyla da ön plana çıkmaktadır. B LG : Otomotiv sektöründe ihtiyacı hissedilen teknik insan gücünü yetiştirmeye yönelik Fiat Teknik Eğitim Programı-Fiat Laboratuvarları 2006 da başlatıldı de ilk laboratuvar eğitimine başlandı ve 2008 yılında da programı geliştirmeye ilişkin protokol imzalandı. Bu protokolün hayata geçirilmesi ile beraber Türkiye genelinde 9 ilde toplam 11 Fiat Laboratuvarı kurulmuş oldu. Fiat Laboratuvarları nda okuyan başarılı ve yardıma ihtiyacı olan öğrenciler Meslek Lisesi Memleket Meselesi projesi kapsamında 2009 senesinden itibaren burs programına dahil edildi. Otomotiv Mühendisliği Yüksek Lisans Programı ULUDAĞ ÜN VERS TES TOR NO POL TEKN K ÜN VERS TES ŞB RL Ğ Güz Dönemi nde ilk öğrencileri ile eğitime başlayan programda Güz Dönemi itibarıyla yirmi üçü birinci sınıfta, ondokuzu ikinci sınıfta ve dokuzu bitirme durumunda olmak üzere toplam elli bir öğrenci eğitimlerini sürdürmektedir. Türkiye nin ilk yabancı üniversite destekli Otomotiv Yüksek Lisans Programı Tofaş ın öncülüğüyle Torino Politeknik Üniversitesi ile Uludağ Üniversitesi arasında oluşturulan işbirliğiyle, 2007 senesinde hayata geçmiştir. Türkiye de bir ilk olan yurtdışı destekli otomotiv mühendisliğinde yüksek lisans programı, Türkiye nin büyük ihtiyaç duyduğu, üniversiteler ile otomotiv sektörünün işbirliği mekanizmalarının güçlendirilmesi açısından öncü bir programdır. B LG : Yüksek Lisans programına başvurabilme koşulları ve başvuran adayların değerlendirilmesi ile programa kabul edilmesi Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü tarafından belirlenen esaslara göre yapılmaktadır. Program ile ilgili detaylı bilgilere edu.tr/yksklsns.htm adresinden ulaşılmaktadır. Tofaş Basketbol Okulları ve Basketbol Gönüllüleri Projesi Tofaş Spor Kulübümüz tarafından, Türkiye de basketbolun sevdirilmesi ve altyapıdan iyi sporcuların kazandırılması amacıyla iki proje hayata geçirilmiştir. TEGEV in 10 ildeki eğitim parklarında Tofaş ın öncülüğünde gerçekleştirilen Basketbol Gönüllüleri projesi kapsamında 9-13 Şubat 2009 tarihleri arasında Bursa da antrenör eğitimleri gerçekleştirilmiştir. Bütün masrafları Tofaş tarafından karşılanan bu eğitimleri tamamlayan 22 antrenör, eğitim gönüllüleri olarak Basketbol okullarında çalışmalarına devam edecektir. Basketbolun sevdirilmesi ve altyapıdan iyi sporcuların kazandırılması amacıyla hayata geçirilen bir diğer projemiz de Tofaş Basketbol Okulları dır. Türkiye genelinde gençlerin basketbolu öğrenerek özgüven kazanmaları, takım ruhu gelişimi ve spor disiplini sayesinde öz disiplin geliştirmelerini desteklemek adına 13 ilde, i aşkın gence ulaşan Tofaş Basketbol okullarına destek verilmektedir. TEGEV in 10 ildeki eğitim parklarında Tofaş ın öncülüğünde gerçekleştirilen Basketbol Gönüllüleri ve Tofaş Basketbol Okulları kapsamında 2009 sonu itibarıyla ülkemize e yakın lisanslı sporcu kazanmıştır.

27 Sosyal Sorumluluk Faaliyetleri KÜLTÜR SANAT TOFAŞ 2009 FAAL YET RAPORU BÖLÜM II Tofaş Anadolu Arabaları Müzesi ve Tofaş Sanat Galerisi 2009 DA TOFAŞ SANAT GALER S AÇILDI Tofaş ın sosyal sorumluluk anlayışı doğrultusunda halka açtığı Tofaş Bursa Anadolu Arabaları Müzesi, 2009 senesinde yeni bir kültürel açılıma daha ev sahipliği yaptı. Müze sınırları içinde yer alan ve Tofaş önderliğinde Vehbi Koç Vakfı desteğiyle Y.Mimar Naim Arnas tarafından koruma kurallarına titizlikle uyularak ve bilimsel kriterler göz önüne alınarak 2008 yılında restorasyonu tamamlanan Umurbey Hamamı nda Tofaş Sanat Galerisi açılmıştır. Sadece Bursa nın değil, Türkiye nin kültürel hayatına katkıda bulunması amaçlanan Tofaş Sanat Galerisi nde Koç Holding Şeref Başkanı Rahmi M. Koç ile Tofaş CEO su Ali Pandır ın katılımıyla 6 Kasım 2009 tarihinde ilk sergi açılışı gerçekleşmiştir. Galeriye ev sahipliği yapan 15. yüzyıl Osmanlı döneminden kalma Umurbey Hamamı nın konseptine uygun olarak düzenlenen ilk sergi Eski Hamam, Eski Tas adını taşımaktadır. Mido A.Ş. ve Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık ın danışmanlığı ile gün ışığına çıkan Tofaş Sanat Galerisi ndeki ilk kapsamlı sergi, 31 Mart 2010 tarihine kadar ziyaretçilere açık olacaktır. Eski Hamam, Eski Tas sergisine, içeriğinde uzman isimlerden makalelerin yanı sıra hamam Tofaş Sanat Galerisi yayınlarının ilk eseri olan Eski Hamam Eski Tas sergi kitabı Yapı Kredi Kültür Sanat tarafından Tofaş için hazırlanmıştır. B LG : Bursa da, Büyükşehir Belediyesi nin Yıldırım ilçesi sınırlarında tarihi Umurbey Hamamı nın bulunduğu arsa yakınlarında tahsis ettiği m² lik metruk bir alan üzerine, Tofaş tarafından Türk otomotiv mirasına sahip çıkmak amacıyla 2002 yılında kurulan Türkiye nin ilk ve tek araba müzesi olan Anadolu Arabaları Müzesi kurulduğu günden bu yana 250 binin üzerinde kişi tarafından ziyaret edilmiştir.

28 Sosyal Sorumluluk Faaliyetleri KÜLTÜR SANAT Pamukkale Hierapolis Kazılarına Sponsorluk Türkiye nin en büyük 5 antik şehir kalıntısından biri olan Hierapolis in kazı çalışmalarına 90 lı yıllardan bu yana sponsor olan Tofaş, Anadolu tarihinde çok önemli bir yerleşimin daha gün ışığına çıkmasına destek vermektedir yılında arkeolojik kazılar kapsamında M.Ö. 82 yılında inşa edilen Frontinus Kapısı ile ilgili bir araştırma programı başlatılmıştır. Bu program dahilinde belirli kullanım amaçlarının bireyselleştirilmesi amacıyla kapının kemerlerine bitişik olan iki kule, zeminler ve çatı için kazı ve restorasyon çalışmaları yapılmıştır. Arkeolojik araştırmalar, kulelerin Bizans dönemindeki kullanımını ortaya çıkarmaya yardımcı olmuştur. B LG : Hierapolis Antik Kenti, Apollon kutsal alanı, antik tiyatro, Frontinus Kapısı (şehrin ana giriş kapısı), Frontinus Caddesi, Nekropolismezar yapıları, müzeye dönüştürülen hamam yapısı, agora, latrina, triton nymphaeumu ve evler ile tören yollarından oluşmaktadır. Son dönemde yapılan çalışmalarla tiyatro, konserlerin verilebileceği, kişiyi ağırlayabilecek aşamaya getirilmektedir. talyan arkeoloji heyeti - MAIER in çalışmalarına her yıl ulusal araştırma merkezi (IBAM) ve talya dan 8, Türkiye den de 4 üniversiteden (Ege, stanbul, Ankara Üniversiteleri ve TÜ) 80 öğretim üyesi, tekniker ve öğrenci katılmaktadır. Küçükyalı Kazılarına Sponsorluk Başlangıcından bu yana 8 yıldır Tofaş ın desteklediği bir diğer arkeolojik kazı Küçükyalı Arkeoloji Parkı adıyla bilinen bölgedir. T.C. Kültür Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Müdürlüğü nün gözetimi ve himayesinde talyan ve Türk araştırmacılar tarafından 2001 yılında başlatılan bu kazı, halen Maltepe Belediyesi ve özel kuruluşların teknik ve maddi desteği ile devam etmektedir kazı sezonu bilimsel bir laboratuvarın kurulabildiği ilk yıl olmuştur. Laboratuvar, konservasyon, restorasyon, fotoğraflama ve veri tabanı işleme bölümlerinden oluşmuştur. Koç Üniversitesi tarafından kurulan arkeolojik laboratuvar da kullanılmaktadır yılı Temmuz sonu itibariyle Küçükyalı ArkeoPark Projesi stanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı projelerinden biri olmuştur. 15 Temmuz - 4 Eylül 2009 tarihleri arasında tamamlanan kazı sezonu arkeolojik açıdan oldukça başarılı geçmiştir. Tofaş ın desteğiyle 2009 senesinde özellikle anıtsal manastır kulesi kazı çalışmaları gerçekleştirmiştir. Yeraltında bulunan sarnıcın üstünde, 2009 kazı sezonu sırasında bulunan manastır kulesinin yer aldığı büyük bir platform bulunmaktadır. Gün ışığına çıkarılan manastır kulesi stanbul Bizans arkeolojisinde bir ilk olmakla birlikte günümüzdeki tek ve en eski örneği teşkil etmektedir. Aynı alanda döneme ait ekmek damgaları, bronz yağ kandilleri, yiyecek kapları ve tabaklar gibi birçok küçük obje ve oldukça nadir olan orta ve geç Bizans dönemi gümüş sikkeleri ve bronz objeler bulunmuştur. Ayrıca, duvar süslemesinde kullanılmış süslü mermer ve mozaik parçalarının yanı sıra kıymetli mermerden oluşmuş zeminler keşfedilmiştir.

29 Sosyal Sorumluluk Faaliyetleri ÇEVRE TOFAŞ 2009 FAAL YET RAPORU Çevre duyarlılığını yaşam biçimi olarak benimseyen kurum ve çalışanlarımız her geçen gün yeni çevreci projelere imza atmaktadır. Her yıl arıtılan atıksularımız geri dönüştürülerek bahçe sulamasında kullanılmaktadır. Böylece yılda m³ su tasarrufu sağlanmaktadır. azaltılmış, su tüketimi düşürülerek daha az tank hacmi olmasından dolayı ısıtmada %12 enerji tasarrufu sağlanmıştır. Çevreye Duyarlı Fiat Çevre bilinci konusundaki hassasiyetleri göz önünde bulunduran Fiat, her geçen yıl CO2 emisyonlarını daha da aşağı çeken, küçük hacimli ancak yüksek performanslı çevreci motorlar ve yeni teknolojiler üretiyor. Bu alanda, Avrupa da en fazla satan 10 marka içinde, ilk sırada yer alarak önemli bir performans gösteren Fiat ın diğer bir güçlü yönü de alternatif yakıt ve enerjilerle çalışan araçlar konusundaki çalışmalar olarak öne çıkmaktadır. Multijet ve Multiair motor teknolojileri ile adından söz ettiren Fiat, JATO tarafından düzenli olarak yaptırılan araştırma sonucunda olmak üzere 3 yıldır üst üste aldığı en çevreci otomobil üreticisi ünvanını koruyup CO2 emisyonu en düşük ürün gamına sahip marka olma başarısını göstermiştir. Fiat, bu başarısını Euro 5 normunu başarıyla karşılayabilen üstün teknolojili ve aynı zamanda ekonomik benzinli ve dizel motorlarının yanı sıra Start&Stop vb. yeni teknolojileri ürünlerinde hayata geçirmesi ile elde etti. Ayrıca Fiat, her bir bireyin çevreye dost sürüş yapabilmesine imkan veren ECO DRIVE sistemiyle de sürücü hatalarından kaynaklanan ekstra karbonmonoksit gazı salınımını minimuma indirmeyi hedeflemekte. Yeni araç sürücülerinin bu sisteme olan ilgisi her geçen gün artmaktadır. Eko Fabrika Tofaş Tofaş, faaliyetlerinde, sürdürülebilir kalkınma ilkesi çerçevesinde, proaktif bir çevre yönetim sistemi uygulamayı ve geliştirmeyi hedefler. Hem ürünlerinde hem de üretim süreçleri ve diğer uygulamalarda çevreyi gözeterek çalışmayı benimser. Fabrikamız çevreye duyarlılığımızın, enerji kaynaklarını verimli kullanma ilkemizin simgesidir yılında tekrar kullanılabilir ambalaj-kaset uygulamaları ile karton, ahşap, naylon atıkları, %23 oranında azaltılmıştır. Bu uygulama ile yılda yaklaşık ağacın kesilmesi önlenmektedir yılında yatırımını gerçekleştirdiğimiz Tofaş Su Bazlı Boya Tesisimiz, boyada kullanılan çözücü tüketiminin ciddi miktarda azaltılmasıyla çevreye dost boya işlemi elde etmemizi sağlamaktadır yılında başlayan plastik atık malzemlerin geri dönüştürülmesi ile yılda yaklaşık 850 ton plastik yeniden kullanılmaktadır. Çalışanlarımızın da katılımı ile 1995 ten bu yana her yıl düzenlenen faaliyetler sonucu 2009 sonu itibariyle 15 senede toplam e yakın fidan dikimi gerçekleştirilmiştir yılında ise Bursa Gölyazı mevkiinde 52 hektarlık alan, tüm altyapısı Tofaş tarafından karşılanarak ormanlık alan haline getirilmiştir. Fiat Ormanı na 2009 yılında adet fidan dikimi gerçekleştirilmiştir. B LG : Nefes alan Türkiye için adım atmanın gururunu yaşayarak, 2008 de en kapsamlı dikim etkinliği gerçekleştirilmiştir. Koç Holding Ülkem için günleri çerçevesinde bayilerimiz, tedarikçilerimiz ve çalışanlarımızın katılımı ile toplam 35 bin fidan dikimi yapılmıştır. Yurt dışına gönderilen araçların dış etkilerden korunması için uygulanan parafin iptal edilerek yerine koruyucu bant (film) çekme uygulamasına geçilerek çevreci proses iyileştirme gerçekleştirilmiştir. Yeni Bonder Kataforez tesislerinde programlanabilir robotlu sistem uygulamasına (Vario Shuttle) geçilerek proses tank hacimleri %25 Boya üretimde, pasivasyon ve fosfatlama banyo suları ileri arıtımdan geçirilerek hem demineralize su hem de banyo kimyasalları geri kazanılmıştır yılında boya üretim biriminde daha az boya sarfiyatı sağlayan yeni bir boya robotu uygulamasına geçilmiştir. Arıtma tesisinden çıkan arıtma çamurlarının çimento fabrikalarında hammadde ve yakıt olarak geri kazanılması ile yıllık 900 ton atığın gömülmesi engellenerek geri dönüşüm sağlanmıştır. Gerçekleştirilen bir çok enerji verimliliği projesi ile 2009 yılında 40 milyon kwh enerji tasarrufu sağlanmıştır. Toplam enerji tüketimimizde %11 lik verimlilik ile 2 milyon Euro tasarruf edilmiştir. Gerçekleştirilen önemli iyileştirmeler bina dış cephede izolasyon, atık ısı geri kazanımları, ısı hatlarında izolasyon, elektrik motorlarında frekans konventörü uygulamaları, güneş enerjisi uygulamalarıdır. Her yıl çalışanlarımıza, işbirliği yaptığımız kuruluşlara çevre ve enerji kaynaklarının etkin kullanımı konusunda bilinçlendirme çalışmaları yapılmaktadır. BÖLÜM II