The Effect to Macroflora in Lakes of Introduced into Natural Lakes

Transkript

1 DOĞAL GÖLLERİN BALIKLANDIRILMASININ GÖLLERDEKİ YÜKSEK SU BİTKİLERİNE ETKİSİ Erol KESİCİ 1 Z. Arzu BECER ÖZVAROL 2 Ramazan İKİZ 2 Cevdan KESİCİ 3 1 Süleyman Demirel Üniv. Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi,32500 Eğirdir/ISPARTA 2 Akdeniz Üniv. Su Ürünleri Fakültesi Dumlupınar Bulvarı, Kampus, ANTALYA 3 Biolog, Altınkum Mah. Yosun Ap. 17/ Eğirdir-ISPARTA ÖZET: Göllerin doğal yapısının, biyolojik verimliliğinin ve evrimsel değişiminin en önemli göstergelerinden biri de makrofitik flora (yüksek su bitkileri) dır. Doğal göllerde littoral bölgenin en önemli ekolojik zenginliğini oluşturan yüksek su bitkilerinin süksesyonal gelişimi; hidrolojik, fiziksel,kimyasal koşullarla birlikte bu ortamlardaki insan etkinlikleriyle belirlenir ve kontrol edilir. Bu bölge, göllerde öncelikle Cyprinidae familyasına ait türlerin en uygun üreme, büyüme-gelişme, beslenme ve korunma ortamlarını oluşturmaktadır. Bu alanlara, insan etkinliklerinin bilinçsiz ve tasarımsız müdahaleleri olmadıkça organizmalar büyüme gelişmelerini ve dolayısıyla türlerinin sürekliliğini bulundukları ortamda devam ettirmektedirler. Eğirdir, Kovada, Beyşehir vb. doğal göllerimizdeki bitki ve hayvan dengesinin bozulması; bu göllerde 1955 yılından itibaren başlatılan balıklandırma etkinlikleriyle başlamıştır. İlk balıklandırma, Sander lucioperca (Lin., 1758) (dişli balık, sudak) ile başlamış olup, bu türü Carassius auratus gibelio (Bloch, 1783) (çim,çin,ot sazanı, takoz), Tinca tinca (kadife balığı), Knipowitscha cavcasica (kaya balığı) ve Atherina boyeri (gümüş balığı) ile devam ettirilmiştir. Doğal göllerimizin koruma ve kullanımında ekonomik kazanç ön plana çıkarılmamalı ve doğal dengelerinin sürdürülebilirliği hedeflenmelidir.bu araştırmada,doğal göllerin balıklandırılmasının sonuçlarının,göllerdeki yüksek su bitkilerine etkisi sonucunda göllerde oluşan bazı ekolojik farklılaşmalar belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Doğal göller, balıklandırma, makrofitik flora ABSTRACT: The Effect to Macroflora in Lakes of Introduced into Natural Lakes Macrofitic flora is one of the most important indicator of the natural structure, biological productivity and evolutionary variations. Successional development of macrofitic flora located in the littoral region in natural lakes is determined and checked by physical and chemical conditions and effects of humans. Reproduction, development, defense and feeding of Cyprinidae family happen in this region. These organisms can continue their life cycle in littoral region. Plant and animal populations living in Eğirdir, Kovada, Beyşehir and other lakes become unbalanced because of introduced efforts after Firstly introduced into in lake begins with Sander lucioperca (Lin., 1758), after that Carassius auratus gibelio (Bloch, 1783), Tinca tinca, Knipowitscha cavcasica, and Atherina boyeri species were used for restocking. While protecting and profiting the lakes, continuity of natural balance must become a matter of primary importance. In this research we determined some ecological changes formed because of restocking efforts and it s effects to macrofitic fauna of lakes. Key Words: Natural Lakes, restoking, macrofitic flora 415

2 DOĞAL GÖLLERİN BALIKLANDIRILMASININ KESİCİ, ÖZVAROL İKİZ, KESİCİ 1. GİRİŞ Sulak alan ekosistemlerinin biyolojik zenginliği ile doğal iç dinamiğini, bitki ve hayvan türleri arasındaki rekabet ilişkileri ve besin zinciri düzenlemektedir. Bu ilişkiler, asırlarca doğal yapı içerisinde iyi bir şekilde harmanlanarak hassas bir denge üzerine kurulmaktadır. Ekosistemlerin bir bütün halinde var oluşu ve sürdürebilirliği bu doğal denge ile sağlanmaktadır. Bu nedenle, ekolojik zincir ve halkaları eksiksiz olarak korunmalıdır. Sistem elemanları arasında zaman zaman farklılaşmalar olsa da, diğer canlılar zamanla bu değişimi dengeler ve böylece ekosistem, önceki kararlı konumunu ve tür zenginliğini oluşturur. İnsanlara daha iyi yaşam olanağı sağlayan doğal çevrenin temelini oluşturan biyolojik çeşitlilik, bulunduğu yerin çevre kalitesini ve yaşam değerini arttırır. Sulak alanlardaki ekosistemin zenginliği; iklimden, peyzajından, organik ve inorganik miktarına kadar insan yaşamına çeşitlilik ve ayrıcalık tanıyarak toplum sağlığını olumlu katkı sağlamaktadır. Ülkemizde 50 yıl önceki sulak alanların ekolojik yapısı ile son çeyrek yüzyıldaki alanların yapısı ve kalitesi karşılaştırıldığında ortaya çıkan olumsuzluklar, insan etkinliklerinin bu yaşamsal alanları ne denli kötü kullandığının bir kanıtıdır. Sulak alanlarımızın %85 i insanlar tarafından çok çeşitli şekilde tehdit edilmektedir. Bu alanların büyük bir çoğunluğu tarımsal kalkınma (tarım toprağı, balıklandırma), sulama, drenaj, baraj vb. projeler için kullanılmaktadır. Ayrıca kentsel ve endüstriyel gelişim ve atıkları, yasal olmayan ve yoğun su ürünleri avcılığı ile saz ve diğer bitkilerin kesilmesi, aşırı otlatma sulak alanlarımızı olumsuz etkileyen faktörlerdir (Anonim,1994, Anonim, 2002). Doğal ortamlardaki denge ve yaşam,canlı ve ortam arasındaki madde ve enerji alışverişi sürdüğü sürece devam edecektir. Bu nedenle tüm türler, yaşamlarını düzenli olarak sürdürebilecekleri uygun bir ortama gereksinim duyarlar. İnsanlar kendi çıkarları, rahatları için ekonomik ve sosyal nedenlerle doğal dengeleri bozabilecek çeşitli işlevlerde bulunmaktadırlar. Bunların sonucu olarak ta hava, toprak, su gibi en önemli yaşam mekanları hızla tüketilen ve gittikçe azalan ortamlar haline gelmektedir. Doğal göllerin bilinçsizce kullanımı ve göllere yapılan müdahaleler ile göllerdeki hayvan ve bitki dengesinin bozulması, ekolojik dengenin ve beraberinde göllerin yok olmasına neden olunmaktadır.doğal göllerimizin biyolojik zenginliğini oluşturan bitki, hayvan ve mikroorganizma türleri ve bu doğal ortamdaki tür çeşitliğinin oluşturduğu topluluklar doğal göllerimizin dengesinin korunmasında büyük bir öneme sahiptirler. Türlerin yok oluşu demek, doğal ortamın yok oluşu demektir. Göl ekosistemleri son elli yıl içerisinde çok farklı amaçlar için, çeşitli yöntemlerle geri dönüşümleri olanaksızlaşan tahribatlara uğratılmıştır. Bunun örneklerini Akşehir, Avlan, Beyşehir, İznik, Eğirdir ve daha bir çoğunu sayabileceğimiz göllerimizle verebiliriz. Günümüz koşullarında tüm ekosferi bir bütün halinde korumak olanaksız görülse de, doğal alanların korunmasında ve sürdürebilirliğinde en iyi yöntem doğal canlı türlerinin korunmasıdır (Kesici, E., 2001, 2003). 2. Eğirdir Gölü nün Balık Faunası Eğirdir Gölü nün 1950 li yıllarda belirlenen doğal balık faunası; Cyprinus carpio (sazan), Cobitis simplicispinna (taşısıran), Vimba vimba tenella (eğrez), Thylognathus klatti, Capoeta pes- 416

3 I. BALIKLANDIRMA VE REZERVUAR YÖNETİMİ SEMPOZYUMU 7-9 ŞUBAT 2006, ANTALYA tai (siraz), Aphanius anatolias (dişlisazan), Noemachelius lendli (çöpçü balığı), Noemacheilus angorae(çöpcü balığı), Pseudophoxinus egridiri (eğirdir yağ balığı) ve Phoxinellus handlirschi (kavinne) otçul olan doğal türlerden oluşur (Akşiray, F., 1961, Geldiay, R., ve Balık, S., 1988). Eğirdir Gölü ne 1955 yılında Stizostedion lucioperca (Sander lucioperca (Lin., 1758) (dişli balık, sudak); 1970 de Gambusia affinis (sivrisinek balığı), 1966 yılında Astacus leptodactylus (böcek-tatlı su karidesi, kerevit), 1994 yılında Carassius auratus (çim, çin, ot sazanı, takoz), 1996 yılında Tinca tinca (kadife balığı), 1999 yılında Knipowitschia cavcasica (kaya balığı) ve 2002 yılında Atherina boyeri (gümüş balığı) balıklandırma amaçlı bırakılmıştır (Anonim., 2002), (Resim 1,2). Resim 1 : Sudak, Kadife ve Çin Sazanı Resim 2 : Gümüş Balığı 3. MATERYAL ve METOT Araştırma, doğal ve kültürel değerlerinin yanı sıra, ekolojik zenginlikleri ve insanların içme-kullanma suyu kaynağı olması yönünden büyük önem taşıyan Eğirdir, Akşehir, Beyşehir, Kovada Gölü gibi doğal göllerimiz ve çevresinde yaptığımız etüd ve gözlemler, havzadaki konu ile ilgili literatür çalışmalarıyla desteklenmiştir (Kocataş, 1996; Kesici, E., 1998; Balık, İ., vd 1997; Becer, Z. A., ve İkiz, R., 1999; İkiz, R., vd, 1997; Cirik, S., ve Cirik, Ş., 1995). Bir bölgedeki türler ekonomik değerlerinin yanında ekolojik, çevre sağlığı, estetik, eğitim ve turistik yönden önem taşır. İnsanların temel gereksinimi olan suyun bölgedeki kaynağı olan göllerin her türlü bilinçsiz müdahalelerden ve kullanımlardan korunması ve zengin ekolojik özelliklerinin arttırılmasına ilişkin öneriler getirilmesi amacıyla yapılan gözlemlerin değerlendirilmesine yönelik analiz ve sentez çalışmaları, araştırmanın yöntemini oluşturmaktadır. 4. BULGULAR ve TARTIŞMA Doğal göllerimize 1950 li yıllarda bırakılan sudak balığı, göllerdeki otçul balıkları besin 417

4 DOĞAL GÖLLERİN BALIKLANDIRILMASININ KESİCİ, ÖZVAROL İKİZ, KESİCİ olarak tüketmiştir.yapmış olduğumuz araştırmalarda halk arasında Çin sazanı(çim sazanıot balığı-takoz) ve kadife balığı olarak adlandırılan ve golün doğal yapısında yer almayan balıkların; kim,kimler ve hangi kurum-kuruluş tarafından göle hangi amaçlarla bırakıldığı araştırılmıştır yılında yapmış olduğumuz araştırmada, balıklandırmaya doğrudan sahiplenilmese de, yerel yönetimler, ağ yapım üniteleri, balıkçılık kooperatifleri ve ilgili kurumların ortak birleştikleri nokta; bu tür balıkların, gölde sorun oluşturan otlarla mücadele ve göllerdeki balık veriminin arttırılmasına yönelik balıklandırma çalışmalarındandır yıllarında göllerde çin sazanı önemli oranda artış göstermiştir. Daha sonraki yıllarda kadife balığının gölde beklenen üretimi gösterememesi, çin sazanının da pazarının olmayışı ve bu tür yabancı balıkların göl ekosistemini olumsuz etkilerinin belirlenmesi (makroflora ve tatlı su kereviti) sonucu soruşturmalar açılmıştır. Tüm bu gelişmelerin sonucu olarak, göllerin tek bir sahibinin olması gerektiği ve göl yönetiminin oluşturulmasının zorunluluğu ortaya çıkmaktadır. Doğal göllerimizin biyolojik zenginliklerinin değişimine neden olan diğer faktörler de; atık bırakma, enerji, turizm, tarım alanlarının ilkel salma- sulama sistemiyle sulanması, tarımsal mücadele ve kimyasallar gibi etkenlerdir.göldeki su seviyesinin azalmasıyla birlikte, göldeki Potamogeton, Ceratophyllum, Myriophyllum gibi bazı su bitkilerinin, havaların değişimi halinde (gölün donması, olumsuz ortamlarda) bitkiler yaşamlarını devam ettirmek için kış tomurcukları meydana getirirler. Bu kısım bitkiden ayrılarak elverişsiz koşulları, zarar görmeden genellikle bentik bölgede geçirmeye çalışır. Bu bitki tohum ve tomurcukları otçul balıkların önemli bir besinini oluşturmaktadır. Göllerdeki otçul balıkların tür ve sayılarının azalması, gölün bilinçsizce kullanımının da etkisiyle; göllerin en derin olan kısımlarında önceki yıllar da belirlenmeyen ve göllerdeki vejetasyonun süksesyonal gelişiminde öncü bitkileri oluşturan Chara spp., Potamogeton panormitanus türleri saptanmıştır. Göllerdeki su seviyesinin azalması nedeniyle, güneş ışınlarının zemine kolaylıkla ulaşabilmesi sonucunda göl tabanında bu tür submers bitkilerin artmasına neden olmuştur. Göllerin littoral kesimleri yüksek bitkilerin aşırı çoğalması sonucu kısa zaman süresinde tamamen bitkilerle kaplanmakta olup, yüksek bitkilerin gelişimi gölleri iç kesimlerine doğru olmaktadır. Bunun sonucunda göl aynası küçülmektedir (Resim 3,4). Göllerin otçul balıklarının temel besinlerini oluşturan tohum, tomurcuk ve taze bitki sürgünlerinin, sudak balıklarınca yok edilen otçul balıklar tarafından tüketilememesi, göllerde bitkilerin çok hızlı bir şekilde üremesi ve gelişmesine neden olmuştur. Resim 3. Beyşehir Gölü Resim 4. Eğirdir Gölü Göllerde Cyprinidlerin avcılığının yoğun olarak yapıldığı ve su bitkilerinin yoğunluğu nedeniyle mezotrofik yapı oluşturan bölgelerde; vejetasyonu Potamogeton perfaliatus, Myriophyllum spicatum, Potamogeton pectinatus, Potamogeton crispus, Chara spp., Valisneria 418

5 I. BALIKLANDIRMA VE REZERVUAR YÖNETİMİ SEMPOZYUMU 7-9 ŞUBAT 2006, ANTALYA spp, Potamogeton lucens, Potamogeton nodosus, Najas graminea, Najas minor, Lemna minor, Lemna trisulca, Ceratophyllum demersus, Alisma plantago-aquatica, Apium nodiflorum, Plantago major, Nymphea alba, Hippuris vulgaris, Nasturtium officinale, Fontinalis antipyretica, Equisetum hyemale türlerinin yer aldığı submers ve emers su bitkileri oluşturmaktadır (Kesici, E., 1997). Göllerde su ürünleri avcıları ile birlikte yapmış olduğumuz farklı bölgelerdeki araştırmalarda; balık ağlarından çıkan çok miktarlardaki bitkiler, göllerde 1980 yılından sonra bitkilerin çok artığını kanıtlamaktadır. Avcıların en çok şikayetçi oldukları konu; gölde ağlara balıktan çok bitkilerin takılmasıdır. Bu bölgelerdeki çalışmalarımızda, araştırma teknemizin motorunun pervanelerine dolanan yüksek su bitkileri göl içerisinde ilerlememize engel olacak yoğunlukta bulunmaktadır. Göllerin bu kesimlerindeki submers ve emers bitkilerinin yoğunluğu, oluşturdukları birikim ve göl kıyılarında oluşturdukları yeni ortamlarda bitkilerin süksesyonal gelişim ve dağılımlarının bataklık ve çayır safhasını oluşturan öncü bitkilerin genç türleri belirlenmiştir. Bu ortamlarda yeni gelişmekte olan bitkiler; Sagittaria sagittifolia, Alisma gramineum, Juncus inflexus, Juncus gerardi, Juncus articulatus, Sparganium emersum, Typha angustifholia, Bolboschoenus maritimus, Schoenoplectus lacustris, Cyperus longus, Cyperus fucus, Butomus umbellatus, Phragmites australis türleridir. Eğirdir Gölü nün Hoyran, Boyalı Çiftliği, Akkeçili, Soğula kesimlerinde bizim yaptığımız araştırmalarda ve balıkçılarla birlikte yaptığımız çalışmalarda Carassius auratus en çok bu bölgelerden yakalanmıştır. Bu kesimler aynı zamanda Eğirdir Gölü nün su bitkilerinin en yoğun olduğu yerlerdir. Gözlemlerimiz sonucunda bu bölgelerde sert ve saydam bir yapıda olan Valisneria spp. türünün parçalanmış gövdeleri sanki bunların çim makinesinde biçilmiş kanısını uyandırmaktadır. Dalgalar tarafından Valisneria ların çok yoğun bir şekilde ve çok küçük parçalara ayrılması olası değildir. Balıkçılar da bu oluşumun son 5 yıl içerisinde çok yoğun bir şekilde görüldüğünü belirmektedirler.bu görüş göldeki yüksek bitkilerle ilgili çalışmalarımızdaki gözlemlerimizle paralellik göstermektedir.yaptığımız tespitlerde; parçalanan Valisneria ların köksüz oluşu, bentik bölgede gövde kesimleri parçalanmış Valisneria ların belirlenmesi, bu bitkilerin göl zemininde önemli oranda artması, bu bitkilerinin köklerinin üst kısımlarından budandığını göstermektedir. Göl kıyı alanlarında kopan, parçalanan bitkilerin oluşturduğu yığınlar kirliliğe neden olmaktadır. Yapılan araştırmalar ve gölün bugünkü durumu göz önüne alındığında; Eğirdir Gölü ne bitkilerle mücadele için atıldığı belirtilen çin sazanı ve kadife balıkları biyolojik mücadele için yanlış bir seçimin yapıldığını göstermektedir li yıllarda, Ctenopharyngedon idella (Ot balığı) ve Hypopthalmicthys molitrix (Gümüş sazanı) ile su üstü ve su altı bitkileri biyolojik mücadelede önem kazanmıştır. Dış görünüşü bakımından tatlı su kefaline (Leuciscus cephalus) benzer. Ana vatanı Çin dir yaşında 1m uzunluğa ve 50 kg ağırlığa ulaşabilmektedir. Ot balığı 6 cm ye kadar zooplanktonlarla beslenmekte, bu büyüklükten sonra beslenme şekli tamamen su bitkileri ile olmaktadır. Ot balığı su sıcaklığı 13 ºC den sonra su bitkilerinin taze filiz ve sürgünlerini yemeye başlar, su sıcaklığının 20 ºC nin üzerinde olduğunda tercih yapmaksızın bitki yapraklarını da tüketir (Seçer, S., 1995). Ot balığı, Japonya da ve Avrupa ülkelerindeki göllerde ve havuzlarda vejetasyonu kontrol etmek amacıyla yaygın olarak kullanılmaktadır. Ülkemizde ot balığı ile ilğili bitki mücadelesine 1979 yılındaki ilk denemeden elde edilen sonuçlara göre,ot balığı kullanılarak ot kontrolü yapılabileceği belirlenmiştir (Seçer, S., 1995, Kesici, E., 1998). Bu nedenlerle göllerdeki doğal bitki ve balık dengesinin bozulması nedeniyle artış gösteren bitkilerle mücadelede balık türlerinin seçiminde bilinçli davranılması gerekmektedir. 419

6 DOĞAL GÖLLERİN BALIKLANDIRILMASININ KESİCİ, ÖZVAROL İKİZ, KESİCİ Ekolojik yönden bir türün doğal çevresinden izole edilmesi, türlerin yok edilmesi, ortamın yapısının bozulmasına neden olmaktadır. Bu nedenlerle doğal alanların bir bütün olarak korunmasıyla türlerin, toplulukların dolayısıyla ekosistemin işlevinin korunması sağlanmış olur. 5. SONUÇ Göllerin ekolojik dengesinde, bitki ve hayvan uyumu tartışılmaz bir gerçektir.su kaynaklarının değerlendirilmesinde,doğal göllerin balıklandırılmasında göle has bitki ve hayvan türlerinin,onların biyolojik özellikleri ve ekolojik isteklerinin iyi bilinmesi zorunludur.göllere yapılan her türlü müdahalelerden doğal türleri ne şekilde etkileneceğinin bilinmesi sonucu,bu kaynaklarımızdan verimli bir şekilde daha uzun yıllar yararlana bilmemiz söz konusudur. Akşehir,Beyşehir,Eğirdir vb.. bir çok göllerimizdeki en önemli sorunlardan bir diğeri, insan etkinlikleri ile yapılan müdahalelerdeki koordinasyon eksikliğidir. Doğal göllerin sudak balıklarıyla balıklandırılması 1930 lu yıllarda Avrupa ülkelerinde (Macaristan, Bulgaristan, İsviçre vd.) denenmiş olup, bu ülkelerdeki sonuçları da bilinmektedir. Sudak balığının bizim göllerimizde de önemli sorunlar yaratabileceği bilinmesine rağmen, otçul balıkların yoğunluk oluşturduğu ve bırakılan balıkların kontrol altına alınmaları olanaksız olan doğal göllerimizin, sudakla balıklandırılması çok önemli bir yanlışlıktır. Çünkü, sudak balıklarıyla balıklandırma ile göllerin binlerce yıldır sürdürdüğü kendi dinamik yapısı ve ekolojik yapısı tahrip edilmiştir.doğal göllerimizin biyolojik çeşitliğinin kendilerine özgü yapı yönünden bozulması sonucunda; göllerde diğer etkenlerle birlikte yoğun bir bitki artışı olmuştur.bu artış; bitkilerin göllerdeki süksesyonal gelişimlerinin olumsuz bir sonucu olarak; kimi göllerin bataklığa dönüşmesine,kimi göllerin kurumasına, kimi göllerimizin de hayvan ve bitki dengesi alt üst edilen su birikintilerine dönmesine neden olmuştur. Otçul balıklar göllerde yok olunca, sudaklar beslenmek için yavrularını yemeye başlar. Bugün bu göllerimizde sudak populasyonu yok denecek kadar azalmıştır. Yapılan bunca yanlışlara rağmen, doğal dengeleri bilinen göllerimizde çin sazanı, kadife ve gümüş balıklarıyla balıklandırma yollarına gidilmiştir. Eğirdir Gölü nde üstün olan balık türleri Carassius auratus ve Atherina boyeri dir. Göllerde aşırı çoğalmaları nedeniyle sorunlar oluşturan yüksek su bitkileri ile biyolojik mücadele; göle bırakılan Cyprinidae türü otçul balıkların, bitkilerin tohum, tomurcuk, köklerini de tüketmesi ile gerçekleşebilmektedir. İznik Gölüne 1970 li yıllarda bırakılan gümüş balığının, bu göle yaptığı ekolojik tahribat bilinmesine rağmen, bu türün Eğirdir Gölü ne 2003 yılında bırakılması, göle uygulanan daha başka bir yanlış balıklandırma davranışı olarak karşımıza çıkmaktadır. Göllerin ekolojik dengesinde, bitki ve hayvan uyumu tartışılmaz bilimsel bir gerçektir.su kaynaklarının değerlendirilmesinde, su kullanımında ve doğal göllerin balıklandırılmasında gölün doğal yapısındaki bitki ve hayvan topluluklarının biyolojik özellikleri ve ekolojik isteklerinin iyi bilinip araştırılması gerekir. Göllere yapılan her türlü müdahalelerden doğal türlerin ne şekilde etkileneceğinin bilinmesi sonucu, bu kaynaklarımızdan verimli bir şekilde daha uzun yıllar yararlanabilmemiz söz konusudur. 420

7 I. BALIKLANDIRMA VE REZERVUAR YÖNETİMİ SEMPOZYUMU 7-9 ŞUBAT 2006, ANTALYA Teknolojik olanaklardan yararlanarak göllerin doğal dengelerinin çeşitli neden ve yöntemlerle bilinçsizce değiştirilmesi, göllerde geri dönüşümü olanaksız olan sorunları beraberinde getirecektir. Çağımızın en önemli temel gereksinimi olan doğal kaynaklarımızdan yararlanma ve kullanım hedefleri, coğrafik çevre bileşenlerine ve ekolojik dengesine zarar vermeyecek düzeyde tutulmalıdır. 6. KAYNAKLAR Akşiray, F., Bazı Türkiye Göllerine Aşılanan Sudak ( Lucioperca sandra CUV. et VAL) Balıkları Hakkında. İstanbul Üniv. Fen Fak. Hidrobiyoloji Mec., Seri A, 4 (1,2), 4, Sayı 1, , Anonim, 1994, Türkiye Çevre Vakfı Ramsar Sözleşmesinin Türkiye ye getirdiği yükümlülükler, Biyolojik Zenginlikler, Sayı 6. Anonim, 2002, Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği, ( ve sayılı Resmi Gazete), http// Anonim, 2002., Carassius auratus gibelio Bloch, 1783 nun Aşılanmasından Sonra Eğirdir Gölü balıkçılığında gözlenen Değişikliklerin ve Bu Balık Türünün Göl Balıkçılığı Üzerindeki Etkilerinin Araştırılması. Tarım ve Köyişleri Bak. Tarımsal araştırmalar Genel Müd. Su Ürün. Araşt. Enst. Müd. Eğirdir/ Isparta Balık, İ., Kuşat, M., Bolat, Y., Kadife Balığının ( Tinca tinca L ) Beyşehir ve Eğirdir Göllerine Aşılanmasının Etkileri. IX. Ulusal Su Ür. Semp. ( Eylül 1997), Eğirdir. Becer, Z. A., İkiz, R., Eğirdir Gölü Sudak (Stizostedion lucioperca (L. 1758)) Populasyonunun Büyüme Özellikleri. Tr.J. of Zool., 23, Ek Sayı 1, , Cirik, S., Cirik, Ş., Limnoloji. Ege Üniv. Su Ür. Fak. Yay. No:2, İzmir, 166 s, Geldiay, R., Balık, S.,Türkiye Tatlısu Balıkları. Ege Üniv. Fen Fak. Kit. Serisi, No:97, İzmir, 519 s, İkiz, R., Kesici, E., Becer, Z. A., Lake Eğirdir. Conservation and Management of Lakes, Reservoirs and Wetlands in Turkey. International Lake Environment Committee Foundation. Goverment of Japan, , 1997 Kesici, E., 1997, Eğirdir Gölü Makrofitik Vejetasyonu Üzerinde Fitososyolojik ve Ekolojik Bir Araştırma. S.D.Ü. Fen Bil. Enst. ( Doktora Tezi ), Isparta, 129 s. Kesici, E., 1998, Eğirdir Gölü Su Seviyelerinin Göl Kıyı Alanına Etkileri. Türkiye nin Kıyı ve Deniz Alanları, II. Ulusal Türkiye Kıyıları 98 Konferansı, (22-25 Eylül), ODTÜ- Ankara. Kesici, R., Phragmites australis L. nin Akşehir Kıyılarına Olan Etkileri. Türkiyenin Kıyı ve Deniz Alanları III. Ulusal Konferansı haziran, Yıldız Teknik Üniversitesi,İstanbul. Kesici, E., Akşehir Gölü Su Seviyesi ve makrohidrofit dağılımının Göle Etkisi. I. Akşehir Semp Ekim, Akşehir. Kocataş, A., 1996, Ekoloji Ve Çevre Biyolojisi,Ege Üniv. Fen Fak.Ders Kitapları Serisi No:142 Bornova -İzmir Seçer, S., 1995, Mogan Gölü ndeki Vejetasyonun Ot balığı ve Gümüş Sazanı ile Kontrolü. 1. Çevre Kurultayı. Gölbaşı Belediyesi, Ankara 421

8 422