AD AS MODELİ. Bilgin Bari İktisat Politikası 1

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "AD AS MODELİ. Bilgin Bari İktisat Politikası 1"

Tolga Yeşil
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 AD AS MODELİ Bilgin Bari İktisat Politikası 1

2 Toplam talep ve toplam arz analizi ekonomide kısa dönemde ortaya çıkan dalgalanmaları anlamak toplam çıktı ve enflasyonun nasıl belirlendiğini anlamak için güçlü bir araçtır. Bilgin Bari İktisat Politikası 2

3 Toplam Talep Eğrisi Mal piyasasının dengede olduğu durumlarda enflasyon oranı ve toplam çıktı düzeyi arasındaki ilişkiyi gösterir. Enflasyon ve denge çıktı düzeyi arasındaki ters yönlü ilişki nedeniyle negatif eğimlidir. π r I, C, NX Y Bilgin Bari İktisat Politikası 3

4 Toplam Talep Eğrisini Değiştiren Faktörler 1. Para politikası duruşunun değişmesi, r r Þ I, C, NX Þ Y 2. Kamu harcamaları, G G ÞY 3. Vergiler, T T Þ C Þ Y Bilgin Bari İktisat Politikası 4

5 4. Net exports, NX NX ÞY 5. Otonom Tüketim Harcaması, C C ÞY 6. Otonom Yatırım Harcaması, I I ÞY 7. Finansal Uyuşmazlıklar, f f Þr 5 ÞI Þ Y Bilgin Bari İktisat Politikası 5

6 Kısa ve Uzun Dönem Toplam Arz Eğrileri Fiyat ve ücretler kısa dönemde yapışkan, uzun dönemde esnektir. Kısa dönem AS eğrisi pozitif eğime sahiptir. Çıktı potansiyelin üzerindeyse enflasyon yaratacaktır. π = π 8 + γ Y Y = + ρ Bilgin Bari İktisat Politikası 6

7 Uzun dönem AS eğrisi (LRAS) potansiyel çıktı düzeyinde, Y P, dikey bir doğrudur. Uzun dönem AS eğrisini kaydıran faktörler potansiyel çıktı düzeyini etkilemektedir. Sermaye ve emek miktarını etkileyen şoklar, teknoloji şokları ve doğal işsizlik oranı şokları LRAS nin kaymasına etki eder. Bilgin Bari İktisat Politikası 7

8 Kısa dönem AS eğrisini etkileyen faktörler o Beklenen enflasyon, π 8 Yüksek beklenen enflasyon kısa dönem AS eğrisini yukarı ve sola kaydırır. o Fiyat şokları, ρ Arz kısıtları ve işçilerin daha yüksek ücret talepleri kısa dönem AS eğrisini yukarı ve sola kaydırır. o Kalıcı çıktı açığı, (Y>Y P ) Kalıcı pozitif çıktı açığı (Y>Y P ) kısa dönem AS eğrisini yukarı ve sola kaydırır. Bilgin Bari İktisat Politikası 8

9 AD-AS Modelinde Denge Ekonomide genel denge, talep edilen toplam çıktının arz edilen toplam çıktıya eşit olduğu noktada bütün piyasaların eşzamanlı olarak dengede olduğu durumdur. Kısa ve uzun dönemde ortaya çıkan denge durumları farklıdır. Çünkü kısa ve uzun dönem için iki ayrı AS eğrisi bulunmaktadır. Bilgin Bari İktisat Politikası 9

10 Kısa Dönem Dengesi Bilgin Bari İktisat Politikası 10

11 AD eğrisi: Y = π Kısa dönem AS eğrisi, π CD = %2 π = (Y 10) p eşiliğini AD eğrisinin denkleminde yerine koyarsak: Y = [ (Y 10)] Bilgin Bari İktisat Politikası 11

12 Y nin Y*=10 olduğu durum için, kısa dönem arz eğrisinin denklemini çözdüğümüzde denge enflasyon oranını elde ederiz: π = = 2 Bilgin Bari İktisat Politikası 12

13 Uzun Dönem Dengesi Toplam talep-toplam arz modelinde, ekonomi toplam talep ve kısa dönem arz eğrisinin kesiştiği noktada olsa bile çıktı potansiyel düzeyinde farklı (Y* ¹ Y P ) ise denge zaman içerisinde yer değiştirecektir. Enflasyonun cari değeri başlangıç değerinden farklılaştığında kısa dönem arz eğrisinin konumu değişecektir. Çünkü ücret ve fiyatlar yeni beklenen enflasyon oranına ayarlanacaktır. Bilgin Bari İktisat Politikası 13

14 Kısa Dönem Dengesi Kısa dönem denge çıktı düzeyi potansiyelin çıktının üzerinde olduğunda kısa dönem dengesi zaman içerisinde nasıl değişecektir? İşgücü piyasasındaki sıkılık ücretlerin artmasına ve daha yüksek enflasyon ve enflasyon beklentisine neden olacaktır. Bu durumda AS eğrisi yukarı kayacak zaman içerisinde çıktı potansiyel düzeyine ulaşana kadar bu devam edecektir. Bilgin Bari İktisat Politikası 14

15 Kısa dönem denge çıktı düzeyi potansiyelin çıktının altında olduğunda kısa dönem dengesi zaman içerisinde nasıl değişecektir? İşgücü piyasasındaki aşırı gevşeklik ücretlerin düşmesine ve daha düşük enflasyon ve enflasyon beklentisine etki edecektir. Bu durumda AS eğrisi aşağı kayacak zaman içerisinde çıktı potansiyel düzeyine ulaşana kadar bu devam edecektir. Bilgin Bari İktisat Politikası 15

16 Bilgin Bari İktisat Politikası 16

17 Bilgin Bari İktisat Politikası 17

18 Bilgin Bari İktisat Politikası 18

19 Kısa Dönem Dengesi Toplam talep ve toplam arz modeline göre, başlangıç durumu ne olursa olsun, çıktı potansiyel düzeyine dönecektir. Bu duruma kendini düzeltme mekanizması adı verilir. Kısa dönem arz eğrisi ekonomi tam istihdam düzeyine döndürmek için yukarı veya aşağı doğru hareket edecektir. Bilgin Bari İktisat Politikası 19

20 Dengede Değişmeler : Toplam Talep Şokları Toplam talep şokları AD eğrisinin yer değiştirmesine etki eden faktörlerdir. Pozitif talep şokları AD eğrisinin saga kaymasına neden olur. Toplam talep eğrisinin saga kayması enflasyon ve çıktı düzeyinde artışa neden olacaktır. Uzun dönemde ortaya çıkacak etki ise potansiyel düzeyine dönen çıktı ve enflasyonda artış olacaktır. Bilgin Bari İktisat Politikası 20

21 Bilgin Bari İktisat Politikası 21

22 Uygulama: Daraltıcı Para Politikası Bilgin Bari İktisat Politikası 22

23 Uygulama : Negatif Talep Şokları Bilgin Bari İktisat Politikası 23

24 Dengede Değişmeler : Toplam Arz (Fiyat) Şokları AS Eğrisi iki tip arz şoku nedeniyle yer değiştirmektedir: Geçici arz şokları LRAS yi değiştirmez. Kalıcı arz şokları LRAS yi değiştirir. Bilgin Bari İktisat Politikası 24

25 Geçici Arz Şokları Negatif arz şoku Kısa dönem arz eğrisinin yukarı ve sola kaymasına etki eder. Enflasyonda artışa ve çıktıda düşüşe neden olur. (Stagflasyon) Uzun dönemde çıktı ve enflasyon değişmez. Bilgin Bari İktisat Politikası 25

26 Bilgin Bari İktisat Politikası 26

27 Kalıcı Arz Şokları Kalıcı negatif arz şoku Potansiyel çıktıda azalmaya ve LRAS nin sola kaymasına neden olur. Kalıcı pozitif arz şoku Potansiyel çıktıda artışa ve LRAS nin saga kaymasına neden olur. Bilgin Bari İktisat Politikası 27

28 Kalıcı negatif arz şoku Bilgin Bari İktisat Politikası 28

29 Kalıcı pozitif arz şoku Bilgin Bari İktisat Politikası 29

30 AD-AS Modelinin Sonuçları 1. AD eğrisindeki değişmeler çıktıyı yalnızca kısa dönemde etkiler. Uzun dönemde bir etki yoktur. Dahası, kısa dönem AS eğrisi tam olarak ayarlandığında enflasyonda başlangıçta ortaya çıkan değişme uzun dönemdeki değişmeden daha düşük olur. 2. Geçici arz şokları çıktı ve enflasyonu kısa dönemde etkiler. Uzun dönemde bir etki yoktur. Bilgin Bari İktisat Politikası 30

31 3. Kalıcı arz şokları çıktıyı ve enflasyonu hem uzun dönemde hem de kısa dönemde etkilemektedir. 4. Ekonomi zaman içerisinde çıktıyı potansiyel düzeyine ve işsizliği ise doğal düzeyine tekrar döndüren kendini düzeltme mekanizmasına sahiptir. Bilgin Bari İktisat Politikası 31

32 Negatif Arz ve Talep Şokları ve Finansal Krizi Bilgin Bari İktisat Politikası 32

33 Referans : F. Mishkin, Macroeconomics : Policiy and Practice, Chapter 12 Bilgin Bari İktisat Politikası 33

Benzer belgeler

Modern Konjonktür Teorileri ve İktisat Politikası

Modern Konjonktür Teorileri ve İktisat Politikası Giriş Modern konjonktür teorileri : - Reel iş ÇevrimleriTeorisi - Yeni Keynesyen Model Modern konjonktür teorileri iktisat politikası analizlerine neler