2. ULUSAL KONYA EREĞLİ KEMAL AKMAN MESLEK YÜKSEKOKULU TEBLİĞ GÜNLERİ

Transkript

1 SELÇUK ÜNİVERSİTESİ KONYA EREĞLİ YÜKSEKÖĞRETİMİ GELİŞTİRME DERNEĞİ Sayı 2, No:1, 1 891, ULUSAL KONYA EREĞLİ KEMAL AKMAN MESLEK YÜKSEKOKULU TEBLİĞ GÜNLERİ BİLİM KURULU FEN BİLİMLERİ Prof. Dr. Novruz ALLAHVERDİ ( Selçu Üniversitesi) Prof. Dr. Ahmet ARSLAN ( Selçu Üniversitesi) Prof. Dr. Mehmet BAYRAK ( Karabü Üniversitesi) Prof. Dr. Şefi BİLİR ( Selçu Üniversitesi) Prof. Dr. Fatih M. BOTSALI ( Selçu Üniversitesi) Prof. Dr. Durmuş BOZKURT ( Selçu Üniversitesi) Prof. Dr. A. Sinan ÇEVİK ( Selçu Üniversitesi) Prof. Dr. İdris DAĞ ( Selçu Üniversitesi) Prof. Dr. Hamza EROL ( Çuurova Üniversitesi) Prof. Dr. Mustafa ERSÖZ (Selçu Üniversitesi) Prof. Dr. Ali GÜNGÖR ( Ege Üniversitesi) Prof. Dr. Saadetdin HERDEM ( Selçu Üniversitesi) Prof. Dr. Yaşar KALTAKCI ( Selçu Üniversitesi) Prof. Dr. Şirzat KAHRAMANLI (Selçu Üniversitesi) Prof. Dr. Alpay KIRLANGIÇ ( Ege Üniversitesi) Prof. Dr. Necdet ÖZBALTA ( Ege Üniversitesi) Prof. Dr. Turgut ÖZİŞ ( Ege Üniversitesi) Prof. Dr. Bayram SADE (Selçu Üniversitesi) Prof. Dr. Ali ÜNÜVAR (Selçu Üniversitesi) SOSYAL BİLİMLER Prof. Dr. Tahir AKGEMCİ ( Selçu Üniversitesi) Prof. Dr. Ali Berat ALPTEKİN ( Selçu Üniversitesi) Prof. Dr. Paize AYTAÇ (Gazi Üniversitesi) Prof. Dr. Osman OKKA (Selçu Üniversitesi) Prof. Dr. Mustafa ÖZCAN ( Selçu Üniversitesi) Prof. Dr. Emine YENİTERZİ ( Selçu Üniversitesi) Editör: Doç. Dr. Galip OTURANÇ Mayıs 2009 ISBN

2 Amaç ve Kapsam: Konya Ereğli Kemal Aman Mesle Yüseoulu tarafından her yıl düzenlenen Tebliğ Günleri isimli toplantı Fen Bilimleri ve Sosyal Bilimler alanındai orijinal çalışmaların yayınlanmasını amaçlamatadır. Yazarlar İçin Açılama: Tüm bildiriler için özet yazılması gerelidir. Özetlerde Sempozyum urulları tarafından düzeltme yapılmayacatır. Yazım ve anlam hatalarından yazarlar sorumludur. Gönderilece özetler PDF formatında, times new roman, te satır aralığı ve enar boşluları üstten 4 cm, alttan 2 cm, sağ ve soldan 2,5 cm olmalıdır. Özet başlığı BÜYÜK HARFLERLE, 12 punto, oyu olara ve satır ortalanara yazılmalıdır. Konu başlığından sonra boş ii satır bıraılmalıdır. Yazar(lar)ın Adı SOYADI 10 punto, oyu olara ve satır ortalanara yazılmalıdır. Ço yazarlı bildirilerde sunuş yapaca işi, Yüseoulumuz ile yazışmaları sürdüren işi olmalıdır. Aademi unvanlar yazılmamalı, yazar ad(lar)ından sonra boş bir satır bıraılmalıdır. Kurum ad(lar)ı yazar adının altına 10 punto ve satır ortalanara yazılmalıdır. Ço yazarlı bildirilerde yazarların farlı urumlarda veya aynı urumun farlı birimlerinde görev yapmaları durumunda, urum adları numaralandırılara alt alta yazılmalıdır. Kurum numaraları yazarların soyadlarında üst im olara yer almalıdır. Kurum bir üniversite olduğunda, üniversite, faülte ve bölüm adları belirtilmelidir. Kurum adının altına yazarın e-posta adresi yazılmalıdır. Ço yazarlı bildirilerde sunumu yapaca yazarın e-postası başta olma üzere sırasıyla bütün e-postalara yer verilmelidir. Özet metni 250 elimeden fazla olmama ve bir sayfayı aşmama aydıyla 10 punto ile sağasola dayalı olara yazılmalı, paragraflar arasında boşlu bıraılmamalıdır. Paragraflarda satır başları 1 cm girintili olmalıdır. Özet metninin altında Anahtar Kelimeler: başlığı altında en fazla beş anahtar elimeye yer verilmelidir. Anahtar elimeler altında Kaynalar Tam Metin Gönderiminde belirtildiği gibi yazılacatır. Özetler PDF formatında aydedilmelidir. Dosya isimlerinde Türçe araterler (ı, ö, ü, ğ, ç, ş; İ, Ö, Ü, Ç, Ğ, Ş) ullanılmamalı, dosya ismi 20 arateri aşmamalıdır. Bildirilerle ilgili yazım uralları web sayfamızda yer alacatır. Not: Katılımcıların yüseoulumuz web sayfasından üyeli işlemi yaptırmaları durumunda endileri ile iletişime geçilecetir. Üyeli sonucunda veri tabanlarımızı ullanabilece, endileri için gereli şablon ve doümanlara ulaşabilecelerdir. Editör Kurumu: Selçu Üniversitesi Konya Ereğli Kemal Aman MYO Ereğli / Konya Editör: Doç. Dr. Galip OTURANÇ (Yüseoul Müdürü) Editör Yardımcıları: Yrd.Doç.Dr. Selçu PEKER (Sosyal Bilimler) Öğr.Gör. Özgür DÜNDAR (Fen Bilimleri) E-posta: ereglimyo@selcu.edu.tr Web adresi : Tasarım Öğr. Gör. Alper TORUN - Öğr. Gör. Firi KÖKEN - Ot. Emine GÜMÜŞ Bası Adedi 750 ISBN

3 İÇİNDEKİLER (Liste salon ve oturum saatleri sırasında düzenlenmiştir) FEN BİLİMLERİ SELÇUK ÜNİVERSİTESİ EREĞLİ KEMAL AKMAN MESLEK YÜKSEKOKULU NDA YÜKSEK BAŞARIMLI HESAPLAMA ORTAMININ KURULMASI Serdar KAÇKA, Özgür DÜNDAR, Yıldıray KESKİN, Galip OTURANÇ.. 1 AKILLI KARTLAR İLE GÜVENLİ HABERLEŞME Tarı YILMAZ, Reyhan YILMAZ, Aşır GENÇ. 2 KRİPTOLOJİK UYGULAMALARDA BAZI İSTATİSTİK TESTLER Reyhan YILMAZ, Tarı YILMAZ, Aşır GENÇ.. 4 ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN DERS DEVAMLILIĞINI KONTROL ETMEYE YÖNELİK BİR ÇALIŞMA: KABLOSUZ ÖĞRENCİ YOKLAMA KONTROL SİSTEMİ Halil KAYGISIZ, Mehmet KAPLAN. 6 PARMAK İZİ TANIMA SİSTEMLERİNE LOJİK SENTEZ YAKLAŞIMI Celal KARACA, Fatih BAŞÇİFTÇİ.. 7 LİNEER GRAFLARDA EN KISA YOL BELİRLENİRKEN DİJKSTRA VE Q-LEARNİNG ALGORİTMALARININ KARŞILAŞTIRILMASI Vahit TONGUR, Ramazan KURŞUN, Oğuzağan AKÇAKAYA, Ömer ÖZCAN 8 KONYA İLİ İÇİN YATAY YÜZEYE GELEN TOPLAM GÜNEŞ IŞINIMI TAHMİN VE ÖLÇÜM DEĞERLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI Beir YELMEN 9 GÜNEŞ BACALARININ TÜRKİYE DE KULLANILABİLİRLİĞİ Menderes ÜSTÜNER, Beir YELMEN DİKİŞ MAKİNALARINDA YENİ BİR İPLİK VERİCİ (HOROZ) MEKANİZMASI TASARIMI Şerife ŞAFAK, Ziya ŞAKA 12 MODEL BİR KONUTUN ELEKTRİK İHTİYACININ RÜZGAR VE GÜNEŞ ENERJİSİ İLE KARŞILANMASININ ARAŞTIRILMASI Muammer ÖZGÖREN, Kadir ERDOĞAN, Özgür SOLMAZ, Ali KAHRAMAN, Faru KÖSE. 14 TARIM ÜRÜNLERİNİN KURUMA KARAKTERİSTİKLERİNİ BELİRLEMEK İÇİN BİR DENEY SETİ TASARIMI, İMALATI VE DENENMESİ Selçu DARICI, Osman BABAYİĞİT, Soner ŞEN, Şefi BİLİR IÇTEN YANMALI MOTORLARDA DEVRI DAIM POMPASI SIZDIRMAZLIKCONTASI ASINMA DAVRANISI Yusuf KILINÇ. 17 İÇTEN YANMALI MOTORLARDA TURBO DOLDURUCULARIN MOTOR PERFORMANSINA ETKİSİNİN TEORİK ANALİZİ Selçu DARICI, Eyüb CANLI, Muammer ÖZGÖREN. 18 AKHÜYÜK KAYNAĞI (EREĞLİ-KONYA) ÇEVRESİNİN HİDROJEOLOJİK ÖZELLİKLERİ VE KORUMA ALANLARI Güler GÖÇMEZ. 20 EREĞLİ AKHÜYÜK KAYNAĞI SICAK VE MİNERALLİ SULARININ HİDROKİMYASAL ÖZELLİKLERİ Güler GÖÇMEZ, İrem GÖKTAŞ. 21 LAGÜN KİLLERİNİN TEORİK İNCELENMESİ Ali Ulvi UZER. 23 LİNEER OLMAYAN MODELLERDE ÇOKLU İÇ İLİŞKİ PROBLEMİ Ali ERKOÇ, Müjgan TEZ, Kadri Ulaş AKAY 24 GENELLEŞTİRİLMİŞ HİROTA-SATSUMA COUPLED KdV DENKLEMLERİNİN YAKLAŞIK ÇÖZÜMLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI Ayşe Betül KOÇ, Aydın KURNAZ 25 STANDART OLMAYAN SONLU FARK YÖNTEMİ VE BİR UYGULAMASI İlem TURHAN, Mevlüde YAKIT ONGUN 27 TOPLALANABİLİR FONKSİYONLARIN AĞIRLIKLI UZAYINDA GENELLEŞTİRİLMİŞ ÖTELEME OPERATÖRÜ YARDIMIYLA ELDE EDİLEN KESİRLİ İNTEGRALLERİN YEREL KESTİRİMLERİ Hüseyin YILDIRIM. 28

4 FBONACCI VE TRBONACCI KATSAYILI POLİNOMLARIN REEL KÖKLERNN BULUNDUĞU ARALIKLARIN TESPTİ ÜZERİNE F. Feyza TOPAL, Ahmet İPEK.. 29 DOĞRUSAL OLMAYAN FARK SİSTEMLERİNİN ÇÖZÜMLERİ ÜZERİNE Musa SÖZER, Ahmet İPEK MATRİS EŞİTSİZLİKLERİ ÜZERİNE Cennet BOLAT, Ahmet İPEK 32 ÖZEL TANIMI BİR ANTİ-PENTADİAGONAL MATRİSİN ÇİFT KUVVETLERİNİN HESAPLANMASI Hümeyra KIYAK, İrem GÜRSES, Durmuş BOZKURT. 34 -JACOBSTHAL VE -JACOBSTHAL LUCAS SAYI DİZİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİLER Yasin YAZLIK, Hasan Hüseyin GÜLEÇ, Necati TAŞKARA. 36 -JACOBSTHAL VE -JACOBSTHAL LUCAS SAYILARINA İLİŞKİN TRİGONOMETRİK SONUÇLAR Nazmiye YILMAZ, Necati TAŞKARA, Kemal USLU. 37 -FİBONACCİ VE -LUCAS SAYILARININ ALTERNATİF TOPLAMLARI Kemal USLU, Necati TAŞKARA, Yasin YAZLIK MERSENNE SAYI DİZİSİ Düriye KORKMAZ, Kemal USLU, Necati TAŞKARA FERMAT SAYILARI VE ÖZELLİKLERİ Serdar Can GÜZEL, Necati TAŞKARA, Kemal USLU. 40 FİBONACCİ SAYI DİZİSİNİN ARİTMETİK ÇARPIMI Saadet ARSLAN. 41 MONOİDLERİN YARI-DİREKT ÇARPIMININ p-cockcroft ÖZELLİĞİ Ahmet Sinan ÇEVİK CHEBYSHEV POLİNOMLARI ÜZERİNE Ayşe NALLI, Gül Nihal ÖZCAN. 43 HORADAM POLİNOMLARININ CEBİRSEL ÖZELLİKLERİ Necati TASKARA, Kemal USLU, Hasan Hüseyin GÜLEÇ. 44 KUATERNİYON MATRİSLER İÇİN EŞİTSİZLİKLER Zübeyde ULUKÖK, Ramazan TÜRKMEN MATRİSLER İÇİN ARİTMETİK-GEOMETRİK-HARMONİK ORTALAMA EŞİTSİZLİKLERİ Şeyda İLDAN, Hasan KÖSE.. 46 AVCI SAYISINA BAĞLI SÜREKLİ POPÜLASYON DİNAMİK MODELİNİN KARARLILIĞI VE ALLEE ETKİSİ Özlem AK GÜMÜŞ, Hasan KÖSE 47 BOSE-EINSTEIN YOĞUŞMASI VE TUZAKLANMIŞ BOZON-FERMİYON KARIŞIMLARI İÇİN DFT Cahit DEDE, Ülfet ATAV, Abdullah VERÇİN 48 İNDİRGENMİŞ DİFERANSİYEL DÖNÜŞÜM YÖNTEMİ Yıldıray KESKIN. 50 İNDİRGENMİŞ DİFERENSİYEL DÖNÜŞÜM YÖNTEMİ İLE LİNEER OLMAYAN DISPERSIVE K(m,n) DENKLEMLERİNİN ÇÖZÜMÜ Yücel ÇENESİZ, Yıldıray KESKİN, Aydın KURNAZ 52 DİFERENSİYEL DÖNÜŞÜM VE ADOMIAN YÖNTEMLERİ İLE LİNEER OLMAYAN BİR OLUŞUM DENKLEMİNİN YAKLAŞIK ÇÖZÜMÜ H. Alpaslan PEKER, Onur KARAOĞLU. 54 ONSAGER DİFERANSİYEL DENKLEMİNİN DİFERANSİYEL DÖNÜŞÜM METODU İLE ÇÖZÜMÜ Fatma İŞCAN Mevlüde YAKIT ONGUN. 55 DEĞİŞKEN KATSAYILI YÜKSEK MERTEBEDEN LİNEER KESİRLİ DİFERENSİYEL DENKLEMLERİN GENELLEŞTİRİLMİŞ TAYLOR POLİNOMLARI CİNSİNDEN YAKLAŞIK ÇÖZÜMÜ Sema SERVİ, Yıldıray KESKİN, Onur KARAOĞLU 56 ÜSTEL FONKSİYON YÖNTEMİ İLE (+) BOYUTLU GENELLEŞTİRİLMİŞ ITO DENKLEMİNİN TAM ÇÖZÜMÜ Onur KARAOĞLU.. 58

5 İLK BOZULMA SANSÜRLÜ ÖRNEKLEME PLÂNINA DAYALI BURR XII DAĞILIMININ PARAMETRELERİNİN TAHMİNİ, GÜVEN ARALIKLARI, GÜVEN BÖLGELERİ VE BEKLENEN TEST SÜRESİ Yunus AKDOĞAN, Coşun KUŞ.. 59 İSTATİSTİK TE BAZI OLASILIK EŞİTSİZLİKLERİNİN UYGULAMALARI Atıf EVREN.. 60 REGRESYONDA ALTERNATİF YÖNTEMLER Aşır GENÇ, Ümran M. TEKEN, İlay ALTINDAĞ.. 62 ÜLKELERİN GELİŞMİŞLİK DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİNDE ÇOK DEĞİŞKENLİ İSTATİSTİKSEL ANALİZLERİN KULLANIMI Selim GÜNDÜZ, Hasan ERTAŞ, Murat ERİŞOĞLU, Sadullah SAKALLIOĞLU 63 UZAKLIK FONKSİYONLARININ HİYERARŞİK KÜMELEMEDEKİ ETKİNLİĞİNİN İNCELENMESİ Murat ERİŞOĞLU, Sadullah SAKALLIOĞLU.. 64 ENTROPİ VE İSTATİSTİK TE BAZI UYGULAMALAR Atıf EVREN.. 65 SEYFE GÖLÜ HAVZASINDA YER ALTI SUYU SEVİYE DEĞİŞİMİNİN İSTATİSTİKSEL DEĞERLENDİRMESİ Sultan KIYMAZ, Aşır GENÇ, Ümran TEKSEN 66 ÖĞRETİM ELEMANI GÖZUYLE TÜRKİYE DE İSTATİSTİK EĞİTİMİ Doğan YILDIZ. 67 WOLFRAMALPHA BİLGİ MOTORU Seçin YILMAZ, Aşır GENÇ, Mustafa Çağatay KORKMAZ.. 68 EREĞLİ KOŞULLARINDA YETİŞTİRİLEN MISIR BİTKİLERİNİN BÜYÜME EĞRİLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI VE MODEL PAPARMETRELERİ ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN BELİRLENMESİ Ufu KARADAVUT, Aşır GENÇ, Çetin PALTA 69 KARMA AYRIŞTIRMA ANALİZİNDE EM ve SOMN ALGORİTMALARININ KARŞILAŞTIRILMASI Nazif ÇALIŞ, Hamza EROL, Murat ERİŞOĞLU, Tayfun SERVİ 71 PARAMETRİK OLMAYAN REGRESYONDA PANEL VERİ ANALİZİ Alper SİNAN, Aşır GENÇ, Demet SEZER HETEROJEN SAĞKALIM VERİLERİNİN MODELLENMESİNDE İKİ FARKLI DAĞILIMIN KARMASI Ülü ERİŞOĞLU, Hamza EROL.. 73 ÜÇ EKSENLİ ELYAF SARMA MAKİNESİNİN TASARIMI VE LABVIEW ORTAMINDA KONTROLÜ Sabri UZUNER, Nihat AKKUŞ, Eran KAPLANOĞLU.. 74 GELİŞTİRME AŞAMASINDAKİ BİR AKTİF GÜÇ FİLTRESİ İÇİN OTOMATİK KALİBRASYON SİSTEMİNİN TASARIMI Uğur ÖZBEK, Hasan H. MUTLU.. 76 YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARININ ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİMİNDEKİ YERİ Betaş ULUS, Beir YELMEN 77 BETONARME YAPILARIN GÜÇLENDİRİLMESİNDE UYGULANAN YÖNTEMLER Mehmet KAMANLI, Hasan Hüsnü KORKMAZ, Fatih BAHADIR, Fatih Süleyman BALIK KÜR KOULLARININ STANDART BETON NUMUNELERİN BASINÇ DAYANIMLARI ÜZERİNE ETKİSİ Nail KARA, Erdoğan BERBER. 80 ÇEŞİTLİ VİNİLKETON GRUPLU MODİFİYE POLİSTİRENLERİN FİZİKO-MEKANİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ Alaaddin CERİT, Refia KURBANLI U-YARIK DİKDÖRTGEN MİKROŞERİT YAMA ANTENLER İÇİN FİZİKSEL YARIK PARAMETRELERİNİN YAPAY SİNİR AĞLARI İLE MODELLENMESİ Dile Uzer, Özgür Dündar, S.Sinan Gültein, Yasemin Üler, Hasan Sele TEK EKSENDE GÜNEŞ İZLEYEN BİR PİŞİRİCİ FIRININ TASARIMI VE DENEYSEL İNCELENMES Galip OTURANÇ, Mustafa KÖROĞLU, Betaş ULUS. 84

6 SOSYAL BİLİMLER I. DÜNYA SAVAŞI NDAN KURTULUŞ SAVAŞI NA EREĞLİ DE KURULAN MİLLİ ŞİRKETLER VE BANKALAR AHMET ATALAY ve 16. YÜZYILLARDA EREĞLİ DE YAPILAN ZİRAÎ FAALİYETLER Doğan YÖRÜK.. 86 DEMOKRAT PARTİ DÖNEMİ KONYA İMAJINDAN BİR KESİT: AHMET EMİNYALMAN OLAYI Muammer GÜL. 88 TÜRKÇE ÖĞRETMEN ADAYLARININ YAZILI ANLATIM BECRİLERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME Serdar DERMAN.. 89 ATASÖZLER BAĞLAMINDA TÜRK KÜLTÜRÜNDE KADININ ALGILANIŞI Funda TOPRAK 90 AKSARAYLI BİR ŞAİR: YAŞAR AKBAŞ IN EYLÜL ŞİİRLERİ Ömer SOLAK 91 TÜRK KÜLTÜRÜNDE NİNNİLERİN ÇOCUĞUN SEVGİ GEREKSİNİMİNİN KARŞILANMASINDAKİ YERİ Yaup YILDIRIM, Selahattin AVŞAROĞLU, Durmuş Ali ERGÜVEN. 92 TÜRK ATASÖZLERİNİN KOHLBERG İN AHLAK GELİŞİMİ KURAMINA GÖRE İNCELENMESİ Selahattin AVŞAROĞLU, Yaup YILDIRIM, Durmuş Ali ERGÜVEN, Yahya ÇIKILI. 95 HALK HEKİMLİĞİ BAĞLAMINDA EREĞLİ EFSANESİ Sinan GÖNEN. 98 EREĞLİ (KONYA) DE ANLATILAN ACI GÖL EFSANESİNİN TEŞEKKÜLÜ ÜZERİNE Aziz AYVA. 99 OTİSTİK ÇOCUKLARDA KENDİNİ İZLEME BECERİSİNİN KAZANDIRILMASI Selahattin AVŞAROĞLU, Süleyman ARSLANTAŞ, Fatih KOÇAK, Yahya ÇIKILI. 100 BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİNİN GELİŞİMİNDE EĞİTİMİN YERİ Kürşat Volan ÖZCAN, Mustafa BÜBER, Ramazan KURŞUN. 104 HUKUK DEVLETİ AÇISINDAN YARGI BİRLİĞİ Tuğba ÜNLÜ MESLEK YÜKSEK OKULLARINDA OKUYAN ÖĞRENCİLERİN STAJ DENEYİMLERİNİ ETKİNLEŞTİRMEYE YÖNELİK BİR ÇALIŞMA: KABLOSUZ ÖĞRENCİ TAKİP SİSTEMİ Mehmet KAPLAN, Halil KAYGISIZ. 107 ÖRGÜT ÇALIŞANLARININ PSİKOLOJİK REFAH ALGILARININ ÖNEMİ ÜZERİNE BİR İNCELEME Zeliha SEÇKİN. 108 YABANCILARA HANGİ TÜRKÇEYİ NASIL ÖĞRETMELİYİZ? Kâzım KARABÖRK. 110 KARAMAN DA GÖREV YAPANBEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENLERİNİN KARŞILAŞTIKLARI PROBLEMLER VE ÖĞRENİM GÖRMEKTE OLAN ALAN ÖĞRENCİLERİNE TAVSİYELERİ Özden TAŞĞIN. 111 EREĞLİ (KONYA) DE AĞITÇILIK GELENEĞİ VE AZİZİYELİ AĞITÇI HİKMET BIÇAK Selçu PEKER 112 HAZIR GİYİM ÜRÜNLERİNDE KULLANILAN ETİKETLERİN KULLANICI ERGONOMİSİ YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ Serap MUTLU, Selma YAKUT 113 AR-GE FAALİYETLERİ BÜTÇELEME SİSTEMLERİ H. Serdar YALÇINKAYA Fetullah YILMAZ. 114 KÜÇÜK VE ORTA ÖLÇEKLİ İŞLETMELER İÇİN ULUSLAR ARASI FİNANSAL RAPORLAMA STANDARDININ İNCELENMESİ Fetullah YILMAZ, H. Serdar YALÇINKAYA. 115 SÜ KONYA EREĞLİ KEMAL AKMAN MYO ÖĞRENCİLERİNİN SOSYO-EKONOMİK YAPISI ve BİR ANKET ÇALIŞMASI Tarı GÜVENDİK Hüseyin Serdar YALÇINKAYA FARKLI VÜCUT TİPLERİNDE YER, ZAMAN VE ORTAMA UYGUN GİYİM ŞEKİLLERİ Serap MUTLU 117

7 II. Ulusal Konya Ereğli Kemal Aman Mesle Yüseoulu Tebliğ Günleri, Sayı 2, 2010, No:1-334 İNDİRGENMİŞ DİFERENSİYEL DÖNÜŞÜM YÖNTEMİ İLE NONLİNEER DISPERSIVE K(m,n) DENKLEMLERİNİN ÇÖZÜMÜ Yücel ÇENESİZ 1, Yıldıray KESKİN 2, Aydın KURNAZ 3 1,2,3 Selçu Üniversitesi, Fen Faültesi, Matemati Bölümü, Kampüs, Konya 1 ycenesiz@selcu.edu.tr, 2 yesin@selcu.edu.tr, 3 aurnaz@selcu.edu.tr ÖZET Bu çalışmada nonlineer dispersive K(m,n) denlemlerinin yalaşı çözümünü elde etme için indirgenmiş diferensiyel dönüşüm yöntemi uygulanmıştır. Bu yeni yöntem lasi diferensiyel dönüşüm yöntemine göre daha hızlı sonuca ulaşmata, daha az işlem geretirmete, perturbasyon ve Adomian yöntemlerinde görülen işlem zorlularını ortadan aldırmatadır. Yöntemin etinliğini ve apasitesini gösterme için K(2,2) ve K(3,3) denlemleri önerilen bu yöntemle çözülmüş, elde edilen sonuçlar gerçe çözümle arşılaştırılmıştır. Anahtar Kelimeler: İndirgenmiş diferensiyel dönüşüm yöntemi, lineer olmayan dispersive denlemler. 1. GİRİŞ Nonlineer dalga çözümlerine ulaşmanın matematisel fizite önemli bir yeri vardır. Mühendislite, biyolojide, fizite ve birço uygulamalı bilimlerde bu şeilde Nonlineer denlemlerle arşılaşılır. Örneğin Korteweg-de Wries (KdV) denlemi, mkdv denlemi, RLW denlemi, Sine-Gordon denlemi, Boussinesq denlemi, Burgers denlemi bunlardan biraçıdır. İl olara Wadati [1] KdV ve mkdv [2-3] denlemlerinin çözümlerini vermiştir. Burada iyi bilinen KdV denleminin basit bir halini ut auux + uxxx = 0. (1.1) şelinde verebiliriz. Denlem (1.1) dei u x xx terimi bu denlemin dispersive terimidir. Dalga denlemi olara ta adlandırılabilen Solitonlar birço nümeri ve analiti metotla çözülmüştür. Bu metotlar Adomian ayrışma metodu [4-10], homotopi pertürbasyon metodu [11-14],

8 II. Ulusal Konya Ereğli Kemal Aman Mesle Yüseoulu Tebliğ Günleri, Sayı 2, 2010, No:1-335 varyasyonel metotlar [15-21], exp-function metodu [22], genelleştrilmiş yalaşı denlem metodu [23], Hirota bilinear metodu [24], homojen balans metodu [25], ters saçılma metodu [26], sine cosine metodu [27-28], diferensiyel dönüşüm metodu [29], Baclund dönüşümü [30], tanh-coth metodu [31] and sonlu farlar metodu [32] şelinde verilebilir. Bu çalışmada genelleştirilmiş KdV denlemi olara ta adlandırılan m n u ± a( u ) + ( u ) = 0, m, n 1 (1.2) t x xxx nonlineer dispersive denlemi çözme için indirgenmiş diferensiyel dönüşüm metodunu (RDTM) ullanacağız. Bu denlem il olara Rosenau ve Hyman [33-34] tarafından verilmiştir. Özel olara K (2,2) ve K(3,3) denlemleri RDTM ile çözülmüş ve elde edilen nümeri sonuçlar gerçe çözümlerle arşılaştırılmıştır. gibidir. 2. METODUN ANALİZİ İndirgenmiş diferensiyel dönüşüm metodunun [35-36] temel tanımları aşağıdai Tanım 2.1. (, ) u x t fonsiyonu, çalışılan bölgede t zamanı ve x onumu gösterme üzere analiti ve diferensiyel süreli olsun. O zaman 1 U ( x) = u( x, t),! t t = 0 (2.1) eşitliğiyle verilen U ( x) u( x, t ) orijinal fonsiyonu fonsiyonu, dönüşüm fonsiyonu olara tanımlanır. Bu çalışmada U ( x) Ters Diferensiyel dönüşüm ( ) = 0 ise dönüşüm fonsiyonunu gösterme için ullanılmıştır. U ( x) ise u x, t = U ( x) t. (2.2) şelinde tanımlanmıştır. (2.1) ve (2.2) denlemlerini birlite yazara n 1 u( x, t) = u( x, t t! t ). (2.3) = 0 t = 0 eşitliğini elde ederiz. Yuarıdai tanımlar göz önüne alındığında indirgenmiş diferensiyel dönüşüm metodunun avram olara uvvet serilerinden elde edildiği anlaşılabilir.

9 II. Ulusal Konya Ereğli Kemal Aman Mesle Yüseoulu Tebliğ Günleri, Sayı 2, 2010, No:1-336 Önerilen bu metodunun metodolojisini daha iyi anlama için nonlineer dispersive Kmn (, )denlemini standart operatör formunda ( ) ( ) ( ) L uxt (, ) + R uxt (, ) + N uxt (, ) = gxt (, ), (2.4) yazabiliriz. Bu denlemin başlangıç şartı ise ux (,0) = f( x), (2.5) şelinde verilebilir. Burada L operatör ve gxt (, ) t = lineer operatör, ( ) homojen olmayan terimdir. Tablo 1. İndirgenmiş diferensiyel dönüşüm m n N u( x, t) = a( u ) + ( u ) nonlineer x xxx Fonsiyon hali Dönüşüm Hali 1 uxt (, ) U ( x) = u( x, t )! t t = 0 (, ) (, ) ( ) w x t = u x t ± v x, t W ( x) = U ( x) ± V ( x) (, ) αu( x, t) w x t (, ) w x y ( ) = W ( x) = αu ( x) (α sabit) m n = x t W ( ) m x = x δ ( n) m n w x, y = x t u( x, t) W ( x) = x m U( n) (, ) u( x, t) v( x t) w x t =, W ( x) = V ( x) U ( x) = U ( x) V r( x) r r r r= 0 r= 0 r ( + r)! wxt (, ) = uxt (, ) W ( ) ( 1)...( ) r x = + + r U+ 1( x) = U+ r ( x) t! wxt (, ) = uxt (, ) W( x) = U( x) x x

10 II. Ulusal Konya Ereğli Kemal Aman Mesle Yüseoulu Tebliğ Günleri, Sayı 2, 2010, No:1-337 Nonlineer fonsiyonlar için Maple odu restart; NF:=Nu(x,t):# Nonlineer fonsiyon m:=5: # mertebe u[t]:=sum(u[b]*t^b,b=0..m): Nu( x, t ) NF[t]:=subs(Nu(x,t)=u[t],NF): s:=expand(nf[t],t): dt:=unapply(s,t): for i from 0 to m do n[i]:=((d@@i)(dt)(0)/i!): print(n[i],n[i]); #Dönüşüm fonsiyonu od: RDTM ve Tablo 1 den aşağıdai iterasyon formülünü ( ) ( ) ( + 1) U ( x) = G ( x) R U ( x) N U ( x), (2.6) + 1 yazabiliriz. Burada ( ( )), ( ( )) RU x NU x ve ( ) sırasıyla G x R( u( x, t )), ( (, )) N u x t ve gxt (, ) fonsiyonlarının dönüşmüş halini belirtmetedir. İl biraç nonlineer terimi de 3 m n N0 = a U0 ( x) + U 3 0( x), x x 3 m 1 n 1 N1 = a mu0 ( x) U1( x) + nu 3 0 ( x) U1( x), x x 3 m 2 m 1 n 2 n 1 N2 = a ( mm ( 1) U0 ( xu ) 1( x) + mu0 ( xu ) 2( x) ) + 3 ( nn ( 1) U0 ( xu ) 1( x) + nu0 ( xu ) 2( x) ). x x şelinde yazabiliriz. (2.5) başlangıç oşulunu ise U ( x) = f( x), (2.7) 0

11 II. Ulusal Konya Ereğli Kemal Aman Mesle Yüseoulu Tebliğ Günleri, Sayı 2, 2010, No:1-338 olara verebiliriz. (2.7) denlemini (2.6) hesaplamaları yapara; istenen U uygulayara istenen yalaşı çözümü, ( x) denleminde yerine oyara ve ardışı değerlerini bulabiliriz. Daha sonra ters dönüşümü n n = +Rn+ 1 = 0 u( xt, ) U ( xt ) ( xt, ), (2.8) şelinde ve hata fonsiyonunu da R ( x, t) = U ( x) t, n+ 1 = n+ 1 şelinde verebiliriz. Burada çözümü de n yalaşı çözümün mertebesini göstermetedir. Böylece gerçe uxt (, ) = lim u( xt, ). (2.9) n n şelinde bulabiliriz. 3. UYGULAMALAR Bu bölümde RDTM metodunun işleyişini gösterme için nonlineer K (2,2) ve K(3,3) dispersive denlemleri bu metotla çözülecetir. Metodun etinliğini gösterme içinse elde edilen sonuçlar, gerçe çözümle ve diğer nümeri metotlardan elde edilen sonuçlarla arşılaştırılmıştır Örne İl olara u u u = (3.1) 2 2 t ( ) x ( ) xxx 0, şelinde tanımlanan K(2,2) denlemini ele alalım. Başlangıç oşulu ise ux 4 x = v, (3.2) (,0) sin ( ) şelinde verilmiştir. Burada dönüşüm metodu uygulayara v eyfi bir sabittir. (3.1) denlemine indirgenmiş diferensiyel 3 ( + 1) U+ 1( x) = N( x) + N ( x) 3, (3.3) x x

12 II. Ulusal Konya Ereğli Kemal Aman Mesle Yüseoulu Tebliğ Günleri, Sayı 2, 2010, No:1-339 reürans bağıntısını elde ederiz. U ( x ) ve N ( x ) fonsiyonları sırasıyla ux ( ) ve fonsiyonlarının dönüşüm fonsiyonlarını göstermetedir. (3.2) başlangıç oşulunu ullanara u 2 ( x) 4 2 x U0( x) = vsin ( ). (3.4) 3 4 denlemini yazabiliriz. (3.4) başlangıç oşulunu (3.3) denleminde ullanara ve (3.3) reürans bağıntısını ullanara aşağıdai U ( x) değerlerini elde ederiz. 4 x U x = v ( ) sin ( ) U ( x) = x x v sin( )cos( ) x U2( x ) = v cos( ) 12 2 U 1 x x = ( x) v sin( ) cos( ) 1 5 x U4( x) = v cos( ) x x U 5( x) = v sin( ) cos( ) x U6( x) = v cos( ) x x U7 ( x) = v sin( ) cos( ) x U8( x) = v cos( ) Daha sonra ters dönüşümü ullanara 4 x 2 x x 1 x 1 x uxt (, ) = U ( x) t = vsin ( ) + v sin( ) cos( ) t+ v cos( ) t vsin( ) cos( ) t = x 1 x x 1 x v cos( ) t + v sin( ) cos( ) t + v cos( ) t x x x 8 v sin( )cos( ) t v cos( ) t (3.5) çözümünü elde ederiz. Bu elde ettiğimiz çözüm ise bu denlemin gerçe çözümü olan x 4 sin 2 x+ vt ( ), v uxt (, ) = x vt π asi halde (3.6) denleminin Taylor serisine açılmış halidir. v= 0.1vev= 0.5 özel değerleri için, gerçe çözüm ile il yedi terimi alınan RDTM çözümünün grafileri Şeil 1 de verilmiştir.

13 II. Ulusal Konya Ereğli Kemal Aman Mesle Yüseoulu Tebliğ Günleri, Sayı 2, 2010, No:1-340 Şeil 1: Şeildei yüzeyler sırasıyla v = 0.1 ve v = 0.5 değerleri için K(2,2) denleminin yedi terimden oluşan RDTM çözümü (ırmızı çizgiler) ve gerçe çözümü(mavi notalar) göstermetedir Örne Bu örnete ise u u u = (3.7) 3 3 t ( ) x ( ) xxx 0, şelinde tanımlanan nonlineer dispersive başlangıç oşulu ise K(3,3) denlemini ele alacağız. Bu problemin 6v x ux (,0) = sin( ), (3.8) 2 3 şelinde verilmiştir. Burada dönüşüm metodunu uygularsa v eyfi bir sabittir. (3.7) denlemine indirgenmiş diferensiyel 3 ( + 1) U+ 1( x) = N( x) + N ( x ), 3 x x (3.9) reürans bağıntısını elde ederiz. U ( x ) ve N ( x ) fonsiyonları sırasıyla ux ( ) ve fonsiyonlarının dönüşüm fonsiyonlarını göstermetedir. (3.8) başlangıç oşulunu ullanara u 3 ( x)

14 II. Ulusal Konya Ereğli Kemal Aman Mesle Yüseoulu Tebliğ Günleri, Sayı 2, 2010, No: v x U0( x ) = sin( ). (3.10) 2 3 denlemini yazabiliriz. (3.10) başlangıç oşulunu (3.9) denleminde yazara ve (3.9) reürans bağıntısını ullanara aşağıdai U ( x) değerlerini elde ederiz. 6 x U x = v 6 3 3/2 1( ) cos( ) 6 x U x = v /2 2( ) sin( ) 6 x U x = v /2 3( ) cos( ) 6 x U x = v /2 4( ) sin( ) 6 x U x = v /2 5( ) cos( ) 6 U x = v /2 6( ) si x n( ) 3 Daha sonra ters dönüşümü ullanara 6v x 6 3/2 x 6 5/2 x 2 6 7/2 x 3 uxt (, ) = sin( ) + v cos( ) t v sin( ) t v cos( ) t (3.11) 6 9/2 x /2 x /2 x 6 + v sin( ) t + v cos( ) t v sin( ) t yalaşı çözümünü elde ederiz. Gerçe çözüme ise uxt (, ) = lim u ( xt, ) n n bağıntısıyla ulaşılabilir. Bu çözümün apalı halini 6v x+ vt sin( ), 0 x+ vt 3 π, uxt (, ) = 2 3 0, otherwise. şelinde tanımlayabiliriz. Bu ise bu denlemin gerçe çözümünün aynısıdır. (3.12) v= 0.1vev= 0.5 özel değerleri için, gerçe çözüm ile il yedi terimi alınan RDTM çözümünün grafileri Şeil 2 de verilmiştir.

15 II. Ulusal Konya Ereğli Kemal Aman Mesle Yüseoulu Tebliğ Günleri, Sayı 2, 2010, No:1-342 Şeil 2: Şeildei yüzeyler sırasıyla v = 0.1 ve v = 0.5 değerleri için K(3,3) denleminin yedi terimden oluşan RDTM çözümü (ırmızı çizgiler) ve gerçe çözümü(mavi notalar) göstermetedir. 4. SONUÇ Bu çalışmanın esas amacı nonlineer dispersive Kmn (, ) denlemleri için yalaşı bir çözüm elde etmetir. Bu amaca ulaşma için indirgenmiş diferensiyel dönüşüm metodu ullanılmıştır. Bu denlemin özel hali olan K (2,2) ve K(3,3) denlemleri önerilen bu metodun etinliğini ve apasitesini gösterme için bu yöntemle çözülmüştür. Elde edilen sonuçlar gerçe çözümle arşılaştırılmıştır. RDTM nin en önemli avantajı ullanıcısına çoğu zaman gerçe çözümü veren, terimleri olayca hesaplanabilen ve ço hızlı yaınsayan yalaşı çözümler buldurmasıdır. RDTM diğer yalaşı metotlarına göre daha az işlem geretirmete, dolayısıyla sonuca daha hızlı yalaşmatadır. Başlangıç değer problemleri içinse RDTM, çözümü apalı halde olayca tanımlanabilen uvvet serileri cinsinden bulmatadır. Sonuçlar bize gösteriyor i RDTM nonlineer dispersive denlemlerin çözümü için ullanılabilece son derece etili bir metodudur. Yapılan bütün hesaplamalarda Maple 11 paet programı ullanılmıştır. REFERANSLAR [1] M. Wadati, Introduction to solitons. Pramana: J Phys. 2001; 57:

16 II. Ulusal Konya Ereğli Kemal Aman Mesle Yüseoulu Tebliğ Günleri, Sayı 2, 2010, No:1-343 [2] M. Wadati, The exact solution of the modified Kortweg de Vries equation. J. Phys. Soc. Jpn. 1972; 32: [3] M. Wadati, The modified Kortweg de Vries equation. J. Phys. Soc. Jpn. 1973; 34: [4] Y. Zhu, X. Gao, Exact special solitary solutions with compact support for the nonlinear dispersive K(m,n) equations. Chaos, Solitons and Fractals. 2006; 27: [5] A.M. Wazwaz, A study of nonlinear dispersive equations with solitary-wave solutions having compact support. Math. Comput. Simulation. 2001; 56: [6] A.M. Wazwaz, New solitary-wave special solutions with solitary patterns for the nonlinear dispersive K(m,n) equations. Chaos, Solitons and Fractals. 2002;13: [7] A.M. Wazwaz, Exact Special solutions with solitary patterns for the nonlinear dispersive K(m,n) equations. Chaos, Solitons &Fractals. 2002; 13: [8] A.M. Wazwaz, Partial differential equations methods and applications, A.A. Balema Publishers [9] Y. Zhu, Exact special solutions with solitary patterns for Boussinesq-lie B(m,n) equations with fully nonlinear dispersion. Chaos, Solitons & Fractals. 2004; 22: [10] D. Kaya, An application for the higher order modified KdV equation by decomposition method, Communications in Nonlinear Science and Numerical Simulation, 10 (2005) [11] G. Domiairry, M. Ahangari, M. Jamshidi, Exact and analytical solution for nonlinear dispersive K(m,p) equations using homotopy perturbation method. Physics Letters A. 2007; 368: [12] Z. M. Odibat, Solitary solutions for the nonlinear dispersive K(m,n) equations with fractional time derivatives. Physics Letters A. 2007; 370: [13] A. Yıldırım, On the solution of the nonlinear Korteweg-de Vries equation by the homotopy perturbation method. Commun. Numer. Meth. Engng DOI: /cnm [14] J.H. He, Homotopy perturbation method: A new nonlinear analytical technique. Applied Mathematics and Computation. 2003; 135: [15] J.H. He, Variational iteration method - a ind of non-linear analytical technique: Some examples. International Journal of Non-Linear Mechanics. 1999; 34:

17 II. Ulusal Konya Ereğli Kemal Aman Mesle Yüseoulu Tebliğ Günleri, Sayı 2, 2010, No:1-344 [16] D.D. Ganji, H. Tari, M. B. Jooybari, Variational iteration method and homotopy perturbation method for nonlinear evaluation equations. Computers & Mathematics with Applications. 2007; 54 : [17] Lan Xu, Variational approach to solitons of nonlinear dispersive K(m,n) equations Chaos Solitons and Fractals. 2008; 37: [18] S. Abbassandy, Numerical method for non-linear wave and diffusion equations by the variational iteration method. Int. J. Numer. Meth. Engng. 2008; 73: DOI: /nme [19] S. H. Kachapi, D.D. Ganji, A.G. Davodi, S.M. Varedi, Periodic solution for strongly nonlinear vibration systems by He s variational iteration method. Math. Meth. Appl. Sci DOI: /nma.1135 [20] T.A. Abassy, M.A. El-Tawil, H. El-Zoheiry, Exact solutions of some nonlinear partial differential equations using the variational iteration method lined with Laplace transforms and Pade technique, Computers and Mathematics with applications, 54 (2007) [21] A.A. Hameda, Variational iteration method for solving wave equation, Computers and Mathematics with applications, 56 (2008) [22] Xu-Hong(Benn) Wu, Ji-Huan He, Solitary solutions, periodic solutions and compactonlie solutions using Exp-function method, Computers and Mathematics with applications, 54 (2007) [23] S. Zhang, A generalized auxiliary equation method and its application to (2+1)- dimensional Korteweg-de Vries equations, Computers and Mathematics with applications, 54 (2007) [24] R. Hirota, Exact Solution of the Korteweg-de Vries Equation for Multiple Collisions of Solitons, Phys. Rev. Lett. 27 (1971) [25] M.L. Wang, Exact solutions for a compound KdV-Burgers equation. Phys Letters A. 1996; 213: [26] C.S. Gardner, J.M. Greene, M.D. Krusal, R.M. Miura, Method for Solving the Korteweg-deVries Equation. Phys. Rev. Lett. 1967; 19: [27] Z.Yan, H.Q. Zhang, New explicit and exact travelling wave solutions for a system of variant Boussinesq equations in mathematical physics. Physics Letters A. 1999; 252:

18 II. Ulusal Konya Ereğli Kemal Aman Mesle Yüseoulu Tebliğ Günleri, Sayı 2, 2010, No:1-345 [28] M. Inc, D.J. Evans, A study for obtaining more solitary pattern solutions of fifth-order KdV-lie equations. International Journal of Computer Mathematics. 2004; 81: [29] F. Kalgalgil, F. Ayaz, Solitary wave solutions for the KdV and mkdv equations by differential transform method. Chaos, Solitons & Fractals ( In Press). [30] H. A. Zedan, S.S. Tantawy, Exact solutions for a perturbed nonlinear Schrodinger equation by using Baclund transformations. Math. Meth. Appl. Sci. 2009; 32: DOI: /nma [31] A.M. Wazwaz, New sets of solitary wave solutions to the KdV, mkdv and the generalized KdV equations, Communications in Nonlinear Science and the Numerical Simulation, 13 (2008) [32] M.S. Ismail, T. Taha, A numerical study of compactons. Math. Comput. Simul. 1998; 47: [33] P. Rosenau, J.M. Hyman, Compactons: solitons with finite wavelengths. Phys. Rev. Lett. 1993; 70: [34] P. Rosenau, On non alalytic solitary waves formed by a nonlinear dispersion, Physics Letters A, 230 (1997) [35] Y. Kesin, G. Oturanc, Reduced Differential Transform Method for Partial Differential Equations, International Journal of Nonlinear Sciences and Numerical Simulation,10 (2009) [36] Y. Kesin, G. Oturanc, Reduced Differential Transform Method: A New Approach to Fractional Partial Differential Equations, Nonlinear Science Letters A, 1(2010)