ANMED. ANADOLU AKDENİZİ Arkeoloji Haberleri News of Archaeology from ANATOLIA S MEDITERRANEAN AREAS. (Ayrıbasım/Offprint)

Transkript

1 ANMED ANADOLU AKDENİZİ Arkeoloji Haberleri News of Archaeology from ANATOLIA S MEDITERRANEAN AREAS (Ayrıbasım/Offprint) Suna - İnan Kıraç Akdeniz Medeniyetleri Araştırma Enstitüsü Suna & İnan Kıraç Research Institute on Mediterranean Civilizations

2 Kilise Tepe Arkeoloji Projesi 2011 ve 2012 Sezonu Çalışmaları Kilise Tepe Archaeological Project: 2011 and 2012 Campaigns Tevfik Emre ŞERİFOĞLU J. Nicholas POSTGATE Mark P. C. JACKSON Kilise Tepe Akdeniz sahiliyle Orta Anadolu yu tarih boyunca birbirine bağlayan birkaç önemli ana yoldan birinin içerisinden geçtiği Göksu Vadisi nin tespit edilebilmiş en büyük höyük yerleşimi olup, Erken Tunç Çağı ndan Bizans Dönemi ne dek kesintilerle iskân edilmiştir. Kurtsuyu Çayı nın Göksu Nehri yle birleştiği ve nehir vadisinin genişleyerek açık bir alan halini aldığı bir noktada, bu verimli alana hâkim bir tepe üzerinde gelişen höyükte ilk arkeolojik kazılar yıları arasında, inşa edilmesi planlanan Kayraktepe Barajı sebebiyle, Cambridge Üniversitesi ile Silifke Müzesi nin bir kurtarma kazısı projesi olarak gerçekleştirilmiştir. Bu projenin sonuçları iki ciltlik bir monografi olarak yayımlanmıştır * Yılı Çalışmaları Bu ilk kazı döneminde aydınlatılamamış bazı konuların daha detaylı bir şekilde incelenebilmesi için 2007 senesinde Kültür ve Turizm Bakanlığı izni ve Silifke Müze Müdürlüğü nün desteğiyle kazılar tekrar başlatılmıştır. Özellikle Erken Tunç Çağı tabakaları, Geç Tunç-Demir * Kilise Tepe Projesi Britanya Edebiyat ve İnsani Bilimler Araştırma Kurulu (AHRC-Arts and Humanities Research Council) tarafından desteklenen bir proje olup 2011 yılı kazılarına Dumbarton Oaks Washington D.C., Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonu ve Newcastle Üniversitesi maddi destek vermiştir yılı çalışmalarıysa AHRC desteğine ek olarak J. N. Postgate in Leverhulme Vakfı ndan ve T. E. Şerifoğlu nun da Erken ve Orta Tunç Çağları için Akdeniz Arkeoloji Fonu (MAT- Oxford) ndan aldığı maddi desteklerle gerçekleştirilmiştir. Projeye Cambridge, Newcastle, Çanakkale Onsekiz Mart ve Bitlis Eren Üniversiteleri yle birlikte Ankara daki İngiliz Arkeoloji Enstitüsü de kurumsal destek vermiştir. Kilise Tepe is the largest höyük-type settlement in the Göksu Valley, which is one of the few main routes connecting the Mediterranean coast with Central Anatolia. It was inhabited from the Early Bronze Age through the Byzantine period, though with interruptions. The höyük is on a hill dominating the fertile area where the Kurtsuyu Çayı joins the Göksu River, and the river valley widens into an open landscape. The first excavations here were carried out as a rescue excavation jointly by Cambridge University and the Silifke Museum due to the construction of Kayraktepe dam between 1994 and The results of the project were published in two volumes * Campaign In order to explore issues that needed more investigation after the first excavations at the site, excavations were restarted in 2007 with permission granted by the Ministry of Culture and Tourism and the support of the Silifke Museum Directorate. The Kilise Tepe Archaeological Project aimed particularly at shedding more light onto the Early Bronze Age (EBA) strata, the Late Bronze Age (LBA) Iron Age (IA) transition strata as well as the * The Kilise Tepe Project is supported by the British Arts and Humanities Research Council (AHRC), and in 2011 financial contributions came from Dumbarton Oaks (Washington, D.C.), Çanakkale Onsekiz Mart University s Scientific Research Projects Commission and Newcastle University. In 2012, in addition to the support by AHRC J. N. Postgate acquired support from the Leverhulme Foundation, and Şerifoğlu received support from MAT (Mediterranean Archaeological Trust Oxford) for the Early and Middle Bronze Ages. Institutional support comes from Cambridge, Newcastle, Çanakkale Onsekiz Mart and Bitlis Eren Universities as well as the British Institute at Ankara. 55

3 Res. 1 Erken Tunç Çağı Vg Tabakası na ait odadan bir görünüm Fig. 1 View of room from Vg (EBA) Res. 2 Erken Tunç Çağı Vf Tabakası nın en alt safhasından çift akıtacaklı testi Fig. 2 Jug with double spouts from bottom phase of Vf (EBA) Çağı Geçiş tabakaları ve Bizans Dönemi tabakalarının daha iyi anlaşılabilmesi amacıyla Cambridge Üniversitesi nden Prof. J. N. Postgate başkanlığında ve Newcastle Üniversitesi nden Dr. M. Jackson eşbaşkanlığında başlatılan Kilise Tepe Arkeoloji Projesi, 2008 ve 2009 yılları kazı sezonları ile 2010 yılı çalışma sezonuyla devam etmiştir yılında projenin son kazı sezonu gerçekleştirilmiş, bu yıl Dr. T. E. Şerifoğlu projenin kazı başkan yardımcısı, kendisiyle birlikte Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi de projenin bir ortağı olmuştur sezonunda bakanlık temsilciliği görevini K. Kaynak yürütmüştür. Projenin Erken Tunç ve Orta Tunç Çağı ayağını T. E. Şerifoğlu Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi öğrencileriyle birlikte yürütmüştür sezonunda höyüğün batı yamacında bulunan G19 ile G20 açmalarında başlatılan Erken Tunç Çağı kazılarına 2012 de devam edilmiş, bu yıl amacımız H20 açmasında 90 lı yıllarda kazılan tabakalarla bu alanı ilişkilendirmek ve bu dönem hakkında daha fazla bilgi elde etmek olmuştur. Böylece yedi Erken Tunç Çağı ve iki Orta Tunç Çağı tabakası açığa çıkarılmıştır. Bunlar arasında en iyi korunmuş olan tabaka en alt seviyede bulunan ve Erken Tunç II Dönemi ne ait Vg tabakasıdır. Bu tabakada 1,5 m. yükseklikte taş örülü güney ve batı, yarım metre yükseklikte de taş temel üzeri kerpiçten bir kuzey duvarına sahip bir oda kazılmıştır (Res. 1). Tabanı sıvalı bu oda büyük bir yangınla tahrip olmuş olan Vg tabakasına ait kerpiç parçaları ve duvar sıvalarıyla dolu bir yıkıntı birikintisiyle dolmuş olup höyük sakinleri bu yıkıntı birikintisini kaldırmak yerine üzerini sıvayarak bir sonraki dönemde bu alanı kullanmaya devam etmiştir. Vg yıkıntı tabakasının hemen üzerinde yer alan ve Erken Tunç III Dönemi ne geçişi temsil eden Vf tabakasının en alt safhasında, Vg odasının güneybatı köşesi üzerinde neredeyse 2 m. çapında dairesel bir fırın tespit edilmiş olup, bu fırının güneyinde bir yapıya ait taş temeller Byzantine strata and was led jointly by Prof. J. N. Postgate of Cambridge University and Dr. M. Jackson of Newcastle University in 2008, 2009 and In the project s last excavation season conducted in 2011 Dr. T. E. Şerifoğlu became the assistant director of the excavation. Çanakkale Onsekiz Mart University also joined as a partner. In 2011 the state representative was K. Kaynak. The EBA and Middle Bronze Age (MBA) arm of the project was led by Şerifoğlu and his students. Excavations, which were initiated in the EBA strata of trenches G19 and G20 on the west slope of the höyük in 2007, were restarted in 2011 and this year s goal was to relate this area with Trench H20 excavated in the 1990s and thus acquire more information. Thus, seven strata of the EBA and two of the MBA were uncovered. The best-preserved stratum is the lowest lying one, namely Vg of EBA II. A room with 1.5 m. high stone walls on the south and west and a 0.5 m. high stone foundation wall topped with mud brick on the north was uncovered (Fig. 1). This room s floor is plastered and filled with debris comprised of adobe fragments and wall plaster from stratum Vg, which was destroyed by a big fire. The inhabitants of the höyük plastered over it instead of removing it and continued to use this area. Stratum Vf lies right on top of Vg and represents a transition to EBA III. In its bottom phase is a circular oven with a diameter of about 2 m. on the south-west corner of the room. South of this oven are the stone foundations of a building. In the area between the oven and the building were found a jug with two spouts and bowls with red cross motifs (Fig. 2). The area served as an open-air work space during the upper phases of Vf and Ve, which corresponds to the end of the EBA. Many pits were dug then, and a hearth was built in the last phase of Ve (Fig. 3). Strata IVa and IVb represent the MBA at Kilise Tepe. The bottom phase of the MBA is a continuation of the EBA, 56

4 Res. 3 Erken Tunç Çağı Vf Tabakası na ait küpün onarımı Fig. 3 Repair of a jar from Vf (EBA) Res. 4 Merkezi Şerit adını verdiğimiz Demir Çağı sondajından bir görünüm Fig. 4 View of IA sondage called Central Strip ortaya çıkarılmıştır. Fırınla bina arasında kalan alanda bulunan çift akıtacaklı bir testi ve kırmızı haç bezekli kâseler dikkate değerdir (Res. 2). Kazılmış olan alan Vf tabakasının üst safhalarıyla bunların üzerinde yer alan ve Erken Tunç Çağı nın sonuna tekabül eden Ve tabakasında bir açık hava işliği olarak kullanılmış, buraya birçok çukur açılmış, Ve tabakasının son safhasında bir de ocak inşa edilmiştir (Res. 3). IVa ve IVb tabakaları Kilise Tepe de Orta Tunç Çağı nı temsil etmektedirler. Orta Tunç Çağı nın alt safhası Erken Tunç Çağı nın kesintisiz bir devamı niteliğinde olup, Erken Tunç Çağı ocağının bulunduğu alana yeni bir ocak inşa edilmiştir. Orta Tunç Çağı nın son safhası ise büyük bir yangınla tahrip olmuş olup, Geç Tunç Çağı tabakalarından belirgin bir şekilde ayrılmaktadır. Prof. J. N. Postgate başkanlığındaki Cambridge Üniversitesi ekipleri Kilise Tepe nin Hitit İmparatorluğu na bağlı bir merkez olduğu Geç Tunç Çağı tabakaları, Demir Çağı na geçiş tabakaları ve Demir Çağı tabakaları üzerinde çalışmıştır. Kuzeybatı Binası adı verilen ve yerleşimin Geç Tunç Çağı nda idari merkezi olmuş olabilecek yapıda gerçekleştirilen kazıları S. Blakeney yönetmiş olup 2011 sezonunda IIId tabakası üzerinde yoğunlaşılmıştır. Bu sezon üçgen şekilli taş bir yükseltiye sahip Oda 33 detaylı bir şekilde incelenmiştir. Ayrıca bu alanda gerçekleştirilen kazılarda bir alt tabaka olan IIIc ye ait çanak-çömlek parçaları elde edilmiş olup bunlar arasında tipik Hitit kırmızı parlak malları da bulunmaktadır. Bu alandan toplanan Geç Tunç Çağı seramikleri 2011 yılı itibariyle Çanakkale Onsekiz Mart Üniveristesi nden Yrd. Doç. Dr. E. Kozal tarafından çalışılmaya başlanmıştır. Höyüğün orta kesiminde yer alan ve merkezi şerit olarak adlandırdığımız sondaj alanının kazılarına bu yıl küçük and a new hearth was built where the EBA hearth was located. The last phase of the MBA was destroyed with a big fire and distinctively separated from the LBA strata. The Cambridge University team led by Prof. J. N. Postgate concentrated on the LBA/IA transitional strata, and IA strata. Excavations at the Northwest Building, which might have served as the administrative centre of the settlement in the LBA, were led by S. Blakeney. In 2011 work focused on stratum IIId. Room 33 with a triangular stone platform was explored in detail. The work here also brought to light potsherds from substratum IIIc, which include typical Hittite red lustrous wares. Since 2011, the LBA pottery collected from this area is being studied by Asst. Prof. Dr. E. Kozal of Çanakkale Onsekiz Mart University. Soundings in the central part of the höyük, the so-called central strip, were continued by A. Stone of Cambridge University and Dr. C. Steele (Fig. 4). The goal of the work here is to identify in detail the stratigraphy of Kilise Tepe from the Hellenistic period to the LBA and to clarify the transition from the LBA to the IA here. The main goal of the 2011 campaign at this point was to establish the link between the Dark period strata excavated earlier in Trench K14 and the consecutive houses of the LBA and the IA excavated in Trench I14 in The work here showed that a pit uncovered here in the 1990s and identified as a ditch full of stones was indeed a granary pit of 45 m 3 similar to that uncovered in K14 in Such granaries of large volumes must have served not only the inhabitants of Kilise Tepe but also the people living in the countryside around. East of this granary pit in Trench K14, extensions of the previously identified uppermost four phases of Iron Age were uncovered. However, a few occupation layers 57

5 çapta olsa da devam edilmiş olup bu çalışmaları Dr. C. Steele ve Cambridge Üniversitesi nden A. Stone yönetmiştir (Res. 4). Buradaki çalışmaların hedefi Hellenistik Dönem den Geç Tunç Çağı na kadar Kilise Tepe stratigrafisinin detaylı bir şekilde ortaya çıkarılması ve Kilise Tepe de Geç Tunç-Erken Demir Çağı geçişinin iyi bir şekilde ortaya konması olmuştur sezonunun bu alandaki ana amacıysa daha önce K14 açmasında kazılan Karanlık Çağ tabakalarıyla 1996 yılında I14 açmasında kazılan ve birbirini takip eden Geç Tunç ve Demir Çağı evleri arasındaki bağı kurmak olmuştur. Burada gerçekleştirilen kazılar 1990 lı yıllarda içi taşla dolu bir hendek olarak tanımlanmış olan bir çukurun aslında 2009 da K14 açmasında kazılan tahıl depo çukurunun benzeri olan 45 metreküplük bir başka tahıl depo çukuru olduğunu ortaya koymuştur. Böylesine büyük hacimli tahıl depoları bu dönemde sadece Kilise Tepe sakinlerine değil yerleşim çevresindeki kırsal alanda yaşayan insanlara da hizmet etmiş olmalıdırlar. Bu devasa depo çukurunun doğusunda K14 açmasında daha önce tespit edilmiş olan Demir Çağı nın en üst dört safhasının devamı ortaya çıkarılmış, ancak bu alanda söz konusu safhalarla Geç Tunç Çağı arasında daha önce tespit edilememiş olan birkaç yerleşim tabakasının varlığı açığa çıkarılmıştır. Bu tabakaların tespitiyle birlikte Geç Tunç Çağı ve sonrasındaki Karanlık Çağlar esnasında stratigrafik bir süreklilik ve kültürel bir devamlılık olduğu anlaşılmıştır. Geç Tunç Çağı nın en üst tabakasında elde edilen bir matara biçimli, ayaklı testi Kilise Tepe de bulunan bu forma sahip ilk bütün seramik örneğidir (Res. 5). Tüm bu tabakalardan elde edilen Demir Çağı seramikleri Cambridge Üniversitesi nden C. Bouthillier tarafından doktora araştırması olarak çalışılmıştır sezonu sonunda bu sondaj alanı toprakla doldurulmuştur. Erken Demir Çağı na ait en önemli yapı olan ve höyüğün kuzeybatı köşesinde yer alan Stel Binası nda 2011 yılında herhangi bir kazı çalışması yapılmamış, bu yapının üstünün toprakla örtülmesine başlanmıştır. Stel Binası nın Erken Demir Çağı nda Kilise Tepe nin idari merkezi olduğu tahmin edilmektedir. Kilise Tepe de gerçekleştirilen kazı çalışmalarının Hellenistik ve Bizans Dönemi ayağını Dr. M. Jackson yönetmiştir. Höyükte bir Hellenistik Dönem katmanına rastlanmış olmakla beraber bu döneme ait herhangi bir mimari kalıntıyla karşılaşılmamıştır. Bu bağlamda söz konusu döneme ait araştırmalar neredeyse tamamıyla Dr. Jackson ın seramik çalışmalarından ibarettir. Özellikle N13 ve N14 açmalarında Bizans tabakasının hemen altında bulunan ve bağlantılı yanmış kalıntılara sahip Hellenistik katmandan elde edilen çanak-çömlek Res. 5 Geç Tunç Çağı nın en üst tabakasından matara biçimli, ayaklı testi Fig. 5 Canteen-shaped footed jug from top phase of LBA previously unidentified and located between the last phases of the IA and the LBA were also uncovered. These strata allowed us to ascertain the stratigraphic and cultural continuity during the LBA and ensuing Dark Ages. A pilgrim flask with stand uncovered in the top stratum of the LBA is the first complete example of this form from Kilise Tepe (Fig. 5). The IA pottery from these strata is being studied within the frame of a doctoral dissertation by C. Bouthillier of Cambridge University. At the end of 2011 campaign this sondage was filled with earth. The Stela Building in the north-west corner of the höyük is the most important structure from the EIA; it is thought to be the administrative centre of Kilise Tepe during this period. In the 2011 campaign no work was carried out in the Stela Building, and we started to cover it with earth. Hellenistic and Byzantine period research at Kilise Tepe was led by Jackson. Although a layer from the Hellenistic period was attested at the höyük, no relevant architecture was. Therefore, studies regarding this period are exclusively based on pottery studies by Jackson. Particularly, potsherds from the Hellenistic layer containing burnt remains and underlying the Byzantine strata in Trenches N13 and N14 are of importance for the information they will cast on the Hellenistic culture of both Kilise Tepe and Cilicia. Byzantine period excavations, covering the church after which the höyük is named and surrounding possible annexes and houses, were continued by Newcastle University students led by Jackson in 2011 (Fig. 6). The long-neglected topic of Byzantine rural house architecture has been a priority at Kilise Tepe, and in April 2011 geophysics specialist A. Turner, Jackson and Şerifoğlu 58

6 Res. 6 Bizans Dönemi konutlarından bir kesit Fig. 6 Section of Byzantine houses parçaları hem Kilise Tepe hem de Kilikya Bölgesi nin Hellenistik Dönem kültürüne tutacağı ışık itibariyle büyük öneme sahiptir. Dr. Jackson yönetiminde Newcastle Üniversitesi öğrencilerince gerçekleştirilen ve ana amacı höyüğe adını veren kilisenin çevresinde bulunan muhtemel konutlar ve kiliseyle alakalı yapıların ortaya çıkarılması olan Bizans Dönemi kazılarına 2011 sezonunda da devam edilmiştir (Res. 6). Bizans kırsal konut mimarisi ihmal edilmiş bir araştırma konusu olup bu konuda daha fazla bilgiye ulaşmak ümidiyle 2011 yılı Nisan ayında Jeofizik uzmanı A. Turner, Dr. Jackson ve Dr. Şerifoğlu nun katılımıyla höyük üzerinde Kerkenes Dağ Projesi nden ödünç alınan Geoscan RM-15 cihazıyla bir Jeofizik direnç yüzey çalışması gerçekleştirilerek yüzeyin hemen altında yer alan Bizans mimarisine ait bazı ipuçları elde edilmiştir yılı kazılarında bu yüzey çalışmasının sonuçlarının kazılarla test edilmesi ve daha önce kazılan alanların birbirine bağlanması amaçlanmıştır. Bu sezon N11 ve N12 açmalarında 10 m. ye 12,6 m. boyutlarında bir Bizans evine ait dört oda ve O11 ve O12 açmalarında bu evin doğu tarafına inşa edilmiş başka yapılar kazılmıştır. Dikdörtgen planlı konutun dört odası arasındaki bazı duvarlarda eşikler, her odanın merkezinde ise çatıyı tutan ahşap direklerin üzerine yerleştirildiği büyük yuvarlak taşlar bulunmuştur. Bazı odalarda daha önce kazılan Bizans binalarındakine benzer şekilde taş ve kerpiç yükseltiler içine inşa edilmiş ocaklar tespit edilmiş olup odaların tabanları çoğunlukla sıkıştırılarak sertleştirilmiş toprakla oluşturulmuş, bunlar yer yer sıvanmış ve bir kısmı da düz taşlarla döşenmiştir. Bu alandan elde edilen çok sayıda buluntu arasında conducted a geophysical resistance survey with the Geoscan RM-15 equipment borrowed from the Kerkenes Dağ Project. Some evidence was thus obtained regarding the Byzantine architecture buried just beneath the surface. Thus, 2011 excavations here aimed at testing the results of the geophysical survey and connecting the previously excavated areas. In this campaign, excavations uncovered four rooms of a Byzantine house measuring 10x12.6 m. in Trenches N11 and N12 and other structures adjoining this house on the east in Trenches O11 and O12. Some walls dividing the four rooms of the rectangular Byzantine house have thresholds, while each room has a large round stone in the middle to support the post carrying the roof. Some rooms contained hearths built in stone and adobe platforms, which recall the formerly excavated Byzantine structures. Their floors are usually compressed earth, plastered at places, while some are paved with flat stones. The fragments belonging to local painted pottery and a jar decorated with fish motifs stand out among the numerous finds from this area. Excavations north of the church brought to light burnt seeds, mostly of wheat, on the floor of a room. This sheds light onto the agricultural customs of the period. Other scientific studies carried out include that on the shells carried out by S. Debruyne of the Flemish Heritage Institute and that on all the grinding stones and mortars uncovered since 1990s by D. Heslop. Seeds obtained by flotation during the season were sent to Dr. M. Marie Hald of the Danish National Museum. 59

7 özellikle yerel boyalı çanak-çömlek geleneğine ait parçalar ve üzeri balık motifleriyle bezenmiş bir küp dikkat çekicidir sezonunda kilisenin kuzey tarafında gerçekleştirilen kazılarda bir odanın tabanından elde edilen ve daha ziyade buğday tanelerinden oluşan yanmış tohumlar bu dönem tarım üretim ve işleme geleneklerine dair bilgiler vermeleri açısından büyük öneme sahiptirler. Bu sezon gerçekleştirilen diğer bilimsel çalışmalar Felemenk Mirası Enstitüsü nden S. Debruyne un kazılar esnasında toplanan tüm kabuklar üzerindeki detaylı incelemesi ve D. Heslop un 1990 lı yıllarda toplananlar dahil tüm öğütme ve dibek taşları üzerindeki incelemeleri olmuştur. Kazı sezonu boyunca yüzdürme (flotation) yöntemiyle toplanan tohumlarsa incelenmek üzere Danimarka Milli Müzesi nden Dr. M. Marie Hald a gönderilmiştir Yılı Çalışmaları Kilise Tepe 2012 sezonu arkeolojik materyalin yayım öncesi son bir incelemeye tabi tutulduğu bir çalışma sezonu olmuştur. Bu yıl Dr. T. E. Şerifoğlu nun Bitlis Eren Üniversitesi ne katılmasıyla projenin bir ortağı da bu üniversite olmuştur. Bu sezon projede bakanlık temsilciliğini Y. Yılmaz yapmıştır çalışma sezonunda Dr. Şerifoğlu Erken ve Orta Tunç Çağı buluntularını inceleyerek kazı çalışmalarının detaylı bir raporunu hazırlamış, N. E. Şerifoğlu bu dönem buluntularının çizimlerini yaparak seramiklerin konservasyonunu gerçekleştirmiş, Prof. Postgate Geç Tunç ve Demir Çağı mimarisi üzerinde çalışarak bu dönemlerin stratigrafisi hakkındaki son eksiklikleri gidererek raporlarını tamamlamış, Dr. Jackson ise Hellenistik ve Bizans tabakaları ve materyali üzerinde çalışmıştır. Dr. C. Colantoni tüm dönemlerin mimari ve açma kesit çizimleri üzerinde çalışarak bunlara yayım öncesi son halini vermiştir konservasyon çalışmaları iki Erken Tunç III Dönemi küpünün bütünlenmesini, bir Bizans boyalı küpünün büyük kısmının tamamlanmasını ve aralarında bir iğne, bir tunç disk ve Bizans sikkelerinin bulunduğu birçok madeni buluntunun temizlenmek suretiyle müzede teşhire hazır hale getirilmesini sağlamıştır (Res. 7). Adelaide Üniversitesi nden M. O Hea Bizans Dönemi cam buluntuları üzerinde 2010 da başladığı çalışmaları 2012 sezonunda tamamlamış, Cardiff Osteoarkeolojik Araştırma Grubu ndan J. Best ve J. Jones, 2011 yılında toplanan hayvan kemiklerinin incelenmesini ve yılları arasında P. Popkin tarafından gerçekleştirilen çalışmaları tamamlamışlardır. Leicester Üniversitesi nden N. MacSweeney tüm Klasik öncesi küçük buluntuların Res. 7 Bizans Dönemi ne ait boya bezemeli bir küp Fig. 7 Painted jar of Byzantine period 2012 Campaign This year s campaign concentrated on a re-evaluation of all the archaeological materials before they are published. As T. E. Şerifoğlu joined Bitlis Eren University this year, the project assumed a new partner. The state representative was Y. Yılmaz. Şerifoğlu prepared a detailed excavation report for the EBA and MBA finds; N. E. Şerifoğlu made the drawings of the finds and conservation of the pottery. Postgate completed his reports evaluating the LBA and IA architecture and stratigraphy, and Jackson worked on the Hellenistic and Byzantine materials. Dr. C. Colantoni finalized the architectural and trench profile drawings of all periods. During conservation work the two EBA III jars were fully completed and one painted Byzantine jar to a great extent; additionally, metal objects including one pin, one copper disc and Byzantine coins were cleaned for display at the museum (Fig. 7). M. O Hea of Adelaide University completed her study begun in 2010 on the Byzantine glass finds; J. Best and J. Jones of the Cardiff Osteoarchaeological Research Group studied the animal bones obtained in 2011 as well as finished the work done by P. Popkin in N. MacSweeney of Leicester University did the classification of all pre- Classical small finds before their publication, while F. Cole did the conservation, V. Herring the drawings and B. Miller the photographic documentation. All the archaeological finds including potsherds, stone items, metal objects, clay finds, spindle whorls, animal bones, seeds, and Byzantine coins were kept in plastic 60

8 yayım öncesi tasnifini, F. Cole konservasyonunu, V. Herring çizimlerini, B. Miller ise fotoğraflanmasını gerçekleştirmiştir. Kışla Köyü İlkokul Binası yanındaki eski lojmanlarda bulunan depomuzda plastik kasalar içerisinde muhafaza edilen ve aralarında çanak-çömlek parçaları, taş, madeni ve kil buluntular, ağırşaklar, hayvan kemikleri, tohumlar ve Bizans sikkelerinin bulunduğu arkeolojik buluntular bu son sezon sonunda topluca Silifke Müzesi nde yenilenen depoya taşınarak yerleştirilmişlerdir. Ancak söz konusu nakliyat öncesinde muhtemel eksiklikleri tespit etmek üzere 286 kasa C. Steele ve S. Poll tarafından tek tek kontrol edilerek veri tabanımızın güncel olduğu teyit edilmiş, hazırlanan son listeler müzeye teslim edilmiştir sezonu esnasında Kışla Köyü nden işçiler açmaların toprakla doldurulması işlemini tamamlamış, tüm mimari kalıntılar elenmiş toprakla örtülerek koruma altına alınmıştır. Höyükte restore edilebilecek herhangi bir mimari yapı bulunmadığından bu koruma yöntemi tercih edilmiştir. Höyük üzerine kazı çalışmalarıyla ilgili bir bilgi tabelası, açma kenarlarına da uyarı tabelaları yerleştirilmiştir yılında 1990 lı yıllarda yapılması planlanan ancak daha sonra vazgeçilen Kayraktepe Barajı nın inşasına tekrar başlanacağı ve Göksu Vadisi nin önemli bir kısmının baraj gölü suları altında kalacağı öğrenilmiştir. Göksu Nehri nin öteki yakasında bulunan ve bu vadide Kilise Tepe den sonraki en önemli Klasik öncesi yerleşim olan Çingen Tepe Höyüğü küçük bir ada halini alacak, vadi üzerinde bulunan diğer arkeolojik yerleşimler de büyük ihtimalle tahrip olacaktır. Bu kapsamda 2013 yılı itibariyle sular altında kalacak olan Çingen Tepe de de bir kurtarma kazısı yapılması önemlidir. Bu çalışmalardan elde edilecek sonuçların Kilise Tepe den elde edilen verilerle karşılaştırılmasıyla Göksu Vadisi nin kültür tarihi tüm yönleriyle ortaya konulabilecektir (Res. 8). Res. 8 Kilise Tepe 2012 sezonu çalışma ekibi Fig. 8 Kilise Tepe 2012 team crates in our depot at the former lodgings next to the primary school of Kışla Köyü. At the end of the campaign all these finds were taken to the renovated storage of the Silifke Museum. All 286 boxes were checked one by one by C. Steele and S. Poll thus updating our database. The final lists were also turned over to the Museum. Workers hired from Kışla Köyü completed filling all the trenches with sieved earth and concealing all the architecture. As there was no architecture at the höyük that could be restored, this method was preferred for protection. An information panel was erected at the höyük, and warning signs were put up by the trenches. In 2011 we were informed that the construction of the Kayraktepe Dam, that was planned to be built in the 1990s but cancelled, will restart and an important part of the Göksu Valley will be flooded under the dam lake. Çingen Tepe Höyüğü located on the other side of the Göksu River and which is the second most important Pre-Classical site in the valley after Kilise Tepe will become a tiny island, and other archaeological sites in the valley will most probably disappear. Therefore, it would be important to conduct rescue excavations at Çingen Tepe Höyüğü, which will be flooded, starting with The results of this excavation could be compared with those from Kilise Tepe, thus making it possible to comprehend the cultural history of the Göksu Valley (Fig. 8). 61