TG 15 ÖABT TÜRKÇE KAMU PERSONEL SEÇME SINAVI ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ TÜRKÇE ÖĞRETMENLİĞİ

Transkript

1 KAMU PERSONEL SEÇME SINAVI ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ TÜRKÇE ÖĞRETMENLİĞİ TG 15 ÖABT TÜRKÇE Bu testlerin her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, testlerin tamamının veya bir kısmının İhtiyaç Yayıncılık ın yazılı izni olmadan kopya edilmesi, fotoğrafının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması, yayımlanması ya da kullanılması yasaktır. Bu yasağa uymayanlar, gerekli cezai sorumluluğu ve testlerin hazırlanmasındaki mali külfeti peşinen kabullenmiş sayılır.

2 AÇIKLAMA DİKKAT! ÇÖZÜMLERLE İLGİLİ AŞAĞIDA VERİLEN UYARILARI MUTLAKA OKUYUNUZ. 1. Sınavınız bittiğinde her sorunun çözümünü tek tek okuyunuz. 2. Kendi cevaplarınız ile doğru cevapları karşılaştırınız. 3. Yanlış cevapladığınız soruların çözümlerini dikkatle okuyunuz.

3 2016 ÖABT / TÜR TÜRKÇE ÖĞRETMENLİĞİ TG Okuduğunu anlama sürecinde, anlamı değerlendirme basamağı son basamaktır. Bu basamakta; anlamı analiz etme, anlamın sentezini yapma, anlamı değerlendirme aşamaları yer alır. 4. Öğrenciler şiir okuyarak dört çeşit beceri geliştirir: Tempo: Şiirin uygun hızda okunmasıdır. Ritim: Vurgulanacak kelimelerin yüksek veya alçak bir sesle okunmasının seçimidir. Tonlama: Sesin şiirde ne zaman, nasıl kullanılacağıdır. Duraklama: Okuma yapılırken ne zaman, nerede, ne kadar bekleneceğidir. 7. Yapılandırıcı dil öğretimi yaklaşımı dünyada hızla yayılmaktadır. Yaklaşım zihinsel becerileri geliştirmeye ayrı bir önem vermektedir. Piaget e göre öğrenme, birey ve çevresi arasındaki etkileşimler sonucu gerçekleşir. I, II ve III. cümleler yapılandırıcı dil öğretimi yaklaşımının özellikleri arasındadır. 2. Türkçe öğretmenin verdiği yönerge, yaratıcı dinleme yöntemi için kullanılabilir. Yaratıcı dinleme yöntemi iki şekilde uygulanabilir: 1. Katılımsız dinleme yapılarak konuşmacının söylediklerinden yeni düşünce ve hayaller üretilir. 2. Katılımlı dinleme yapılarak konuşmacının söylediklerinden üretilen düşünce ve hayaller ifade edilir. 5. Tam dikkatli okuma iletilen mesajları, duygu ve düşünceleri tek tek izlemeyi ve inceleyip değerlendirmeyi, kapsayan okumadır. Tam okuma, detaylı bilgilere ulaşma, düşüncelerin analiz ve sentezini yapıp yorumlama süreci ile örnek alma ve yorumlama sürecinde aktif olarak kullanılır. 8. Yazma sorunlarının belli başlıları şunlardır: Dikkati toplayamama sorunu Yazının kağıt yüzeyine yerleştirilememesi sorunu Hafıza sorunları Dil sorunları Bilişsel sorunlar Motor sorunlar 3. Verilen bilgiler amaçlı dinleme türlerinden yorumlayıcı dinleme ile ilgilidir. Yorumlayıcı dinlemede metinden yola çıkılarak çıkarımlar yapılmaktadır. Ayrıca bu dinleme türünde konuşmacının hislerinden, hareketlerinden, vurgu ve tonlamalarından, jest ve mimiklerinden yorumlama yapılabilir. 6. Türkçe öğretim ilkelerinden öğrenciye görelik ilkesi ne göre öğrencinin fizyolojik, psikolojik özelliklerinin, ilgi ve ihtiyaçlarının, yeteneklerinin göz önünde tutulması gerekir. Her öğrenci bireysel farklılıklarına göre değerlendirilir ve geliştirilir. Öğrenciye görelik ilkesi aynı yaştaki bireylerin farklı zekâ seviyelerine, ilgi ve ihtiyaçlara sahip olabileceğini gösterir. 9. Türkçe Dersi Öğretim Programı nın ara disiplin kazanımlarından insan hakları ve vatandaşlık kazanımları: 6. sınıf: Yakın çevresindeki ortak miras ürünleri hakkında bilgi toplar. 6. sınıf: Düşünçe ve ifade özgürlüğünün önemini fark eder. 3

4 10. Açıklaması verilen öğrenme - öğretme süreci basamağı ölçme ve değerlendirme basamağıdır. Türkçe öğretiminin öğrenme - öğretme süreci beş basamaktan meydana gelmektedir. Bunlar: Ön öğrenmeleri etkin kılma Edinilen yeni bilgileri anlamlandırma Edinilen bilgileri zihinde yapılandırma Kendini etkili biçimde ifade etme Ölçme ve değerlendirme 13. Oluşumları sırasında ses tellerini titreştiren b, c, d, g, ğ, j, l, m, n, r, v, y, z sesleri sedalı (tonlu-yumuşak); bunların dışında kalan ve ses tellerini titreştirmeyen ç, f, h, k, p, s, ş, t sesleri sedasızdır (tonsuz). Hatta kelimesindeki h ve t sesleri sedasızdır. 16. A da gittiği Paris, B de sığdırdığı bir hazine, C de sıraladığı öneriler, E de aydınlatacak bir araç sözleri sıfat-fiil öbekleridir. D de sıfat - fiil yoktur. olarak zarf-fiildir. 11. Sonuca varılabilmesinin şartı varılmak istenen sonucun bilinmesidir, yani amacın net bir şekilde ortaya konulmasıdır. Bu amaç ve kazanımlar genel hâliyle programda ortaya konulmuştur. Öğretmen öğrencilerini, derste kazanılmasını amaçladığı hususlarda bilgilendirmelidir. Bunun için öğretmen şu sorulara cevap aranmasını ve bulunmasını sağlamalıdır: Bu parçayı okumanızdaki / dinlemenizdeki amacınız nedir? Bu parçayı okuduğunuzda / dinlediğinizde ne tür kazanımlar elde edeceğinizi düşünüyorsunuz? 14. Tükçe kelimelerde j, f, h sesleri bulunmaz. Ancak bazı yansıma kelimeler ve zaman içerisinde değişime uğrayan kelimeler bu sesleri taşıyabilir. ubşak > uvşak > ufak 17. Bu cümledeki kelimelerin türleri sırasıyla şu şekildedir: gibi edat toplum isim yansıtacak sıfat - fiil olarak zarf - fiil 12. Öğretmenin yaşadığı durum, dinleyiciye bağlı faktörlerden konuya duyulan ilgi ile alakalıdır. Duyuşsal hazırlığı yüksek, konuya ilgi duyan öğrenci daha uzun süreli motivasyon gerçekleştirebilir ve gerçekleştirmiş olduğu dinlemeden daha çok fayda elde edebilir. Farklı karakterlerde birçok öğrencinin ortak ilgi noktasını bulmak çok zor olsa da öğretmen mümkün olduğunca ortak paydayı bulmaya çalışmalıdır. 15. I numaralı yerde Türk Edebiyat-ı sözü tamlanan eki almıştır. II numaralı yerde yaz - fiili -ıl ekini alarak edilgen olmuştur. III numaralı yerde dene- fiili -me yapım ekini alarak ad olmuştur. V numaralı yerde düşünsel türlerden olan makale söz öbeği öznedir ve sıfat tamlamasıdır. IV numaralı yerde bir ad değil, yayımlan- eylemi -mış ve -tır çekim eklerini almıştır. 18. Kalkar kalkmaz da -ar - maz ekleri zarf - fiil eki olduğundan A, mahallerden biri ad tamlaması olduğundan B, hissediyordu birleşik eylem olduğundan C, büyük mahalle sıfat tamlaması olduğundan D seçeneklerine parçada yer verilmiştir. Parçada sıfat - fiil grubunun örneği yoktur. 4

5 19. Saussure e göre, gösteren işitimsel bir nitelik taşır ve yalnız zaman içerisinde yer alarak gerçekleşir. Gösterenin bu özelliğini dil bilimin çizgisellik ilkesi ifade eder. Gösteren, çizgisel boyutta ölçülebilir ve işitimsel gösterenlerin tek boyutu zaman çizgisidir. 22. Çocuklarla yazar arasında samimi bir ilişikinin oluşmasını sağlayan ve çocuğa verilmek istenen mesajın iletilmesini kolaylaştıran unsur üsluptur. Üslup, sanatçının yazım tekniği, kelime seçimindeki ve cümle kuruluşundaki kendine özgülük; görüş, duyuş ve anlatış özelliğidir. 25. Numaralanmış cümlelerde verilen özellikler anonim halk edebiyatı türlerinden mâniye aittir. Hayatın birçok alanında insanların üzüntülerini, sevinçlerini, özlemlerini aktarmada kullanılan bu tür, tek dörtlük ve yedi heceden oluşur. Kendine özgü bir ezgiyle icra edilir. 20. Metnin yazılış amacı ile metinde işlediği durumun uygunluk içerisinde olması okuyucunun hayal dünyasında yeni ufuklar açarak okuyucuyu esere bağlaması kabul edilebilirlik metinsellik ölçütü içerisinde değerlendirilir. 23. Verilen dizelerde bir çocuğun annesine duyduğu sevgi dolayısıyla da duygulara ulaşmak mümkün olduğundan A ve E, doğadaki nesneleri ve kavramları algılamasından bahsedildiği için B ye ulaşılabilir. Görme, duyma, kavrama gibi kavramları algılama ve bunlardan yola çıkarak yaşam kolaylaşmazdı yargısı ise kişisel gelişim yani D seçeneğine ulaştırır. Verilen dizelerden zaman ve mekân a ulaşılamaz. 26. Mitlerle ilgili B, C, D, E seçeneklerindeki özellikler doğrudur. Ancak mitler sıradan varlıkların değil, tanrısal varlıkların hikâyeleridir. Mit, tanrıların hikâyesi, dünyanın başlangıcının, temel olayların dinî hikâyesidir. 21. Çocuk edebiyatı ürünlerinin dayanak noktası olan ilkelerle ilgili A, C, D, E seçeneklerinde verilenler doğrudur. B seçeneğinde yer alan Yazar, anlattığı ve kurguladığı olaylarda çocuklarla arasındaki mesafeyi korumalıdır. ifadesi yanlıştır. Yazar, kitaplarda çocuklarla samimi olmalı, onlarla arkadaşlık ettiğini hissettirmelidir. Çocuğa verilmek istenen mesajın iletilmesinde çocuğun yazarla kurduğu samimi ilişki önem taşımaktadır. 24. Örnek olarak verilen tekerlemeden yola çıkarıldığında A, B, D ve E seçeneklerinde verilenler bu tekerlemenin sağlayacağı katkılar arasındadır. Tekerlemeler değişik konularda söylenebilir. İş bölümü ile okunan tekerlemeler (karşılıklı diyalog şeklinde) çocukta iş paylaşımını ve sosyalleşmeyi sağlar. Ancak örnek olarak verilen tekerleme, iş bölümü tekerlemesi değildir. 27. Âşık kolları oluşturulurken Usta âşığın tasnif ettiği hikayeler Usta âşığın işlediği konular Usta âşığın hayatında iz bırakan hatıraları Usta âşığın karşılaşmaları göz önünde bulundurulan ölçütler arasında yer alır. Âşığın bade içme şekli ise âşık kollarının oluşturulmasında ölçüt değildir. 5

6 28. Asıl adı Alâddin Gaybi olan sanatçı Kaygusuz Abdal dır. Kaygusuz Abdal ile ilgili bilgilerin çoğuna Bektaşi menkıbelerinden ulaşılmaktadır. Eserlerinden XV. yüzyılda yaşadığı Anadolu ve Rumeli nin birçok yerini gezdiği anlaşılmaktadır. Sanatçının tasavvufla ilgili şiirlerinin yanında tekerlemeleri, şathiyeleri de önemli bir yere sahiptir. 31. Parçada sözü edilen sanatçı Selim İleri dir. Sanatçı on dokuz yaşındayken yayımladığı Cumartesi Yalnızlığı adlı öykü kitabıyla ünlenmiştir. Bireyin iç dünyasını esas alan eserler yazmıştır. Pastırma Yazı, Dostlukların Son Günü, Ölüm İlişkileri sanatçının eserlerinden bazılarıdır. 34. Numaralandırılmış cümlelerden I. de Netayicü l-fünun, II. de Lehçetü l Esrar, III. de Tacü t - Tevarih, IV de Bengü Bade hakkında bilgi verilmiştir. Öncüllerde Taşlıcalı Yahya nın Gencine-i Raz adlı eseri hakkında bilgi verilmemiştir. Bu eser Taşlıcalı Yahya nın hamsesini oluşturan önemli mesnevilerinden biridir. Eser dini ve sosyal hikâyelerden oluşur. 29. Atala, Recaizade Mahmut Ekrem in Fransız yazar Chateaubriand in romanından çevirerek tiyatroya uyarladığı eserdir. Bu eser aynı zamanda romandan tiyatroya çevrilen ilk eserdir. 32. Hisarcılar şiirle ilgili ortak görüşlerini Sanat bağımsız olmalıdır. Ulusal olmayan bir sanatın sınırları aşacağı düşünülemez. Sanat, siyasete alet olmamalıdır. Dildeki kargaşaya son verilmelidir. Her alanda Batı taklitçiliğine karşı çıkılmalı, gelenekler tümüyle reddedilmelidir. anlatımlarıyla ortaya koymuşlardır. 35. Bu dörtlükte dolabın döndüğü anlatılmıştır. Benzeyen öge dolap söylenmiş, kendisine benzetilen öge insan söylenmemiştir. Benzetilenin insan olduğunu benzetme yönünün inlemek olmasından anlıyoruz. Benzeyen verilip kendisine benzetilen verilmeyerek kapalı istiare yapılmıştır. 30. Parçada sözü edilen sanatçı Tanzimat İkinci Dönem in en güçlü yazarlarından Abdülhak Hamit Tarhan dır. Şiirdeki Batılılaşmanın büyük öncüsü olan sanatçı yaşadığı dönemde Şair-i Azam olarak anılmıştır. Şiirlerini lirik - felsefi bir anlayışla kaleme alan sanatçıda uyak, ölçü ve dil kaygısı görülmez. Bu bakımdan eserleri dil açısından kusurlu bulunur. 33. Eski Türk edebiyatında bazı karakterler bazı özellikleriyle şiirlere konu olmuştur. Bunlardan Ferruh adalet, Hülagü yagma-çapul, Aristo, akıl sembolü olarak kullanılmıştır. Cem; şarap, kadeh, Efrasiyah ise kahramanlık sembolüdür. 36. Parçada sözü edilen eser Yunus Emre nin Risalütü n-nushiyye adlı mesnevisidir. Sanatçı eserde didaktik konuları anlatmış; akıl, iman, nesif, ateş, hava, su, toprak gibi unsurlara değinmiştir. 6

7 37. XVII. yüzyıl Azeri, Çağatay ve Osmanlı sahasıyla ilgili I, II, IV ve V numaralı cümlelerdeki bilgiler doğrudur. XVII. yüzyıl, Orta Asya Türklerinin bir gerileme ve çöküş yaşadığı ve bu çöküşün edebî alanda da etkisini gösterdiği bir dönemdir. Bu dönemde yetien en önemli isim Ebul Gazi Bahadır Han dır. CEVAP?? 40. Parçada sözü edilen edebi akım romantizmdir. Bu akımda kötümserlik, hüzün, melankoli ön plandadır. Romantizmdeki doğa dış dünyadır. Bireysellik ve lirizm vardır. Yerli ve millî olana ilgi duyulur. Toplumla uyumsuzluk yaşamaktan kaynaklanan bir kaçış düşüncesi vardır. 43. A da tek çocuk, B de masmavi deniz, C de birçok öğrenci ve D de öteki konular sıfat tamlaması olduğu için bu cümleler Sıfat tamlamalarının kuruluşu ve anlam özelliklerini kavrar. kazanımına yönelik etkinliklerde kullanılabilir. E seçeneğinde ise sıfat tamlaması bulunmamaktadır. 38. Masallar; hayvan masalları, olağanüstü ve gerçekçi masallar, güldürücü masallar, zincirleme masallar olarak dört grupta toplanır. Zincirleme masallarda küçük ve önemsiz bir dizi olay art arda sıralanır. Niteliği ne olursa olsun masallar hayal üründür ve her masaldan bir ders çıkarmak mümkündür. Ancak masallar anlatmaya bağlı edebî metinler çerçevesinde ve olaya dayalı sanatsal metinlerdir. 41. Dil bilgisi öğretim sürecinde aktarılması gereken bilgiler tasnif edilmiş ve uygulama dönütleri sayesinde sistemleştirilmiştir. Dil bilgisi alanındaki çalışmalar ve alanda öğretmenlerin uygulamalarından hareketle I, II ve III numaralı cümleler dil bilgisi öğretimi ilkeleri arasındadır. 44. I de boğumlama, II te ton, III te beden dili ve IV te durağın tanımları verilmiştir. Tanımı verilmeyen kavram vurgudur. Kelimeler seslendirilirken bir hecenin daha baskın olarak söylenmesi vurguyu oluşturur. 39. Parçada sözü edilen sanatçı 17. yüzyılın nesir ustalarından Veysî dir. Nesirlerinden söz ve anam sanatlarını yoğun biçimde kullanmış bu nedenle anlaşılırlığı güç metinler oluşturmuştur. Sanatçı şiirlerinde nesirlerine göre daha yalın bir dili tercih etmiştir. 42. Öğretmenin eleştirel konuşma yöntemini kullanmak için kullandığı yönlendirme cümlesi A seçeneğinde doğru olarak verilmiştir. Eleştirel konuşmada konuşmacı, seçip sınırlandırmış olduğu konu ile ilgili konuşmasını hiçbir eksik kalmayacak şekilde dinleyicilerin bilgisine sunar. Beğeni ve tepkilerini tarafsız ve bilimsel verilere dayanarak ortaya koyar ve alternatif çözüm önerileri teklif eder. Öğrencilerin bir konu üzerinde olumlu veya olumsuz fikirler yürüterek benimsedikleri fikirleri savunmaları tartışma yöntemi içinde yer alır. 45. Verilen yönergelerle oluşturulacak yazı türü hikâyedir. Hikâyelerin giriş, gelişme ve sonuç bölümleri vardır. Yaşanmış ya da yaşanabilecek olaylar ele alınır. Olay, durum ve ben merkezli olmak üzere üç çeşittir. Sanatsal ve kurmaca metinlerdir. Tüm bakış açıları kullanılabilir. Genellikle tek bir olay vardır ve nesir şeklinde yazılır. 7

8 46. Ayaz Öğretmen in, öğrencilerine uyguladığı yöntem yaratıcı yazmadır. Daha çok hikâye, şiir ve roman türlerinde kullanılır. Bu yöntemde bilinç altından çıkan kelimeler alt alta sıralanır ve kelimeler arasında bağlantı kurulup herhangi bir noktaya gelindiğinde konunun hangi yönde ele alınacağına karar verilir. 48. akıcı biçimde okur, kelimeleri doğru telaffuz eder, sözün ezgisine dikkat ederek okur, okuduklarını kendi hayatı ve günlük hayatla karşılaştırır, kazanımları, verilen parçada gerçekleştirilebilinecek kazanımlardır. E seçeneğinde verilen Metindeki söz sanatlarının anlatıma olan katkısını fark eder. kazanımı, parçada söz sanatı bulunmadığı için gerçekleştirilemez. 50. Performans değerlendirmede, öğrencinin bireysel özellikleri dikkate alınır. Öğrenciye özelliklerine uygun performans sergileme imkânı sunulur ve bu amaçla ödevler verilir. Böylelikle öğrencinin problem çözme becerisi geliştirilir. Bu beceriyi gerçek hayata yansıtabilmesi için nasıl kullanacağı öğretilir. Süreç içine yayılarak kullanılması gereken bu araç zamanla sınırlandırılmaz. 47. Öğrencilerin, öğretmen tarafından bilgilendirildikten sonra sınıf ortamında tartışılıp değerlendirilen konu hakkında düşüncelerini yazılı olarak ifade etmesi güdümlü yazmadır. Güdümlü yazma öğrencilerin bir konu hakkındaki bilgilerini, duygularını ve düşüncelerini etkili bir şekilde anlatma becerilerini geliştirir. 49. Özellikleri verilen ölçme - değerlendirme araç ve yöntemi açık uçlu sorulardır. Burada sorulan soruların açık ve anlaşılır olması önemlidir. Sorular ders kitabından olduğu gibi alınmamalıdır. Genel sorular sorulmamalı, sınırlanmalıdır. Soru kökü açık ve anlaşılır olmalı, karmaşık olmamalıdır. 8