Anne Yadigâr Kehribar Gerdanl k

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Anne Yadigâr Kehribar Gerdanl k"

Derya Kıraç
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 YAfiAMDAN KES TLER Sema Erdo an Anne Yadigâr Kehribar Gerdanl k Çocukluk merak ile annesinin sand n kar flt r rken buldu u da lm fl kehribar gerdanl n, kendisini bir koleksiyoner yapaca n düflünemeyecek kadar küçüktü.100 y ll k Osmanl ifli bu kehribar taneleri bir çocuk için olsa olsa bir oyunun malzemesi olabilirdi

kendisini bir koleksiyoner yapaca n düflünemeyecek kadar küçüktü.

2 BD EK M 2012 Bir k sm da lm fl bir k sm eski bir ipin üzerinde kehribar tanelerini bir tülbent içinde annesinin çeyiz sand nda buldu. Büyük bir heyecanla annesine kofltu Nedir bunlar? diye sordu. Day - s n n annesine hediye etti i, annesinin düflürüp sonradan buldu u bu gerdanl k, eksik taneleriyle ceviz a ac ndan yap lma çeyiz sand n gözüne at lm flt. Küçük çocuk birkaç defa sayd. 26 adet kehribar tanesi vard. Evin bir köflesinde özenle saklad bu kehribar tanelerini annesini kaybettikten sonra, hep üzerinde tafl d. O da lm fl kehribar taneleri bir anne yadigar yd art k. smail Görkem 1 Mart 1959 da fiereflikoçhisar a ba l iken sonradan Aksaray a ba lanan Sar yahfli Kasabas nda dünyaya geldi. Alt yafl na kadar k rsal bir co rafyan n tarlalar nda, 140 O y llarda meflhur olan sanatç lar n plaklar Adana sokaklar nda seyyar bir gazino gibi dolafl rlard. bahçelerinde oynad, rençberlik yapan dedesine ç rakl k yapt y l nda babas n n memuriyeti ile bereketli topraklar n kent merkezi Adana ya geliflini hayal meyal hat rl - yor. Çocukluk döneminden Adana ya dair unutamad klar, zaman n tek e lencesi olan, insanlar n ak n ak n gitti i Adana n n yazl k sinemalar. O sinemalarda gösterilen Y lmaz Güney in filmleri. Türkan fioray, Cüneyt Ark n ve Ayhan Ifl k n filmlerini de an ms yor. Mahallelerindeki Esendam sinemas da unutulmazlar aras nda. Alt nda karo fabrikas olan sinemaya gidecek paras olmad için ya komflu evlerin damlar ndan ya da elektrik direklerinden izledi i filmler. Film bafllad ktan on-onbefl dakika sonra içeriye alan sinema görevlisi paras zl - na m ac rd yoksa tehlikeden mi korurdu, hiç düflünmezdi. Önemli olan para ödemeden içeriye girmesiydi. Ve seyyar sat c larda

26 adet kehribar tanesi vard. Evin bir köflesinde özenle saklad bu kehribar tanelerini annesini kaybettikten sonra, hep üzerinde tafl d. O da lm fl kehribar taneleri bir anne yadigar yd art k.

3 çal nan plaklar n sesleri... Oy llarda ünlü olan sanatç lar n plaklar hofl bir plak c z rt s ile dondurma, flalgam, afllama, tatl, eskimo, bici bici ve simit-ayran sat lan seyyar tablalarda; en fazla da dolmufllarda çalard. Sabah n erken saatinden gün bat m na kadar Adana sokaklar nda seyyar bir gazino gibi dolafl rlard. Nuri Sesigüzel den "Aynaya bakt m saç beyaz olmufl", "Yallah floför apar beni", fiükran Ay dan "Kahverengi gözlerin" ve "Ba dat yolu", Y ld z Tezcan dan "Postac ", Sevim Tanürek ten "Yollar uzak gelemedim", Muzaffer Akgün den "Geceler yârim oldu", "Keklik gibi kanad m süzmedim", Zeki Müren in "Bir muhabbet kuflu", Hamiyet Yüceses ten "Makber", Müzeyyen Senar dan "Ada sahillerinde bekliyorum" ve "Bülbül ne gezersin Çukurova da". BD EK M 2012 smail Görkem, görevi nedeniyle 1984 y l nda zmir e gider. fiehri tan mak için dolafl rken sahaflar n, antikac lar n bulundu u K zlara as Han n keflfeder. Akl na hemen anne yadigâr kehribar gerdanl k gelir. Eksiklerini tamamlay p tespihe çevirmektir tek iste i. S k s k gelip gitti i handa tarihi kitaplar ilgisini çeker, Çukurova ve Adana y anlatan kitaplar toplamaya bafllar. Handaki esnaflarla da s k dostluklar kurar. Sonraki y llarda kadim dostu olacak Sahaf Hakan kitaplara olan ilgisini plaklara kayd r r. Önce bir plak çalar (pikap) sat n al r, ard ndan plaklar toplamaya bafllar. Antika de eri olan eflyalar da toplad klar aras ndad r. Kömürlüklere, çat aralar na at lan, günefl alt na b rak lan eflyalar kurtarma çabas na giriflir. Gramofonlar, lambal radyolar, tafl plak, plak ve long play çalarlar, dikifl makineleri, kömürlü ütüler... Nerede bir antika eflya var koflar gider. S k s k Ankara, zmir ve stanbul seyahatleri yapar. Her ay n ilk pazar onu Ankara da kurulan Antika Pazar nda bulman z mümkün. Bir süre sonra, bu böyle olmayacak deyip belirli eflyalar üzerinde yo- unlaflman n do ru olaca na karar verir. "Baflta yanl fl yapt m. Bunun bir e itimi yok ki gidip okunsun. Yaflayarak ö reniyorsunuz." smail Görkem in koleksiyonunda flu anda 10 binin üzerinde, 45 lik, uzun çalar ve tafl plak var. Ve müzik alan nda yo unlaflmaya karar verir. smail Görkem in koleksiyonunda flu anda 10 binin üzerinde, 45 lik, uzun çalar ve tafl plak var. Koleksiyoncular için çok de erli oldu unu belirtti i Osmanl Dönemi ile Cumhuriyetin ilk dönem plaklar na sahip oldu u koleksiyonunun en de erlerlileri; Tamburi Cemil, Safiye Ayla, Nerkis Han m, Neyzen Tevfik ve Münir Nurettin Selçuk un Osmanl dönemi kay tlar ve Muzaffer Sar sö- 141

Sabah n erken saatinden gün bat m na kadar Adana sokaklar nda seyyar bir gazino gibi dolafl rlard.

4 BD EK M smail Görkem in plaklar n n binden fazlas Osmanl dönemine ait. zen in yönetti i korolar n kay t plaklar. Plaklar n binden fazlas Osmanl dönemine ait. Koleksiyonunun en önemli özelli i ise her parçan n çal fl r vaziyette olmas.12 radyodan 2 si ve 5 gramofon art k üretim yapmayan dönemin önemli firmalar ndan Sahibinin Sesi ne ait. Gramofonlar n çantal, borulu ve tabut fleklinde tan mlanan k l flar da mevcut. Koleksiyondaki eserlerin en eskisi 1850 en yenisi 1950 y l na ait. smail Görkem in koleksiyonunda foto raf makineleri ile orijinal parçalar da var. Edison un 1850 y l üretimi bir ses kay t silindiri. Günümüzün kaset ya da cd-dvd'si olarak adland rd m z bir kovan içerisinde. Görkem, bu silindir üzerindeki sesleri fonograf olmad için evinde dinleyemiyor ama daha önce baflka bir yerde dinlemifl. En önemli eksik parçalar ndan biri olarak nitelendirdi i fonograf aray fl n sürdürüyor. Koleksiyonda çift olanlar ve grup d fl nda kalanlar elden ç kar rken ayn parçan n daha temizini buldu unda de ifltirip koleksiyonunun niteli ini art r yor. "Dedelerin biriktirdi i, o ullar n saklad ve torunlar n eskiciye satt eflyalara antika denir." cümlesiyle yapt tan m sonras nda, yeni neslin k ymet bilmedi inden de yak n yor. 25 y lda oluflturdu u koleksiyonunu yeni kufla a tan tmak istiyor. Bir kültürel mekan açmak ve gençli i bu mekana çekmek en büyük hayali. O mekanda her masan n yan nda bir gramofon ya da pikap bulunsun, gençler büyüklerinin dinledikleri müzikleri de dinlesin. Teknolojinin tüm olanaklar ndan

Gramofonlar n çantal, borulu ve tabut fleklinde tan mlanan k l flar da mevcut. Koleksiyondaki eserlerin en eskisi 1850 en yenisi 1950 y l na ait.

5 yararlanan gençler, elektrik olmadan bir gramofonun nas l çal flt n görsünler, lambal ya da kasal radyolardan da radyo dinlesinler. "Her plakta yüzlerce, binlerce parmak izi ve yüzlerce, binlerce duygu var. Teknoloji insan rahat, sanat ise keyfi yaflat r. Gençler ikisini de ö renmeliler." Bir ev ortam nda koleksiyon oluflturmak zor olsa da bir antikac dükkan gibi dizayn etti i evinin salonunda, kaba temizlik evin han m na ince temizlik ise kendisine ait. Efline ve k zlar na anlay fllar nedeniyle teflekkürü bir borç biliyor. smail Görkem, koleksiyonunu istese paraya çevirebilir ama bir kültürel miras olarak kabul etti i için gelecek kuflaklara aktar ls n istiyor. Bir üniversiteye, müzeye ya da bir vakfa verme düflüncesi son çare olarak duruyor önünde. Çocuklar n n da sahip ç kmamas söz konusu olursa. Birinci önceli i paylafl lmas. Alt n Koza Film ve Kültür Festivali nden de destek bekliyor. Bir devlet memuru için koleksiyonculuk yapmak pahal bir ifl. smail Görkem 25 y ld r tüm tasarruflar n bu koleksiyona harc yor. stese emekli olabilir ancak e itimleri devam eden k zlar için çal flmak zorunda. Bir BD EK M 2012 üçüncü çocu u ise koleksiyonu. Anne yadigar kehribar gerdanl k ne oldu peki? 6 eksikle tespihe dönüflmüfl durumda ve elinden düflmüyor. Aradan 25 y l geçti, büyük bir koleksiyonun sahibi oldu ama anne yadigar kehribar tanelerinden sadece bir eksi i giderebildi. Eski de erlere sahip ç kal m. Biz alam yor ve biriktiremiyorsak sahip smail Görkem, koleksiyonunu kültürel miras olarak kabul etti i için gelecek kuflaklara aktar ls n istiyor. ç kanlara ulaflt ral m. diyen smail Görkem, hayallerinin gölgesinde antika de erleri koleksiyonuna kazand rma yolculu unu sürdürüyor. Elinden düflürmedi i, onu bu günlere tafl yan eksik kehribar taneleri de yol arkadafllar. Çünkü onlar anne yadigar. Olur ya bir gün tamamlan rlar semaerdogan@butundunya.com.tr 143

" Bir ev ortam nda koleksiyon oluflturmak zor olsa da bir antikac dükkan gibi dizayn etti i evinin salonunda, kaba temizlik evin han m na ince temizlik ise kendisine ait.

Benzer belgeler

Fevzi Pafla Cad. Dr. Bar fl Ayd n. Virgül (,) 2. Baz k saltmalar n sonuna konur.

Fevzi Pafla Cad. Dr. Bar fl Ayd n. Virgül (,) 2. Baz k saltmalar n sonuna konur. 2. Baz k saltmalar n sonuna konur. Dr. Bar fl Ayd n Fevzi Pafla Cad. 3. Say lardan sonra s ra bildirmek için konur. Sonucu ilân ediyorum: 1. Ali, 2. Kemal, 3. Can oldu. Hepsini tebrik ederim. Virgül (,)