KONYA İL ÇEVRE DURUM RAPORU

Transkript

1 T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI KONYA İL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ ÇED VE PLANLAMA ŞUBESİ KONYA İL ÇEVRE DURUM RAPORU Hazırlayanlar Sebahattin TUNÇEZ Çevre Mühendis Elvan CANDAN Ziraat Mühendisi 2008

2 İÇİNDEKİLER A. COĞRAF KAPSAM 1 A.1. Giriş 1 A.2. İl ve İlçe Sınırları 2 A.3. İlin Coğrafi Durumu 4 A.4. İlin Topoğrafyası ve Jeomorfolojik Durumu 4 A.5. Jeolojik Yapı ve Stratigrafi 4 A.5.1. Metamorfizma ve Mağmatizma 19 A.5.2. Tektonik ve Paleocoğrafya 23 B. DOĞAL KAYNAKLAR 29 B.1. Enerji Kaynakları 29 B.1.1. Güneş 29 B.1.2. Su Gücü 29 B.1.3. Kömür 31 B.1.4. Doğalgaz 32 B.1.5. Rüzgar 32 B.1.6. Biyokütle 32 B.1.7. Petrol 33 B.1.8. Jeotermal Sahalar 33 B.2. Biyolojik Çeşitlilik 35 B.2.1. Ormanlar 35 B Odun Üretimine Ayrılan Tarım Alanları 36 B.2.2. Çayır ve Mera 36 B.2.3. Sulak Alanlar 36 B.2.4. Flora 47 B.2.5. Fauna 51 B.2.6. Milli Parklar,Tabiat Parkları, Tabiat Anıtı, Tabiatı Koruma Alanları ve Diğer Hassas Yöreler 53 B.3. Toprak 53 B.4. Su Kaynakları 57 B.4.1. İçme Suyu Kaynakları ve Barajlar 57 B.4.2. Yeraltı Su Kaynakları 57 B.4.3. Akarsular 64 B.4.4. Göller ve Göletler 64 B.5. Mineral Kaynaklar 76 B.5.1. Sanayi Madenleri 77 B.5.2. Metalik Madenler 80 B.5.3. Enerji Madenleri 81 B.5.4. Maden Kanununa Tabi Olan Doğal Malzemeler 84 C. HAVA (ATMOSFER VE İKLİM) 85 C.1. İklim ve Hava 85 C.1.1. Doğal Değişkenler 85 C Rüzgar 85 C Basınç 85 C Nem 86 C Sıcaklık 86 C Buharlaşma 87 C Yağışlar 87 C Yağmur 88 C Kar, Dolu, Sis ve Kırağı 88 C Seller 89 C Kuraklık 89 C Mikroklima 99 C.1.2. Yapay Etmenler 100 C Plansız Kentleşme 100 C Yeşil Alanlar 100 C Isınmada Kullanılan Yakıtlar 100 C Endüstriyel Emisyonlar 102 C Trafikten Kaynaklanan Emisyonlar 103 C.2. Havayı Kirletici Gazlar ve Kaynakları 105 C.2.1. Kükürtdioksit Konsantrasyonu ve Duman 105 C.2.2. Partikül Madde (PM) Emisyonları 105 1

3 C.2.3. Karbonmonoksit Emisyonları 113 C.2.4. Azot Oksit (NOx) Emisyonları 113 C.2.5. Hidrokarbon ve Kurşun Emisyonları 113 C.3. Atmosferik Kirlilik 114 C.3.1. Ozon Tabakasının İncelmesinin Etkileri 114 C.3.2. Asit Yağışlarının Etkileri 114 C.4. Hava Kirleticilerinin Çevreye Olan Etkileri 114 C.4.1. Doğal Çevreye Etkileri 114 C Su Üzerindeki Etkileri 114 C Toprak Üzerine Etkileri 114 C Flora ve Fauna Üzerindeki Etkileri 114 C İnsan Sağlığı Üzerindeki Etkileri 114 C.4.2. Yapay Çevreye (Görüntü Kirliliği Üzerine) Etkileri 114 D. SU 115 D.1. Su Kaynaklarının Kullanımı 115 D.1.1. Yeraltı Suları 115 D.1.2. Jeotermal Kaynaklar 115 D.1.3. Akarsular 115 D.1.4. Göller, Göletler ve Rezervuarlar 116 D.1.5. Denizler 117 D.2. Doğal Drenaj Sistemleri 117 D.3. Su Kaynaklarının Kirliliği ve Çevreye Etkileri 117 D.3.1. Yeraltı Suları ve Kirlilik 117 D.3.2. Akarsularda Kirlilik 117 D.3.3. Göller, Göletler ve Rezervuarlarda Kirlilik 117 D.3.4. Denizlerde Kirlilik 117 D.4. Su ve Kıyı Yönetimi, Strateji ve Politikaları 118 D.5. Su Kaynaklarında Kirlilik Etkenleri 119 D.5.1. Tuzluluk 120 D.5.2. Zehirli Gazlar 120 D.5.3. Azot ve Fosforun Yol Açtığı Kirlilik 120 D.5.4. Ağır Metaller ve İz Elementler 120 D.5.5. Zehirli Organik Bileşikler 120 D Siyanürler 120 D Petrol ve Türevleri 120 D Polikloro Naftalinler ve Bifeniller 120 D Pestisitler ve Su Kirliliği 120 D Gübreler ve Su Kirliliği 120 D Deterjanlar ve Su Kirliliği 120 D.5.6. Çözünmüş Organik Maddeler 120 D.5.7. Patojenler 120 D.5.8. Askıda Katı Maddeler 120 D.5.9. Radyoaktif Kirleticiler ve Su Kirliliği 120 E. TOPRAK VE ARAZİ KULLANIMI 121 E.1. Genel Toprak Yapısı 121 E.2. Toprak Kirliliği 121 E.2.1. Kimyasal Kirlenme 121 E Atmosferik Kirlenme 121 E Atıklardan Kirlenme 121 E.2.2. Mikrobiyal Kirlenme 121 E.3. Arazi 121 E.3.1. Arazi Varlığı 121 E Arazi Sınıfları 123 E Kullanma Durumu 126 E.3.2. Arazi Problemleri 127 F. FLORA-FAUNA VE HASSAS YÖRELER 129 F.1. Ekosistem Tipleri 129 F.1.1. Ormanlar 129 F Ormanların Ekolojik Yapısı 129 F İlin Orman Envanteri 132 2

4 F Orman Varlığının Yararları 133 F Orman Kadastro ve Mülkiyet Konuları 133 F.1.2. Çayır ve Meralar 134 F.1.3. Sulak Alanlar 134 F.1.4. Diğer Alanlar (Stepler vb.) 134 F.2. Flora 134 F.2.1. Habitat ve Toplulukları 135 F.2.2. Türler ve Populasyonları 137 F.3. Fauna 138 F.3.1. Habitat ve Toplulukları 138 F.3.2. Türler ve Populasyonları 139 F.3.3. Hayvan Yaşama Hakları 140 F Evcil Hayvanlar 140 F Sahipli Hayvanlar 140 F Sahipsiz Hayvanlar 140 F Nesli Tehlike Altında Olan ve Olması Muhtemel Evcil ve Yaban Hayvanlar 140 F Hayvan Hakları İhlalleri 140 F Valilikler, Belediyeler ve Gönüllü Kuruluşlarla İşbirliği 141 F.4. Hassas Yöreler Kapsamında Olup (*) Bölümündeki Bilgilerin İsteneceği Alanlar 142 F.4.1.Ülkemiz Mevzuatı Uyarınca Korunması Gerekli Alanlar 142 F Sayılı Milli Parklar Kanunu nun 2. Maddesinde Tanımlanan ve Bu Kanunun 3. Maddesi Uyarınca Belirlenen Milli Parklar, Tabiat Parkları, Tabiat Anıtları ve Tabiat Koruma Alanları 142 F Sayılı Kara Avcılığı Kanunu Uyarınca Çevre ve Orman Bakanlığı nca Belirlenen Yaban Hayatı Koruma Sahaları ve Yaban Hayvanı Yerleştirme Alanları 152 F Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu nun 2. Maddesinin a - Tanımlar Bendinin 1.,2.,3. ve 5. Alt Bentlerinde Kültür Varlıkları, Tabiat Varlıkları, Sit ve Koruma Alanı Olarak Tanımlanan ve Aynı Kanun ile 3386 Sayılı Kanunun (2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu nun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve Bu Kanuna Bazı Maddelerin Eklenmesi Hakkında Kanun) İlgili Maddeleri Uyarınca Tespiti ve Tescili Yapılan Alanlar 153 F Sayılı Su Ürünleri Kanunu Kapsamında Olan Su Ürünleri İstihsal ve Üreme Sahaları 174 F /9/1988 Tarihli ve Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanan Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği nin 17 nci ve 1/7/1999 Tarihli ve Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanan Yönetmelikle Değişik 18.,19. ve 20. Maddelerinde Tanımlanan Alanlar 175 F /11/1986 Tarihli ve Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanan Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği nin 49. Maddesinde Tanımlanan Hassas Kirlenme Bölgeleri 175 F Sayılı Çevre Kanunu nun 9. Maddesi Uyarınca Bakanlar Kurulu Tarafından Özel Çevre Koruma Bölgeleri Olarak Tespit ve İlan Edilen Alanlar 175 F Sayılı Boğaziçi Kanunu na Göre Koruma Altına Alınan Alanlar 175 F Sayılı Orman Kanunu Gereğince Orman Alanı Sayılan Yerler 175 F Sayılı Kıyı Kanunu Gereğince Yapı Yasağı Getirilen Alanlar 175 F Sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanunda Belirtilen Alanlar 175 F Sayılı Mera Kanununda Belirtilen Alanlar 176 F Tarih ve Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanarak Yürürlüğe Giren Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği nde Belirtilen Alanlar 176 F.4.2. Ülkemizin Taraf Olduğu Uluslararası Sözleşmeler Uyarınca Korunması Gerekli Alanlar 176 F /2/1984 Tarih ve Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanarak Yürürlüğe Giren Avrupa nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi ( BERN Sözleşmesi ) Uyarınca Koruma Altına Alınmış Alanlardan Önemli Deniz Kaplumbağası Üreme Alanları nda Belirtilen I. Ve II. Koruma Bölgeleri, Akdeniz Foku Yaşama ve Üreme Alanları 176 F /6/1981 Tarih ve Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanarak Yürürlüğe Giren Akdeniz in Kirlenmeye Karşı Korunması Sözleşmesi (Barcelona Sözleşmesi) Uyarınca Korumaya Alınan Alanlar 176 F /10/1988 Tarihli ve Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanan Akdeniz de Özel Koruma Alanlarının Korunmasına Ait Protokol Gereği Ülkemizde Özel Koruma Alanı Olarak Belirlenmiş Alanlar 176 F /9/1985 Tarihli Cenova Bildirgesi Gereği Seçilmiş Birleşmiş Milletler Çevre Programı Tarafından Yayımlanmış Olan Akdeniz de Ortak Öneme Sahip 100 Kıyısal Tarihi Sit Listesinde Yer Alan Alanlar 176 F Cenova Deklerasyonu nun 17. Maddesinde Yer Alan Akdeniz e Has Nesli Tehlikede Olan Deniz Türlerinin Yaşama ve Beslenme Ortamı Olan Kıyısal Alanlar 176 3

5 F /2/1983 Tarih ve Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanarak Yürürlüğe Giren Dünya Kültür ve Tabiat Mirasının Korunması Sözleşmesi nin 1. ve 2. Maddeleri Gereğince Kültür ve Turizm Bakanlığı Tarafından Koruma Altına Alınan Kültürel Miras ve Doğal Miras Statüsü Verilen Kültürel, Tarihi ve Doğal Alanlar 176 F /05/1994 Tarih ve Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanarak Yürürlüğe Giren Özellikle Su Kuşları Yaşama Ortamı Olarak Uluslararası Öneme Sahip Sulak Alanların Korunması Sözleşmesi (RAMSAR Sözleşmesi) Uyarınca Koruma Altına Alınmış Alanlar 177 F.4.3. Korunması Gereken Alanlar 183 F Onaylı Çevre Düzeni Planlarında, Mevcut Özellikleri Korunacak Alan Olarak Tesbit Edilen ve Yapılaşma Yasağı Getirilen Alanlar (Tabii Karakteri Korunacak Alan, Biogenetik Rezerv Alanları, Jeotermal Alanlar vb.) 183 F Tarım Alanları: Tarımsal Kalkınma Alanları, Sulanan, Sulanması Mümkün ve Arazi Kullanma Kabiliyet Sınıfları I, II, III ve IV Olan Alanlar, Yağışa Bağlı Tarımda Kullanılan I. ve II. Sınıf ile, Özel Mahsul Plantasyon Alanlarının Tamamı 183 F Sulak Alanlar: Doğal veya Yapay, Devamlı veya Geçici, Suların Durgun veya Akıntılı, Tatlı, Acı veya Tuzlu, Denizlerin Gel-Git HareketininÇekilme Devresinde 6 Metreyi Geçmeyen Derinlikleri Kapsayan, Başta Su Kuşları Olmak Üzere Canlıların Yaşama Ortamı Olarak Önem Taşıyan Bütün Sular, Bataklık Sazlık ve Turbiyeler ile Bu Alanların Kıyı Kenar Çizgisindenİtibaren Kara Tarafına Doğru Ekolojik Açıdan Sulak Alan Kalan Yerler 184 F Göller, Akarsular, Yeraltısuyu İşletme Sahaları 190 F Bilimsel Araştırmalar İçin Önem Arzeden ve/veya Nesli Tehlikeye Düşmüş veya Düşebilir Türler ve Ülkemiz İçin Endemik Olan Türlerin Yaşama Ortamı Olan Alanlar, Biyosfer Rezervi, Biyotoplar, Biyogenetik Rezerv Alanları, Benzersiz Özelliklerdeki Jeolojik ve Jeomorfolojik Oluşumların Bulunduğu Alanlar 190 F Mesire Yerleri; 6831 Sayılı Orman Kanununa Tabi Alanlarda Halkın Rekrasyonel Kullanımını Düzenleyip, Kullanımının Doğal Yapının Tahribine Neden Olmadan Yönlendirilmesini Sağlamak Üzere Ayrılan Alanlar 191 G. TURİZM 194 G.1. Yörenin Turistik Değerleri 194 G.1.1. Yörenin Doğal Değerleri 194 G Konum 194 G Fiziki Özellikler 194 G.1.2. Kültürel Değerler 198 G.2. Turizm Çeşitleri 207 G.3. Turistik Altyapı 208 G.4. Turist Sayısı 211 G.5. Turizm Ekonomisi 211 G.6. Turizm-Çevre İlişkisi 211 H. TARIM VE HAYVANCILIK 212 H.1. Genel Tarımsal Yapı 212 H.2. Tarımsal Üretim 213 H.2.1. Bitkisel Üretim 213 H Tarla Bitkileri 213 H Buğdaygiller 213 H Baklagiller 213 H Yem Bitkileri 213 H Endüstriyel Bitkiler 214 H Bahçe Bitkileri 214 H Meyve Üretimi 214 H Sebze Üretimi 215 H Süs Bitkileri 215 H.2.2. Hayvansal Üretim 215 H Büyükbaş Hayvancılık 215 H Küçükbaş Hayvancılık 215 H Kümes Hayvancılığı ( Kanatlı Üretimi) 216 H Su Ürünleri 216 H Kürk Hayvancılığı 216 H Arıcılık ve İpekböcekçiliği 216 H.3. Organik Tarım 217 H.4. Tarımsal İşletmeler 218 H.4.1. Kamu İşletmeleri 218 4

6 H.4.2. Özel İşletmeler 218 H.5. Tarımsal Faaliyetler 218 H.5.1. Pestisit Kullanımı 218 H.5.2. Gübre Kullanımı 219 H.5.3. Toprak Kullanımı 219 I. MADENCİLİK 220 I.1. Maden Kanununa Tabi Olan Madenler ve Doğal Malzemeler 220 I.1.1. Sanayi Madenleri 220 I.1.2. Metalik Madenler 220 I.1.3. Enerji Madenleri 220 I.1.4. Maden Kanununa Tabi Olan Doğal Malzemeler 220 I.2. Madencilik Faaliyetlerinin Yapıldığı Yerlerin Özellikleri 236 I.3. Cevher Zenginleştirme 236 I.4. Madencilik Faaliyetlerinin Çevre Üzerine Etkileri 236 I.5. Madencilik Faaliyetleri Sonucunda Arazi Kazanım Amacıyla Yapılan Rehabilitasyon Çalışmaları 237 J. ENERJİ 239 J.1. Birincil Enerji Kaynakları 239 J.1.1. Taşkömürü 239 J.1.2. Linyit 239 J.1.3. Asfaltit 239 J.1.4. Bitümlü Şist 239 J.1.5. Hampetrol 239 J.1.6. Doğalgaz 240 J.1.7. Nükleer Kaynaklar (Uranyum ve Toryum) 240 J.1.8. Orman 240 J.1.9. Hidrolik 240 J Jeotermal 240 J Güneş 240 J Rüzgar 240 J Biyokütle 241 J.2. İkincil Enerji Kaynaları 241 J.2.1. Termik Enerji 241 J.2.2. Hidrolik Enerji 241 J.2.3. Nükleer Enerji 241 J.2.4. Yenilenebilir Elektrik Enerjisi Üretimi 241 J.3. Enerji Tüketiminin Sektörlere Göre Dağılımı 241 J.4. Enerji Tasarrufu İle İlgili Yapılan Çalışmalar 241 K. SANAYİ VE TEKNOLOJİ 242 K.1. İl Sanayinin Gelişimi, Yer Seçimi Süreçleri ve Bunu Etkileyen Etkenler 242 K.2. Genel Anlamda Sanayinin Gruplandırılması 247 K.3. Sanayinin İlçelere Göre Dağılımı 244 K.4. Sanayi Gruplarına Göre İşyeri Sayıları ve İstihdam Durumu 248 K.5. Sanayi Gruplarına Göre Üretim Teknolojisi ve Enerji Kullanımı 281 K.6. Sanayiden Kaynaklanan Çevre Sorunları ve Alınan Önlemler 281 K.6.1. Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliği 281 K.6.2. Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Su Kirliliği 281 K.6.3. Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Toprak Kirliliği 282 K.6.4. Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Gürültü Kirliliği 282 K.6.5. Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Atıklar 282 K.7. Sanayi Tesislerinin Acil Durum Planı 282 L. ALTYAPI, ULAŞIM VE HABERLEŞME 284 L.1. Altyapı 284 L.1.1. Temiz Su Sistemi 284 L.1.2. Atık Su Sistemi, Kanalizasyon ve Arıtma Sistemi 284 L.1.3. Yeşil Alanlar 285 L.1.4. Elektrik İletim Hatları 288 L.1.5. Doğalgaz Boru Hatları 288 L.2. Ulaşım 288 L.2.1. Karayolları 288 L Karayolları Genel 288 L Ulaşım Planlaması 288 5

7 L Toplu Taşıma Sistemleri 289 L Kent İçi Yollar 292 L Araç Sayıları 292 L.2.2. Demiryolları 293 L Kullanılan Raylı Sistemler 293 L Taşımacılıkta Demiryolları 293 L.2.3. Deniz, Göl ve Nehir Taşımacılığı 293 L Limanlar 293 L Taşımacılık 293 L.2.4. Havayolları 293 L.3. Haberleşme 294 L.4. İlin Plan Durumu 295 L.5. İldeki Baz İstasyonları 295 M. YERLEŞİM ALANLARI VE NÜFUS 297 M.1. Kentsel ve Kırsal Planlama 297 M.1.1. Kentsel Alanlar 297 M Doğal Özelliklerin Kent Formuna Etkileri 297 M Kentsel Büyüme Deseni 298 M Planlı Kentsel Gelişme Alanları 299 M Kentsel Alanlarda Yoğunluk 300 M Kentsel Yenileme Alanları 300 M Endüstri Alanları Yer Seçimi 302 M Tarihi, Kültürel, Arkeolojik ve Turistik Özellikli Alanlar 302 M.1.2. Kırsal Alanlar 303 M Kırsal Yerleşme Deseni 303 M Arazi Mülkiyeti 304 M.2. Altyapı 304 M.3. Binalar ve Yapı Çeşitleri 304 M.3.1. Kamu Binaları 305 M.3.2. Okullar 305 M.3.3. Hastaneler ve Sağlık Tesisleri 305 M.3.4. Sosyal ve Kültürel Tesisler 305 M.3.5. Endüstriyel Yapılar 305 M.3.6. Göçer ve Hareketli Barınaklar 306 M.3.7. Otel-Motel ve Turizm Amaçlı Diğer Yapılar 306 M.3.8. Bürolar ve Dükkanlar 306 M.3.9. Kırsal Alanda Yapılaşma 306 M.3.10.Yerel Mimari Özellikler 306 M.3.11.Bina Yapımında Kullanılan Yerel Materyaller 307 M.4. Sosyo-Ekonomik Yapı 307 M.4.1. İş Alanları ve İşsizlik 307 M.4.2. Göçler 307 M.4.3. Göçebe İşçiler (Mevsimlik) 307 M.4.4. Kent Toprağının Mülkiyet Dağılımı 307 M.4.5. Konut Yapım Süreçleri 309 M.4.6. Gecekondu Islah ve Önleme Bölgeleri 309 M.5. Yerleşim Yerlerinin Çevresel Etkileri 309 M.5.1. Görüntü Kirliliği 309 M.5.2. Binalarda Ses İzolasyonu 309 M.5.3. Havaalanları ve Çevresinde Oluşturulan Gürültü Zonları 309 M.5.4. Ticari ve Endüstriyel Gürültü 309 M.5.5. Kentsel Atıklar 309 M.5.6. Binalarda Isı Yalıtımı 309 M.6. Nüfus 309 M.6.1. Nüfusun Yıllara Göre Değişimi 309 M.6.2. Nüfusun Yaş, Cinsiyet ve Eğitim Gruplarına Göre Dağılımı 311 M.6.3. İl ve İlçelerin Nüfus Yoğunlukları 312 M.6.4. Nüfus Değişim Oranı 312 N. ATIKLAR 313 N.1. Evsel Katı Atıklar 313 N.2. Tehlikeli Atıklar 315 6

8 N.3. Özel Atıklar 316 N.3.1. Tıbbi Atıklar 316 N.3.2. Atık Yağlar 316 N.3.3. Bitkisel ve Hayvansal Atık Yağlar 316 N.3.4. Pil ve Aküler 316 N.3.5. Cips ve Diğer Yakma Fırınlarından Kaynaklanan Küller 317 N.3.6. Tarama Çamurları 317 N.3.7. Elektrik ve Elektronik Atıklar 317 N.3.8. Kullanım Ömrü Bitmiş Araçlar 317 N.4. Diğer Atıklar 317 N.4.1. Ambalaj Atıkları 317 N.4.2. Hayvan Kadavraları 317 N.4.3. Mezbaha Atıkları 317 N.5. Atık Yönetimi 317 N.6. Katı Atıkların Miktar ve Kompozisyonu 317 N.7. Katı Atıkların Biriktirilmesi, Toplanması, Taşınması ve Aktarma Merkezleri 317 N.8. Atıkların Bertaraf Yöntemleri 317 N.8.1. Katı Atıkların Depolanması 317 N.8.2. Atıkların Yakılması 317 N.8.3. Kompost 317 N.9. Atıkların Geri Kazanımı ve Değerlendirmesi 318 N.10. Atıkların Çevre Üzerindeki Etkileri 318 O. GÜRÜLTÜ VE TİTREŞİM 319 O.1. Gürültü 319 O.1.1. Gürültü Kaynakları 319 O Trafik Gürültüsü 319 O Endüstri Gürültüsü 320 O İnşaat Gürültüsü 320 O Yerleşim Alanlarında Oluşan Gürültüler 320 O Havaalanları Yakınında Oluşan Gürültü 320 O.1.2. Gürültü ile Mücadele 320 O.1.3. Gürültünün Çevreye Olan Etkileri 321 O Gürültünün Fiziksel Çevreye Olan Etkileri 321 O Gürültünün Sosyal Çevreye Olan Etkileri 321 O.1.4. Gürültünün İnsanlar Üzerine Olan Etkileri 321 O Fiziksel Etkileri 321 O Fizyolojik Etkileri 321 O Psikolojik Etkileri 321 O Performans Üzerine Etkileri 322 O.2. Titreşim 322 P. AFETLER 323 P.1. Doğal Afetler 323 P.1.1. Depremler 323 P.1.2. Heyelan ve Çığlar 323 P.1.3. Seller 323 P.1.4. Orman, Otlak ve Sazlık Yangınları 323 P.1.5. Ormanlar Üzerinde Biyotik veya Abiyotik Faktörlerin Etkileri 323 P.1.6. Fırtınalar 324 P.2. Diğer Afetler 325 P.2.1. Radyoaktif Maddeler 325 P.2.2. Denize Dökülen Petrol ve Diğer Tehlikeli Atıklar 325 P.2.3. Tehlikeli Maddeler 325 P.3. Afetlerin Etkileri ve Yardım Tedbirleri 325 P.3.1. Sivil Savunma Birimleri 325 P.3.2. Yangın Kontrol ve Önleme Tedbirleri 325 P.3.3. İlkyardım Servisleri 325 P.3.4. Afetzedeler ve Mültecilerin Yeniden İskanı 325 P.3.5. Tehlikeli Maddelerin Yurtiçi ve Sınırlararası Taşınımı İçin Alınan Tedbirler 325 P.3.6. Afetler ve Büyük Endüstriyel Kazalar 325 R. SAĞLIK VE ÇEVRE 326 R.1. Temel Sağlık Hizmetleri 326 7

9 R.1.1. Sağlık Kurumlarının Dağılımı 326 R.1.2. Bulaşıcı Hastalıklar 328 R İçme, Kullanma ve Sulama Suları 328 R Denizler 329 R Zoonoz Hastalıklar 329 R.1.3. Gıda Hijyeni 329 R.1.4. Aşılama Çalışmaları 330 R.1.5. Bebek Ölümleri 331 R.1.6. Ölümlerin Hastalık, Yaş ve Cins Gruplarına Göre Dağılımı 331 R.1.7. Aile Planlaması Çalışmaları 331 R.2. Çevre Kirliliği ve Zararlarından Oluşan Sağlık Riskleri 332 R.2.1. Kentsel Hava Kirliliğinin İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri 332 R.2.2. Su Kirliliğinin İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri 332 R.2.3. Atıkların İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri 332 R.2.4. Gürültünün İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri 332 R.2.5. Pestisitlerin İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri 332 R.2.6. İyonize Radyasyondan Korunma 332 R.2.7. Baz İstasyonlarından Yayılan Radyasyonun İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri 332 S. ÇEVRE EĞİTİMİ 334 S.1.Kamu Kuruluşlarının Çevre Eğitimi ile İlgili Faaliyetleri 334 S.2. Çevre İle İlgili Gönüllü Kuruluşlar ve Faaliyetleri 336 S.2.1. Çevre Vakıfları 336 S.2.2. Çevre Dernekleri 336 S.2.3. Çevreyle İlgili Federasyonlar 337 T. ÇEVRE YÖNETİMİ VE PLANLAMA 338 T.1. Çevre Kirliliğinin ve Çevresel Tahribatın Önlenmesi 338 T.2.DoğalKaynakların Ekolojik Dengeler Esas Alınarak Verimli Kullanımı,Korunması ve Geliştirilmesi 339 T.3. Ekonomik ve Sosyal Faaliyetlerin Çevrenin Taşıma Kapasitesini Aşmayacak Biçimde Planlanması 340 T.4. Çevrenin İnsan- Psikososyal İhtiyaçlarıyla Uyumunun Sağlanması 340 T.5. Çevre Duyarlı Arazi Kullanım Planlaması 341 T.6. Çevresel Etki Değerlendirmesi 341 Tablolar Listesi ix Şekiller Listesi xiii 8

10 TABLO LİSTESİ Tablo B.1.Konya İl Merkezinin Güneşlenme Süresinin Aylık Ortalaması 29 Tablo B.2.Konya İl Merkezinin Güneş Işınları Şiddetinin Aylık Ortalaması 29 Tablo B.3 Konya İli Su Potansiyeli 30 Tablo B.4 Doğal Göl Yüzeyleri 30 Tablo B.5 Baraj rezervuar yüzeyleri 30 Tablo B.6 Seddeleme rezervuar yüzeyleri 30 Tablo B.7 Akarsu yüzeyleri 30 Tablo B.8 Gölet rezervuar yüzeyleri 31 Tablo B.9 Konya İli Kömür Rezervleri 31 Tablo B.10. Aylara göre 25 yıllık rüzgar hızı ortalamaları (m/sec.) 32 Tablo B.11. Sıcaksu Kaynakları 33 Tablo B.12. Konya Merkez İçmesuyu Kuyuları Listesi 60 Tablo B.13. Sanayi Madenleri 77 Tablo B.14. Metalik Madenler 80 Tablo B.15. Enerji Madenleri 81 Tablo B.16. Sıcaksu Kaynakları 82 Tablo C.1. Ortalama Rüzgar Hızı (m./sec.) 85 Tablo C.2. Ortalama Yerel Basınç (hpa) 85 Tablo C.3. Ortalama Nispi Nem 86 Tablo C.4. Konya Merkez Ortalama Sıcaklıklar ( C) 86 Tablo C.5. En Yüksek Sıcaklık Yılları (7 Yıllık) 86 Tablo C.6. En Düşük Sıcaklık Yılları (7 Yıllık) 87 Tablo C.7. Ortalama Buharlaşma Miktarları (mm.) 87 Tablo C.8. Konya Merkez Ortalama Buhar Basıncı (mb.) 87 Tablo C.9. Toplam Yağış Miktarı (mm) 88 Tablo C.10. Ortalama Kar Yağışlı Gün Sayısı (Merkez) 88 Tablo C.11. EnYüksek Kar Kalınlığı (cm.) 88 Tablo C.12. Ortalama Dolulu Gün Sayısı 88 Tablo C.13. Ortalama Sisli Gün Sayısı 89 Tablo C.14. Ortalama Kırağılı Gün Sayısı 89 Tablo C.15. İlimizin meteorolojik verileri uzun yıllar rasatları 89 Tablo C yılı itibariyle il merkezinde yılda tüketilen yakıt miktarı 102 Tablo C.17 A Ve B Grubu Emisyon İzni Alan Firmaların Dağılım Tablosu 102 Tablo C.18. Konya da 2006 yılı mart ayı istatistiklerine göre motorlu araç sayısı 103 Tablo C.19. Konya da 2006 yılı mart ayı istatistiklerine göre yıllara göre motorlu araç sayısı 104 Tablo C.20. Konya İl Merkezi İçin SO2 Konsantrasyonu (µg/m3) 105 Tablo C.21. Konya İl Merkezi İçin PM Konsantrasyonu (µg/m3) 105 Tablo C.22 İl sağlık müdürlüğü ve il çevre ve orman müdürlüğü kış sezonu SO 2 ve PM değerleri karşılaştırılması 106 Tablo C.23 Hedef Sınır Değerlerinin 2005 Yılı Ortalamaları İle Karşılaştırması 113 9

11 Tablo C.24. Konya İl Merkezinin Hava Kirliliği Kış Dönemlerinin Meteorolojik Değerlerle Karşılaştırılması 113 Tablo D.1. Su Kaynakları Potansiyeli 116 Tablo E.1. Konya İli Arazi Kullanım Kabiliyet Sınıflarına dağılımı 122 Tablo F.1. İlçelere Göre Orman Alanlarının Dağılımı(İlçeler) 132 Tablo F.2. Anıt Ağaçlar 148 Tablo F.3 Konya ve ilçelerindeki tescilli taşınmaz kültür varlıkları 153 Tablo F.4. Konya ve İlçelerinin Sit Ölçeklerinde Değerlendirilmeleri 165 Tablo F.5. Su Ürünleri Avlamanın Yasaklandığı İç Sular 174 Tablo G.1. İlimizde Bulunan Turistik Belgeli Tesisler 208 Tablo G.2. Turistik Belgeli Lokantalar 209 Tablo G.3. Seyahat Acentaları 210 Tablo G.4. Müzeleri Ziyaret Eden Turist Sayısı 211 Tablo G.5. Turistik İşletme Belgeli Tesislerde Konaklayan Turist Sayısı 211 Tablo G.6. Son 5 Yılın Müzeler İstatistiğinin Karşılaştırılması (Tüm Müzeler) 211 Tablo G.7. İlimizdeki En Önemli Turizm Değerleri ve Cazibe Unsurları 211 Tablo H.1. Toplam kullanım arazi durumu 212 Tablo H.2 İşlenen arazi durumu 212 Tablo H.3 Konya İli Yılı Hububat Bitkileri Ekiliş ve Üretimleri 213 Tablo H.4. Konya İli Yılı Baklagil Bitkileri Ekiliş ve Üretimleri 213 Tablo H.5 Konya İli Yılı Yem Bitkileri Ekiliş ve Üretimleri 213 Tablo H.6. Konya İli Yılı Endüstri Bitkileri Ekiliş ve Üretimleri 214 Tablo H.7. Konya İli Yılı Meyve Üretimi 214 Tablo H.8. Konya İli Yılı Sebze Ekiliş ve Üretimleri 215 Tablo H.9. Konya İli Yılı Büyükbaş Hayvan Varlığı 215 Tablo H.10. Konya İli Yılı Küçükbaş Hayvan Varlığı 215 Tablo H.11. Konya İli Yılı Kümes Hayvan Varlığı 216 Tablo H.12. Konya İli Hayvansal üretimi 216 Tablo H.13. Konya İli Yılı Arıcılık 216 Tablo H.14. İlimizde Kullanılan Zirai Mücadele İlaçları Listesi 218 Tablo H.15. İlimizde Kullanılan Gübrelerin Listesi 219 Tablo I.1. İl Genelindeki Taş-Kum Ocakları 220 Tablo J.1. Enerji Tüketiminin Sektörlere Dağılımı 237 Tablo K.1.Konya İli Küçük Sanayi Siteleri 242 Tablo K Yılı Yatırım Programında Yer Alan Küçük Sanayi Siteleri 243 Tablo K Yılı Yatırım Programında Yer Alan Büyük Sanayi Siteleri 244 Tablo K.4. İl Merkezinde Bulunan OSB.lerdeki Firmaların Sek törel dağılımı 244 Tablo K.5. İlçe merkezlerinde bulunan Organize Sanayi Bölgeleri 245 Tablo K.6.Ereğli OSB deki Firmaların Sek törel Dağılımı

12 Tablo K.7.Konya Sanayi Odasına kayıtlı üyelerin sektörel dağılımı 246 Tablo K. 8.KSO üyelerinin çalıştırdığı eleman sayısı ve dağılımı 246 Tablo K.9. İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Gayri Safi Hasıla 247 Tablo K.10. Sanayinin İlçelere Göre Dağılımı 247 Tablo K11. Sanayi Gruplarına Göre İşyeri ve Çalışanların Yıllık Ortalaması(1998) 248 Tablo K12. Sanayi Gruplarına Göre İşyeri Dağılımı 280 Tablo L.1. OSB Atıksuların Karakterizasyonu 285 Tablo L.2.a. Karatay İlçesi Yeşil Alan Envanteri 286 Tablo L.2.b. Selçuklu İlçesi Yeşil Alan Envanteri 286 Tablo L.3. Meram İlçesi Yeşil Alan Envanteri 287 Tablo L.4. Konya Kenti Yeşil Alanlar Envanteri(Genel) 287 Tablo L.5. Konya İlinin Doğalgaz Tüketim Potansiyeli 288 Tablo L.6. İl Sınırları İçinden Geçen Devlet ve İl Yolları 288 Tablo L.7. İlde belediye otobüsleri ile ilgili istatistikler 289 Tablo L.8 Konya genelindeki mevcut hatlara ait sefer sayıları 289 Tablo L.9. İlde Tramvay ile ilgili istatistikler 292 Tablo.L.10 Motorlu Taşıtların Cinsine Göre Sayı Durumu(Temmuz 2003) (Trafik Tescil Şube Müdürlüğü-2006) 292 Tablo L.11 Konya Havaalanı Karşılaştırmalı Yolcu Sayıları 294 Tablo L.12 Konya Havaalanı Karşılaştırmalı Yolcu Sayıları 294 Tablo M.1. Konya 2020 Nazım Planı Merkez Alanı Dağılımı 301 Tablo M.2. Konya 2020 : ÇDP 2000 Alanına Ek Yerleşmelerin Nüfus,Yoğunluk ve Alanları 301 Tablo M.3. Konya Kentsel Alan Kullanımı 302 Tablo M.4. Konut Alanı ve Nüfusun Bürüt Konut Yoğunluklarına Göre Dağılımı: 304 Tablo M.5. İldeki okul sayıları 305 Tablo M 6.Konya İli ve İlçelerinin Nüfus Sayımı Sonuçları ile Nüfus Artış Hızları (1997) 310 Tablo M.7 Nüfusun Cinsiyet ve Yaş Gruplarına Göre Dağılımı (1997) 311 Tablo M.8 İl Merkezinin ve İlçelerin Nüfus Yoğunlukları 312 Tablo N.1. Konya Kenti Geri Kazanılabilir Atık İçeriği 313 Tablo N.2. Karatay İlçesi Katı Atık Envanteri 314 Tablo N.3. Meram İlçesi Katı Atık Envanteri 314 Tablo N.4. Selçuklu İlçesi Katı Atık Envanteri 315 Tablo N.5 İlimizdeki mezbaneler 317 Tablo O.1. Bazı Ana Caddelerin Gürültü Seviyeleri 320 Tablo P.1. Konya İli Deprem Haritası ve Yerleşim Birimlerinin Deprem Bölgelerine Dağılımı 324 Tablo R.1. İlimizdeki Sağlık Kuruluşlarının İlçelere Dağılımı 326 Tablo.R.2. Sağlık Personeli Durumu ve Bir Personele Düşen Nüfus 327 Tablo R.3. İl Genelindeki Mevcut Eczane Sayısı 327 Tablo R.4. Özel Hastaneler 327 Tablo R.5. Diyaliz Merkezleri 327 Tablo R.6. Özel Poliklinikler

13 Tablo R Yılında Bildirilen Bulaşıcı Hastalıkların Genel Dağılımı 328 Tablo R.8. İçme ve Kullanma Suları Ocak-Şubat-Mart Dönemi Analiz Sonuçları 328 Tablo R.9. Serbest Klor Araştırmalarının Sonuçları 328 Tablo R.10. Zoonoz Hastalıkların Mevcut Durumu (2007 Yılı) 329 Tablo R.11. Konya İlinde 2004 YılındaYapılan Gıda Kontrol Çalışmaları (2007) 329 Tablo R.12. Konya İlinde 2003 Yılında Yapılan Müessese 330 Tablo R Yılında Yaş Gruplarına Göre Yapılan Aşı Dozları 330 Tablo R Yılı Ocak,Şubat,Mart Dönemi Bebek Ölüm Oranları 330 Tablo R Yılında Yaş Arası Kadınlara Yapılan Tetanoz Aşısı 331 Tablo R.16. BCG Aşısının Yıllara Göre Dağılımı 331 Tablo R.17. Yıllara Göre Bebek Ölüm Hızı (%0) 331 Tablo R.19. Yıllara Göre Ana Ölüm Hızı (%000) 331 Tablo R.21. Yıllara Göre Sağlık Düzeyi Ölçütleri 331 Tablo R.22. Aile Planlaması Çalışmalarında Kullanılan Yöntemler ve Kişi Sayıları 331 Tablo S.1. Çevre Eğitim Çalışmalarında Ulaşılan Okullar 334 Tablo T.1 Çed Olumlu/Olumsuz Kararı Verilen Faaliyetler Listesi 341 Tablo T.2 Çed Gereklidir/Gerekli Değildir Kararı Verilen Faaliyetler Listesi 348 Tablo T.3 Çed Gereklidir/Gerekli Değildir Kararı Verilen Faaliyetler Listesi

14 ŞEKİLLER LİSTESİ Şekil A.1. Konya nın Siyasi Haritası 3 Şekil A.2 Konya nın Genelleştirilmiş Jeolojisi Haritası 6 Şekil.A.3. Bölgenin Kuzey Kesimindeki Bolkar Birliği ne İlişkin Genelleştirilmiş Stratigrafik Kesit 7 Şekil A.4. İnceleme Alanının Yalınlaştırılmış Jeoloji Haritası 9 Şekil A.5. Bölgedeki Neojen Yaşlı Birimlerine İlişkin Genelleştirilmiş Stratigrafi Kesitleri 12 Şekil-A.6. Bölgenin İnceleme Alanındaki Kuvaterner Çökel Fasiyeslerinin Dağılımı 14 Şekil A.7 Bölgenin güney kesimindeki tektonik birliklerin ilişkileri ve bunların stratigrafileri 20 Şekil A.8 Konya ve civarının stratigrafik kesiti(mta-2006) 21 Şekil A.9 Konyanın deprem haritası 27 Şekil B.1. Konya İli Maden Haritası 76 Şekil C.1 Normalleştirilmiş yağış indeks değerlerinin farklı zaman dilimlerinde değişimini gösteren grafikler 99 Şekil. C.2 Emisyon izni alan firmaların sayılarının yıllara göre dağılımı 103 Şekil C.3. Konya İl Merkezi İçin SO2 Konsantrasyonu (µg/m3) 107 Şekil C.4. Konya İl Merkezi İçin PM Konsantrasyonu (µg/m3) 108 Şekil C. 5. Kükürtdioksit (SO 2 ) Aylık Ortalamaları ( İl Çevre ve Orman Müdürlüğü-2007) 109 Şekil C. 6. Kükürtdioksit(SO 2 ) Kış Sezonu Ortalamaları (20 Yıllık) ( İl Çevre ve Orman Müdürlüğü-2007) 110 Şekil C. 7. Partikül Madde (PM) Aylık Ortalamaları (8 Yıllık) ( İl Çevre ve Orman Müdürlüğü-2007) 111 Şekil C. 8. PM Kış Sezonu Ortalamaları (20Yıllık) ( İl Çevre ve Orman Müdürlüğü-2007) 112 Şekil.E.1. Konya İli Arazi Varlığı Haritası 126 Şekil.E.2. Konya datarım Arazilerinin Dağılımı 128 Şekil.F.1. Ağaç Türlerinin Dağılımı 132 Şekil F.2 Karapınar Sulak Alanı ve Meke Gölü koordinatları 178 Şekil F.3 Kızören obruğu koordinatları 180 Şekil I.1 Maden haritası 237 Şekil K.1 İlçelerede anayi tesisilerinin sektörel dağılımı 281 Şekil K.2 İlçelerdeki sanayi tesislerinin atıksu deşarj noktları dağılımı

15 A. COĞRAFİ KAPSAM A.1 Giriş : Konya ili; Anadolu Yarımadası nın ortasında bulunan İç Anadolu Bölgesinin güneyinde yer almaktadır. İlimiz toprakllarının büyük bir bölümü, İç Anadolu nun yüksek düzlükleri üzerine rastlar. Güney ve güney batı kesimleri Akdeniz Bölgesine dahildir. Konya coğrafi olarak 36 41' ve 39 16' kuzey enlemleri ile 31 14' ve 34 26' doğu boylamları arasında yer alır. Yüz ölçümü km² (Göller hariç) dir. Bu alanı ile Türkiye nin en büyük yüz ölçümüne sahip olan ildir. Ortalama yükseltisi m. dir. İdari yönden; kuzeyden Ankara, batıdan Isparta, Afyonkarahisar, Eskişehir, güneyden İçel, Karaman, Antalya, doğudan Niğde ve Aksaray illeri ile çevrilidir. İlin uç noktalarını; kuzeyinde Kulu nun Köşkler köyü, batısında Akşehir in Değirmenköyü, güneyinde Taşkent in Beyreli köyü, doğusunda ise Halkapınar ın Delimahmutlu köyü oluşturmaktadır. Merkez (Meram, Karatay, Selçuklu), Akşehir, Ahırlı, Akören, Altınekin, Beyşehir, Bozkır, Cihanbeyli, Çumra, Çeltik, Doğanhisar, Derebucak, Ereğli, Ermenek, Emirgazi, Güneysınır, Hadim, Hüyük, Ilgın, Kadınhanı, Karapınar, Kulu, Sarayönü, Seydişehir, Taşkent, Tuzlukçu, Yalıhöyük, Yunak olmak üzere 31 ilçesi bulunan ilin nüfusu; kişidir. Konya adının Kutsal Tasvir anlamındaki İkon sözcüğüne bağlı olduğu iddia edilir. Bu konuda değişik rivayetler bulunmaktadır. Bunlardan biri; kente dadanan ejderhayı öldüren kişiye şükran ifadesi olarak bir anıt yapılır ve üzerine de olayı anlatan bir resim çizilir. Bu anıta verilen isim, İkonion dur. İkonion adı, İcconium a dönüşürken, Roma döneminde İmparator adlarıyla değişen yeni söyleniş biçimlerine rastlanır. Bunlar; Clodiconium, Colonia Selie, Augusta İconium dur. Bizans kaynaklarında Tokonion olarak geçen şehrimize yakıştırılan diğer isimler şöyledir: Ycconium,Conium,Stancona,Conia,Cogne, Cogna,Konien,Konia... Arapların Kuniya dedikleri güzel kentimiz, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde bir daha değişmeyerek günümüze kadar gelen ismine kavuşmuştur:konya. Tarihte pek çok devletlerin, beyliklerin merkezliğini yapan Konya, yapılan bazı kazılardan anlaşıldığına göre Cilalı Taş devri ve Bakır Devirlerini yaşamış bir şehirdir. Ortaçağ'da, Roma İmparatorluğu'nun Kilikya eyaletine katılan İkonium M.Ö. 40 yılında Roma İmparatoru Cladius'un şehre kendi adını vermesiyle Cladiconium adını almıştır. Konya ve çevresinde Bizans devrinden kalma pek çok kalıntı bulunmaktadır. Konya tarihin çeşitli dönemlerinde birçok savaşlara sahne olmuş, devamlı el değiştirmiş, çok kez yakılıp yıkılmıştır. En son Romalılar'ın elindeyken 1071 Malazgirt Savaşı'ndan sonra 1076'da Selçuklu soyundan Kutalmışoğlu Süleyman Bey tarafından zaptedilerek ilk defa Türkler'in eline geçmiştir. Selçuklular döneminde başkent olan Konya'da çok sayıda kültür ve sanat eserleri yapılmış, bu eserler bugüne kadar özelliklerini koruyabilmişlerdir. Anadolu Selçuklu Devleti'nin yıkılışından sonra Ermenek yöresinde Sofi Bey tarafından kurulan Karamanoğulları Konya'yı birkaç kez ele geçirmeye çalışmış, 1327'de Karamanoğulları Konya'ya tam olarak yerleşmişlerdir yılında Fatih Sultan Mehmet tarafından Karamanoğulları'nın elinden alınan Konya 1471 yılında eyalet haline getirilmiş ve Osmanlı Devleti'ne bağlanmıştır. Milli Mücadele döneminde; Mondoros Mütarekesi'nden sonra İtalyanlar'ın paylarına düşen Konya işgal edilmeye başlanmış, 3 Ağustos 1920'de Mustafa Kemal Paşa'nın Konya'ya gelmesi ve Delibaş İsyanı'nın (3 Ekim 1920) bastırılması ile Milli Mücadele'ye katılmış ve Türk Kurtuluş Savaşı'nda üzerine düşen görevi yapmıştır. Konya Tarih Öncesi ve Tarih Çağları Türk-İslam kenti olarak herbiri tarih hazinesi değerinde eşsiz sanat ve kültür eserlerine sahiptir. Hz. Mevlana türbesi ve Meram Bağlarıyla özdeşleştirilen Konya ili, doğal güzellikleri (Bitki örtüsü, iklimi, su kaynakları, hayvan varlığı) ile Türkiye'nin görülmeye değer yerlerinden birisidir. 14

16 A.2. İl ve İlçe Sınırları: Konya İli Büyükşehir statüsünde olup, ilçeleri aşağıdaki gibidir. 1. Merkez (Selçuklu, Meram, Karatay) 16. Emirgazi 2. Akşehir 17. Güneysınır 3. Ahırlı 18. Hadim 4. Akören 19. Hüyük 5. Altınekin 20. Ilgın 6. Beyşehir 21. Kadınhanı 7. Bozkır 22. Karapınar 8. Cihanbeyli 23. Kulu 9. Çumra 24. Sarayönü 10. Çeltik 25. Seydişehir 11. Doğanhisar 26. Taşkent 12. Derbent 27. Tuzlukçu 13. Derebucak 28. Yalıhöyük 14. Ereğli 29. Yunak 15. Halkapınar 15

17 Şekil A.1. Konya nın Siyasi Haritası (Büyükşehir Belediye Başkanlığı) 16

18 A.3. İlin Coğrafi Durumu: Konya ili; Anadolu Yarımadası nın ortasında bulunan İç Anadolu Bölgesinin güneyinde yer almaktadır. İlimiz topraklarının büyük bir bölümü, İç Anadolu nun yüksek düzlükleri üzerine rastlar. Güney ve güney batı kesimleri Akdeniz Bölgesine dahildir. Konya coğrafi olarak 36 41' ve 39 16' kuzey enlemleri ile 31 14' ve 34 26' doğu boylamları arasında yer alır. Yüz ölçümü km² (Göller hariç) dir. Bu alanı ile Türkiye nin en büyük yüz ölçümüne sahip olan ildir. Ortalama yükseltisi m. dir. İdari yönden; kuzeyden Ankara, batıdan Isparta, Afyonkarahisar, Eskişehir, güneyden İçel, Karaman, Antalya, doğudan Niğde ve Aksaray illeri ile çevrilidir. İlin uç noktalarını; kuzeyinde Kulu nun Köşkler köyü, batısında Akşehir in Değirmenköyü, güneyinde Taşkent in Beyreli köyü, doğusunda ise Halkapınar ın Delimahmutlu köyü oluşturmaktadır. Merkez (Meram, Karatay, Selçuklu), Akşehir, Ahırlı, Akören, Altınekin, Beyşehir, Bozkır, Cihanbeyli, Çumra, Çeltik, Doğanhisar, Derebucak, Ereğli, Ermenek, Emirgazi, Güneysınır, Hadim, Höyük, Ilgın, Kadınhanı, Karapınar, Kulu, Sarayönü, Seydişehir, Taşkent, Tuzlukçu, Yalıhöyük, Yunak olmak üzere 31 ilçesi bulunmaktadır. A.4. İlin Topoğrafyası ve Jeomorfolojik Durumu -Dağlar : Konya ilinin güneydoğu, güneyi ve güneybatı yönleri Toros Dağları ve uzantıları ile çevrilidir. Bu dağlar genç dağlar olup volkanik granit, gnays ve mikasistlerden oluşmuştur. Meram yöresinde Kretase yaşlı ofiyolitik kayaçlar, paleozoyik yaşamı metamorfik birimler ile bunların üzerine açılı bir uyumsuzlukla gelen Neojen yaşlı karbonatlarla, daha dar alanlarda ofiyolotik kayaçlar bulunmaktadır. Ereğli çevresindeki Bolkar Dağları ilin en yüksek dağlarıdır ve yüksekliği 3240 m.'dir. Güneybatıda 2467 m. yükseklikte Geyik Dağı ile Haydar ve Karakuş batı kesiminde; güneydoğudan, güneybatıya doğru uzanan ve Konya ile Isparta'yı birbirinden ayıran 100 km. uzunluğundaki Sultandağı vardır. Merkez yükseklikte Ali Dağı, Seydişehir'de Küpe, Suğla gölünün kuzeyinde Alacadağ, Erenler, Eğriburun ve Karaçal dağları, Konya'nın hemen batısında yaz aylarında üzerinde kar bulunan Loras Dağı (2050 m.) ve kuzeye doğru Bozdağ yer almıştır. Bu dağ silsileleri esas itibarıyla Palezoyik yaşlı rekristalize kireçtaşlarını kapsamaktadır. İl sınırları içinde bu dağlardan başka volkanik dağlarda bulunmaktadır. Bunlar Karaman'ın kuzeyinde 2000 m. yükseklikte Karadağ, Karapınar'ın doğusunda Karacadağ, Konya Merkezi'nin batısında 1100 m. yükseklik ve üzerinde bir de krater gölüne sahip olan Takkeli Dağdır. -Ovalar : Konya ili geniş düzlükler üzerinde yer almıştır. Bu düzlükler, genç formasyonlarla kaplıdır. Kenarlarından merkezi kesimlere doğru, bu genç örtünün kalınlığı artarak 500 m.'yi bulmaktadır. İlin 4/5'i düzlük kalan kısmı ise dağlıktır. Türkiye'nin buğday ambarı olarak ün yapmış olan Konya Ovası ile Akşehir, Ereğli ve Cihanbeyli ovaları bulunmaktadır. A.5. Jeolojik Yapı ve Stratigrafi Geyikdağı Birliği (Otokton) : Bölgede, otokton sayılan Geyikdağı Birliği'ne ait birimlerden yalnızca Üst Senoniyen - Alt Eosen yaşlı olan yüzeyler vardır. Belkuyu Formasyonu : Belkuyu Formasyonu May güneyi ile Akören batısında, Kargıcılar güneyinde, Dutlu doğusu ve Avdan kuzeyinde, Belkuyu güneyi ile Kayacılar arasında kalan kesimde geniş ve kalın istifler sunar. Tip yeri Belkuyu köyüdür. Tabanı görülmeyen birim siyahımsı-koyu gri renkli, bitümlü, yer yer dolomitik düzeyli, kalsit damarlı, sert, orta kalın katmanlı, Rudist ve alg parçaları içeren sığ denizel karbonatlar ile başlar. Birim üste doğru siyahımsı renkli, ince-orta katmanlı bitümlü, killi mikritler geçer. Daha üstte koyu gri renkli, orta-kalın katmanlı, sert, bitümlü düzenli bir şekilde tekrarlanan çört yumru ve 17

19 bantlı, mikritik kireçtaşları ile devam eder. Belkuyu Formasyonu Üst-Senoiyen ve Üst Paleosen yaş aralığında çökelmiştir. Avdan Formasyonu : Avdan doğusu ile Çubuklar Tepe arasında ve Kuşgah Tepe ile Kürt Tepe arası, Enek Tepe batı ve kuzeyi, Kuşça civarı ile Kildere-Tahtalı batısı arasında kalan dar bir kesimde yüzlekler verir. Birim Avdan batısında tipik olarak izlenir. Belkuyu Formasyonu üzerine uyumlu olarak gelir. Mavi köprü kuzeydoğusunda birim sarımsı boz renkli, kumtaşı-şeyl ardalanması karakterindedir. Kumtaşları derecelenmeli, ince-orta taneli ve kötü boylanmalı olup bileşenlerin çört, radyolarit, volkanit, kuvars ve kireçtaşı parçalarından oluşur. Şeyller gri renkli ince katmanlı ve kıymıksı ayrışmalıdır. Kumlu ve kırıntılı kireçtaşı aradüzeyleri ise sarımsı-açık kahverengi, ince katmanlı olup yer yer iri çört yumruları içerir; üste doğru kumtaşları istifte egemen olur. Birimin değişik kesimlerinde merceksel katman şeklinde izlenen türbiditik kalsirudit düzeyleri gri renkli ve orta-kalın katmanlı olup bol Nummulites içerirler. Birimin yaşı Üst Palosen - Alt Eosen olup başlıca türbid akıntılarıyla çökeltilmiş bir fliş özelliği gösterir. Allokton Birlikler : Çalışma alanında Bolkar ve Bozkır Birliklerine ait formasyonlar da bulunur. Bu birlikler kuzey ve güney olmak üzere ikişer başlık altında incelenmiştir. Bolkar Dağı Birliği : Çalışma alanının güney kesiminde Bolkar Dağı Birliği'ne ait birimlerden Permiyen yaşlı Kozlu ve Avşardere formasyonları, Alt-Orta Triyas yaşlı Çobanbaşı Formasyonu ve Jura - Kretase Yaşlı Yakupkaya Formasyonu yüzeylenmektedir. Kozlu Formasyonu : Formasyon inceleme alanında Kozlu Mezarlığı dolayı, Yakupkaya Tepe batısı, Suluçukur Mevkii ile Söğütlü arasında kalan kesimde, Ayvalıca kuzeyi ile Yakupkaya Tepe doğusunda ve Emirhan güneyinde yüzlekler vardır. Tip yeri Kozlu Mezarlığı Mevkii'dir. Kahverengi-pembe renkli, ince - orta katmanlı, laminalı, yer yer düşük açılı düzlemsel çapraz katmanlı kuvarsitlerden oluşur. Üste doğru gri - koyu gri, siyahımsı renkli, ince katmanlı neritik kireçtaşları ile ardalanma gösterir. Kalınlığı 300 m. kadar olup, Geyikdağı Birliği'nin üzerinde tektonik ilişkili olarak yer aldığı düşünülmektedir. Formasyon transgresif bir istif karakterindedir. Avşardere Formasyonu : Çobanbaşı Tepe kuzeyi, Apabıçağı güneyi ve Avşardere boyunca ve Emirhan güneyinde yüzlekler verir. Tip yeri Avşardere'dir. Birim başlıca sarımsı, gri-koyu gri renkli, ince-orta katmanlı, yer yer masif, kısmen kristalize, kalsit damarlı, oolitli, mikro ve makro fosilli kireçtaşlarından oluşur. Formasyon orta düzeylerinde marn ara katmanları yer alır; üste doğru ise kiltaşı ve kuvarsit arakatmanları vardır ve bu arakatmanlar giderek egemenleşir. Avşardere formasyonu, sığ karbonat platformunda çökelmiştir. Çobanbaşı Formasyonu : Çobanbaşı Tepe dolayı, Akçalı civarı, Yakupkaya Tepe batısı, Karlık Tepe kuzeyi dolayında ve Ayşeler batısında dar bir alanda yüzeyler. Tipik olarak Çobanbaşı Tepe'de izlenir. Çobanbaşı Formasyonu en altta gri-bej renkli, ince-orta katmanlı, sert, killi ve kumlu kireçtaşları ile başlar; kireçtaşları petroğrafik olarak killi, kumlu biyosparit karakterindedir. Bu kireçtaşları üste doğru pembemsi renkli, ince katmanlı kuvarsitlerle ardalanır. Taneler ince-orta kum boyutunda, köşeli-az köşeli, kötü boylanmalı ve derecelenmelidir. Birim sarı-bej renkli, inceorta katmanlı, oolitik kireçtaşları ile son bulur. Birim sığ denizel koşulları yansıtmaktadır. 18

20 Şekil A.2 Konya nın Genelleştirilmiş Jeolojisi Haritası (M.T.A. Bölge Müdürlüğü) 19

21 Yakupkaya Formasyonu : Yakupkaya Tepe dolayı, Bayramca Tepe, Kayacılar ve Dümen Tepe dolayında ve Emirhan güneyinde yüzlekler verir. Tipik olarak Yakupkaya Tepe'de izlenir. Birim başlıca gri-beyaz renkli, kalın katmanlı, yer yer masif, neritik kireçtaşlarından oluşur. Dütmen Tepe dolayında birim gri renkli, orta - kalın katmanlı, mikritik kireçtaşı karakterindedir; burada killi biyo mikrit ve mikrit özelliği sunar. Yakupkaya civarında ise birim gri-beyaz renkli, masif, mikrit özelliğini sunar. Yakupkaya civarında ise birim gri-beyaz renkli, masif, yer yer sparitleşmiş killi biyomikritlerden oluşur. Çobanbaşı Tepe dolayında beyaz, gri ve koyu giri renkli, orta katmanlı, kalsit damarlı mikritik kireçtaşları, egemen iken, Kayacılar kuzeybatısında beyaz renkli, masif kireçtaşları bulunur. Birim neritik ortamda çökelmiştir. Bolkardağı Birliği (Kuzey kesim): Bu kesimde Karbonifer yaşlı Halıca Formasyonu, Alt Triyas yaşlı Ardıçlı Formasyonu, Triyas-Jura yaşlı Loras Kireçtaşı ve Üst Kretase yaşlı Hatip Ofiyolitli Karışığı yer alır. Şekil.A.3. Bölgenin Kuzey Kesimindeki Bolkar Birliği ne İlişkin Genelleştirilmiş Stratigrafik Kesit (M.T.A. Bölge Müdürlüğü) 20

22 Halıcı Formasyonu : Halıcı Formasyonu ayrılmamış metagrovak, metakiltaşı, metaçört, metafelsik tüf, metatürbidit, metariyolit, metadasit, metapiroklastik, kalkşist, rekristalize koyu gri kireçtaşlarından oluşur ve Devon, Alt Karbonifer yaşlı kireçtaşlarını içerir. Egemen kaya türü metatürbiditlerdir. Birimin inceleme alanında tabanı görülmez. Kalınığı 650 m. kadar olup Ardıçlı Formasyonu üzerine uyumsuz olarak gelir. Ardıçlı Formasyonu : Alt Triyas yaşlı kırıntılar ile oolotik ve dolomitik kireçtaşlarından oluşur. Alttaki kırıntılar Morbeltepe Üyesi, üstteki kireçtaşları da Seyrantepe Üyesi olarak ayırtlanmıştır. Morbeltepe Üyesi : Başlıca kırmızımsı mor renkli kaba kumtaşı ve kızılkahverengi çakıltaşı ile sarımsı kahve, pembemsi gri oolotik kireçtaşı ve çamurtaşı arakatmanları kapsar. Alt Triyas öncesi birimleri uyumsuzlukla örter. Üzerine Seyrantepe Üyesi geçişli olarak gelir. Seyrantepe Üyesi'nin kamalandığı yerlerde Loras Kireçtaşı ile Tedrici geçişlidir. Seyrantepe Üyesi : Birim egemen olarak dolomitik kireçtaşlarından oluşur. Kalkşist, şeyl ve kumtaşı arakatmanları içerir. Morbeltepe Üyesi ile yanal ve düşey geçişlidir. Üzerine Loras Kireçtaşı geçişli olarak gelir. Loras Kireçtaşı : Lorasdağı Kireçtaşı ve Kızılören Dolotaşı olarak iki bölümde incelenen bu birim, kireçtaşlarının egemen olması ve dolomitlerin arakatkılar halinde bulunması nedeniyle Loras Kireçtaşı olarak tek birim halinde ayırtlanmış ve adlandırılmıştır. Açık gri, bej, beyazımsı renkli, yer yer oolitik ve algli, orta-kalın tabakalı kireçtaşlarından oluşur. Yer yer koyu gri dolotaşlarını da içerir. Orta Triyas-Üst Jura yaşı saptanan bu birim Ardıçlı Formasyonu üzerine geçişli olarak gelir. Hatip Ofiyolitli Karmaşığı : Birim Hatip, Boyalı, Sarıkız, Kayıhüyük, Abaz Dağı dolaylarında bulunur. Güney ve güneydoğu kesiminde ise Kızılkaya Dağı ve Büyükçal Tepe dolayında görülür. Tip yeri Hatip dolayıdır. Birim altta kırmızı çamurtaşı, pelajik kireçtaşı ve radyolaritlerle başlar. Üste doğru olistostromal nitelikli Üst Kretase, Jura, Triyas, Permiyen ve Karboniefer yaşlı sığ denizel kireçtaşı blokları, pelajik ve yarı pelajik Üst Kretase yaşta çamurtaşı ve kireçtaşı, spilit, bazalt, ultramafit bloklarından oluşur. Matriks yeşil ve mor renkli kumtaşı, silttaşı ve volkanittir. Birimin en üst kesiminde matriks bulunmaz ve tektonik karışım özelliği gösterir. Birimin alt dokunağı görülmez, üzerine Neojen yaşlı birimler uyumsuz olarak gelir. Yaş Orta-Üst Maesrihtiyen'dir. Bozkır Birliği : İnceleme alanının güney kesimindeki Kildere Ofiyotili Karışığı ile Alanköy, Külincintepe, karadağ Tepe ve Gencek Formasyonları Bozkır Birliği içinde ele alınmıştır (Şekil-A.4) 21

23 Şekil A.4. İnceleme Alanının Yalınlaştırılmış Jeoloji Haritası (M.T.A. Bölge Müdürlüğü) 22

24 Kildere Ofiyolitli Karışığı : Birim yalnızca Kildere Köyü dolayında küçük bir yüzlek verir. Kildere Ofiyolitili Karışığı yeşil-siyah renkli, yer yer kaolen ve Asbest içeren serpantinit içinde bordo renkli, ince katmanlı radyolarit, gabro, diabaz, peridotit, kuvarsit, gri-beyaz renkli ve kalın katmanlı kristalize kireçtaşı ve bordo renkli plajik kireçtaşı bloklarını kapsar. Birim içinde seyrek olarak Ofiyolitli olitostrom ince dilimleri görülebilir. Birim bir tektonik karışık özelliğide olup yerleşme yaşı Üst Kretase sonudur. Alanköy Formasyonu : Avdan dolayı ile Pınarcık Yayla arasında, Avdan - Kurt Tepe arası ile Dutlu kuzeyinde, Kıldere kuzeybatısı ile Tahtalı kuzeybatısı arasında, Alanköy dolayında ve Emirhan güneyinde yüzlükler verir. Tip yeri Alanköy Dolayıdır. Birim başlıca yeşilimsi gri renkli, ince katmanlı, yer yer çört yumru ve bantları içeren pembemsi gri çamurtaşı ve kireçtaşı ara düzeyli tüf ve tüfştlerinden oluşur. Kireçtaşları mikritik olup yer yer çört yumru ve bantları içerir. Radyolaryalı çamurtaşları azdır ve bunlar demirli karbonat ve silis içerirler, yer yer de mangan sıvamaları vardır. Alanköy Formasyonu altta Belkuyu ve Avdan Formasyonları ile tektonik ilişkilidir. Üstte ise Külincinitepe Formasyonu ile geçişlidir. Ayrıca Bozkır ve Bolkardağı Birliklerine ait çeşitli formasyonlar tarafından tektonik dokanakla üzerlenir. Alanköy Formasyonu volkanoklastik bir çökeldir, olasılıkla volkanizmanın etkin olduğu derin deniz koşullarında çökelmiştir. Külincintepe Formasyonu : Külincinitepe'de, Pınarcık batısında ve Emirhan güneybatısında yüzeyler. Tip yeri de burasıdır. Bordo renkli, ince katmanlı, yer yer çörtlü, çakmaktaşlı, mangan sıvamalı ve radyolarit ara katkılı peyajik kireçtaşları birimi oluşturur. Derin deniz koşullarında çökelmiş olan birim üst Triyas-Senoniyen yaşındadır. Karadağtepe Formasyonu : Alanköy'ün doğusunda, Karadağtepe'de ve Belkuyu kuzeyinde kalan kesimde, Avdankuzeyinde ve Orhaniye güneybatısında, Akören doğusunda, Karahüyük güneydoğusundaki Keltepe dolayında yüzlekler verir. Tip yeri Alanköy kuzeydoğusunda bulunan Karadağtepe'dir. Birim Karadağtepe dolayında beyaz-gri nerkli, ince-orta katmanlı, yer yer ince dolamitik düzeyli, kristalize kireçtaşı karakterindedir. Alanköy güneydoğusunda ise orta katmanlı, mikritik dokulu kireçtaşı özelliğindedir. Belkuyu kuzeybatısı ile alanköy güneybatısı arasında kalan kesim ise masif görünümlüdür. Karadağtepe Formasyonu sığ bir karbonat platformu çökelidir, yaşı Üst Triyas'tır. Gencek Formasyonu : Yalnızca Avdan güneyinde Külincinitepe dolayı ve Azatepe dolayında yüzlekler verir. Tip yeri burasıdır. Birim genelde beyaz renkli, masif veya orta-kalın katmanlı, algli, neritik kireçtaşı özelliğindedir. Birim altta, Külincinitepe dolayında Külincinitepe Formasyonu ile Azatepe dolayında ise Avdan Formasyonu ile tektonik ilişkilidir. Üzerinde herhangi bir birimi yer almaz. Yaklaşık kalınlığı 50 m.'dir. Neritik ortamda çökelen bu birimden alınan bu örneklerde fosile rastlanılmamıştır. Gencek Formasyonu ile deneştirilmiştir ve yaşı Üst Triyas olarak kabul edilmiştir. Bozkır Birliği (Kuzey kesim): Bu kesimde yalnızca Çayırbağı Ofiyoliti bulunur. 23

25 Çayırbağ Ofiyoliti : İnceleme alanında Meram ve Karahüyük batısında ve Erentepe dolayında yüzeyler. Genellikle yeşil, yer yer kahverengi, serpantinleşmiş peridotit, gabro ve proksenitten oluşur. Sekonder olarak gelişmiş manyezit de içerir. İnceleme alanında birimin alt dokanağı görülmez. Bölgeye Üst Maestrihtien - Alt Paleosen arasında yerleştiği düşünülen Çayırbağı Ofiyoliti, Hatip Ofiyotli karışınığının üzerine tektonik dokanakla gelir. Üzerine neojen yaşlı birimler uyumsuz olarak gelmektedir. NEOOTOKTON NEOJEN ORTA MİYOSEN Kozludere Formasyonu : Kozludere Formasyonu Belkuyu ile Apasaraycık arasında ve Pınarcık Köyü'nün batı ve güneyinde yüzeyler. Bu iki köy arasında, Çarşamba Çayı boyunca ve Kozludere'de tipik olarak izlenir. Başlıca gri-boz renkli, orta-kalın teknesel ve düzlemsel çapraz ve paralel katmanlı, orta boylanmalı, tane destekli, yer yer binik dizilim gösteren yarı yuvarlak çakıllı, orta-iyi tutturulmuş çakıltaşlarından meydana gelir. Çakıltaşları en çok kireçtaşlarından türemiştir. Kozludere Formasyonu otokton Geyikdağı birliğine ait Belkuyu Formasyonu Bolkar Dağı Birliğine ait Avşardere Formasyonu ve Bozkır Birliğine ait Alanköy ve Karadağtepe Formasyonları üzerine açısal uyumsuzlukla gelir. Üzerinde Üst Miyosen-Pliyosen yaşlı Apa Formasyonunun Akören Ögesi açısal uyumsuzlukla yer alır. Kalınlığı 400 m. dolayındadır. İnceleme alanında formasyon içinde fosil bulunamamıştır. Bozkır yakınında bulunan bağlantılı yüzleklerde mikro memeli faunasına dayanan Orta Miyosen yaşı belirlenmiştir. ÜST MİYOSEN-PLİYOSEN Apa Formasyonu: Apa Formasyonu inceleme alanının orta kesiminde çok geniş yüzlekler verir. Tipik olarak Apa Baraj Gölü'nün kuzey kenarında ve Dineksaray ile Gökhüyük arasında Çarşamba Çayı'nın her iki yakasında izlenir. Apa Formasyonu başlıca sarımsı beyaz, gri renkli, orta-kalın, katmanlı kireçtaşı, killi kireçtaşı, marn ve travertenlerden meydana gelir. tabanında ince bir çakıltaşı düzeyi bulunur. İnceleme alanının hemen dışında batıdaki Hatunsaray ve Çatören dolayındaki, Erenler Dağı Volkanik karmaşığı ile yanal geçişte volkanik kırıntılar içermektedir. Apa Formasyonu, Kozludere Formasyonu üzerine uyumsuzlukla gelir. İnceleme alanında daha yaşlı birimlerden Belkuyu, Avşardere, Alanköy Formasyonları ve Çayırbağı Ofiyoliti üzerine Akören Üyesi ile uyumsuz olarak oturur. Karadağ Tepe ve Loras Formasyonları, Hatip Karışığı ve Çayırbağı Ofiyoliti üzerine de uyumsuz olarak gelmektedir. Üzerine Pleistosen yaşlı formasyonlar ve Holosen yaşlı formasyonlar uyumsuz olarak gelir. Altta Akören Üyesi ile girik ve geçişlidir. Akören kuzeyi ve Hatunsaray dolayında Erenler Dağı Volkanik Karmaşığı ile yanal geçişlidir. Kalınlığı 350m. dolayındadır. Apa Formasyonu tipik bir karbonatlı göl çökelidir. Yaşı Üst Miyosen-Pliyosen olarak belirlenmiştir. 24