İKİNCİ ÖĞRETİM BÜTÇESİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER ( GÜZ)

Transkript

1 İKİNCİ ÖĞRETİM BÜTÇESİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER ( GÜZ) TEHLİKE: RİSK: Gelirlerin azalması, planlı faaliyetlerin yapılamaması ya da iptal edilmesi İtibar kaybı, Fakülteye duyulan güvenin azalması, ödemelerin yapılamaması, performans düşüklüğü, genel yönetim giderlerinin karşılanamaması, planların zorunlu olarak değiştirilmesi, vizyon ve misyondan uzaklaşma, stratejik plan hedeflerinin gerçekleşmemesi 1. İkinci Öğretim Öğrenim Ücreti: Son 6 yıldır hiç değişmedi Bütçe Yılı Bütçe Yılı Bütçe Yılı Bütçe Yılı Bütçe Yılı Bütçe Yılı Bütçe Yılı Öğrenim Ücreti Yatırmayan Öğrenci Sayısı 1992 yılında yürürlüğe giren 3843 sayılı kanunda sonra, tarihinde kabul edilen 2012/3584 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile ikinci öğretim uygulanan birimlerinin öğrenim ücretlerinden elde ettiği gelirler %15-20 oranında azalmıştır. a) 3843 sayılı YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARINDA İKİNCİ ÖĞRETİM YAPILMASI (Md.7) Öğrenim ücretlerinin birinci taksitini ödemeyenlerin kayıtları yapılmaz ve yenilenmez. İkinci taksitlerini ödemeyen öğrencilere ise bir aylık ek süre tanınır, bu süre içerisinde de öğrenim ücretini kanuni faiziyle birlikte ödemeyen öğrencinin yükseköğretim kurumu ile ilişkisi kesilir. b) 2012/3584 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ( , RG) Süresi içinde katkı payı veya öğrenim ücretini ödemeyenler, o dönem için kayıt yaptıramaz ve öğrencilik haklarından yararlanamaz. Kayıt yaptırmadığı için öğrencilik haklarından yararlanmayanlar, daha sonraki dönemlerde kayıt yaptırmaları halinde, öğrencilik haklarından yararlanmadığı döneme ait katkı payı ve öğrenim ücreti ödemez. 1

2 Yıl c) Ödenmeyen Öğrenim Ücretinin Fakülte Bütçesine Etkisi Öğrenim Ücreti Yatırmayan Öğrenci Sayısı Öğrenim Ücreti Toplam Öğrenim Ücreti Öğrenci Harçlar Fonu Rektörlük Payı Birime Kalan ,00 107,00 288,90 674, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,30 3. Çeşitli Nedenlerle Fakülteden Ayrılan Öğrenciler Cari Giderler İçin Örgün Öğretim Bütçesine Yeterli Ödenek Konulmaması 2016 yılında, yaklaşık örgün öğretim öğrencisi için Normal Bütçeye kırtasiye, yakacak, yurt dışı yollukları, temizlik hizmetleri, makine teçhizat bakım ve onarımı, sözleşmeler, bina bakım ve onarımı gibi önemli cari giderleri için bütçeye toplam TL ödenek konulmuştur. Bu ihtiyaçlar için gerekli ödenek de ikinci öğretim gelirlerinden karşılanmaktadır YILI İKİNCİ ÖĞRETİM BÜTÇESİ EKONOMİK KODLAR FAKÜLTE TEKLİFİ 2016 YILI ÖDENEĞİ BAŞLANGIÇ ÖDENEĞİ (KBÖ) EKLENEN DÜŞÜLEN EKLENEN GELİR FAZLASI ÖDENEK GÖNDERME EK DERS, MESAİ GEÇİCİ PERSONEL YAKIT, KIRTASİYE YOLLUKLAR TEMİZLİK MAKİNE TEÇHİZAT BİNA ONARIMI YEDEK ÖDENEK

3 2016 YILI NORMAL ÖĞRETİM BÜTÇESİ EKONOMİK KODLAR FAKÜLTE TEKLİFİ 2016 YILI ÖDENEĞİ BAŞLANGIÇ ÖDENEĞİ (KBÖ) EKLENEN DÜŞÜLEN EKLENEN GELİR FAZLASI ÖDENEK GÖNDERME MAAŞ, EK DERS EMEKLİ KESENEĞİ YOLLUKLAR TELEFONLAR BİNA ONARIM Katsayı Farkı 2016 yılı bütçesi ek ders ücretleri Haziran 2015 ayı içerisinde Temmuz katsayısı esas alınarak hazırlanmıştır. Ocak 2016 ve Temmuz 2016 katsayı artışları ile ek ders gideri TL den TL artışla TL ye yükselmiştir. Ancak bu durum bütçede dikkate alınmamıştır. DÖNEMLER KATSAYI EK DERS TUTARI ARTIŞ TUTARI 2016 Yılı ek ders bütçe teklifi 0, Temmuz 2015 katsayısına göre 0, Ocak 2016 katsayısına göre 0, Temmuz 2016 katsayısına göre 0, Kesinti Payları Öğrenci Harçlar Fonu için yapılan %10 luk Kanuni kesintiden sonra, tamamen bir yoruma dayalı olarak bürüt gelirler üzerinden gerçekleştirilen %30 luk Rektörlük payının düşürülmesi. YIL DÖNEMLER BRÜT %10 %30 KESİNTİ FAKÜLTE PAYI BAHAR GÜZ Siyasi Kararlar Firma elemanı olarak çalışan personelin 900 TL dolayında olan maaşları, Hükümetimizin aldığı bir kararla net TL ye yükselmiştir. Bütçede ön görülmeyen toplamdaki bu TL lik artış, 01 Personel Giderleri, yani öğretim üyelerinin ek ders ücretlerinden kesilmiştir. 3

4 8. İkinci Öğretim Gelir ve Giderleri YILLAR BİR ÖNCEKİ YILDAN DEVİR YATIRAN YATIRILAN TUTARI ÖSHB (%10) REKTÖRL ÜK KESİNTİSİ (%30) KESİNTİ I BİRİME KALAN KAYDEDİLEN ÖDENEK HARCANAN KALAN BAHAR GÜZ BAHAR GÜZ BAHAR GÜZ BAHAR GÜZ BAHAR GÜZ BAHAR GÜZ *Tahmin * 0 9. İkinci Öğretim Bütçesi Harcama Oranları: Yakıt dahil, cari giderler toplamı % Yılı YOLLUKLAR % YAKIT KIRTASİYE % MAKİNE TECHİZAT % TEMİZLİK % EK DERS, MESAİ % BİNA BAKIMI % 2014 Yılı YOLLUKLAR % YAKIT KIRTASİYE % MAKİNE TECHİZAT EK DERS MESAİ % TEMİZLİK % BİNA BAKIMI

5 2015 Yılı YOLLUKLAR TEMİZLİK % YAKIT, KIRTASİYE % MAKİNE TECHİZAT EK DERS, MESAİ, GEÇİCİ PERSONEL % BİNA BAKIMI Yılı YOLLUKLAR TEMİZLİK % YAKIT, KIRTASİYE % MAKİNE TECHİZAT EK DERS, MESAİ, GEÇİCİ PERSONEL % BİNA BAKIMI Gelen Öğrenci Sayısı, Doluluk Oranı, Mezunlar: Fakülte öğrenci sayısındaki artış %2. Yıllar Genel ÖSYM Kont. ÖSYM İle Yerleşen Doluluk Oranı YOS Dikey Geçiş Yatay Geçiş Toplam Mezun 2012 ( ) , ( ) , ( ) ( ) , ( ) ,

6 11. Ek Ders Tahminleri ve Gerçekleşme 11.1 Bütçe Teklifi 2014 Yılı 2015 Yılı 2016 Yılı Gerçekleşme Ek Ders Mesai * *Tahmin 11.3 Başlangıç Ödeneği Başlangıç Ödeneği Kullanılabilir Ödenek Harcanan * KALAN *Tahmin TALEP: 2015 YILI İKİNCİ ÖĞRETİM BÜTÇESİNDE 01.1 PERSONEL GİDERLERİ EKONOMİK KODUNDA BULUNAN VE BU BÜTÇE YILI İÇERİSİNDE KULLANILMAYAN TL NİN, %70 ORANININ DA AŞILMAMIŞ OLMASI NEDENİYLE, 2016 YILI BÜTÇESİNİN AYNI EKONOMİK KODUNDA KULLANILMASINA İZİN VERİLMESİ. 12. Öğrenim Süresi ve Başarısız Öğrencilerden Katlamalı Öğrenim Ücreti Alınması 2547 sayılı Kanun Madde 44 (c) ( Bir yıl süreli yabancı dil hazırlık sınıfı hariç, kayıt olduğu programa ilişkin derslerin verildiği dönemden başlamak üzere, her dönem için kayıt yaptırıp yaptırmadığına bakılmaksızın lisans programlarını azami yedi yıl içinde tamamlanması), Madde 46 (ç) ve (d) ( tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanan tarih ve 2014/6787 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı) ( bir derse üçüncü defa kayıt yaptırılması halinde, dersin alınacağı dönem için belirlenen kredi başına katkı payı veya öğrenim ücretinin yüzde elli fazlası, dördüncü defa kayıt yaptırılması halinde yüzde yüz, beşinci veya daha fazla defa kayıt yaptırılması halinde ise yüzde üçyüz fazlası ile hesaplanır.) fıkralarının uygulanması. 13. Diğer Hükümler 3843 sayılı Kanun Öğrenim Ücreti : Öğrenim ücretlerinin birinci taksitini ödemeyenlerin kayıtları yapılmaz ve yenilenmez. İkinci taksitlerini ödemeyen öğrencilere ise bir aylık ek süre tanınır, bu süre içerisinde de öğrenim ücretini kanuni faiziyle birlikte ödemeyen öğrencinin yükseköğretim kurumu ile ilişkisi kesilir. Bu ödeneklerin harcanmayan kısmı, ertesi yılın bütçesine devren gelir ve ödenek kaydedilir (Madde 7). Öğretim elemanlarına ödenecek ek ders ve sınav ücretleri ile personele ödenecek fazla çalışma ücretlerinin toplamı, toplanan ikinci öğretim ücretlerinin %70 ini aşamaz (Madde 12). 6

7 5018 sayılı Kanun Cari yılda kullanılmayan ödenekler yıl sonunda iptal edilir (Md. 20/f). Bütçe ödenekleri, Maliye Bakanlığınca belirlenecek esaslar çerçevesinde, nakit planlaması da dikkate alınarak vize edilen ayrıntılı harcama programları ve serbest bırakma oranlarına göre kullanılır (Md. 20/a). Kamu idareleri, bütçelerinde yer alan ödeneklerin üzerinde harcama yapamaz. (Md. 20/d). Personel giderleri tertiplerinden, aktarma yapılmış tertiplerden ve yedek ödenekten aktarma yapılmış tertiplerden, diğer tertiplere aktarma yapılamaz (Md. 21). Malî yıl içinde kullanılabilecek özel ödenek miktarı, tahsil edilen özel gelir tutarını geçemez. Tahsil edilen özel gelirlerin ödenek tutarını aşması halinde, ödenek eklenemez (Md. 39). Özel gelirlerin ödenek kaydına, gelecek yıla devrine, iptaline ilişkin yetki ve işlemler merkezî yönetim bütçe kanununda gösterilir. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Yürütme Kurulu Kararları, , Öğrenim ücretinin harcanması Madde 5- Kaydedilen özel ödenekler katma bütçeli idarelerin tabi olduğu mevzuata göre harcanır. Bütçeye kaydedilen özel ödenekler; Öncelikle, ikinci öğretime ilişkin olarak üniversite veya ileri teknoloji enstitüsünce bu öğretimde görevlendirilecek akademik personelin ek ders ücreti ile fazla çalışma ücretlerinin karşılanmasında kullanılır. Yukarıdaki giderler karşılandıktan sonra kalan ödenekler, bu öğretimin yapıldığı birimlere öncelik verilmek suretiyle, o üniversite veya ileri teknoloji enstitüsünün diğer cari giderleri ile, eğitim-öğretim yapılan fiziki mekanların küçük bakım ve onarımı, ders araç-gereç alımı ile bunların bakım ve onarımlarında kullanılır. Katsayı artışlarının ikinci öğretim bütçesine yansıtılmaması, çeşitli nedenlerle ayrılan öğrenciler, artan öğrenci sayısına rağmen öğrenim ücretini yatırmayan öğrenci sayısındaki büyük artış, Bakanlar Kurulunca belirlenen ikinci öğretim ücretlerinde 6 yıldır hiçbir artış yapılmaması öz gelirlerden oluşan ikinci öğretim bütçesinin gerçekçi bir şekilde hazırlanmasını engellemektedir. Öz gelirlerle hazırlanan ikinci öğretim bütçesi ile normal bütçenin bir arada değerlendirilmesi nedeniyle, ikinci öğretim öğrencilerinden alınan öğrenim ücreti gerekçe gösterilerek, merkezi bütçeden beklenen destek de alınamamakta, bu da zaman içerisinde finansman sorunu yaşanmasına neden olmaktadır. Bütçe kanununda 01.4 ekonomik koduna ödenek eklemediği gibi, diğer kalemlerden de aktarma işlemi yapılamaması, özellikle geçici ek ders hizmeti alınmasında aksamalara neden olmaktadır. Bu kaleme bütçe kanununa konan ödenek eklenemez ifadesinin öz gelirler için uygulanmaması gerekir. Öz gelirlerden oluşan ikinci öğretim bütçesi içerisinde ekonomik kodlar arasında üst yönetici onayı ile ödenek aktarılması yapılma ve kullanılması izni verilmelidir. Bir önceki yıldan kalan ödeneklerden bu bütçenin 01.1 ekonomik koduna ödenek aktarma yapılması imkanı verilmelidir YILI İKİNCİ ÖĞRETİM BÜTÇE HAZIRLIKLARI TAHMİNİ SAYILARI BÖLÜMLER BAHAR YARIYILI SAYILARI ( ) BAHAR MEZUNU 2016 ÖSS KONTENJANI YATIRMAYACAĞI TAHMİN EDİLEN GÜZ BAHAR YARIYILI YARIYILI GÜZ DÖNEMİ MEZUN SAYILARI ( ) BAHAR MEZUNU ÖSS KONTENJANI YATIRMAYACAĞI TAHMİN EDİLEN GÜZ YARIYILI İKTİSAT II. ÖĞRETİM İŞLETME II. ÖĞRETİM MALİYE II. ÖĞRETİM ULUSLARARASI II. ÖĞRETİM EKONOMETRİ II. ÖĞRETİM ÇALIŞMA EKO. II. ÖĞRETİM KAMU YÖNETİMİ II. ÖĞRETİM GERÇEKLEŞME NORMAL ÖĞRETİM BEKLEMELİ 800 BEKLEMELİ

8 2016 YILI İKİNCİ ÖĞRETİM ÜCRETLERİ (GELİRLER) İKİNCİ ÖĞRETİM BÜTÇE TEKLİFİ İKİNCİ ÖĞRETİM MİKTARI İKİNCİ ÖĞRETİM MİKTARI BİRİMLER BAHAR ( I. BÜTÇE DÖNEMİ) GÜZ (II. BÜTÇE DÖNEMİ) YATIRACAK II.ÖĞRETİM BEDELİ TAHMİNİ GELİRİ Ö.S.H.B. (%10) REKTÖRLÜK KESİNTİSİ (%30) BİRİME KALAN TAHMİNİ GELİR , , ❶ İKİNCİ ÖĞRETİM GERÇEKLEŞME BİRİMLER BAHAR ( I. BÜTÇE DÖNEMİ) GÜZ (II. BÜTÇE DÖNEMİ) YATIRMASI GEREKEN YATIRAN II.ÖĞRETİM BEDELİ İADESİ TUTAR Ö.S.H.B. (%10) REKTÖRLÜK KESİNTİSİ (%30) BİRİME KALAN GELİR , , , , , , , , DEĞERLENDİRME: İkinci öğretim öğrenim ücretleri son beş yıldır artmamıştır. Fakülteye yeni kayıt yaptıran öğrenci sayısı ayrılan öğrenci sayısının iki katına yakın. Öğrenci sayısı artmasına rağmen, öğrenim ücreti yatırmayan öğrenci sayısının da giderek artması nedeniyle, gelirler beklenen oranda artmamaktadır. Örneğin 2014 yılına göre öğrenci sayısı artmasına rağmen, gelirlerdeki artış sadece artış olmuştur yılında öğrenim ücretini yatırmayan öğrenci sayısı 2 iken, 2012 yılında 29 a, Bakanlar Kurulunun öğrencilik haklarından yararlanmadığı döneme ait katkı payı ve öğrenim ücreti ödemez kararından sonra 440 a, 2014 yılında 669 a 2015 yılında da 913 e 2016 yılında 1362 e yükselmiştir. Karardan sonra sadece 2015 yılında yatırılmayan öğrenim ücreti tutarı olmuştur. Finansal Kaynakların Geliştirilmesi hedefinden uzaklaşılmaktadır. ÖNLEYİCİ TEDBİRLER: Başta ek dersler olmak üzere diğer giderlerde tasarrufa gidilmeli. Bütçe, öğrenim ücretini yatırmayan öğrenci sayısındaki artış dikkate alınarak hazırlanmalı ve faaliyetler bu gelirlere göre planlanmalı. İkinci öğretim öğrenim ücreti yeniden düzenlenmeli. Merkezi bütçeden örgün öğretim bütçesine, bugüne kadar dikkate alınmayan temizlik ve yakacak giderleri için en az TL ödenek konulması sayılı Kanunun değişik 46. Maddesine eklenen (ç) (d) bendinin bir an önce uygulanması. Bürüt gelirlerden kesilen %30 luk rektörlük payının düşürülmesi ya da yakacak ve temizlik giderlerinin bir kısmının bu paydan karşılanması. Her geçen yıl artan ayrılan öğrenci sayısının özel olarak araştırılması. Öğrencilerin yurt ve burs imkanlarının iyileştirilmesi. 8