İnşaat Sanayii YÜZKIRKBEŞ EYLÜL - EKİM 2014 TÜRKİYE İNŞAAT SANAYİCİLERİ İŞVEREN SENDİKASI DOSYA İNŞAATA HAYAT VEREN ÇİZGİ: MİMARİ

Transkript

1 İnşaat Sanayii TÜRKİYE İNŞAAT SANAYİCİLERİ İŞVEREN SENDİKASI DOSYA İNŞAATA HAYAT VEREN ÇİZGİ: MİMARİ EYLÜL - EKİM 2014 YÜZKIRKBEŞ

2

3 Editörden Ülkemizde siyasette, ekonomide yeni bir kalkınma hamlesi için köklü reformlar gerçekleştiriliyor yıllarını kapsayan Orta Vadeli Program, Başbakan Sayın Ahmet Davutoğlu tarafından açıklanan Hükümet Programı, 2023 hedeflerimize ulaşmak için gerekli atılımları gerçekleştirmek üzere hazırlandı. Gerçekleştirilecek reformlar ile Türkiye bölgesinde güçlü ve uluslararası alanda rekabetçi bir ülke olacaktır. Türkiye kalkınırken, bu süreçte ekonominin lokomotifi olan inşaat sektörü aktif bir rol üstlenmektedir. Zira, ülkemizde her alanda bir yapılanma süreci yaşanacaktır. Artık, nitelikli yapılı çevrenin, insanlara kaliteli bir yaşam getireceği konusunda toplumumuz bilinçlenmiştir. Sağlıklı ve güvenli bir çevrede yaşamak vatandaşlarımızın öncelikleri olmuştur. Dergimizin bu sayısının konusu İnşaata Hayat Veren Çizgi: Mimari oldu. Dergimizde bu kez inşaat sektörünün önemli aktörlerinden mimarlarımız kaliteli inşa sürecindeki rollerini açıkladılar. Çevre ve Şehircilik Bakanımız İdris Güllüce, nitelikli ve güvenli kentlerin inşa edilmesinde Bakanlığın politika ve hedeflerini aktardı. Mimarlarımızı yetiştiren teknik fakültelerimiz mesleğin gelişmesinde mimarlık eğitiminin rolünü aktardılar, ülkemizde mimarlık eğitiminin niteliğini sorguladılar. Serbest mimarlarımız, estetik ve teknoloji unsuru ile yaşamı daha çekici hale getiren mimari yapıların nasıl olması gerektiğini anlattılar. Dergimizde etkinliklerimize ilişkin bilgileri okuyucularımıza anlatmaya devam ediyoruz. 30 yıldır sektörün buluşma noktası Geleneksel Toplantılarımızda camiamızla bu ay iki toplantı ile bir araya geldik. Geleneksel toplantılarımızın 168 incinin onur konuğu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanımız Sayın Faruk Çelik, 169 uncunun ise Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanımız Sayın Taner Yıldız oldu. Başkanımız Celal Koloğlu ve Yönetim Kurulu üyelerimiz, ekonomiden sorumlu Başbakan Yardımcımız Sayın Ali Babacan ı ziyaret ederek, Hükümet programından, inşaat sektörüne bakışa kadar ilişkin ayrıntılı bir görüşme gerçekleştirdi. Ekim ayı, Cumhuriyet Bayramımızı kutlamamız nedeni ile özel bir nitelik taşıyor. Bu yıl Cumhuriyetimizin 91. yılını coşkuyla kutladık. Ülkemizin birlik, beraberlik ile tüm güçlükleri aşacağına inanıyoruz. Milletimize, barış, huzur ve refah içinde bir yaşam diliyoruz. 58. ve 59. Hükümetin Bayındırlık ve İskan Bakanı Zeki Ergezen, şehirlerimizin özgün bir şekilde gelecek kuşaklara miras bırakılması için nasıl bir yapılaşma olması gerektiğine ilişkin görüşlerini paylaştı.

4 YÜZ KIRK BEŞ İNTES İşveren Sendikası Adına Sahibi Celal KOLOĞLU Sorumlu Müdür H. Necati ERSOY Yayına Hazırlayanlar Ercan DEVA Demet SOMUNOĞLU Yönetim Yeri 4. Cadde 719. Sk. No: 3, Yıldız, Çankaya, Ankara T: (pbx), F: / İnşaat Sanayii Dergisi 556 Sayılı KHK Uyarınca Türk Patent Enstitüsü Tarafından Tescile Bağlanmıştır İNTES Kuruluş Tarihi 5 Şubat 1964 Sendikamız Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu üyesidir. İnşaat Sanayii Dergisi Ocak-Şubat 2004 tarihinden itibaren hakemli dergidir. İNTES İnşaat Sanayii Dergisi nin adı da dahil olmak üzere tamamı üzerindeki telif hakları İNTES e aittir. 08 GÜNCEL: 62. Hükümet Programından Satır Başları 32 DOSYA: İdris GÜLLÜCE T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanı 36 DOSYA: Zeki ERGEZEN 58. ve 59. Hükümet Bayındırlık ve İskan Bakanı Dergide yayınlanan yazılar yazarlarının kişisel görüşü olup hiçbir şekilde İNTES tüzel kişiliğinin görüşü olarak mütalaa edilemez. Dergide yayınlanan yazıların her hakkı saklı olup, İNTES ten yazılı izin alınarak ve kaynak gösterilmek suretiyle kullanılabilir. ISSN: Yayın Türü: Yerel Süreli Yayın, Ücretsizdir. İki ayda bir yayımlanır. Abonelerine ücretsiz olarak gönderilir BAŞYAZI: Celal KOLOĞLU Yönetim Kurulu Başkanı GÜNCEL: Yeni Türkiye'nin Mimarları DOSYA: Kentsel Dönüşümden Bizim Kentlerimiz Doğsun. Mustafa DEMİR DOSYA: Çağdaş Yapılaşma Vazgeçilmez Bir Unsurdur. Süheyla Çebi KARAHAN Yapım Reta Reklamcılık ve Tanıtım Ltd. Şti. Ziyaurrahman Cd Sk. No: 26/19 Çankaya, Ankara T: , F: info@reta.com.tr / Basım Desen Ofset San. ve Tic. A.Ş. Birlik Mh Cd Sk. No: 2 Çankaya, Ankara T: , F: info@desenofset.com.tr GÜNCEL: Türkiye Halk Oylaması ile İlk Cumhurbaşkanını Seçti. GÜNCEL: Türkiye Cumhuriyeti Altmışikinci Hükümet Üyeleri DOSYA: İnşaata Hayat Veren Çizgi: Mimari. 60 DOSYA: Mimarlık Teknolojinin Arkasındaki En Önemli İtici Güç. Prof. Dr. Celal Abdi GÜZER DOSYA: Sanat ve Teknoloji Birbirini Bütünleyen Oluşumlardır. Kerem YAZGAN, Begüm YAZGAN DOSYA: Kendi Dünyamızı Zenginleştiremediğimiz Gibi, Kentlerimizi de Zenginleştiremedik. Kerem PİKER Basım Tarihi ve Yeri 24 Kasım 2014 / ANKARA 2

5 DOSYA: Doğan HASOL Mimar TOPLANTI: 168. Geleneksel Toplantı TOPLANTI: 169. Geleneksel Toplantı KÜLTÜR - SANAT: Binalarda Yol Bulmada Etkin Araç Olarak Renk. Doç. Dr. Nilgün OLGUNTÜRK Y. Doç. Dr. Elif GÜNEŞ HABERLER: Başbakan Yardımcısı Ali Babacan'ı Ziyaret 62 DOSYA: Mimari Tasarımda Refleks. Gözdenur DEMİR 82 İnşaat Sanayicileri 116 YENİ YAYIN: Açıklamalı İçtihatlı Sorun Çözümlü KAMU İHALE KANUNU ve Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu. 64 DOSYA: Mimarlık Eğitiminin Geleceği. Prof. Dr. Nuray ÖZASLAN 104 İGY'DEN: Şantiyeden Dönüyoruz Etkinliği ile İGY ve Sektör Bir Araya Geldi. 117 YENİ YAYIN: Kamu İhale Hukuku ve Yapım İşleri İhaleleri. 66 DOSYA: Sorgulayan, Tartışan, Araştıran Bir Öğrenci Profiline Sahibiz. Yrd. Doç. Dr. Nezih AYSEL 112 HABERLER: Başkan Koloğlu Yüksek Fen Kurulu Başkanı Mehmet Şahkulubey i Ziyaret Etti. 118 SUMMARY 68 DOSYA: Ege'nin En Köklü Mimarlık Fakültesi: Dokuz Eylül Mimarlık Bölümü. Yrd. Doç. Dr. Ayça TOKUÇ 114 HABERLER: 7. İGY Zirvesi Gerçekleşti. 124 VEFAT: A. Erdoğan YARAMANOĞLU 3

6 BAŞYAZI Celal KOLOĞLU Yönetim Kurulu Başkanı Mimarlık ve İnsan Türkiye her alanda güçlenerek yeni bir döneme girdi. Son dönemde pek çok ilk yaşanmaya başlandı. Önce 10 Ağustos 2014 tarihinde Cumhurbaşkanımız halk oyu ile seçildi. Çevremizdeki birçok olumsuz gelişmeler bile büyümemize ve güçlenmemize engel olamıyor yılında Dünyanın ilk on ülkesinden biri olma hedefi artık hayal olmaktan çıkıyor. Yeni Türkiye nin inşasını tamamlamak için tüm taraflara önemli roller düşüyor. Artık bütçemizde de, Orta Vadeli Mali Planlarda da odak nokta insan olarak alınıyor. İnsan için kentlerimiz yeniden inşa ediliyor. İnşa edilecek yaşam alanlarının dizaynında mimarlarımıza, inşasında mühendislerimize aktif roller düşüyor. Zira mühendislik ve mimarlık, bir ülkenin uygarlık düzeyinin göstergesidir. Teknik fakültelerimiz, yoğun bir çabayla ve kararlılıkla çağın koşullarının farkında olan, insani değerlerini öne çıkaran teknik eleman yetiştirmeye çalışmaktadırlar. Mimarlar, çevre sorunlarına duyarlı çözümler üretmek ve bu önemli mesleğin evrensel yeterliliklerine sahip olmak için eğitim almaktadırlar. Ancak, tüm mimarlık fakültelerinin aynı titizlikle hizmet verdiklerini söylemek oldukça zordur. Hiç kuşku yok ki, farklı nitelikte mimarlık eğitimi alan mimarların 4 yıllık okuldan mezun olduktan sonra aynı yetkinlik ve yeterlilikte olduklarını varsaymak da yanıltıcı olabilir. 4

7 Öncelikle bu sorunun çözümü için ortak akıl oluşturulmalıdır. Bu uyum sağlandıktan sonra kültürel mirasımızı koruyan, çevre sorunlarına çok daha duyarlı tasarımlar sergileyen mimarlarımızın sayısı hızla artacaktır. Mimarlık eğitiminde, bilimsel ve sanat becerilerinin karşılanması, yeniden oluşum kültürünün geliştirilmesi, mimarlığın toplumsal ve kültürel sorumluluğu asla ihmal edilmemelidir. Mimari yapılar bir sanat ürünü niteliği taşır. Bu sanat, gelişmiş teknoloji ile bütünleşerek yeni oluşumlara imza atmalıdır. Mimarlar, sosyal ve kentsel dokunun temelini oluştururlar. Yaşamın en iyi şekilde sürdürülmesi için mekânların hem işlevsel hem de estetik çözümlerle tasarlanması için mimarlar yoğun çaba harcamalıdır. Mimarlar, tasarımlarında sağlam, güzel ve kullanışlı mekânlara öncelik vermelidir. Şehirlerimizin tüm planlamalarının merkezinde insan olmalıdır. Tasarlanan şehirler, orada yaşayan insanların mutluluğuna katkıda bulunmalıdır. Tarihi ve kültürel birikimleriyle özgün kimlikleriyle bize miras kalan şehirlerimizi maalesef koruyamıyoruz. Kimi zaman inşa ederken rant uğruna eskiye ait olan değerleri de yok ediyoruz. İçinde yaşadığımız şehirleri, tüm toplumun refahını ve mutluluğunu düşünerek kurgulamalıyız. Başlatılmış kentsel dönüşüm çalışmalarında da gereken duyarlılığı göstermeliyiz. Bu ülke hepimizin Ankara, İstanbul, İzmir ve Antalya başta olmak üzere tüm şehirlerimizde çağdaş mimari anlayışını yansıtan yapılar görmek ve bu güzelliği özümleyerek mutlu olmak tüm vatandaşlarımızın hakkıdır. Yolumuz uzun olabilir, ama bu duyarlılıkla yürümeye biz hazırız. Mimar Sinan ın ruhunun ve teknik donanımının tüm mühendis ve mimarlarımızda var olduğuna yürekten inanıyoruz. Bu ruh ile hem ülkemizi hem de geleceğimizi hep birlikte inşa edeceğiz. Saygılarımla. 5

8 Yeni Türkiye, Yeni Yaşamlar GÜNCEL YENİ TÜRKİYE NİN MİMARLARI Türkiye siyasi istikrar ile ekonomide günü kurtarmayı çalışan politikalardan ziyade geleceği hedefleyen bir ülke olmuştur. Geleceğe dönük hedefler, ulaşılması güç hayaller olmaktan çıkmıştır. Asya dan Avrupa ya; Amerika dan Afrika ya geniş bir coğrafya Türkiye ye yüzünü dönmüştür. Türk işadamlarımız Dünyanın dört bir yanında Türk markasını taşımışlardır. Gençlerimiz Dünya üniversitelerinde eğitim görerek bizleri gururla yurt dışında temsil etmektedirler. Türkiye de üniversitelerimiz Dünya literatüründe eğitim vermektedirler. Türkiye küresel kriz ortamında büyüyen bir ülke olmuştur. Yeni Türkiye nin güçlü ekonomisi istikrar ortamı içerisinde kendisine daha yüksek hedefler koymuştur. Ülkemizde 2000 li yıllardan sonra büyüme olgusu konuşulur hale gelmiştir krizinin ardından %69,7 lik bir enflasyon yaşanmıştır. Ardından 2000 yılında enflasyon oranı %39 oranına düşmüştür li yıllardan itibaren enflasyonun kademeli olarak azalması ile 2004 yılından itibaren tek haneli rakamlar alışılır hale gelmiştir. Artık enflasyon ve kamu açıkları gibi temel makroekonomik istikrarsızlık unsurları geçtiğimiz dönemde büyük oranda sorun olmaktan çıkmıştır. Türkiye faiz ile gelir elde eden değil, sermayesi yatırıma yönlenen bir ülke olmaya başlamıştır. Ekonomide finansmana erişim kolaylaşmış ve yatırımları önemli ölçüde artmış, özel sektörün rekabet gücü yükselmiştir. Güven ve istikrar ortamı Türkiye yi yabancı sermaye için cazip hale getirmiştir. Türkiye bu gelişmeler ile finans merkezi haline gelmiştir. Tüm bu başarıların yakalanmasının nedeni insanımıza odaklanma olmuştur. Bu dönemde sağlıkta, eğitimde, çevre duyarlılığında çok önemli reformlar yapılmıştır. Adil gelir dağılımı için çalışılmıştır. Örneğin eğitim, sağlık ve sosyal koruma harcamalarının tamamını içeren sosyal harcamaların GSYİH ya oranı 2002 yılındaki %13,5 seviyesinden 2013 yılında %18,2 seviyesine çıkarılmıştır. 6

9 2023 yılında; - GSYİH nın 2 trilyon dolara, kişi başına gelirin 25 bin dolara yükseltilmesi; - İhracatın 500 milyar dolara çıkarılması; - İşsizlik oranının yüzde 5 e düşürülmesi; - Enflasyon oranlarının kalıcı bir biçimde tek haneli ve daha düşük rakamlara indirilmesi hedeflenmektedir. İnsanı hedef alan büyüme ile Türkiye hedeflerine ulaşan bir ülke olacaktır. Her halükarda ülkemiz bu hedeflere doğru hızla yol alacaktır. Bu hedefe hızla ilerlerken yeni bir Türkiye temellerinde yükselecektir. Türkiye kalkınan ve refah inşa eden bir ülke olurken, demokrasi de yeni bir dönüm noktasına girmiştir. Öncelikle 2007 yılında yapılan kanun değişikliği ile birlikte halk ilk kez Cumhurbaşkanını doğrudan kendisi seçme hakkını kazanmıştır. Halkımız 10 Ağustos 2014 tarihinde Onikinci Cumhurbaşkanını seçmek üzere sandık başına gitmiştir. Çoğulcu bir katılım ile ilk kez halk tarafından seçilen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan olmuştur. Türkiye Cumhuriyeti ni temsil etmesi açısından, cumhuriyetin ilanından bugüne kadar cumhurbaşkanlığı makamı daima büyük bir öneme sahip olmuştur Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan siyasi uzlaşı içerisinde ülkemizin refahına ve kalkınmasına yönelik olarak, görevini icra etmeye başlamıştır. Cumhurbaşkanımız Sayın Ahmet Davutoğlu nu Hükümeti kurmakla görevlendirmiş ardından Davutoğlu nun sunduğu Bakanlar Kurulu listesini onaylamıştır. Davutoğlu Başkanlığındaki 62. Hükümetin Programı mecliste okunarak ardından Türkiye Büyük Millet Meclisinin Güven oyunu almıştır. Hükümet programının temelleri 2023 hedefleri doğrultusunda inşa edilmiştir. 62. Hükümet üyeleri Türkiye nin kalkınma sürecini inşa edecek yeni Türkiye nin mimarları olacaklardır. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan, Başbakanımız Ahmet Davutoğlu ve 62. Hükümet üyeleri kalkınan, kalkınırken içine insanı merkez alan bir Türkiye istiyor. Cumhurbaşkanımız, Başbakanımız ve Bakanlar Kurulumuz bir toplum mühendisi gibi gerek Hükümet Programını, gerekse Orta Vadeli Mali programı bu temel üzerine hazırlamıştır. İnşaat Sanayi dergimizin sayfalarını öncelikle yeni Türkiye nin mimarlarına, ve bu tasarımın içeriği olan programlara ilişkin önemli maddelere ayırdık. Anlattıklarımız sadece özetten ibaret. Tablonun tümü Türkiye nin güçlü bir ülke yolunda ilerlemesini sağlayacaktır. 7

10 GÜNCEL YENİ TÜRKİYE NİN MİMARLARI Hükümet Programı ndan Satır Başları Türkiye Cumhuriyeti nin 62. Hükümetinin Programı Başbakan Ahmet Davutoğlu tarafından 1 Eylül 2014 tarihinde TBMM de okundu. Davutoğlu Başkanlığında Hükümet TBMM den güvenoyu almıştır. Demokrasi, İnsani Kalkınma, Yaşanabilir Mekânlar, Çevre, Güçlü Ekonomi ve Öncü Ülke programın temel ana başlıklarını oluşturmaktadır. İnsani kalkınma anlayışı ile hareket eden hükümetimiz sosyal alana bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da birinci önceliği vermeyi planlamaktadır. Eğitim, sağlık, araştırma ve geliştirme, sosyal güvenlik, sosyal yardım ve destekler refahı artırırken, Türkiye nin ekonomik olarak yeni bir atılım yapmasının da zeminini güçlendirilmesine çalışılacaktır. Demokratik standartlarını yükselterek insani kalkınmasını geniş bir zeminde geliştiren ülkemiz, donanımlı insanları ve nüfusu ile

11 küresel düzeyde yaşanan süreçlere de çok daha güçlü bir tecrübe ile katkıda bulunacaktır. Hükümet Programında ekonominin lokomotifi konumundaki inşaat sektörüne ilişkin bazı öneriler de yer aldı. Programda 2013 yılında 31,7 milyar dolara çıkarılan yurt dışı müteahhitlik hizmetleri tutarının, 2018 yılında 50 milyar dolara çıkarılacağı, az gelişmiş ve gelişmekte olan ülke pazarlarında lider ülke konumuna ulaşılacağı taahhüdünde bulunuluyor. Bu arada, İNTES in işçi sağlığı ve güvenliği konusunda duyarlı işverenlerin teşvik edilmesi ile ilgili önerileri de Hükümet Programında yer buldu. Buna göre, belirli bir dönem boyunca çalışma ve sosyal güvenlik mevzuatına uyduğu tespit edilen, iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alan ve kayıt dışı işçi çalıştırmayan işverenlerin bu durumlarını gösteren ve ödüllendiren düzenlemeler yapılması hususu da Hükümet Programına konuldu. Hükümet Programında, Soma da yaşanan ve 301 maden işçisinin ölümüyle sonuçlanan kazayı dikkate alan bir düzenleme de yer aldı. Buna göre, en kısa sürede de Madenlerde Sağlık ve Güvenlik hakkındaki 176 sayılı ILO Sözleşmesi ile İnşaatlarda Sağlık ve Güvenlik hakkındaki 167 sayılı ILO Sözleşmesinin onay işlemleri tamamlanacaktır. Yine İNTES in yıllardır titizlikle üzerinde durduğu ve büyük önem verdiği meslek standartları konusu da Programda yer aldı. Hükümetin, meslek standardı sayısını tüm sektörlerde 750 ye çıkarmayı hedeflediği kaydedildi. 62. Hükümet Programı ana başlıklar halinde şöyle: Demokratikleşme Yeni dönemde demokrasimiz artık yeni bir evreye geçecektir. Bu hedefe yönelik olarak Sivil Toplum Kuruluşlarının yönetime daha aktif katılımı sağlanacaktır. Temel hak ve özgürlükler alanında uluslararası normlar, tüm politikalara temel teşkil edecektir. Avrupa Birliği Avrupa Birliği sürecine ivme kazandırmak ve her alanda reform çalışmalarını hızlandırmak amacıyla dönemini kapsayan AB ye 9

12 Katılım İçin Ulusal Eylem Planı hayata geçirilecektir. Geçmişte olduğu gibi, gelecekte de çok yönlü dış politikamızın en önemli ayaklarından biri AB ile katılım müzakereleri olacaktır. Vize Muafiyeti Diyaloğu sürecinin başarılı biçimde tamamlanmasına özel önem verilecektir. Yeni Anayasa Yeni Türkiye nin Yeni Anayasası nda her türlü temel hak ve hürriyetin, demokrasinin, hukukun üstünlüğü ilkesinin ve düşünce ile inanç özgürlüğünün temeli, toplumsal meşruiyet olacaktır. Bilgi Toplumu Kamunun e-dönüşümü (e-devlet) büyük oranda tamamlanacaktır. Tüm vatandaşlarına Elektronik Kimlik Kartı dağıtımı gerçekleştirilecektir. Elektronik Kimlik Kartı, kamu hizmetlerinin sunumunda kimlik doğrulama işlemleri için kullanılacaktır. Vatandaşlar, kamu hizmetlerine 7 gün 24 saat evlerinden ve işyerlerinden ulaşabilecektir yılında, en gelişmiş güvenlik öğelerini içinde barındıran kimlik kartlarını üretip en kısa zamanda vatandaşlara dağıtımı yapılacaktır. Mekânsal Adres Kayıt Sistemi Projesi uygulamaya konulacaktır. Kamuda kağıtsız ofis dönemini başlatılacak ve yazışmaların elektronik ortamda gerçekleştirilmesi yaygınlaştırılacaktır. 10 Yerel Yönetimler Yerel yönetimlerin devlet yapısı içerisindeki ağırlığını artırmaya yönelik faaliyet ve çabalar aynen devam edecektir. Merkezî yönetim tarafından yürütülmesi zorunlu olmayan hizmetler yerel yönetimlere devredilecektir. Yerel tercihler dikkate alınarak sağlık, eğitim, kültür, sosyal yardımlaşma, turizm, çevre köy hizmetleri, tarım, hayvancılık, imar ve ulaşım hizmetlerinde yerel yönetimlerin etkinliğinin artırılmasına yönelik çabalar devam edecektir. Nitelikli İnsan Mesleki eğitimin nitelik ve nicelik olarak geliştirilmesi, sektör ile ortak projelerin hayata geçirilmesi konusunda önemli adımlar atılacaktır. Okullaşma oranının artırılmasına yönelik çalışmalar aynı kararlılıkla sürdürülecek, bu kapsamda bilhassa kız çocukların okullaşma oranının artırılması ve okul öncesi eğitimin teşvik edilmesi hükümetin önemli önceliklerinden olacaktır. Sosyal Güvenlik Sistemi Yeni dönemde sosyal güvenlik sisteminin nüfusun tamamını kapsayacak bir yapıya kavuşturulması hükümetin temel hedefi olacaktır. Sosyal güvenlik ve sağlık politikaları, ekonomi, istihdam ve sosyal yardım politikalarıyla uyumlu şekilde yürütülecektir. Topluma Yönelik Hizmetler 2015 yılına kadar aylık 65 doların altında bir gelirle yaşamak zorunda olan vatandaş kalmayacaktır. Hükümetin 2023 için temel hedefi, hak ve sorumluluk temelli aileyi merkeze alan bütüncül sosyal politikalarla mutlak yoksulluğu tamamen ortadan kaldırmak olacaktır. Türkiye, sosyal hizmet alanında evrensel yaklaşımlarla model bir ülke haline getirilecektir. Kadının bireysel ve toplumsal olarak daha da güçlenmesi için hayata geçirilen politikalar ve başlatılan çalışmalar kararlılıkla uygulanmaya devam edecektir. Yaşanabilir Kentler Kentsel dönüşüm kapsamında 6,5 milyon birim konutun 2023 yılına kadar dönüştürülmesi hedefi doğrultusunda çalışmalarımıza devam edilecektir. Kentsel dönüşüm projelerinde yenilikçi ve katma değer yaratan sektörleri, yaratıcı endüstriler ile yüksek teknolojili ve çevreye duyarlı üretimi destekleyen uygulama-lara ve vatandaşın da sürece katılımına öncelik verilecektir. Şehirlerimizin ve insanlarımızın sorunlarını çözmeye kararlı bir şekilde devam edilecektir. 87 büyük proje devam edecek, yeni projelere başlanacaktır. Hükümetimizin hedefi öncelikle insan dostu şehir anlayışımızı hakim kılmaktır. Kimlikli ve kişilikli şehirler oluşturarak medeniyetimizin şehir tasavvurunu ihya etmektir. Bunu yaparken en modern, en ileri tekniklerden, yöntemlerden de yararlanılacaktır.

13 2023 yolunda hedef, şehirlerimizi insan dostu, çevre dostu, estetik, katılımcı ve müreffeh marka şehirler haline getirmektir. Bu doğrultuda, imar mevzuatını günün ihtiyaçlarına uygun olarak revize edilecektir. Kentsel tasarım ilkelerini ve uygulamalarını; engelli, yaşlı, hareket kısıtlılığı olanlar gibi özel ilgi bekleyen kesimlerin hizmetlere erişimini kolaylaştırmak üzere geliştirilecektir. Çarpık kentleşmeyi düzeltmek ve deprem gibi afetlere karşı hazırlıklı olabilmek için kentsel dönüşüm çalışmalarına devam edilecek ve bu süreç yerel yönetimler ve özel sektör ile sağlıklı bir şekilde yönetilerek, alt ve orta gelir grubunun konut ihtiyacının karşılanmasına öncelik verilecektir. Dönüşüm ve yenileme projeleriyle tarihi veya geleneksel kent merkezlerini, özgün kimliğini koruyarak yeniden canlandırılacaktır. Yürütülmekte olan kentsel dönüşüm çalışmalarının yanı sıra, yöresel dokuyu ve kimliği de yansıtan kırsal dönüşüm çalışmaları başlatılacaktır. Toplu konut uygulamalarının kapsamı genişletilecektir. TOKİ nin öncelikle nüfus artışının hızlı ve konut fiyatlarının yüksek olduğu şehirlerde ve alt ve orta gelir grubunun temel konut ihtiyacına yoğunlaşması temin edilecektir. Kalkınmada önce-likli bölgelerde sosyal konut üretimine ağırlık verilecektir. Kaliteli ve ekonomik konut arzını temin etmek üzere yeterli altyapısı hazır arsa geliştirilmesine önem verilecek, kendi konutunu yapanlara kapsamlı teknik destek sunulacaktır. Planlama, projelendirme ve yapılaşma konularında kaliteli hizmet ve denetim için il, ilçe ve belediyelerde yeterli sayıda nitelikli teknik personel çalıştırılacaktır. İçme ve kullanma suyunun, yeterli miktarda ve uygun standartlarda temin edilmesi sağlanacaktır. Gelecek İçin Çevre Yeşil büyümenin başta istihdam yaratma ve teknoloji gelişimi olmak üzere getireceği bütün fırsatlardan faydalanılması benimsenecek, kamu alımlarında çevre dostu ürünler tercih edilecektir. Büyükşehirlerde akıllı sistemlerle desteklenen bütünleşik toplu taşıma sistemleri hayata geçirilecektir. Elektrikli demiryolu hatlarını yaygınlaştırarak sera gazı emisyonları azaltılacaktır. Atık yönetimi hizmetlerinin desteklenmesine devam edilecektir. Atık yönetiminin, geri dönüşüm yoluyla hem enerji üretimini, hem de istihdamı artırıcı bir yatırım alanı olması sağlanacak. HES lere ilişkin çevre duyarlılığı en üst düzeyde hayata geçirecek, bu amaçla gerekli düzenlemeler hızlı bir şekilde yaparak etkili bir şekilde uygulanacaktır. Havza bazında entegre atıksu ve su yönetimi sistemi oluşturma çalışmalarına hız verilecek. Ormancılıkta 2023 hedefi orman alanlarını ülke yüzölçümünün % 30 una denk gelen 23,3 milyon hektara yükseltmek olacaktır. Bölgesel Kalkınma Bölgesel kalkınmanın yeni organizasyon yapısı ve politika araçları kullanılarak, yur-dun her yerinde bölgesel gelişmenin hızlandırılmasına yönelik program ve projeler güçlendirilecektir. Kalkınma ajanslarının kaynakları ve imkânları artırılacak olup, dönemini kapsayan 26 bölge planı ilan edilecek ve uygulamaya başlanacaktır. Bölgesel ve sektörel teşvik sistemi güçlendirilecektir. Bütün bölgelerde özel sektörün gelişmesi için, kredi garanti sistemi, girişim sermayesi, mesleki yatırımcılar gibi yeni mali araçları ve sistemleri bölgesel farklara ve önceliklere göre faaliyet gösterebilecek yetkinliğe ve esnekliğe sahip bir şekilde yerel düzey-de yaygınlaştırılacaktır. Ana-yan sanayi bağlantılarını güçlendirerek, ARGE ve yenilik kültürünü tabana yayarak, yenilikçi girişimciler ve işletmeler için yerelde çalışan destek modeller oluşturulacaktır. Hazırlıkları büyük ölçüde tamamlanmış olan Bölgesel Gelişme Ulusal Stratejisi uygulamaya konulacaktır yılları için hazırlanan yeni Ulusal Kırsal Kalkınma Stratejisini yürürlüğe konularak yeni Kırsal Kalkınma Planının hazırlıkları tamamlanacaktır. Kırsal alanların ekonomik gücünü ve cazibesini artıracak yenilikçi ekonomik faaliyetler teşvik edilecektir. Yeni Türkiye ve Güçlü Ekonomi Uzun vadeli kalkınma amacı, milletin temel değerlerini ve beklentilerini esas alarak gerçekleştirilecek yapısal dönüşümlerle ülkenin uluslararası konumunu yükseltmek ve halkımızın refahını artırmak olacaktır. Bu yapısal dönüşümün kalıcı bir şekilde hayata geçirilebilmesi için: Yurt içi tasarruflar artırılacak. Fiyat istikrarını, finansal yapı ve maliye politikasında elde edilen kazanımlar güçlendirilecek. Bilim, teknoloji ve yenilik kapasitesi geliştirilecek. İmalat sanayiinde yerli girdi kullanımına dayalı ve yüksek katma değerli bir üretim yapısına geçilecek. İşgücü verimliliği artırılacak. Girişimcilik geliştirilecek ve KOBİ ler desteklenecek. Fikri mülkiyet hakları geliştirilecek. Bilgi ve iletişim teknolojileri etkin bir şekilde kullanılacak. Lojistik ve ulaştırma altyapısı iyileştirilecek hedeflerine ulaşmak ve kalkınma planlarında yer alan politikaların daha etkin uygulanması amacıyla ilk defa 10. Kalkınma Planında 25 Öncelikli Dönüşüm Programı belirlenmiştir. Bu programlar arasında Üretimde Verimliliğin Artırılması, Yurt içi Tasarrufların Artırılması ve İsrafın Önlenmesi, Kamu Harcamalarının Rasyonelleştirilmesi, İş ve Yatırım Ortamının Geliştirilmesi, İşgücü Piyasasının Etkinleştirilmesi, Kayıt Dışı Ekonominin Azaltılması, Yerli Kaynaklara Dayalı Enerji Üretimi, Enerji Verimliliğinin Geliştirilmesi, Temel ve Mesleki Becerileri Geliştirmesi 11

14 programları, Nitelikli İnsan Gücü İçin Çekim Merkezi Programları yer almaktadır. Özel sektörü teşvik edecek ve müteşebbislerin önünü açacak politikalar uygulanmaya devam edecektir. Bunun için; makroekonomik istikrarın sürdürülmesinin yanında; ekonominin dış etkenlere karşı dayanıklılığını artıracak, mal ve hizmet sektörlerinde rekabet ve verimlilik artışlarını sağlayacak, ucuz finansman kaynaklarına ulaşımı kolaylaştıracak makro ve mikro politikalara öncelik verilecektir. Mali disiplin, enflasyonla mücadele ve istihdam esaslı yüksek ve sürdürülebilir büyüme konusundaki kararlılık sürdürülecektir. Yoksulluk ve fakirlikle mücadelede uygulanan güçlü sosyal politikalarla başlatılan sosyal restorasyon süreci devam edecektir. Temel Öncelikler Bu dönemde, gelir politikaları açısından temel öncelikler vergilemede adalet ve etkinliğin artırılması, istihdamın ve yatırımların teşviki, bölgesel gelişmişlik farklarının azaltılması, rekabetin geliştirilmesi, tasarruf oranlarının artırılması, şirketlerin öz sermaye yapılarının güçlendirilmesi ve daha etkin bir vergi siste-minin oluşturulması olacaktır. Haksız rekabetin önlenmesi, kaynak dağılımında etkinliğin sağlanması, ekonomide rekabet gücünün ve kamu gelirlerinin artırılması amacıyla kayıt dışılıkla mücadeleye kararlılıkla devam edilecektir. Vergi mevzuatının sadeleştirilmesi ve anlaşılır kılınması, vergi tabanının genişletilmesi ve vergilemenin daha adil olmasına yönelik çalışmalar sürdürülecektir. Kamu harcamalarının finansmanında doğrudan vergilerin ağırlığının artırılması sağlanacaktır. Kamu harcama politikaları, vatandaşının refahını artıracak, beşeri sermayeyi geliştirecek; kalkınma hamlesini güçlendirecek, üretimi ve istihdamı destekleyecek şekilde öncelikli olacaktır. 12

15 Kamu Özel İş Birliği Modeli çerçevesinde gerçekleştirilecek yatırımlar kapsamında işletmeciye verilen garantiler ile işletmecinin taahhütlerini devlet muhasebe sisteminde takip edilecektir. Başta Güneydoğu Anadolu Projesi, Doğu Anadolu Projesi, Doğu Karadeniz Projesi ve Konya Ovası Projesi olmak üzere, bölgeler arası gelişmişlik farklarını azaltmayı hedefleyen ekonomik ve sosyal altyapı projelerine önem verilecektir. Kamu kesimi yatırımlarını özel kesim yatırımlarını tamamlayacak şekilde ele alınacak, başta Kamu-Özel İşbirliği yöntemleri olmak üzere kamu altyapı yatırımlarında özel sektörün katılımını da sağlayan uygulamalara daha fazla ağırlık verilecektir. Para politikası alanında temel amaç fiyat istikrarını sağlamak ve sürdürmek olacaktır. Hükümet, enflasyonla mücadelede daha fazla yoğunlaşacaktır. Enflasyon hedeflemesi temel para politikası rejimi olmaya devam edecektir. Dalgalı döviz kuru rejimi uygulaması sürdürülecektir. Faizsiz bankacılığın geliştirilmesi için kamu sahipliğinde katılım bankalarının kurulmasına yönelik çalışmalarımı sürdürülecek. İstanbul un 2023 yılında dünyadaki en önemli 10 finans merkezi içinde yer alması hedefi ile İstanbul Uluslararası Finans Merkezi Projesi hayata geçirilecektir. İhracat Yapısında Dönüşüm Yeni Türkiye de ihracatın yapısı dönüştürecektir. Bu dönüşüm çerçevesinde bilgiye dayalı, yüksek teknolojili-yüksek katma değerli malların üretimi ve bu yolla ihracatta yüksek teknolojili ürünlerin %4 lerde olan payının %15 e çıkarılmasını sağlayacak yatırımlar desteklenecektir. Türk Lirasının dış ticaretimizde kullanımının artırılması için çalışmalar sürdürülecektir. Başta makine ve otomotiv olmak üzere, demir-çelik, tekstil, hazır giyim ve konfeksiyon, elektrik ve elektronik ile kimyevi maddeler ihracat stratejisinin lokomotif sektörleri olmaya devam edecektir. Bununla birlikte, yeni rafineri inşası, elektrikli otomobil imalatı, ileri teknoloji içeren hava taşıtı motorları ve parçalarının üretimi konularında teşvik sistemi güçlendirilerek yurt içi üretim kapasitesi artırılacaktır. İhracatta firmaların küresel rekabet gücünü artırmak amacıyla yenilikçiliğe ve ARGE ye dayalı katma değeri yüksek markalı ürün ve hizmetlerin üretim ve pazarlama süreçleri desteklenecektir. Sanayi girdilerinin ülke içinden karşılanma oranının artırılmasını teminen, yüksek yatırım gerektiren ara malı ve sanayi hammaddelerinin üretimine öncelik verilecektir. Yurt dışı Müteahhitlik Hizmetler 2002 yılından bugüne 10 kattan fazla artırarak 2013 yılında 31,7 milyar dolara çıkarılan yurt dışı müteahhitlik hizmetleri tutarı, 2018 yılında 50 milyar dolara çıkarılacak, az gelişmiş ve gelişmekte olan ülke pazarlarında lider ülke konumuna ulaşılacaktır. Diğer yandan, inşaat malzemeleri ihracatının ve yurt dışı müteahhitlik sektörü tarafından üstlenilen projelerin 13

16 artışına doğrudan katkı sağlayan teknik müşavirlik sektörüne yönelik destek programı uygulanmaya devam edilecektir. İş Gücüne Yönelik Düzenlemeler İstihdamın artırılması ve kayıt dışılığın azaltılması amacıyla güvenceli esneklik anlayışı ve işi değil insanı koruma ilkesi çerçevesinde işgücü piyasamızın katılıklarını gidererek başta genç, kadın ve vasıfsız işgücü olmak üzere işsizlere nitelik kazandırarak işe giriş kolaylaştıracaktır. Sendikal örgütlenme oranları ile toplu sözleşmeden yararlanma oranlarını 2023 yılında AB ortalaması düzeyine çıkarmayı hedeflenmektedir. Kayıt dışılıkla mücadele için yeni bir eylem planını yürürlüğe konulacaktır. Denetimlerin etkinliği ve sayısı artırılarak kayıt dışı istihdamla daha kararlı bir şekilde mücadele edilecek. Gençlerin, kadınların ve mesleki eğitim alan işsizlerin istihdamı halinde 54 aya kadar işveren sigorta prim payının devletçe karşılanması uygulaması sürdürülecekti. SOMA Kazasından Ders Madenlerde Sağlık ve Güvenlik hakkındaki 176 sayılı ILO Sözleşmesi ile İnşaatlarda Sağlık ve Güvenlik hakkındaki 167 sayılı ILO Sözleşmesinin onay işlemlerini kısa süre içinde tamamlanacaktır. Belirli bir dönem boyunca çalışma ve sosyal güvenlik mevzuatına uyduğu tespit edilen, iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alan ve kayıt dışı işçi çalıştırmayan işverenlere, bu durumlarını gösteren ve ödüllendiren düzenlemeler yapılacaktır. Yatırım Teşvik Sistemleri 2009 yılında uygulamaya başlanan yeni yatırım teşvik sistemi geliştirilerek uygulamaya devam edilecektir. Teknolojiye Yatırım Yenilikçi fikirlere dayalı, katma değeri yüksek, markalı ürün ve hizmetlerin üretim ve pazarlama süreçleri desteklenecektir yılında ARGE firmalarına yer tahsisine başlanacak olup, bilim, teknoloji ve ARGE Yeni Türkiye nin ekonomisinde çok daha kritik bir role sahip olacaktır. Otomotiv, makine ve imalat teknolojileri, bilgi ve iletişim teknolojileri ile sağlık gibi alanlardaki araştırma altyapıları oluşturmaya ve araştırmacı insan gücünü yetiştirmeye daha fazla önem verilecektir. Yerli ve yenilenebilir enerji kaynakları en üst düzeyde değerlendirecektir. Nükleer santral kurulmasına ilişkin çalışmalarımızı hızlandıracaktır. Güneş enerjisinde yeni bir döneme girilecektir. Konya güneş enerjisi üssü haline getirilecektir Orta Vadeli Program dan Satır Başları Başbakan Ahmet Davutoğlu nun açıkladığı Hükümet Programı son 12 yılda yapılanları yeni bir atılım dönemi ile taçlandırmak ve 2023 Vizyonunu artık uzak bir vizyon olmaktan çıkarmak amacını 14

17 taşıyordu. Ekonomiden sorumlu Başbakan Yardımcısı Ali Babacan ın açıkladığı Orta Vadeli Program da yine aynı amacı gerçekleştirmeyi hedefliyordu. Ancak, Babacan, hedeflenen başarılara ulaşabilmek için Orta Vadeli Programda hem temkinli bir yaklaşım sergiliyor, hem de ekonomide aynı kararlı tutumun sürdürülmesinin önemini ısrarla vurguluyordu dönemini kapsayan Orta Vadeli Programdan bazı önemli noktalar şöyle: dönemini kapsayan OVP nin temel amacı enflasyonla mücadeleye kararlılıkla devam etmek ve cari işlemler açığını tedricen düşürerek büyümeyi artırmaktır. Bu amaca yönelik olarak, para ve maliye politikasında sıkı duruş devam ettirilecek, gelirler politikasıyla da bu duruş desteklenecek ve yapısal reformlara hız verilecektir. Program, dönemi hedef ve göstergeler, ekonominin son derece dikkatle izlenmesi gereken veriler ortaya koyduğunu gözler önüne sermiştir. Özellikle büyüme, kamu maliyesi, ödemeler dengesi, enflasyon ve istihdam açısından veriler, ekonomi yönetimi için bir anlamda uyarı niteliği taşımaktadır. Büyüme Babacan, 2014 yılındaki büyüme oranının %4 ten %3,3 e çekildiğini kaydetmiştir yılında GSYH büyümesi %4 olarak öngörülmektedir ve 2017 yıllarında ise üretken alanlara yönelik yatırımları destekleyen, daha çok yurt içi tasarruflarla finanse edilen, verimlilik artışına dayalı bir büyüme stratejisiyle GSYH artış hızı %5 olarak hedeflenmektedir. Program döneminde, reel olarak yıllık ortalamada, özel tükettim harcamalarının %4, kamu tüketim harcamalarının %3,1, özel sabit sermaye yatırımlarının %8,7, kamu sabit sermaye yatırımlarının ise %2,7 oranında artması öngörülmektedir. Son yıllarda önemli ölçüde düşen yurt içi tasarrufların Program dönemi sonunda %17,1 e ulaşması beklenmektedir. Kamu Maliyesi Kamu kesimi açığının GSYH ya oranının 2015 yılı sonunda %0,4 e düşmesi ve Program dönemi sonunda %0,1 fazlaya dönmesi hedeflenmektedir sonunda %0,5 açık vermesi öngörülen genel devlet dengesinin 2017 yılı sonunda %0,1 fazla vermesi hedeflenmektedir. Ödemeler Dengesi Program döneminde yıllık ortalamada reel olarak ihracatın %8,4, ithalatın ise %7,6 oranında artacağı tahmin edilmektedir yılında 173 milyar dolar olması beklenen ihracatın dönem sonunda 203,4 milyar dolara, 258 milyar dolar olması beklenen ithalatın dönem sonunda 297,5 milyar dolara ulaşacağı tahmin edilmektedir. Böylece, 2015 yılında 85 milyar dolar olan dış ticaret açığı dönem sonunda 94,1 milyar dolara yükselecektir yılında %5,4 olarak gerçekleşmesi beklenen cari işlemler açığının GSYH ya oranının dönem sonunda %5,2 ye inmesi hedeflenmektedir yılı sonunda 57,3 milyar dolar olacağı tahmin edilen enerji ithalatının dönem sonunda 63,9 milyar dolara yükselmesi beklenmektedir yılında 31,5 milyar dolar olacağı tahmin edilen turizm gelirlerinin Program dönemi sonunda 35,5 milyar dolara ulaşacağı tahmin edilmektedir. Enflasyon Oranları TÜFE artış hızının 2015 yılında %6,3 e gerileyeceği dönem sonunda ise %5 olarak gerçekleşeceği öngörülmektedir. İstihdam 2014 yılında %45,3 olması beklenen istihdam oranının dönem sonunda %45,9 a yükselmesi, istihdam edilen kişi sayısının bine ulaşması beklenmektedir yılı sonunda %9,6 olacağı tahmin edilen işsizlik oranının 2017 yılında %9,1 seviyesine gerileyeceği öngörülmektedir. Kamu Yatırım Politikası Kamu yatırımlarının büyümeye, özel kesim yatırımlarını desteklemeye, bölgelerin gelişme potansiyellerini harekete geçirmeye, istihdamı ve ülke refahını artırmaya katkısının azami seviyeye çıkarılması temel amaçtır. Kamu yatırım ödenekleri özel sektörün üretken faaliyetlerini destekleyecek nitelikteki altyapı yatırımlarına yönlendirilecek, bu kapsamda, demiryolu, liman, lojistik merkezi gibi alanlara özel önem verilecektir. Kamu yatırım projeleri önceliklendirilecek, kısa sürede tamamlanacak projelere odaklanılacak, mevcut sermaye stokundan daha etkin yararlanmak amacıyla idame-yenileme, bakım-onarım ve rehabilitasyon harcamalarına ağırlık verilecektir. Kamu ve özel kesim yatırımları birbirlerini tamamlayacak şekilde bütüncül bir bakış açısıyla ele alınacak, kamu yatırımları, özel sektör tarafından gerçekleştirilemeyecek ekonomik ve sosyal altyapı alanlarında yoğunlaştırılacaktır. Kamu yatırımlarında, KÖİ modeliyle yürütülenler dâhil, eğitim, sağlık, içme suyu ve kanalizasyon, bilimteknoloji, bilişim, ulaştırma ve sulama sektörlerine öncelik verilecektir. Ekonomik ve sosyal altyapı ile beşeri kaynakların geliştirilmesine yönelik projelerin gerçekleştirilmesine devam edilecektir. Kamu Gelir Politikası Ekonominin uluslararası düzeyde rekabet edebilir bir yapıya kavuşturulmasına yönelik ARGE faaliyetlerini ve yüksek katma değerli ürünlerin geliştirilmesini destekleyen vergi politikaları uygulanacaktır. Vergilemede istikrar ve öngörülebilirlik esas olacak; vergi mevzuatına ilişkin düzenlemeler toplumun ve ilgili tarafların katkılarının alındığı bir süreç içinde gerçekleştirilecektir. Kamu mali dengelerinin imkân verdiği ölçüde, ekonomik faaliyetler üzerinde yük oluşturan işlem vergilerinde indirime gidilecektir. Kaynak: Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık web sitesi Türkiye Cumhuriyeti Kalkınma Bakanlığı web sitesi

18 GÜNCEL YENİ TÜRKİYE NİN MİMARLARI Türkiye Halk Oylaması ile İlk Cumhurbaşkanını Seçti Türkiye Cumhuriyeti'nin 12. Cumhurbaşkanını belirlemek için 10 Ağustos 2014 tarihinde seçimler yapıldı. Bu seçim ile Türkiye Cumhuriyeti siyasi tarihinde ilk kez Recep Tayyip Erdoğan, doğrudan halkoyuyla Cumhurbaşkanı seçildi. Halk tercihini siyasi hayatına pek çok başarıyı sığdıran ve Türkiye yi sürdürülebilir bir kalkınma seviyesine ulaştıran Recep Tayyip Erdoğan dan yana kullandı. İşte Türkiye Cumhuriyetinin 12. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ın başarılarla dolu özgeçmişi: Halk oyuyla seçilen Türkiye Cumhuriyeti nin 12. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 1954 yılında İstanbul'da doğdu. Aslen Rizeli olan Erdoğan, 1973 yılında ise İstanbul İmam Hatip Lisesi'nden mezun oldu. Fark dersleri sınavını vererek 16

19 Eyüp Lisesi'nden de diploma aldı. Üniversiteyi Marmara Üniversitesi İktisadî ve Ticarî Bilimler Fakültesi'nde okuyan Erdoğan, bu okuldan 1981 yılında mezun oldu. Gençlik yıllarından itibaren gerek sosyal hayat ve gerekse siyasetle içiçe bir yaşamı tercih eden Erdoğan, disiplinli ekip çalışmasının ve takım ruhunun önemini kendisine çok genç yaşlarda öğreten futbolla uzun yıllar amatör olarak ilgilendi. Bu yıllar, genç bir idealist olarak memleket meseleleri ve toplumsal sorunlarla ilgilenen Erdoğan'ın aktif politikaya adım attığı döneme rastladı. Lise ve üniversite yıllarında Milli Türk Talebe Birliği öğrenci kollarında aktif görev alan Recep Tayyip Erdoğan, 1976 yılında MSP Beyoğlu Gençlik Kolu Başkanlığı'na ve aynı yıl MSP İstanbul Gençlik Kolları Başkanlığı'na seçildi yılına kadar bu görevlerini sürdüren Erdoğan, siyasi partilerin kapatıldığı 12 Eylül döneminde, özel sektörde bir süre müşavirlik ve üst düzey yöneticilik yaptı yılında kurulan Refah Partisi ile fiilî siyasete geri dönen Recep Tayyip Erdoğan, sırasıyla Refah Partisi Beyoğlu İlçe Başkanı, Refah Partisi İstanbul İl Başkanı ve Refah Partisi MKYK üyesi oldu. İstanbul İl Başkanlığı görevi sırasında diğer siyasi partiler için de model olan yeni bir örgütsel yapı geliştiren Erdoğan, bu dönemde özellikle kadınların ve gençlerin siyasete katılımını artırmaya yönelik çalışmalar yaptı. O dönemde, siyasetin tabana yayılarak geniş halk kitleleri tarafından benimsenip itibar görmesi yolunda önemli adımlar attı. Bu yapılanma, yurt genelinde de parti çalışmaları için bir örnek oluşturdu. 27 Mart 1994 yerel seçimlerinde İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı seçilen Recep Tayyip Erdoğan, siyasî yeteneği, ekip çalışmasına verdiği önem, insan kaynakları ve malî konulardaki başarılı yönetimiyle dünyanın en önemli metropollerinden biri olan İstanbul'un kronikleşmiş sorunlarına 17

20 doğru teşhis ve çözümler üretti. Su sorunu, yüzlerce kilometrelik yeni boru hatlarının döşenmesiyle, çöp sorunu ise dönemin en modern geridönüşüm tesislerinin kurulmasıyla çözüme kavuştu. Hava kirliliği sorunu Erdoğan döneminde geliştirilen doğalgaza geçiş projeleriyle son bulurken, kentin trafik ve ulaşım açmazına karşı 50'den fazla köprü, geçit ve çevre yolu inşa edildi, sonraki dönemlere ışık tutacak birçok proje geliştirildi. Belediye kaynaklarının doğru kullanımı ve yolsuzluğun önlenmesi amacıyla olağanüstü önlemler alan Erdoğan, 2 milyar dolar borçla devraldığı İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin borçlarını büyük ölçüde ödedi ve bu arada 4 milyar dolarlık yatırım gerçekleştirdi. Erdoğan, 14 Ağustos 2001'de arkadaşlarıyla birlikte Adalet ve Kalkınma Partisi'ni (AK Parti) kurdu ve Kurucular Kurulu tarafından AK Parti'nin Kurucu Genel Başkanı seçildi. Milletin teveccüh ve güveni AK Parti'yi daha kuruluşunun ilk yılında Türkiye'nin en geniş halk desteğine sahip siyasî hareketi haline getirdi ve 2002 yılı genel seçimlerinde üçte iki parlamento çoğunluğuyla tek başına iktidara taşıdı. Erdoğan, 9 Mart 2003'te Siirt ili milletvekili yenileme seçimine katıldı. Bu seçimde oyların %85'ini alan Erdoğan, 22. Dönem Siirt Milletvekili olarak parlamentoya girdi. 18