E-Öğrenme Ortamlarında Oyunlaştırma Yaklaşımı Kullanımının Öğrenenlerin Motivasyon Durumlarına Katkısının İncelenmesi

Transkript

1 E-Öğrenme Ortamlarında Oyunlaştırma Yaklaşımı Kullanımının Öğrenenlerin Motivasyon Durumlarına Katkısının İncelenmesi Yeliz TUNGA Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü, ÖZET Mustafa Murat İNCEOĞLU Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü, Oyunlaştırma yaklaşımı oyun bağlamı dışında oyun tasarım unsurlarının kullanılması olarak tanımlanmaktadır. Kullanıcıların motivasyon ve katılım düzeyini artırmak amacıyla ortaya sürülen bu yaklaşım pek çok farklı disiplinde kullanılmakla birlikte eğitsel uygulamalarda da bu yaklaşımının kullanılmasına başlanılmıştır. Teknolojik gelişmenin getirdiği eğitimin dijitalleşmesi ve dijital platformlarda eğitsel etkinliklerin sürdürülmesi ile ortaya çıkan öğrenenlerin karşılaştığı motivasyon eksikliği gibi bazı duyuşsal eksikliklerin giderilmesi amacı ile oyunlaştırma yaklaşımının bu platformlarda kullanılmasına yönelik araştırmaların sayısı giderek artmaktadır. Bu çalışmada bu savın denenmesi amacı ile gerçekleştirilmiş olup, çalışmada e- öğrenme ortamlarında oyunlaştırma yaklaşımı kullanımının öğrenenlerin motivasyon durumuna katkısı olup olmadığı araştırılmaktadır. Sekiz hafta süren bir deneysel araştırmayı kapsayan bu çalışmada, e-öğrenme ortamı olarak Moodle öğrenme yönetim sistemi kullanılmıştır. Çalışma Eğitimde Bilişim Teknolojileri 1 dersi kapsamında yürütülmüş olup, eğitim öğretim yılında Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi bölümünde öğrenim görmekte olan 45 lisans öğrencisinin katılımı ile gerçekleşmiştir. Deneysel işlem sonunda her iki gruba da Öğretim Materyallerine Yönelik Motivasyon Ölçeği (Kutu & Sözbilir, 2011) uygulanmıştır. Elde edilen bulgular doğrultusunda, e-öğrenme ortamlarında oyunlaştırma unsurlarının kullanılmasının öğrenenlerinin motivasyon düzeylerine olumlu katkı sağladığı görülmüştür. Anahtar Kelimeler: oyunlaştırma, motivasyon, e-öğrenme, Moodle GİRİŞ Yaşadığımız yüzyıl ile birlikte teknolojinin hızlı değişimi birçok alanda değişime neden olmaktadır. Özellikle 1980 sonrası bilgi ve iletişim teknolojilerinde yaşanan gelişmeler çağımız toplumlarının tüm sistemlerini etkilemiştir. Bu gelişmelerden etkilenen sistemlerden birisi de şüphesiz ki eğitimdir (Göktaş, Yıldırım, & Yıldırım, 2008). Eğitimde teknoloji kullanımının artırılması ve desteklenmesi ile başlayan gelişim süreci, teknoloji temelli eğitim uygulamalarına kadar uzanmaktadır. Yaşadığımız internet çağı bilgi ekonomisine sahip olmanın getirdiği yükümlülükler ile bireylerin artan öğrenme ihtiyacı ve teknolojide yaşayan radikal gelişmeler eğitimde e-öğrenme olarak adlandırılan modern öğrenmeye geçişi körüklemektedir (Zhang, 2002). Govindasamy (2002) e-öğrenmeyi öğretimin internet, intranet, extranet, çoklu ortam materyalleri gibi elektronik medya kanalları aracılığıyla gerçekleştirilmesi olarak tanımlanmaktadır Alanyazında farklı araştırmacılar tarafından e-öğrenmenin farklı özelliklerine vurgu yapılan farklı e- öğrenme tanımları olduğu gibi e-öğrenme kavramı da farklı kavramlar ile eşanlamlı olarak kullanılmaktadır. Başka bir deyişle, e-öğrenme kavramı web destekli eğitim, çevrim içi eğitim, internetten eğitim, internet tabanlı eğitim gibi farklı isimler altında tanımlanmaktadır (Khan, 2000). Bu 618

2 terimler arasında her ne kadar ince ayrımlar olsa da, çoğunlukla birbirlerinin yerine kullanılan terimlerdir (Yalın, et al., 2008). Eğitimde e-öğrenme ortamlarının kullanılması öğrenen ve öğreticilere pek çok avantaj sağlamıştır. E-öğrenme ortamlarının kullanılmasıyla gerçekleştirilen web destekli eğitim zaman ve mekan konusundaki kısıtlılıkların ortadan kaldırılmasına ve bilginin erişilebilirliğinin artmasına imkan sağlamıştır (Balcı, 2011). Öğrenenler bilgiye her an ulaşabilir bir konuma gelmişlerdir. Ayrıca E- öğrenme ortamları fırsat eşitliği, maliyet düşüşü gibi başka avantajlara da sahiptir. (Özgür H., 2011) E- öğrenme ortamları sağladığı bu avantajlar ile sadece uzaktan eğitim uygulamalarında değil aynı zamanda harmanlanmış öğrenme ortamlarında da kullanılan, eğitim programlarının öğrenmeyi destekleyici en önemli unsurlarından birisi olmuştur. (Özgür H., 2011) E-öğrenme ortamları pek çok avantaj sağlamasına rağmen bazı sınırlılıklara da sahiptir. Bu sınırlılıklar şöyle sıralanmıştır: Öğrenenlerin sosyalleşme sürecinin engellenmesi: Özellikle iyi tasarlanmamış e- öğrenme ortamlarının kullanılması, öğrencilerde sosyalleşme sürecini engellemektedir. (Okay, 2004). Sınıf içinde sosyal etkileşimi elinden alınan bireyler yalnızlık ve uyumsuzluk davranışları sergileyebilmektedirler(arslan, 2002). Öğrenenlerin yüksek çalışma öz- disiplinine sahip olması gerekliliği: E-öğrenme sürecinin bireysel bir süreç olmasından ötürü öğrenenlerin yüksek çalışma öz-disiplinine sahip olması gerekmektedir (Okay, 2004). Bireysel çalışma zorluğu çeken öğrenciler e- öğrenme etkinliklerinde sınıfın gerisinde kalarak, başarısız olabilmektedirler (Smith, Ferguson, & Caris, 2001) Katılımın az olması ve derse yönelik motivasyonun düşmesi: Klasik sınıf ortamında eğitime alışmış olan öğrenciler, karşılarında iletişim kurabilecekleri bir öğretim elemanı bulamadıklarında güven sorunu yaşayabilmekte bu da öğrenenlerin dersten kopmasına neden olmaktadır(smith vd., 2001). Yalnızlık duygusunun artırması öğrenci katılımını azaltmakta ve istenilen hedeflerin gerçekleştirilmesine engel olmaktadır (Özgür, 2011). Benzer olarak e-öğrenme yaklaşımı ile öğrenim gören öğrencilerin dersi veya programı bırakma yüzdeleri geleneksel ortamda eğitim alan öğrencilere göre yüksektir. Rovai(2003) göre uzaktan eğitimi bırakan öğrencilerin oranı %50 den fazladır (Gülbahar, E-öğrenme, 2012). Bütün bu bahsi geçen sınırlılıklar ve olumsuz durumlar öğrenci motivasyonunu olumsuz olarak etkileyebilmekte ve öğretimin niteliğini düşürebilmektedir. Bu noktada e-öğrenmenin daha verimli, nitelikli ve etkin bir getirebilmesi için yeni yaklaşımları irdeleyen birçok akademik çalışma bulunmaktadır. İlk kez 2008 yılında kullanılan ve hızla yaygınlaşmaya başlayan oyunlaştırma kavramı, bahsi geçen sınırlılıkların kaldırılması ve e-öğrenme ortamlarının etkililiği artırması amacı ile kullanılabilir. Oyunlaştırma kavramı oyun tasarım unsurlarının oyun bağlamı dışında kullanılması olarak tanımlanmaktadır (Deterding, Dixon, Khaled, & Nacke, 2011). Oyunlaştırma teknikleri, pazarlama, sağlık, eğitim gibi birçok disiplinde yeni yeni kullanılmaya başlayan ve bireylerin katılımı ile konuya yönelik motivasyonlarını artırmaya yönelik ortaya sürülmüş bir kavramdır bu sebeple oyunlaştırma unsurlarının e-öğrenme ortamlarında kullanılması, e-öğrenme ortamlarındaki duyuşsal eksikliği gidermek gibi olumsuz etkileri azaltma konusunda bir çözüm önerisi olabilir. Ayrıca oyunlaştırma kullanımı e-öğrenme ortamlarına öğrenenlerin daha fazla katılmasına ve öğrenmeye yönelik motivasyonlarının artmasına olanak sağlayabilir. Zira, oyunlaştırma e-öğrenme ortamlarının öğrenenlerin gelişim sürecini analiz edebilecek ve geri bildirim verebilecek alt yapıya sahip olması ve katılım ve motivasyon gibi değişkenleri artırma iddiası ile ortaya sürülen ve birçok öğrenme ve motivasyon kuramından beslenen bir kavramdır. YÖNTEM E-öğrenme ortamlarında oyunlaştırma yaklaşımının öğrenenlerinin motivasyon durumlarına katkısı olup olmadığının değerlendirildiği bu araştırma, eğitim öğretim yılında Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi bölümünde okutulan Eğitimde Bilişim Teknolojileri I dersi kapsamında yürütülmüştür. Çalışmanın bu bölümünde araştırmanın deseni modeli, deneysel süreç, veri toplama araçları ile veri analizi ve çalışma grubuna ait bilgiler sunulmuştur. 619

3 Araştırmanın Deseni ve Modeli Araştırma modeli olarak deneysel araştırma modellerinden olan sontest kontrol gruplu seçkisiz model kullanılmıştır. Bu modelde denekler seçkisiz olarak iki gruba ayrılır ve bağımlı değişkene ait ön ölçüm yapılmamaktadır. Modelin simgesel gösterimi Çizelge 1 de verilmiştir. Çizelge 1. Son test kontrol gruplu seçkisiz model R (RASTGELE) R (RASTGELE) GRUP İŞLEM SON TEST D X O 3 (Deney) K O 4 (Kontrol) Çalışma Grubu Araştırmaya eğitim öğretim yılında Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi bölümünde öğrenim gören 50 birinci sınıf öğrencisi ile başlanmıştır. Araştırma sürecinde 5 öğrenci çalışmadan ayrılmış ve araştırma 45 öğrenci ile tamamlanmıştır. Gruplara ait demografik bilgiler Çizelge 2 de verilmiştir. Çizelge 2. Deney ve kontrol gruplarına ait demografik bilgiler KADIN ERKEK TOPLAM DENEY KONTROL Veri Toplama Araçları Çalışmada veri toplamak üzere birden çok ölçüm aracı kullanılmıştır. Araştırmacı tarafından geliştirilen Öğretim Materyalleri Motivasyon Anketi (ÖMMA) (Kutu & Sözbilir, 2011) kullanılmıştır. Öğretim Materyalleri Motivasyon Anketi ÖMMA 24 madde ve 2 faktörden oluşmaktadır.anketin iç tutarlılık katsayısı (Cronbach Alpha) toplam anket için 0.83, alt faktörler için sırasıyla 0.79 ve 0.69 dur. Anket Tamamen Katılıyorum, Çok Katılıyorum Orta Derecede Katılıyorum, Az Katılıyorum ve Hiç Katılmıyorum seçeneklerinden oluşan 5 li Likert şeklinde derecelendirilmiştir (Kutu & Sözbilir, 2011). Ölçeğin alt boyutlarından ilki olan dikkat-uygunluk boyutunda yer alan maddeler 1., 2., 3., 4., 5., 6., 7., 8., 9., 10. ve 11.; güven-tatmin boyutunda yer alan maddeler 12, 13., 14., 15., 16., 17., 18., 19., 20., 21., 22., 23. ve 24. ür. Ölçekte yer alan 3., 12., 14., 16. ve 18. maddelerde ise olumsuz ifadeler yer almaktadır (Kutu & Sözbilir, 2011) Verilerin Analizi ÖMMA ölçeğinin analizi için Mann Whitney U- Testi kullanılmıştır. Mann Whitney U- testi, iki bağımsız örneklemden elde edilen puanların anlamlı bir şekilde fark gösterip göstermediğini test etmek için kullanılır. Başka bir ifadeyle, bu test ile iki bağımsız grubun, ilgilenilen değişken açısından evrende benzer dağılıma sahip olup olmadığına bakılır. (Büyüköztürk, 2013) Deneysel İşlem Süreci Araştırma Eğitimde Bilişim Teknolojileri I dersi kapsamında yürütülmüş olup, e- öğrenme ortamı olarak Moodle Öğrenme Yönetim Sistemi (ÖYS) kullanılmıştır. Moodle ÖYS nin e-öğrenme ortamı olarak seçilmesinin nedeni ücretsiz olması ve ücretsiz oyunlaştırma eklentileri sunmasıdır. Araştırmada deney grubu öğrencileri oyunlaştırma eklentileri ile zenginleştirilmiş ÖYS yi kullanırken, kontrol grubu öğrencileri de aynı eğitsel materyallerin kullanıldığı fakat oyunlaştırma eklentilerinin bulunmadığı e-öğrenme ortamını kullanmışlardır. Deneysel işlem süreci öncesinde öğrencilerin e- öğrenme ortamını kullanmakta zorlanmasını engellemek ve deney grubu öğrencilerinin oyun kurallarını öğrenebilmeleri sağlayabilmek amacıyla her iki grup için ayrı ayı tanıtım toplantısı gerçekleştirilmiştir. Ayrıca deney grubuna ait web sayfasında oyun kurallarını anlatan sunum eklenerek, site üzerine eklenen oyunlaştırma unsurlarının işlevleri katılımcılara tanıtılmıştır. 620

4 Deneysel işlem 8 hafta sürmüştür. Elektronik Tablolama Programı olan MS Excel yazılımının kullanımı konusu bu süreçte anlatılmıştır. Sürdürülen tüm deneysel süreçte birden fazla eğitsel materyal kullanılmıştır. Öğrenme nesneleri, eğitsel videolar, konu anlatımı içeren sunumlar ve ödev kağıtları e- öğrenme sürecinde kullanılan eğitsel materyal türleridir. Öğrenme nesneleri Camtasia Studio programı kullanılarak oluşturulmuştur. Öğrenme nesneleri içerisinde konu anlatımı içeren eğitsel video ile anlatılan konular ile ilgili kısa cevaplı ya da çoktan seçmeli soruların bulunduğu değerlendirme aracı bulunmaktadır. Öğrenme nesneleri içerisine rastgele olarak yerleştirilen bu kısa sınavlar ile öğrenenler öğrenme nesnelerini kullanmaya teşvik edilmiştir. Süreç boyunca öğrenciler e-öğrenme ortamı üzerinde gerçekleştirdikleri her eğitsel etkinlik için puan kazanmışlardır. Öğrencilerin tamamladıkları eğitsel etkinliklerden kazandıkları puanlar şu şekildedir: Öğrenme nesnelerinin izlenmesi 5puan, eğitsel videoların izlenmesi 3 puan, ödevlerin yapılması 5 puan, forumlara katılım gösterme 2 puan. Kazanılan bu puanlar ile de haftalık lider tablosu oluşturulmuştur. Lider tabloları site üzerinden her tüm öğrencilere açık olacak şekilde duyurulmuştur. E-öğrenme ortamı üzerinde bulunan bir diğer oyunlaştırma unsuru da nişan uygulamasıdır. Dijital rozet olarak bilinen bu oyunlaştırma unsuru Moodle üzerinde nişan eklentisi olarak tanımlandığı için, bu çalışmada da nişan olarak adlandırılmıştır. 8 haftalık süreç için toplam 16 tane nişan kullanılmıştır. Öğrencilerin bu nişanları kazanabilmesi için belirlenen etkinlikleri belirlenen tarihten önce tamamlamaları gerekmektedir. E-öğrenme ortamında kullanılan son oyunlaştırma unsuru da ilerleme çubuğudur. E-öğrenme ortamı üzerinde yer alan tüm eğitsel etkinlikleri işaretli olduğu bu çubuk üzerinde, tamamlanan etkinlikler için yeşil tik işareti çıkarken, tamamlanmayan etkinlikler de rahatça görülebilmektedir. İlerleme çubuğu ile öğrenenlerin ilerlemelerini takip etmeleri sağlanmaya çalışılmıştır. BULGULAR ÖMMA Ölçeği Toplam Puanlarının Karşılaştırılması Deneysel işlem sonunda her iki gruba da uygulanan ÖMMA ölçeğinin iki alt boyutuna ait deney ve kontrol grubuna ait toplam puanların karşılaştırılması için Mann Whitney U testi uygulanmıştır. Bu teste ait sonuçlar Çizelge 3 te verilmiştir. Çizelge 3. Deney ve kontrol gruplarına ait ölçek toplam puanlarının karşılaştırılması Grup n Sıra Sıra Toplamı U p Ortalaması Deney 24 27,88 669,00 135,00,008 Kontrol 21 17,43 366,00 Çizelgede de görüldüğü üzere, oyunlaştırılmış e-öğrenme ortamı kullanan öğrenciler ile kullanmayan öğrencilerin ÖMMA ölçek toplam puanları arasında anlamlı bir fark bulunmaktadır (U=135.00, p=.008). ÖMMA Ölçeği Alt Boyutlarına ait Toplam Puanların Karşılaştırılması ÖMMA ölçeğine ait dikkat-uygunluk alt boyutuna ait toplam puanların karşılaştırılması için Mann Whitney U testi uygulanmıştır. Oyunlaştırılmış e-öğrenme ortamını kullanan öğrenciler ile oyunlaştırılmamış e-öğrenme ortamını kullanan öğrencilere bu iki alt boyuta ait test sonuçları Çizelge 4 te verilmiştir. Çizelge 4. Deney ve kontrol gruplarına ait ÖMMA ölçeği dikkat-uygunluk alt boyutu toplam puanlarının karşılaştırılması Grup n Sıra Sıra Toplamı U p Ortalaması Deney 24 23,73 569,50 234,500,690 Kontrol 21 22,17 465,50 Bu testin sonuçlarına göre oyunlaştırılmış e-öğrenme ortamı kullanan öğrenciler ile kullanmayan öğrencilerin ÖMMA ölçeği dikkat- uygunluk alt boyutuna yönelik toplam puanları arasında anlamlı bir fark görülmemiştir (U=254.00, p=.690) Testin bir diğer alt boyutu olan güven- tatmin alt boyutuna ait test toplam puanlarına ait Mann Whitney U testi sonuçları Çizelge 5 te verilmiştir. 621

5 Çizelge 5. Deney ve kontrol gruplarına ait ÖMMA ölçeği güven-tatmin alt boyutu toplam puanlarının karşılaştırılması Grup n Sıra Sıra Toplamı U p Ortalaması Deney 24 29,00 696, ,000,001 Kontrol 21 16,14 339,000 Çizelge 5 te de görüldüğü gibi oyunlaştırılmış e-öğrenme ortamı kullanan öğrenciler ile kullanmayan öğrencilerin ÖMMA ölçeği güven- tatmin alt boyutuna yönelik toplam puanları arasında anlamlı fark bulunmaktadır (U=254.00, p=.001) SONUÇLAR VE ÖNERİLER Bu çalışma alanyazında güncel bir kavram olan oyunlaştırma yaklaşımının e-öğrenme ortamlarında kullanımının öğrenenlerin motivasyon durumlarına katkısı olup olmadığının araştırıldığı deneysel bir araştırma olarak desenlenmiştir. Araştırma kapsamında 8 haftalık bir e-öğrenme süreci gerçekleştirilmiş ve ÖMMA ölçeği kullanılarak öğrenenlerin ölçek toplam puanları karşılaştırılmıştır. Çalışma sonucunda e-öğrenme ortamlarında oyunlaştırma kullanımının öğrenenlerin motivasyon düzeylerine olumlu katkıda bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır. Deney ve kontrol gruplarına ait ölçek toplam puanları kullanılarak yapılan Mann Whitney U testi sonucunda oyunlaştırılmış e- öğrenme ortamını kullanan öğrencilerin motivasyon puanları kullanmayan öğrencilere göre anlamlı düzeyde yüksek çıkmıştır. ÖMMA ölçeğine ait boyutların puanları karşılaştırıldığında ise ilk alt boyut olan dikkat-uygunluk alt boyutunda deney ve kontrol grupları arasında anlamlı fark gözlenmemiştir. Ölçeğin ikinci alt boyutu olan güven- tatmin alt boyutunda ise deney grubu öğrencileri kontrol grubu öğrencilerinden anlamlı düzeyde yüksek puan almışlardır. Bu sonuçlar doğrultusunda e-öğrenme ortamlarında oyunlaştırma kullanımının öğrenenlerinin motivasyon düzeylerine olumlu katkıda bulunduğu düşünülmektedir. Araştırmadan elde edilen bulgular alanyazında bulunan çalışmalara paralellik göstermektedir. Oyunlaştırma yaklaşımın e-öğrenme ortamlarında kullanılmasının öğrenenlerin duyuşsal özelliklerine katkıda bulunduğu birçok çalışma bulunmaktadır (McDaniel, Lindgren ve Friskics,2012; Dominguez ve diğerleri, 2013; Nevin ve diğerleri, 2013) Çalışmanın tek bir ölçüm aracı ile gerçekleştirilmiş olması ve çalışma kapsamında sadece nicel veri toplanması çalışmanın sınırlılıkları arasındadır. Bu sebeple, birden çok ölçüm aracının kullanıldığı ve bu yaklaşıma yönelik derinlemesine bilgi edinmek üzere öğretmen, öğrenci görüş ve gözlemlerinin toplandığı çalışmaların yapılması alanyazındaki bu boşluğu gidermede yardımcı olacaktır. Ayrıca eğitsel bağlamların oyunlaştırılmasını konu alan oyunlaştırma tasarımı odaklı çalışmaların bu konuda çalışma yapmak isteyen araştırmacılar ile ders içeriklerini oyunlaştırma isteğinde olan eğitimcilere faydalı olacağı düşünülmektedir. 622

6 KAYNAKÇA Arslan, A. (2002). Web Destekli Bilgisayar Öğretiminde Tasarım Kriterlerinin Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi,. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. Balcı, B. (2011). E-Öğrenme Sistemindeki Başarı Faktörleri. G. T. Yamamoto, U. Demiray, & M. Kesim (Dü) içinde, Türkiye'de E-Öğrenme (s ). Ankara: Efil Yayınevi. Büyüköztürk, Ş. (2013). Sosyal Bilimler için Veri Analizi El Kitabı (Genişletilmiş 18. Baskı b.). Ankara: Pegem Akademi. Deterding, S., Dixon, D., Khaled, R., & Nacke, L. (2011). From Game Design Elements to Gamefulness:. Proceedings of the 15th International Academic MindTrek Conference: Envisioning Future Media Environments, (s. 9). Tampere, Finland. Dominguez, A., Saenz-de-Navarrete, J., De-Marcos, L., Fernández-Sanz, L., Pagés, C., & Martínez- Herráiz, J. (2013). Gamifying learning experiences: Practical implications and outcomes. Computer & Education, Göktaş, Y., Yıldırım, Z., & Yıldırım, S. (2008). Bilgi ve İletişim Teknolojilerinin Eğitim Fakültelerindeki Durumu:. Eğitim ve Bilim Dergisi, 33(149), 1-2. Gülbahar, Y. (2012). E-öğrenme. Ankara: Pegem Akademi. Khan, B. (2000). A framework for web-based learning. Englewood Cliffs: Educational Technology Publications. Kutu, H., & Sözbilir, M. (2011, Haziran). Öğretim Materyalleri Motivasyon Anketinin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED), 5(1), adresinden alınmıştır McDaniel, R.,Lindgren,R.,Friskics,J.,2012.Using badges for shaping interactions in online learning environments. In:Proceedings of the 2012 IEEE International Professional Communication Conference.Presented at IPCC2012.IEEE,Orlando,FL, pp.1 4. Nevin, C. R., A. O. Westfall, J. M. Rodriguez, D. M. Dempsey, A. Cherrington, B. Roy, M. Patel, and J. H. Willig. (2014).Gamification as a tool for enhancing graduate medical education.postgraduate Medical Journal Okay, N. (2004). Öğrenmenin Yolu: e-öğrenme. 1.st International Conference on Innovations in Learning for the Future: e- learning. İstanbul: İstanbul Üniversitesi. Özgür, H. (2011). Syracuse Modeli ile E-Öğrenme Ortamı için Tasarlanmış Bir Dersin Öğrencilerin Başarısına Etkisi: Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Örneği. Smith, G. G., Ferguson, D., & Caris, M. (2001). Teaching college courses online vs. face to face. THE Journal,