GİRNE-ÇATALKÖY İMAR PLANI PLAN TASARISI RAPORU

Transkript

1 GİRNE-ÇATALKÖY İMAR PLANI PLAN TASARISI RAPORU Şehir Planlama Dairesi Turizm ve Çevre Bakanlığı Lefkoşa - Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti TEMMUZ 2017

2 İÇİNDEKİLER GİRİŞ BAŞLANGIÇ PLANLAMANIN AMACI PLANIN YASAL DAYANAĞI PLANLAMA İLKELERİ PLANIN KAPSAMI VE HÜKÜMLERİ Planın Kapsamı Planın Uygulama Hükümleri Planın Esas Kararları Detaylı Planlama Çalışmaları Yapılacak Alanlarda Bu Planlar Yürürlüğe Girinceye Kadar Geçecek Süredeki Uygulama Esasları KAZANILMIŞ HAKLAR, ve İMAR GELİŞME SINIRLARI DIŞINDA KALAN ARSA VE BİNALARLA İLGİLİ KURAL VE KOŞULLAR Kazanılmış Haklar İmar Gelişme Sınırları Dışında Kalan Arsalar ve Binalarla İlgili Kural ve Koşullar TANIMLAR VİZYON, AMAÇ VE STRATEJİLER VİZYON AMAÇ STRATEJİLER ANA POLİTİKALAR EKONOMİK POLİTİKALAR ÇEVRESEL POLİTİKLAR MEKANSAL POLİTİKALAR SOSYAL POLİTİKALAR GELİŞME PLANI, ARAZİ KULLANIM KARARLARI, YAPILAŞMA KURAL VE KOŞULLARI KONUT İHTİYACI İMAR GELİŞME SINIRLARI NÜFUS VE KONUT YOĞUNLUĞU İmar Gelişme Sınırları İçerisindeki Yapılaşmamış Net Alanlar... 38

3 4.3.2 Öngörülen Net Nüfus ve Konut Yoğunlukları İmar Gelişme Sınırları İçerisine Yapılabilecek Konut Ve Gelebilecek Nüfus Adetleri GELİŞME PLANI UYARINCA BELİRLENEN BÖLGELER İÇERİSİNDEKİ YAPILAŞMA KOŞULLARI Konut Alanları KA 1 Bölgesi KA 2 Bölgesi KA 3 Bölgesi KA 4 Bölgesi KA 5 Bölgesi Geleneksel Köy Merkezleri (Köyiçi Dokusu Koruma, Sağlıklaştırma ve Uyumlaştırma Alanı) Beylerbeyi Yerleşiminde Yer Alan A, B ve C bölgeleri A Bölgesi B Bölgesi C Bölgesi Hizmet Merkezleri Bölgesel Ana Hizmet Merkezi Kentsel Ana Hizmet Merkezleri Faaliyet Koridorları Köyiçi Hizmet Merkezleri Turizm ve Eğlence Alanı Turistik Tesisler Yüksek Eğitim Sanayi Akaryakıt İstasyonları Eğitim Eğitim İhtiyacı Okul Öncesi Eğitim ve İlkokul İhtiyacı Ortaokul ve Lise İhtiyacı Devlet ve Özel Okullara Ait Yer Seçim Kriterleri Devlet ve Özel Okullara Ait Yapılaşma Kural ve Koşulları Okul Öncesi Eğitim Kurumları

4 İlkokul Ortaöğretim Özel Eğitim Dersaneler Sağlık ve Sosyal Hizmetler Açık ve Yeşil Alanlar Çocuk Oyun Alanları ve Parklar Bölgesel Park Alanı ve Kıyı Rekreasyon Alanları Spor Alanları Doğal ve Yarı Doğal Alanlar Pasif Yeşil Alanlar ve Perde Ağaçlık Alanlar Yol Ağaçlandırması Destekleyici Altyapı Faaliyetleri Atık Su Arıtma Tesisi İçme Suyu Enerji üretim Alanları ve Enerji İletim Tesisleri Katı Atık Transfer İstasyonu Organize Ağıl Bölgesi Mezarlık Alanı Ulaşım Karayollarının Hiyerarşik Yapısı Bölgesel Yollar Ana Dağıtıcılar Toplayıcı Yollar Yerel Yollar (Servis Yolları) Kavşaklar Yaya ve Bisiklet Yolları Köy İçlerinde ve Girne Kent Merkezinde Trafik Yönetimi Toplu Taşımacılık Otopark Standartları Deniz Ulaşımı Korunacak Alanlar ve Hassas Alanlar

5 Orman Alanları ve Öneri Özel Çevre Koruma Alanı Eski Eser Alanları Sulak Alanlar, Akifer ve Dereler TARIMSAL GELİŞME ALANLARI SAHİL ŞERİDİ İÇERİSİNDE KALAN ALANLAR Sahil Şeridi İçerisinde Kalan Alanlarda Bu Plandan Önce Yapılmış veya Kazanılmış Hak Kapsamında Olan Binalar Sahil Şeridi İçerisindeki Alanlarda Bu Plandan Önce Açılmış Arsalar Geleneksel Köy Merkezleri Koruma Alanları Sektörel Hedef ve Politikalar Vizyon Ana Hedefler Politika ve Öneriler PLANLAMA ALANI İÇERİSİNDE YAPILABİLECEK YENİ İNŞAAT, TADİLAT, KULLANIM DEĞİŞİKLİĞİ, YIKIM, PARSELLEME VE BENZERİ HUSUSLARA YÖNELİK KURAL VE KOŞULLAR Sıfır Kodu Kat İlavesi Binanın veya Birimin Birden Fazla Birime Bölünmesi ve Kullanım Değişikliğine Yönelik Tadilat Bakım, Onarım ve Tadilat Yıkım Bodrumlar Çatılarda Eğim ve Yükseklik MERDİVEN KULESİ Yardımcı Kullanım Alanları Kazı, Dolgu Bölme, Parselleme ve Birleştirme Parselleme ve Yeni İnşaat Amaçlı Gelişmelerde Ayrılacak Kamu Kullanım Alanları ile İlgili Kural ve Koşullar Bina Yaklaşma Sınırı Bina Cephe Uzunluğu ve Aynı Parsel İçerisindeki Binalar Arası Uzaklık Yapılaşmasını Bu Planla Belirlenmiş Bölge Kuralının Üzerinde Tamamlamış Yapı Adalarında Uyumlu Birliktelik

6 Geçit Hakları İle İlgili Gelişme Planda Gösterimi Sevhen Hata Yapılmış Alanlar Bu Planda Tanımlanmamış ve Uygun Yer Seçimi Politikaları Saptanmamış Olan Arazi Kullanım Türleri ile İlgili Gelişmeler Diğer Kural ve Koşullar UYGULAMA EYLEM PLANI YÜRÜRLÜKTEN KALDIRMA

7 GİRİŞ Planlama Makamı olarak Dairemiz, Girne ve Çatalköy Belediye hudutları içerisinde kalan alanda; 55/1989 İmar Yasası nın 7(1), 7(2) ve 7(3) maddeleri uyarınca, Ülkesel Fiziki Planın genel ilke, amaç ve hedeflerine uygun olarak, Devlet Dairelerinin, Girne ve Çatalköy Beldiyelerinin program, istem ve beklentilerini dikkate alarak, onlarla işbirliği içerisinde, gerekli araştırmaları yaparak, yöre halkının, Odaların ve Sivil Toplum Örgütlerinin görüşlerini de alarak Girne Çatalköy İmar Planı Tasarısını hazırlamıştır. Söz konusu Girne Çatalköy İmar Planı Tasarısı Onay merci olan Birleşik Kurul un onayına sunulmadan önce İmar Yasası nın 14(1) ve 14(2) maddeleri uyarınca ilgili Belediyelerin, Odaların, Meslek Kuruluşlarının ve getirilecek kurallardan etkilenebilecek gerçek ve tüzel kişilerin görüş ve önerilerini sunmaları için ilgili kurum ve kuruluşlara gönderilecek aynı zamanda Dairemiz, Girne ve Çatalköy Belediyelerinde 42 gün süre ile askıya alınacaktır. Süre sonunda Dairemiz İmar Yasası nın 14(4) maddesi uyarınca görüş ve önerileri dikkate alarak uygun ve gerekli görülen değişiklikleri Plan Tasarısında yaparak ekinde görüş ve önerileri içeren bir raporla birlikte Birleşik Kurul un onayına sunacaktır. Girne Çatalköy İmar Planı Tasarısı ilk oylama gününde evet çıkması durumunda Birleşik Kurul Tüzüğünün 12(5) maddesi uyarınca red çıkması durumunda ise Birleşik Kurul Tüzüğünün 13(3) maddesi uyarınca Resmi gazetede ve en az iki yerel gazetede yayımlanarak ilan edilecektir. 1

8 YÖNETİM VE ÇALIŞMA GRUBU İDARİ KISIM FİKRİ ATAOĞLU TURİZM VE ÇEVRE BAKANI (Nisan 2016 sonrası) BÜLENT ARKIN MÜSTEŞAR (Nisan 2016 Temmuz 2017) NİDAİ GÜNGÖRDÜ GİRNE BELEDİYE BAŞKANI MEHMET HULUSİOĞLU ÇATALKÖY BELEDİYE BAŞKANI TÜRKMEN YİĞİTCAN MÜDÜR (Haziran 2016 sonrası) ASIM AKANSOY İÇİŞLERİ BAKANI (Şubat Nisan 2016 arasında) SALİH TACAN ERSÜMER MÜSTEŞAR (Nisan 2106 ya kadar) ERTAN ÖZTEK MÜDÜR (Mayıs 2016 ya kadar) DANIŞMAN PROF. DR. MEHMET ÇINAR ATAY Şehir Plancısı PROJE KOORDİNATÖRLERİ GÜL ÖZTEK DR. CAN KARA AHMET RENÇBER Mimar (Şubat Eylül 2016 arasında) Şehir Plancısı (Girne Belediyesi) Mimar (Çatalköy Belediyesi) PROJE EKİP SORUMLUSU ALİ ŞAKİR AREMEK HÜLYA DAVULCU Şehir Plancısı (Girne Çatalköy İmar Planı) Mimar (Köyiçi Doku Koruma ve Uyumlaştırma) PROJE GRUBU İREM AKTEPE SİNEM SEVİNDİK ÜÇÖZ SİBEL ÇETİNASLAN ÖNEL ALTAY BERKAY RAMİZ YEZDAN İLGEN CEMALİYE MANALI MEHMET BEYAZ CEMİLE CANSELEN İDRİS YENEN Şehir Plancısı (Girne Çatalköy İmar Planı) Şehir Plancısı (Köyiçi Doku Koruma ve Uyumlaştırma) Şehir Plancısı (Girne Çatalköy İmar Planı - Nisan 2016 sonrası) Şehir Plancısı (Girne Çatalköy İmar Planı - Nisan 2016 sonrası) Şehir Plancısı (Coğrafi Bilgi Sistemleri katkısı) Mimar (Köyiçi Doku Koruma ve Uyumlaştırma) Mimar Teknisyen (Aralık 2016 tarihine kadar) Teknisyen Teknisyen (Arazi Kullanım Çalışmaları) 2

9 DUDU AZİZOĞLU SERKAN CEMOĞLU TUNAY TAHSİLDAROĞLU REFİK ALİ SAYAR COŞKUN TARKAN HÜSEYİN ERCENALP ZALİHE SİPAHİ ALİ BOYACIOĞLU BAYAR AYTAÇ HANDE SİLİFKELİ HÜLAGÜ ACEMOĞLU HIZIR EMİRHAN BARIŞ ŞEMMEDİ ÖZGÜN ÖZSELİM Teknisyen (Arazi Kullanım Çalışmaları) Teknisyen (Arazi Kullanım Çalışmaları) Teknisyen (Arazi Kullanım Çalışmaları) Teknisyen (Arazi Kullanım Çalışmaları) Teknisyen (Arazi Kullanım Çalışmaları) Arazi Kullanım Çalışmaları Çatalköy Belediyesi Arazi Kullanım Çalışmaları Çatalköy Belediyesi Arazi Kullanım Çalışmaları Girne Belediyesi Arazi Kullanım Çalışmaları Girne Belediyesi Arazi Kullanım Çalışmaları Girne Belediyesi Arazi Kullanım Çalışmaları Girne Belediyesi Arazi Kullanım Çalışmaları Girne Belediyesi Arazi Kullanım Çalışmaları Girne Belediyesi Arazi Kullanım Çalışmaları Girne Belediyesi 3

10 TABLOLAR/GRAFİKLER Tablo 1: Planlama Alanı Genelindeki Yılları Arası Konut İhtiyacı Tablo 2: Yapılaşma Karakter Bölgeleri Bazında Yapılaşmış Ve Yapılaşmamış Alanlar Tablo 3: İmar Gelişme Sınırları İçerisindeki Köy İçleri Dışında Kalan Alanlarda Yapılaşmamış Net Alanlar Tablo 4: İmar Gelişme Sınırları İçerisinde Köy İçlerindeki Yapılaşmamış Net Alanlar Tablo 5: İmar Gelişme Sınırları İçerisindeki Köy İçleri Dışında Kalan Alanlarda Öngörülen Net Nüfus Ve Konut Yoğunlukları Tablo 6: İmar Gelişme Hudutları İçerisindeki Köyiçlerinde Öngörülen Net Nüfus Ve Konut Yoğunlukları Tablo 7: Yapılaşmamış Net Alanlara Yapılabilecek Konut Ve Nüfus Adetleri Tablo 8: Mevcut (2016 Yılı) Konut Ve Nüfus Adetleri Tablo 9: Planlama Alanı Hudutları İçerisine Yapılabilecek Konut Ve Nüfus Adetleri Tablo 10: Eğitim Hizmetlerinin Mevcutta Ve Gelecekte Hangi Oranda Devlet Tarafından Karşılan- Dığı/Acağı Tablo 11: Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Devlet Tarafından Karşılanması Öngörülen Eğitim Çağı Nüfüsları Ve Yeni Okul İhtiyacı Olan Öğrenci Sayısı Tablo12: İlkokullarda Devlet Tarafından Karşılanması Öngörülen Eğitim Çağı Nüfüsları Ve Yeni Okul İhtiyacı Olan Öğrenci Sayısı Tablo 13: Planlama Alanı Hudutları İçerisindeki Okul Öncesi Eğitim Ve İlkokul İhtiyacı Tablo 14: Ortaokullarda Devlet Tarafından Karşılanması Öngörülen Eğitim Çağı Nüfüsları Ve Yeni Okul İhtiyacı Olan Öğrenci Sayısı Tablo 15: Liselerde Devlet Tarafından Karşılanması Öngörülen Eğitim Çağı Nüfüsları Ve Yeni Okul İhtiyacı Olan Öğrenci Sayısı Tablo 16: Planlama Alanı Hudutları İçerisindeki Ortaokul Ve Lise İhtiyacı Tablo 17: Standartlar Tablo 18: Aktif Yeşil Alanlar İçin Öngörülen Standartlar Tablo 19: Otopark Standartları Grafik 1: Planlama Alanı Hudutları Içerisinde Farklı Kentsel İşlevlere Yönelik Hareketlilikte Toplu Taşıma Araçlarının Kullanım Oranı 4

11 ŞEKİLLER/HARİTALAR Şekil 1: 90 Derecelik Köşe Açısının Olduğu Bir Geçitten Bir İtfaiye Aracının Dönüş Yapabilmesi İçin Gereksinim Duyulan İç Ve Dış Yarıçapı Harita 1: Hali Hazırda Yapılaşmış Ve Yapılaşmamış Alanlar Harita 2: Yapılaşma Karakter Bölgeleri Harita 3: Öngörülen Net Nüfus Ve Konut Yoğunlukları Harita 4: Konut Alanları Harita 5: Bölgelere Göre Günümüzdeki Ve Gelecekteki Okul Öncesi Eğitim, İlkokul Ve İlköğretim İhtiyacı Harita 6: Bölgelere Göre Günümüzdeki Ve Gelecekteki Ortaokul, Lise Ve Ortaöğretim İhtiyacı Harita 7: Karayolları Hiyererşisi (Fonksiyonel Yol Sınıflaması) Harita 8: Gelişme Planı 5

12 1. BAŞLANGIÇ 1.1 PLANLAMANIN AMACI 55/1989 İmar Yasası nın 8(1) maddesi uyarınca İmar Planı, herhangi bir kentin veya daha küçük bir yerleşme biriminin veya birden fazla yerleşme birimini içine alan bir alanın; düzenli gelişmesini sağlamak; yaşayanlarına sağlık, huzur, rahatlık, sosyal refah sağlayacak şekilde yaşanabilir bir çevre yaratmak ve bunun için gelişmeleri denetlemek ve yönlendirmek; belirli amaç ve kullanımlar için bölgeler ayırmak; sosyal, kültürel, tarihi, mimari önemi ve özelliği olan yapı ve bölgeleri korumak; gelişmelerin aşama ve sınırını belirlemek amacı ile hazırlanır. İmar Plânları, yukarıdaki 8(1) maddesinde belirtilen genel amaçlara uygun olarak bir bölgede yaşayanların gereksinmelerinin karşılanması için her türlü alt yapı, bina, park, yeşil alan, dinlenme, eğlence yerleri, açık alanlar, liman, uçak alanları ile konut, tarım, ticaret, sanayi turizm ve diğer kullanımlara ayrılan bölgeler ve bunlarla ilgili olarak geliştirilmiş önerileri içeren ve bu Yasanın 9'uncu maddesinde tanımlanan öncelikli alanları gösteren haritalar ve raporlardır. 55/1989 İmar Yasası nın 8(3) maddesi uyarınca İmar Planları aşağıdaki kuralları içerebilir; Binaların komşu binalarla, arsa sınırı ile ve yol orta noktası ile arasındaki uzaklıklar; Binanın arsaya oranı; Minimum parsel büyüklüğü; Binanın yüksekliği; Bina taban alanı; Kat sayısı; Estetik unsurları; Otopark alanları; Park alanları; Kamuya açık alanlar; Konut alanı yoğunluğu; Yeni yol, açık alan, otopark alanları için rezerve alanlar; Sanayi ve ticaret alanları; Eğitim alanları; Yönetsel bina alanları; Sosyal ve kültürel tesislerin alanları; ve Diğer kullanım alanları. 6

13 1.2 PLANIN YASAL DAYANAĞI Girne-Çatalköy İmar Planı Anayasanın 22(2) inci, 36 ıncı, 38 inci, 39 uncu ve 40 ıncı maddelerinde; a) Gezi ve Yerleşme özgürlüğü güvenliği sağlama, salgın hastalıkları önleme, kamu mallarını koruma, sosyal, ekonomik ve tarımsal gelişmeyi ve sağlıklı kentleşmeyi gerçekleştirme zorunluluğuyla ve yasa ile sınırlanabilir. b) Mülkiyet hakkının kullanılmasına kamu güvenliği, genel sağlık, genel ahlak, kent ve ülke planlaması veya herhangi bir malvarlığının kamu yararı için geliştirilmesi ve faydalı kılınması veya başkalarının haklarının korunması için sınırlamalar yasa ile konabilir. c) Belediye sınırları içindeki kıyıların korunması ve yüz metrelik kıyı şeridi içinde kalan bölgede inşa edilebilecek yapı ve tesisler ile mevcutların durumu, kamu yararının ve kent planlamasının gereklerine uygun olarak yasa ile düzenlenir. d) Devlet, tarih ve kültür değeri olan eser ve anıtlar ile doğa varlıklarının korunmasını sağlar; bu amaçla düzenleyici, destekleyici ve özendirici önlemleri alır. e) Çevreyi geliştirmek, çevre sağlığını korumak ve çevre kirlenmesini önlemek Devletin, gerçek ve tüzel kişilerin ödevidir. Belirtilen hükümlere ve sayılı İmar Yasasında yer alan 7. madde gereğince hazırlanmış olup Yasanın 15(3) maddesi altında yapılan Birleşik Kurul Tüzüğü uyarınca Resmi gazetede ve en az iki yerel gazetede yayımlanarak ilan edilecektir. Bu İmar Planı Planlama Alanı içerisindeki yerleşme birimleri belediyelerinin, yalnızca kendi Belediye Meclisleri organları tarafından onaylanacak detaylı plan çalışmalarına ilgili şehirsel konulara ve kentsel alt alanlara plan ve proje çalışmalarına temel oluşturacaktır. 1.3 PLANLAMA İLKELERİ a) Sürdürülebilir Gelişmeyi Sağlama: Doğal kaynakları, tarihi ve kültürel mirası koruyarak, gelecek kuşaklara aktarabilecek sosyal ve ekonomik bir gelişme sağlamak, b) AB Politikaları ve Mevzuatları ile Uyum: Avrupa Birliği nin, su, atık su, doğa koruma, katı atık, enerji verimliliği, çevresel değerlendirme ve benzeri politika ve mevzuat gereklerine uyumlu olmak, c) Sorumluluk Paylaşma ve Ortaklaşa Yönetim: Planlama sistemine saygılı, ortaklığa dayalı çalışmayı ve sorumluluk paylaşımını içeren, planlama sürecinin her aşamasına, toplumun tüm kesimlerini (tüm paydaşları) dâhil eden, katılımcı, çeşitli sektörlerin ve farklı toplum kesimlerinin endişelerini, hassasiyetlerini, beklentilerini ve çıkarlarını 7

14 dikkate alan ve uzlaştırılmasına dayanan, müzakereye açık, şeffaf ve hesap verilebilir bir planlama yaklaşımı benimsemek, d) Etkili, Girişimci (Pro-Aktif) ve Dönüştürücü: Çevreyi olumlu yönde dönüştürebilen, girişimci, planlamayı güçlendiren, yeni planlama araçları ile desteklenen, dinamik, değişimlere açık olmayı sağlayacak şekilde esnek olarak uygulanan kriter ve politikalara dayalı etkili planlama kararları geliştirmek. 1.4 PLANIN KAPSAMI VE HÜKÜMLERİ Planın Kapsamı Girne-Çatalköy İmar Planı, planlama alanının vizyonu, amaç ve stratejileri, Sektörel hedef ve politikaları, yapılaşma kural ve koşulları, detaylı planlama çalışması yapılacak alanları ve Uygulama İlkelerini içeren Plan Raporu, 1 den 4 e kadar numaralandırılmış aşağıda belirtilen Plan Paftaları, 65 adet 1/2500, 11 adet 1/1250 köyiçi, 17 adet 1/500 ölçekli tapu haritaları, Mevcut duruma ilişkin verileri içeren Mevcut Durum ve Analiz Raporu, Geleneksel Köyiçi Alanları Mevcut Durum ve Analiz Raporu, İşyeri-Konut Anketi ve Katılım Raporu ile beraber bir bütündür. a) 1/25000 ölçekli Yönetsel Alanları ve Köy Merkezlerini gösteren 1 numaralı Harita b) 1/25000 ölçekli Gelişme Planı, Yapılaşma Kural ve Koşullarını gösteren 2 numaralı Harita c) Geleneksel Köyiçi Koruma Alanlarını Gösteren Haritalar Planın Uygulama Hükümleri a) Bu Plan, Yollar ve Binaları Düzenleme Yasası ve yürürlükteki ilgili diğer yasalar ile birlikte değerlendirilir ve İmar Yasası uyarınca bu Plana göre Planlama Onayı almamış gelişmeler için, yürürlükteki diğer yasalara göre izin verilemez. Aksi davranılması durumunda Esas Yasası nın 27 inci maddesi uyarınca İmar Yasası na aykırı davranılmış olunur ve konu maddeler altında gerekli yasal işlemler yapılır. b) Girne-Çatalköy İmar Planı, bölgenin planlı gelişmesini sağlayacak ana bir rehber olup aynı zamanda planlama alanı içerisindeki tüm yerleşmeler ve alt bölgeler için yapılacak detaylı planları yönlendirecek ilkeler ve politikalar planıdır. 1 Girne mahallesi dışında kalan diğer tüm mahallelerdeki Geleneksel Köyiçlerine ait haritalar. 8

15 c) İmar Planı Alanı içerisindeki farklı alanlar ve konularda, planın genel politika ve önerilerini daha ileriye götürerek geliştirmek için, İmar Yasası nın 9 ve 10 uncu maddeleri uyarınca Öncelikli Alan Planları ve Çevre Planları hazırlanabilir. Ancak yapılacak olan Öncelikli Alan veya Çevre Planları İmar Yasası nın 11(4) maddesi uyarınca hiçbir zaman İmar Planının esas kararlarını değiştirecek veya etkileyecek şekilde olamaz. d) Bu plan kararları çerçevesinde hazırlanacak olan Öncelikli Alan Planları ve Çevre Planlarında alanın özelliğine göre ilgili kurum ve kuruluş görüşleri alınması zorunludur. e) Bu Plan, plan alanındaki yerleşim birimlerinin altyapı ve diğer hizmetlerle ilgili teknik planların hazırlanmasında da esas teşkil edip İmar Yasasının 13(4) maddesine göre bu planlar hiçbir zaman imar planının esas kararlarını değiştirecek veya etkileyecek şekilde hazırlanamazlar. f) dönemini kapsamak üzere 20 yıllık bir süre için hazırlanan Plan, 55/89 İmar Yasasının 12.maddesi uyarınca, her beş yılda veya gerek duyulması durumunda, Yasanın 13.maddesi kuralları çerçevesinde, daha kısa sürede gözden geçirilerek, değişen koşullara göre güncellenip değiştirililir. g) 2 Numaralı 1/ ölçekli Gelişme Planı, Yapılaşma Kural ve Koşulları Haritasında çizilen çeşitli arazi kullanım ve yerleşme alanlarına ait sınırlar şematik olarak gösterilmiş olup bu plan üzerinden ölçü alınamaz, yer tesbiti ve uygulama yapılamaz. Planlama Alanı Sınırı, İmar Gelişme Sınırı, arazi kullanım sınırı, mülkiyet sınırı ve/veya herhangi bir ölçü ile ilgili olarak, Planlama Makamı tarafından imzalı ve mühürlü tapu haritalarına başvurulur. h) 2 Numaralı 1/ ölçekli Gelişme Planı, Yapılaşma Kural ve Koşulları Haritasında gösterilmiş olsun ya da olmasın Planlama Makamı tarafından imzalı ve mühürlü tapu haritalarında gösterilen kamu yararı içeren teknik ve sosyal altyapı alanlarına yeni bir gereksinim ortaya çıkması veya yer değişikliğine gerek duyulduğu durumlarda bu Planın amaç ve politikalarına uygun olması koşulu ile Plan değişikliğine gerek kalmaksızın bu tür alanları artırıcı ve/veya yer değişikliğine ilişkin değişiklikler yapılabilir. Söz konusu alanlar amacı dışında kullanılamaz. i) Hali hazırda Ulusal Güvenlik maksatları için kullanılan alanların boşaltılması durumunda kamuya ait olan parsellerle hali araziler 1/25000 Ölçekli Gelişme Planında gösterilip gösterilmediğine bakılmaksızın sadece açık ve yeşil alan, eğitim, sağlık, kamu ve benzeri ihtiyaçların karşılanması amacı ile kullanılabilecektir. Başkaca bir amaca tahsis edilemez. 9

16 j) Bu Planın yürürlüğe girdiği tarihten sonra Planlama alanı hudutları içerisinde yer alan kamuya ait olan parsellerle hali araziler 1/25000 Ölçekli Gelişme Planında gösterilip gösterilmediğine bakılmaksızın sadece açık ve yeşil alan, eğitim, sağlık, kamu ve benzeri ihtiyaçların karşılanması amacı ile kullanılabilecektir. Başkaca bir amaca tahsis edilemez Planın Esas Kararları a) 1.3 de belirtilen Planlama İlkeleri, b) Bölüm 2 de belirtilen Vizyon, Amaç ve Stratejiler, c) Bölüm 3 de belirtilen Ana Politikalar d) Nüfus ve konut yoğunluğu dağılımı, e) Ana ulaşım ağı ile ilgili kararlar, f) Açık ve Yeşil alanlarla ilgili kararlar, g) Gelişme Planında tanımlanan ve gösterilen arazi kullanım dağılımı, h) Geleneksel Köyiçi alanlarında doku bütünlüğüne uygun yapılaşmanın sağlanmasına ilişkin genel politika ve kararlar, i) Afet risklerine karşı alınması gereken önlemlere ilişkin kararlar, Planın değiştirilemez esas kararlarıdır Detaylı Planlama Çalışmaları Yapılacak Alanlarda Bu Planlar Yürürlüğe Girinceye Kadar Geçecek Süredeki Uygulama Esasları Plan dönemi içerisinde sonraki aşamalarda, hazırlanacak programlar çerçevesinde detaylı planlama çalışmaları yapılıncaya kadar geçecek sürede gelecek gelişme talepleri, Planın Kapsamı maddesinde belirtilen Plan Raporu, 1/25000 ölçekli Plan haritaları ve İmar Gelişme Sınırı, arazi kullanım dağılımı sınırları ve benzeri sınırların gösterildiği, tapu haritalarına bağlı olarak değerlendirilerek sonuçlandırılacaktır. 10

17 1.5 KAZANILMIŞ HAKLAR, ve İMAR GELİŞME SINIRLARI DIŞINDA KALAN ARSA VE BİNALARLA İLGİLİ KURAL VE KOŞULLAR Kazanılmış Haklar İmar Gelişme Sınırları Dışında Kalan Arsalar ve Binalarla İlgili Kural ve Koşullar 1) Bu Planla belirlenen İmar Gelişme Sınırları dışında kalan ve Planın yürürlüğe girdiği tarihinden önce herhangi bir başka yasaya ve/veya tüzüğe göre parsellenmiş ve nihayi tasvip alınmış arsalar ve bu Planla tanımlanmış Kazanılmış Haklar kapsamında Planlama Onayı ve inşaat izni alınmış bir projeye uygun olarak açılacak arsalar üzerine, konut kullanımı, günlük gereksinimleri karşılamaya yönelik 50 m2 yi aşmayan gıda türleri ve hizmet ticaret türlerinden internet kafe dışındaki diğer türler en yakınındaki yapılaşma karakter bölgesinin kural ve koşullarına göre yapılabilir. 2) Bu Planla belirlenen İmar Gelişme Sınırları dışında kalan ve Planın yürürlüğe girdiği tarihinden önce izin alınmış ve/veya ilgili makama izin için müracaat edilmiş bir projeye uygun olarak inşaa edilmiş ve/veya inşa edilecek olan binalarda ve bu Planla tanımlanmış Kazanılmış Haklar kapsamında Planlama Onayı ve izni alınmış bir projeye uygun olarak yapılacak binalar, Plan öncesi gelişme kurallarına tabidir. Ancak bu türden binalardaki kullanım değişikliği yukarıdaki 1 numaralı paragrafta yer alan kullanım türleri ile sınırlıdır. 1.6 TANIMLAR Altyapı Bu Emirname amaçları ve kapsamı bakımından, yol, su, elektrik, haberleşme ve çevresel altyapı ile bir yaşam alanının, sağlıklı, güvenli ve çağdaş gereksinimlerinin karşılanabilmesi için yer altı ve/veya yer üstünde yer alan her türlü benzeri donanımı anlatır. Apart Otel, 2012 Oteller Tüzüğünün ( Tarihli Değişiklik Tüzüğü ile Birleştirmiş) 58 inci maddesinde tanımlanan konaklama tesisini anlatır. "Arazi" Bu Plan amaçları bakımından, alt yapısı bulunmayan ve/veya bu Plan kurallarına uygun olarak, birden fazla arsaya bölünebilecek parselleri anlatır. Arsa (Nihayi tasvip olmuş arsa), Bu Plan amaçları ve kapsamı bakımından, su, elektrik, yol ve benzeri her türlü alt yapısı mevcut, içine inşaat yapmaya uygun parseli anlatır. 11

18 "Arazi Kullanımı" Parselin, Konut, ticaret, büro (ofis), sanayi, toplumsal hizmet, kamu kullanımı, eğlence ve benzeri amaçlarla kullanım biçimini anlatır. "Ortalama Aile Büyüklüğü" Sürekli ikamet edilen konutlarda yaşayan kişi sayısı toplamının sürekli ikamet edilen konut toplamına bölünmesiyle elde edilir. Bakım, Onarım Faaliyeti; Çatı aktarma, boya badana, döşemenin iyilestirilmesi ve sağlamlaştirilmasi, kapı ve pencerelerinin iyleştirilmesi, genel olarak binanın taşıyıcı sisteminin sağlamlaştirilmasi, iyilestirilmesi ve benzeri hertürlü bakım onarım faaliyetini kapsar. Bina (yapı), Esas Yasa nın 2 nci maddesinde belirtildiği üzere taş, beton, çamur, demir, kereste veya diğer başka malzemeden yapılmış herhangi bir yapıyı veya böyle bir yapının bir kısmını anlatır. Bina Taban Alanı (İnşaat Taban Alanı) Parsel üzerine yapılabilecek inşaatın azami taban alanını anlatır. Bu alan arazilerde gerekli trafo ve benzeri kamusal altyapı, yeşil alan ve kamu yolları hariç, geriye kalan alan üzerinden hesaplanır. "Bina Taban Alanı Oranı (İnşaat Taban Alanı Oranı)" Parsel üzerinde yapılabilecek azami inşaat taban alanının arsa alanına oranını anlatır. Bu oran, arazilerde gerekli trafo ve benzeri kamusal altyapı, yeşil alan ve kamu yolları hariç, geriye kalan alan üzerinden hesaplanır. Bina Toplam Alanı (İnşaat Toplam Alanı) Parsel üzerine yapılabilecek azami inşaat toplam alanını anlatır. Bu alan arazilerde gerekli trafo ve benzeri kamusal altyapı, yeşil alan ve kamu yolları hariç, geriye kalan alan üzerinden hesaplanır. "Bina Toplam Alanı Oranı (yapı arsa oranı)" Her hangibir parselde, yapılabilecek İnşaat Toplam Alanının parsel alanına oranını anlatır. Bu oran, arazilerde, gerekli yeşil alan, yollar hariç, geriye kalan alan üzerinden hesaplanır. "Bina Yaklaşma Sınırı" Bir parsel üzerinde yapılacak bina ile parsel sınırı arasındaki uzaklığı anlatır. Bina Yüksekliği, Sıfır kodundan, döşeme üst koduna ve/veya saçak seviyesine kadar olan uzaklığı anlatır.çatı bina yüksekliği dışında kalır. Birinci Sınıf Tatil Köyü, 2012 Oteller Tüzüğünün ( Tarihli Değişiklik Tüzüğü ile Birleştirmiş) 56 ıncı maddesinin 2 inci fıkrasında tanımlanan konaklama tesisini anlatır. "Bodrum" Bu Plan amaçları bakımından, binanın, zemin katı altında kalan ve sıfır kodu üzerinde azami 1.20 metreye kadar yükselebilen kısımlarını anlatır. Butik Otel, 2012 Oteller Tüzüğünün ( Tarihli Değişiklik Tüzüğü ile Birleştirmiş) 59 uncu maddesinde tanımlanan konaklama tesisini anlatır. "Büro Kullanımı" Başka herhangi bir yasadaki ve/veya tüzükteki tanıma bakılmaksızın, bu Plan amaçları bakımından, herhangi bir binanın hizmet üretmek sunmak ve/veya satmak amacı ile kullanılmasını anlatır. 12

19 Belli bir ücret karşılığında, Mİmarlik, mühendışlik, avukatlık ve benzeri mesleki hizmet üretmek, sunmak, bankacilik ve/veya benzeri parasal işler ve işlemler yürütmek, sigorta acentesi, amacıyle kullanılan binalar büro olarak kabul edilir. Merkez ve yerel yönetime ait, resmi işlerin yürütüldüğü merkezi ve yerel yönetim binaları veya bu amaçla yapılan binalar da bu tanım kapsamında değerlendirilir. Çevre Çevre Yasası nın 2 inci maddesinde belirtildiği üzere canlıların yaşamları boyunca ilişkilerini sürdürdüğü fiziksel, biyolojik ve sosyo-kültürel ortamı anlatır. Çevresel Altyapı, Bu Plan amaçları bakımından kanalizasyon ve/veya atık su arıtma, arıtma tesisi, katı atık toplama ve/veya depolama ve/veya bertaraf etme, yağmur suyu toplama ve/veya arıtma, deniz suyu arıtma ve benzeri altyapıyı anlatır. Dere, Kamu Derelerinin Korunması Yasası nın 2 inci maddesinde belirtildiği üzere Bakanlar Kurulunca bir Emirname ile dere olarak ilan edilen bir kamu deresini veya bir kamu deresinin herhangi bir bölümünü anlatır. Dere Yatağı, Kamu Derelerinin Korunması Yasası nın 2 inci maddeesinde belirtildiği üzere herhangi bir derenin su yolunun en son sınırları arasında kalan ve tüm set ve adacıkları da içine alan arazinin tümünü anlatır. Doğal Kaynak, Anıt ağaç, nesli tükenme tehlikesi arzeden hayvan gibi canlı varlıkları ve bunların bağımlı olduğu hava, su ve toprak gibi cansız çevre unsurlarını anlatır. "Doğal Zemin" Bu Plan amaçları bakımından herhangi bir arsanın veya arazinin, herhangi bir kazı (hafriyat) yapılmamış ve/veya doldurulmamış durumunu anlatır. Ekolojik Denge, İnsan ve diğer canlıların varlık ve gelişmelerini sürdürebilmeleri için gerekli olan koşulların tümünü anlatır. Eğlence ve Dinlence, Bu Plan amaçları ve kapsamı bakımından, insanların eğlenme, dinlenme ve kültürel gereksinimlerini karşılamak amacı ile kullanılan bina ve alanları anlatır. lokanta, diskotek, kahvehane, kafeterya, bar, kütüphane, müze, tiyatro, konser salonu, spor ve benzeri amaçlarla kullanılan bina ve/veya arsa veya araziler, bu kapsam altında değerlendirilir. Esas Yasa, 55/1989 İmar Yasası nı anlatır. Eski Eser, Eski Eserler Yasası nın 2 inci maddesinde tanımlanan, saptanmış ve/veya listelenmiş olup olmadığına bakılmaksızın, tarih öncesinden günümüze kadar gelen süreçte üretilmiş olup ilgili bulundukları dönemin tarihi, sosyal, kültürel, teknik, mimari, sanatsal, ekonomik ve bilimsel düzey ve özelliklerini yansıtan yerüstündeki, yeraltındaki ve su altındaki her türlü taşınır ve taşınmaz tarih ve kültür varlıklarını ve/veya Eski Eserler Yasası metni içinde geçen kültür varlığı ifadesini anlatır. Geçit Hakkı, Taşınmaz Mal (Tasarruf, Kayıt ve Kıymet Takdiri) Yasası nın 11A maddesinin (1) inci fıkrasında belirtilen tanımı anlatır. Gelişme, Esas Yasa nın 16 ıncı maddesinde belirtildiği üzere başka bir Yasadaki herhangi bir diğer kurala bakılmaksızın, Esas Yasaya göre bir taşınmaz mal üzerinde veya altında veya içinde yer alan yapı ve inşaat, mühendislik, madencilik, tarım 13

20 faaliyetleri veya üzerindeki binada yapılan herhangi bir nitelik ve kullanım değişikliği, yıkım, gelişme olarak kabul edilir Girne Beyaz Bölge (Değiştirilmiş Şekli İle) Emirnamesi, Beyaz Bölge diye anılan, 1974 öncesi Girne Belediyesi Eski sınırlarını içeren alanda Uygulanan Kural ve Koşulları kapsar. Bu Planın yürürlüğe girmesi ile söz konusu Emirname yürürlükten kalkar Girne İkinci Bölge Kapsamlı (Değiştirilmiş Şekli İle) Emirnamesi, Karşıyaka, Lapta, Alsancak, Malatya, İncesu, Yeşiltepe, Ilgaz, Karaoğlanoğlu, Edremit, Karaman, Zeytinlik, Girne, Doğanköy, Karakum, Ozanköy, Beylerbeyi, Çatalköy, Arapköy, Beşparmak, Karaağaç, Esentepe ve Bahçeli yerleşim birimlerinin idari sınırları içerisinde kalan bölgede Uygulanacak Kural ve Koşulları kapsar. Bu Planın yürürlüğe girmesi ile 2007 Girne II. Bölge Kapsamlı (Değiştirilmiş Şekli ile) Emirnamesi nin Girne ve Çatalköy Belediye hudutları içerisine giren kısımları yürürlükten kalkar. Hayvancılık, Esas Yasa nın 2 inci maddesindeki tarım tanımında belirtilen eti, yünü, kürkü veya tarımda kullanılmak için hayvan yetiştiriciliğini anlatır. Hizmet Ticaret, Bu Plan kapsamı bakımından Kuaförler, berberler, tamirci dükkanları, kuru temizleyiciler, çamaşırhaneler, seyahat acenteleri, taksi yazıhaneleri ve benzeri kullanımlarla, jimnastik salonu, plates salonu ve benzeri ticari amaçlı küçük salonlar hizmet ticareti olarak kabul edilir. İkinci Sınıf Tatil Köyü, 2012 Oteller Tüzüğünün ( Tarihli Değişiklik Tüzüğü ile Birleştirmiş) 56(1) maddesinde tanımlanan konaklama tesisini anlatır. İmar Gelişme Sınırı, Esas Yasa nın 11(2) maddesinde belirtildiği üzere, İmar planında, planın öngördüğü zaman süresi içinde, gelişmelerin sınırlandırılıp, denetlenebilmesi, kullanımların düzgün, planlı ve derli toplu olarak dağılımının sağlanması için çizilen ve 1/25000 ölçekli Gelişme Planı ve Plana ekli tapu haritalarında gösterilen sınırı anlatır. İmar Planı Sınırı (Plan Alanı Sınırı), Esas Yasa nın 11(1) maddesinde belirtildiği üzere, İmar Planın kapsadığı alanı sınırlayan ve 1/25000 ölçekli Gelişme Planı haritasında gösterilen sınırı anlatır. İnşaat Faaliyeti, Esas Yasa nın 2 inci maddesinde belirtilen tanımlanan, yıkım, yeniden (yeni) inşaat, onarım, tadilat, ekleme ve binayı değiştirecek her türlü faaliyeti anlatır. İskele, Deniz taşıtlarının yanaştığı, ahşap veya beton malzemeden yapılmış denize doğru uzanan alanı anlatır. Kamu Kullanımı (Kamusal Hizmet Kullanımı), Bu Plan amaçları ve kapsamı bakımından yerel veya merkezi yönetim olmak üzere, kamu yönetimi tarafından sunulan, yerleşmelerin güvenliği, uygun ve etkin işlerliğini sağlayan hizmetleri anlatır. Kamuya açık tuvaletler, itfaiye, postahane, polis, askeri kuruluşlar, salhane, mezarlık, elektrik ve telefon hizmet binaları, radyo istasyonu, otobüs terminali, uçak alanı, liman, çöp dökme alanı, kanalizasyon arıtma tesisi, deniz suyu arıtma tesisi ve benzeri amaçlarla bina ve/veya arsa veya arazinin kullanımı bu tanım kapsamında değerlendirilir. 14

21 Kamu Yolu, Taşınmaz Mal (Tasarruf, Kayıt ve Kıymet Takdiri) Yasası nın 2 maddesinde belirtildiği üzere kamunun geçit hakkı olan herhangi bir yol, meydan, patika, açık yer veya alanı anlatır ve yetkili makam tarafından veya rızasıyla kamu yolu olarak ayrılan herhangi bir araziyi de içerir. Kat Eklemesi, Herhangi bir parsel üzerinde mevcut, izin almış bir bina üzerine, bu Plan kurallarına uygun olarak yapılacak her türlü katı veya katları anlatır. Kat Sayısı (Kat Adedi), Binaların bodrum haricindeki katlarının sayısını anlatır. Kazanılmış Hak, Bu Plan amaçları ve kapsamı bakımından yukarıdaki maddesi kapsamındaki hakları anlatır. Kazı ve Dolgu, Bu Plan amaçları ve kapsamı bakımından herhangi bir amaç için, taşınmaz malın üzerinde ve/veya altında yapısal değişikliğe yol açacak ve/veya üzerindeki doğal kaynağı ve/veya ekolojik dengeyi bozacak ve/veya zarar verecek şekilde kazma ve/veya doldurma ve/veya toprak ve/veya kum ve/veya çakıl ve/veya taş almayı ve/veya çıkarmayı anlatır. Konut Kullanımı, Bu Plan amaçları ve kapsamı bakımından yaşamak, oturmak amacıyla kullanılan veya bu amaçla yapılan müstakil, ikiz, sıra, iç avlulu ve apartman türündeki binaları anlatır. Turistik tesisler ve yurt&hostel kullanımlarını kapsamaz. Kıyı, Kara yönünde kıyı çizgisi ile kıyı kenar çizgisi arasında kalan alanı, Deniz yönünde ise kıta sahanlığı ve/veya 500 metrelik mesafeye ve/veya 30 metre derinliğe kadar olan alanı anlatır. Kıyı Çizgisi, Suyun taşkın durumları dışında kara parçasına değdiği noktaların birleşmesinden oluşan meteorolojik olaylara göre değişen doğal çizgiyi anlatır. Kıyı Kenar Çizgisi, Bu Plan amaçları bakımından alçak basık kıyı özelliği gösteren kesimlerinde kıyı çizgisinden sonra kara yönünde su hareketlerinin oluşturduğu kumsal ve kıyı kullanımlarından oluşan kumluk, çakıllık, kayalık, sazlık ve benzeri alanların doğal sınırı; dar yüksek kıyı özelliği gösteren yerlerde ise şevin üst sınırını anlatır. Kullanım Değişikliği, Bu Plan amaçları ve kapsamı bakımından, herhangi bir bina ve/veya alandaki yürürlükteki yasa, tüzük, plan ve/veya Emirname kurallarına göre izni ve/veya Planlama Onayı bulunan kullanım şeklinin, bu Plan kurallarına göre değiştirilebilmesini anlatır. Yürürlükteki yasa, tüzük, plan ve/veya emirname kurallarına göre izni ve/veya Planlama Onayı bulunan boş dükkanın herhangi bir ticaret ve/veya eğlence ve/veya büro veya başka tür kullanım amacıyla kullanılması da kullanım değişikliği olarak kabul edilir. Orman, 1985 K.K.T.C. Anayasası nın ilan ve yürürlüğe girmesinden önce tapu kayıtlarında yüksek ve alçak orman alanı olarak kayıtlı bulunan orman sahaları ile 23 Kasım 1983 tarihli Resmi Gazete nin EK IV ünde A.E. 48 altında yayınlanmış olan ve tarihli Ç( K-1) sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Orman Sahası kapsamına alınan alanlar ve bu alanları tadil eden S(K-11) B.K.K ile 23 Ocak,2007 tarihli Resmi Gazetenin EK IV ünde yayınlanmış olan ve Gelişme Planı ve tapu haritalarında gösterilen alanları anlatır. 15

22 Otopark, Yürürlükteki diğer başka yasa veya tüzükteki kurallara bakılmaksızın, bu Plan amaçları ve kapsamı bakımından bir binayı ve/veya alanı, çeşitli amaçlar için kullanan gerçek ve tüzel kişilere ait ulaşım ve taşıma araçları için binanın içinde ve/veya oturduğu parselde, açık ve/veya kapalı, bodrumda ve/veya diğer katlarda düzenlenen alanları anlatır. Özel Belgeli Otel, 2012 Oteller Tüzüğünün ( Tarihli Değişiklik Tüzüğü ile Birleştirmiş) 60 ıncı maddesinde tanımlanan konaklama tesisini anlatır. Parsel, Tapu haritalarında gösterilen ve taşınmaz mal olan arsa ve araziyi anlatır. Parselleme, Bu Plan amaç ve kapsamları bakımından, herhangi bir başka yasa ve/veya tüzükteki tanıma bakılmaksızın, herhangi bir arazinin, üzerine bina ve/veya yapı ve inşaat ve/veya Esas yasada tanımlanan ve bu Planda belirlenen yapılabilecek diğer gelişme kapsamında olan gelişmeleri yapmak ve/veya bu amaçlarla kullanmak ve/veya üzerinde herhangi bir başka tasarrufta bulunmak üzere yol, su, elektrik ve benzeri türde altyapısı yapılarak, birden fazla arsaya bölünerek arazinin yapısında yapısal değişiklik yapılmasını anlatır. Planlama Alanı, Bu Plan kapsamı bakımından Girne ve Çatalköy Belediye hudutları içerisinde kalan Girne, Zeytinlik, Karaoğlanoğlu, Karaman, Edremit, Doğanköy, Karakum, Ozanköy, Beylerbeyi, Çatalköy ve Arapköy yerleşimlerinin yönetim alanlarının kapsadığı alanı anlatır. Planlama Makamı, Esas Yasa nın 2 inci maddesinde belirtildiği üzere Şehir Planlama Dairesini anlatır. Planlama Onayı, Koşullu veya koşulsuz olarak verilen ve Esas Yasa nın 17'nci maddesinde belirtilen izni anlatır. Restorasyon, Eski Eserler Yasası nın 2 inci maddesinde belirtildiği üzere taşınmaz eski eserin tarihi ve kültürel özellikleri, yapılış teknikleri gözönünde bulundurularak, röleve ve/veya restitusyon projeleri dikkate alınarak, tümünün veya bir kısmının canlandırılarak yenilenmesi için, yapılan her türlü onarım işleri ile planlamaya uygun olarak günün koşullarına göre kullanım getirilmesini anlatır. Sahil Şeridi, Bu Plan amaçları ve kapsamı bakımından sahil şeridi, 1985 KKTC Anayasasının 38 inci maddesindeki tanımı ile eşdeğer mal yasası uyarınca 30 Eylül 1992 tarihli resmi gazetenin Ek IV ünde yayınlanan, 23 Eylül 1992 tarihli ve E sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile ilan edilen yeri anlatır. Site, Taşınmaz Mal (Tasarruf, Kayıt ve Kıymet Takdiri) Yasası nın 2 inci maddesinde belirtildiği üzere aynı parsel veya parseller içerisine inşa edilmiş birden fazla binadan oluşan ve arazi ile müşterek kullanılan kısımların tüm bina sahiplerine ait olduğu ve seri planına göre her binanın ayrı ayrı kaydı yapılmış olan binalar topluluğunu anlatır. Sulak Alan, Çevre Yasası nın 2 inci maddesinde belirtildiği üzere, denizlerin gelgit hareketlerinin çekilme devresinde altı metreyi geçmeyen derinliklerdeki deniz suyu da dahil olmak üzere, doğal veya yapay, devamlı veya geçici, suları durgun veya akıntılı, tatlı, acı veya tuzlu, sular, bataklık, sazlık veya benzeri alanları anlatır. 16

23 Tadilat, ilave veya tamirat, Yollar ve Binaları Düzenleme Yasası nın 2 nci maddesinde belirtildiği üzere binalarla ilgili olarak kullanıldığında, binanın boyutlarını değiştiren herhangi bir yapısal tadilat, ilave veya tamiratı anlatır. Tarım, Bu plan amaçları bakımından bahçecilik, meyve, sebze ve tahıl yetiştiriciliği, toprağın otlak, mera, bostan, fidanlık veya başka tarımsal amaçlarla kullanıma bağlı ağaçlık olarak kullanılmasını ifade eder. Taşınmaz Mal, Taşınmaz Mal (Tasarruf, Kayıt ve Kıymet Takdiri) Yasası nın 2 inci maddesinde belirtilen tanımı anlatır. Ticaret Kullanımı, Başka herhangi bir yasadaki tüzükteki tanıma bakılmaksızın bu Plan amaçları ve kapsamı bakımından, binanın, alım satım yapmak, hizmet üretmek, sunmak, satmak amacı ile kullanılmasını anlatır. Perakende Ticaret (Gıda, gazete bayi, ev eşyası ve gıda dışı ürünlerin satıldığı yerler), hizmet ticareti ve benzinci, süpermarketler, Pazar yeri, araç galerisi ve boş dükkanlar ticaret olarak kabul edilir. Toplumsal Hizmet Kullanımı, Bu Plan amaçları ve kapsamı bakımından Toplumsal yaşamın sürdürülebilmesini, toplumun refahını, sağlığını ve eğitimini sağlamak amacı ile sunulan eğitim, sağlık, ibadet, sosyal hizmet ve benzeri hizmetler için bina ve/veya arsa veya arazinin kullanılmasını anlatır. Turistik Bangalov, 2012 Oteller Tüzüğünün ( Tarihli Değişiklik Tüzüğü ile Birleştirmiş) 57 inci maddesinde tanımlanan konaklama tesisini anlatır. Turistik Pansiyon, 2012 Oteller Tüzüğünün ( Tarihli Değişiklik Tüzüğü ile Birleştirmiş) 63 üncü maddesinde tanımlanan konaklama tesisini anlatır. Yapılaşma Kuralları, Bu Plan amaçları ve kapsamı bakımından, yıkım dışındaki yapı ve inşaat maksatlı her türlü inşaat faaliyeti ile ilgili kural ve koşulu anlatır ve arazi kullanım türü, inşaat taban alanı, inşaat toplam alanı, inşaat taban alanı oranı ve inşaat toplam alanı oranı ile binanın kütlesi, formu, ölçeği, bina kat sayısını, bina yüksekliğini, çatı tipini, malzeme türünü ve binayı biçimlendiren benzeri diğer unsurları kapsar. Yeşil Alan, Bu Plan amaçları ve kapsamı bakımından, toplumun yararlanması, dinlenmesi, spor yapması ve benzeri amaçlar için ayrılan ve Planın maddesinde belirtilen alanları kapsar. Yeterli Yol, Bu Plan amaçları ve kapsamı bakımından, güvenli ve konforlu bir şekilde taşıt ve/veya yaya ulaşımını sağlayan ve altyapısı mevcut olan en az bir kamu yoluna bağlanan, kamuya ait mevcut yolu anlatır. Yıkım, Bu Plan amaçları ve kapsamı bakımından herhangi bir binanın bir kısmının veya tamamının ortadan kaldırılmasını anlatır. Yöresel Ev, 2012 Oteller Tüzüğünün ( Tarihli Değişiklik Tüzüğü ile Birleştirmiş) 62 inci maddesinde tanımlanan konaklama tesisini anlatır. Yurt, Eğitim Ortak Hizmetler Dairesi (Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) Yasası nın 5(7) maddesi altında yayınlanan Yüksek Öğrenim Yurt Tüzüğü nün ve/veya yerine çıkarılacak yasal mevzuata uygun olarak, öğrencilere hizmet veren binaları anlatır. 17

24 Yükseklik, Tadil edilmiş şekli ile Yollar ve Binalar Düzenleme Yasası Tüzüğü nün 2 nci maddesinde belirtildiği üzere bir bina ile ilgili olarak, yolun en yüksek yeri veya böyle bir yol olmadığı yerlerde bina cephesinin ortasının hemen önündeki arazinin tabiği seviyesinden dış duvarın tepesinin seviyesine kadar veya meyilli çatılı bir bina halinde, saçak seviyesine kadar ölçüldüğünde bulunan düşey mesafeyi anlatır. Zemin Kat, Tadil edilmiş şekli ile Yollar ve Binalar Düzenleme Yasası Tüzüğü nün 2 inci maddesinde belirtildiği üzere bitişiğindeki yer veya yol seviyesinden veya ona yakın bir yerden dış girişi olan bina katını ve bu gibi iki kat bulunması halinde bunlardan daha alçakta olanı anlatır. 18

25 2. VİZYON, AMAÇ VE STRATEJİLER 2.1 VİZYON Planlama Makamı olarak Dairemiz, Girne ve Çatalköy Belediyeleri ile birlikte; Planlama Alanı hudutları içerisinde mevcut gerçekler, umutlar, hayaller, tehlike ve fırsatlar gözetilerek 2037 Yılında Nasıl bir Geleceğin hedeflendiğine yönelik olarak Kurum, Kuruluş ve Sivil Toplum Örgütlerinin katılımı ile 9 Şubat 2017 tarihinde bir toplantı düzenlemiştir. Toplantıda her katılımcı temsil ettiği kurum, kuruluş veya sivil toplum örgütünün hassasiyetleri doğrultusunda vizyonunu ortaya koymuş, tüm vizyon cümleleri aşağıdaki beş alt başlık altında ayrıştırılarak farklı hassasiyetlerden temsilcilerden gruplar oluşturulmuş ve söz konusu vizyon cümleleri gruplar tarafından geliştirilmiştir. Vizyon Alt Grupları; Makroform Trafik Ulaşım, Dereler ve Alt Yapı, Çevre, Ekoloji ve Kıyılar Ekonomi, Turizm ve Üniversiteler, Kent Estetiği ve Kültürel Miras ile Yaşam Kalitesi, Kültür Sanat ve Yeşil Alanlar Alt gruplar tarafından özetle, Girne merkezin yükünü hafifletecek çok merkezli bir yapıya geçildiği, Yaşam alanları ile ekonomik aktivite alanları, dinlence eğlence alanları, sağlık ve eğitim alanları arasındaki ulaşılabilirliğin artırıldığı, toplu taşıma hizmetleri yanında, bisiklet ve yürüyüş yollarının artırıldığı, Doğal çevrenin korunduğu, taşkın risklerinin önlendiği, Üniversitelerde eğitim kalitesinin artırıldığı, Turizmin öncü sektör olduğu bölgede sürdürülebilir bir yapı için küçük ve orta ölçekli turizm tesislerinin teşvik edildiği, geleneksel köy dokularının ve kültürel miras alanlarının korunduğu, sahillerin toplum yararına düzenlendiği, açık ve yeşil alanı bol bir yaşam alanı hedeflenmektedir. Sonuç olarak Vizyon alt gruplarının görüşleri ışığında Planlama Alanı hudutları içerisinde 2037 yılı için aşağıdaki Vizyon belirlenmiştir. Kültürel ve Turizm Değerleri ile Karakterini Koruyarak Zenginleşen, Düzenli Gelişmenin ve Mekanlar Arası Erişilebilirliğin Yüksek Olduğu, Sahillerin Toplumun Kullanımına Açıldığı, Özgün, Sürdürülebilir bir Yaşam Alanı 19

26 2.2 AMAÇ Planlama alanı bütününde genel olarak koruma kullanma dengesinin sağlandığı sürdürülebilir kalkınmayı desteklemek, ekolojik dengeyi bozacak olası etkileri gidermek, yaşanan hızlı ve kontrolsüz kentleşmenin yarattığı parçacı gelişmeyi ve sektörel sorunları ortadan kaldırmak ve sektörel gelişmeleri yönlendirecek arazi kullanım kararlarını ölçeğin gerektirdiği detayda belirlemek amaçlanmaktadır. Bu doğrultuda Planın Ana Amaçları şunlardır; a) Kontrollu gelişmenin sağlanması, b) Altyapı yatırımlarının sosyal, ekonomik, kültürel gelişimle koordineli ve çevresel değerlere duyarlı bir şekilde oluşturulması, c) Sağlık, eğitim ve benzeri toplumsal hizmet ve açık alan ihtiyacının büyük oranda kamu tarafından karşılanması, d) Mevcut potansiyellerin desteklendiği ve sosyo-ekonomik yaşam kalitesinin artırıldığı gelişimin sağlanması, e) Yerleşim birimlerinin özgün kimliklerinin geliştirilmesi ve uyumlu birlikteliklerinin sağlanması, f) Toplumsal çatışmaları asgariye indirgeyecek mekansal politikaların oluşturulması, g) Sektörler arası eşgüdümün sağlanması ve olası çatışmaların ortadan kaldırıldığı bir ekonomik gelişmenin yönlendirilmesi, h) İstihdam olanaklarının artırılması ve çeşitlendirilmesi, tek sektörlü yatırım yerine çok sektörlü yatırım odaklarının desteklenmesi, i) Mekanlar arası ulaşım sürelerinin azaltılması ve güvenliğin artırılması, j) Korunması gerekli alanlarda kentsel gelişme baskılarını azaltacak önlemlerin alınması, k) Doğal, kültürel, tarihsel, sosyal ve ekonomik değerlerin korunması ve geliştirilmesi, l) Potansiyel risk ve tehlikelerin önlenmesi. 20

27 2.3 STRATEJİLER Yukarıdaki 2.2 Maddesinde belirtilen Amaçlara ulaşmak için belirlenen ana stratejiler; 1) İmar Gelişme Sınırlarının belirlenmesi; 2037 yılında yaklaşık 90 bine ulaşması öngörülen nüfus için uygun ve yeterli miktarda alanın imara açılarak kentsel gelişmenin bu alan içerisinde toparlanması hedeflenmektedir. 2) Nüfus Yoğunluğu kademelenmesi; Mevcut nüfus yoğunlukları, insanların yaşam alışkanlıkları, koruma alanları, bölgenin karakteri ve taşıma kapasitesi, doğal ve yapay eşikler dikkate alınarak Köyiçi dokusu dışında kalan alanlarda yerleşim merkezlerinden dışa doğru azalan bir yoğunluk dağılımı öngörülmüştür. 3) Çok Merkezli bir yapı ve kademelenme Girne merkeze olan yükün hafifletilmesi için çok merkezli bir yapının oluşturulması öngörülmüştür. Bu bağlamda Girne merkez dışında, biri Planlama alanının batısına, diğeri ise doğusuna hizmet sunacak yeni iki alt merkez hedeflenmektedir. 4) Açık ve Yeşil Alanların Oluşturulması; Bölgesel park alanları ile yeşil kuşakların oluşturulması, özellikle de Beşparmak dağlarından denize doğru uzanan dere yataklarının yeşil kuşak içerisinde yer alması, 5) Arazi Kullanım Kararlarının Belirlenmesi; Turizm ve eğitim sektörleri başta olmak üzere teknik altyapı, sosyal altyapı ve diğer tüm sektörel gelişmeleri yönlendirecek arazi kullanım kararlarının, politikalarının ve standartlarının belirlenmesi, 6) Tarihi Kültürel Miras Alanları ile Köyiçlerinin Korunması; Arkeolojik sit alanlarının, anıtsal yapıların ve diğer eski eser alanlarının korunması, Köyiçlerinin ve köyiçi dokusuna sahip alanların mimarisine, silüetine ve özgün kullanımlarına uygun olarak korunması ve geliştirilmesi, 7) Ulaşım Ağının Çeşitlendirilmesi; İmar Planı alanının Plan alanı dışındaki ve kendi içerisindeki yerleşme ve mekanlar arasındaki erişilebilirliğinin güçlendirilmesi, yaya, bisiklet ve toplu taşımacılığın geliştirilmesi, 21

28 8) Doğal Çevrenin ve Hassas Alanların Korunması; Orman alanlarının ve orman nitelikli alanların korunması, kıyıların toplum yararına kullanımı ve sürekliliğinin sağlanması, eğimli alanların doğal yapısının korunması. Su kaynakları ve benzeri alıcı ortamların kirlenmesinin önlenmesine yönelik tedbirlerin alınması. Dere yataklarında yapılaşmanın önlenmesi, erezyon ve heyelan alanlarının doğal yapılarının korunması. 9) Gerekli alt yapı yatırımlarının yapılması; Planlama Alanın doğu kesimine, tüm Planlama alanı hudutları içerisine hizmet sunacak yeni bir atık su arıtma tesisi kurulması, Planlama alanı hudutları içerisindeki katı atıkların belli bir hacme ulaştıktan sonra Güngör Düzenli Katı Atık Depolama Alanına taşınması için Katı atık transfer istasyonu yapılması, 22

29 3. ANA POLİTİKALAR 3.1 EKONOMİK POLİTİKALAR 1. Turizm Gelişim Yasası madde 13(5)(C) uyarınca, sosyal, ekonomik ve fiziksel taşıma kapasiteleri dikkate alınarak tüm Girne Bölgesi için belirlenen azami yatak sayısı olan 23 bin rakamına riayet edilecektir. 2. Turizm Gelişim Yasası 13(5)(C) maddesine uygun olarak Köyler özellikleri ile korunarak odak noktaları haline getirilecektir. 3. Mevcut küçük ve büyük otel işletmelerinin ekonomik olarak sürdürülebilir olması ve halkın turizmden daha yüksek oranda pay alabilmesi için 4 ve 5 yıldızlı otellerle, kumarhanelere verilen teşvik kaldırılacaktır. 4. Turizm Gelişim Yasası, madde 13(5)(B) altında agro turizm açısından şarapcılık, zeytincilik, harupçuluk ve diğer özgün ürünleri geliştirilecektir. (planlama alanı hudutları içerisinde ağırlıklı olarak zeytin) 5. Kitle turistine hizmet sunacak mevcut yatırımlar dışındaki yeni yatırımlar sınırlandırılacak ve yerel halka daha çok ekonomik katkı sağlayacak, alt üst yapı yatırımlarının çevreyle, doğal ve sosyo kültürel yapıyla uyumlu ve bunları korur nitelikte gerçekleşebileceği alternatif turizme yönelmesine olanak sağlanacaktır. 6. Halihazırda ikincil konut olarak önemli bir paya sahip olan konutların kullanım sürelerinin artırılması veya özel ve kamu işbirliği içerisinde turizme kazandırılması teşvik edilecektir. 7. Yük ve yolcu limanı olarak hizmet veren Girne Turizm Limanı sadece yolcu taşımacılığı ve marina olarak hizmet verecektir. 8. Girne Antik Limanda yer alan balıkçı tekneler oluşturulacak olan balıkçı barınaklarına taşınacak ve liman sadece yatların hizmetine sunulacaktır. 9. Planlama alanının sosyal, fiziki ve çevresel taşıma kapasitesi uyarınca mevcut üniversite kampüsleri dışında yeni üniversite gelişmelerine izin verilmeyecektir. 10. Mevcut üniversitelerdeki öğrenci sayılarının Planlama Alanı içerisinde yaşayanların azami 1/3 ü kadar olmasına özen gösterilecektir. 11. Üniversite kampüsleri içerisinde yabancı öğrenci sayısının azami 1/3 ü kadar yurt imkanları karşılanacaktır. Bunun dışında ihtiyaç olan yurtlar esnafın ve genel anlamda kent ekonomisinin sektörden daha iyi pay alabilmesi için kampüs dışında belirlenen yerlerde karşılanacaktır. 12. Planlama alanı hudutları içerisinde yer alan üniversitelerin kentle olan ilişkileri güçlendirilecek, öğrencilerin barınma, alışveriş, sosyal ve kültürel ihtiyaçlarını karşılayabilecek merkezler yaratılacaktır. 23

30 13. Ofis, perakende ticaret ve benzeri ticari faaliyetlerin yer seçimi toplumsal ihtiyaçlar, kullanıcıların erişilebilirliği ve ekonomik olarak sürdürülebilirlik gözetilerek, hiyerarşik yapıya uygun olarak belirlenecektir. 14. Çatalköy Küçük Esnaf Sanayi Sitesinin en kısa sürede faaliyete başlaması için gerekli önlemler alınacaktır. 15. Hali hazırda yerleşim alanı içerisinde kalmış olan Karaoğlanoğlu Sanayi Bölgesi Planlama alanının merkezine ve batısına hizmet sunacak uygun bir alana taşınarak tesislerin en erken zamanda faaliyete başlaması için gerekli önlemler alınacaktır. 16. Balıkçılığın gelişmesine özen gösterilecektir. 17. Planlama alanı hudutları içerisinde hayvancılık işi ile uğraşan gerçek veya tüzel kişilerin bu faaliyetlerini, çağdaş üretim normlarına uygun olarak, sürdürmelerine olanak sağlamak amacı ile yerleşim alanlarından uzak, doğal kaynakların korunması dikkate alınarak Organize hayvan ağılı/ları yapılacaktır. 18. İnşaat ruhsatı alındıktan 2 yıl içerisinde tamamlanan konutlar özendirilecektir. 3.2 ÇEVRESEL POLİTİKLAR 1. Yeraltı sularının doğal beslenmesini sağlayan su havzaları, dere yatakları ve eğimli araziler gibi ortamlar korunacaktır. 2. Mevcut olan her türlü akarsu mecrasının önü kesinlikle kapatılmayıp, denize erişimi engellenmeyecektir. 3. Dere yatakları ve su arkları temizlenecek ve yapılaşmadan arındırılacaktır. 4. Planlama alanı içinde mevcut akarsu, dere ve benzeri su yataklarının kenarlarında ve üzerlerinde köprü ve geçiş sağlayan üniteler hariç her türlü yapı yapılması kesinlikle yasaklanacaktır. 5. Atık su arıtma sistemlerinin olmadığı yerlerde turistik tesislerin, kamu eğitim ve diğer dinlenme tesislerinin, toplu olarak gerçekleştirilecek (site türü) konut ve yerleşmelerinin pis suları için atıksu arıtma sistemi kurulacak ve işletilecektir. Atık su %90 oranında arıtılmadan deşarjı yapılmayacak ve söz konusu arıtma sistemleri gerçekleştirilmeden yapı kullanma izni verilmeyecektir. 6. Sulak Alanların Korunması ve Yönetimi Tüzüğü uyarınca sulak alan kapsamında olan Ayandere ve Uzundere göletlerinde tüzükte belirtilen genel koruma ilkeleri yanında, gölet etrafında oluşturulacak 3 koruma bölgesinde belirtilen kısıtlamalar ve yasaklara uyulacaktır. 7. Sulak Alanların Korunması ve Yönetimi Tüzüğü kapsamında olmayan diğer göletler rehabilite edilerek gölet sınırları ve koruma alanları belirlenecektir. 24

31 8. Orman alanlarının miktarı, kalitesi, bütünlüğü ve sahip olduğu biyolojik çeşitlilik ve yaban hayatı korunacaktır. 9. Orman vasfı taşıyan, ancak orman mülkiyetinde yer almayan kamu arazileri ve hali araziler orman rejimine dâhil edilerek ağaçlandırılacak ve geliştirilecektir. 10. Orman vasfı taşıyan ancak özel mülke ait olup orman mülkiyetinde olmayan ve orman mülkiyetinde olan alanlarla bütünlük oluşturabilecek arazilerin kayıt altına alınması için gerekli önlemler alınacaktır. 11. Halihazırda yapılaşmış alanlar dışında kalan eğimli alanlar yapılaşmaya açılmayacaktır. 12. Yapılaşmış alanlar arasında kalan eğimli alanlarda mümkün olduğunca topoğrafyaya uyumlu, düşük yoğunluklu gelişmelere izin verilecektir. 13. Müdahale edilmemiş doğal biyolojik çeşitliliğin, çevresel ortamın ve kaynakların korunarak sürdürülebilir gelişimini sağlanacaktır. 14. Yerleşim alanları dışında kalan bölgesel özellikler nedeniyle yetişen zeytin, harup ve benzeri ağaçlarla, verimli tarım toprakları ve halihazırda tarım yapılan yerler korunacaktır. 15. Yerleşim alanları içerisinde kalan bölgesel iklim ve toprak özelliklerinin sağladığı avantajla özel ürün olarak yetişen zeytin, harup ve benzeri ağaçların yapılaşmadan asgari şekilde etkilenmesi için önlemler alınacaktır. 16. Fasıl 76 Zeytin ve Başka Ürünleri (Koruma) Yasasına ve diğer ilgili bitkisel üretim ile ilgili yasal mevzuatlara uyulacaktır. 17. Planlama alanı hudutları içerisinde münferit olarak hayvancılık ve hayvancılığa yönelik tesisler, ağıl ve benzeri yer almayacaktır. 18. Kıyıların toplum yararına düzenlenmesine özel önem verilecektir. 19. Kıyıların doğal yapısının korunması ve kirlenmesinin önlenmesi için deniz deşarjları kontrol altına alınacak, ikincil arıtma yapılmadan denize yapılan deşarjlar önlenecektir. 20. Sahil şeritleri içerisinde kalan ve kıyı olarak tabir edilen doğal alanda ekolojik yapıya zarar verilmeyecektir. 21. Kıyılar herkesin eşit ve serbest olarak yararlanmasına açık olacak şekilde düzenlenecek, buna engel yaratan tel örgü, parmaklık ve benzeri gelişmelere izin verilmeyecektir. 22. Kıyılarda kamuya ait parsellerle, hali araziler sadece kıyı rekreasyon amacına yönelik olarak düzenlenecektir. 23. Büyük ölçekli ve özellikle kıyı kesiminde yer alan turistik tesislerin atık suları %90 oranında arıtılmadan deşarjı önlenecektir. 24. Yeşil alanlar amacına uygun olarak düzenlenecektir. 25

32 25. Planlama alanı hudutları içerisinde tüm bölgeye hizmet sunacak park alanları oluşturulacaktır. 26. Beşparmak dağlarından denize doğru uzanan dere yatakları yeşil kuşak içerisinde yer alacaktır. 27. Yeşil alan ve spor alanı ihtiyacı standartlar, nüfus yoğunlukları ve bölge halkının beklentilerine uygun olarak planlanacaktır. 28. Özellikle Nüfus yoğunluğunun yüksek olduğu kent merkezlerindeki boş durumdaki kamusal alanlar yeşil alan olarak düzenlenecektir. 29. Toprak yollar ve otopark alanları stabilize, asfaltlama ve benzeri uygun malzeme ile kaplanarak toz engellenecektir. 30. İnşaat ve yıkım faaliyetleri istenecek olan hava kalitesi etki değerlendirmesinde belirlenecek koşullara uygun olarak yapılacaktır. 31. Turizmin yoğun olarak yaşandığı yaz aylarında istisnai durumlar dışında kanalizasyon, yol, kaldırım ve benzeri altyapı çalışmaların yapılmamasına özen gösterilecektir. 32. Kanalizasyon sistemi bulunmayan yerlerde uygun alanlara vidanjör atık sularını arıtacak tesislerin kurulması desteklenecektir. 33. Açık hava diskoteği ve benzeri gürültü kirliliği yaratan unsurlar yerleşim alanları dışına taşınacaktır. 34. Doğal afetlere karşı dayanıklı yerleşmeler oluşturulacaktır. 35. Taşkın yönetim planları 2 hazırlanana kadar geçecek olan süreçte; Planlama alanı içinde yer alan ve Beşparmak Dağlarından deniz doğru inen her tür ve genişlikteki akarsu yatakları üzerinde taşkına sebep olacak yapı ve inşaat faaliyeti kesinlikle yapılmayacaktır. Suyun akmasına ve suyun seviyesinin yükselmesine etkisi olan yapı, inşaat, ağaç, tesisat ve benzeri engeller tesbit edilerek kaldırılacaktır. Havzada gerek görüldüğü durumlarda ek yapısal önlemler (ıslah sekisi, tersip bendi, sedde) alınacaktır. Dere yataklarına harfiyat, çöp ve benzeri atıkların boşaltılmasını engelleyici tedbirler alınacaktır. Dere, dere yatağı, taşkın yatağı ve su akarlarından cephe alan parsellerde yapılabilecek her tür gelişme, taşkınla ilgili olarak Su İşleri Dairesi nden alınacak görüş doğrultusunda yapılabilecektir. Yağmur suyu şebekeleri yapılacaktır. Gereksinim olması durumunda baraj inşaa edilebilecektir. 2 Taşkın öncesinde, taşkın esnasında ve taşkın sonrasında iyileştirme ve müdahale etme gibi çalışmaların planlanması ve yönlendirilmesi. 26

33 36. Hazırlanacak olan Taşkın Yönetim Planında, Girne-Çatalköy İmar Planında halihazırda kentsel gelişmeye açık alanların muhtemel taşkın alanlarında yer alması ve benzeri durumlarda İmar Planı Revize edilinceye kadar geçecek sürede Taşkın Yönetim Planında belirlenen kural ve koşullara uyulacaktır. 37. Erezyon ve heyelan riski olan alanlarda yapı yasağı getirilecektir. 38. Kentsel alan içerisindeki bütün kamusal açık alanlar olası bir afet durumunda toplanma alanı olarak değerlendirilecek ve bu alanlara hiçbir inşai faaliyet gerçekleştirilmeyecektir. 3.3 MEKANSAL POLİTİKALAR 1. Kentsel gelişme yönleri ve alanları, hedef yıla ilişkin nüfus kabulleri ve gelişme potansiyelleri doğrultusunda belirlenecek ve yapılaşmaya açılacaktır. 2. Gelişmeler, toplumsal olanakların, hizmetlerin, iş olanaklarının ve altyapının bulunduğu konumlarda odaklanacak, kentleşme maliyetini artıran, doğal çevreyi tahrip eden, parçacıl gelişme desenleri toparlanarak, yürünebilir yerleşimler oluşturulacaktır. 3. Yerleşimlerin bugünkü ve gelecekteki nüfuslarına, işlevlerine, gelişmişlik düzeylerine ve etki alanlarının genişliğine göre kademelenmesi sağlanacaktır. 4. Yerleşmelerin, sosyal ve teknik altyapı standartları yüksek, sağlıklı yaşanabilir yoğunlukta gelişmesi sağlanacaktır. 5. Yerleşim alanları içerisindeki yoğunluk kararlarının hassas alanları, orman alanlarını, tarım alanlarını, kumulları vb. alanları tehdit edici yönde olmamasına özen gösterilecektir. 6. Tarihi ve kültürel değere sahip köyiçi yerleşim alanlarının özgün yapıları korunacak, ekonomik, fiziksel ve sosyal yönden canlandırılacak, toplumsal yapıları güçlendirilecektir. 7. Yerleşimlerin yerel özgünlüğü, estetiği geliştirilecek, açık alanları artırılacak ve çevre kalitesi yükseltilecektir. 8. Yeni yapılaşmalarda yerleşimin sahip olduğu doku ve yapılaşma özellikleri ile çevresinin doğal özellikleri dikkate alınacaktır. 9. Konut alanları içerisinde kalan büyük ölçekli mevcut otellerin konut alanlarına olan olumsuz etkileri (trafik sorunu, trafikten kaynaklı güvenlik sorunu, park yeri sorunu) giderilecektir. 10. Üniversite öğrencilerine kampüs içi yurt imkanları dışında barınabilecekleri yurt ve konutlar için uygun konumlarda yer ayrılacaktır. 27

34 11. Üniversite kampüslerinin ihtiyaçlarına ve bulundukları bölgenin karakterine göre yapılaşma kural ve koşulları belirlenecek ve kampüslerde yeterli miktarda açık alan yaratılacaktır. 12. Planlama alanı içerisinde dağınık bir şekilde yer alan ofis, perakende ticaret gelişmeleri belirlenecek olan merkezler içerisinde toparlanacaktır. 13. Köyiçlerinde yer alacak kullanımların köyün karakteriyle ve eski yapılarla ölçek ve karakter bakımından uyumlu gelişimi sağlanacaktır. 14. Gündelik ihtiyaçlar, hizmet ve spora yönelik ticari ihtiyaçlar yürüme mesafesi içerisinde karşılanacaktır. 15. Alışveriş alanları toplu taşıma olanaklarına uygun olarak planlanacaktır. 16. Belirli büyüklüğün üzerindeki alışveriş merkezlerinin (AVM gibi) belirlenmiş ticari merkezlerde yer alacak ticari faaliyetlerin rekabet gücünü azaltmaması için gerekli önlemler alınacaktır. 17. Sanayinin dağınık gelişimi ve buna bağlı sorunları önlenecektir. 18. Oto elektrik, lastik tamir, oto döşeme, motorlu araç tamir ve benzeri servis ticaret kullanım türlerinin Küçük Sanayi Sitelerine taşınmaları teşvik edilecektir. 19. Hazır beton, kum çakıl tesisleri, mozaik, mermer, tuğla fabrikası gibi inşaat faaliyetleri, alçı, taş, toprak gibi paketleme faaliyetleri, bordür, rogar kapağı ve benzeri alt ve üst yapı faaliyetleri, boya üretimine yönelik faaliyetleri ve benzeri büyük ölçekli işletmelerle kirlilik yaratan işletmelerin Planlama Alanı dışına taşınması teşvik edilecektir. 20. Yeni oluşturulacak Küçük Sanayi Siteleri kullanıcılarına erişilebilir olması amacı ile konut alanlarının hemen bitişiğindeki çevresel açıdan hassas olmayan, ulaşılabilirliği yüksek, altyapısı gelişmiş alanlara planlanacaktır. 21. Oluşturulan Yeni Küçük Sanayi Sitelerinde işletmelere faaliyet alanlarına göre organize bir şekilde yer ayrılacaktır. 22. Küçük Sanayi Siteleri dışında Planlama Alanı hudutları içerisinde yeni sanayi faaliyetlerine izin verilmeyecektir. 23. Yerleşim alanları ile ekonomik faaliyet alanları, eğitim, sağlık gibi sosyal altyapı tesisleri, kıyı rekreasyon alanları, kent ve bölge parkları arasında güçlü bir ulaşım ağı planlanacaktır. 24. Üniversite kampüsleri ile kent merkezleri arasındaki ulaşılabilirlik güçlendirilecektir. 25. Toplu taşıma teşvik edilecektir. 26. Yolların işlevine uygun olarak belirgin bir yol hiyerarşisi planlanacaktır. 27. Girne-Karaoğlanoğlu ve Girne-Çatalköy ana yolunun yükünün hafifletilecektir. Bu bağlamda söz konusu ana arterler üzerindeki kavşak sayıları azaltılacak, Girne- 28

35 Karaoğlanoğlu yolunun kuzeyinde yola paralel ulaşım bağlantıları yapılacak, Ozanköy-Çatalköy güzergahı geliştirilecektir. 28. Girne kent merkezindeki trafik yoğunluğu hafifletilecektir. Bu bağlamda Girne merkezde yaya ve bisiklet yolu güzergahları artırılacak, Girne doğu çevre yolu en erken zamanda hayata geçirilecektir. 29. Kent merkezleri,, hizmet merkezleri, küçük ölçekli sanayi bölgeleri ve benzeri Ekonomik faaliyet alanlarının yer aldığı bölgelerde toplu otopark alanları düzenlenecektir. 30. Kıyıların yaya ve bisiklet yolları ile birbirlerine bağlantıları sağlanacaktır. 31. Yeni yapılacak kamu yatırımları Gelişme Planında belirlenen arazi kullanım ve nüfus dağılımına uygun olarak planlanacak, mevcutlar ise Plana uygun olarak gözden geçirilecektir. 32. Su, kanalizasyon, telefon, elektirik, çöp toplama ve benzeri hizmetlerin maliyetlerini azaltmak için yeni gelişmeler bu türden altyapının büyük oranda bulunduğu veya bu gibi altyapının ve hizmetlerin düşük maliyetlere sağlanabileceği bölgelerde özendirilecektir. 33. Her türlü katı ve sıvı atığın bertaraf edilmesi için gerekli tesisler yapılacak ve Çevre Koruma Dairesi ve ilgili mevzuatta belirtilen standartları sağlayacak şekilde arıtılacak ve/veya bertaraf edilecektir. 34. Yer Seçim kriterlerine uygun olacak şekilde Planlama alanın tamamına hizmet edecek bir Katı Atık Transfer İstasyonu planlanacaktır. 35. Planda yer alan katı atık transfer istasyonu dışında yeni bertaraf ve depolama tesis alanı ihtiyacı olması durumunda bu alanların yer seçim ve uygulaması bu planın ilkeleri çerçevesinde ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak yapılacaktır. 36. Bölgedeki inşaat atıklarının düzenli bir şekilde toplanıp değerlendirilmesi için Katı Atık Transfer İstasyonu alanı içerisinde veya bu plana uygun bir başka alan içerisinde uygun bir ortam yaratılacaktır Projeksiyon nüfusuna ilave olarak oteller, okullar, hastaneler ve benzeri faaliyetlerden kaynaklanacak atık su miktarı hesaplanarak Planlama alanı geneline hizmet sunacak bir Atık Su Arıtma Tesisi planlanacaktır. 38. Girne Belediye hudutları içerisinde Kaşkar Court olarak bilinen bölgede yer alan Atık Su Arıtma tesisi bulunduğu yerden kaldırılarak bölge rehabilite edilecek ve bu Planda öngörülen diğer kullanım amaçlarına yönelik olarak kullanılacaktır. 39. Telekominikasyon ve elektirik ve enerji altyapısı ile ilgili projeler, İmar Planın nüfus dağılımı ve arazi kullanım dağılımı dikkate alınarak hazırlanacak, hazırlanmış olanlar ise bu Plana uygun olarak gözden geçirilecektir. 29

36 40. Yenilenebilir enerji kaynak alanları İmar Gelişme Sınırları dışında kalan yapılaşmadan arındırılmış, çevresel açıdan hassas ve korunacak alanlar dışında yer alabilecektir. 41. Altyapı faaliyetleri ile ilgili yapılacak gelişmelerde olası çevresel etkileri azaltmak için gerekli önlemler alınacaktır. 42. Arkeolojik Sit alanları, anıtsal yapılar ve benzeri eski eser alanları korunacaktır. 43. Eski Eserler Yasası nın 8(1) maddesi uyarınca belirlenen ancak henüz listelenmeyen tek veya toplu taşınmaz eski eserlerin görünümü ve doku bütünlüğünü etkileyecek yapılaşmalara izin verilmeyecektir. 44. Tarihi ve Kültürel Miras Alanlarının görünürlüğü ve ulaşılabilirlikleri artırılacaktır. 45. Girne kent merkezinde ve köy merkezlerinde atıl durumda bulunan tarihi binaların restore edilerek kültür ve sanat amaçlı kullanımı teşvik edilecektir. 46. Tarihi ve kültürel öneme sahip köy merkezleri korunacak ve yeni gelişmeler dokuya uyumlu olarak yapılabilecektir. 47. Köy merkezlerinde koruma-geliştirme dengesi sağlanacaktır. 3.4 SOSYAL POLİTİKALAR 1. Planlama Alanı hudutları içerisindeki Eğitim Hizmetlerinin (Okul öncesi eğitim, ilköğretim, Ortaöğretim) büyük bir bölümü Devlet tarafından karşılanacaktır. 2. Eğitim çağı nüfusuna oranla okulların olmadığı veya yetersiz olduğu yerleşim alanlarında sınıf veya okul sayıları ihtiyaca göre artırılacaktır. 3. Okulların türlerine göre yer seçim politikaları, azami öğrenci sayıları, açık-kapalı alan standartları belirlenecek ve buna göre yapılacaktır. 4. Okul gereksinimi, plan dönemi süresince, planlama alanı hudutları içerisine gelebilecek dejure nüfus uyarınca, belirlenen yapılaşma karakter bölgeleri içerisindeki okul çağı öğrenci sayıları baz alınarak belirlenecektir. 5. Okullardaki yapı arsa oranları, taban alanı oranları ve bina kat adetleri eğitim kurumlarının kapalı ve açık alan ihtiyaçları ve öğrencilerin yaş grupları dikkate alınarak belirlenecektir. 6. Artan nüfusa paralel, devlete ait özel eğitim kurumu için yer ayrılacaktır. 7. Kamu veya özel olmak üzere sağlık ve sosyal hizmetlerin, hizmet edeceği nüfusun ihtiyacını karşılayacak nitelikte, nicelikte ve uygun konumda olması sağlanacaktır. 8. Hastane gereksinimi, plan dönemi süresince, planlama alanı hudutları içerisine gelebilecek dejure nüfus uyarınca, yer seçim kriterlerine ve standartlara uygun olarak belirlenecek ve yapılacaktır. 9. Yaklaşık 30 km uzunluğundaki kıyılarda kıyı rekreasyon alanları oluşturulacaktır. 30

37 4. GELİŞME PLANI, ARAZİ KULLANIM KARARLARI, YAPILAŞMA KURAL VE KOŞULLARI 4.1 KONUT İHTİYACI Planlama alanı hudutları içerisinde 2037 Nüfus Projeksiyonu uyarınca konut ihtiyacının 3 hesaplanabilmesi için sürekli ikamet edilen konutların, mevsimsel veya yatırım amaçlı kullanılan boş veya ikincil konutların ve niteliksiz konutların 4 miktarına ihtiyaç duyulmaktadır. Bu konuda Mevcut Durum ve Analiz Raporunun 6.4 Konut ve Yapısal Durum maddelerinde yer alan tespitlere ve bazı varsayımlara dayalı olarak bir tahmin yürütülmüştür Mayıs ayında tamamlanan arazi kullanım çalışmaları sonucunda Planlama Alanı genelinde adet konut tespit edilmiştir. Yapısal durumları bakımından kötü veya yıkıntı durumda tespit edilen bina sayısı toplam bina sayısının %4 ü kadardır. Planlama Alanı hudutları içerisindeki 2037 yılı için ihtiyaç duyulacak konut adedi hesaplanırken, boş ve ikincil konutların toplam konut sayısına olan oranı (%39,65) ile ortalama hane halkı büyüklüklerinin (2.77 kişi/hane) 2011 yılı verileri ile aynı olacağı buna karşın niteliksizleşecek konutların oranın ise 2016 arazi kullanım çalışmalarında tespit edilen %4 oranından %5 e yükseleceği varsayılmıştır. 3 Konut İhtiyacı: Asgari düzeyde barınma ihtiyaçlarını karşılamak için gerekli konut sayısı ve kalitesi ile belli bir zamanda mevcut konut sayısı ve kalitesi arasındaki fark olan konut ihtiyacı, kişilerin demografik özelliklerinden ve mensup oldukları sınıftan bağımsız olarak herkes için geçerlidir. Konut ihtiyacı salt bir sayısal değeri değil çevresiyle birlikte sağlıklı koşullar taşıması gereken yapıları ifade eder. Hane halkı sayısının mevcut konut sayısından fazla olması seklinde tanımlanabilecek konut ihtiyacı, "açık" ve "gizli" şekillerde görülebilir. Aşırı kalabalık, birden çok ailenin yasadığı konutlar ile niteliksiz, kalitesiz, güvenliksiz ve dayanıksız konutlar gizli konut ihtiyacı içinde değerlendirilir. Konut ihtiyacı, kişilerin ödeyebilme gücü ve tercihlere bakılmaksızın, asgari seviyede barınabilmelerini sağlamak için, gelecekte gerekli olan konut sayısı ve niteliğinin, mevcut konut sayısının ve niteliğinden farkıdır. Bu çerçevede konut ihtiyacının hesaplanabilmesi için geniş çaplı araştırmaların, gelecekteki nüfus artış tahminlerinin, ekonomik siyasal gelişme senaryoları ışığında planlama senaryolarına bağlı iç ve dış göç hareketlerinin ve tahminleri yapılır. 4 Niteliksiz konutlar, ihtiyacı karşılayamama, eskime, ömrünü doldurma ve rantsal nedenlerle mevcut konut stokundan düşülecek olan konutları ifade eder. 31

38 Tablo 1: Planlama Alanı Genelindeki Yılları Arası Konut İhtiyacı Projeksiyon Nüfus (Dejure) Konutta Sürekli Yaşayan Fert Sayısı Sürekli İkamet Edilen Konut Toplam Konut Boş ve İkincil Konutlar Projeksiyon Nüfus (Dejure) Konutta Sürekli Yaşayan Fert Sayısı Sürekli İkamet Edilen Konut Toplam Konut Boş ve İkincil Konut Arası Konut İhtiyacı Projeksi yon Nüfus (Dejure ) Konutta Sürekli Yaşayan Fert Sayısı Sürekli İkamet Edilen Konut Toplam Konut Boş ve İkincil Konut Niteliksiz Konutlar (%5) Arası Konut İhtiyacı Projeksiyon Nüfus (Dejure) Konutta Sürekli Sürekli İkamet Yaşayan Edilen Fert Konut Sayısı Konutta Konutta Sürekli Sürekli Boş ve 2027 Projeksiyon Sürekli Boş ve 2032 Projeksiyon Sürekli Boş ve 2037 Yılları Toplam İkamet Toplam İkamet Toplam İkincil Arası Nüfus Yaşayan İkincil Arası Nüfus Yaşayan İkincil Arası Arası Konut Edilen Konut Edilen Konut Konutlar Konut (Dejure) Fert Konut Konut (Dejure) Fert Konut Konut Konut Konut Konut İhtiyacı Sayısı İhtiyacı Sayısı İhtiyacı İhtiyacı , 2017, 2022, 2027, 2032 ve 2037 yılları için Konutta sürekli yaşayan fert sayısında; 2011 Devlet Planlama Örgütü verilerine göre konutta sürekli yaşayan fert sayısının (34042 kişi), dejure nüfusa (38959 kişi) olan oranı (%87,4) baz alınmıştır. Yani o yılın dejure nüfusu ile %87,4 ün çarpılması ile o yıla ait konutta sürekli yaşayan fert sayısı hesaplanmıştır. 2016, 2017, 2022, 2027, 2032 ve 2037 yılları için Sürekli İkamet Edilen Konutlar ise bulunduğu yıla ait konutta sürekli yaşayan fert sayısının 2011 Devlet Planlama Örgütü verilerine göre ortalama hane halkı büyüklüğüne (2.77 kişi/hane) bölünmesiyle hesap edilmiştir Eskime, ömrünü doldurma ve rantsal nedenlerle mevcut konut stokundan düşülecek olan niteliksiz konutlar 2022 yılında toplam konut sayısından düşülmüştür. 32

39 Sonuç olarak yukarıdaki tablodan da görülebileceği üzere sürekli ikamet edilen konutların oranında bir değişiklik olmaması durumunda 2037 nüfus projeksiyonuna göre Planlama Alanı hudutları içerisinde mevcut konut stoğuna (25675 adet) ilave adet konuta daha ihtiyaç duyulacaktır. Bu konutların %60,35 inin sürekli ikamet amaçlı kullanılacağı varsayılırsa ilave yaklaşık 22 bin konutun sadece 13 bin 500 civarının sürekli ikamet amaçlı kullanılacağı tahmin edilmektedir. Geriye kalan konutlar mevsimsel veya yatırım amaçlı boş veya ikincil konutları oluşturacaktır. 4.2 İMAR GELİŞME SINIRLARI 55/1989 İmar Yasası uyarınca 11(2)(3) maddeleri uyarınca planın öngördüğü zaman süresi içerisinde, gelişmelerin sınırlandırılıp denetlenebilmesi, kullanımların düzgün, planlı ve derli toplu olarak dağılımının sağlanması için İmar Gelişme Sınırları çizilir. Sulak alanlar, yapılaşmamış %15 ve üzeri eğimli alanlar ve benzeri hassas alanlarla, orman alanları, yapılaşmamış verimli tarım toprakları ve benzeri koruma alanları ile erezyon ve heyelan alanları dışında kalan alanlar imar gelişme sınırları içerisine alınmıştır. Söz konusu sınırlar dışında kalan bölgelerde, yalnızca kırsal arazi kullanımları veya kırsal alana uygun kullanımlara izin verilecektir. İmar Planı ile ilgili sorumluluğu olan tüm taraflar, Planının başarı ile uygulanabilmesi için İmar Gelişme Sınırı (İGS) politikasının temel politika olduğu ve bu olmadan diğer tüm politikaların da uygulanamayacağı gerçeğini göz önünde bulundurmalıdırlar. Geçmişte birçok Avrupa kentinde İmar Planları, uygulayıcı otoritelerin İGS önemini kavrayamamaları veya güçlü özel girişimciler tarafından geien baskılara boyun eğmek zorunda kalmaları sonucu başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Ayni sonucun Planlama Alanında da yaşanması için İGS politikası tereddütsüz şekilde uygulanmalıdır. Aşağıdaki tablo ve haritalarda Plan Alanı hudutları içerisinde çizilen İmar Gelişme Sınırları içerisinde hali hazırda yapılaşmış ve yapılaşmamış brüt alanlar ve bu alanlara ait rakamsal değerler yer almaktadır. 33

40 Tablo 2: Yapılaşma karakter bölgeleri bazında Yapılaşmış ve Yapılaşmamış Alanlar YAPILAŞMA KARAKTER BÖLGESİ A BÖLGESİ (Girne Merkez) B BÖLGESİ (Doğu Çevre Yolunun Kuzeyi) C1 BÖLGESİ (Karaoğlanoğlu- Zeytinlik Bölgesi) C2 BÖLGESİ (Ozanköy- Çatalköy Bölgesi) D1 BÖLGESİ (Batı Çevre Yolunun Güneyi) D2 BÖLGESİ (Doğu Çevre Yolunun Güneyi) D3 BÖLGESİ (Arapköy) Planlama Alanı Geneli TOPLAM BRÜT ALAN (hektar) ESKİ ESER, ORMAN ALANI, ASKERİ ALAN VE YAPILAŞMAMIŞ KAMUSAL ALAN (hektar) YAPILAŞMIŞ BRÜT ALAN (hektar) YAPILAŞMAMIŞ BRÜT ALAN (hektar) 34

41 Harita 1: Hali Hazırda Yapılaşmış ve Yapılaşmamış Alanlar 35

42 4.3 NÜFUS VE KONUT YOĞUNLUĞU Nüfus yoğunluğu belirli bir alanda yaşayan insan sayısını, konut yoğunluğu ise belirli bir alandaki konut sayısını ifade eder. Bu bağlamda nüfus ve konut yoğunlukları kentsel gelişim biçimini belirleyen temel unsurlardan biridir. Nüfus ve konut yoğunluğu denetimi, konut alanlarında, yol, kanalizasyon, su arzı, açık alanlar, okul alanları ve benzeri diğer teknik ve sosyal altyapı faaliyetlerinin tasarlanabilmesi için gelecekteki gereksinimin doğru olarak tahmin edilebilmesini kolaylaştıran bir planlama aracıdır. Planlama Alanı Hudutları içerisinde nüfus ve konut yoğunlukları belirlenirken aşağıdaki ilkeler baz alınmıştır. 1. Bulundukları konum ve çevre koşullarına uygun olarak konut büyüklükleri ve konut tipleri açısından seçim yapabilme olanağı sunmak için, yani bir başka deyişle konut ihtiyacı yanında konut talebini de karşılayabilmek için Plan Alanının farklı bölgelerinde konut yoğunluğu ve yapı arsa oranı bakımından çeşitlilik sağlamak, 2. Konut inşası için planlama dâhilinde gerekli miktarda araziyi kullanıma açmak, 3. Konut tipleri ve büyüklükleri açısından çeşitlilik yaratırken, insanların yaşam alışkanlıklarına ve yerleşimlerin karakterine saygılı davranmak, 4. Nüfus ve konut yoğunluklarını belirlenirken insanların yaşam alışkanlıkları ve yerleşimlerin karakteri yanında taşıma kapasiteleri ve sektörel gelişme kararlarını da dikkate almak, 5. Nüfus ve konut yoğunluklarını asgari olarak 2037 nüfus projeksiyonu uyarınca Planlama Alanı hudutları içerisinde yaşaması öngörülen yaklaşık 91 bin kişiden az olmayacak şekilde belirlemek, 6. Girne kent merkezdeki nüfus ve konut yoğunluğunu kentin ve kaynakların kaldırabileceği optimun seviyeye getirmek, Yukarıdaki paragrafta belirtilen ilkelerin hayata geçirilmesi adına öncelikle Planlama Alanı içerisindeki yapılaşma karakter bölgeleri belirlenmiştir. Yapılaşma karakter bölgeleri belirlenirken mevcut durum ve analiz raporunda yer alan mevcut nüfus ve konut yoğunlukları, insanların yaşam alışkanlıkları, yerleşimlerin karakteri, dere yatakları, öneri ve mevcut çevre yolları dikkate alınmıştır. Bu bağlamda genel anlamda köyiçleri dışında nüfus ve konut yoğunlukları açısından 5 farklı yapılaşma karakter bölgesi belirlenmiştir. 36

43 Harita 2: Yapılaşma Karakter Bölgeleri 37

44 Söz konusu bölgeler içerisindeki köyiçlerinin öngörülen nüfus ve konut yoğunlukları tarihi çevrenin ölçeği ve karakterine uygun olarak birbirleri arasında farklılıklar göstermektedir. Aşağıdaki tablolarda belirlenen yapılaşma karakter bölgeleri ve her bir yapılaşma karakter bölgesi için belirlenen net nüfus ve konut yoğunlukları yer almaktadır. Öngörülen imar gelişme sınırları ve yoğunluk hiyerarşisinin uygulanması ile bölgeler arası seyahatin azalması, merkezlerin öneminin ve etkinliğinin artması ve yerleşim alanlarının farklılıklarına ve karakter özelliklerine göre mekanda ayırt edilir bir biçim kazandırması hedeflenmektedir İmar Gelişme Sınırları İçerisindeki Yapılaşmamış Net Alanlar Tablo 3: İmar Gelişme Sınırları İçerisindeki Köy İçleri Dışında Kalan Alanlarda Yapılaşmamış Net Alanlar 5 YAPILAŞMA KARAKTER BÖLGESİ YAPILAŞMAMIŞ NET ALAN (hektar) A BÖLGESİ 6 (Girne Merkez) 20,4 B BÖLGESİ 7 (Doğu Çevre Yolunun Kuzeyi) 11,3 C1 BÖLGESİ (Karaoğlanoğlu-Zeytinlik Bölgesi) 214,7 C2 BÖLGESİ kısmen (Girne Belediye Hudutları) 233 C2 BÖLGESİ kısmen (Çatalköy Belediye Hudutları) 387 D1 BÖLGESİ (Batı Çevre Yolunun Güneyi) 172,4 D2 BÖLGESİ (Doğu Çevre Yolunun Güneyi) 34,8 D3 BÖLGESİ (Arapköy) 67,6 Planlama Alanı Geneli 1141,2 5 Yapılaşmamış Net Alanlar; Konut yapımı için ayrılmış net alanları anlatır. Söz konusu alan içerisine orman alanları, askeri bölgeler, sahil şeridi içerisinde kalan alanlar, eski eser alanları, eğitim, sağlık vb kamusal alanlar, dere yatakları ve benzeri konut yapımına müsait olmayan alanlarla, yollar, yeşil alanlar ve ticaret, ofis ve benzeri konut dışı kullanım alanları dahil değildir. A bölgesi (Girne Merkez) Bölgesel merkez olması nedeni ile orman alanları, askeri bölgeler, sahil şeridi içerisinde kalan alanlar, eski eser alanları, eğitim, sağlık vb kamusal alanlar, dere yatakları ve benzeri konut yapımına müsait olmayan alanlar dışında kalan alanların %50 sinin yollar, yeşil alanlar, ticaret, ofis ve benzeri konut dışı kullanım amaçları ile kullanılacağı varsayılarak yapılaşmamış net konut alanı içerisinden düşülmüştür. Geriye kalan diğer tüm bölgelerde bu oran %30 olarak varsayılmıştır. 6 A Bölgesinde (Girne Merkez) yaklaşık 49 hektarlık yapılaşmamış net konut alanı bulunmaktadır. Ancak 2013 yılı sonrası konut kullanımı amaçlı Planlama Onayı alan gelişmelerin henüz inşaatlarının tamamlanmadığı ve kazanılmış haklar kapsamında tamamlanacağı varsayılmıştır Mayıs ayına kadar konut amaçlı Planlama Onayı alan gelişmelerin toplam parsel alanları yaklaşık 29 hektar olarak hesaplanmıştır. Bu nedenle yapılaşmamış Net alan A bölgesinde yaklaşık 20 hektar olarak kabul edilmiştir. 7 B Bölgesinde (Girne Merkez) yaklaşık 18 hektarlık yapılaşmamış net konut alanı bulunmaktadır. Ancak B bölgesinin Girne Beyaz Bölge Emirnamesi hudutları içerisinde kalan kısmında 2013 yılı sonrası konut kullanımı amaçlı Planlama Onayı alan gelişmelerin henüz inşaatlarının tamamlanmadığı ve kazanılmış haklar kapsamında tamamlanacağı varsayılmıştır. Bu alanda Mayıs ayına kadar konut amaçlı Planlama Onayı alan gelişmelerin toplam parsel alanları yaklaşık 6 hektar olarak hesaplanmıştır. Bu nedenle yapılaşmamış Net alan B bölgesinde yaklaşık 12 hektar olarak kabul edilmiştir. 38

45 Tablo 4: İmar Gelişme Sınırları İçerisinde Köy İçlerindeki Yapılaşmamış Net Alanlar 8 YAPILAŞMA KARAKTER BÖLGESİ C1 BÖLGESİ (Karaoğlanoğlu- Zeytinlik Bölgesi) C2 BÖLGESİ (Ozanköy- Çatalköy Bölgesi) D1 BÖLGESİ (Batı Çevre Yolunun Güneyi) D2 BÖLGESİ (Doğu Çevre Yolunun Güneyi) D3 BÖLGESİ (Arapköy) Zeytinlik Köyiçi 3,7 Karaoğlanoğlu Köy Dokusu 1 Toplam 4,7 Karakum Köy Dokusu 1,3 Ozanköy Köyiçi 15,5 Beylerbeyi Köyiçi 4,7 Çatalköy Köyiçi 5 Toplam 26,5 Edremit Köyiçi 3,4 Karaman Köyiçi 0,7 Toplam 4,1 Doğanköy Köyiçi 4,6 Arapköy Köyiçi 3,8 Planlama Alanı Geneli 43,8 YAPILAŞMAMIŞ NET ALAN (hektar) 8 Yapılaşmamış Net Alanlar; Konut yapımı için ayrılmış net alanları anlatır. Söz konusu alan içerisine orman alanları, askeri bölgeler, sahil şeridi içerisinde kalan alanlar, eski eser alanları, eğitim, sağlık vb kamusal alanlar, dere yatakları ve benzeri konut yapımına müsait olmayan alanlarla, yollar, yeşil alanlar ve ticaret, ofis ve benzeri konut dışı kullanım alanları dahil değildir. Köyiçlerinde orman alanları, askeri bölgeler, sahil şeridi içerisinde kalan alanlar, eski eser alanları, eğitim, sağlık vb kamusal alanlar, dere yatakları ve benzeri konut yapımına müsait olmayan alanlar dışında kalan alanların %30 unun yollar, yeşil alanlar, ticaret, ofis ve benzeri konut dışı kullanım amaçları ile kullanılacağı varsayılarak yapılaşmamış net konut alanı içerisinden düşülmüştür. 39

46 4.3.2 Öngörülen Net Nüfus ve Konut Yoğunlukları Tablo 5: İmar Gelişme Sınırları İçerisindeki Köy İçleri Dışında Kalan Alanlarda Öngörülen Net Nüfus Ve Konut Yoğunlukları NET NÜFUS YAPILAŞMA KARAKTER BÖLGESİ YOĞUNLUĞU 9 NET KONUT YOĞUNLUĞU 10 (konut/hektar) (kişi/hektar) A BÖLGESİ (Girne Merkez) B BÖLGESİ (Doğu Çevre Yolunun Kuzeyi) C1 BÖLGESİ (Karaoğlanoğlu-Zeytinlik Bölgesi) C2 BÖLGESİ kısmen (Girne Belediye Hudutları) C2 BÖLGESİ kısmen (Çatalköy Belediye Hudutları) 87,5 32 D1 BÖLGESİ (Batı Çevre Yolunun Güneyi) 20 7 D2 BÖLGESİ (Doğu Çevre Yolunun Güneyi) 20 7 D3 BÖLGESİ (Arapköy) 20 7 Tablo 6: İmar Gelişme Hudutları İçerisindeki Köyiçlerinde Öngörülen Net Nüfus Ve Konut Yoğunlukları YAPILAŞMA KARAKTER BÖLGESİ C1 BÖLGESİ (Karaoğlano ğlu-zeytinlik Bölgesi) C2 BÖLGESİ (Ozanköy- Çatalköy Bölgesi) D1 BÖLGESİ (Batı Çevre Yolunun Güneyi) D2 BÖLGESİ (Doğu Çevre Yolunun Güneyi) D3 BÖLGESİ (Arapköy) NET NÜFUS YOĞUNLUĞU (kişi/hektar) Zeytinlik Köyiçi Karaoğlanoğlu Köy Dokusu Toplam Karakum Köy Dokusu Ozanköy Köyiçi Beylerbeyi Köyiçi Çatalköy Köyiçi Toplam Edremit Köyiçi Karaman Köyiçi Toplam 66 Doğanköy Köyiçi Arapköy Köyiçi Planlama Alanı Geneli NET KONUT YOĞUNLUĞU (konut/hektar) 9 Net nüfus yoğunluğu; Arazi parselasyonu sonrası oluşan arsalar üzerinde yaşayabilecek insan sayısını ifade eder. 10 Net Konut yoğunluğu; Arazi parselasyonu sonrası oluşan arsalar üzerinde yapılabilecek konut sayısını ifade eder. 40

47 4.3.3 İmar Gelişme Sınırları İçerisine Yapılabilecek Konut Ve Gelebilecek Nüfus Adetleri Aşağıdaki tablolarda İmar Gelişme sınırları içerisindeki yapılaşmamış net alanlara, 2016 verilerine göre halihazırda yapılaşmış alanlara ve en sonunda ise Planlama Alanı hudutları içerisine yapılabilecek azami konut ve nüfus adetleri, tahmini sürekli ikamet edilen konut ve nüfus adetleri ve Dejure Nüfuslar yer almaktadır. Tablo 7: Yapılaşmamış Net Alanlara Yapılabilecek Konut ve Nüfus Adetleri YAPILAŞMA KARAKTER BÖLGESİ DEJURE NÜFUS 11 AZAMİ SÜREKLİ İKAMET NÜFUSU 12 AZAMİ KONUT ADEDİ 13 SÜREKLİ İKAMET NÜFUSU 14 SÜREKLİ İKAMET KONUT ADEDİ 15 A BÖLGESİ (Girne Merkez) B BÖLGESİ17 (Doğu Çevre Yolunun Kuzeyi) C1 BÖLGESİ (Karaoğlanoğlu Zeytinlik Bölgesi) C2 BÖLGESİ kısmen (Girne Belediye Hudutları) C2 BÖLGESİ Yapılaşmamış Net Alanlardaki Dejure Nüfus hesaplanırken; 2011 Nüfus ve Konut Sayımında DPÖ tarafından hesaplanan 2011 Sürekli İkamet Nüfusunun (34042adet) 2011 Dejure nüfusa (38959 adet) olan oranı kullanılmıştır. Söz konusu oran (%87) yapılaşmamış net alanlara gelebilecek tahmini sürekli ikamet nüfusuna bölünerek Dejure Nüfus hesap edilmiştir. 12 Azami sürekli ikamet nüfusu; yapılabilecek azami konut sayısının Planlama alanı hudutları içerisinde DPÖ tarafından 2011 yılı için hesaplanan ortalama aile büyüklüğü (2.77 kişi/konut) ile çarpılmasıyla hesap edilmiştir. 13 Azami Konut Adedi; Yapılaşmamış net alanların Öngörülen konut yoğunlukları ile çarpılması ile hesaplanmıştır. 14 Azami sürekli ikamet nüfusunun köyiçlerinde %80 inin, köyiçi dışındaki alanlarda ise mevcuttaki gibi %60 ının sürekli ikamet nüfusu olacağı varsayılarak söz konusu değerlerle çarpılması sonucu hesap edilmiştir. 15 Sürekli ikamet nüfusunun Planlama alanı hudutları içerisinde DPÖ tarafından 2011 yılı için hesaplanan ortalama aile büyüklüğüne (2.77 kişi/konut) bölünmesi ile hesap edilmiştir. 16 A bölgesinde azami sürekli ikamet nüfus ve azami konut adedi; öngörülen yoğunluklar uyarınca yapılaşmamış net konut alanına (yaklaşık 20 hektar) gelebilecek konut (2213 adet) ve nüfus(6129 kişi) adetlerine kazanılmış haklar kapsamında yaklaşık 29 hektarlık bir alanda yapılması beklenen 5239 adet konut ve bu konutlarda yaşayabilecek azami kişi sayısı olan kişi eklenerek hesap edilmiştir. Kazanılmış haklar için bkz. Mevcut Durum Raporu Yoğunluk maddesi, tablo B bölgesinde azami sürekli ikamet nüfus ve azami konut adedi; öngörülen yoğunluklar uyarınca yapılaşmamış net konut alanına (yaklaşık 11 hektar) gelebilecek konut (1920 adet) ve nüfus(2275 kişi) adetlerine kazanılmış haklar kapsamında yaklaşık 6 hektarlık bir alanda yapılması beklenen 1099 adet konut ve bu konutlarda yaşayabilecek azami kişi sayısı olan 3044 kişi eklenerek hesap edilmiştir.kazanılmış haklar için bkz. Mevcut Durum Raporu Yoğunluk maddesi tablo

48 kısmen (Çatalköy Belediye Hudutları) D1 BÖLGESİ (Batı Çevre Yolunun Güneyi) D2 BÖLGESİ (Doğu Çevre Yolunun Güneyi) D3 BÖLGESİ (Arapköy) Planlama Alanı Geneli Tablo 8: Mevcut (2016 Yılı) Konut ve Nüfus Adetleri 2016 YAPILAŞMA KARAKTER BÖLGESİ DEJURE NÜFUSU 18 AZAMİ SÜREKLİ İKAMET NÜFUSU 19 TOPLAM KONUT ADEDİ 20 SÜREKLİ İKAMET NÜFUSU 21 İKAMET EDİLEN KONUT ADEDİ 22 A BÖLGESİ (Girne Merkez) B BÖLGESİ (Doğu Çevre Yolunun Kuzeyi) C1 BÖLGESİ (Karaoğlanoğlu- Zeytinlik Bölgesi) C2 BÖLGESİ kısmen (Girne Belediye Hudutları) C2 BÖLGESİ kısmen Dejure Nüfusu DPÖ tarafından mahalle bazında hesaplanmıştır.daha sonra yapılaşma karakter bölgeleri içerisindeki mahalle hudutları baz alınarak içerisindeki konut sayılarının DPÖ tarafından hesaplanan 2016 mahalle dejure nüfusuna oranlanarak elde edilmiştir. 19 Toplam konut adetlerinin DPÖ tarafından 2011 yılı için hesaplanan ortalama aile büyüklüğü (2.77 kişi/konut) ile çarpılmasıyla hesap edilmiştir Yılında yapılan Arazi kullanım çalışmalarından elde edilmiştir Nüfus ve Konut Sayımında DPÖ tarafından hesaplanan 2011 Sürekli İkamet Nüfusunun (34042adet) 2011 Dejure nüfusa (38959 adet) olan oranı kullanılmıştır. Söz konusu oran (%87) 2016 Dejure nüfus ile çarpılarak hesaplanmıştır. 22 Sürekli ikamet nüfusunun Planlama alanı hudutları içerisinde DPÖ tarafından 2011 yılı için hesaplanan ortalama aile büyüklüğüne (2.77 kişi/konut) bölünmesi ile hesap edilmiştir. 42

49 (Çatalköy Belediye Hudutları) D1 BÖLGESİ (Batı Çevre Yolunun Güneyi) D2 BÖLGESİ (Doğu Çevre Yolunun Güneyi) D3 BÖLGESİ (Arapköy) Planlama Alanı Geneli Tablo 9: Planlama Alanı Hudutları İçerisine Yapılabilecek Konut ve Nüfus Adetleri 23 YAPILAŞMA KARAKTER BÖLGESİ A BÖLGESİ (Girne Merkez) B BÖLGESİ (Doğu Çevre Yolunun Kuzeyi) C1 BÖLGESİ (Karaoğlanoğlu- Zeytinlik Bölgesi) C2 BÖLGESİ kısmen (Girne Belediye Hudutları) C2 BÖLGESİ kısmen (Çatalköy Belediye Hudutları) D1 BÖLGESİ (Batı Çevre Yolunun Güneyi) D2 BÖLGESİ (Doğu Çevre Yolunun Güneyi) D3 BÖLGESİ (Arapköy) Planlama Alanı Geneli DEJURE NÜFUS AZAMİ SÜREKLİ İKAMET NÜFUSU TOPLAM AZAMİ KONUT ADEDİ TAHMİNİ SÜREKLİ İKAMET NÜFUSU TAHMİNİ SÜREKLİ İKAMET KONUT ADEDİ Yukarıdaki tablolardan Yapılaşmamış Net Alanlara Yapılabilecek Konut ve Nüfus Adetleri tablosu ile Mevcut (2016 Yılı) Konut ve Nüfus Adetleri tablosunda yer alan rakamların toplanması ile hesap edilmiştir. 43

50 Harita 3: Öngörülen Net Nüfus ve Konut Yoğunlukları 44

51 4.4 GELİŞME PLANI UYARINCA BELİRLENEN BÖLGELER İÇERİSİNDEKİ YAPILAŞMA KOŞULLARI Konut Alanları Plan alanı hudutları içerisinde 1/25000 ölçekli Gelişme Planı Haritasında gösterilen köyiçi alanları ve Beylerbeyi yerleşiminde yer alan A, B ve C Bölgeleri dışında nüfus ve konut yoğunlukları uyarınca yüksek yoğunluktan düşük yoğunluğa doğru 5 adet konut alanı belirlenmiştir. Buna göre; KA 1 bölgesi; Plan alanının merkezinde, batı çevre yolunun kuzeyinde, KA 2 bölgesi; Plan alanının merkezinde, doğu çevre yolunun kuzeyinde, KA 3 bölgesi; Çatalköy Belediye hudutları içerisinde Arapköy yerleşim alanı dışında, KA 4 Plan alanının batısında, batı çevre yolunun kuzeyinde kalan bölge ile Girne Beyaz Bölge Emirnamesinin doğu hududu sınırını oluşturan dere yatağı ile Çatalköy Belediye hudutları arasında, KA 5 bölgesi; Batı çevre yolunun güneyi, doğu çevre yolunun güneyi ve Arapköy köyiçi dışında, yer almaktadır. Her bir konut bölgesinde konut ihtiyacı yanında talebi de karşılamaya yönelik farklı konut tipleri ve büyüklükleri açısından çeşitlilik getirecek yapılaşma koşulları getirilmiştir. Konut alanlarında ana kullanım türü konut olup sessiz ve sakin bir çevre yaratma isteği esastır. Ancak belirlenen merkezlerin çekiciliğini gölgelemeyecek, ses ve çevre kirliliği yaratmayacak aşağıdaki paragrafta belirtilen birtakım günübirlik ihtiyaçlar yanında burada yaşayan insanlara hizmet sunacak sosyal donatı faaliyetlerinin bu alan içerisinde yer almasına izin verilecektir. Konut alanları içerisinde yer alacak olan tüm kullanımlarda otopark gereksinimlerinin tamamının kendi parselinde karşılaması zorunludur. Konut alanları içerisinde konut kullanımı dışında bu alanlarda kurumsal ev 24, konut kullanımına hizmet edecek sergi salonu, kütüphane ve benzeri kültürel faaliyetlerle dinlence faaliyetleri, restaurant, günlük gereksinimleri karşılamaya yönelik 50 m2 yi aşmayan gıda türleri ve hizmet ticaret türlerinden internet kafe dışındaki diğer türler, mezbaha, mezarlık, katı atık, elektrik santrali, gaz dolum tesisi ve benzeri gürültü ve kirlilik yaratan kamusal hizmet ve altyapı tesisleri dışındaki diğer kamusal hizmet kullanımları, hayvan barınağı, dershane ve üniversite dışındaki diğer toplumsal hizmet kullanım türleri amaçlı yapı,inşaat ve/veya kullanım değişikliği ile parselleme, bölme, birleştirme ve altyapıya yönelik gelişmeler yapılabilecektir. 24 Çocuk yetiştirme yurdu, sığınma evi, Yaşlılar evi, v.b temelde kar amacı gütmeyen bir kurum tarafından işletilen ev. 45

52 Konut alanlarında yapılabilecek kamusal hizmet, eğitim, sağlık ve benzeri toplumsal hizmet kullanımları bölüm 4 de her bir kullanım için öngörülen yer seçim kriterleri, standartlar, yapılaşma kural ve koşullarına göre yapılabilecektir KA 1 Bölgesi Plan alanının merkezinde batı çevre yolunun kuzeyinde yer alan konut alanında Konut Alanları maddesinde belirtilen diğer konut alanlarında yapılabilecek kullanımlara ek olarak yurt binası da inşaa edilebilir. Yapılabilecek konut kullanımı amaçlı gelişmelerde 25 net nüfus yoğunluğu 300 kişi/hektarı, net konut yoğunluğu ise 108 konut/hektarı aşamaz. Yurt kullanımlarında yatak başına düşen brüt bina alanı asgari 30 m 2 olarak hesaplanacaktır. Bölgeye ilişkin yapı arsa oranı 1.20/1 i, taban alanı oranı %40 ı, kat adedi 4 ü, azami yükseklik ise 47 ayağı aşamaz. KA 1 bölgesi içerisinde açılacak agari parsel büyüklüğü 600 m 2 den az olamaz. Bölgede 600 m 2 ye azami 7 konut yapılabilecektir KA 2 Bölgesi Plan alanının merkezinde, doğu çevre yolunun kuzeyinde yer alan konut alanında yapılabilecek konut kullanımı amaçlı gelişmelerde 26 net nüfus yoğunluğu 200 kişi/hektarı, net konut yoğunluğu ise 72 konut/hektarı aşamaz. Bölgeye ilişkin yapı arsa oranı 0,80/1 i, taban alanı oranı %40 ı, kat adedi 3 ü, azami yükseklik ise 37 ayağı aşamaz. KA 2 bölgesi içerisinde açılacak agari parsel büyüklüğü 600 m 2 den az olamaz. Bölgede 600 m 2 ye azami 4 konut yapılabilecektir KA 3 Bölgesi Bölge içerisine yapılabilecek konut kullanımı amaçlı gelişmelerde 27 net nüfus yoğunluğu 87,5 kişi/hektarı, net konut yoğunluğu 32 konut/hektarı aşamaz. Bölgeye ilişkin yapı arsa oranı 0,35/1, taban alanı oranı %20, kat adedi 2, azami yükseklik ise 7,6 metredir. KA 3 bölgesi içerisinde açılacak agari parsel büyüklüğü 600 m 2 den az olamaz. 600 m 2 ye azami 2 konut yapılabilecektir. Bu Planın yürürlüğe girdiği tarihten önce herhangi bir başka yasaya ve/veya tüzüğe göre parsellenmiş, nihayi tasvip alınmış ve tapu kayıtlarına göre alanı 600 m 2 den küçük arsalarda inşaat taban alanı 120 m 2, inşaat toplam alanı 210 m 2, kat adedi 2, kat yüksekliği 7.60 m den fazla olamaz. 25 KA 1 bölgesindeki konut amaçlı gelişmelerde kişi başına düşen brüt alan 40 m 2, ortalama aile büyüklüğü 2.77 kişi/hane olarak varsayılmıştır. 26 KA 2 bölgesindeki konut amaçlı gelişmelerde kişi başına düşen brüt alanı 40 m 2, ortalama aile büyüklüğü 2.77 kişi/hane olarak varsayılmıştır. 27 KA 3 bölgesinde Kişi başına düşen brüt alanı 40 m 2, ortalama aile büyüklüğü 2.77 kişi/hane olarak varsayılmıştır. 46

53 KA 4 Bölgesi Konut kullanımı amaçlı gelişmelerde 28 net nüfus yoğunluğu 46 kişi/hektarı, net konut yoğunluğu 17 konut/hektarı aşamaz. Bölgeye ilişkin yapı arsa oranı 0,35/1, taban alanı oranı %20, kat adedi 2, azami yükseklik ise 7,6 metredir. KA 3 bölgesi içerisinde açılacak agari parsel büyüklüğü 600 m 2 den az olamaz. 600 m 2 ye azami 1 konut yapılabilecektir. Bu Planın yürürlüğe girdiği tarihten önce herhangi bir başka yasaya ve/veya tüzüğe göre parsellenmiş, nihayi tasvip alınmış ve tapu kayıtlarına göre alanı 600 m 2 den küçük arsalarda inşaat taban alanı 120 m 2, inşaat toplam alanı 210 m 2, kat adedi 2, kat yüksekliği 7.60 m den, 250 m 2 den küçük arsalarda ise inşaat taban alanı 70 m 2, inşaat toplam alanı 120 m 2, kat adedi 2, kat yüksekliği 7.60 m den fazla olamaz KA 5 Bölgesi KA 5 bölgesinde yapılabilecek konut kullanımı amaçlı gelişmelerde 29 net nüfus yoğunluğu 20 kişi/hektarı, net konut yoğunluğu ise 7 konut/hektarı aşamaz. Bölgeye ilişkin yapı arsa oranı 0,20/1, taban alanı oranı %20, kat adedi 2, azami yükseklik ise 7,6 metredir. KA 5 bölgesi içerisinde açılacak agari parsel büyüklüğü 1 dönümden (1338 m2) az olamaz. Bölgede İmar Planından önce 1050 m2 küçük açılmış veya kazanılmış hak kapsamında olan arsalarda taban alanı 120 m2 yi, toplam inşaat alanı 210 m2 yi, kat adedi 2 yi, kat yüksekliği 7,60 m yi aşamaz m2 ve üzeri parsellerde bölge kuralları geçerlidir. Bölgede 1 dönüme (1338 m2) azami 1 konut yapılabilecektir Geleneksel Köy Merkezleri (Köyiçi Dokusu Koruma, Sağlıklaştırma ve Uyumlaştırma Alanı) Geleneksel Köy Merkezleri ile ilgili bkz Geleneksel Köy Merkezleri Koruma Alanları maddesi Beylerbeyi Yerleşiminde Yer Alan A, B ve C bölgeleri A Bölgesi Beylerbeyi Yerleşiminin A Bölgesi olarak adlandırılan bölgesinde diğer konut alanlarından (KA1, KA2, KA3, KA4, KA5 ve Köy Merkezleri) farklı olarak sadece konut kullanımı amaçlı yapı, inşaat ve/veya kullanım değişikliği ile parselleme, bölme, birleştirme ve altyapıya yönelik gelişmeler yapılır. 28 KA 4 bölgesinde kişi başına düşen brüt alan 75 m 2, ortalama aile büyüklüğü 2.77 kişi/hane olarak varsayılmıştır. 29 KA 5 bölgesindeki konut amaçlı gelişmelerde kişi başına düşen brüt alan 100 m 2, ortalama aile büyüklüğü 2.77 kişi/hane olarak varsayılmıştır. 47

54 Konut kullanımı amaçlı gelişmeler tüm binaların dış cepheleri beyaz renk ve çatıları eğimli kiremit olması, İnşaat Toplam Alan Oran ının 0.10/1 i, İnşaat Taban Alanı Oranı nın %10 i, Bina Kat Sayısı nın 1(bir) i, baca haricindeki tüm elemanları ve güneş ısıtıcıları dahil Bina Toplam Yüksekliği nin 5.20 metreyi (17 ayak) aşmaması ve güneş enerjisi toplayıcıları dışında kalan elemanlarının gizlenmesi koşulları ile yapılabilir. Bölgede net nüfus yoğunluğu 10 kişi/hektarı, net konut yoğunluğu ise 4 konut/hektarı aşamaz m 2 (2 dönüm) den daha küçük alanı olan arsalara bölecek şekilde parselleme veya bölme yapılamaz ve 2650 m 2 ye azami 1 konut yapılabilir B Bölgesi C Bölgesi Geleneksel Köy Merkezleri ile ilgili bkz Geleneksel Köy Merkezleri Koruma Alanları maddesi. Bölgede A Bölgesinde olduğu gibi sadece konut kullanımı amaçlı yapı, inşaat ve/veya kullanım değişikliği ile parselleme, bölme, birleştirme ve altyapıya yönelik gelişmeler yapılır. Konut kullanımı amaçlı gelişmeler İnşaat Toplam Alan Oran ının 1.00/1 i, İnşaat Taban Alanı Oranı nın %50 yi, Bina Kat Sayısı nın 2(iki) yi, baca haricindeki tüm elemanları ve güneş ısıtıcıları dahil Bina Toplam Yüksekliği nin 8.20 metreyi (27 ayak) aşmaması ve güneş enerjisi toplayıcıları dışında kalan elemanlarının gizlenmesi koşulları ile yapılabilir. Bölgede net nüfus yoğunluğu 100 kişi/hektarı, net konut yoğunluğu ise 36 konut/hektarı aşamaz 31. Bölgede 600 m 2 daha küçük alanı olan arsalara bölecek şekilde parselleme veya bölme yapılamaz ve 600 m 2 ye azami 2 konut yapılabilir. 30 Beylerbeyi A Bölgesinde kişi başına düşen brüt alan 100 m 2, ortalama aile büyüklüğü 2.77 kişi/hane olarak varsayılmıştır. 31 Beylerbeyi C Bölgesinde kişi başına düşen brüt alan 100 m 2, ortalama aile büyüklüğü 2.77 kişi/hane olarak varsayılmıştır. 48

55 Harita 4: Konut Alanları 49

56 4.4.2 Hizmet Merkezleri Hizmet merkezleri çok genel bir ifade ile yaşayanların, çalışma, alışveriş, eğlence, dinlence ve sosyo kültürel aktivitelerini karşılamak amacı ile planlanırlar. Hizmet merkezleri planlamasındaki en önemli unsurlar, toplumsal ihtiyaçlar, kullanıcıların erişilebilirliği ve burada yer alacak faaliyetlerin ekonomik olarak sürdürülebilir olmalarıdır. Bu bağlamda Planlama Alanı hudutları içerisinde hiyerarşik yapıya uygun olarak 4 farklı hizmet merkezi belirlenmiştir. Belirlenmiş Hizmet merkezleri dışındaki mevcut veya kazanılmış hak kapsamındaki dükkanlarda yapılacak kullanım değişikliklerinde bu Planla belirlenmiş otopark standartlarına uyulması ve ses, çevre kirliliği yaratmayacak kullanımlar olması esastır Bölgesel Ana Hizmet Merkezi Gelişme Planında mavi renkle gösterilen Girne kent merkezindeki alanın, kentin, bölgenin ve hatta ülkenin, toplumsal odak noktası olabilecek çeşitli hizmetleri, kültürel faaliyetleri ve diğer merkezi işlevleri sunabilecek Bölgesel Ana merkezi olması hedeflenmektedir. Bölgesel Ana Hizmet Merkezi ve Merkez içerisinde kalan taralı alanda benzinci, avm ve servis ticaret türleri dışında kalan diğer tüm perakende ticaret kullanımları, tüm ofis kullanımları, kültürel ve eğlence türlerinin tamamı, 40 yatağı aşmayan turistik tesisler 32, büyük alan gereksinimi olan ve kirlilik yaratan yarış alanı, at binicilik alanı ve benzeri dışındaki spordinlence kullanımları, hayvan barınağı, ilkokul, ortaokul, lise ve üniversite dışındaki diğer toplumsal hizmet kullanım türleri, konut kullanımı, yurt ve hostel kullanım türlerinin tamamı, mezbaha, mezarlık, katı atık, elektrik santrali, gaz dolum tesisi ve benzeri gürültü ve kirlilik yaratan kamusal hizmet ve altyapı tesisleri dışındaki diğer kamusal hizmet kullanımları amaçlı yapı, inşaat ve/veya kullanım değişikliği ile parselleme, bölme, birleştirme ve altyapıya yönelik gelişmeler yapılabilecektir. Bölgesel Ana Hizmet Merkezi içerisinde yapılabilecek kamusal hizmet, eğitim, sağlık ve benzeri toplumsal hizmet kullanımları bölüm 4 de her bir kullanım için öngörülen yer seçim kriterleri, standartlar, yapılaşma kural ve koşullarına göre yapılabilecektir. Konut ve yurt kullanımı amaçlı gelişmelerde yapı arsa oranı 1.20/1, taban alanı oranı %40 aşamaz. Konut kullanımı amaçlı gelişmelerde 33 net nüfus yoğunluğu 300 kişi/hektar, net konut yoğunluğu 108 konut/hektar, yurt kullanımı amaçlı gelişmelerde 34 ise net yatak sayısı 400 yatak/hektardan fazla olamaz. 32 Yatak başına brüt kapalı alan 30 m 2 33 Kişi başına düşen brüt bina alanı 40 m 2, ortalama aile büyüklüğü 2.77 kişi/hane olarak varsayılmıştır. 34 Kişi başına düşen brüt bina alanı 30 m 2, ortalama aile büyüklüğü 2.77 kişi/hane olarak varsayılmıştır. 50

57 Konut kullanımı ile birlikte yapılacak perakende ticaret, ofis, kültürel ve eğlence türleri gibi konut dışı kullanımlarla, konuttan bağımsız olarak yapılacak bu gibi kullanımlarda ve turistik tesislerde yapı arsa oranı 1.60/1, taban alanı oranı %40 aşamaz. Konut kullanımı ile birlikte yapılacak konut dışı kullanımlarda üst limitten faydalanılabilmesi için temel koşul binanın zemin katının tamamının veya toplam inşaat alanın asgari %25 inin konut dışı kullanım amacına yönelik yapılmasıdır. Bölgede azami kat adedi 5 katı, kat yüksekliği ise 57 ayağı (17,4 metre) aşamaz. Ancak 3000 m 2 ve üzeri parsellerde yakın çevresi ile ilişkileri de göz önünde bulundurularak binanın herhangi bir cephesinin uzunluğunun 35 metreyi aşmayacağı bir kat adedine ve yüksekliğe çıkarılabilinir. Bölgesel Ana Hizmet Merkezi içerisindeki taralı alanda yapılabilecek yeni inşaata yönelik gelişmelerde bina taban alanı oranı %50 yi bina toplam alanı oranı 1.00/1 i, bina kat sayısı 2(iki) yi, bina yüksekliği 7.60 metreyi, (25 ayak) konut amaçlı gelişmelerde net nüfus yoğunluğu 250 kişi/hektarı, net konut yoğunluğu ise 90 hane/hektarı, yurt amaçlı gelişmelerde 250 yatak/hektarı aşamaz 35. Planlama Makamı taralı alan içerisinde bulunan binaların, kütlesi, ölçeği, kat sayısı, yüksekliği, bina cephe genişliği, açıklıkları, kapı pencere oranları, bina cephe özellikleri, görünümü, malzemesi ve benzeri mimari karakter özelliklerini dikkate alarak özel kural ve koşullar belirleyebilir. Bölge içerisinde açılacak agari parsel büyüklüğü 600 m 2 den az olamaz Kentsel Ana Hizmet Merkezleri Plan alanının doğusunda ve batısında yer alan yerleşim birimlerinde yaşayan insanlarla, bölgede ikamet eden üniversite öğrencilerinin temel ihtiyaçlarını karşılamak ve Bölgesel Ana Hizmet merkezine olan yükü hafifletmek amacı ile planlanmıştır. Kentsel Ana Hizmet Merkezleri içerisinde Bölgesel Ana Hizmet merkezi içerisinde yer alabilecek tüm kullanımlar yapılabilecektir. Konut kullanımı amaçlı gelişmelerde 36 net nüfus yoğunluğu 87,5 kişi/hektarı, net konut yoğunluğu 32 konut/hektarı yapı arsa oranı 0.35/1, taban alanı oranı %20 yi aşamaz. Konut kullanımı ile birlikte yapılacak perakende ticaret, ofis, kültürel ve eğlence türleri gibi konut dışı kullanımlarla, konuttan bağımsız olarak yapılacak bu gibi kullanımlarla, yurt ve otel kullanımlarında yapı arsa oranı 0.50/1, taban alanı oranı %20 yi aşamaz. Yurt ve otel kullanımı amaçlı gelişmelerde 37 net yatak sayısı 166 yatak/hektardan fazla olamaz. 35 Taralı alanda hem konut hem de yurtlarda kişi başına düşen brüt bina alanı 40 m 2, konutlarda ortalama aile büyüklüğü 2.77 kişi/hane olarak varsayılmıştır. 36 Kişi başına düşen brüt bina alanı 40 m 2 olarak varsayılmıştır. 37 Yatak başına düşen brüt bina alanı 30 m 2 olarak varsayılmıştır. 51

58 Bölgede azami kat adedi 3 katı, kat yüksekliği ise 37 ayağı (11,3 metre) aşamaz. Konut kullanımı ile birlikte yapılacak konut dışı kullanımlarda üst limitten faydalanılabilmesi için temel koşul binanın zemin katının tamamının veya toplam inşaat alanın asgari %25 inin konut dışı kullanım amacına yönelik yapılmasıdır. Bölge içerisinde açılacak agari parsel büyüklüğü 600 m 2 den az olamaz Faaliyet Koridorları Gelişme Planında gösterilen Faaliyet koridorları yol boyunca oluşmuş ticari faaliyetlerin veya diğer toplumsal ihtiyaçların lineer olarak sıralandığı ticari sokaklardır. Faaliyet koridorlarının yakın çevresindeki konut alanlarına hizmet sunması hedeflenmektedir. Faaliyet koridorları içerisine giren parsellerde karar haritalarında gösterilen sınıra bakılmaksızın parselin yola olan derinliğinden iki parsel derinliğine ve/veya 60 metreye kadar olan kısmında Faaliyet Koridoru içerisinde yapılabilecek gelişmeler aynı koşullarla yapılabilir. KA1 ve KA2 bölgesi dışında kalan Faaliyet Koridorları içerisinde Bölgesel Ana Hizmet merkezi içerisinde yer alabilecek tüm kullanımlara ek olarak bu Planla belirlenmiş ana dağıtıcı güzergahlar üzerinde benzin istasyonu yapılabilecektir. Ancak Konut alanlarına cephesi olan Faaliyet koridorları içerisinde gürültü kirliliğine neden olabilecek disko, bar, pup, meyhane ve benzeri eğlence kullanımları yapılamaz. KA 1 bölgesi içerisinde kalan Faaliyet koridorlarında; Bölgesel Ana Hizmet Merkezlerindeki, KA 3 ve KA 4 bölgelerinde kalan Faaliyet koridorlarında ise Kentsel Ana Hizmet Merkezlerindeki yapılaşma kural ve koşulları geçerlidir. Ancak kat adetleri açısından Bölgesel Ana Hizmet merkezine cephesi olmayan KA 1 bölgesi içerisindeki faaliyet koridorlarında kat adedi 4 katı, kat yüksekliği ise 47 ayağı (14,3 metre) aşamaz. KA 2 Bölgesi içerisinde kalan Faaliyet Koridorlarında Konut, yurt ve hostel kullanımı amaçlı gelişmelerde yapı arsa oranı 0.80/1, taban alanı oranı %40, kat adedi 4, azami yükseklik ise 47 ayağı (14,3 metre) aşamaz. Konut kullanımı amaçlı gelişmelerde 38 net nüfus yoğunluğu 200 kişi/hektar, net konut yoğunluğu 72 konut/hektar, yurt ve hostel kullanımı amaçlı gelişmelerde 39 ise net yatak sayısı 267 yatak/hektardan fazla olamaz. Konut kullanımı ile birlikte yapılacak perakende ticaret, ofis, kültürel ve eğlence türleri gibi konut dışı kullanımlarla, konuttan bağımsız olarak yapılacak bu gibi kullanımlarda yapı arsa oranı 1.10/1, taban alanı oranı %40, kat adedi 4, azami yükseklik ise 47 ayağı (14,3 metre) aşamaz. Konut kullanımı ile birlikte yapılacak konut dışı kullanımlarda üst limitten faydalanılabilmesi için temel koşul binanın zemin katının tamamının veya 38 Kişi başına düşen brüt bina alanı 40 m 2 olarak varsayılmıştır. 39 Kişi başına düşen brüt bina alanı 30 m 2 olarak varsayılmıştır. 52

59 toplam inşaat alanın asgari %25 inin konut dışı kullanım amacına yönelik yapılmasıdır. Bölge içerisinde açılacak agari parsel büyüklüğü 600 m 2 den az olamaz Köyiçi Hizmet Merkezleri Turistler için alışveriş ve eğlence imkanları yaratmak ve yaşayanların temel ihtiyaçlarını karşılamak amacı ile her bir köy merkezinde bu amaç için alan ayrılmıştır. Ayrıntılı bilgi için bkz Geleneksel Köy Merkezleri Koruma Alanları maddesi Turizm ve Eğlence Alanı Planlama alanının kuzey batısında yer alan Turizm Eğlence alanının güneyini, Çatalköy - Esentepe ana yolu, kuzeyini akdeniz, batısını Çatalköy-Arapköy kavşağının batısında kalan dere yatağı, doğusunu ise Orman alanı sınırlandırmaktadır. Bölgede sahil şeritleri dışında kalan alanda geniş alan gereksinimi olan, trafik ve gürültü yaratabilecek düğün salonu, disko ve benzeri eğlence kullanımları, kafe, restaurant, el işleri ve hediyelik eşya satılan dükkanlar, 40 yatağı aşmayacak turistik tesisler 40, marina ve yan hizmet alanları yapılabilir. Yapılabilecek kullanımlarda yapı arsa oranı 0.20/1 i, inşaat taban alanı oranı %20 yi, kat adedi 2 yi, kat yüksekliği ise 8.20 metreyi aşamaz. Marina dışındaki kullanım türleri için asgari parsel büyüklüğü 5000 m2 nin altında olamaz Turistik Tesisler Planlama Alanı Hudutları içerisinde Turizm Eğlence Alanı, Bölgesel ve Kentsel ana hizmet merkezleri, köyiçleri ve Beylerbeyi B Bölgesi dışında yeni turistik tesis izni verilmeyecektir. Köyiçleri ve Beylerbeyi B Bölgesi içerisinde yöresel ev, turistik pansiyon, özel belgeli otel, butik otel ve benzeri bölgenin tarihi ve kültürel değerlerini yansıtan her halükarda 20 yatağı aşmayacak tesisler yer alabilir. Bu Planla belirlenen İmar Gelişme Sınırları içerisindeki yeni turistik tesis izni verilmeyen bölgelerde kalan ve Planın yürürlüğe girdiği tarihten önce izin alınmış ve/veya ilgili makama izin için müracaat edilmiş bir projeye uygun olarak inşaa edilmiş ve/veya inşa edilecek olanlar ve bu Planla tanımlanmış Kazanılmış Haklar kapsamında Planlama Onayı ve izni alınmış bir projeye 40 yatak başına asgari 30m2 kapalı alan 53

60 uygun olarak yapılacak turistik tesisler, Plan koşullarına tabidir. öncesi gelişme kural ve Sahil Şeridi dışında kalan ve yeni turistik tesis izni verilmeyen bölgelerdeki mevcut tesisler mevcut parsel alanları dışına taşmamak koşulu ile, yıkım sonrası bir önceki yatak sayısının aşılmaması ve Plan öncesi gelişme kural ve koşullarına uygun olması koşulu ile yeniden turistik tesis inşaa edilebilir. Sahil şeridi içerisinde ve yeni turistik tesis izni verilmeyen alanlarda mevcutların dışında ilave yapılamaz Yüksek Eğitim Lisans, lisansüstü eğitim, araştırma-bilgi üretim ve iletişim merkezi işlevlerini üstlenen ve içerisinde teknoparkların da yer alabileceği alanlardır. Bu Plan amaçları bakımından, mevcut Üniversiteler ve 1.5 Kazanılmış Haklar maddesi uyarınca izinlendirilecekler dışında yeni Üniversite izni verilmeyecektir. Plan alanı hudutları içerisinde yer alan mevcut ve 1.5 Kazanılmış Haklar maddesi uyarınca izinlendirilecek olan Üniversite yerleşke alanlarında yapılabilecek ilave derslik, anfi, konferans salonu, yurt, sosyal tesisler vb. üniversite kullanım ihtiyacına yönelik gelişmeler, (i) İdari Sınırları içerisinde bulunduğu ilgili Belediyeden, (ii) Çevre Koruma Dairesinden, (iii) Eğitim Kurumlarının bağlı olduğu Bakanlıktan, Olumlu görüş alınması, İnşaat Toplam Alan Oranı nın 0.75/1 i, İnşaat Taban Alan Oranı nın %20 yi, Bina Kat Sayısı nın 4(dört) ü, Bina Toplam Yüksekliği nin metreyi (48 ayak) aşmaması koşuları ile yapılabilir. Mevcut üniversite yerleşkelerine yapılacak ilavelerde, bölgeye taşıma kapasitesi üzerinde yük getirmemesi ve gereksinim duyulacak otopark ihtiyacının tamamının yerleşke içerisinde çözümlenmesi esastır Sanayi Planlama alanı hudutları içerisinde biri doğuda biri batıda olmak üzere iki tane Küçük Esnaf Sanayi Sitesi öngörülmüştür. Söz konusu Sanayi Siteleri içerisinde; oto elektrik, lastik tamir, oto döşeme, motorlu araç tamir ve benzeri servis ticaret kullanım türleri, matbaacılık, baskı, kağıt üretimi faaliyetleri, ahşap ürünlerinin üretildiği tesislerle Sanayi Dairesi 41 Zemin kat su basman ile birlikte 4.50 metre, diğer katlar 3.50 metre yükseklik olarak hesaplanmıştır. 54

61 tarafından uygun görülecek diğer zararlı yan etkileri olmayan küçük ölçekte üretim yapan imalathanelerle, el sanatları biçiminde imalat yapan işletmeler ve depolarla bölgeye hizmet verecek arıtma tesisi ve benzeri altyapı faaliyetleri ile büfe, restaurant türündeki kullanım amaçlarına yönelik yapı ve inşaat ve/veya kullanım değişikliği ile parselleme, bölme, birleştirme ve altyapıya yönelik gelişmeler yapılır. Bu alanlarda beton, kum çakıl tesisleri, mozaik, mermer, tuğla fabrikası gibi inşaat faaliyetleri, alçı, taş, toprak gibi paketleme faaliyetleri, bordür, rogar kapağı ve benzeri alt ve üst yapı faaliyetleri, boya üretimine yönelik faaliyetleri ve benzeri büyük ölçekli işletmelerle kirlilik yaratan işletmeler kesinlikle yer alamaz. Planlama alanı içerisinde yer alan bu türden kirlilik yaratan işletmeler ilk beş yıl içerisinde Planlama alanı dışına çıkarılacaktır. Bu alanların işletmelerin faaliyet alanlarına göre organize bölge statüsünde düzenlenmesi esastır. Yapılabilecek kullanımlar inşaat toplam alan oranı nın 1.20/1 i, inşaat taban alanı oranı nın %60 ı, bina kat sayısı nın 2(iki) yi, bina toplam yüksekliği nin 8.20 metreyi (27 ayak) aşmaması koşulu ile yapılabilir. Asgari parsel büyüklüğü 600 m 2 nin altında olamaz. Planlama Alanının batısında öngörülen sanayi sitesi içerisine ilk beş yıl içerisinde Karaoğlanoğlu Sanayi Bölgesi içerisindeki büyük ölçekli işletmeler ve kirlilik yaratan işletmeler dışında kalan küçük sanayi faaliyetleri, ikinci beş yıllık dönemde ise Girne Belediye hudutları içerisindeki konut alanlarında bulunan münferit küçük sanayi işletmeleri taşınacaktır. Çatalköy Belediye hudutları içerisindeki konut alanlarında bulunan münferit küçük sanayi işletmeleri ilk beş yıl içerisinde Planlama alanın doğusunda öngörülen Sanayi Sitesi içerisine taşınacaktır. Öngörülen Küçük Esnaf Sanayi Sitesi dışında yeni sanayi tesisi açılamaz, mevcut işletmelere ilave yapılamaz Akaryakıt İstasyonları Akaryakıt istasyonları bölgesel ve kentsel ana hizmet merkezleri, köy merkezleri (köyiçleri) ve Beylerbeyi yerleşiminin B Bölgesi olarak anılan köyiçi alanı dışında kalan, Bu Planda bölgesel yollar ve ana dağıtıcı yollar olarak belirlenmiş güzergahlar üzerinde Trafik Hizmetlerinin Planlanması, Koordinasyonu ve Denetimi Yasası Madde 8(3) altında yapılan Akaryakıt İstasyonlarının Niteliklerini Düzenleme tüzüğünde yer alan güvenlikle ilgili kriterlere, iki akaryakıt istasyonu arasındaki mesafe ve benzeri diğer standart ve kurallara uygun olarak yapılabilir. Belirlenen alanlarda öncelik Girne Koruma Çevre Planı hudutları içerisinde kalan mevcut tesisler yanında tüzükte belirtilen kriterlere uygun olmayan ve Planda bu amaç için ayrılan yerlerin dışında kalan mevcut tesislerde olacaktır. Söz konusu 55

62 istasyonlar Plan Yürürlüğe girdiği tarihten sonra ilk beş yıl içerisinde belirlenen alanlara taşınacaktır. Akaryakıt istasyonu amaçlı gelişmeler, araba yıkama, akaryakıt alma yerleri, araba aksesuarı ile gıda türü küçük satış yeri türünde işlevleri kapsayabilir. Yapılaşma kural ve koşulları ihtiyaçlar doğrultusunda Planlama onayı aşamasında belirlenecektir Eğitim Yükseköğretim hariç, okul öncesi eğitim, ilköğretim, ortaöğretim, mesleki teknik eğitim ve özel eğitim kurumları bu kapsam içerisinde değerlendirilmektedir Eğitim İhtiyacı Planlama alanı hudutları içerisine gelebilecek dejure nüfusun eğitim çağı nüfuslarına ve okuldaki azami öğrenci sayılarına göre gereksinim duyulan okul ihtiyaçları belirlenmiştir. İhtiyaç belirlenirken eğitim hizmetlerinin ne kadarının devlet tarafından karşılanacağı yanında, mevcut okullar ve mevcut okullara gelebilecek ilave öğrenci sayıları da dikkate alınmıştır. Açık alan sıkıntısı olmayan mevcut okullara sınıf ilavesi önerilmiştir. Kamusal alan sıkıntısı olduğundan dolayı mevcut okullarda halihazırda fazladan sınıf olması durumunda standartlar tablosunda belirtilen ortalama sınıf büyüklüklerinin aşılmaması koşulu ile okuldaki azami öğrenci sayısı makul seviyede aşılabilir. Tablo 10: Eğitim Hizmetlerinin Mevcutta ve Gelecekte Hangi Oranda Devlet Tarafından Karşılan-dığı/acağı; EĞİTİM KURUMLARI 2015 Toplam Öğrenci Sayısı EĞİTİM YILI Devlet Okullarına Giden Öğrenci Sayısı Özele Giden Öğrenci Devlete Giden Öğrenci Sayısının Toplam İçerisindeki Payı Bu Planla Belirlenen Sınıf Başına Düşen Öğrenci Sayısına Göre Devlet Tarafından Karşılanması Öngörülen Oran Okul Öncesi Eğitim % 60% İlkokul % 78% Ortaokul % 80% Lise % 50% TOPLAM % %67 56

63 Okul Öncesi Eğitim ve İlkokul İhtiyacı Tablo 11: Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Devlet Tarafından Karşılanması Öngörülen Eğitim Çağı Nüfüsları ve Yeni Okul İhtiyacı Olan Öğrenci Sayısı YAPILAŞMA KARAKTER BÖLGESİ A BÖLGESİ (Girne Merkez) + B BÖLGESİ (Doğu Çevre Yolunun Kuzeyi) + D2 BÖLGESİ (Doğu Çevre Yolunun Güneyi) DEJURE NÜFUSU ÇAĞ NÜFUSUNUN TOPLAM NÜFUS İÇERİSİNDEKİ PAYI 42 AZAMİ OKUL ÖNCESİ EĞİTİM ÇAĞI NÜFUSU 43 OKUL ÖNCESİ EĞİTİM DEVLET TARAFINDAN KARŞILANMASI ÖNGÖRÜLEN EĞİTİM ÇAĞI NÜFUSU 44 MEVCUT OKULLARA GELEBİLECEK EK ÖĞRENCİ SAYISI İLE BİRLİKTE OLUŞACAK AZAMİ ÖĞRENCİ SAYISI % YENİ OKUL İHTİYACI OLAN ÖĞRENCİ SAYISI C1 BÖLGESİ (Karaoğlanoğlu- Zeytinlik Bölgesi) C2 BÖLGESİ kısmen (Girne Belediye Hudutları) C2 BÖLGESİ kısmen (Çatalköy Belediye Hudutları)+ D3 BÖLGESİ (Arapköy) D1 BÖLGESİ (Batı Çevre Yolunun Güneyi) % % % % Planlama Alanı Geneli % Eğitim Yılı okul çağı nüfusunun, 2015 yılındaki toplam nüfusa bölünmesiyle hesap edilmiştir. 43 Dejure nüfus ile çağ nüfusunun toplam nüfus içerisindeki payının çarpılması ile hesap edilmiştir. 44 Eğitim hizmetlerinin Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında %60, ilkokullarda %78 oranında Devlet tarafından karşılanacağı varsayılarak hesaplanmıştır. 57

64 Tablo 12: İlkokullarda Devlet Tarafından Karşılanması Öngörülen Eğitim Çağı Nüfüsları ve Yeni Okul İhtiyacı Olan Öğrenci Sayısı YAPILAŞMA KARAKTER BÖLGESİ A BÖLGESİ (Girne Merkez) + B BÖLGESİ (Doğu Çevre Yolunun Kuzeyi) + D2 BÖLGESİ (Doğu Çevre Yolunun Güneyi) DEJURE NÜFUS ÇAĞ NÜFUSUNUN TOPLAM NÜFUS İÇERİSİNDEKİ PAYI AZAMİ İLKOKUL ÇAĞI NÜFUSU İLKOKUL DEVLET TARAFINDAN KARŞILANMASI ÖNGÖRÜLEN EĞİTİM ÇAĞI NÜFUSU MEVCUT OKULLARA GELEBİLECEK EK ÖĞRENCİ SAYISI İLE BİRLİKTE OLUŞACAK AZAMİ ÖĞRENCİ SAYISI YENİ OKUL İHTİYACI OLAN ÖĞRENCİ SAYISI % C1 BÖLGESİ (Karaoğlanoğlu- Zeytinlik Bölgesi) C2 BÖLGESİ kısmen (Girne Belediye Hudutları) C2 BÖLGESİ kısmen (Çatalköy Belediye Hudutları)+ D3 BÖLGESİ (Arapköy) D1 BÖLGESİ (Batı Çevre Yolunun Güneyi) Planlama Alanı Geneli % % % % %

65 Tablo 13: Planlama Alanı Hudutları İçerisindeki Okul Öncesi Eğitim 45 ve İlkokul 46 İhtiyacı YAPILAŞMA KARAKTER BÖLGESİ A BÖLGESİ (Girne Merkez) + B BÖLGESİ (Doğu Çevre Yolunun Kuzeyi) + D2 BÖLGESİ (Doğu Çevre Yolunun Güneyi) C1 BÖLGESİ (Karaoğlanoğlu- Zeytinlik Bölgesi) C2 BÖLGESİ kısmen (Girne Belediye Hudutları) C2 BÖLGESİ kısmen (Çatalköy Belediye Hudutları)+ D3 BÖLGESİ (Arapköy) D1 BÖLGESİ (Batı Çevre Yolunun Güneyi) MEVCUT OKULLAR, SINIF VE ÖĞRENCİ SAYILARI ( Eğitim Yılı) 1 tane ilkokul (23 Nisan İlkokulu - 30 sınıf, 978 öğrenci), 1 tane okul öncesi eğitim (Girne marif Anaokulu - 8 sınıf, 169 öğrenci) 1 tane ilköğretim (Karaoğlanoğlu İlköğretim öğrencilik ilkokul+82 öğrencilik okul öncesi eğitim) 1 tane ilkokul (Hasan Cafer İlkokulu - 16 sınıf, 459 öğrencilik), 2 tane okul öncesi eğitim kurumu (2 şer sınıflık 40 ve 47 öğrencilik) 1 tane ilköğretim (11 sınıf, 268 öğrencilik ilkokul+ 2 sınıf, 34 öğrencilik okul öncesi eğitim) PLANDA SINIF İLAVESİ ÖNGÖRÜLEN MEVCUT OKULLAR Okul Öncesi Eğitim Kurumlarına (Cuma Cemil Anaokulu, Osman Türkay Anaokulu) 5'er sınıf ilavesi öngörülmüşt ür. İlköğretim (Çatalköy İlköğretim) bünyesindek i okul öncesi eğitime 3 sınıf ilavesi öngörülmişt ür MEVCUT OKULLAR VE MEVCUT OKULLARA GELEBİLECEK AZAMİ ÖĞRENCİ SAYISI 1 tane ilkokul (750 öğrenci), 1 tane okul öncesi eğitim (120 öğrenci) 1 tane ilköğretim (225 öğrencilik ilkokul+75 öğrencilik okul öncesi eğitim) 1 tane ilkokul (400 öğrencilik), 2 tane okul öncesi eğitim kurumu (105'er öğrenci kapasiteli) 1 tane ilköğretim (275 öğrencilik ilkokul+75 öğrencilik okul öncesi eğitim) OKUL ÖNCESİ EĞİTİM VE İLKOKUL İHTİYACI 3 tane ilköğretim kurumu (4 tanesi 100 öğrenci kapasiteli okul öncesi+375 öğrenci kapasiteli ilkokul) + 1 adet okul öncesi(100 öğrenci) 1 tane ilköğretim kurumu (75 öğrencillik okul öncesi+400 öğrencilik ilkokul) + 1 tane okul öncesi eğitim (75 öğrenci kapasiteli) 1 tane ilkokul (350 öğrenci kapasiteli ilkokul) 3 tane ilköğretim kurumu (100 öğrencilik okul öncesi eğitim+375 öğrencilik ilkokul) + 1 tane okul öncesi eğitim (75 öğrenci kapasiteli) 1 tane ilköğretim kurumu (75 öğrencilik okul öncesi eğitim+200 öğrencilik ilkokul) 45 Ortalama sınıf büyüklüğü 15, okuldaki azami öğrenci sayısı 100 kabul edilmiştir. 46 Ortalama sınıf büyüklüğü 25, okuldaki azami öğrenci sayısı 400 kabul edilmiştir. 59

66 Planlama Alanı Geneli 2 tane İLKÖĞRETİM, 2 tane İLKOKUL, 3 tane OKUL ÖNCESİ EĞİTİM Okul Öncesi Eğitim Kurumlarına 13 sınıf ilavesi öngörülmüşt ür. 2 tane İLKÖĞRETİM, 2 tane İLKOKUL, 3 tane OKUL ÖNCESİ EĞİTİM 8 tane İLKÖĞRETİM, 1 tane ilkokul, 3 tane OKUL ÖNCESİ EĞİTİM, Ortaokul ve Lise İhtiyacı Tablo 14: Ortaokullarda Devlet Tarafından Karşılanması Öngörülen Eğitim Çağı Nüfüsları ve Yeni Okul İhtiyacı Olan Öğrenci Sayısı ORTAOKUL YAPILAŞMA KARAKTER BÖLGESİ A BÖLGESİ (Girne Merkez) + B BÖLGESİ (Doğu Çevre Yolunun Kuzeyi) + D2 BÖLGESİ (Doğu Çevre Yolunun Güneyi) C1 BÖLGESİ (Karaoğlanoğlu- Zeytinlik Bölgesi) C2 BÖLGESİ kısmen (Girne Belediye Hudutları) C2 BÖLGESİ kısmen (Çatalköy Belediye Hudutları)+ D3 BÖLGESİ (Arapköy) D1 BÖLGESİ (Batı Çevre Yolunun Güneyi) Planlama Alanı Geneli DEJURE NÜFUS ÇAĞ NÜFUSUNUN TOPLAM NÜFUS İÇERİSİNDEKİ PAYI AZAMİ İLKOKUL ÇAĞI NÜFUSU DEVLET TARAFINDAN KARŞILANMA SI ÖNGÖRÜLEN EĞİTİM ÇAĞI NÜFUSU MEVCUT OKULLARA GELEBİLECEK EK ÖĞRENCİ SAYISI İLE BİRLİKTE OLUŞACAK AZAMİ ÖĞRENCİ SAYISI % % % % % YENİ OKUL İHTİYACI OLAN ÖĞRENCİ SAYISI %

67 Tablo 15: Liselerde Devlet Tarafından Karşılanması Öngörülen Eğitim Çağı Nüfüsları ve Yeni Okul İhtiyacı Olan Öğrenci Sayısı YAPILAŞMA KARAKTER BÖLGESİ A BÖLGESİ (Girne Merkez) + B BÖLGESİ (Doğu Çevre Yolunun Kuzeyi) + D2 BÖLGESİ (Doğu Çevre Yolunun Güneyi) C1 BÖLGESİ (Karaoğlanoğlu- Zeytinlik Bölgesi) C2 BÖLGESİ kısmen (Girne Belediye Hudutları) C2 BÖLGESİ kısmen (Çatalköy Belediye Hudutları)+ D3 BÖLGESİ (Arapköy) D1 BÖLGESİ (Batı Çevre Yolunun Güneyi) DEJURE NÜFUS ÇAĞ NÜFUSUNUN TOPLAM NÜFUS İÇERİSİNDEKİ PAYI AZAMİ İLKOKUL ÇAĞI NÜFUSU LİSE DEVLET TARAFINDAN KARŞILANMASI ÖNGÖRÜLEN EĞİTİM ÇAĞI NÜFUSU MEVCUT OKULLARA GELEBİLECEK EK ÖĞRENCİ SAYISI İLE BİRLİKTE OLUŞACAK AZAMİ ÖĞRENCİ SAYISI % % % % % YENİ OKUL İHTİYACI OLAN ÖĞRENCİ SAYISI Planlama Alanı Geneli %

68 Tablo 16: Planlama Alanı Hudutları İçerisindeki Ortaokul 47 ve Lise 48 İhtiyacı YAPILAŞMA KARAKTER BÖLGESİ A BÖLGESİ (Girne Merkez) + B BÖLGESİ (Doğu Çevre Yolunun Kuzeyi) + D2 BÖLGESİ (Doğu Çevre Yolunun Güneyi) MEVCUT OKULLAR, SINIF VE ÖĞRENCİ SAYILARI ( Eğitim Yılı) 2 tane Ortaöğretim (19 Mayıs Türk Marif Koleji ortaokul 7 sınıf, 185 öğrenci, lise 11 sınıf 183 öğrenci, Anafartalar Lisesi, Ortaokul 10 sınıf, 274 öğrenci, lise 21 sınıf 506 öğrenci) MEVCUT OKULLAR VE MEVCUT OKULLARA GELEBİLECEK AZAMİ ÖĞRENCİ SAYISI 2 tane Ortaöğretim (19 Mayıs Türk Marif Koleji ortaokul 7 sınıf, 175 öğrenci, lise 11 sınıf 330 öğrenci, Anafartalar Lisesi, Ortaokul 10 sınıf, 250 öğrenci, lise 21 sınıf 630 öğrenci) ORTAOKUL VE LİSE İHTİYACI 2 tane ORTAOKUL (1 tanesi 375 1tanesi 300 öğrencilik) C1 BÖLGESİ (Karaoğlanoğlu- Zeytinlik Bölgesi) 1 tane ortaokul (Oğuz Veli Ortaokulu 24 sınıf, 670 öğrencilik) 1 tane ortaokul (Oğuz Veli Ortaokulu 24 sınıf, 600 öğrencilik) 1 tane LİSE (300 öğrenci) C2 BÖLGESİ kısmen (Girne Belediye Hudutları) C2 BÖLGESİ kısmen (Çatalköy Belediye Hudutları)+ D3 BÖLGESİ (Arapköy) D1 BÖLGESİ (Batı Çevre Yolunun Güneyi) tane ORTAÖĞRETİM kurumu (150 öğrencilik Ortaokul+360 öğrencilik Lise), 1 tane ORTAOKUL (225 Öğrencilik) 2 tane ORTAÖĞRETİM kurumu (300 öğrencilik Ortaokul+360 öğrencilik Lise), 1 tane ORTAOKUL (225 öğrenci) 1 tane ORTAÖĞRETİM kurumu (125 öğrencilik Ortaokul+120 öğrencilik Lise) Planlama Alanı Geneli 2 tane ORTAÖĞRETİM,1 tane ORTAOKUL 2 tane ORTAÖĞRETİM,1 tane ORTAOKUL 4 tane ORTAÖĞRETİM,4 tane ORTAOKUL, 1 tane LİSE 47 Ortalama sınıf büyüklüğü 25, okuldaki azami öğrenci sayısı 450 kabul edilmiştir. 48 Ortalama sınıf büyüklüğü 30, okuldaki azami öğrenci sayısı 600 kabul edilmiştir. 62

69 Devlet ve Özel Okullara Ait Yer Seçim Kriterleri 1. Konut alanları içerisinde, çağ nüfusunun yoğun olduğu yerlerde planlanması, 2. Okul Öncesi Eğitim Kurumları dışındaki okulların yürüme mesafesi içerisinde olması, 3. Okul alanları öğrencilerin yaya veya bisikletle güvenli bir şekilde okullarına ulaşabilmelerine olanak sağlayacak şekilde kentsel açık-yeşil alanlarla bağlantılı olarak tasarlanması, 4. Çocuklar için tehlike arz edecek yoğun trafik yükü çeken faaliyetlerin olduğu bölgeler ve ana trafik arterleri dışında planlanması, 5. Toplu taşım araçları ile rahat erişilebilir yerlerde olması, 6. Çocuklar için tehlikeli olabilecek engebe ve dik yamaçların olduğu parsellerde olmaması, 7. Su taşkını, erezyon, yüksek yangın riski, yüksek gerilim hattı, baz istasyonu ve benzeri potansiyel riskler içermeyen bölgelerde planlanması, 8. Hava kirliliğinin etkisi altındaki bölgelerde planlanmaması, 9. Ana trafik arterleri, sanayi bölgesi gibi eğitimi engelleyici gürültü kaynaklarından uzak olması, 10. Elektrik, içme ve kullanma suyu, kanalizasyon ve benzeri alt yapının olması Devlet ve Özel Okullara Ait Yapılaşma Kural ve Koşulları İmar Gelişme Sınırları içerisindeki okullar; 1/25000 ölçekli Gelişme Planı haritasında ve Planın ekinde yer alan kadastral haritalarda gösterilen eğitim alanlarında ve/veya yukarıdaki paragrafta belirtilen Yer Seçim Kriterlerine uygun olması koşulu ile maddesinde belirtilen konut alanlarında ve maddesinde yer alan Hizmet merkezleri içerisinde aşağıda yer alan standartlara ve her bir eğitim kurumu için belirlenen yapılaşma kural ve koşullarına göre yapılabilir. 1/25000 ölçekli Gelişme Planı haritasında ve Planın ekinde yer alan kadastral haritalarda gösterilen eğitim alanları kamu okulları için ayrılmış olup, söz konusu alanlara özele ait eğitim kurumu yapılamaz. 63

70 Tablo 17: Standartlar EĞİTİM KURUMLARI Ort. Sınıf Büyüklüğü (öğrenci/sınıf) Okuldaki Azami Öğrenci Sayısı (adet) Öğrenci Başına Sınıf Büyüklüğü (m2) Öğrenci Başına Diğer Kapalı Alanlar (m2) Öğrenci Başına Düşen Otopark 50 dışındaki Açık Alan Miktarı 51 (m2) Öğrenci Başına Düşen Asgari Okul Parsel Alanı (m2) Minimun parsel alanı 52 (m2) Azami Yürüme mesafesi (metre) OKUL ÖNCESİ EĞİTİM KURUMLARI 49 İLKOKUL ORTAOKUL LİSE ,5 m 2 2,5 m 2 2,5 m 2 2,5 m 2 2,5 m 2 3,5 m 2 7,5 m 2 12,5 m 2 12,5 m 2 12,5 m 2 12 m 2 43 m 2 43 m 2 43 m 2 43 m 2 20 m 2 55 m 2 60 m 2 60 m 2 60 m 2 ORTAÖĞRETİM (Ortaokul+Lise) 900 m m m m m m 1200 m 1200 m 1200 m Okul Öncesi Eğitim Kurumları Yapı arsa oranı 0.30/1 i, taban alanı oranı %30 i kat adedi 1 i, kat yüksekliği ise 4,5 metreyi aşmamak koşulu ile yapılabilir. Yukarıdaki standartlar tablosunda da görülebileceği gibi üç sınıflık 45 öğrencilik bir okul öncesi eğitim kurumuna ait asgari parsel büyüklüğü 900 m 2 den küçük olamaz. 49 Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında okuldaki azami öğrenci sayısı 4-5 yaş gruplarında 100 öğrenci, yaş gruplarının birlikte olacağı okullarda ise 180 öğrenciye kadar çıkarılabilir. Tam gün hizmet veren okul öncesi hizmet kurumlarında diğer kapalı alanlara ek olarak öğrenci başına 3 m 2 uyku odası ayrılması esastır. Bu gibi durumlarda yapı arsa oranı 0.45/1 e kadar artırılabilinir. 50 Giriş, çıkışlar ve dolaşım alanları dahil araba başına ayrılacak otopark alanları brüt 20 metre kare olarak hesaplanmıştır. 51 Dış mekan oyun alanı, yeşil alan ve üzeri açık spor alanlarının tamamı açık alan içerisinde değerlendirilmektedir. 52 Minimun parsel büyüklüğü belirlenirken okul öncesi eğitim kurumlarındaki asgari öğrenci sayısı 3 şube 45, ilkokullarda 2 şube 250, ortaokullarda 3 şube 225, liselerde 3 şube 360, ortaöğretimde ise 2 şer şube 390 öğrenci olarak öngörülmüştür. 64

71 İlkokul Yapı arsa oranı 0.20/1 i, taban alanı oranı %15 i kat adedi 2 yi, kat yüksekliği ise 8,5 metreyi aşmamak koşulu ile yapılabilir. İki şube, beş sınıflık 250 öğrencilik bir ilkokula ait asgari parsel büyüklüğü m 2 den küçük olamaz. Okul Öncesi Eğitim Kurumları ile ilkokulların aynı parsel içerisinde yer alacağı İlköğretim Kurumlarında okul öncesi eğitim kurumlarına ait okul girişlerinin, oyun alanlarının, kantin ve benzeri ihtiyaçlarının ayrı konumlarda ve yukarıdaki standartlar tablosunda belirtilen ölçütlere göre tasarlanması zorunludur. Bu nedenle İlköğretim kurumlarındaki öğrenci başına düşen kapalı alan ve açık alan miktarları her iki kurum için ayrı ayrı hesaplanır. İlköğretim Kurumları 280 öğrenciden az (2 şubelik okul öncesi ve 2 şubelik ilkokul), 550 öğrenciden fazla olamaz Ortaöğretim Ortaokul, lise veya her ikisinin birlikte olduğu ortaöğretim binaları, yapı arsa oranı 0.25/1 i, taban alanı oranı %15 i kat adedi 3 ü, kat yüksekliği ise 12,5 metreyi aşmamak koşulu ile yapılabilir. Ortaokullarda üç şube, üç sınıflık 225 öğrencilik bir okul için asgari parsel büyüklüğü m 2 den, liselerde üç şube dört sınıflık 360 öğrenci için m 2 den küçük olamaz. İkişer şubelik Ortaokul ve Lisenin birlikte yer alacağı ortaöğretim okullarında asgari parsel büyüklüğü m 2 den küçük olamaz. Mesleki Teknik eğitim kurumları bu başlık altında değerlendirilir Özel Eğitim 53 Özel eğitim kurumlarına ait yapılaşma kural ve koşulları özel eğitim kurumlarının niteliğine ve ihtiyaca göre Planlama Onayı aşamasında belirlenecektir Dersaneler Dersanelerde spor alanı ve açık alan ihtiyacı zorunlu olmadığından ötürü diğer eğitim kurumları gibi geniş alan ihtiyacı yoktur. Dersaneler konut alanları dışında bu planın maddesi uyarınca tanımlanmış Hizmet merkezlerinde ve faaliyet koridorlarında yer alabilir. Yapılaşma kural ve koşulları yer aldıkları bölgenin kural ve koşullarına tabidir. 53 Bedenen ve zihnen özürlü olup özel bir eğitim ve öğrenime gereksinimi olan okul öncesi eğitim yaşına ulaşmış çocukların onsekiz yaşına kadar olan eğitimlerinin tümünü kapsar. / Milli Eğitim Bakanlığı web sitesi, 18 Temmuz

72 Harita 5: Bölgelere Göre Günümüzdeki ve Gelecekteki Okul Öncesi Eğitim, İlkokul ve İlköğretim 54 İhtiyacı Okul Öncesi Eğitim ve İlkokulun aynı parsel içerisinde olduğu okulları anlatır. 55 Haritada kırmızı renkle işaretli yerler mevcut okullardır. 66

73 Harita 6: Bölgelere Göre Günümüzdeki ve Gelecekteki Ortaokul, Lise ve Ortaöğretim 56 İhtiyacı Ortaokul ve Lisenin aynı parsel içerisinde olduğu okulları anlatır. 57 Haritada kırmızı renkle işaretli yerler mevcut okullardır. 67

74 4.4.9 Sağlık ve Sosyal Hizmetler Planlama alanı hudutları içerisinde sağlıkla ilgili temel politika her bireyin uluslararası standartlara uygun olarak sağlık hizmetlerinden yararlanabilmesine olanak sağlamaktır. Planlama alanı hudutları içerisindeki Sağlık hizmetlerinin %70 inin devlet geriye kalan %30 unun ise özel sektör tarafından karşılanması hedeflenmektedir. Erişebilirlik, yatak sayısı, alan büyüklüğü ve sağlık hizmetleri bakımından yetersiz kalan Girne Akçiçek Hastanesi yerine Gelişme Planı haritasında gösterilen yeni bir devlet hastanesi alanı planlanmıştır. Yeni hastanenin faaliyete geçmesi ile mevcut hastane binasının birinci basamak poliklinik, aile planlama merkezi veya buna benzer temel sağlık hizmetlerini karşılamaya yönelik olarak kullanılması hedeflenmektedir. Aynı zamanda Devlet hastanesine olan yığılmanın önlenmesi için Plan alanın doğusunda ve batısında yer alan Kentsel Ana Hizmet Merkezleri içerisine aşağıda yer alan yer seçim kriterlerine uygun olarak devlete ait birinci basamak poliklinik yapılması önerilmektedir. Özel sektöre ait sağlık kuruluşlarından geniş alan gereksinimi olan hastaneler hizmet merkezleri (köy merkezleri dışındaki) veya konut alanları içerisinde yer alacaktır. Özel klinik ve muayehaneler ise Hizmet merkezleri içerisinde yer alabilir. Devlete veya özele ait hastane binalarında orta üst gelişmiş ülkelerdeki standartlara uygun olarak yatak başına 150 m2 inşaat alanı, 1000 kişiye 3.2 yatak uygulanacaktır. Bu bağlamda Planlama Alanı hudutları içerisinde öngörülen yoğunluk değerlerinde yapılaşmanın gerçekleşmesi durumunda nüfusun 110 bin kişiye ulaşacağı düşünülürse toplamda 350 yatak kapasitesine ihtiyaç duyulacaktır. Ancak önerilen devlet hastanesinin Girne nin doğusuna ve batısına da hizmet sunacağı düşünülürse bu rakam 450 yatağa kadar yükseltilebilir. Bu durumda devlet hastanesinin yaklaşık 300 yatak ihtiyacını karşılaması gerekmektedir. Yapılaşma kural ve koşullarında bağlı bulunduğu bölge kuralı geçerli olacaktır. Hastanenin bulunduğu konum itibarı ile öngörülen yapılaşma koşullarına (yapı arsa oranın 0.35/1) ve yatak başına düşen inşaat alanı standartlarına göre yaklaşık 13 hektarlık bir alan ayrılmıştır. Devlete ait birinci basamak poliklinikler, özel klinik ve muayenehaneler de yapılaşma kural ve koşullarında yine bağlı bulundukları bölge kuralı geçerli olacaktır. Planlama alanının doğusuna kamu veya özel sağlık kuruluşlarının yer seçim kriterlerine uygun olarak Karakum Bölgesinde yer alan Engelli Rehabilitasyon merkezi benzeri bir özel eğitim merkezi önerilmektedir. Merkeze ait yapılaşma kural ve koşulları Özel Eğitim maddesinde yer aldığı şekli ile Planlama Onayı aşamasında belirlenecektir. Bunun dışında Rehabilitasyon merkezi, yaşlı bakım evi ve benzeri sosyal hizmetler; konut alanları içerisinde, diğer toplumsal hizmetler ile yakın ilişki içerisinde olacak şekilde Planlama Onayı aşamasında ilgili Kurumlardan alınacak görüşler doğrultusunda belirlenecek yapı arsa oranı, bina taban alanı oranı ve kat adedine göre yapılabilir. 68

75 Psikiyatri kliniği, senatoryum, v.b büyük açık alan veya özel çevre koşullarına ihtiyacı olan uzmanlaşmış sağlık servisleri imar gelişme sınırı dışında da yer alabilirler. İmar Gelişme Sınırları dışında yer alabilecek bu türden kullanımlar için yapı arsa oranı, bina taban alanı oranı ve kat adedi ilgili Kurumların görüşleri doğrultusunda ihtiyaca göre Planlama Onayı aşamasında belirlenecektir. Yapılması planlanan kamu veya özel sağlık kuruluşlarının ve sosyal hizmet kurumlarının aşağıda belirtilen yer seçim kriterlerine uyması gerekmektedir; 1. Yerleşim birimlerine yakın olması, 2. Trafik yoğunluğundan az etkilenmesi, 3. Yeterli araç park yeri bulunması, 4. Toplu taşıma araçları ile rahat erişilebilir yerlerde olması, 5. Eğimin azami %15 olması, 6. Su taşkını, erezyon, yüksek yangın riski, yüksek gerilim hattı, baz istasyonu ve benzeri potansiyel riskler içermeyen bölgelerde planlanması, 7. Hava kirliliğinin etkisi altındaki bölgelerde planlanmaması, 8. Çevresel olumsuz faktörlerden (gürültü, çöp, toz vb.) uzak olması, 9. Elektrik, içme ve kullanma suyu, kanalizosyon ve benzeri altyapının planlanmış olması Açık ve Yeşil Alanlar Mevcut Durum ve Analiz Raporunun 6.5 Açık Alanlar ve Rekreasyon maddesi uyarınca saptanan sorunlara yönelik olarak Planda bir takım çözüm önerileri geliştirilmiştir. Plan alanında standartlar dahilinde yeni açık ve yeşil alanlar oluşturulması, mevcut yeşil alan varlığının niteliğinin ve kalitesinin artırılmasının önerilmesi yanında hiyerarşik bir yapı içerisinde üstlendikleri veya üstlenecekleri rekreasyon işlevine göre bu alanlar sınıflandırılmış ve buna uygun kural ve koşullar getirilmiştir. Plan alanında üstlenecekleri işleve göre altı farklı açık ve yeşil alan belirlenmiştir. Çocuk oyun alanları ve Parklar Spor Alanları Bölgesel Park Alanı ve Kıyı Rekreasyon Alanı Doğal ve yarı doğal alanlar (ormanlar, kıyılar, tarımsal gelişme alanları, sulak alanlar, dere yatakları) Pasif Yeşil Alanlar ve Perde Ağaçlık Alanlar Yol Ağaçlandırması İstisnai durumlar dışında çocuk oyun alanları bulunduğu sokak ve komşu sokaklara, park alanları ve spor alanları ise büyüklüklerine ve barındırdıkları işlevlere göre bulundukları sokak yanında mahallelerine, komşu mahallelere, Planlama alanına ve hatta bölgesine hizmet sunabilir. 1/25000 ölçekli Gelişme Planında gösterilen açık ve yeşil alanlar dışında hali hazırda kamu arazisi olup yapılaşmamış olan ve ölçek gereği bu Planda 69

76 gösterilemeyen alanların açık ve yeşil alan ihtiyacının karşılanmasına yönelik olarak kullanımlarının ilgili Kurumlara verilmesi önerilmektedir.bunun dışında aşağıdaki tabloda belirtilen standartlara ulaşabilmek adına gerekirse kamulaştırma yoluna gidilmelidir. Ancak Mevcut Durum ve Analiz Raporunda belirtildiği gibi yeni açık ve yeşil alanların nicelik olarak artırılması yanında yapılması gereken mevcut yeşil alanların altyapısı, peyzajı ve donatıları ile birlikte niteliğinin artırılmasıdır. Bu konuda Belediyelere büyük bir sorumluluk düşmektedir. Bunun yanında yeşil alanların bakımı için yeterli miktarda sulama suyu sağlanmalıdır. Plan alanı hudutları içerisinde Parklar, spor alanları, bölgesel park alanı ve kıyı rekreasyon alanları için kısaca aktif yeşil alanlar için öngörülen standartlar aşağıdaki tabloda verilmektedir. Tablo 18: Aktif Yeşil Alanlar İçin Öngörülen Standartlar TÜR STANDART 58 (Kişi başına düşen yeşil alan standardı m2/kişi) Çocuk Oyun Alanları ve Parklar Toplam Spor Alanları Toplam Çocuk Oyun Alanı 6 Park Çocuk Oyun Alanları ve Parklar Bu maddede çocuk oyun alanları ve bölgesel park alanları dışında kalan daha küçük ölçekteki park alanları yer almaktadır. 1/25000 ölçekli gelişme planında ölçek gereği sadece belirli büyüklüğün üzerindeki alanlar gösterilmiştir. 1/25000 ölçekli Gelişme Planında gösterilip gösterilmediğine bakılmaksızın ilgili Belediyerin adına kayıtlı yeşil alanlar, parselasyon ve yeni inşaat türü gelişmelerden kamuya devredilmiş veya devredilecek olan yeşil alanlar bu statüde değerlendirilecektir. Söz konusu alanlar 5000 m2 ve üzeri olması durumunda ihtiyaca göre maddesi uyarınca spor alanı olarak da kullanılabilir. Yürüyüş yolları, oturma grupları, fitnes aletleri, açık spor tesisleri, çocuk oyun grupları ve benzerlerinin bir arada yer alabileceği büyüklükte olan alanlarla, ulaşım açısından güvenli olmayan konumlarda yer alan parsellerin park alanı olarak düzenlenmesi öngörülmektedir. 58 Guidance for outdoor sport and play:beyond the six acre standard/england, Fields in trust 70

77 Büfe, tuvalet ve benzeri yardımcı fonksiyonlar sadece büyüklüğü 5000 m 2 ve üzeri büyüklükteki park alanlarında prefabrik olarak ve yapı arsa oranı 0.005/1 i, kat adedi 1 i aşmayacak şekilde yapılabilir. Çocuk oyun alanları; çocukların yaşlarına göre rahatça yeteneklerini geliştirebilmesine, aktif oyun faaliyetlerine katılabilmelerine olanak sağlayan oyun araçları, kum havuzları ve bitki örtüsü ile donatılması öngörülen alanlardır. Çocuk oyun alanları konut alanları içerisinde güvenli ve kolay ulaşılabilir yerlerde bu Planda ulaşım hiyerarşisi açısından en alt kademe yol olarak tanımlanan yerel yollardan (servis yolu) ve/veya yaya ve bisiklet yollarından cephe almalıdır. Parselasyon ve yeni inşaata yönelik olarak ilgili parselden ayrılan %10 oranındaki alan boyutu gereği ağırlıklı olarak çocuk oyun alanı ihtiyacını karşılamak amacı ile düzenlenecektir Bölgesel Park Alanı ve Kıyı Rekreasyon Alanları Büyüklüğü, fonksiyonu ve barındırdığı işlevlerle tüm Planlama Alanına hatta bölgesine hizmet sunması öngörülen alanlardır. Planlama alanı hudutları içerisindeki Bölgesel Park alanı ve Kıyı Rekreasyon Alanları bu türden alanlar olarak planlanacaktır. Plan Alanı hudutları içerisinde, Çatalköy-Arapköy kavşağının doğusunda hali hazırda Ulusal Güvenlik maksatları için kullanılan yaklaşık 80 hektar büyüklüğündeki bir alan Bölge Parkı amacı ile rezerv olarak ayrılmıştır. Kıyı rekreasyon alanları olarak ise hali hazırda yapımı devam eden Hz. Ömer Türbesi Rekreasyon Alanı Çevre Düzenlemesi yanında Bölgesel Park alanı olarak ayrılan alanın hemen kuzeyinde yer alan kamu arazisi bu amaç için ayrılmıştır. 1/25000 Ölçekli Gelişme Planında gösterilip gösterilmediğine bakılmaksızın sahil şeridi içerisinde kalan alanlar Kıyı Rekreasyon Alanı olarak düzenlenebilir. Bu alan içerisinde gezinti alanları, çocuk oyun alanları, ekstrem ve diğer spor alanları, hayvanat bahçesi, botanik bahçesi, açık hava sahnesi, piknik alanları, büfe, kafeterya ve benzeri halkın açık yeşil alan gereksinimleri ile dinlence ve eğlence gereksinimlerinin karşılanabileceği kullanımlar yer alabilir. Ancak açık hava sahnesi dışında yapılabilecek olan yapılar prefabrik sistem dışında sabit elemanlar taşımayacaktır. Bölge Parkları ve Kıyı Rekreasyon alanları, alan bütününde projelendirilecek olup, bu alanlara yapılabilecek binalar projenin ayrılmaz parçası niteliğinde olacak ve yapı arsa oranı 0.005/1 i, kat adedi ise 1 katı aşmayacaktır. 71

78 Spor Alanları 1/25000 ölçekli gelişme planında ölçek gereği çocuk oyun alanı ve parklarda olduğu gibi sadece belirli büyüklüğün üzerindeki alanlar gösterilmiştir. Planın yürürlüğe girmesinin ardından önerilen standartlara ulaşabilmek için öncelikle spor alanı olmayan Zeytinlik, Doğanköy, Beylerbeyi, Edremit, Karaman, Arapköy ve Karakum mahalleleri olmak üzere boşta olan kamu arazilerinin bu amaca yönelik olarak ilgili Kurumların kullanımına verilmesi önerilmektedir. Bu alanlar tenis kortu, futbol sahası, basketbol sahası, yüzme havuzu, kaykay pisti ve benzeri kapalı ve açık spor amaçlı tesislerin yapılabileceği alanlardır. Spor alanlarına izleyicilerin ve sporcuların ihtiyaçlarını karşılayabilecek büfe, soyunma kabini, tuvalet ve benzeri yardımcı fonksiyonlar yapılabilir. Spor alanları için asgari parsel büyüklüğü 5000 m 2 nin altında olamaz. Açık spor amaçlı tesislere çevresindeki konut alanlarına yaratabileceği gürültünün önlenebilmesi için perde ağaçlandırma yapılacaktır. Bu alanlar içinde yapılacak, spor tesislerinin ayrılmaz parçası olan kapalı tesisler ve yardımcı fonksiyonlar için yapılaşma koşulları Planlama Onayı aşamasında belirlenecektir Doğal ve Yarı Doğal Alanlar Doğal ve yarı doğal alanlar olarak adlandırabileceğimiz ormanlar, kıyılar, tarımsal gelişme alanları, sulak alanlar ve dere yataklarının toplamı alansal bazda Planlama alanının yarısından fazla bir büyüklüğe sahiptir. Açık ve yeşi alan hiyerarşisi içerisinde çok önemli bir yere sahip olan doğal ve yarı doğal alanlarla ilgili gelişme kural ve koşulları Orman Alanları ve Öneri Özel Çevre Koruma Alanı, Sulak Alanlar, Akifer ve Dereler, Tarımsal Gelişme Alanları ve Sahil Şeridi İçerisinde Kalan Alanlar maddelerinde yer almaktadır Pasif Yeşil Alanlar ve Perde Ağaçlık Alanlar Toplumun kullanımına açık olmayan daha ziyade koruma ve estetik gibi amaçlarla refüj, çember, iki kullanım arası ve benzeri alanlarda düzenlenen bitkilendirmelerdir. Plan alanı hudutları içerisinde öngörülen atık su arıtma, katı atık transfer istasyonu, küçük esnaf sanayi sitesi, ağıl ve benzeri kullanımlardan kaynaklanabilecek görsel, gürültü, hava kirliliği ve kötü 72

79 kokuyu önlemek amacı ile diğer kullanımlarla arasında ayırıcı bir tampon alan oluşturmaya yönelik olarak düzenlenen alanlardır Yol Ağaçlandırması Yaz aylarının oldukça sıcak geçtiği ülkemizde yayalara ve sürücülere rahat bir seyir ve Planlama alanına ekolojik olarak katkı sağlamak amacı ile karayolları kenarlarına, kaldırım ve refüjlere yapılması öngörülen bitkilendirmeyi kapsar Destekleyici Altyapı Faaliyetleri Atık Su Arıtma Tesisi Plan alanı hudutları içerisindeki her türlü sıvı atığın Çevre Yasası ve ilgili yasanın 21 inci maddesi altında çıkarılacak tüzükte belirtilen standartları sağlayacak şekilde arıtılması ve/veya bertaraf edilmesi zorunludur. Bu bağlamda atık su arıtma tesisi yapımına yönelik olarak Planlama alanı hudutları içerisinde topografik durum, çevresel etkiler, atıksuların toplama-arıtma ekonomisi ve kamulaştırma ihtiyacının asgari düzeyde olması göz önünde tutularak biri doğuda bir diğeri batıda olmak üzere iki farklı noktada yer ayrılmıştır. Tesis hizmet alanı, Estetik unsurlar, gürültü ve koku oluşum riski gözetilerek koruma bandı ihtiyaçlarının da karşılanabileceği mevcut ve gelecekteki kentsel gelişme alanlarında oluşacak atıksuları kapsayacak olabildiğince büyük alanlar seçilmiştir. Çatalköy Belediye hudutları içerisindeki tesis alanı yaklaşık 9 hektar, Girne Belediye hudutları içerisindeki tesis alanı ise yaklaşık 15 hektar büyüklüğündedir. Söz konusu alanların yarısı koruma bandı (yeşil kuşak) olarak düzenlense standartlara 59 göre neredeyse Çatalköy belediye hudutları içerisindeki alan yaklaşık 110 bin eşdeğer nüfusa, Girne Belediye hudutları içerisindeki alan ise yaklaşık 250 bin eşdeğer nüfusa hizmet edebilecek kapasitededir. Tesise ait yapılaşma kural ve koşulları ihtiyaca göre Çevre Koruma Dairesi ve ilgili Belediyelerin görüşleri alınarak Planlama Onayı aşamasında belirlenecektir. Girne Belediye hudutları içerisindeki yeni arıtma tesisinin faaliyete geçmesi ile birlikte Girne Kaşkar Kort olarak bilinen bölgede yer alan mevcut atık su arıtma tesisi kapatılarak rehabilite edilecek ve kentin yeşil alan ihtiyacını karşılamak amacı ile düzenlenecektir. 59 Atıksu Arıtma Tesisleri Tasarım Rehberi -2013, TC. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü. 73

80 İçme Suyu Girne-Çatalköy yerleşme alanları bütününe ve diğer yörelere içme suyu taşıyan ana boru hattın geçtiği alanlarda yapılacak alt ölçekli planlama çalışmalarının Çevre Koruma Dairesi ve Su İşleri Dairesi nin görüşü alındıktan sonra gerçekleştirilmesi gerekmektedir Enerji üretim Alanları ve Enerji İletim Tesisleri Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu (KIB-TEK) yetki ve sorumluluğunda bulunan enerji iletim tesisleri (iletim hatları ve trafo merkezleri) ile ilgili faaliyetlere ilişkin KIB-TEK in görüşü alınacak ve Elektrik Yasası (fasıl 170) ve Elektrik İnkişafı Yasası (fasıl 171) hükümleri doğrultusunda ve elektrik akım kuvveti dikkate alınarak uygulama yapılacaktır. Enerji iletim hatlarına ilişkin ilgili idaresince tanımlanan, mevzuatla belirlenen yaklaşma sınırları minimum mesafeler olarak kabul edilecektir. Plan Alanı hudutları içerisinde Ekonomi ve Enerji Bakanlığı tarafından Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları için yer belirlenmesine gereksinim olması durumunda ilgili yer Plan alanı hudutları ile İmar Gelişme Sınırları arasında kalan alanda belirlenebilir. Bu Plan amaçları bakımından imar gelişme sınırları içerisinde Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları için yer belirlenemez. Böylesi bir alanın belirlenmesi durumunda Yenilenebilir Enerji Yasası nın 5(2) maddesi uyarınca İmar Planında yenilenebilir enerji kaynak alanlarının kullanımını ve verimliliğini etkileyecek kural ve koşullar getirilemez. Özel şahıslara ait yenilenebilir enerji alanları da aynı şekilde İmar Gelişme sınırları dışındaki hassas ve koruma alanları dışında kalan alanlarda Ekonomi ve Enerji Bakanlığı ve Çevre Koruma Dairesi ve ilgili diğer kurum ve kuruluşlardan görüş alınarak yer alabilir Katı Atık Transfer İstasyonu Planda yer alan katı atık transfer istasyonu dışında yeni atık transfer, bertaraf ve depolama tesis alanı ihtiyacı olması durumunda bu alanların yer seçim ve uygulaması bu planın amaç ve politikaları çerçevesinde ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak yapılır. Tesise ait yapılaşma kural ve koşulları ihtiyaca göre Çevre Koruma Dairesi ve ilgili Belediyelerin görüşleri alınarak Planlama Onayı aşamasında belirlenecektir. 74

81 Organize Ağıl Bölgesi Girne-Çatalköy planlama alanı içinde münferit olarak hayvancılık ve hayvancılığa yönelik tesisler, ağıl vb. yer alamaz. Mevcut tesislere ilave yapılamaz. Çatalköy Belediye hudutları içerisindeki İmar Gelişme sınırları dışında, yerleşim alanları ve sulak alanları etkilemeyecek, verimli tarım toprakları dışında kalan alanlarda Çatalköy Belediyesi, Girne Kaymakamlığı, Hayvancılık Dairesi, Çevre Koruma Dairesi ve ilgili diğer kurumların görüşleri alınarak Organize Ağıl Bölgesi veya bölgeleri belirlenecektir. Belirlenecek olan Bölgelerin her türlü alt ve üst yapısının tamamlanması ile mevcut tesisler buraya taşınacak ve mevcut tesislerin olduğu parseller rehabilite edilerek kamuya ait olanlar açık alan ihtiyacını karşılamaya yönelik olarak, özel mülkler ise bağlı bulundukları bölge kuralına göre kullanılacaktır. Oluşturulacak olan Organize Ağıl Bölgesinde öncelikle mevcut tesislere, yer kalması durumunda ise yeni tesislere yer verilecektir. Bölgeye ait yapılaşma kural ve koşulları ihtiyaca göre yukarıdaki paragrafta belirtilen kurumların görüşleri alınarak Planlama Onayı aşamasında belirlenecektir Mezarlık Alanı Mezarlık alanlarına gereksinim duyulması halinde bu tür alanlar ilgili birimlerin uygunluk görüşü alınmak koşulu ile yerleşim alanları, turizm alanları, verimli tarım toprakları, sulak alanlar ve benzeri hassas alanlar dışındaki enerji nakil hatları altında, hava mania alanlarında, maden sahalarında, rehabilite edilmiş eski çöp alanlarında ve erişilebilirlik dikkate alınarak ormana bitişik alçak orman alanlarında yer alabilir. Yerleşim alanları, turizm alanları, verimli tarım toprakları, sulak alanlar ve benzeri hassas alanlar içerisinde kalan mevcut mezarlık alanları kapasite artırımına neden olacak şekilde genişletilemez. Bunun dışındaki alanlarda bağlı bulunduğu Belediyenin ve ilgili kurumların görüşleri alınarak ihtiyaç doğrultusunda bu tür alanlar genişletilebilir. 75

82 Ulaşım Bu planda yer alan bölgenin ana ulaşım sistemi, planın vizyon, amaç, hedef ve stratejileri ile sürdürülebilirlik ilkeleri çerçevesinde güzergah olarak belirlenmiştir. Bu planda ölçek sebebiyle gösterilemeyen ulaşım sistemi projeleri, plan bütünlüğü ve ilkelerine uygun olarak alt ölçekli plan çalışmalarında değerlendirilecektir Karayollarının Hiyerarşik Yapısı Fonksiyonel Yol Sınıflamasına Göre Planlama Alanı Hudutları içerisindeki karayollarını 4 başlık altında sınıflandırabiliriz Bölgesel Yollar Şehir içi ulaşımdan çok şehirler ve bölgeler arası ulaşım amaçlı kullanılan hızlı ve kesintisiz trafik akışı sağlayan yollardır. Bu tür yollardan cephe alan parsellerden bölgesel yola direkt giriş-çıkış kesinlikle olmayacaktır. Hali hazırda alternatif yol güzergahları bulunmayan parsellere alternatif yol bağlantıları sağlanmasına müteakip bölgesel yollara giriş ve çıkışlar kapatılacaktır. Bu türden yollar ancak kendi eşdeğeri veya ana yollara bağlanabilirken kesinlikle yerel yollara bağlanamaz. Bu tür yollar üzerindeki kavşaklar trafik akımının performansını artırmak ve farklı seyahat yönlerindeki çatışmaları ortadan kaldırmak için tercihen farklı seviyeli olmalıdır. Ulaşım güvenliğinin sağlanması için Girne Ulaşım Master Planına (GUMP) uygun olarak bu türden yollar üzerindeki mevcut kavşakların iyileştirilmesi ve yeni kavşakların yapılması gerekmektedir. Bölgesel yollara cephe alan parsellerden ayırıcı yeşil alan ve yol maksatları için 50 ayaklık (15,3 metre) bir alan kamuya ayrılacaktır. Planlama Alanı hudutları içerisindeki bölgesel yollar; Girne-Lefkoşa ana yolu (her iki yönde çift şeritli bölünmüş), Batı çevre Yolu (her iki yönde çift şeritli bölünmüş), Doğu Çevre Yolu (her iki yönde çift şeritli bölünmüş), Doğu çevre yolunun Uğur Mumcu Caddesi ile birleştiği noktadan Esentepeye giden güzergahı (Arapköy kavşağına kadar olan güzergah -her iki yönde çift şeritli bölünmüş, geriye kalan kısım bir gidiş bir geliş) kapsar Ana Dağıtıcılar Yerleşimleri, kentsel işlevleri mümkün olduğunca direkt olarak birbirine veya bölgesel yollara bağlayan, kavşak sayısı kısıtlanmış, yol üstü oto parkların ve mümkün olan yerlerde araç giriş ve çıkışların olmadığı ve bundan dolayı rahat trafik akışının sağlandığı güzergahlardır. Bu tür yollar otobüs güzergah ağı olarak kullanılmaya 76

83 imkan verecek şekilde tasarlanacak ve yol boyunca uygun noktalara otobüs durakları yerleştirilecektir. Ana dağıtıcı yollar üzerinde yaya ve bisiklet ulaşımına özel önem gösterilecektir. Plan alanı hudutları içerisindeki ana dağıtıcı yolların Ziya Rıskı ve Mustafa Çağatay caddesi dışındakilerin bölünmüş çift şeritli olarak tasarlanması gerekmektedir 60. Bu tür yollarda tavsiye edilen genişlik 60 ayaktır (18.3 metre). Halihazırda direct giriş ve çıkışların kısıtlanmadığı, ayırıcı yeşil alan ve yol maksatları için 50 ayaklık (15,3 metre) bir alanın kamuya devredilmediği kent merkezi ve yapılaşmanın yoğun olduğu yerlerde alternatif yol bağlantılarının sağlanamadığı durumlarda direct giriş ve çıkışlara izin verilecektir Toplayıcı Yollar Toplayıcı yollar ana dağıtıcılardan yerel yollara (servis yolu) geçişi sağlayan yollardır. Yerel yollar üzerindeki trafik akışı toplayıcı yollar üzerine bağlanmalıdır. Ana dağıtıcılar ile toplayıcı yolların birleştiği noktalarda dört yol kavşağı oluşturulmasından kaçınılmalıdır. Bunun yerine T kavşak oluşturmak stratejik olarak tercih edilmeli ancak bu da ana dağıtıcılar üzerinde çok sıklıkla olmamalıdır. 61 Ana dağıtıcı yollarda olduğu gibi bu tür yollarda da yaya ve bisiklet ulaşımına özel önem gösterilecek, otobüs güzergah ağı olarak kullanılmaya imkan verecek şekilde tasarlanacak ve yol boyunca uygun noktalara otobüs durakları yerleştirilecektir. Bu tür yollarda da yol üstü otoparklara izin verilmemelidir Yerel Yollar (Servis Yolları) Konutlara, işyerlerine erişim sağlayan en alt kademe yollardır. Bu tür yolların planlanmasında araçların hızı yavaş, yaya güvenliği esas olmalıdır. Bu tür yolların tasarlanması sırasında özellikle de ekonomik faaliyet alanlarının olduğu ve konut yoğunluğunun yüksek olduğu Girne merkezde uygun yerlere ziyaretçiler için yol üstü otopark alanları sağlanmalıdır. Bu tür yollar 30 km/saatten hızlara engel olacak şekilde tasarlanmalıdır Bölüm 4, 4.4 Senaryo 3 Yol kapasitesi Artırma, s 37. Girne Ulaşım Master Planı Ulaşım s/133. Başkent Lefkoşa İmar Planı (Değiştirilmiş şekli ile) 62 Bölüm 4 Öneriler Karayolları Fonksiyonları sayfa 91. KKTC Karayolları Master Planı Revizyonu

84 Yerel yollarda hız düşük olduğundan bisiklet yolu ile motorlu taşıt yolu aynı platformda yer alabilir Kavşaklar Avrupa komisyonunun yayınladığı 2004 Yılı Altyapı Güvenlik Yönetimi Raporunda karayolları üzerinde meydana gelen trafik kazalarının %27 si toplam ölümlü kazaların %10 unun kavşaklarda meydana geldiği belirtilmektedir. Plan alanı hudutları içerisinde sürücü, yaya ve bisikletlilerin mobilite ve güvenliğini sağlayabilecek düzenlemeleri içerecek, ihtiyaçları karşılayabilecek azami kapasitede hizmet sunabilecek, çevre, yerel ve uluslararası standartlara uygun olacak şekilde kavşakların yeniden gözden geçirilmesine ve belirli noktalarda yeni kavşak düzenlemelerine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu bağlamda Girne Ulaşım Master Planı uyarınca bazı çemberlerin geometric tasarımlarının normlara uygun olmadığı tespit edilerek yeniden düzenlenmesi öngörülmüştür. Bunun yanında yapılan kavşak sayımları sonucunda kontrolsüz kavşaklarda trafik yükünün arttığı gözlenmiş ve yeni çemberler tasarlanmıştır. Kavşaklardan cephe alan parsellerde min. parsel cephesi 140 ayaktan (42 metre) az olamaz Yaya ve Bisiklet Yolları Üniversitelerin hizmet merkezleri ile Kentsel Ana hizmet merkezlerinin bölgesel hizmet merkezi ve kıyılarla, sahil şeritlerinin ve bu bölgede yer alan kullanımların ise kendi içerisinde bağlantısını sağlayacak güzergahlar Ana yaya ve bisiklet yolu güzergahı olarak 1/25000 Ölçekli Gelişme Planında gösterildiği şekilde belirlenmiştir. Sahil şeritleri içerisinde önerilen yaya ve bisiklet yolu güzergahı taşıt yolundan bağımsız olarak öngörülmüştür. Ana yaya ve bisiklet güzergahı dışında Hizmet merkezleri ve köy içlerinde de yaya ve bisiklet yollarına özel önem gösterilmelidir. Başta bölgesel ana hizmet merkezi olmak üzere tüm hizmet merkezlerinde bisikletlerin park edebileceği yerler ayrılmalıdır. Bisiklet yolları yaya kaldırımları üzerine yapılabileceği gibi, taşıt yolu üzerine veya park ve bahçeler içerisine de yapılabilir. Tek şeritli bisiklet yolu genişliği 1.30 metreden, çift şeritli bisiklet yolu genişliği ise 2.40 metreden az olmamalıdır. Yaya kaldırımlarına yapılacak bisiklet yollarında taşıt yoluna olan emniyet mesafesi 50 cm den dar kaldırımlarda ise 30 cm den az 78

85 olmamalıdır. Aynı zamanda bisiklet yolu yapıldıktan sonra yaya kaldırımı genişliği 1.5 metreden az olmamalıdır. Taşıt yollarına yapılacak ayırıcılı bisiklet yollarında trafik güvenliği göz önüne alınarak en az 60 cm genişliğinde ve en az 10 cm yüksekliğinde bir ayırıcı (bordür, refüj v.b) ile bisiklet yolu ve taşıt yolu birbirinden ayrılmalıdır. Taşıt yollarında yapılacak ayırıcısız bisiklet yollarında taşıt yolu ile bisiklet yolu birbirinden en az 25 cm genişliğinde devamlı çizgi ile ayrılmalıdır. 63 Ana dağıtıcı ve toplayıcı yollar üzerine yapılacak bisiklet yollarının trafik güvenliği göz önüne alınarak yaya kaldırımları üzerine veya bisiklet yolları ile taşıt yollarının bir ayırıcı ile birbirinden ayrıldığı yollara yapılması önerilmektedir. Nüfus yoğunluğunun yüksek olduğu ve/veya hizmet merkezlerinde yaya yolu genişlikleri diğer bölgelere oranla daha geniş tutulmalıdır. Bunun dışında yaya yollarının sürekliliği sağlanmalı, üzerindeki yasal olmayan, otoparklar ve diğer bütün engeller kaldırılmalıdır Köy İçlerinde ve Girne Kent Merkezinde Trafik Yönetimi Yolların genişleme imkanlarının olmadığı Girne kent merkezi ve köy içlerinde araç yoğunluğunun azaltılması için yaya ve bisiklet yollarına, küçük araçlarla düzenli ve periyodik toplu taşımacılığa öncelik verilecektir. Bunun dışında koordineli sinyalizasyon, yol ve işaret iyileştirmeleri, tek yönlü sistemler, ağır tonajlı araçların trafiğe çıkışının sınırlandırılması, otopark denetimi ve benzeri önlemler alınacaktır. Köy içlerinde tarihi yol dokuları korunacak ve zorunlu olmadıkça yol genişlemesi yapılmayacaktır. 63 Şehir İçi Bisiklet Yolları Klavuzu, Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğü/Mayıs 2017, TC Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 79

86 Toplu Taşımacılık Grafik 1: Planlama Alanı hudutları içerisinde Farklı Kentsel İşlevlere Yönelik Hareketlilikte Toplu Taşıma Araçlarının Kullanım Oranı Özel Araç Toplu Taşıma Yürüyerek Plan alanı içerisinde minübüs ve otobüs toplu taşımacılık için en uygun ulaşım sistemidir. Bu Plan uyarınca öngörülen İmar Gelişme Sınırları, yolların hiyerarşik yapısı, arazi kullanım dağılımı, yoğunluk değerleri, köy içlerinde ve Girne kent merkezinde öngörülen trafik yönetimi toplu taşımacılığın gelişmesine itici bir güç olabilir. Plan alanı hudutları içerisinde toplu taşıma hizmetinin geliştirilmesi için yapılması gerekenler; 1. Toplu taşımacılık güzergahının İmar Planı kararları ile yeniden gözden geçirilmesi, (hizmet alanları, diğer ekonomik faaliyet alanları ve sosyal donate alanlarının yer aldığı bölgelere ağırlık verilmesi) 2. Otobüs duraklarının uluslararası standartlara uygun olacak şekilde fiziksel olarak konforlu ve nüfusun çoğunluğuna 5 dakikalık (400 metre) yürüme mesafesi içerisinde planlanması. 3. Servis sıklığının, konforun ve güvenliğin artırılması, maliyetin düşürülmesi, 4. Barış Parkı güneyindeki Girne Otobüs Terminalinin aynı zamanda Plan alanı dışından gelen veya farklı yönlerden gelen yolcular için değişim istasyonu olarak da hizmet verecek şekilde geliştirilmesi, 64 Girne-Çatalköy İmar Planı, Sosyo-Ekonomik Profil Analizi, Hanehalkı araştırma raporu. 80

87 5. Okullar için özel otobüs servislerinin yapılması, mevcutların servis sıklığının, konforunun ve güvenliğinin artırılması, maliyetlerin mümkün olduğunca azaltılması, 6. Toplu taşımacılıktan sorumlu kamu otoritelerinin otobüsle seyahatin avantajları konusunda halkı bilgilendirmesi. 81

88 Harita 7: Karayolları Hiyererşisi (Fonksiyonel Yol Sınıflaması) 82

89 Otopark Standartları Plan Alanı hudutları içerisindeki otopark ihtiyacı kamu veya Belediyeler tarafından gerçekleştirilecek toplu otoparklar dışında, kullanım türüne göre bireysel başvurular üzerinden karşılanacaktır. Bu Planla belirlenen hizmet merkezlerinde ve kıyı rekreasyon alanlarında kamu veya belediyeler tarafından toplu otopark alanları ayrılmalı ve düzenlenmelidir. Plan alanı hudutları içerisine yapılabilecek gelişmelerden veya kullanım değişikliklerinden kullanım türüne göre aşağıdaki tabloda belirtilen miktarlarda otopark yeri ayrılır. Aşağıdaki tabloda otopark ihtiyacı belirlenmemiş kullanımlara ait otopark ihtiyacı gereksinimi karşılacak şekilde Planlama Onayı aşamasında belirlenecektir. Tablo 19: Otopark Standartları KULLANIM TÜRÜ OTOPARK İHTİYACI İSTİSNAİ DURUMLAR DIŞINDA OTOPARK İHTİYACININ NE KADARININ KENDİ PARSELİNDE KARŞILANACAĞI KONUT 140 m2 ye kadar 1 Otopark ihtiyacının tamamı kendi m2 ye kadar 2 parselinde karşılanacak. 281 m2 üzeri 3 Her 5 konut için ziyaretçi 1 otoparkı TİCARET 100 m2 üzerinde Süpermarket Her 20 m2 1 Otopark ihtiyacının tamamı kendi parselinde karşılanacak. 100 m2 altında market veya gıda, sigara,gazete bayi, İnternet kafe, bilardo salonu v.b Kuaför, güzellik salonu vb. Diğer Perakende Ticaret Türlerinde Taksi, otobüs yazahanesi, v.b hizmet ticaret Her 25 m2 1 Otopark ihtiyacının asgari %50 si kendi parselinde karşılanacak. Her koltuğa 3 Otopark ihtiyacının asgari %50 si kendi parselinde karşılanacak. Her 50 1 Otopark ihtiyacının asgari %50 si m2 ye kendi parselinde karşılanacak. Kayıtlı araç sayısından az olmamak 83

90 Yardımcı depo Her 100 m2 ye kadar OFİS Banka, Finans kuruluşları Diğer ofisler Her 50 m2 ye koşulu ile Planlama Onayı aşamasında belirlenir. 1 Her 25 m2 1 Otopark ihtiyacının asgari %50 si kendi parselinde karşılanacak. 1 Otopark ihtiyacının asgari %50 si kendi parselinde karşılanacak. KÜLTÜREL FAALİYETLER VE EĞLENCE Sinema, tiyatro v.b Her 3 koltuğa 1 Otopark ihtiyacının tamamı kendi parselinde karşılanacak. Müze, sergi salonu v.b Her 100 m2 ye 3 Otopark ihtiyacının tamamı kendi parselinde karşılanacak. Kütüphane Her 100 m2 ye 1 Otopark ihtiyacının tamamı kendi parselinde karşılanacak. Restaurant, café, bar v.b (mutfak, tuvalet ve benzeri yardımcı işlevler dışındaki iç mekan ve dış mekan oturma alanları dahil) Düğün salonu (teras alanlar m2 ye dahil) Her 15 m2 ye 1 Otopark ihtiyacının asgari %50 si kendi parselinde karşılanacak. SPOR VE DİNLENCE Stadyum, Kapalı Spor Alanları vb Her 15 koltuğa 1 Otopark ihtiyacının tamamı kendi parselinde karşılanacak. Açık Spor Her Alanları m2 ye Yüzme havuzları Her 30 koltuğa ve/veya her 50 m2 ye 1 TURİZM 5 Yıldızlı oteller Oda sayısının en az %75 i kadar Diğer Yıldızlı Oteller Oda sayısının en az Otopark ihtiyacının tamamı kendi parselinde karşılanacak. 84

91 Birinci Sınıf tatil köyü İkinci Sınıf tatil köyü Turistik Bangalov Apart Otel Yan Hizmet Her 15 alanları m2 ye (kumarhane v.b) KÜÇÜK ÖLÇEKLİ SANAYİ %50 si kadar Oda sayısının en az %75 i kadar Oda sayısının en az %50 si kadar Bangalov sayısının en az %50 si kadar Konutlarda uygulanan standart uygulanır. 1 Kirli olmayan küçük ölçekli atölyeler Her 25 m2 ye 1 Otopark ihtiyacının tamamı kendi parselinde karşılanacak. KAMU KURUM VE KURULUŞLARI Devlet Daireleri, Bakanlıklar vb. Her çalışan için 1 Otopark ihtiyacının tamamı kendi parselinde karşılanacak. Ayrıca her 75m 2 brüt alan için 1 ziyaretçi otoparkı EĞİTİM Okul öncesi Eğitim Kurumu İlkokul Sınıf başına 2 Ortaokul, lise Sınıf başına 3 Üniversite Sınıf başına 5 Dersane, dil okulu (azami 20 kişilik sınıflar) YURT Yurt Her 4 yatağa veya her 2 yatak odasına Sınıf başına 1.5 Otopark ihtiyacının tamamı kendi parselinde karşılanacak. Sınıf başına 3 Otopark ihtiyacının asgari %50 si kendi parselinde karşılanacak. 1 Otopark ihtiyacının tamamı kendi parselinde karşılanacak. SAĞLIK Hastahane Her 35 1 Otopark ihtiyacının tamamı kendi 85

92 Muayehane, klinik, sosyal hizmet m2 ye ve/veya yatak başına Her 50 m2 ye İBADET Cami, kilise, vb Her 50 m2 ye parselinde karşılanacak. 1 Otopark ihtiyacının asgari %50 si kendi parselinde karşılanacak. 1 Otopark ihtiyacının tamamı kendi parselinde karşılanacak. Otoparklar ve Otopark alanları ile ilgili uyulması gereken kurallar; 1. Planlama makamı ve/veya ilgili Belediye otopark ihtiyacının zeminde, bodrumda, kapalı ve benzeri şekilde karşılanmasına dair kural ve koşul koyabilir. 2. Perakende Ticaretin yardımcı deposu için ayrılacak otoparkın boyutu servis aracının boyutuna göre belirlenir. 3. Ayrılacak otopark alanlarının, giriş ve çıkışları ile birlikte trafik akışını kesmeyecek, engellemeyecek şekilde düzenlenmesi esastır. 4. Giriş, çıkışlar ve dolaşım alanları dahil araba başına ayrılacak otopark alanları brüt 20 m 2 den az olamaz. Kamyon, otobüs ve diğer servis araçları için 50 m 2 den az olamaz. 5. Bodrum katlara yapılan otoparklarda kapasitenin 15 aracı aştığı durumlarda rampa genişliği en az 5.5 metre olacaktır. 6. Otopark alanlarında her 20 otopark alanından biri engellilere yönelik olarak ayrılacaktır. Birden fazla işyerini barındıran ancak 20 den az otopark gereksinmesi olan mekanlarda da engelliler için en az bir araçlık park yeri ayrılacaktır. 7. Otobüs, kamyon ve benzeri büyük araçlar ve engelliler için ayrılacak otopark yerleri Planlama Onayı aşamasında belirlenir. 8. Binanın bir kısmı olarak yapılan otoparklar, otopark amacı dışında kullanılamaz, devredilemez. 9. Yukarıdaki Otopark Standartları tablosunda belirtilen gerekli otoparkın kendi parseli içerisinde karşılanmayan miktarı için Yollar ve Düzenleme Yasası uyarınca otopark harcı alınır /25000 Ölçekli Gelişme Planında ve Plana ekli tapu haritalarında gösterilen köyiçi alanlarında, Beylerbeyi yerleşiminin B Bölgesi olarak anılan köyiçi alanında, Bölgesel Ana Hizmet Merkezi içerisindeki taralı olarak gösterilen alanda her halükarda yukarıdaki otopark standartları tablosunda belirtilen otopark ihtiyacının %50 si kendi parselinde karşılanır. Ancak köyiçlerinde Planlama Onayı aşamasında gereksinim 86

93 duyulan otopark ihtiyacının mevcut dokuya zarar vereceği kanaatine varıldığı durumlarda bu oran aranmaz. 11. Yukarıdaki paragrafta belirtilen bölgeler dışında Konut alanları içerisinde yapılabilecek tüm kullanımlarda otopark ihtiyacının tamamının kendi parselinde karşılanması esastır. 12. Kavşaklardan cephe alan parsellerde otopark ihtiyacı, trafik güvenliği nedeni ile kendi parselinde karşılanma zorunluluğu aranmayabilir. 13. Bu gibi parsellerdeki otopark ihtiyacı trafik güvenliği için Kamu veya Belediye tarafından geliştirilecek toplu otoparklarda karşılanacaktır. 14. Kamu veya Belediye tarafından geliştirilecek toplu otoparklarda asgari her 20 otopark alanından biri bisiklet ve motosikletlere yönelik olarak ayrılacaktır. 15. Yukarıdaki otopark standartları tablosunda belirtilen değerlerin altında kalınması durumlarında her bir kullanım için en az 1 otopark yeri ayrılması şartı aranır. Hesaplama sonrası bulunan sayının kesirli olması durumunda bir üst tam değer otopark sayısı olarak ayrılır Deniz Ulaşımı Plan alanı içerisinde üç adet deniz ulaşım kapısı bulunmaktadır. Bunlardan Girne Turizm Limanı hem yolcu hem de yük ve araç taşımacılığı olarak, Gemyat Delta Marina Limanı küçük teknelere ve yatlara, Girne Yat Limanı ise yatlara, gezinti teknelerine ve balıkçı teknelerine hizmet sunmaktadır. Girne Turizm Limanı Limanlar Dairesi Müdürlüğünün görüşlerine uygun olarak yük ve araç taşımacılığından arındırılıp sadece yolcu gemilerine ve yatlara hizmet sunacak şekilde düzenlenecektir. Bu sayede Girne yat limanı sadece balıkçı teknelerine ve gezinti teknelerine hizmet sunabilecek şekilde yeniden düzenlenebilecektir. Limanlarla ilgili yapılaşma kural ve koşulları Çevre Koruma Dairesi, Limanlar Dairesi ve/veya deniz bilimleri ile ilgili kuruluşlardan alınacak görüşler çerçevesinde Planlama Onayı aşamasında belirlenecektir. İskeleler, Planlama alanı hudutları içerisinde bir tesisin parçası olmak koşulu ile deniz yaşamı ve ekolojisini en az düzeyde etkileyecek şekilde Çevre Koruma Dairesi, Limanlar Dairesi ve/veya deniz bilimleri ile ilgili kuruluşlardan alınacak görüşler çerçevesinde gerekli önlemlerin alınması koşullu ile yapılabilir. 87

94 Korunacak Alanlar ve Hassas Alanlar Orman Alanları ve Öneri Özel Çevre Koruma Alanı 1/25000 Ölçekli Gelişme Planı haritasında ve Planın ekinde yer alan tapu haritalarında orman alanı olarak gösterilen alanlar 1985 K.K.T.C. Anayasası nın ilan ve yürürlüğe girmesinden önce tapu kayıtlarında yüksek ve alçak orman alanı olarak kayıtlı bulunan orman sahaları ile 23 Kasım 1983 tarihli Resmi Gazete nin EK IV ünde A.E. 48 altında yayınlanmış olan ve tarihli Ç( K-1) sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Orman Sahası kapsamına alınan alanlar ve bu alanları tadil eden S(K-11) B.K.K ile 23 Ocak 2007 tarihli Resmi Gazetenin EK IV ünde yayınlanmış olan alanları kapsar. Orman Alanları nda, Orman Dairesi nce belirlenen esaslar ve usullere aykırı olarak ağaç kesilemez, Orman Dairesi nce belirlenen esaslar ve usullere uygun olarak, ormanın doğal dokusuna ve peyzajına uygun ağaçlar dikilebilir. Orman alanları içerisinde orman amenajman planlarına ve Orman Dairesi nin belirleyeceği esaslara uygun olarak piknik alanları, patikalar, orman koruma ve yangınla mücadeleye yönelik yol, yangın şeridi, yangın kulesi ve ormancılık amaçları için benzeri yapı ve inşaat yapılabilir. Yapılabilecek gelişmelerde İnşaat Toplam Alan Oranı 0.001/1, İnşaat Taban Alanı Oranı i, Bina Kat Sayısı 1(bir) i, Bina Toplam Yüksekliği 4.00 (dört) metreyi aşamaz. Öneri Özel Çevre Koruma Alanları nda, doğal kaynakları korumak esastır. Bu alanlarda Çevre Koruma Dairesi nin görüşleri çerçevresinde Çevre Yasası esasları ve kuralları uygulanır Eski Eser Alanları İlan edilmiş veya ilan edilmemiş olup olmadığına veya 1/25000 ölçekli Gelişme Planı haritasında ve Planın ekinde yer alan tapu haritalarında gösterilip gösterilmediğine bakılmaksızın ve/veya bu Planın yurürlüğe girdiği tarihten sonraki herhangi bir tarihte, kazı ve/veya araştırma sonucu saptanmış Eski Eser Alanlarının ve/veya binaların bulunduğu parseller ile bunların korunma sınırı içerisindeki parseller üzerindeki gelişmeler, Eski Eserler Yasası uyarınca belirlenecek kural ve koşullara göre yapılır. 88

95 Sulak Alanlar, Akifer ve Dereler 18/2012 Sayılı Çevre yasası altında hazırlanan Sulak Alanların Korunması ve Yönetimi Tüzüğü uyarınca Plan alanı hudutları içerisinde iki tane sulak alan belirlenmiştir. Bunlar Plan alanının doğusunda yer alan Ayandere ve Uzundere göletleri tüzük gereği koruma altındadırlar. Söz konusu göletlerin etrafından koruma seviyelerine göre yüksek, orta ve düşük olmak üzere 3 koruma bölgesi belirlenmiş ve genel koruma ilkeleri yanında her bir bölge için belirli kısıtlamalar ve yasaklar getirilmiştir. Sulak alanların kirletilmemesi, doğal ve ekolojik yapılarının korunması, su havzasından su çekilmemesi genel koruma ilkeleri arasında yer almaktadır. Söz konusu bölgenin hassasiyeti gözetilerek bu alanlar Gelişme Planında İmar Gelişme sınırları dışında bırakılmıştır. Bu iki gölet dışında yeraltı suyu besleme ve sel kapanı işlevi gören ve Gelişme Planında konumları gösterilen 11 adet göletin ilgili Kurumlar tarafından katı ve sıvı atıklardan temizlenmesi, bina ve benzeri işgallerden arındırılması, kısaca rehabilite edilerek yeniden işlevlerini yerine getirecek duruma getirilmeleri önerilmektedir. Söz konusu göletlere ilave olarak yerleri tespit edilmediğinden ötürü Gelişme Planında gösterilmeyen göletlerin de ilgili Kurumlar tarafından yapılacak arazi çalışmaları sonrası yerleri belirlenerek rehabilite edilmesi gerekmektedir. Planlama alanı içinde yer alan ve Beşparmak Dağlarından deniz doğru inen her tür ve genişlikteki akarsu (dere vb) yatakları üzerinde taşkına sebep olacak her türlü inşai ve fiziki imalat ve üretimde bulunmak kesinlikle yasaktır. Plana ekli tapu haritalarında koruma sınırları belirlenmemiş dere ve su arklarından cephe alan parsellerde Yeni inşaat ve parselasyona yönelik gelişmelerde komşu oldukları cephe boyunca asgari 3 metre derinliğinde bir alan yeşil kuşak oluşturmak amacı ile ayrılacaktır. Bu alanlarda parselleme ile yapı ve inşaata yönelik gelişme yapılamaz. Ayrıca taşkın riski yönetim planı hazırlanıncaya kadar geçecek süreçte dere yatağı, taşkın yatağı ve su akarlarından cephe alan parsellerde yapılabilecek her tür gelişme, taşkınla ilgili olarak Girne Kaymakamlığı ve Su İşleri Dairesi nden alınacak görüş doğrultusunda yapılabilecektir. Plana ekli tapu haritalarında koruma sınırları belirlenmemiş dere ve su arklarından cephe alan parsellerde alınacak görüş doğrultusunda Bu Planda asgari 3 metre olarak belirlenen mesafe artırılabilir. 89

96 1/25000 ölçekli Gelişme Planı Haritası nda gösterilen Akifer Alanında, akiferi kirletecek veya bozacak hiçbir faaliyet yapılamaz, kirliliğe neden olacak hiçbir tarımsal amaçlı malzeme kullanılamaz. Yeraltı sularının korunması ve kirlenmesinin önlenmesi için, bu Planda belirlenmiş yapılabilecek gelişmeler, Jeoloji ve Maden Dairesi ve Çevre Dairesi nin belirleyeceği görüş ve öneriler çerçevesinde gerekli önlemler alınması koşulu ile yapılır TARIMSAL GELİŞME ALANLARI 1) 1/25000 ölçekli Gelişme Planı Haritasında Tarımsal Gelişme Alanı olarak gösterilen yerlerde Tarım Dairesi nin ve/veya Jeoloji Maden Dairesi nin değerlendirme, görüş ve önerilerine uygun olarak, motor evi, yöresel ürün işleme tesisi, tarımsal faaliyet için gerekli benzeri diğer amaçlara yönelik yapı ve inşaat, tarımsal bölmeler, tarımsal alanlara yaya ve araç ulaşımını sağlayan yollar yapılabilir. 2) Yukarıdaki (1) numaralı paragrafta belirtilenlerin dışında verimli tarım toprakları, sulak alanlar ve bezeri hassas alanlar dışında kalan yerlere ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak Atık Su Arıtma tesisi, Organize ağıl bölgesi, mezarlık, Enerji üretim tesisleri ve benzeri kamusal hizmet alanları ile Pisikiyatri kliniği, senatoryum, v.b büyük açık alan veya özel çevre koşullarına ihtiyacı olan uzmanlaşmış sağlık servisleri yapılabilir. Bu tür tesislere ait yapılaşma kural ve koşulları ihtiyaç doğrultusunda ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak Planlama Onayı aşamasında belirlenecektir. 3) Ancak, yukarıdaki 1 ve 2 numaralı paragrafın genelliğini etkilemeksizin, Tarımsal Gelişme Alanın da Bu Planın yürürlüğe girdiği tarihten önce açılmış ve nihayi tasvip alınmış arsalarda ve kazanılmış haklar kapsamında Planlama Onayı ve izni alınmış bir projeye uygun olarak açılacak arsalar üzerinde ve mevcut veya Planın yürürlüğe girdiği tarihinden önce izin alınmış ve/veya ilgili makama izin için müracaat edilmiş bir projeye uygun olarak inşaa edilmiş ve/veya inşa edilecek olan binalarda bu Planın maddesinde belirtilen kural ve koşullar uygulanır. 4) Yukarıdaki 1 numaralı paragrafta belirtilen tarımsal amaçlı yapılar sulu arazilerde 1 dönümden, kuru arazilerde 5 dönümden az olmamak koşulu ile gerekli çekilişleri yapılmış kamu yoluna metreden, komşu parsel sınırlarına 5.00 metreden fazla yaklaşmamak, yapı arsa oranı 0.05/1 i, kat adedi 1 katı (5.20 metre) aşmamak şartı ile yapılabilir. 90

97 SAHİL ŞERİDİ İÇERİSİNDE KALAN ALANLAR Kıyı kenar çizgisi belirlenene kadar geçecek olan sürede, sahil şeridi olarak 23 Eylül 1992 tarih ve E sayılı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca sınırları çizilen alanlar geçerli olacaktır. Plan alanı hudutları içerisindeki Sahil şeridi içerisinde kalan alanlar bazı yerlerde sadece sahil olarak adlandırılan doğal alanlardan, bazı yerlerde ise kısmen sahil, kısmen de sahil gerisindeki kentsel ve kırsal planlama maksatları bakımından kamu yararı gözetilerek toplum yararına düzenlenebilecek alanlardan oluşmaktadır. Plan alanı hudutları içerisindeki sahil şeridi içerisinde kalan alanların sahil (kıyı) olarak tabir edilen alanları Planlama Onayı aşamasında Planlama Makamı, Çevre Koruma Dairesi, Jeoloji ve Maden Dairesi ve ilgili diğer kurumlar tarafından yapılacak flora, fauna, jeolojik ve jeomorfolojik incelemeler sonucunda belirlenecektir. Sahil Şeridi içerisinde kalan ve kıyı olarak tabir edilen doğal alanlarda kıyının doğal yapısını bozucu yol, duvar, tahkimat, dolgu v.b yapılamaz. Kumsalın niteliğini değiştirici kaplama malzemesi kullanılamaz. Bu alanlarda ekolojik yapıya zarar vermeyecek portatif olmak koşulu ile soyunma kabini, cankurtaran kulesi, duş ve benzeri plajlara hizmet verecek fonksiyonlar yer alabilir. Ancak Kıyı tipolojisi açısından kumsal alanlar dışında kalan kayalık, taşlık ve benzeri alanlarda Hali hazırda yapılaşmış sahil şeridleri içerisinde kamu yararına yol bağlantısı yapılması veya ülkesel ölçekte öneme sahip marina ve benzeri kullanımlarda biyolojik çeşitliliğe en az zarar verecek şekilde dolgu yapılmasına Planlama Onayı aşamasında ilgili Belediye ve Kurumlarla yapılacak istişare sonucunda karar verilecektir. Kıyı olarak tabir edilen alanın gerisindeki alanın halihazırda yapılaşmış olduğu yerlerde sahillere hizmet verecek yaya yollarının kıyı içerisinden geçirilmesine izin verilecektir. Kıyı olarak tabir edilen alanın gerisinde kalan alanlarda ise sahillere hizmet verecek yaya yolu, aydınlatma, kanalizasyon ve benzeri altyapıya yönelik gelişmelerle gezinti alanları, çocuk oyun alanları, ekstrem ve diğer spor alanları, hayvanat bahçesi, botanik bahçesi, açık hava sahnesi, piknik alanları, büfe, kafeterya ve benzeri halkın açık yeşil alan gereksinimleri ile dinlence ve eğlence gereksinimlerinin karşılanabileceği kullanımlar kullanımlar yapılabilecektir. Ancak Fasıl 59 Sahilleri Koruma Yasası (değiştirilmiş şekli ile) 5(1)(a) maddesi uyarınca Belediyeler Yasasının 14/2008 Sayılı (Değişiklik) Yasası ile eklenen Geçici 5 inci Maddesi kurallarına dayanılarak Belediye hudutlarına dahil edilen yerleşim birimlerindeki sahil şeridi içerisinde kalan bölgede tesis, kulübe, çardak veya başka herhangi bir bina inşa edilemez. Bu durumda Plan Alanı hudutları içerisinde yer alan 91

98 Ozanköy mahalle hudutları içerisinde kalan sahil şeridleri içerisinde ilgili yasa maddesi değişmedikçe tesis, kulübe, çardak veya başka herhangi bir bina inşa edilemez. İlgili yasa maddesinin 55/1989 İmar Yasası uyarınca İmar Planı olan alanlarda yerleşimlerin belediye hudutlarına sonradan dahil edilip edilmediğine bakılmaksızın Plan kararlarının geçerli olacağı şekilde değiştirilmesi önerilmektedir. Sahil Şeridi içerisinde kalan alanda yukarıdaki paragraflarda belirtilen yapılabilecek gelişmelerde bu alanlara yapılabilecek binalar projenin ayrılmaz parçası niteliğinde olacak ve yapı arsa oranı 0.005/1 i aşmayacaktır. Açık hava sahnesi dışında yapılabilecek olan yapılar prefabrik sistem dışında sabit elemanlar taşımayacaktır. Bu Plan yürürlüğe girdiği tarihten sonra mevcutlar ve kazanılmış haklar dışında Sahil şeridi içerisinde yer alan kamu arazileri kıyı rekreasyon alanı amacı dışında kullanılamaz Sahil Şeridi İçerisinde Kalan Alanlarda Bu Plandan Önce Yapılmış veya Kazanılmış Hak Kapsamında Olan Binalar Bu Planla belirlenmiş yapılabilecek kullanım türleri dışında, Bu Plan öncesinde sahil şeridi içerisinde alınmış olan izinlere uygun olarak yapılmış veya kazanılmış haklar kapsamında yapılacak olan diğer tüm binalara mevcutların dışında ilave yapılamaz Sahil Şeridi İçerisindeki Alanlarda Bu Plandan Önce Açılmış Arsalar Bu Plan öncesinde sahil şeridi içerisinde kalan alanlarda açılmış olan arsalarda, Bu Planla belirlenmiş yapılabilecek kullanım türlerine ek olarak toplumun boş zamanlarını değerlendirebilecekleri ve deniz manzarasından faydalanabilecekleri restaurant, cafe gibi gürültü yaratmayacak eğlence kullanımları, plates, jimnastik gibi spor ve dinlence kullanımları ile konut kullanımı yapılabilir. Bölgesel Hizmet Merkezi olarak tabir edilen sahil şeridi içerisinde kalan açılmış arsalarda yapılacak olan gelişmelerde yapı arsa oranı 1.20/1 i, taban alanı oranı %40 ı, kat adedi 4 ü, kat yüksekliği ise 47 ayağı, KA 3 olarak adlandırılan bölge içerisinde ise yapı arsa oranı 0.35/1 i, taban alanı oranı %20 yi, kat adedi 2 yi, kat yüksekliği ise 7.60 metreyi aşamaz. 92

99 Geleneksel Köy Merkezleri Koruma Alanları Sektörel Hedef ve Politikalar Giriş Kültürel çevreyi oluşturan değerler ve kaynaklar toplumsal ve kültürel kimliği yansıtan fiziki çevrede oluşan mimari ve kentsel doku, bunu meydana getiren estetik ve sanatsal özellikler siluet, ölçek, hacim ve oranları korunması ve yaşatılması gereken değerlerdir. Tarih boyunca Kıbrıs adasına yerleşen ve yaşayan medeniyetler kendi geleneksel kültürleri doğrultusunda yerleşim yerlerini de oluşturmuşlardır. Kentsel Sit alanları dışında yer alan yerleşim alanlarından oluşan Geleneksel Köyiçi Alanlarında daha çok kırsal ve tarımsal hayata yönelik yerleşimlerin olduğu görülmektedir. Bu alanlar kendi geleneksel karakter ve mimari değerleri ile oluşmuş olan uyumlu kişiliklerini temsil etmektedirler. Geleneksel Köy Merkezi Koruma Alanları Girne-Çatalköy Plan alanında yer alan yerleşme birimlerinin günümüze kadar ulaşabilen ve her birinin kendi özgün kimliğinin önemli parçası olan, özgün dokularını oluşturan eski köyiçi alanlarını kapsamaktadır. Geleneksel yapı ve doku özelliklerine sahip eski köyiçi alanları tarihsel süreç içerisinde Girne ve Çatalköy Bölgesinin gelişiminde farklı dönemlerde farklı uygarlıkların etkileşimi ile oluşmuş ve şekillenmişlerdir. Kendi geleneksel karakter ve mimari değerleri ile birbiri ile uyumlu özgün karakter bütünlüğünü yansıtan bu alanlar, kent kimliğinin önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Plan alanında yer alan köyiçi alanları sahip oldukları özellikleri bakımından tarihi, kültürel ve mimari miras alanları korunarak tüm Planlama Alanının planlanması ve geliştirilmesinde toplumun çıkarına bir kalkınma dinamiği olarak yararlanılabilecek kültürel ve ekonomik yönden değerli bir kaynaktır. Bu alanların sahip oldukları özellikleri ve taşıdıkları değerler nedeniyle bir bütün olarak korunmaları günümüz ihtiyaçlarına göre kullanımlarının sürdürülebilir kılınması gerekmektedir. Bu alanlar yalnızca tarihi, kültürel ve mimari değerleri ve kent kimliğine yapmakta oldukları önemli katkıları nedeni ile değil aynı zamanda ekonomik değerleri ve sermaye birikimi olmalarından dolayı da ekonomik yatırım fırsatları sunmaktadır. Halen atıl durumda olan bu ekonomik değerlerin, sermaye birikiminden yararlanılması geliştirilmesi ile kent ve ülke ekonomisine kazandırılması gerekmektedir. 93

100 Gelişme baskısı altında olan geleneksel yapı ve doku özellikleri ile eski köyiçi alanlarının çağdaş yaşam koşullarının gereksinimlerine cevap verebilecek bir biçimde rehabilitasyonu sağlanmalıdır. Bu alanların fiziki değerlerinin artırılmasını, canlandırılmasını sağlayacak etkili ve birbirini tamamlayan ekonomik, sosyal, örgütsel ve bütçe politikaları bütününe gereksinim vardır. Plan alanında Geleneksel Köy Merkezleri Koruma Alanları olarak tanımlanan 10 adet eski köyiçi alanı yer almaktadır. Bu alanlar korunma durumu olarak iki gruba ayrılabilir. Birinci grup geleneksel karakterini koruyan ve köy ölçeğinde korunmuş köylerdir. Bunun dışındaki diğer köyler ise tek binalar veya bina gruplarının yer aldığı kırsal yerleşim alanlardır. Bu alanların tarihi ve kültürel zenginliğinin gelecek nesillere aktarılmasının sağlanmasının önemi göz önünde bulundurularak, bu alanları korumak ve günümüzde bozulmalarına neden olmadan kullanabilmeyi başarabilmek gerekmektedir. Geleneksel köyiçi alanlarının kültürel ve ekonomik olarak kıymetli bir mekansal değer olduğunu göz önünde bulundurmak, bu alanlar ile ilgili olarak özel programlar oluşturmak büyük önem taşımaktadır Yasal Çerçeve Geleneksel Köyiçi Koruma Alanları Karaoğlanoğlu, Edremit, Karaman, Zeytinlik, Doğanköy, Karakum, Ozanköy, Beylerbeyi, Çatalköy, Arapköy ve Beylerbeyi yerleşim alanlarından oluşmaktadır. Plan alanında yer alan Geleneksel Köyiçi Koruma Alanları Girne 2. Bölge Kapsamlı Emirnamesinde Koyu Yeşil Bölge ve Kırmızı Bölge olarak tanımlanan alanlardır. Bu alanlar aşağıdaki gibi tanımlanmıştır; I. Koyu Yeşil Bölge, 5 Mart 1985 tarihli Resmi Gazete de yayınlanan Yollar ve Binaları Düzenleme Yasası nın 14(1) altından yayınlanmış bildiri ile 3 Mayıs 1985 tarihli Resmi Gazete de yayınlanan Yollar ve Binaları Düzenleme Yasası nın 14(1) altından yayınlanmış bildirinin 1 inci maddesinde anılan, Karaoğlanoğlu, Edremit, Karaman, Zeytinlik, Doğanköy, Karakum, Ozanköy, Beylerbeyi, Çatalköy, Arapköy yerleşim birimlerinin 1/1250 ve/veya 1/2500 ölçekli tapu haritalarında gösterilen köyiçi alanlarını ve/veya duruma göre etrafındaki yakın çevresini kapsayan alanları anlatır. II. Kırmızı Bölge, 13 Şubat 1992 tarihli Resmi Gazete de yayınlanan İmar Yasası nın 11(4), 11(5) ve 32(2) maddeleri altında yayınlanmış, Beylerbeyi Köyü İmar ve Denetim Geliştirme Emirnamesi nin 8 inci 94

101 maddesinde tanımlanan B Bölgesi nden oluşan, 1/1250 ve/veya 1/2500 ölçekli tapu haritalarında gösterilen köyiçi alanlarını ve/veya duruma göre etrafındaki yakın çevresini kapsayan alanları anlatır Ana Konular ve Riskler Kültürel kimliği oluşturan kültürel, mimari, sosyal, fiziksel ve ekonomik öğeler yok olmaktadır. Bu kimliği oluşturan öğeler değişen yaşam ve ekonomik şartlar sonucunda değişim ve gelişime uğramakta ve bunun sonucunda yok olmaktadır. Bu alanlarda yer alan binaların çağdaş yaşam koşullarına cevap veremeyişleri ve fiziksel, işlevsel ve konumsal yönden eskimiş olmaları ve buna bağlı olarak konut kullanımı olarak cazibelerini yitirmiş olması. Fiziki ve işlevsel eskimeye bağlı olarak burada yaşayan yerleşik nüfusun dış bölgelerdeki yeni yerleşim alanlarını tercih etmesi, bu alanların ekonomik çekiciliğini kaybetmesi ve gelir düzeyi düşük sosyal grupların tercih ettiği yaşam alanı olmasını ortaya çıkarmıştır. Bu nedenle kültürel, sosyal, ekonomik, işlevsel, terk edilme, boş kalma ile çevre ve mimari değerlerin bozulması sonucunda bu alanlarda büyük bir çöküş yaşanmaktadır. Bu alanların potansiyellerinden yeterli ekonomik gelir elde edilememektedir. Bu alanların turizm sektörü tarafından kullanımı ve pazarlaması yeterli düzeyde yapılamamaktadır. Ülkemize gelen turistlerin bu alanları ziyaretleri sınırlıdır. Buralardan elde edilen gelir de yeterli seviyede değildir. Geleneksel Köy Merkezi alanlarının korunması ve geliştirilmesi ile ilgili yasal, idari, teknik, örgütlenme ve mali konularda eksiklik ve yetersizlikler vardır. Bu eksiklik ve yetersizlikler bu alanların korunması ve geliştirilmesinde yetki karmaşası, koordinasyon eksikliği ve korumada yetersizlik ortaya çıkarmakta, yapısal ve çevresel bozulma ve yıpranmaların oluşumunu artırmakta ve kayıplar ortaya çıkarmaktadır. Genel olarak Tarihi ve Kültürel Mirasın korunması ile ilgili bilinç eksikliği vardır. Bundan dolayı yeterli seviyede koruma yapılamamakta ve zaman içerisinde kötü kullanım ve yeterli bakım olmaması sonucu bozulmalar ortaya çıkmaktadır. Geleneksel Köy Merkezi Alanlarında fiziki ve işlevsel eskimeye bağlı olarak sosyal yapıda değişiklik ve çevre kalitesinde düşüş yaşanmaktadır. Fiziki ve işlevsel eskime sonucunda bu bölgelerde yaşayan mevcut nüfus yeni gelişen bölgelerde yaşamayı tercih ederek buraları terk etmekte ve onların yerine ekonomik gelir seviyesi daha düşük nüfus, kira gelirlerinde de azalma olduğu için, bu bölgeleri yaşamak için tercih etmektedir. Bunun 95

102 sonucunda sosyal yapıda değişiklik meydana gelerek bölgelerde fiziki çöküş yaşanmaktadır. Yeni yapılaşmaların Geleneksel Köy karakterine uygun olmayan ve zarar verecek şekilde gelişmesi. Geleneksel köy karakterini dikkate almadan yapılan ve yapılmakta olan köyiçi alanındaki binalar mevcut karakterin değişmesine ve eskisinin yok olmasına neden olmaktadır. Geleneksel Köyiçi Alanlarının mevcut yeşil dokusunun yeni yoğun gelişmeler sonucunda azalması ve görsel olarak çevreyi olumsuz etkilemesi. Yaya ulaşımına yönelik olarak yeterli düzeyde bir ulaşım sisteminin geliştirilmemesi, otopark ve trafik sorunlarının artması. Bu alanların Korunması ve Canlandırılma politikalarının teknik, yasal, örgütsel, ekonomik, idari donanım yetersizliğinden hayata geçirilememesi. Emlak Sektörünün baskısı ve kontrolsüz yayılması geleneksel dokunun yok olmasına neden olmuştur. Bu alanlarda gerçekleştirilen ve doku ile uyumlu olmayan ve yer aldıkları çevreyi dikkate almayan yoğun yapılaşma kuralları çerçevesinde inşa edilen yeni yapılaşmalar mevcut köy karakterini olumsuz etkilenmekte, eski sokak dokularının bozulmasına ve yok olmasına neden olmaktadır. Bu alanlarda yer alan bazı uygunsuz kullanımlardan (ayölye oto tamirhanesi, vb.) ortaya çıkan sağlıksız ortamlar, görsel kirlilik, gürültü vb. gibi olumsuz etkiler Vizyon Girne-Çatalköy İmar Planı Alanı içerisinde yer alan geleneksel özgün mimari öğelerinin ve dokusunun tüm ayrıntıları ile korunduğu, çağdaş yaşam koşullarına yanıt veren, fiziksel, sosyal ve ekonomik açıdan sağlıklı, yaşanabilir, dokusal ve yaşamsal kimliğini sürdüren, geçmişe saygılı ve geleceğe yönelik bütünsel olarak korunmuş canlı Geleneksel Köyiçi Alanları Ana Hedefler Tarihi ve geleneksel özellikler sahip Geleneksel Köyiçi Koruma Alanlarının korunması, canlandırılması ve geliştirilmesi, Yapılaşma tarzları ve yerel özgün özellikleri ile bütünlüğe sahip Geleneksel Köyiçi Koruma Alanlarının özgün yapılaşma özelliklerinin ve doku bütünlüğünün korunması, 96

103 Bu alanların ölçek ve fiziki karakterine uygun olarak arazi kullanımlarının planlanması ve kontrollü gelişmenin sağlanması, Yeni gelişmelerin Köyiçi dokusuna uyumlaştırılması ve uyumlu birlikteliğin sağlanması, çevre ve mekan kalitesinin iyileştirilmesi, geliştirilmesi ve sağlıklaştırılması, Geleneksel Köyiçi Koruma Alanlarında etkin, yönlendirici ve dönüştürücü bir denetim sistemi ortaya koymak ve geliştirmek, Kültürel, mimari ve tarihi açıdan değerli olan mevcut yapıların korunması, Trafik, ulaşım ve dolaşımın iyileştirilmesi, araç ve yaya trafiği ile ilgili organizasyon ve kuralların belirlenmesi, özgün yaya alanları oluşturulması, Mevcut yeşil ve boş alanlar ile bahçelerin ve ağaçlık alanların korunması ve çevre düzenleme çalışmalarının yapılması, Alanın karakteri ve özgün yapısı ile uyumlu olmayan yeni gelişmelerden olumsuz etkilenen özgün kimliğin ortaya çıkarılması, kültür turizmine ve kentin ekonomik yaşamına katkı yapmasının sağlanması, Mevcut ve kullanılmayan konut stokunun konut ihtiyacını karşılamak için kullanılması ve verimsiz kullanılan konut stokunun ekonomiye yeniden kazandırılması, Geleneksel Köyiçi Koruma Alanlarının koruma, sağlıklaştırma, uyumlaştırma hedeflerine ulaşılabilmesi için farklılıklarına ve karakter özelilerine uygun olarak, bu bölgeler için belirlenen yapı-arsa oranı, konut yoğunluğu, bina taban alanı ve bina yüksekliğinin özendirici ve rant beklentisine karşı caydırıcı araçlar olarak uygun bir şekilde kullanımını sağlamak, Tarihi ve kültürel mirasın korunması için halkın bilinçlendirilmesi ve katılımının sağlanması ve konu ile ilgili sosyal toplantılar ve duyurular yapılması, Tarihi ve geleneksel özellikler sahip köyiçi alanlarının korunması, canlandırılması ve geliştirilmesi için yasal, ekonomik, idari ve teknik düzenlemeler yapılması Politika ve Öneriler İnşaat sektörünün kendi dinamikleri, sosyo-kültürel yapı, kamu ve özel sektörün etkili girişim eksikliği bu alanların ihmal edilmişliği, fiziki altyapı ve bina stoku dikkate alındığında; eski köyiçi alanlarının bugünkü yapısının sosyal, fiziki ve ekonomik dönüşümünün ve değişiminin gerçekleşmesinin belirli bir süreç alacağını göstermektedir. Bu sürede bu alanları olumsuz etkileyecek ranta dayalı gelişmelerin doğru yönlendirilmesi ile tarihi ve 97

104 kültürel değerlerin kaybedilmesinin önlenmesi ve durdurulması ile topluma maliyetinin düşürüleceği açık olarak belirlendiğinden bu konuda belirli stratejiler oluşturulması, Bu nedenle Eski Köyiçi Alanlarının Koruma Alanı statüsünde ele alınarak, tarihi ve kültürel değerlerin korunmasına dayalı, turizm ve eğlence faaliyeti eksenli, kentsel fiziki ve ekonomik dönüşümünün ve değişimin gerçekleştirilebilmesi, tarihi, kültürel ve mimari değerlerinin özgün karakterinin korunmasını, rehabilitasyonunu ve fiziki değerlerinin artırılmasını, canlandırılmasını ve çekiciliğinin arttırılmasını, kentin bu değerli parçalarının ekonomi politikaları ile bütünleştirilerek ekonomiye katkı sağlar hale getirilebilmesini sağlayacak, birbirini tamamlayan ekonomik, sosyal, yönetsel ve parasal politikalar ile uygulama esasları belirlenmiştir. Geleneksel Köyiçi Koruma Alanları nın korunması ve aynı zamanda da etkili bir gelişme denetiminin sağlanması için mevcut yasaların gözden geçirilmesi ve yönlendirici tasarım kılavuzları hazırlanacaktır Tarihi Geçmişin Belirlenmesi Genelde Girne-Çatalköy İmar Planı Alanı nın özelde ise Geleneksel Köyiçi Koruma Alanlarının önemli mukayeseli üstünlüğünü olan, mimari, tarihi, kültürel değeri olan alanlar, binalar, bina grupları ve anıtlar kapsamlı bir şekilde belgelenecektir. Plan alanı içinde çalışmaları belli bir aşamaya kadar tamamlanmış olan Geleneksel Köyiçi Koruma Alanlarında başlatılmış olan mimari mirası oluşturan bütün elemanların belirlenip ortaya çıkarılması araştırmaları tamamlanacak, koruma altına alınmış olan tüm anıtlar, binalar, bina gruplarının, bunların özgün mimari eleman ve planları, belgelenecek, kayıt altına alınacak, alanın korunması, canlandırılması ve çekim merkezi haline dönüşmesi için potansiyel kullanım ve yatırım türlerine göre uygun bina stoku belirlenecektir Koruma, Canlandırma ve Sağlıklaştırma Etkili ve gerçekçi bir koruma, canlandırma ve sağlıklaştırmanın gerçekleştirilebilmesi için, fiziki çevre, sosyal ve kültürel yapı, yasal, ekonomik, idari ve teknik örgütlenme ile ilgili olarak aşağıda belirtilen politika ve önerilerin hayata geçirilebilmesi için gerekli her türlü önlem alınacaktır. 98

105 Fiziki ve Mekansal Çevrenin İyileştirilmesi ve Geliştirilmesi Koruma ve Fiziki Gelişme 1) Ana kullanım konut olacak, ticari gelişmeler sınırlı tutulacak mevcut köy merkezlerindeki ticari ve rekreatif amaçlı eğlence, dinlence kullanımları pekiştirilerek uygulanacaktır. 2) Kültürel, mimari ve tarihi açıdan değerli olan mevcut yapıların ve Eski Sokak Dokusunun korunması, transit trafiğin azaltılması ve gereksiz sokak genişletilmesi yapılmaması için trafik dolaşımına uygun düzenlemeler yapılacaktır. 3) İkincil dağıtıcı yollar Geleneksel Köyiçi Koruma Alanı dışından geçecek şekilde planlanacaktır. 4) Ticaret ve konut alanlarında toplu otopark olanakları sağlanması, karakteristik olan dar sokaklarda araç park edilmesinin önlenmesine yönelik yayalaştırma projeleri yapılacaktır. 5) Geleneksel Köyiçi Koruma Alanı içinde yapılacak yeni gelişmelerin özgün doku ile uyum içinde olması için yükseklik, kütle, doluluk boşluk oranları peyzaj ve benzeri konularda özel kurallar uygulanacaktır. 6) Mevcut ağaçlar, yeşil ve açık alanlar korunacak ve geliştirilecek, gerekli bakım, onarım ve çevre düzenlenmesi çalışmaları yapılacak ve yeşil alanlar artırılacaktır. 7) Geleneksel Köyiçi Koruma Alanı ile yeni gelişme alanları arasında tampon bölgeler yaratılacaktır. 8) Geleneksel Köyiçi Koruma Alanlarının parsel ve kentsel donanım değerini korumak için özel bina ve arazi kullanım kuralları uygulanacaktır Sokak Dokusu Çevre ve Uyum 1) Bu planda korunması öngörülen Geleneksel Köyiçi Koruma Alanlarındaki bütün yeni gelişmeler yakın çevresindeki mülkiyet deseni, ulaşım dolaşım özellikleri, doluluk boşluk, peyzaj özellikleri, bina kütlesi, mimari tarzı, yükseklik, cephe, çatı örtüsü, malzeme ve benzeri özellikler ile uyum içinde olacaktır. 99

106 2) Bütün yeni gelişmelerde, yenileme ve restorasyon çalışmalarında özelikle bunların şekilleri, hacimleri, bina ve kat yükseklikleri, açıklıkların oranları, çatı şekilleri ve malzemesi, bina kalitesi, dış cephe malzemeleri, renkleri, ahşap ve demir işçiliği, pencere kasaları ve dükkan tabelaları konusunda belirlenecek özel kurallar için, planlama onayı aşamasında sıkı kontrol yapılacaktır. Mimarlara ve tasarımcılara yardımcı olmak üzere tasarım kılavuzu, teknik bilgi, bina tipleri ve diğer detayları içeren bir el kitabı/tasarım kılavuzu hazırlanacaktır. 3) Özellikle yayalaştırılmış ticari faaliyetlerin olduğu bölgelerde sokak dokusunun görsel kalitesini iyileştirip artırmak için cephelerde yeni düzenleme ve/veya revizyon çalışmaları yapılacaktır. Ticari kullanımların cepheleri tabelaları ve reklamları hazırlanacak kılavuzlarda veya el kitabında belirtileceği gibi yeniden tasarlanacaktır. 4) Yer üstündeki bütün kablolar yeraltından geçirilmeli, bunun mümkün olmadığı yerlerde kablolar dikkatlice binaların duvarlarına monte edilmelidir. 5) Özellikle geniş kapsamlı gelişme ve rehabilitasyon projelerinin olduğu konut bölgelerinde televizyon antenleri, su depoları, vb. gibi bina üzerine yerleştirilecek elemanlar gizlenecek ve görsel olumsuz etkisi azaltılacaktır. Sokak aydınlatmaları ve kent mobilyalarının tasarımı için özel gayret gösterilecek ve bütün yeni gelişmelerle ilgili mimarlar tarafından tasarım standartları yüksek tutulacaktır. 6) Binalardaki uygunsuz her türlü ilave ve ekler kaldırılacak ve/veya özgün yapısına uygun hale getirilecektir Arazi Kullanım Dağılımı Canlandırma, sağlıklaştırma ve geliştirme ile koruma politikalarını bütünleyerek konut, ticaret, atölye, kültürel, eğitim v.b. arazi kullanım dağılımının çağdaş yaşam ihtiyaçlarına ayak uydurabilecek, yaşam ve 100

107 çalışma koşullarının iyileştirilmesine katkıda bulunabilecek şekilde düzenlenmesi öngörülmektedir. Yeniden kullanım ise korunması öngörülen binaların plan tipleri ve mimari özelliklerine uyumlu ve bölgede istihdam yaratıcı ve gelir getirici ekonomik faaliyetleri çekecek türden olan uygun kullanım türlerine izin verilerek özendirilecek ve desteklenecektir. Herhangi bir kullanım değişikliğinin ise tarihi, sosyal, kültürel, doğal ve çevresel kimliğini bozmayacak ve koruyarak geliştirecek şekilde verilmesi öngörülmektedir. Mevcut durumla ilgili araştırmalardan ortaya çıkan arazi kullanım dağılımına ilişkin verilerle Koruma alanlarının özellikleri ve plan alanı içerisindeki konumları dikkate alınarak koruma alanları ile ilgili arazi kullanım kararları verilmiştir. Buna göre konut alanlarının bütünlüğünün korunması, konut dışı kullanımların konut alanları içine yayılarak geleneksel konut dokusunu bozmasının önlenebilmesi için konut dışı kullanım amaçlı gelişmelerin bütünlüğü bozulmamış konut alanları dışındaki ve mevcutta bu tür gelişmelerin yer aldığı alanlarda yoğunlaştırılması ve ihtiyacın karşılanması öngörülmektedir. Büyük alan gerektiren ve yoğun trafik oluşturan arazi kullanım türlerinin koruma alanları içinde yer almaları mevcut doku geleneksel dokunun korunması açısından uygun değildir. 1) Konut Gelişme Alanı: Fiziksel yapıya uygun olarak konut kullanımının baskın bir kullanım olması gerekmektedir. Alanda mevcut az ve orta yoğunluktaki konut bölgelerinin, çevre kalitesi açısından potansiyeli göz önünde bulundurularak, yeterli, sağlıklı toplumsal hizmetler sunularak konut bölgeleri iyi ve sağlıklı bir yaşam çevresine dönüştürülecektir. Köyiçi Koruma Alanlarında konaklamaya yönelik turizm yatırımları ev pansiyonculuğu ve butik otel türünde kültür turizmi çerçevesinde yapılabilecektir. 101

108 Konaklama olanakları restore edilmiş eski binalarda veya tarihi dokuya uygun olarak inşa edilmiş veya edilecek olan yeni binalarda sağlanması teşvik edilecektir. Rahatsızlık yaratmayacak şekilde konut alanı içerisinde uygun noktasal alanlarda küçük alana sahip ticaret faaliyeti yapılabilecek yeni gelişmeler yer alabilecektir. 2) Köyiçi Hizmet Merkezi Alanı: Geleneksel Köyiçi Koruma Alanlarındaki mevcut ticaret, ofis, küçük ve geleneksel atölyelerin, eğlence/dinlence alanları yeterli düzeyde olup, bu bölgelerde sınırlı kalmak koşuluyla, konut kullanımı ile birlikte Köyiçi Hizmet Merkezi Alanı olarak canlılığını koruyup daha sağlıklı hale getirilecektir. Yeni gelişmeler belirlenen alanlarda yer alacaktır ve çevrede bulunan eski yapılarla karakter ve ölçek bakımından uyumlu olması sağlanacaktır. Geleneksel karakterde olan zanaatkarlar ve zanaatların bu bölgeye yerleşmesi teşvik edilecek, özendirilecektir. Bu tür atölyelerin seçimi, sınıflandırılması, yerleşim alanlarının belirlenmesi, bu alanda daha detaylı çalışmalarla saptanabilecektir. Eğlence aktivitelerinin turistler için konaklama olanakları ile birlikte düşünülmesi avantaj sayılabilecektir. Konaklama olanakları ise çevredeki restore edilmiş binalara veya tarihi dokuya uyumlu, yapıldığı dönemin mimari değerlerini taşıyan yeni binalarla sağlanması teşvik edilecektir. Eğlence olanakları Geleneksel Köyiçi Koruma Alanına uygun şekilde Köy Merkezi Alanlarına yerleştirilecektir. 3) Tüm Geleneksel Köyiçi Koruma Alanlarında geçerli olması koşuluyla aşağıdaki unsurlar göz önünde bulundurulacaktır; a) Rahatsız edici büyük ölçekli sanayi kullanımları, depolar, gürültü, koku ve kirlilik yaratan küçük atölyelerin ise alan dışına çıkarılması için 102

109 özendirici ve destekleyici gerekli önlemler alınacaktır. b) Mevcut yeşil alanlar ve ağaçlar korunacak ve geliştirilecektir. c) Doku içinde yer alan özel mahsul alanları (zeytin vb.) ve tarımsal nitelikli alanların korunmasına çaba sarf edilecek ve alanların korunması sağlanacaktır. d) Geniş açık alanların, anıtsal, mimari ve sanatsal yapıların çevresi ve köy merkezleri alanları aynı zamanda kültürel alanlar olarak düzenlenecektir. Anıtsal veya tarihi binalar restore edilecek ve bu binalara yeni uygun kullanımlar getirilerek kullanımları sağlanacaktır. e) Bu alanlarda yer alan mevcut okullar ve benzeri eğitim amaçlı kullanımlar sosyal politikalar ile uyumlu olacak şekilde özgün karakterleri bozulmadan sağlıklaştırılacak ve iyileştirilecektir. f) Ulaşım sistemi üzerinde yer alan uygun konum ve büyüklükteki alanlar toplu otopark alanı olarak düzenlenecektir Koruma Amaçlı Gelişme Kararları Bu alanların karakterini oluşturan özgün doku ve mimari nitelikleri oluşturan tüm öğelerin korunması için, bu alanlardaki öngörülen gelişmelerin mevcut yapılaşma karakteri ve mevcut arazi kullanım yapısı ile uyumlu olmasının sağlanması amacıyla, her bir alan için geçerli olacak şekilde kural ve koşullar düzenlenmiştir. Bu alanlar plan alanında yer alan ilk yerleşim alanları olup günümüze kadar eski yerleşim alanı karakterini günümüze kadar getiren doku bütünlüğüne sahip ve geleneksel yapılaşma karakteri olan Koruma Alanlarıdır. Bu alanlar Girne-Çatalköy İmar Planının Gelişme Planı Haritasında gösterilen kısımlarını kapsamaktadır. Korunacak binaların yoğun olarak bulunduğu köyiçi alanları korunarak geliştirilebilecek alanlar olarak belirlenmiştir. Bu alanlarda yer alacak her türlü gelişmenin koruma ilkelerine göre gerçekleştirilmesi gereklidir. Bu bölgelerde yapılan arazi çalışmalarında alanlarda bulunan mevcut binalar mimari açıdan değerlendirilmiş ve bir sınıflama yapılmıştır. Bu mimari değerlendirme çalışmalarında Anıtsal ve Sanatsal Değeri Olan Binalar, Mimari Değeri Olan Binalar, Çevresel Değeri Olan Binalar, Doku Tamamlayıcı Binalar ve Aykırı Binalar olmak üzere 5 ayrı sınıfta değerlendirilmişlerdir. 103

110 Mimari değerlendirmede belirlenen sınıflama ile korumaya yönelik olarak belirlenmiş yapılabilecek gelişmelerin nitelik ve kapsamı arasında doğru orantılı bir ilişki bulunmaktadır. Buna göre, yapıların mimari değeri arttıkça binaya yapılabilecek müdahalelerin daha kısıtlı ve sınırlı olması, mimari değer azaldıkça gelişmelerin daha esnek kurallarla yapılabilmesi öngörülmektedir. Bu yaklaşımla, binaların geliştirme kararları yapılabilecek gelişme ile ilgili uyulacak kriterlere göre 5 ayrı gruba ayrılmıştır. Bu kararlar oluşturulurken yalnızca anıtsal ve sivil mimari örnekleri değil koruma alanlarındaki özgün doku ve mimari nitelikleri yaratan tüm öğeler dikkate alınmıştır. Tek başlarına eski oldukları halde mimari değeri olmayan ancak çevreleri ve dokuyu tamamlıyor olmaları bakımından önemli olan binaların da korunarak geliştirmeleri öngörülmektedir. Bu yaklaşımla binalar yapılabilecek gelişmeler bakımından değerlendirmede benimsenen ölçütler göz önünde bulundurularak altı mimari gruba ayrılmıştır. Bu sınıflama ve gruplamaya göre ise binaların geliştirme kararları yapılabilecek gelişme ile ilgili uyulacak ilkelerin esnekliğine göre beş ayrı gruba ayrılmıştır. Aynen Korunarak Geliştirilecek Binalar; Anıtsal ve Sanatsal Değeri olan Binalar; Bu binalar özgün mimari karakter ve özellikleri ile üstün değere sahip olması nedeniyle, gelecek kuşaklar için içi ve dışı ile olduğu gibi korunarak geliştirilecek binalardır. Ancak günümüz koşullarına uygun ihtiyaçların karşılanmasına yönelik olarak malzeme değişikliği yapılmadan, bakım onarım gerçekleştirilmesi ayrıca yapının yaşamını sürdürebilmesi için zorunlu tesisatın konulabilmesi veya mevcut yapıda değişiklik, restorasyon ilkelerine ve koruma esaslarına uygun olarak yapılabilir. Sınırlı Müdahale ile Geliştirilebilecek Binalar; 1) Mimari Değeri Olan Binalar; Günümüz yaşamının gerektirdiği ihtiyaçları sağlayacak şekilde yapının özgün karakter özelliklerini, kütlesini, yükseklik, kat sayısı, dış görünümü, malzeme ve süslemelerini ve özgün plan özelliklerini bozmayacak sınırlı müdahaleler ile geliştirilebilecek binalardır. Bunların bakım ve onarımının yapılabilmesi ve öneri kullanıma uygun olarak restorasyon ve koruma ilkelerine göre geliştirilebilecek binalardır. 2) Çevresel Değeri Olan Binalar; Çevresel niteliklerinin önemi açısından dış görünümünde, karakterinde ve cephesinin özgün özelliklerinde değişiklik 104

111 yapılmaması koşulu ile iç kısmında öneri kullanıma göre değişiklik ve sınırlı eklemeler yapılabilecek binalardır. Bunların bakım ve onarımının yapılabilmesi ve öneri kullanıma uygun olarak restorasyon ve koruma ilkelerine göre binanın karakter özelliklerine uygun kat ve mekan ilavesi yapılabilecektir. Cephe ve Yükseklikleri Korunarak Geliştirilecek Binalar; Doku Tamamlayıcı Binalar; Bulundukları sokak dokusu içerisinde yükseklik ve cephe özellikleri bakımından dokuyu tamamlayan, yükseklik ve cephe özelliklerinde değişiklik yapılmaması koşuluyla taşıyıcı sisteminde, iç kısımda, iç malzemelerinde değişiklik yapılabilecek binalardır. Bu tür binalara uygulanabilecek korumaya yönelik yapısal gelişmeler, Planlama Onayı aşamasından, bu binalarla ilgili gelişme önerisi geldiğinde, yerinde yapılacak değerlendirmeye göre, korunmaya yönelik yapısal girişimler, yıkım ve bina ile ilgili yapısal ve niteliksel verilere göre kararlar farklılık gösterebilecektir. Buna göre yüksekliğini, mimarisini, dış cephe malzemesini ve elemanlarını özgün özellikleri ile korumak koşuluyla sağlıklaştırma, sağlamlaştırma, kısmı değişiklik ve yeni yapılaşma kural ve koşullarına uygun olarak ekleme, iç yenileme ile bina yüksekliğinde değişiklik, kat ilavesi sokak dokusu ve yükseklik açısından uygun olması koşuluyla uygun kat, mekan ilavesi ve yeni gelişme, koruma kriterleri çerçevesinde yapılabilecektir. Yeni Yapılaşma Uygulama İlkelerine Göre Yenilenebilecek Binalar; Yeni Aykırı Binalar; Bunlar yeni yapılmış cephe düzeni, kütle şekillenişi ve yüksekliği ile genel dokuya uygun olmayan ve rahatsız edici binalardır. Bu binaların yenilenmesine ilişkin bir gelişme önerisi olması durumunda, plan kararları doğrultusunda ve Yeni Gelişmeler İle İlgili Yapılaşma Uygulama İlkeleri maddesinde verilen Yeni yapılaşma Uygulama ilkeleri göre yenilenebilmesi ve herhangi bir gelişme sırasında binanın cephe düzeni, kütlesi ve arsaya oturma konumu ile ilgili bulunduğu konumdan diğer korunarak geliştirilecek binalarla ve alanın genel karakteri ile 105

112 uyumlu olmasının sağlanması amacıyla düzenlemeler ve yönlendirmeler yapılması öngörülmektedir. Yeni Gelişmeler İle İlgili Yapılaşma Uygulama İlkeleri 1) Kat İlavesi; Tek katlı olan korunacak binalara bulunduğu sokak cephesindeki konumu ve genel yapısal durumunun uygun olması halinde, kat ilavesi yapılabilecektir. Ancak, bu gibi durumlarda mevcut binanın dış görünümünün, malzemesinin ve varsa süslemelerinin, kütlesinin, özgün plan özelliklerinin korunarak yukarıda verilen, binaların mimari değerlerine bağlı olarak belirlenen Koruma Amaçlı Gelişme Kararlarına uygun olarak restore edilerek, sağlıklaştırılması yapılacak kat ilavesinin mevcut binanın ve binanın bulunduğu sokaktaki diğer korunacak binaların kapı pencere oranları ile malzeme, çatı özelliklerine uygun olarak yapılması sağlanacaktır. 2) Cephe Düzeltmesi; Plan Kararları uyarınca, korunarak geliştirilebilecek olan mimari veya çevresel değeri olan veya dokuyu tamamlayan, ancak cephesinde geçmişte yapılmış eklemeler veya değişiklikler sonucunda dış görünümü cephedeki mimari özellikleri bozulmuş bulunan binalarda binanın bütünü ile ilgili yapılacak restorasyon veya sağlıklaştırma ve sağlamlaştırmaya yönelik herhangi bir yapı ve inşaat ile ilgili gelişmelerden başka, herhangi bir gelişmede yapının özgün eleman, malzeme, kapı pencere açıklığı ile ilgili bulgu ve veriler esas alınarak cephe düzeltmesi yapılacaktır. Plan kararları uyarınca yeni ve aykırı binalarda yapılacak binanın tümü ile ilgili yeni inşaata yönelik gelişmeden başka her türlü yapı ve inşaata ve/veya kullanım değişikliğine yönelik gelişmelerde, bina cephesinin çevreye uygun olarak düzenlenmesi öngörülmektedir. Bu gibi durumlarda kapı pencere oranları ile malzeme ve benzer gerekli düzenlemeler yapılacak, aykırı eklemeler ve elemanlar kaldırılacaktır. 3) Korunacak Binalarda Kullanım Değişikliği Plan kararları uyarınca korunarak geliştirilebilecek olan bir binanın kullanımı yapıldığı dönemdeki kullanımdan farklı bir kullanıma dönüştürülmüş ise veya dönüştürülmesi önerilirse, değiştirilip değiştirilemeyeceği, yapılmış kullanım değişikliğinin 106

113 niteliği, binaya yaptığı etki, varsa bozulmalar göz önünde bulundurularak karar verilir. Öneri kullanımın uygunluğuna karar verilirken, binanın mimari ve tarihi özelliklerinin korunarak geliştirilmesi esastır. Binalar Koruma Amaçlı Geliştirme Kararları uyarınca yapılacak gelişme çerçevesinde, kullanım değişikliğinin yapılıp yapılamayacağına veya kullanım türünün konut ve/veya konut dışı kullanımlardan hangisi olacağına, Raporun genel koruma ilkeleri ile bunlara ek olarak; 1. Bu kullanım değişikliğinin binanın özgün mimarisi ve yapısını bozacak şekilde olup, olmayacağı, 2. Konut kullanımı ve konut dışı kullanımlar uyarınca yapılacak gereksinim araştırmasına göre, öneri kullanıma gereksinim olup olmadığı, 3. Binanın statik durumu, 4. İç alanı, 5. Cephelerdeki özellikleri ve 6. Kullanım değişikliği olması halinde ortaya çıkacak hacimlerin yeterliliği ile, diğer benzeri konular ile ilgili planlama onayı aşamasında yapılacak değerlendirmeye göre karar verilmesi öngörülmektedir. 4) Korunacak Konut Binalarında Mevcut Konut Dışı Kullanımlar; Bu alanlarda konutla birlikte konut dışı kullanımın da yer alabileceği karışık kullanım alanlarındaki korunacak konut binaları içerisinde ilgili köyiçi planın yürürlüğe girdiği tarihte belirtilen istenmeyen kullanımlar dışındaki konut dışı kullanımların kalması, ancak büyütülmemesi bu tür kullanım binanın özgün mimari yapısını, özelliklerini bozan bir tadilat ile sürdürülmekte ise herhangi bir inşaata yönelik gelişmenin yapılması sırasında binanın Binaların Koruma ve Geliştirme Kararlarına ve Uygulama İlkelerine göre özgün mimari şekline getirilmesi koşuluyla kalabilmesi öngörülmektedir. Geleneksel Köyiçi Koruma Alanlarında yer alan ve Planın yürürlüğe girdiği tarihte içerisinde lokanta türü, eğlence kullanımı bulunan korunacak konut binalarındaki yukarıdaki paragrafında belirtilen türdeki kullanımların kalabilmesi, ancak 107

114 büyütülmemesi belirtilen ilkelerine uygun olması halinde, eğlencenin diğer benzeri türlerine veya konut kullanımına değiştirilebilmesi öngörülmektedir. 5) Parsel Büyüklüğü, Yapılaşma Yoğunluğu, Parsel Kullanma Oranları; Geleneksel Köyiçi Koruma Alanlarında geleneksel dokunun oluşumu, şekillenişi, bina kütlesi, mahalle ve sokak ölçeği ile cephe özelliklerini belirleyen ve korunacak binaların yansıttığı geleneksel bina-arsa oranı ile yapılaşma yoğunluğu-bina büyüklüğü, geleneksel parsel büyüklüğü ile bina katsayısı, yükseklik ve cephe özelliklerine uygun binaların yapılabilmesi olanakları dikkate alınarak; 1. Köy Merkezi Alanlarında (konut ve ticaret karışık kullanım alanı) 100 m 2 den küçük parsellerde bina taban alanının 40 m 2 yi aşmaması koşulu ile tabanda parsel alanının yüzde elli (%50) sine kadar inşaat yapılabilmesi; m 2 den büyük parsellerde Geleneksel Köyiçi Koruma Alanları Arazi Kullanım ve Yapılaşma Kuralları Haritalarında ve bu bölümün sonunda yer alan Arazi Kullanım ve Yapılaşma Kuralları Tablosunda belirtilen oranların kullanılması; 3. Konut Gelişme Alanında ve Köyiçi Hizmet Merkezi alanında Arazi Kullanım ve Yapılaşma Kuralları Haritasında verilen minumun arsa alanından küçük olmayacak şekilde bölme ve birleştirme yapılabilmesi; 4. Koruma Amaçlı Gelişme Kararları Haritasında gösterilen korunarak geliştirilmesi öngörülen binaların bulunduğu parsellerde; - parselin büyüklüğüne, derinliğine, - korunacak binanın özelliğine ve binaların Koruma Amaçlı Gelişme Kararlarına, - koruncak binaların parsel üzerindeki konumu ve parseli kullanma oranına, - parselin birden fazla parsele bölünebilmesi olanaklarına bağlı olarak, Planın öngördüğü ilkeler çerçevesinde ilgili korunacak binanın kütlesi, mimari özelliklerine ve ölçeğine uygun korunacak binadan ayrı yeni inşaat yapılabilir. Ancak, yapılacak bu yeni 108

115 6) Kat Sayısı, Yükseklik inşaat ile mevcut korunacak binanın arsayı toplam kullanma oranı ilgili planlama alanı için verilen oranlardan fazla olmamalıdır. Geleneksel Köyiçi Koruma Alanlarında bina yüksekliğinin gelişmenin yapılacağı parselin bulunduğu sokağın silueti, yanındaki korunacak binaların yüksekliği, varsa çevreye katkı sağlayan özellikleri dikkate alınarak, bir (1) katlı olarak yapılması önerilebilecek durumlar dışında binalar 2 (iki) katlı olarak yapılacaktır. Gelişmenin yapılacağı parselin bulunduğu sokağın silueti yanındaki korunacak binanın kat sayısı ve varsa çevreye katkı sağlayan özellikleri dikkate alınarak yapılacak yeni binanın bir (1) katlı olması istenebilecektir. 7) Parsel ve Bina Cephe Genişlikleri Köyiçi alanlarında, parsel cephe genişlikleri ve bina cephe genişlik ile ilgili korunacak binalar esas alınarak yapılan araştırmada ortaya çıkan veriler ve yapılan değerlendirmelere göre; 1. Köyiçi Hizmet Merkezi Alanı bina cephe genişliklerinin 12 metreyi aşmaması ve bina kütlesinin dikdörtgen forumlu olması, daha dar cepheli parseller bulunması halinde yol cephesinin tümünün bina cephesi olarak kullanılabilmesi; 2. Konut Gelişme Alanı bina cephe genişliğinin 15 metreyi aşmaması ve bina kütlesinin dikdörtgen forumlu olması, 3. Verilen bina cephe genişliklerinden daha geniş binalarla ilgili gelişme önerilerinde, yukarıdaki ilkelere uygunluğun sağlanabilmesi için, yukarıdaki (1) ve (2) paragraflarında belirtilen bina cephe genişlikleri ile ilgili ilkelere uygun olarak bina cephelerinde ve kütlesinde düzenleme yapılması istenebilecektir. 4. Parsel Bölmesi yapılırken, parsel cephe genişliğinin Köyiçi Hizmet Merkezi alanında

116 8) Bahçe Duvarları, metreden, Konut Gelişme alanında ise 15 metreden küçük olmaması öngörülmektedir. Geleneksel Köyiçi Koruma Alanlarında yapılan inceleme ölçümler ve değerlendirmelerde, iç bahçelerin ve bahçe duvarlarının dokunun önemli bir unsuru olduğunu göstermektedir. Geleneksel içe dönük yaşantıyı yansıtan iç bahçeli konut binalarının bulunduğu sokaklarda, bahçe duvarları, sokak mekanını belirlemekte ve bulunduğu sokağa görsel değer katmaktadır. Yeni bahçe duvarı yapılması veya iyileştirilmesi ve onarılması istenilen durumlarda, bahçe duvarının yüksekliği, gelişmenin yapılacağı parselin bulunduğu sokakta ve yakın çevredeki korunacak bahçe duvarları yüksekliğine göre yapılacaktır. Bozulmuş kötü durumdaki bahçe duvarlarının korunacak binanın, Binaların Koruma Amaçlı Gelişme Kararlarına göre geliştirilip geliştirilmeyeceğine bakılmaksızın, iyileştirilmesi ve onarılması veya böyle bir bahçe duvarının olmadığı hallerde ayni sokaklardaki ve yakın çevresindeki özgün örneklerine uygun olarak yeni bahçe duvarı yapılacaktır. Ancak her durumda bahçe duvarları yüksekliği 2.00 metreyi aşacak şekilde yapılamayacaktır. 9) Mimari Elemanlar (Kapı, Pencere, Çatı, Balkon, Süsleme, Malzeme v.b.) a) Cephelerde doluluk, boşluk, kapı, pencere oranı ve ebatları; Koruma Alanlarında korunacak binalar esas alınarak yapıların ebatları farklılıklar göstermektedir. Yer yer bozulmalardan ölçüm, inceleme ve değerlendirmelere göre, pencere ve kapı dolayı ebatlar değişmiştir. Ancak, yine de bu farklılıklar belli bir ilkeye dayandırılabilmektedir. Buna göre; Koruma Alanında yapılacak yeni binaların cephelerindeki kapı ve pencere alanlarının ve boyutlarının, cephenin toplam alanına oranlarının ve kapı pencere oran ve ölçülerinin, gelişmenin yapılacağı parselin bulunduğu sokaktaki korunacak 110

117 binaların kapı pencere oran ve ölçüleri, doluluk, boşluk oranları ile uyumlu olması esastır. Mevcut binaların özellikleri ile ilgili yapılan inceleme ve değerlendirme sonucunda ortaya çıkan kapı pencere oranları esas alınarak, yerine göre 1/1.5 ile 1/2.0 oranına göre yapılması öngörülmektedir. Bu alanlarda yer alan korunacak binaların kapı ve pencere oranlarının %50 den fazlasında 1/1.5 oranı ile 1/2.0 oranı arasında değişim gösterdiği belirlenmiştir. b) Çatı; Koruma Alanında yapılacak yeni binaların çatı şekli, eğim ve malzemesi ile saçak ucu şekillenmesinin, gelişmenin yapılacağı parselin bulunduğu sokaktaki korunacak binaların çatı şekli, malzemesi, çatı eğimi ve saçak ucu detayı ile uyumlu olması esastır. Bu Alanlarında yer alan korunacak binaların çatıların genellikle düz ve az eğimlidir. Çatı malzemesi eğimli çatılarda kiremit, düz çatılarda toprak ve zaman içerisinde dönüşüm göstererek beton olduğu görülmektedir. Yeni yapılacak gelişmelerde az eğimli çatılarda kiremit ve düz çatılarda beton kullanılması öngörülmektedir. Az eğimli çatı yapılması halinde çatı eğiminin % 25 (yüzde beş) i aşmaması, çatı şeklinin beşik çatı, eğim yönünün yola ve parsel içine doğru, saçak detayının bulunduğu sokaktaki korunacak bina saçak detayına uygun olması öngörülmektedir. Düz çatılarda kendi içindeki eğimi %10 a kadar, malzemesi beton ve saçak detayının bulunduğu sokaktaki korunacak bina saçak detayına uygun olması öngörülmektedir. c) Balkon Balkon, korunacak binalar için önemli bir özelliktir. Binaların giriş kapısı veya yan pencere üzerinde bulunmaktadır. Bu alanlarda belirleyici bir özellik olmamakla birlikte bazı binalarda bulunmaktadır. Korunacak binalarla ilgili balkon detay özellikleri ve boyutlarının göz önünde bulundurularak, bu yapı elemanının, yeni binalarda da kullanılabilmesi uygun görülmektedir. 111

118 d) Malzeme Koruma Alanı nda dış cephe malzemesi olarak, düz beyaz sıva ve koruma alanının taş örme tekniğine ve bu alanda kullanılan taş türüne uygun olarak diş cephede taşın kullanılması uygun görülmektedir. Planlama Makamının görüşleri doğrultusunda çevrenin doku ve eleman özelliklerine aykırı olmayan diğer uygun malzemelerin dış cephede kullanılması uygun görülmektedir Ulaşım Dolaşım Bu alanların ölçek ve karakterine uygun olarak trafik yönetimi, yayalaştırma, otopark alanları ve toplu taşımacılığı içeren ulaşım dolaşım planını hazırlanacak ve uygulamaya geçirilecektir. Dar sokak yapısı nedeniyle bazı yolların tek yön olarak çalışacak şekilde trafik hareketinin düzenlenmesi ve mümkün olduğu kadar yol genişletilmesi yapılmayarak mevcut yol dokusunun bozulmaması ile tek yön sistemleri ile ulaşım sağlanacaktır. Uygun alanlar yayalaştırılarak yaya hareketlerinin mümkün olduğu kadar kolaylaştırılması sağlanacaktır. Yayalaştırılan alanlara yakın noktalarda otopark alanları sağlanacaktır. Köyçi alanı çevresinde, merkez bölgede otopark olmaya müsait boş geniş alanlarda, yaya bölgelerine komşu alanlarda, ana araç trafiği güzergahları üzerinde ve onlara en yakın noktalarda otopark alanı düzenlemeleri yapılacaktır Ekonomik Geleneksel Köyiçi Koruma Alanları ile ilgili koruma ve geliştirme politikalarının uygulanabilmesi için uygulamanın finanse edilebilmesi denetlenebilmesi amacıyla kaynakların artırılması ve gerekli önlemlerin alınması, ilgili tüm yasaların gözden geçirilmesi ve geliştirilmesi için mali, teknik idari olanaklar sağlanacaktır İdari ve Teknik Örgütlenme Geleneksel Köyiçi Koruma Alanları nın korunması ve aynı zamanda da etkili bir gelişme denetiminin sağlanması için esnek ve uygun idari mekanizma ve bu konuda deneyimli profesyonel elemanlardan oluşan bir örgütlenme oluşturulacaktır. 112

119 Uygulama Kentsel koruma politika ve önerilerinin başarıyla yapılabilmesi uygulamanın gerektirdiği yaygın yapısal düzenlemelerle, uygulanabilir ekonomik kurallarla ve iyi bir denetim ve yaptırım sistemiyle mümkündür. Kentsel Koruma kısmının değişik bölümlerinde belirtildiği üzere; 1) Ekonomik kararlar, mevcut ve gelebilecek parasal kaynaklar uzun vadede koruma alanlarına dönüşümü canlandırmayı sağlayacak şekilde, korumanın uygulanabilmesi ve geçerliliğini sürdürebilmesi için düzenlenmeli ve bu bağlamda yatırımlar yapılacaktır. Özel sektörün yatırımlarını destekleme yönlendirme ve piyasayı teşvik etme ile yatırım ortamını iyileştirme sağlanacaktır. 2) Koruma ve canlandırma politikalarının uygulanabilmesi için gerekli yasal düzenlemelerin yapılması, koruma bilincinin geliştirilmesi ve uygulanabilmesi için önlemler alınacaktır. 3) Köyiçi Alanlarının tarihi ve kültürel simgeler haline getirebilmek için yerel ve uluslararası kaynakların kullanılabilmesi için projeler hazırlanacaktır. 4) Uygulamanın belli bir program ve eylem planı içinde yapılabilmesi ve bu süreçte ilgili yetkili ve sorumlu kurumlar arasında görev dağılımının ve gerekli örgütlenmenin yapılabilmesi ve uygulamanın kısa, orta ve uzun vadede aşamalandırılarak takvimlenebilmesi amacı ile Uygulama Eylem Planı hazırlanacaktır. 5) Köyiçi alanlardaki yeni yapılaşmalar ve restorasyonlarda kullanılacak yönlendirici tasarım kılavuzları çıkarılması ve bireysel gelişmelerin doğru yönlendirilmesi için bu bölgelerde henüz çalışılmamış olan sokak cepheler programlanarak çizilecektir. 113

120 Harita 8: Gelişme Planı 114

121 4.5 PLANLAMA ALANI İÇERİSİNDE YAPILABİLECEK YENİ İNŞAAT, TADİLAT, KULLANIM DEĞİŞİKLİĞİ, YIKIM, PARSELLEME VE BENZERİ HUSUSLARA YÖNELİK KURAL VE KOŞULLAR Sıfır Kodu Bu Plan kapsamında doğal zeminin her noktası sıfır kodu olarak kabul edilir Kat İlavesi (1) 1/25000 ölçekli Gelişme Planı Haritasında gösterilen köyiçi alanları, Beylerbeyi yerleşiminin B Bölgesi olarak anılan köyiçi alanı ve Bölgesel Ana Hizmet Merkezi içerisindeki taralı olarak gösterilen alan dışında diğer tüm bölgelerde, mevcut bir binaya, bölgelerin her biri için belirlenen yapılaşma kural ve koşullarına ve gerekli görmesi halinde Planlama Makamınca binanın dış görüntüsü ve estetiği ile ilgili belirlenecek koşullara uygun olarak kat eklemesi yapılır. (2) Yukardaki paragrafta belirtilen köyiçi alanları, Beylerbeyi yerleşiminin B Bölgesi olarak anılan köyiçi alanı ve Bölgesel Ana Hizmet Merkezi içerisindeki taralı olarak gösterilen alanda kat eklemesi, bu alanların her biri için belirlenen yapılaşma kural ve koşullarına ilave olarak binanın mimari özelliği, özgün mimari planı, özgün mimari görünüşü ve cephe özellikleri de dikkate alınarak yapılır Binanın veya Birimin Birden Fazla Birime Bölünmesi ve Kullanım Değişikliğine Yönelik Tadilat (1) Herhangi bir konutun bölünerek birden fazla konuta dönüştürülmesine veya bir herhangi işyerinin birden fazla işyerine bölünmesine; yönelik tadilat ile ilgili gelişmelerde; a) Bağlı bulunduğu yapılaşma karakter bölgesindeki net konut yoğunluğunun aşılmaması, b) Gelişmenin ilgili olduğu parselin yollarla ilişkisi, c) Otopark gereksiniminin karşılanması, d) Meydana gelecek hacimlerin yeterliliği, e) Birden fazla işyerine bölünmesi ile ilgili gelişmelerde yaratabileceği gürültü, kirlilik ve trafik unsurları, Ve diğer benzeri kriterler esas alınacaktır. (2) Kullanım değişikliğine yönelik gelişmelerde, a) Bağlı bulunduğu yapılaşma karakter bölgesinde yapılabilecek arazi kullanım türlerinden biri olması ve bölgede teşvik kapsamında verilmiş olan toplam inşaat alanı oranının konut-konut dışı kullanım oranı ile çelişki arz etmemesi, 115

122 b) Gelişmenin ilgili olduğu parselin yollarla ilişkisi, c) Otopark gereksiniminin karşılanması, d) Konut alanlarında yapılabilecek olan kullanım değişikliklerindeki otopark gereksiniminin tamamının kendi parselinde karşılanması, e) Meydana gelecek hacimlerin yeterliliği, f) Konut dışı kullanım değişikliği amacı ile bölme ve tadilat ile ilgili gelişmelerde, ilgili kullanıma olan gereksinim ve yaratabileceği gürültü, kirlilik ve trafik unsurları, Ve diğer benzeri kriterler esas alınacaktır. (3) 1/25000 ölçekli Gelişme Planı Haritasında gösterilen köyiçi alanları, Beylerbeyi yerleşiminin B Bölgesi olarak anılan köyiçi alanı ve Bölgesel Ana Hizmet Merkezi içerisindeki taralı olarak gösterilen alanda tadilata yönelik gelişmeler ile ilgili Planlama Makamı, yukarıdaki (1) inci ve (2) inci fıkralarda belirtilenlere ek olarak, binanın özgün mimarisi, eleman ve malzemesi ve benzeri diğer başka hususlarla ilgili koşullara uyulmasını isteyebilir Bakım, Onarım ve Tadilat Yıkım İmar Gelişme Sınırı içerisindeki, 1/25000 ölçekli Gelişme Planı Haritasında gösterilen köyiçi alanları, Beylerbeyi yerleşiminin B Bölgesi olarak anılan köyiçi alanı ve Bölgesel Ana Hizmet Merkezi içerisindeki taralı olarak gösterilen alan hariç diğer tüm bölgelerdeki mevcut tüm binalarda her türlü bakım ve onarım yapılır. Yukardaki paragrafta belirtilen köyiçi alanları, Beylerbeyi yerleşiminin B Bölgesi olarak anılan köyiçi alanı ve Bölgesel Ana Hizmet Merkezi içerisindeki taralı olarak gösterilen alanda bakım, onarım ve tadilata yönelik gelişmeler ile ilgili Planlama Makamı binanın özgün mimarisi, elemanı, malzemesi ve benzeri diğer başka hususlarla ilgili belirlenen koşullara uyulmasını şart koşar. 1) 1/25000 ölçekli Gelişme Planı Haritasında gösterilen köyiçi alanları, Beylerbeyi yerleşiminin B Bölgesi olarak anılan köyiçi alanı ve Bölgesel Ana Hizmet Merkezi içerisindeki taralı olarak gösterilen alan dışında diğer tüm bölgelerde, belirlenmiş olup olmadığına bakılmaksızın Eski Eserler Yasası uyarınca Eski Eser olan binalar ve/veya kalıntılar dışındaki mevcut herhangi bir bina, Planlama Makamı na bildirmek koşuluyla yıkılır. Ancak yıkımın yapılacağı parselde, çevresinde kirlilik ve tehlike meydana gelmemesi için Planlama Makamı tarafından belirlenecek önlemler alınır. 2) 1/25000 ölçekli Gelişme Planı Haritasında gösterilen köyiçi alanları, Beylerbeyi yerleşiminin B Bölgesi olarak anılan köyiçi alanı ve Bölgesel Ana Hizmet 116

123 4.5.6 Bodrumlar Merkezi içerisinde taralı olarak gösterilen alanda mevcut herhangi bir binanın yıkılıp yıkılamayacağına, Planlama Makamı nca binanın doku bütünlüğü, yapısal durumu, mimari özellikleri ve kültürel değeri dikkate alınarak ve ilgili Kurulışlardan görüş alınarak karar verilir. 1) Bodrumlar, 1/25000 ölçekli Gelişme Planı Haritasında gösterilen köyiçi alanları ve Beylerbeyi yerleşiminin B Bölgesi olarak anılan köyiçi alanı ve Bölgesel Ana Hizmet Merkezi içerisindeki taralı olarak gösterilen alan dışında cephe aldığı gerekli çekilişlerin yapıldığı kamu yolundan 1.20 metre çekiliş yapmak koşulu ile parselin geriye kalan kısmına yapılabilir. Bodrum katları sıfır kodu üzerinde 1.20 metreye kadar yükselebilir. 2) Bodrumlar, binanın yardımcı alanları ve/veya zemin ve/veya zemin üzerindeki diğer katlarda mevcut kullanımlarla ilişkili ve bunlara bağımlı olarak, depo, sığınak, otopark, turizm kullanım amaçlı binalarda, mutfak, diskotek v.b. amaçlarla kullanılabilir. Konut kullanımı veya işyeri amacıyla, bağımsız olarak kullanılamazlar. 3) Köyiçi alanları, Beylerbeyi yerleşiminin B Bölgesi olarak anılan köyiçi alanı ve Bölgesel Ana Hizmet Merkezi içerisindeki taralı olarak gösterilen alanda bodrumlar binanın ön cephesi hizasından ve/veya Planlama Makamı nın koyacağı koşullar çerçevesinde yapılabilir Çatılarda Eğim ve Yükseklik 1) Eğimli çatı yapılması halinde çatı yüksekliği bina yüksekliği dışında kalir. Bu yükseklik, ilgili bölge için belirlenen bina yüksekliğini 2.20 metreden fazla aşamaz. 2) Yukardaki (1)'inci fıkra uyarınca yapılacak çatılarin eğimi, yüzde otuz üç (%33)'ü geçemez. Eğim saçak ucundan hesaplanır. 3) Eğimli çatılarda olusacak çatı arası mekanı bağımsız, yaşanabilir hacim olarak düzenlenemez. Bu kısımlar ancak su deposu ve benzeri amaçlar için kullanılabilir. 4) 1/25000 ölçekli Gelişme Planı Haritasında gösterilen köyiçi alanları, Beylerbeyi yerleşiminin B Bölgesi olarak anılan köyiçi alanı ve Bölgesel Ana Hizmet Merkezi içerisindeki taralı olarak gösterilen alanda Planlama Makamını, çatı sekli ve yüksekliği ile ilgili olarak özel koşullara uyulmasını isteyebilir MERDİVEN KULESİ 1) 1/25000 ölçekli Gelişme Planı Haritasında gösterilen köyiçi alanları, Beylerbeyi yerleşiminin B Bölgesi olarak anılan köyiçi alanı ve Bölgesel Ana Hizmet Merkezi içerisindeki taralı olarak gösterilen alan dışındaki diğer tüm bölgelerde yapılacak binalarda, merdiven kulesi merdivenin izdüşümünden daha büyük yapılamaz. Ilgili bölge için belirlenen bina yüksekliklerini, su depolarının ve güneş ısıtıcılarının gizlenmesi için 117

124 yapılacak düzenleme gereklerinin dışında 2.30 metreyi aşamaz. Su depolarının ve güneş ısıtıcılarının gizlenmesi için yapılacak düzenlemelerin, 2.30 metrenin üzerinde gerektirdiği yükseklik Planlama Makamınca belirlenir 2) 1/25000 ölçekli Gelişme Planı Haritasında gösterilen köyiçi alanları, Beylerbeyi yerleşiminin B Bölgesi olarak anılan köyiçi alanı ve Bölgesel Ana Hizmet Merkezi içerisindeki taralı olarak gösterilen alanda merdiven kulesi yapılamaz Yardımcı Kullanım Alanları 1) Yardımcı binalar, esas binanın kullanımı ile ilgili ve ona bağlı kapalı garaj, tuvalet, depo, mutfak, kiler, çamaşırlık, kömürlük, odunluk, kalorifer odası, çardak ve benzeri amaçlara yönelik olarak kullanılabilir. 2) Esas binanın %10 u ve/veya esas binanın 500 m 2 den büyük olması durumunda her halükarda en fazla 50 m 2 si, 200 m 2 den küçük olduğu durumlarda ise 20 m 2 si toplam inşaat alanı ve taban alanı oranı hesaplamalarına dahil edilmez. 3) Yardımcı bina 50 m 2 den büyük olamaz. 4) Komşu parsel hududuna yapılacak yardımcı binaların komşu parsel hududuna temas eden herhangi bir cephesinin uzunluğu 5.50 metreyi, yüksekliği ise 3.1 metreyi (10 ayak) aşamaz. Komşu parsel hududuna pencere açılmaz. 5) Komşu parsel hududuna cephesi olmayan yardımcı binalar esas binadan 1,5 metreden yüksekliği ise 3,6 metreden fazla olamaz Kazı, Dolgu 1) Planlama Alanı içerisinde, hertürlü kazı ve dolguya yönelik gelişme, proje ihtitaçlarına göre yetkili makamın vereceği izin doğrultusunda gerçekleşecektir. 2) Kısmen veya tamamen eğimli parseller üzerindeki gelişmelerde, inşaat aşaması ve sonrasında olası toprak kaymasını, erozyonu ve/veya eğimin stabilizasyonu ve manzaranın bozulmasının önlenmesi veya eğimin değiştirilmesinden dolayı çevrenin ve doğal ortamın bozulmasını önleyecek, uygun drenajı sağlayacak önlemler alınması zorunludur. 3) Tepelikler bitkilendirilecek, bahçeler ihtiyaç duyulduğu durumlarda teraslandırılacak ve erozyonu onlemek için inşaat tamamlandıktan sonra toprak zemin bitkilendirilecektir. 4) Teraslamalar, istinat duvarlarının yüksekliği 2.5 metre yi aşacak şekilde yapılamaz. 118

125 Bölme, Parselleme ve Birleştirme 1) Bu Plan amaçları ve kapsamı bakımından, İmar Gelişme Sınırları ile Planlama Alanı Sınırı arasında kalan bölgede bulunan ve Plana ekli, 1/25000 ölçekli Gelişme Planı Haritası ında gösterilen Orman Alanları ve Tarımsal Gelişme Alanlarında, tarımsal amaçlı bölmeler dışında Esas Yasa da belirtilmiş hiçbir bölme ve/veya parselleme yapılamaz. a) Tarımsal Gelişme Alanlarında, arazinin mülkiyeti, hisse yapısı, verimliliğine ve/veya benzeri diğer hususlara bağlı olarak sulu tarım yapılabilecek araziler veya kuru tarım yapılabilecek araziler ile ilgili olarak Tapu ve Kadastro yasalarında belirlenen alanlardan daha küçük tarımsal bölme yapılamaz. 2) Bu Plan amaçları ve kapsamı bakımından, İmar Gelişme Sınırları içerisinde kalan alanlarda aşağıdaki kurallara uygun olarak parselleme ve/veya bölme yapılır. a) KA1, KA 1 taralı, KA2, KA3, KA4 olarak isimlendirilen konut alanlarında ve tüm hizmet merkezlerinde 600 metre kare (6500 ayak kare) den daha küçük alanı olan arsalara bölecek şekilde parselleme veya bölme yapılamaz. b) KA5 olarak isimlendirilen konut alanlarında 1338 metre kare (1 dönüm) den daha küçük alanı olan arsalara bölecek şekilde parselleme veya bölme yapılamaz. c) Köyiçi alanlarında bkz Geleneksel Köy Merkezleri Koruma alanları bölümü. d) Beylerbeyi A, B ve C bölgelerinde e) Plana ekli 1/25000 ölçekli Gelişme Planı haritasında gösterilen Beylerbeyi yerleşim alanının; i. A Bölgesi olarak anılan alanlarında 2650 m 2 den (2 dönüm), ii. B Bölgesi olarak anılan alanlarında 280 m 2 den (3000 ayak 2 ) iii. C Bölgesi olarak anılan alanlarında ise 600 m 2 den (6500 ayak 2 ) daha küçük alanı olan arsalara bölecek şekilde parselleme veya bölme yapılamaz. f) Küçük Esnaf Sanayi Sitelerinde 600 metre kare (6500 ayak kare) den daha küçük alanı olan arsalara bölecek şekilde parselleme veya bölme yapılamaz. g) Eğitim kurumlarında asgari parsel büyüklükleri okulların türlerine ve öğrenci sayılarına göre değişkenlik göstermektedir. Aşağıda okulların türlerine göre asgari öğrenci sayıları dikkate alınarak belirlenen en küçük arsa büyüklükleri yer almaktadır. Ayrıntılı bilgi için bkz Devlet ve Özel Okullara Ait Yapılaşma Kural ve Koşulları i. Okul Öncesi Eğitim Kurumları 900 m 2 den, ii. İlkokullar m 2 den, iii. Ortaokullar m 2 den, 119

126 iv. Liseler m 2 den, v. Ortaokul ve Lisenin birarada olduğu Ortaöğretim kurumları ise m 2 den, daha küçük bir arsaya yapılamaz. 3) Bu Plan amaçları ve kapsamı bakımından parseller birleştirilebilir ancak birleştirilen parsellerdeki kural ve koşullar aşağıda belirtildiği gibi bulundukları bölgeye göre değişiklik gösterir. a) İmar Gelişme Sınırları içerisindeki parsellerde birleştirmeden sonra oluşacak yeni parselde yapılacak gelişmelerde, birleştirmeden sonraki parsel alanı esas alınır. b) İmar Gelişme Sınırları ile Planlama Alanı Sınırı arasında kalan bölge içerisindeki parseller ile İmar Gelişme Sınırları içerisindeki parsellerin birleştirilmesi durumunda yapılacak gelişmelerde, birleştirmeden sonra oluşacak yeni parselin İmar Gelişme Sınırı içinde kalan kısmının alanı esas alınır. c) İmar Gelişme Sınırları ile Planlama Alanı Sınırı arasında kalan bölgede bulunan parsellerin birleştirilmesinden oluşacak yeni parselde birleştirmeden sonraki parsel alanı esas alınır. d) Ancak Planlama Makamı ilgili Belediye ile birlikte birleştirilmesi öngörülen parselde yer alan veya alması planlanan arazi kullanım türüne göre bölgeye getireceği ekstra nüfus ve trafik nedeni ile yaratabileceği altyapı sorunlarının yatırımcı tarafından karşılanmasını talep edebileceği gibi böylesi bir birleşmeden doğabilecek yatak, sınıf ve benzeri kapasite artışına yönelik bir gelişmeyi bu planla belirlenen politikalar uyarınca reddedebilir Parselleme ve Yeni İnşaat Amaçlı Gelişmelerde Ayrılacak Kamu Kullanım Alanları ile İlgili Kural ve Koşullar (1) Parselleme ve/veya yeni inşaata yönelik gelişmelerde, parselin büyüklüğü, gelişmenin kapsamı, niteliği, yakın çevresi ile ilişkisi dikkate alınarak, a) Trafo, su, atık su, atık depolama ve benzeri kamusal altyapı ve/veya, b) Sahil şeridine ve/veya benzeri alanlara araç ve/veya yaya ulaşımı için kamu yolu bağlanlantısı ve/veya otopark ve/veya, c) Dere yatağı ve/veya su arkı ve çevresini korumak ve/veya bölgenin, çocuk oyun alanı, park ve benzeri ortak yeşil alan ihtiyacını karşılamak ve/veya ayırıcı yeşil bant oluşturmak Amaçlarına yönelik gerekli alanların kamuya devredilmek üzere ayrılması esastır. (2) Yukarıdaki (1) inci fıkranın (a) ve (b) bendinde belirtilen kamusal alanlar ayrıldıktan sonra, a) Kalan parsel alanının büyüklüğüne ve alınacak olan yeşil alanın %10 oranını aşıp aşmadığına bakılmaksızın Plana ekli tapu haritalarında 120

127 koruma sınırları belirlenmemiş dere ve su arklarından cephe alan parsellerde komşu oldukları cephe boyunca asgari 3 metre derinliğinde bir alan yeşil kuşak oluşturmak amacı ile ayrılır. b) İmar Gelişme Sınırları içerisindeki K5 bölgesinde 10 dönüm (13380 m 2 ) ve üzerinde, K5 bölgesi dışındaki diğer tüm bölgelerde ise 6000 metre kare ve üzerinde olduğu durumlarda, kalan parsel alanın %10 u yeşil alan olarak kamuya ayrılır. c) Kalan parsel alanının Yukarıdaki (b) bendinde belirtilen büyüklüklerin altında olması durumunda sadece çevrede mevcut veya tasarı bir başka yeşil alanla bütünlük oluşturabilmesi amacı ile kalan alanın %10 u yeşil alan olarak kamuya ayrılır. d) Yukarıdaki (b) ve (c) bendlerine bakılmaksızın, parsel içerisinde ilk konut, telleme/taş duvar yapımına yönelik gelişmelerde %10 (yüzde on) yeşil alan alınmaz. Ancak Parsel içerisine yapılacak 2 (iki)inci ve/veya daha fazla konuta ve/veya diğer kullanımlara yönelik gelişmelerde yukarıdaki (b) ve (c) bendleri kuralları uygulanır. (3) Yukarıdaki (1) inci fıkrada belirtilen kamusal alanların, nihayi tasvip almış arsadan alınması halinde, inşaat toplam alanı hesaplanırken, söz konusu alan ayrılmadan önceki koçan alanı üzerinden hesaplanır. (4) Yeni inşaat amaçlı gelişmelerde, a) Yukarıdaki (1) inci fıkranın (a), (b), ve (c) bendlerinde belirtilen alanların tamamının kamuya devredildiği durumlarda kamusal alanların toplamının parsel alanının %30 unu aşması halinde İnşaat taban alanı ve İnşaat toplam alanı, parsel alanının %70 (yüzde yetmişi) i, b) (1) inci fıkranın sadece (a) ve (b) bendlerinde belirtilen alanların kamuya devredildiği durumlarda kamusal alanların toplamının parsel alanının %20 sini aşması halinde İnşaat taban alanı ve İnşaat toplam alanı, parsel alanının %80 (yüzde sekseni) i kadar olan kısmının alanı üzerinden hesaplanarak ek inşaat alanı verilir Bina Yaklaşma Sınırı Plan alanı hudutları içerisinde yapılacak binaların, parsel içerisindeki bina yaklaşma sınırı, 3.05 metreden (10ayak) az olamaz. Bina yaklaşma sınırı bina yüksekliğine ve yol genişliğine göre tanjant 55 derecelik (1.42) açıya uygun olarak aşağıdaki yöntemle belirlenir. 1) Parselin yola olan cephesinde; Bina yaklaşma sınırı=bina yüksekliği/1.42 yol genişliği Bina yüksekliği=1.42*(yol genişliği+bina yaklaşma sınırı) 121

128 2) Parselin yol dışındaki diğer tüm cephelerinde; Bina yaklaşma sınırı=bina yüksekliği/1.42 (yol genişliği-3 m (10 ayak)) Bina yüksekliği=1.42*(yol genişliği+bina yaklaşma sınırı-3 m(10 ayak)) Parselin yol dışındaki diğer tüm cephelerinde bina yaklaşma sınırı ve/veya bina yüksekliği belirlenirken yol genişliği her durumda 36 ayak (yaklaşık 11 metre) olarak varsayılarak hesaplanır Bina Cephe Uzunluğu ve Aynı Parsel İçerisindeki Binalar Arası Uzaklık Planlama Alanı hudutları içerisinde birbirinin manzarasını, havasını, güneşini, ışığını kesen, özel hayatın mahremiyetini olumsuz etkileyen, iç içe geçmiş yaşam alanlarının oluşmasının engellenmesi için aşağıda belirtilen kurallara uygun olarak gerekli düzenlemelerin yapılması esastır. 1) Tüm bölgelerde aynı parsel içerisinde birden fazla bina ile ilgili gelişmelerde, iki bina arasındaki uzaklık 6.10 metreden (20 ayaktan) az olamaz. 2) Tüm bölgelerde aynı parsel içerisinde birden fazla bina ile ilgili gelişmelerde, tan. 55 hesaplanırken her bir bina arasında çizilecek hayali çizgi, parsel hududu kapsamında değerlendirilir. Aradaki mesafe Bina Yaklaşma Sınırı maddesinde belirtildiği şekilde hesaplanır. 3) Ancak bu Planın yürürlüğe girdiği tarihten önce alınmış planlama onayına uygun olarak inşaat izni almış olan gelişmelerde aynı parsel içerisindeki iki bina arası mesafe hesaplanırken, bu emirname öncesi alınmış planlama onayına uygun olarak inşaat izni alan gelişmenin kat yüksekliğine bakılmaksızın hayali parsel çizgisine olan mesafesi 3,05 metre olarak kabul edilir. 4) Zemin katın bitişik, üst katların ayrık olduğu binalarda da mesafeler yukarıdaki (1) nolu paragrafta belirtildiği şekilde hesaplanır. 5) Bölgesel Ana Hizmet Merkezlerinde, Kentsel Ana Hizmet Merkezlerinde ve Faaliyet Koridorlarında binaların herhangi bir cephesinin uzunluğunun 35 metreyi, diğer bölgelerde ise 25 metreyi aşmaması esastır. 6) Ancak, kamu binaları, toplumsal hizmet kullanımları ve kullanım amacına uygun olarak daha geniş cephenin zaruri olduğu konut dışı kullanım türlerinde yukarıdaki (4) üncü paragrafta belirtilen cephe uzunluklarından daha uzun bir cepheye izin verilebilir. 7) Parselin ebatlarına bağlı olarak yukarıdaki (4) üncü paragrafta belirlenen asgari cephe genişlikleri nedeni ile taban alanı oranının veya toplam inşaat alanı oranının tamamının kullanılamadığı durumlarda arazi kullanım türüne bakılmaksızın, yakın çevredeki yapılaşmalar da dikkate alınarak daha uzun cephelere izin verilebilir. 122

129 Yapılaşmasını Bu Planla Belirlenmiş Bölge Kuralının Üzerinde Tamamlamış Yapı Adalarında Uyumlu Birliktelik Bölgesel Ana Hizmet Merkezi ve Konut alanlarından KA 1, KA 2 ve KA 4 bölgesi içerisinde kalan alanlarda, bu plana göre tanınmış kazanılmış haklar da dikkate alındığında yapılaşmasını bu planla belirlenmiş bölge kuralının; 1) %70 ve üzerinde bir oranda tamamlamış yapı adalarında, biçimlenmesi tamamlanmış doku ile uyumlu birlikteliği sağlamak için, bu gibi adalardaki yeni gelişmeler, mevcut yapılaşmış ve/veya kazanılmış hak sahibi arsalardaki binaların yapı arsa oranları, net konut yoğunlukları ile kat sayısı bakımından ortalaması esas alınarak belirlenir. 2) %60 -%70 arasında bir oranda tamamlamış yapı adalarında, biçimlenmesi büyük oranda tamamlanmış doku ile uyumlu birlikteliği sağlamak için, bu gibi adalardaki yeni gelişmeler, tüm yapı adasının yapı arsa oranları, net konut yoğunlukları ile kat sayısı bakımından ortalaması esas alınarak belirlenir. 3) Bu madde amaçları bakımından yapı adası dört tarafından yolla sınırlanan ve/veya en az bir tarafı yolla sınırlanmış olup diğer tarafları ise hastahane, ilkokul, yüksek eğitim gibi toplumsal hizmet kullanımları ile mezarlık, otobüs terminali, yeşil alan ve dere yatağı gibi kamusal alanlarla sınırlanan alan içerisinde kalan arsa topluluğunu anlatır. 4) Faaliyet Koridorlarından ve/veya ana ulaşım arterlerinden cephe alan parsellerde yapı adası bir kavşaktan diğer kavşağa kadar olan alan içerisindeki parseller grubunu anlatır. Ancak Planlama makamı bu gibi caddelerde birden fazla kavşağı birarada değerlendirebilir. 5) Oluşumu tamamlanmış alanlara ek olarak aynı yoldan cephe alan ve bölge için belirlenmiş kat sayısından daha fazla katı olan iki bina arasında kalan arsada yapılabilecek gelişmelerde uyumlu birlikteliği sağlamak için, planda o bölge için verilmiş kat sayısına ve/veya yukarıda tanımlandığı gibi oluşumu tamamlanmış bir alanda, bina kat sayısı bakımından ortalamaya bakılmaksızın, bölge için planda belirlenmiş yapı arsa oranını ve net konut yoğunluğunu ve/veya yukarıdaki (1) ve (2)inci paragraflarda belirtilen ortalama yapı arsa oranını aşmamak koşulu ile, söz konusu iki binanın kat yükseklikleri ortalaması esas alınarak kat yüksekliği belirlenir. Ancak aynı yoldan cephe alan iki bina arasında kalan arsanın alanı, söz konusu iki binanın üzerinde bulunduğu arsaların, alanları ortalamasının 1,5 katından büyükse uyumlu birliktelik kuralı uygulanmaz Geçit Hakları İle İlgili Gelişme a) Bu Plan yürürlüğe girdiği tarihten sonra herhangi bir yeterli yola bağlantısı bulunmayan ve Taşınmaz Mal (Tasarruf, Kayıt ve Kıymet Takdiri) Yasası altında alınacak olan geçit hakkı ile tarımsal amaçlı gelişme dışında hiçbir gelişme yapılamaz. b) Bu Plan yürürlüğe girdiği tarihten önce, herhangi bir yeterli kamu yoluna 123

130 bağlantısı bulunmayan ve Taşınmaz Mal (Tasarruf, Kayıt ve Kıymet Takdiri) Yasası altında geçit hakkına sahip olan parseller üzerinde konut kullanımına yönelik gelişmelerde, ambulans, itifaiye, polis aracı ve benzeri her türlü acil durum aracının parsele güvenli, konforlu ve sağlıklı ulaşımının sağlanması esastır. Bu bağlamda tek haneli konut kullanımı amaçlı, yeni inşaat ve/veya ilaveye yönelik gelişmelerde, mevcut geçit hakkına sahip parsellerin geçit genişliklerini aşağıdaki (i) ve (ii) paragraflarında belirtilen ölçütler doğrultusunda ihtiyaç olması durumunda tadil etmeleri gerekmektedir. i. Tek haneli konut kullanımı amaçlı, yeni inşaat ve/veya ilaveye yönelik gelişmelerde Taşınmaz Mal (Tasarruf Kayıt ve Kıymet Takdiri) Yasasına göre alınmış herhangi bir parsel üzerindeki mevcut geçit genişliğinin asgari 4 metre, köşe açısının asgari 90 derece, herhangi bir yeterli yola olan uzunluğunun ise asgari 100 metre olması esastır. ii. iii. Köşe açısının 90 derece ile 120 derece arasında olduğu geçitlerde, yukarıdaki (i) paragrafında belirtilen ölçütlere ek olarak şekil 1 de gösterildiği şekli ile geçit iç yarıçapının 10 metre, dış yarıçapının ise 14,60 metre olması gerekmektedir. Yukarıdaki (b) paragrafında belirtilen esaslar doğrultusunda (i) ve (ii) paragraflarında belirtilen ölçütlerin dışında kalan geçit hakkı ile tarımsal amaçlı gelişme dışında hiçbir gelişme yapılamaz. Şekil 1: 90 Derecelik Köşe Açısının Olduğu Bir Geçitten Bir İtfaiye Aracının Dönüş Yapabilmesi İçin Gereksinim Duyulan İç ve Dış Yarıçapı; Ülkemizdeki İtfaiye aracının genişliği 2,5 metre,uzunluğu 11 metre, yüksekliği ise 3,5 metre. 124