HABER BÜLTENĐ. Haber Özetleri. Irak. 15 Eylül 2005

Transkript

1 HABER BÜLTENĐ 15 Eylül 2005 Haber Özetleri Irak Irak Türkmen Cephesi Genel Başkanı Sadettin Ergeç, ABD, Irak askerleri ve Kürtlerin başlattığı operasyon nedeniyle Türkmenlerin insanlık dışı muamelelere tabii tutulduğunu söyledi. Operasyonun 10 gündür aralıksız olarak sürdüğünü ve yüzlerce Türkmen in suçsuz yere bu operasyonlarda hayatını kaybettiğini açıklayan Ergeç, Özürlü gençlerimizi, yani ayağı ve kolu olmayan gençlerimizi bile gözaltına alıyorlar En son 80 yaşlarında olan suçsuz günahsız büyüklerimizi de cezaevine attılar Kadın, çocuk demeden herkese saldırıyorlar diye konuştu. Operasyonun direnişçilere yönelik bir operasyon olmadığını tamamen siyasi olduğunu sözlerine ekleyen Sadettin Ergeç, Yaklaşık bin Türkmen tutuklandı. Halk aç ve perişan, yollarda çadır kurdular..türkmenleri yok etmek istiyorlar Geçen haftalarda benim konvoyuma da bombalı saldırı düzenlediler Şuanda ben de dahil olmak üzere kimsenin can güvenliği yok. dedi. ( Đnsan Hak ve Hürriyetleri ve Đnsani Yardım Vakfı (ĐHH) Başkanı Bülent Yıldırım, Irak'taki ABD operasyonunun derhal durdurulmasını isteyerek, ''Sayın Başbakan, Dışişleri Bakanı ve Türkiye Hükümeti'ne sesleniyorum; ABD ile görüşmelerde kırmızı çizgi olarak Telafer konusu belirtilmelidir'' dedi. Türkiye'de duyarlı olan tüm kesimlerin Irak ve Telafer konusunda harekete geçmesinin önemine işaret eden Yıldırım, Türkiye'nin ABD ile olan ilişkisini de en alt seviyeye indirmesi gerektiğini savundu. Türk halkının ABD mallarını boykot etmesi gerektiğini de ifade eden Yıldırım, şunları kaydetti: ''Telafer potansiyel direniş merkezi olarak bugün vurulmaktadır, yarın bütün Sünni bölgeler vurulacaktır. Irak Anayasası'nın reddedileceği bölgeler, Sünni bölgeleridir. Bu bölgelerde anayasanın reddedilmesi demek, ABD'nin meşruiyetinin reddedilmesi demektir. Bu nedenle Sünni bölgeler vurularak insanlar göçe zorlanıyor.'' Irak Türkmenleri Kardeşlik Derneği Başkanı Muhammet Sait de, kendilerinin en büyük üzüntüsünün ABD'nin bölgedeki uygulamalarından çok, Türkiye'nin sessiz kalması olduğunu ifade etti. Mazlum- Der Đstanbul Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi Elif Uzunpınar da, ABD askerlerinin Telafer kentinde 8 yaşın üstündeki bütün erkekleri kent dışına çıkardığını anlatarak, Irak'ta büyük bir katliam ve dram yaşandığını kaydetti. (AA) Irak Türkmen Cephesi Berlin Temsilciliği Telafer de sivil halka yönelik acımasızca sürdürülen askeri operasyonları ve yüzlerce Türkmenin şehit 1

2 olmasını kınayarak, Birleşmiş Milletler'i, Đnsan Hakları örgütlerini, tüm siyasi kuruluşları ve sağduyu sahibi herkesi, bu vahşetin durdurulması için göreve davet etti. Irak Türkmen Cephesi Berlin Temsilciliği, Telaferlilerin yanında olmak için bir yardım Kampanyası başlatmıştır. ( Necef te dün onlarca Telaferli gösteri düzenleyerek, Telafer de ABD ve Irak güçleri tarafından sürdürülen operasyonu desteklediklerini açıkladılar. Telafer deki askeri gücün kalmasını savunan göstericiler, Irak hükümetine teşekkür ederek, yeni anayasayı da desteklediklerini bildirdiler. (EL-SABAH GAZETESĐ) El-Kabes gazetesine göre, Şiiler ve Kürtler anayasaya EVET oyu vereceklerini, Sünnilerde de bölünme olduğu için Sünnilerin anayasanın reddi için gerekli olan üçte iki çoğunluğu sağlayamayacaklarını açıkladılar. Musul daki Sünni parti ve aşiretlerinin anayasaya EVET oyu vereceklerini bildirdiler. Ayrıca son iki günde yapılan görüşmeler sonucunda Şiiler ve Mukteda EL-Sadr grubunun da anayasaya destek olacakları belirtildi. ( ( Irak seçimleri yaklaşırken, Irak ta siyasi partiler arasında ittifaklar kurulmaya başladı. Bu ittifaklardan biri, Irak Başbakan Yardımcısı Ahmet Çelebi ile Irak Başbakan Yardımcısı Adil Abdulmehdi tarafından kuruldu. Adil Abdulmehdi açıklama yaparak, Ben Birleşik Irak Đttifakını kurdum ve benim başka bir ittifak kurmak için de gücüm var dedi. Diğer bir ittifak Ehlül Irak Đttifakı Sünniler tarafından, Adnan El-Duleymi başkanlığında Ulusal Diyalog Meclisi nin üyesi Salih El-Mutlak ın katılımı ile kuruldu. Ayrıca Đyad Allavi nin başkanlığında bu ayın sonunda gerçekleştirilecek olan kongrede Allavi nin kurduğu ittifak açıklanacaktır. (EL-ŞARK EL-AVSAT GAZETESĐ) ABD Başkanı George Bush'un, BM Zirvesi'ne katılan Irak Devlet Başkanı Celal Talabani ile yaptığı görüşmede, ''Türkiye'nin PKK konusunda endişeli olduğunu ve bir şeyler yapması gerektiğini'' söylediğini, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a aktardığı bildirildi. ABD Dışişleri Bakanı Rice da, Irak'ta yapılacak seçimlere kadar geçecek 4 ayın çok önemli olduğunu belirtti. Başbakan Erdoğan ise seçimden Irak halkını temsil kabiliyeti olan bir parlamentonun çıkmasının önemine işaret etti. (AA) Musul Đl Meclisi Musul daki El-Şarkiya TV nin ofisinin kapatılması için karar çıkarttı. Çünkü bu kanalın Iraklılar arasında mezhebi çatışmalar yarattığı ileri sürülmektedir. Ancak Musul valisi, bu karardan haberi olmadığını açıkladı. ( El-Kaide örgütünün Irak'taki lideri Ebu Musab El-Zerkavi'nin, Irak'taki Şiilere karşı ''topyekün savaş'' ilan ettiği bildirildi. Zerkavi, ''Mezopotamya'daki El- Kaide örgütü, Irak'ın tüm bölgelerindeki Şiilere karşı savaş ilan etmiştir'' ifadesini kullandı. Açıklamasında Iraklı Sünnileri, ''uykularından uyanmaya'' çağıran Zerkavi, ''Sünnileri yok etme savaşının durmayacağını'' ifade etti. (AA)(AFP) Irak Meclisindeki Ermeni parlamenter Koryal Işo, Ermenilerin ve Ermenice nin yeni anayasada yer alması gerektiğini ileri sürdü. ( 2

3 Türkiye, Irak ta dün gerçekleşen, çok sayıda kişinin ölümüne ve yaralanmasına neden olan terör saldırılarını kınadı. ( Orta Doğu Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) Başkanı Muhammed Baradey'in, Đran'ın nükleer projeleri konusunun, ambargo uygulama kararı çıkabilecek BM Güvenlik Konseyi'ne aktarılmasının hata olacağından endişe ettiği, Tahran yönetimine bir şans daha verilmesinden yana olduğu bildirildi. Adının açıklanmasını istemeyen diplomat, Baradey'in, ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice'a, ''UAEK yönetim kurulunun konuyu Güvenlik Konseyi'ne havale etmek yerine, Đran'ın nükleer faaliyetlerini askıya alması ve nükleer programıyla ilgili sorunların çözümünde BM'ye yardım etmesi için bir takvim belirlemesini'' önerdiğini ifade etti. UAEK Yönetim kurulu toplantıları Pazartesi günü başlayacak. Toplantıların ana gündem maddesini, Đran konusunu Güvenlik Konseyi'ne havale edecek AB-ABD ortak planı oluşturacak. (AA)(REU) Filistin Başbakanı Ahmed Kurey'in, Mısır-Gazze sınırında uygulanan düzenlemelerdeki aksaklığı halletmeye çalışmak için iki gün içinde Mısır'a gideceği bildirildi. Filistin yönetiminin Ulusal Güvenlik Danışmanı Cibril Racub, Kurey'in Mısırlı yetkililerle, organize olarak Mısır-Gazze sınırının nasıl ortaklaşa izlenebileceği konusunu görüşeceğini söyledi. Filistinliler, Đsrail'in çekilmeden önce kapattığı sınırdaki Refah geçişini derhal açmasını istiyor. Mısır, Filistin ile Đsrail arasında sınır anlaşmasına arabuluculuk etmeye çalışıyor. Bu arada Mısır'ın Đsrail Büyükelçisi Muhammed Asım Đbrahim, Đsrail ordusunun çekilmesinin ardından, Gazze Şeridi ile Mısır arasındaki sınırın resmen kapatılmasına karşın, Filistinlilerin Mısır'a girişlerinin sürmesi üzerine yaptığı açıklamada, sınırda düzenin sağlanacağını söyledi. (AA) Mısırlı güvenlik güçlerinin, Gazze Şeridi sınırında silah dolu bir tünel buldukları bildirildi. Adını açıklamak istemeyen bir güvenlik yetkilisi, Refah geçiş noktasının 4 kilometre güneyinde bulunan tünelde, 3 adet tanksavar roketatar, 2 bin 800 tanksavar roket ve 38 makineli tüfek ele geçirildiğini belirtti. (AA)(AFP) Kafkasya ve Orta Asya Ermenistan Dışişleri Bakanlığı, ''Azerbaycan'ın işgal altındaki topraklar konusunu tekrar BM gündemine götürmesi halinde, Erivan'ın görüşmelerden çekileceğini'' bildirdi. BM gündeminin oluşturulması sürecine değinerek, 59. toplantı gündeminde yer alan ancak görüşülmeyen konuların doğrudan 60. toplantı gündemine alındığını söyleyen Bakanlık sözcüsü Hamlet Gasparyan, Azerbaycan'ın bu konunun BM'de görüşülmesi için herhangi bir adım atamayacağını ve ısrarlı olamayacağını savunarak, konunun ancak tarafların uzlaşmasıyla ele alınabileceğini söyledi. Azerbaycan'ın Ermeni işgali altındaki topraklarıyla ilgili konu, 59. BM Genel Kurulu toplantısında da gündeme gelmiş, AGĐT tarafından gönderilen ''durum tespit misyonu'' işgal altındaki bölgede incelemelerde bulunmuştu. (AA) 3

4 Azerbaycan Cumhurbaşkanı Đlham Aliyev, Avrupa Birliği'nin (AB) Güney Kafkasya özel temsilcisi Heikki Talvitie'yi kabul etti. Kabulde, Ermeni işgali altındaki Yukarı Karabağ ile ilgili sorunun çözüm sürecindeki gelişmeler, 6 Kasım da yapılacak parlamento seçimleri ve AB-Azerbaycan ilişkileri ele alındı. Talvitie, Bakü'deki temasları sırasında muhalefet partileri tarafından oluşturulan ''Azatlık'' ve ''Yeni Siyaset'' seçim blokları temsilcileriyle de bir araya geldi. Siyasi blok yetkililerinin verdiği bilgiye göre, ''Talvitie ile görüşmede ülkenin içinde bulunduğu siyasi ve toplumsal koşullar, parlamento seçimleri öncesindeki gelişmeler, muhalefet parti ve bloklarının seçim kampanyalarına yönelik engelleme ve kısıtlamalar'' gündeme getirildi. (AA) Azeri yetkililer, Đslamcı Parti liderine parlamento seçimlerine girme izni vermedi. Hacıağa Nuriyev, muhalefetteki siyasi bir koalisyondan adaylık başvurusunda bulunmuştu. Azeri yetkililer, Nuriyev in, Adalet Bakanlığı na kayıt yaptırmayan Đslamcı Parti yi temsil ettiği için başvurusunun reddedildiğini bildirdi. Azeri yasaları laikliği esas alıyor ve dincilerin parlamento seçimlerinde aday olmasını yasaklıyor. Hacıağa Nuriyev, Đslamcı Parti yi temsil etmediğini söylüyor. Nuriyev, Bakü nün hemen dışındaki seçim bölgesinde halktan gördüğü büyük destek yüzünden cezalandırıldığını savunuyor. (VOANEWS) Çeçenistan'da son 24 saatte çıkan çatışmalarda 7 Rus askeri öldürüldü, 10'u yaralandı. Rus yanlısı Çeçen hükümeti yetkilileri, son 24 saatte Rus güçlerinin hedef alındığı 19 saldırı düzenlendiğini belirtti. (AA)(AFP) Avrupa Birliği Avrupa Birliği nin Türkiye nin Kıbrıs deklarasyonuna ilişkin olarak yayımlamayı düşündüğü karşı deklarasyon konusundaki anlaşmazlık yine aşılamadı. Avrupa Birliği Daimi Temsilciler Komitesi nin (COREPER) dünkü toplantısında Rumlar yalnız kalmalarına karşın ikna edilemediler. Tanıma konusunun tartışmaların odağına yerleştiği toplantıda dile getirilen görüşler ışığında Đngiltere yeni bir taslak metin oluşturacak. Karşı deklarasyon konusu 21 Eylül deki COREPER de bir kez daha ele alınacak. Đngiltere ve Fransa nın uzlaşmasına ve diğer ülkelerden destek alamamasına karşın Rum Kesimi itirazlarını dünkü toplantıda da sürdürdü. Fransa nın da metne onay verilmesine yönelik telkinlerine ve Đngiltere nin yoğun ikna çabalarına karşın Rum Kesimi geri adım atmadı. Rum Kesimi, taslak belgedeki bir çok noktaya karşı çıksa da temel itirazlarını üç noktada yoğunlaştırdı. Bunlar tanıma, Birleşmiş Milletler e atıf ve Ek Protokol ün uygulanmasını garanti altına alacak mekanizma olarak öne çıktı.yapılan tartışmalar sonucunda Avrupa Birliği Dönem Başkanı Đngiltere nin yeni bir taslak hazırlaması kararlaştırıldı. Đngiltere nin bu taslağa Rumların itirazını kırmaya yönelik unsurlar eklemesi öngörülüyor. Yeni taslakta en önemli unsuru ise tanımaya ilişkin atıfta yapılması öngörülen değişiklik oluşturacak. Bu çerçevede son taslak metinde yer alan ve tanımanın üyelik için gerekli olduğuna işaret eden atfın müzakere sürecine endekslenmesi bekleniyor. (VOANEWS) Alman Birlik partilerinin (CDU/CSU) Federal Meclis Grubu Başkan Yardımcısı Wolfgang Schaeuble, yaptığı yazılı açıklamada, ''Schröder, Türkiye politikasıyla AB içinde başarısız kaldı ve dışlandı. Paris bile artık Birlik 4

5 partilerinin görüşlerini destekliyor: Avrupa'ya en yakın bağlılık, ancak tam üyelik değil'' şeklinde ifade kullandı. Aşırı şekilde genişleyen bir AB içinde vatandaşların kendi kimliklerini bulamayacaklarını ve Avrupa'nın birliğinin tehdit altına gireceğini iddia eden Schaeuble, ''Tüm Avrupa, Schröder'in deney tavşanı haline getirilemez'' ifadesine yer verdi. (AA) Diğer Haberler New York'ta devam eden BM Genel Kurulu sırasında bir araya gelen Hindistan Başbakanı Manmohan Singh ve Pakistan Devlet Başkanı Pervez Müşerref, ortak bildiri yayımlayarak, Keşmir dahil iki ülke arasındaki tüm sorunları barışçı bir şekilde çözme vaatlerine bağlı kalacaklarını ve terörizme izin vermeyeceklerini açıkladılar. Ortak bildiride, ayrıca her iki ülkenin, diğerinde mahkum vatandaşlarının serbest bırakılmasından memnun olduğu ve ''bu sürecin insani temellerde sürmesi konusunda fikir birliği içinde bulunduğu'' ifadesi yer aldı. Yerel basın da, Pakistan Devlet Başkanı Müşerref'in Hindistan Başbakanı Singh'i ülkesine davet ettiğini ve Singh'in bu daveti kabul ettiğini duyurdu. (AA)(REU) ABD Savunma Bakanı Donald H. Rumsfeld, NATO'nun gelecek yıl Afganistan'da operasyonlarını genişletmesinden sonra bile, ABD'nin Afganistan'daki güçlü varlığını sürdüreceğini söyledi. Amerikan ordusunun gelecek yıl Afganistan'daki asker sayısını yüzde 20 azaltacağına ilişkin haberlere değinen Rumsfeld, Amerikan askerlerini azaltma kararı alındığında ve buna gerek duyulduğunda açıklama yapacağını belirtti. New York Times gazetesinin, ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) ve askeri yetkililere dayanarak verdiği haberde, Pentagon'un değerlendirdiği plana göre, Afganistan'daki 20 bin Amerikan askerinin 4 bin kadarının gelecek yıl baharda çekilebileceği belirtilmişti. (AA)(AP) Dünya Basını Avrupa gazetelerinin sayfalarında, dünya liderlerini bir araya getiren ve Birleşmiş Milletler'de reform planlarının tartışıldığı zirvede varılan, daha doğrusu varılamayan kararlar yorumlanıyor. Đsviçre'den Le Temps, tabloyu şu satırlarla özetliyor: Terörizmin tanımı yapılamadı. Genel Sekreter'in yetkilerinin arttırılması konusunda çok az yol alınabildi. Silahsızlanma ve nükleer silahların yayılmasının önlenmesi konusunda hiçbir adım atılamadı ve tabii ki, Güvenlik Konseyi'nin daha demokratik bir yapıya kavuşturulması konusunda da bir adım öteye gidilemedi." Alman Bild gazetesi ise, Almanya'daki Türk kökenli seçmenlerin, seçimlerde önemli bir etken olduğunu belirttiği haberi ''Seçimleri Türkler mi belirleyecek'' başlığıyla manşetten verdi. Haber başlığında ayrıca, ''Schröder 600 bin oy için mücadele ediyor'' ifadesi kullanılırken, gelecek Pazar günkü seçimlerde 600 bin Türk kökenli seçmenin oy kullanma hakkı olduğu bildirildi. Haberde, Başbakan Gerhard Schröder'in Hürriyet gazetesinin Frankfurt'daki merkezine yaptığı ziyarette, SPD'nin iktidar olması halinde Türkiye ile müzakerelere başlama garantisi verdiği belirtildi. Schröder, ziyareti sırasında SPD'nin doğru 5

6 bir ortak olduğunu kaydederek, ''Kim güvenilir ve inanılır olmak istiyorsa sözünde de durmak zorundadır'' dedi. Schröder, seçimlerde korku ortamı yaratılmaması ve ''Kültürler savaşı'' yapılmaması konusunda da uyarıda bulundu. Haberde, CDU (Hıristiyan Demokrat Parti) Genel Başkanı Angela Merkel'in ''Türkiye'nin Avrupa'ya yakınlaştırılmasına taraftarım. Ama AB'nin kapasitesi bugünkü haliyle Türkiye'yi tam üye olarak almaya müsait değil. Bunu herkese söylüyorum. Türkiye Başbakanı'na da söyledim'' sözlerine yer verildi. Haberde, Almanya'daki Türk kökenli seçmenlerin yüzde 86'sının iktidardaki SPD-Yeşiller koalisyonunu seçeceği bildirilirken, SPD'yi tercih eden Türk kökenli seçmenlerin oranının yüzde 77, Yeşilleri tercih edenlerin yüzde 9.3 ve CDU'yu tercih edenlerin oranının yüzde 4.3 olduğu açıklandı. Đngiliz gazetelerinde, son ayların en şiddetli saldırılarına hedef olan, El- Kaide'nin üstlendiği 150 kişinin öldüğü Irak'taki dünkü ylemler geniş yer bulmuş. Times, Şiilerin hedef alındığı saldırılarla ilgili olarak; "Teröristler Irak'ta iç savaş çıkarmak için birleşti" başlığını atmış. Dünkü olaya, Amerikan istihbarat kaynaklarının bulguları çerçevesinden bakan haberde şu satırlar dikkat çekiyor: Times'a bilgi veren kaynaklar, Irak'ta son iki yılın en kanlı eylemlerinden sorumlu tutulan Ebu Musab El-Zerkavi'nin, rakip gruplardan binlerce savaşçıyı bir araya getirdiğinin altını çiziyor. Amerikan istihbaratına göre hedef, Şiileri hedef alarak ülkede iç savaş çıkarmak." Independent'ın ünlü Orta Doğu muhabiri Robert Fisk, Amerikan istihbaratının bu yaklaşımını eleştiren bir yazı kaleme almış bugün. "Irak'ta hiçbir zaman iç savaş olmadı ve olmayacak" diyen Fisk şöyle devam ediyor: "Emperyalist güçlerin anlamadığı, Irak'ın mezhep çizgileriyle bölünmüş bir ülke olmadığı. Irak kabile ilişkilerinin daha hakim olduğu bir toplumdur Bundan bir yıl önce, ağabeyi Şiiler tarafından öldürülen birine sormuştum; 'Irak'ta iç savaş çıkar mı?' diye. 'Neden siz ve Amerikalılar iç savaşa sürüklenmemizi istiyorsunuz? Ben Sünni yim, eşim ise Şii. Eşimi öldürmemi mi istiyorsunuz?' diye yanıt vermişti Şiiler Amerikalıların istediği iç savaşı çıkarmamakta direniyor. Neden? Çünkü Đmam Ali, zamanında bu insanlara şöyle demişti; 'Bir adamla karşılaştığınızda, ya dini bakımdan kardeşinizdir, ya da insani bakımdan kardeşisinizdir Lübnan'da iç savaş kolay çıktı. Çünkü Sünniler ve Şiiler Hıristiyan Marunilere karşı savaşıyordu. Lübnan'daki savaş 150 bin cana mal oldu? Iraklılar bunu istemezken biz niye böyle bir dilekte bulunuyoruz?" 6