Vasküler endotel fonks yonu ve f br nol t k akt v te
|
|
- Ahmet Hikmet
- 6 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 TÜRK HEMATOLOJ DERNE HematoLog 2012: 2 2 Dr. Sefer Gezer Rush University, Medical Center, Chicago, Illinois, USA e-posta: sefer_gezer@rush.edu Tel: Anahtar Sözcükler Kanama diyatezi, Dissemine intravasküler koagülasyon Vasküler endotel fonks yonu ve f br nol t k akt v te G r Fibrinolitik aktivite veya tromboliz, damar içinde oluşan pıhtıların çözünmesi anlamına gelir ve genelde vasküler hemostazın tamamlayıcısı olarak bilinir. Fibrinolitik aktivitenin tam olarak çalışmadığı durumlarda, vasküler yaralanma sonucu oluşan ufak kan pıhtıları zamanla büyüyerek dolaşımı bozar ve doku perfüzyonunu tehlikeye sokabilir. Sonuçta; miyokard enfaktüsü, inme veya akut pulmoner emboli gibi istenmeyen durumlar ortaya çıkar. Fibrinolitik aktiviteyi tam olarak incelemeden önce bu olayda rolü büyük olan vasküler endoteli incelemekte büyük yarar vardır. Vasküler endotel, damarların iç kısmını bir astar gibi sararak damar boşluğu ile dokular arasında fizyolojik bir bariyer oluşturur. Bu sellüler tabaka artık edilgen bir yapı olarak nitelendirilmemekte ancak sağlıkta ve hastalıkta tüm doku ve organlara hizmet eden etken ve dinamik ev sahibi bir organ olarak görülmektedir. Erişkinlerde, tüm endotelin 1.6x10 13 hücreden oluştuğu, yüzölçümünün 1-7 m 2 arasında değiştiği ve ağırlığının da 1 kg kadar olduğu düşünülmektedir (1). Vasküler endotel, multiorgan fonksiyonu içeren bir yapı olup metabolik olarak edimsel ve fizyolojik yanıtlı hücrelerden oluşur. Bu hücreler, değişik metabolik koşullarda kan akımını düzenlemek için büyük bir özenle çalışırlar. Endotel hücreleri çok köşeli olup damar duvarında tek kat olarak dizilirler ve çapları da mikron, genişlikleri mikron ve derinlikleride 5 mikron arasında değişir. Damar boşluğu ve damar duvarı arasında dizilen endotel hücre- 112
2 Vasküler endotel fonks yonu ve f br nol t k akt v te 113 lerinin zorunlu görevleri arasında; vazo-regülasyonu, anti-trombotik bir yüzey oluşturarak laminar kan akımını sağlamasını ve gerektiğinde hematopoetik hücre ve besin maddeleri için seçici permeabilite göstermesini sayabiliriz. Glikokaliks olarak ta adlandırılan endotel hücrelerinin iç yüzü normal koşullarda trombojenik değildir ve bu nedenle de pıhtı oluşumuna direnç gösterirler. Endotel hücreleri üzerindeki bulunan negatif yük, kendisi gibi negatif yüklü kan hücrelerini endotelden uzaklaştırarak pıhtı oluşumunu engellemektedir. Endotel hücrelerinin dış yüzü, subendotel tabaka aracılığı ile konnektif doku ve miyoendotel hücrelerine bağlıdır. Bu hücreler birbirlerine adeta yapışarak ve herhangi bir boşluk bırakmadan damar duvarı devamlılığını sağlamaktadır ki buna kapiller a veya vasküler bütünlük adı da verilmektedir. Hücrelerin birbirleriyle olan adhezyonu bazı yüzey reseptörleri aracılığı ile oluşur. Endotel hücre-hücre ilişkisi: Burada rol oynayan iki önemli adhezyon molekülü vardır. Bunlar; plazma-endotel hücre adezyon molekülü-1 (PECAM-1) ve vasküler endotel kadherin (VE cadherin) dir. PECAM-1 (CD31), 130 kda olup immünoglobulin süperfamilyasına aittir ve normal koşullarda damar endotelinde yüksek düzeyde bulunmaktadır (2). Bu molekül, diğer proteinlerin endotele yanaşmasına ve onların kenetlenmesine yardımcı olur. PECAM-1 ile bağlantı sağlayan heterofil liganlar arasında alfa ve beta 3 integrini, glikozaminoglikanları ve CD38 i sayabiliriz ki bunlar lökositlerin, trombositlerin ve heparan sulfatın endotele yapışmasına yardımcı olurlar (3,4). Vasküler endotel kadherin (VE cadherin) ler transmembran proteinleri olup sadece kalsiyumla homofilik ilişkiye girer ve hücreler arası zayıf bir bağlantıya neden olurlar. Ancak bu zayıf bağ daha sonra katenin denen intrasellüler proteinler aracılığı ile diğer hücrelerin aktin denen iskeletine bağlanarak stabil hale getirilir (5). Vasküler endotel kadherinin, hücre kavşaklarında çok yüksek düzeyde bulunması onun anjiogenez ile ilgili olduğunu düşündürmektedir. Endotel hücreleri arasındaki bazı maddeler onları birbirlerine çekme kuvvetinde yardımcı olur ve bu olay miyosin in aktivasyonu veya inhibisyonu ile yakından ilgilidir (6). Besin maddeleri ve makromoleküller, inter-endotelyal boşluktan geçerek dışarıya çıkarlar. Bu boşluklar hücrelerin kontraksiyonu ile oluşur ve ayni zamanda lokal ödem oluşumundan da sorumludur. Besin maddeleri alternatif olarak endotel hücreleri içersinden direk olarak da transfer edilebilmektedir. Vazoregülasyon da endotelin rolü: Endotel hücreleri kan akımını düzenlediği gibi bazal vazomotor tonusüde (ve böylelikle kan basıncını da) düzenlerler. Bu işlev, vazodilatasyon için nitrik oksit (NO) ve prostasiklin (PGI 2 ), vazokonstriksiyon içinse platelet aktive edici faktörü (PAF) ve endotelin (ET) gibi faktörlerin endotel hücrelerinden salınımı ile yapılır. Normal koşullarda, bazal vazomotor tonüsten nitrik oksit ve endotelin sorumludur, PGI 2 ve PAF ancak vasküler tonusun ve onun dinamiğinin bozulduğu koşullarda devreye girer. Nitrik oksit endotel hücrelerinden L-arjininin L-sitrüline,
3 : 2 2 HematoLog nitrik asit sentetaz (NOS) la dönüştürülmesi sonucu sentezlenir (7). Endotelyal NOS (enos) temelde edimsel bir enzim olmasına karşın, trombin, adenosin 5 -difosfat, bradikinin ve P-maddesi (substance P), histamin ve tromboksan-a 2 gibi reseptör uyarıcıları ile de uyarılırmaktadır. Nitrik oksit, guanil siklazı bağlayarak damar düz kas hücrelerinde gevşemeye neden olur ve böylelikle de bazal vazomotor tonüsü idame ettirir. Nitrik asit aynı zamanda; trombositlerin adhezyon, aktivasyon ve sekresyonunu da inhibe ederek tromboz oluşumunun inhibisyonunda çok önemli ve kritik bir rol oynar. Nitrik asit, trombosit aggregasyonunu da önlemektedir. Bu işlemi, intraselüler siklik guanosin monofosfatı arttırmak, intraselüler kalsiyumu ve fosfatidil inositol 3-kinazı (PI3-kinase) ise baskılayarak yapmaktadır (8,9). Sonuçta, fibrinojen reseptörleri olarak bilinen glikoprotein IIb/IIIa da konformasyonel değişiklik oluşamamakta ve bu nedenle de fibrinojen bu reseptörlere bağlanamamaktadır (10). Nitrik oksit ve PGI 2 nin yanı sıra yine endotelden salınan bir madde (enzim) olan ADPase, endotel yüzeyindeki ADP yi parçalayarak ortamdan uzaklaştırmakta ve sonuçta trombosit aktivasyonunu inhibe etmektedir. Endotelial ecto-adpase aktivitesi CD39 olarak tanımlanmaktadır (11). Atherosklerozlu hastalarda sürekli endotel fonsiyon bozukluğu nedeniyle, asetikolinin uyardığı nitrik oksit salınımında bir azalma görülür (12). Eldeki veriler, ilerlemiş aterosklerozda asetilkolin ile salgılanan nitrik asit sentetazda bir fonksiyon bozukluğu olduğunu göstermektedir (13). Bu nedenle de, aterosklerozlu hastalarda artmış trombosit aggregasyonuna ve trombotik olaylara oldukça sık rastlanmaktadır. Endotelin (ET) ler 21 amino asit içeren peptidler olup, ET-1, ET-2 ve ET-3 olmak üzere üç izoformu vardır. Sadece ET-1 endotel ve düz kas hücrelerinden salınır. ET-2 böbrek ve barsaktan, ET-3 ise; beyin, gastroentestinal sistem, akciğer ve böbrekten salgılanmaktadır. Endotelin uyarıcıları arasında, trombin, hipoksi, büyüme faktörleri, katekolaminler ve anjiotensin-ii gibi ajanlar vardır. Endotelini inhibe eden ajanlar arasında ise; ET-3, prostasiklin ve atrial natüretik hormon sayılabilir. ET-1, bilinen en kuvvetli vazokonstriktör olup hipertansiyona eğilim yaratabilir ve bu etkisi noradrenalinden 100 kez daha fazladır. Normal koşullarda endotelin, diğer mekanizmalar tarafından sıkı bir denge altında tutulmaktadır ancak aşırı salındığında da kalp, damar ve beyin hastalıklarına neden olabilir (14,15). Prostasiklin (PGI 2 ) bir eikosanoid olup normal koşullarda sentez edilmemekte ancak endotel ve vasküler dinamik bozukluklarında da sentezi artmaktadır. Sentez yeri endotel hücreleri olan PGI 2, kuvvetli bir vazodilatatör etki içermekte ve ayni zamanda da intrasellüler camp yi arttırarak trombosit aggregasyonunu da inhibe etmektedir (16). Platelet aktive edici faktör (PAF) kuvvetli bir fosfolipit aktivatörü olarak bilinir ve birçok lökosit fonksiyonlarında, platelet aggregasyonunda, inflamasyonda ve anafilakside rolü vardır. Özgün bir uyarım sonucu, endotelden, trombositlerden, nötrofil ve bazofillerden salınır, ve böylelikle bu hücreleride vasküler endotele doğru çeker. Damar duvarına olan etkisi daha çok vazodilatasyon şeklindedir ancak doza bağlı olarak vazokonstriksiyon da oluşturabilir. Bronkokonstriksiyonda önemli bir aracıdır (17,18).
4 Vasküler endotel fonks yonu ve f br nol t k akt v te 115 Endotel hücreleri, ayni zamanda çevre dokudaki konnektif dokunun gelişimini de regüle etmektedir. Endotel hücrelerinin aktive olmadığı temel koşullarda, bu hücreler transforming growth faktör-b (TGFb) salarak, endotel yüzeyindeki heparana benzer moleküller aracılığı ile birlikte düz kas hücrelerinin proliferasyonunu önler. Endotel hücreleri aktive olduğunda bu hücrelerde bazı değişiklikler oluşmakta ve bu hücrelerden yüksek düzeyde sitokin ve büyüme faktörü salgılanması sonucu düz kaslarda proliferasyon olmaktadır. Fonksiyonu bozulmuş endotel hücreleri yüksek düzeyde platelet-güdümlü büyüme faktörü (PDGF) salgıyabilir ve bu da insuline-benzer büyüme faktörü (IGF) ve bazik fibroblast büyüme faktörü (bfgf) ile birlikte düz kas üzerine mitojenik etki gösterir ve damarlarda aterosklerotik plakların oluşumuna neden olur. Endotel hücreleri değişik koşullarda aktive olabilir ve bunlar arasında; aşırı sitokin salınımı, viral hastalıklar, serbest radikallerin oluşumu, ve lipidlerin oksidasyonu sayılabilir. Endotel hücre bozukluğu birçok hastalalık sürecindede görülebilir ve bu koşullar arasında; aterosklerozu, kanser metastazlarını, inflamatuar hastalıkları ve hipertansiyonu sayabiliriz. Nitekim, anti-endotel antikorlar; diyabette, Reynoud hastalığında, sklerodermada, Kawasaki hastalığında, vaskülitlerde ve transplant rejeksiyonunda yüksek olarak saptanmaktadır. Özet olarak; endotel hücreleri birçok protein sentezine yardımcı olmaktadır ve bunlar arasında bazı vazodilatatörleri, vazokonstriktörleri, antikoagulanları, prokoagülanları, prostanoidleri ve fibrinolitik proteinleri sayabilir (16). Endotel hücrelerinin en önemli fonksiyonu, fizyolojik olmayan trombüs oluşumunu engellemektir ve bu etkide birçok faktörün rolü vardır. Bu faktörler arasında prostasiklini, nitrik oksiti, plazminojen aktivatörlerini, plazminojen aktivatör-1 i, heparine benzer molekülleri, natürel antikoagülanları (AT3, Protein C+S, TFPI) ve Annexin V i sayabiliriz. Prostasiklin (PGI 2 ); kuvvetli bir vazodilatatör madde olup ayni zamanda intracelluler camp yi arttırarak trombosit aggregasyonunu inhibe ettiği yukarıda açıklanmıştı ancak burada bu etkisinin tromboxan nın tam tersine olduğunu hatırlatmakta büyük yarar vardır (19, 20). Endotel ve koagülasyon sistemi: Sakin ve istirahat halinde bulunan damar endoteli, temelde antikoagülan bir aktivite içerir. Endotelin en önemli fonksiyonu, damar içinde anti-trombotik bir yüzey oluşturarak koagülasyon kaskadını inhibe etmektir. Endotel hücrelerinin bu görevi yerine getirebilmeleri için zorunlu olan olay ise trombin aktivasyonunu ve onun oluşumunu önlemektir. Aksi halde trombin, birçok koagülasyon faktörü aracılığı ile koagülasyon kaskadını ve trombositleri kolayca aktive eder. Endotel hücreleri heparan sulfat salgılayarak antitrombin-iii (AT-III) ü stimüle ederler. AT-III, bir plazma glikoproteini olup; thrombin (IIa), VIIa, IXa, Xa, XIa ve XIIa gibi koagülasyon faktörleri ile kovalan bir bağ oluşturak onları nötralize etmektedir. Herhangibir nedenle endotel hücrelerinden salınan doku faktörü (TF), Faktör VII yi, onun edimsel şekli olan VIIa ya dönüşür. Ancak
5 : 2 2 HematoLog doku faktörünün karşıtı olan doku faktör yolu inhibitörü (TFPI) de, doku faktörü (TF) nün salınmasından hemen sonra vasküler endotelden salınır ve trombini (IIa) bağlıyarak onu inaktive eder (21, 22). TFPI, tek zincirli bir polipeptid olup revesibl olarak trombin (IIa) nın yanı sıra faktör Xa yı da inhibe etmektedir. Xa ya bağlanan TFPI (Xa+TFPI kompleksi), daha sonra VIIa+doku faktörü (TF) kompleksini inhibe etmektedir. Bilindiği üzere, VIIa; hem faktör X nu Xa ya ve hemde faktör IX u, IXa ya çevirerek koagülasyon sisteminin intrensek, ektrensek ve anayol dan uyarılmasına ve bu nedenle de tromboz oluşmasına neden olur, ancak bu reaksiyon TFPI tarafından yukarıda açıklandığı üzere inhibe edilir (23). Tromboz oluşumuna engel olan diğer bir mekanizmada thrombin-thrombomodulin kompleksidir. Endotel hücreleri aktive olduklarında hücre yüzeyinde trombomodulin oluştururlar ki bu trombinin spesifik resöptörü olarak bilinir (24, 25). Trombomodulin (CD 141), trombinin (IIa) protein C yi aktivasyonu sırasında kofaktör olarak rol oynar. Trombin-trombomodulin kompleksinin herhangibir prokoagülan etkisi yoktur ancak karaciğer tarafından sentez edilen protein C yi, edimsel Protein C (APC) şekline dönüştürür ve daha sonra da APC, önceden aktive olmuş faktör V ve VIII (Va, VIIIa) i etkisiz hale getirir. Gerek karaciğer ve gereksede endotelde sentez edilen protein S, bu reaksiyonda kofaktör olarak rol oynar (26). Trombin-trombomodulin kompleksi, aynı zamanda trombinle aktive fibrinoliz inhibitörü (TAFI) nü bölerek onu edimsel şekline (TAFIa) dönüştürür ve böyleliklede fibrinolitik aktiviteyi inhibe eder (27). Tüm bu açıklamalardan anlaşıldığı üzere, sağlıklı endotel, normal koşullarda dengeyi antikoagülan faktörler yönüne doğru çekmektedir. Ancak bu denge endotel zedelenmesi durumlarında kolaylıkla prokoagülan aktivite yönüne de çekilebilir. Aktive olan endotel, tromboza kolaylıkla eğilim gösterir. Bakteryel endotoksinler, inflamatuar sitokinler (ör. IL-1, IL-6, TNFa) ve glikolize olmuş proteinler endoteli aktive ederek prokoagülan bir ortam oluştururlar. Bu süreçte, endotel hücrelerinin antikoagülan ortamdan prokoagülan ortama dönüşmesi söz konusudur ve bu durum sonuçta doku faktörü (TF) nün salınımına neden olur. Normalde endotel üzerinde doku faktörü bulunmaz ancak bazı koşullarda (ör. trombin jenerasyonu, endotoksin, sitokin, hipoksi, okside olmuş lipoproteinler ve şir etkisi) ile doku faktörü yapımı aktive olabilir. Daha önce de tartışıldığı üzere doku faktörü, faktör IX ve faktör X u aktive eder (IXa, Xa) ve sonuçta protrombinaz aktivitesi oluşturarak fibrinojenin fibrine dönüşümüne neden olur (28, 29). Açığa çıkan trombin, endotel yüzeyinde bulunan trombin reseptörlerine (proteaz edimsel reseptör-1, PAR-1) bağlanır. Bu bağlanış endotel yüzeyinde değişiklikler oluşmasına; doku faktörü (TF), nitrik oksit (NO), endotelin (ET), platelet aktive edici faktör (PAF) ve plazminojen aktivatör inhibitör-1 (PAI-1) gibi faktörlerin endotel yüzeyinden salınımına neden olur. Endotel hücreleri ve fibrinoliz: Plazminojen aktivatörleri arasında; doku plazminojen aktivatörü (tpa), ürokinaz tipi plazminojen aktivatörü
6 Vasküler endotel fonks yonu ve f br nol t k akt v te 117 (Ürokinaz, UK) ve kallikreini saymak mümkündür. tpa endotel hücrelerinde sentez edilerek tek zincirli bir zimojen (serin proteaz) olarak kana karışır ancak daha sonra proteolitik bölünmeye uğrayarak iki zincirli bir yapı haline dönüşür (30, 31). Ekzersiz, venöz oklüzyon, vazodilatasyon, trombin ve sitokin gibi maddeler tpa oluşumunu stimüle ederler. Plazmada tpa yi bağlıyarak inhibe eden faktör, plazminojen aktivatör inhibitör-1 (PAI-1) olarak bilinir. PAI-1, bir serin proteaz inhibitörü (SERPIN) olup sağlıklı koşullarda plazmadaki aktivitesi, tpa dan çok daha fazladır ve bu nedenle de tpa plazminojeni aktive edemez. Plazminojen aktivatör inhibitör-1 (PAI-1) endotel hücrelerinde ve karaciğerde üretilir ancak adipoz dokudada üretildiği gösterilmiş olup şişman hastalarda görülen trombozla olan ilişkisi araştırılmaktadır. Plazmada bulunan PAI-1 edimsel şekildedir ancak PAI-1 in % 90 ı da trombositler içerisinde saklanmaktadır. PAI-1 sentezini stimüle eden ajanlar arasında trombini, sitokinleri, lipoprotein (a) yı ve okside olmuş düşük densiteli lipoproteinleri sayabiliriz (32). PAI- 2 ise, plasenta tarafından salgılanmakta olup gebelikte yüksek düzeylerde saptanır (33). Bu nedenle de gebelikte görülen trombozların etyolojisinde yer almaktadır. Özet olarak söylemek gerekirse, PAI-1 nın esas görevi, tpa ve UK gibi kan pıhtılarını çözen serin proteazları (fibrinolitik ajanları) inhibe etmektir. Onkolojik koşullarda artmış PAI-1 düzeyi, matriks metalloproteinlerinin aktivitesini inhibe ederek malign hücrelerin bazal laminadan geçmelerini kolaylaştırmakta ve kanser metaztazlarında rolü olduğu düşünülmektedir. Trombin-trombomodulin etkileşmesi, trombinle aktive olabilen fibrinoliz inhibitörü nün aktivasyonuna (TAFIa) neden olur ve bu bir karboksipeptidaz olarak plazmada dolaşmaya başlar. Oysaki TAFI, normal koşullarda plazmada bir prokarboksipeptitaz olarak dolaşmaktadır. Edimsel TAFI (TAFIa), fibrin fragmanlarının C-terminalinden lizin residülerini ayırır. Normal koşullarda plazminojen, fibrin fragmanlarının C-terminalindeki lizin rezidülerine karşı yüksek affinite gösterek onlara bağlanır ve böylelikle de normal fibrinolitik aktivite ortaya çıkar. TAFIa, fibrin fragmanlarının C-terminalindeki lizin residülerini ayırdığından plazminojen bu bölgeye bağlanamaz ve bu nedenle de fibrinolitik aktivite inhibe olmuş olur (34, 35, 36). Fibrinoliz Genel anlamda fibrinoliz, koagülasyon sürecinde oluşan fibrin pıhtısının parçalanması anlamına gelmektedir (37). Bu olay, plazmin denen ana bir enzim tarafından fibrin ağına yapılan bir atak sonucu oluşur. Olay sonucunda, fibrin yıkım ürünleri (FDP) açığa çıkar ve bunlarda ya proteaz gibi bazı enzimlerle parçalanarak veya karaciğer ve böbrek tarafından alınarak sistemik sirkülasyondan uzaklaştırılırlar. Plazmin, plazminojen denen öncül molekülden oluşur ve sentez yeri karaciğerdir. Her ne kadar plazminojen fibrini parçalayamasa da yine de ona karşı büyük bir affinite gösterir ve pıhtı oluştuğunda hemen orada yerini alır. Plazminojen, üzerindeki bazı özel bölgeler (kringle) aracılığı
7 : 2 2 HematoLog ile fibrinojenin lizin ve arjinin residülerine bağlanır. Plazminojen, t-pa ve/veya ürokinaz tarafından plazmine dönüştüğünde edimsel bir serin proteaz olarak çalışmaya başlar ve böylelikle de fibrin(ojen) molekülünün C-terminalinden lizin ve arjinin residülerini ayırır ve sonuçta molekül solubl hale dönüşür (38). Plazminojeni, plazmine dönüştüren iki önemli enzim vardır ve bunlar doku plazminojen aktivatörü (t-pa) ve ürokinaz olarak bilinirler (39). Bunların ana görevleri fibrinolizi başlatmaktır. Her ne kadar doku plazminojen aktivatörü (t-pa), endotel zedelenmesi oluştuğunda yavaşça kana karışırsada, fibrin(ojen) yıkımının başlaması birkaç günü alır. Bunun da nedeni, plazminojenin başlangıçta pıhtı içersinde sıkışıp kalması ve yavaş bir şekilde aktive olmasıdır. Doku plazminojen aktivatörü (t-pa) ve ürokinaz, plazminojen aktivatör-1 (PAI-1) ve plazminojen aktivatör-2 (PAI-2) tarafından kontrol ve inhibe edilirler. Plazmini inaktive eden diğer iki molekül ise; alfa 2-antiplazmin ve alfa 2-makroglobulin olarak bilinir. Plazmin aktivitesi, aynı zamanda TAFIa tarafından da azaltılmakta ve bu molekül fibrini t-pa nın oluşturduğu plazminojene daha da dirençli bir hale getirmektedir. Fibrinolitik mekanizmanın çalışmasını ve değişik bölgelerdeki enzim inhibisyonlarını Şekil 1 de özetlemek mümkündür. Normal fizyolojik koşullarda, fibrin üretimi ve yıkımı oldukça sıkı bir kontrol altındadır. Fibrinolitik aktivitenin fibrin oluşumuna üstünlüğü durumlarında hiperfibrino(jeno)liz oluşur ve sonuçta kanama diyatezleri ortaya çıkar. Hiperfibrino(jenoliz) de ana olay genel sirkülasyonda aşırı plazmin ekil 1 Fibrinolitik sistemin fizyolojisi: Endotel hücrelerinden salınan t-pa ile ürokinaz (üriner plazminojen aktivatörü), plazminojenin plazmine dönüşmesine yardımcı olur. Plazminojen aktivatör inhibitör-1 (PAI-1) bu yolu kontrol eder ve kendisi de APC tarafından kontrol edilir. Faktör XII, kallikrein sistemi aracılığı ile pro-ürokinazın ürokinaza döşümüne yardımcı olur ve bu yol C1-inhibitörü ile kontrol edilir. Tüm uğraşılara karşın kontrol edilemeyen plazmin ise son basamakta a-2 antiplazmin ve a-2 makroglobulin tarafından inaktive edilir.
8 Vasküler endotel fonks yonu ve f br nol t k akt v te 119 oluşumu nedeniyledir ve bu durum bazen literatürde plazminemi olarakta adlandırılır. Sirkülasyonda aşırı plazminojen/plazmin varlığı, olayı baskılayacak inhibitör kapasitesinin çok üzerine çıktığında kanama diyatezleri her an başlayabilir. Plazminemi nedenleri arasında; hipotansiyon, travma, sıcak çarpması, kardiyak bypass, karaciğer hastalığı, genito-üriner sistem kanserleri ve/veya cerrahisi sayılabilir. Bu durum, akut promyelositik lösemi (APL) de ve metastatik prostat kanserlerinde de görülebilir ve kendisini genelde gastrointestinal, genitoüriner kanamalar şeklinde gösterir, ancak diğer kanama şekilleri de görülebilir. Bu hastaların, tümör doku ve/veya hücrelerinde özellikle ürokinaz tipinde plazminojen aktivatörleri saptanmış olup bunun hiperfibrino(jeno) lizis e neden olduğu ve kanama diyatezleri oluşturduğu gösterilmiştir. Hastaların koagülasyon profilleri incelendiğinde; genelde normal veya hafifçe uzamış PT ve aptt, normal trombosit sayımları, yüksek fibrin yıkım ürünleri ancak normal d-dimer düzeyleri olduğu görülür. Bu durumu kısaca şu şekilde açıklamak mümkündür; hiperfibrino(jeno)lizde herhangi bir trombin jenerasyonu olmadığından d-dimer oluşamaz. Koagülasyon faktörlerinin çoğu normaldir ancak Faktör V ve VIII düzeyleri bazen düşük olarak saptanabilir ve bunun da nedeni bu faktörlerin plazminin proteolitik etkisine son derece duyarlı olmalarıdır. Fibrino(jeno)liz genelde iki şekilde incelenebilir: Bunlardan ilki primer fibrino(jeno)liz olup, kendisini yüksek düzeyde plazminojen aktivatörlerinin oluşması ve plazminojen inhibitörlerinde azalma ile gösterir. Bunun en güzel örneğini; karaciğer hastalığı, sıcak çarpması ve malignensiler oluşturur. İkinci fibrino(jeno)liz türü ise, sekonder fibrino(jeno)liz olup, yaygın damar içi pıhtılaşması (DİK) na bir yanıt olarak ortaya çıkar. Yaygın damar içi pıhtılaşsı olan hastaların kanında yüksek düzeyde t-pa gösterilebilir. Bu olgularda görülen anormal hemostaz; koagülasyon sisteminin aktivasyonu ve hızlanmış fibrino(jeno)lizin birlikteliği nedeniyledir. DİK ve primer fibrino(jeno)lizin klinik görünümleri oldukça eşbenzerlik gösterdiğinden bunların birbirlerinden ayırımı zordur. Ancak DİK; trombositopeni, koagülasyon faktörlerinde düşüklük, PT ve aptt de uzama, AT-III düzeyinde düşüklük, d-dimer düzeyinde artma ve periferik kanda şistozitler görülmektedir. Oysa hiperfibrino(jeno)liz de; trombosit sayımı normaldir, d-dimer da artma görülmez ve periferik kanda da şiztositler yoktur. Hiperfibrino(jeno)lizin DİK ile karşılaştırılmasında, Tablo 1 de görülen kriterler kullanılabilir. Hiperfibrino(geno)liz in tanısında kullanılan testler arasında; fibrin y k m ürünleri (FDP), d-dimer, trombin p ht la ma zaman veya trombin zaman (TCT veya TT), Tromboelastografi (TEG) ve öglobulin lizis zaman (ELT) sayılabilir. Plazmin fibrini parçaladığında birçok fibrin parçacıkları açığa çıkmakta ve bunlara fibrin yıkım ürünleri (FYÜ, FDP) adı verilmektedir. Bunlar, trombin ile yarışmaya girerek fibrinojenin fibrine dönüşümünü engellemekte ve sonuçta pıhtı oluşumu yavaşlamaktadır. Bu durum en iyi trombin zamanında (TT) uzama ile gösterilebilir. Günümüzde, fibrin yıkım
9 : 2 2 HematoLog Tablo 1 Hiperfibrino(jeno)liz ve Dissemine İntravasküler Koagülasyonda Laboratuvar Bulguları Hiperfibrino(jeno)liz Dissemine intravasküler koagülasyon Trombosit say m normal dü ük PT normal veya uzamış uzamış aptt normal veya uzamış uzamış Trombin zamanı uzamış uzamış Fibrinojen düşük düşük Faktör II normal düşük Faktör V normal veya düşük düşük Faktör VII normal düşük Faktör VIII normal veya düşük düşük Faktör IX normal düşük Faktör X normal düşük Faktör XI normal düşük Faktör XII normal düşük FDP artmış artmış D-dimer normal artm Antitrombin normal düşük Plazminojen düşük düşük α2-antiplazmin düşük düşük α2-antiplazmin-plamin artmış artmış Eritrosit morfolojisi normal istozitler ürünleri ve özel bir fibrin yıkımı olan d-dimer, antijen ve antikor teknolojisi ile kolayca ölçülebilmektedir. Aslında bunlar, trombin zamanından (TT) daha spesifik testler olup, fibrinolizin gerçekten oluştuğunu kanıtlamaktadır. Bu testler günümüzde; derin ven trombozunu, pulmoner emboliyi, yaygın damar içi pıhtılaşmasını ve akut miyokard infarktüsünde etkin bir tedavinin verilip verilmedigini göstermede kullanılmaktadır. Tromboelastometri (TEM) hızlanmış fibrinolitik aktiviteyi göstermede kullanılan diğer bir test olup heparin verilen hastalarda da kullanılabilir (4). Bu yöntemde, fibrinoliz inhibitörü olarak aprotinin kullanılmakta ve fibrinolizisin varlığı, TEM profilini aprotininli ve aprotininsiz ortamda karşılaştırılarak yapılmaktadır. Klinikte daha çok cerrahi esnasında çok fazla kan kaybeden hastalarda fibrinolitik sistemin aktive olup olmadığını saptamada kullanılmaktadır. Tüm fibrinolitik aktiviteyi göstermede kullanılan diğer bir test ise öglobulin lizis zaman (ELT) dır. Bu test plazmanın eugobulin kısmını (fibrinojen, PAI-1, t-pa, alfa-2 antiplazmin ve plazminojen) pıhtılaştırdıktan sonra, pıhtının çözünmesi için geçen zamanı ölçerek yapılmaktadır. Bu sürenin kısalması,
10 Vasküler endotel fonks yonu ve f br nol t k akt v te 121 artmış hiperfibrinolitik aktiviteyi ve kanama riskini göstermektedir. Artmış fibrinolitik aktivite, karaciğer hastalıklarında, PAI-1 veya alfa-2 antiplazmin eksikliğinde görülebilir. Ancak yüksek doz DDAVP verilmesinden sonra ve şiddetli stres sonucu da ortaya çıkabilir (40,41). Hiperfibrino(jeno)lizde genel tedavi prensibi epsilon aminokaproik asit (EACA -Amikar-IV veya oral) ve traneksamik asit (Transamin IV-tablo) gibi antifibrinolitik ajanları kullanmaktır. Traneksamik asit,aminoasit lizinin bir türevi olup Amikar a karşın 8 kez daha fazla antifibrinolitik etki gösterir. Bu ajanlar plazminojen aktivasyonunun kuvvetli inhibitörleridir. Daha sıkça kullanılan ajan EACA olup, başlangıç dozu 4-5 gramdır ve 250 ml. %5 lik dekstroz veya serum fizyolojikte dilue edilerek 60 dakikada intravenöz olarak verilir. İdame dozu saatte 1 gram olmak üzere toplam 8 saat veya kanama duruncaya kadar verilmelidir. Günde maksimum 30 gramı geçmemelidir. Daha az sıklıkla kullanılan ajan Traneksamik asitin dozu ise günde 3-4 kez intravenöz olarak, 10 mg/kg dır ve tedaviye 2-8 gün veya kanama duruncaya kadar devam edilir. Antifibrinolitik ajanlar genelde dissemine intravasküler koagülasyonda çok tehlikeli olduğundan, bu ajanları kullanmadan önce (yaygın damar içi pıhtılaşmanın) dışlaması zorunludur. Kaynaklar 1. Augustin HG, Kozian DH, Johnson RC. Differentiation of endotheliel cells: analysis of the constitutive and activated endothelial cell phenotypes. Bioassays 1994;16: Newman PJ, Bernt MC, Gorski J et al. PECAM-1 (CD31) cloning and relation to adhesion molecules of the immunoglobulin gene superfamily. Science 1990;247: Piali L, Hammel P, Uherek C et al. CD31/PECAM-1 is a ligand for vbeta 3 integrin involved in adhesion of leukocytes to endothelium. Journal of Cell Biology 1995;130: Muller WA, Berman ME, Newman PJ et al. A heterophilic adhesion mechanism for platelet/endothelial cell interaction. Journal of Experimental Medicine 1992;175: Dejana E. Endothelial adherence junctions: implications in the control of vascular permeability and angiogenesis. J Clin Invest 1996;98: Liu Z, Tan JL, Cohen DM et al. Mechanical tugging force regulates the size of cell-cell junctions. Proc Natl Acad Sci USA 2010;107: Stramler JS, Single DJ, Lozcalzo J. Biochemistry of nitric acid and its redoxactivated forms. Science 1992;258: Furchgott RF, Zawadski JV. The obligatory role of endotheliel cells in the relaxation of arterial smooth muscle by acetylcholine. Nature 1980; Palmer RM, Ferigge AG, Moncada S. Nitric acid release accounts for the biological activity of endothelium-derived relaxing factor. Nature 1987;327: Radomski MW, Palmer RM, Moncado S. The anti-aggregating properties of vascular endothelium: interactions between prostacyclin and nitric oxide. Br J Pharmacol 1987;92:639.
11 : 2 2 HematoLog 11. Marcus AJ, Broekman MJ, Drosopoulos JH et al. The endothelial cell ecto- ADPase responsible for inhibition of platelet function is CD39. J Clin Invest 1997;99: Diodati JG, Dakak N, Gilligan DM et al. Effect of atherosclerosis on endotheliumdependent inhibition of platelet activation in humans. Circulation 2000;101: Minor SE,Hesayen A, Nield LE et al. Acethylcholine acutely modifies nitrix oxide synthase function in human coronary circulation. Exp Physiol 2010;95: Agapitov AV, Haynes WG. Role of endothelin in cardiovascular disease. J Renin Angiotensin Aldesterone Sys 2002;3: Schinelli S. Pharmacology and pathophysiology of the brain endothelin system: an overview. Curr Med Chem 2006;13: Piper P, Vane J. The release of prostaglandins from lung and other tissues. Ann N Y Acad Sci 1971;180: Benveniste J, Henson, PM, Cochrane CG. Leukocyte-dependent histamine release from rabbit platelets. The role of IgE, basophils and platelet activating factor. J Exp Med 1972;136: Beneviste J. Platelet activating factor, a new mediator of anaphylaxis and immune complex deposition from rabbit and human baspphils. Nature 1974;249: Willis AL, Smith DL, Vigo C. Effect of protacyclin and orally active stable mimetic agent RS on basic mechanism of atherogenesis. Lancet 1986;2: Gleim S, Kasza Z, Martin K. Prostacyclin receptor/thromboxane receptor interaction and cellular responses in human atherothrombotic disease. Curr Atheroscler Rep 2009;11: Bajaj MS, Birktoft JJ, Steer SA et al. Structure and biology of tissue factor pathway inhibitor. Thromb Haemost 2002;86: Lwaleed BA, Bass PS. Tissue factor pathway inhibitor, biology and involvement in disease. J Pathol 2006;208: Osterud B, Bajaj MS, Bajaj SP. Sites of tissue pathway inhibitor (TFPI) and tissue factor expression under physiologic and pathologic conditions. On behalf of the Subcommittee on Tissue Factor Pathway inhibitor (TFPI) of Scientific and Standdardızation Comittee of the ISTH. Thromb Haemost 1995;73: Wen DZ, Dittman WA, Ye RD, et al. Human thrombomodulin: complete cdna sequence and chromosome localization of the gene. Biochemistry 1987:26: Jakubowski HV, Owen WG. Macromolecular specificity determinants on thrombin for fibrinogen and thrombomodulin. J Biol Chem 1989;264 : Van de Wouwer M, Collen D, Conway EM. Thrombomodulin-protein C-EPCR system: integrated to regulate coagulation and inflammation. Arterioscler Thromb Vasc. Biol. 2005;24: Bajzar, L; Morser J, Nesheim M. TAFI, or plasma procarboxypeptidase B, couples the coagulation and fibrinolytic cascades through the thrombin-thrombomodulin complex. J. Biol. Chem 1996;271: Konigsberg W, Kirchhofer D, Riederer MA, Nemerson Y. The TF:VIIa complex: clinical significance, structure-function relationships and its role in signaling and metastasis. Thromb Haemost. 2002;86:
12 Vasküler endotel fonks yonu ve f br nol t k akt v te Wiiger MT, Prydz H. The changing faces of tissue factor biology. A personal tribute to the understanding of the extrinsic coagulation activation. Thromb Haemost. 2007;98: Tsurupa, G; Medved L. Identification and characterization of novel tpa- and plasminogen-binding sites within fibrin(ogen) alpha C-domains. Biochemistry 2001;40: Ichinose, A; Takio K, Fujikawa K. Localization of the binding site of tissue-type plasminogen activator to fibrin. J. Clin. Invest. 1986;78: Dellas C, Loskutoff DJ. Historical analysis of PAI-1 from its discovery to its potential role in cell motility and disease. Thromb Haemost. 2005;93: De Taeye B, Smith LH, Vaughan DE. Plasminogen activator inhibitor-1: a common denominator in obesity, diabetes and cardiovascular disease. Current opinion in Pharmacology 2005;5: Bajzar L, Morser J, Nesheim M. TAFI, or plasma procarboxypeptidase B, couples the coagulation and fibrinolytic cascades through the thrombin-thrombomodulin complex. J Biol Chem 1996;27: Bouma BN, Mosnier LO. Thrombin activatable fibrinolysis inhibitor (TAFI) at the interface between coagulation and fibrinolysis. Pathophysiol Haemost Thromb. 2005;33: Mosnier LO, Elisen MG, Bouma BN, Meijers JC (2002). Protein C inhibitor regulates the thrombin-thrombomodulin complex in the up-and down regulation of TAFI activation. Thromb Haemost. 2002;86: Ceasarman-Maus, G, Hajjar KA. Molecular basis of fibrinolysis. British Journal of Haematology 2005;129: Walker JB, Nesheim ME. The molecular weights, mass distribution, chain composition and structure of soluble fibrin degradation products released from a fibrinclot perfused with plasmin. The Journal of Biological Chemistry 1999;274: Cotran RS, Kumar V, Fausto N. Robbins and Cotran pathologic basis of disease. St. Louis. Mo: Elsevier Saunders. pp Levrat et al. Evaluation of rotation thromboelastography for the diagnosis of hyperfibrinolysis in trauma patients. Br J Anaesthesia 2008;100: Tieu BH, Holcomb, JB, Schreiber, MA. Coagulapathy: It is pathophysiology and treatment ın the injured patients. World J Surg 2007;31:
Koagülasyon Mekanizması
Koagülasyon Mekanizması Dr Cafer Adıgüzel Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ABD, Hematoloji BD 1 Hemostaz (Hemostasis or haemostasis) (Eski Yunanca: αἱμόστασις haimóstasis "styptic (drug)")
DetaylıDAMAR DUVARI VE ENDOTELİN TROMBOZDA YERİ
DAMAR DUVARI VE ENDOTELİN TROMBOZDA YERİ Prof. Dr. Hale Ören Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Hematoloji Bilim Dalı, İzmir 26.03.2016, TPHD OKULU ANKARA Pıhtı olușumu normal olarak çeșitli
DetaylıDr. Ecz. Murat Şüküroğlu
KAN ve HEMATOPOETİK SİSTEM ÜZERİNE ETKİLİ İLAÇLAR Dr. Ecz. Murat Şüküroğlu Hemostatik İlaçlar Antikoagülan İlaçlar Antiplatelet İlaçlar (Antitrombositik İlaçlar) Trombolitik İlaçlar (Fibrinolitik İlaçlar)
DetaylıKOAGÜLASYON TESTLERİ
KOAGÜLASYON TESTLERİ Koagülasyon nedir? Pıhtı oluşumudur; Örneğin, kanın pıhtılaşması. Koagülasyon; kandaki birçok protein veya koagülasyon faktörünün kimyasal reaksiyonu sonucu fibrin formasyonu ile sonuçlanan
DetaylıNİTRİK OKSİT, DONÖRLERİ VE İNHİBİTÖRLERİ. Dr. A. Gökhan AKKAN
NİTRİK OKSİT, DONÖRLERİ VE İNHİBİTÖRLERİ Dr. A. Gökhan AKKAN 1976 Moncada 1980 Furchgott ve Zawadzki (1998 Nobel Tıp Ödülü) EDRF = Endothelium- derived relaxing factor 1987 EDRF = NO Sentezi NOS L- Arginin
DetaylıFİBRİN YIKIM ÜRÜNLERİ
FİBRİN YIKIM ÜRÜNLERİ Fibrin degradation products; FDP testi; FDPs; FSPs; Fibrin split products; Fibrin breakdown products; Fibrin yıkım ürünleri bir pıhtının parçalanması sırasında ortaya çıkan maddelerdir.
DetaylıKan hastalıklarının tedavisinde kullanılan ilaçlar. Prof. Dr. Öner Süzer
Kan hastalıklarının tedavisinde kullanılan ilaçlar Prof. Dr. Öner Süzer www.onersuzer.com 2 1 Damar hasarına normal yanıt Damar sisteminin delici ve kesici fiziksel yaralanmaları sonucunda trombositler,
DetaylıKOAGÜLOPATİDE YATAKBAŞI TANISAL YÖNTEMLER. Dr Reyhan POLAT Dışkapı Yıldırım Beyazıt EAH Anesteziyoloji ve Reanimasyon Kliniği
KOAGÜLOPATİDE YATAKBAŞI TANISAL YÖNTEMLER Dr Reyhan POLAT Dışkapı Yıldırım Beyazıt EAH Anesteziyoloji ve Reanimasyon Kliniği Kış Sempozyumu 6-9 Mart 2014 Sunum Planı Hemostaz Monitörizasyonu Standart Koagülasyon
DetaylıHomeostaz. Pıhtılaşma Sisteminin Fizyolojisi ve Farmakolojik Modülasyonu. Serin proteaz 27.09.2014
Homeostaz Pıhtılaşma Sisteminin Fizyolojisi ve Farmakolojik Modülasyonu Dr. M. Cem Ar İç Hastalıkları Anabilim Dalı Hematoloji Bilim Dalı Yaşamın devamını sağlamak için organizmanın düzenleyici sistemler
DetaylıVIII. FAKTÖR XII EKSİKLİĞİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU BÖLÜM ULUSAL TANI VE TEDAVİ KILAVUZU 2013
ULUSAL TANI VE TEDAVİ KILAVUZU 2013 FAKTÖR XII EKSİKLİĞİ VIII. BÖLÜM TANI VE TEDAVİ KILAVUZU KALITSAL FAKTÖR XII EKSİKLİĞİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU FAKTÖR XII EKSİKLİĞİ Dr. M. Cem Ar ve THD Hemofili Bilimsel
DetaylıNitrik Oksit ve Solunum Sistemi Doç. Dr. Bülent GÜMÜŞEL Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmakoloji Anabilim Dalı
Nitrik Oksit ve Solunum Sistemi Doç. Dr. Bülent GÜMÜŞEL Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmakoloji Anabilim Dalı Türk Farmakoloji Derneği ne Teşekkür Ederim. 1 1980 Robert Furchgott EDRF=Nitrik
DetaylıYARA İYİLEŞMESİ. Yrd.Doç.Dr. Burak Veli Ülger
YARA İYİLEŞMESİ Yrd.Doç.Dr. Burak Veli Ülger YARA Doku bütünlüğünün bozulmasıdır. Cerrahi ya da travmatik olabilir. Akut Yara: Onarım süreci düzenli ve zamanında gelişir. Anatomik ve fonksiyonel bütünlük
DetaylıHEMOSTAZ. Güher Saruhan-Direskeneli. İ.Ü.İstanbul Tıp Fakültesi Fizyoloji AD
HEMOSTAZ Güher Saruhan-Direskeneli İ.Ü.İstanbul Tıp Fakültesi Fizyoloji AD HEMOSTAZ AŞAMALARI Damar hasarı Trombosit birikimi Fibrin oluşumu Fibrinden pıhtı oluşumu Pıhtının büzüşmesi Guyton & Hall 2006
DetaylıEndotel disfonksiyonuna genel bir bakış
Endotel disfonksiyonuna genel bir bakış Prof. Dr. A. Tuncay Demiryürek Gaziantep Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Farmakoloji Anabilim Dalı TFD-Trabzon Ekim 2007 Endotel Endotel tabakası, - fiziksel bariyer
DetaylıFibrinolytics
ANTİPLATELET İLAÇLAR Fibrinolytics Adezyon Aktivasyon (agonist bağlanma) Agregasyon Aktivasyon (şekil değişikliği) Antiplatelet İlaçlar Antiplatelet ilaçlar Asetilsalisilik asit (aspirin) P2Y12 antagonistleri
DetaylıD Vitaminin Relaps Brucelloz üzerine Etkisi. Yrd.Doç.Dr. Turhan Togan Başkent Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji
D Vitaminin Relaps Brucelloz üzerine Etkisi Yrd.Doç.Dr. Turhan Togan Başkent Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bruselloz Brucella cinsi bakteriler tarafından primer olarak otçul
DetaylıENDOTEL VE BİYOKİMYASAL MOLEKÜLLER
ENDOTEL VE BİYOKİMYASAL MOLEKÜLLER Endotel Damar duvarı ve dolaşan kan arasında tek sıra endotel hücresinden oluşan işlevsel bir organdır Endotel en büyük endokrin organdır 70 kg lik bir kişide, kalp kitlesix5
DetaylıKoagulan ve Antikoagulan Proteinlerin Trombozda Yeri
Koagulan ve Antikoagulan Proteinlerin Trombozda Yeri Prof. Dr. A. Emin Kürekçi Özel Lösante Hastanesi Sunum Planı Prokoagülan ve antikoagülanlar Koagülasyon zinciri Doğal antikoagülanların etki mekanizmaları
DetaylıTravma Hastalarında Traneksamik Asit Kullanımının Yeri
Travma Hastalarında Traneksamik Asit Kullanımının Yeri Dr. Fa8h DOĞANAY Fa8h Sultan Mehmet EAH Mayıs 2016 Trabzon Fa8h Sultan Mehmet EAH Acil Ailesi Sunum Planı Traneksamik asit Genel özellikler, metabolizma,
DetaylıTÜMÖR ANJiYOGENEZİ TUMOR ANGIOGENESIS. Reha Aydın. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
TÜMÖR ANJiYOGENEZİ TUMOR ANGIOGENESIS Reha Aydın İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi TÜMÖR ANJiYOGENEZİ TUMOR ANGIOGENESIS Reha Aydın, İstanbul Üniversitesi, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Türkçe
DetaylıHemostaz Mekanizmas. Prof. Dr. Burhan Ferhano lu
.Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri Kanama ve Tromboza E ilim Sempozyum Dizisi No: 36 Kas m 2003; s. 9-16 Hemostaz Mekanizmas Prof. Dr. Burhan Ferhano lu Hemostaz, kan n dolafl
DetaylıKoagülasyon Fizyolojisi
Koagülasyon Fizyolojisi Dr. Tiraje Celkan Pediatrik Hematoloji-Onkoloji Cerrahpaşa Tıp Fakültesi 26 Mart 2016 Ankara Yan dal okulu 1 kanama Tromboz 2 pıhtılaşma antikoagülanlar Prokoagülanlar kanama Prokoagülanlar
DetaylıFİZYOTERAPİDE KLİNİK KAVRAMLAR. Uzm. Fzt. Nazmi ŞEKERCİ
FİZYOTERAPİDE KLİNİK KAVRAMLAR Uzm. Fzt. Nazmi ŞEKERCİ İNFLAMASYON VE ONARIM İNFLAMASYON Yaralanmaya karşı dokunun vaskülarizasyonu yolu ile oluşturulan bir seri reaksiyondur. İltihabi reaksiyon.? İnflamatuar
DetaylıYaygın Damar İçi Pıhtılaşma Sendromu (YDPS) TANI VE TEDAVİ KLAVUZU
Yaygın Damar İçi Pıhtılaşma Sendromu (YDPS) TANI VE TEDAVİ KLAVUZU TANIM Yaygın damar içi pıhtılaşma sendromu (YDPS) altta yatan primer bir hastalığın varlığında; koagülasyon sisteminin aşırı ve kontrolsüz
DetaylıYrd. Doç. Dr. İlyas Yolbaş Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ABD
Yrd. Doç. Dr. İlyas Yolbaş Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ABD KOMPLEMAN SİSTEMİ Kompleman sistem, (Compleman system) veya tamamlayıcı sistem, bir canlıdan patojenlerin temizlenmesine yardım eden biyokimyasal
DetaylıÇOCUKLARDA TROMBOEMBOLİK HASTALIKLAR
ÇOCUKLARDA TROMBOEMBOLİK HASTALIKLAR Dr. Ülker Koçak Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Hematoloji Bilim Dalı HEMOSTAZ Prokoagülan Antifibrinolitik Antikoagülan Profibrinolitik ÇOCUKLARDA HEMOSTAZ
DetaylıHemodiyaliz Hastalarında Atriyal Fibrilasyon Sıklığı ve Tromboembolik İnmeden Koruma Yönelimleri
Hemodiyaliz Hastalarında Atriyal Fibrilasyon Sıklığı ve Tromboembolik İnmeden Koruma Yönelimleri Nuri Barış Hasbal, Yener Koç, Tamer Sakacı, Mustafa Sevinç, Zuhal Atan Uçar, Tuncay Şahutoğlu, Cüneyt Akgöl,
DetaylıENDOTEL YAPISI VE İŞLEVLERİ. Doç. Dr. Esra Atabenli Erdemli
ENDOTEL YAPISI VE İŞLEVLERİ Doç. Dr. Esra Atabenli Erdemli Endotel, dolaşım sistemini döşeyen tek katlı yassı epiteldir. Endotel hücreleri, kan damarlarını kan akımı yönünde uzunlamasına döşeyen yassı,
DetaylıFİBRİN YIKIM ÜRÜNLERİ
FİBRİN YIKIM ÜRÜNLERİ Fibrin degradation products; FDP testi; FDPs; FSPs; Fibrin split products; Fibrin breakdown products; Fibrin yıkım ürünleri bir pıhtının parçalanması sırasında ortaya çıkan maddelerdir.
DetaylıDiyabette Endotel Fonksiyon Bozuklukları
Diyabette Endotel Fonksiyon Bozuklukları Doç. Dr. Serhan SAKARYA Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hst. Ve Kl. Mik A.D. ENDOTEL Doku ile madde alış-verişi Vasküler tonüs Lökositlerin
Detaylı4/12/2019. Pıhtılaşma Sisteminin Fizyolojisi ve Farmakolojik Modülasyonu. Homeostaz. Serpin (Serin proteaz inhibitörü) Trombin
Homeostaz Pıhtılaşma Sisteminin Fizyolojisi ve Farmakolojik Modülasyonu Dr. M. Cem Ar İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa İç Hastalıkları Hematoloji Yaşamın devamını sağlamak için organizmanın düzenleyici
DetaylıTedavi. Tedavi hedefleri;
Doç. Dr. Onur POLAT Tedavi DVT tanısı konduktan sonra doğal gidişine bırakılırsa, ölümcül komplikasyonu olan PE ve uzun dönemde sakatlık oranı son derece yüksek olan posttromboflebitik sendrom ve Pulmoner
DetaylıHemodiyaliz hastalarında hemostatik sistem değişiklikleri ve komplikasyonları
Hemodiyaliz hastalarında hemostatik sistem değişiklikleri ve komplikasyonları Dr. Gülçin Kantarcı Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı Sunum akışı Hemostaz Hemostatik sistem bozuklukları
DetaylıDÖNEM 2- I. DERS KURULU AMAÇ VE HEDEFLERİ
DÖNEM 2- I. DERS KURULU AMAÇ VE HEDEFLERİ Kan, kalp, dolaşım ve solunum sistemine ait normal yapı ve fonksiyonların öğrenilmesi 1. Kanın bileşenlerini, fiziksel ve fonksiyonel özelliklerini sayar, plazmanın
Detaylı* Kemoreseptör *** KEMORESEPTÖR REFLEKS
KEMORESEPTÖR REFLEKS DOLAŞIM SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ VI Dr. Nevzat KAHVECİ Kemoreseptörler, kimyasal duyarlılığı olan hücrelerdir. Kan basıncı 80 mmhg nin altına düştüğünde uyarılırlar. 1- Oksijen yokluğu
DetaylıKAN VE SIVI RESÜSİTASYO N -1 AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ACİL TIP ANABİLİM DALI Dr.İlker GÜNDÜZ
KAN VE SIVI RESÜSİTASYO N -1 AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ACİL TIP ANABİLİM DALI Dr.İlker GÜNDÜZ 03-11-2009 Doku hipoperfüzyonu ve organ hasarı oluşturan, intravasküler volüm kaybının ilk tedavisi
DetaylıDr. Fatih Mehmet Azık Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Tıp Fakültesi
Dr. Fatih Mehmet Azık Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Tıp Fakültesi Yara iyileşmesi Üst düzey organize edilmiş bir kaskad Hemostaz, inflamasyon, proliferasyon ve remodeling Hasarlı dokunun normal mimarisini
DetaylıLİPOPROTEİN METABOLİZMASI. Prof.Dr. Yeşim ÖZKAN Gazi Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı
LİPOPROTEİN METABOLİZMASI Prof.Dr. Yeşim ÖZKAN Gazi Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı Lipoprotein Nedir? 1- Lipidler Hidrofobik lipidler çekirdekte (Trigliserit, Kolesterol esterleri)
DetaylıRomatoid Artrit Tedavisinde MAP Kinaz İnhibitörleri MAP Kinase Inhibitors in Rheumatoid Arthritis Prof Dr Salih Pay 12 Mart 2011
Romatoid Artrit Tedavisinde MAP Kinaz İnhibitörleri MAP Kinase Inhibitors in Rheumatoid Arthritis Prof Dr Salih Pay 12 Mart 2011 Cell growth differentiation Inflamation Cytokine production Extracellular-regulated
DetaylıKARDİYOVASKÜLER HASTALIKLARIN EPİDEMİYOLOJİSİ VE TÜTÜN KULLANIMI: MEKANİZMA. Mini Ders 2 Modül: Tütünün Kalp ve Damar Hastalıkları Üzerindeki Etkisi
KARDİYOVASKÜLER HASTALIKLARIN EPİDEMİYOLOJİSİ VE TÜTÜN KULLANIMI: MEKANİZMA Mini Ders 2 Modül: Tütünün Kalp ve Damar Hastalıkları Üzerindeki Etkisi TEMEL SLAYTLAR Kardiyovasküler Hastalıkların Epidemiyolojisi
DetaylıI- Doğal-doğuştan (innate)var olan bağışıklık
I- Doğal-doğuştan (innate)var olan bağışıklık Fagositik hücreler (makrofajlar, mast hücreleri) Kompleman sistemi(direkt bakteri hücre membranı parçalayarak diğer immün sistem hücrelerin bunlara atak yapmasına
DetaylıKanamanın durması anlamına gelir. Kanamanın durmasında üç eleman rol alır. Bunlar şunlardır:
Hemofili hastalığı dünyanın her tarafında görülebilen bir çeşit kanama bozukluğudur. Hastadaki ana sorun kanamanın durmasındaki gecikmedir. Bu yüzden pıhtılaşma gecikir ve hasta çok kanar. Ciddi organların
DetaylıKANAMA BOZUKLUKLARI. Dr.Mustafa ÇETİN Dedeman Hematoloji Bölümü 2007
KANAMA BOZUKLUKLARI Dr.Mustafa ÇETİN Dedeman Hematoloji Bölümü 2007 Konular I. Kanamanın klinik bulguları II. Kanamaya neden olan hematolojik bozukluklar Platelet bozuklukları Koagulasyon faktör bozuklukları
Detaylı15- RADYASYONUN NÜKLEİK ASİTLER VE PROTEİNLERE ETKİLERİ
15- RADYASYONUN NÜKLEİK ASİTLER VE PROTEİNLERE ETKİLERİ İyonlaştırıcı radyasyonların biyomoleküllere örneğin nükleik asitler ve proteinlere olan etkisi hakkında yeterli bilgi yoktur. Ancak, nükleik asitlerden
DetaylıHÜCRE SĠNYAL OLAYLARI PROF. DR. FATMA SAVRAN OĞUZ
HÜCRE SĠNYAL OLAYLARI PROF. DR. FATMA SAVRAN OĞUZ Çok hücreli organizmaların kompleks omurgalılara evrimi, hücreler birbirleriyle iletişim kuramasalardı mümkün olmazdı. Hücre-hücre Hücre-matriks etkileşimini
DetaylıDirek Trombin İnhibitörleri. Yrd. Doç. Dr. Şükrü Gürbüz İnönü Üniversitesi Acil Tıp AD
Direk Trombin İnhibitörleri Yrd. Doç. Dr. Şükrü Gürbüz İnönü Üniversitesi Acil Tıp AD Antikoagülan tedavi Tromboembolik olaylar günümüzde en önemli ölüm nedenlerinin başında gelmektedir Risk faktörlerine
DetaylıEDİNSEL KANAMA BOZUKLUKLARI VE KALITSAL TROMBOFİLİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU I. BÖLÜM TROMBOTİK TROMBOSİTOPENİK PURPURA TANI VE TEDAVİ KILAVUZU...
EDİNSEL KANAMA BOZUKLUKLARI VE KALITSAL TROMBOFİLİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU İÇİNDEKİLER Önsöz...iii Ulusal Tanı ve Tedavi Kılavuzu Çalışma Grupları... iv Kısaltmalar... vii Tablolar Listesi... xv Şekiller
DetaylıELEKTİF OLGULARDA ANTİTROMBOSİT,ANTİTROMBİN TEDAVİ STRATEJİSİ
ELEKTİF OLGULARDA ANTİTROMBOSİT,ANTİTROMBİN TEDAVİ STRATEJİSİ Doç.Dr.B.Yılmaz CİNGÖZBAY GATA HAYDARPAŞA EĞİTİM HASTANESİ KARDİYOLOJİ SERVİSİ İSTANBUL İSTANBUL GİRİŞİMSEL KARDİYOLOJİ KURSU 11 Haziran 2011
DetaylıKan dokusu. Hematokriti hesaplamak için eritrositlerle dolu olan tüpün uzunluğu kanla dolu tüpün uzunluğuna bölünüp, çıkan sonuç 100 ile çarpılır.
Kan dokusu Kan, hücrelerden ve plazma adı verilen bir sıvıdan oluşmuştur. Hücreler eritrositler (kırmızı kan hücreleri), lökositler (beyaz kan hücreleri) ve trombositlerdir. Hücrelerin % 99 undan fazlasını
DetaylıLİPOPROTEİN METABOLİZMASI. Prof.Dr. Yeşim ÖZKAN Gazi Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı
LİPOPROTEİN METABOLİZMASI Prof.Dr. Yeşim ÖZKAN Gazi Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı Lipoprotein Nedir? 1- Lipidler Hidrofobik lipidler çekirdekte (Trigliserit, Kolesterol esterleri)
DetaylıTİP I HİPERSENSİTİVİTE REAKSİYONU. Prof. Dr. Bilun Gemicioğlu
TİP I HİPERSENSİTİVİTE REAKSİYONU Prof. Dr. Bilun Gemicioğlu HİPERSENSİTİVİTE REAKSİYONLARI TİP I TİP II TİPII TİPIII TİPIV TİPIV TİPIV İmmün yanıt IgE IgG IgG IgG Th1 Th2 CTL Antijen Solübl antijen Hücre/
DetaylıEGZERSiZ VE TROMBOSiı
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe J. ofsport Sôences 2000, 11 (1-2-3-4),9-16 EGZERSiZ VE TROMBOSiı FONKSiYONLARı Gülriz ERSÖZ Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı ÖZET Trombositlerin
Detaylıİskelet Kasının Egzersize Yanıtı; Ağırlık çalışması ile sinir-kas sisteminde oluşan uyumlar. Prof.Dr.Mitat KOZ
İskelet Kasının Egzersize Yanıtı; Ağırlık çalışması ile sinir-kas sisteminde oluşan uyumlar Prof.Dr.Mitat KOZ 1 İskelet Kasının Egzersize Yanıtı Kas kan akımındaki değişim Kas kuvveti ve dayanıklılığındaki
DetaylıBÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ...
BÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ... 1 Bilinmesi Gereken Kavramlar... 1 Giriş... 2 Hücrelerin Fonksiyonel Özellikleri... 2 Hücrenin Kimyasal Yapısı... 2 Hücrenin Fiziksel Yapısı... 4 Hücrenin Bileşenleri... 4
DetaylıSlayt 1. Slayt 2. Slayt 3 YARA İYİLEŞMESİ YARA. Yrd.Doç.Dr. Burak Veli Ülger. Doku bütünlüğünün bozulmasıdır. Cerrahi ya da travmatik olabilir.
Slayt 1 YARA İYİLEŞMESİ Yrd.Doç.Dr. Burak Veli Ülger Slayt 2 YARA Doku bütünlüğünün bozulmasıdır. Cerrahi ya da travmatik olabilir. Slayt 3 Akut Yara: Onarım süreci düzenli ve zamanında gelişir. Anatomik
DetaylıKAN AKIMININ KONTROLÜ. 1- Otoregülasyon veya Miyojenik Regülasyon 2- Metabolik Regülasyon KAN AKIMININ LOKAL KONTROLÜ DOLAŞIM SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ IV
KAN AKIMININ KONTROLÜ Nöronal Humoral Lokal Otonom Sinir Sistemi Plazma Epinefrin, Anjiyotensin II, Vazopressin, İyonlar Akut Kontrol DOLAŞIM SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ IV Uzun Süreli Kontrol Dr. Nevzat KAHVECİ
DetaylıSolunum sistemi farmakolojisi. Prof. Dr. Öner Süzer
Solunum sistemi farmakolojisi Prof. Dr. Öner Süzer www.onersuzer.com 2 1 3 Havayolu, damar ve salgı bezlerinin regülasyonu Hava yollarının aferent lifleri İrritan reseptörler ve C lifleri, eksojen kimyasallara,
DetaylıKardiyopulmoner bypass uygulanacak olgularda insülin infüzyonunun inflamatuvar mediatörler üzerine etkisi
Kardiyopulmoner bypass uygulanacak olgularda insülin infüzyonunun inflamatuvar mediatörler üzerine etkisi Zeliha Özer*, Davud Yapıcı*, Gülçin Eskandari**, Arzu Kanık***, Kerem Karaca****, Aslı Sagün* Mersin
DetaylıAKUT KORONER SENDROMDA ANTİPLATELET SEÇİMİ; NE, NE ZAMAN? DOÇ. DR. AYHAN SARITAŞ DÜZCE ÜNİVERSİTESİ ACİL TIP AD
AKUT KORONER SENDROMDA ANTİPLATELET SEÇİMİ; NE, NE ZAMAN? DOÇ. DR. AYHAN SARITAŞ DÜZCE ÜNİVERSİTESİ ACİL TIP AD Plan AKS Patofizyolojisi Antiplatelet Mekanizma Antiplatelet İlaç Çalışmaları UA/NSTEMI de
DetaylıHEMOSTAZ CERRAHİ KANAMA TRANSFÜZYON. Prof. Dr. Süphan ERTÜRK Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı
HEMOSTAZ CERRAHİ KANAMA TRANSFÜZYON Prof. Dr. Süphan ERTÜRK Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı HEMOSTAZ Hemostaz Vazokonstrüksiyon Trombosit fonksiyonları PRİMER HEMOSTAZ Koagülasyon
DetaylıGebelikte yeni gelişen Proteinüri ve Böbrek fonksiyon bozukluğu
Gebelikte yeni gelişen Proteinüri ve Böbrek fonksiyon bozukluğu Dr.Meltem Pekpak İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi 34.Ulusal Nefroloji, Hipertansiyon, Diyaliz ve Transplantasyon 18-22 Ekim,Antalya
DetaylıEGZERSİZİN DAMAR FONKSİYONLARINA ETKİSİ
EGZERSİZİN DAMAR FONKSİYONLARINA ETKİSİ İçerik Dolaşım sisteminin kısa anatomi ve fizyolojisi Egzersizde periferal dolaşımın düzenlenmesi-etkili mekanizmalar Damar endotelinin ve Nitrik Oksitin (NO) periferal
DetaylıTrombofili nin Tekrarlayan Gebelik Kayıplarındaki Rolü. Dr. Ayhan SUCAK
Trombofili nin Tekrarlayan Gebelik Kayıplarındaki Rolü Dr. Ayhan SUCAK www.tmftpkongre2012 Tekrarlayan gebelik kaybı TANIM European Society for Human Reproduction and Embryology 20 haftalık amenoreden
DetaylıDoymamış Yağ Asitlerinin Transformasyonu. Prof. Dr. Fidancı
Doymamış Yağ Asitlerinin Transformasyonu Prof. Dr. Fidancı Bir hücre bir uyarıya yanıt verdiğinde biyoaktif mediatörler sıklıkla zarlardaki lipidlerden oluşur. Biyoaktif mediatörlerin bir grubu, 20 karbonlu
DetaylıBeyin Omurilik Sıvısında Myelin Basic Protein Testi; CSF myelin basic protein; BOS da myelin basic protein;
MYELİN BASİC PROTEİN Beyin Omurilik Sıvısında Myelin Basic Protein Testi; CSF myelin basic protein; BOS da myelin basic protein; Beyin Omurilik Sıvısı içinde Myelin Basic Protein miktarının araştırılmasıdır.
DetaylıORGANİZMALARDA BAĞIŞIKLIK MEKANİZMALARI
ORGANİZMALARDA BAĞIŞIKLIK MEKANİZMALARI Organizmalarda daha öncede belirtildiği gibi hücresel ve humoral bağışıklık bağışıklık reaksiyonları vardır. Bunlara ilave olarak immünoljik tolerans adı verilen
DetaylıKan Liflerinin Biyokimyası
Handan Yavuz Adil Denizli Kan Liflerinin Biyokimyası Kırmızı kan hücreleri fibrin ipliklerinden oluşan bir ağa yakalanmış böylece kan kaybı oluşmamış. Örümcek ipeği çok sert, bir o kadar hafif, olağanüstü
DetaylıIX. BÖLÜM KRONİK HASTALIK ANEMİSİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU ULUSAL TEDAVİ KILAVUZU 2011
ULUSAL TEDAVİ KILAVUZU 2011 KRONİK HASTALIK ANEMİSİ IX. BÖLÜM TANI VE TEDAVİ KILAVUZU KRONİK HASTALIK ANEMİSİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU KRONİK HASTALIK ANEMİSİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU GİRİŞ VE TANIM Kronik
DetaylıHiperkoagülabilite Trombofili Tarama ve Tedavi DR ERMAN ÖZTÜRK
Hiperkoagülabilite Trombofili Tarama ve Tedavi DR ERMAN ÖZTÜRK Hiperkoagülobilite / Trombofili Nedir? Neden test ediyoruz? Kimlerde test edelim? Neyi test edelim? Tedaviye katkısı? Ne ile tedavi? Ne süre
DetaylıAdaptif İmmünoterapi. Prof.Dr.Ender Terzioğlu Akdeniz Üniversitesi Antalya
Adaptif İmmünoterapi Prof.Dr.Ender Terzioğlu Akdeniz Üniversitesi Antalya Adaptif immünoterapi İmmün Sistemin kanser oluşumunda koruyucu rolü daha iyi anlaşılmıştır. Monoklonal antikor teknolojisi, Tümör
DetaylıST YÜKSELMESİZ AKUT KORONER SENDROM HASTALARINDA TROMBOTİK VE FİBRİNOLİTİK PARAMETRELERİN SORUMLU LEZYON KRİTİKLİĞİ İLE İLİŞKİSİ
T.C Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı ST YÜKSELMESİZ AKUT KORONER SENDROM HASTALARINDA TROMBOTİK VE FİBRİNOLİTİK PARAMETRELERİN SORUMLU LEZYON KRİTİKLİĞİ İLE İLİŞKİSİ
DetaylıDamar Hasarı: Travma, cerrahi
Journal of Clinical and Analytical Medicine Göğüs Cerrahisi Sedat Gürkök Göğüs Cerrahisi Pulmoner Tromboemboli Giriş Pulmoner emboli (PE) pulmoner arter dallarının sistemik venler aracılığıyla taşınan
DetaylıLÖKOSİTLER,ÖZELLİKLERİ. ve İNFLAMASYON. 2009-2010 Dr.Naciye İşbil Büyükcoşkun
LÖKOSİTLER,ÖZELLİKLERİ ve İNFLAMASYON 2009-2010 Dr.Naciye İşbil Büyükcoşkun Dersin Amacı: * Yabancı maddeye karşı savunma? * Lökosit çeşitleri ve miktarları * Lökopoez * Fonksiyonel özellikleri * Monosit-
DetaylıTam Kan Analizi. Yrd.Doç.Dr.Filiz BAKAR ATEŞ
Tam Kan Analizi Yrd.Doç.Dr.Filiz BAKAR ATEŞ Tam Kan Analizi Tam kan analizi, en sık kullanılan kan testlerinden biridir. Kandaki 3 major hücreyi analiz eder: 1. Eritrositler 2. Lökositler 3. Plateletler
DetaylıHEMOSTAZİS S VE DOÇ.. DR. MEHMET FERAHMAN GENEL CERRAHİ AD.
HEMOSTAZİS S VE TRANSFÜZYON TEDAVİSİ DOÇ.. DR. MEHMET FERAHMAN GENEL CERRAHİ AD. HEMOSTAZ MEKANİZMALARI Damar Cevabı Trombosit aktivitesi Pıhtılaşma mekanizması Fibrinolitik sistem Damar cevabı Kanama
DetaylıVİROLOJİ -I Antiviral İmmunite
VİROLOJİ -I Antiviral İmmunite Prof.Dr. Yılmaz Akça Prof.Dr. Feray Alkan Prof.Dr. Aykut Özkul Prof. Dr. Seval Bilge-Dağalp Prof.Dr. M. Taner Karaoğlu Prof.Dr. Tuba Çiğdem Oğuzoğlu DOĞAL SAVUNMA HATLARI-DOĞAL
DetaylıDİCLE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM II. KAN-DOLAŞIM ve SOLUNUM DERS KURULU
DİCLE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM II KAN-DOLAŞIM ve SOLUNUM DERS KURULU Doç.Dr. Engin DEVECİ İMMÜN SİSTEM TİPLERİ I- Doğal-doğuştan (innate)var olan bağışıklık Fagositik hücreler (makrofajlar, mast
DetaylıKanın Bileşenleri. Total kan Miktarı: Vücut Ağırlığı x0.08. Plazma :%55 Hücreler : %45. Plazmanın %90 su
KAN DOKUSU Kanın Bileşenleri Total kan Miktarı: Vücut Ağırlığı x0.08 Plazma :%55 Hücreler : %45 Plazmanın %90 su Kan Hücreleri Eritrosit Lökosit Trombosit Agranulosit Lenfosit Monosit Granulosit Nötrofil
DetaylıFatma Burcu BELEN BEYANI
10.Pediatrik Hematoloji Kongresi Araştırma Destekleri/ Baş Araştırıcı Çalıştığı Firma (lar) Danışman Olduğu Firma (lar) Hisse Senedi Ortaklığı Fatma Burcu BELEN BEYANI Sunumum ile ilgili çıkar çatışmam
DetaylıKOAGÜLASYON TESTLERİ Dr. Çağatay KUNDAK DÜZEN LABORATUVARLAR GRUBU Hedefler Yaygın olarak kullanılan koagülasyon testlerini tanımak Bu testlerin hasta tanı ve takibinde etkin kullanılmasını sağlamak Koagulasyon
DetaylıFİBRİN YIKIM ÜRÜNLERİ
FİBRİN YIKIM ÜRÜNLERİ Fibrin degradation products; FDP testi; FDPs; FSPs; Fibrin split products; Fibrin breakdown products; Fibrin yıkım ürünleri bir pıhtının parçalanması sırasında ortaya çıkan maddelerdir.
DetaylıHücrelerde gerçekleşen yapım, yıkım ve dönüşüm olaylarının bütününe metabolizma denir.
METABOLİZMA ve ENZİMLER METABOLİZMA Hücrelerde gerçekleşen yapım, yıkım ve dönüşüm olaylarının bütününe metabolizma denir. A. ÖZÜMLEME (ANABOLİZMA) Metabolizmanın yapım reaksiyonlarıdır. Bu tür olaylara
Detaylıİ. Ü İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Filiz Aydın
İ. Ü İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Filiz Aydın Hücre iletişimi Tüm canlılar bulundukları çevreden sinyal alırlar ve yanıt verirler Bakteriler glukoz ve amino asit gibi besinlerin
DetaylıOtakoidler ve ergot alkaloidleri
Otakoidler ve ergot alkaloidleri Prof. Dr. Öner Süzer www.onersuzer.com 1 Antihistaminikler 2 2 1 Serotonin agonistleri, antagonistleri, ergot alkaloidleri 3 3 Otakaidler Latince "autos" kendi, "akos"
DetaylıHORMONLAR VE ETKİ MEKANİZMALARI
HORMONLAR VE ETKİ MEKANİZMALARI Receptörler İntrasellüler hidrofobik(llipofilik)ligandlara baglananlar Nükleer hormon reseptörleri Guanylate siklaz(nitrikoksid receptor) Hücre yüzey hidrofilik ligandlara
DetaylıII. BÖLÜM HEMOFİLİDE KANAMA TEDAVİSİ
HEMOFİLİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU Önsöz... IX-X Türk Hematoloji Derneği Yönetim Kurulu... XI Hemofili Bilimsel Alt Komitesi Üyeleri (2014-2018 dönemi)... XI Kısaltmalar... XII I. BÖLÜM HEMOFİLİ TANISI TANIM...
DetaylıHümoral İmmün Yanıt ve Antikorlar
Hümoral İmmün Yanıt ve Antikorlar H. Barbaros ORAL Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi İmmünoloji Anabilim Dalı Edinsel immün sistemin antijenleri bağlamak için kullandığı 3 molekül sınıfı: I.Antikorlar,
DetaylıCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/38405 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Balcıoğlu, Hayri Emrah Title: Role of integrin adhesions in cellular mechanotransduction
DetaylıEGZERSİZE ENDOKRİN ve METABOLİK YANIT
EGZERSİZE ENDOKRİN ve METABOLİK YANIT Prof.Dr.Fadıl Özyener Fizyoloji Anabilim Dalı Sempatik Sistem Adrenal Medulla Kas kan dolaşımı Kan basıncı Solunum sıklık ve derinliği Kalp kasılma gücü Kalp atım
DetaylıPERİFERİK ARTER HASTALIĞI. Dr Sim Kutlay
PERİFERİK ARTER HASTALIĞI Dr Sim Kutlay ENDOTEL Nitrik oksit Endotelin-1 Anjiotensin II Nitrik oksit NF-kB aktivasyonu Anjiotensin II Aktivatör protein-1 aktivasyonu Nitrik oksit Doku faktörü Plazminojen
DetaylıHÜCRE FİZYOLOJİSİ Hücrenin fiziksel yapısı. Hücre membranı proteinleri. Hücre membranı
Hücrenin fiziksel yapısı HÜCRE FİZYOLOJİSİ Hücreyi oluşturan yapılar Hücre membranı yapısı ve özellikleri Hücre içi ve dışı bileşenler Hücre membranından madde iletimi Vücut sıvılar Ozmoz-ozmmotik basınç
DetaylıİNFLAMASYON DR. YASEMIN SEZGIN. yasemin sezgin
İNFLAMASYON DR. YASEMIN SEZGIN yasemin sezgin Inflamasyon Hasara karşı vaskülarize dokunun dinamik yanıtıdır Koruyucu bir yanıttır Hasar bölgesine koruma ve iyileştirme mekanizmalarını getirir İnflamasyonun
DetaylıKANAMA BOZUKLUKLARI DR ALPARSLAN MUTLU
KANAMA BOZUKLUKLARI DR ALPARSLAN MUTLU GENEL BAKIŞ Kan ve dokularda pıhtılaş ayı etkileyen elliden fazla madde (şi dilik) ulu uştur Bu ları azıları pıhtılaş ayı sağlar(prokoagülan) Diğerleri pıhtılaş ayı
DetaylıDENİZLİ İLİNDE SAĞLIKLI KİŞİLERDE AKTİVE PROTEİN C DİRENCİ VE FAKTÖR V LEİDEN SIKLIĞI UZMANLIK TEZİ. Dr. SİBEL KABUKÇU HACIOĞLU DENİZLİ 2004
T.C. PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI DENİZLİ İLİNDE SAĞLIKLI KİŞİLERDE AKTİVE PROTEİN C DİRENCİ VE FAKTÖR V LEİDEN SIKLIĞI UZMANLIK TEZİ Dr. SİBEL KABUKÇU HACIOĞLU DENİZLİ
DetaylıPAROKSİSMAL NOKTÜRNAL HEMOGLOBİNÜRİ VE GÖĞÜS HASTALIKLARI. Dr. Alev GÜRGÜN Ege ÜTF Göğüs Hastalıkları AD. alev.gurgun@ege.edu.tr
PAROKSİSMAL NOKTÜRNAL HEMOGLOBİNÜRİ VE GÖĞÜS HASTALIKLARI Dr. Alev GÜRGÜN Ege ÜTF Göğüs Hastalıkları AD alev.gurgun@ege.edu.tr HİPERKOAGÜLABİLİTE PRİMER 1. Anormal fibrin oluşumuna neden olanlar: AT III
DetaylıHAYVANSAL ÜRETİM FİZYOLOJİSİ
HAYVANSAL ÜRETİM FİZYOLOJİSİ 4. Hafta Prof. Dr. Gürsel DELLAL 1 Dolaşım Fizyolojisi Kan Kan, vücutta damarlar içinde devamlı halde dolaşan bir dokudur. Kan, plazma içinde süspansiyon halinde bulunan eritrosit
DetaylıDissemine İntravasküler Koagülasyon
Dissemine İntravasküler Koagülasyon Yahya BÜYÜKAŞIK* * Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Hematoloji Ünitesi, ANKARA Disseminated Intravascular Coagulation Key Words:
DetaylıHasar Kontrol Cerrahisi yılında Rotonda ve Schwab hasar kontrol kavramını 3 aşamalı bir yaklaşım olarak tanımlamışlardır.
Doç. Dr. Onur POLAT Hasar Kontrol Cerrahisi 1992 yılında Rotonda ve Schwab hasar kontrol kavramını 3 aşamalı bir yaklaşım olarak tanımlamışlardır. Hasar Kontrol Cerrahisi İlk aşama; Kanama ve kirlenmenin
DetaylıYeni Oral Antikoagülanların Pediatri Pratiğinde Yeri
Yeni Oral Antikoagülanların Pediatri Pratiğinde Yeri Prof. Dr. Tunç FIŞGIN Medicalpark Bahçelievler Hastanesi, Çocuk Kemik İliği Nakil Ünitesi, İstanbul Bahçeşehir Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı
DetaylıDAMAR HASTALIKLARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI D.P.Ü. KÜTAHYA EVLİYA ÇELEBİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ DAMAR HASTALIKLARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR PROF. DR. AHMET HAKAN VURAL OP. DR. GÜLEN SEZER ALPTEKİN ERKUL OP. DR. SİNAN ERKUL
Detaylı