Ve sonra o faili meþhur yara

Transkript

1 PazaR Tarih: 16 Kasým 2014 YIL:(8) SAYI: 492 AFRÝKA NIN ÜCRETSÝZ HAFTALIK EKÝ Mengenede ruhum/ Hayata dair dikkatimin orta yerinde bayram kutluyorsunuz tören ve saire/yollar da kapalý ya ada yarým bitiyor kara birdenbire/ Kýrk arap inip biniyor tahtaravalliye Filiz Naldöven Fotoðraf: Ahmet Uzunoðlu (Kaptan) Þiir: Faize Özdemirciler Bu sayýda; Faize Özdemirciler, Sezai Sarýoðlu, Filiz Naldöven, Canan Sümer, Fatoþ Avcýsoyu Ruso, Fatma Ergün, Mustafa Erkan, Nehir Demirel, Halil Aða, Kerem Akça, Fatma Akilhoca ve M. Kansu...

2 2 Pazar 16 Kasým 2014 Pazar Ve sonra o faili meþhur yara Yazý'nýn yaþanacak yer olabileceðine inandýðým zamanlardan rüzgar gibi geçtim, ne yazlarda barýnabildim ne yazýlarda. Kefen biçtim dilime tekerrürden, öldüm öldüm dirildim. Kerpiçten bir yaz kaldý geriye tarihin önünde diz çöken o evden. Çocukluk evini yitirmenin ebedi evsizliðe tekabül ettiðini sezdiðimde vakit geç deðildi, bense çok gençtim. Sezmek anlamak deðildi, öyle olsaydý þarkýlarýn peþinden sürüklenmez, Kalamýþ'tan bir tatlý huzur almaya gitmezdim. Adorno'dan sonra huzurun imkansýzlýðýyla uyandým ve bir daha da uyuyamadým, öylece vurdum kýyýya. Ne ben bir þey bekliyordum, ne de adanýn verecek bir þeyi vardý bana. Tersinden okudum düzünden yaþadým ve ikiye böldüm hayatý: Bir: Adorno'dan önce. Ýki: Adorno'dan sonra. Yýllarca süren bir yolculuk, gitmek imkan dahilinden çýkmýþken "ah gitsem" diyen bir yolcu ve kerpiçten bir oda kaldý geriye o yaz'dan Çocukluk; þiire giden yolda mecburi istikametti; onarýlmayý bekleyen yýkýlmýþ hanay, barýþtýrýlmayý bekleyen kýrgýn bir ev'di Hýrpaladýðým onlarca sözcükten sonra buydu kurduðum cümle Eðer "harita yýrtýlmasaydý, sýnýr olmasaydý, senin þiirin olmayacaktý" diyenler haklýysa; Temmuz'un deliliðinin Rumca'da ve Türkçe'de hiçbir hükmü kalmadýysa eðer; ya da, her aþk'ýn doðduðu yere benzediðine dair söylediklerim düpedüz saçmalýksa; ve gerçekten modasý geçmiþ bir mevzudan ibaretse artýk þu haritayý bölen "sýnýr", þu iki yakasý biraraya gelemeyen kirli gömlek, þu pasaklý Lefkoþa Ya, nar gibi çatlamak, daðýlmak ve yýllar sonra "çýt" sesi olarak bir çocuk tarafýndan farkedilmeyi beklemek düþer bana Ya da bütün ve kýrmýzý kalmak, çürümek, daha da çürümek ve hatta çürümenin tadýna varmak Tam dalacakken, sabaha doðru baðýran ibadetle bölünür uyku. Derken Sylvia'nýn peþinden intihara yürüyen bir güzel Nilgün gelir aklýma. Derken narla incire gazel döþeyen o Bilge belirir Gece'de! Derken küstah bir cümle: 50'me dayadýðým merdivenden ister balkona çýkarým içim dýþým sardunya; ister inerim bahçeye tepeden týrnaða mimoza, size ne!.. Derken bir türkü: Sofular haram demiþler bu aþkýn þarabýna, ben doldurur ben içerim günah benim, kime ne! Velhasýl ev artýk ölmüþtür, en az bu yazý kadar daðýnýk bir oda kalmýþtýr geriye Adorno "Autschwitz'den sonra þiir olanaksýzdýr" demiþti, ölümün anlamýný yitirdiði bir dünyada lirizmin bir tür teselliye dönüþebileceðini kastederek. O barbarlýktayýz hâlâ. "Olanaksýz" kýlýnmasý gereken Auschwitz devam ediyor olanca zalimliðiyle. Derken sabah oluyor Baðýran ibadetle yarým kalan uyku, haykýran hamasetle baþlýyor güne. Bir "Allah-u ekber", bir "Korkma sönmez bu þafaklarda" Ve sonra iþte: General cinayetin iþlendiði yere döner, açýlýr o faili meþhur yara Faize Özdemirciler Pazar Sahibi: AFRÝKA Yayýncýlýk Limited "Yazar, bir ev kurar metninde. Kâðýtlarý, kitaplarý, kalemleri ve evraklarý bir odadan ötekine taþýyýp dururken yol açtýðý kargaþanýn aynýsýný düþüncelerinde de yaratýr. Kâh memnun kâh huzursuz, içine gömüldüðü eþyalardýr bu düþünceler. Onlarý þefkatle okþar, kullanýr, eskitir, karýþtýrýr, yerlerini deðiþtirir, tahrip eder. Artýk bir yurdu kalmamýþ kiþi için yaþanacak bir yer olur yazý Sonunda, yazara kendi yazýlarýnda bile yaþanacak yer kalmamýþtýr " Adorno (Minima Moralia) Editör: Faize ÖZDEMÝRCÝLER Dizilip Basýldýðý Yer: AFRÝKA Yayýncýlýk Limited Tesisleri Görsel Tasarým: Erdem YORGUNOÐLU Matbaa Teknikeri: Bünyamin NAZÝK avrupa@kktc.net Web:

3 16 Kasým 2014 Pazar Pazar 3 Kendi ülkesinde 'turist' olmak! Sezai SARIOÐLU Kýbrýs'ta Saray Otel'in önündeki kafede Kýbrýslý Türk arkadaþýmý bekliyorum. Bölünmüþ ülkelerinden; "Güney"den "Kuzey"e günübirlik geçip dönen Rumlar alýþveriþ yapýyor. Kýbrýslý Türklerin "yerleþik" dedikleri Türkiye'den siyaseten getirilen garsona tepkisini ölçmek için onlarýn kim olduðunu soruyorum. Þöyle cevaplýyor; "Onlar mý? Onlar turist Rumlar, abi..." Kendini Kýbrýs'ýn "sahibi", Rumlarý "turist" olarak algýlayan bu ironik cevap; Kürtlere tarih boyunca reva görülen sömürgeci politikalarý "kendi ülkesinde turist olmak!"üzerinden okuma imkaný veriyor... "MEKTUP: kýymetsiz satýrlarýma baþlarken; içime kürt düþtü; kobanê... þengal...rojava../ kýymetsiz satýrlarýma son verirken/ yeni yüz yýlýnýz kürtlü olsun/ ama devrim kimsenin mülkü olmasýn" Kýbrýs'ta Saray Otel'in önündeki kafede Kýbrýslý Türk arkadaþýmý bekliyorum. Bölünmüþ ülkelerinden; "Güney"den "Kuzey"e günübirlik geçip dönen Rumlar alýþveriþ yapýyor. Kýbrýslý Türklerin "yerleþik" dedikleri Türkiye'den siyaseten getirilen garsona tepkisini ölçmek için onlarýn kim olduðunu soruyorum. Þöyle cevaplýyor; "Onlar mý? Onlar turist Rumlar, abi..." Kendini Kýbrýs'ýn "sahibi", Rumlarý "turist" olarak algýlayan bu ironik cevap; Kürtlere tarih boyunca reva görülen sömürgeci politikalarý "kendi ülkesinde turist olmak!"üzerinden okuma imkaný veriyor. "Turist" ya da "yabancý" olmak; kendi ülkesinde müze gezen "yabancý" gibi, "misafir" olduðu evde ev sahibini rahatsýz etmemek için parmaklarýnýn ucunda gezme, dilinin fitilini kýsma halidir. (Hal böyle olunca; "soruyorum yatacak yeri olmayanlara;/ sýnýrda dilimize takýlan bu diken kimin saltanatý/ ey tarih; eller yukarý, diller yukarý/ cepteki suçlar, aynadaki sýrlar dýþarý" dizeleri de tarihin zaptýna geçsin.) Tüm Kürdistanlýlarýn politik-poetik hikayesi, bir zamanlar cetvelle çizilen zamanýný doldurmuþ "yalan" sýnýrlarda "yabancý" görülen bir halkýn kendini açýklama ve yeniden kurma hikayesidir. Kürtler, baþkalarýnýn kendilerini açýkladýðý tarihi reddedip ne zaman kendilerini açýklayarak sözcüðün devrimci anlamýnda tarih sahnesinde "kareye girmeye" kalksalar "Osmanlý'da Cumhuriyet'te oyun çok" adlý orta(doðu) oyunu devreye sokuluyor. Bir halký baþkalarýnýn açýklamasýna iliþkin en çarpýcý örneklerden biri Ýsrailli akademisyen Yizak Hayutman'a, Filistinli sosyolog Sari Nasýr'ýn verdiði þiirsel cevaptýr: "Ben bir Filistinliyim. Kudüste doðdum, Filistinli olmaya baþlýyordum ki, beni ülkesi olmayan biri diye çaðýrmaya baþladýlar. Bana "mülteci" dediler. Ondan ÖPTÜÐÜN KUÞLARA SAY ÖLÜMÜ hayat ne çok þeye benziyor, kimi zaman insana eskiden çok öldürülürdük, þimdi çok ölüyoruz toprak bizi çaðýrýyor, aynaya çarpýp düþüyor kuþ taþ plak dönüyor, kalbimizin ortasýnda kýrýlýyor iðne ölüm yazýlamaya çýkýyor, yaþam köþede nöbetçi daðlar ne çok þeye benziyor, kimi zaman devrime insan ne çok þeye benziyor, kimi zaman kendine çocuklar ölüme durdukça, bütün anneler göðe yükseliyor sözümüzü yarýda kesiyor babalar, dilimiz âh'a saklanýyor devrim adýný deðiþtiriyor ama yine devrim koyuyor ölüm ne çok þeye benziyor, çoðu zaman arkadaþa... SEZAÝ SARIOÐLU sonra ise devletsiz kaldým. Sonra Suriyeli, Ürdünlü daha neler neler oldum. Bu gün profesör Hayutman'dan öðreniyorum ki, aslen Yahudiymiþim..." Yolumuz Ortadoðu'ya düþmüþken kare kare yürüyelim: Filistin'in fotoðrafla tanýþtýðý 1839'u izleyen 20 yýl boyunca insanýn hiç görünmediði fotoðraflar çekilirdi. Yerli halk kayalarýn arkasýndan çýkýp fotoðraflarda görülmeye baþlayýnca sadece Ýsrail Krallýðý'nýn yeniden kurulmasýný Ýncil'deki kehanetlerle onaylayanlara fotoðrafta görülme izni verilirdi. Göçmen ve yerli Yahudiler "Aðlama Duvarý"nýn önünde fotoðraf çektirirken; Filistinli Araplar Ýsrailliler gibi giyinip onlara benzedikten sonra fotoðraf çektirebilirlerdi. Kürtlerin daðlarda, Rojava'da, Kobanê'de ve sokaklarda çektikleri fotoðraf þöyle de okunabilir: "dilden olma bu kadýnlarýn adý çok ama onlara sorarsanýz kürdistan diyorlar/ aradaki sýnýrý unutup seslerini karþýdaki akrabalarýna duyuruyorlar/ biri sýnýrý ve devleti hatýrlatýnca cümlenin sonuna barikatlar kuruyorlar/ teori bilmiyorlar, bir gerillanýn ölmeden önce anlattýklarýna dil basýyorlar/ hayatta olaný sesleriyle doðrulamak için en yaþlý dengbêje çýrak duruyorlar..." (YENÝ ÖZGÜR POLÝTÝKA)

4 4 Pazar 16 Kasým 2014 Pazar Filiz Naldöven / (filiz_naldoven@yahoo.com) SABAHTAN AKÞAMA/ KAHKAHADAN AH A KADAR/36 Bir gün, Kasým, 2014 GECE Vazgeçtim. Ful kokusundan, yaseminleri okþamaktan, dudaklarýmý hafifçe deðdirip gülü ve denizi öpmekten. Vazgeçtim. Mis çiçeklerinin sonsuzca koktuðu bir bahçeye serilip yatma hayalinden. Sabah çiyinde, henüz güneþ yeni ýþýmýþken, avucumda ve tabanlarýmda eziliveren ot kokularýndan. Yarýnca, içinden süt ve þerbet akan incirin pütürlü tadýndan. Gece yarýsý, soðukta, yaðmursuz bir fýrtýnada, daracýk bir dere boyu yolunda, birbiri içinde kaybolan dolunay ve bulutlara dalarak son anda dereye düþmekten ayaðýmý çekmekten Vazgeçtim. Geceleyin yýldýzlar sonsuz kubbenin üzerinde ýþýl ýþýl yanarken, denizin dibindeki, henüz soðumamýþ büyük kayaya sýrt üstü yatarak geceyi, sularý, balýklarý, yosunlarý, kumlarý dinlemekten. Vazgeçtim. Daðlarýn ardýndan eþkýya gibi tarlalara dalarken dolunay; zeytin aðaçlarýnýn arasýndan bir görünüp bir kaybolurken, þarký söylemekten. Ýçin için yanmaktan, ince bir dere gibi hýçkýrmaktan, aþkla bedenimi yollara, caddelere, daðlara salmaktan. Bir limanda gece vakti, "Denizi çitilerdim çeksin diye uzaklar/ Bacaklarýmý sarkýtýp limana eteklerim kalçalarýmda/ Öyle aþk çýplaðý dökerdim kendimi suya " Vazgeçtim. Ýyi uykular sevgilim. Tören bütün hýzý ve coþkusuyla sürmekte.þiirler okunmakta, söylevler çekilmekte.trafik felç.hiç býkmadan, usanmadan, yaðmur, çamur demeden "Mengenede ruhum/ Hayata dair dikkatimin orta yerinde bayram kutluyorsunuz tören ve saire/yollar da kapalý ya ada yarým bitiyor kara birdenbire/ Kýrk arap inip biniyor tahtaravalliye AKÞAMÜSTÜ Madem, derinin bir milim altýna bakmak yasak, madem bir düzlüðün üzerinde yanlýþ adým yürünmekte Madem boyuna unutmak söz konusu ve her güne uyanýþta yeniden üstüne sudan yazýlar yazýlmakta Madem, bütün selamlaþmalara anlam katan arkalarýndaki hesap makinesi Madem, her gün yandan ayýrdýðým saçý bir gün ortadan ayýrsam merakla soruluyor da, kaç duygu taþýrým kimse umursamýyor Aþaðýlýk, affedersiniz boktan, affetmezseniz çirkeften bir düzenin çarkýnda tükenmeye yüz tutmuþuz; yalaný söyleyen parmaðýný yalýyor Affetmeyin! Vazgeçerim, istifa ederek, sonra geri çekerek yalamam tükürdüðümü. Madem yarý aç yaþarken de onursuz, patlayacak kadar yerken de! Barikatlardan hala geçerken de onursuz, yüzümüze tükürülürken de, özelleþtirirken, satarken, iþten atarken, ücret belirlerken, hastalarý ilaçsýz býrakýrken, koltuklara zamklanýrken, koltuklara zamklanýrken yardýmcýlara söz verirken, yalandan münhaller açarak, yiyicileri münhallere yerleþtirirken Madem öyle hayranlýktan öleceðim. O kadar hayran kalýyorum ki olup bitene, aval aval, yarý meczup bakakalýyorum. Ölene kadar bu gözlem dairesinin müþaviri kalmak istiyorum. Evde oturmak. Beni besleyip semirtmenizi istiyorum. Gencecik üniversite mezunlarýný, düz iþçileri, esnaflarý ezim ezim etmenizi, aç býrakýp cehenneme sürmenizi izlemek ve semirmek. Madem öyle! ÝKÝNDÝ Yarým arsa merdaneli bir çamaþýr makinesi. Suyu, deterjaný sen koyacaksýn, o sadece saða sola çevirecek. Sonra seni merdanenin aralýðýna geçirecek, merdanenin kolunu çevirerek, sen yamyassý, dýþarýya sarkýk ölü bir dil olana kadar sýkacak. Bunca kiri, lekeyi ancak analarýmýzýn kaynayan çamaþýr kazanlarý temizleyebilirdi belki. Saatlerce kaynayýp üzerine çivit de serpilince Yakýn zamanda, annemin ikinci dünya savaþý döneminde yaþadýklarýna benzer þeyler yaþanabilir. Karartmalar olurken kazara dýþarýya ýþýk sýzarsa kapý çalýnýrmýþ. Kapý açýldýðýnda en az bir metre geride duran silahlý Ýngiliz askeri. "Sorry, sorry " diyerek ýþýðýn sýzdýðýný, perdeleri yeniden kontrol etmeleri gerektiðini söylermiþ kendi dilinde.. Kadýnlar perdeleri yoklar, iyice dört yanýný sýkýþtýrýrlarmýþ. "Bir kuruþa erkek gömleði diker, bir önge yað, birer okka þeker, pirinç alýrdým " diye anlatýrdý annem. Babamla niþanlandýklarýnda annemin ekmek kuponu kýz kardeþiyle yaþadýðý eve, babamýnki yalnýz, bekar erkek olarak sürekli yemek yediði lokantaya baðlýymýþ. Kara undan, içine kuru üzüm basýlarak yapýlan ekmekler baþ tacý yiyecekti o zamanlar. Babam unutmadýðý þu ziyafeti anlatýrdý her zaman: Lof köyünün muhtarýnýn evinde bembeyaz örtülü büyük masaya oturduk. Bütün aile dualarýný ettiler. Önümüzdeki tabaklara evin hanýmý biraz zeytinyaðý, ardýndan biraz sirke koydu. Kara üzümlü ekmeði banarak yedik. ÖÐLE Maslow'un ihtiyaçlar kuramýnda (1943- Amerika), ihtiyaçlarýn hiyerarþisinden söz edilir. Fizyolojik ihtiyaçlardan baþlayarak sýrasýyla güvenlik, ait olma, arkadaþlýk, aile, cinsellik, kendine ve baþkalarýna saygý, güven, baþarý, sonra da erdem, yaratýcýlýk, doðallýk, problem çözme, önyargýsýz olma, gerçeklerin kabulü Bu kuramda altý çizilen, bir alt ihtiyaç giderilmedikçe diðer ihtiyacýn karþýlanmasýna geçilemeyeceðidir. Burada süreden söz etmek isterim. Ne zaman alttaki ihtiyacýn doyurulmasý tamamlanabilir ve ne zaman diðer ihtiyacýn doyurulmasý yönünde baþlangýç yapýlabilir? Ayrýca, birçok örnek vardýr ki, ihtiyaç hiyerarþisi birbirine karýþmýþ ya da sonraki öncekinin önüne geçmiþtir. Bizim yarým arsada örneðin, bir türlü fizyolojik ve güvenlik ihtiyaçlarý kategorilerinden baþka bir ihtiyaç kategorisine geçen çok az insan vardýr. Varsa da bedenin doygunluðu, rahatlýðý, güvenliði; yoksa da Hadi ikinci etap da (cinsellik) yine bedene hizmet ettiðinden kabul görür ihtiyaç listesine alýnmýþtýr. Sonra?

5 16 Kasým 2014 Pazar Pazar 5 Çok uzun zamanlarý çalmamýþ mýdýr bedensel ihtiyaçlar içinde debelenip durmak? Bir gün de üþümeyi göz ardý ederek, miden guruldayarak çok ufuk açýcý bir kitabý tutkulu bir biçimde okur, gerçekleri kabullenme noktasýna gelebilirsin belki Kendini gerçekleþtirmek, sonunda yok olacaðýn bu hayatýn orta yerine silinmeyecek bir cümle yazmak demek KUÞLUK Tören bütün hýzý ve coþkusuyla sürmekte. Þiirler okunmakta, söylevler çekilmekte. Trafik felç. Hiç býkmadan, usanmadan, yaðmur, çamur demeden "Mengenede ruhum/ Hayata dair dikkatimin orta yerinde bayram kutluyorsunuz tören ve saire/yollar da kapalý ya ada yarým bitiyor kara birdenbire/ Kýrk arap inip biniyor tahtaravalliye..." Hayatý saðýr eden gürültülerle geçmekte jetler. Bütün savaþ travmalarýný hücrelerimizden söke söke Dehþeti unutmamýza izin vermeden. Her an her þey olabilir korkusunun içimizden silinmesine asla izin verilmeyeceðini, bu toprak parçasýnda rahat, huzur ve yarýn düþüncesinin her zaman tehlikede olduðunu hatýrlatarak Gevþemek yok, diyorlar. Unutmak, yok! Hele þikayet, hiç yok! Ama sen para biriktirmektesin. Yeni bir dairenin taksitine girdin. Geçen yýl arabayý deðiþtirdin yeni çýkan modeliyle. Bu yýl Prag'a, sonra Kanarya Adalarýna seyahat etmeyi düþünüyorsun "Bir yere gitmiþtik bizim deðildi.." SABAH Sabah uyanýnca tekrardan gözlerimi yummak, yorganý üstüme çekerek yataða gömülmek ve uyumak istiyorum. Her þeyi dýþarýda býrakarak, uykudaki gizemli, bazen kargaþalý, bazen renkli düþlere dalmak Yeni bir güne baþlayabilmek için öncelikle heves, hevesi ateþleyecek düþünceler, beraber hayatý göðüsleyeceðin, gerekirse birlikte kavga edeceðin insanlar lazým. Gözlerini açtýðýnda baþka insanlarýn da gözlerinin benzer parlaklýkta ýþýldadýðýný, ellerini sana uzattýðýný, elini avuçlarýna teslim edip hayata doðru þöyle bir diklendiðini hissetmek Ayaða kalkmak ve yürümek Bu coþkuyu ve sevinci tadamadan ölecek miyiz? Ancak savaþ jetlerinin sesi ve törenlerin bitmek bilmeyen nutuklarýyla yattýðýmýz yerden irkilerek, dehþete kapýlarak uyanmak mýdýr bize biçilen kader? Ýþte bu yüzden, bir þair yazý yazarken kravatlý ve tayyörlü, siyasi bir partinin verdiði resepsiyona katýlýr gibi ütülü ve yanardöner cümleler kurmaz. Anlamlarýn yalan karþýlýklarla yer deðiþtirdiði, köleliðin öncelikle düþüncede legal ve tartýþýlmaz biçimde sabitlendiði, yalan dolanýn içimize dýþýmýza sindiði bu adi zamanlardan fire vermeden geçmenin bir yolu olmalý. Erdemi, insaniyeti, sevgiyi, paylaþmayý göz ardý etmeden. "Yürüyorum öyle ateþe doðru giyinik/ Hayatýn maðmasýna orta yere/ne olacaksa olacak heder/duramam sinik bir kuþ gibi nasýl duruyor bülbüller " Su aðacý, sayfa: 28, Beklerdim Diðer þiir parçalarý, Hafýzalý Doku, Sayfa:25, Sonra Gözlerim Resim: Serpil Odabaþý hüzün hep tanýdýk geldi bana önceleri biz seviþirken ötüþen kuþlar gitti yürek ýsýtan yaðmurlarý dindi tenimizin sonra sen gittin býrakýp beni hüznün daðlarýna ben gözlerimi oydum sýcaklýðýný sýðdýramadýðým ellerimi ödünç verdim bir güz aðacýna aþkýmýzýn kokusunu gömüp topraða her sabah uyandým is kokulu yalnýzlýðýma biliyorum aykýrý bir buluttum dolaþan kendi rüzgârýyla o yüzden hüzün hep tanýdýk geldi bana Canan Sümer Ayrýlýk Gidiþ zamaným yaklaþtýðýnda Çok olsun diye Gündüzleri ve geceleri Ayrý ayrý sayarým Çünkü ben giderken Sevdiklerimi hep Arkamda býrakýrým Bu yüzdendir Boynum arkada gidiþlerim Bu yüzdendir Hep eksik sevinçlerim. Fatma Ergün SONRASI... YOK -kýþ erken gelmiþ olmalý ellerinedudaklarýnda kýr çiçekleri aðrýyan yerlerimi öptü çocuk boynumda unuttuðun lekeleri topladý sonra eflatun saçlý bir kadýnla seviþiyordu gök biz eksiliyorduk Fatoþ Avcýsoyu Ruso

6 6 Pazar 16 Kasým 2014 Pazar Londra'da yaþayan þair Günsel Cemal Elüstün "diaspora yüreði"nde sakladýðý acýlarla Kýbrýs'a duyduðu hasreti harmanlayarak yazýyor þiirlerini. Öfkesi de eksik deðil. "Pis sömürücüler" diyor. "Sus" diyor sonra. "Biber sürecekler aðzýma" Günsel Cemal Elüstün 1961'de Lefkoþa'da doðdu. Altý aylýkken Polis babasý (öksüz) Cemal Boran'ýn tayini ile Maðusa'ya yerleþtiler. Annesi Nahide Boran ev hanýmlýðýnýn yanýsýra mesleði olan moda tasarýmcýlýðý yapmaktaydý. Ýlk öðreminine 11 yaþýna kadar Maðusa'da, ortaokula da Londra'da Edith Cavell Koleji'nde devam etti savaþýndan sonra 1976'da Kýbrýs'a geri döndü. Lefkoþa Kýz Lisesi'nden mezun oldu.lefkoþa Polis Genel Müdürlüðü, Dýþiþleri Bakanlýðý-Dýþ Türkler Masasý ve Baþbakanlýk Personel Dairesi'nde ve British Council ortak Projesinde Yönetici Sekreter olarak çalýþtý ve siyasi görüþü sebebiyle hiç terfi alamadý. Þubat 1992'de yeniden Londra'ya döndü. Toplum Postasý'nda çalýþmaya baþladý, ayný zamanda gece kolejinde Yeminli Mütercimlik eðitimi gördü. Buradan üstün baþarý karþýlýðý olan Distinction derecesiyle diploma aldý 'da Þair Attila Elüstün'le tanýþtý. Ýlk þiir kitabý "Dilimin Dokunuþu-The Touch of my Tongue" Ýstanbul'da 2010 yýlýnda iki dilde ( Türkçe- Ýngilizce ) ÝGÜS Yayýncýlýk tarafýndan yayýmlandý. Nisan 2010'da Arnavutluk'ta Uluslararasý Dünya Þairler Birliði tarafýndan düzenlenen PEGASI Balkanlar Büyük Edebiyat Kitap ve Çeviri Ödülü'ne layýk görüldü. Ayný yýl PEGASI Antolojisi'nde þiirleri yayýmlandý. WORLD POETRY YEARBOOK International Anthologies/Dünya Þairler Birliði Uluslararasý Antolojisi, 100 POETS WITHOUT BORDERS Antolojisi ve THE SECOND GENESIS-An Anthology of Contemporary Worl Poetry-A.R.A.W.II'da þiirleri yer alan Günsel Cemal Elüstün, Dünya Þairler Birliði - World Poetry Society (WPS) tarafýndan düzenlenen þiir sempozyumunda iki ödüle layýk görüldü yýlýnda yazdýðý "Ben-I"isimli þiiri MICHAEL X. JOANNOU ve HERMES NEOCLEOUS tarafýndan Yunanca'ya çevrildi. (Ben/Athena'nýn kuþuyum gökyüzünde/ rengarenk bir kuþak/ gözleri dolu bulutumkar beyaz/yüzlerdeki hüznü silenyeni doðmuþ ay'ým/ buradayým belirsiz düþleri gerçekleþtirmek içinümit, anlam ve inanç /yýldýz'ým/zeytin aðacý'yým/topraklarýn nimeti/ barýþçýyým/yasemin fidanýyým/ duru su sevgiliyim/afrodit/ Paris'in yangýnlarýyým 1789'da/ Beþparmak daðýyým/trodos daðýyým/ dellenmiþ Akdeniz'im/ Afroditin doðuþunu özlüyorum/ ben KIBRIS'IM 1999) Ýlk evliliðinden üç kýzý ve Londra'da 2012'de evlendiði Þair Attila Elüstün'le birlikte yaþayan Günsel Cemal Elüstün NHS Guy's and St Thomas' hastanesine baðlý Anne ve Çocuk Saðlýðý'nda öðrenci Hemþire Eðitmenliði yanýsýra 0-5 yaþ gurubu Çocuk Hemþiresi olarak çalýþýyor. Þiir çalýþmalarýna devam eden Elüstün, ayrýca yayýn kurulunda editörlük yapýyor. Günsel Cemal Elüstün þiir serüvenini þöyle anlatýyor: "Þiir çocukluðumdan beri hoþlandýðým bir aktivite olmuþtur.þiir yazmanýn öðretimeyeceðine, bunun insanýn doðasýnda olduðuna inanýyorum. Çocukluðumda kapalý dolaplarda, iskeletlerin olduðunu hayal ederdim. Dolap kapýlarýnýn arkasý hep gizemli gelmiþtir bana. Evimizin tavan arasýna yolculuðum babamýn oraya býraktýðý eski gazeteleri Nereye vatan diyeyim? Bakýþlarým kalabalýktýr Dalgalarýn kýzý Afrodit barýþ mý? Denize bakar Kaç liman eskittim Sana ki; Eteklerin kanlý baþýn duman Okyanuslar yüzdürdüm gözlerinde Yýlaný çýyaný sevdim de Yüreðim bedenime dar Kokusu sýðmýyor þiþelere yaseminin Feslikan mý bana tutsaklýðý hatýrlatan Göç sürgünden farklý Nereye vatan diyeyim? Denize kara diyenler utansýn. inceleme merakýmdan baþladý. Sorgulayan bir çocuktum. Sandalye yardýmýyla tavan arasýna çýkar, merakýmý gazeteleri okuyarak giderirdim. Bu sayede bir çok olayý keþfettim. Çoðunlukla gazete haberleri Kýbrýs Çatýþmalarý ile ilgiliydi. Bu çatýþmalar ise günlük yaþantýmýzýn bir parçasýydý.eski gazeteleri gözden geçirirken aralarýndan eski bir not defteri düþüverdi. Sürpriz oldu benim için. Gözlerime inanamadým. Babamýn, anneme duyduðu aþkýn itiraflarýyla dolu þiirlerdi içinden çýkan.heyecandan ayaklarým yerden kesildi. Ne kadar mutlu olduðumu anlatamam.babamýn annemi ne kadar çok sevdiðini duygularýnýn sel gibi aktýðýný okudum. Bu benim þiire maceralý yolculuðumun baþlangýcýydý. O zamandan beri þiir yazýyorum. Sonra kendi özel þiir defterime yazmaya baþladým. Benim þiirlerimin de okunacak þairler arasýna girmesi an meselesiydi.þiirlerimi biriktirerek büyüdüm kimseyle paylaþmadan. Bir gün iþyerimde öðle yemeði molasýnda meslektaþýmýn birine ne yaptýðýný sordum. Þöyle cevap verdi:"þiir yazýyorum, gel bir bak, sen de üye olabilirsin, ben editörlerden biriyim." Global bir þiir websitesinin editörüydü, bu siteye üye oldum. Bir kaç ay sonra þiirlerimi, ilk kez herkesle paylaþtým. Bunun ardýndan editör olmam için teklif sunuldu ve yayýn kuruluna katýldým. Diaspora Bir çocuk gökyüzüne bakar yukarý ve aþaðý inmek ister bir kentin köþesine insanlarýnýn hala gülümsediði þiirlere alkýþ tuttuðu savaþlara aðladýðý öyle bir þehir ki þimdi beton evleri tutunuyor daðlara kaslar aðrýlý bakýnca daðlarýndanaþaðý akþamlarýyanar ýþýklarýþehirlerimin sitemkar öfke dolu alevleridir eteklerinde geçmiþten kalan bakýyorlar hala canlý ve sýcak insan yüzleri aðlamaklý bir tek acýlarýný sevdim uðraþma boþuna çýrpýndýkça saklamakta acýlarýný Diaspora yüreðim. Biber sürerecekler aðzýma (They will spread pepper in my mouth) Nasýl giderim gurbetteysam? Umurumda deðil gitme korkusu Neden hala çam ve maki görürüm rüyalarýmda? Siz de öyle mi? Eksildikçe siz üþüyorum Çocukluðumun okul önlüðünü giyiniyorum Üþütüyor Kýbrýs'ta saat kaç? Neyini seviyorum Afrodit'in yalan artýðý adasýnýn? Caným gonnora çekti Devrim nerede baþlar? Pis sömürücüler Kimler? Sus! Biber sürerecekler aðzýma.

7 16 Kasým 2014 Pazar Pazar 7 'Aldatmak'la geri dönen Paulo Coelho: Sadece üç þey insaný deðiþtirir; aþk, acý, zevk 'Simyacý'yla tüm dünyada tanýnan ve birçok kitabý Türkçe'ye çevrilen Brezilyalý yazar Paulo Coelho, sadece üç þeyin insaný deðiþtirebileceði görüþünde: Aþk, acý ve zevk. Reuters, Coelho ile piyasaya çýkan son romaný 'Aldatmak'ý konuþtu. Coelho Türkiye'de de Can Yayýnlarý'ndan çýkan yeni kitabýnda tutkularýný mutluluða tercih eden bir yazarla görüþmesinden sonra hayatýný sorgulamaya baþlayan Ýsviçreli bir gazeteciyi ele alýyor. Gazeteci, gençlik aþkýyla hayatýna heyecan, öfke, umutsuzluk ve nihayet ruhsal olgunluk getiren bir kaçamak bir aþk yaþýyor. Reuters'dan Lisa Von Ahn'ýn Coelho'yla þu an yaþadýðý Cenevre'de yaptýðý söyleþi þöyle: Hikayedeki tutkularýný mutluluða tercih eden yazar siz misiniz? Elbette. Mutluluða erdiðinizde, baþka yapacak bir þeyiniz kalmaz. Sýkýlýrsýnýz. Tutku iniþ çýkýþlýdýr; hýz treni gibidir, bu benim için çok daha ilgi çekici. Bundan önce kadýnýn bakýþ açýsýndan yazmýþtýnýz. Sizin için erkek perspektifinden yazmaya göre daha mý zor? Yaratýcýlýk temel olarak kadýnsý bir süreçtir. Ruhlarýmýzda, herkesin erkeksi ve kadýnsý taraflarýmýzýn olduðuna inanýyorum. Yani günün sonunda, yazmak ya da sanatýn herhangi bir dalý veya yaratýcýlýk için her zaman bu kadýnsý yaratýcý enerjiyi kullanýrsýn. Dolayýsýyla benim baþkahramanýmýn kadýn olduðunu görüyorsam, hayýr yazmak artýk zor deðil. Baþkahramaným erkek olduðunda da, bu kadýnsý enerjiyi kullanýyorum. 'Aldatmak' kitabýnýzdaki karakteriniz herkesin imreneceði bir hayata sahip, ancak bu yeterli olmuyor. Sizce insanoðlu uzun süre huzur ve refah içinde kalmayý baþaramýyor mu? Ruhunuzda ne kadar derini eþelediðinizle ilgili. Ýnsanlar huzur ve refah içinde kalabilir. Sorun þu ki eðer bunu sonsuza kadar tutarlarsa, her zaman güvensiz olacaklar. Dolayýsýyla asýl soru huzuru ellerinde tutamamalarý deðil, nasýl sonsuza kadar tuttuklarý. Bildiðiniz gibi bu imkansýz Dolayýsýyla insanlar mutluluklarýný ve refahlarýný korumak için duvarlarýn ardýnda yaþamaya çalýþtýklarý gerçeðinden dolayý þimdiki zamanýn heyecanýný yok etmeye baþlýyor. Karakterde bazý þeylerin tetiklemiþe benzeyen kaçamak iliþki, kahramýnýzýn deðiþmesine neden oluyor. Sadece üç þey insaný deðiþtirebilir. Aþk, acý ve zevk. Sizin aldatmaya yönelik görüþleriniz neler? Benim gördüðüm þey bir baþkasýyla tek gecelik iliþkiler yüzünden evliliklerini mahveden birçok insanýn olduðu. Fransýzlarýn söylediði gibi "Ce n'est pas grave", yani 'Bir anlamý yok.' Bu kolayca sineye çekilebilir deðil ama ayný zamanda, uzun sureli iliþkinizi bir þeyler olduðu için bitirmenizi de temize çýkarmýyor.yine de her koþulda, bu kitabý yazdýðýmda amacým aldatmayý yargýlamak deðildi. Daha çok insanlarýn gördüðü gibi anlatmaktý. Ve çok önemli olan bazý konulara dokunmaktý. Kitap daha çok meydan okumalarýmýz, kiþisel mücadelelerimizle ilgili. Ýnsanlarý memnun etmek için en ufak bir baský altýnda hissediyor musunuz yoksa basitçe söylemek gerekirse kafanýza göre mi yazýyorsunuz? Eðer insanlarý memnun etmeye dair en ufak bir baský hissetseydim, asla adý 'Aldatmak' olan bir kitap yazmazdým. Farklý kitap türlerine alýþmýþ çok sayýda okur þaþkýnlýða uðradý. Dolayýsýyla cevap hayýr, öyle denemez. Yoksa, insanlarýn aþina olduðu þeyleri yazmayý tercih ederdim. Ve bu kariyerimin sonu olurdu çünkü yaptýðým þeyi yapmaktan zevk almazdým. Þu an herhangi bir þey üzerine çalýþýyor musunuz? Hayýr. Biliyorsunuz sadece iki senede bir kitap yazabiliyorum. Çok hýzlý yazarým ama her zaman her gün yazmam. Þu an ýssýz bir yerden, bir enerji yürüyüþünden dönüyorum. Mesela doða gibi farklý þeylerle, baðlantý kurmaya ihtiyacým var. Bilgisayarýn önünde bir hikaye yazmaya çalýþamam ben. Yoksa yaþamak ikincil hale gelir ve benim için burada olmamýn temel sebebi de yaþamak!

8 8 Pazar 16 Kasým 2014 Pazar Mustafa ERKAN Pisa: Onun esas duruþu, eðik duruþu... Bir eðimin çekim gücü... Eðreti duruþu ile yerini bulmuþ... Dünyanýn en ünlü eðik kulesi olup, Ýtalya'nýn simgesi, Pisa kentinin de sembolüdür. Pisa kulesi dünyanýn en iyi mimari örneklerinden biri olarak sadece mermerden yapýlmýþ bir þaheseridir. Ýtalya'da bir çan kulesi yýlda ve üç aþamada yapýlan kule... 7 çaný var ve her biri bir notanýn sesini veriyor... Uzun yýllar kitaplarda, dergilerde, broþürlerde gördüðümüz, eðik kule Pisa'yý yakýndan görmek için Ýtalya'nýn Toskana bölgesindeki Pisa þehrindeyiz Piazza dei Miracoli meydanýnda Dünyanýn en ünlü eðik kulesi Pisa Kulesi. Ýtalya'nýn kuzeyindeki Pisa þehrinde Piazza dei Miracoli'de (Ýtalyanca Mucizeler Meydaný) yer alýyor. Bu alanda vaftishane, Pisa Kulesi, katedral hepsi bir arada görülüyor. Pisa kulesinin eðik görüntüsü, yüzlerce insaný ilginç fotoðraflar çekmeye davet ediyor. Meydanda yýllarýnda yapýlan þehir katedralinin çan kulesi, 1173'te yapýlmýþ. Ana yapýdan ayrý, çan kulesi olarak kullanmak amacýyla yapýlan Pisa kulesi'nin eðikliðinin sebebi herkesin aklýnda soru iþareti olmuþtur. Bölgenin en uzun nehri Arno, Pisa þehrini ikiye bölüyor. Eðik kulesiyle tanýnan bu þehrin daracýk sokaklarýnda dolaþýrken, çok iyi korunmuþ dokusunu hayranlýkla izliyoruz. Ýtalya'nýn Pisa kentinde bulunan bu beyaz kule, eðik olmasaydý bile dünyanýn en güzel mimari örneklerinden birisi sayýlýrdý. Tamamý beyaz mermerden yapýlan bu kuleye çýkmak için 294 basamaðý týrmanmak gerekiyor. Bu o kadar kolay deðil.ýçeriye her seferinde sayýlý insan alýnan kuleye dar merdivenleri týrmanýrken duvarlara zarar verme ihtimali nedeniyle çanta ile girilemiyor. Kulenin eðimi nedeniyle týrmanýþ esnasýnda zaman zaman dengenizi kaybedebiliyorsunuz. Kulenin tepesine çýktýðýnýzda 10 kilometre ötede bulunan denizin ve Pisa kentinin muhteþem manzarasý çýkýyor karþýnýza. Kule her yüzyýlda 7 cm eðiliyormuþ. Yakýnýndaki bir kilisenin çan kulesi olarak kullanýlmak üzere yapýlan Pisa Kulesi, zeminin yumuþak olmasý nedeniyle 3. katýna kadar yapýldýktan sonra eðilmeye baþladý. Bunun üzerine inþa planýnda birtakým deðiþiklikler yapýldý yýlýnda savaþ nedeniyle inþaatý duran kule, 1370 yýlýnda 60 metre yüksekliðe ulaþtý ve resmi olarak tamamlandý. Ancak günümüzde bile eðilmeye devam ediyor. Kimi mühendislere göre o kadar eðilecek ki bir gün yýkýlacak. Kule UNESCO tarafýndan dünya miraslarý listesinde korumaya alýnmýþ. Kulenin eðikliði üzerine pek çok araþtýrma yapýlmýþ. Uzmanlar sebepleri konusunda pek çok fikre sahip. Pisa kulesinin hikayesi, Pisa kulesi neden eðik?kule'nin eðikliði tüm dünyanýn ilgisini çekiyor ve dünya önünde farklý bir duruþ sergiliyor. Kule, Pisa kentinin gücünü ve zenginliðini sembolize etmek amacýyla yapýlmýþ. Kule üzerinde, her biri bir notanýn sesini veren 7 adet çan bulunuyor. Ýtalya'ya gelip de eðik mermer kuleyi görmeden ayrýlan hemen hemen yok. Pisa kulesi, Piazza dei Miracoli (Mucizeler meydaný)'nda, yemyeþil çimlerin üzerinde yükselen beyaz bir mucize. Torre Pendente (eðik kule) ile fotoðraf çekenler Kule'yi tutuyormuþ gibi, itiyormuþ gibi poz veriyorlar. Biz de poz verdik. Pisa'dan çýkan bir dahi, Galileo Galileo Galilei, 1564'te Pisa'da dünyaya geldi. Babasý Vincenzo Galilei, orta halli bir adamdý; kendisini daha çok felsefeye vermiþti. Çocukluk yýllarýný babasýnýn entelektüel yaþam tarzý þekillendirmiþti. Galilei, ilk önce Güzel Sanatlar Akademisi'ne yazýldý; 17 yaþýnda babasýnýn isteði üzerine Týp Fakültesi'ne baþladý. Onun gözü mekanik bilimlerdeydi. 18 yaþýndayken, üniversite derslerini bir kenara býrakarak, bir aile dostundan gizlice matematik dersleri almaya baþladý. Pisa Katedrali'nde otururken, tavanda asýlý duran lambanýn gidiþ geliþleri dikkatini çekti. Lamba bir düzen içinde sallanýyordu. Bu konuda yaptýðý deneyler sonucunda; salýnýmlarýn eþzamanlý olduðunu, matematik kurallarýný izlediðini; Galileo dolayýsýyla, zamaný belirtmede sarkacýn kullanýlabileceðini ortaya koydu. Ayrýca, bu yöntemle hastalarýn nabýzlarýný ölçmeye yarayan bir de cihaz geliþtirdi. 1633'te, 69 yaþýndaki bilim adamý, dini inkâr suçundan Roma'ya çaðrýldý. Uzun sorgulamalar sonunda, mahkemenin iþkence kararý kendisine bildirilince, birdenbire durgunlaþtý. Belki davasý uðruna her türlü iþkenceye göðüs gerebilirdi, ama, çektiði acýlarýn bilime ne yararý olacaktý ki? Kopernik'in sistemini redde zorlanmýþtý, o da bunu kabul etti. Ýddiasýndan vazgeçmiþti; dizlerinin üzerinde doðrulurken þöyle mýrýldanmýþtý: "Her þeye raðmen Dünya dönüyor". Ömür boyu hapse mahkûm edilen Galilei, Floransa yakýnlarýnda bir evde son 9 yýlýný göz hapsinde geçirdi. Bu soyutlanmýþ yaþamý sýrasýnda, bilimsel çalýþmalarýný sürdürdü. Hareket ve güç konusunda yazdýðý kitabý Mekanikle Ýlgili Ýki Yeni Bilim Üzerine Söylevler ve Matematiksel Kanýtlar Galilei'nin bilim dünyasýna kattýðý en önemli eserlerden biri. Bu kitabýyla bir kez daha, bilimsel devrimlerin matematiðe dayandýðýný kanýtlýyordu. 8 Ocak 1642'de, 77 yaþýnda öldü. Ölümünden hemen sonra Noel günü, Lincolnshire çiftliðinde, Galilei'nin attýðý temelleri geliþtirecek bir erkek çocuk dünyaya geldi. Bu çocuðun adý Isaac Newton'dý. (Kaynak: Focus dergisi)

9 16 Kasým 2014 Pazar Pazar 9 PSÝKOLOJÝK GERÝLÝM... Nehir Demirel / demirel.nehir@gmail.com Ne Ýçin? ÞÝMDÝ hayatýný hayallerin doðrultusunda deðiþtirebilir misin? Risk alabilir misin? Sadece maddi deðil, manevi baskýlarý da göze alarak, istediðin gibi yaþayabilmen mümkün mü? Her olasýlýk gibi mümkün! Bütün bu saçmalýk ne için? 1. Bölüm Sekiz saat iþ, sekiz saat uyku, sekiz saat canýmýz ne isterse (!) gün yirmi dört saat! Olacak gibi deðil! Sanki 8+8+8= 50 falan olmasý lazým! Ancak! Çok basit, sýradan, neredeyse herkesin yaþadýðý bir günü özet geçeceðim: 8'deki iþ için, sabah en geç 6:30'da uyandýn. Çünkü, kahvaltýydý, trafikti, yaþanabilecek aksiliklerdi derken, iþ için en az bir buçuk saat erken uyanman lazým. Çocuklar varsa daha erken, yol uzunsa daha da erken. 8'de iþe gidebildiysen ne ala. Devlet memurlarý için 15:30'da bitecek olan iþ, özel sektör çalýþanlarý için, sanki etini kemiðini patronlara teslim etmiþsin gibi, 18:00 ve belirsizce uzayan saatler (ekstra ödenmeden). Ýþten çýkýp eve varmak, yine trafikti bilmem neydi, yaklaþýk akþam 7-8. Bir ara markete uðramak istersen, koþ! Eve geliþin 9! Akþam yemeði? Ne zaman yýkanmak istersin? Boþver yýkanma! Ýþten getirdiðin iþe bak! Biraz ev iþi? Yok onu da geç! Bari çamaþýrlarý yýkasan. Ama beklemen lazým en az bir buçuk saat o sürer. Bekleyip bir de asman lazým. Hmmm ne yapsan ki?! Saat gece 10'dan 12'ye kadar bence bunlarýn hepsini yap! Koþ koþ! Oturma!!! Hatta bunlarýn hepsini yaparken, eve girer girmez açtýðýn tv'den en az 4 saat süren herhangi bir diziyi bir izle bir dinle. Ee feysbuka ne zaman bakacaksýn? Ha bu arada sakýn dýþarý çýkma! E çýkarsan, birileriyle sohbet edersin, keyifli vakit geçirmeye baþladýn mý, nasýl olduðunu anlamadan saat bir anda 1-2 olabilir! Sakýn! Sinema seanslarýna zaten yetiþemiyorsun. Tiyatro da öyle evde film izlersen kesin uyuyakalýrsýn. Ha bir de bunun yanýnda ikinci iþ yapanlar da var!!! Of! Ne yapsan ki sen yahu?! Bence uyu! Uyu, uyan, iþe git! 2. Bölüm 'Göç yasasý'yla birlikte herkesin maaþý düþtü ya, üniversite mezununun aldýðý maaþ asgari ücret! 1560 tl. Geçen gün bu vahim miktarý, resmen milletle dalga geçer gibi, 115 tl artýrdýlar! Þimdi, bu maaþý alan birinin kira ödediðini düþünelim. Kiralar kktc'de en az 300 stg tl gitti zaten. Geri kalanla ne yapýlabilir 30 gün? Lütfen bir liste çýkarsýnlar! Lütfen! Hadi kira vermiyorsun, anandan babandan ev var. Elektrik, en az 300 tl, internet, televizyon, telefon, su, derken gene gitti maaþ. Dýþarý çýkmak yok, dýþardan bir þey yemek yok, kesinlikle, durup dururken zaten bu maaþ bitiyor! Yani aldýðýn gün zaten eline kalan maaþýn 3'te 1'i!!!! Þanslýysan tabi. Bir markete girip çýkmak, ki 'lüks' sayabileceðimiz sigara gibi ya da sýradan mutfak alýþveriþine dahil olmayan ekstra alýþveriþi saymazsak, 200 tl! hem hasta da olmaman lazým, ilaçlar çok pahalý! Bu arada herkesin bir þeylere borcu var! Herkes her ay bir þey için taksit ödemekte! Gelir 1560 tl, gider 5000 tl! nasýl olacak? Seni zorunlu kýldýðý bir yaþam biçimi var. O þekilde yaþamazsan seni beðenmiyor, o þekilde yaþaman da normal þartlarda mümkün deðil! O zaman??? Bunlar kabaca hesaplar! Bence bir yýldýr halihazýrda 1560 tl alanlar, bu 115 tlyi hep saklasýnlar. Hiç harcamasýnlar. Çünkü zaten yoktu! Yokken de yaþýyorduk! Ya da milletvekillerine, bakanlara, baþbakana, cumhurbaþkanýna falan baðýþlayalým. Bizim ihtiyacýmýz yok ki! 3. Bölüm Sokaða çýkýp 10 kiþiye kendi istediði mesleði mi yapýyor diye sorsak, eminim en az 9'u 'hayýr' der! Olan oldu bir kere, kimse içinden geleni yapmýyor para kazanmak için. Sadece para kazanmak için iþe gidiyor. Ya da çok da fark etmiyor, e ama tabi kadrolu bir memur olursa daha iyi olur, sonrasý biraz torpilin varsa müdürlük müsteþarlýk. Neyse konu bu deðil. Olan oldu ve sen hiç sevmediðin bir iþe yýllardýr gidip gelerek para kazanmaya çalýþýyorsun. Ama hayallerinde baþka þeyler yapmak var, mesela köfte yapýp sokakta satmak. Bu sadece bir örnek. Yýllarýn verdiði rutini bozabilir misin? Her gece bunun hayalini kurup, gece yatmadan önce o gitmeyi hiç istemediðin iþe vaktinde gidebilmek için saatin alarmýný kuruyorsun. Ve yarýn yine ayný tempo! Koþ! Gün içinde her aklýna geldiðinde, yaptýðýn þeye yine lanet edip, ödenmeye iki hafta kaldý, bir hafta kaldý, yarýn ödeme var gibi fikirlere kapýlýp, kendini sindirip bastýrýp, günü geçiriyorsun, sonra ayý, sonra yýlý, sonra özür dilerim ama bir ömrü hayalini kurduðun þey için 80 yaþýnda oturup aðlamanýn bir anlamý olmayacak. Ya da emekli olduktan sonra yapabileceðin hiçbir þeyi muhtemelen yapamayacaksýn, zira en iyi ihtimalle tansiyonun çýkacak, yavaþtan þeker falan ayrýca aldýðýn emeklilikten eline para kalýr mý ondan da emin deðilim, çünkü muhtemelen yüz yýllýk bir borcu ödemek için büyük bir kýsmýný bankaya geri býrakacaksýn. ÞÝMDÝ hayatýný hayallerin doðrultusunda deðiþtirebilir misin? Risk alabilir misin? Sadece maddi deðil, manevi baskýlarý da göze alarak, istediðin gibi yaþayabilmen mümkün mü? Her olasýlýk gibi mümkün! 4. Bölüm Bütün bu saçmalýk ne için?

10 10 Pazar 16 Kasým 2014 Pazar Ýlle de muz, hep muz!.. Ýnternette yeni müzik haberleri ararken 'Yeni Albüm hazýrlýklarýna baþlayan Emel Müftüoðlu %50 indirim reyonundan alýþveriþ yaparken yakalandý!' haberiyle karþýlaþmam bana evrenin bir sinyali mi? Nerden, nasýl uzak durmam lazým, onu çözmeliyim. Ýndirimden alýþveriþ yaptýðý için küçümseyen bir habercilik anlayýþý Nasýl desem hani böyle içinde bir sürü þey varmýþ gibi duran fakat içi boþ çýkan oyuncak kutularý gibi. 'Kim bu gözlerindeki yabancý' naifliðinden, ne zaman 'Kim bu sözlerindeki saldýrgan'a geçildi? Geçiþ sanýrým çok hýzlý oldu ben yakalayamadým. Aferim bize. Naiflikten uzak hýrçýnlýða yakýn mý olmuþuz? Ne olmuþ? Birþeyler olmuþ. Sen Cüneyt Arkýn'a haberi olmadan hileyle, hurdayla esrar taþýttýrýrsan, o da sana ceza olarak bir seferde tüm esrarý içirtir. Bu böyle olur kötü adam bunu bilmen lazýmdý. Ne istediðini söylemek için 8 saniye harcayan da var, 1 buçuk dakika da. Ýstek ayný istek. Bu sebepten belki de daha hoþgörülü olmalýyýz belki de. Bir yaklaþýp, bir uzaklaþan, gerçekten çok yaklaþýp aniden çok uzaklaþan sevgili adayý için ne taným yapýlabilir? Ruhsuz, karaktersiz, dengesiz Ýstediðinizi söyleyin en güzeli yapýldý. Caným dostum'a "durum nedir" dedim unutulmaz tanýmlamayý gerçekleþtirdi; "80.Geleneksel soðukluk günlerini yaþar manyak." Kelimeler öyle güzel dizilmiþ, kararsýzlýk öyle güzel tanýmlanmýþtý ki! Alkol satan insan alkol sevecek, alkol hakkýnda iki kelam kesecek. Market olsun, bar olsun, kuruyemiþci olsun hiç fark etmez. Hele söz konusu yeni bir bira markasýysa. Doðumgününde þeker kýz sesi çýkarandan korkardým artýk korkmuyorum. Kalpleri temiz bu insanlar artýk heryerdeler. Evinde, ailende, iþyerinde. Doðumgünü sabahý küçük kýz sesine çalýþýyorlar ve gün baþlayýncaya silahlarýný yanlarýna alýyorlar. Ýlk doðumgünü kutlamasýnda basýyorlar küçük kýz çocuðu sesini, basýyorlar ince ince 'teþekkür ederim'i. Bir yerden sonra alýþýyormuþ gibi oluyorsun ama alýþmýyorsun. Bu çileyi çekmeye devam ediyorsun. Uçaðý çok erken kalkacak olaný bir de sen arasan ya, 'Uyandýn mý? Uçaðýn var' diye. Diðer uyandýrýcý canlý(anne, Baba,Kardeþ, Dost) ve cansýz(çalar saat, telefon alarmý, tablet alarmý, diðer telefon alarmý) varlýklarýn yanýnda siz de yerinizi alýn. Ne eksiðiniz var! Gün ola elinize sakýn yumuþatýcý dökmeyin. Ýster yanlýþlýkla, ister bilerek, öyle bela bir kokusu var ki!.. Parfümle yeni tanýþmýþ 12 yaþýndaki insan evladýnýn bayramdaki hali gibi kokuyorsunuz. Elinizi neyle yýkasanýz geçmiyor kokusu. Bir kapak diyorsa bir kapak, benimgibi MaX yazýsýna kadar zorlamanýn alemi yok. Ýyi ki bir max'ý öðrenmiþim. Ýlk akla gelen kýz isminin Ayþe olmasý uluslararasý bir sorun olarak Halil AÐA cypaibo@gmail.com Eðer bir ortamda anne varsa, sen varsan ve muz varsa ne olur? Anne deðil de Andy Warhol olsa pop-art'ý yaratýr ama anne pop art-mop art dinlemez ille de o muzu sana yedirmeye çalýþýr... tanýmlanabilir. Hangi uluslar hangi aralar? Bir dolu laf ettik köpek cinayetleri için herkes hemfikir de, icraat yok. Unutmaya da niyetimiz yok. Benim gözlüðümden takan bir kadýn hafifçe baþýný eðmiþ 2 sayfalý lifletle derdini anlatýyor. Bu arada benim -normalgözlüðüm 6. yýlýnda ama hala, "yeni mi" diye soran var ve mutlaka birilerinin baþka bir tanýdýðýnýn da o gözlükten var. "Aha Ayþe'nin gözlüðünden", "Hasan'ýn da var ya bundan" gibi cümleler. Hah broþürdeki kadýnýn derdi tabii ki bizim sýradan ve sýkýcý hayatýmýz. Kendisi bir yaþam mimarý. Hayatýmýzý tamamen deðiþtirecek, kodlama yapacak, olumlama yapacak, hepsini kendi yapacak. Tabii saðlam bir seminer ücretiyle. Bunu anlattýðým dostumdan öyle bir cevap geldi ki, dakikalarca yaþam mimarý sayesinde hayattan koptum. Ve o an anladým ki, pek de tatlý olmayan bir dönemde güldürmeyi baþarmýþ o mimar. E, o zaman gerçekten baþarýlý olmuþ. Yazýnýn bundan sonrasýný 'Aþk çiçekleri' esanslý yumuþatýcýnýn aðýr kokusuyla yazdýðýmdan dolayý herhangi bir mesuliyet alamayacaðým sevgili dostlarým. Sanki þu anda ailemize yeni gelen modern bir yenge elimi, aðýzýmý, yüzümü sabunu köpürte köpürte yýkýyor, sonra da zorla kaynar suyun altýnda yýkattýrýyormuþ gibi bir his içerisindeyim. Banyo sonrasý kokuyla yaþamaya mahkum gibi. Bu yaz herkesin terliðinde aloha yazsýn. Yanýnda da palmiye aðacý olsun o yazýnýn. Zorla akýllý telefona geçirdilen bir abimizin ikinci haftada yaptýðý yorum; "Ne akýllýsý be bildiðin ahmak elimde þarjernan gezerim. Altý saat gitmez pili beytambalýn" Halk konuþuyor sayýn üretici. Eðer bir ortamda anne varsa, sen varsan ve muz varsa ne olur? Anne deðil de Andy Warhol olsa pop-art'ý yaratýr ama anne pop art-mop art dinlemez ille de o muzu sana yedirmeye çalýþýr. Elmayý, portakalý, armutu bir kere ya önerir ya önermez. Nezleysen portakal 2-3 kez önerilebilir ama muz'un olduðu ortamda kaçarýn yok. Ýlle muz, hep muz. O sana önerilecek. Yemeden rahat edemeyeceksin bunu biliyorsun deðil mi? Bir muz'un çok deðerli olduðu yýllardan çekiyoruz bir de ýslak mendilin çok deðerli olduðu yýllardan, ha birde çakulatýn çok deðerli olduðu yýllarýn tatlý bir zulmü var. Hiç tanýmadýðýn biri tarafýndan buðuzar buðuzar bakýþlara maruz kalmak her zaman ilginçtir. Sen birini kesersin, flört öncesi olur anlarým. Yeþil ayakkabý giyersin karþý taraf bakar anlarým. Evet, yeþil ayakkabým vardý. Sonra, beðenirsin bakarsýn ya da bakýlýrsýn. Tüm bunlarýn dýþýndaki sýnýf çok ilginç. Yaþýn, cinsiyetin hiç önemi yok. Öylesine bakýyor. Sen de ona bakýyorsun. Herhangi bir amacý yok. Ýþte bu sýnýfýn en orjinaliyle karþýlaþtým bu hafta. Arabanýn arkasýnda oturuyor, belli ki kafasý baþka bir yerde olmak istiyor ama kendisi annesiyle, nenesiyle. Buðuzar buðuzar bana baktý, bakarken de iþaret parmaðýyla diþini karýþtýrmaya baþladý. Hem de büyük bir coþkuyla. Annesi arabayla geri geri gitmek eylemini büyük bir zorlukla gerçekleþtirmeye çalýþýrken o iþe köpek diþlerine iyice haylanmýþ anlamsýzca bakýyordu. Kadýn arabayý kurtardý, diþ karýþtýrýlmaya devam etti, hayaller umutlar yine baþka bir hayata kaldý.

11 16 Kasým 2014 Pazar Pazar 11 Kerem Akça Taþranýn acýmasýz yüzü...film... Taþradaki yaþama bizim bilmediðimiz bir tarafýndan bakýp þiddet dolu ve sert bir dünyanýn varlýðýna dikkat çeken "Sivas", sarsýcý bir ilk film. Kaan Müjdeci, bir dövüþ köpeði ile 11 yaþýndaki bir çocuðun dostluðunu ele alýp, 'bakýþ açýsý' üzerine özenli bir yapýnýn peþine düþerken, gerçekçiliði 'yapma umut'la yoðurmuyor. Anadolu'da reþitliðe adým atarken, büyürken ortaya çýkan acýmasýz gerçekleri kâh somut, kâh metaforik olarak yüzümüze vuruyor. Ýyi de yapýyor! Venedik Film Festivali'nin ana yarýþmasýndan Jüri Özel Ödülü ile dönen, "Sivas" yýlýn en iyi yerli filmlerinden. Sinema tarihinde erkek çocuklarla ilgilenen, onlarýn bakýþ açýsýna odaklanan sayýsýz film üremiþtir. Meselenin dünya/sanat sinemasý ayaðýna bakýnca De Sica'nýn "Çocuklar Bize Bakýyor"u ("I Bambini Ci Guardano", 1944), Satyajit Ray'in 'Apu Üçlemesi' ya da "Kýrmýzý Balon" ("Le Ballon Rouge", 1956) ile baþlayan süreçte "Meme ve Ay" ("La Teta y La Luna", 1994), "Hiç Korkmuyorum" ("Io No Ho Paura", 2003), "Bisikletli Çocuk" ("Le Gamin Au Vélo", 2011), "Þeker Portakalý" ("Meu Pé de Laranja Lima", 2012) derken liste uzar gider. "Sivas" (2014) da bu tabana 'sosyal gerçekçi sinema' geleneðinden bir 'þiddet' kýyafeti bulmak istiyor. Köpek dövüþleriyle gelen þiddeti, acýmasýzlýðý, sertliði bir kabuðundan çýkma metaforu olarak kullanýyor. Bunu yaparken ise ana karakterin 11 yaþýnda, henüz hayatýnýn baþýnda olmasý bir araca dönüþüyor. 2.35:1'de onun gözünden hareketli bir kamerayla, bakýþ açýsý planlarýnýn, sýçramalý kurgunun, odak kaydýrmanýn aktif olduðu bir 'öznel dünya' izliyoruz. Ama bunun eþliðinde 'hayal-gerçek' ayrýmý canlanmýyor. Yozgat'ta 'þampiyon köpek' aranan, paralý köpek dövüþü yarýþmasýnýn sýrrý sert bir gerçekçilik temelde... Satyajit Ray'in "Pather Panchali"sinde (1955) Apu'nun kýrsalda doðayla kurduðu etkileþim, Albert Lamorisse'in "Beyaz Yele"sinde ("Crin Blanc: Le Cheval Rouge", 1953) Folco'nun atla ve bozkýr hayatýyla iliþkisi ya da Ken Loach'un "Kerkenez"inde ("Kes", 1969) Billy'nin þahinle kurduðu dostluk akla geliyor bir çýrpýda Her üçünü bir araya getirmiþ gibi gözüken yapý, þiddet yüklü bir arka plan hikayesiyle dolduruluyor. "Sivas", sanki "Paramparça Aþklar- Köpekler"deki ("Amores Perros", 2000) köpek dövüþlerinin yerel, natüralist ya da oryantalist bir versiyonuna soyunmuþ gibi. Bu iþ kolunun oradaki metaforik kullanýmý, burada bir çocuðun gözünden akan sosyal gerçekçi geleneðe transfer ediliyor. Sinemaskop oranýnda planlý kamera hareketleri sinema dilini besliyor. Açýlýþ sekansýndaki fiþekten, kapanýþ sekansýndaki bakýþ açýsý planýna kadar her þey ince ince örülmüþ. Hiçbir þey es geçilmemiþ. Ama son dövüþ sekansýnda þiddeti yansýtmama adýna kameranýn köpeðin gözüne yerleþtirilmesi ne kadar 'dahice' ve 'ana yapýya baðlý' gözüküyor, tartýþýlýr. Zira o zamana kadar bizim Panahi'nin baþyapýtý "Ayna" ("Ayneh", 1997) hesabý büyüklerin dünyasýný görmek istemeden meseleye aþaðýdan bakan masum bir karaktere odaklanmamýz isteniyor. Bu baðlamda üslup açýsýndan Miraz Bezar'ýn bu konuda yetkin "Ben Gördüm"ü ("Min Dit", 2009) akla geliyor. "Sivas"ýn "Gemide"nin (1998) erkek dünyasýný "Ben Gördüm"ün arka planýna iliþtirmiþ gibi bir hali de yok deðil. Fakat burada daha ziyade bakýþ açýlarý arasýnda gidip gelme, köpek ile çocuðun dostluðunu anlatmak, çaresizliði, acýmasýzlýðý gözler önüne sermek için var. Müjdeci, herhangi bir umutla uðraþmýyor, þiddetten, kandan, katý gerçeklerden uzak durmuyor. Yýlmaz Güney'in sert gerçekçiliðiyle akrabalýk kurarken, politik laflar etmiyor. Aksine Anadolu'nun, taþranýn bize yansýmayan acýmasýz tarafýnda bir coðrafi ve sosyolojik yolculuða çýkmamýzý saðlýyor. Bozkýrý pastoral görüntüler için deðil, birincil kiþinin gözünden akan çerçevelere alan açmak için kullanýyor. Sivas kangallarýn eðitilirken uðraþýldýðý gözlerden kaçmazken, bazý dönüþlerde de sýkýntýlar var. Nihayetinde taþranýn acýmasýzlýðý, saklanan ikiyüzlü tarafý yüzümüze vuruluyor tüm zalimliðiyle... Ne dostluktan, ne dokunaklý baðlardan söz edebileceðimiz bir dünyanýn üzerine gidiliyor. Maddiyatýn maneviyatýn önüne geçtiði noktada realist olmak bir zorunluluða dönüþmüþ sanki. Aslan, acýmasýz bir dünyaya uyanýyor. Ýki görüntü yönetmeninin özenli iþçiliðinin ve incelikli ses kurgusunun katkýsýyla filmin önemi artýyor. Taþranýn görmediðimiz, bizim için daðýn öte tarafýnda kalmýþ bir yaný gözler önüne seriliyor. Baþlangýçta Ýran sinemasýnýn gerçeklik olgusunu þiddete teðet geçirme gibi canlanan bu durum, farklý noktalara açýlarak dikkat çekiyor. Daha yoðun bir zihin jimnastiðine, alanýnda özgün bir sürece dönüþüyor. "Sivas", sinemamýz adýna yetenekli ve cesur bir yönetmenin doðuþunu 'müjde'liyor. (Habertürk)...film...

12 hoþgelsen eteklerindeki kendini aþýklarýna sýyýrýr gece iþaret býrakýr sabahýn yataðýna daðýnýk kirli ýslak SONRA... SAPPHO NUN HIÇKIRIKLARI bir deðil birkaç uyurgezer gördüm dün, sokaklarýnda Lefkoþa nýn. Sonra... Sappho nun hýçkýrýklarý... (m.k.) belki yaðmur bir düþ, iki yaprak arasýndaki gökyüzü hayal!.. bir yerlerde kum fýrtýnasý, kar yaðýþý bir yerlerde. en donuk kar; kýmýltýsýz, solgun ve öylesine ölgün. yüzlerimizdeki sessizlik gibi; silkinip kaçamamýþ oralardan. kimse farkýnda deðilse; dar ve uzun birkaç sözcük kalýr, bitiþik dudaklarýmýzýn gerisinde. M. KANSU Eylül, 2014 / Lefkoþa aðaçlar otlar huzur nöbetinde gaga dalaþýnda kuþlar kýþ eller dadanýr bir yerlere can topraða güneþ perdeye köþelere kapýlar alýk alýk faltaþý büyüklüðünde gözler insan hoþ gel sen arýza çýkarmasan... fatma akilhoca